คู่มือการออกกำลังกายด้วยจานร่อนสำหรับคนพิการ

คมู่ ือ การออกกำลงั กาย โดยใชจ้ านร่อน สำหรบั คนพกิ าร ในการสนบั สนุนของ สำนกั งานกองทนุ สนบั สนุนการสร้างเสรมิ สขุ ภาพ (สสส.)

















5 6 การออกกำลังกายโดยใชจ้ านรอ่ น ช่องว่างในการเข้าถึงการออกกำลังกายของนักเรียนพิการ สำหรบั คนพกิ าร และสร้างการออกกำลังกายทางเลือกให้แก่ครูผู้สอนใน โรงเรียน จึงได้สนับสนุนสมาคมกีฬาคนพิการแห่งประเทศไทย การออกกำลังกายถือเป็นรากฐานสำคัญสำหรับการ ในพระบรมราชูปถัมภ์ ดำเนินโครงการกีฬาสร้างเสริมสุขภาพ พัฒนาคุณภาพชีวิตของคนทุกคนในทุกช่วงอายุ คนพิการเอง ของคนพิการ เพื่อเป็นโครงการนำร่องสำหรับการออกกำลัง ก็มีความต้องการที่จะออกกำลังกายเพื่อฟื้นฟูสมรรถภาพทาง กายสำหรับคนพิการ โดยใช้จานร่อนเป็นกีฬานำร่อง โดยมีการ กายให้แข็งแรง ผ่อนคลายความตึงเครียดภายในใจ แต่ด้วย พัฒนาชุดความรู้เพื่อผึกอบรมผู้ฝึกสอนการเล่น จานร่อน และ ความหลากหลายของความพิการ วิธีในการออกกำลังกาย จัดทำเอกสารคู่มือประกอบการฝึกสอน รวมถึงจัดแข่งขันการ จึงควรจะต้องมีความเหมาะสมกับทุกความหลากหลายของ เลน่ จานร่อนเพื่อสุขภาพ ความพกิ ารและความเหมาะสมของชว่ งอายุ จากการที่การออกกำลังกายโดยใชจ้ านร่อนเป็นกีฬาท่เี ล่น เด็กและเยาวชนพิการ ไม่ว่าจะเป็นเด็กและเยาวชนที่อยู่ ง่าย สนุกสนาน สามารถเล่นได้ทุกเพศทุกวัย สามารถมีส่วน ในชุมชน อยู่ในโรงเรียนสังกัดสำนักงานคณะกรรมการ ร่วมได้ทั้งคนพิการและบุคคลทั่วไป เล่นได้ทั้งบุคคลและทีม การศึกษาขั้นพื้นฐาน และที่สังกัดหน่วยงานอื่นๆ ถือเป็น จึงถือเป็นอีกทางเลือกที่ช่วยลดความเหลื่อมล้ำในด้านการ คนพิการอีกกลุ่มหนึ่งที่ยังมีปัญหาในการเข้าถึงการออกกำลัง ออกกำลังกายของคนพิการที่เข้าไม่ถึงกีฬาประเภทอื่นๆ อาจ กาย ทั้งในด้านของการเข้าถึงประเภทของกีฬา การไม่มีกีฬา ด้วยสุขภาพร่างกาย ข้อจำกัดในการเคลื่อนไหว และความ ทางเลือก ตลอดจนในระบบการจัดการเรียนการสอนในกลุ่ม แข็งแรงของร่างกาย สาระเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา ตามหลักสูตรแกนกลาง การศึกษาขั้นพื้นฐานของโรงเรียน เนื้อหาวิชาในการเรียนรู้ เอกสารคมู่ ือน้ี ไดร้ ับการพฒั นาขนึ้ เพือ่ เปน็ การขยายผลใน ยังเป็นกีฬาสำหรับคนทั่วไป มิได้มีกีฬาทางเลือกสำหรับ การพัฒนาสมรรถนะทางกายอย่างยั่งยืนของคนทั่วไปและ นักเรียนพิการ ยังผลให้ส่วนใหญ่นักเรียนพิการจะได้เรียนใน คนพิการจากการออกกำลังกายโดยการเล่นจานร่อน ที่มีการ ประเภทกีฬาสำหรับคนทั่วไปในทางทฤษฎี และไม่สามารถฝึก สอดแทรกทักษะ และกระบวนการสอนควรสอดคล้องกับ ปฎบิ ัติได้ แผนสขุ ภาวะประชากรกลุม่ เฉพาะมแี นวคิดทีจ่ ะอุด ลักษณะความพิการ เพื่อสร้างความยั่งยืนในการพัฒนา กิจกรรมทางกายของประชาชนต่อไปในอนาคต โดยกลุ่ม เป้าหมายหลักของคู่มือเล่มนี้คือ เด็กและเยาวชนที่พิการ รวมถงึ บคุ คลท่ัวไปท่ีสนใจ

















23 24 กรณยี ืน ขั้นตอนที่ 1 ท่าเตรียม โดยจับจาน ร่อนแบบ Backhand ลำตัว หันข้างให้กับเป้าหมายที่กำหนด แขนที่จับจานร่อนหันไปยังเป้า หมาย ขาด้านถนัดอยู่ด้านหน้า (ขา้ งเดยี วกับแขนที่จบั จานร่อน) ขั้นตอนที่ 2 ดึงแขนที่จับจานร่อน อ้อมมาด้านข้างอีกฝั่งหนึ่ง บิดเอว สะโพก และขาตามธรรมชาติ จนแขนที่จับจานร่อนสุดแล้ว (อาจเอ้ือมแขนถงึ 180 องศา) ขั้นตอนที่ 3 เหวี่ยงแขนที่จับจาน ร่อนกลับมาทางเดิมให้จานร่อนให้ มีความสูงอยู่ระหว่างไหล่และเอว เมื่อแขนที่จับจานร่อนเหวี่ยงมาถึง แนวเดียวกับขาที่อยู่ด้านหน้า ให้สะบัดข้อมือพร้อมปล่อยจาน รอ่ นออกไป

















42 ส่วนที่ 4 รปู แบบการเลน่ จานร่อน เพ่อื การออกกำลังกาย ท่ีเหมาะสมกับคนพกิ าร การออกกำลังกายโดยใช้จานร่อนสำหรับความบกพร่อง ที่แตกต่างกันนั้น ในแต่ละความบกพร่องจะมีเทคนิคที่แตกต่าง กันออกไป เพื่อให้สอดคล้อง เหมาะสม และไม่ก่อให้เกิดการ บาดเจ็บ หรือเป็นอันตรายจากการออกกำลังกาย โดยเนื้อหา ในส่วนนี้จะทำความเข้าใจเกี่ยวกับการออกกำลังกายโดยใช้ จานร่อนของแต่ละความพิการ เทคนิคและข้อควรระวัง รวมถึง กิจกรรมเสริมต่างๆ ที่ใช้จานร่อนเป็นส่วนประกอบ โดยจำแนก ความพิการออกเป็น 4 กลุ่ม ไดแ้ ก่ 1. กลมุ่ ทมี่ คี วามพิการทางสติปัญญา 2. กลุ่มที่มีความพิการทางการเคลื่อนไหว (ความพิการ ทางร่างกาย การเคลื่อนไหว และสขุ ภาพ) 3. กลมุ่ ท่มี คี วามพิการทางการมองเห็น 4. กล่มุ ทมี่ คี วามพกิ ารทางการไดย้ ิน

















59 60 การร่อนจานรอ่ น ผฝู้ กึ สอนต้องพาเด็กไปกำหนดระยะของ การสอนท่าจับจานร่อน ผู้ฝึกสอนต้องเริ่มตั้งแต่จับจาน เป้าหมายที่วางไว้ โดยพาเดินไปยังเป้าหมายที่กำหนดโดยนับ ร่อนให้เป็นตัวอย่างก่อน ผู้ฝึกสอนจะต้องสาธิตโดยการให้เด็ก ระยะก้าว พาเดินไปทางด้านซ้ายและขวา เพื่อให้เด็กนับระยะ สัมผัส และจัดระเบียบท่าทางให้ถูกต้องตามท่าต่างๆ ซึ่งผู้มี ความกว้างของเป้าหมาย และพาเดินกลับมายังจุดเริ่มต้น ความพิการทางการมองเห็นสามารถจับจานร่อนและร่อน กรณีคนพิการทางการมองเห็นแบบตาบอดสนิทต้องพาเดิน จานร่อนได้ทั้ง Backhand, Forehand, Hammer และ เพื่อกะระยะทั้งไกลและด้านข้าง ส่วนเลือนลางอาจจะกะ Thumber ระยะดา้ นข้างได้ ไมต่ ้องพาเดินไปนบั ระยะในด้านข้าง จากนั้นให้ เด็กยืนในท่าเตรียมร่อน และผู้ฝึกสอนช่วยจัดท่าจับขาให้ยืน การเตรยี มตัวรอ่ นจานรอ่ น ผ้ฝู กึ สอนจะตอ้ งสาธติ โดยการ ถูกทิศทาง และจับมือด้านที่จับจานร่อนให้ตรงกับทิศทาง ให้เด็กสัมผัส และจัดระเบียบท่าทางในการยืนและการร่อน ของเป้าหมาย ประมาณระยะการปล่อยจานร่อนให้ตรงกับ ใหถ้ ูกต้อง รวมทัง้ ทดสอบระยะการเอื้อม เป้าหมาย ขั้นตอนที่ 1 ผู้ฝึกสอนและเด็กยืน ณ จดุ ที่จะร่อน ขั้นตอนที่ 2 ผู้ฝึกสอนพาเด็กเดิน นบั กา้ วไปยังเปา้ หมาย

















77 78 2. การยดื เหยียดบริเวณไหล่ ขั้นตอนที่ 3 ดันแขนซ้ายเข้าชิดตัว ขั้นตอนที่ 1 ยกแขนซ้ายขึ้น ด้าน ให้แขนซ้ายและไหล่ซ้ายตึงหยุดนิ่ง 6-8 วินาที (หรือนับ 1-10) หน้าต้ังฉากกับลำตวั ขั้นตอนที่ 4 สลับยกแขนขวาขึ้น ขั้นตอนที่ 2 ใช้แขนขวาตั้งฉาก ด้านหน้าตั้งฉากกับลำตัว ใช้แขน กับแขนซ้ายและดันเข้าชิดตัว ซ้ายตั้งฉากกับแขนขวาและดันเข้า ให้แขนซ้ายและไหล่ซ้ายตึงหยุดนิ่ง ชิดตัว ให้แขนขวาและไหล่ขวาตึง 6-8 วนิ าที (หรือนับ 1-10) หยุดนิ่ง 6-8 วินาที (หรือนับ 1-10) ทำซำ้ ทง้ั ชุด 6-8 คร้ัง