vcharkarn-journal-4529_2

อาหาร และโภชนาการWincoolV4DREAM GROUP | [ที่อยบู่ ริษัท]

คำชี้แจง ในกำรใช้ชุดกจิ กรรม ชุดกิจกรรมน้ี สร้างข้ึนเพ่ือให้นักเรียนไดศ้ ึกษาเรียนรู้ด้วยตนเอง ในการศึกษาเรียนรู้น้ี นกั เรียนควรปฏิบตั ิตามคาแนะนาต่อไปน้ี 1. อ่านทาความเข้าใจจุดประสงค์การเรี ยนรู้ก่อนลงมือศึกษาข้อมูลตามชุดกิจกรรม 2. ทาแบบทดสอบท่ีส่งเสริมกระบวนการคิดวเิ คราะห์ก่อนเรียนแลว้ ตรวจคาตอบจากเฉลยในคู่มือครู 3. ศึกษาเรียนรู้เน้ือเรื่องไปตามลาดบั 4. บทเรียนน้ีจะเสนอเน้ือหาเป็ นหน่วยการเรียน แต่ละหน่วยจะมีกิจกรรมที่ส่งเสริมกระบวนการคิดวิเคราะห์ให้นักเรียนได้ฝึ กคิดวิเคราะห์โดยใช้ขอ้ มูลจากชุดกิจกรรมเป็นพ้ืนฐานในการหาคาตอบ และตรวจคาตอบจากเฉลยในคู่มือครู 5. เมื่อศึกษาดว้ ยตนเองจนครบทุกชุดกิจกรรมแลว้ ให้นกั เรียนทาแบบทดสอบที่ส่งเสริมกระบวนการคิดวเิ คราะห์หลงั เรียน 6. ถ้านักเรียนสงสัยหรือไม่เขา้ ใจในเน้ือหาให้ทบทวนใหม่ ถา้ ยงั ไม่เขา้ ใจให้สอบถามจากผสู้ อน 7. ตรวจคาตอบจากเฉลยในคู่มือครู 8. ส่งคืนชุดกิจกรรมตามกาหนดเวลา

ชุดกิจกรรม เรื่อง อาหารและสารอาหาร กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ช้นั มธั ยมศึกษาปี ที่ 2 มีท้งั สิ้น 10 ชุด ดงั น้ีชุดกิจกรรมท่ี 1 อาหาร และโภชนาการ ใชเ้ วลา 2 ชวั่ โมงชุดกิจกรรมที่ 2 อาหารที่มีสารอาหารประเภทโปรตีน ใชเ้ วลา 2 ชวั่ โมงชุดกิจกรรมท่ี 3 อาหารท่ีมีสารอาหารประเภทคาร์โบไฮเดรต ใชเ้ วลา 2 ชวั่ โมงชุดกิจกรรมท่ี 4 อาหารที่มีสารอาหารประเภทวติ ามิน ใชเ้ วลา 2 ชว่ั โมงชุดกิจกรรมท่ี 5 อาหารที่มีสารอาหารประเภทเกลือแร่ ใชเ้ วลา 2 ชวั่ โมงชุดกิจกรรมที่ 6 อาหารที่มีสารอาหารประเภทไขมนั ใชเ้ วลา 2 ชวั่ โมงชุดกิจกรรมท่ี 7 ทาอยา่ งไรช่วยใหห้ ่างไกลโรคภยั ไขเ้ จบ็ ใชเ้ วลา 2 ชวั่ โมงชุดกิจกรรมท่ี 8 อาหารขยะ ใชเ้ วลา 2 ชว่ั โมงชุดกิจกรรมที่ 9 ปลอดภยั กบั สารปรุงแต่งอาหาร ใชเ้ วลา 2 ชว่ั โมงชุดกิจกรรมท่ี 10 โภชนบญั ญตั ิ 9 ประการ ใชเ้ วลา 2 ชวั่ โมง

1 มำตรฐำน / ตวั ชี้วัดสาระท่ี 1 ส่ิงมีชีวติ กบั กระบวนการดารงชีวติ มาตรฐาน ว 1.1 : เขา้ ใจหน่วยพ้ืนฐานของส่ิงมีชีวติ ความสัมพนั ธข์ องโครงสร้างและหนา้ ที่ของระบบต่าง ๆ ของสิ่งมีชีวิตท่ีทางานสัมพนั ธ์กนั มีกระบวนการสืบเสาะหาความรู้สื่อสารสิ่งท่ีเรียนรู้ และนาความรู้ไปใชใ้ นการดารงชีวติ ของตนเอง และดูแลสิ่งมีชีวติ ม.2/5 ทดลอง วิเคราะห์และอธิบายสารอาหารในอาหาร มีปริมาณพลงั งานและสดั ส่วน ท่ีเหมาะสมกบั เพศและวยั จุดประสงค์กำรเรียนรู้ 1.บอกความหมายของอาหาร และบอกประเภทของอาหารหลกั 5 หมู่ได้ 2.อธิบายลักษณะของผู้ท่ีมีภาวะโภชนาการที่ดี และผู้ที่มีภาวะโภชนาการที่ไม่ดี 3.บอกวธิ ีการรับประทานอาหารเพ่ือการมีภาวะโภชนาการท่ีดีได้

2 แบบทดสอบทีส่ ่งเสริมกระบวนกำรคดิ วเิ ครำะห์ก่อนเรียน ชุดกจิ กรรมที่ 1 เร่ือง อำหำรและโภชนำกำรจำนวน 8 ข้อ คะแนนเต็ม 10 คะแนน ใช้เวลำ 10 นำที............................................................................................................................................คำชี้แจง ส่วนท่ี 1 เลือกคาตอบที่ถูกท่ีสุดเพียงคาตอบเดียว โดยระบายทบั ตวั เลขท่ีตรงกบัตวั เลือกที่ตอ้ งการ จานวน 6 ขอ้ ขอ้ ที่ 1-6 ขอ้ ละ 1 คะแนน รวม 6 คะแนน1. สิ่งใดต่อไปน้ี เป็นสิ่งที่มนุษยก์ ิน ดื่ม หรือรับเขา้ ร่างกายโดยไม่มีพิษแต่มีประโยชนต์ ่อ ร่างกายช่วยซ่อมแซมอวยั วะส่วนท่ีสึกหรอและทาใหก้ ระบวนการต่าง ๆ ในร่างกาย ดาเนินการไปอยา่ งปกติซ่ึงรวมถึงน้า 1) สารอาหาร 2) น้าหวานหรือน้าตาล 3) ยาบารุงรวมท้งั ยารักษาโรค 4) อาหาร2. ส่ิงใดต่อไปน้ี ไม่จดั อยใู่ นอาหารหลกั 5 หมู่ 1) ขา้ ว แป้ ง น้าตาล 2) เน้ือ นม ไข่ ถว่ั 3) น้า 4) ผกั ผลไม้3. ขอ้ ใดไม่ใช่ประโยชนข์ องอาหารหลกั 5 หมู่ 1) ช่วยส่งเสริมความกา้ วหนา้ ของการถนอมอาหารและการใชภ้ มู ิปัญญาทอ้ งถ่ิน 2) ช่วยเสริมสร้างความเจริญเติบโตของร่างกาย 3) ช่วยเสริมสร้างอวยั วะของร่างกายท่ีสึกหรอ ทรุดโทรม ใหก้ ลบั สุขภาพดี 4) ช่วยใหม้ ีสุขภาพสมบูรณ์แขง็ แรง

34. ขอ้ ใดสนบั สนุนการเป็นผทู้ ี่มีภาวะโภชนาการที่ดี 1) คนท่ีมีสุขภาพร่างกายแขง็ แรงจะเป็นพ้ืนฐานของความสุขท้งั ปวง 2) กินทุกอยา่ งท่ีขวางหนา้ 3) ขบั ขี่ปลอดภยั สวมใส่หมวกกนั น็อก 4) อาหารท่ีดีมีคุณภาพ หาไม่ไดต้ ามทอ้ งถ่ินทว่ั ๆ ไป5. การกินอาหารสุก สะอาด ปราศจากสารอนั ตราย และหลีกเลี่ยงอาหารรสจดั สีฉูดฉาด เกี่ยวขอ้ งกบั ขอ้ ใดมากที่สุด 1) ภาวะโภชนาการที่ดี 2) ภาวะทุพโภชนาการ 3) สุขบญั ญตั ิ 10 ประการ 4) ประโยชนโ์ ดยรวมของอาหารหลกั 5 หมู่6. ขอ้ ใดบอกถึงความสัมพนั ธร์ ะหวา่ ง อาหารและโภชนาการกบั ร่างกาย ไดถ้ กู ตอ้ ง มากที่สุด 1) เป็นการศกึ ษาเก่ียวกบั อาหารกบั การเปลี่ยนแปลงในร่างกายที่เกิดข้ึน รวมท้งั การปรุงแต่งอาหารใหเ้ หมาะสมกบั สภาพร่างกายของบุคคล ท้งั น้ี เพ่ือให้ ร่างกายไดร้ ับอาหารท่ีถูกตอ้ งเหมาะสมและเพยี งพอ ทาใหม้ ีสุขภาพดี ท้งั ร่างกายและจิตใจ 2) อาหารประจาวนั ของมนุษยจ์ าเป็นตอ้ งประกอบดว้ ยอาหารหลาย ๆ อยา่ ง เพื่อใหร้ ่างกายไดร้ ับสารอาหารที่จาเป็นต่อร่างกายครบถว้ น 3) อาหารเสริมสร้างอวยั วะของร่างกายท่ีสึกหรอ ทรุดโทรม ใหก้ ลบั สุขภาพดีให้ พลงั งานและความอบอุ่นแก่ร่างกาย เนื่องจากร่างกายตอ้ งทางานอยตู่ ลอดเวลา แมใ้ นขณะหลบั 4) หากรับประทานอาหารถกู หลกั โภชนาการร่างกายกจ็ ะสูงใหญ่ตามลกั ษณะ ทางพนั ธุกรรม ตรงกนั ขา้ มกบั คนที่รับประทานอาหารไม่ถกู หลกั โภชนาการ รูปร่างกจ็ ะเจริญเติบโตไม่เตม็ ท่ี ทาใหต้ วั เลก็ กวา่ ปกติได้ แมจ้ ะมีลกั ษณะทาง พนั ธุกรรมที่มีรูปร่างสูงใหญ่กต็ าม

4คำชี้แจง ส่วนท่ี 2 เลือกคาตอบที่ถูกตอ้ งที่สุด 2 คาตอบ จานวน 2 ขอ้ ขอ้ ที่ 7-8 ขอ้ ละ2 คะแนน คะแนนเตม็ 4 คะแนน (ตอบถกู ไดข้ อ้ ละ 1 คะแนน)7. เหตุใด มนุษยต์ อ้ งจาเป็นตอ้ งรับประทานอาหารหลาย ๆ อยา่ งในหน่ึงวนั 1) เพือ่ ใหเ้ ป็นผทู้ ี่มีภาวะโภชนาการท่ีดี 2) เพ่อื ใหร้ ่างกายไดร้ ับสารอาหารท่ีจาเป็นต่อร่างกายครบถว้ น 3) เพือ่ ใหผ้ วิ พรรณเปล่งปลงั่ สดใส 4) เพอื่ ชะลอความแก่ 5) เพอ่ื ช่วยในการขบั ถ่ายไดส้ ะดวกข้ึน 6) เพื่อการปรับอุณหภูมิใหเ้ หมาะสมภายในร่างกาย8. ขอ้ ใดเป็นขอ้ ความท่ีกล่าวถึงการเป็นผทู้ ่ีมีภาวะโภชนาการที่ดีไดถ้ ูกตอ้ งมากท่ีสุด 1) ช่วยสร้างร่างกายใหเ้ จริญเติบโตและซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอของร่างกาย 2) อาหารเสริมสร้างอวยั วะของร่างกายที่สึกหรอ ทรุดโทรม ใหก้ ลบั สุขภาพดี ใหพ้ ลงั งานและความอบอุ่นแก่ร่างกาย 3) ร่างกายเจริญเติบโตไดส้ ัดส่วน สมอายุ และชาติพนั ธุ์ 4) ผอมหรืออว้ นเกินไป ดูอ่อนแอ ไม่มีชีวติ ชีวา 5) น้าหนกั ส่วนสูง โครงกระดูกไดส้ ดั ส่วนกนั เหมาะสมกบั อายุ 6) เราควรบริโภคอาหารมากนอ้ ยเพียงไรยอ่ มข้ึนอยกู่ บั เพศ วยั และความตอ้ งการ ทางร่างกายของแต่ละบุคคล

5 ใบควำมรู้ ชุดกจิ กรรมที่ 1 เรื่อง อำหำร และโภชนำกำร ภำพ 1 ปิ รามิดอาหาร (ที่มา:: http://www.nutrition.org.uk)อำหำร *อาหาร หมายถึง ส่ิ งที่มนุษย์กิน ดื่มหรือรับเข้าร่างกายโดยไม่มีพิษแต่มีประโยชน์ต่อร่างกายช่วยซ่อมแซมอวยั วะส่วนท่ีสึกหรอและทาให้กระบวนการต่าง ๆในร่างกายดาเนินการไปอยา่ งปกติซ่ึงรวมถึงน้าดว้ ย ดงั น้ัน อาหารประจาวนั ของมนุษยจ์ ึงจาเป็ นตอ้ งประกอบด้วยอาหารหลาย ๆอยา่ ง เพื่อใหร้ ่างกายไดร้ ับสารอาหารท่ีจาเป็ นต่อร่างกายครบถว้ น อาหารจึงเป็นไดท้ ้งัของแข็ง ของเหลว หรือก๊าซ เช่น อากาศท่ีเราหายใจเขา้ ไป เลือด น้าเกลือ หรือยาฉีดท่ีแพทยจ์ ดั ใหก้ น็ บั วา่ เป็นอาหารดว้ ย*ที่มา: พมิ พนั ธ์ เดชะคุปต,์ 2548: 21

6 ภำพ 2 อาหารหลกั 5 หมู่ (ท่ีมา: http://www.nutrition.org.uk)ประโยชน์ของอำหำรหลกั 5 หมู่ อาหารช่วยทาให้ร่างกายเจริญเติบโต ทุกคนต้องการอาหารไปเสริมสร้างความเจริญเติบโตของร่างกาย เพราะการแบ่งเซลลใ์ นร่างกายน้ันตอ้ งอาศยั สารอาหารประเภทต่าง ๆ ท่ีบริโภคเขา้ ไป อาหารเสริมสร้างอวยั วะของร่างกายท่ีสึกหรอ ทรุดโทรมใหก้ ลบั สุขภาพดีใหพ้ ลงั งานและความอบอุ่นแก่ร่างกาย เนื่องจากร่างกายตอ้ งทางานอยู่ตลอดเวลาแมใ้ นขณะหลบั นอกจากน้ีในการเผาผลาญอาหารยงั ช่วยให้มีพลงั งานความร้อนเกิดข้ึนด้วย พลงั งานความร้อนน้ีจะทาหน้าท่ีให้ความอบอุ่นแก่ร่างกายช่วยให้ร่างกายมีภูมิ ตา้ นทานโรค ผทู้ ่ีไดร้ ับอาหารที่มีปริมาณ และคุณค่าครบถว้ น จะช่วยให้มีสุขภาพสมบูรณ์แขง็ แรง โอกาสในการติดโรคต่าง ๆ จะมีนอ้ ย ถา้ มีอาการเจ็บไข้ กจ็ ะมีความรุนแรงน้อยเน่ืองจากร่างกายมีความตา้ นทานโรค ผูท้ ่ีมีร่างกายสมบูรณ์แข็งแรงปราศจากโรคภยั ไขเ้ จบ็ ยอ่ มทาใหช้ ีวติ มีความสุข

7 ภำพ 3 ผกั ชนิดต่าง ๆ (ที่มา: http://www.cdc.gov)อำหำรหลกั 5 หมู่ มอี ะไรบ้ำง ในวนั หน่ึง ๆ มนุษยต์ อ้ งรับประทานอาหารถึง 3 ม้ือ อาหารที่เรารับประทานทุกวนั จะประกอบดว้ ยอาหารประเภทต่าง ๆ เช่น ขา้ ว หมู ไก่ ปลา น้ามนั ผกั ผลไม้ และขนมหวาน เราควรบริโภคอาหารเหล่าน้ีมากนอ้ ยเพียงไรยอ่ มข้ึนอยกู่ บั เพศ วยั และความตอ้ งการทางร่างกายของแต่ละบุคคล ภำพ 4 สัดส่วนในการรับประทานอาหารหลกั 5 หมู่ (ที่มา: http://www.nutrition.org.uk)

8 อาหารประเภทต่าง ๆ ท่ีรับประทานในแต่ละวนั จาแนกออกไดเ้ ป็น 5 หมู่ใหญ่ ๆไดแ้ ก่ หมู่ท่ี 1 เน้ือสัตวต์ ่าง ๆ ไข่ นม และถวั่ เมลด็ แหง้ หม่ทู ่ี 2 ขา้ ว แป้ ง น้าตาล เผอื ก มนั และน้าตาล หม่ทู ่ี 3 ผกั ใบเขียว และพชื ผกั อื่น ๆ หมู่ท่ี 4 ผลไมต้ ่าง ๆ หม่ทู ่ี 5 ไขมนั จากสตั วแ์ ละพืช ภำพ 5 อำหำรหมู่ที่ 1 เนือ้ สัตว์ต่ำง ๆ ไข่ นม และถั่วเมลด็ แห้ง (ที่มา: www.who.int/child-adolescent-health) อำหำรหมู่ท่ี 1 เนือ้ สัตว์ต่ำง ๆ ไข่ นม และถั่วเมลด็ แห้ง เน้ือสัตวท์ ุกชนิด เช่น เน้ือววั หมู นก เป็ด ไก่ ปลา ฯลฯ ไข่ รวมถึง ไข่เป็ ด ไข่ไก่ไข่นกกระทา นม เช่น นมววั นมแพะและนมจากพืช เช่น นมถวั่ เหลือง อาหารหมู่น้ีเป็นอาหารสาคญั ต่อสุขภาพ เพราะช่วยสร้างร่างกายให้เจริญเติบโตและซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอของร่างกาย ให้สารอาหารที่สาคญั คือโปรตีน ไขมนั เกลือแร่ วติ ามิน นอกจากเน้ือสัตว์ นม ไข่แลว้ อาหารท่ีให้โปรตีนอีกอย่าง คือ ถว่ั เหลือง และผลิตภณั ฑ์จากถวั่เหลือง เช่น เตา้ เจ้ียว เตา้ หู้ นมถว่ั เหลืองหรือถว่ั เมล็ดแห้ง เช่น ถวั่ ดา ถวั่ เขียว ถว่ั แดงเป็ นตน้

9 ภำพ 6 อาหารหมู่ท่ี 2 ขา้ ว แป้ ง เผอื ก มนั และน้าตาล (ที่มา: http://www.nutrition.org.uk) อำหำรหมู่ท่ี 2 ข้ำว แป้ ง เผอื ก มนั และนำ้ ตำล คนไทยบริโภคขา้ วเป็นอาหารหลกั คือ ขา้ วเจา้ และขา้ วเหนียว โดยเฉพาะคนในภาคเหนือและภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือนิยมบริโภคขา้ วเหนียว อาหารพวกขา้ ว แป้ งเผอื ก มนั และน้าตาล เป็นอาหารคาร์โบไฮเดรต เม่ือบริโภคจะใหพ้ ลงั งาน ภำพ 7 อาหารหม่ทู ี่ 3 ผกั ใบเขียวและพชื ผกั อ่ืน ๆ (ท่ีมา: http://www.nutrition.org.uk) อำหำรหมู่ท่ี 3 ผกั ใบเขยี วและพชื ผักอน่ื ๆ ประเทศไทยมีผกั อุดมสมบูรณ์ทุกฤดูกาลสามารถปลกู ไดต้ ลอดปี เพราะดินฟ้ าอากาศอานวย ผกั ใบเขียวต่าง ๆ เช่น ถว่ั ฝักยาว คะนา้ ผกั บุง้ ตาลึง ฯลฯ ผกั จะให้สารอาหารจาพวกวติ ามินและเกลือแร่ และท่ีสาคญั ผกั ยงั มีประโยชนใ์ นดา้ นการขบั ถ่ายเพราะกากของผกั ช่วยการระบายทอ้ งไดด้ ี

10 ภำพ 8 อาหารหม่ทู ่ี 4 ผลไมต้ ่าง ๆ (ท่ีมา: http://www.nutrition.org.uk) อำหำรหมู่ที่ 4 ผลไม้ต่ำง ๆ ผลไมใ้ นเมืองไทยอุดมสมบูรณ์ มีรสชาติอร่อยและมีรับประทานตลอดทุกฤดูกาลหมุนเวียนกันไป คุณค่าอาหารของผลไม้น้ันคล้ายคลึงกับผกั คือมีวิตามินเกลือแร่ต่าง ๆ มากมาย แต่มีคาร์โบไฮเดรตสูงกวา่ ผกั ผลไมแ้ ทบทุกชนิดจะใหว้ ิตามินซีสูง และผลไม้ท่ีสุกแลว้ มีสีเหลืองจะให้วิตามินเอสูง เช่น มะละกอ มะม่วงสุก ฯลฯผลไมย้ งั ช่วยระบายทอ้ งทาใหร้ ะบบขบั ถ่ายดี ภำพ 9 อาหารหม่ทู ี่ 5 ไขมนั จากสัตวแ์ ละพืช (ที่มา: www.who.int/child-adolescent-health) อำหำรหมู่ที่ 5 ไขมนั จำกสัตว์และพชื อาหารไขมนั น้ามนั ผรู้ ับประทานไดจ้ ากไขมนั สัตวแ์ ละพืช อาหารหมู่น้ีจะให้พลงั งานเป็นหลกั ถา้ หากจะใชพ้ ลงั งานก็ตอ้ งรับประทานอาหารพวกไขมนั น้ามนั จากสัตวแ์ ละพืชใหเ้ พียงพอ และยงั ทาใหผ้ วิ พรรณชุ่มช้ืน ไม่แหง้ แต่ควรรับประทานใหพ้ อดีกบั ความต้องการของร่างกาย เพราะถา้ บริโภคเกินความจาเป็ นก็จะเกิดปัญหาต่าง ๆภายในร่างกาย

11 กจิ กรรมทส่ี ่งเสริมกระบวนกำรคดิ วเิ ครำะห์ 1 เรื่อง อำหำรคำชี้แจง จงตอบคาถามต่อไปน้ีใหถ้ กู ตอ้ ง (ขอ้ ละ 1 คะแนน)1) อาหารจาพวกโปรตีนเป็นอาหารสาคญั ต่อสุขภาพของเราอยา่ งไรบา้ ง ตอบ................................................................................................................................2) คนไทยบริโภคอาหารชนิดใดเป็นอาหารหลกั ตอบ................................................................................................................................3) เราจะสามารถรับประทานอาหารเพียงชนิดเดียวทุกวนั ไดห้ รือไม่ เพราะเหตุใด ตอบ................................................................................................................................4) อาหารไขมนั น้ามนั กอ่ ใหเ้ กิดประโยชนห์ รือโทษอยา่ งไรต่อร่างกาย ตอบ................................................................................................................................5) เหลา้ เบียร์ หรือของหมกั ดอง จดั วา่ เป็น อำหำร หรือไม่ เพราะเหตุใด ตอบ................................................................................................................................6) นมถวั่ เหลืองเป็นอาหารท่ีมีประโยชนต์ ่อคนในวยั ใดมากที่สุด (ตอบเรียงลาดบั ตามวยั ) ตอบ................................................................................................................................7) เน้ือสตั ว์ นม ไขใ่ หส้ ารอาหารที่สาคญั ชนิดใดบา้ ง ตอบ................................................................................................................................8) คุณคา่ อาหารของผลไมน้ ้นั คลา้ ยคลึงกบั ผกั คือมีวิตามิน และเกลือแร่ต่าง ๆ มากมาย แต่มีสารอาหารชนิดใดสูงกวา่ ผกั ตอบ................................................................................................................................9) ผลไมท้ ่ีสุกแลว้ มีสีเหลืองจะใหว้ ติ ามินชนิดใด และมีประโยชนต์ ่อร่างกายของเรา อยา่ งไรบา้ ง ตอบ................................................................................................................................10) เพราะเหตุใดผกั จึงช่วยใหร้ ะบบขบั ถ่ายเป็นปกติ ตอบ................................................................................................................................

12 ใบควำมรู้ ชุดกจิ กรรมที่ 1 เรื่อง อำหำร และโภชนำกำรโภชนำกำร *โภชนาการ คือ วิทยาศาสตร์แขนงหน่ึงที่ให้ความรู้เก่ียวกบั สารอาหารต่าง ๆเมื่อรับประทานเขา้ ไปแลว้ จะเกิดการเปล่ียนแปลงภายในร่างกายตามลาดบั เริ่มต้งั แต่ถูกย่อยในปาก กระเพาะอาหาร ลาไส้ มีการเผาผลาญและดูดซึมไปยงั ส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย ช่วยสร้างเน้ือเยอื่ ซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอ เก็บอาหารไวใ้ ชเ้ ม่ือขาดแคลน และเมื่อเหลือใชแ้ ลว้ จะปลดปล่อยส่วนที่ใชไ้ ม่ไดอ้ อกมาเป็นกากอาหาร ภำวะโภชนำกำรหมำยถึงอะไร จงเปรียบเทียบลกั ษณะของผมู้ ีภาวะโภชนาการที่ดีและไม่ดี ภำพ 10 สภาพร่างกายอนั เน่ืองมาจากการบริโภคอาหาร (ที่มา: http://www.prc.ac.th/healthy/p7.htm)*ที่มา: พมิ พนั ธ์ เดชะคุปต,์ 2548: 25

13 ภาวะ โภชนาการ (Nutritional status) หมายถึง สภาวะของร่างกายในส่วนหน่ึงที่เก่ียวขอ้ งกบั การบริโภคอาหาร ซ่ึงแบ่งเป็นภาวะโภชนาการที่ไม่ดีและภาวะโภชนาการท่ีดี ควำมสำคัญของโภชนำกำร คนที่มีสุขภาพร่างกายแข็งแรงจะเป็ นพ้ืนฐานของความสุขท้ังปวง แต่คนเราจะมีสุขภาพร่างกายที่สมบูรณ์แข็งแรงได้น้ันจาเป็ นต้องรับประทานอาหาร ท่ีมีคุณค่าครบถว้ นและปริมาณเพียงพอซ่ึงเราเรียกวา่ \"บริโภคอาหารถูกตอ้ งตามหลกั โภชนาการ\" *ภำวะโภชนำกำรที่ดี คือ สภาพของร่างกายและจิตใจอันเป็ นผลจากการรับประทานอาหารซ่ึงมีปริมาณเพียงพอ กบั ความตอ้ งการของร่างกาย และมีอาหารครบถ้วนจากทุกหมู่ มีสัดส่วนตามท่ีร่างกายต้องการ ผลก็คือทาให้ร่างกายแข็งแรงผวิ พรรณดี อารมณ์แจ่มใส ภำพ 11 ลกั ษณะของผทู้ ี่มีภาวะโภชนาการท่ีดี (ท่ีมา: http://216.185.112.5/presenter.jhtml?identifier=11234)*ที่มา: พมิ พนั ธ์ เดชะคุปต,์ 2548: 26

14 ลกั ษณะของผู้มภี ำวะโภชนำกำรทด่ี ี 1. ร่างกายเจริญเติบโตไดส้ ัดส่วน สมอายุ และชาติพนั ธุ์ 2. น้าหนกั ส่วนสูง โครงกระดูกไดส้ ดั ส่วนกนั เหมาะสมกบั อายุ 3. กลา้ มเน้ือแน่นแขง็ แรง 4. ผวิ พรรณเปล่งปลง่ั ไม่เป็นผน่ื เป็นขยุ 5. มีไขมนั ใตผ้ วิ หนงั พอประมาณ 6. เยอ่ื บุตาและปากมีสีชมพู 7. ตาใสเป็นประกาย พ้ืนลกู ตาเกล้ียงไม่เป็นจุด 8. เสน้ ผมเรียบเป็นมนั 9. สดชื่น กระปร้ีกระเปร่า นอนหลบั สนิท 10. รูปทรงดี อกผายไหล่ผ่งึ หนา้ ทอ้ งไม่ยน่ื 11. มีความสนใจต่อส่ิงแวดลอ้ ม 12. มีความอยากกินอาหารดี การยอ่ ยและการขบั ถ่ายเป็นปกติและเป็นเวลา ภำวะโภชนำกำรท่ีไม่ดีหรือทุพโภชนำกำร คือ สภาพของร่างกายไม่ดีอนั เป็ นผลจากการ “กินไม่ดี” หมายถึง รับประทานอาหารไม่ครบตามความตอ้ งการของร่างกายหรือครบทุกอยา่ งแต่มีสดั ส่วนไม่ถูกตอ้ ง ผลกค็ ือทาใหร้ ะบบการยอ่ ยการดูดซึมไม่ดี ซ่ึงมีผลทาให้ร่างกายไม่เจริญเติบโตและแข็งแรงเท่าที่ควร ท้งั ยงั ทาให้ผิวพรรณ ซีดเซียวใบหนา้ ไม่เบิกบานแจ่มใส ภำพ 12 ลกั ษณะของผทู้ ่ีมีภาวะโภชนาการที่ไม่ดี (ที่มา: www.who.int/child-adolescent-health)

15 ลกั ษณะของผู้ทมี่ ภี ำวะโภชนำกำรไม่ดี 1. เติบโตชา้ ไม่สมวยั แก่เกินวยั 2. ผอมหรืออว้ นเกินไป ดูอ่อนแอ ไม่มีชีวติ ชีวา 3. กลา้ มเน้ือเลก็ ไม่มีกาลงั เหน่ือยง่าย 4. ผวิ พรรณซีดเซียว แหง้ หรือมนั มากเกินไป 5. ไขมนั ใตผ้ วิ หนงั มีนอ้ ย หรือไม่ถูกที่ 6. เยอื่ บุตาและปากซีดไป หรือแดงเกินไป เป็นแผลง่าย 7. เยอื่ บุตาอกั เสบ พ้ืนลูกตามีจุดไม่แจ่มใส 8. ผมแหง้ แตก และขาดงา่ ย 9. ไม่แจ่มใส อ่อนเพลีย หลบั ไม่สนิท 10. รูปทรงไม่ดี อกแฟบ ไหล่ห่อ หนา้ ทอ้ งยนื่ 11. ตกใจง่าย ซึมเศร้า 12. กินยาก ขบั ถ่ายไม่ปกติประโยชน์ของอำหำรต่อสุขภำพทำงกำย ทำให้ร่ำงกำยเจริญเตบิ โต คนเราจะมีรูปร่างสูงใหญ่เพียงใดข้ึนอยกู่ บั การรับประทานอาหารและพนั ธุกรรมของแต่ละคน คนที่มีลกั ษณะทางพนั ธุกรรมที่มีรูปร่างสูง ใหญ่ หากรับประทานอาหารถูกหลกั โภชนาการร่างกายกจ็ ะสูงใหญ่ตามลกั ษณะทางพนั ธุกรรม ตรงกนั ขา้ มกบั คนที่รับประทานอาหารไม่ถูกหลกั โภชนาการ รูปร่างก็จะเจริญเติบโตไม่เต็มท่ี ทาใหต้ วั เล็กกวา่ ปกติได้ แมจ้ ะมีลกั ษณะทางพนั ธุกรรมท่ีมีรูปร่างสูงใหญ่กต็ าม ทำให้หญงิ มคี รรภ์และทำรกในครรภ์แขง็ แรง หญิงมีครรภท์ ี่รับประทานอาหารถกู หลกั โภชนาการ จะช่วยป้ องกนั อนั ตรายที่อาจเกิดข้ึนในระหวา่ งมีครรภไ์ ด้ เช่น การแทง้ บุตร การ คลอดบุตรก่อนกาหนด เป็นตน้

16 นอกจากน้ีหญิงมีครรภ์ที่รับประทานอาหารถูกหลักโภชนาการ ร่างกายจะแขง็ แรง และทารกในครรภก์ จ็ ะเจริญเติบโตท้งั ทางดา้ นร่างกายและสมองอยา่ งปกติ เม่ือคลอดทารกกจ็ ะคลอดไดง้ ่าย และทารกท่ีคลอดก็จะมีสุขภาพแข็งแรง เจริญเติบโตเป็ นปกติ ไม่เจ็บป่ วยไดง้ ่าย และผเู้ ป็ นมารดาก็จะฟ้ื นคืนสู่ภาวะปกติหลงั จากคลอดบุตรได้อยา่ งรวดเร็วดว้ ย ทำให้ร่ำงกำยมภี ูมติ ้ำนทำนโรคไม่เจ็บป่ วยได้ง่ำย คนที่ไดร้ ับประทานอาหารถูกหลกั โภชนาการ ร่างกายจะสามารถตา้ นทานโรคได้ดี เพราะมีภูมิตา้ นทานโรคดี แมเ้ มื่อมีอาการเจบ็ ป่ วยเลก็ นอ้ ย หรือไม่รุนแรงนกั ร่างกายก็จะสามารถรักษาตวั เองไดโ้ ดยไม่ตอ้ งไปพบแพทย์ ทำให้มอี ำยยุ นื ยำวขนึ้ คนเราจะมีอายยุ นื ยาวไดย้ อ่ มข้ึนอยกู่ บั ปัจจยั หลาย ๆ อยา่ ง เช่น สภาพแวดลอ้ มท่ีดีการแพทยแ์ ละสาธารณสุขดี มีการรักษา สุขภาพร่างกายดี และที่สาคัญคือรู้จกั เลือกรับประทานอาหารถกู หลกั โภชนาการ กจ็ ะ ทาใหแ้ ขง็ แรงมีอายยุ นื ยาวข้ึนได้ ทำให้สมองและสติปัญญำดี สมองของคนจะเร่ิมพฒั นาต้งั แต่อยู่ ในครรภม์ ารดา และเม่ือคลอดแลว้ สมองกจ็ ะยงั คงเจริญเติบโตต่อไปอีก หญิงมีครรภ์ ท่ีรับประทานอาหารถูกหลกั โภชนาการจะทาให้สมองของทารกในครรภม์ ีการพฒั นาเจริญ เติบโตอยา่ งเตม็ ที่ และเมื่อคลอดออกมาแลว้ถา้ เด็กไดร้ ับประทานอาหารถูกหลกั โภชนาการ โดยเฉพาะในช่วงอายุ 1-3 ปี เด็กจะมีพฒั นาการทางสมองและสติปัญญาอยา่ งสมบูรณ์ ถึงร้อยละ 80 ของสมองท้งั หมด

17 อำหำรและโภชนำกำรมคี วำมสัมพนั ธ์กบั ร่ำงกำยอย่ำงไร อาหารและโภชนาการมีความสัมพนั ธ์กับร่างกาย คือ เป็ นการศึกษาเกี่ยวกับอาหารกบั การเปล่ียนแปลงในร่างกายที่เกิดข้ึน รวมท้งั การปรุงแต่งอาหารให้เหมาะสมกบั สภาพร่างกายของบุคคล ท้งั น้ี เพื่อให้ร่างกายได้รับอาหารที่ถูกตอ้ งเหมาะสมและเพียงพอ ทาใหม้ ีสุขภาพดีท้งั ร่างกายและจิต ใจ*สุขบญั ญตั ิ 10 ประกำร นอกจากอาหารหลกั 5 หมู่จะนาไปสู่ภาวะโภชนาการที่ดีแลว้ ยงั มีหลกั ปฏิบตั ิตนของสุขบญั ญตั ิ 10 ประการ ซ่ึงหากเราไดฝ้ ึ กฝนและปฏิบตั ิอยา่ งต่อเน่ืองจนเป็นสุขนิสัยแลว้ จะช่วยใหม้ ีสุขภาพที่ดีตามท่ีพงึ ปรารถนา หลกั สุขบญั ญตั ิ 10 ประการ ไดแ้ ก่ 1. ดูแลรักษาและของใชใ้ หส้ ะอาด 2. รักษาฟันใหแ้ ขง็ แรง และแปรงฟันทุกวนั อยา่ งถูกตอ้ ง 3. ลา้ งมือใหส้ ะอาดก่อนกินอาหารและหลงั การขบั ถ่าย 4. กินอาหารสุก สะอาด ปราศจากสารอนั ตราย และหลีกเล่ียงอาหารรสจดั สีฉูดฉาด 5. งดบุหร่ี สุรา สารเสพยต์ ิด การพนนั และการสาส่อนทางเพศ 6. สร้างความสมั พนั ธ์ในครอบครัวใหอ้ บอุ่น 7. ป้ องกนั อุบตั ิภยั ดว้ ยการไม่ประมาท 8. ออกกาลงั กายสม่าเสมอ และตรวจสุขภาพประจาปี 9. ทาจิตใจใหร้ ่าเริงแจ่มใสอยเู่ สมอ 10. มีสานึกต่อส่วนรวม รวมสร้างสรรคส์ ังคม*ที่มา: กองโภชนาการ กรมอนามยั กระทรวงสาธารณสุข, 2543: 176

18 กจิ กรรมที่ส่งเสริมกระบวนกำรคดิ วเิ ครำะห์ 2 เร่ือง โภชนำกำรคำชี้แจง ใหเ้ ลือกตวั อกั ษรหนา้ ขอ้ ความเติมลงในหนา้ ขอ้ ท่ีมีความสมั พนั ธ์กนั (ขอ้ ละ 1 คะแนน)ก. ภาวะโภชนาการที่ดีข. ภาวะโภชนาการท่ีไม่ดีค. สุขบญั ญตั ิ 10 ประการ...............1) ไขมนั ใตผ้ วิ หนงั มีนอ้ ย หรือไม่ถูกที่...............2) งดบุหรี่ สุรา สารเสพยต์ ิด การพนนั และการสาส่อนทางเพศ...............3) มีความสนใจต่อสิ่งแวดลอ้ ม...............4) ออกกาลงั กายสม่าเสมอ และตรวจสุขภาพประจาปี...............5) สดชื่น กระปร้ีกระเปร่า นอนหลบั สนิท...............6) ลา้ งมือใหส้ ะอาดก่อนกินอาหารและหลงั การขบั ถ่าย...............7) รูปทรงดี อกผายไหล่ผ่งึ หนา้ ทอ้ งไม่ยน่ื...............8) เยอื่ บุตาและปากซีดไป หรือแดงเกินไป เป็นแผลง่าย...............9) ผวิ พรรณเปล่งปลง่ั ไม่เป็นผนื่ เป็นขุย..............10) ตาใสเป็นประกาย พ้ืนลูกตาเกล้ียงไม่เป็นจุด

19 แบบทดสอบท่สี ่งเสริมกระบวนกำรคดิ วเิ ครำะห์หลงั เรียน ชุดกจิ กรรมท่ี 1 เรื่อง อำหำรและโภชนำกำรจำนวน 8 ข้อ คะแนนเต็ม 10 คะแนน ใช้เวลำ 10 นำที............................................................................................................................................คำชี้แจง ส่วนท่ี 1 เลือกคาตอบท่ีถูกที่สุดเพยี งคาตอบเดียว โดยระบายทบั ตวั เลขที่ตรงกบัตวั เลือกท่ีตอ้ งการ จานวน 6 ขอ้ ขอ้ ที่ 1-6 ขอ้ ละ 1 คะแนน รวม 6 คะแนน1. สิ่งใดต่อไปน้ี เป็นสิ่งท่ีมนุษยก์ ิน ดื่ม หรือรับเขา้ ร่างกายโดยไม่มีพิษแต่มีประโยชนต์ ่อ ร่างกายช่วยซ่อมแซมอวยั วะส่วนท่ีสึกหรอและทาใหก้ ระบวนการต่าง ๆ ในร่างกาย ดาเนินการไปอยา่ งปกติซ่ึงรวมถึงน้า 1) สารอาหาร 2) น้าหวานหรือน้าตาล 3) ยาบารุงรวมท้งั ยารักษาโรค 4) อาหาร2. สิ่งใดต่อไปน้ี ไม่จดั อยใู่ นอาหารหลกั 5 หมู่ 1) ขา้ ว แป้ ง น้าตาล 2) เน้ือ นม ไข่ ถวั่ 3) น้า 4) ผกั ผลไม้3. ขอ้ ใดไม่ใช่ประโยชนข์ องอาหารหลกั 5 หมู่ 1) ช่วยส่งเสริมความกา้ วหนา้ ของการถนอมอาหารและการใชภ้ ูมิปัญญาทอ้ งถ่ิน 2) ช่วยเสริมสร้างความเจริญเติบโตของร่างกาย 3) ช่วยเสริมสร้างอวยั วะของร่างกายท่ีสึกหรอ ทรุดโทรม ใหก้ ลบั สุขภาพดี 4) ช่วยใหม้ ีสุขภาพสมบูรณ์แขง็ แรง

204. ขอ้ ใดสนบั สนุนการเป็นผทู้ ี่มีภาวะโภชนาการที่ดี 1) คนท่ีมีสุขภาพร่างกายแขง็ แรงจะเป็นพ้ืนฐานของความสุขท้งั ปวง 2) กินทุกอยา่ งท่ีขวางหนา้ 3) ขบั ข่ีปลอดภยั สวมใส่หมวกกนั นอ็ ก 4) อาหารท่ีดีมีคุณภาพ หาไม่ไดต้ ามทอ้ งถิ่นทว่ั ๆ ไป5. การกินอาหารสุก สะอาด ปราศจากสารอนั ตราย และหลีกเลี่ยงอาหารรสจดั สีฉูดฉาด เกี่ยวขอ้ งกบั ขอ้ ใดมากที่สุด 1) ภาวะโภชนาการท่ีดี 2) ภาวะทุพโภชนาการ 3) สุขบญั ญตั ิ 10 ประการ 4) ประโยชนโ์ ดยรวมของอาหารหลกั 5 หมู่6. ขอ้ ใดบอกถึงความสมั พนั ธ์ระหวา่ ง อาหารและโภชนาการกบั ร่างกาย ไดถ้ ูกตอ้ ง มากที่สุด 1) เป็นการศึกษาเก่ียวกบั อาหารกบั การเปล่ียนแปลงในร่างกายท่ีเกิดข้ึน รวมท้งั การปรุงแต่งอาหารใหเ้ หมาะสมกบั สภาพร่างกายของบุคคล ท้งั น้ี เพ่ือให้ ร่างกายไดร้ ับอาหารที่ถกู ตอ้ งเหมาะสมและเพียงพอ ทาใหม้ ีสุขภาพดี ท้งั ร่างกายและจิตใจ 2) อาหารประจาวนั ของมนุษยจ์ าเป็นตอ้ งประกอบดว้ ยอาหารหลาย ๆ อยา่ ง เพอ่ื ใหร้ ่างกายไดร้ ับสารอาหารที่จาเป็นต่อร่างกายครบถว้ น 3) อาหารเสริมสร้างอวยั วะของร่างกายที่สึกหรอ ทรุดโทรม ใหก้ ลบั สุขภาพดีให้ พลงั งานและความอบอุ่นแก่ร่างกาย เนื่องจากร่างกายตอ้ งทางานอยตู่ ลอดเวลา แมใ้ นขณะหลบั 4) หากรับประทานอาหารถกู หลกั โภชนาการร่างกายกจ็ ะสูงใหญ่ตามลกั ษณะ ทางพนั ธุกรรม ตรงกนั ขา้ มกบั คนที่รับประทานอาหารไม่ถกู หลกั โภชนาการ รูปร่างกจ็ ะเจริญเติบโตไม่เตม็ ที่ ทาใหต้ วั เลก็ กวา่ ปกติได้ แมจ้ ะมีลกั ษณะ ทางพนั ธุกรรมท่ีมีรูปร่างสูงใหญ่กต็ าม

21คำชี้แจง ส่วนท่ี 2 เลือกคาตอบที่ถูกตอ้ งที่สุด 2 คาตอบ จานวน 2 ขอ้ ขอ้ ที่ 7-8 ขอ้ ละ2 คะแนน คะแนนเตม็ 4 คะแนน (ตอบถกู ไดข้ อ้ ละ 1 คะแนน)7. เหตุใด มนุษยต์ อ้ งจาเป็นตอ้ งรับประทานอาหารหลาย ๆ อยา่ งในหน่ึงวนั 1) เพื่อใหเ้ ป็นผทู้ ี่มีภาวะโภชนาการท่ีดี 2) เพ่อื ใหร้ ่างกายไดร้ ับสารอาหารท่ีจาเป็นต่อร่างกายครบถว้ น 3) เพือ่ ใหผ้ วิ พรรณเปล่งปลงั่ สดใส 4) เพอ่ื ชะลอความแก่ 5) เพ่ือช่วยในการขบั ถ่ายไดส้ ะดวกข้ึน 6) เพื่อการปรับอุณหภูมิใหเ้ หมาะสมภายในร่างกาย8. ขอ้ ใดเป็นขอ้ ความท่ีกล่าวถึงการเป็นผทู้ ่ีมีภาวะโภชนาการที่ดีไดถ้ ูกตอ้ งมากที่สุด 1) ช่วยสร้างร่างกายใหเ้ จริญเติบโตและซ่อมแซมส่วนท่ีสึกหรอของร่างกาย 2) อาหารเสริมสร้างอวยั วะของร่างกายที่สึกหรอ ทรุดโทรม ใหก้ ลบั สุขภาพดี ใหพ้ ลงั งานและความอบอุ่นแก่ร่างกาย 3) ร่างกายเจริญเติบโตไดส้ ัดส่วน สมอายุ และชาติพนั ธุ์ 4) ผอมหรืออว้ นเกินไป ดูอ่อนแอ ไม่มีชีวติ ชีวา 5) น้าหนกั ส่วนสูง โครงกระดูกไดส้ ดั ส่วนกนั เหมาะสมกบั อายุ 6) เราควรบริโภคอาหารมากนอ้ ยเพยี งไรยอ่ มข้ึนอยกู่ บั เพศ วยั และความตอ้ งการ ทางร่างกายของแต่ละบุคคล

22 บรรณำนุกรมกรมอนามยั , กระทรวงสาธารณะสุข.ความสาคญั ของโภชนาการในเดก็ วยั เรียน/วยั รุ่น. อนามยั วยั เรียน/วยั รุ่น. http://nutrition.anamai.moph.go.th (Accessed 3/20/2007)กรมอนามยั , การสารวจพฤติกรรมการบริโภคอาหารของวยั รุ่น.งานศึกษาวจิ ยั ปี 2545 http://nutrition. anamai.moph.go.th( Accessed 3/20/2007)กองโภชนาการ กรมอนามยั กระทรวงสาธารณสุข. คู่มือธงโภชนาการ, 2543.จนั ทนา อ้ึงชูศกั ด์ิ บุบผา ไตรโรจน์ สุภาวดี พรหมมา. รายงานการจดั กิจกรรมรณรงค์ \"วนั ครอบครัวอ่อนหวาน\" ในส่วนภมู ิภาค. กรมอนามยั กระทรวงสาธารณสุข, 2547.ถนดั ศรีบุญเรืองและคณะ. สื่อสาระการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้พ้นื ฐาน กลุ่มสาระการเรียนรู้ วทิ ยาศาสตร์ สมั ฤทธ์ิมาตรฐาน วทิ ยาศาสตร์ ม.2 เล่ม 1 ช่วงช้นั ที่ 3 ช้นั มธั ยมศึกษา ปี ท่ี 2. กรุงเทพฯ : อกั ษรเจริญทศั น์, 2548.ประดบั นาคแกว้ . หนงั สือเรียนเสริมมาตรฐานแมค็ วทิ ยาศาสตร์ ช้นั ม.2 เล่มที่ 1 ช่วงช้นั ที่ 3. กรุงเทพมหานคร: แมค็ , 2547.พมิ พนั ธ์ เดชะคุปต.์ หนงั สือเรียนสาระการเรียนรู้พ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร์ ม.2. กรุงเทพฯ: พฒั นา คุณภาพวชิ าการ(พว.), 2548.ราชวทิ ยาลยั กมุ ารแพทยแ์ ห่งประเทศไทย. คาแนะนาเรื่อง \"ขนมและอาหารวา่ งสาหรับเดก็ 1 ปี ข้ึนไป\" วารสารโภชนบาบดั 2549; 17(1) : 9-11.วรนนั ท์ ศุภพพิ ฒั น์. บทที่ 4 โปรตีน : อาหาร โภชนาการและสารเป็นพษิ . พิมพค์ ร้ังท่ี 1, 2538.อิสระพงศ์ สายเกิด, วชั รพล บุญชยั , จินตนา แดงเรือน. ศึกษาเรื่องกลุ่มวยั รุ่น. กลุ่มวยั รุ่น ในจงั หวดั เชียงใหม่. http://www.kwc.ac.th (Accessed 3/20/2007)Andersen LM, Greene A, Private Practice specializing in Pediatrics, Review provided by VeriMed Healthcare Network, Department of Pediatrics, Stanford University School of Medicine, Lucile Packard Children's Hospital; Chief Medical Officer, A.D.A.M., Inc. Feb 2007.Baromarajonani College of Nursing Suphanburi, การพยาบาลเบ้ืองตน้ , Malnutrition. www.snc.ac.th (Accessed 3/20/2007)Baromarajonani College of Nursing Nopparat Vajira, Health Promotion for Adolescent. www.bcnnv.ac.th (Accessed 3/20/2007)British Nutrition Foundation 2006, Nutrition in Pregnancy http://www.nutrition.org.uk (Accessed 3/20/2007)

23Child and Adolescent Health Development. Nutrition. Adolescent Nutrition. www.who.int/child-adolescent-health (Accessed 3/20/2007)U.S. Department of Health and Human Services. Nutrition and the Health of Young People. http://www.cdc.gov (Accessed 3/20/2007)http://www.clinic.worldmedic.com http://www.prc.ac.th/healthy/p7.htmhttp://www.umm.edu( Accessed 3/20/2007)http://216.185.112.5/presenter.jhtml?identifier=11234(American Heart Association Recommendation for weight loss)

ชดุ กจิ กรรม เร่อื ง อาหารและสารอาหารกลมุ่ สาระการเรยี นรูว้ ิทยาศาสตร์ ชน้ั มธั ยมศึกษาปีท่ี 2 ชดุ กจิ กรรมท่ี 1 อาหารและโภชนาการ นางเพญ็ ญาภรณ์ เกล้ยี งพรอ้ ม ตาแหน่ง ครู วทิ ยฐานะ ครูชานาญการ โรงเรยี นศรีปทมุ พทิ ยาคม สานักงานเขตพ้นื ท่กี ารศึกษามธั ยมศึกษา เขต 33 สานกั งานคณะกรรมการการศึกษาขน้ั พ้นื ฐาน

คำนำ ชุดกิจกรรม เรื่ อง อาหารและสารอาหาร กลุ่มสาระการเรี ยนรู้วิทยาศาสตร์ ช้ันมธั ยมศึกษาปี ที่ 2 โรงเรียนศรีปทุมพิทยาคม จานวน 10 ชุดจดั ทาข้ึนเพ่ือใช้เป็ นส่ือในการจดั กิจกรรมการเรียนรู้ รายวิชาวิทยาศาสตร์ช้ันมัธยมศึกษาปี ที่ 2 ในชุดกิจกรรมท่ีสร้างข้ึนน้ี ได้จัดกิจกรรมการเรียนรู้เรียงลาดบั ตามเน้ือหาและกิจกรรมการเรียนรู้ให้สอดคลอ้ งกนั เน้นการพฒั นากระบวนการคิดวิเคราะห์ และพฒั นาความมีจิตวิทยาศาสตร์ โดยการศึกษ าเน้ือหาในชุดกิจกรรม นามาสร้างองค์ความรู้และวิเคราะห์หาคาตอบอย่างหลากหลายจากแบบทดสอบท่ีส่งเสริมกระบวนการคิดวิเคราะห์ก่อนเรียน-หลงัเรียน และกิจกรรมท่ีส่งเสริมกระบวนการคิดวเิ คราะห์ในชุดกิจกรรมท้งั 10 ชุด ขอบพระคุณผูบ้ ริหาร คณะครู และนักเรียนโรงเรียนศรีปทุมพิทยาคมที่มีส่วนเอ้ือเฟ้ื อและอานวยความสะดวก และขอบพระคุณผเู้ ช่ียวชาญทุกท่านท่ีไดใ้ ห้คาแนะนาเพ่ิมเติม ส่งผลให้การจดั ทาชุดกิจกรรมคร้ังน้ี ประสบผลสาเร็จลงดว้ ยดี เพญ็ ญาภรณ์ เกล้ียงพร้อม

สำรบญั หนา้คานา 1สารบญั 1คาช้ีแจงมาตรฐานตวั ช้ีวดั 2จุดประสงคก์ ารเรียนรู้ 5แบบทดสอบท่ีส่งเสริมกระบวนการคิดวเิ คราะห์ก่อนเรียน 11 12 ชุดกิจกรรมท่ี 1 อาหารและโภชนาการ 18ใบความรู้ เรื่อง อาหารและโภชนาการ: อาหารกิจกรรมท่ีส่งเสริมกระบวนการคิดวิเคราะห์ 1 เรื่อง อาหาร 19ใบความรู้ เรื่อง อาหารและโภชนาการ: โภชนาการ 22กิจกรรมท่ีส่งเสริมกระบวนการคิดวิเคราะห์ 2 เร่ือง โภชนาการแบบทดสอบท่ีส่งเสริมกระบวนการคิดวิเคราะห์หลงั เรียน ชุดกิจกรรมท่ี 1 อาหารและโภชนาการบรรณานุกรม