ดนตรีสากล

๕หนว่ ยการเรียนรู้ท่ี ดนตรสี ากล จุดประสงค์การเรียนรู้ ๑. อธิบายเหตผุ ลท่คี นต่างวฒั นธรรมสรา้ งสรรคง์ านดนตรีแตกต่างกนั ได้ ๒. อธบิ ายบทบาทของดนตรใี นการสะทอ้ นแนวความคิดและคา่ นิยมทเี่ ปล่ยี นไปของคนในสงั คมได้

บทบาทของดนตรีสากลในการสะท้อนสงั คม ความเชอื่ กับการสร้างสรรค์งานดนตรี ชาวกรกี โบราณเชื่อวา่ นักรอ้ งและนักดนตรี เปน็ ทูตสวรรค์ ผนู้ าคาสอนของพระเจ้า มาสือ่ สารกบั มวลมนุษยชาติ ผา่ นเสียง บรรเลงดนตรีและขับรอ้ ง นกั ร้องนักดนตรี จึงเปน็ ผทู้ พี่ ระเจ้าโปรดปราน ดนตรกี รีกเป็นพืน้ ฐานของดนตรสี ากลอยา่ ง แทจ้ รงิ เพราะมีหลกั ฐานทบ่ี นั ทึกเป็นลาย ลกั ษณ์อกั ษรไวอ้ ยา่ งชดั เจน

ศาสนากับการสร้างสรรคง์ านดนตรี • ชาวยวิ เคยใชเ้ สยี งขับรอ้ งและการเตน้ ราประกอบการบรรเลงเครือ่ งดนตรีโบราณ ๒ ชนิดคือ ทิมบาเลส (Timbales) และซอลเทอรี (Psaltery) ในศาสนพิธี ต่อมาจงึ ใชว้ งแตรวงประสมออรแ์ กนบรรเลงรว่ มกับ การขบั ร้องในวหิ ารยิว ชาวยิวจึงสร้างผลงานดนตรีสาหรับศาสนาข้ึน • ครสิ ตศ์ าสนิกชนทัง้ นกิ ายโรมนั คาทอลกิ และนกิ ายโปรเตสแตนต์ใชเ้ พลงขับรอ้ งประกอบดนตรีในศาสนพิธี มพี ระผู้ใหญท่ เ่ี ปน็ ทั้งพระและสงั คตี กวไี ด้สร้างผลงานดนตรีขนึ้ ใช้ในทางศาสนาเปน็ จานวนมาก ผู้ทีม่ ีผลงานโดดเดน่ และเปน็ อมตะ เซนตป์ อล มารต์ นิ ลเู ทอร์ เซนตอ์ อกัสติน สนั ตะปาปาเกรกอรที ่ี ๑ กวโิ ด ดาเรซโซ การใช้ดนตรีในกิจกรรม ทางพระพทุ ธศาสนา

วิถีชวี ติ กบั การสรา้ งสรรค์งานดนตรี อิทธพิ ลของดนตรีต่อวถิ ชี ีวิตของมนษุ ย์ ส่งผลทาใหเ้ กดิ การสร้างสรรคด์ นตรีขนึ้ ๒ ประเภท อิทธิพลของดนตรีตอ่ บคุ คลทางกายภาพ อิทธพิ ลของดนตรตี อ่ บคุ คลทางจิตใจ • ในการดารงชีวิตประจาวัน เม่ือบคุ คลไดย้ นิ เสยี งเพลงทต่ี นชน่ื • บคุ คลสามารถรับรคู้ วามงามของดนตรไี ด้อย่างถกู ต้อง โดยใช้วิธี ชอบย่อมแสดงอาการตอบสนองด้วยกาย เช่น ผงกหัว ปรบมือ ฟังแบบเพอร์เซฟตีฟ (Perceptive Listening) คอื ฟังอย่างตง้ั ใจ เป็นต้น ด้วยปฏิกิรยิ าตอบสนองทางกายของบคุ คลต่อ เสียงดนตรีเช่นนี้ ผู้สร้างสรรคผ์ ลงานดนตรจี ึงคดิ กระบวนการ • การบรรเลงดนตรที ่ีงา่ ยและแพรห่ ลายที่สดุ คอื การขบั รอ้ งเพลง แบบ (Styles) ของบทเพลงและลกั ษณะจังหวะ (Rhythms) การรอ้ งเพลงทาใหบ้ คุ คลมคี วามสขุ สามารถร้องคนเดียวหรือรอ้ ง ใหม่ๆ ขึ้นมา เป็นหมกู่ ็ได้ • เช่น ในยุคดนตรคี ลาสสกิ นั้นสังคตี กวไี ด้คดิ ประดิษฐ์เพลงสวีท • วชิ าการแพทยท์ งั้ แผนปัจจบุ นั และแผนโบราณวิจัยพบว่า หลายๆ กระบวน แตล่ ะกระบวนมีลักษณะจงั หวะแตกต่างกัน เสยี งดนตรแี ละกิจกรรมดนตรสี ามารถใชบ้ าบดั โรคทางจิต หรอื เพอ่ื ใชบ้ รรเลงประกอบการเตน้ ราหลายกระบวนแบบ ในยคุ บริหารจติ ให้เขม้ แข็งได้ เพลงปอ๊ บปูลาร์นกั ประพันธ์เพลงก็ไดค้ ิดประดิษฐ์เพลงกระบวน แบบตา่ งๆ เช่น บอลรูม ลาตนิ แจ๊ส รอ็ ก โซล ไจฟ์ ฮปิ ฮ็อป แรป็ • ในดา้ นวชิ าการแพทย์ทัง้ แผนปัจจุบนั และแผนโบราณพบวา่ เสียงดนตรแี ละกจิ กรรมทางดนตรสี ามารถใชเ้ ปน็ เครือ่ ง บาบัดรกั ษาโรคทางกายได้ แตต่ ้องเลอื กใหเ้ หมาะสม

เทคโนโลยีกบั การสรา้ งสรรคง์ านดนตรี เมือ่ เทคโนโลยีดา้ นไฟฟา้ และอเิ ลก็ ทรอนกิ สเ์ จรญิ ขน้ึ ในศตวรรษท่ี ๒๐ มนุษย์กร็ ้จู กั นาเทคโนโลยีดา้ นไฟฟ้าและอิเลก็ ทรอนกิ ส์มาใช้ประโยชนใ์ นการสรา้ งสรรค์เคร่อื ง ดนตรแี ละผลงานเพลงอย่างกวา้ งขวาง เชน่ ดา้ นการผลิตเคร่ืองดนตรี ด้านการผลิตเสียงดนตรี ด้านการอุตสาหกรรมดนตรี

บทบาทของดนตรสี ากลในการสะท้อนสงั คม ค่านิยมของสังคมในผลงานดนตรี • คา่ นิยมมกั เปลี่ยนแปลงไปตามกระแสความนยิ ม คา่ นยิ มทป่ี รากฏอยู่ในบทเพลง จึงเปล่ยี นแปลงไปตามปี พ.ศ. และตามสภาวะของระบอบการปกครอง จารตี ประเพณี ความเชอ่ื ของสงั คมในผลงานดนตรี • มีท้ังคงอย่แู ละท้ังทีเ่ ปลี่ยนแปลงไป เช่น นกั ดนตรพี ธิ กี รรมเชอ่ื วา่ เคร่อื งดนตรเี ปน็ ของศักดิส์ ิทธิ์ ทตี่ อ้ งเก็บไว้ ใครแตะต้องอาจมีโทษถึงตาย แต่นกั ดนตรบี างคนใน ปจั จบุ นั ถือวา่ เคร่อื งดนตรเี ป็นเพียงของใชง้ านเท่าน้นั ดนตรสี ะท้อนความคิดของสงั คม • ผ้คู ดิ สรา้ งสรรคผ์ ลงานดนตรมี ี ๔ จาพวก คือ พวกอรรถกวี พวกจินตกวี พวกสุตกวี พวกปฏิภาณกวี จงึ ทาให้กวีเหล่านัน้ สรา้ งผลงานดนตรที ่สี ะท้อนความคิดของสงั คม ข้นึ มาไดอ้ ยา่ งหลากรส