ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА 2022-2023 оны хичээлийн жил - 50 -
2022-2023 оны хичээлийн жил ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА - 51 -
ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА 2022-2023 оны хичээлийн жил - 52 -
2022-2023 оны хичээлийн жил ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА - 53 -
ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА 2022-2023 оны хичээлийн жил - 54 -
2022-2023 оны хичээлийн жил ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА - 55 -
ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА 2022-2023 оны хичээлийн жил - 56 -
2022-2023 оны хичээлийн жил ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА - 57 -
ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА 2022-2023 оны хичээлийн жил - 58 -
2022-2023 оны хичээлийн жил ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА - 59 -
ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА 2022-2023 оны хичээлийн жил - 60 -
2022-2023 оны хичээлийн жил ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА - 61 -
ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА 2022-2023 оны хичээлийн жил - 62 -
2022-2023 оны хичээлийн жил ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА - 63 -
ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА 2022-2023 оны хичээлийн жил - 64 -
2022-2023 оны хичээлийн жил ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА - 65 -
ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА 2022-2023 оны хичээлийн жил - 66 -
2022-2023 оны хичээлийн жил ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА - 67 -
КРЕДИТ ДҮЙЦҮҮЛЭХ ХУУДАС ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА Сургууль: ______________________________________ Оюутны код: _________________________________________ Тэнхимийн нэр: __________________________________ Ямар сургуулиас шилжиж ирсэн: _________________________ Мэргэжил: _____________________________________ Төгссөн сургуулийн нэр: ________________________________ Оюутны овог нэр: ______________________________ Дипломын дугаар: ______________________________________ Огноо: 20___ оны ___ сарын ___ өдөр № Судалсан хичээлийн нэр Кредит Үнэлгээ Өмнөх Хичээлийн Дүйцүүлэх хичээлийн нэр Кредит Үнэлгээ Багшийн (цаг) гарын үсэг 1. холбоо код 2. - 68 - 3. 4. 5. 2022-2023 оны хичээлийн жил 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. НИЙТ КРЕДИТ Зөвшөөрсөн оюутан:___________________________________ ( ) Нийт кредит ) Баталгаажуулсан: Тэнхимийн эрхлэгч: ____________________ ( ) Кредитийн үнэлгээ Хянасан: Бүтцийн сургуулийн СА-ны дарга: _______________ ( ) Нийт кредитийн үнэлгээ Баталсан: СБЗГ-ын дарга: _______________________________ ( Дүн оруулсан: Мэргэжилтэн:_____________________________ ( ) Тооцоог гаргасан: Ня.бо.________________ ( ) 20__ оны __ сарын __ өдөр
2022-2023 оны хичээлийн жил ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА Хавсралт 2 ДАДЛАГЫН ГУРВАЛСАН ГЭРЭЭНИЙ ЗАГВАР Нэг. Нийтлэг үндэслэл 1.1. Энэхүү гэрээг СУИС-ийн ...................................................... сургууль, ............................................. (дадлага хийх байгууллагын нэр), тус сургуулийн ................................................ мэргэжлийн ........ -р курсын оюутан ...................................-ийн .................................. нар харилцан тохиролцож байгуулав. 1.2. Энэхүү гэрээгээр СУИС-ийн ........................................... сургуулийн оюутан ................................. -ийн тус байгууллагад удирдамжийн дагуу технологийн дадлага хийж, мэргэжлийн мэдлэг, практик чадвараа дээшлүүлэх, ажлын чиг баримжаа олж авах харилцааг зохицуулна. Хоёр. Талуудын эрх, үүрэг 2.1. Дадлагын оюутан хүлээж авах байгууллагын эрх, үүрэг 2.1.1. Оюутны дадлагын ажлыг удирдах мэдлэг, чадвартай ажилтан томилох 2.1.2. Оюутан болон дадлага удирдагчийг ажлын нөхцлөөр хангах 2.1.3. Шаардлага гарвал дадлагажигч оюутныг орон тоонд ажиллуулж, цалинжуулж болно. 2.2. Дадлага удирдагчийн эрх, үүрэг 2.2.1. Дадлага удирдагч нь байгууллагын тухайн орон тооны ажлын байрны тодорхойлолтод заасан үйл ажиллагааны чиг үүргийн дагуу тухайн оюутныг дагалдуулан, бие даалган ажиллуулж, дадлагын удирдамжид заасан мэдлэг, чадвар, дадлыг эзэмшүүлэх үүрэг хүлээнэ. 2.2.2. Дадлагын явцад оюутан байгууллагын үйлдвэрлэл, үйлчилгээний холбогдолтой мэдээлэл олж авахад туслах 2.2.3. Байгууллагын хөдөлмөрийн дотоод журам, хууль тогтоомжийг танилцуулж, тэдгээрийг мөрдөж ажиллахыг шаардах 2.2.4. Дадлагын явцыг баримтжуулж, чанар, үр дүнд үнэлгээ өгөх 2.2.5. Гэрээгээр тохиролцсоны дагуу удирдагчийн хөдөлмөрийн хөлс төлөхийг захиалгч сургуулиас шаардаж авах эрхтэй. 2.3. Дадлагажигч оюутны үүрэг, эрх 2.3.1. Тухайн байгууллагын хөдөлмөрийн дотоод журмыг дагаж мөрдөн, дадлагажуулах зорилгоор хариуцуулсан ажлыг заавар, зөвлөгөөний дагуу хугацаанд нь чанартай бүрэн гүйцэд гүйцэтгэнэ. 2.3.2. Байгууллагын томилсон мэргэжилтний удирдлаганд ажиллана. 2.3.3. Байгууллагын удирдах албан тушаалтаны хүсэлтээр дадлагын явц, үр дүнгийн талаар мэдээлэл өгнө 2.3.4. Дадлагыг гэрээ, удирдамжийн заалт ёсоор явуулах, шаардлагатай мэдээллээр хангах, тодорхой арга барил, техник, технологийг эзэмшүүлэхийг удирдагчаас шаардах эрх эдэлнэ. 2.4. Захиалагч сургуулийн үүрэг, эрх 2.4.1. Оюутан, дадлагын удирдагчийн гүйцэтгэх ажлыг тодорхой удирдлагаар хангана. 2.4.2. Байгууллагын үйл ажиллагаанд хүндрэл учруулахгүйгээр дадлагын явцад хяналт тавина. 27 - 69 -
ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА 2022-2023 оны хичээлийн жил 2.4.3. Дадлагын удирдагчийн ажлын хөлсийг тохиролцсон ёсоор хугацаанд нь төлөх үүрэгтэй. 2.4.4. Гэрээгээр хүлээсэн үүргээ биелүүлэхийг дадлагын оюутан болон хүлээж авсан байгууллагаас шаардах эрхтэй. Гурав. Гэрээг цуцлах 3.1. Оюутныг дадлагажуулах ажил шаардлагын хэмжээнд хүрэхгүй байна гэж үзсэн нь тухайн оюутны дэмжлэгийг авсан тохиолдолд гэрээг цуцлах саналыг байгууллагад тавьж, тохиролцон шийдвэрлэнэ. Гэрээг цуцалсан тохиолдолд удирдагчид ажлын хөлс олгохгүй. 3.2. Оюутны буруутай үйл ажиллагааны улмаас гэрээг цуцалсан бол тухайн оюутан дадлагыг нөхөж хийх ба холбогдох зардлыг хариуцана. Дөрөв. Гэрээ хүчин төгөлдөр болох, дуусгавар болох 4.1. Энэхүү гэрээг 3 хувь үйлдэж, талууд гарын үсэг, байгууллагын тэмдэг /тамга/-ээр баталгаажуулсан өдрөөс хүчин төгөлдөр болно. 4.2. Талууд гэрээгээр хүлээсэн үүргээ биелүүлснээр гэрээний хугацаа дуусгавар болно. Гэрээг байгуулсан талууд: Захиалагч: СУИС-ийн ................................................................ –ийн сургуулийн захирал ..................................................................... ( ) Гарын үсэг Нэр Гүйцэтгэгч байгууллага: .................................................-ийн ..............................................-ийн ажилтан ...................................................................... ( ) Гарын үсэг Нэр Оюутан: ....................................................... ( ) Гарын үсэг Нэр 20...... оны ........-р сарын ........ 28 - 70 -
Хавсралт 3 2022-2023 оны хичээлийн жил Батлав. Тэнхимийн эрхлэгч ТӨГСӨЛТИЙН АЖИЛ ГҮЙЦЭТГЭХ ТӨЛӨВЛӨГӨӨ (жишиг загвар) ......... он ........ сар ....... өдөр Оюутны код: Мэргэжлийн индекс: Овог нэр: Мэргэжлийн нэр Тэнхим, профессорын багийн нэр: Төгсөлтийн ажлын сэдэв: № Хийх ажлын агуулга Хугацаа, сар, долоо хоног 56 Гүйцэтгэ- Удирдагч (сэдэв) 12 1 2 3 4 лийн багшийн гарын хувь үсэг 12341234123412341234123412 - 71 - 1 Агуулга Удиртгал 2 Онолын хэсэг 3 Судалгааны хэсэг 4 Ерөнхий дүгнэлт ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА Тайлбар бичиг 5 Компьютер дээр илтгэл бэлтгэх Хамгаалалтанд бэлтгэх Жич: Тэнхим, профессорын багийн онолын хэлэлцүүлэг, судалгааны хэлэлцүүлэгт хугацаандаа орно. Урьдчилсан хамгаалалтанд төгсөлтийн ажлын төслийн гүйцэтгэл 100% байна. Удирдагч, шүүмжлэгчийн тодорхойлолт бүрэн байх шаардлагатай. Боловсруулсан : Удирдагч багш: ......................................... Оюутан: ........................................ 29
ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА 2022-2023 оны хичээлийн жил Хавсралт 4 МОНГОЛ УЛСЫН СОЁЛ УРЛАГИЙН ИХ СУРГУУЛЬ /БҮТЦИЙН СУРГУУЛИЙН НЭР/ (Times New Roman,12pt, ALL CAPS, мөр голлох) Тэнхим: Мэргэжлийн нэр: Мэргэжлийн индекс: (Times New Roman,12pt) БАКАЛАВРЫН ТӨГСӨЛТИЙН АЖИЛ (Times New Roman,22 pt, ALL CAPS, Bold, мөр голлох) Сэдэв: (Times New Roman,16 pt, small caps, Bold, мөр голлох) Гүйцэтгэсэн оюутан: эцэг/эх-ийн нэр, өөрийн нэр Удирдагч багш: Эрдмийн зэрэг, цол- (товчилсон), нэр Шүүмжлэгч багш: Эрдмийн зэрэг, цол- (товчилсон), нэр (Times New Roman,12pt, Bold) (Times New Roman,12pt,) УЛААНБААТАР 30 2015 (Times New Roman,12pt, ALL CAPS, мөр голлох) - 72 -
2022-2023 оны хичээлийн жил ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА Хавсралт 5 АШИГЛАСАН МАТЕРИАЛ (Times New Roman,14pt, ALL CAPS, мөр голлох) Ном, сурах бичиг: Цагаан толгойн дарааллаар бичнэ, Номын нэр, хаана хэвлэгдсэн, он зэргийг бичнэ. Цэг таслалыг анхаарах. Жишээ нь: 1. Амгалан М. Баруун Монголчуудын эдийн соёлын дурсгалт зүйлс, УБ., 2008 2. Өгүүлэл: Цагаан толгойн дарааллаар бичнэ, өгүүллийн нэр, сэтгүүлийн нэр, дугаар, хаана хэвлэгдсэн, он зэргийг бичнэ. Жишээ нь: 1. Дулам С. Монгол бүжгийн дохио зангааны бэлэгдэл, //Монголын соёл урлаг судлал, УБ., 2010, № 11. 21-23 х. 2. Электрон эх сурвалжаас авсан мэдээлэл: Электрон хаягийг заахдаа «URL» (Uniform Resource Locator) гэсэн тэмдэглээ хийнэ. Жишээ нь: 1. URL: http://www.iitk.ac.in/doaa/thesisguide.pdf 3. Статистические показатели российского книгоиздания в 2006 г.: цифры и рейтинги. URL: http//bookhamber.ru/stat_2006/htm 31 - 73 -
ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА 2022-2023 оны хичээлийн жил Хавсралт 6 ... Буган чулуу нь хиргисүүртэй хамт нэгэн цогцолбор болдог нь элбэг байхаас гадна Евразийн хээр тал нутагт тархсан гайхамшигт дурсгал бөгөөд одоогоор 700 орчим олдоод байгаагаас Монгол Улсын нутгаас 550 орчим, Өвөр Байгалийн нутгаас 20 гаруй, Соён Алтайгаас 20 орчим, Уулын Алтайгаас 60 орчим, Казахстан, Дундад Азиас 20 орчим, баруун тийш Оренбург муж, Кавказ, Украйн, Эльба гол хүртэл нийт 10 гаруй олджээ. 1 Дөрвөлжин булшны соёл нь Монголын неолитийн үеийн соёлтой оршуулгын байгууламж, зан үйлийн хувьд залгамж холбоотой болохыг судлаачид тэмдэглэсэн байдаг. 2 1 Монгол Улсын түүх, Тэргүүн боть, УБ., 2003, 144-145 дахь тал 32 2 Сэр-Оджав Н. Монголын эртний түүх, УБ., 2003, 131 дэх тал - 74 -
2022-2023 оны хичээлийн жил ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА Хавсралт 7 ТӨГСӨЛТИЙН АЖЛЫН УДИРДАГЧИЙН ТОДОРХОЙЛОЛТ /жишиг загвар/ СУИС-ийн ...............................сургууль Тэнхим, профессорын багийн нэр: Мэргэжил: Оюутны код: Оюутны овог нэр: Удирдагч багшийн овог нэр : Төгсөлтийн ажлын сэдэв: Төгсөлтийн ажлын үр дүн: (Удирдагч багш бөглөнө.) Төгсөлтийн ажлын сэдэв сонголтын хувьд (шинэлэг тал) ........................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... Онолын хэсэг (онолын судалгаа, хамрах хүрээ, сэдэвт хамаарах эсэх) ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... Судалгааны хэсэг (судалгааны ач холбогдол, судалгааны ямар арга зүй ашигласан, эрэл хайгуул хийсэн үр дүн) ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... Төгсөлтийн ажлын бичвэр (Эрдэм шинжилгээний бичлэгийн стандартыг хангасан эсэх) ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... Үр дүн ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... Удирдагч багшаас төгсөлтийн ажилд өгөх үнэлгээ (...... хүртэл оноо) Удирдагч багшаас төгсөгч оюутанд өгөх хувийн дүгнэлт ба тодорхойлолт Өгөгдсөн үүрэг даалгаварын биелэлт: ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... Онолын мэдлэгийн хувьд: ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... Практик дадлага, туршлагын хувьд: ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... Хувийн зан харилцааны хувьд: ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... Удирдагч багшийн гарын үсэг Оюутны гарын үсэг Салбар комиссын нарийн бичгийн даргын гарын үсэг Огноо 33 - 75 -
ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА 2022-2023 оны хичээлийн жил Хавсралт 8 ТӨГСӨЛТИЙН АЖЛЫН ШҮҮМЖЛЭГЧИЙН ТОДОРХОЙЛОЛТ /жишиг загвар/ СУИС-ийн ...............................сургууль Тэнхим, профессорын багийн нэр: Мэргэжил: Оюутны код: Оюутны овог нэр: Шүүмжлэгч багшийн овог нэр Төгсөлтийн ажлын сэдэв Төгсөлтийн ажлын үр дүн: (Шүүмжлэгч багш бөглөнө.) Сайшаалтай тал Төгсөлтийн ажлын сэдэв сонголтын хувьд (шинэлэг тал) ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... Онолын хэсэг (онолын судалгаа, хамрах хүрээ, сэдэвт хамаарах эсэх) ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... Судалгааны хэсэг (судалгааны ач холбогдол, судалгааны ямар арга зүй ашигласан, эрэл хайгуул хийсэн үр дүн) ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... Төгсөлтийн ажлын бичвэр (Эрдэм шинжилгээний бичлэгийн стандартыг хангасан эсэх) ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... Эцсийн үр дүн ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... Дутагдалтай тал Төгсөлтийн ажлын сэдэв сонголтын хувьд (шинэлэг тал) ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... Онолын хэсэг (онолын судалгаа, хамрах хүрээ, сэдэвт хамаарах эсэх) ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... Судалгааны хэсэг (судалгааны ач холбогдол, судалгааны ямар арга зүй ашигласан, эрэл хайгуул хийсэн үр дүн) ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... Төгсөлтийн ажлын бичвэр (Эрдэм шинжилгээний бичлэгийн стандартыг хангасан эсэх) ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... Шүүмжлэгч багшаас төгсөлтийн ажилд өгөх үнэлгээ (.... хүртэл оноо) Шүүмжлэгч багшийн гарын үсэг Оюутны гарын үсэг Төгсөлтийн ажлын нарийн бичгийн гарын үсэг Огноо 34 - 76 -
2022-2023 оны хичээлийн жил ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА ХИЧЭЭЛ СОНГОЛТ ХИЙХ ЗӨВЛӨМЖ Хичээл ХУВААРЬ сонгох, “Сонголт-2” хийхэд анхаарах зүйлс: Шинээр элсэн орж байгаа оюутан: • Элсэн орж байгаа сургуулийн сургалтын албанд бүртгүүлж, сургалтын төлбөрөө төлсөн байх. • Сургалтын албанаас “Оюутны хичээл сонголт” вэб хуудас руу нэвтрэх оюутны код, нэвтрэх нууц үгээ авсан байх. • “Сонголт-1”-ээ хийсэн байх шаардлагатай. Суралцаж байгаа оюутан: • “Сонголт-1”-ээ хийсэн байх. • Төлбөр төлсөн баримтаа суралцаж байгаа сургуулийнхаа Сургалтын албанд шалгуулж Хичээлийн хуваарь сонгох нууц үгээ дахин авсан байх. Анхааруулга: • “Сонголт-1” хийгээгүй, сургалтын төлбөрөө төлөөгүй тохиолдолд Хичээлийн хуваарь сонгох боломжгүй болохыг анхааруулья. • Хэрвээ та “Сонголт-1”-ээ хийгээгүй бол сургалтын албаны мэргэжилтнээс хэрхэн сонголтоо хийх талаар лавлана уу. Хичээл сонголт хийгдэх явц: • Хичээл сонголтын вэбрүү www.suis.edu.mn/student гэсэн хаягаар орно. 1. Нэвтрэх цонх Оюутны код гэсэн талбарт та өөрийн оюутны кодоо том үсгээр бичнэ. Жишээ нь: B.DD10D013 Нууц үг гэсэн талбарт сургалтын албанаас авсан нууц үгээ оруулна. Нэвтрэх товчин дээр дарж ороход үндсэн цонх нээгдэнэ. 2. Үндсэн цонх Хичээл сонголт 2 идэвхитэй гэсэн холбоосон дээр дарж хичээлийн хуваарь сонголт руу орно. - 77 -
ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА 2022-2023 оны хичээлийн жил 3. Хичээлийн хуваарь сонгох цонх Сонголт-1-ээ хийсэн оюутнуудын хувьд цонх дараах хэлбэртэй харагдана. 4. Хичээлийн цагийн хуваарь сонгох, хадгалах Хичээлийн нэр эсвэл хуваарь сонгох дээр дархад дараах цонх гарч ирнэ. • Багш гэсэн талбарт уг хичээлийг заах багшийн нэр гарч ирнэ. • Багшийн нэрийг сонгосны дараа Лекц, Семинар, Лаборатори, Практик гэсэн талбаруудад тухайн багшийн цагийн хуваарь идэвхижнэ. Эдгээр талбарууд нь тухайн хичээлийн стандартаас хамааран идэвхитэй ба идэвхигүй төлвүүдэд байна. • Тухайн хичээлийн зөвлөх талбар нь идэвхитэй байвал зөвхөн тэр хэлбэрээр хичээллэнэ гэсэн үг юм. • Хичээлийн хуваарийг сонгож дууссаны дараа хичээлийн сонголтыг хадгалах товчин дээр дарж хадгална. - 78 -
2022-2023 оны хичээлийн жил ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА 5. Алдааны мэдээлэл Хичээл сонгох явцад дараах алдаа гарч болно. • Таны сонгосон цаг дээр оюутаны тоо дүүрсэн бол • Сонгосон хичээлийн цаг давхацсан бол Алдаа гарсан тохиолдолд сургалтын албанд хандана. 6. Хичээлийн хуваарь хэвлэх цонх Хичээлийн хуваариа хэвлэхээс өмнө өөрийн хуваарийг зөв эсэхийг үзээд “Хэвлэх” дээр дарж хэвлэж авна. - 79 -
ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА 2022-2023 оны хичээлийн жил СОЁЛ УРЛАГИЙН ИХ СУРГУУЛИЙН СУРАЛЦАГЧИЙН ЁС ЗҮЙН ДҮРЭМ Нэг. Нийтлэг үндэслэл 1.1. Ёс зүйн дүрмийн хэрэгцээ, шаардлага 1. Соёл Урлагийн Их Сургууль (СУИС) өөрийн эрхэм зорилгод нийцүүлэн сургалт, эрдэм шинжилгээ, нийгэмд үйлчлэх чиг үүргээ хариуцлагатай биелүүлэхийн тулд нийтлэг үнэт зүйлс, ёс суртахууны зарчим, хэм хэмжээг мөрдлөг болгоно. 1.2. Дүрмийн зорилго 1. СУИС-ийн суралцагчдын дагаж мөрдөх ёс суртахууны зарчим, хэм хэмжээг тогтоон, хэвшүүлэн сахиулах, ёс суртахууны зөрчлийн тухай мэдээлэл, гомдол гаргах, түүнийг хүлээн авах, шалган шийдвэрлэх, зөрчил гаргасан этгээдэд сахилгын хариуцлага хүлээлгэхэд энэ дүрмийг баримтална. 1.3. СУИС-ийн суралцагчийн эрхэмлэх үнэт зүйл, ёс суртахууны зарчмууд 1. Хүний эрх, эрх чөлөө, үнэ цэнэ, эрхэмсэг оршихуйг хүндэтгэх; үнэнийг эрэлхийлэх, эрдэм мэдлэгийг дээдлэх; үнэнч, шударга, зарчимч байдал; ёс журмыг сахин биелүүлэх нь СУИС-ийн суралцагч бүрийн эрхэмлэх үнэт зүйл мөн. 1.4. Дүрмийг хэрэгжүүлэхэд баримтлах зарчим 1. СУИС-ийн суралцагч бүр Дүрмийг сахин биелүүлж, ёс зүйн зөрчил гаргахгүй байх үүрэгтэй. 2. Дүрмийг хэрэгжүүлэхэд хүйс, арьс өнгө, хүйсийн ялгаа, бэлгийн хандлага, улс төр, шашин шүтлэг зэрэг санал зөрөлдөөнөөр үүссэн маргааныг хэлэлцэх, буруушаах зэргээр СУИС-ийн суралцагчийн үндсэн хуулиар олгогдсон салшгүй эрхэд халдах байдлаар хэрэглэж болохгүй. 3. Энэхүү дүрэм нь харилцаанд оролцогчдийн аливаа хууль ёсны ашиг сонирхлоо хамгаалах эрхийг хөндөх ёсгүй. 4. Ёс зүйн дүрмийн зөрчлийг шийдвэрлэхдээ оролцогч талуудын эрх, тэгш байдлыг хангаж, хүсэлт тайлбараа гаргах эрх, нөгөө талын байр суурийг сонсох үүрэг, аль ч талаас хамааралгүй шийдвэр гаргах зэрэг нийтлэг зарчмыг баримтална. 5. Дүрмийг зөрчсөн үйлдэл, эс үйлдэхүйд хариуцлага тооцохдоо СУИС-ийн хамт олны цаашдын эвсэг хамтын ажиллагааг хамгаалж, суралцагчийн ёс зүйг дээшлүүлэх бодлого баримтална. 6. Аливаа зөрчил, гомдол, маргаан шийдвэрлэх үйл явцын үр нөлөө, өгөөжийг хангах үүднээс СУИС болон СУИС-ийн гишүүн, суралцагч бүр дүрмийг зөрчсөн үйлдэл, эс үйлдэхүйд тохирсон арга хэмжээ авахыг эрмэлзэх бөгөөд үүнд маргаан таслах албан ёсны болон албан бус ажиллагааг ашиглаж болно. 7. Энэхүү дүрэм нь Монгол Улсын Үндсэн хууль, Боловсролын тухай хууль, Дээд боловсролын тухай хууль, Хөдөлмөрийн тухай хууль болон бусад холбогдох хууль тогтоомж, СУИС-ийн дүрэм, хөдөлмөрийн дотоод журамд заасан зохицуулалтыг давж үйлчлэхгүй. 1.5. Дүрмийн үйлчлэх хүрээ 1. СУИС-ийн суралцагч бүр энэхүү ёс зүйн дүрмийг үйл ажиллагаандаа мөрдлөг болгоно. 2. СУИС-ийн үйл ажиллагааны орчин, эзэмшил газрын нутаг дэвсгэр болон СУИС- иас зохион байгуулж буй ажил, үйл ажиллагааны явцад ёс зүйн дүрэм хэрэгжинэ. - 80 -
2022-2023 оны хичээлийн жил ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА 1.6. Нэр томъёо 1. Дүрэмд хэрэглэсэн дараах нэр томъёог дор дурдсан утгаар ойлгоно. 2. \"СУИС-ийн гишүүн\" гэж СУИС-ийн багш, ажилтан, удирдах зөвлөлийн гишүүдийг 3. \"СУИС-ийн суралцагч\" гэж СУИС-ийн оюутан, магистрант, докторант, мэргэжил дээшлүүлэгч, Бадмаараг ахлах сургуулийн суралцагч; 4. \"Ашиг сонирхолын зөрчил\" гэж СУИС-ийн гишүүн, суралцагч аливаа үйл ажиллагаандаа амин хувийн болон эдийн засгийн ашиг олох үүднээс СУИС-д материаллаг, материаллаг бус хохирол учруулахуйц нөхцөл байдал үүсгэхийг; 5. \"Зөрчил\" гэж Дүрмийн заалтыг зөрчсөн СУИС-ийн гишүүн, суралцагчийн үйлдэл, эс үйлдэхүйг; 6. \"Гомдол\" гэж зөрчлийн улмаас хохирсон гэж үзэж СУИС-ийн гишүүн, суралцагч эсвэл түүний төлөөллөөс эрх бүхий этгээдэд зохих журмаар хандаж, уг хохирлыг арилгуулахаар гаргасан хүсэлтийг; 7. \"Маргаан\" гэж Дүрэмд заасан ажиллагаа явуулан зөрчлийн үнэн бодит байдлыг шалгуулахаар зөрчил гаргасан СУИС-ийн суралцагч болон энэхүү дүрмээр эрх олгогдсон этгээд шаардсаныг; 8. \"Маргаан таслах ажиллагаа\" гэж Дүрэмд заасан ажиллагаа явуулж, зөрчил гаргасан болон гомдол гаргасан СУИС-ийн гишүүдийн хооронд үүссэн маргааныг хянан шийдвэрлэх. Хоёр. СУИС-ийн суралцагчийн дагаж мөрдөх ёс суртахууны хэм хэмжээ 2.1. Суралцах үйл ажиллагаанд дагаж мөрдөх хэм хэмжээ 2.1.1.Үүрэг болгосон хэм хэмжээ 1. Эрдэм мэдлэг, үнэнийг эрхэмлэж, эдгээрийг бусад эрх ашиг, сонирхлоос ямагт дээгүүрт тавих 2. Суралцагч нь багш шавийн барилдлагыг хүндэтгэх; 3. СУИС-ийн суралцагчдын дүрэм, журам, заавар, зөвлөмжтэй танилцаж, дагаж мөрдөх 4. Хичээлийн хөтөлбөр, хуваарь, цаг баримтлан, хичээлийн цагийг зүй зохистой, үр бүтээлтэй ашиглах; 5. Даалгавар, ангийн ажил, бие даалтыг цаг хугацаанд нь гүйцэтгэх, хүлээлгэн өгөх 6. Сургуулийн өмч хөрөнгө, сургалтын хэрэглэгдэхүүн, ном сурах бичиг, гарын авлага, анги танхимын эд хогшил, ширээ сандлыг ариг гамтай эдэлж ашиглах. 7. Нийгэм, хүний хөгжил, байгаль экологи, тогтвортой хөгжлийн асуудалд идэвх санаачлагатай оролцох. 2.1.2.Хориглосон хэм хэмжээ 1. Хичээл таслах, хичээлээс хоцрох, хичээл дундуур гарч явах; 2. Хичээлийн цагаар бусдын сурах үйл ажиллагаанд саад учруулах, бусдын тавьсан шаардлагыг үл ойшоож хичээлийн хэвийн үйл ажиллагааг алдагдуулах; 3. Шалгалтын ажлыг гүйцэтгэх явцад бусдад мэдээлэл өгөх, мэдээлэл авах, шалгалтад зөвшөөрөгдөөгүй материал авч орох, ашиглах, гар утас, цахим хэрэгсэл хэрэглэх; 4. Бусдын өмнөөс шалгалт өгөх, бусдыг өөрийнхөө өмнөөс шалгалтанд оруулах; 5. Багшийн өгсөн дүн, оноог засч үнэлгээг өөрчлөх; 6. Дүнгийн хуудас, сурлагын дэвтэр, оюутны үнэмлэх, биеийн байцаалт, хөнгөлөлтийн хуудас, тодорхойлолт зэрэг албан бичиг баримтыг хуурамчаар үйлдэх, засвар оруулах, өөрчлөх, зүй бусаар бусдад дамжуулах, ашиглуулах; 7. Хичээлийн цагаар хичээлд холбогдолгүй зүйл хийх, утсаар ярих, мессэж бичих, - 81 -
ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА 2022-2023 оны хичээлийн жил тоглох, дуу хөгжим сонсох зэргээр цахим хэрэгслийг хичээлийн бус зориулалтаар ашиглах; 2.2. Суралцах үйл ажиллагаанаас бусад хүрээнд дагаж мөрдөх хэм хэмжээ 2.2.1. Үүрэг болгосон хэм хэмжээ 1. Үнэнч, шударга зарчимч, хариуцлагатай; 2. Иргэний харьяалал, яс үндэс, нас, хүйс, шашин шүтлэг, оюуны чадавхи, үзэл бодол байр суурь, гадаад үзэмж, хөрөнгө чинээ, нийгмийн гарал байдал, гэр бүлийн байдал, төгссөн сургууль, эрүүл мэндийн байдал, бэлгийн чиг хандлага зэрэг аливаа шинжээр ялгаварлалгүй тэгш хандах; 3. Санал өгөхдөө хараат бусаар, бодитой хандах; 4. Багш, ажилтан, ажилчид, бусад суралцагчидтай харилцааны өндөр соёлтой, хүндэтгэлтэй харилцах; 5. Сургуулийн орчинд ашиглагдаж буй эд хөрөнгө, тоног төхөөрөмжийг ариг гамтай, зориулалтын дагуу ашиглаж, зөв боловсон үйлчлүүлэх. 6. Олон нийтийн газар биеэ зөв боловсон авч явах 2.2.2. Хориглосон хэм хэмжээ 1. Бусдыг үл хүндэтгэх, бүдүүлэг авирлах, үг хэлээр дайрч доромжлох, айлган сүрдүүлэх, дарамтлах; 2. Сургууль, бусдын эд хөрөнгийг санаатай, хайхрамжгүй үйлдэл, эс үйлдэхүйгээр устгах, эвдэж гэмтээх эсхүл завдах, бусдын эд хөрөнгөнд халдах 3. Сургуулийн анги танхим, албан тасалгаа, лаборатори, дотуур байр, номын сан, оюутны бие даан суралцах төв, биеийн тамирын заал, хоолны газар, бие засах газар, коридор зэрэг газар (цаашид сургуулийн орчин гэх) согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэх, согтуурч зохисгүй зан авир гаргах; 4. Анги, дамжаа, хот хөдөө, нас, физиологийн зэрэг ялгаа үүсгэн бусдыг айлган сүрдүүлэх, эрхшээлдээ оруулах, зодож гэмтээх, элдэв татаас татах, дарамтлах, нэр төрийг нь гутаах; 5. Сургуулийн газар хөзөр, компьютерийн тоглоом зэргээр тоглох, мөрийтэй тоглох 6. Сургуулийн эрх бүхий албан тушаалтан, багш, ажилтан, ажилчид, суралцагчдийн хууль ёсны шаардлагыг үл биелүүлэх, биеийн байцаалтаа гаргаж өгөхгүй байх, сахилгын арга хэмжээг үл биелүүлэх; 7. Сургуулийн анги, танхим, албан тасалгаа, дотуур байранд зөвшөөрөлгүй нэвтрэх, дотор нь байрлах; 8. Сургуулийн орчинд элдэв хог, шүлс, нус цэр, бохь, тамхины иш хаях, цонх, тагтнаас элдэв юм шидэх, тамхи татах; 9. Цэвэрлэгээ, үйлчилгээ, харуул хамгаалалтын ажилчдыг үл ойшоох, хөдөлмөрийг нь үл хүндлэх; 10. Хуулиар зөвшөөрсөн эсэхээс үл хамааран сургуулийн зохих албан тушаалтан зөвшөөрсөн, сургуулийн дүрэм, журамд зааснаас бусад тохиолдолд халуун, хүйтэн зэвсэг, галт зэвсэг, тэсэрч дэлбэрэх, шатамхай бодис зэрэг аюултай зэвсэг, хэрэгсэл ашиглах, хадгалах, эзэмшилдээ байлгах; 11. Хуулиар хориглосон арга, хэлбэрээр мансууруулах бодис хэрэглэх, үйлдвэрлэх, түгээх, борлуулах, эзэмшилдээ байлгах; Гурав. Ёс суртахууны зөрчил, гомдол маргааныг шийдвэрлэх 3.1. Шийдвэр гаргах эрх бүхий байгууллага, албан тушаалтан Ёс суртахууны зөрчил, гомдол, маргааныг шийдвэрлэх этгээд нь ёс зүйн зөвлөх, ёс зүйн хороо маргаан таслах бүрэлдэхүүн байна. - 82 -
2022-2023 оны хичээлийн жил ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА 3.1.1. Ёс зүйн зөвлөхийн эрх, үүрэг 1. СУИС-ийн бүрэлдэхүүн сургууль бүр өөрийн ёс зүйн зөвлөхтэй байна. Ёс зүйн зөвлөхийг өөрийн багш, ажилтны дотроос тухайн сургуулийн гишүүдийн ашиг сонирхлын бүлгийн төлөөллийг бүрэн хангасан комисс сонгон шалгаруулж, бүрэлдэхүүний сургуулийн захирлын тушаалаар 2 жилийн хугацаагаар томилно. 2. Ёс зүйн зөвлөх нь ёс зүйн зөрчлийн талаар гарсан гомдлыг урьдчилан шийдвэрлэх үүрэгтэй. Ингэхдээ асуудлыг голч байр сууринаас, аль нэг талд үйлчлэлгүйгээр хянаж, бие даасан, шударга шийдвэр гаргах, холбогдох талуудын хувийн нууцыг чандлан хадгалах үүрэгтэй. 3. Ёс зүйн зөвлөхийн үйл ажиллагаанд жилд нэг удаа тухайн сургуулийн багш, ажилтан, суралцагчийн төлөөллийг бүрэн хангасан тусгай комисс шалгалт хийнэ. 4. Ёс зүйн зөвлөх нь ажлаа жил бүрийн 9 дүгээр сарын 30-ний дотор СУИС-ийн захиралд илтгэх хуудсаар мэдээлэл өгөх ба уг мэдээлэл нь нийтэд нээлттэй байна. 3.1.2. Ёс зүйн хороо 1. Ёс зүйн хороо нь 3 гишүүдээс бүрдэнэ. Хорооны гишүүдээс дарга болон нарийн бичгийн даргыг сонгоно. 2. Ёс зүйн хороо нь ёс зүйн зөрчлийн талаар гомдол, мэдээлэл хүлээн авах байнгын ажиллагаатай утас, цахим шуудангийн хаягтай байна 3. Ёс зүйн хорооны гишүүдийг 2 жилийн хугацаагаар СУИС-ийн Эрдмийн зөвлөлийн саналыг үндэслэн СУИС-ийн захирал томилно. 4. Ёс зүйн хороо нь Энэхүү дүрэмд нэмэлт өөрчлөлт оруулах саналыг тухай бүр боловсруулан СУИС-ийн Эрдмийн зөвлөлийн хурлаар шийдвэрлүүлэх үүрэгтэй. 3.2 Зөрчлийн талар авах арга хэмжээ 3.2.1. Сахилгын түр арга хэмжээ авах 1. СУИС-ийн захирал, дэд захирал, бүрэлдэхүүний сургуулийн захирал, сургалтын албаны дарга болон тэнхимийн эрхлэгч ноцтой хор уршиг учруулж болзошгүй ёс суртахууны зөрчлийг таслан зогсоож, сахилгын түр арга хэмжээ авч болно. 2. Сахилгын түр арга хэмжээ авах эрх бүхий албан тушаалтан дараах үндэслэлээр хоёр өдрөөс хэтрэхгүй хугацаагаар анги, танхим, сургууль, олон нийтийн арга хэмжээг орхин явахыг зөрчил гаргагчаас шаардах, уг шаардлагаа албадан биелүүлэх эрхтэй. Үүнд: 3. Зөрчил гаргагч СУИС-иин бусад гишүүд, суралцагсдын эрүүл, аюулгүй, иргэншсэн орчинд суралцах, судалгааны ажил эрхлэх эрхээ хэрэгжүүлэхэд ноцтой хүндрэл учруулсан 4. Зөрчил гаргагч СУИС-ийн бусад гишүүн, суралцагсадын болон өөрийн амь бие, эрүүл мэнд, аюулгүй байдалд шууд хохирол учруулж болзошгүй байдал үүсгэсэн. 5. Сахилгын түр арга хэмжээ авахдаа суралцагчийн шалгалт өгөх, бие даалтын ажил, анги дэвших болон төгсөлтийн ажлаа хамгаалах эрхийг үл хөндөн гагцхүү товлосон өдөр, цагийн хуваарийг өөрчилж болно. 6. Энэхүү дүрмийг ноцтой зөрчсөн суралцагчийг шаардлагатай үед багш, сургалтын албаны ажилтан тухайн хичээл, шалгалтаас нэг удаа гаргах эрхтэй бөгөөд давтан зөрчил гаргасан тохиолдолд Сургалтын алба эсвэл тэнхимд хандаж, шийдвэрлүүлнэ. - 83 -
ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА 2022-2023 оны хичээлийн жил 3.2.2. Гомдол гаргах 1. Энэхүү Дүрмийг зөрчсөн СУИС-ийн гишүүн, суралцагчийн үйлдэл, эс үйлдэхүй нь бусад гишүүн, суралсагчийн эрх ашгийг хохироосон бол хохирсон гишүүн, суралцагчийн гомдол гаргах эрхтэй. 2. СУИС-ийн дүрэм, хөдөлмөрийн гэрээ, контракт, ажлын байрны тодорхойлолтын дагуу хүлээсэн үүргийн хүрээнд СУИС-ийн гишүүн сургуулийн эрх ашгийг төлөөлөн гомдол гаргаж болно. 3. Нийтлэг эрх ашиг нь хөндөгдсөн СУИС-ийн гишүүд, суралцагсад нэгдэж, өөрсдийн төлөөлөгчөөр дамжуулан гомдол гаргаж болно. 3.3. Гомдлыг урьдчилан шийдвэрлэх ажиллагаа 3.3.1. Ёс зүйн зөвлөхөд хандах 1. СУИС-ийн гишүүн, суралцагч нь Дүрэм зөрчсөн аливаа үйлдэл, эс үйлдэхүйн гэрч болсон эсвэл өөрөө хохирсон гэж үзвэл Ёс зүйн зөвлөхөд гомдлоо гаргаж, тухайн нөхцөлд хамгийн тохирсон арга хэмжээг сонгох талаар мэргэжлийн туслалцаа авч болно. 2. Гомдлыг зөрчил гарснаас хойш 1 сарын дотор гаргах бөгөөд зайлшгүй, ноцтой үндэслэл байна гэж үзвэл Ёс зүйн зөвлөх хугацаа харгалзахгүйгээр гомдлыг хүлээн авч болно. 3. Ёс зүйн зөвлөх дараах үндэслэлээр гомдлыг хүлээн авахаас татгалзаж болох ба татгалзсан үндэслэлээ гомдол гаргагчид бичгээр мэдэгдэнэ. Үүнд: 4. Дүрмийн үйлчлэх хүрээнд үл хамаарах гомдол гаргасан (энэ тохиолдолд гомдол гаргагчид гомдлоо хаана гаргах талаар зөвлөнө); 5. Гомдол нь ялимгүй, илт үндэслэлгүй, эсвэл бусдыг гүтгэн, доромжлох гэсэн илэрхий санаа зорилго агуулсан, гомдлын үндэслэлийг нотлох баримт хангалтгүй; 6. Гомдол гаргагч өөр журмаар гомдлоо нэгэнт гаргасан буюу шийдвэрлүүлж байгаа; 7. Ёс зүйн зөвлөх гомдол хүлээн авахаас татгалзсан бол гомдол гаргагч энэ талаар бичгээр өгсөн мэдэгдлийг гардан авснаас хойш 10 өдрийн дотор маргаан таслах ажиллагаа эхлүүлэх хүсэлтээ Ёс зүйн зөвлөх эсвэл Ёс зүйн хорооны нарийн бичгийн даргын аль нэгэнд бичгээр гаргаж болно. 3.3.2. Гомдол гаргагчийн эрх 1. Ёс зүйн зөвлөх гомдлыг хүлээн авсан бол гомдол гаргагч дараах эрхтэй: 2. Гомдлоо үл маргалдах журмаар шийдвэрлүүлэх; 3. Гомдлоо маргаан таслах журмаар шийдвэрлүүлзх; 4. Гомдлоосоо татгалзах; 5. Дүрэмд зааснаас бусад арга замаар гомдлоо барагдуулах. 3.3.3. Гомдлыг үл маргалдах журмаар шийдвэрлэх Гомдлоо үл маргалдах журмаар шийдвэрлүүлэх хүсэлтэй гомдол гаргагч дараах арга хэмжээний аль нэгийг авах эрхийг Ёс зүйн зөвлөхөд итгэмжилж болно. Үүнд; 1. Холбогдох талууд өөрсдийн төсөөллийг тодруулж, ойлгомжтой болгоход нь туслах; 2. Тодорхой үйлдэл, эс үйлдэхүйгээс гарах үр дагаварын талаарх холбогдох талуудын ойлголт, мэдлэгийг дээшлүүлэх; 3. Холбогдох талуудын хоорондын ялгаатай байдлыг ойлгуулах, харилцан хүлээн зөвшөөрүүлэх; 4. Холбогдох талуудын хооронд үүссэн үзэл, хандлагын зөрөөг ойлгуулан, - 84 -
2022-2023 оны хичээлийн жил ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА таниулах. 5. Гомдол гаргагч болон хариуцагч нар шууд нүүр тулан уулзах боломжгүй эсвэл хүсэлгүй бол Ес зүйн зөвлөхөөр дамжуулан хоорондоо харилцаж болно. 6. Хэрэв тухайн нөхцөлд эвлэрүүлэн зуучлах аргыг хэрэглэх иь зохистой хэмээн үзэж гомдол гаргагч болон хариуцагч нар харилцан зөвшөерсөн бол Ёс зүйн зөвлөх эвлэрүүлэн зуучлагчийн үүрэг гүйцэтгэх эсвэл энэ талаар мэргэшсэн СУИС-ийн өөр нэг гишүүнээр уг үүргийг гүйцэтгүүлж болно. 3.3.4. Сургалтын алба, тэнхимийн удирдлагад хандах 1. Суралцагчийн эсрэг гомдлыг үл маргалдах журмаар шийдвэрлэх боломжгүй гэж үзвэл Ёс зүйн зөвлөх гомдол гаргагчтай зөвшилцөн тухайн бүрэлдэхүүний сургуулийн сургалтын алба эсвэл холбогдох тэнхимд хандаж болно. Сургалтын алба, тэнхимд шийдвэр гаргахад шаардлагатай мэдээллийг Ёс зүйн зөвлөх бичгээр гаргаж өгнө. 2. Сургалтын алба, тэнхим гомдлыг хэлэлцээд, зөрчил давтан гарахаас сэргийлэх үр нөлөөтэй шийдвэр гаргана. Үүнд: 3. Тухайн зөрчил, зан байдлыг давтан гаргаж болохгүйг амаар болон бичгээр сануулах; 4. Зөрчил, зан байдлаа давтахгүй баих амлалт амаар болон бичгээр авахуулах; 5. Хэрэв компьютер, интернет, ном сурах бичиг ашиглахтай холбоотой зөрчил гаргасан бол ашиглах зарим эрхийг нь тодорхой хугацаагаар түдгэлзүүлэх (ингэхдээ суралцах үйл ажиллагаанд нь хохирол учруулж болохгүй); 6. Шаардлагатай гэж үзвэл маргаан таслах ажиллагаа эхлүүлэх. 7. Сургалтын алба эсвэл тэнхим асуудлыг хэрхэн шийдвэрлэсэн тухайгаа Ёс зүйн зөвлөхөд бичгээр мэдэгдэж, түүгээр дамжуулан гомдол гаргагчид мэдэгдэнэ. 3.3.5. Бусад 1. Гомдол гаргагч болон хариуцагч нар гомдлыг урьдчилан шийдвэрлэх ажиллагааны явцад харилцан зөвшөөрсөн аливаа шийдвэр нь сайн дурынх байна. Эвлэрүүлэн зуучлагчийн үүрэг гүйцэтгэгч нь өөрийн зүгээс гомдол гаргагч болон хариуцагч нарт ямар нэг шийдвэр тулгах ёсгүй. 2. Гомдол гаргагч урьдчилан шийдвэрлэх ажиллагааны аль ч шатанд гомдлоо татаж авах эрхтэй. Ёс зүйн зөвлөх гомдлыг үл маргалдах журмаар шийдвэрлэх ажиллагаа ямар нэг дорвитой үр дүнд хүрэхгүй гэж үзвэл уг ажиллагаанаас татгалзаж болно. 3. Гомдлыг урьдчилан шийдвэрлэх ажиллагаа үргэлжлэх хугацаа 2 сараас үл хэтрэнэ. 4. Ёс зүйн зөвлөх холбогдох гомдол, тайлбар, шийдвэрүүдийг хадгалж болно. Хэрэв талууд тохиролцоонд хүрсэн бол түүнийг бичгээр үйлдэж хадгална. Хэрэв маргаан таслах ажиллагааны явцад гомдлоос татгалзсан бол талуудыг таньж болох мэдээллийг устгана. 5. Ёс зүйн зөвлөх урьдчилан шийдвэрлэх ажиллагаа дуусмагц уг ажиллагаанд оролцсон СУИС-ийн гишүүн, суралцагсадын хувийн мэдээлэлтэй холбоотой аливаа баримтыг устгаж, харин жилийн нэгдсэн тайлан, статистик мэдээнд ашиглах зорилгоор ямар зөрчлийг хэрхэн шийдвэрлэсэн тухай товч тэмдэглэл үйлдэж, өөртөө хадгална. Уг тэмдэглэлд нэр, хаяг зэрэг СУИС-ийн гишүүнийг таниж болох мэдээллийг оруулахгүй. - 85 -
ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА 2022-2023 оны хичээлийн жил 3.4. Маргаан таслах ажиллагаа 3.4.1. Маргаан таслах бүрэлдэхүүн 1. Ёс зүйн хорооноос маргаан таслах бүрэлдэхүүнийг 10 хоногийн дотор томилж, хуралдах өдрийг товлон, хуралдах өдрөөс 5-аас цөөнгүй хоногийн өмнө хурлын тов болон гишүүдийг талуудад мэдэгдэнэ. Талуудад гишүүдээс татгалзан гаргах үндэслэл бүхий хүсэлт байвал 3-аас цөөнгүй өдрийн өмнө гаргана. 2. Ёс зүйн хорооны нарийн бичгийн дарга маргаан таслах бүрэлдэхүүнийг дараах байдлаар томилно. Суралцагч хоорондын маргаанд докторант, магистрант, оюутны төлөөлөгч 2 гишүүн, СБЗГ-ын оюутны нийгмийн асуудал хариуцсан мэргэжилтэн, санал өгөх эрхгүй хуралдаан даргалагч 1 Суралцагчтай холбоотой бусад маргаанд суралцагчийн 1 төлөөлөл, СБЗГ- ын оюутны нийгмийн асуудал хариуцсан мэргэжилтэн, багш ажилчдын 1 төлөөлөл, санал өгөх эрхгүй хуралдаан даргалагч 1 Бусад маргаанд СБЗГ-ын оюутны нийгмийн асуудал хариуцсан мэргэжилтэн, багш ажилчдын төлөөлөл 2, санал өгөх эрхгүй хуралдаан даргалагч 1. 3.4.2. Маргаан таслах ажиллагааг эхлүүлэх 1. Гомдол гаргагч урьдчилан шийдвэрлэх ажиллагааг дамжихгүйгээр Ёс зүйн хорооны нарийн бичгийн даргад шууд хандаж болно. 2. Ёс зүйн зөвлөх, Ёс зүйн хорооны нарийн бичгийн дарга хоёрын аль нэг нь өөрт нь хандсан гомдол гаргагчид гомдлыг бичгээр хэрхэн гаргах талаар зөвлөнө. Бичгээр гомдол гаргахдаа огноо, гомдол гаргагч болон хариуцагч, болсон үйл явдал, Дүрмийн аль заалтыг зөрчсөн тухай, мөн буцах хаяг тодорхой зааж, гарын үсэг зурсан байна. 3. Ёс зүйн хорооны нарийн бичгийн дарга гомдлыг хүлээн авмагц 20 өдрийн дотор маргаан таслах ажиллагааны бэлтгэлийг хангаж, хуралдааны товыг гаргана. Хуралдаан болохоос 15-аас цөөнгүй өдрийн өмнө гомдол гаргагч нэмэлт тайлбар, нотлох баримт, гэрчийн талаар мэдээлэл гаргаж болно. Ёс зүйн хорооны нарийн бичгийн дарга хурал болохоос 10-аас цөөнгүй хоногийн өмнө холбогдох мэдээллийг хариуцагч талд хүргүүлнэ. Хариуцагч тал хариу тайлбар, өөрийн гэрчээр хэн оролцох зэрэг мэдээллийг 5-аас цөөнгүй өдрийн өмнө Ёс зүйн хорооны нарийн бичгийн даргад хүргүүлнэ. Ёс зүйн хорооны нарийн бичгийн дарга гомдолтой холбоотой бүх мэдээллийг хувилан хурал болохоос 3-аас цөөнгүй өдрийн өмнө маргаан таслах бүрэлдэхүүнд гардуулж өгнө. 4. Ёс зүйн хорооны нарийн бичгийн дарга хуралдах өдрөөс 5-аас цөөнгүй өдрийн өмнө хурлын товыг талуудад мэдэгдэнэ. 5. Маргаан таслах бүрэлдэхүүн хоёр талын гэрчийн тоонд хязгаар тавьж болно. 6. Хэрэв хариуцагч нь хөдөлмөрийн хамтын хэлэлцээр бүхий байгууллагын гишүүн бол уг хэлэлцээрт заасан хэрэг шийдвэрлэхтэй холбоотой нэмэлт журмын улмаас хугацаа алдах зэрэг хүндрэл үүсч болохыг гомдол гаргагчид танилцуулна. 7. Гомдлыг маргаан таслах бүрэлдэхүүн хуралдаанаар шийдвэрлэнэ. 8. Талууд өөрсдийн төлөөллөөс хуралдаанд байлцуулах, итгэмжлэл олгох, давж заалдах, мэргэжлийн зөвлөгөө авах эрхтэй. 9. Ёс зүйн зөвлөх гомдлыг гардан авмагц түүний нэг хувийг Дүрмийн хамт хариуцагч тал болон Ёс зүйн хорооны нарийн бичгийн даргад хүлээлгэн өгнө. Маргаан таслах ажиллагааг энэ үеэс эхлэн Ёс зүйн хорооны нарийн бичгийн - 86 -
2022-2023 оны хичээлийн жил ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА дарга хариуцан явуулна. 10. Талууд маргаан таслах бүрэлдэхүүнээс татгалзан гаргах үндэслэл бүхий хүсэлтээ хуралдаан болохоос 3-аас цөөнгүй өдрийн өмнө гаргаж болно. Ёс зүйн хорооны нарийн бичгийн дарга үндэслэлийг эргэлзээтэй гэж үзвэл уг хүсэлтийг хуралдаан даргалагчид танилцуулж эцэслэн шийдвэрлүүлнэ. 11. Хуралдаанаас өмнө талууд эвлэрч болно. Зөвлөгч талуудын саналд үндэслэн уулзалт зохион байгуулах бөгөөд талуудын шийдвэрт хяналт тавьж болно. Талууд зөвхөн сайн дурын үндсэн дээр эвлэрнэ. Нэгэнт эвлэрсэн бол гомдол, маргааныг эцэслэн шийдвэрлэгдсэнд тооцно. 3.4.3. Маргаан таслах хуралдаан 1. Маргаан таслах бүрэлдэхүүн хуралдааны дэгээ өөрөө тогтооно. Хуралдаан талуудын тайлбарыг сонсох, нотлох баримт болон гэрчийн мэдүүлэг авах, давхар нотолгоо гаргах эрхийг хэрэгжүүлэх,асуулт асуух, хүлээлгэх хариуцлагын талаар шийдвэрлэх, хурал хаах зэргийг агуулна. 2. Хуралдааны явцыг талуудынхүсэлтээр дүрс, авиа бичлэгт буулгаж болох ба уг бичлэгийг 5 жилийн хугацаанд хадгална. 3. Хуралдаан даргалагч хуралдааны дэгийг сахиулах, дэг журамтай байлгах, шударга ёсыг сахиулах үүрэгтэй. Шийдвэрийг хуралдааны бүрэлдэхүүний олонхийн саналаар гаргана. Шийдвэр гаргахад зөвхөн Ёс зүйн хорооны нарийн бичгийн дарга, хуралдааны бүрэлдэхүүн байлцана. 4. Талууд тодорхой хүмүүсийг хуралдааны танхимд байлцуулах тухай бичгээр хүсэлт гаргаагүй бол хуралдаан хаалттай явагдах ба хуралдааны тэмдэглэл нууцад хамаарна. 5. Хэрэв хариуцагч тал үл хүндэтгэх шалтгаанаар хуралдаанд ирээгүй бол хуралдааныг үргэлжлүүлэх эсвэл хойшлуулах эсэхийг хуралдаан даргалагч шийднэ. 6. Хуралдааны шийдвэрт үндэслэл нь тусгагдсан байх бөгөөд даргалагч гарын үсэг зурсан байна. Шийдвэрийг нотлох баримтын үндсэн дээр гаргана. 7. Хуралдааны шийдвэр эцсийнх байна. 3.5. Зөрчил гаргагчид хүлээлгэх хариуцлага 3.5.1. Нийтлэг хүлээлгэх хариуцлага 1. Анхааруулах; 2. Амаар болон бичгээр сануулга өгөх; 3. Амлалт авахуулах; 4. Ёс зүйн сургалтанд хамруулах; 5. Олны өмнө буруушаах; 6. Учирсан хохирлыг арилгуулахаар эрх бүхий этгээдэд уламжлах. 3.5.2. Зөрчил гаргасан багш, ажилтан, ажилчинд хүлээлгэх хариуцлага 1. Албан тушаалын зэрэглэл бууруулах; 2. Хөдөлмөрийн гэрээ сунгахгүй байх; 3. Багшлах эрхийг түдгэлзүүлэх; 4. Хөдөлмөриин хуулинд заасан бусад арга хэмжээ авах 5. СУИС-ийн профессор, дэд профессор цолыг хүчингүй болгохыг СУИС-ийн Эрдмийн зөвлөлд уламжлах. 3.5.2. Зөрчил гаргасан суралцагчид хүлээлгэх хариуцлага 1. Хичээл болон судалгааны ажилд оролцохоос бусад үйл ажиллагаанд тодорхой хугацаагаар хориг тавих; - 87 -
ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА 2022-2023 оны хичээлийн жил 2. Номын сан, техник тоног төхөөрөмж ашиглах эрхийг хасах 3. Уралдаан тэмцээнд явах эрхийг хасах 4. Сургуулиас түр чөлөөлөх; 5. Сургуулиас хасах 3.6. Шийдвэр биелүүлэх 3.6.1. Шийдвэр биелүүлэх нийтлэг журам 1. Маргаан таслах хуралдаанаас гарсан шийдвэрийг хэрэгжүүлэхийг холбогдох эрх бүхий байгууллага, албан тушаалтанд уламжилна. 2. Ёс зүйн хорооны гаргасан шийдвэрийг холбогдох байгууллага, эрх бүхий албан тушаалтан хэрэгжүүлэх үүрэг хүлээнэ. 3. Хариуцагч болон холбогдох эрх бүхий албан тушаалтан маргаан таслах хуралдааны шиидвэрийг 10 өдрийн дотор биелүүлэх үүрэгтэй. 4. Холбогдох албан тушаалтан шийдвэрийг хэрэгжүүлээгүй бол талууд түүнд хариуцлага тооцуулахаар дээд шатны албан тушаалтанд хандах эрхтэй. 3.6.2. Суралцагч шийдвэр биеүүлээгүй тохиолдолд авах арга хэмжээ 1. Суралцагч шийдвэрийг дурьдсан хугацаанд биелүүлээгүй бол тэнхмийн эрхлэгч, сургалтын албаны дарга тухайн суралцагчаас шалтгааныг тодруулах зорилгоор ярилцлага хийнэ. Ярилцлагад суралцагч өөрийн төлөөлөгчийг байлцуулж болно. 2. Ярилцлагын дараа тэнхмийн эрхлэгч, сургалтын албаны дарга, бүрэлдэхүүний сургуулийн захиралд дараах санал гаргана. Үүнд: 3. Хориг тавьсан арга хэмжээ авсан бол хугацааг нь сунгах; 4. Шийдвэрийг биелүүлэхээс 2-оос дээш удаа татгалзвал сургуулиас түр чөлөөлөх 5. Шийдвэр биелүүлэх хүртэл суралцагчийг сургуульд эргэж бүртгэхгүй байх 6. Шийдвэр биелүүлэх хүртэл суралцагчийн төгсгөх тушаалыг хойшлуулах, төгсөлтийн диплом олгохгүй байх. 7. Суралцагч тэнхмийн эрхлэгч, сургалтын албаны даргатай хийх ярилцлагад хүндэтгэх шалтгаангүйгээр ирээгүй бол гомдол маргаантай хэрэгтэй танилцсаны үндсэн дээр бүрэлдэхүүний сургуулийн захиралд саналаа өгнө. Дөрөв. Бусад 4.1.Ёс суртахууны зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх 1. СУИС-ийн ёс зүйн дүрмийн хэрэгжүүлэхтэй холбоотой, шинээр элсэж байгаа оюутан, суралцагсадын сургалт, давтан сургалт болон зөрчлөес урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээг жил бүр зохион байгуулах үүргийг СУИС-ийн захиргаа хүлээнэ. 2. СУИС-тай гэрээ байгуулагч харилцагч талд СУИС-ийн ёс зүйн дүрмийг танилцуулсан байна. СУИС-ийн ёс зүйн дүрмийг сахин мөрдөх нь гэрээний биелэлтийг хянах шалгуур хэрэгсэл байна. 4.2. Дүрэмд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах 1. Ёс зүйн дүрэмд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах саналыг багш нарын болон эрдмийн зөвлөл, оюутны зөвлөлөөр дамжуулан ёс зүйн хороонд гаргаж болно. 2. Ёс зүйн дүрэм болон түүнд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийг СУИС-ийн эрдмийн зөвлөлөөр хэлэлцэж захирал баталгаажуулна. ---ооОоо--- - 88 -
2022-2023 оны хичээлийн жил ОЮУТНЫ ГАРЫН АВЛАГА Монгол Улсын Соёл урлагийн их сургууль Õè÷ýýëèéí I áàéð ×èíãýëòýé ä¿¿ðýã 6-ð õîðîî, Áàãà òîéðóó – 26, Óëààíáààòàð Сургалтын бодлого, зохицуулалтын газар: 326129, 318774 (гадаад оюутантай холбоотой асуудлаар) Áүтцийн ñóðãóóëü: Á¿æãèéí óðëàãèéí ñóðãóóëü Õè÷ýýëèéí II áàéð C¿õáààòàð ä¿¿ðýã 11-ð õîðîî, 7-р хороолол, Элстэйн гудамж Óëààíáààòàð Сургалтын албаны утас: 70001996 Ä¿ðñëýõ, äèçàéí óðëàãèéí ñóðãóóëü Õè÷ýýëèéí II áàéð, V áàéð C¿õáààòàð ä¿¿ðýã 11-ð õîðîî, Óëààíáààòàð Сургалтын албаны утас: 70137053 Ðàäèî òåëåâèç, ìåäèà óðëàãèéí ñóðãóóëü Õè÷ýýëèéí IV áàéð Áàÿíãîë ävvðýã, Õóâüñãàë÷äûí ãóäàìæ, Óëààíáààòàð 369223 Ñî¸ëûí ñóðãóóëü Õè÷ýýëèéí II, III áàéð ×èíãýëòýé ä¿¿ðýã, 4-р хороо, Áàãàòîéðóó –18/3, Óëààíáààòàð Сургалтын албаны утас: 70002096, 70137057 Òåàòðûí óðëàãèéí ñóðãóóëü Õè÷ýýëèéí I áàéð ×èíãýëòýé ä¿¿ðýã 6-ð õîðîî, Áàãàòîéðóó – 26, Óëààíáààòàð Сургалтын албаны утас: 324137 Õºãæìèéí óðëàãèéí ñóðãóóëü Õè÷ýýëèéí I áàéð ×èíãýëòýé ä¿¿ðýã 6-ð õîðîî, Áàãàòîéðóó – 26, Óëààíáààòàð Сургалтын албаны утас: 324762 Ñàëáàð ñóðãóóëü: Çàâõàí àéìàã äàõü Õºãæèì á¿æãèéí êîëëåæ Õºãæèì á¿æãèéí êîëëåæèéí õè÷ýýëèéí áàéð Утас: 70462419 Õàðúÿà áàéãóóëëàãà: Ñî¸ë, óðëàã ñóäëàëûí õ¿ðýýëýí Õè÷ýýëèéí I áàéð ×èíãýëòýé ä¿¿ðýã 6-ð õîðîî, Áàãàòîéðóó – 26, Óëààíáààòàð Утас: 70137055 - 89 -
¯ã: Ä.Öýäýâ (ÑÃÇ, äîê, ïðîô) Àÿ: Ò.Ñýð-Îä (ÑÒÀ) Õºãæìèéí íàéðóóëãà: Á.Àëòàíõóÿã Óðëàãèéí èõ ºð㺺 Ààâûí õ¿¿ãèéí àâúÿàñûí óíäðàà Ýýæèéí îõèíû ýðäìèéí óíäðàà ªíºä áàòæèõ áàãø øàâèéí õîëáîî ªðíº Äîðíûí ñî¸ëûí áàò õýëõýý ÑÓÈÑ, ÑÓÈÑ, ÑÓÈÑ, ÑÓÈÑ Ñî¸ë óðëàãèéí èõ ñóðãóóëèéí ìèíü Ãàë ãîëîìò ýãíýãò îðøèã ýý! Ãàëûí äºë ººäºº áàäðàã ýý! Ñýòãýëä õèéìîðèéí ãýðýë íýìíý Óõààðàëä óõààíû ãýðýë íýìíý Èòãýëä èòãýëöëèéí öýíýã õàéðëàíà Ñóäëàãààíä ýðäìèéí öýíýã õàéðëàíà ÑÓÈÑ, ÑÓÈÑ, ÑÓÈÑ, ÑÓÈÑ Ñî¸ë óðëàãèéí èõ ñóðãóóëèéí ìèíü Ãàë ãîëîìò ýãíýãò îðøèã ýý! Ãàëûí äºë ººäºº áàäðàã ýý! Ñî¸ë ñî¸ëîîñ õ¿ðòýõèéí çàÿà Óðëàãèéí òýíãýðò ø¿òýõ ºð㺺 Èõ îþóíû ÷ºëººò ñýòãýëãýý Ñóðãóóëü ñóðãóóëèàñ ñýòãýëä çàâñàðã¿é ÑÓÈÑ, ÑÓÈÑ, ÑÓÈÑ, ÑÓÈÑ Ñî¸ë Óðëàãèéí Èõ Ñóðãóóëèéí ìèíü Ãàë ãîëîìò ýãíýãò îðøèã ýý! Ãàëûí äºë ººäºº áàäðàã ýý!
Search
