ระบบสุริยะ..

ระบบสรุ ยิ ะ คอื ระบบดาวทีม่ ดี าวฤกษเ ป็นศูนยกลาง และมีดาวเคราะห (Planet) เป็น บริวารโคจรอยูโ ดยรอบ เม่อื สภาพแวดลอ มเอ้อื อาํ นวยตอ การดํารงชวี ติ สงิ่ มีชวี ิตก็จะเกิด ข้นึ บนดาวเคราะหเ หลา นัน้ หรือ บรวิ ารของดาวเคราะหเ องทเ่ี รียกวาดวงจันทร (Satellite) นักดาราศาสตรเ ช่ือวา ในบรรดาดาวฤกษท งั้ หมดกวา แสนลา นดวงในกาแลกซที่ างชางเผือก ตอ งมีระบบสุริยะที่เอ้อื อาํ นวยชีวิตอยางระบบสรุ ิยะท่โี ลกของเรา เป็นบรวิ ารอยูอยาง แนนอน เพียงแตว า ระยะทางไกลมากเกินกวา ความสามารถในการตดิ ตอ จะทําไดถ งึ

ระบบสุริยะกอ กาํ เนิดข้ึนเม่ือประมาณ 4600 ลา นปีกอนการกาํ เนิดระบบสุรยิ ะสามารถ อธิบายไดโ ดยใช สมมตฐิ านเนบิวลา(Nebula hypothesis) ซ่ึงอมิ มานูเอล คาน ต( Immanuel Kant)และปีแอร- ซีมง มากีร เดอลาพลาส(Pierre-Simon,marquis de Laplace) ระบบสุริยะเรม่ิ ตน เม่อื เมฆโมเลกลุ ขนาดยักษท ่เี รียกวา เนบวิ ลาสรุ ยิ ะ(solar nebula)ซ่งึ ประกอบดวยแกส และผลที่หนาแนน ไดร ับคล่นื กระแทกจากการเกิดซูเปอรโ นวาบรเิ วณใกล เคียงทาํ ใหแกสและฝนุ เกดิ การยบุ ตวั เน่ืองจากแรงโน มถว งภายในเมฆโมเลกลุ และเริ่มหมนุ รอบตวั เองบรเิ วณแกนกลางของเมฆโมเลกุลท่ยี ุบตวั นัน้ จะมีความหนาแนนมากในภูมิสูง ข้ึนและหมนุ รอบตัวเองเรว็ ข้นึ ทาํ ใหเ กิดแกส และฝนุ โดยรอบกระจายตัวออกรอบแกนหมนุ จนมรี ปู รา งเหมอื นจานแบนบริเวณแกนกลางที่มีความหนาแนนสงู จะเกดิ เป็นดวงอาทิตยซ ่งึ มมี วลมากถงึ รอ ยละ 99 ของโมเลกุลทัง้ หมดในระบบสุริยะมวลสว นทเี่ หลอื นัน้ จะเกิดเป็น ดาวเคราะหแ ละวัตถตุ างๆในระบบสุริยะเป็นดาวบรวิ ารที่โคจรรอบดวงอาทติ ย

ดวงอาทิตยเป็นดาวฤกษศ ูนยกลางของระบบสรุ ยิ ะมดี าวเคราะหจาํ นวน 8 ดวงดาวเคราะห แคระดาวเคราะหน อยและดาวหางเป็นบริวารโคจรอยรู อบๆดวงอาทิตย

สามารถแบง โครงสรา งของดวงอาทิตยอ อกเป็น 2 สวนหลักๆ 1. โครงสรางภายในดวงอาทิตยแ บง ออกเป็น 3 สวนไดแ ก แกนเขตแผ รังสี และเขตพาความรอน 2.ชัน้ บรรยากาศของดวงอาทติ ยแ บง ออกเป็น 3 ชนั้ ไดแ กโฟโทสเฟียร โค รโมสเฟียร และคอโรนา

ลมสุรยิ ะ (solar wind) เกิดในชัน้ คอโรนาซ่งึ ประกอบดวยอนุภาคท่มี ีประจุ เชน อิเล็กตรอน โปรตอน และไอออนของธาตตุ าง ๆ ในสถานะพลาสมา คอโรนาจะเกิดการขยายตวั จน กระทัง่ ทําใหอนภุ าคประจุไฟฟ าหลุดพนั จากแรงดึงดูดของตวงอาทติ ยและแผอ อกไปทกุ ทศิ ทาง มกั เกดิ ข้นึ บริเวณขัว้ เหนือและชวั้ ใตข องดวงอาทติ ย บรเิ วณท่ีมคี อโรนาเบาบาง เรยี กวา หลมุ คอโรนา เป็นตําแหนงทีม่ ลี มสรุ ิยะความเรว็ สูงและรุนแรง ในขณะท่ีลมสุริยะท่ี เกิดข้นึ บรเิ วณแนวใกสัศนู ยสตู รของดวงอาทิตยจะมีความเร็วต่ํา ลมสรุ ยิ ะทเี่ กิดข้ึนในแนว ศูนยสูตรของดวงอาทิตยจะมคี วามเร็วเร่ิมตน โดยเฉลย่ี ประมาณ 450 กิโลเมตรตอ วนิ าที หากอนภุ าคประจุไฟฟ าท่พี ุง ออกมามีจํานวนมหาศาลและมคี วามเร็วมากกวา 800 กโิ ลเมตร ตอวนิ าที จะเรียกวา พายุสุริยะ (solar storm) การบงชีถ้ ึงความรุนแรงของพายสุ รุ ิยะ สามารถทําไดโ ดยตรวจสอบจาํ นวนจดุ มดี ดวงอาทติ ยซ ่ึงเกดิ จากความแปรปรวนของสนาม แมเหลก็ เม่อื มีจํานวนจดุ มืดดวงอาทิตยม ากจะสง ผลใหอ นุภาคกระแสไฟฟ าเพ่ิมมากข้ึนซ่ึง ทาํ ใหความรนุ แรงของพายสุ รุ ิยะเพ่ิมมากข้นึ ดวยลมสรุ ยิ ะสง ผลตอสนามแมเหล็กโลกจงึ ทาํ ใหเกิดปรากฏการณ ออโรรา (aurora) หรอื แสงเหนือแสงใตเ น่ืองจากสนามแมเหลก็ โลก จะเบ่ียงเบนอนุภาคจากลมสรุ ิยะออกไป แตมอื นภุ าคบางสวนเคล่ือนท่ีเขาสูบ รรยากาศโลก ชนั้ ไฮโอโนสเฟียรบรเิ วณขวั้ โลกเหนือและขัว้ โลกใต เม่ืออนภุ าคทีม่ ปี ระจุไฟฟ าปะทะกับ อะตอมของแกส ในชนั้ ไอโอโนสเฟียร จะสง ผลใหอะตอมของแกส คายพลังงานออกมาในรูป ของแสง ปรากฏเป็นมา นแสงสตี าง ๆ บนทองฟ าดสู วยงาม ลมสรุ ยิ ะท่ีรุนแรงจนเกิดเป็น พายสุ รุ ยิ ะจะสงผลกระทบตอ ระบบไฟฟ าและอิเลก็ ทรอนิกส อาจทําใหไ ฟฟ าตบั การส่อื สารขดั ของ และวงจรอเิ ลก็ ทรอนิกสเกิดความเสยี หายได นอกจากนี้ ลมสรุ ยิ ะยังสง ผลตอ ดาวหางโดยทาํ ใหห างเกดิ การเร่ืองแสงและชไี้ ปยังดานตรงขามกบั ดวงอาทิตยน สวน เน้ือหาเลก็ น อย

บริวารทีโ่ คจรรอบดวงอาทติ ยไดแกด าวเคราะหทงั้ 8 ดวงแถบดาวเคราะหน อยท่ีโคจรอยู ระหวางดาวอังคารและดาวพฤหัสบดวี ัตถใุ นแถบไคเปอรแ ละดาวหางเม่ือแบงขอบเขตของ ระบบสรุ ยิ ะโดยใชล ักษณะการเกิดและองคป ระกอบของดาวเป็นเกณฑส ามารถแบงเป็น 5 เขต

เป็นดาวเคราะหห นิ มีสว นประกอบหลักเป็นหนิ ของธาตุหนัก ไดแ ก ดาวพุธ ดาวศกุ ร โลก และดาวอังคาร เป็นวตั ถุจาํ พวกหนิ หรอื โลหะขนาดเล็กที่โคจรอยูร ะหวา งดาวองั คารและดาวพฤหสั บดี นักตาราศาสตรเช่ือวา แถบดาวเคราะหน อยเกดิ จากวตั ถทุ ่หี ลงเหลือในชว งทด่ี าวเคราะห กาํ ลงั กอตวั และไมส ามารถรวมตัวกนั เป็นดาวเคราะหข นาดใหญได เน่ืองจากถกู รบกวน ดว ยแรงโน มถวงสูงจากดาวพฤหัสบดี วัตถุในแถบดาวเคราะหน  อยสว นใหญเป็นดาว เคราะหน อยและอกุ กาบาตขนาดเลก็ โดยทวั่ ไปดาวเคราะหน  อยจะมีรปู รางไมแ นนอน และเตม็ ไปดว ยหลมุ บอ วัตถุขนาดใหญทส่ี ุดในแถบดาวเคราะหน  อย คอื ดาวซีรสี (ceres) เป็นดาวเคราะหแ คระท่ีมีเสน ผานศนู ยกลางประมาณ 1,000 กโิ ลเมตร เป็นดาวเคราะหข นาตใหญท ี่มอี งคประกอบเป็นแกส ไดแก ดาวพฤหสั บดี ดาวเสาร ดาว ยูเรนัส และดาวเนปจูน แถบไคเปอร์ ประกอบดวยดาวเคราะหแ คระห ดาวเคราะหน  อย ดาวหาง แล ขนาดเลก็ มีองคประกอบหลกั เป็นมีเทน แอมโมเนีย และน้ําแขง็ เชน ดาวพลูโต ดาว รสี ดาวหางคาบสนั้ เมฆออร์ต ระบบสุรยิ ะมเี มฆทรงกลมขนาดใหญหอ หมุ อยู ซ่งึ นักวิทยาศาสตรเช่อื วา เป็นขอบเขต ของระบบสุริยะ เป็นบริเวณทป่ี ระกอบดว ยวัตถทุ ่เี หลอื จากการกอตวั ของดาวเคราะห เชน ฝุน หินน้ําแข็ง แอมโมเนีย มเี ทน และเป็นแหลง กาํ เนิดของดาวหาง มขี นาด ประมาณ 1-3 ปีแสง

โลกเป็นดาวเคราะหเพยี งดวงเดียวในระบบสุริยะที่เอ้ือตอ การดํารงชวี ิตของสงิ่ มชี วี ติ เน่ืองจากมีน้ําท่ีอยูในเหลวซ่งึ เป็นองคประกอบสําคัญทาํ ใหเกิดส่ิงมีชวี ิตข้นึ ไดล กมีวงโคจร หา งจากดวงอาทติ ยเ หมาะสม จึงมอี ุณหภมู ิพ้นื ผวิ ที่ไมร อ นหรอื เย็นจนเกนิ ไป ทาํ ใหน้ํายังคง สถานะของเหลวได หากโลกมวี งโคจรอยูใกลด วงอาทติ ยมากข้นึ จะไดรับพลังงนจากตวง อาทติ ยม ากเกนิ ไป พ้ืนผิวโลกอาจมีอณุ หภูมสิ ูงจนทาํ ใหน้ําระเหยออกไปหมด หรอื ถาหาก โลกมวี งโคจรไกลจากดวงอาทติ ยมากข้ึน พ้ืนผิวโลกอาจมอี ุณหภมู ติ ่ําจนทาํ ใหน้ํากลายเป็น น้ําแขง็ ได ซ่ึงบรเิ วณโดยรอบดาวฤกษท ม่ี รี ะยะหางจากดาวฤกษท เี่ หมาะสมทที่ ําใหน้ํายังคง สถานะเป็นของเหลวบนผิวดาวเคราะหไ ด เรียกวา เขตทีเ่ อ้อื ตอการมีสงิ่ มชี ีวติ (habitable zone)ในเอกภพอนั กวา งใหญมกี าแลก็ ซมี ากกวา แสนลานกาแล็กซี แตล ะกาแล็กซีประกอบ ดว ยดาวฤกษอ ีกนับแสนลา นดวง นักดาราศาสตรจ งึ เช่ือวานาจะมสี ง่ิ มีชีวติ บนดาวเคราะห ดวงอ่นื นอกจากโลกของเรา นักดาราศาสตรจ งึ พยายามคน หา ดาวเคราะหน อกระบบสรุ ยิ ะ (exoplanet) ท่โี คจรรอบดาวฤกษแ ละอยูในเขตที่เอ้ือตอ การมีสงิ่ มชี ีวติ นักดาราศาสตรไ ดคน พบดาวเคราะหนอกระบบสรุ ยิ ะจํานวนมากกวา 4,000 ดวง และพบดาวเคราะหห ลายดวงท่ี มีลกั ษณะคลายโลก เชน เคปเลอร- 22 เคปเลอร-62เม่ือวนั ท่ี 22 กุมภาพันธ พ.ศ. 2560 องคก ารนาชาไตป ระกาศการคนั พบดาวเคราะหน อกระบบสรุ ิยะจาํ นวนดวง ที่มขี นาตใกล เคยี งกบั โลก โคจรรอบดาวฤกษท ีม่ ีช่ือวา แทรปพิสต- 1 (Trappist-1) ซ่ึงเป็นตาวแคระแดง ขนาดเลก็ มมี วล 0.08 เทาของดวงอาทติ ย นักตาราศาสตรพบวา ดาวเคราะหในระบบ แทรปพสิ ต-1 จํานวน 3 ดวงโคจรอยใู นเขตทเ่ี อ้อื ตอการมีสงิ่ มชี วี ติ และอาจมนี ้ําในสถานะ ของเหลวอยูบ นผวิ ดาว ระบบแทรปพสิ ต-1 มีขนาดเล็กกวา ระบบสรุ ยิ ะมาก เม่อื เปรียบ เทยี บขนาดของระบบแทรปพิสต- 1

นางสาววจิ ิตรี มีใหม เลขท่ี33 ม.6/1 อาจายโยภิตา เขียวคา