o ความสามารถในการทาํ กําไรและระยะเวลาคนื ทนุ เพ่ือท่ีจะพิจารณาวาโครงการดังกลาวคุมคากับการลงทุนหรือไม และเปนสวนที่จะให ความมน่ั ใจกับผสู นับสนนุ โครงการ (หนว ยงานรฐั บาล, ธนาคารพาณิชย, นักลงทุน) โดย ผปู ระกอบการตอ งวเิ คราะหห ลกั ๆ 2 สว นไดแก สวนแรก ตน ทุนและรายจา ย แบงเปน 1. ตนทุนในการกอสรา ง 2. คา ใชจายในการบรหิ ารและซอมบํารุงระบบ 3. ตน ทุนทางการเงนิ สวนท่สี องรายไดจากการดาํ เนินกิจการ 1. รายไดจากการขายไฟ รายไดจ ากการขายไฟฟา ทผี่ ลติ ดว ยระบบเซลลแ สงอาทติ ยป ระมาณไดด ังนี้ = (ก) คา ไฟฟา ฐานที่จา ยโดยการไฟฟา สวนภมู ิภาค หรือการไฟฟานคร หลวงโดยเฉลย่ี ประมาณ 3 บาทตอหนว ย (Baht/kWh) และสงู ข้ึน ตามอตั ราคา ไฟฟา ผันแปร (Ft) จาํ นวนปไมจํากดั (ข) คา ไฟฟา พเิ ศษ Adder ที่จา ยโดยกระทรวงพลงั งาน เปน ระยะเวลา ตามทกี่ ําหนดนับจากวันที่เริ่มขายไฟฟา 2. รายไดอืน่ ๆ อาทิ รายไดจากการขายคารบ อนเครดิต (CERs) 2. ย่ืนแบบขอจําหนายไฟฟาและเอกสารทห่ี นว ยงานราชการท่เี กี่ยวของ รายการหนวยงานตา งๆที่ Solar Farm ตองย่นื ขออนมุ ัตเิ พื่อขายไฟฟา VSPP1 VSPP กฟภ. กฟน. กฟผ. สกพ. กรมโรงงาน อบต BOI ESA1 EIA2 (kW) อตุ สาหกรรม 1-3.6 ขอ ขอ - แจง เพอ่ื ทราบ - - - - - 3.7-1,000 ขอ ขอ - แจงเพอ่ื ทราบ ขอ ขอ ให - - >1,000-6,000 ขอ ขอ - ขอ ขอ ขอ ให > 5,000 kW - >6,000-10,000 ขอ ขอ ขอ ขอ ขอ ขอ ให ทาํ >10,000 ขอ ขอ ขอ ขอ ขอ ขอ ให ทาํ ทํา 1) ESA = Environmental Safety Assessment 2) EIA = Environmental Impact Assessment 3) ดูรายละเอียดเพม่ิ เติมในบทที่ 6 ขั้นตอนการขอใบอนญุ าตตางๆ 1ทมี า : ขอ้ เสนอรบั เหมา ออกแบบก่อสรา้ งโซลารฟ์ ารม์ ขนาดเมกะวตั ต์ โดย บริษทั ไทยโซลารฟ์ ิวเจอร์ จาํ กดั หนา 44 คมู อื การพัฒนาและการลงทุนการผลติ พลังงานจากแสงอาทติ ย
3. จดั หาวสั ดอุ ุปกรณ 4. กอสรา งติดต้ังระบบจนสามารถผลติ ไฟฟา ได 5. เดินเครอื่ งโรงไฟฟาเก็บบนั ทึกขอมูล 6. บาํ รุงรกั ษา 4.3.2 ระบบผลิตไฟฟาจากเซลลแสงอาทิตยบนหลังคา สําหรับผลิตไฟฟาเพื่อจําหนาย (Solar Roof Top)2 มีลกั ษณะการทํางานโดยการติดต้ังเซลลแสงอาทิตยอยูบนหลังคาบานหรือบางกรณีสามารถ ติดต้ังบนพ้ืนดนิ บนหลังคาโรงจอดรถ ฯลฯ ซง่ึ ในเวลากลางวันแผงเซลลแสงอาทิตยจะทําหนาท่ีผลิต ไฟฟากระแสตรง (DC) ไฟฟากระแสตรงนั้นจะไหลไปสูเ ครอ่ื งแปลงกระแสไฟฟา (Grid- Connected Type Inverter) ซึง่ ตดิ ต้งั อยภู ายในบา น เครื่องแปลงกระแสไฟฟาจะแปลงไฟฟากระแสตรงใหเปน ไฟฟากระแสสลับ (AC, 220 โวลตความถี่ 50 เฮิรต) ไฟฟากระแสสลับท่ีผลิตไดจะไหลไปสูมิเตอร ขายไฟฟา (kilowatt meter selling meter) ที่ตดิ ตงั้ อยูทีเ่ สาไฟฟาหนาบานอยางอัตโนมัติ และใน เวลากลางคืนเมื่อไมมีแสงอาทิตยจะไมมีกระแสไฟฟาไหลออกจากแผงเซลลแสงอาทิตยหรือถามีก็ นอยมากจะไมมีกระแสไฟฟาไหลออกมาจากเครื่องแปลงกระแสไฟฟา ในขณะเดียวกันก็จะไมมี กระแสไฟฟาไหลยอ นจากเสาไฟฟาเขามาสูแผงเซลลแสงอาทิตยไดกระแสไฟฟาสลับของการไฟฟา จะหยดุ คา งอยูท่ีเครอ่ื งแปลงกระแสไฟฟา ไมส ามารถไหลไปแผงเซลลแสงอาทติ ยได ตอมาในวันรุงข้ึน เมอื่ มีแสงอาทติ ยเพียงพอแผงเซลลแ สงอาทิตยกจ็ ะเริ่มผลิตพลังงานไฟฟาอีกครั้งและระบบก็จะเริ่ม ทํางานเองโดยอัตโนมตั ิ ดังน้ันระบบฯน้ีไดรับ การออกแบบโดยกําหนดให พลังงานไฟฟาท่ีผลิตไดจาก แผงเซลลแสงอาทิตยจะไม ถกู ใชเองภายในบานแตไ ฟฟา ทั้งหมดท่ีผลิตไดจะไหลข้ึน ไ ป สู เ ส า ไ ฟ ฟ า ห น า บ า น ก ล า ว คื อ เ ป น ร ะ บ บ ที่ มี วตั ถุประสงคเพื่อขายไฟฟาท่ี ผลิตไดทั้งหมดใหกับการฟา นั่นเอง ซึง่ กพช. มมี ติจากการประชมุ เมอื่ วนั ที่ 28 มิถนุ ายน 2553 .ใหค ณะอนุกรรมการฯ พิจารณา อัตราสนับสนุนในรูปแบบ Feed-in Tariff สําหรับโครงการพลังงานแสงอาทิตยที่มีการติดต้ังบน 2ท่มี า : โครงการติดต้งั ระบบผลติ ไฟฟา ดว ยเซลลแสงอาทติ ยบนหลังคาบา นเพือ่ ขายไฟฟา โดยบริษทั ไทยโซลารฟ วเจอร จํากดั คมู ือการพัฒนาและการลงทุนการผลิตพลังงานจากแสงอาทติ ย หนา 45
หลังคาทีอ่ ยอู าศยั และอาคารพาณชิ ย พรอมท้ังรายละเอียดการสนับสนุน และปริมาณท่ีจะสงเสริม ซง่ึ สามารถสอบถามรายละเอียดเพ่มิ เตมิ ไดที่ สาํ นักนโยบายและแผนพลงั งาน กระทรวงพลังงาน แนวทางการศึกษาความเปนไดของการจัดทําโครงการโรงไฟฟาเซลลแสงอาทิตยบน หลังคาแบบตอเขา กับระบบจาํ หนา ย มลี ําดับขัน้ ตอนดังน้ีคือ 1. สาํ รวจศกั ยภาพพลังงานแสงอาทิตย โดยพจิ ารณาจากขอ มลู แผนทศ่ี ักยภาพพลังงานแสงอาทติ ย 2. พจิ ารณาลักษณะของหลังคาบานและตําแหนงทเ่ี หมาะสมในการติดต้งั แผงเซลลแ สงอาทติ ย o แผงเซลลแสงอาทิตยสามารถติดต้ังไดท้ังบนหลังคาบานบนหลังโรงจอดรถและบนพ้ืนดิน ตาํ แหนง ท่ีตดิ ตัง้ แผงเซลลแสงอาทิตยตองเปนตําแหนงที่สามารถรับแสงอาทิตยไดดีตลอด ท้งั วนั ตลอดทั้งปตองไมมีสิ่งปลูกสรางหรือส่ิงของอ่ืนใดมาบังแสงอาทิตยตลอดท้ังวัน (เชน ตน ไมส่งิ ปลกู สรา งอ่ืนๆภเู ขาเสาอากาศจานดาวเทยี มฯลฯ) ไมควรเปนสถานท่ีที่มีฝุนหรือไอ ระเหยจากน้ํามนั มากเกนิ ไป o การติดตัง้ แผงเซลลแสงอาทิตยในประเทศไทยท่ีไดมาตรฐานโดยทั่วไปจะติดต้ังใหดานหนา ของแผงเซลลแ สงอาทิตยหนั ไปทางทิศใตแ ละแผงเซลลเอียงเปนมุมประมาณ 10-15 องศา กับพนื้ โลก o ชนิดของหลังคาบานท่ตี ิดตงั้ แผงเซลลแสงอาทิตยไดมีท้ังชนิดหลังคาหนาจั่วหลังคาดาดฟา พ้นื คอนกรีตหลังคากระเบ้อื งหลงั คาเมทลั ชีตหลงั คาไม 3. ความสามารถในการทาํ กาํ ไรและระยะเวลาคืนทุน แบงออกเปน สวนแรก ตน ทุนและรายจา ย แบงเปน 1. ตนทุนในการกอสราง 2. คา ใชจา ยในการบรหิ ารและซอ มบํารุงระบบ สวนทสี่ อง รายไดจากการดําเนินกิจการ คือ รายไดจากการขายไฟฟาที่ผลิตดวยระบบเซลล แสงอาทิตยซึ่ง กพช. มีมติจากการประชุมเม่ือวันที่ 28 มิถุนายน 2553 ให คณะอนุกรรมการฯ พิจารณาอัตราสนับสนุนในรูปแบบ Feed-in Tariff สําหรับ โครงการพลังงานแสงอาทติ ยท ่มี ีการตดิ ตง้ั บนหลงั คาทอ่ี ยูอาศยั และอาคารพาณิชย พรอมทั้งรายละเอียดการสนับสนุน และปริมาณท่ีจะสงเสริม สามารถสอบถาม รายละเอยี ดเพม่ิ เติมไดที่ สาํ นักนโยบายและแผนพลงั งาน กระทรวงพลังงาน 4. ยน่ื แบบขอจาํ หนา ยไฟฟา และเอกสารทห่ี นวยงานราชการทเ่ี กีย่ วขอ ง การลงทุนติดต้ังโซลารบนหลังคา จะตองขออนุญาตจากหนวยงาน ตางๆ ท่ีเก่ียวของซ่ึงการที่จะกอสรางระบบผลิตไฟฟาดวยเซลล แสงอาทิตยและขายไฟฟานั้น ตองปฏิบัติการกฎหมาย และระเบียบ ของหนวยงานตา งๆ ไดแก คมู อื การพฒั นาและการลงทุนการผลติ พลงั งานจากแสงอาทติ ย หนา 46
การตดิ ต้ังพลังงานแสงอาทิตยตามหลังคาหรือกระจกบนอาคารสํานักงานหรือบานพัก อาศัยทมี่ ขี นาดเกิน 5 แรงมา (3.7 kW) ขน้ึ ไปถือเปน การจดั ตง้ั โรงงานดงั น้ันเจาของบาน หรอื ผลู งทนุ จึงตองยืน่ ขออนุญาตการกอ สรางตอ กรมโรงงานอตุ สาหกรรมเพื่อขอเอกสาร รง. 4 การติดต้ังแผงโซลารเซลลบนหลังคาของบานพักอาศัยหรืออาคารสํานักงาน ตองขอ อนญุ าตการติดตง้ั ตอ โยธาเขตหรอื โยธาจงั หวัดกรณที ่มี นี าํ้ หนักเพิ่มเกินรอยละ 10 หรือมี พ้นื ทข่ี ยายเพิ่มหรือลดเกิน 5 ตรม. 4.3.3 ระบบผลิตไฟฟาเซลลแสงอาทิตยแบบอิสระ (PV Stand alone system) เปนระบบผลิต ไฟฟาท่ีไดรับการออกแบบสําหรับใชงานในพื้นท่ีชนบทท่ีไมมีระบบสายสงไฟฟา อุปกรณระบบที่ สําคัญประกอบดวยแผงเซลลแสงอาทิตย อุปกรณควบคุมการประจุแบตเตอรี่ แบตเตอร่ี และ อปุ กรณเ ปล่ียนระบบไฟฟา กระแสตรงเปนไฟฟา กระแสสลบั แบบอิสระ แนวทางการคัดเลือกระบบเซลลแสงอาทิตย จะตองเลือกระบบตามวัตถุประสงคการใชงาน จากนัน้ จงึ หาคาตัวแปรทีเ่ กีย่ วของแลวจึงเลอื กสวนประกอบทเี่ หมาะสมซงึ่ มีลาํ ดบั ขนั้ ตอนดังนคี้ อื 1) หาคา กาํ ลงั วัตตส ูงสดุ ทีต่ อ งการออกแบบระบบพลังงานแสงอาทิตยโดยประมาณการคํานวณมา จากภาระงานกําลงั ไฟฟาของอุปกรณทกุ ๆชนดิ รวมกันหรอื ปริมาณที่ตองการเช่ือมตอกับสายสง เพ่ือใหไดคาเปน กําลังวัตตต อชั่วโมงใชงาน (W/h) หาคา เปนกําลังวัตตตอวัน (W/d) เพ่ือนําคาที่ ไดไ ปใชคา อืน่ ๆตอไปเชนอินเวอรเตอรแบตเตอร่ีตลอดจนแผงเซลลแสงอาทิตยหรือหาคากําลัง วตั ตต อ เดอื น (W/m) ในกรณีตองการหาคาใชจายคาพลังงานตอเดือนเพื่อเปรียบเทียบราคาคา หนว ยกบั ระบบไฟฟา จากสายสง ของการไฟฟาในการหาคากาํ ลงั วตั ตสงู สดุ นตี้ องเปน ระบบไฟฟา ชนิดเดียวกนั การออกแบบระบบไฟฟา ใชงานสามารถเลือกระบบได 2 แบบคือ การเลือกใชไฟฟากระแสตรงซึ่งปจจุบันนิยมใชแรงเคล่ือนไฟฟา 12 V ซ่ึงมีอุปกรณใชงาน ไดมากแตก็อาจจะออกแบบใหใชระดับแรงเคลื่อนไฟฟาตามที่ตองการไดเชนขนาด 24 V หรอื 48 V กไ็ ด คมู ือการพัฒนาและการลงทุนการผลติ พลังงานจากแสงอาทิตย หนา 47
การใชไ ฟฟา กระแสสลบั ประเทศไทยใชระดบั แรงเคลือ่ นไฟฟา มาตรฐาน 220 V 50 Hz ซ่ึงมี ความเหมาะสมและสะดวกสามารถหาอุปกรณสนับสนุนไดงายหรือสามารถใชกับอุปกรณ ไฟฟาท่ัวๆไปได การออกแบบและการใชอ ุปกรณไ ฟฟาสาํ หรบั ระบบเซลลแสงอาทิตยเลก็ สาํ หรับตดิ ตัง้ บนหลังคา บานเพอ่ื ใชในครัวเรือน ผอู อกแบบตองพิจารณาใชเ ซลลแ สงอาทิตยใหม ีปริมาณกาํ ลงั ไฟฟาใหเพียงพอตอ การ ใชไฟฟาในบาน แตตองไมมากเกินกวาความจําเปนเนื่องจากจะทําใหระบบผลิตพลังงาน จากเซลลแ สงอาทติ ยแพงเกินกวา ความเปน จริง การเลอื กใชอ ปุ กรณไ ฟฟาท่เี หมาะสมสําหรับใชในบา นทตี่ ดิ ตง้ั Solar cell การใชพลังงานไฟฟาที่ไดจากแสงอาทิตยมีขอจํากัดการใชงานเน่ืองจากระบบการ ผลติ จะไดร บั พลงั งานในตอนกลางวันเทา นน้ั จึงตอ งมีอปุ กรณก ารจัดเก็บพลังงานไฟฟาไวใช งานในตอนกลางคนื หรืออยางตอเนอ่ื งโดยใชแ บตเตอรร่ี ะบบพลังงานไฟฟาแสงอาทิตยย่ิงมี ระบบซับซอนหรือมีอุปกรณตอพวงมากขั้นตอนก็จะทําใหมีการสูญเสียคาพลังงานไฟฟา เพิ่มขึ้นเชนหากตองการใชไฟฟาแรงเคลื่อน 220 โวลตก็จะตองใชอุปกรณอินเวอรเตอร แปลงระบบไฟฟาเสียกอนจึงจะใชงานไดและอุปกรณก็จะมีคาสูญเสียภายใน 10-15% ซ่ึง ถือไดวามีคามากสําหรับระบบการผลิตขนาดเล็กวิธีการท่ีดีและประหยัดคือการเลือกใช ระบบไฟฟากระแสตรงและการใชอุปกรณประหยัดไฟไดแกหลอดไฟฟาประหยัดไฟแบบ LED บลั ลาสอเิ ลก็ ทรอนกิ สม อเตอรไ ฟฟา กระแสตรงเปนตน หลอดไฟฟา LED ปม ไฟฟากระแสตรง หนา 48 คมู อื การพฒั นาและการลงทนุ การผลติ พลงั งานจากแสงอาทติ ย
การใชพ ลงั งานจากแสงอาทิตยโดยการใชแผงโซลาเซลล u3602 u3627 จากมีการ นํามาใชเปนแหลงพลังงานหลักจะมีขอจํากัดทางดานพลังงานที่ไดรับอาจไมคงที่หรือมี ความเสถยี รตา่ํ การรับแสงอาทติ ยจ ะไมคงท่แี นน อนในวนั ที่มฝี นตกมเี มฆหมอกมากซึ่งจะทํา ใหไดพลังงานไฟฟานอยกวาปกตินอกจากน้ีการรับแสงอาทิตยก็รับไดเพียงตอนกลางวัน เทานั้นหากตองการความเสถียรของระบบก็จะตองตอเชื่อมกับระบบอื่นๆเปนระบบ ไฮบริดจ (Hydride System)โดยใชเปนผลิตพลังงานรวมกับระบบอ่ืนๆเชนพลังงานน้ํา พลังงานลมหรือกับเคร่ืองยนตตางๆเปนตนในสวนตนทุนการผลิตของระบบเซลล แสงอาทิตยถึงแมวาพลังงานท่ีไดรับจะเปนพลังงานท่ีฟรีจากดวงอาทิตยแตก็มีปจจัยที่มา เก่ียวของไดแกการลงทุนทางดานอุปกรณเซลลแสงอาทิตยซึ่งมีราคาแพงถึงกวาวัตตละ 150 บาทอุปกรณการติดต้ังตางๆรวมทั้งอุปกรณควบคุมระบบการทํางานชารจคอนโทรล และอนิ เวอรเตอรต า งๆนอกจากนี้อุปกรณที่สําคัญไดแกแบตเตอร่ีซึ่งอุปกรณทุกๆชนิดดังท่ี กลาวแลวลวนมีอายุการใชงานที่ตองมีการซอมบํารุงรักษาท้ังส้ินจึงเปนภาระคาใชจายท่ี ตอ งนํามาคาํ นวณเปนตนทุนของระบบในการวิเคราะหความคุมคาความคุม ทุนตางๆ ดังน้ันการใชงานพลังงานไฟฟาจากแสงอาทิตยโดยการใชแผงโซลาเซลลจึงเหมาะ สําหรับการใชงานในสถานที่ทม่ี ีความจําเปนหรือการแกปญหาการขาดแคลนพลังงานไฟฟา เฉพาะจุดเทา นนั้ ตามจดุ ตางๆทต่ี องการการใชไฟฟาทีไ่ มใ ชพ ลังงานไฟฟาที่มากนักหรือเปน การลดการใชส ายสงระบบไฟฟาหรืออุปกรณตางๆจึงนิยมนําไปใชงานในท่ีตางๆเชนไฟฟา ระบบจราจรไฟประดับสวนไฟประภาคารหรือทุนลอยนําตางๆเปนตน ซึ่งเมื่อทําการ คํานวณตนทนุ การผลติ ท่คี มุ คาแลว จึงจะเหมาะสมในการใชง าน การประยกุ ตใ ชง านไฟถนนไฟฟาประดบั สวน การประยกุ ตใชงานไฟจราจร หนา 49 คมู ือการพฒั นาและการลงทนุ การผลิตพลังงานจากแสงอาทติ ย
2) การเลือกใชอุปกรณอินเวอรเตอร (Inverter) ในกรณีที่ผูใชตองการใชแรงเคลื่อนไฟฟาชนิด กระแสสลับกับอุปกรณไ ฟฟา ภายในบา นจะตองใหค า กาํ ลังวตั ตข องอินเวอรเตอรสูงกวาคากําลัง วตั ตท่ีใชง านจริงเสมอรวมทงั้ ตองออกแบบสําหรับการสูญเสียกําลังภายในอินเวอรเตอรซ่ึงจะมี คาประมาณ 15-20 เปอรเซ็นตเชนมีหลอดไฟฟามีกําลังไฟฟารวม 80 วัตตจะตองใช อนิ เวอรเ ตอรขนาดไมนอยกวา 100 วัตตในปจจุบันมีการใชอุปกรณไฟฟาที่ใชไฟฟากระแสตรง จากแบตเตอร่ีโดยตรงมากข้ึนเพ่ือลดการสูญเสียกําลังไฟฟาในอินเวอรเตอรลงไดมากถาหากมี ความจําเปนตองใชก็อาจจะเลือกใชอินเวอรเตอรขนาดเล็กๆใชงานเฉพาะจุดท่ีตองการทําให ประหยัดคาใชจายและลดความสูญเสียกําลังงานไดมากสิ่งท่ีตองคํานึงสิ่งหนึ่งคือวงจร อนิ เวอรเตอรท ด่ี ตี องมีการปองกันการใชกําลังงานของแบตเตอร่ีที่มากเกินไปหรือ DOD (Dept of Discharge) ซงึ่ จะเปนผลทําใหอายุแบตเตอร่ีสั้นลงโดยปกติจะใชแบตเตอร่ีที่คา DOD ไมตํ่า กวา 60 % 3) การเลือกใช Charge controller เน่ืองจากพลงั งานไฟฟาทไี่ ดจ ากเซลลแสงอาทิตยจ ะเปนไฟฟา กระแสตรงการออกแบบวงจรการจัดเก็บประจุแบตเตอรี่ตองใชอุปกรณสําหรับควบคุมการ ประจไุ ฟฟาลงแบตเตอรีซ่ ึ่งมีการออกแบบใหทําการชารจ ประจุทมี่ ลี กั ษณะเปน ลูกพลั ลทีส่ ามารถ ปรับเปล่ียนคาบเวลาและขนาดของแรงเคลื่อนไฟฟาไดยานกวางเพื่อใหการชารจประจุได ประสทิ ธิภาพสงู สดุ ตามปริมาณการเปล่ียนแปลงพลังงานไฟฟาที่ไดจากแสงอาทิตยจึงมีการใช วงจรควบคุมอัตโนมตั ิโดยใชไมโครโปรเซสเซอรในการควบคมุ ขอที่ควรพิจารณาการเลือกใชงาน ไดแ กเคร่ืองที่มีประสิทธภิ าพสูงมีการสญู เสียต่ําและคาพลังงานท่ีกําหนดตองมีคากําลังวัตตที่ไม ต่ํากวาคาของแผงเซลลแ สงอาทติ ยแตโดยสวนใหญการบอกคาของเซลลแสงอาทิตยจะบอกคา เปนกําลังวัตตแตการบอกขนาดของเคร่ืองชารจจะบอกพิกัดกําลังโวลตและคากระแสจาก ตัวอยา งเชน ถาเครอ่ื งชารจ ประจแุ รงเคล่อื นขนาด 12 โวลตกระแส 10 แอมแปรก็จะสามารถใช กับแผงเซลลแสงอาทิตยขนาดไมเกิน 120 วัตตแตหากแผงเซลลแสงอาทิตยมีกําลังไฟฟาตํ่า เกินไปก็จะเกิดการสูญเสียภายในและมีราคาแพงกวาในการเลือกใชงานตองเลือกใหมีความ เหมาะสม 4) การเลือกใชแ บตเตอรี่สาํ หรับจัดเก็บคาพลังงานไฟฟาซ่ึงหากตองการเช่ือมโยงกับระบบสายสง ไฟฟาเพื่อขายไฟฟา ก็ไมควรท่ีจะมีระบบแบตเตอรี่เน่ืองจากเปนการเพ่ิมคาใชจายและตนทุน ของไฟฟาอีกทั้งยังมีอายุการใชงานท่ีไมมากนักสงผลใหตองเพื่อคาใชจายในการเปลี่ยน แบตเตอรบ่ี อยและมีราคาแพงกวา แบตเตอรี่ท่ัวไป โดยแบตเตอรี่ท่ีใชกับระบบเซลลแสงอาทิตย เปน แบบ Deep Cycle ซ่ึงจะมีลกั ษณะทต่ี า งจากแบตเตอรร่ี ถยนตแบตเตอรี่สาํ หรับรถยนตจะมี แผน ตะก่ัวท่ีบางกวา ทําใหคา ความตานทานภายในตํ่าจึงสามารถจายกระแสไฟฟาไดสูงในระยะ สั้นๆใชสําหรับสตารทเครื่องยนตแตแบตเตอร่ีสําหรับใชงานกับพลังงานแสงอาทิตยแผนตะกั่ว คมู ือการพัฒนาและการลงทนุ การผลิตพลงั งานจากแสงอาทติ ย หนา 50
ภายในจะมขี นาดท่หี นาทําใหความตานทานภายในสูงจายกระสะไฟฟาไดไมสูงแตจะจายไดใน ระยะเวลาท่นี านกวาจึงเปน ผลทําใหร าคาสูงกวา แบตเตอรร่ี ถยนต 3-4 เทา ในขนาดเดียวกันและ เน่ืองจากการใชระบบไฟฟาพลังงานแสงอาทิตยจะใชในลักษณะจัดเก็บประจุไฟฟาดวย แบตเตอรี่ในตอนกลางวันแลวนํามาใชงานในตอนกลางคืนการเลือกใชขนาดแบตเตอรี่ตองมี ความเหมาะสมกับขนาดแผงเซลลแสงอาทิตยซึ่งขนาดที่เหมาะสมคือประมาณ 6-8 เทาขนาด เซลลแสงอาทติ ยต ามชัว่ โมงการรับแสงดังตัวอยางเชนแผงเซลลแสงอาทิตยขนาด 120 วัตตจะ ใชแบตเตอรีข่ นาด 72 -96 แอมแปร/ช่ัวโมงแตแบตเตอรี่ที่จําหนายจะมีคาท่ีคงท่ีตายตัวจึงควร เลือกใชขนาดที่สูงกวาคือ 100 แอมแปร/ช่ัวโมงการใชขนาดแบตเตอรี่ที่มีขนาดเล็กเกินไป นอกจากทําใหเกบ็ ประจไุ ดน อยแลวยงั ทําใหเกิดการสูญเสยี พลงั งานที่ไมสามารถประจไุ ฟฟาเก็บ ไวใชได 4.4 ตัวอยา งการวิเคราะหก ารลงทุนในโครงการพลังงานแสงอาทติ ย จากผลการจัดทําแผนที่ศักยภาพพลังงานแสงอาทิตย เม่ือพิจารณาจากแผนที่ศักยภาพพลังงาน แสงอาทติ ยเ ฉลยี่ ทงั้ ปพ บวาพ้นื ทที่ ี่ไดร ับพลังงานแสงอาทิตยสูงสุดแผเปนบริเวณกวางทางตอนลางของภาค ตะวันออกเฉียงเหนือครอบคลุมพื้นที่บางสวนของจังหวัดนครราชสีมา บุรีรัมย สุรินทร ศรีสะเกษ รอยเอ็ด ยโสธร อุบลราชธานี และตอนบนของภาค ตะวันออกเฉียงเหนือท่ี จังหวัดอุดรธานีรวมทั้งบางสวนของภาคกลางท่ีจังหวัด สุพรรณบุรี ชัยนาทอยุธยา และลพบุรี โดยไดร ับพลงั งานแสงอาทิตยรายวันเฉล่ีย ตอปอยูในชวง 19-20 MJ/m2– day พ้ืนท่ีดังกลาวคิดเปน 14.3% ของพ้ืนที่ ทั้งหมดของประเทศ นอกจากนี้ยังพบวา 50.2% ของพื้นท่ีท้ังหมด ไดรับ พลังงานแสงอาทิตยในชวง 18-19 MJ/m2–day และมีเพียง 0.5% ของพื้นที่ท่ี ไดร บั พลังงานแสงอาทิตยนอยกวา 16 MJ/m2 – day โดยคาเฉลี่ยของรังสีรวม รายวันเฉล่ียตอปท่ัวประเทศมีคาเทากับ18.2 MJ/m2–day ซึ่งถือไดวามี ศักยภาพคอ นขางสงู 4.4.1 ตัวอยางการวิเคราะหผลตอบแทนการลงทุนกอสรางโซลารฟารมสําหรับผลิตไฟฟาเพ่ือ จาํ หนา ย3 การศึกษาความเปน ไปไดข องโครงการโซลารฟ ารม สําหรับผลติ ไฟฟา เพ่อื จําหนา ยขนาด 1 MW กรณลี งทนุ โดยบริษทั ท่กี อ ตั้งใหม สมมตฐิ านการคํานวณ - อัตราแลกเปลย่ี น 34.5 Baht/US$, 48 Baht/Euro 3ทีม่ า : ขอเสนอโครงการกอสรา งโรงไฟฟาเซลลแ สงอาทติ ยข นาด 1 เมกะวตั ตโ ดยบรษิ ัทไทยโซลารฟ ว เจอรจํากดั หนา 51 คูมอื การพฒั นาและการลงทนุ การผลิตพลงั งานจากแสงอาทติ ย
- รายไดจากการขายไฟฟาให กฟภ ปแรก 3.3 Baht/kWh - รายไดจากการขายไฟฟา ให กฟภ ข้ึนปละ 5%/Year - รายไดจ าก Adder กระทรวงพลงั งาน 10 Year 8 Baht/kWh ระยะเวลาโครงการ 25 ป - ความสามารถผลิตพลังงานไฟฟา 3.8 kWh/kWp/day ขนาดโครงการ 1,000 กิโลวัตต เงนิ ลงทนุ 120-130 ลา นบาท ขนาดพื้นทต่ี ้ังโครงการ 10 ไร ปรมิ าณไฟฟาท่ีผลิตได 1,387,000 กิโลวตั ตชว่ั โมงตอ ป ปริมาณไฟฟาที่ขาย 1,387,000 กิโลวตั ตชวั่ โมงตอป รายไดก อ นหกั คาใชจ า ย 15-16 ลานบาทตอ ป คา ใชจา ยรายป อาทิ คาจา งพนกั งาน คาบํารงุ รักษา 0.1-0.2 ลานบาทตอ ป รายไดส ุทธิภายหลังหักคา ใชจาย 15-16 ลา นบาทตอ ป รายไดส ะสมตลอดอายโุ ครงการ 320 ลา นบาทตอ 25 ป %IRR 9-10 % ระยะเวลาคืนทนุ 8-9 ป 4.4.2 ตัวอยา งการวิเคราะหผ ลตอบแทนการลงทนุ ติดตงั้ เซลลแ สงอาทติ ยบนหลังคาสําหรับผลิต ไฟฟาเพื่อจําหนาย (Solar Roof Top) ระบบผลิตไฟฟาดวยเซลลแสงอาทิตย บ น ห ลั ง ค า เ พ่ื อ ข า ย ไ ฟ ฟ า จ ะ มี สว นประกอบของระบบผลิตและจําหนาย ไ ฟ ฟ า พ ลั ง แ ส ง อ า ทิ ต ย บ น ห ลั ง ค า บ า น ประกอบดวย แผงเซลลแสงอาทิตยขนาด กําลังผลิตประมาณ 3.15 กิโลวัตต ตัว คมู ือการพฒั นาและการลงทนุ การผลิตพลงั งานจากแสงอาทติ ย หนา 52
ควบคุม เครือ่ งแปลงกระแสไฟฟา (Inverter) มิเตอรผลิตไฟฟา มิเตอรซ้ือขายไฟฟา โดยการ ทํางานของระบบจะเกิดขึ้นเม่ือแสงอาทิตย ตกกระทบแผงเซลลแสงอาทิตยซ่ึงติดต้ังไวบน หลังคา เซลล แสงอาทติ ยจ ะผลติ ไฟฟากระแสตรงออกมาไหลผานตัวควบคุม เขา สูเ ครอ่ื งแปลง กระแสไฟฟาเปล่ียนไฟฟากระแสตรงใหเปนไฟฟากระแสสลับผานมิเตอรผลิตไฟฟา จายเขา ระบบไฟฟาภายในบาน ถาอุปกรณไฟฟา ท่ีเปดใชอยภู ายในบานใชก าํ ลงั ไฟฟา นอยกวาท่ีเซลล แสงอาทติ ยผลิตได กําลงั ไฟฟาสว นท่เี กินน้ันจะจายผานมิเตอรขายไฟฟาคืนใหกับการไฟฟาฯ แตในชวงท่ีไมมีแสงอาทิตยหรือมีการเปดใชอุปกรณไฟฟาที่มีกําลังไฟฟาสูงกวาท่ีเซลล แสงอาทติ ยผ ลิตได กําลังไฟฟาสวนที่ขาดจะถูกซ้ือเขามาจากระบบจําหนาย ของการไฟฟาฯ โดยผา นมิเตอรซ้ือไฟฟาตามปกติ ตัวอยา งของการวิเคราะหผลตอบแทนการลงทนุ ระบบผลิตไฟฟา ดว ยเซลลแ สงอาทิตยบน หลังคาเพื่อขายไฟฟา ใหกับการไฟฟาฯ ขนาด 5 kW ขนาดโครงการ 5.0 กโิ ลวัตต เงนิ ลงทนุ 650,000 บาท ปริมาณไฟฟาที่ผลติ ได 1,387,000 กิโลวัตตชวั่ โมงตอป ปรมิ าณไฟฟา ท่ีขาย 7,000 กโิ ลวัตตช่วั โมงตอป คา บาํ รงุ รักษารายป 750 บาทตอ ป รายไดส ุทธิภายหลังหักคาใชจ า ย 76,250 บาทตอ ป รายไดส ะสมตลอดอายโุ ครงการ 1,900,000 บาทตอ 25 ป ระยะเวลาคนื ทนุ 8-9 ป ตัวอยา งโครงการ Grid Connected PV Solar Roof Top หนา 53 คมู อื การพฒั นาและการลงทุนการผลติ พลงั งานจากแสงอาทิตย
4.5 ตัวอยางการวเิ คราะหการลงทุนในโครงการเครือ่ งทาํ นาํ้ รอนพลงั งานแสงอาทติ ย ตัวอยางการศึกษาความเหมาะสมดานเทคนิคของเทคโนโลยีการผลิตน้ํารอนแบบผสมผสานของ โรงพยาบาลแหงหนึ่ง ตัง้ อยู แขวงแสมดาํ เขตบางขุนเทียน จงั หวัดกรงุ เทพโดยใชเทคโนโลยีการผลิตนํ้ารอน ท่ีมีแผนรับแสงแบบแผนเรียบชนิดมีแผนปดใสผสานกับน้ํารอนจากความรอนเหลือท้ิงจากหมอไอน้ํามี รายละเอยี ดการวเิ คราะหดงั นี้ สว นที่ 1 ขอมลู ท่วั ไป พื้นท่ีใชส อย : 56,235 ตารางเมตร ปรมิ าณการใชน ้าํ รอน : 160 ลติ ร / หอ ง / คน จาํ นวนหองพกั : หอ งคู 32 หองและหอ งเดย่ี ว 113 หอง ปรมิ าณการใชน้ํารอ นรวม : 28,320 ลติ ร / วนั อุณหภูมนิ า้ํ รอ นที่ตองการ : 60 องศาเซลเซียส ขอ มูลการใชพ ลงั งานผลิตน้าํ รอ นเดิม : Electric Heater สวนที่ 2 การพิจารณาหาระบบที่เหมาะสมกับความตองการใชน้ํารอน ดวยการประมาณความ ตองการน้ํารอนของโรงพยาบาล อณุ หภูมขิ องน้ําปอ น 27 ๐C อณุ หภูมขิ องน้าํ รอน 60 ๐C ปริมาณความตองการน้ํารอ นรวมตอ วนั 28,320 litre/day ปรมิ าณการสูญเสยี กับระบบหมนุ เวยี น คิดที่ 15 4,248 litre/day % ของความตองการนํา้ รอน ปรมิ าณการใชนํ้ารอ นรวม (100%) 32,568 litre/day ขอ มูลชดุ ผลิตนํ้ารอ นดวยความรอ นเหลือทง้ิ จากปลองหมอตม ไอนาํ้ พกิ ัดหมอ ตมไอน้าํ 3 Ton จํานวน 1 Unit อณุ หภูมปิ ากปลอ งหมอ ตม ไอนํ้าเฉลย่ี 250 ๐C ปรมิ าณน้ํารอนท่ผี ลิตไดจากปลอ งไอเสีย 1,500 litre/hour ช่ัวโมงการผลิตนาํ้ รอ นตอวนั LF~60-65% 14 hour ปริมาณน้าํ รอ นทผ่ี ลติ ไดค ิดเทียบทอ่ี ุณหภมู นิ า้ํ 21,000 litre/day รอ น 27–60 C คูม อื การพัฒนาและการลงทุนการผลิตพลังงานจากแสงอาทติ ย หนา 54
การประมาณขนาดของพ้ืนที่ตัวเก็บรังสีดวงอาทิตยที่เปอรเซ็นตความตองการนํ้ารอน ตางๆกัน ตัวเก็บรังสีดวงอาทิตย ผลิตน้ํารอนที่อุณหภูมิจาก 27C ไปเปน 60C ประสิทธิภาพเชิง ความรอนเฉลยี่ 50 % คาํ นวณท่คี า ความเขมรังสีรวม 18.63 MJ/m2-day (ขอมูลคาเฉล่ียรังสีรวม ณ แขวงแสมดํา เขตบางขุนเทียน จังหวัดกรุงเทพจากกรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษ พลงั งานกระทรวงพลังงาน) โดยทาํ การคาํ นวณทเ่ี ปอรเซ็นตปริมาณการใชนํ้ารอนตางๆ กันคือ ที่ 100%, 75%, 50% และ 25% เปอรเซน็ ตค วามตอ งการน้ํารอ น 100% 75% 50% 25% หนว ย ปริมาณการใชน้าํ รอ น 32,568 24,426 16,284 8,142 litre/day ปรมิ าณนํ้ารอนท่ีไดจากหมอ ตมไอนาํ้ 21,000 21,000 21,000 21,000 litre/day ปรมิ าณนํ้ารอ นทต่ี องการจาก Collector 11,568 3,426 0 0 litre/day พลังงานความรอ นทจ่ี ะตองผลิตไดจ าก 1,597,980 473,261 0 0 kJ Collector (อุณหภูมิ 27–60 C) ประสทิ ธภิ าพของ Collector 50 50 50 50 % 18.63 18.63 18.63 MJ/m2-day ปริมาณรงั สีดวงอาทิตยเ ฉลีย่ ตลอดป 18.63 51 0 0 m2 ขนาดของพ้ืนท่ีตัวเกบ็ รงั สีดวงอาทิตยเฉลีย่ 173 การประมาณคาใชจายการเดินระบบความรอนเสริมท่ีเปอรเซ็นตความตองการน้ํารอน ตา งๆ กัน จากการพจิ ารณาปริมาณการใชนาํ้ รอ นของโรงพยาบาล จะเหน็ วา การใชนํ้ารอนเฉลี่ย ในแตละเดือนจะคอนขางคงท่ี การออกแบบจะตองมีคาใชจายในสวนของการเดินระบบ ความรอนเสริม เนื่องจากน้ํารอนท่ีผลิตไดจากระบบผลิตนํ้ารอนพลังงานแสงอาทิตยมีไม เพียงพอตอการใชงาน เปอรเซน็ ตความตอ งการนํา้ รอ น 100 75 50 25 % คาใชจา ยจากการเดินระบบความรอนเสรมิ 18,662 340,904 486,052 486,052 Baht/year จะเห็นวา คาใชจายในการเดินระบบความรอนเสริมจะต่ําลงเมื่อมีการใชระบบผลิตน้ํา รอนพลังงานแสงอาทิตยม ากขึน้ ซ่ึงแสดงดงั กราฟคาใชจ า ยจากการเดนิ ระบบความรอนเสริม ทกี่ ารออกแบบเปอรเ ซ็นตค วามตองการนาํ้ รอนตา งๆ กัน คมู อื การพฒั นาและการลงทุนการผลติ พลงั งานจากแสงอาทิตย หนา 55
กราฟคา ใชจ ายจากการเดินระบบความรอนเสริมท่ีการออกแบบเปอรเซ็นตความตองการน้ํา รอนตางกัน การคาํ นวณทางดา นเศรษฐศาสตร สมมตุ ฐิ านที่ใชในการคํานวณทางดา นเศรษฐศาสตร - ราคาคาไฟฟา หนวยละ 3 บาท - อัตราดอกเบ้ยี สูงสดุ 7.375 %/ป - อายกุ ารใชง านระบบ 15 ป ผลประหยัดที่ไดจากระบบทํานํ้ารอนแบบผสมผสานที่เปอรเซ็นตความตองการน้ํารอน ตา งๆ เปอรเซ็นตความตอ งการนํ้ารอ น 100 75 50 25 % ปรมิ าณนํ้ารอนทีผ่ ลิตไดจาก Waste Heat 21,000 21,000 21,000 21,000 litre/day ปริมาณนา้ํ รอนทผี่ ลิตไดจาก Collector 11,668 3,440 0 0 litre/day ปรมิ าณนํ้ารอ นท่ีผลิตไดร วม พลังงานความรอนทผ่ี ลิตได 32,668 24,440 21,000 21,000 litre/day คิดเปน พลงั งานความรอน 4,512,753 3,376,069 2,900,898 2,900,898 kJ ราคาคาไฟฟา คาไฟฟา 1,254 938 806 806 kWh/day 3 3 3 3 Baht/kWh 1,372,345 1,026,804 882,356 882,356 Baht/Year คมู ือการพัฒนาและการลงทุนการผลิตพลังงานจากแสงอาทิตย หนา 56
การประมาณคาใชจายในการลงทุนติดต้ัง และระยะเวลาคืนทุนของระบบทําน้ํารอน พลังงานแสงอาทติ ยท ่เี ปอรเซ็นตความตองการนํ้ารอนตางๆกนั เปอรเซน็ ตค วามตองการนา้ํ รอน 100 75 50 25 % พื้นที่ของตวั เก็บรงั สที ่ีจะตดิ ตัง้ 173 51 0 0 m2 เงินลงทนุ เริม่ ตน ตัวเกบ็ รงั สดี วงอาทติ ย+ ตดิ ตง้ั 2,076,467 614,970 0 0 Baht ถงั เก็บน้าํ รอ น 1,000,000 800,000 630,000 630,000 Baht ระบบความรอ นเหลือทิ้ง ขดทอ ทปี่ ลอ ง 200,000 200,000 200,000 200,000 Baht คาเชอ้ื เพลงิ เดนิ ระบบความรอ นเสริม 18,662 340,904 486,052 486,052 Baht/year คาซอมบํารงุ (1% ของเงินลงทนุ ) 32,765 16,150 8,300 8,300 Baht/year รวมคาใชจ า ยรายป 51,427 357,054 494,352 494,352 Baht/year เงินลงทุนในการติดตง้ั ระบบทํานา้ํ รอน 3,276,4671,614,970 830,000 830,000 Baht พลังงานแสงอาทติ ยแบบผสมผสาน การคํานวณอัตราผลตอบแทนทางการเงิน (Financial Internal Rate of Return - FIRR) ของระบบทาํ น้าํ รอ นพลังงานแสงอาทติ ยทเ่ี ปอรเ ซ็นตความตอ งการน้าํ รอนตา งๆ กัน เปอรเซน็ ตค วามตอ งการน้าํ รอน 100% 75% 50% 25% FIRR 40.06 41.24 46.60 46.60 หมายเหตุ การคาํ นวณ FIRR ของระบบผลิตน้ํารอ นพลังงานแสงอาทติ ย คํานวณโดยหักคา ใชจายของระบบ ไดแ ก คาใชจ า ยในการเดนิ ระบบความรอนเสริม และคาบํารุงรักษา เพื่อหาอัตราผลตอบแทนทางการเงิน (FIRR) ทด่ี ที ี่สุด จากตารางเม่อื พิจารณาติดต้ังตวั เกบ็ รังสแี สงอาทิตย FIRR ที่มีคาสูงสุดอยูที่เปอรเซ็นต ความตองการนํ้ารอนท่ี 100% ดังน้ัน ทางท่ีปรึกษาจึงมีความเห็นแนะนําใหลงทุนติดต้ัง ระบบผลิตนํ้ารอนดวยพลังงานแสงอาทิตยซึ่งเปนพลังงานทางเลือกท่ีมีความสะอาดไมกอ มลพิษใหกับสิ่งแวดลอม มีคาบํารุงดูแลรักษาต่ํา และมีความเสถียรภาพในระบบมาก โดย เสนอใหลงทนุ ระบบทเี่ ปอรเซ็นตความตองการน้าํ รอนที่ 100% คมู อื การพฒั นาและการลงทุนการผลิตพลังงานจากแสงอาทิตย หนา 57
สวนที่ 3 การออกแบบระบบ การออกแบบทางดานเทคนิค จะทําการออกแบบระบบที่เปอรเซ็นตความตองการนํ้ารอน 75% โดยมีรายละเอียดการออกแบบระบบดังน้ี ตัวเก็บรังสีดวงอาทิตย ขนาด 51 ตารางเมตร ประสิทธิภาพเชิงความรอน 50% สามารถ ผลิตนํ้ารอนจากอุณหภูมิ 27C ไปเปน 60C ไดเฉล่ียประมาณวันละ 24,457 ลิตร ท่ีคา ความเขมรงั สีรวมเฉล่ียตลอดท้งั ป 18.63 MJ/m2-day (ขอมูลคาเฉล่ียรังสีรวม ณ แขวงแสม ดํา เขตบางขุนเทียน จังหวัดกรุงเทพจากกรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษพลังงาน กระทรวงพลังงาน) ซ่ึงตวั เก็บรังสแี สงอาทติ ย ทาํ หนาทีร่ ับความรอนจากรงั สีแสงอาทิตย แลว ถายเทความรอ นใหกับนํ้าที่ไหลอยูในทอภายในตัวเก็บรังสีดวงอาทิตย ขอมูลในสวนของชุด ผลิตนํา้ รอ นจากพลังงานแสงอาทติ ย ชุดผลิตนํ้ารอนจากความรอนเหลือทิ้ง นําความรอนเหลือทิ้งจากหมอตมไอนํ้าเชื้อเพลิง น้าํ มันเตาท่ีมอี ยูเดมิ มาใชผา นเครอื่ งแลกเปลยี่ นความรอน ถงั เกบ็ นํ้ารอ น ประกอบดวยถังขนาด 10,000 ลิตร จํานวน 2 ถัง และถังขนาด 5,000 ลิตร จาํ นวน 1 ถงั ตัวถังผลิตจากเหล็ก หุม ดว ยฉนวนกนั ความรอ น สวนจายน้ํา ไดแกระบบทอสําหรับสงผานนํ้าและระบบปมที่ใชสําหรับสรางแรงดันนํ้า เพือ่ ใหเ กิดการไหลเวียนของน้ําในระบบ สําหรับทอและอุปกรณท่ีสงผานน้ํารอนจะหุมดวย ฉนวนกันความรอ นเพอ่ื ลดการสญู เสยี ความรอนของระบบ ชดุ ผลิตน้าํ รอนสาํ รอง ชดุ ผลติ นาํ้ รอ นสํารองจะใชระบบเดิมที่ทางโรงพยาบาลมีอยูแลว คือ Electric Heater สว นที่ 4 สรปุ จากการสํารวจขอมูลระบบผลิตนํ้ารอนและความรอนเหลือทิ้งจากปลองหมอตมไอนํ้าของ โรงพยาบาลนครธนในเบื้องตน เพ่ือศึกษาและออกแบบระบบผลิตน้ํารอนดวยพลัง แสงอาทิตยผสมผสานกับความรอน เหลือท้งิ รวมถงึ การวเิ คราะหศ กั ยภาพ ทางเทคนิค ทางเศรษฐศาสตรและ ผลประโยชนที่ไดรับจากระบบผลิตน้ํา รอนดวยพลงั แสงอาทิตยผ สมผสานกับ ความรอนเหลอื ทงิ้ สามารถสรุปขอมูล การวเิ คราะหไดดงั น้ี คมู ือการพัฒนาและการลงทุนการผลิตพลังงานจากแสงอาทติ ย หนา 58
ตัวเก็บรังสีดวงอาทิตย ชนิดแผงรบั ความรอ น แผน เรียบ หรอื สญุ ญากาศ ประสทิ ธภิ าพแผง 50 % ขนาดพน้ื ทีร่ บั แสง 51 ตารางเมตร มมุ ตั้งแผง 15 องศาหนั ไปทางทิศใต ผลติ นา้ํ รอนทอ่ี ุณหภมู ิ 60 C 24 ลิตรตอ วนั ระบบเก็บนา้ํ รอ น ถงั นํา้ รอ นขนาด 10,000 ลิตร จาํ นวน 3 ถงั ถังนาํ้ รอ นขนาด 3,000 ลิตร จํานวน 1 ถงั สารเกบ็ ความรอ น นํา้ ระบบทอ สงน้าํ รอน การหมุ ฉนวน Close Cell Tube ความหนาของฉนวน(ไมนอ ยกวา ) 12.7 มลิ ลิเมตร อาจมีคาใชจายในการเดินทอเพม่ิ ผลประโยชนของโครงการ Collector Benefit 2,166,720 บาท Water Heat Benefit 13,235,340 บาท ผลกาํ ไรตลอดอายโุ ครงการ 15,402,060 บาท ขอมูลการลงทุนตดิ ต้ังระบบ เงินลงทนุ ระบบพลังงานแสงอาทติ ย 1,414,970 บาท เงนิ ลงทุนระบบความรอ นเหลือท้ิง 200,000 บาท รวมเงินลงทนุ ทง้ั หมด 1,614,970 บาท FIRR 62.54 % ระยะเวลาคนื ทนุ 1.77 ป ตนทุนนาํ้ รอ นท่ีผลิตได ตนทนุ ของน้ํารอนทผ่ี ลติ ได 0.115 บาทตอ ลติ ร ตนทนุ ของพลงั งานท่ผี ลิตได 0.833 บาทตอMJ คมู ือการพฒั นาและการลงทุนการผลติ พลงั งานจากแสงอาทิตย หนา 59
4.6 ตวั อยา งการวิเคราะหการลงทุนในโครงการเคร่อื งอบแหงพลงั งานแสงอาทิตย 4 ตัวอยางการศึกษาความเหมาะสมดานเทคนิคของเทคโนโลยีเคร่ือง อบแหงพลังงานแสงอาทิตยแบบเรือนกระจก (Greenhouse solar crop dryer) ซ่ึงทาง พพ. ไดดําเนินการติดตั้งสาธิตใหกับวิสาหกิจชุมชนตําบล ดอนตูม อําเภอบางเลน จังหวัดนครปฐม ซ่ึงมีสมาชิก 104 ครัวเรือน สวน ใหญประกอบอาชีพทํานา และปลูกมะเขือเทศจําหนาย โดยไดมีการ รวมกลุมกันจัดทําการแปรรูปมะเขือเทศ เพอ่ื เพ่ิมมูลคา โดยการผลิตมะเขือ เทศแชอ่ิมอบแหงประมาณ 1,700 กิโลกรัมมะเขือเทศสดตอเดือน และจะ ไดมะเขอื เทศอบแหง ประมาณ 500 กิโลกรัมตอเดือน เดิมจะใชก ารตากแหง รวมกับการใชเคร่ืองอบแหงที่ใชแกส LPG ประมาณ 270 กิโลกรัม และ สามารถจําหนายมะเขือเทศแชอ่ิมอบแหงไดกิโลกรัมละ 200 บาทลงทุน ติดต้ังระบบอบแหง 778,000 บาท ปริมาณผลิตภัณฑมะเขือเทศแชอิ่ม อบแหงแหง 12,000 กิโลกรัมตอปตนทุนการอบแหง 6.23 บาทตอกิโลกรัม ของผลิตภณั ฑอ บแหง ระยะการคืนทุน 0.73 ป การนําผลผลติ ทางการเกษตรมาแปรรูปจะชว ยปองกนั การลนตลาดของ ผลติ ผลสดซึ่งชว ยยกระดับราคาผลิตผลไมใหตกต่ําการเพ่ิมมูลคาของผลิตผล ทางการเกษตรมาแปรรูปเปนอาหารระดับอุตสาหกรรมที่สามารถรับวัตถุดิบ เพื่อผลิตเปนอาหารจํานวนมากไดการผลิตอาหารใหไดมาตรฐานเพ่ือความ ปลอดภยั ตอ ผบู รโิ ภคการสงเสรมิ ใหผ ลิตภณั ฑแปรรูปอาหารใหเ ปน ทยี่ อมรับและสามารถขยายตลาดการคา ออกไปสูต า งประเทศจะชวยเพ่มิ พนู รายไดใหแกป ระเทศไดเ ปนอยางดี 4 ทีม่ า: ระบบอบแหง พลงั งานแสงอาทติ ย แบบเรอื นกระจก, สาํ นกั พัฒนาพลงั งานแสงอาทิตย, พพ. หนา 60 คูมือการพฒั นาและการลงทนุ การผลติ พลงั งานจากแสงอาทติ ย
บทที่ 5 การสงเสริมการพัฒนาพลังงานแสงอาทติ ยของประเทศไทย ประเทศไทยมศี กั ยภาพในการผลิตพลงั งานจากแสงอาทิตย แตยงั มตี นทุนการผลิตราคาสูง เม่ือเทียบ กับการผลิตไฟฟาจากโรงไฟฟาที่ใชเช้ือเพลิงจากฟอสซิล ดังนั้นการจัดมาตรการสงเสริมเพ่ือสรางส่ิงจูงใจ ตางๆ ตอ การพฒั นาพลงั งานแสงอาทิตยผลิตไฟฟา จึงไดมีริเริ่มและเพิ่มพูนการสนับสนุนรายการตางๆ มา เร่อื ยๆ จนถงึ ปจจบุ ันนีป้ รากฏมรี ายการสนับสนุนและสิ่งจูงใจตางๆ หลายรูปแบบ ซึ่งคาดหมายวาส่ิงตางๆ เหลานี้ จะนําพาใหโครงการพัฒนาพลังงานแสงอาทิตยตางไดเพ่ิมการดําเนินการสูงขึ้น โดยปจจุบัน กระทรวงพลงั งานและหนว ยงานทเ่ี กี่ยว ดงั มรี ายการสง เสรมิ และสนับสนนุ ดังน้ี 5.1 มาตรการสว นเพมิ่ ราคารบั ซอื้ ไฟฟา จากพลังงานหมุนเวยี น (Adder Cost) มาตรการสวนเพิ่มราคารับซ้ือไฟฟาจากพลังงานหมุนเวียน (Adder Cost) เปนการใหเงินสนับสนุน การผลิตตอหนวยการผลิตเปนการกําหนดราคารับซ้ือในอัตราพิเศษหรือเฉพาะสําหรับไฟฟาที่มาจาก พลงั งานหมนุ เวียน เพื่อสะทอนตน ทนุ การผลิตจากพลงั งานหมุนเวยี น ภายในระยะเวลารับซ้ือไฟฟาท่ีชัดเจน และแนนอนเปนมาตรการสนับสนุนที่นิยมใชกันแพรหลายมาก ท่ีสุดในปจจุบัน เพ่ือใหมีผูผลิตไฟฟาจาก พลังงานหมนุ เวียนมากข้นึ และเปน การจูงใจใหเ กดิ การผลติ ไฟฟาหลากหลายประเภทพลงั งาน ดงั น้ี คูม อื การพัฒนาและการลงทุนการผลติ พลงั งานจากแสงอาทติ ย หนา 61
ตารางที่ 5-1 มาตรการสวนเพ่มิ ราคารบั ซอ้ื ไฟฟาจากพลงั งานหมนุ เวียน (Adder) เชอื้ เพลิง สว นเพม่ิ สว นเพิม่ พเิ ศษ5 สวนเพมิ่ พิเศษใน ระยะเวลา (บาท/kwh) (บาท/kwh) 3 จว.ภาคใต สนับสนุน ชวี มวล - กาํ ลังผลติ ตดิ ต้ัง <= 1 MW (บาท/kwh)6 (ป) - กาํ ลงั ผลิตตดิ ตง้ั >1 MW 0.50 1.00 1.00 7 กา ซชีวภาพ (ทุกประเภทแหลงผลิต) 0.30 1.00 1.00 7 - กําลงั ผลติ ติดตั้ง <= 1 MW - กาํ ลงั ผลิตติดตง้ั >1 MW 0.50 1.00 1.00 7 0.30 1.00 1.00 7 ขยะ (ขยะชมุ ชนขยะอตุ สาหกรรมไม อันตรายและไมเปนขยะอินทรียวตั ถ)ุ 2.50 1.00 1.00 7 - ระบบหมักหรือหลุมฝง กลบขยะ 3.50 1.00 1.00 7 - พลังงานความรอน (Thermal Process) 4.50 1.50 1.50 10 พลังงานลม 3.50 1.50 1.50 10 - กาํ ลงั ผลิตตดิ ตั้ง <= 50 kw 8.00/6.50 1.50 1.50 10 - กาํ ลงั ผลิตติดตง้ั > 50 kw 0.80 1.00 1.00 7 พลงั งานแสงอาทติ ย 1.50 1.00 1.00 7 พลังนา้ํ ขนาดเลก็ - กําลงั ผลิตติดต้งั 50kw -<200 kw - กําลงั การผลติ ติดต้งั <50 kw ซึ่งมาตรการสงเสริมอัตราราคาคา ไฟฟา ทผี่ ลติ จากแสงอาทติ ยม ี 3 ประเภทดังตอ ไปน้ี 1) ผูท ี่เคยยื่นหนังสือขอเสนอขายไฟฟาที่ผลิตจากพลังงานแสงอาทิตยและไดรับหนังสือตอบรับแลว กอ นวันท่ี 28 มถิ นุ ายน 2553 จะไดผ ลตอบแทนซง่ึ ประกอบดวยคา ไฟฟาฐาน (ไมจํากัดระยะเวลา)+คาไฟฟา ผันแปร (Ft)+ Adder 8 บาทคงที่ระยะเวลาจํากดั 10 ป 2) ผูท่ีไดรับหนังสือตอบรับจากการไฟฟาหลังวันท่ี 28 มิถุนายน 2553 จะไดผลตอบแทนซึ่ง ประกอบดวยคาไฟฟาฐาน(ไมจํากัดระยะเวลา)+คาไฟฟาผันแปร(Ft)+ Adder 6.50 บาทคงที่ระยะเวลา จาํ กดั 10 ป 5 สําหรับผูผ ลิตไฟฟาพลังงานหมุนเวยี นในพ้ืนทมี่ ีการผลิตไฟฟาจากน้าํ มนั ดีเซล หนา 62 6 กพช. เหน็ ชอบใหเพิ่มพ้ืนที่อีก 4 อําเภอคอื อ.จะนะ อ.เทพา อ.สะบายอย และอ.นาทวี จ.สงขลา เมื่อ 25 พ.ย. 53 คูมือการพัฒนาและการลงทนุ การผลติ พลงั งานจากแสงอาทติ ย
3) กพช. มีมติจากการประชุมเม่ือวันที่ 28 มิถุนายน 2553 ใหคณะอนุกรรมการฯ พิจารณาอัตรา สนบั สนนุ ในรูปแบบ Feed-in Tariff สําหรบั โครงการพลงั งานแสงอาทิตยที่มีการติดต้ังบนหลังคาที่อยูอาศัย และอาคารพาณิชย พรอมทั้งรายละเอียดการสนับสนุน และปริมาณที่จะสงเสริม ซึ่งสามารถสอบถาม รายละเอียดเพิ่มเตมิ ไดท่ี สํานกั นโยบายและแผนพลงั งาน กระทรวงพลังงาน 5.2 โครงการเงนิ หมนุ เวียนเพ่อื สงเสริมการใชพ ลังงานทดแทน โครงการเงินหมุนเวียนเพื่อการอนุรักษ พลงั งานและพลังงานทดแทนข้ึนมาเพื่อเปนแหลง เงินทุนในการดําเนินการอนุรักษพลังงานและ พลังงานทดแทนใหแกโรงงาน อาคาร และบริษัท จัดการพลังงาน โดยผานทางสถาบันการเงิน ทัง้ นีม้ วี ตั ถปุ ระสงคเพ่ือกระตนุ ใหเกดิ การลงทนุ ดา นอนุรักษพลังงานและพลังงานทดแทนรวมทั้งสราง ความม่นั ใจและความคุน เคยใหก ับสถาบนั การเงินท่เี สนอตัวเขารวมโครงการในการปลอยสินเชื่อในโครงการ ดังกลาวในการปลอยสนิ เชอื่ โดยใชเ งินกองทนุ ฯ ใหแก โรงงานอาคารและบริษทั จัดการพลงั งานแลว กองทุนฯ ยังตอ งการใหเ นน การมีสว นรว มในการสมทบเงินจากสถาบันการเงินเพ่ิมมากขึ้นดวยโดยตั้งแตเริ่มโครงการ จนถึง ณ ปจ จุบันไดม ีการดําเนนิ การเสรจ็ สิ้นไปแลวและอยรู ะหวา งดาํ เนินการทัง้ หมด จํานวน 6 ครงั้ ดงั น้ี 1) โครงการเงนิ หมุนเวียนเพื่อการอนุรักษพลังงาน โดยสถาบนั การเงนิ ระยะท่ี 1 จาํ นวน 1,000 ลาน บาท เพ่ือการอนรุ ักษพลงั งาน 2) โครงการเงนิ หมุนเวียนเพื่อการอนุรกั ษพ ลังงาน โดยสถาบนั การเงนิ ระยะท่ี 2 จํานวน 2,000 ลา น บาทเพื่อการอนรุ กั ษพ ลงั งานและพลงั งานทดแทน 3) โครงการเงนิ หมนุ เวยี นเพื่อสง เสริมการใชพ ลงั งานทดแทนโดยสถาบันการเงิน ระยะท่ี 1 จํานวน 1,000 ลานบาทเพ่ือสง เสรมิ การใชพลังงานทดแทน 4) โครงการเงนิ หมนุ เวยี นเพื่อการอนุรกั ษพลงั งานโดยสถาบนั การเงนิ ระยะท่ี 3 จาํ นวน 1,000 ลาน บาทเพ่ือการอนุรกั ษพ ลังงาน 6) โครงการเงินหมนุ เวยี นเพอื่ การอนุรกั ษพ ลงั งาน โดยสถาบันการเงนิ ระยะท่ี 3 เพ่มิ เตมิ จาํ นวน 942.5 ลานบาทเพ่ือการอนรุ กั ษพลังงานและพลังงานทดแทน 7) โครงการเงนิ หมนุ เวียนเพื่อการอนรุ กั ษพลังงานโดยสถาบันการเงนิ ระยะท่ี 4 จํานวน 400 ลา น บาทเพอ่ื การอนุรักษพ ลงั งานและพลังงานทดแทน คูมอื การพัฒนาและการลงทุนการผลติ พลงั งานจากแสงอาทติ ย หนา 63
ลักษณะโครงการ/หลกั เกณฑ และเงอื่ นไข กําหนดใหส ถาบนั การเงินนาํ เงนิ ท่ี พพ.จัดสรรใหไ ปเปนเงินกผู านตอ ใหโ รงงาน/อาคารควบคุมหรอื โรงงาน/อาคารทวั่ ไปตลอดจนบรษิ ัทจดั การพลังงาน (ESCO) นาํ ไปลงทนุ เพอ่ื การอนุรักษพ ลงั งานและ พลงั งานทดแทน โดยมีหลกั เกณฑและเงอื่ นไขดงั น้ี วงเงินโครงการ 1. โครงการเงินหมุนเวยี นเพอ่ื สงเสริมการใชพลังงานทดแทน ระยะท่ี 1 จํานวน 1,000 ลานบาท อายเุ งินกู ชองทางปลอยกู 2. โครงการเงินหมนุ เวยี นเพอื่ การอนุรกั ษพ ลังงาน ระยะที่ 3 จํานวน 1,000 ลา นบาท ผมู สี ทิ ธิก์ ู ไมเกิน 7 ป ผา นสถาบนั การเงนิ ทเ่ี ขา รวมโครงการโดยตองรบั ผิดชอบเงินที่ปลอ ยกูทั้งหมด วงเงนิ กู เปนอาคารควบคมุ และโรงงานควบคุมตาม พรบ.สงเสรมิ การอนรุ ักษพลังงาน พ.ศ. 2535 อตั ราดอกเบย้ี ประสงคจะลงทุนในดานการประหยดั พลงั งานหรอื โรงงาน/อาคารทัว่ ไป ตลอดจนบรษิ ัท โครงการทม่ี สี ิทธ์ิ จดั การพลงั งาน (ESCO) นําไปลงทนุ เพ่ือการอนุรกั ษพ ลงั งาน ขอรับการสนับ ไมเ กนิ 50 ลา นบาทตอโครงการ สนนุ ตอ งเปน ไมเ กินรอ ยละ 4 ตอป (ระหวา งสถาบนั การเงนิ กบั ผกู )ู โครงการอนรุ ักษพลังงานหรอื เพิ่มประสิทธิภาพการใชพ ลังงาน สงเสริมการอนรุ ักษพ ลงั งาน พ.ศ. 2535 มาตรา 7 และมาตรา 17 สถาบันการเงนิ จะเปนผูอนุมัตเิ งนิ กเู พ่ือโครงการอนุรักษพ ลงั งานและพลังงานทดแทนตามแนว หลักเกณฑและเง่ือนไขของสถาบนั การเงนิ น้นั ๆ นอกเหนอื จากหลกั เกณฑเง่ือนไขขา งตน น้โี ดยดอกเบ้ยี วงเงิน กูและระยะเวลาการกจู ะข้นึ อยกู บั การพจิ ารณาและขอ ตกลงระหวางผกู ูกบั สถาบนั การเงนิ ขัน้ ตอนการขอรับ การสนับสนนุ รายละเอียดเพิ่มเตมิ สามารถติดตอสอบถามมายังศนู ยอ ํานวยการโครงการเงนิ หมุนเวียนเพื่อการอนรุ ักษ พลงั งานกรมพฒั นาพลังงานทดแทนและอนุรักษพลังงาน หมายเลขโทรศพั ท 0 2226-3850-1, 0 2225-3106 โทรสาร 02-226-3851 เวบ็ ไซต http://www.dede.go.th คูมือการพัฒนาและการลงทนุ การผลิตพลงั งานจากแสงอาทติ ย หนา 64
วิธีปฏิบตั ิในการขอรับเงนิ กูโ ครงการเงนิ ทนุ หมนุ เวยี นเพอ่ื การอนรุ กั ษพ ลงั งานและพลงั งานทดแทน 5.3 โครงการสงเสริมการลงทนุ ดา นอนุรกั ษพ ลังงานและพลงั งานทดแทน (ESCO FUND) เปนโครงการที่กองทุนเพื่อสงเสริมการอนุรักษพลังงานไดนําวงเงินจํานวน 500 ลานบาท จัดตั้ง “กองทุนรวมทุนพลังงาน หรือ ESCO Capital Fund” ผานการจัดการของผูจัดการกองทุน (Fund Manager) 2 แหง ไดแก มูลนิธิพลังงานเพ่ือส่ิงแวดลอม (มพส. หรือ E for E) และมูลนิธิอนุรักษพลังงาน แหงประเทศไทย (มอพท.) โดยปจ จุบัน Fund Manage ท้ัง 2 แหง เขารวมลงทุนแลว จํานวน 26โครงการ คดิ เปนเงินสนับสนนุ จาํ นวน 407 ลา นบาท และกอใหเกิดการลงทนุ มากกวา 5,000 ลานบาท ในรอบ 2 ปที่ ผา นมา และในระยะตอไปคณะกรรมการกองทนุ เพือ่ สงเสริมการอนุรักษพลังงานไดอนุมัติวงเงินตอเนื่องอีก 500 ลานบาทสําหรับรอบการลงทุนในป 2553-2555เพ่ือสงเสริมการลงทุนดานการอนุรักษพลังงานและ พลังงานทดแทนท่มี ศี ักยภาพทางเทคนิคแตยังขาดปจ จัยการลงทุนและชวยผูประกอบการหรือผูลงทุนใหได คมู ือการพัฒนาและการลงทนุ การผลิตพลังงานจากแสงอาทติ ย หนา 65
ประโยชนจ ากการขายคารบอนเครดิตโดยมีรูปแบบการจะสงเสริมในหลายลักษณะ อาทิเชน รวมลงทุนใน โครงการ (Equity Investment), รวมลงทุนในบริษัทจัดการพลังงาน (ESCO Venture Capital) , รวม ลงทุนในการพัฒนาและซ้ือขายคารบอนเครดิต (Carbon Market), การเชาซ้ืออุปกรณ (Equipment Leasing), การอาํ นวยเครดิตใหสินเชื่อ (Credit Guarantee Facility) และการใหความชวยเหลือทางดาน เทคนิค (Technical Assistance) ผูมีสิทธิย่ืนขอเสนอ ไดแก ผูประกอบการโรงงานอุตสาหกรรม และ/หรือ บริษัทจัดการพลังงาน (Energy Service Company – ESCO) ทมี่ ีโครงการดา นอนรุ กั ษพ ลังงานและพลังงานทดแทน วัตถุประสงค เพ่ือจะลดปริมาณการใชพลังงาน เพ่ิมประสิทธิภาพการใชพลังงาน หรือตองการปรับปรับเปล่ียนการใช เช้อื เพลงิ มาเปน พลังงานทดแทน ลักษณะการสง เสริมการลงทนุ 1. การเขารวมทนุ ในโครงการ (Equity Investment) โครงการสงเสริมการลงทุนฯจะเขารวมลงทุน ในโครงการทก่ี อ ใหเ กิดการอนุรักษพลังงานหรือพลังงานทดแทนเทานั้น เพ่ือกอใหเกิดผลประหยัดพลังงาน ท้ังน้ีจะตองมีการแบงผลประหยัดพลังงาน (Shared Saving) ตามสัดสวนเงินลงทุนที่ไดรับการสงเสริม ระยะเวลาในการสงเสริมประมาณ 5 - 7 ปผูท่ีไดรับการสงเสริมทําการคืนเงินลงทุนแกโครงการภายใน ระยะเวลาท่สี ง เสริม 2. การเขา รวมทุนกับบริษัทจัดการพลังงาน (ESCO Venture Capital)การเขารวมทุนกับบริษัทจัด การพลังงานโดยชวยใหบริษัทที่ไดรับพิจารณารวมทุนน้ันมีทุนในการประกอบการโดยโครงการจะไดรับ ผลตอบแทนขึ้นอยูกับผลประกอบการของบริษัททั้งน้ีโครงการจะรวมหุนไมเกินรอยละ 30 ของทุนจด ทะเบยี นและมสี วนในการควบคุมดูแลการบริหารจดั การของบรษิ ัท 3. การชวยใหโครงการอนุรักษพลังงาน/พลังงานทดแทนไดรับผลประโยชนจากการขาย Carbon Credit Market (CDM) 4. โครงการสง เสริมการลงทนุ ฯจะดาํ เนินการจดั ทาํ แบบประเมนิ เบื้องตน ของโครงการ หรือ Project Idea Note (PIN) ซึง่ จะทาํ ใหผปู ระกอบการสามารถเหน็ ภาพรวมของโครงการทีจ่ ะพฒั นาใหเกิดการซื้อขาย หรือไดรับประโยชนจาก Carbon Credit หรือ เปนตัวกลางในการรับซ้ือ Carbon Credit จากโครงการ อนุรกั ษพ ลังงาน/พลังงานทดแทนที่มขี นาดเลก็ และรวบรวม (Bundle Up) เพ่ือนําไปขายในมูลคาทสี่ งู ขนึ้ 5. การเชา ซ้อื อุปกรณป ระหยัดพลังงาน/พลงั งานทดแทน (Equipment Leasing) 6. โครงการสงเสริมการลงทุนฯจะทําการซ้ืออุปกรณเพื่อการอนุรักษพลังงานและพลังงานทดแทน ใ ห กั บ ผู ป ร ะ ก อ บ ก า ร ก อ น แ ล ะ ทํ า สั ญ ญ า เ ช า ซื้ อ ร ะ ย ะ ย า ว ร ะ ห ว า ง ผู ป ร ะ ก อ บ ก า ร กั บ โ ค ร ง ก า ร โ ด ย ผูประกอบการจะตองทําการผอนชําระคืนเงินตนพรอมดอกเบ้ียเปนรายงวดงวดละเทา ๆ กันตลอดอายุ สัญญาเชาซ้ือ การสนับสนุนในการเชาซื้ออุปกรณได 100% ของราคาอุปกรณนั้น แตไมเกิน 10 ลานบาท ระยะเวลาการผอนชําระคนื 3-5 ปโดยคิดอัตราดอกเบ้ียต่ํา คมู อื การพฒั นาและการลงทุนการผลิตพลังงานจากแสงอาทิตย หนา 66
7. การอํานวยเครดิตใหสินเช่ือ (Credit Guarantee Facility) โครงการสงเสริมการลงทุนฯจะ ดําเนินการจัดหาสถาบันหรือองคกรท่ีใหการสนับสนุนในเร่ือง Credit Guarantee เพื่อใหโครงการลงทุน ไดรับการปลอยสินเชื่อจากธนาคารพาณิชยทั้งนี้โครงการอาจจะเปนผูออกคาใชจายในเร่ืองคาธรรมเนียม รับประกันสินเชื่อท้งั หมดหรือบางสวนโดยคิดคา ธรรมเนยี มตาํ่ ในการสงเสริมในดา นน้ี 8. การชวยเหลือทางเทคนิค (Technical Assistance) โครงการสงเสริมการลงทุนฯ จะใหความ ชวยเหลอื ทางดา นเทคนิคในการอนรุ กั ษพลังงานและพลังงานแกผูประกอบการหรือ หนวยงานองคการตาง ๆ ท่ีเกี่ยวของกับผูประกอบการโดยกองทุนจะใหความชวยเหลือทางดานเทคนิคตั้งแตเร่ิมตนจนสิ้นสุด ระยะเวลาโครงการโดยคดิ คา ธรรมเนียมตํา่ ในการสง เสริมหรอื อาจมีการแบง ผลการประหยัดพลังงาน โครงการสงเสรมิ การลงทนุ ดา นอนรุ กั ษพ ลังงานและพลงั งานทดแทน สามารถสอบถามรายละเอียดเพิ่มเตมิ ไดท ี่ 1. มูลนิธิพลงั งานเพอ่ื สิง่ แวดลอม (Energy for Environment Foundation) 487/1 อาคารศรอี ยุธยา ช้ัน 14 ถนนศรีอยธุ ยา ราชเทวี กรงุ เทพฯ 10400 โทรศพั ท 02-6426424 -5 โทรสาร 02-642-6426 หรือ [email protected] 2. มูลนธิ ิอนรุ กั ษพลงั งานแหงประเทศไทย (กรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษพ ลังงาน – อาคาร 9 ชั้น 2) เลขท่ี 17 ถนนพระราม 1 เชิงสะพานกษตั ริยศกึ แขวงรองเมอื ง เขตปทมุ วัน กรุงเทพฯ 10330 โทรศพั ท: 0-2621-8530, 0-2621-8531-9 ตอ 501, 502 โทรสาร: 0-2621-8502-3 คูมอื การพัฒนาและการลงทนุ การผลติ พลงั งานจากแสงอาทิตย หนา 67
5.4 กลไกลการพฒั นาท่สี ะอาด (CDM) กลไกการพัฒนาท่ีสะอาด Clean Development Mechanism (CDM) เปนกลไกท่ีจะสนับสนุนการพัฒนา โครงการที่ชวยลดการปลอยกาซเรือนกระจกและสามารถนํา ปริมาณกาซเรอื นกระจกทล่ี ดลงไดจ ากโครงการ ไปขายใหกับ ประเทศที่พัฒนา (Developed Countries) เพื่อตอบสนอง ขอ ผกู พันในการปลอยกาซเรือนกระจกตามเปา หมายท่ีไดตกลงในพธิ ีสารเกยี วโต (Kyoto Protocol) ซ่ึงมีผล บังคับใชเม่อื วนั ท่ี 16 กุมภาพันธ 2548 อันเนื่องมาจากปญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ เน่ืองจาก การปลอ ยกา ซเรือนกระจกจากกิจกรรมดํารงชีวิตของประชากรโลกในปจจุบัน ท้ังจากภาคคมนาคมขนสง ภาคอุตสาหกรรมและภาคเกษตรกรรม เปนปญหารวมกันของนานาชาติแนวทางหน่ึงในการรวมกันแกไข ปญหาดังกลาวคือการใหสัตยาบัณตออนุสัญญาสหประชาชาติวาดวยการเปล่ียนแปลงสภาพภูมิอากาศ (United Nation Framework Convention on Climate Change : UNFCCC) กลไกการพัฒนาที่สะอาดเปนเครื่องมือเพ่ือสงเสริมการลงทุนเพื่อการพัฒนาอยางย่ังยืนและเกิดการ ถา ยทอดเทคโนโลยใี หก ับประเทศท่กี าํ ลงั พฒั นา อยา งเชน ประเทศไทยและถือเปนชองทางหน่ึงในการสราง รายไดใหแกผูประกอบการพลังงานทดแทน เชน โครงการผลิตพลังงานชีวมวล ท่ีเปนวัสดุเหลือใชทิ้งทาง การเกษตร การผลิตกาซชีวภาพจากขยะและน้าํ เสียเพ่ือนํามาเปน พลงั งาน รวมไปถึงโครงการการใชพ ลังงาน อยา งมีประสิทธภิ าพ ซ่ึงจะไดรับผลประโยชนในรูปแบบของการขายคารบอนเครดิตหรือปริมาณกาซเรือน กระจกท่ลี ดได และเปนท่ีตองการของกลุมประเทศท่ีพัฒนาแลว ซ่ึงมีพันธกรณีตองลดการปลอยกาซเรือน กระจกใหไ ด ตามขอ ตกลงของสหประชาชาตฯิ กลไกการพฒั นาทส่ี ะอาดเปรยี บเสมอื นแรงจงู ใจใหประเทศกาํ ลังพัฒนาหนั มาใชเทคโนโลยีสะอาดเพิ่ม มากข้ึนสง ผลใหการปลอยกาซเรอื นกระจกสูบ รรยากาศลดนอ ยลงแรงจงู ใจจากการดาํ เนนิ โครงการกลไกการ พัฒนาท่ีสะอาด คือ คารบอนเครดิต หรือ CER ที่ผูดําเนินโครงการจะไดรับโดยไดรับการสนับสนุนทาง การเงินจากประเทศทม่ี พี นั ธกรณีในการลดกา ซเรือนกระจกนอกจากน้ปี ระเทศเจาของโครงการก็จะเกิดการ พฒั นาอยา งยัง่ ยนื (Sustainable Development) ท้งั ในระดับทองถิ่นและระดบั ประเทศในดานส่ิงแวดลอม มีการรักษาคณุ ภาพสง่ิ แวดลอมระดับชมุ ชนในพื้นท่ีโครงการลดปรมิ าณของเสียท่เี กดิ ข้นึ โดยการนํามาใชเปน เชอื้ เพลงิ พลังงานลดการใชทรัพยากรเชอื้ เพลิงทไ่ี มสามารถทดแทนได ดานเศรษฐกจิ กอ ใหเกดิ การจา งงานใน ชุมชน เกษตรกรสามารถนําวัสดุเหลือใช เชน แกลบ เศษไมไปขายเพื่อเปนวัตถุดิบในการดําเนินโครงการ CDM ลดการนําเขา เช้ือเพลงิ พลงั งานจากตางประเทศ ดานสังคมประชาชนมีคุณภาพชีวิตท่ีดีขึ้นโดยเฉพาะ ดานสุขภาพอนามัยจากคุณภาพส่ิงแวดลอมที่ดีข้ึนมีบทบาทในเวทีโลกในการแกไขปญหาระดับนานาชาติ โดยประโยชนต างๆท่ปี ระเทศไทยจะไดรับ จากการดาํ เนินโครงการ CDM สามารถสรุปเปน ขอๆ ไดดังนี้ คูมอื การพฒั นาและการลงทนุ การผลติ พลงั งานจากแสงอาทติ ย หนา 68
1. เกิดโครงการพลงั งานหมนุ เวียน โครงการประหยัดและอนุรักษพลังงานและโครงการปรับเปล่ียน การใชเ ชือ้ เพลิง มากข้ึนโดยมอี ตั ราการเพิม่ สูงกวา กรณีท่ีไมม ีการทาํ โครงการเปน CDM 2. ประเทศไทยสามารถประหยัดทรัพยากรในการอุดหนุนโครงการตางๆซ่ึงไมใชเปนแตเพียงเงิน งบประมาณเทาน้ันเพราะในการจัดสรรเงินอุดหนุนจะตองมีกระบวนการตามระเบียบราชการตองใชเวลา และกําลงั ของเจา หนาท่จี ํานวนมาก 3. เจาของโครงการสามารถตัดสินใจทําโครงการไดรวดเร็วขึ้นเนื่องจากโครงการประเภทนี้มักไมมี ผลตอบแทนสงู เหมอื นการลงทนุ อ่ืนๆอีกทั้งมักเปนกจิ กรรมทไ่ี มใ ชส ว นหน่ึงของกจิ การหลัก ดังน้ัน โดยท่ัวไป แลวเจา ของจึงไมใ หความสนใจเทาทคี่ วร เชนการจดั ทําระบบบาํ บดั นํา้ เสยี แบบไรอ ากาศทดแทนระบบบอผ่ึง ของโรงงานหรอื ฟารม เลี้ยงสัตวเพื่อลดการปลอ ยมีเทนเปน ตน 4. เปนผลดกี บั ชมุ ชนในทองท่ีที่จะทาํ โครงการเนอ่ื งจากการทาํ โครงการ CDM จะตองเปนโครงการที่ เปนมติ รตอสงิ่ แวดลอ มและชมุ ชนมกี ารปอ งกันและระวงั ผลกระทบตอชุมชน และเปดโอกาสใหชุมชนมีสวน รวมตามสมควร 5. สงเสริมการพัฒนาอยางยั่งยืนของประเทศเนื่องจากโครงการที่เขาขายจะเปนโครงการ CDM จะตอ งผา นหลกั เกณฑของการพัฒนาอยา งยั่งยนื ทีม่ คี วามสมดุลระหวางเศรษฐกิจ สงั คมและสิ่งแวดลอ ม 6. ประเทศไทยมีอัตราการปลอยกาซเรือนกระจกนอยลงเพราะโครงการตางๆ เกิดขึ้นในพ้ืนที่ของ ประเทศไทยและสําหรับประเทศพัฒนาแลวท่ีอยูใน Annex I ท่ีมารวมพัฒนาโครงการดวยหรือมาซ้ือ คารบอนเครดิตน้ันก็สามารถนําเครดิตท่ีเกิดข้ึนจากการลดการปลอยคารบอนในประเทศไทยไปชวยทําให ประเทศน้นั ๆบรรลุเปาหมายตามขอกาํ หนดของพธิ ีสารเกียวโตได สําหรับเกณฑการพิจารณาการดําเนินโครงการ ภายใตกลไกการพัฒนาท่ีสะอาดในปจจุบันน้ันประเทศ ไทย ไดมีการจัดทําหลักเกณฑการพัฒนาอยางยั่งยืน สําหรับโครงการ CDM ขน้ึ ซง่ึ ประกอบดวยมิติการพัฒนา อยางย่ังยืน 4 ดานไดแกดานทรัพยากรธรรมชาติและ ส่ิงแวดลอม ดานสังคมดานการพัฒนาและ/หรือการ ถายทอดเทคโนโลยีและดานเศรษฐกิจโดยโครงการที่ คณะกรรมการองคก ารบริหารจัดการกา ซเรือนกระจกจะ พจิ ารณาใหการรับรองไดแ ก 1. โครงการดา นพลงั งาน ไดแ กการผลิตพลังงานและการปรับปรงุ ประสิทธภิ าพในการใชพ ลังงาน เชนโครงการพลังงานทดแทนการใชนํ้ามันเช้อื เพลิง โครงการแปลงกากของอุตสาหกรรมเปนพลงั งาน โครงการปรับปรุงประสิทธิภาพระบบทําความเย็นและโครงการปรบั ปรุงประสิทธภิ าพในการใชพลงั งานใน อาคาร เปนตน คมู อื การพัฒนาและการลงทุนการผลิตพลงั งานจากแสงอาทติ ย หนา 69
2. โครงการดานส่ิงแวดลอม เชน โครงการแปลงขยะเปน พลงั งานโครงการแปลงน้ําเสยี เปนพลังงาน เปน ตน 3. โครงการดานคมนาคมขนสง เชนโครงการเพม่ิ ประสทิ ธิภาพในการคมนาคมขนสงและการใชพ ลังงาน 4. โครงการดานอตุ สาหกรรม เชนโครงการท่ีสามารถลดปรมิ าณการปลดปลอ ยกา ซเรอื นกระจกในกระบวน การอตุ สาหกรรม ข้นั ตอนการดําเนนิ โครงการภายใตก ลไกการพฒั นาท่สี ะอาด หมายเหตุ DNA หมายถงึ หนวยงานกลางท่ที ําหนาทีป่ ระสานการดาํ เนินงานตามกลไกการพฒั นาทีส่ ะอาด DOE หมายถงึ หนวยงานปฏิบัติการทไ่ี ดร บั หมอบหมายในการตรวจสอบ (Designated Operational Entities) CDM EB หมายถงึ คณะกรรมการบรหิ ารกลไกการพัฒนาท่ีสะอาด (Executive Board of CDM) 1. การออกแบบโครงการ (Project Design) ผูดําเนินโครงการจะตองออกแบบลักษณะของโครงการ และจัดทําเอกสารประกอบโครงการ (Project Design Document: PDD) โดยมีการกําหนดขอบเขตของ โครงการ วิธีการคํานวณการลดกาซเรือนกระจก วิธีการในการติดตามผลการลดกาซเรือนกระจก การ วิเคราะหผลกระทบตอ ส่งิ แวดลอ ม เปนตน 2. การตรวจสอบเอกสารประกอบโครงการ (Validation) ผูดําเนินโครงการจะตองวาจางหนวยงาน กลางที่ไดรับมอบหมายในการปฏิบัติหนาที่แทนคณะกรรมการบริหารฯ หรือท่ีเรียกวา Designated คูมอื การพฒั นาและการลงทนุ การผลติ พลังงานจากแสงอาทิตย หนา 70
Operational Entity (DOE) ในการตรวจสอบเอกสารประกอบโครงการ วาเปนไปตามขอกําหนดตางๆ หรอื ไม ซ่ึงรวมถึงการไดรบั ความเหน็ ชอบในการดําเนินโครงการจากประเทศเจา บา นดวย 3. การขึ้นทะเบียนโครงการ (Registration) เมื่อ DOE ไดทําการตรวจสอบเอกสารประกอบโครงการ และลงความเหน็ วาผา นขอกาํ หนดตางๆ ครบถวน จะสงรายงานไปยงั คณะกรรมการบริหารกลไกการพัฒนา ที่สะอาด (EB) เพือ่ ขอขึ้นทะเบียนโครงการ 4. การติดตามการลดการปลอ ยกาซเรอื นกระจก (Monitoring) เมื่อโครงการไดรับการข้ึนทะเบียนเปน โครงการ CDM แลว ผูดาํ เนนิ โครงการจึงดําเนินโครงการตามที่เสนอไวใ นเอกสารประกอบโครงการ และทํา การตดิ ตามการลดการปลอยกา ซเรือนกระจก ตามท่ไี ดเสนอไวเ ชน กัน 5. การยนื ยันการลดกาซเรอื นกระจก (Verification) ผูด ําเนินโครงการจะตอ งวา จา งหนว ยงาน DOE ให ทาํ การตรวจสอบและยนื ยนั การติดตามการลดกา ซเรือนกระจก 6. การรบั รองการลดกา ซเรอื นกระจก (Certification) เมื่อหนว ยงาน DOE ไดทําการตรวจสอบการลด การปลอยกาซเรือนกระจกแลว จะทาํ รายงานรับรองปรมิ าณการลดการปลอยกาซเรือนกระจกท่ีดําเนินการ ไดจ รงิ ตอ คณะกรรมการบริหารฯ เพื่อขออนมุ ตั ใิ หอ อกหนังสอื รบั รองปริมาณการปลอยกาซเรอื นกระจกท่ีลด ได หรือ CER ใหผ ูดาํ เนินโครงการ 7. การออกใบรบั รองปรมิ าณการลดการปลอยกา ซเรอื นกระจก (Issuance of CER) เมอ่ื คณะกรรมการ บริหารฯ ไดร ับรายงานรบั รองการลดกาซเรือนกระจก จะไดพิจารณาออกหนังสือรับรองปริมาณการปลอย กาซเรอื นกระจกทลี่ ดได หรือ CER ใหผูดําเนินโครงการตอ ไป ท้ังนี้ หนวยงานกลาง (DOE) ท่ีทําหนาท่ีในการการตรวจสอบเอกสารประกอบโครงการ (Validation) และการยืนยันการลดกาซเรือนกระจก (Verification) นั้น จะตองเปนหนวยงานคนละ หนวยงาน ขอทราบรายละเอยี ดเพมิ่ เติมสามารถตดิ ตอ สอบถามมายงั องคก ารบริหารจัดการกาซเรือนกระจก (องคก ารมหาชน) เลขท่ี 120 หมูท่ี 3 ชั้น 9 อาคาร B ศูนยราชการเฉลิมพระเกียรติฯ ถนนแจงวัฒนะ แขวงทุง สองหอง เขตหลักส่ี กรุงเทพมหานคร 10210 โทรศัพท 0 2141 9790 โทรสาร 0 2143 8400 เว็บไซต http://www.tgo.or.th 5.5 โครงการสง เสริมการลงทนุ โดยสํานกั งานคณะกรรมการสงเสรมิ การลงทนุ (BOI) ภาครัฐไดยกระดับใหอุตสาหกรรมพลังงานทดแทน เปนกิจการที่มีระดับ ความสําคัญสูงสุดและจะไดรับการสงเสริมการลงทุนในระดับสูงสุดเชนกัน จึงมี มาตรการสงเสริมการลงทุนเพ่ือเพ่ิมขีดความสามารถในการแขงขัน (Maximum incentive) จากคณะกรรมการสงเสริมการลงทุน (BOI) ซึ่งไดกําหนดสิทธิ ประโยชนท ย่ี กเวนอากรขาเขา สําหรับเคร่ืองจักร ยกเวนภาษีเงินไดนิติบุคคล เปน เวลา 8 ป และหลังจากน้ันอีก 5 ป หรือตั้งแตปท่ี 9-13 จะลดหยอนภาษีเงินไดนิติบุคคลได 50% รวมท้ัง คูมอื การพฒั นาและการลงทุนการผลติ พลงั งานจากแสงอาทติ ย หนา 71
มาตรการจงู ใจดานภาษี อาทิ การลดภาษเี ครอื่ งจกั ร อปุ กรณท่นี าํ เขา จากตางประเทศ รวมท้ังการอนุญาตให นําตนทุนในการติดตั้งโครงสรางพื้นฐานตางๆ เชน ไฟฟา ประปา ขอหักลบภาษีไดสูงสุด 2 เทาสําหรับ โครงการท่เี ปน ประโยชนตอสาธารณะ เปนตน ข้นั ตอนขอรบั การสนับสนนุ จากสาํ นกั งานคณะกรรมการสงเสริมการลงทุน(BOI) คูมอื การพฒั นาและการลงทนุ การผลิตพลังงานจากแสงอาทิตย หนา 72
หลักเกณฑใ นการพิจารณาสง เสรมิ โครงการดานพลังงานทดแทน ไดแก กรณีท่ีผูประกอบการหรือนัก ลงทุนมีสัดสวนหน้ีตอ ทุน นอยกวา 3 ตอ 1 สําหรับโครงการใหม หรือมีเคร่ืองจักรใหมที่มีขบวนการผลิตที่ สมัย หรอื มรี ะบบจดั การทป่ี ลอดภยั รักษาส่งิ แวดลอ ม และใชป ระโยชนจากวัตถุดบิ ในการผลิต เปน ตน โดยผูประกอบหรือนักลงทุนที่สนใจขอทราบรายละเอียดเพ่ิมเติมสามารถติดตอสอบถามยัง สํานกั งานคณะกรรมการสงเสริมการลงทุนเลขท่ี 555 ถ.วิภาวดี รงั สติ จตจุ กั รกรงุ เทพฯ 10900 โทร 02-537-8111, 537-8155 โทรสาร 02-537-8177 E-mail : [email protected] Website : http://www.boi.go.th คมู ือการพัฒนาและการลงทนุ การผลติ พลังงานจากแสงอาทิตย หนา 73
บทท่ี 6 ขน้ั ตอนการขอใบอนญุ าตตา งๆ ขั้นตอนการติดตอเพ่ือขอใบอนุญาตจําหนายไฟฟา เพ่ือจําหนายพัฒนาพลังงานทดแทน มีหลาย กระบวนการท่เี ก่ียวขอ งกบั หนวยงานราชการตางๆ หลายแหง รวมไปถึงขอกฎหมาย และกฎระเบียบอื่นๆ ซ่ึงลวนแตมีข้ันตอนการปฏิบัติท่ีแตกตางกัน ซ่ึงในการพัฒนาโครงการพลังงานทดแทนตางๆนั้น นักลงทุน ควรไดร บั ทราบข้นั ตอนการขออนุญาต และการเตรยี มเอกสารเพือ่ ประกอบในการยื่นขอ รวมถึงข้ันตอนการ ตดิ ตอ ประสานงานกบั หนว ยงานทเ่ี กยี่ วของ ประเด็นเหลาน้ีถือเปนความสําคัญอยางย่ิงท่ีจะตองเผยแพรให ผูประกอบการและประชาชนโดยท่ัวไป ไดรับทราบและเขาใจในกระบวนการสําหรับขั้นตอนการขออนุญาต ตา งๆ โดยทั่วกัน 1 หมายเหตุ 1) ระยะเวลารวมการย่นื ของอนมุ ัตสิ งู สดุ ไมเ กิน 435 วนั และต่ําสุดไมเ กนิ 255 วนั (ไมนบั รวมขนั้ ตอนท่ี 2) 2) การติดตอ ประสานงานหนวยงานราชการมี 7 หนวยงาน ตอ งไดร บั ใบอนญุ าต 10 ใบ รวมเวลาตง้ั แตเ รมิ่ ยืน่ เอกสาร จนไดรบั เงินคาไฟฟาในงวดแรก รปู แสดงขนั้ ตอนการขอใบอนุญาตตา งๆ คูม ือการพฒั นาและการลงทนุ การผลติ พลังงานจากแสงอาทิตย หนา 74
ตารางที่ 6-1 รายละเอียดขน้ั ตอนการจดั ทําโครงการสรา งโรงไฟฟา พลงั งานทดแทน รายการ หนวยงานท่รี บั ผดิ ชอบ 1. การศกึ ษาความเหมาะสมของโครงการ ผูป ระกอบการ 2. การออกแบบโครงสรางอาคาร สิ่งปลูกสรางและ ผปู ระกอบการ ออกแบบแผนผงั การติดต้งั เครื่องจักร และประเมิน ราคาวสั ดุ 3. การขอจดทะเบยี นนติ บิ ุคล กรมพัฒนาธรุ กจิ การคา - ผูประกอบการย่ืนแบบคําขอ “จดทะเบียน กระทรวงพาณชิ ย บรษิ ัทจาํ กัด” กับกรมพฒั นาธุรกจิ การคา(DEB) - กรมธุรกิจการคาอนุมัติ “จดทะเบียนบริษัท จํากัด” 4. การขออนุญาตตั้งโรงงาน (รง.4) -อุตสาหกรรมจงั หวัด 4.1 กรณียื่นแบบคําขอต้ังโรงงานตออุตสาหกรรม -กรมโรงงาน จังหวดั (อก.) อตุ สาหกรรม กระทรวง - ย่นื เอกสารกบั อุตสาหกรรมจังหวัด อตุ สาหกรรม - อุตสาหกรรมจังหวัดขอความเห็น อบต. และตรวจสอบพื้นที่ และจัดทํารายงานการ ตรวจสอบภายใน 30 วัน - อุตสาหกรรมจังหวัดปดประกาศตามมาตร คมู ือการพัฒนาและการลงทนุ การผลติ พลงั งานจากแสงอาทติ ย
น วนั หมายเหตุ ช่อื คําขอ/คาํ รอ ง/ เอกสาร - - - - - คําขอจดทะเบยี น 1 โดยสามารถยื่นแบบคาํ ขอผา น บรษิ ทั จาํ กัด (บอจ.1) www.dbd.go.th/register/login.phtml - รายการจดทะเบยี น จัดต้งั คาํ ขอรบั ใบอนุญาต - แกไ ขตามบันทึกขอตกลงความรว มมอื ประกอบกิจการพลงั งาน 90 ระหวา งคณะกรรมการกาํ กบั กิจการพลงั งาน (รง.3) และกระทรวงอตุ สาหกรรม เร่ือง แนว ทางการใหอนญุ าตต้ังโรงงานและการอื่นเพื่อ ประกอบกจิ การพลงั งาน - โรงงานท่ัวไปที่ตั้งใหมโดยมีการผลิตไฟฟา เพื่อ ใชใ นกระบวนการผลติ ของตนเอง หรอื เพ่ือใช ในกระบวนการผลติ และสวนท่ีเหลือใช หนา 75
รายการ หนว ยงานทร่ี บั ผดิ ชอบ 30 15 วนั - สงเรือ่ งให กกพ. พิจารณา - คณะกรรมการกํากับกจิ การพลงั งานสง เรื่อง เพ่ือขอความเหน็ จากกรมโรงงาน - คณะกรรมการกํากับกิจการพลังงาน พิจารณาใบอนญุ าต 4.2 ในกรณีทยี่ ื่นคําขอท่ี สกพ. -สํานักกํากับกจิ การ - ย่นื เอกสารตอ สกพ. - สกพ. ขอความเห็นประกอบการพิจารณา พลังงาน อนุญาตโรงงานจาก อก. และ อก. เสนอ ความเห็นกลับ กกพ. 60 วนั - สกพ. จัดทําความเห็นเสนอตอ กกพ. และ กกพ. มีคําวินิฉัยพิจารณาการอนุญาตตั้ง โรงงานภายใน 20 วัน นับจากไดรับ ความเห็นจาก อก. - สกพ. แจงผลภายใน 10 วันนับต้ังแตวันมี มติ คมู อื การพฒั นาและการลงทุนการผลิตพลงั งานจากแสงอาทิตย
ช่อื คําขอ/คํารอ ง/ วนั หมายเหตุ เอกสาร จําหนา ย ใหย ่ืนคําขออนุญาตประกอบกิจการ โรงงานตอสาํ นกั งานอุตสาหกรรมจังหวดั หรอื กรมโรงงานอุตสาหกรรม การอนุญาตใหร ะบุ ประเภทหรือลําดบั ท่ี 88 ลงในใบอนุญาต และเม่อื มีการอนญุ าตแลว ใหแ จง คณะกรรมการกํากบั กจิ การพลงั งานทราบ 90 - ในกรณที ีต่ องการขยายโรงงานและเพิม่ ประเภทการผลิต ใหย ื่นเร่อื งตอ สาํ นักงาน อตุ สาหกรรมจงั หวดั หรือกรมโรงงาน อตุ สาหกรรม และเมอื่ มีการอนญุ าตแลว ให แจงคณะกรรมการกาํ กบั กจิ การพลงั งาน ทราบ ตดิ ตอ ท่ี กรมโรงงานอุตสาหกรรม เลขท่ี 75/6 ถ. พระรามท่ี 6 เขตราชเทวี กรุงเทพฯ 10400 โทร. 0-2202-4000 โทรสาร. 0-2245-8000 http://www.diw.go.th หนา 76
รายการ หนวยงานทรี่ บั ผดิ ชอบ 5. การขออนญุ าตใชพืน้ ท่กี อ สราง 5.1 กรณีขออนุญาตตอองคการปกครองสวน องคก ารปรหิ ารสวน ทอ งถนิ่ ตาํ บลกระทรวงหาดไทย - ผูประกอบการย่ืนแบบคําขอ “อนุญาต กอสรา ง/ดดั แปลงอาคาร”ตอ อบต. - อบต. ตรวจสอบเอกสารและออกหนังสือ แจง การอนมุ ัติ - อบต. อนุมัติ “อนุญาตกอสราง/ดัดแปลง อาคาร” 5.2 กรณีพ้นื ทีอ่ ยูใ นการนิคมอุตสาหกรรม (กนอ.) การนคิ มอุตสาหกรรม - ผปู ระกอบการยืน่ แบบคาํ ขอการขออนุญาต กอสรางจาก กทม. อาทิการแจงชื่อผู ควบคุมงานกับวันเริ่มตนและวันส้ินสุดการ ดําเนินการ - ผูประกอบการขอใบรับรองการกอสราง อาคาร ดัดแปลงอาคาร หรือเคล่ือนยาย คมู อื การพฒั นาและการลงทนุ การผลติ พลังงานจากแสงอาทิตย
ชือ่ คาํ ขอ/คํารอ ง/ วนั หมายเหตุ เอกสาร - กรณี ตา งจงั หวัด ติดตอ สาํ นกั งาน อตุ สาหกรรมจังหวัด คําขออนุญาตกอสราง 45 ติดตอที่ องคการปกครองสว นทองถิ่น ในพื้นที่ อาคาร (ข.1) ทจ่ี ะกอ สรา งโรงงาน คาํ ขอรบั ใบรับรองการ 45 การนิคมอุตสาหกรรมแหง ประเทศไทย 618 กอ สรางอาคาร ดัดแปลง ถนนนิคมมกั กะสัน แขวงมักกะสนั เขตราชเทวี อาคาร หรือเคลื่อนยาย กรงุ เทพ 10400 อาคาร (แบบ กทม.4) โทรศัพท : 0-2253-0561 โทรสาร : 0-2253- 4086 http://www.ieat.go.th หนา 77
รายการ หนว ยงานท่รี ับผดิ ชอบ อาคาร - กทม. อนุมัติ “อนุญาตกอสราง/ดัดแปลง อาคาร” 6-7 การขอจําหนา ยไฟฟา และสัญญาซอ้ื ขายไฟฟา -กฟน. กฟภ .กฟผ. - ผูประกอบการยืน่ แบบคําขอจําหนายไฟฟา และการเชื่อมโยงระบบไฟฟา ณ ท่ีทําการ สํานักงานเขตของ กฟน.หรือท่ีทําการ สาํ นักงานจังหวัดของ กฟภ - การไฟฟาฝา ยจําหนายพิจารณาเอกสารรับ ซื้อไฟฟาและแจงผล พรอมทั้งรายละเอียด คาใชจายเปนลายลักษณอักษรภายใน 45 วัน นับจากวันท่ีการไฟฟา ฝายจําหนาย ไดรับขอ มูลประกอบการพิจารณาครบถวน - ผูประกอบการตองชําระคาใชจายและทํา สั ญ ญ า แ ล ะ ซื้ อ ข า ย ไ ฟ ฟ า กั บ ก า ร ไ ฟ ฟ า ภายใน 60 วนั นับตั้งวันไดร ับแจง ผล คมู อื การพัฒนาและการลงทุนการผลติ พลงั งานจากแสงอาทติ ย
ชือ่ คาํ ขอ/คํารอ ง/ วัน หมายเหตุ เอกสาร คําขอจาํ หนา ยไฟฟา และ 105 ติดตอ กฟผ. การเชือ่ มโยงระบบไฟฟา เลขที่ 53 หมู 2 ถ.จรัญสนิทวงศ ตําบลบาง กรวย อาํ เภอบางกรวย นนทบุรี 11130 โทร 0 2436 0000 สามารถดาวนโ หลดเอกสารไดท่ี http://www.ppa.egat.co.th/Sppx/a4.html ตดิ ตอ กฟภ. การไฟฟาสวนภมู ภิ าค (สาํ นกั งานใหญ) แผนกวางแผนแหลง ผลิตไฟฟา โทร 0-2590-9733 - แผนก SPP โทร 0-2590-9743 - แผนก VSPP โทร 0-2590-9753 - แผนกสญั ญาซ้อื ขายไฟฟา โทร 0-2590-9763 สามารถดาวนโหลดเอกสารไดท ี่ http://www.pea.co.th/vspp/vspp.html หนา 78
รายการ หนว ยงานที่รับผิดชอบ กอสรางโรงงานและตดิ ตง้ั เครอ่ื งจักร 8 ใบอนุญาตผลิตพลงั งานควบคุม -กรมพฒั นาพลังงาน - ผูประกอบการย่ืนคําขอ “ใบอนุญาตใหผลิต ทดแทนและอนุรักษ พลังงานควบคมุ ” แก พพ.หรอื สกพ. พลังงาน กระทรวง - พพ. ตรวจสอบระบบไฟฟาและอุปกรณ พลงั งาน ปอ งกัน -สาํ นักกาํ กับกจิ การ - พพ. อนุมัติใบอนญุ าตใหผ ลติ พลงั งานควบคุม พลังงาน 9-10 ใบอนญุ าตประกอบกจิ การไฟฟา -สํานักกาํ กับกิจการ - ผูประกอบการเตรียมเอกสารประกอบแยก พลังงาน ประเภทตามใบอนุญาต - สกพ. ตรวจสอบความถกู ตองของเอกสาร - สกพ. เสนอความเห็นแก กกพ. พิจารณา เอกสาร คมู อื การพัฒนาและการลงทุนการผลิตพลังงานจากแสงอาทิตย
ช่อื คําขอ/คํารอ ง/ วนั หมายเหตุ เอกสาร คําขอรบั ใบอนญุ าตผลิต 60 ขนาดตัง้ แต 200-1000 kVA ให พพ.พจิ ารณา พลังงานควบคมุ (พค.1) แตใ นกรณที ่ีขนาดมากกวา 1000 kVA สกพ. เปน ผูตรวจสอบและสง ให พพ.เปนผูเหน็ ชอบ สามารถ ดาวนโ หลดเอกสารไดท ี่ http://www.dede.go.th ตดิ ตอขอรายละเอียดเพ่ิมเตมิ ที่ กรมพฒั นาพลงั งานทดแทนและอนรุ ักษ พลงั งาน (พพ.) กระทรวงพลงั งาน เลขท่ี 17 ถนนพระรามท่ี 1 เขตปทุมวัน กรงุ เทพมหานคร 10330 โทรศัพท 0-2223-0021-9 ตอ 1411 ใบอนญุ าตประกอบกิจการ 75 ติดตอ ขอรายละเอียดเพิ่มเติมที่ ไฟฟา ประกอบดว ย 319 อาคารจตั รุ สั จามจรุ ี ช้นั 19 ถนนพญาไท 1. ใบอนุญาตผลิตไฟฟา แขวงปทุมวัน เขตปทมุ วัน กรงุ เทพฯ 10330 (สกพ01-1) โทรศพั ท : 0 2207 3599 , 2. ใบอนุญาตระบบสง โทรสาร : 0 2207 3502 , 0 2207 3508 ไฟฟา (สกพ01-2) สามารถ ดาวนโหลดเอกสารไดท ี่ หนา 79
รายการ หนว ยงานทร่ี บั ผดิ ชอบ - กกพ. พิจารณาออกใบอนุญาต “ใบประกอบ กิจการไฟฟา ” - สกพ. แจงชําระคาธรรมเนียมพรอมออก ใบอนญุ าตแกผ ปู ระกอบการ 11-12 การไฟฟาตรวจสอบระบบพรอมออกผลการ - รับรองการตรวจคณุ ภาพไฟฟา เม่ือทําสัญญาและติดต้ังระบบแลวเสร็จใหผูผลิต ไฟฟาแจงความประสงคจะจายไฟฟาเขาระบบ การ ไฟฟาจะเขา ไปตรวจสอบภายใน 15 วัน - การไฟฟาฝายจําหนายจะตรวจสอบการเช่ือมโยง ระบบไฟฟา และอุปกรณท่ีติดตั้งวาเปนไปตาม มาตรฐานที่กําหนดใหแลวเสร็จภายใน 15วันยกเวน กรณีที่ผูผลิตไฟฟาเปนผูใชไฟรายใหมใหการไฟฟา ฝา ยจําหนายดําเนินการตามระเบียบปฏิบัติของการ คมู ือการพฒั นาและการลงทนุ การผลติ พลงั งานจากแสงอาทติ ย
ชื่อคาํ ขอ/คาํ รอ ง/ วนั หมายเหตุ เอกสาร http://www2.erc.or.th/Form1.html 3. ใบอนุญาตระบบ 45 - จําหนายไฟฟา (สกพ01-3) 4. ใบอนุญาตจาํ หนาย ไฟฟา (สกพ01-4) 5. ใบอนญุ าตควบคุม ระบบไฟฟา (สกพ01-5) หนา 80
รายการ หนว ยงานทร่ี บั ผิดชอบ ไฟฟาฝา ยจําหนา ยภายใน 30 วัน - การไฟฟา แจง วนั เริ่มรับซื้อไฟฟา เชิงพานิชย (COD) 13-14 รบั เงินคา ขายกระแสไฟฟา หมายเหตุ : โครงการที่กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติ -สํานักนโยบายและ และสิ่งแวดลอมกําหนดตองจัดทํารายงานผลกระทบ แผนฯกระทรวง ดานสิง่ แวดลอ ม (EIA,IEE) ทรพั ยากร ธรรมชาติ และส่ิงแวดลอ ม หมายเหตุ : ระยะเวลาไมรวมข้ันตอนการรับฟง ความคดิ เห็นจากประชาชน และจะนบั คูมือการพฒั นาและการลงทุนการผลิตพลังงานจากแสงอาทิตย
ชื่อคาํ ขอ/คํารอ ง/ วัน หมายเหตุ เอกสาร - รายงานการศกึ ษา 180- (กรณที ี่สรา งโรงไฟฟามีขนาดเกนิ 10 MW) ผลกระทบตอสง่ิ แวดลอม 365 บต้งั แตไ ดร ับเอกสารครบถว น หนา 81
ตารางท่ี 6-2 สรปุ รายชื่อหนวยงานทีผ่ ลู งทุนตดิ ตัง้ ระบบเซลลแสงอาทติ ยตอ งยื่นข ขนาดของระบบเซลล การไฟฟานครหลวง การไฟฟาฝาย คณะกรรมการกําก แสงอาทิตย (kW) (กฟน.) หรือการไฟฟา ผลติ แหง ประเทศ กจิ การพลงั งาน สวนภูมิภาค (กฟภ.) ไทย(กฟผ.) <3.7 ขออนญุ าตจําหนา ยไฟฟา ไมต อ งขออนญุ าต ไมต องขออนญุ าต (กรณบี า นทีอ่ ยูอาศยั ) และขอ Adder โดยแจง ใหท ราบ 3.7<ขนาด<1,000 ขออนญุ าตจาํ หนา ยไฟฟา ไมตองขออนุญาต ไมตองขออนุญาต และขอ Adder โดยแจงใหท ราบ เทา น้นั 1,000<ขนาด<6,000 ขออนญุ าตจาํ หนา ยไฟฟา ไมต อ งขออนุญาต ตอ งขออนญุ าต และขอ Adder (การ ไฟฟาจะหกั ออก 2%) 6,000≤ขนาด<10,000 ขออนุญาตจาํ หนายไฟฟา ตองขออนญุ าต และ ตองขออนุญาต และขอ Adder กฟผ.จะหัก 2% ≥10,000 ขออนุญาตจาํ หนา ยไฟฟา ตอ งขออนุญาต และ ตอ งขออนุญาต และขอ Adder กฟผ.จะหกั 2% 7 ทมี า : http://www.thaisolarfuture.com คมู ือการพฒั นาและการลงทุนการผลิตพลังงานจากแสงอาทิตย
ขออนญุ าต7 กับ กรมโรงงาน องคก ารบริหารสว น รายงาน สาํ นกั งานคณะกรรมการ น อตุ สาหกรรม ตําบล หรอื ผลกระทบตอ สง เสรมิ การลงทุน (BOI) (แบบ รง.4) หนวยงานอน่ื ทม่ี ี สิง่ แวดลอม ลกั ษณะเทยี บเทา ต ไมต อ งขออนุญาต ไมต องขออนุญาต ไมต อ งทํารายงาน ไมได บ ต ตอ งขออนญุ าต ขออนญุ าต ไมตองทํารายงาน ถาขอ จะไดรบั การยกเวน บ ภาษแี ละสิทธิพเิ ศษตา งๆ ตองขออนญุ าต ขออนุญาต ไมต อ งทาํ รายงาน ถา ขอ จะไดรบั การยกเวน ภาษแี ละสทิ ธิพเิ ศษตางๆ ตอ งขออนญุ าต ขออนุญาต ไมต องทํารายงาน ถาขอ จะไดร ับการยกเวน ตองขออนญุ าต ขออนญุ าต ภาษแี ละสิทธพิ เิ ศษตา งๆ ตองทํารายงาน ถา ขอ จะไดร ับการยกเวน ภาษแี ละสทิ ธพิ ิเศษตางๆ หนา 82
การประเมนิ ผลกระทบตอสงิ่ แวดลอ ม (EIA) EIA หรือ Environmental Impact Assessment เปนการศึกษาเพื่อคาดการณผลกระทบทง้ั ใน ทางบวกและทางลบจากการพัฒนาโครงการหรือกจิ การท่สี ําคัญ เพือ่ กาํ หนดมาตรการปอ งกนั และแกไ ข ผลกระทบสิง่ แวดลอ มและใชใ นการประกอบการตัดสินใจพฒั นาโครงการหรือกจิ การ ผลการศกึ ษาจดั ทาํ เปน เอกสาร เรียกวา “รายงานการวิเคราะหผ ลกระทบดานสงิ่ แวดลอ ม” ซ่งึ การดาํ เนนิ โครงการดาน โรงไฟฟา พลังลมทีใ่ ชพื้นท่ีที่คณะรัฐมนตรไี ดม มี ตเิ ห็นชอบใหเปนพ้นื ท่ลี มุ นาํ้ ชั้น 1 จะตองจดั ทํารายงาน ผลกระทบตอสิ่งแวดลอ มเชนกนั ข้นั ตอนการทาํ รายงาน EIA 1. ผูป ระกอบการจะตอ งทราบกอ นวาโครงการนั้นจะตอ งจัดทํารายงานการวเิ คราะหผ ลกระทบ สง่ิ แวดลอ มหรือไม 2. วาจา งท่ปี รกึ ษาท่ีขน้ึ ทะเบียนเปน นติ ิบุคคลผูมสี ทิ ธิทาํ รายงานฯ 3. ผูป ระกอบการสงรายงานใหส ํานกั นโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและส่งิ แวดลอม (สผ.) โดย สผ. และคณะกรรมการผูชํานาญการจะใชเ วลาการพจิ ารณารายงานฯ ตามข้ันตอนท่กี าํ หนดไมเ กนิ 75 วนั แตหากคณะกรรมการฯ มีขอ เสนอแนะใหแ กไขเพ่ิมเติม ทีป่ รึกษาจะตองใชเ วลาในการปรบั แก และ จัดสงให สผ. และคณะกรรมการฯ พจิ ารณา ซง่ึ จะใชเ วลาไมเกิน 30 วนั ตดิ ตอ ขอรายละเอยี ดเพ่มิ เตมิ ท่ี : สํานกั วิเคราะหผลกระทบสิง่ แวดลอ ม สํานักงานนโยบายและแผน ทรัพยากรธรรมชาติและสงิ่ แวดลอ มโทรศพั ท :0-2265-6500 ตอ 6832, 6834, 6829 คมู อื การพฒั นาและการลงทุนการผลติ พลังงานจากแสงอาทิตย หนา 83
ภาคผนวก 1) รายชื่อและที่อยูของบริษัทผูผลิต ประกอบและจําหนายอุปกรณและเทคโนโลยีท่ีใชสําหรับผลิตไฟฟา จากพลังงานจากแสงอาทติ ยในประเทศไทย ที่ รายชื่อและทอ่ี ยู ประเภทธุรกจิ โทรศัพท โทรสาร 1 บริษัท โซลารตรอน จํากดั (มหาชน) ผลติ ตดิ ตั้ง 0-2392-0224-6 0-2381-2971 38 อาคารชวนิชย ช้ัน 2 ซ.สาลีนิมิตร ถ.สขุ มุ วทิ 69 จาํ หนา ยแผง 0-2711-0698- 0-2381-0936 แขวงพระโขนงเหนือ เขตวัฒนา กรุงเทพฯ 10110 เซลล 700 www.solartron.co.th 2 บริษทั บางกอกโซลาร จาํ กัด ผลิต จาํ หนา ย 0-3857-7373 0-3857-7370 39/1 หมู 1 ถ.บางปะกง-ฉะเชงิ เทรา ต.แสนภดู าษ อ. แผงเซลล บา นโพธิ์ จ.ฉะเชงิ เทรา 24140 www.bangkoksolar.com 3 บริษทั เอกรัฐวิศวกรรม จาํ กัด (มหาชน) ตดิ ต้ัง จําหนาย 0-2719-8777 0-2719-8754 9/291 อาคารยู เอ็ม ทาวเวอร ชนั้ ที่ 28 ถ.รามคําแหง แผงเซลล แขวง/เขตสวนหลวง กรงุ เทพฯ 10250 www.ekarat-Solar.com 4 บริษัท ชารป เทพนคร จํากดั ผลิต นําเขา 0-2638-3500 0-2638-3900 952 ชนั้ 12 อาคารรามาแลนด ถ.พระราม 4 เขตบาง ตดิ ตง้ั จาํ หนา ย รัก กรงุ เทพฯ 10500 แผงเซลล www.sharp-th.com 5 บริษัท พรไี ซซ อีเลคตริคแมนูแฟคเจอริง่ จาํ กัด ตดิ ตง้ั -จําหนา ย 0-2961-4500-2 - 103/2 หมู 6 ถ.ติวานนท ต.บา นใหม อ.เมอื งจ. แผงเซลล ปทุมธานี 10200 6 บริษัท ไทยเอเยนซี เอน็ ยีเนยี ร่ิง จํากัด ผลติ ติดตัง้ - 0-2691-5900 0-2691- 9 อาคารวรสนิ ช้ัน 2-3 ซ.ยาสบู 2 ถ.วภิ าวดี-รังสิต จําหนายแผง 5820-21 แขวงลาดยาว เขตจตุจกั ร กรุงเทพฯ 10900 เซลล www.thai-a.com 7 บริษัท ลโี อนคิ ส จํากัด นําเขาและ 0-2746-9500 0-2746-8712 119/51 หมู 8 ถนนบางนา-ตราด บางนา พระโขนง จําหนายแผง 0-2746-8708 กรุงเทพฯ 10260 เซลลแ ละ www.leonics.co.th อุปกรณ ประกอบ คมู ือการพัฒนาและการลงทนุ การผลติ พลังงานจากแสงอาทิตย หนา 84
ที่ รายช่อื และทอี่ ยู ประเภทธรุ กจิ โทรศพั ท โทรสาร 8 RWE Solutions (Thailand) Co. Ltd. นําเขาแผงเซลล 0-2237-0787-9 0-2237-5370 อาคาร UMW, ช้ัน 5156 ถ.สรุ วงศ บางรกั กรุงเทพฯ 0-2261-8445-7 10500 www.schott.com/solar 9 บรษิ ัท พาวเวอรไ ลน เอ็นจเิ นยี ริง่ จาํ กดั รับเหมาติดตง้ั 0-2332-0345 - 2 ซ.สุขุมวทิ 81 (ศริ พิ จน) ถ.สุขุมวทิ แขวงบางจาก แผงเซลล เขตพระโขนง กรุงเทพฯ 10260 www.powerlinegroup.com 10 บริษัท โปรเมค เอ็นเนอรย ี่ จํากัด ตดิ ตั้งแผงเซลล 0-2713-3888 - 281 ถ.สุขุมวิท 71 แขวงคลองตนั เหนือเขตวฒั นา กรงุ เทพฯ www.promecenergy.com 11 บรษิ ัท ไทย-เอม็ ซี จาํ กดั นาํ เขา แผงเซลล 0-2632-4200 0-2632-4140 968 ชนั้ 24-26 อาคารมลู นิธิอื้อจือ่ เหลียงถ.พระราม 4 แขวงสีลม เขตบางรัก กรุงเทพฯ http://thai-plastic.com 12 บรษิ ทั เทคตรอนจํากัด ติดตงั้ -จําหนา ย 035-226093 035-226093 44/36 หมู 2 ตาํ บลคลองสระบัวอาํ เภออยุธยา จงั หวัด แผงเซลล 01-4993426 อยุธยา 13000 www.techtron.co.th คมู อื การพัฒนาและการลงทนุ การผลิตพลังงานจากแสงอาทติ ย หนา 85
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108