แบบฝึกปฏิบัติ

โจทยแ์ ละแบบฝึกหัด (Problems & Exercises) รายวิชา หลกั การบัญชีชน้ั ตน้ (Principles of Accounting) บทท่ี 1-4 (Chapter 1-4) ช่อื ……………….………………นามสกุล.........…………………….. รหัสประจาตัว...............................Section………….. คณะวทิ ยาการจัดการ มหาวทิ ยาลัยราชภัฏนครปฐม

สารบัญ บทที่ 1 ความรู้เบื้องต้นเกยี่ วกบั การบัญชี .................................................................................................................... 3 ขอ้ 1. ความหมายและประเภทของการบัญชี ...................................................................................................................3 ข้อ 2. ลกั ษณะธุรกจิ รปู แบบธรุ กจิ ...................................................................................................................................3 ขอ้ 3. สถาบนั และกฎหมายทเ่ี ก่ยี วขอ้ งกับการบัญชี .........................................................................................................3 บทที่ 2 แม่บทการบัญชีและมาตรฐานการบัญชี........................................................................................................... 4 ขอ้ 1. แนวคิดและขอ้ สมมติขน้ั มลู ฐานทางการบัญชี.........................................................................................................4 ขอ้ 2. แม่บทการบญั ชี และมาตรฐานการบัญชี ................................................................................................................4 ข้อ 3. ลกั ษณะเชิงคณุ ภาพของงบการเงนิ .........................................................................................................................5 ข้อ 4. งบการเงนิ ..............................................................................................................................................................5 ข้อ 5. องค์ประกอบของงบการเงิน...................................................................................................................................5 ขอ้ 6. รปู แบบของงบแสดงฐานะการเงิน..........................................................................................................................6 บทที่ 3 การวิเคราะห์รายการคา้ และการบันทกึ บญั ชี ................................................................................................... 7 ขอ้ 1. รายการค้า..............................................................................................................................................................7 ขอ้ 2. หมวดบญั ชี.............................................................................................................................................................7 ข้อ 3. การวเิ คราะหร์ ายการค้า 1......................................................................................................................................8 ข้อ 4. การวิเคราะหร์ ายการค้า 2......................................................................................................................................8 ขอ้ 5. สมการบัญช.ี ...........................................................................................................................................................8 ขอ้ 6. หลักบญั ชคี ู่ 1 .........................................................................................................................................................9 ขอ้ 7. หลกั บัญชคี ู่ 2 .........................................................................................................................................................9 ข้อ 8. การบันทึกรายการในสมดุ บญั ชขี ั้นต้น ................................................................................................................. 10 บทที่ 4 สมดุ บัญชีแยกประเภทและงบทดลอง............................................................................................................14 ขอ้ 1. การแยกประเภทรายการในสมดุ บญั ชแี ยกประเภท............................................................................................. 14 ขอ้ 2. การผ่านรายการ -รา้ นมงคล................................................................................................................................ 15 ข้อ 3. การผ่านรายการ -ร้านทินกร ............................................................................................................................... 16 ข้อ 4. งบทดลอง – รา้ นทนิ กร....................................................................................................................................... 18 ข้อ 5. บญั ชีแยกประเภทและงบทดลอง - ร้านพัชราภา ................................................................................................ 19 ข้อ 6. งบทดลองและกระดาษทาการ 6 ช่อง – อ่พู รทิพย์ ............................................................................................. 22 ข้อ 7. กระดาษทาการ 6 ชอ่ งและการจัดทางบการเงิน ................................................................................................. 24 ขอ้ 8. งบทดลองไมล่ งตวั ............................................................................................................................................... 25 2

บทท่ี 1 ความรเู้ บ้ืองตน้ เกย่ี วกับการบัญชี ข้อ 1. ความหมายและประเภทของการบญั ชี 1.1 ตามความหมายทีใ่ หไ้ วโ้ ดยสภาวิชาชีพบัญชี การบญั ชี (Accounting) ประกอบด้วย 5 ขน้ั ตอน คือ (1)................................ (2) ........................... (3) ........................... (4) ........................... และ (5) ...........................ซงึ่ มี.......................................เป็น ผลงานข้นั สดุ ท้ายของการบัญชี 1.2 การทาบญั ชี (Bookkeeping) ถอื เป็นส่วนหนง่ึ ของการบญั ชี โดยอยใู่ นขน้ั ตอน.......................................... 1.3 ผใู้ ช้ขอ้ มลู บัญชแี บง่ ออกเป็น 2 กลมุ่ คือ (1) ....................................... และ (2) ....................................... 1.4 การบัญชที ีม่ งุ่ เน้นการจัดทาขอ้ มลู ตามหลกั การบัญชที ร่ี ับรองทว่ั ไปและใหข้ ้อมูลแกผ่ ใู้ ช้ภายนอก คอื .................................. 1.5 รายงานสาหรบั ฝา่ ยบรหิ ารทีก่ ิจการจดั ทาตามนโยบายของผบู้ รหิ ารกจิ การ โดยมุง่ เนน้ ใหข้ ้อมลู ในอดีตและอนาคต ถอื เปน็ การบญั ชีประเภททีเ่ รียกว่า..................................................... ข้อ 2. ลกั ษณะธรุ กจิ รปู แบบธรุ กิจ 2.1 รา้ นสะดวกซอ้ื เชน่ 7-11, 108 shop และ Tesco express เปน็ ตัวอย่างของธรุ กิจในลกั ษณะที่เรียกว่า……………………………………………… 2.2 ธุรกิจพาณชิ ยกรรมและธรุ กิจอุตสาหกรรม มสี ่วนที่เหมอื นกันในเรอ่ื งรายไดท้ ี่มาจาก……………………………………………………. 2.3 ตามกฎหมาย รปู แบบธุรกิจทเ่ี จา้ ของรบั ผดิ ชอบหนส้ี นิ จากัดจานวนเทา่ กับมลู ค่าหนุ้ ของตน คอื ........................................... 2.4 หา้ งหุน้ ส่วน สามารถจัดต้งั ได้ 2 รูปแบบ คอื (1)……………………………………………. (2)........................................................... 2.5 รูปแบบธุรกิจทีม่ ขี อ้ จากัดในเรอื่ งของแหล่งเงินทุนมากทสี่ ดุ คอื ............................................................................................. 2.6 กิจการทีม่ ีรปู แบบทเ่ี รยี กวา่ ..............................................สามารถเข้าไปจดทะเบยี นกับตลาดหลักทรพั ย์แห่งประเทศไทยได้ ข้อ 3. สถาบนั และกฎหมายท่เี ก่ียวข้องกับการบัญชี 3.1 หนว่ ยงานราชการของไทยทที่ าหนา้ ทก่ี ากบั ดูแลการจดั ทาบญั ชแี ละการนาสง่ งบการเงินของธุรกิจทีเ่ ปน็ นิตบิ คุ คล คือ ........ .................................................................................................. 3.2 ผู้ที่กาหนดมาตรฐานการบญั ชี หรอื มาตรฐานการรายงานทางการเงิน คือ ………………………………………………………………….. 3.3 กฎหมายหลกั ทีก่ าหนดหนา้ ทคี่ วามรับผิดชอบของธุรกิจในการจดั ทาบญั ชี คอื ..................................................................... 3.4 ตามกฎหมายผู้มหี นา้ ทรี่ ับผิดชอบในการจัดทาและนาเสนองบการเงนิ คอื ........................................................................... 3.5 ...........................................เปน็ รูปแบบธุรกิจที่ไม่มีหนา้ ทีใ่ นการจดั ทาบญั ชีตามกฎหมายทางบัญชี 3.6 ตามพ.ร.บ. การบญั ชี พ.ศ. 2543 ห้างหุ้นส่วนจากดั มหี นา้ ทีจ่ ัดทาบัญชีและนาส่งงบการเงนิ ของกิจการอย่างน้อยปีละคร้ัง ใหก้ บั หนว่ ยงานราชการ คอื กรมพฒั นาธรุ กจิ การค้า ซงึ่ งบการเงินดังกล่าวประกอบด้วย (1)………………….................................. (2).................................................... และ (3) ..................................................................... 3.7 ตามกฎหมายไทย กจิ การที่จัดต้ังในรปู แบบของบรษิ ัทจากดั ตอ้ งจัดใหง้ บการเงนิ ประจาปีของกิจการผา่ นการตรวจสอบ โดย............................................................................................................. 3

บทที่ 2 แมบ่ ทการบัญชแี ละมาตรฐานการบัญชี ขอ้ 1. แนวคดิ และขอ้ สมมตขิ น้ั มลู ฐานทางการบญั ชี 1.1 ขอ้ ตกลงทีน่ กั บัญชีใชเ้ พอ่ื ทาความความเข้าใจเบื้องตน้ ก่อนกาหนดวิธกี ารทาบัญชตี ่อไป เรียกวา่ .......................................... 1.2 กฎเกณฑ์ทางบญั ชอี ยา่ งกวา้ งๆ ท่ยี อมรับกนั ในกลมุ่ ของผู้ท่ปี ระกอบวชิ าชีพบัญชี หมายถึง.................................................. 1.3 ..................................................หมายถึง รายการบัญชที ีเ่ ป็นของธรุ กิจตอ้ งไม่นามาบันทึกรวมกบั รายการของผู้เปน็ เจา้ ของ 1.4 นกั บัญชเี สนอข้อมลู ตามขอ้ เทจ็ จรงิ ไมล่ าเอียง หลกี เลย่ี งการใชค้ วามเห็นสว่ นตวั ถอื ว่ายึดหลกั ............................................ 1.5 (1) ..............................................และ (2)...........................................................เป็น 2 หลักการท่กี าหนดข้ึนเมอื่ ไม่สามารถ ใชห้ ลกั บัญชที วั่ ไปได้ มลี ักษณะเปน็ ข้อยกเวน้ ใช้สาหรับบางกรณเี ทา่ นน้ั 1.6 เมือ่ ซ้ือเครื่องคอมพวิ เตอรม์ าใช้ในสานกั งานงาน นกั บัญชปี ระมาณว่าสามารถใชง้ านได้ 2 ปี ไมส่ ามารถขายไดเ้ มอ่ื เลอื กใช้ เปน็ ตัวอย่างของการใช้หลักการบญั ชีขัน้ มลู ฐานเรอ่ื ง....................................................................... 1.7 บรษิ ัทแห่งหน่งึ กาหนดให้จดั ทางบการเงนิ เปน็ ประจาทกุ 3 เดือน หรือรายไตรมาส แสดงวา่ ยดึ หลกั .................................... 1.8 นกั บญั ชตี อ้ งยดึ หลัก.........................................................เพอื่ ใหข้ ้อมลู บัญชีของธรุ กจิ ในอดีตและปจั จบุ นั เปรยี บเทียบกันได้ 1.9 หลัก......................................................หมายถึง รายได้ และคา่ ใชจ้ า่ ยทนี่ ามารายงานตอ้ งเกดิ ขึน้ ในรอบระยะเวลาเดยี วกนั 1.10 ถ้าตอ้ งการสรุปขอ้ มูลเพื่อให้ผบู้ รหิ ารใช้ประกอบการตดั สินใจได้ทันตอ่ เวลา นกั บญั ชจี าเปน็ ตอ้ งยดึ หลัก............................ ข้อ 2. แม่บทการบญั ชี และมาตรฐานการบัญชี 2.1 แนวคิดพ้นื ฐานทใี่ ช้เปน็ กรอบ หรือแนวทางในการจดั ทาและนาเสนองบการเงิน คือ ............................................................ 2.2 ข้อสมมติในการจดั ทาและนาเสนองบการเงนิ ประกอบดว้ ย (1)..........................................(2).............................................. 2.3 รายการและเหตุการณท์ างบัญชีจะบนั ทกึ เมือ่ เกดิ ขึน้ ไมใ่ ช่เม่อื มีการรบั จ่ายเงินสด หมายถึง................................................. 2.4 ข้อจากัดของข้อมูลทางการบญั ชมี ี 3 ประการคือ (1)................................... (2)................................................................... และ (3).......................................................................... 2.5 ........................................................เป็นหลัก หรือวิธปี ฏิบตั ิที่นกั บัญชียึดถอื ในการรวบรวม จดบนั ทึก สรปุ ผล ตีความ และ จัดทารายงานเกย่ี วกบั เหตุการณท์ างเศรษฐกิจ เพ่อื นาเสนอแก่ผใู้ ช้ขอ้ มูล 2.6 มาตรฐานการบญั ชขี องไทย มชี ื่อเรียกอกี อย่างว่า................................................................................................................... 2.7 ปัจจุบนั มาตรฐานการบญั ชขี องไทยแบง่ ออกเป็น 2 ชดุ คือ (1).............................................................................................. และ (2)............................................................................................ โดยท่ี ถ้ากิจการเป็นบรษิ ัทจากดั (มหาชน) ตามกฎหมาย กาหนดให้จัดทาบญั ชีและนาเสนองบการเงนิ ตามมาตรฐานการบญั ชีชดุ ที่เรยี กว่า........................................................................ 2.8 ถ้าทา่ นเปน็ นกั บญั ชีของบรษิ ทั อตุ รดติ ถช์ ัยเจริญ จากดั ท่านสามารถเลือกทจ่ี ะใชม้ าตรฐานการบญั ชีชุดทเี่ รยี กวา่ ....................................................................................หรือ.......................................................................................................... 2.9 องคป์ ระกอบของงบแสดงฐานะการเงินได้แก่ (1)...................................(2)...................................(3).................................. 2.10 องค์ประกอบของงบกาไรขาดทุนได้แก่ (1)......................................(2).......................................... 4

ขอ้ 3. ลักษณะเชิงคุณภาพของงบการเงนิ 3.1 คณุ สมบตั ทิ ่ที าให้ขอ้ มลู ในงบการเงนิ มีประโยชน์ตอ่ ผูใ้ ช้งบการเงิน (ทีเ่ รยี กว่า ลักษณะเชงิ คณุ ภาพ) มีหลกั 4 ประการ คือ (1).........................................................หมายถึง ผใู้ ช้งบการเงินสามารเขา้ ใจได้ในทันทที ีใ่ ช้ข้อมลู ในงบการเงนิ (2) ........................................................หมายถึง ข้อมูลช่วยให้สามารถประเมินเหตุการณ์ในอดตี ปัจจุบนั และอนาคต (3) ........................................................หมายถึง ข้อมูลไมม่ คี วามผดิ พลาดท่มี ีนยั สาคญั และความลาเอยี ง (4) .........................................หมายถึง ผู้ใช้งบการเงนิ สามารถเปรียบเทียบข้อมูลในรอบระยะเวลาต่างๆ หรือระหว่างกิจการได้ 3.2 ขอ้ มลู ทีม่ ีความเชอื่ ถอื ได้ (Reliability) มีลักษณะสาคญั 5 ประการ คือ (1)........................................................... (2)........................................................... (3)......................................................... (4)........................................................... (5)........................................................... ขอ้ 4. งบการเงิน 4.1 ...............................................................ให้ข้อมูลฐานะการเงนิ หรอื ความม่ังคั่งของกจิ การ ณ วันใดวันหนึ่ง ส่วนรายงานท่แี สดงผลการดาเนินงานของกจิ การสาหรบั งวดเวลาใดเวลาหน่งึ คือ....................................................................... 4.2 ....................................................................เป็นรายงานที่แสดงการเปลยี่ นแปลงในส่วนของเจ้าของในช่วงเวลาใดเวลาหนึง่ 4.3 ....................................................................ถือเป็นส่วนหนึ่งของงบการเงนิ ที่กิจการต้องจัดทาเพื่อให้ขอ้ มลู เพม่ิ เตมิ เกีย่ วกับ รายการทปี่ รากฏในงบแสดงฐานะการเงนิ และงบกาไรขาดทนุ 4.4 ในงบแสดงฐานะการเงนิ แสดงขอ้ มูลเก่ียวกับ (1)………………………… (2)............................. และ (3).............................. โดย ท่ีท้ัง 3 องคป์ ระกอบนี้มคี วามสัมพนั ธก์ นั ในรปู แบบสมการ คือ..................................................................................................... 4.5 (1)................................... และ (2)...................................... เป็นองค์ประกอบทพี่ บในงบกาไรขาดทุน 4.6 ทรพั ยากรทอี่ ยู่ในความควบคมุ ของกิจการ และคาดวา่ จะได้ประโยชน์จากทรพั ยากรนี้ หมายถึง........................................... 4.7 .........................หมายถึง การเพม่ิ ขึน้ ของประโยชน์เชิงเศรษฐกจิ ส่งผลใหส้ ว่ นของเจา้ ของเพมิ่ ขึ้น ส่วน................................ หมายถึง การลดลงของประโยชน์เชิงเศรษฐกิจ สง่ ผลใหส้ ่วนของเจ้าของลดลง 4.8 ...................................................หมายถึง ภาระผูกพันในปจั จุบนั ของกิจการซึ่งต้องมีการจ่ายชาระคืน 4.9 ส่วนไดเ้ สยี คงเหลือในสนิ ทรพั ยห์ ลังหักหนสี้ ินทง้ั หมดออกแลว้ เรยี กว่า............................................................................... 4.10 รายการสินทรัพย์และหนี้สินทแี่ สดงในงบแสดงฐานะการเงนิ ใหจ้ ัดเรยี งตามลาดบั ของ..............................................โดย เรียงจาก (มาก/นอ้ ย)....................ไปหา.................... (มาก/น้อย) ข้อ 5. องคป์ ระกอบของงบการเงนิ (สมการบญั ช)ี คาสงั่ ใหพ้ ิจารณาว่ารายการบัญชีทใ่ี หม้ าตอ่ ไปนเ้ี กี่ยวข้องกับองคป์ ระกอบใดของสมการบญั ชี สมการบัญช:ี - สนิ ทรพั ย์ = หนีส้ นิ + สว่ นของเจา้ ของ/ทุน หรือ Assets = Liabilities + Owners’ Equity หรือ A = L + OE ............1. เครื่องมือ ............8. ค่าโฆษณาค้างจ่าย ............15. ค่าสาธารณปู โภค ............2. คา่ เชา่ ............9. เงินเดอื น ............16. คา่ เช่าจ่ายลว่ งหนา้ ............3. ทุน-นายขวญั ............10. วัสดสุ านักงาน ............17. ลูกหนี้การค้า ............4. เจ้าหน้ีการคา้ ............11. ค่านายหนา้ ............18. อาคาร ............5. รายได้ค่าบริการ ............12. ยานพาหนะ ............19. เครื่องใชส้ านักงาน ............6. เงินกู้จานอง ............13. เคร่ืองจักร ............20. เงินฝากธนาคาร ............7. ดอกเบยี้ จ่าย ............14. คา่ เบยี้ ประกันภัย 5

ขอ้ 6. รปู แบบของงบแสดงฐานะการเงนิ ให้ใช้ข้อมลู ท่ใี หม้ าต่อไปนเี้ ตมิ ลงไปในงบแสดงฐานะการเงนิ ของ “ธนาบริการบญั ช”ี ทัง้ ในรปู แบบรายงานและแบบบญั ชี เงินสด 600,000 เครื่องจกั ร 900,000 ลูกหนี้การค้า 90,000 เจา้ หน้กี ารค้า 90,000 วสั ดุสานกั งาน 60,000 คา่ สาธารณูปโภคค้างจา่ ย 60,000 ท่ดี นิ 1,200,000 เงินกูย้ มื ธนาคาร 1,500,000 อาคาร 1,800,000 ทนุ -นายธนา 3,000,000 ธนาบรกิ ารบัญชี แบบท่ี 1 แบบรายงาน งบแสดงฐานะการเงนิ 750,000 3,900,000 ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2556 4,650,000 สินทรัพย์ สินทรพั ยห์ มุนเวยี น เงนิ สด ลกู หนก้ี ารคา้ 90,000 วสั ดุสานักงาน 60,000 รวมสินทรัพยห์ มนุ เวยี น สินทรพั ย์ไม่หมนุ เวยี น ทด่ี ิน อาคาร 1,800,000 เครอื่ งจกั ร รวมสินทรัพยไ์ มห่ มุนเวยี น รวมสนิ ทรัพย์ หน้สี นิ และสว่ นของเจา้ ของ หนี้สินหมนุ เวียน เจ้าหนกี้ ารค้า ค่าสาธารณูปโภคค้างจา่ ย รวมหน้สี ินหมุนเวยี น หนีส้ นิ ไมห่ มุนเวยี น เงินกู้ยมื ธนาคาร . รวมหนีส้ นิ ไมห่ มุนเวียน สว่ นของเจ้าของ ทุน-นายธนา รวมสว่ นของเจ้าของ รวมหนส้ี ินและสว่ นของเจา้ ของ ธนาบริการบัญชี แบบท่ี 2 แบบบญั ชี งบแสดงฐานะการเงนิ ณ วันท่ี 31 ธันวาคม 2556 สนิ ทรัพย์ หนีส้ ินและสว่ นของเจ้าของ สนิ ทรพั ย์หมุนเวียน หนี้สนิ หมนุ เวยี น เงินสด ลูกหนก้ี ารคา้ 600,000 เจา้ หนี้การคา้ วสั ดสุ านกั งาน 90,000 ค่าสาธารณูปโภคคา้ งจ่าย รวมสนิ ทรัพยห์ มุนเวยี น สินทรพั ย์ไม่หมุนเวียน 60,000 รวมหนสี้ นิ หมนุ เวยี น ที่ดิน 750,000 หนี้สินไมห่ มุนเวยี น อาคาร เคร่ืองจกั ร เงินกูย้ ืมธนาคาร รวมสนิ ทรัพย์ไมห่ มนุ เวยี น 1,200,000 รวมหน้ีสินไม่หมุนเวยี น รวมสินทรพั ย์ 1,800,000 ส่วนของเจา้ ของ 900,000 ทุน-นายธนา 3,900,000 รวมสว่ นของเจ้าของ 4,650,000 รวมหน้สี นิ และสว่ นของเจา้ ของ 6

บทท่ี 3 การวิเคราะห์รายการคา้ และการบันทกึ บัญชี ขอ้ 1. รายการคา้ สมมตวิ ่ามีเจา้ ของกจิ การอซู่ ่อมรถยนตแ์ ห่งหนึง่ มาขอความชว่ ยเหลอื จากท่านใหช้ ว่ ยพจิ ารณาวา่ กจิ กรรมต่างๆ ที่เกดิ ขึ้นมี รายการใดเป็นรายการค้าของอู่ซอ่ มรถยนต์ โดยให้ทาเคร่อื งหมาย  ลงบนคาตอบทใ่ี หม้ า กจิ กรรม ใช่ ไม่ใช่ ตวั อย่าง เจ้าของซอื้ ของมาทาบญุ ในวันขึ้นปใี หม่  1. เจ้าของนารถยนต์ และอาคารมาลงทุนเปดิ อซู่ อ่ มรถ  2. จัดงานเลี้ยงทาบุญวนั เกดิ ของเจ้าของ  3. ขายอะไหลร่ ถยนต์ใหก้ ับนอ้ งชายเจ้าของ โดยใหค้ า้ งชาระ  4. กู้เงินจากธนาคารกรุงเกา่ โดยนาอาคารไปคา้ ประกนั  5. ซอื้ อปุ กรณส์ านกั งานจากรา้ นไทเฟอรน์ เิ จอร์  6. นาเงินสดรบั จากคา่ บริหารซอ่ มรถไปฝากธนาคาร  7. เชญิ ชวนให้ลกู คา้ เขา้ มาชมสนิ คา้ และบริการของทางรา้ น  8. หวั หน้าชา่ งเดินทางไปเยีย่ มญาติทจ่ี งั หวัดนา่ น  9. มอบทนุ การศึกษาใหน้ ักเรยี นในโรงเรียนที่กิจการตง้ั อยใู่ นนามของกจิ การ  10. รับใบแจง้ หน้ีค่าไฟฟ้า และคา่ โทรศัพท์  ขอ้ 2. หมวดบัญชี ให้ระบุว่ารายการทใ่ี ห้มาต่อไปนเี้ กย่ี วขอ้ งกับ (1) หมวดบัญชีใด และ (2) องคป์ ระกอบใดของสมการบัญชีใด เลขท่ีหมวด หมวดบญั ชี องคป์ ระกอบของสมการบัญชี 1 สนิ ทรัพย์ 2 หนสี้ นิ สนิ ทรัพย์ = หนี้สนิ + สว่ นของเจ้าของ 3 ส่วนของเจ้าของ Assets = Liabilities + Owners’ equity 4 รายได้ 5 คา่ ใช้จ่าย รายการ เลขทห่ี มวด หมวดบัญชี องค์ประกอบของสมการบญั ชีท่ีเกี่ยวขอ้ ง ตวั อย่าง เงนิ ฝากธนาคาร 1 สนิ ทรพั ย์ สินทรพั ย์ 1. เคร่ืองตกแตง่ 2. เงนิ กู้ 3. รถยนต์ 4. ค่านายหนา้ 5. รายไดค้ ่าบรกิ าร 6. เจ้าหน้ีการค้า 7. ทนุ -นางสาวสมร 8. ดอกเบ้ยี จ่าย 9. คา่ โฆษณา 10. เครือ่ งใช้สานักงาน 7

ขอ้ 3. การวิเคราะหร์ ายการค้า 1 ให้แสดงผลที่เกิดขึ้นกบั สินทรพั ย์ หนี้สนิ และส่วนของเจา้ ของ จากรายการค้าท่ใี ห้มาตอ่ ไปนี้ โดยทาเครือ่ งหมาย  ให้ตรงกบั การเพิม่ ขึน้ และหรือ ลดลงของแตล่ ะองค์ประกอบทางบัญชี ลาดบั ท่ี รายการ สินทรพั ย์ หนส้ี นิ สว่ นของเจ้าของ เพ่ิม ลด เพ่มิ ลด เพม่ิ ลด ตัวอย่าง นาเงนิ สดมาลงทนุ ในกิจการ 1. รับเงินจากการขายสินคา้    2. ซอ้ื เครือ่ งตกแตง่ ร้านเป็นเงนิ สด    3. ซื้อเคร่อื งใช้สานกั งานเป็นเงินเชอ่ื จากร้านค้า    4. จ่ายเงนิ เดือนคนงานในรา้ น    5. รบั ชาระหน้ีจากลกู ค้าทตี่ ดิ หนค้ี ่าสนิ คา้    6. ซอ้ื รถยนต์เปน็ เงินสด    7. กเู้ งนิ จากธนาคารมาขยายกจิ การ    8. เจา้ ของรา้ นนาเงนิ สดของกจิ การไปใชส้ ว่ นตวั    9. จ่ายค่ายานพาหนะ    10. จ่ายค่าขนสินคา้ เข้าร้าน       ขอ้ 4. การวิเคราะห์รายการคา้ 2 ให้แสดงการเพม่ิ ข้ึนหรอื ลดลงของสนิ ทรัพย์ หน้สี นิ และส่วนของเจา้ ของ จากรายการค้าท่ีใหม้ าต่อไปนี้ ลาดบั ที่ รายการ สนิ ทรพั ย์ หนี้สิน ส่วนของเจา้ ของ เพมิ่ ลด เพมิ่ ลด เพม่ิ ลด ตวั อย่าง อารีเปิดรา้ นเสรมิ สวยดว้ ยการนาเงนิ สดมาลงทนุ 300,000 บาท    1. ซ้ืออปุ กรณ์ในการทาผมเป็นเงนิ สด 80,000 บาท    2. จ่ายค่าเครื่องตกแต่งร้านจานวน 120,000 บาท    3. จ่ายค่าแรงให้ลูกจ้างในร้าน 9,000 บาท       4. จ่ายค่าน้า ค่าไฟ 1,000 บาท    5. อารีนาเงินสดของรา้ นไปใชส้ ว่ นตัว 3,000 บาท ขอ้ 5. สมการบญั ชี (1) จงเติมจานวนเงินในชอ่ งว่างโดยใชห้ ลกั สมการบญั ชี: สนิ ทรพั ย์ = หนสี้ นิ + สว่ นของเจา้ ของ ขอ้ สินทรพั ย์ หนี้สิน สว่ นของเจา้ ของ 1. 7,000 2,000 2. 4,500 6,000 3. 5,300 1,100 4. 30,000 10,000 5. 8,000 3,000 (2) Complete the gaps in the following table, using accounting equation: A = L + OE Assets Liabilities Owners’ Equity a. 12,500 1,500 11,500 b. 16,800 c. 6,800 19,000 d. 55,000 253,000 30,340 f. 780,000 8

ขอ้ 6. หลกั บัญชีคู่ 1 จงระบวุ ่ารายการค้าแตล่ ะข้อต่อไปน้สี ง่ ผลตอ่ (1) ชอ่ื บญั ชีใด และ (2) รายการด้านเดบติ หรือเครดติ หลกั การบันทกึ บญั ชี หมวดบญั ชี เพ่ิม ลด ระบบบัญชคี ู่ สินทรพั ย์ เดบติ เครดติ หนสี้ ิน เครดิต เดบติ สว่ นของเจา้ ของ เครดิต เดบติ รายได้ เครดติ เดบิต ค่าใช้จา่ ย เดบติ เครดติ รายการ เดบติ (Dr) เครดติ (Cr) ตวั อยา่ ง นางดวงพรนาเงนิ สดมาลงทนุ เปดิ โรงพิมพ์ เงินสด ทุน-ดวงพร 1. ซ้อื อุปกรณ์การพิมพ์เปน็ เงนิ เชื่อ 2. ซ้ือวัสดุการพมิ พ์ เช่น หมกึ พิมพ์ กระดาษ 3. ไดร้ ับรายได้คา่ บรกิ ารเปน็ เงินสด 4. จา่ ยคา่ เช่ารา้ นเปน็ เงินสด 5. จา่ ยเงินเดอื นพนักงานเปน็ เงินสด 6. จา่ ยชาระหนคี้ ่าอุปกรณ์การพมิ พ์ 7. นางดวงพรถอนเงินสดไปใช้สว่ นตวั 8. กูเ้ งินจากธนาคาร 9. นาเงินสดไปฝากธนาคาร 10. รับเงินจากการขายเศษกระดาษ 11. สง่ บลิ เรยี กเกบ็ คา่ พิมพง์ านจากลกู คา้ 12. ซื้อวสั ดุการพิมพเ์ ปน็ เงนิ เชอื่ 13. นางดวงพรนารถยนตม์ าลงทนุ เพมิ่ 14. รบั ใบแจ้งหน้คี ่าโทรศัพทแ์ ตย่ ังไม่ได้ชาระเงิน 15. จ่ายคา่ ซอ่ มแซมเครือ่ งพิมพเ์ ปน็ เชค็ 16. รบั ชาระเงินจากลกู หน้ี 17. จา่ ยเช็คเพ่ือชาระค่าวัสดกุ ารพิมพ์ 18. ถอนเงินสดจากธนาคารมาเพื่อใชใ้ นกจิ การ 19. จา่ ยคา่ เชา่ ทจี่ อดรถเป็นเงินสด 20. จา่ ยค่าเก็บขยะให้กบั เทศบาล ข้อ 7. หลกั บัญชีคู่ 2 นายมาเปดิ ร้านเพ่ือบรกิ ารล้างรถ ซอ่ื คลู -คลนี โดยมรี ายการค้าทเี่ กดิ ขึ้นในชว่ งเดือน เมษายน 2557 ดงั นี้ เดบติ (Dr) เครดิต (Cr) รายการ ชือ่ บญั ชี จานวน ช่ือบญั ชี จานวน เงิน เงิน ตัวอย่าง นายตรีนาเงนิ สดมาลงทุน 400,000 บาท เม.ย. 1 นาเงินสดไปเปิดบญั ชีที่ธนาคาร 300,000 บาท เงนิ สด 400,000 ทนุ -นายตรี 400,000 3 ซอื้ เครื่องมอื ล้างรถ 50,000 บาท โดยจ่ายเป็นเชค็ 5 ซ้ือเคร่อื งคอมพวิ เตอร์ใชใ้ นสานักงาน 12,000 บาท 8 ซอ้ื โปรแกรมสาเร็จรูปเพอื่ งานบัญชี 9,000 บาท 19 รับรายได้ค่าบรกิ ารเป็นเงินสด 14,000 บาท 20 จา่ ยชาระหนี้คา่ อปุ กรณ์การพิมพ์ 25 จ่ายเงินเดอื นคนงาน 9,000 บาท 9

ข้อ 8. การบันทึกรายการในสมดุ บญั ชีขนั้ ต้น สมุดบญั ชขี นั้ ตน้ หมายถงึ สมดุ บญั ชที ใ่ี ชจ้ ดบันทกึ รายการบญั ชีทเ่ี กดิ ข้ึนในแตล่ ะวัน แบ่งได้ 2 ประเภท คือ สมดุ รายวนั ทว่ั ไปและสมดุ รายวันเฉพาะ สมุดรายวนั ทั่วไป (General Journal) วันที่ รายการ เลขทบ่ี ญั ชี เดบติ หน้า (page) ………… (Date) (Account names and Explanation) (Account No.) (Debit) ปี พ.ศ. เครดิต เดอื น วันที่ ช่ือรายการทอ่ี ย่ทู างดา้ นเดบติ XXX (Credit) ชอ่ื รายการทีอ่ ยทู่ างดา้ นเครดติ XXX 2557 XXX - เม.ย. 2 คาอธิบายรายการ เงนิ สด XXX - ทุน-นายโท 100,000 - นายโทนาเงินสดมาลงทนุ 100,000 - กรณีที่ 1 กิจการเจ้าของคนเดยี ว และเจา้ ของนาสนิ ทรัพยห์ ลายชนิดมาลงทุน นายสมหมายเปิดร้านซ่อมเคร่อื งใชไ้ ฟฟา้ โดยในวนั ท่ี 1 มนี าคม 2557 นาสนิ ทรพั ยต์ ่างๆ มาลงทุนในกิจการ ดังน้ี เงินสด 100,000 บาท กาหนดใหใ้ ชช้ ่อื บญั ชแี ละเลขท่ี ดงั น้ี เงินฝากธนาคาร 50,000 บาท เครอื่ งมือซ่อม 80,000 บาท เงนิ สด 101 เคร่ืองตกแต่ง 107 เครือ่ งตกแตง่ 20,000 บาท ทุน-สมหมาย 301 เงนิ ฝากธนาคาร 102 เครื่องมือเครอ่ื งใช้ 106 สมุดรายวันทว่ั ไป (General Journal) วันท่ี รายการ เลขทีบ่ ญั ชี เดบติ หน้า ……1…… 2557 100,000 - เครดติ เงินสด สมหมายนาเงินสดและสินทรัพยต์ ่างๆ มาลงทุน กรณที ี่ 2 หา้ งหนุ้ ส่วนจากดั และผู้เป็นหนุ้ สว่ นรว่ มกันลงทนุ นายทนั ทีและนายสมใจ รว่ มกันลงทนุ ในกิจการขนสง่ สินค้าภายในประเทศ ช่อื ขนสง่ ทนั ใจ เริม่ กิจการ 1 เม.ย. 57 โดยนายทันใจนาเงนิ สดมาลงทุน 400, 000 บาท และ นายสมใจนาเงนิ สดมาลงทุน 600,000 บาท สมดุ รายวนั ทัว่ ไป (General Journal) หน้า ……1…… วนั ที่ รายการ เลขที่บญั ชี เดบติ เครดติ 2557 หุ้นส่วนทนั ทแี ละสมใจนาเงนิ สดมาลงทนุ 10

กรณีที่ 3 การบันทึกรายการระหว่างงวดบญั ชี การบนั ทึกรายการทีเ่ กดิ ขนึ้ ในระหวา่ งงวดบญั ชี ไมม่ ีความแตกต่างกนั ไม่ว่ากจิ การจะดาเนินธรุ กิจในรูปแบบใด ตัวอยา่ งที่ 1 รายการบัญชีทเ่ี กิดขนึ้ ในช่วงเดือนมนี าคม 2556 ของร้านซ่อมได้ ของนายอมร มดี งั น้ี 2556 เงินสด 101 102 ม.ี ค. 1 รบั รายได้คา่ บริการซอ่ มเปน็ เงินสด 6,000 บาท เงนิ ฝากธนาคาร 103 104 3 ซื้อวัสดุในการซ่อมเคร่ืองใช้ไฟฟ้า 5,000 บาทเปน็ เงนิ สด ลกู หน้กี ารคา้ 105 201 5 จ่ายคา่ เช่าร้านสาหรบั เดือนมนี าคม 2557 จานวน 3,000 บาท วสั ดซุ ่อมเครอื่ งใชไ้ ฟฟา้ 301 401 10 รับรายได้ค่าบรกิ ารซอ่ ม 30,000 บาท โดยนาเงนิ ทไ่ี ด้รบั ผัง เครื่องใชส้ านักงาน 501 502 ไปฝากเขา้ บญั ชีธนาคารทันที บญั ชี เจา้ หนี้การคา้ 503 504 15 จ่ายค่าโฆษณา 2,000 บาท ทุน-นายอมร หน้า ……1…… เครดิต 17 ให้บริการแก่บริษทั บา้ นเกาะ มีรายได้ 15,000 บาท รายได้คา่ บริการซ่อม 6,000 - โดยลูกคา้ จา่ ยชาระเพยี ง 5,000 บาท ทีเ่ หลอื คา้ งชาระ เงินเดอื น 19 ซื้อเครื่องใช้สานกั งาน 30,000 บาทเปน็ เงินเช่อื คา่ โฆษณา 27 รบั ชาระหนจ้ี ากบริษัท บา้ นเกาะ ทคี่ า้ งชาระไว้ ค่าเชา่ 31 จา่ ยชาระหนี้ค่าเคร่อื งใชส้ านกั งาน คา่ สาธารณปู โภค สมดุ รายวันทัว่ ไป (General Journal) วันท่ี รายการ เลขทบ่ี ญั ชี เดบติ 2557 มี.ค. 1 เงนิ สด 6,000 - รายไดค้ ่าบริการ รบั รายได้คา่ บรกิ ารซอ่ มรถ 3 ซอื้ วัสดใุ นการซอ่ มเป็นเงนิ สด 5 จา่ ยคา่ เชา่ รา้ นเป็นเงินสด 10 รบั รายได้คา่ บริการซอ่ มและนาฝากธนาคาร 15 จ่ายคา่ โฆษณา 17 ใหบ้ ริการแกล่ ูกคา้ ได้รบั เงนิ บางส่วนที่เหลือค้างชาระ 19 ซื้อเครอ่ื งใช้สานักงานเปน็ เงนิ เช่อื 27 รบั ชาระหนจี้ ากลูกหน้ีการค้า 31 จ่ายชาระหนค้ี ่าเครือ่ งใช้สานกั งาน 11

ตัวอยา่ งท่ี 2 นางสาวปารชิ าติ เปดิ กิจการรบั วางระบบบญั ชีและใหค้ าปรกึ ษาภาษีอากร ชอื่ ปารชิ าติการบัญชี มรี ายการดังนี้ 2557 ผังบญั ชี เม.ย. 2 ปาริชาตินาสินทรพั ยต์ า่ งๆ มาลงทุน คอื เงนิ สด 20,000 บาท เงินสด 101 เงินฝากธนาคาร 30,000 บาท เครื่องตกแตง่ 15,000 บาท และ เงินฝากธนาคาร 102 อุปกรณส์ านักงาน 50,000 บาท ลกู หน้ีการคา้ 103 5 ซือ้ วสั ดสุ านกั งาน 2,500 บาทเปน็ เงนิ สด วัสดุสานักงาน 104 10 รบั เงินสดเป็นคา่ บรกิ ารใหค้ าปรกึ ษาจากลกู ค้า 3,000 บาท อปุ กรณ์สานกั งาน 105 14 ซ้ือเครอื่ งโทรสารมลู คา่ 10,000 บาท โดยจา่ ยเงนิ สด 3,000 บาท เคร่ืองตกแตง่ 106 ท่เี หลือขอคา้ งชาระ เจ้าหนี้การค้า 201 20 ให้บริการลกู คา้ ในการวางระบบบัญชี 15,000 ยังไม่ไดร้ บั เงิน ทนุ -นางสาวปารชิ าติ 301 23 จา่ ยชาระหน้ีคา่ อปุ กรณท์ ซ่ี ือ้ เมอื่ วนั ที่ 14 ม.ค. ดว้ ยเช็ค รายไดค้ ่าบรกิ าร 401 28 จา่ ยเงินเดอื นพนกั งาน 12,000 บาท เงนิ เดือน 501 30 รบั ชาระเงินจากลูกคา้ ท่คี ้างชาระเม่อื 20 ม.ค. คา่ เช่า 502 31 รบั บลิ เรยี กเก็บค่าเชา่ ร้าน 4,000 บาท แตย่ ังไมไ่ ดร้ บั ชาระ ค่าสาธารณูปโภค 503 สมดุ รายวันท่ัวไป (General Journal) หนา้ ……1…… วันที่ รายการ เลขทีบ่ ญั ชี เดบติ เครดิต 2557 เม.ย. 2 เงนิ สด - ปาริชาตินาสินทรพั ยต์ า่ งๆ มาลงทนุ 12

ตวั อยา่ งที่ 3 นางสาวพัชราภาเปิดรา้ นเสรมิ สวย ชือ่ บวิ ต้ีซาลอน มรี ายการทเี่ กิดขน้ึ ดงั นี้ 2557 เงนิ สด 101 102 ก.พ. 2 พัชราภานาเงนิ สด 1,000,000 บาท มาลงทนุ ในรา้ น เงินฝากธนาคาร 103 104 3 นาเงินสดเปดิ บญั ชธี นาคารในนามของรา้ น 800,000 บาท ลูกหน้ีการคา้ 105 106 5 ซอ้ื เครอ่ื งมอื ในการทาผม 120,000 บาทเป็นเงนิ เชือ่ วัสดุส้ินเปลือง 201 301 8 ซ้อื เครอ่ื งตกแต่งรา้ นเป็นเงิน 160,000 บาทโดยจา่ ยเป็นเช็ค อุปกรณ์ทาผม 302 401 10 ซื้อวสั ดุทใ่ี ชใ้ นการทาผม 30,000 บาท เป็นเงนิ สด ผัง เคร่ืองตกแต่ง 501 502 13 รับเงนิ ค่าทาผมจากลูกคา้ 15,000 บาท เปน็ เงินสด บัญชี เจ้าหนก้ี ารคา้ หนา้ ……1…… เครดติ 15 จา่ ยค่าแรงให้พนกั งานในรา้ น 13,500 บาท ด้วยเช็ค ทุน-พชั ราภา 19 บรกิ ารแต่งหนา้ ทาผมให้ลูกคา้ เป็นเงนิ 40,000 บาทยังไม่ไดร้ ับชาระ ถอนใชส้ ว่ นตัว 25 นาเงินสดไปใช้ส่วนตวั 5,000 บาท รายไดค้ ่าบรกิ าร 27 จา่ ยชาระหนีค้ ่าเครอ่ื งมือฯ ด้วยเชค็ เงนิ เดือน 28 จา่ ยคา่ น้า คา่ ไฟ คา่ โทรศัพท์ รวม 3,500 บาท ค่าสาธารณปู โภค สมุดรายวนั ท่วั ไป (General Journal) วนั ที่ รายการ เลขท่ีบญั ชี เดบติ 2557 ก.พ. 2 พัชราภานาเงินสดมาลงทนุ 3 นาเงนิ ฝากธนาคาร 5 ซื้อเครือ่ งมือทาผม 8 ซ้อื เคร่อื งตกแต่งจ่ายเปน็ เช็ค 10 ซื้อวัสดุทาผม 13 รับเงนิ ค่าทาผมจากลกู ค้า 15 จ่ายค่าแรงพนักงาน 19 ให้บรกิ ารแก่ลกู ค้าแตย่ งั ไมไ่ ดร้ บั เงนิ 25 พชั ราภานาเงนิ ไปใชส้ ว่ นตวั 27 จา่ ยชาระหน้คี ่าเคร่ืองมือ 28 จา่ ยคา่ น้า ค่าไฟ คา่ โทรศัพท์ 13

บทท่ี 4 สมุดบญั ชีแยกประเภทและงบทดลอง ข้อ 1. การแยกประเภทรายการในสมดุ บญั ชแี ยกประเภท การแยกประเภทรายการบัญชีจะทาหลังจากมีการจดบันทึกรายการที่เกิดขึ้นในสมุดบัญชีข้ันต้น หรือท่ีเรียกว่าสมุดรายวัน โดยการนา รายการดังกลา่ วไปบันทกึ อกี คร้ังในสมดุ บญั ชีแยกประเภทเพ่อื แยกประเภทรายการซง่ึ การกระทาดงั กล่าวเรยี ก การผา่ นรายการ (Posting) ในปัจจุบัน มีการนาโปรแกรมสาเร็จรูปทางการบัญชีมาช่วยในการจัดทา เมื่อมีการบันทกึ รายการบัญชีในสมุดรายวัน ระบบก็จะทาการ ผ่านรายการดงั กล่าวไปยงั บัญชีแยกประเภทได้โดยอตั โนมตั ิ ***ตามประกาศของกรมพัฒนาธุรกิจการค้า กาหนดให้ตอ้ งบันทึกรายการในสมุดบัญชีรายวันภายใน 15 วันตั้งแต่วันที่เกดิ รายการ และต้อง ผ่านรายการไปยงั สมุดบัญชแี ยกประเภทภายใน 15 วันนบั แต่วนั สิ้นเดือน*** สมดุ บญั ชีแยกประเภท – แบบมาตรฐาน ช่อื บัญชี (Account name)………………………… เลขท่บี ญั ชี (Account No.) ….…………. วนั ท่ี รายการ หนา้ เดบติ วนั ท่ี รายการ หน้า เครดิต (Date) (Explanation) บญั ชี (Explanation) บัญชี (Ref.) (Debit) (Ref.) (Credit) วันท่ี รายการ สมุดรายวันท่ัวไป เดบติ หนา้ ……1…… เลขทบ่ี ญั ชี 500 - เครดติ 2557 7 วสั ดุสานกั งาน เม.ย. เงนิ สด 104 500 - 101 ซื้อวสั ดสุ านักงานเป็นเงินสด สมุดบญั ชแี ยกประเภท เงินสด เลขท่บี ญั ชี ….…101………. วันท่ี รายการ หน้า เดบติ วันที่ รายการ หนา้ เครดติ บญั ชี บญั ชี 2557 รว.1 500 - เม.ย. 7 วัสดสุ านกั งาน วัสดสุ านกั งาน วันที่ รายการ หน้า เดบติ วันท่ี รายการ เลขทบ่ี ญั ชี ….…104………. หน้า เครดติ 2557 บญั ชี เม.ย. 7 เงินสด บัญชี 2557 รว.1 500 - ใส่ชอื่ บญั ชที ีอ่ ยดู่ า้ นตรงข้าม (ในสมดุ รายวนั ท่ัวไป) เพอ่ื ให้รู้วา่ รายการวสั ดสุ านกั งานท่เี พ่ิมขน้ึ (เดบ14ิต) ไดม้ าจากการซือ้ ดว้ ยเงนิ สด

ขอ้ 2. การผ่านรายการ -รา้ นมงคล ใหบ้ นั ทกึ รายการบญั ชใี นสมุดรายวนั ทว่ั ไปและผา่ นรายการไปยังสมดุ บญั ชีแยกประเภท 2556 พ.ค. 1 นายมงคลนาเงินสด 200,000 บาท มาลงทนุ เปดิ กจิ การนวดแผนโบราณ 8 จ่ายคา่ โฆษณา 5,000 บาท สมดุ รายวันทวั่ ไป วนั ที่ รายการ เลขท่บี ญั ชี เดบติ หนา้ ……1…… เครดติ 2556 พ.ค. 1 8 สมุดบญั ชีแยกประเภท เงนิ สด เลขทบี่ ญั ชี ….…101………. วันท่ี รายการ หนา้ เดบติ วันที่ รายการ หนา้ เครดติ บัญชี บญั ชี ทุน-นายมงคล เลขที่บญั ชี ….…301………. วันที่ รายการ หน้า เดบติ วันที่ รายการ หน้า เครดิต บัญชี บญั ชี คา่ โฆษณา เลขท่บี ญั ชี ….…501………. วนั ท่ี รายการ หน้า เดบติ วนั ท่ี รายการ หนา้ เครดิต บัญชี บญั ชี 15

ข้อ 3. การผ่านรายการ -รา้ นทนิ กร ให้ผ่านรายการในสมดุ รายวันทั่วไปของ “รา้ นทินกร” สาหรบั เดอื นธนั วาคม 2556 ไปยงั บญั ชแี ยกประเภททีเ่ กย่ี วขอ้ ง สมดุ รายวันทว่ั ไป หนา้ ……1…… วนั ท่ี รายการ เลขท่บี ญั ชี เดบติ เครดติ 2556 101 100,000 - ธ.ค. 1 เงนิ สด อปุ กรณ์สานกั งาน 105 50,000 - ทุน-ทนิ กร 301 150,000 - นายทินกรนาเงินสดและเครื่องใช้สานกั งานมาลงทุน 106 200,000 - 5 รถจกั รยานยนต์ 201 200,000 - เจ้าหนก้ี ารค้า 102 60,000 - ซอื้ จักรยานยนตเ์ งินเช่ือ 5 คัน จากรา้ นชื่นใจ 8 เงินฝากธนาคาร เงินสด 101 60,000 - นาเงินสดฝากธนาคาร 10 คา่ เชา่ รา้ น 501 5,000 - 101 5,000 - เงินสด จา่ ยค่าเช่าร้าน 104 1,000 - 12 วัสดสุ นิ้ เปลอื ง 101 1,000 - เงนิ สด ซอื้ วสั ดสุ ิ้นเปลอื ง 102 55,000 - 15 เงินฝากธนาคาร รายไดค้ า่ เชา่ รถ 401 55,000 - รบั รายไดค้ ่าเชา่ และนาฝากธนาคารทนั ที 23 เจ้าหนีก้ ารค้า 201 40,000 - 102 40,000 - เงนิ ฝากธนาคาร จ่ายชาระหนบ้ี างสว่ นใหร้ ้านชน่ื ใจดว้ ยเชค็ 302 8,000 - 30 ถอนใช้ส่วนตัว 101 8,000 - เงินสด นายทนิ กรนาเงินสดของกจิ การไปใชส้ ว่ นตัว เงินสด เลขท่ีบญั ชี ….…101………. วันที่ รายการ หนา้ เดบติ วันท่ี รายการ หนา้ เครดิต บัญชี บญั ชี เงินฝากธนาคาร เลขทบี่ ญั ชี ….…102………. วันที่ รายการ หนา้ เดบติ วันท่ี รายการ หนา้ เครดิต บญั ชี บญั ชี 16

วัสดุส้นิ เปลอื ง เลขทบี่ ญั ชี ….…104………. วันท่ี รายการ หน้า เดบติ วนั ที่ รายการ หนา้ เครดิต บัญชี บัญชี อปุ กรณ์สานักงาน เลขทบ่ี ญั ชี ….…105………. วันท่ี รายการ หน้า เดบติ วนั ท่ี รายการ หนา้ เครดติ บญั ชี บญั ชี รถจักรยานยนต์ เลขท่บี ญั ชี ….…106………. วันที่ รายการ หน้า เดบติ วันท่ี รายการ หนา้ เครดิต บัญชี บัญชี เจ้าหนี้การคา้ เลขทบี่ ญั ชี ….…201………. วนั ท่ี รายการ หนา้ เดบติ วันท่ี รายการ หนา้ เครดติ บัญชี บญั ชี ทุน-ทินกร เลขท่บี ญั ชี ….…301………. วนั ที่ รายการ หน้า เดบติ วนั ที่ รายการ หน้า เครดติ บัญชี บญั ชี 17

ถอนใชส้ ่วนตวั เลขท่บี ญั ชี ….…302………. วันท่ี รายการ หน้า เดบติ วนั ที่ รายการ หน้า เครดติ บญั ชี บัญชี รายไดค้ า่ เชา่ รถ เลขท่บี ญั ชี ….…401………. วันที่ รายการ หน้า เดบติ วันท่ี รายการ หนา้ เครดิต บัญชี บญั ชี ค่าเช่ารา้ น เลขที่บญั ชี ….…501………. วนั ที่ รายการ หน้า เดบติ วันที่ รายการ หนา้ เครดติ บัญชี บญั ชี ข้อ 4. งบทดลอง – ร้านทนิ กร ให้ท่านหายอดคงเหลอื ของบญั ชแี ยกประเภทของ “ร้านทนิ กร” (ข้อ 3) และนามาจดั ทางบทดลอง รา้ นทินกร งบทดลอง (Trial balance) ณ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 2556 ช่อื บัญชี เลขท่ี เดบติ เครดิต บญั ชี เงินสด 101 เงนิ ฝากธนาคาร 102 รวม 18

ขอ้ 5. บัญชแี ยกประเภทและงบทดลอง - รา้ นพัชราภา ให้นารายการท่บี ันทึกในสมดุ รายวนั ทั่วไปของร้านพชั ราภาในระหว่างเดือนกมุ ภาพันธ์ 2557 มาบันทกึ ดังนี้ (1) ผา่ นรายการ (Posting) ไปยังบัญชีแยกประเภทท่ีให้มา (2) หายอดคงเหลอื ในบญั ชีแยกประเภทแต่ละบญั ชี (3) จดั ทางบทดลอง ณ วันท่ี 28 กุมภาพนั ธ์ 2557 สมดุ รายวันท่ัวไป หนา้ ……1…… วนั ที่ รายการ เลขที่ เดบติ เครดติ บญั ชี 2557 ก.พ. 2 เงนิ สด 1,000,000 - ทนุ -พชั ราภา 1,000,000 - พัชราภานาเงนิ สดมาลงทนุ 800,000 - 800,000 - 3 เงินฝากธนาคาร 120,000 - 120,000 - เงนิ สด นาเงนิ ฝากธนาคาร 5 อปุ กรณ์ทาผม เจา้ หนก้ี ารคา้ ซอื้ เคร่อื งมือทาผม 8 เครื่องตกแต่ง 160,000 - 160,000 - เงินฝากธนาคาร 30,000 - 30,000 - 15,000 - 15,000 - ซื้อเคร่อื งตกแต่งจา่ ยเปน็ เชค็ 10 วสั ดสุ นิ้ เปลือง เงินสด ซือ้ วสั ดุทาผม 13 รายไดค้ า่ บรกิ าร เงินสด รบั เงินค่าทาผมจากลกู คา้ 15 เงนิ เดือน 13,500 - 13,500 - เงนิ ฝากธนาคาร 40,000 - 40,000 - 5,000 5,000 จ่ายค่าแรงพนกั งาน 120,000 - 120,000 - 19 รายได้ค่าบริการ 3,500 - 3,500 - ลูกหนีก้ ารคา้ ให้บรกิ ารแก่ลกู คา้ แต่ยงั ไม่ไดร้ ับเงนิ 25 ถอนใช้สว่ นตวั เงินสด พชั ราภานาเงินไปใช้ส่วนตัว 27 เจา้ หน้กี ารคา้ เงินฝากธนาคาร จา่ ยชาระหน้คี า่ เคร่อื งมือ 28 ค่าสาธารณูปโภค เงนิ สด จ่ายคา่ น้า คา่ ไฟ คา่ โทรศัพท์ 19

ชื่อบญั ชี...................................... เลขทีบ่ ญั ชี ….…………. วนั ท่ี รายการ หนา้ เดบติ วนั ที่ รายการ หน้า เครดิต บัญชี บญั ชี ชือ่ บัญชี...................................... เลขทบี่ ญั ชี ….…………. วันท่ี รายการ หน้า เดบติ วันที่ รายการ หนา้ เครดติ บญั ชี บญั ชี ช่อื บัญช.ี ..................................... เลขทบ่ี ญั ชี ….…………. วันท่ี รายการ หน้า เดบติ วันที่ รายการ หนา้ เครดติ บญั ชี บญั ชี ช่อื บญั ชี...................................... เลขทีบ่ ญั ชี ….…………. วนั ที่ รายการ หนา้ เดบติ วันที่ รายการ หนา้ เครดิต บญั ชี บัญชี ช่อื บัญชี...................................... เลขทีบ่ ญั ชี ….…………. รายการ หน้า เดบติ วนั ที่ รายการ หน้า เครดติ วันท่ี บญั ชี บญั ชี ชือ่ บญั ชี...................................... เลขที่บญั ชี ….…………. วันที่ รายการ หน้า เดบติ วันท่ี รายการ หนา้ เครดิต บญั ชี บัญชี 20

ช่อื บญั ชี...................................... เลขทบ่ี ญั ชี ….…………. วนั ท่ี รายการ หนา้ เดบติ วนั ท่ี รายการ หน้า เครดติ บัญชี บัญชี ชื่อบัญชี...................................... เลขที่บญั ชี ….…………. รายการ หน้า เดบติ วันที่ รายการ หน้า เครดติ วนั ที่ บญั ชี บญั ชี ชอ่ื บัญช.ี ..................................... เลขทบ่ี ญั ชี ….…………. รายการ หน้า เดบติ วนั ที่ รายการ หนา้ เครดติ วันที่ บญั ชี บัญชี ช่อื บัญช.ี ..................................... เลขทบ่ี ญั ชี ….…………. รายการ หนา้ เดบติ วนั ที่ รายการ หน้า เครดติ วันที่ บญั ชี บัญชี ชื่อบัญชี...................................... เลขทบ่ี ญั ชี ….…………. รายการ หน้า เดบติ วนั ที่ รายการ หนา้ เครดิต วนั ท่ี บัญชี บญั ชี ชือ่ บัญชี...................................... เลขที่บญั ชี ….…………. รายการ หน้า เดบติ วันท่ี รายการ หนา้ เครดิต วันที่ บัญชี บญั ชี 21

ช่อื กิจการ............................................... งบทดลอง ณ วนั ท่ี........................................................ ช่ือบญั ชี เลขท่ีบญั ชี เดบติ เครดิต รวม ข้อ 6. งบทดลองและกระดาษทาการ 6 ชอ่ ง – อู่พรทพิ ย์ ตอ่ ไปนี้เป็นยอดคงเหลอื ของบัญชแี ยกประเภทของอ่พู รทิพย์ สาหรบั ช่วง 1 เดอื นสนิ้ สดุ ในวันที่ 31 ธันวาคม 2556 101 เงนิ สด 4,500 บาท 301 ทนุ -พรชัย 61,600 บาท 102 ลกู หน้ี 3,800 บาท 302 ถอนใช้ส่วนตัว 2,000 บาท 103 วัสดุสานกั งาน 3,200 บาท 401 รายไดค้ า่ ซอ่ มรถ 90,000 บาท 104 อปุ กรณซ์ อ่ มรถ 18,000 บาท 402 รายไดอ้ ื่น 4,900 บาท 105 รถยนต์ 197,000 บาท 501 คา่ ใช้จ่ายเบด็ เตลด็ 1,200 บาท 800 บาท 201 เจา้ หน้ี 16,000 บาท 502 ค่าน้าค่าไฟ บาท 5,000 บาท 202 เงนิ กรู้ ะยะสน้ั 84,000 บาท 503 คา่ เช่า 21,000 504 ค่าแรงงาน ให้จดั ทางบทดลอง กระดาษทาการ และงบการเงนิ ของอพู่ รทพิ ย์ ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2556 ช่อื กิจการ............................................... งบทดลอง ณ วนั ท่ี........................................................ ชื่อบัญชี เลขทบ่ี ญั ชี เดบติ เครดิต รวม 22

ชื่อกิจการ ................................................ กระดาษทาการ สาหรบั รอบระยะเวลา............................สน้ิ สุดวันที่.................................. ชือ่ บญั ชี เลขที่ งบทดลอง งบกาไรขาดทนุ งบแสดงฐานะการเงิน เดบติ เครดติ เงนิ สด บัญชี เดบิต เครดิต เดบิต เครดติ ลกู หน้ี วัสดุสานักงาน 101 อปุ กรณ์ซอ่ มรถ รถยนต์ 102 เจ้าหน้ี เงินกู้ระยะส้ัน 103 ทุน-พรทิพย์ ถอนใช้ส่วนตวั 104 รายไดค้ า่ ซ่อมรถ รายได้อน่ื 105 คา่ ใชจ้ า่ ยเบ็ดเตลด็ ค่าน้าค่าไฟ 201 คา่ เช่า ค่าแรงงาน 202 กาไร(ขาดทุน)สุทธิ 301 302 401 402 501 502 503 504 อู่พรทิพย์ อูพ่ รทพิ ย์ งบแสดงฐานะการเงนิ งบกาไรขาดทุน ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2556 สาหรบั รอบระยะเวลา 1 เดอื น สนิ้ สดุ วันท่ี 31 ธนั วาคม 2556 สนิ ทรัพย์ สินทรัพย์หมุนเวยี น รายได:้ - เงินสด 4,500 ลูกหน้ี รายได้ค่าซอ่ มรถ 4,900 วสั ดุสานกั งาน รายไดอ้ ื่น รวมสนิ ทรัพยห์ มนุ เวยี น สินทรพั ย์ไม่หมุนเวียน รวมรายได้ 94,900 อปุ กรณ์ซ่อมรถยนต์ รถยนต์ 197,000 ค่าใช้จา่ ยดาเนินงาน:- รวมสนิ ทรัพย์ไม่หมนุ เวยี น คา่ ใช้จ่ายเบด็ เตลด็ 1,200 รวมสนิ ทรัพย์ หนี้สินและส่วนของเจ้าของ คา่ น้าค่าไฟ หนี้สนิ หมุนเวียน ค่าเช่า เจ้าหนี้ เงนิ กรู้ ะยะสัน้ คา่ แรงงาน 21,000 รวมหนี้สนิ หมนุ เวยี น รวมค่าใชจ้ า่ ยดาเนินงาน ส่วนของเจา้ ของ ทนุ -พรทิพย์ ถอนใช้สว่ นตวั รวมส่วนของเจา้ ของ รวมหน้ีสนิ และสว่ นของเจา้ ของ 23

ขอ้ 7. กระดาษทาการ 6 ช่องและการจดั ทางบการเงิน กระดาษทาการทใ่ี ห้มาต่อไปน้ีเปน็ ของร้านชืน่ ใจอินเทอรเ์ น็ต ใหจ้ ดั ทาใหส้ มบรู ณ์ รา้ นชืน่ ใจอนิ เทอรเ์ น็ต กระดาษทาการ สาหรบั รอบระยะเวลา 1 เดือน สน้ิ สดุ วนั ที่ 30 มิถนุ ายน 2556 ช่อื บัญชี เลขท่ี งบทดลอง งบกาไรขาดทนุ งบแสดงฐานะการเงนิ เงนิ ฝากธนาคาร เดบติ เครดติ เดบติ เครดติ บญั ชี เดบติ เครดติ 11 50,000 - เคร่อื งตกแตง่ รา้ น 12 57,000 - อุปกรณค์ อมพวิ เตอร์ 13 162,000 - อาคาร 14 550,000 - เจ้าหนี้ 21 199,000 - ทนุ -ช่ืนจติ ร 31 580,000 - รายได้ค่าบรกิ าร 41 55,000 - ค่าโฆษณา 51 6,000 - ค่าน้าคา่ ไฟ 52 4,000 - คา่ ใชจ้ า่ ยดาเนินงานอ่นื 53 5,000 - 834,000 - 834,000 - กาไร(ขาดทุน)สุทธิ รา้ นชนื่ ใจอนิ เทอรเ์ น็ต งบกาไรขาดทุน สาหรับรอบระยะเวลา 1 เดอื น สิน้ สดุ วันที่ 30 มิถุนายน 2556 รายไดค้ า่ บริการ 55,000 ค่าใช้จา่ ยในการขายและบริหาร:- คา่ โฆษณา ค่าน้าค่าไฟ ค่าใช้จ่ายดาเนินงานอ่ืน 5,000 15,000 กาไร (ขาดทนุ ) สทุ ธิ รา้ นชื่นใจอินเทอรเ์ นต็ งบแสดงฐานะการเงนิ ณ วันที่ 30 มิถนุ ายน 2556 สินทรัพย์ หนสี้ นิ และสว่ นของเจ้าของ สินทรัพยห์ มนุ เวยี น หน้ีสนิ หมนุ เวยี น เงนิ ฝากธนาคาร เจ้าหนี้ รวมสนิ ทรพั ย์หมนุ เวยี น รวมหน้สี ินหมนุ เวยี น สนิ ทรพั ยไ์ ม่หมุนเวียน สว่ นของเจ้าของ เคร่ืองตกแตง่ ร้าน ทนุ -ชน่ื จิตร กาไรสะสม รวมสนิ ทรพั ย์ไม่หมุนเวียน รวมส่วนของเจา้ ของ รวมสนิ ทรพั ย์ รวมหน้ีสนิ และสว่ นของเจา้ ของ 24

ข้อ 8. งบทดลองไม่ลงตวั ตอ่ ไปนเ้ี ป็นงบทดลองของร้าน “สดุ าผ้าไทย” ซึ่งนางสาวสดุ าได้จัดทาข้ึนเพื่อพิสูจนค์ วามถูกตอ้ งของการบนั ทกึ บัญชีและก็ ปรากฏว่างบทดลองน้นั ไมล่ งตัว จงึ ขอใหท้ า่ นช่วยทาการแก้ไขงบทดลองดังกลา่ วใหถ้ ูกตอ้ ง ชอื่ บัญชี สดุ าผ้าไทย เดบติ เครดิต เงนิ สด งบทดลอง 59,850 674,625 เงินลงทุนระยะสน้ั วันที่ 30 มถิ ุนายน 2556 471,870 ลกู หน้ี 27,300 วัสดุในการตดั เยบ็ เลขท่ี 101 102 103 104 เครือ่ งมอื ในการตดั เยบ็ 105 262,500 เครือ่ งใชส้ านักงาน 106 109,830 เจา้ หน้ี 201 140,000 ทุน-นางสาวสดุ า 301 910,000 ถอนใชส้ ่วนตวั 302 2,7300 รายได้ค่าบรกิ ารตดั เยบ็ เสอ้ื ผา้ 401 684,075 เงนิ เดอื นและคา่ แรงงาน 501 64,680 ค่าเช่า 502 25,200 ค่าโฆษณา 503 3,150 คา่ สาธารณปู โภค 504 2,520 ค่าใชจ้ า่ ยเบด็ เตลด็ 505 5,250 รวม 1,319,430 2,148,720 งบทดลองทถี่ ูกต้องของร้าน “สดุ าผ้าไทย” ควรเปน็ ดงั นี้ ชือ่ บัญชี เลขท่ี เดบติ เครดติ เงินสด 101 เงนิ ลงทุนระยะสนั้ 102 ลกู หนี้ 103 วสั ดใุ นการตดั เยบ็ 104 เครอ่ื งมือในการตดั เยบ็ 105 เครื่องใชส้ านักงาน 106 เจา้ หน้ี 201 ทุน-นางสาวสุดา 301 ถอนใชส้ ่วนตวั 302 รายได้ค่าบริการตดั เยบ็ เสือ้ ผา้ 401 เงินเดอื นและค่าแรงงาน 501 ค่าเชา่ 502 ค่าโฆษณา 503 ค่าสาธารณูปโภค 504 คา่ ใชจ้ า่ ยเบด็ เตลด็ 505 รวม 25

สรปุ การทาและส่งแบบฝึกหัดบทท่ี 1-4 หมายเหตุ วันทสี่ ่งงาน ลายมอื ชอ่ื บทที่ 1 ความรู้เบอ้ื งต้นเก่ยี วกบั การบญั ชี ขอ้ 1. ความหมายและประเภทของการบัญชี ข้อ 2. ลกั ษณะธุรกจิ รูปแบบธุรกจิ ข้อ 3. สถาบนั และกฎหมายที่เกยี่ วข้องกับการบญั ชี บทท่ี 2 แม่บทการบัญชแี ละมาตรฐานการบญั ชี ข้อ 1. แนวคิดและขอ้ สมมติขั้นมลู ฐานทางการบัญชี ขอ้ 2. แมบ่ ทการบัญชี และมาตรฐานการบัญชี ข้อ 3. ลักษณะเชงิ คุณภาพของงบการเงิน ข้อ 4. งบการเงิน ข้อ 5. องค์ประกอบของงบการเงิน ข้อ 6. รปู แบบของงบแสดงฐานะการเงนิ บทท่ี 3 การวิเคราะหร์ ายการคา้ และการบันทกึ บัญชี ขอ้ 1. รายการค้า ขอ้ 2. หมวดบญั ชี ข้อ 3. การวิเคราะหร์ ายการค้า 1 ข้อ 4. การวิเคราะหร์ ายการค้า 2 ข้อ 5. สมการบัญชี ขอ้ 6. หลักบญั ชีคู่ 1 ขอ้ 7. หลักบัญชคี ู่ 2 ขอ้ 8. การบันทึกรายการในสมุดบญั ชขี ้ันตน้ บทที่ 4 สมดุ บญั ชแี ยกประเภทและงบทดลอง ขอ้ 1. การแยกประเภทรายการในสมดุ บญั ชแี ยกประเภท ข้อ 2. การผ่านรายการ –ร้านมงคล ขอ้ 3. การผ่านรายการ -รา้ นทินกร ขอ้ 4. งบทดลอง – รา้ นทินกร ข้อ 5. บญั ชีแยกประเภทและงบทดลอง – รา้ นพัชราภา ข้อ 6. งบทดลองและกระดาษทาการ 6 ชอ่ ง – อูพ่ รทิพย์ ขอ้ 7. กระดาษทาการ 6 ชอ่ งและการจัดทางบการเงิน ข้อ 8. งบทดลองไมล่ งตวั 26