inbound5471835659302255141

DQ Digital Intelligence Quotient

คาํ นํา รายงานเลมนี้เป็นสว นหน่ึงของรายวิชา (PC62506) นวตั กรรมและ เทคโนโลยสี ารสนเทศเพ่อื การส่ือสารการศึกษา ไดจัดทาํ ข้ึนเพ่อื ใหไ ดเรยี นรู ความหมายของความฉลาดทาดจิ ิทลั (Digital Intelligence Quotient) โดยมี เน้ือหาทีส่ าํ คัญ 8 ประการ ผูจัดทําหวงั เป็นอยางยิง่ วารายงานนี้เป็นประโยชนกบั ผูอา นไมมาก ก็น อย หากมขี อ เสนอแนะหรือขอผิดพลาดปรถการใดผูจ ัดทําขออภยั มา ณ ที่นี้ดย นางสาวสูไฮลา ดะแซ ผูจัดทาํ

เรอง สารบัญ หน้า หน าปก 1 คํานํ า 2 สารบัญ 3 ความหมายของความฉลาดของดจิ ิทัล 4 ทกั ษะทางดิจทิ ัล 5 ทกั ษะที่1 6 ทกั ษะท่ี2 8 10 ทักษะที3่ 13 ทกั ษะที่4 15 ทักษะท่ี5 16 18 ทักษะที่6 20 22 ทกั ษะที7่ ทกั ษะที่8 บรรณานกุ รม

ความหมาย ความฉลาดทางดจิ ิทลั ความฉลาดทางดจิ ิทัล (DQ: Digital Intelligence Quotient) คอื กลุม ความ สามารถทางสังคม อารมณ และการับรู ท่จี ะทาํ ใหคนคนหน่ึงสามารถเผชิ ญกับ ความทาทายของชวี ิตดิจิทลั และสามารถประตัว ใหเ้ขา กบั ชีวิตดิจิทัลได ความ ฉลาดทางดิจิทลั ครอบคลุมทัง้ ความรู ทกั ษะ ทัศนคตแิ ละคานิยม ท่ีจาํ เป็นตอ การ ใชช ีวติ ในฐานะสมาชกิ ของโลกออนไลน กลา วอกี นัยหน่ึงคือ ทกั ษะการใชส ่ือและ การเขา สงั คมโลกออนไลน

DQ มที ักษะความฉลาดทางดจิ ิทลั ทสี ําคญั 8 ประการดงั นี

1. ทกั ษะในการรกั ษาอัตลกั ษณ์ทดี ีของตนเอง (Digital Citizen Identity) สามารถสรางและบรหิ ารจดั การอัตลกั ษณที่ดีของตนเองไวไดอยา งดที ัง้ ในโลก ออนไลนแ์ละโลกความจรงิ อัตลักษณท่ีดีคือ การทผ่ี ใู ชส่ือดจิ ิทัลสรางภาพลกั ษณใน โลกออนไลนของตนเองในแงบวก ทงั้ ความคดิ ความรูสกึ และการการทาํ โดยมี วิจารณญาณในการรบั สงขา วสารและแสดงความคิดเหน็ มคี วามเห็นอกเห็นใจผรู ว ม งานใชงานสังคมออนไลน และรูจ ักรบั ผดิ ชอบตอ การกระทาํ ไมการะทําทีผ่ ิดกฎหมาย และจรยิ ธรรมในโลกออนไลน เชน การละเมิดลิขสิทธิ์ การกลนั่ แกลงหรอื การใชว าจา ท่ีสรางความเกลยี ดชังผูอ ่ืนทางส่ือออนไลน



2. ทกั ษะการคดิ วิเคราะห์มีวจิ ารณญาณทดี ี (Critical Thinking) สามารถในการวเิ คราะหแยกแยะระหวางขอ มูลทถี่ ูกตอ งและจอ มลู ทีผ่ ิด ขอ มลู ทม่ี ี เน้ือหาเป็นประโยชนและขอ มลู ท่ีเขา ขายอันตราย ขอ มลู ติดตอ ทางออนไลนที่นาตงั้ ขอ สงสยั และนาเช่อื ถือได เม่อื ใชอ นิ เทอรเ น็ตจะรูว า เน้ือหาอะไร เป็นสาระมปี ระโยชน รูเทา ทนั ส่อื และสารสนเทศ สามารถวเิ คราะหและประเมินขอ มูลจากแหลงขอ มลู ทห่ี ลากหลาย ได เขา ใจใจรปู แบบการหลอกลวงตางๆ ในโลกไซเบอร เชน ขา วปลอม เว็บปลอม เป็นตน เป็นตน

การคิดวเคราะห์มวี จารณญาณทดี มี อี งค์ประกอบดงั นี 1. ความรู ้ สามารถ อธบิ ายและจดจาํ ข้อมูลได้ 2. ความเข้าใจ สามารถ จัดระเบียบและเลือกข้อเท็จจรงิ และความคิด ออกมาใช้ได้ 3. การประยุกต์ สามารถนําข้อเท็จจรงิ และกฎข้อบังคับนํามาสรา้ ง ความคิดใหม่ๆ ได้ 4. การวิเคราะห์ สามารถแยก ความคิดและเรอื งต่างๆออกมา เปนข้อ ย่อยๆ ได้ 5. การสังเคราะห์ สามารถ นําความคิดย่อยๆ มารวม เปนแนวคิด ใหญ่ๆ ได้ 6. การประเมิน สามารถพัฒนา ความคิดเห็น และจัดลําดับ ความนํา คัญได้ DQ Digital Intelligence

3. ทักษะในการรักษาความปลอดภัยของ ตนเอง ในโลกไซเบอร์ (Cybersecurity Management) สามารถป องกนั ขอ มูลดว ยการสรางระบบความปลอดภยั ทีเ่ ขม แข็ง และป องกนั การ โจรกรรมขอ มลู หรอื การโจมตีออนไลนได มที กั ษะในการรักษาความปลอดภัยของ ตนเองในโลกออนไลน การรักษา ความปลอดภยั ของตนเองในโลกไซเบอรคือ การ ปกป อง อุปกรณ ดิจิทัลขอ มูล ท่ีจัดเก็บและขอ มลู าสว นตัว ไมใหเ สยี หาย สญู หาย หรอื ถกู โจรกรรมจากผไู มห วังดใี นโลกไซเบอร การรักษาความปลอดภยั ทาง ดิจทิ ลั มี ความสําคญั ดงั นี้

1. เพอื รักษาความเปนส่วนตวั และความลับหัวเรอง เพมิ่ ขอความในสวนหากไมได่ รักษาความปลอดภยั ใหก บั อปุ กรณดิจิทลั ขอมูลสวนและขอมูลทเี่ ป็นความลับอาจจะรัว่ ไหลหรือถกู โจรกรรมได 2. เพือปองกนั การขโมยอตั ลกั ษณ์ การขโมยอัตลักษณเร่มิ มจี ํานวนทมี่ ากข้ึนในยคุ ขอมูล ขา วสาร เน่ืองจากมกี ารธรุ กรรมทางออนไลนมากยงิ่ ข้นึ ผคู นเริ่มทําการชาํ ระ คา สนิ คา ผานส่ืออินเทอรเน็และทําธรุ กรรมบั ธนาคารออนไลน หากไมม กี าร รักษาความปลอดภยั ทเ่ี พียงพอ มิจฉาชีพอาจจะลว งขอมูลเกีย่ วกับบัตรเครดิต และขอมลู สวนตัวของผใู ชงานไปสวมรอยทําธุรกรรมได เชน ไปซ้อื สนิ คา กู ยมื เงิน หรอื สวมรอยรบั ผลประโยชนและสวัสดกิ าร

3. เพอื ปองกนั การโจรกรรมขอ้ มูล เน่ืองจากขอ มลู ตางๆ มักเกบ็ รกั ษาในรปู ของดิจิทัล ไมวาจะเป็นเอกสาร ภาพถา ย หรือลิปวดี ิโอ ขอ มูลเหลานี้อาจจะถกู โจรกรรมเพ่ือนําไปขายตอ แบลค็ เมล หรอื เรียกคา ไถ 4. เพอื ปองกันความเสียหายของขอ้ มูลและอุปกรณ์ ภยั คุกคามทางไซเบอรอาจสงผลเสียตอขอมลู และอุปกรณดิจิทลั ได ผูไมหี วงั ดบี างรายอาจมุงหวงั ดีใหเ กิดอันตรายตอ ขอมลู และอปุ กรณทเ่ี กบ็ รกั ษามากกวาทจ่ี ะโจรกรรมขอมูลนัน้ ภยั คุกคาม อยางไวรสั คอมพิวเตอร โทรจนั และมัลแวรส สรางความเสยี หายรา ยแรงใหก บั คอมพวิ เตอรห รือ ระบบปฎิบัตกิ ารได

4. ทักษะในการรักษาขอ้ มลู ส่วนตวั (Privacy Management) มดี ลุ พนิ ิจ ในการบรหิ ารจดั การขอ มลู สว นตวั รจู กั กปกป องขอ มลู ความสว นนตวั ในโลกออนไลนโ์ ดยเฉพาะ การแชรข อ มลู ออนไลนเพ่อื ป องกนั ความเป็นสว นตวั ทงั้ ของตนเองและผอู ่นื รเู ทา ทนั ภยั คกุ คามทางอนิ เทอรเ น็ต เชน มลั แวร ไวรสั คอมพวิ เตอร และ กลลวงทางไซเบอร

1. ไมค่ วรตังรหัสผา่ นของบัญชใี ชง้ านทีง่ายเกินไป 2. ตังรหัสผา่ นหน้าจอสมารท์ โฟนอยู่เสมอ 3. แชรข์ ้อมูลส่วนตัวในสือโซเชยี ลมเี ดียอย่างระมดั ระวงั 4. ใส่ใจกับการตังค่าความเปนส่วนตัว ระมดั ระวงั ในการเปด เผยชอื และ ทีตังของเรา และปฏิเสธแอปทีพยายามจะเข้าถึง ข้อมูลส่วนตัวของเรา 5. อยา่ ใชไ้ วไฟสาธารณะเมอื ต้องกรอกข้อมูลส่วนตัว เชน่ ออนไลน์ชอปปง หรอื ธุรกรรมธนาคาร หรอื การลงทะเบยี นใน สือสังคมออนไลน์ 6. รูเ้ ท่าทันภัยคกุ คามทางอินเทอรเ์ น็ต

5. ทกั ษะในการจดั สรรเวลาหน้าจอ (Screen Time Management) สามารถในการบรหิ ารเวลาทีใ่ ชอ ุปกรณยคุ ดิจทิ ัล รวมไปถึงการ ควบคุมเพ่ือใหเ กิดสมดุลระหวา งโลกออนไลนและโลกภายนอก ตระหนักถงึ อนั ตรายจากการใชเ วลาหน าจอนานเกินไปการทํางานหลาย อยางในเวลาเดยี วกันและผลเสียของการเสพตดิ ส่อื ดิจิทลั

6. ทกั ษะในการบรหิ ารจดั การขอ้ มลู ทีผใู้ ช้งาน มีการทิงไวบ้ น โลกออนไลน์ (Digital Footprints) สามารถเขา ใจธรรมชาตขิ องการใชช วี ิตในโลก ดิจทิ ลั วาจะหลงเหลอื รอ งรอยขอมูลทงิ้ ไวในโลก ออนไลน โซเชยี ลมเี ดีย รวมไปถึงเขาใจผลลพั ธท่ีอาจ เกิดข้นึ เพ่อื การดูแลสง่ิ เหลานี้อยางมคี วามรับผิดชอบ

รอยเทา้ ดจิ ิทลั (Digital Footprints) คืออะไร รอยเทาดิจิทลั คาํ ทท่ีใชเ รยี กรองรอยการกรถทําตางๆท่ีผใู ชงานทงิ้ รอยเอาไว ในโลกออนไลน โซเชียลมเี ดยี เวบ็ ไซตห รอื โปรแกรมสนทนา เชนเดียวกบั รอย เทา ของคนเดนิ ทาง ขอมลู ดิจิทลั เชน การลงทะเบียนอเี มล การโพสตขอ ความหรอื รูปภาพ เป็นตน กลาวงายๆรอยเทาดิจทิ ัลคือ ทักส่งิ ทกุ อยางในโลกอนิ เทอรเ น็ตท่ี บอกเร่ืองของเรา

7. ทกั ษะในการรับมอื กบั การกลันแกลง้ บนโลกไซเบอร์ (Cyberbullying Management) การกลัน่ แกลง บนโลกไซเบอรค อื การใชอิรเทอรเน็ตเป็นเคร่อื ง มือหรือชองทางเพ่อื กอใหเกดิ การคกุ คาม ลอลวงและการกลนั่ แกลง บนโลกอิเทอรเน็ตและส่อื สงั คมออนไลน โดยกลุม เป าหมายมักจะ เป็นกลมุ เด็กจนถงึ วัยรุน การกลัน่ แกลง บนโลกไซเบอรคลายกันกับ การกลัน่ แกลงในรูปแบบอ่ืน หากแตก ารกลนั่ แกลง ประเภทนี้จะ กระทาํ ผานส่อื ออนไลนหรอื ดิจิทลั เชนการสง ขอความทาโทรศพั ท

วธจี ดั การเมอื ถูกกลนั แกลง้ บนโลกไซเบอร์ (Stop) (Block) (Tell) หยุดการตอบโต้กับผู้ ปดกันการสือสารกับผู้ ถ้าผูก้ ลันแกล้งยังไมห่ ยุด กลันแกล้ง Logout กลันแกล้งโดยการ การกระทําอีกควรรายงาน จากบญั ชสี ือสังคม บล็อกจากรายชอื ผู้ คมออนไลน์ หรอื ปด ติดต่อ ผูป้ กครองหรอื ครูทีไวใ้ จ หรอื รายงานไปยังผูใ้ ห้ เครอ่ื งมมสื ือสาร บรกิ ารสือสังคมออนไลน์ นันๆ

8. ทกั ษะการใช้เทคโนโลยอี ยา่ งมจี ริยธรรม (Digital Empathy) เพ่มิ ขอ คมีความเห็นอกเหน็ ใจ และสรา งความสัมพนั ธท ี่ดกี ับผูอ ่ืนบนโลกออนไลน แมจ ะ เป็นการส่อื สารที่ ไมไดเ ห็นหน ากัน มปี ฏิสัมพันธอนั ดีตอ คนรอบขา ง ไมวาพอแม ครู เพ่ือนทัง้ ในโลกออนไลนและใน ชวี ติ จรงิ ไมดวนตดั สินผูอ่ืนจากขอมูลออนไลนแตเ พียงอยา งเดยี ว และ จะเป็นกระบอกเสียงใหผ ูท ่ี ตองการความชวยเหลือ

คิดก่อนจะโพสตล์ งสังคมออนไลน์ (Think Before You Post) T Is it true เร่อื งทีจ่ ะโพสตเ ป็นเร่ืองจริงหรือไม H Is it hurtful เร่อื งทจ่ี ะโพสตทาํ ใครเดอื ดรอนหรือไม I Is it illegal เร่อื งที่จะโพสตผดิ กฎหมายหรอื ไม N Is it necessary เร่ืองทีจ่ ะโพสตม สี าระหรอื ความจําเป็นหรอื ไม K Is it kind เร่อื งทีจ่ ะโพสตมเี จตนาดีหรือไม

บรรณานกุ รม 6 เหตกุ ารณ์ สะเทือนใจ!! จากภัย Cyberbullying - จส. 100 [Online]. แหล่งทีมา http://www.js100.com/en/site/post_share/view/25700 [4 มกราคม 2561] ดีปาจับมอื พนั ธมิตรขับเคลอื นความฉลาดทางดจิ ทิ ลั ให้เด็กไทยเทียบเทา่ มาตรฐาน [Online]. แหลง่ ทีมา http://www.ryt9.com/s/prg/2778991 [3 มีนาคม 2561] โจ๋ไทยเมนิ ออกก�าลงั กาย 40% อยากเลน่ เน็ต-เกมมากกวา่ [Online]. แหลง่ ทีมา http://www. manager.co.th/qol/viewnews.aspx?NewsID=9560000154824 [2 มกราคม 2561] วรรณ ธาราหิรัญโชติ. ทกั ษะทางดจิ ติ อลทีจําเปนสาํ หรับเด็กในอนาคต [Online]. แหล่งทมี า http://www.bangkokbiznews.com/blog/detail/642553 [3 มกราคม 2561]

นางสาวสไู ฮลา ดะแซ รหสั 634102062 ภาษาองั กฤษ หม2ู