รวบรวมข้อมูลและการสอบถามราชบัญฑิตยสภา เรื่อง เบ่งบาน และ แบ่งบาน

1 ดอกไมแ้ บ่งบาน หรือดอกไมเ้ บ่งบาน 1. ทมี่ า สืบเนื่องจากการสอบถามสำนักงานราชบัณฑิตยสภา ทำให้เกิดข้อสงสัยใคร่รู้ว่า ดอกไม้สรปุ ใช้ แบง่ บาน หรือ เบง่ บาน กนั แน่? 2. ประเดน็ ท่คี น้ พบ โดยการสืบค้นข้อมูล จาก ผศ.โชษิตา มณีใส ภาคีสมาชิกราชบัณฑิตยสถาน สาขาวรรณกรรมรอ้ ยกรอง อ้างถึงใน เพจเฟซบุ๊ก กองบรรณาธิการอินเลิฟ (2556) 1กล่าวว่า เหตุเกิดเพราะ ‘ดอกไม้ แขง่ กนั เบ่งบาน’ ทั้ง ‘แบ่งบาน’ และ ‘เบ่งบาน’ ไม่มีในพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถานนะคะ แต่เรื่องนี้ได้รับคำอธิบายโดยตรงจาก ผศ.โชษิตา มณีใส ภาคีสมาชิกราชบัณฑิตยสถาน สาขาวรรณกรรมร้อยกรองค่ะ เครดิต2 http://rirs3.royin.go.th/ รูปท่ี 1 ภาพประกอบการเขียนของเพจเฟซบุ๊ก กองบรรณาธกิ ารอนิ เลฟิ รูปท่ี 2 ภาพประกอบการเขียนของเพจเฟซบุ๊ก กองบรรณาธกิ ารอนิ เลิฟ 1 เพจเฟซบกุ๊ กองบรรณาธิการอนิ เลิฟ. (2556, 17 กนั ยายน). เหตุเกดิ เพราะ ‘ดอกไมแ้ ข่งกนั เบง่ บาน’. https://bit.ly/2WIBuLr 2 เวบ็ ไซตน์ ้ีไม่สามารถสืบคน้ ได้

2 ป.ล.1 คำที่ยกมานี้เป็นตัวอย่างที่พบในต้นฉบับจริงที่อยากเล่าสู่กันฟัง เพื่อให้ เพ่อื นๆ ระมัดระวังการใช้ภาษา และพฒั นางานเขยี นให้ดแี ละมีคุณภาพยง่ิ ๆ ข้นึ คะ่ ป.ล.2 ภาษาในการนำเสนอแบบแปลกๆ บางครั้งอาจใชไ้ ทยคำองั กฤษคำ ทั้งหมด น้ีเพื่อความสนกุ สนาน และการจำได้ของเพอ่ื น ๆ เทา่ นัน้ นะคะ และในบทความนี้ จงึ มคี อมเมน้ ตท์ ่ีน่าสนใจมากมาย ไดแ้ ก่ Montra Ferrara Clyne (2556)3 กลา่ ววา่ ง้นั นใชค้ ำว่าแยม้ บาน เหมอื นเดมิ 2 · ถูกใจ · แสดงความรสู้ กึ · ตอบกลบั · เพม่ิ เตมิ · 27 ก.ย. 2013 Titima Yongbangsai (2556) 4 กล่าวว่า คุณปาริชาติ กิตินันทน์ นักวรรณศิลป์ ชำนาญการ แสดงความคิดเหน็ ไว้ คำ เบ่งบาน เป็นคำกริยา 2 ตัวซ้อนกัน เมื่อพิจารณาคำว่า เบ่ง มีความหมายว่า การพองตัวขึ้นและขยายตวั ออก คำ บาน มคี วามหมายวา่ ขยายออก คำ แบ่งบาน เป็นคำกริยา 2 ตัวซ้อนกัน เมื่อพิจารณาคำว่า แบ่ง มีความหมายว่า แยกสงิ่ ท่เี ป็นอนั เดียวกนั หรือถือว่าเปน็ อนั เดยี วกนั ออกเปน็ สว่ น ๆ ข้อความ ดอกไม้.......กลางสวน คำที่ควรเติมในจุดไข่ปลา คือ เบ่งบาน http://www.royin.go.th/th/webboardnew/answer.php?GroupID=&searchKey= &searchFrom=&searchTo=&PageShow=1&TopView=&QID=117735 มกี ารแก้ไข · 5 · ถกู ใจ · แสดงความรู้สึก · ตอบกลับ · เพมิ่ เติม · 27 ก.ย. 2013 Titima Yongbangsai ไดต้ อบกลับ · การตอบกลบั 1 รายการ Titima Yongbangsai6 (2556) กล่าวว่า คนนี้บอกเบง่ บาน เหมือนคา้ นกนั อยู่ ถกู ใจ · แสดงความรู้สกึ · เพม่ิ เตมิ · 27 ก.ย. 2013 3 คอมเมน้ ต์ 4 คอมเมน้ ต์ 5 เวบ็ ไซตน์ ้ี มเี พยี งเพจหน้าแรกของสานกั ราชบณั ฑติ ยสภา 6 คอมเมน้ ต์

3 เจย์ กญั ญารตั น์ (2556) กลา่ วว่า http://dict.longdo.com/search/เบง่ บาน7 ทำไมไมม่ ี\"แบง่ บาน\"ในพจนานุกรมละ่ คะ 1 · ถูกใจ · แสดงความรสู้ ึก · ตอบกลบั · เพ่ิมเตมิ · 27 ก.ย. 2013 Livivg InSin (2556) เราว่ามันเป็นคำสัมผัสนะคะ คือใช้เพื่อให้ภาษาราบรื่น สละสลวย บาน เฉยๆ บางทีมันก็ดูห้วนไปในบางบริบท ขึ้นอยู่กับแต่ละ สนพ ว่า อะล่มุ อล่วยแคไ่ หน พระราชนพิ นธใ์ นพระบาทสมเดจ็ พระมงกุฎเกลา้ เจา้ อยู่หัว ตอนชมโฉมนางศกนุ ตลา บางฉบบั กใ็ ช้แบ่งบาน งามโอษฐ์ดังใบไม้อ่อน งามกรดังลายเลขา งามรูปเลอสรรขวญั ฟ้า งามย่งิ บุปผาเบง่ บาน ข้อมลู จากเว็บเรอื นไทยคะ่ 8 http://www.reurnthai.com/index.php?topic=4389.495 1 · ถูกใจ · แสดงความรู้สึก · ตอบกลบั · เพิม่ เตมิ · 27 ก.ย. 2013 7 เวบ็ ไซต์ Longdo Dict จะกลา่ วในลาดบั ต่อไป 8 เวบ็ ไซต์ เรือนไทย วิชาการ ดอทคอม จะกล่าวในลาดบั ตอ่ ไป

4 จาก เว็บไซต์ Longdo Dict 9(ม.ป.ป.) มีผลลัพธ์การค้นหาสำหรับ เบง่ บาน วา่ เบ่งบาน [V] be cheerful, See also: be joyful, be happy, Syn. ชื่นบาน, สด ชื่น, Example: รู้สึกว่าวันนี้น้องสาวเบ่งบานเป็นพิเศษ คงจะกำลังมีความรัก , Thai definition: รสู้ ึกสดชื่นมีความสุข เบ่งบาน [V] bloom, See also: blossom, Syn. บาน, แย้มบาน, Example: ดอกไม้น้อย ๆ เบ่งบานไสวไปเต็มท้องทุ่งสุดลูกหูลูกตา, Thai definition: ขยายกลีบ ออกไปเตม็ ท่ี จาก เทาชมพู อา้ งถงึ ใน เว็บไซต์ เรอื นไทย วชิ าการ ดอทคอม10 (2554) วา่ ในพระ ราชนิพนธ์เรื่องศกุนตลา พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว มี ตอนชมโฉมนางศกนุ ตลาว่า งามโอษฐ์ดงั ใบไมอ้ อ่ น งามกรดังลายเลขา งามรูปเลอสรรขวญั ฟา้ งามย่ิงบปุ ผาเบ่งบาน แตก่ ม็ ีบางเล่มทีเ่ ป็นฉบับเกา่ พิมพ์เปน็ งามยิ่งบุปผาแบง่ บาน อาจารย์ของดิฉัน อธิบายวา่ หมายถึงดอกไมแ้ ยม้ คือบางกลีบบานแลว้ บางกลีบยังไม่บาน แตฉ่ บบั ทดี่ ิฉนั ใชอ้ ยู่ พิมพว์ า่ เบง่ บาน กเ็ ลยไมร่ วู้ ่าฉบับไหนถูกตอ้ งกันแน่ ต้องรอ คณุ V_Mee มาอธิบาย จาก กิจมาโนชญ์ โรจนทรัพย์ หรือทีร่ ู้จักกนั ดีและนิยมเรยี กว่า ครูลิลล่ี ได้เขียนไว้ ในเพจเฟซบกุ๊ ครลู ิลลี่ 11(2557) ว่า ดอกไมบ้ านเรยี กว่า \"แบง่ บาน\" ถา้ เรียก \"เบง่ บาน\" จะใช้ผดิ ความหมาย เพราะเบง่ คืออาการของคนที.่ .. อวดเบง่ เบ่งกล้าม เบ่งตอนถ่าย เป็นต้น อบุ ลราชธานีกเ็ มืองดอกบวั คอื กนั กบั ปทุมธานี ( ดาวขอตัวไปเตรยี มตัวสอนท่ีม.อบุ ลสำหรบั บ่ายนี้กอ่ นเด้อคะ่ ) 9 Longdo Dict. (ม.ป.ป.). ผลลพั ธก์ ารคน้ หาสาหรับ เบ่งบาน. https://bit.ly/3zL4Cj6 10 เทาชมพ.ู (2554, 4 สิงหาคม). ความคิดเห็นท่ี 506. เรือนไทย วชิ าการ ดอทคอม. https://bit.ly/3yKsPEW 11 เพจเฟซบุก๊ ครูลลิ ลี.่ (2557, 11 กนั ยายน). ดอกไมบ้ านเรียกว่า \"แบ่งบาน\". https://bit.ly/3gZPLtN

5 จากการพูดคุยสอบถามในทวิตเตอร์ระหวา่ ง T a k a r a n (2556) กับ ทอมทอม ทอม (2556)12 วา่ T a k a r a n @tkran00 20 ธ.ค. 2013 @TUTOR_TOM ครูทอมคะขอรบกวนถามค่า คำไหนถูกต้องกันแนเ่ หรอคะ ระหว่าง\"เบ่งบาน\" กับ \"แบ่งบาน\" คะ่ ทอมทอมทอม @JakkritTomTom 20 ธ.ค. 2013 @dookdooy ครูทอมคะขอรบกวนถามค่า คำไหนถูกตอ้ งกนั แน่เหรอคะ ระหว่าง\"เบ่งบาน\" กับ \"แบง่ บาน\" คะ่ ”13 // 'แบง่ บาน' ครบั ถ้า 'เบ่ง' มนั ไมน่ ่าดนู ะ 55+14 T a k a r a n @tkran00 20 ธ.ค. 2013 กำลงั ตอบกลบั ถึง @JakkritTomTom @TUTOR_TOM ขอบคุณคา่ จำไดว้ า่ ตอนเรยี นให้ใช้แบ่งบาน แตพ่ อมาเปิดพจนานุกรมกลับไม่เจอ แบง่ บาน เจอแตเ่ บ่งบาน เลยงง ๆ ค่ะ orz รปู ท่ี 3 ภาพประกอบการตอบกลบั ในทวติ เตอร์ 12 ทวิตเตอร์. (2556, 20 ธนั วาคม). เบ่งบาน กบั แบง่ บาน. https://twitter.com/jakkrittomtom/status/413869015103045632 13 ประโยคคาถามทแ่ี ลว้ มา 14 ประโยคคาตอบ

6 จาก เวบ็ ไซต์ Glosbe กล่าวถึง การเบง่ บาน ในภาษา อนิ โดนีเชยี (ม.ป.ป.) วา่ (Amsal 13:12) Maka, kebahagiaan15. muncul jika seseorang mengambil langkah untuk mengenali dan kemudian memuaskan kebutuhan rohaninya. แปลวา่ (สภุ าษติ 13:12, ล. ม.) ด้วย เหตุ นี้ ความ สุข จะ เบง่ บาน16 เมื่อ คน เรา ดาํ เนิน การ เพ่อื ระบุ ความ จําเปน็ ฝ่าย วญิ ญาณ ของ ตน แล้ว ตอบ สนอง. Walaupun bunga-bunga layu, mereka akan mekar17 kembali. แ ป ล ว่ า ดอกไมท้ โ่ี รยรา ยังอาจเบง่ บาน18ไดอ้ ีก การแปลข้างตน้ เวบ็ ไซต์ Glosbe เป็นผู้แปล 15 ความหมายตรงกบั 16 16 ความหมายตรงกบั 15 17 ความหมายตรงกบั 18 18 ความหมายตรงกบั 17

7 จาก สำนักงานราชบณั ฑติ ยสภา (2557)19 ได้มคี ำวา่ เบง่ บานหลงั ดอกไม้ ใน รำเพย (๑) ว่า รำเพย (๑) คำ รำเพย เป็นคำกริยาหมายถึง พัดอ่อน ๆ พัดเรื่อย ๆ ใช้กับลมว่า ลมรำเพย แปลวา่ ลมพัดออ่ น ๆ และมกั พากลิ่นหอมของดอกไม้มาด้วย. คำว่า รำเพย ส่วนมากพบใน งานวรรณกรรมหรือวรรณคดี ดังเนื้อเพลงลาวดวงดอกไม้ ตอนหนึ่งว่า “มวลดอกไม้เบ่ง บานสลอน ฝูงภมรวะว่อนใฝ่หา ดอกพิกุลยี่สุ่นจำปา ลมพัดพารำเพยขจร เกด กระถินสง่ กล่ินหอมฟุง้ กำจายจรุงระร่ืนเกสร…”. รำเพย อีกคำหนึ่งเป็นคำนาม เป็นชือ่ ตน้ ไม้ขนาดเล็ก สงู ๒-๓ เมตร ใบคลา้ ยใบย่โี ถ ดอกรูปกรวยหรือทรงกระบอกปากบาน มีหลายสี เช่น เหลือง ส้ม ขาว. ออกดอกเป็นช่อ ๓-๔ ดอกทีป่ ลายก่ิง มกี ลิน่ หอมออ่ น ๆ ออกดอกตลอดปี ผลสดสีเขียว ผลแกส่ ดี ำ ผลมีพิษ เปลือกของลำตน้ แกไ้ ข้มาลาเรยี . ใบและเมลด็ ใช้เปน็ ยาถ่าย นิยมปลูกเป็นไม้ประดับและ พชื สมุนไพร มชี ่ือเรยี กอื่น คอื กระทอก กระบอก หรือ ยโ่ี ถฝร่งั เพราะถนิ่ เดิมอยู่ในอเมริกา ใต้ ที่มา : บทวิทยุรายการ “รู้ รัก ภาษาไทย” ออกอากาศทางสถานี วิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย เมื่อวันที่ ๒๒ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๕๗ เวลา ๗.๐๐- ๗.๓๐ น. จาก วารสารราชบัณฑิตยสภา ปีที่ 43 ฉบับที่ 1 ม.ค.-เม.ย. 61 (2561)20 ได้เขียน ไว้ในข้อ 7. ศาสตร์ลับของโนะ “ฮานะ” ว่า ...ศาสตร์ลับของโนะ “ฮานะ\" (Hana) เปรยี บเทียบการแสดงกับการเบง่ บานของดอกไม้ “ยูเกน็ \" (Yugen)... 19 สานกั งานราชบณั ฑิตยสภา. (2557, 22 พฤษภาคม). ราเพย (๑). https://bit.ly/3yN9xPy 20 สานกั งานราชบณั ฑิตยสภา. (2561). ทฤษฎีการแสดงโนะ. วารสารราชบณั ฑิตยสภา. 43(1). 68. https://bit.ly/3jIMFMN

8 จาก ชมรมธรรมธารา ได้กล่าวในเรื่อง บุปฺผภาณี (2562)21 ในข้อที่ 1. ว่า ... (๑) “บุปผ” บาลีเป็น “ปุปฺผ” (ปุบ-ผะ) รากศัพท์มาจาก ปุปฺผฺ (ธาตุ = แย้ม, บาน) + อ ปัจจัย : ปปุ ผฺ + อ = ปปุ ผฺ (นปงุ สกลิงค)์ แปลตามศพั ทว์ ่า (1) “สง่ิ ทีแ่ ยม้ บาน” (2) “สิ่งที่ เบง่ บาน22เหมือนดอกไม”้ ... ข้อมูลจากการถามตอบจากสำนักงงานราชบัญฑิตยสภา (2564, 3 สิงหาคม) ตอบผ้รู วบรวมวา่ รปู ท่ี 4 ภาพประกอบการตอบกลับในการสอบถามราชบัณฑิตยสภา ดังนั้น คำว่า ดอกไม้แบ่งบาน หรือดอกไม้เบ่งบาน ยังไม่มีข้อยุติ สามารถใช้ได้ท้ัง สอง จนกวา่ จะมกี ารหาข้อยตุ ศิ ัพท์บญั ญัตนิ ี.้ รวมรวมขอ้ มูลโดย: เอกลกั ษณ์ ราชไรกจิ (2564, 3 สิงหาคม) 21 ชมรมธรรมธารา. (2562, 22 กนั ยายน). บุปผฺ ภาณี. https://dhamtara.com/?p=9456 22 คาทค่ี น้ พบ