หลกั สูตรโรงเรยี นบา้ นพลวง(พรหมบำรงุ ราษฎร)์ กลุ่มสาระการเรยี นรศู้ ิลปะ พทุ ธศกั ราช ๒๕๖๓ หน้า ๔๗ ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้นั พื้นฐาน พทุ ธศกั ราช ๒๕๕๑ กลุ่มงานบริหารวชิ าการ ปีการศกึ ษา ๒๕๖๓ โครงสร้างรายวิชาศลิ ปะ รหสั วชิ า ศ๑๕๑๐๑ ศิลปะ กลุ่มสาระการเรยี นรู้ศิลปะ ช้นั ประถมศกึ ษาปีท่ี ๕ เวลา ๘๐ ชัว่ โมง/ปี ลำดบั ช่อื หน่วย มาตรฐานการ สาระสำคญั สาระการ เวลา นำ้ หนกั ท่ี การเรียนรู้ เรียนรู้/ เรยี นร้ทู ้องถิน่ (ชัว่ โมง) คะแนน ตัวช้ีวัด ๑ ทัศนศิลป์ ศ ๑.๑ ป.๕/๑ - ความแตกตา่ งของ ๒ ๑๐ และการ ศ ๑.๑ ป.๕/๒ งานทศั นศิลป์ เปรยี บเทยี บ - จงั หวะ ตำแหนง่ ของ ๔ สง่ิ ต่างๆในสงิ่ แวดล้อม และงานทัศนศิลป์ ๒ การ ศ ๑.๑ ป.๕/๓ - การวาดภาพโดยใช้ ๔ ๑๕ สร้างสรรค์ ศ ๑.๑ ป.๕/๔ เทคนิคของแสงเงา นำ งาน ศ ๑.๑ ป.๕/๕ หนกั และ ทัศนศิลป์ ศ ๑.๑ ป.๕/๖ วรรณะสี - การปน้ั ดนิ น้ำมันหรือ ๔ ดนิ เหนยี วจาก จินตนาการ - การพมิ พ์โดยเนน้ การ ๔ จดั วางตำแหน่ง - การสรา้ ง ๒ องคป์ ระกอบและสือ่ ความหมายในงาน ทัศนศิลป์ ๓ ประโยชน์ ศ ๑.๑ ป.๕/๗ - ประโยชนแ์ ละคุณคา่ - ลกั ษณะ ๒ ๑๐ และคณุ คา่ ศ ๑.๒ ป.๕/๑ ของงานทศั นศิลป์ ภาพเขยี น งาน ปัน้ งาน ของงาน ศ ๑.๒ ป.๕/๒ - ลักษณะของงาน แกะสลัก เรอื น ทัศนศิลป์ ไทยทพี่ บเห็นใน ทัศนศลิ ป์ทสี่ ะท้อน ท้องถิน่ วฒั นธรรมและภูมิ - การตกแต่งบง้ั ๔ ปัญญาท้องถน่ิ ไฟ การแกะ เทียน การทำ ว่าว การตกแต่ง กระทง ลาย แกะสลกั ปะเกือม ลายผ้าของชาว เขมร ลาว กยู ❖ ระดับประถมศึกษา
หลักสตู รโรงเรยี นบา้ นพลวง(พรหมบำรุงราษฎร)์ กลุม่ สาระการเรียนร้ศู ิลปะ พทุ ธศกั ราช ๒๕๖๓ หนา้ ๔๘ ตามหลกั สูตรแกนกลางการศกึ ษาข้ันพนื้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ กลมุ่ งานบริหารวชิ าการ ปีการศกึ ษา ๒๕๖๓ ลำดับ ชื่อหน่วย มาตรฐานการ สาระการ เวลา น้ำหนัก ท่ี การเรยี นรู้ เรียนรู้/ สาระสำคญั เรยี นรูท้ ้องถน่ิ (ชว่ั โมง) คะแนน ๔ การสอ่ื ตัวชีว้ ัด อารมณ์เพลง - เคร่ืองดนตรี ๒ ๑๐ ศ ๒.๑ ป.๕/๑ -การสือ่ อารมณ์ของบท พื้นบา้ นเมือง ๕ เสยี งของ ศ ๒.๑ ป.๕/๒ เพลงด้วยองค์ประกอบ สรุ ินทร์ ซอ ๒ ตวั โนต๊ กนั ตรึม โทน ดนตรี กันตรมึ กรบั ๔ ๑๐ :จงั หวะกับอารมณ์ แคน ขลยุ่ พิณ เปยปุก ๔ ของบทเพลง เปยออ เปยซ :ทำนองกบั อารมณ์ ลัย ของบทเพลง -ลักษณะนักรอ้ งกลุม่ ต่างๆ -ลกั ษณะเสียง วงดนตรีประเภท ต่างๆ ศ ๒.๑ ป.๕/๓ -เคร่ืองหมายและ ศ ๒.๑ ป.๕/๔ สญั ลักษณท์ างดนตรี : บนั ไดเสยี ง๕ เสยี ง Pentatonic scale :โน้ตเพลงในบนั ไดเสียง ๕ เสียง -การบรรเลงเครือ่ ง ประกอบจงั หวะ ๖ การรอ้ งเพลง ศ ๒.๑ ป.๕/๕ -การร้องเพลงไทยใน ๔ ๑๐ ๒ ไทยหรือ ศ ๒.๑ ป.๕/๖ อตั ราสองชั้น ๒ สากล ศ ๒.๑ ป.๕/๗ -การรอ้ งเพลงสากล ๒ -การรอ้ ง ๒ เพลงประสานเสียงแบบ canon Round ๒ การด้นสดโดยใช้ประโยค เพลงแบบถาม- ตอบ -การบรรเลงดนตรี ประกอบกิจกรรมนาฏศลิ ป์ -การ สร้างสรรคเ์ สยี ง ประกอบการเลา่ เรอ่ื ง ❖ ระดบั ประถมศกึ ษา
หลกั สูตรโรงเรยี นบา้ นพลวง(พรหมบำรงุ ราษฎร)์ กลมุ่ สาระการเรยี นร้ศู ิลปะ พทุ ธศกั ราช ๒๕๖๓ หน้า ๔๙ ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขน้ั พ้ืนฐาน พทุ ธศกั ราช ๒๕๕๑ กลมุ่ งานบริหารวิชาการ ปกี ารศึกษา ๒๕๖๓ ลำดบั ชอื่ หนว่ ย มาตรฐานการ สาระสำคญั สาระการ เวลา น้ำหนัก ท่ี การเรยี นรู้ เรียนรู้ท้องถน่ิ (ชั่วโมง) คะแนน เรยี นร/ู้ ตวั ชี้วัด ๗ ความสัมพนั ธ์ ศ ๒.๒ ป.๕/๑ -ความสัมพันธ์ของ - ดนตรเี พอื่ ๒ ๕ ของดนตรีกับ ศ ๒.๒ ป.๕/๒ ดนตรีกบั ประเพณี งานร่ืนเรงิ ประเพณีใน วัฒนธรรม เชน่ บทเพลง วฒั นธรรม -คณุ คา่ ของดนตรี เซ้งิ เช่น เซ้งิ จากแหล่งวัฒนธรรม สวงิ เซ้ิงกะติบ - ดนตรเี พื่อ ๒ การบำบดั เช่น บทเพลง แกลมอ โจ มะมว๊ ด ๘ องค์ประกอบ ศ ๓.๑ ป.๕/๑ - องค์ประกอบ ๒ ๕๘ ของนาฏศลิ ป์ ของนาฏศิลป์ : จงั หวะ ทำนอง คำร้อง : ภาษาท่านาฏย ศพั ท์ :อุปกรณ์ ๙ การแสดง ศ ๓.๑ ป.๕/๒ - การประดิษฐ์ ๔ ๑๐ ๙ ภาษาท่า ศ ๓.๑ ป.๕/๓ ทา่ ทางประกอบเพลง ศ ๓.๑ ป.๕/๕ หรอื เร่ืองราว - การแสดง นาฏศิลป์ในชุดตา่ งๆ ๔ - การเปรยี บการแสดง นาฏศลิ ป์ ๒ ๑๐ การมีส่วน ศ ๓.๑ ป.๕/๔ - องคป์ ระกอบ ๒ ๕ ๑๐ ร่วมในการ ของละคร เขยี นเค้า : การเลือกและเขียน โครงเรอ่ื ง เคา้ โครงเร่ือง และบทละคร : บทละครสั้น ส้นั ❖ ระดบั ประถมศกึ ษา
หลกั สตู รโรงเรียนบา้ นพลวง(พรหมบำรงุ ราษฎร์) กล่มุ สาระการเรยี นรู้ศลิ ปะ พทุ ธศกั ราช ๒๕๖๓ หน้า ๕๐ ตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาข้นั พื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑ กลุ่มงานบรหิ ารวชิ าการ ปกี ารศกึ ษา ๒๕๖๓ ลำดับ ชือ่ หน่วย มาตรฐานการ สาระสำคัญ สาระการ เวลา น้ำหนกั ท่ี การเรียนรู้ เรียนรทู้ อ้ งถ่ิน (ชว่ั โมง) คะแนน เรยี นรู้/ ตวั ชี้วัด ๒ ๕๕ ๑๑ ประโยชน์ ศ ๓.๑ ป.๕/๖ - หลักการชม ๒ ของการชม การแสดง การแสดง - การถา่ ยทอด ความรูส้ ึกและคุณค่า ของการแสดง ๑๒ การแสดง ศ ๓.๒ ป.๕/๑ - การแสดงนาฏศิลป์ ๖๕ ๑๒ นาฏศลิ ปข์ อง ศ ๓.๒ ป.๕/๒ พืน้ บ้าน แต่ละทอ้ งถ่นิ - การเปรยี บเทียบการ แสดงนาฏศลิ ป์ใน ทอ้ งถน่ิ ต่างๆ รวมทั้งหมด ๘๐ ๑๐๐ ❖ ระดบั ประถมศึกษา
หลกั สตู รโรงเรียนบา้ นพลวง(พรหมบำรงุ ราษฎร)์ กลุ่มสาระการเรียนรศู้ ิลปะ พทุ ธศกั ราช ๒๕๖๓ หนา้ ๕๑ ตามหลกั สตู รแกนกลางการศกึ ษาขนั้ พน้ื ฐาน พทุ ธศกั ราช ๒๕๕๑ กล่มุ งานบรหิ ารวชิ าการ ปีการศึกษา ๒๕๖๓ รหัสวชิ า ศ๑๖๑๐๑ ศลิ ปะ โครงสร้างรายวชิ าศิลปะ ชั้นประถมศกึ ษาปีที่ กล่มุ สาระการเรยี นรู้ศิลปะ เวลา ๘๐ ชวั่ โมง/ปี ลำดับ ชอ่ื หนว่ ย มาตรฐานการ สาระสำคัญ สาระการ เวลา นำ้ หนกั ท่ี การเรียนรู้ เรยี นรู้/ เรยี นรู้ทอ้ งถน่ิ (ชวั่ โมง) คะแนน ตัวชี้วัด ๒ ๑๐ ๑ หลกั การจัด ศ ๑.๑ ป.๖/๑ - การใช้สีคูต่ รงกันขา้ ม ๒ ขนาด ศ ๑.๑ ป.๖/๒ ในการถ่ายทอด ๖ สัดส่วน ศ ๑.๑ ป.๖/๓ ความรู้สกึ ๔ ๑๐ ความสมดุลย์ - หลกั การจัดสดั สว่ น ๔ ในงาน ความสมดุลยใ์ นงาน ๔ ทศั นศลิ ป์ ทัศนศิลป์ ๔ - การสร้างงาน ทัศนศลิ ป์ รูปแบบ ๒ มติ ิ ๓ มติ ิ ๒ การ ศ ๑.๑ ป.๖/๔ - การสรา้ งสรรคง์ าน สรา้ งสรรค์ ศ ๑.๑ ป.๖/๕ ป้นั โดยใช้หลักการ งาน ศ ๑.๑ ป.๖/๖ เพ่มิ และลด ทศั นศิลป์ ศ ๑.๑ ป.๖/๗ - การสร้างสรรคโ์ ดยใช้ รปู และพนื้ ที่วา่ ง - การสร้างสรรคง์ าน ทศั นศิลปโ์ ดยใชส้ ีคู่ ตรงกนั ข้าม - การสรา้ งงาน ทัศนศิลป์เปน็ แผนภาพ แผนผงั และ ภาพประกอบ ❖ ระดบั ประถมศกึ ษา
หลักสตู รโรงเรยี นบ้านพลวง(พรหมบำรุงราษฎร์) กลุ่มสาระการเรยี นร้ศู ิลปะ พทุ ธศักราช ๒๕๖๓ หน้า ๕๒ ตามหลักสูตรแกนกลางการศกึ ษาข้ันพื้นฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ กลมุ่ งานบริหารวิชาการ ปกี ารศึกษา ๒๕๖๓ ลำดบั ช่ือหน่วย มาตรฐานการ สาระสำคญั สาระการ เวลา น้ำหนกั ท่ี การเรยี นรู้ เรยี นรทู้ อ้ งถิ่น (ชัว่ โมง) คะแนน เรียนรู้/ ๓ บทบาทของ ตวั ช้วี ัด งาน ทศั นศิลป์ใน ศ ๑.๒ ป.๖/๑ - บทบาทของ - การตกแต่ง ๒ ๑๐ ชีวิตและ สงั คม ศ ๑.๒ ป.๖/๒ ทศั นศลิ ปท์ ่ีสะท้อนชีวิต บง้ั ไฟ การแกะ ศ ๑.๒ ป.๖/๓ และสงั คม เทยี น การทำ - อทิ ธิพลของศาสนา วา่ ว การ ที่มตี ่อทัศนศิลปใ์ น ตกแต่งกระทง ๒ ท้องถ่ิน ลายแกะสลัก - อิทธิพลทางวัฒนธรรมใน ปะเกอื ม ลาย ทอ้ งถิน่ ทมี่ ตี ่อการสร้างงาน ทศั นศลิ ป์ ผ้าของชาว เขมร ลาว กูย - อทิ ธพิ ลของ ศาสนาพทุ ธ และศาสนาพ รามหมณท์ ีม่ ี ตอ่ การสรา้ ง พระพุทธรูป และลวดลาย บนปราสาทหิน ในจงั หวัด สุรนิ ทร์ - การเขยี น ภาพการ ดำรงชวี ติ การ แกะสลกั เทียน การออกแบบ ลวดลาย แกะสลกั ปะเกือม ลาย ผา้ ไหม การ ออกแบบ เครอ่ื งประดบั การสรา้ งทอี่ ยู่ อาศัย ❖ ระดบั ประถมศึกษา
หลกั สตู รโรงเรียนบา้ นพลวง(พรหมบำรงุ ราษฎร์) กล่มุ สาระการเรยี นรู้ศิลปะ พทุ ธศกั ราช ๒๕๖๓ หน้า ๕๓ ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาข้ันพ้ืนฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ กล่มุ งานบรหิ ารวิชาการ ปกี ารศกึ ษา ๒๕๖๓ ลำดับ ชอื่ หน่วย มาตรฐานการ สาระสำคญั สาระการ เวลา นำ้ หนกั ท่ี การเรยี นรู้ เรยี นรู้ท้องถ่ิน (ชั่วโมง) คะแนน เรียนร/ู้ ตวั ชว้ี ัด ๒ ๑๐ ๔ องค์ประกอบ ศ ๒.๑ ป.๖/๑ -การฟังเพลงโดยแยก ๒ ของดนตรี ศ ๒.๑ ป.๖/๒ องคป์ ระกอบของดนตรี ๒ และศัพท์ และสงั คีต ๒ ๑๐ ๒ สังคตี -เครื่องดนตรีไทยแต่ละ ๒ ภาค ๒ ๑๐ ๔ -บทบาทหน้าที่ของ ๒ เคร่ืองดนตรีประเภท ของเคร่ืองดนตรีสากล ๕ การเขียน ศ ๒.๑ ป.๖/๓ -เครื่องหมาย ตวั โนต๊ ไทย สญั ลกั ษณ์ทางดนตรี และสากล -โนต้ เพลงไทย อัตราจังหวะสองช้ัน -โน้ตไทย สากลในบนั ไดสยี ง C Majar ๖ การรอ้ งเพลง ศ ๒.๑ ป.๖/๔ -การรอ้ งเพลง ประกอบ ศ ๒.๑ ป.๖/๕ ประกอบดนตรี ดนตรี ศ ๒.๑ ป.๖/๖ -การสร้างสรรค์ รูปแบบจงั หวะและ ทำนองด้วยเคร่อื งดนตรี - การบรรยาย ความรู้สกึ และแสดง ความคิดเหน็ ท่มี ตี อ่ บท เพลง :เนอื้ หาในบทเพลง :องคป์ ระกอบในบท เพลง :คุณภาพเสียงในบท เพลง ❖ ระดบั ประถมศกึ ษา
หลกั สูตรโรงเรียนบา้ นพลวง(พรหมบำรงุ ราษฎร)์ กลุม่ สาระการเรยี นร้ศู ิลปะ พทุ ธศักราช ๒๕๖๓ หน้า ๕๔ ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาข้นั พนื้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ กลุ่มงานบริหารวชิ าการ ปกี ารศกึ ษา ๒๕๖๓ ลำดบั ช่อื หนว่ ย มาตรฐานการ สาระสำคญั สาระการ เวลา นำ้ หนกั ท่ี การเรียนรู้ เรียนรทู้ อ้ งถ่นิ (ชวั่ โมง) คะแนน เรียนร/ู้ ตัวชวี้ ัด ๖ ๑๐ ๗ ประวัติดนตรี ศ ๒.๒ ป.๖/๑ -ดนตรีไทยใน ไทย ศ ๒.๒ ป.๖/๒ ประวตั ิศาสตร์ ศ ๒.๒ ป.๖/๓ :ดนตรีในเหตกุ ารณ์ วนั สำคัญทาง ประวตั ศิ าสตร์ :ดนตรใี นยุคสมัย ตา่ งๆ :อทิ ธิพลของ วฒั นธรรมท่มี ีตอ่ ดนตรี ๘ สรา้ งสรรค์ ศ ๓.๑ ป.๖/๑ - การประดิษฐท์ ่าทาง ๒ ๑๐ ๑ ๔ ๑๐ ๒ การ ศ ๓.๑ ป.๖/๒ ประกอบเพลงปลกุ ใจ ๕๓ ๘ เคล่ือนไหว หรือเพลงพ้ืนเมือง ๒ - การออกแบบ ๒ ๒ สร้างสรรค์ : เครื่องแตง่ กาย : อปุ กรณ์ฉาก ประกอบการแสดง ๙ การแสดง ศ ๓.๑ ป.๖/๓ - การแสดงนาฏศลิ ป์ นาฏศิลป์ ศ ๓.๑ ป.๖/๔ และการแสดงละคร และละคร : รำวงมาตรฐาน อยา่ งงา่ ย : ระบำ : ฟอ้ น : ละครสรา้ งสรรค์ - บทบาทและหน้าทีใ่ น งานนาฏศิลปแ์ ละการ ละคร ๑๐ ความสมั พันธ์ ศ ๓.๑ ป.๖/๕ - องค์ประกอบของการ ของนาฏศลิ ป์ ศ ๓.๑ ป.๖/๖ แสดง กับการละคร - หลักการชมการแสดง ❖ ระดับประถมศกึ ษา
หลกั สตู รโรงเรยี นบ้านพลวง(พรหมบำรงุ ราษฎร)์ กลุ่มสาระการเรียนร้ศู ลิ ปะ พทุ ธศกั ราช ๒๕๖๓ หนา้ ๕๕ ตามหลักสูตรแกนกลางการศกึ ษาข้นั พื้นฐาน พทุ ธศกั ราช ๒๕๕๑ กลุ่มงานบรหิ ารวชิ าการ ปีการศกึ ษา ๒๕๖๓ ลำดบั ชอื่ หน่วย มาตรฐานการ สาระสำคัญ สาระการ เวลา นำ้ หนัก ท่ี การเรยี นรู้ เรยี นรู้ทอ้ งถน่ิ (ชัว่ โมง) คะแนน เรียนรู้/ ตัวชวี้ ัด ๒ ๕๔ ๑๑ ความสำคัญ ศ ๓.๒ ป.๖/๑ - ความสำคญั ของ ๒ ๘๐ ๑๐๐ ของนาฏศิลป์ ศ ๓.๒ ป.๖/๒ นาฏศลิ ปแ์ ละการละคร และการ : บคุ คลสำคัญ แสดง : คุณคา่ - ประโยชน์ท่ไี ด้รบั จาก การแสดงนาฏศลิ ป์และ การละคร รวมท้ังปี ❖ ระดบั ประถมศึกษา
หลกั สตู รโรงเรยี นบา้ นพลวง(พรหมบำรงุ ราษฎร)์ กลุ่มสาระการเรยี นรู้ศลิ ปะ พทุ ธศกั ราช ๒๕๖๓ หนา้ ๕๖ ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพนื้ ฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑ กลมุ่ งานบรหิ ารวิชาการ ปีการศึกษา ๒๕๖๓ อภิธานศัพท์ ทัศนศิลป์ โครงสร้างเคลอ่ื นไหว (mobile) เป็นงานประติมากรรมที่มีโครงสร้างบอบบางจัดสมดุลด้วยเส้นลวดแข็งบาง ๆ ที่มีวัตถุรูปร่าง รูปทรงตา่ ง ๆ ท่ีออกแบบเชื่อมติดกบั เสน้ ลวด เปน็ เคร่ืองแขวนทเ่ี คลอ่ื นไหวได้ด้วยกระแสลมเพียงเบา ๆ งานส่อื ผสม (mixed media) เป็นงานออกแบบทางทัศนศิลป์ทป่ี ระกอบด้วยหลายสื่อโดยใชว้ ัสดุหลาย ๆ แบบ เชน่ กระดาษ ไม้ โลหะ สรา้ งความผสมกลมกลืนดว้ ยการสร้างสรรค์ จังหวะ (rhythm) เป็นความสมั พนั ธข์ องทัศนธาตุ เชน่ เส้น สี รูปรา่ ง รูปทรง น้ำหนักในลักษณะของการซ้ำกัน สลับ ไปมา หรือลักษณะลื่นไหล เคลื่อนไหวไม่ขาดระยะจังหวะที่มีความสัมพันธ์ต่อเนื่องกันจะช่วยเน้นให้เกิด ความเด่น หรือทางดนตรีก็คือการซ้ำกันของเสียงในช่วงเท่ากันหรือแตกต่างกันจังหวะให้ความรู้สึกหรือ ความพอใจทางสุนทรียภาพในงานศลิ ปะ ทศั นธาตุ (visual elements) สง่ิ ที่เป็นปัจจัยของการมองเห็นเป็นส่วนต่าง ๆ ท่ีประกอบกันเป็นภาพ ได้แก่ เส้น นำ้ หนัก ท่ี วา่ ง รปู รา่ ง รปู ทรง สี และลักษณะพ้นื ผวิ ทศั นยี ภาพ (perspective) วิธีเขยี นภาพของวตั ถุให้มองเห็นวา่ มรี ะยะใกล้ไกล ทศั นศิลป์ (visual art) ศิลปะท่ีรับรู้ได้ด้วยการเห็น ได้แก่ จิตรกรรม ประติมากรรม ภาพพิมพ์ และงานสร้างสรรค์ อ่ืน ๆ ท่ี รบั ร้ดู ว้ ยการเห็น ภาพปะติด (collage) เป็นภาพที่ทำขึ้นดว้ ยการใช้วสั ดุตา่ ง ๆ เช่น กระดาษ ผ้า เศษวสั ดุธรรมชาติ ฯลฯ ปะตดิ ลงบน แผ่นภาพด้วยกาวหรือแป้งเปยี ก วงสีธรรมชาติ (color circle) คอื วงกลมซึ่งจดั ระบบสีในแสงสีรุ้งทเี่ รียงกันอยู่ในธรรมชาติ สีวรรณะอนุ่ จะอยู่ในซกี ท่มี สี ีแดงและ เหลอื ง ส่วนสีวรรณะเย็นอยูใ่ นซกี ท่มี ีสเี ขยี ว และสีม่วง สีคตู่ รงข้ามกนั จะอย่ตู รงกนั ข้ามในวงสี วรรณะสี (tone) ลักษณะของสีที่แบ่งตามความรู้สึกอุ่นหรือเยน็ เช่น สีแดง อยู่ในวรรณะอุ่น (warm tone) สี เขยี วอยู่ในวรรณะเยน็ (cool tone) สคี ่ตู รงขา้ ม (complementary colors) สีทอี่ ยตู่ รงกนั ข้ามกันในวงสธี รรมชาติเป็นคู่สกี ัน คือ สีคู่ท่ตี ดั กนั หรือต่างจากกนั มากท่ีสุด เชน่ สี แดงกับสเี ขียว สีเหลอื งกับสมี ว่ ง สีน้ำเงินกับสีส้ม ❖ ระดับประถมศึกษา
หลักสตู รโรงเรียนบ้านพลวง(พรหมบำรุงราษฎร)์ กลุ่มสาระการเรียนรศู้ ิลปะ พทุ ธศักราช ๒๕๖๓ หน้า ๕๗ ตามหลกั สตู รแกนกลางการศึกษาข้ันพื้นฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ กลุ่มงานบรหิ ารวชิ าการ ปกี ารศึกษา ๒๕๖๓ องค์ประกอบศิลป์ (composition of art) วชิ าหรอื ทฤษฎที ่เี กย่ี วกบั การสรา้ งรูปทรงในงานทศั นศลิ ป์ ดนตรี การดำเนนิ ทำนอง (melodic progression) ๑. การก้าวเดนิ ไปขา้ งหนา้ ของทำนอง ๒. กระบวนการดำเนินคอรด์ ซึ่งแนวทำนองขยบั ทลี ะข้ัน ความเขม้ ของเสยี ง (dynamic) เสียงเบา เสียงดัง เสียงที่มีความเขม้ เสียงมากก็ย่งิ ดังมากเหมือนกบั loudness ดน้ สด เป็นการเล่นดนตรีหรือขับร้อง โดยไม่ได้เตรียมซ้อมตามโน้ตเพลงมาก่อน ผู้เล่นมีอิสระในการ กำหนดวิธปี ฏิบตั เิ ครื่องดนตรแี ละขบั รอ้ ง บนพืน้ ฐานของเน้ือหาดนตรที ่ีเหมาะสม เชน่ การบรรเลง ในอตั รา ความเร็วท่ยี ืดหยุ่น การบรรเลงดว้ ยการเพ่มิ หรอื ตดั โนต้ บางตัว บทเพลงไล่เลียน (canon) แคนอน มาจากภาษากรีก แปลว่า กฎเกณฑ์ หมายถึงรูปแบบบทเพลงที่มีหลายแนวหรือดนตรี หลายแนว แต่ละแนวมีทำนองเหมือนกัน แต่เร่ิมไม่พร้อมกันแต่ละแนว จึงมีทำนองที่ไล่เลียนกันไปเป็น ระยะเวลายาวกวา่ การเลยี นทวั่ ไป โดยทั่วไปไมค่ วรต่ำกวา่ ๓ หอ้ ง ระยะขั้นคู่ระหว่างสองแนว ที่เลยี นกนั จะ ห่างกันเป็นระยะเท่าใดก็ได้ เช่น แคนอนคู่สอง หมายถึง แคนอนที่แนวทั้งสอง เร่ิมที่โน้ตห่าง กนั เป็นระยะคู่ ๕ และรักษาระยะคู่ ๕ ไปโดยตลอดถอื เป็นประเภทของลีลาสอดประสานแนวทำนองแบบ เลียนท่ีมกี ฎเกณฑ์เขม้ งวดทส่ี ดุ ประโยคเพลง (phrase) กลุ่มทำนอง จังหวะท่ีเรียบเรียงเช่ือมโยงกันเป็นหน่วยของเพลงที่มีความคิดจบสมบูรณ์ในตัวเอง มกั ลงท้ายด้วยเคเดนซ์ เปน็ หนว่ ยสำคัญของเพลง ประโยคเพลงถาม - ตอบ เป็นประโยคเพลง ๒ ประโยคที่ต่อเน่ืองกันลีลาในการตอบรับ – ส่งล้อ – ล้อเลียนกัน อย่างสอดคล้อง เป็นลักษณะคล้ายกันกับบทเพลงรูปแบบ AB แต่เป็นประโยคเพลงสนั้ ๆ ซ่ึงมักจะมีอัตรา ความเร็วเท่ากันระหว่าง ๒ ประโยค และความยาวเท่ากัน เช่น ประโยคเพลงที่ ๑ (ถาม) มีความยาว ๒ ห้องเพลง ประโยคเพลงท่ี ๒ (ตอบ) ก็จะมีความยาว ๒ ห้องเพลง ซึ่งจะมีลีลาต่างกัน แต่สอดรับกันได้ กลมกลืน ผลงานดนตรี ผลงานทีส่ ร้างสรรค์ขึ้นมาโดยมีความเกย่ี วข้องกับการนำเสนองานทางดนตรี เช่น บทเพลง การ แสดงดนตรี เพลงทำนองวน (round) เพลงท่ีประกอบด้วยทำนองอย่างน้อย ๒ แนว ไล่เลียนทำนองเดียวกัน แต่ต่างเวลาหรือจังหวะ สามารถไล่เลียนกันไปไดอ้ ยา่ งตอ่ เนอ่ื งจนกลับมาเริม่ ตน้ ใหม่ไดอ้ กี ไมม่ วี ันจบ ❖ ระดับประถมศกึ ษา
หลกั สตู รโรงเรยี นบ้านพลวง(พรหมบำรุงราษฎร์) กลุม่ สาระการเรยี นรศู้ ิลปะ พทุ ธศกั ราช ๒๕๖๓ หน้า ๕๘ ตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพนื้ ฐาน พุทธศกั ราช ๒๕๕๑ กล่มุ งานบริหารวชิ าการ ปกี ารศึกษา ๒๕๖๓ รูปร่างทำนอง (melodic contour) รูปรา่ งการขน้ึ ลงของทำนอง ทำนองทสี่ มดลุ จะมีทิศทางการขน้ึ ลงท่ีเหมาะสม สสี ันของเสียง ลักษณะเฉพาะของเสียงแต่ละชนดิ ที่มีเอกลกั ษณ์เฉพาะต่างกัน เช่น ลักษณะเฉพาะของสสี ันของ เสียงผู้ชายจะมีความทุ้มต่ำแตกต่างจากสีสันของเสียงผู้หญิง ลักษณะเฉพาะของสีสันของเสียง ของ เด็กผูช้ ายคนหนึ่งจะมคี วามแตกต่างจากเสยี งเดก็ ผชู้ ายคนอ่นื ๆ องค์ประกอบดนตรี (elements of music) สว่ นประกอบสำคัญท่ที ำให้เกิดเสยี งดนตรี ได้แก่ทำนอง จังหวะ เสยี งประสาน สสี ันของเสยี ง และ เนื้อดนตรี อตั ราความเร็ว (tempo) ความชา้ ความเร็วของเพลง เช่น อัลเลโกร(allegero) เลนโต (lento) ABA สัญลักษณ์บอกรปู แบบวรรณกรรมดนตรแี บบตรบี ท หรอื เทอรน์ ารี (ternary) ternary form สังคีตลักษณ์สามตอน โครงสร้างของบทเพลงท่ีมสี ่วนสำคญั ขยับทลี ะข้ันอยู่ ๓ ตอน ตอนแรกและ ตอนท่ี ๓ คือ ตอน A จะเหมอื นหรือคล้ายคลึงกันทง้ั ในแง่ของทำนองและกุญแจเสียง ส่วนตอนท่ี ๒ คือ ตอน B เป็นตอนท่ีแตกต่างออกไป ความสำคัญของสังคีตลักษณ์น้ี คือ การกลับมา ของตอน A ซ่ึงนำ ทำนองของส่วนแรกกลับมาในกุญแจเสียงเดิมเปน็ สังคีตลักษณ์ที่ใช้มากท่ีสุดโดยเฉพาะในเพลงร้อง จึงอาจ เรียกว่า สังคีตลกั ษณ์เพลงรอ้ ง (song form) กไ็ ด้ นาฏศิลป์ การตบี ท การแสดงท่ารำตามบทรอ้ ง บทเจรจาหรอื บทพากยค์ วรคำนึงถึงความหมายของบท แบ่งเป็นการตี บท ธรรมชาติ และการตบี ทแบบละคร การประดษิ ฐ์ท่า การนำภาษาท่า ภาษานาฎศิลป์ หรือ นาฏยศัพท์มาออกแบบ ให้สอดคล้องสัมพันธ์กับจังหวะ ทำนอง บทเพลง บทรอ้ ง ลีลา ความสวยงาม นาฏยศพั ท์ ศพั ท์เฉพาะทางนาฎศลิ ป์ ที่ใช้เกี่ยวกับการเรยี กท่ารำ กิริยาที่แสดงมีส่วนศีรษะใบหน้าและไหล่ สว่ นแขนและมือ สว่ นของลำตวั ส่วนขาและเทา้ บุคคลสำคญั ในวงการนาฎศิลป์ เปน็ ผู้เชีย่ วชาญทางนาฎศลิ ป์ และภูมปิ ญั ญาท้องถ่ินทส่ี รา้ งผลงาน ภาษาทา่ การแสดงทา่ ทางแทนคำพูด ใชแ้ สดงกิรยิ าหรอื อริ ิยาบถ และใชแ้ สดงถงึ อารมณ์ภายใน ❖ ระดบั ประถมศกึ ษา
หลกั สูตรโรงเรียนบ้านพลวง(พรหมบำรงุ ราษฎร)์ กลุม่ สาระการเรยี นร้ศู ิลปะ พทุ ธศกั ราช ๒๕๖๓ หนา้ ๕๙ ตามหลกั สูตรแกนกลางการศกึ ษาขน้ั พืน้ ฐาน พทุ ธศกั ราช ๒๕๕๑ กลมุ่ งานบริหารวชิ าการ ปกี ารศกึ ษา ๒๕๖๓ ส่วนขาและเทา้ กิริยาแสดง เช่น กระทบ ยืดยุบ ประเท้า กระดกเท้า กระทุ้ง จรด ขยับ ซอย วางส้น ยกเท้า ถัดเท้า สว่ นแขนและมอื กิรยิ าทแี่ สดง เช่น จบี ต้งั วง ลอ่ แกว้ มว้ นมือ สะบดั มอื กรายมือ สา่ ยมือ สว่ นลำตวั กิริยาท่ีแสดง เชน่ ยกั ตวั โยต้ วั โยกตัว ส่วนศีรษะใบหนา้ และไหล่ กริ ิยาท่แี สดง เช่น เอียงศีรษะ เอยี งไหล่ กดไหล่ กล่อมไหล่ กล่อมหน้า สง่ิ ทีเ่ คารพ ในสาระนาฎศิลป์มีสิ่งท่ีเคารพสืบทอดมา คือ พ่อแก่ หรือพระพรตฤษี ซ่ึงผู้เรียนจะต้อง แสดง ความเคารพ เมือ่ เร่ิมเรยี นและก่อนแสดง องคป์ ระกอบนาฎศลิ ป์ จังหวะและทำนองการเคล่อื นไหว อารมณ์และความรูส้ ึก ภาษาท่า นาฎยศัพท์ รูปแบบของการ แสดง การแตง่ กาย องค์ประกอบละคร การเลอื กและแต่งบท การเลือกผู้แสดง การกำหนดบคุ ลกิ ของผู้แสดง การพัฒนารูปแบบของการ แสดง การปฏบิ ัติตนของผ้แู สดงและผ้ชู ม ❖ ระดบั ประถมศึกษา
หลกั สตู รโรงเรยี นบ้านพลวง(พรหมบำรงุ ราษฎร์) กลมุ่ สาระการเรียนร้ศู ลิ ปะ พทุ ธศักราช ๒๕๖๓ หน้า ๖๐ ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาข้ันพ้ืนฐาน พุทธศกั ราช ๒๕๕๑ กลุม่ งานบรหิ ารวิชาการ ปีการศกึ ษา ๒๕๖๓ บรรณานุกรม สำนักวชิ าการและมาตรฐานการศกึ ษา. กรอบแนวทางการปรบั ปรุงหลักสูตร การศึกษาขน้ั พน้ื ฐาน พุทธศักราช ๒๕๔๔. กรุงเทพมหานคร: โรงพมิ พช์ ุมนุมสหกรณ์ การเกษตร, ๒๕๕๐. . ตัวชว้ี ดั และสาระการเรียนรแู้ กนกลาง กลมุ่ สาระการเรยี นรู้ศลิ ปะ. กรุงเทพมหานคร : โรงพมิ พ์ชมุ นุมสหกรณก์ ารเกษตร, ๒๕๕๑. . แนวทางการบรหิ ารจดั การหลักสตู ร. กรงุ เทพมหานคร: โรงพิมพ์ชุมนมุ สหกรณ์ การเกษตร, ๒๕๕๑. . แนวปฏบิ ตั ิการวัดและประเมินผลการเรียนรู้. กรุงเทพมหานคร: โรงพมิ พ์ชมุ นมุ สหกรณ์การเกษตร, ๒๕๕๑. หลักสตู รแกนกลางการศึกษาขั้นพน้ื ฐาน พทุ ธศกั ราช ๒๕๕๑ กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ชมุ นมุ สหกรณ์การเกษตร, ๒๕๕๑. ❖ ระดับประถมศกึ ษา
หลกั สูตรโรงเรียนบ้านพลวง(พรหมบำรงุ ราษฎร)์ กล่มุ สาระการเรยี นรู้ศิลปะ พทุ ธศกั ราช ๒๕๖๓ หน้า ๖๑ ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาข้ันพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑ กล่มุ งานบริหารวิชาการ ปกี ารศกึ ษา ๒๕๖๓ ภาคผนวก ❖ ระดับประถมศกึ ษา
หลกั สตู รโรงเรียนบา้ นพลวง(พรหมบำรุงราษฎร)์ กลมุ่ สาระการเรยี นรู้ศลิ ปะ พทุ ธศักราช ๒๕๖๓ หน้า ๖๒ ตามหลักสตู รแกนกลางการศึกษาขนั้ พ้นื ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ กลุ่มงานบริหารวชิ าการ ปกี ารศึกษา ๒๕๖๓ คณะผจู้ ัดทำ คณะท่ีปรึกษา นายอุดม ภาสดา ศึกษานิเทศก์สำนกั งานเขตพืน้ ท่กี ารศึกษาประถมศกึ ษาสรุ ินทรเ์ ขต ๓ คณะกรรมการสถานศึกษา ๑. นายมิตร พะงาตนุ ดั ประธานกรรมการสถานศกึ ษาขั้นพน้ื ฐาน ๒. นางสมบตั ิ กิมเลง กรรมการผู้แทนผู้ปกครอง ๓. นายประเสรฐิ ใจกล้า กรรมการผแู้ ทนครู ๔. นายสวุ รรณ ไกยฝา้ ย กรรมการผู้แทนองคก์ รชุมชน ๕. นายเกียว พันธเ์ สน กรรมการผู้แทนองคก์ รปกครองส่วนทอ้ งถน่ิ ๖. พระวิสทุ ธ์ วิสทุ โธ กรรมการผแู้ ทนพระภิกษสุ งฆ์ ๗. นายทวี ปยิ ไพร กรรมการผู้แทนองคก์ รศาสนา ๘. นายคอย สำราญสขุ กรรมการผแู้ ทนศษิ ยเ์ กา่ ๙. นายธนพล คณู สวา่ ง กรรมการผู้ทรงคุณวฒุ ิ ๑๐. นายถาวร ผูกดวง กรรมการผทู้ รงคุณวุฒิ ๑๑. นายแถม อดิ ประโคน กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ ๑๒. นายหอม กายดี กรรมการผทู้ รงคุณวฒุ ิ ๑๓. นางสุภาพ หมน่ั เท่ยี ง กรรมการผู้ทรงคณุ วฒุ ิ ๑๔. นายบญั ญัติ โสพนิ กรรมการผทู้ รงคณุ วฒุ ิ ๑๕. นายศักด์ชิ ยั เลศิ อรณุ รัตน์ กรรมการและเลขานุการ คณะทำงาน ๑. นายศักดิช์ ัย เลศิ อรุณรัตน์ ผูอ้ ำนวยการโรงเรียน ประธานกรรมการ รองประธานกรรมการ ๒. นายประทปี อร่ามเรือง รองผูอ้ ำนวยการโรงเรียน กรรมการ กรรมการ ๓. นางลดั ดา นิสสัยดี ครชู ำนาญการพเิ ศษ กรรมการ กรรมการ ๔. นางสาวเอื้องนภา คดิ สม ครูชำนาญการ กรรมการ กรรมการและเลขานกุ าร ๕. นางสาวกนกนาถ สุชาตสิ ุนทร ครู กรรมการและผู้ช่วยเลขานุการ ๖. นายราชนพ ลำภู ครชู ำนาญการ ❖ ระดบั ประถมศึกษา ๗. นางสาวขนษิ ฐา แก้วมุงคณุ ครูอัตราจา้ ง ๗. นายชนายุทธ ตรงตามคำ ครูชำนาญการ 8. นางสาวกติ ตยิ า กิมาวหา ครู
หลักสตู รโรงเรยี นบ้านพลวง(พรหมบำรงุ ราษฎร)์ กลุ่มสาระการเรียนรศู้ ลิ ปะ พทุ ธศกั ราช ๒๕๖๓ หนา้ ๖๓ ตามหลักสตู รแกนกลางการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑ กลุ่มงานบริหารวิชาการ ปีการศึกษา ๒๕๖๓ ผู้เสนอโครงการ ……………………………………………... (นายชนายทุ ธ ตรงตามคำ) คร/ู หัวหน้ากล่มุ บรหิ ารงานวชิ าการ ผู้เห็นชอบโครงการ ……………………………………………. (นายศกั ด์ิชัย เลิศอรณุ รัตน์) ผู้อานวยการโรงเรยี นบา้ นพลวง(พรหมบำรุงราษฎร)์ ผอู้ นมุ ตั ิโครงการ ……………………………………………. (นายมิตร พะงาตนุ ัด) ประธานคณะกรรมการสถานศกึ ษาขั้นพ้ืนฐาน โรงเรยี นบ้านพลวง(พรหมบำรงุ ราษฎร์) ❖ ระดบั ประถมศึกษา
Search