POMOCNI STOLAR II

1Centar za stručno obrazovanje PROGRAM OBRAZOVANJA ZA OSPOSOBLJAVANJE ZA ZANIMANJE POMOĆNI/A STOLAR/KA

2 1. Naziv programa obrazovanja: Program obrazovanja za osposobljavanje za zanimanje Pomićni/a stolar/ka 2. Utemeljenost programa: Program obrazovanja se bazira na standardu zanimanja za Pomoćni/a stolar/ka, koji jeusvojen na III sjednici Savjeta za stručno obrazovanje, 23.07.2003.godine. Program obrazovanja za osposobljavanje za zanimanje Pomoćni/a stolar/ka se radi na zahtjev Zavoda za zapošljavanje Crne Gore, za obuku i doobuku nezaposlenih lica.3. Ciljevi programa obrazovanja : Opšti cilj: Osposobiti polaznika da obavlja poslove i zadatke Pomoćnog stolara. Posebni zadaci : - razvijanje radnih navika i radne discipline - osposobljavanje za samostalan rad - osposobljavanje za rad u grupi - razvijanje preciznosti - razvijanje kreativnosti - poštovanje ugovorenih rokova - razvijanje odgovornosti u obavljanju poslova - razvijanje kritičkog odnosa prema svom i tuđem radu - razvijanje pravilnog odnosa prema mašinama, alatima i opremi - razvijanje svijesti o značaju čuvanja I zaštite životne sredine4. Trajanje programa obuke: 360 časova5. Lični profil polaznika ( Uslovi za uključenje u program obrazovanja)Osnovni obrazovni zahtjev: - završena osnovna škola - III stepen stručne spremePoželjni obrazovni zahtjevi: - III stepen stručne spreme - smjer drvopreradaOsnovne osobine koje polaznik treba da posjeduje: - zdravstvena sposobnost - spremnost za rad u smjenamaPoželjne osobine koje polaznik treba da posjeduje: - preciznost - kreativnost - istrajnost - odgovornost i poštovanje dogovorenih rokova

36. Identifikacija prioritetnih oblasti programa obrazovanja: Polaznik mora da zna: - da proučava uputstva za rad - da bira odgovarajuće alate - da preduzima mjere za siguran rad - postupak oštrenja ručnih alata - obradu ručnim alatima (rezanje, blanjanje, izrada elemenata veze . - da rukuje jednostavniim mašinama za obradu drveta - da obavlja pomoćne poslove na zahtjevnim mašinama - da poštuje standard kvaliteta - da štiti sebe, radnu i životnu sredinu Polaznik treba da zna: - značaj drvoprerade kao grane privrede - osnove tehnologije drveta - vrste i karakteristike materijala u drvopreradi - svojstva drveta, upotrebnu vrijednost i namjenu - načine slaganja drveta za sušenje - ispunjavanje propisane dokumentacije na gradilištu Poželjno je da polaznik zna: - organizaciju rada preduzeća - tehničku tehnološku dokumentaciju - principe tačnosti obrade - propise iz zaštite čovjekove okoline7. Predmetne oblasti programa obrazovanja: 1. Materijali 2. Mašine i uređaji 3. Tehnologija rada sa praksom8. Broj časova za realizaciju predmetnih oblasti programa obrazovanja: Br. Naziv predmetne oblasti Ukupno Teorija Praksa1. Materijali 14 14 -2. Mašine i uređaji 16 16 -3. Tehnologija rada sa praksom 10 330 40 320 U k u p n o: 360 3209. Sadržaj predmetnih oblasti programa obrazovanjaRedni MATERIJALI Teorija Teorija i broj demonstracija Djelovi predmetne oblasti 1 Teorija Teorijski dio Teorija i 2 Uvod - Stablo, djelovi, dimenzije demonstracija - Osobine I karakteristike djelova stable Unutrašnja građa drveta - Makroskopska građa drveta

4 - Mikroskopska građa drveta Tehnička svojstva drveta - Estetska svojstva drveta Teorija i3 - Fizička svojstva drveta demonstracija - Fizičko-hemijska svojstva drveta Teorija i - Mehanička svojstva drveta demonstracija4 Greške drveta Teorija i - Pojam I vrste grešaka demonstracija Karakteristike I upotreba najvažnijih domaćih vrsta Teorija i demonstracija5 drveta - Četinarske vrste Teorija i demonstracija - Lišćarske vrste Teorija i Rezana građa demonstracija6 - Pojam, vrste iI upotreba Teorija i - Sušenje rezane građe demonstracija 147 Furniri I furnirske ploče - Pojam, vrste I upotreba8 Ploče iverice I vlaknatice - Pojam, vrste I upotreba Pomoćni materijali9 - Pojam, vrste I upotreba (ljepila, lakovi, boje, okovi I dr.) Ukupno:Redni MAŠINE I UREĐAJI Teorija Teorija i broj demonstracija Djelovi predmetne oblasti 1 Teorija 2 Teorijski dio Uvod Teorija - Pogonske mašine - Radne mašine - Tehničke karakteristike mašina Mašinski materijali - Konstrukcioni, pogonski i pomoćni Mašinski elemennti - za spajanje Teorija i demonstracija3 - za kružno kretanje - za prenos snage - za sprovođenje fluida Mašine za obradu drveta rezanjem (osnovni djelovi,4 princip rada, namjena) Teorija i - Tračne testere demonstracija - Kružne testere Teorija i demonstracija Mašine za obradu drveta rendisanjem5 - Jednostrane I dvostrane rendisaljke (osnovni djelovi, Teorija i demonstracija princip rada, namjena) Teorija i Mašine za obradu drveta glodanjem (osnovni djelovi, demonstracija princip rada, namjena)6 - Stona glodalica Teorija i demonstracija - Nadstona glodalica Mašine za obradu drveta bušenjem (osnovni djelovi,7 princip rada, namjena) - Jednovretenaste bušilice - Viševretenaste bušilice Mašine za obradu drveta brušenjem8 - Tračne brusilice - Cilindrične brusilice

5 Uređaji u površinskoj obradi drveta9 - za pripremu površine (kitovanje, bajcovanje) Teorija i - za lakiranje (prskanje, nalivanje, valjanje demonstracija - za sušenje lakova Teorija i demonstracija Zaštita na radu 16 - mjere zaštite na radu - zaštita pri radu sa električnim mašinama10. - zaštita okoline od negativnog uticaja materijala I proizvodnih sredstava - Zaštita od požara - Sredsatva lične I kolektivne zaštite Ukupno:Redni TEHNOLOGIJA RADA SA PRAKSOM Teorija Teorija ibroj Djelovi predmetne oblasti Teorija demonstracija 1 Teorijski dio 10 Teorija i 2 Uvod demonstracija - Značaj drvne industrije 3 - Podjela drvne industrije I zanimanja Teorija i - Zanimanje Pomoćni stolar I mjesto u drvnoj demonstracija 4 industriji Teorija i 5 Osnovni pojmovi o trhnologiji demonstracija - Raščlanjivanje finalnih proizvoda 6 - Tehnološka dokumentacija Teorija i 7 - Tačnost obrade demonstracija 8 Ručni alati - Pomoćni alati (stege, čekići, kliješta . . .) Teorija i - Ručni alati za rezanje I krojenje demonstracija - Ručni alati za rendisanje - Ručni alati za bušenje Teorija i - Ručni alati za dubljenje demonstracija - Ručni alati za brušenje I dr. Sastavi drveta Teorija i - Sastavi drveta po širini demonstracija - Sastavi drveta po fdužini - Ramovske ugaone veze - Korpusne sandučaste veze Terhnološke operacije - Izrada grubih elemenata - Izrada tačnih dimenzija - Izrada elemenata veza - Izrada profila - Sastavljanje ramovskih i pločastih elemenata Furniranje - Priprema podloge - Priprema furnira - Priprema ljepila Površinska obrada - Pripremni radovi - Lakiranje drveta - Sušenje Montaža I okivanje - varijalne montaže proizvoda) Ukupno:

6 TEHNOLOGIJA RADA SA PRAKSOMRedni Djelovi predmetne oblasti Demonstracija Praktičan rad sa broj i ponavljanje instruktažom 1 demonstracija Praktičan rad sa 2 instruktažom 3 Praktični dio obuke Napomena: Polaznici uvježbavaju rad sa 4 Uvod ručnim alatima kroz - Upoznavanje sa programom praktične izradu jednostavnog 5 proizvoda za koji je obuke orethoidno urađena tehničko-tehnološka - Upoznavanje sa organizacijom rada u dokumnentacija radionici Demonstracija Praktičan rad sa - Upoznavanje sa značajem zaštite na instruktažom radu Napomena: Polaznici uvježbavaju rad sa - Upoznavanje sa izvorima opasnosti i ručnim alatima kroz postupkom pružanja prve pomoći izradu jednostavnog proizvoda za koji je Materijali u struci orethoidno urađena tehničko-tehnološka - Upoznavanje sa uzorcima materijala Demonstracija dokumnentacij (osnovni, pomoćni, potrošni) Tehničko-tehnološka dokumentacija - Izrada tehničko-tehnološke dokumentacije za jednostavan Ponavljanje proizvod (krojna lista, šema krojenja, demonstracija normativ materijala, radni nalog, skica proizvoda) Rad sa ručnim alatima (Izrada jednostavnog proizvoda) - proučavanje dokumentacije - odabiranje materijala - mjerenje, objelježavanje I zacrtavanje - krojenje materijala ručnim alatima Ponavljanje - dimenzionisanje poprečnog presjeka demonstracija - izrada elemenata veze (ramovskje veze, korpusne veze) - spajanje (montaža) - površinska obrada Rad sa ručnim prenosnim električnim Ponavljanje mašinama demonstracija (Izrada jednostavnog proizvoda) - proučavanje dokumentacije - odabiranje materijala - mjerenje, objelježavanje I zacrtavanje - krojenje materijala ručnim prenosnim električnim mašinama - dimenzionisanje poprečnog presjeka - izrada elemenata veze (ramovske veze, korpusne veze) - spajanje (montaža) - površinska obrada Mašinska obrada drveta Praktičan rad sa -(Izrada jednostavnog proizvoda) instruktažom - proučavanje dokumentacije Ponavljanje Napomena: Polaznici - odabiranje materijala demonstracija uvježbavaju rad sa6 - izrada grubih elemenata od masiva ručnim alatima kroz - izrada grubih elemenata od ploča - izrada tačnih dimenzija elemenata masiva I ploča

7 - izrada elemenata veze – ramovskih izradu jednostavnog proizvoda za koji je veza orethoidno urađena - izrada profila (profilisanje) tehničko-tehnološka dokumnentacije - spajanje (montaža) - površinska obrada Demonstracija Zaštita na radu 320 - sredstva lične zaštite7 - zaštita na radu na pojedinim radnim mjestimaUkupno:10.Znanja i vještine koja se očekuju od polaznika na kraju programa obrazovanja:- osposobiti polaznike da rade sa ručnim alatima u obradi drveta- osposobiti polaznike da rade sa ručnim električnim mašinama- osposobiti polaznika da rukuje manje zahtjevnim mašinama u obradi drveta- osposobiti polaznika da izrađuje jednostavne proizvode od drveta- osposobiti polaznika za komunikaciju sa saradnicima i korisnicima usluga- osposobiti polaznika za poznavanje propisa zaštite na radu i njihovo dosledno poštovanje11. Audio i vizuelna sredstva i opreme: Po mogućnosti koristiti audio i vizuelna sredstva i opremu (računar, dijaprojektor,grafoskop, epidijaskop, zbirke, crteži, slike, katalozi i dr.) Ovaj program obuke treba da prati »Praktikum« za teorijska znanja koja se tokomobuke prezentiraju (skripta - tekst i slike)12.Predmetni katalozi znanja : 12.1. Materijali Vještine Polaznik: - utvrđuje upotrebnu vrijednost djelova Znanja stabla - raspoznavanje elemenata građe drveta- pojam stabla, djelove I dimenzije- spoljašnje osobine debla I njihov značaj za lišćara i četinara i uticaj na tehnologiju tehničku upotrebljivost drveta - Uočava uticaj tehničkih svojstava drveta na- elemente makroskopske građe drveta (kora, njegovu upotrebnu vrijednost kambijum, bjeljika, srčika, godovi, sržni zraci, - Uočava uticaj grešaka drveta na njegovu pore..) upotrebnu vrijednost- elemente miksoskopske građe drveta (vlaknastu I poroznu strukturu)- pojam I vrste tehničkih svojstava drveta- pojam I vrste estetskih svojstava drveta (boja, tekstura, finoća . . )- pojam I vrste fizičkih svojstava drveta (masa, poroznost, vlažnost, higropskopnost . . .)- pojam i vrste mehaničkih svojstava drveta (tvrdoća. Čvrstoća, elastičnost, žilavost . . )- pojam i vrste fizičko-hemijskih svojstava drveta (trajnost I snaga ogrijevanja)- pojam i vrste grešaka drveta- pojam i vrste grešaka građe drveta- pojam I vrste greške fizičke prirode- pojam I vrste grešaka boje- pojam I vrste grešaka od insekata

8- karakteristike I upotrebu najvažnijih četinarski - raspoznavanje najvažnijih četinarskih i vrsta (smrča, jela, crni bor, bijeli bor...) lišćarsdkih vrsta (uzorci)- karakteristike I upotrebu najvažnijih lišćarskih - raspoznaje sortimente rezane građe, vrsta (hrast, bukva, jasen, brijest, javor,...) - raspoznaje greške pri sušenju - - raspoznaje furnire I furnirske ploče- pojam, vrste, dimenzije, kvalitet I upotrebu rezane građe - - raspoznaje ploče iverice I vlaknatice - raspoznaje I bira pomoćne materijale- osnove sušenja rezane građe za određenu namjenu- osnovne greške pri sušenju rezane građe- pojam, vrste, dimenzije, kvalitet I upotrebu furnira- pojam, vrste, dimenzije, kvalitet I upotrebu furnirskih ploča- pojam, vrste, dimenzije, kvalitet I upotrebu ploča iverica I vlaknatica- pojam, vrste i upotrebu pomoćnih materijala (ljepila, lakovi, boje, okovi,...) 12.2. Mašine i uređaji Vještine Polaznik: Znanja - identifikuje tehničke karakteristike mašina - raspoznaje mašinske materijale- pojam i vrste pogonskih i radnih mašina - raspoznaje mašinske elemente- namjenu mašinskih materijala - razlikuje karakteristike I namjenu- pojam I namjena mašinskih mašinskih elemenata elemenata - raspoznaje djelove mašina za obradu- namjenu mašina za obradu drveta drveta rezanjem (tračne i kružnerezanjem testere)- - kriterijume za izbor radnog alata - priprem i održavanje radnog alata- namjenu mašina za obradu drveta - mjere zaštite na radurendisanjem- kriterijume za izbor radnog alata - raspoznaje djelove mašina za obradu - drveta rendisenjem (jednostrane i- namjenu mašina za obradu drvetaglodanjem dvostrane rendisaljke)- kriterijume za izbor radnog alata - priprem i održavanje radnog alata - mjere zaštite na radu- namjenu mašina za obradu drvetabušenjem - raspoznaje djelove mašina za obradu- kriterijume za izbor radnog alata - drveta glodanjem (stone i nadstone- namjenu mašina za obradu drveta glodalice)brušenjem - priprem i održavanje radnog alata- kriterijume za izbor radnog alata - mjere zaštite na radu - raspoznaje djelove mašina za obradu - drveta bušenjem (jednovretenaste I viševretenaste bušilice) - priprem i održavanje radnog alata - mjere zaštite na radu - raspoznaje djelove mašina za obradu - drveta brušenjem (tračne I cilindrične ) - priprem i održavanje radnog alata - mjere zaštite na radu

9- značaj površinske obrade drveta - funkcija osnovnih konstruktivnih- uređaje za obavljanje pripremnih radova u djelova I princip rada pneumatskih uređaja površinskoj obradi - funkcija osnovnih konstruktivnih- uređaje za lakiranje djelova I princip rada mašina za- uređaje za sušenje lakova nanošenje lakova (prskanje,valjanje,nalivanje…)- mjere zaštite na radu - funkcija osnovnih konstruktivnih- zaštita pri radu sa električnim djelova I princip rada uređaja zamašinama sušenje lakova- - zaštita od požara - Primjena sredstava lične i kolektivne zaštite 12.3.Tehnologija rada sa praksom Vještine Polaznik : - Primjena mjera zaštite na radu Znanja - Pružanje prve pomoći- Značaj drvne industrije - Raspoznavanje i odabiranje materijala- Značaj zaštite na radu- Izvore opasnosti na radu i pružanje prve pomoći - Proučavanje tehničko-tehnološke- Materijale u struci – osnovne karakteristike dokumentacije (osnovni, pomoćni, potrošni) - Izrada tehničko-tehnološke dokumentacije- Osnovnu tehničko-tehnološku dokumentaciju, za jednostavan proizvod svrhu, namjenu I značaj (šema krojenja, krojna - Priprema za rad ručnih alata lista, normativ materijala, specifikacija, radni - Rukovanje ručnim alatom nalog. .) - Krojenje materijala ručnim alatima- Vrste ručnih alata, njihove karakteristike I - Dimenzionisanje poprečnog presjeka namjenu - Izradu elemenata veze (ramovske veze) - Izradu elemenata veze (korpusne veze)- Vrste ručnih električnih prenosnih našina, - Priprema za rad ručnih prenosnih njihove karakteristike I namjenu električnih mašina - Rukovanje ručnim prenosnim električnim mašinama - Krojenje materijala ručnim električnim prenosnim mašinama - Dimenzionisanje poprečnog presjeka r.e.p.m. - Izradu elemenata veze (ramovske veze)r.p.e.m. - Izradu elemenata veze (korpusne veze)r.p.e.m.

10- Vrste mašina za obradu drveta rezanjem, - Rukovanje manje zahtjevnim mašinama u rendisanjem, glodanjem...) obradi drveta- Karakteristike, namjena I mjere zaštite na - Pravilnu upotrebu mašina za kraćenje radu. masiva (postavljanje alata, podešavanje mašine za rad, izvođenje operacije, zaštita na- Uređaje za ostvarivanje pritiska (mehanički, radu) hidraulički,pnemumatski), karakteristike, namjena i mjere zaštite - Pravilnu upotrebu mašina za paranje masiva (postavljanje alata, podešavanje mašine za- - Osnove tehnologije površinske obrade drveta rad, izvođenje operacije, zaštita na radu) - Pravilnu upotrebu mašina za krivolinijsko izrezivanje masiva (postavljanje alata, podešavanje mašine za rad, izvođenje operacije, zaštita na radu) - Pravilnu upotrebu mašina za dimenzionisanje elemenata od masiva – ravnanje šire i uže strane – dimenzionisanje debljine i širine (postavljanje alata, podešavanje mašine za rad, izvođenje operacije, zaštita na radu) - Pravilnu upotrebu mašina za izradu pravougaonih ramovskih čepova (postavljanje alata, podešavanje mašine za rad, izvođenje operacije, zaštita na radu) - - Pravilnu upotrebu mašina za pravolinijsko profilisanje – stona glodalica (postavljanje alata, podešavanje mašine za rad, izvođenje operacije, zaštita na radu) - Postupak sklapanja (montaže) jednostavnijih proizvoda - - Pravilno rukovanje uređajem za spajanje (ram presa) - Postupak pripreme drveta za lakiranje (brušenje, kitovanje, bajcovanje . . .) - Postupak nanošenja laka na površinu drveta (ručno-četkom) - Postupak zaštite na radu13. Preporuke za korišćenje metoda i tehnika u toku realizacije programa obrazovanja:- metoda izlaganja- kombinovana metoda izlaganja sa razgovorom- metoda ilustracije, demonstracije i instrukcije- metoda praktičnih radova14. Ispitni katalog za predmetnu oblast Naziv ispitne oblasti: Tehnologija rada sa praksom 14. 1. Ispitni ciljevi Na ispitu ocjenjujemo: - Stepen razumijevanja teorijskih sadržaja - Sposobnost povezivanja teorijskih znanja i prektičnih postupaka - Sposobnost uočavanja i definisanja problema - Rješavanje svih projektom postavljenih zadataka vezanih za jednostavnije stolarske radove - Umijeće korišćenja odgovarajućih postupaka kontrole sopstvenog rad 14.2. Znanja i vještine koje se provjeravaju

11 Djelovi Znanja i vještine Nastavna sredstva i rad i oprema predmetne - Rukuje ručnim alatima Materijali: oblasti - Priprema ručne alate za rad - Rezana građa - Kroji materijal ručnim alatima - PločeTehnologija - Dimenzioniše poprečni presjek ručnim latima - Brusni papirrada sa - Izrađuje elemente ramovske veze ručnim - Kit za drvopraksom - Bajc alatima - Lak za drvo - Izrađuje elemente korpusne veze ručnim Alati I mašine: alatima - ručni komplet stolarskog alata - Rukuje ručnim električnim mašinama - Alat za površinsku obradu - Priprema ručne električne mašine za rad - Kroji materijal ručnim električnim mašinama (četke, špahtle...) - Dimenzioniše poprečni presjek ručnim - Mjerno-konstrolni alat - Ručne prenosne električne električnim mašinama - Izrađuje elemente ramovske veze ručnim mašine za rezanje, rendisanje, glodanje, bušenje, brušenje . . ) električnim mašinama - Kratilica - Izrađuje elemente korpusne veze ručnim - Parač - mStolarska tračna testera električnim mašinama - Ravnalica - Rukovanje manje zahtjevnim mašinama za - Debljača - Stona glodalica obradu drveta Rad na mašini za obradu drveta rezanjem - - Mašina za izradu - Poprečno reže na prerezivaču pravougaonih čepova - Uzdužno reže na paraču - Krivolinijski izrezuje na stolarskoj tračnoj testeri Rad na mašini za obradu drveta rendisanjem - Ravna materijal na ravnalici - Obrađuje užu stranu na ravnalici - Dimenzioniše debljinu I širinu na debljači Rad na mašini za izradu pravougaonih čepova - Izrađuje čepove na mašini za izradu pravougaonih čepova Rad na mašini za profilisanje - Izrađuje pravolinijske profile na stonoj glodalici Sklapanje – montaža jednostavnijih proizvoda - Sklapanje jednostavnijeg proizvoda Površinska obrada drveta - Izvodi postupak pripreme drveta za površinsku obradu - Izvodi postupak nanošenja laka15.Mjesto izvođenja i plan realizacije programa obrazovanja Mjesto izvođenja Obuka se izvodi u školskoj radionici – trening centru za obuku kadraova za drvopreradu ipogonima prerade drveta koji raspolaže odgovarajućom opremom.Plan realizacije: 40 časovaObuka traje 360 časova: 320 časova - teorijski dio - -praktični dioUporedo izvođenje teorijskog i praktičnog dijela.

12 Što se tiče praktičnog dijela staviti akcenat na rad u radionici, trning centru. Preporučuje se da se predavanja drže u prijepodnevnim časovima da bi se održalointeresovanje i pažnja polaznika. Polaznici koji imaju završenu osnovnu šklu prolaze kroz kompletan program obuke. Za polaznike sa završenim III stepenom stručne škole drugih područja radaizostravljaju se sadržaji iz teorijskog dijela predmetne oblasti koji se odnose na organizacijurada i zaštitu životne sredine. Za polaznike sa završenim III stepenom drvoprerade izostavljaju se sadržaji koji seodnose na teorijaks znanja iz oblasti Tehnologije materijala i Mašina i uređaja. Kroz praktični dio predmetne onblasti prolaze svi polaznici Progarama obuke. 16. Napredovanje, provjeravanje i vrednovanje znanja 16.1.Napredovanje:Savladavanje jednostavnih vještina je uslov da bi se moglo preći na usvajanje složenijihvještina. 16.2.Provjeravanje: U toku programa obrazovanja provjeru vještina i znanja treba obavljati sistematski utoku obuke, nakon svake zaokružene cjeline. Uspješnost na provjerama u toku obuke trebauizeti u obzir prilikom završne provjere. Na kraju programa obrazovanja organizuje se završna provjera praktičneosposobljenosti polaznika za obavljanje posla pomoćnog stolara ( praktičan rad). 16.3.Vrednovanje: Vrednovanje na završnoj provjeri vršiti na sledeći način: - polaznik je ovladao svim vještinama i znanima utvrđenim standardom za zanimanje Pomoćni/a stolar/ka na visokom nivou, - polaznik je ovladao svim vještinama i znanima utvrđenim standardom za zanimanje Pomoćni/a stolar/ka na zadovoljavajućem nivou, - polaznik nije ovladao vještinama i znanima utvrđenim standardom za zanimanje Pomoćni/a stolar/ka na zadovoljavajućem nivou.17 . Stručne kompentencije nastavnog kadra – instruktora pojedinih djelova programaobrazovanja: 1. Dipl. Inženjer drvne industrije za teorijski dio. 2. Instruktor (V stepen stručne spreme) odgovarajućeg profila za praktični dio Za predavače potreban andragoško – didaktičko – metodički osposobljen kadar za rad sa odraslim polaznicima.18. Zanimanje koje se dobija po završetku programa obrazovanja: Pomoćni/a stolar/ka19. Dokumenat koji se dobija na kraju programa obrazovanja: Biće regulisano u skladu sa Zakonom.20. Autori programa, predlagači programa, datum prijema i ko ga je odobrio: Autori programa:

13 Milan Spasojević Naser Gargović Ljiljana Garić Predlagač programa: Centar za stručno obrazovanje Program je usvojen na X sjednici Savjeta za obrazovanje odtraslih 30.03.2004. Uputstvo za trenera za obuku Pomoćnog/e stolara/keTreneri realizuju program obrazovanja kroz slijedeće faze:I Faza: Priprema za realizaciju programa obrazovanja - određivanje nastavnogmaterijala (npr. predmeti, alati, materijali, druga odgovarajuća oprema itd).II Faza: Uvodni dio realizovati kroz teme:- predstavljanje,- upoznavanje sa kandidatima,- upoznavanje sa predmetom u kontekstu zanimanja,- uloga i značaj grane iz koje je zanimanje,- mišljenje kandidata,- diskusija sa kandidatima.III Faza: Definisanje indukcionog modula (modul čiji se dijelovi koriste tokom cijeleobuke), koji sadrži:- Karakteristike zanimanja za kojeg su se kandidati opredijelili (uslovi rada, radno vrijeme,nagrađivanje (plata)...);- Profil radnika za određeno zanimanje ( treba da sadrži stavke kao što su : psihofizičko zdravlje, sposobnost organizacije, sposobnost komunikacije, lično i profesionalno poštenje, urednost,ljubaznost u ophođenju sa ljudima, kultura govora i ophođenja, snalažljivost i okretnost, spremnost na fleksibilno radno vrijeme...) je predmet obrade kroz sve teme (module).IV Faza: Definisanje svih modula obuke neophodnih za određeno zanimanje, pri čemutreba voditi računa da obuka bude primjerena osobinama polaznika i njihovim interesima (treba ispreplitati teoriju, demonstraciju i praksu). V Faza: Određivanje vremena neophodnog za praktičnu obuku (stvarni uslovi).VI Faza: Način provjere znanja kandidata1. Upoznavanje polaznika sa radnim prostorom - upoznavanje sa radionicom i djelovima radionice2. Organizacija radnog mjesta: - priprema radnog prostora - priprema predmeta za rad - priprema sredstava za rad

14 3. Oprema i inventar – namjena i način održavanja - mašine i uređaji - rukovanje i obsluživanje mašinama i uređajima - preventivno održavanje mašina i uređaja - čišćenje, podmazivanje i dr. ( demonstracija)4. Osposobljavanje polaznika za poslove mjerenja i kontrole Demonstracija : - postupak mjerenja dužinskih mjera uz korišćenje mjernih instrumenata - postupak mjerenja i kontrole uglova uz korišćenje uglomjera, ugaonika, šablona, kontrola zaobljenja uz korišćenje ručnih stega Praktični rad polaznika :- mjerenje dužinskih mjera pomoću: razmjernika, mjernih letvi, mjernih lenjira, mjerne trake,šestara, pomičnih mjerila - mjerenje uglova pomoću uglomjera, ugaonika, šablona - kontrola zaobljenja uz korišćenje ručnih stega5. Osposobljavanje polaznika za postupke ručne obrade: Demonstracija: - postupka turpijanja i odvajanja sjekačem - postupka siječenja limovima, makazama, testerama i autogeno - postupka prosijecanja i probijanja - postupka brušenja - postupka bušenja, upuštanja i rezanja navoja Praktičan rad polaznika: - turpijanje i odvajanje sjekačem - sječenje: limovima, makazama, testerama i autogeno - prosijecanje i probijanje - brušenje - bušenje, upuštanje i rezanje navoja6. Osposobljavanje polaznika za spajanje materijala Demonstracija: - postupka spajanja navojnim spojevima, zakovicama - postupka tvrdog i mekog lemljenje - postupka elektrolučnog zavarivanja - postupka gasnog i CO2 zavarivanja - postupka elektrootpornog zavarivanja Praktičana rad polaznika: Demonstracija: - spajanje navojnim spojevima, zakovicama - tvrdo i meko lemljenje - elektrolučno zavarivanje - gasno i CO2 zavarivanje elektrootporno zavarivanje

157. Osposobljavanje polaznika za oblikovanje lima deformisanjem Demonstracija: - postupka savijanja i ispravljanja lima Praktičan rad polaznika: - savijanje i ispravljanje lima8. Osposobljavanje polaznika za razvlačenje lima Demonstracija: - poligona za razvlačenje, radnog stola, garniture pribora i oslonca, hidrauličnog uređaja - postupka postavljanja vozila u geometrijsku osu - mjesta za koje se vrši vezivanje limarije automobila Praktičan rad polaznika: - postavljanje vozila u geometrijsku osu mjesto za koje se vrši vezivanje limarije automobila9. Osposobljavanje polaznika zamjenu oštećenih djelova automobila Demonstracija: - postupka načina vezivanja, promjene i ispravljanja djelova - postupka zamjene vjtrobranskog stakla Praktičan rad polaznika: - vezivanje, promjena i ispravljanje djelova - zamjena vjetrobranskog stakla10. Osposobljavanje polaznika za zaštitu automobila od korozije ( površinska zaštita) Demonstracija: - postupka čišćenja i zaštite metalnim prevlakama - postupka bojenja i konzerviranja automobilskih djelova Praktičan rad polaznika: - čišćenje i zaštita metalnim prevlakama bojenje i konzerviranje automobilskih djelova11. Plastika i plastične mase Demonstracija: - postupka popravke oštećenih djelova plastičnih masa spajanjem djelova od plastičnih masa Praktičan rad polaznika: - popravka oštećenih djelova plastičnih masa spajanjem djelova od plastičnih masa12. Organizacija poslova Demonstracija: - tehničko – tehnološke dokumentacije, - prijema i izdavanja vozila, obezbjedjenja i transporta Praktičan rad polaznika: - prijem i izdavanje vozila, obezbjedjenje i transport

1613. Upoznavanje sa radnim zadacima - planiranje rada, - osiguravanje kvaliteta svog rada (standardi), racionalno korišćenje vremena, energije i materijala;14. Upoznavanje sa stručnom terminologijom iz djelokruga svog rada (teorija)15. Upoznavanje sa načinom komuniciranja sa saradnicima (timski rad)16. Završni poslovi u radionici17. Upoznavanje sa osnovama zaštite na radu i zaštite životne sredine Demonstracija: - primjene mjera zaštite na radu - korišćenja sredstava zaštite na radu