ใบความรู้ เรื่องการลงทุน

การลงทนุ การลงทนุ หมายถงึ การใชท้ รพั ยากรในลักษณะตา่ ง ๆ โดยหวังจะได้รบั ผลตอบแทนกลับคนื มามากกว่าทล่ี งทุนไปในอัตราท่พี อใจภายใต้ความเสยี่ งทีเ่ หมาะสม โดยทว่ั ไปหมายถึงการใชเ้ งนิ ลงทุน เช่นการลงทนุ ในการประกอบอาชีพ การลงทนุ ในตลาดหลกั ทรพั ย์ การลงทุนในบา้ นและท่ีดนิ การลงทุนกับทองคา ฯลฯลักษณะการลงทนุ 1. การลงทนุ ในสินทรพั ย์ที่มีตัวตน (Tangible Investment) จะเห็นประโยชนจ์ ากการใช้ได้อยา่ ง ชดั เจน เชน่ การซอื้ บา้ น ซ้ือรถยนต์ ซื้อท่ีดิน 2. การลงทุนในสินทรัพยท์ ่ไี ม่มตี ัวตน (Intangible Investment) จะเหน็ ประโยชน์จากการใชไ้ ด้ไม่ ชัดเจน เช่น การลงทุนในหุน้ พนั ธบัตรตราสารการเงนิ อน่ื ฯผลตอบแทนจากการลงทนุ การลงทนุ มีความสมั พนั ธ์กบั ผลตอบแทน (Returns) และความเสี่ยง (Risks) สาเหตุของการลงทนุเนอื่ งจากคาดหวังว่าจะได้รบั ผลตอบแทนตามเงอ่ื นไขที่ตกลงกนั ไว้ แตบ่ างคร้งั ไมเ่ ป็นไปตามทีค่ าดหมาย จงึต้องอยภู่ ายใต้ความเสีย่ งทอี่ าจเกดิ ขึน้ ได้ ผลตอบแทนจากการลงทุนมีหลายรปู แบบ ไดแ้ ก่ 1. รายไดต้ ามปกติ (Current Income) ไดแ้ ก่ ดอกเบ้ีย เงนิ ปนั ผลในกรณีท่ีบุคคลซ้ือพนั ธบัตรหรือลงทนุ ในหุน้ ต่าง ๆ ซึ่งกาหนดเวลาก็จะไดร้ ับดอกเบ้ียหรอื เงนิ ปันผลตามท่ีระบไุ ว้ 2. กาไรจากการซ้ือขายหุ้น (Capital Gains) ในกรณหี นุ้ สามัญทบ่ี คุ คลลงทนุ ซื้อไว้มรี าคาสงู ขึ้นเม่อืขายออกไปแลว้ จะได้กาไร 3. คา่ เชา่ (Rent) ในการลงทุนซือ้ ทรัพย์สิน เช่น ที่ดิน บา้ น คอนโดมิเนียม ที่อยู่อาศยั อ่นื ๆ เมือ่ นาไปใหผ้ ู้อืน่ เช่าก็จะมีรายไดค้ ่าเช่า ซงึ่ เป็นรายไดท้ กี่ ลบั คืนมาส่เู จา้ ของ 4. ผลตอบแทนอื่น ๆ (Others) เช่น ซ้อื หุน้ สามญั จะมีสิทธอิ อกเสียงเลือกคณะกรรมการบริษัทและถ้าถอื หุ้นไวม้ ากจะมีโอกาสได้รบั เลอื กเป็นผบู้ ริหารซงึ่ สามารถกาหนดนโยบายบรษิ ทั ได้ หรอื สิทธิในการซือ้ ขายหนุ้ ใหม่ในราคาพเิ ศษหลักการลงทุน ในการลงทนุ นั้น เพือ่ ให้เกิดความเส่ยี งน้อยท่ีสุด ก็ควรจะมีหลักในการลงทุน ดงั นี้ 1. ความปลอดภัยของเงินลงทนุ หมายถงึ การลงทนุ ท่ีมุ่งรักษาไว้ซ่ึงเงินลงทนุ โดยหวังท่ีจะได้รับเงนิ ลงทนุ แน่นอน ซง่ึ เป็นนโยบายที่คานึงถึงความปลอดภยั ไวก้ อ่ นเพอื่ ไม่ใหเ้ งนิ ตน้ สญู ไป เชน่ การฝากเงินกบั ธนาคาร หรือการซ้อื หลกั ทรพั ย์รฐั บาล เปน็ ต้น 2. เสถียรภาพของรายได้ หมายถึง การลงทุนทใี่ ห้รายไดส้ ม่าเสมอ หรอื ได้รบั ผลตอบแทนจากการลงทนุ แนน่ อนและสม่าเสมอ ผู้ลงทนุ ธรรมดามักตอ้ งการไดร้ บั ดอกเบีย้ หรือเงนิ ปนั ผลเพอ่ื จะนาไปใชจ้ ่ายตามความต้องการได้

3. ความเจรญิ เติบโตของเงินลงทนุ ผลู้ งทนุ มคี วามหวงั วา่ เงินท่ลี งทุนไปนั้นจะตอ้ งมีค่าเพมิ่ ข้นึความเติบโตเงินทุนเกิดขนึ้ ได้จากการลงทุนในหนุ้ ของบริษทั ทก่ี าลงั ขยายตวั 4. ความคลอ่ งตัวในการซ้อื ขาย หมายถงึ การเลอื กลงทุนในหลักทรัพยท์ ซ่ี ้ือง่ายขายคล่องซ่ึงเป็นท่ีต้องการของตลาดหลกั ทรัพย์ บางชนดิ จาหน่ายง่ายแตบ่ างชนดิ จาหนา่ ยยาก ขึ้นอยู่กับราคาขนาดและชื่อเสยี งของผอู้ อกหลกั ทรพั ย์ 5. การกระจายเงนิ ลงทนุ ในการลงทนุ ไมค่ วรทมุ่ เงนิ ลงทนุ ไปในหลักทรัพย์ชนดิ ในชนิดหนึง่ เพราะถา้ ธุรกจิ น้นั เกิดลม้ เหลว เงนิ ทลี่ งทุนไปนนั้ จะสญู เสียไปท้งั หมด การกระจายการลงทุนจะช่วยลดความเสย่ี งที่อาจเกดิ ขน้ึ กบั ผ้ลู งทนุ ไดม้ าก 6. หลักเกยี่ วกบั ภาษี ในการลงทุนต้องพิจารณาผลตอบแทนท่ีไดร้ บั จะต้องเสียภาษหี รือได้รับการยกเว้นภาษี ถา้ ต้องเสยี ภาษีจะทาใหผ้ ลตอบแทนทีไ่ ดน้ อ้ ยลง ดงั นั้น ผลู้ งทนุ ควรคานงึ ถงึ ผลตอบแทนภายหลงั จากการหักภาษแี ลว้ หลักทรพั ยร์ ัฐบาลย่อมได้รบั การยกเวน้ ภาษีขอ้ เสนอแนะในการลงทนุ ส่วนบุคคล เมอ่ื ผลู้ งทุนตัดสินใจที่จะลงทนุ ในรูปแบบใดก็ตาม ไมว่ ่าจะเปน็ การลงทุนโดยตรงหรือ การลงทุนโดยทางออ้ ม สิ่งสาคัญทคี่ วรใหก้ ารพจิ ารณา เป็นอนั ดบั แรกคอื การพิจารณาอัตราผลตอบแทนทจ่ี ะได้รบัจากการลงทนุ นัน้ ๆ ควบค่ไู ปกบั การวิเคราะห์สภาพความเสี่ยง และความสะดวก สบายในการลงทุนตลอดจนการพจิ ารณากาหนดวงเงินทีจ่ ะลงทนุ พฤตกิ รรมของผลู้ งทนุ ซ่งึ เป็นปจั จยั เฉพาะตัวบุคคลร่วมด้วยทั้งน้ีข้นึ อยูก่ ับสงิ่ แวด-ลอ้ มและความพอใจของผลู้ งทุนนั้น อย่างไรก็ตามจากการพจิ ารณาทางเลอื กในแตล่ ะแนวทางดงั กลา่ วข้างต้น ก็พอจะมองเห็นถงึ แนวโน้มของการลงทนุ ในแต่ละรปู ไดอ้ ยา่ งกว้าง ๆ ว่า ถา้ เปน็การลงทนุ โดยตรงทเ่ี จ้าของเงินทุนยินดสี ละเงนิ ทนุ และเวลาเพอื่ เผชิญกบั ความเสีย่ งในการดาเนินงานแลกกบั ผลตอบแทนที่จะไดร้ ับแลว้ ผลู้ งทนุ จะต้องมีความรับผดิ ชอบ และใชค้ วามสามารถสว่ นตวั ในการบริหารเงนิ ทุน เพอื่ หวังผลกาไรตามจดุ มุ่งหมาย ที่วางไว้ซึง่ ข้ึนอยู่กับ ปัจจัยเฉพาะบคุ คลของผลู้ งทนุ จรงิ ๆ รวมถงึ สภาวะแวดล้อมต่างๆ ของการดาเนนิ กจิ การ ผเู้ ก่ียวขอ้ งในการจัดการธุรกิจ ตลอดจนสภาพเศรษฐกิจ ท่ีเปน็ อยู่ในขณะนั้นด้วย แต่ถ้าเป็นการลงทนุ โดยทางออ้ มผ่านสถาบนั การเงินต่างๆ แล้วพอจะสรุปได้ว่า การเลอื กลงทุนในกลมุ่ สถาบนัการเงินของรฐั บาล จะทาให้ผูล้ งทุนมรี ายไดค้ ่อนขา้ งตา่ ในขณะเดยี วกนั ก็มีความเสี่ยงทต่ี ่าดว้ ย ส่วนการลงทุนในกลมุ่ สถาบนั การเงนิ ของเอกชนผลู้ งทุนจะมรี ายได้เพม่ิ ขนึ้ มาเลก็ น้อยและมคี วามเสยี่ งสงู ตามขึน้ด้วย สาหรับการลงทนุ ในหลกั ทรพั ย์และการลงทนุ ในตลาดเงนิ นอกระบบ จะใหผ้ ลตอบแทนแกผ่ ้ลู งทนุ สูงมาก โดยมีความเสย่ี งใน ระดับท่สี งู มาก เชน่ กัน ผู้ลงทนุ ในเงินออมท่ไี มห่ วงั ผลตอบแทนสงู มากนกั กลา่ วคอืเป็นเพยี ง การรกั ษามลู คา่ ของเงนิ ออมที่มอี ยู่ ไมใ่ หม้ ีอานาจซอื้ เปล่ียนแปลงไป ตามสภาพเงินเฟ้อ จนเป็นผลใหม้ ลู ค่าของเงนิ ลดลงและไมว่ า่ มารถซ้ือสนิ คา้ และบรกิ ารไดใ้ นจานวนเทา่ เดิม หรือผู้ลงทุน ทีย่ งั มคี วามจาเป็น จะต้องใช้เงนิ ออมสว่ นนอี้ ยู่บา้ งในกรณที ่ีเกดิ รายจ่ายฉุกเฉินข้นึ และต้องการให้สภาพคลอ่ งของเงิน

ลงทนุ อยใู่ น ระดบั ท่ีค่อนขา้ งสงู สามารถเบกิ เงินสดมาใชจ้ า่ ยไดโ้ ดยงา่ ยแล้ว การฝากเงนิ ออมทรัพยก์ บัสถาบนั การเงินของรฐั บาลหรือเอกชนจะเป็นวธิ ีการท่เี หมาะสมที่สดุ ในทางตรงกนั ข้ามทผี่ ูล้ งทุนไมม่ ีความจา-เป็นจะตอ้ งใช้เงินออมโดยแนน่ อน เนอื่ งจากเงินออมนน้ั เป็นเงนิ คงเหลอื จากการใช้จา่ ยทจ่ี าเปน็ภายในครอบครัวแล้วอยา่ งแท้จริง จึงสามารถนาเงินไปลงทุนได้ตลอดไปเป็นระยะเวลานาน การฝากเงินประจากับ สถาบันการเงนิ ของรัฐบาล หรอื เอกชนจะเป็นทางเลอื กท่ีสมเหตุสมผลเพราะผลู้ งทุนจะไดร้ บัผลตอบแทนสูงขน้ึ โดยมี ระดบั ความเสี่ยงต่า และผู้ลงทนุ จะตอ้ งแน่ใจจรงิ ๆ วา่ เขาไม่มีความจาเปน็ จะต้องใชเ้ งินจานวนน้นั อยา่ งแนน่ อน เพราะการถอนเงินกอ่ นกาหนดระยะเวลาผลู้ งทุนจะมขี ้อเสยี เปรยี บในการไดร้ ับผลตอบแทนในอัตราท่ตี า่ ลงกวา่ การฝากเงินแบบออมทรพั ย์ สว่ นระดับความเสย่ี งสภาพคล่องและความสะดวกจะอยู่ในวิจารณญาณและความพอใจของผูล้ งทนุ เองวา่ เขาพอใจที่จะรับภาระความเสี่ยงและและมคี วามตอ้ งการใชเ้ งินสดในอนาคตมากนอ้ ยเพียงใด พฤติกรรมในการลงทนุ ของแต่ละบคุ คลจะเป็นปจั จยั ทีม่ ีผลต่อการตดั สนิ ใจลงทนุ ได้เปน็ อย่างมากดังนนั้ การกาหนดแนวทางเลอื กลงทนุ ของ แต่ละบุคคลจึงขนึ้ อยู่กับสภาพจติ ใจและความมั่นคงในทางอารมณ์ของผ้ลู งทนุ เองวา่ เขาจะสามารถรบั ภาวะความเสย่ี งไดใ้ นระดับใด บุคคลท่ไี มช่ อบความเส่ยี งภัยก็มักจะเลือกลงทุนในรปู แบบท่มี คี วามเสยี่ งตา่ โดยยนิ ยอมท่ีจะไดร้ บั ผลตอบแทนเพยี งในจานวนน้อย และคดิว่าการลงทนุ เป็นระยะเวลานานในอตั ราผลตอบแทนทแ่ี นน่ อนสมา่ เสมอ ซงึ่ ถงึ แม้ว่าจะเปน็ เงินจานวนไมส่ ูงมากนกั ก็อาจสะสมใหเ้ ป็นจานวนเงนิ มากในอนาคตได้ แตก่ ารพิจารณาถึงคา่ เสียโอกาสทจ่ี ะไดร้ บัผลตอบแทนในระดบั จานวนสงู โดยยอมรบั สภาพความเสยี่ งเพม่ิ ข้นึ บา้ งเลก็ นอ้ ยก็นา่ จะเปน็ ประเดน็ สาคัญที่ผูล้ งทุนจะนามาวิเคราะห์ตดั สนิ ใจลงทนุ นอกจากนั้นการกระจายความเสย่ี งในการลงทุนไวห้ ลายๆสถาบนัทง้ั สถาบันที่มีระดบั ความเสีย่ งต่า ระดบั ความเส่ียงปานกลาง และระดับความเสีย่ งคอ่ ยข้างสูง ไว้ในการลงทนุ คราวเดยี วกันกจ็ ะเปน็ แนวทางการตดั สนิ ใจลงทุนท่ดี ีประการหนึง่ เพราะผู้ลงทุนมีโอกาสที่จะไดร้ บัผลตอบแทนสูงข้นึ โดยมีความเส่ียงเฉลยี่ มากนอ้ ยตา่ งๆกัน และถึงแม้วา่ ผ้ลู งทนุ จะพลาดหวังในการลงทนุ ท่ีมรี ะดบั ความเสีย่ งสูง แต่ผลตอบแทนทีผ่ ูล้ งทุนไดร้ บั ในจานวนมาก กอ่ นหนา้ นั้นก็จะสามารถ ชดเชยความสญู เสยี ได้บา้ ง อกี ประการหนง่ึ ผลู้ งทุนก็ยงั ไม่ถึงกบั ล้มเหลวในการลงทนุ เสยี ทเี ดียว เนือ่ งจากยงั มีเงนิ ลงทุนทีมคี วามเสี่ยงตา่ เหลืออยอู่ ีก ผู้ลงทุนที่สนใจการลงทนุ และมคี วามมนั่ คงทางอารมณ์สงู จนสามารถที่จะยอมรับความเส่ยี งไดท้ กุ สภาวะแล้ว การตดั สินใจลงทนุ ในตลาดเงนิ นอกระบบจะทาให้ผลู้ งทุนไดร้ บัผลตอบแทนในอัตราทส่ี งู มากแตก่ ็จะมีความปลอดภัยของเงินทุนต่ามากเชน่ กนั อยา่ งไรกต็ ามการลงทนุ ในรปู แบบทมี่ คี วามเสียงสงู เพยี งอยา่ งเดยี ว โดยไมก่ ารจดั สรรเงินออมบางส่วนไว้ลงทนุ ในรปู แบบอ่ืนท่ีความ-เส่ียงปานกลางและความเส่ียงระดบั ตา่ บ้าง อาจทาให้ผลู้ งทุนสิ้นเน้อื ประดาตวั ไดใ้ นอนาคต หรืออาจกลายเปน็ มหาเศรษฐไี ดใ้ นพริบตาเช่นกัน แต่ผู้ลงทนุ ทีก่ ล้าไดก้ ลา้ เสียในลกั ษณะนจี้ ะไมถ่ ือวา่ มีการลงทนุเปน็ ไปตามหลักการลงทุนแบบ Portfolio management เลย นอกเสยี จากวา่ เขาไดม้ กี ารตัดสนิ ใจด้วยการพจิ ารณาอยา่ งรอบคอบแลว้ เทา่ น้นั อย่างไรก็ตามถ้าการลงทุนดังกลา่ วเป็นการลงทนุ จากเงินออมสว่ น ท่เี หลือจากการใชจ้ ่ายท่ีจาเปน็ แลว้ อาจไม่มผี ลตอ่ รายไดข้ องครอบครวั มากนกั

ตามหลักการลงทุนท่ีจะทาใหผ้ ลู้ งทุนมีการกระจายเงินลงทนุ โดยไม่เลือกลงทุนในรูปแบบใดรูปแบบหน่ึงเพียงอย่างเดียว ( Portfolio management ) ก็คอื การลงทนุ ผสมกันระหวา่ งรปู แบบที่มคี วามเสีย่ งตา่ ปานกลาง และสงู รปู แบบของการลงทุนอย่างหลกั ๆ สามารถสรปุ ได้ดงั ตารางลักษณะการลงทนุ จานวนเงนิ ลงทุนในแต่ละระดับความกล้าเสย่ี งของผู้ลงทุนการลงทนุ ที่มคี วาม ทัง้ หมด มาก ปานกลาง น้อย -เสย่ี งต่าการลงทนุ ที่มคี วาม - ปานกลาง ปานกลาง ปานกลาง -เสยี่ งปานกลางการลงทนุ ท่ีมีความ - นอ้ ย ปานกลาง สูง ทั้งหมดเส่ยี งสูงผลตอบแทนของ ตา่ มาก ตา่ ปานกลาง ค่อนข้าง สงู มากPortfolio สงูความปลอดภัยของ สูงมาก สูง ปานกลาง คอ่ นข้างต่า ตา่ มากPortfolio จากตารางจะเหน็ ไดว้ า่ ถา้ พฤตกิ รรมในการลงทุนของผลู้ งทนุ มรี ะดับความกลา้ เส่ยี งต่ามากแล้ว เขาจะเลือกลงทุนเฉพาะท่มี คี วามเสยี่ งต่าเท่านนั้ จงึ ทาใหม้ ผี ลตอบแทนของการกระจายเงินลงทุน (Portfolio )คอ่ นขา้ งต่าดว้ ยเช่นกัน และอาจสูญเสียโอกาสท่จี ะไดร้ ับผลตอบแทนเพ่มิ ขน้ึ ถ้าผลู้ งทนุ กลา้ ท่จี ะรับความเส่ยี งเพิม่ ข้ึนอกี เพียงเล็กน้อย ในทางตรงขา้ มถ้าผลู้ งทนุ มรี ะดับความกล้าเส่ียงสูงมาก เขาจะเลือกลงทุนในลกั ษณะทมี่ คี วามเสีย่ งสูง โดยมผี ลตอบแทนของ Portfolio สูงมากและมคี วามปลอดภัยของเงินลงทนุ ตา่ มากสาหรบั ผูท้ ี่มคี วามกล้าเสย่ี งเพยี งปานกลางก็จะกระจายการลงทุนไปในรปู ของการลงทนุ ทมี่ ีความเส่ียงปานกลาง และได้รับผลตอบแทนในการกระจายเงนิ ลงทนุ เพยี งปานกลาง ดังนนั้ การเลอื กลงทุนทเ่ี หมาะสมจึงขนึ้ อยูก่ ับพฤติกรรมในการกล้าเสีย่ งทีจ่ ะลงทุนของแต่ละบคุ คลว่า เขาจะเลอื กสถาบนั การเงินทีม่ รี ะดับความเสี่ยงใดจงึ จะเป็นทพี่ อใจ รวมถึงความสะดวกในการลงทนุ และสภาพคล่องทต่ี อ้ งการ อย่างไรก็ตามถา้ ผูล้ งทุนมีเงนิ ลงทนุ เพียงจานวนจากดั จนไมส่ ามารถจะกระจายเงินลงทนุ ไปไดแ้ ละมคี วามจาเปน็ จะต้องตดั สนิ ใจเลือกลงทุนเพียงอยา่ งใดอย่างหนงึ่ แล้ว ผลู้ งทนุ จึงควรคานงึ ถึงความปลอดภัยในการลงทนุ เปน็ ประการสาคัญ ดงั น้ันการเลอื กสถาบันการลงทุนทม่ี ีความเสย่ี งตา่ และมีสภาพคลอ่ งของเงนิลงทุนสงู จึงควรได้รบั การพิจารณามากกวา่ สถาบนั ทม่ี คี วามเสี่ยงสูงและมีสภาพคล่องของเงินลงทนุ ตา่