ขั้นตอนการแก้ปัญหา1

หนว่ ยที่ 2 กา รb lแe mก้ปsั oญl vหi nาg Pro

กา รแ mก้ปsั oญl vหi nาg Pro ble ขัน้ ตอนการแกป้ ั ญหา

ปั ญหาในชีวติ ประจาวนั • ขยะในโรงเรยี น • โคมราวงโาเรรมงยี เลนร่ายีใชนน้าชสใ่วานงยพกักากรลซ้ืาองขวอันงจากร้านค้าโรงอาหารของ • • พวงกญุ แจห้อยกระเป๋ าหาย ระบุรายละเอยี ดปั ญหา : .................................... สาเหตุ : ............................................................ วิธแี กป้ ั ญหา : ....................................................

ขนั้ ตอนการแกป้ ั ญหา การวิเคราะห์และกาหนดรายละเอียดของปั ญหา การวางแผนการแกป้ ั ญหา การดาเนินการแกป้ ั ญหา การตรวจสอบและประเมนิ ผล

การวิเคราะห์และกาหนดรายละเอียดของปั ญหา โดยรทะบาุความเข้าใจรายละเอียด เง่ือนไข ข้อกาหนดของปั ญหา • ขอ้ มูลเขา้ • ขอ้ มูลออกหรือสงิ่ ทตี่ อ้ งการ • วธิ ตี รวจสอบความถกู ตอ้ งของผลลพั ธ์

การวางแผนการแกป้ ั ญหา ถ่ายทอดความคดิ โดยอธบิ ายเป็นขนั้ ตอน • รหสั ลาลอง • ผงั งาน

การดาเนนิ การแกป้ ั ญหา โโLปปoรgรแoแกดกรAารมเlมนiภcินคาeกษอาามรเพตชิาว่นมเตCทอีว่ าJรง์aแเvพผa่ืนอไPแวyก้ tห้ปhัรoญือnอหาาSจโcพดrัฒaยtในchชา้

ตวั อยา่ ง การหาพ้นื ทีส่ ามเหลยี่ ม 1.การวเิ คราะห์และกาหนดรายละเอียดของปั ญหา ขอ้ มลู เขา้ คือ ความกวา้ ง ความยาวฐาน ขอ้ มูลออกคอื พ้นื ทีส่ ามเหลยี่ ม วธิ ตี รวจสอบความถกู ตอ้ ง เช่น • ความกวา้ ง 4 ความยาวฐาน 5 ,พ้ืนทีส่ ามเหลยี่ ม = 10 • ความกว้าง 5 ความยาวฐาน 10 ,พ้ืนทีส่ ามเหลีย่ ม = 25 • ความกว้าง 3 ความยาวฐาน 4 ,พ้ืนทีส่ ามเหลีย่ ม = 6

ตวั อยา่ ง การหาพ้ืนทีส่ ามเหลยี่ ม 2. การวางแผนการแกป้ ั ญหา 1. รบั คา่ ความยาวฐาน 2. รบั คา่ ความสงู 3. คานวณพ้นื ทีส่ ามเหลีย่ ม จากสตู ร พ้นื ที่ Δ คอื ½ x ความยาวฐาน x ความสูง 4. แสดงผลลัพธพ์ ้นื ที่ Δ

ตวั อยา่ ง การหาพ้นื ทสี่ ามเหลยี่ ม 3. การดาเนนิ การแกป้ ั ญหา ดาเนินการตามทีว่ างแผนไว้ คือ ทดลองดาเนินการตาม ขั้นตอนการวางแผนการปั ญหาไว้ โดยอาจใช้วิธีเขียน โปรแกรม เป็นเคร่ืองมือ หรือทดลองดาเนินการด้วยตนเอง ซ่ึงอาจดาเนนิ การไปพร้อมกบั การตรวจสอบและปรบั ปรงุ

ตวั อยา่ ง การหาพ้ืนทีส่ ามเหลีย่ ม 3. การดาเนินการแกป้ ั ญหา 1. รบั คา่ ความยาวฐาน ความยาวฐาน ความสงู 2. รบั คา่ ความสูง 3. คานวณพ้ืนทีส่ ามเหลยี่ ม 4 6 พ้ืนที่ Δ คือ ½ x ความยาวฐาน x ความสงู พ้ืนที่ Δ = ½ x 4 x 6 4. แสดงผลลพั ธพ์ ้นื ที่ Δ 12 = 12

ตวั อยา่ ง การหาพ้ืนทีส่ ามเหลีย่ ม 4.การตรวจสอบและประเมินผล พิจารณาผลลัพธ์ที่เกิดจากการดาเนินการว่าผลลัพธ์ ถูกต้องไม่ และทดสอบโดยใส่คา่ ที่ได้คิดไว้ในขั้นตอนที่ 1 ว่าได้ผลลัพธ์ออกมาตามที่คิดไว้กอ่ นหรือไม่ จากตัวอยา่ ง ลองนาขอ้ มูลเขา้ และข้อมูลออกที่เตรียมไว้ในขั้นตอนที่ 1 มาดาเนินการในขั้นตอนที่ 3 แล้วดูผลลัพธ์ว่าถูกต้อง หรือไม่ ถ้าไมไ่ ดใ้ ห้กลับไปพิจารณาตัง้ แตข่ ัน้ ตอนที่ 1 ใหม่ ทาอยา่ งนไี้ ปจนกว่าจะไดผ้ ลลัพธท์ ีถ่ ูกตอ้ ง

ตวั อยา่ ง การหาพ้นื ทสี่ ามเหลีย่ ม 4. ดาเนินการตรวจสอบและปรบั ปรุง 1. รบั คา่ ความยาวฐาน ความยาวฐาน ความสูง 2. รับคา่ ความสงู 3. คานวณพ้นื ทสี่ ามเหลยี่ ม 4 6 พ้ืนที่ Δ คือ ½ x ความยาวฐาน x ความสูง พ้นื ที่ Δ = ½ x 4 x 6 4. แสดงผลลพั ธพ์ ้นื ที่ Δ 12 = 12

ใหน้ ักเรียนศึกษา • กใหาร้นแักกเรป้ ียั ญนหศาึกษแลาเะนต้ือัวอหยาาใ่ นงทหี่ น2ัง.1สือหเรนียา้ นที่เ2ร่4ือ-ง2ข7ัน้ ตอน • นใหาน้นาักปเรระียกนาแรต่ละกลุ่มทาใบกิจกรรมที่ 2.1 ปั ญหา

สถานการณท์ ี่ 1 ซซคต่่ึึรณงงวผปิตจีู้ททสศปี่ี่จผอาีหะ่บสามนนอตีา้สยรมนิ์าป่ทาักงี ทธนไเิ์รรี่ผเักขวีย่าเา่้นานรสแตียมาข้อนมา่งงาไแกขรดลาัถน้คระเตขไปะป้า้อีแนรแงนี้รว่ ขมวนมง่ ีมคแต3กขะอัแนง.่ บ5ขนไปนัมนันญไ่นัดเกห้อฉ้เยาลรวกีี่ยยันวนวเ่าิดชจ็3กาะ

สถานการณท์ ี่ 1 ขัน้ ตอนที่ 1 การวเิ คราะห์และกาหนดรายละเอยี ดของปั ญหา ขอ้ มูลเขา้ คือ คะแนนคณติ ศาสตรป์ ีนี้ ขอ้ มลู ออก คือ ผลการตรวจสทิ ธใิ์ นการเขา้ ร่วมแขง่ ขัน วธิ กี ารตรวจสอบขอ้ มลู เช่น คะแนนวชิ าคณิตศาสตร์ปีนี้ คือ 4 ขอ้ มลู ออก คอื มีสทิ ธิเขา้ รว่ มแขง่ ขนั คะแนนวิชาคณิตศาสตร์ปีนี้ คือ 3.5 ขอ้ มลู ออก คอื มสี ิทธิเขา้ ร่วมแขง่ ขัน คะแนนวิชาคณติ ศาสตรป์ ีนี้ คือ 2 ขอ้ มลู ออก คอื ไมม่ สี ิทธิเขา้ ร่วมแขง่ ขนั

สถานการณท์ ี่ 1 ขนั้ ตอนที่ 2 การวางแผนเพ่อื แกป้ ั ญหา โดยให้นักเรยี นเลอื กคาตอบขอ้ ก – จ แล้วนามาเรียงลาดับตามขนั้ ตอนทีใ่ ช้ในการหาคาตอบ ก. รับคา่ คะแนนคณติ ศาสตรป์ ีนี้ ข. กาหนดคะแนนคณติ ศาสตรป์ ีทีผ่ า่ นมา ค. คานวณผลการตรวจสอบสิทธ์ โดยนา (คะแนนคณิตศาสตรป์ ีนี้ + 3.5 ) แล้วหารดว้ ย 2 ง. คานวณผลการตรวจสอบสทิ ธิ์ โดยนา (คะแนนคณติ ศาสตรป์ ีนี้ + 2) หารดว้ ยคะแนนคณติ ศาสตร์ปีทผี่ า่ นมา จ. คานวณผลการตรวจสอบสทิ ธ์ โดยนา คะแนนคณิตศาสตร์ปีนี้ + คะแนนคณติ ศาสตร์ปีทีผ่ า่ นมา

สถานการณท์ ี่ 1 ขนั้ ตอนที่ 2 การวางแผนเพ่ือแกป้ ั ญหา คาตอบ คอื ก ข ค (ก ข สลบั ทกี่ ันได้)

สถานการณท์ ี่ 2 บชพ่วา่อยทคพ้าขอ่ขนคามา้ยคสขดิอนรดมาไทคสี่ตา้ ขล3นาบมดาเโทมด่ือแยมลรีผาะูซคข้ ้ือนาขสมงัอ่กซงล้อืข้วแนยตมล่4ตะาบคลราัง้ท2

สถานการณท์ ี่ 2 ขัน้ ตอนที่ 1 การวิเคราะห์และกาหนดรายละเอียดของปั ญหา ขอ้ มลู เขา้ คอื จานวนชนิ้ ในการสงั่ ซ้อื ขนมแตล่ ะชนดิ ขอ้ มลู ออก คอื ราคาขนมรวมในการสงั่ ซ้ือแต่ละครงั้ วิธีการตรวจสอบขอ้ มลู เช่น จานวนสัง่ ซ้อื ขนม เป็น ขนมตาล 4 ชิน้ ขนมสอดไส้ 3 ชนิ้ และขนมกลว้ ย 4 ชนิ้ ราคารวมคือ 33 บาท จานวนสงั่ ซ้ือขนม เป็น ขนมตาล 2 ชิน้ ขนมสอดไส้ 2 ชิน้ และขนมกลว้ ย 2 ชนิ้ ราคารวมคอื 16 บาท จานวนสงั่ ซ้ือขนม เป็น ขนมตาล 3 ชิน้ ขนมสอดไส้ 3 ชนิ้ และขนมกลว้ ย 3 ชนิ้ ราคารวมคือ 27 บาท จานวนสงั่ ซ้อื ขนม เป็น ขนมตาล 2 ชิน้ ขนมสอดไส้ 2 ชิน้ และขนมกลว้ ย 0 ชนิ้ ราคารวมคือ 10 บาท

สถานการณท์ ี่ 2 ขนั้ ตอนที่ 2 การวางแผนเพ่อื แกป้ ั ญหา โดยให้นักเรียนเลือกคาตอบขอ้ ก – ช แลว้ นามาเรยี งลาดบั ตามขนั้ ตอนทใี่ ช้ในการหาคาตอบ ก. กาหนดราคาขนมตาล 2 บาท ขนมสอดไส้ 3 บาท และขนมกลว้ ย 4 บาท ข. คานวณราคาราคาขนมสอดไส้ โดยการนา จานวนชนิ้ ขนมสอดไส้ x ราคาขนมสอดไส้ ค. รบั จานวนชิน้ ของขนมตาล ขนมสอดไส้ และขนมกลว้ ย ง. คานวณราคาขนมทงั้ หมด โดการนา ราคาขนมตาล + ราคาขนมสอดไส้ + ราคาขนมกลว้ ย จ. คานวณราคาราคาขนมกลว้ ย โดยการนา จานวนชนิ้ ขนมกลว้ ย x ราคาขนมกลว้ ย ฉ. แสดงราคาขนมทัง้ หมด ช. คานวณราคาราคาขนมตาล โดยการนา จานวนชนิ้ ขนมตาล x ราคาขนมตาล

สถานการณท์ ี่ 2 ขนั้ ตอนที่ 2 การวางแผนเพ่อื แกป้ ั ญหา คาตอบ คือ ก ค ข จ ช ง ฉ ( ก และ ค สลับทกี่ นั ได้ และ ข จ ช สลบั ทีก่ นั ได้ )

สถานการณท์ ี่ 3 การคานวณปรมิ าณยาพาราเซตามอล ขัน้ ตอนที่ 1 การวิเคราะห์และกาหนดรายละเอียดของปั ญหา ขอ้ มลู เขา้ คือ น้าหนกั ของผปู้ ่ วย 35 กโิ ลกรมั ขอ้ มลู ออก คือ ปรมิ าณการให้ยาพาราเซตามอลกับผปู้ ่ วยซ่ึงมีน้าหนกั 35 กิโลกรมั วิธีการตรวจสอบขอ้ มูล เช่น ขอ้ มูลเขา้ เป็นผูป้ ่ วยทมี่ ีนา้ หนัก 35 กโิ ลกรัม ปรมิ าณยาทตี่ ้องรบั ประทาน คอื 1 เม็ด ไมเ่ กนิ 5-6 ครัง้ ตอ่ วนั

สถานการณท์ ี่ 3 ขนั้ ตอนที่ 2 การวางแผนเพ่อื แกป้ ั ญหา 1. ผูป้ ่ วยนา้ หนกั 35 กิโลกรมั 2. ตรวจสอบนา้ หนกั ผปู้ ่ วยวา่ ตรงกับเง่ือนไขใด ตอ่ ไปนี้ 2.1 ถ้าผปู้ ่ วยมีน้าหนัก 34-50 กโิ ลกรัม ให้ทานยาพาราเซตามอล 1 เม็ด ไมเ่ กนิ 5-6 ครงั้ ตอ่ วนั 2.2 ถ้าผูป้ ่ วยมีน้าหนกั 50-75 กโิ ลกรมั ให้ทานยาพาราเซตามอล 1 เมด็ คร่ึง ไมเ่ กิน 4-5 ครงั้ ตอ่ วัน 2.3 ถ้าผปู้ ่ วยมีนา้ หนัก 75 กโิ ลกรมั ข้นึ ไป ให้ทานยาพาราเซตามอล 2 เมด็ ไมเ่ กนิ 3-4 ครงั้ ตอ่ วัน 3. แสดงผลลัพธว์ า่ ผูป้ ่ วยต้องไดร้ บั ยาพาราเซตามอลในปริมาณเทา่ ใด

สถานการณท์ ี่ 3 ขนั้ ตอนที่ 3 การดาเนนิ การแกป้ ั ญหา 1เท. า่ตกรับวจ3ส5อกบิโวลา่ กผรปู้ มั่ วยน้าหนกั เทา่ ไร โดยในโจทยก์ าหนดน้าหนกั ผปู้ ่ วย 2. เปรียบเทียบน้าหนกั ของผปู้ ่ วยกบั เง่อื นไขทีก่ าหนดให้ พบว่า กิโลผกูท้รมัมี่ ีนจ้าึงหตนอ้ งกั ท3า5นยกาโิ พลการรามั เซตตรางมกอบั ลเงเ่ือพนียไงข1ผปู้เม่ ว็ดยทไมี่มีนเ่ ก้าินหน5กั-6 34-50 ครงั้ ตอ่ วนั

สถานการณท์ ี่ 3 ขนั้ ตอนที่ 4 การตรวจสอบและประเมินผล ตรวจสอบว่าปริมาณยาพาราเซตามอนทีค่ านวณได้ ในขัน้ ตอนที่ 3 วจตหา่ะรรตถงือตูกรไงตมากมอ้่ แับทงลขเี่ ะงอ้ห่ลอื มาอนลูกงไทผทขลีค่กดลิดาสพัหไอวธนบ้ใไ์ดนโมดหกถ่ ยรากู ือกรตวไาอ้มิธหงตี่นหใรดหาวค้ยกจา่อเ้สงอนอ่อื ากบนยลผไุอบัขล่นื กพลาวพัจิ หา่ าธไนร์ดขณดป้ นั้ไารวตใมิ้คหอารนมณอทต่ บยี่ัง้ ค1าแพลตวุมาข่า่ รัน้ คเาหตเาซมอตตนืออานทบมกี่ทอ1นั ีไ่นด้

สถานการณท์ ี่ 4 หาผลรวมน้าหนักเพ่ือนในห้อง ขัน้ ตอนที่ 1 การวเิ คราะห์และกาหนดรายละเอียดของปั ญหา ขอ้ มูลเขา้ คอื นา้ หนกั ของเพ่ือนในห้อง และจานวนของเพ่ือนในห้อง ขอ้ มูลออก คอื ผลรวมนา้ หนกั ของเพ่อื นในห้องทกุ คน วิธีการตรวจสอบขอ้ มูล เช่น น้าหนักของเพ่ือน เป็น 35 40 42 38 45 ผลรวมคือ 200 กโิ ลกรัม

สถานการณท์ ี่ 4 ขนั้ ตอนที่ 2 การวางแผนเพ่อื แกป้ ั ญหา 1. กาหนดผลรวมนา้ หนักของเพ่ือนในห้องเรมิ่ ต้น = 0 2. บวกสะสมน้าหนักของเพ่อื นในห้องให้ครบทุกคน โดย 3. ผลรวมของน้าหนกั ของเพ่อื น = ผลรวมของนา้ หนกั ของเพ่อื น + นา้ หนัก ของนกั เรียนของแตล่ ะคน

สถานการณท์ ี่ 4 ขัน้ ตอนที่ 3 การดาเนินการแกป้ ั ญหา 1. กาหนดผลรวม = 0 2. ดาเนินการบวกนา้ หนกั เพ่อื นคนที่ 1 กับน้าหนกั รวม เกบ็ ไวใ้ นผลรวม 3. นาผลรวม บวก น้าหนักเพ่อื นคนถดั ไป 4. ทาขอ้ 3 จนครบตามจานวนเพ่ือนในห้อง

สถานการณท์ ี่ 4 ขัน้ ตอนที่ 4 การตรวจสอบและประเมนิ ผล ตบนถูกร้าววหกตจเนอ้ อสงกั งอตใขหบรแอว้ยลคงจอ้้วเวพสเนาปอ่อืมกรบนถลยี ผคูกับบลตา่พเอทอ้ทิจ่นืงไี่ยีาใดดรบนจ้ว้ณผขายลานั้กวใลขทา่ หพัไนั้ี่ มด1ธตตผ้่์ อหวงัล้ นา่รแลเอืกตหพั ไาข่ มมธรนั้ ท์อืด่ แตนาถี่ ลอเกกู น้วนนัตลนิ ทหอ้ อกี่งรง1าหือทรรไดวมือส่าไ่ หตอมบรา่ ซงกโก่ึงดผอับยลาวกลจิธาพั จี หธะนดไ์ มดาเ่ นนิ

สถานการณท์ ี่ 5 พาของสามสงิ่ ขา้ มฝั่ ง ขัน้ ตอนที่ 1 การวเิ คราะห์และกาหนดรายละเอียดของปั ญหา ขอ้ มูลเขา้ คอื ของสามสิง่ ทีต่ อ้ งขา้ มฝั่งแมน่ ้า มผี ักกาด แกะและหมาป่ า โดยมเี รอื พาย 1 ลา และคนพายเรอื 1 คน ขอ้ มูลออก คือ ผักกาด แกะ และ หมาป่ า ขา้ มฝั่งได้ วิธกี ารตรวจสอบขอ้ มูล เช่น • ตรวจโดยจาลองสถานการณ์ ตามประเดน็ ตอ่ ไปนี้ • ของสามสงิ่ ขา้ มฝั่งแมน่ า้ ไปอีกฝั่ งครบแล้ว • คนพายเรอื นาของลงเรอื ขา้ มฝั่งไดค้ รงั้ ละ 1 อยา่ ง • เง่ือนไขของของบนฝั่ ง • แกะจะต้องไมอ่ ยูบ่ นฝั่งกบั ผกั กาด • หมาป่ าจะตอ้ งไมอ่ ยบู่ นฝั่งกับแกะ

สถานการณท์ ี่ 5 พาของสามสิง่ ขา้ มฝั่ ง ขัน้ ตอนที่ 2 การวางแผนเพ่ือแกป้ ั ญหา 1. เริม่ ตน้ พิจารณาฝั่งซ้าย เง่อื นไข คือ • แกะจะต้องไมอ่ ยบู่ นฝั่ งกับผักกาด • หมาป่ าจะต้องไมอ่ ยูบ่ นฝั่ งกบั แกะ 2. เรือวา่ งหรือไม่ 2.1 ให้เลือกนาของทลี่ ะเมิดเง่ือนไขบนฝั่ง หรือ อะไรก็ได้ ลงเรอื ไปฝั่ งตรงขา้ ม (เรือวา่ ง) ไมเ่ ช่นนัน้ (เรือไมว่ า่ ง) ถ้าไม2ล่ .2ะเมใหดิ ้สเงล่อื ับนขไอขงแทลี่ “้วกไินป”ฝั่กงตนั รตงาขมา้ เมง่อื นไขในเรอื กบั บนฝั่ง หรือ สง่ ของข้นึ ฝั่งถ้าฝั่งวา่ ง หรือ 3. กลบั ไปทาขอ้ 2 จนกวา่ จะมีของบนฝั่ งขวาครบ 3 สิง่

การดาเนนิ การแกป้ ั ญหา ตรวจสอบ และปรบั ปรงุ

การดาเนนิ การแกป้ ั ญหา ตรวจสอบ และปรับปรุง gg.gg/clepj