พันธุ์ไม้ป่าชายเลน

ขอ มูลทางบรรณานุกรมของสํานักหอสมดุ แหงชาติ National Library of Thailand Cataloging in Publication Data กองอนุรักษทรัพยากรปาชายเลน. 2563. พันธุไมปาชายเลน. กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝง กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอม. โรงพิมพชุมนุมสหกรณการเกษตรแหง ประเทศไทย จํากดั , กรงุ เทพฯ. 212 หนา ISBN 978-616-316-594-7 ผจู ัดทาํ สว นวจิ ัยทรัพยากรปา ชายเลน กองอนรุ กั ษทรพั ยากรปา ชายเลน กรมทรพั ยากรทางทะเลและชายฝง กระทรวงทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดลอม พมิ พค ร้ังที่ 1 พ.ศ. 2563 จาํ นวนที่พมิ พ 1,000 เลม หนงั สอื เผยแพร หา มจาํ หนา ย พิมพที่ โรงพิมพชุมนมุ สหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จาํ กดั 79 งามวงศว าน ลาดยาว จตุจักร กรุงเทพฯ 10900

ตวั อยางพนั ธไุ มป า ชายเลนหายากตามบญั ชี IUCN Red List ต(Tวั hอeยIา UงCพNันRธeไุ dมLป isา tชoาfยTเhลrนeaหtาenยeาdกตSpาeมcบieญั s.ชVีeIrUsiConN2R02e0d-2)List (The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2020-2) àźç ÁÍ× ¹Ò§ á´§¹íÒé (Aegiceras corniculatum) ½Ò´´Í¡á´§ (Aglaia cucullata) àÅçºÁ×͹ҧ (Lumnitzera littorea) á´§¹íéÒ (Aegiceras corniculatum) ½Ò´´Í¡á´§ (Aglaia cucullata) (Lumnitzera littorea) DD LC Least Data ConcLeCrn DDDeficient Least ÅÒí á¾¹Ë¹Ô Data Concern ÅÒí á¾¹ Deficient (Sonneratia ovata) (Sonneratia griffithii) CR NT ÅíÒá¾¹ ÅÒí á¾¹Ë¹Ô (Sonneratia ovata) Near (Sonneratia griffithii) CriticallyIUCN © ¹íéҹͧ IUCN © NTThreatened (Brownlowia tersa) REDCREndangered Critically Near ¹Òíé ¹Í§ LRISETDEndangered Threatened (Brownlowia tersa) LIST¾Ñ§¡Ò-¶ÇèÑ ¢ÒÇ (Bruguiera hainesii) ¾Ñ§¡Ò-¶ÇèÑ ¢ÒÇ (Bruguiera hainesii) EN VU Endangered Vulnerable EN VU Endangered Vulnerable ˧͹ä¡ã‹ ºàÅç¡ ËหÅลมุÁØ พ¾อÍท·ะÐเàลŠ㺾Ò (Heritiera fomes) (I(nBtrsoiwanbloijwugiaa) (Aegialitis rotundifolia) ˧͹ä¡ã‹ ºàÅ¡ç ËหÅลุมØÁพ¾อÍท·ะÐเàลŠ㺾Ò (Heritiera fomes) (I(nBtrsoiwanbloijwugiaa) (Aegialitis rotundifolia) áÊÁ¢¹ (Avicennia lanata) áÊÁ¢¹ (Avicennia lanata)

รระะนนอองงพพืนน้ื้ ททีสี่ส่ งงววนนปปชชาาวีวี ชชมมาาณณยยเเฑฑลลลลนน สสมูมู รรดดกกโโลลกก ข8ธทขแหขคคเ(หธบคบป8เคทชปแปขป(ชออIIรรลลนน้ึออ้ึีวีวววววnnาานนรรรระะเเเเรรภภาาาาดดะะะะะะงงดดเเชชทท--บบลลมมมมมมกกssกเเกไไเเาาอืือยยีีะะกกททลลดดiiททโโรรหหพพชชออttแแนนเเดดนนศศรระะuuบบรี่รี่รรลลบบาาททปปัับบดดาาบบไไรววรจกกจียียตตาาดด่มีี่มหหซซททบบccเเปปะะมมววงงึึกกรรนนิิดดววฟฟิิีคีคาาooยยเเชชบบนนมมเเททรรหหเเยยนนปปดดววกกแแกกnnปปาามิมิบบททกกัั้งง้ลลพพาาเเนนททลลยยณณssไนไนาาปปาานนรราามมนน้ื้ืดดพพรรeeะะฝฝณณรรัพัพมมยยนนฑฑิิเเสสาารรททขขrrงงททวว้ืนนื้ รรททยยนนสสยยvvาํําบัับททททออศศ่ห่หีีาาททดดาาคคาาาาaaา้ํา้ํออะะ่ี่ีงงงงปปลลแแกกกกีป่ป่ีงงกกฝฝญัญัtt11ภภนนเเทิิทชชาานนาาiiโโรรลลลลนนาา00ooิเเูมมิูลลชชยยธธววีีททววชชโโววททมมททnnิภภิพิพิกกาาภภดดรรปปคคศศาาาาคคีีง้ัั้งม่มีี่ยย))ูปูปททาายยาาลลยยงงืืววออะะจจววาาเเคคพพแแกกททาาจจเเขขทิทิกกาาลลาากกลลชชงงบบาาเเาาสสกกะะออาานนมมยยใในนธธปปรรีีววกกบบงงููรรมมเเนนาางงโโรรรรลลททผผภภแแกกงังันนดดใใคคุมุมะะฤฤรรเเนนแแืนนืหหบัับาาาาดดถถนนแแววชชมมมมดดพพลลรรกกใใถถงงเเิิ่่ลลนนนนาาออชชออูมูมหหดดททหหะะาาขขมมมมะะงงาางงรรททนนญญรรววชชออนนปปขขททขขหหตตสสหหพพี่ี่มมออขขาางงททง่ึงึ่ออาาออิิเ่ี่ีเมุมุญญลลยยถถออัฒฒัตตขขเเยยชชงง่ียีย่งงททนนาาาาึงงึฝฝงงรรออตตููาาออววงงนนัั อ่อ่ืืีียย่่ขขททททกกียียยยงงงงทิิทะะคคาาาาาาอองงเเหหมมะะรรเเกกงงยยศศบบสสจจววลลงงพััพเเปปลลออาาัันนยยลลนนรราานนนนยยศศรรนนาาิเิเกกตตาาออาาํ้ํ้ววะะเเาายยาาปปททเเนนททปปพพาาณณกกกกปปสสททาามีม่่ีกกะะมมนนื้ื้นนรราาตตนนปปชชาาาาววเเตตศศพพธธททรรลลพพาาจจงงาาาา าาเเรรน้นื้ืยย่ีี่ปปกกชชาาปป้ืืน้นหหมมรรกกหหททแแีีาาววนนททรรหหมมชชมมาา่ต่ีตีภภอือืมมี่ทท่ีลลชชดดาานนวััวกกาารร่ีม่ีมัักกยยาาออ้้ําําพพดดาาปปลีีลเเเเตตแแยยรรกกกกลลาากกัั ลลาาิิออททรรณณโโดดนนษษงงะะลลนนวว่ีี่มมิบบิททจจฑฑณณกกมมุรรุีีคคชชัังงี่่สีสกกกักัถถะะหหน้น้ืืใใววาํําาาษษึึงงนนททคคววาารรถถเเพพาาััดดััญญมมกกพพิ่่ินนงงนื้้ืนรราาสสิิธธจจททะะทะะทรรํําาาา่ีี่ออนนรร่่ีีรรคค22ยยออมมณณััญญ99ููขขงงชชาา77ออาาตตแแใใ,,งงตต66หหออลลชชิททิ66เเกกะะนนปป11ง้ัั้งาาพพิิททดด..นน66รร้้ืืนนพพาาแแ44ออททงงัันนหหนนดดไไี่ี่ใใธธลลรรุุาากกรรุุททงงนนัักกลลมม่่ีีถถกกเเษษรรคคููกกาาใใดดีียยคคยยนนกกงงุุกกภภถถโโคคาาเเลล่ิ่ินนพพพพาากกททมมืื่่ออแแทที่ี่ททออขขลลาาออี่ี่ยยมมะะงงููีี คคใกใเ3ยยทท3กสเทมใทสมใททหนหน00ังงัูงูงลลเีเี่ี่ีสสีม่ม่ี สสาาปปคคญญ00ุุมมววดุดุีีคค22ททนนงงาาตตททาาแแวว66ปปคค่ีี่มมรรดดมมาาะะหหีส่ส่ี ออววีีผผ้ง้ัังมมมมบบโโไไุุดดงงาาเเบบพูพูสสดดดด..สสดดหหนูนูแแมมววาํําแแบบดดกกงููงมมิินนหหดดสสงงรรกกกกลลเเแแึึงง่่าํํามมงงววดด((วว33มุุมลลขขPPหหจจกกบบนนาา((55หหะะออrrXXนนพพลลููรรขขii22รร33งงงงmmyyณณงึึ่่งมมุุบบออาาโโออ00ขขllซซลลแแยยพพaaooงงมมนนออมมสสกกมมrrงงพพccันนัาาไไyyงงาา..มม..กกaaกก้น้นืืธธโโโโนนสสททจจลลffใใดดrrุไุไททooแแppบบตตงงููมมาํํากกะะยย่ีร่ีรrrลลออuuนนเเปปเเซซตต33eeลละะลละะสสssววาาึง่ึง่55นนssก็็กนนกกมมมมนนชชttmm((ใใออ))AAลลมมาาาาออีีหหมม((HHงงooโโุมมุคคยยvv..าาาาญญดดมมiieeเเllมมโโยยซซกกccลลuuยยกกททรรrrุุมมปปึึ่่งงeeiiนนccตตงงดดttเเส่สี่ีnnาาาาปปccกกiiขขนนกกeeุดดุกกชชnneeาานนนนใใโโrrมมกกาาiinnงงหหaaลลaaขขาายยีีเเววใใssสสกกดดญญนนบบเเาาiiffmmลลssนนooาาเเทท))นนลลดดรรmmaa่สีส่ีพพก็็กออนนใใrrุดุดหหeeiiบบบบาาnn((ssญญนนRRววววaa))าาhhงงาาทท))มมมมชชii66zz่ส่ีสีีีขขาาีผีผoo22ุดุดนนตตนืนื 00ppิิาาใใhhดดหหซซooใใญญมมหหrr..aaญญaaแแ ppลลiiะะccuullaattaa))

นสhห(กทshกสทsน(หPPppถลaงอ่ีถลaใงอ่ี ใhheอกาeุมหsนกทhส(iอกกามุiกnกหทน(sสhoPnoสhนsกท(หcpนนPcลนถทลaนงอ่ีลpจPทใจถeลpaheงอี่ieใถลaeieงอ่ีภhอกeใไามุถiภ่มีeาไhกถอกมี่าsาุnineoกอกsกาnุมicกนnกsนoลากูทisncีแoกาจนกูนiลีแกceทiiนeนใจiลiiทใพ)xeจภeeไiพ)พxถeนีม่าบคeพiภ3eนไsบคถn3่มีาภกeไถsีม่าแnsใกากูsแinใัีแนกุว8กเsกpัากนุวู8iiเกsกีแpใากูiกลพล)xีแกiใลลพโiนiพบ)คxใโ3ธคaพพ)xธนลคบaน3พล็กะนชบแคใ3ก็ะชุัไนุว8แเกใpาุlไสแักนุาว8lใเลกสมpลลมันุว8นuเกมกpมโนuลลกมธ(คaมโลลญู(ลํานูญธโคใก็aะHชปาํdลธิใHคaนปดdก็ะุิไชลดนากl็กะแชสุไกแลมาlพมุไ(สนuoeาพาlล(oeมสามมนu(ลลมNพูญมนuลมNพํา(ใHชrปูญdมแsนัิ(ชําrดแsญูในัHปdสําิกiใeHแดปสdนiิaeดกtนพาaแ(oetาลธกแพลธ(aญูoeลาiNพพaญู(oeiาห)ยeลNชพrหุอ)ยแsนัeลrNุอะพชrrแsะสันieชrแนsนัพaเrสินtiาeพยลเrนิสลธaยลiTetลาaนaูญTa(iลธลtaา(หa)ยลธูญeiันCําMุอahูญนัาCiหําr)ยMะehนาอุห)ย(นerะุอ(พงเrrนิะfธerงยลSแพfธเerrSTนิแลaaยลขพeเ(roยนิaTขeยลoลaุ(TันorCําลMaุhoา(rพnaนันCําMน(พnihิง่amา(ันCน(ําMi่งิmhาoV(nfธนerStoแVnง(gtfธeraSขงegแานoยefธerSานแeaข(ุpouยonr(erapขuenoยพุernaCorดnน(i่ิงุCmดorพonnaน(ooพisิ่งlmVennastน(sleiิง่msogVenrใnt(าeนorVใnnvg()t(vrpานui)ngSeหerridSdาน(หeptuCndดdenaert(epuneoaCeerซดnoisleซCsoดoniญecosleerญrsใentc(rslevtsse)ึง่rใn(nrsaiึง่Servหiใnna)a(caddritpaviSac)eaหaเperddiStเหซbedadonietlabปsneยaญซleaปeesociยreซtloญieclssึ่งrlญtenecasynglrซัceiงsนatึ่งcayngซnัcงนpaes่ึงaoiเaenacaopiabirrcaaสnเlpad่ึงปirrseสaยเชbdง่ึenliaชaปsEbcยniaeElaปcsfเยlsําeesfเyngrsซํัcางนssนllrefขปineytnsgซัocfขงปlน:inepatyangรซe:ัcงนpiairroสaรeiidึ่งeotชirrิดiอสdaนtiadง่ึNดิEอecrirdtสวชนe)Ndงึ่efthวiเaeE)ชsํcาshiarEfceนเทsงําขปsinaetfทเrพจTงscํ:นาapsaพจTfขปทarinรcitiนท:fขปpพinaitaoรitพ:inดิpอaพ่ี)odaiaนรiพnNi)่ีพ)ttวiันeดิพอ)i)deaน้ังhัNstิดอetว้ังd)asนNันvhegtทวงe)ันvagจhพบจTยcกpeบทงจธบsทยaกpiบeพจTธsทงcพeaaทพจToicธean่พี)ทํพi:ธพiงั)oาุไลอeํัน:nพงัพ่ี)าeไุลอieo้iพsพn)rนั่พี)tiุสพeนัvมr)ั้งgsพtนัุส7มVนeพงั้จบesุมc7vันยยกpVนบgaธsecมุยันvจaบgยกpบัeนตัธsจบทยัธกp4นตับธsUiบทํea:4dวังใูาใไุลUอieบธ)deaวeใูใํ:พ)ธังาeไุลrอtวํ:สุธนกมังาุไลอพพeวี่พ7ธrนกนVนtสุร่ีพeพมุcม)ยrพasรt7ชุสV)นมใseพชุcมยชุ7ไันaVsนัตใชปลeทมุcุพไย4sังaปลUiบับนพตัdวังูใใท1บ4บม)ันนัตeUipบ1บทdมวน4นใูใpUiกบว)ปน5eสdธวนกูใใลกปีพ่5ส)้ืนนeลวรใธนก)้ืี่พsปวใชนิดeธนกรใพปชพ่ีดิ)ิดุeไะนssชญูพปนชรลดิาพ)ะใรชญูชงัsนุาไชบทsรปใลชพ1บทชมุไังsนcpปาบลชนพcแตงั1าบมกนปบ5นสแตpานละนน1บสมื้นนานกพpะป5สใสี่ท1นiลนพชปกปที่1ื้น5iสิดeนชพลทใeาดิื้นะปญชูทดิeนยาิดใาพมาํ้ตัรดิิดยปะทิดe0ชญูม้าํตันพัานทิดีม่ชา0ระิcงชญูันนาทท่มีาดsิแตรงiชนดsคทciาานะวคชสnแต7cาพนาวยี่ทn1าi(:7นแตะาคีนชคธสี่สยน(:พาคีนคะธทสี่ท่e1าiส(ๆนชKอพิดเยี่ท(1ๆiKมาํ้ตัอทนefาชเณ0AคเดิfยCุทัeณนาท่มีวลมํ้าาือัตําAคเิงCุิดย0aวลดsือําชม้าํตััiนทม่ีลaาaนคิช0ง(ลaัดsนทนว่มีาniิ7(งาคืคeายดsโ(:Rอ้อืiีควคืคธEeาีส่nuค7โาRอแือ้นยEuว(:n(ๆนีคแ7nKคาธอน่สีขเยดหน(:nีคมfคขธส่ี(ณๆดหgKอAัญคเมเCุ)2nยวg(ลๆอืําญัfnKอณ)ม2เnยaAคเชnCุิดfมลaวdลณือาํนากAคเดิย(Cุiนadชชวลากลอืาํเยลaiนนืคชeา2aลเคช(aโdR2ออื้ลaaE2uนคadมห2แ(ืคนeาคaงโRอ้อืมนหneEคuงขืพควeาดแหโนReนอือุ้ม้ํมพวEuนาngนกัญแุมํ้ขนล)ด2lnยaหาจนกมnnลมขlaกีgดจญั็หอม)ิด2มnยlาีกdช็ngiอาก6ญัมยl)iนชา2nยชนบชพิดลิด6เndชมลntากนบi2พิดายคadดื2ดิiชลntdลaiาเากดืมหายaiนบค2งชขคaลd2เาน1eiaaบพวข2มหคaนdน12คมุi้ํงหนนaสอาุมseอgมหก6หพวนนคลงสอlaรนุมsอจมุgํ้e6พวากีรก็อนมอมุล้ํlalาจาชiิดก6นอีกลชela็อนบมพิดจดิัตนlงนิแาทศ0cสeลntชกีi(i6ชา็ดอตัมืดงนิแชทศ0clสนบพาิด(ชชดi6าลntraบiชานขงบพดิดืT1นriลntงirTาาอืดaบaหนขวนลสอroัตึกมุ1นsออgiึ่งาน6ะaวบลขoตัรึกคึ่งหนนน1นนiะeสอ(ุมsอgเค6นอhชeหนน(รสอเมุsอgิดhช6นBกเทeรnอะโัตมBงนิวเแษทtทกเศc0ส(ดิnชดะนโิดอมวษetเือdลัติดํ้งิดนิแาทนศc0สrือ(deชลดaนงลT้ํตัาurงนิแดทศ0cสaน(ลชrจดอrurสหad่มีงวTลือ่oัตจกึ่งึสหนodีมrะาrงอื่อทTคย้ีaนoวeาล(oตัึกrง่ึทเน้ยีอะhlชaวิnลคดoตัึกนแ่งึาeนlBะ(ยเพทิกตัnเดsneีใแคhชะโพนานปมeยวwพษtัตเ(a(seีใเดิพBนเทปhกชwงือadn(ละโะม้ํวาษtเBงเทกนaนกดิลnะIะpโdurือมลวdษดtเลน้ํกIาpวจดิdlสหลพdม่ีอืนadลังnลล่ือurาวํ้าlดรsบพoางnัaนจnลทาสหเย้ีdม่ีรเsurบด)ือ่nเจoเสาหนld่มี)ยิทenะiดยี้อ่ืคกแาoนปาsยยพลัตดeะiคsะกทeีใ้ียltกูพนปิfปsnwลดดa(แlะาtกูสบยพflัตงิsneีใlดพนะแปสบwบาaยพ(ตัiooนsนsคุcกeIีใยี้pพบนdงปรลาwioaoะ(sุคนcมปวนิ้ียlnราพนงนดงัnกIลpdะมปาินลnรsบนดตันวnกIlเpiพdเลงัnตัล)iชาwรsบวiงึ่ร-llไพนังยnังniชกaewะลเiคเกาึ่งร-รsl)บeไปงัาลaดกanะทเวาtนูกเeยfะ)iาiถคaกlทวาวมปสบsลบนดยถะeะiมิเtูกคกวมfบaบปsลlนดioเิoมsคุะนcสบTtกูiaยี้ณfราsนlนยบTมปวiินสบณnaioนsoดsุคนcนั้งยดี้ยว่ัวราบaจตัioโoมปbั้งsคุดcนนิว่ัniน้ียกดีคราsจโiช:bw)มปrึง่ินร-กnัตlไีคินsดงั:aก)iณดrนeิอiชัตwาaกึง่ร-ขณดทวlาiไนังอึกaกuiถiชกpําwขeวึ่งรม-lไาึกบiauังeaกpทาํคววิเามtEaeiiถาeน1aควมวทjวาTบEtiแณsเิiม1ถนซยjaทวมมวแาลaนบนeเิTดuมซงั้iดท่ัวณeมารasลpนeจนนายโuวbpeTaรiNรณpกีคss้งัดั่วา:6นp)ยวrNรaจิโb6ั้งวดว่ัณดกคีsลrีนนอ:จ)โกาbrมิข่ีิลrนีวกําgมึกีคเsuณดา:pมิาํ)่ี.่ึงนrอวําgsิมiเiกขeค.่งึวณด(ึกEt)นsuอipํา1ก)ขjf(i)แกึeปคงuว)pาํaซEtบfทaมนนาะMลiป1นงคeลeคjaดuวบหแaeนEtระM(paคล1ซทmามpาหjลนแNรe((aดume6ซรทมp1า(ลซนeBาpดuวNรe1ร)ลrนีpซM)B6าาิมpรานี่ํา้ลโ)NรวําguM)มเว6ลราน.0ึง่า้ํลลีrนโusiาิมa่ีลว0วาํg(2มเลrีน)a.งึ่)าึง่ิมr่ีfs2iวาํgมปเปนงรเa่ึงr.a(่ึงบ)aนนแะsMiน)ปรเคอลafnหช(-าปแ)ง(uaอกmai)บnmaนปนชfะMเ-าค(ล54uปกmงiหaปบเa(นน1aพ54ะMoซคmnลB2ห(พ)o(ปปaM)nล2mกรา1น้าํลงรโซ(Baปuปนลgกล0)งร1M)aซ26นBลaรานา้ํgลโu)262)Mลงล0ง่ึรrาcน0gํ้าลโuamงลนปเac0ละ2glทแนหmuงลึ่งอarnะชl2-ทนนาปรเิuหaดงกmไiงึ่rุปทแเิอ45ดมนปรเrnไaeชุ-ทาuแกพmoมirอne2ปnเะช45-ชชกาuปดปขกmลiiะปกแพoเoงสชชกรีแ่ลn54aด2ขนpigแoสปี่แปพลaลo62enล2กpงรnaะaนปปeลงทgnc0กgะงร62อaลmนลนนทคลgแะอlทงลน26uหาตันนงลลาคvc0ลgแmlลลิpัตดาลงvาะไrc0ุlgททนluหงpเmeมลrreะิlดทนเuหไsงี่ุุทนะืุอมมชชกกaมยิrิดิดsดดe่ีขeุไะนวลุiววทแืoุอสกaมแ่ียิิดดลมerะeะวลpววกชชtดขaei))แoสtแ่ีnะละชชกดขp))ทiแaoสแี่อeลนนคnีลpะแaลทeัตาลvาีnอะlนนคpลทแrลอัตาลเvาeนนคลแlpลsrตัา่ีลvุานืเlุeอมกมapยดิิดerะวลววs่ีเุeนืุอมกมatยดิิดesะี่วลุ))ววนืุอมกaมยิดิดeะtวลวว))ีt))ี ี

คาํ นาํ หนังสอื เรอ่ื ง “พันธุไมป าชายเลน” เปนหนังสอื ที่ไดร ับความสนใจจากสถานศึกษา หนวยงาน ราชการ และผูสนใจทั่วไปเปนอยางมาก กองอนุรักษทรัพยากรปาชายเลน โดยสวนวิจัยทรัพยากร ปาชายเลนไดส าํ รวจพบชนดิ พนั ธุไมปาชายเลนเพ่ิมข้ึนจากเดิม จึงไดจัดทําหนังสือพันธุไมปาชายเลน เลมน้ี เพอื่ ปรบั ปรงุ ขอมูลใหเ ปน ปจจุบนั ย่ิงข้ึน โดยในการจดั พิมพค รงั้ นไ้ี ดม ีการเพิ่มเติมขอ มลู ในสวนของชนิดพันธุไมจากเดิม 81 ชนิด เปน 96 ชนิด มีการเปลี่ยนแปลงชื่อวงศตามวิธีจําแนกใหมใหเปนปจจุบันย่ิงขึ้น มีการจําแนกหมวดหมูใน IUCN Red List (The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2020-2) มีการเพ่ิมเติม ดชั นรี ายชื่อพนั ธุไมเรียงตามช่ือวิทยาศาสตร เพ่ือใหงายตอการสืบคนขอมูลไวในทายเลม รวมถึงการ นําเสนอขอมูลพ้ืนท่ีสงวนชีวมณฑลระนองในการผลักดันใหเปนแหลงมรดกโลกทางธรรมชาติ ให ผูส นใจไดรบั ทราบมากยง่ิ ข้นึ กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝง หวังเปนอยางย่ิงวา หนังสือ “พันธุไมปาชายเลน” นี้ จะเปนประโยชนในดานการเผยแพรขอมูลดานความหลากหลายทางชีวภาพ โดยเฉพาะพันธุไม ปา ชายเลนในประเทศไทย รวมถงึ เกรด็ ความรูท่ีนาสนใจใหแกเยาวชน นักศึกษา และประชาชนโดยทั่วไป เพือ่ ใชสาํ หรบั การศึกษา คนควา อา งองิ และเผยแพรความรดู านปาชายเลนใหก วางขวางยงิ่ ข้นึ ตอ ไป นายโสภณ ทองดี อธิบดีกรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝง

โครงสรางปา ชายเลน ปปาาชชาายยเเลลนน ((MMaannggrroovveeffoorreessttหหรรือือ IInntteerrttididaallffoorreesstt))หหมมาายยถถึงึง กกลลุมุมขขอองงสสังังคคมมพพืชืชทท่ีข่ีขึ้น้ึนออยยู ู ใในนบบรริเิเววณณฝฝงงททะะเเลลรริมิมฝฝงงแแมมนน้ํา้ําลลําําคคลลอองง ปปาากกแแมมนนํ้า้ํา หหรรือือปปาากกออาาวว รระะหหววาางงชชาายยฝฝงงถถึงึงบบรริเิเววณณทท่ีนี่นํ้าํ้าเเคค็ม็ม ขขึ้น้ึนสสงู ูงสสดุ ุด ใในนสสภภาาพพทที่เ่เีปปน นดดินินเเลลนนหหรรืออื ดดนิ ินเเลลนนปปนนททรราายย พพบบปปา า ชชาายยเเลลนนททั่วั่วไไปปใในนเเขขตตรรออนน ((TTrrooppiiccaall)) แแลละะ เเขขตตกกึ่งึ่งรรออนน ((SSuubbttrrooppiiccaall))ปปรระะกกออบบดดววยยพพืชืชสสอองงกกลลุมุมใใหหญญ  ๆๆ คคือือพพืชืชบบกกปปรระะกกออบบดดววยยไไมมยยืนืนตตนน ไไมมพพุมุม ไไมมลลมมลลุกุก ปปาาลลมม ไไมมออิงิงออาาศศัยัย กกาาฝฝาากก ซซ่ึงึ่งเเปปนนอองงคคปปรระะกกออบบหหลลักักขขอองงปปาาชชาายยเเลลนน แแลละะพพืชืชททะะเเลล ไไดดแแกก  สสาาหหรราา ยย ซซึง่ ่ึงปปาา ชชาายยเเลลนนมมจี จี าํ ํานนววนนชชนนิดดิ พพรรรรณณพพชื ชื นนออยยเเมม่อื ื่อเเปปรรียียบบเเททยี ยี บบกกับับปปาาบบกก กกาารรแแบบงงเเขขตตพพันันธธุไุไมมปปาาชชาายยเเลลนน ((ZZoonnaattiioonn)) ใในนแแตตลละะเเขขตตมมักักจจะะมมีพีพันันธธุไุไมมเเดดนนเเพพียียงงชชนนิดิดเเดดียียวว หหรรือือสสอองงถถึงึงสสาามมชชนนิดิด แแลละะเเขขตตพพันันธธุไุไมมมมักักขขนนาานนไไปปกกับับแแนนววชชาายยฝฝงง มมีกีกาารรจจําําแแนนกกปปาาชชาายยเเลลนนออออกกเเปปนน 66 รรูปูปแแบบบบคคอื อื 11..เเกกาาะะปปาา ชชาายยเเลลนน22..ปปาา ชชาายยเเลลนนตตาามมขขออบบชชาายยฝฝง ง 33..ปปาาชชาายยเเลลนนรริมิมฝฝงงแแมมนนํ้า้ํา44..ปปาาชชาายยเเลลนน ใในนพพื้น้ืนทท่ีช่ีชุมุมนนํ้าํ้า ((แแอองงนนํ้า้ํา)) 55.. ปปาาชชาายยเเลลนนบบนนโโคคกกใในนพพื้นื้นทท่ีช่ีชุมุมนนํ้า้ํา แแลละะ 66.. ปปาาชชาายยเเลลนนแแคครระะ โโดดยยปปจจจจัยัยทท่ีม่ีมี ี ผผลลตตออกกาารรเเกกิดิดแแลละะกกาารรคคงงสสภภาาพพปปาาชชาายยเเลลนนทท้ัง้ังททาางงดดาานนกกาายยภภาาพพแแลละะดดาานนเเคคมมีทีที่แี่แตตกกตตาางงกกันันขขอองงแแตตลละะ พพืน้ ้ืนททีท่ ที่ ําําใใหหสสิ่ง่งิ มมชี ชี ีวีวติ ติ แแลละะพพันันธธุไุไมมใใ นนปปา าชชาายยเเลลนนมมีคีคววาามมหหลลาากกหหลลาายย ซซึ่งึ่งปปจ จจจยั ัยททเ่ี เ่ีกกย่ี ่ยี ววขขอ อ งง ไไดดแแกก  ภภูมูมิปิปรระะเเททศศ ปปาาชชาายยเเลลนนโโดดยยทท่ัว่ัวไไปปชชออบบขขึ้น้ึนออยยูบูบรริเิเววณณชชาายยฝฝงงททะะเเลลทท่ีม่ีมีสีสภภาาพพเเปปนนดดินินเเลลนนแแลละะ เเปปนนทท่ีรี่ราาบบกกววาางง มมีนีนํ้า้ําททะะเเลลททววมมถถึงึงออยยาางงสสมม่ําํ่าเเสสมมออ ดดินินปปาาชชาายยเเลลนนเเกกิดิดจจาากกกกาารรททับับถถมมกกันันขขอองงตตะะกกออนน ทที่ไ่ีไหหลลมมาากกับับแแมมนนํ้าํ้าจจาากกแแหหลลงงตตาางง ๆๆ แแลละะกกาารรตตกกตตะะกกออนนขขอองงสสาารรแแขขววนนลลออยยใในนมมววลลนน้ํา้ํา ตตลลออดดจจนนกกาารร สสลลาายยตตวั ัวขขอองงออินินททรรยี ยี สสาารร เเปปนนปปจจ จจัยัยททมี่ มี่ ีคีคววาามมสสาํ าํ คคัญัญใในนกกาารรททําําใใหหเ เกกิดิดปปา า ชชาายยเเลลนน ภภูมูมิอิอาากกาาศศไไดดแแกก  แแสสงงออุณุณหหภภูมูมิ ิ ปปรริมิมาาณณนนํ้าํ้าฝฝนนแแลละะกกรระะแแสสลลมมปปจจจจัยัยเเหหลลาานนี้ม้ีมีผีผลลตตออกกาารรเเตติบิบโโตต กกาารรสสงั ังเเคครราาะะหหแแ สสงง กกาารรเเปปด ด ปปด ด ขขอองงปปาากกใใบบ กกาารรหหาายยใใจจ กกาารรคคาายยนนํ้าํ้า โโคครรงงสสรราา งงแแลละะรรูปปู ททรรงงขขอองงตตน นไไมม  นนํ้า้ําขขึ้น้ึน นน้ําํ้าลลงง เเปปนนปปจจจจัยัยทที่สี่สําําคคัญัญใในนกกาารรกกําําหหนนดดกกาารรแแบบงงเเขขตตกกาารรขข้ึน้ึนออยยูขูขอองงพพันันธธุไุไมมใในนปปาาชชาายยเเลลนน ผผลลตตาางงขขอองงนน้ํา้ําขข้ึนึ้น นนํ้าํ้าลลงงเเปปนนปปจจจจัยัยสสําําคคัญัญทที่ม่ีมีอีอิทิทธธิพิพลลตตออกกาารรเเปปลลี่ย่ียนนแแปปลลงงขขอองงลลักักษษณณะะภภาายยนนออกกขขอองง พพันนั ธธไุ ไุ มม  โโดดยยเเฉฉพพาาะะรระะบบบบรราากกคค้ําํา้ จจุนุนแแลละะรราากกหหาายยใใจจจจะะมมีขขี นนาาดดใใหหญญแแลละะสสูงูงจจาากกผผิวิวดดินินมมาากก หหาากกขขึ้น้ึนออยยูใูในน พพ้นื ืน้ ททีท่ ่ีท่ีผีผ่ ลลตตาา งงขขอองงนนํ้า้าํ ขขนึ้ ้นึ นนํ้า้าํ ลลงงแแตตกกตตา า งงกกนั ันมมาากก คคลล่ืน่ืนแแลละะกกรระะแแสสนนํ้า้ํา ชชววยยพพัดัดพพาาผผลลขขอองงไไมมปปาาชชาายยเเลลนนไไปปสสูแูแหหลลงงตตาางง ๆๆ นนออกกจจาากกนน้ียี้ยังังเเปปนน ตตัวัวกกาารรสสําําคคัญัญทที่ที่ทําําใใหหมมีกีกาารรตตกกตตะะกกออนน หหรรือือกกาารรกกัดัดเเซซาาะะบบรริเิเววณณชชาายยฝฝงง สสงงผผลลตตออกกาารรเเกกิดิดเเลลนนงงออกก หหรรือือ กกาารรถถออยยรรนน ขขอองงแแนนววปปา า ชชาายยเเลลนน คคววาามมเเคค็ม็มขขอองงนนํ้า้ํา มมีคีคววาามมสสําําคคัญัญตตออกกาารรเเตติบิบโโตตแแลละะกกาารรแแบบงงเเขขตตขขอองงพพรรรรณณไไมม  โโดดยยททั่วั่วไไปป ปปาา ชชาายยเเลลนนเเตติบิบโโตตไไดดดดีใใี นนบบรรเิ เิววณณนน้าํ ํ้ากกรรอ อยยททม่ี มี่ ีชีชว ว งงคคววาามมเเคค็ม็มปปรระะมมาาณณ 1100--3300 pppptt ออออกกซซิเิเจจนนทท่ีลี่ละะลลาายยนน้ําํ้า มมีคีคววาามมสสําําคคัญัญตตออกกาารรดดําํารรงงชชีวีวิติตขขอองงสสิ่งิ่งมมีชีชีวีวิติตใในนปปาาชชาายยเเลลนน ปปรริมิมาาณณ ออออกกซซิเเิจจนนลละะลลาายยนน้ําํ้าเเปปนนตตัวัวจจําํากกัดัด ทท้ังั้งชชนนิดิดแแลละะกกาารรเเจจรริญิญเเตติบิบโโตตขขอองงพพืชืชแแลละะสสัตัตววนน้ําํ้า นนออกกจจาากกนนี้ย้ียังังมมีผีผลล ตตออกกรระะบบววนนกกาารรยยออ ยยสสลลาายยขขอองงใใบบไไมมแแลละะออินินททรรียยี ส ส าารรขขอองงจจุลุลินินททรรียีย 

ดวยเหตทุ ี่ปาชายเลนข้นึ อยูในบริเวณริมชายฝง ทะเลที่มีกระแสนํ้าขึ้นลงอยูเสมอ และน้ํายังมี ความเค็ม พันธุไมจึงมีความจําเปนตองมีการปรับตัวใหเหมาะสมกับสภาพแวดลอมเพื่อใหสามารถ อยูรอดและแพรกระจายพันธุไดอยางตอเนื่อง การปรับตัวของไมปาชายเลนเพื่อใหเหมาะสมกับ สภาพแวดลอม โดยมีตอมขับเกลือ (salt grands) ซ่ึงจะพบทั่วไปในสวนของใบ ทําหนาที่ควบคุม ความเขมขนของเกลอื ในพืช เซลลผิวใบมีผนังหนา เปนแผนมัน เพื่อปองกันการระเหยของน้ํา ใบอวบน้ํา (succulent leaves) เพ่ือชวยทําหนาท่ีเก็บกักรักษาปริมาณน้ํา ลําตนมีชองอากาศ (lenticel) ชวยในการแลกเปลี่ยนกาซ ระบบราก (Root system) พันธุไมเกือบทุกชนิดในปาชายเลนมีการ พฒั นาระบบรากท่ีแตกตางกันไป โดยรากเหลาน้นี อกจากทาํ หนา ทด่ี ดู ซับธาตุอาหารแลว ยังทําหนาท่ี คํา้ จุนลาํ ตน และเก็บกกั อากาศอีกดวย เชน ระบบรากค้ําจุน (Stilt root หรือ Buttress root) ระบบ รากหายใจ (Pneumatophores) หรือบางชนิดก็มีรากอากาศ (Aerial root) เปนตน ผลที่งอกต้ังแต อยบู นตน แม (Vivipary) ซึ่งมักเรียกวา “ฝก” เชน ไมโกงกาง ถั่ว พังกาหัวสุม โปรง เปนตน ตนออนหรือ ผลแกส ามารถลอยนํ้าได ทนทานเมือ่ อยูในสภาวะทม่ี ีระดับความเขมขนของโซเดยี มคลอไรดใ นใบสงู พันธุไมป าชายเลนในประเทศไทยเทาท่ีมีการบันทึก มีเพียง 168 ชนิด จาก 118 สกุล 54 วงศ โดยเปน ไมยนื ตน และไมพมุ เพียง 102 ชนิด 69 สกุล 37 วงศ (สรายุทธ และรุงสุริยา, 2554) สวนใหญ จะอยูในวงศ Rhizophoraceae โดยเฉพาะไมในสกุลโกงกาง (Rhizophora) สกุลไมพังกาหัวสุม (Bruguiera) วง ศ Lythraceae ไดแ ก ไมในสกุลไมลําพู -ลําแพน (Sonneratia) และวง ศ Acanthaceae ไดแก ไมในสกุลแสม (Avicennia) นอกจากนี้ยังมีพันธุไมในวงศ Meliaceae ซงึ่ ประกอบดว ยพนั ธไุ มใ นสกลุ ตะบูน-ตะบัน (Xylocarpus) เปนตน พันธุไมดังกลาวมักพบข้ึนอยูเปนเขต เปน แนวตั้งแตบรเิ วณฝงแมน้ําจนลึกเขาไปในปาดานใน พันธุไมแตละชนิดสามารถข้ึนอยูในบริเวณท่ี มีลักษณะส่ิงแวดลอมที่แตกตางกัน มีการแบงเขตการข้ึนอยูของพันธุไม (Zonation) ในปาชายเลน ดังน้ี กลมุ แรก กลมุ ไมแสม และไมโกงกาง มักข้ึนตามริมนํ้าซึ่งเปนดินเลนลึกและมีนํ้าทวมถึงเปน ประจํา โดยโกงกางใบใหญมักขึ้นในบริเวณที่ดินเปนดินเลนออน และลึกมากกวาบริเวณที่โกงกางใบเล็ก ขึ้นอยู ในบรเิ วณท่ีมคี วามเค็มนอยจะพบกลมุ ไมลําพขู ึน้ อยู กลมุ ทสี่ อง กลุม ไมพ ังกาหัวสมุ ไมถ ัว่ และไมโปรงข้ึนอยูใ นบรเิ วณท่ีดินเลนคอนขางแข็ง และ นา้ํ ทะเลทว มถึงในระดับปกติ กลุมที่สาม กลุมไมฝาด และไมตะบูน ขึ้นบริเวณดินเลนแข็ง และพื้นที่คอนขางสูง น้ําทะเล ทวมถงึ เปนคร้งั คราว กลุมที่สี่ กลุมไมตาตุม ไมหงอนไกทะเล และไมเปง ขึ้นบริเวณดินเลนแข็งและเปนพื้นที่สูง น้ําทะเลทวมถึงเมื่อน้ําขึ้นสูงสุดเทาน้ัน สําหรับจาก (Nypa fruticans) มักพบวาขึ้นอยูบริเวณ ริมชายฝงแมน้าํ ในเขตนํ้ากรอย

ปาชายเลนทําหนาท่ีเปนปอมปราการธรรมชาติที่คอยปกปองชายฝงทะเลไมใหถูกกัดเซาะ ทําลายจากกระแสคล่ืน เปนถ่ินที่อยูอาศัยของสัตวน้ํา และเปนแหลงอนุบาลสัตวนํ้าวัยออนเพื่อให เจริญวัย อยูอาศัย และหลบภัยจากความแปรปรวนของทองทะเล ในขณะเดียวกันสัตวสามารถเขามา อาศัย และแสวงหาอาหารทม่ี อี ยอู ยางอุดมสมบูรณในปาชายเลนทําใหปาชายเลนหลากหลายไปดวย ส่ิงมีชีวิต ทั้งพืชและสัตวนานับชนิด อีกทั้งยังทรงคุณคาตอประชากรและเศรษฐกิจ โดยปาชายเลนเปน แหลง พลงั งานและวตั ถุดิบไมใชสอย พืชผัก สมุนไพร ปาชายเลนจึงเปนระบบนิเวศท่ีทําหนาท่ีปกปก รักษาไวซงึ่ ความสมดุลของสิ่งแวดลอมชายฝง ใหเ อื้ออํานวยตอการเปนแหลงกําเนิดหวงโซอาหารของ มนุษยชาติอยางยั่งยืน แตในปจจุบันทรัพยากรปาชายเลนนับวันจะลดนอยลงสวนทางกับ คุณประโยชนที่มากมาย ดังนั้นจึงควรสงเสริมใหตระหนักถึงคุณคา รวมถึงการอนุรักษทรัพยากร ปาชายเลนใหเปนไปตามพระราชบัญญัติสงเสริมการบริหารจัดการทรัพยากรทางทะเลและชายฝง พ.ศ. 2558 เพ่ือสงเสริมใหทรัพยากรทางทะเลและชายฝง เปนแหลงทรัพยากรท่ีอุดมสมบูรณอยาง ยัง่ ยนื ตอ ไป พันธุไมปาชายเลนท้ัง 96 ชนิด ดังแสดงในตารางที่ 1 ประกอบดวยพันธุไมปาชายเลน ที่แทจริง 41 ชนิด 22 สกุล 14 วงศ (ไมยืนตน และไมพุม 37 ชนิด 22 สกุล 14 วงศ) ที่เหลือเปน พันธุไมปาบกที่มาข้ึนรวมกับพันธุไมปาชายเลน พันธุไมเดนที่เปนพันธุไมปาชายเลนท่ีแทจริง ในประเทศไทย สวนใหญเปนพันธุไมในวงศไมโกงกาง (Rhizophoraceae) ซ่ึงประกอบดวยพันธุไม ในสกุลไมโกงกาง (Rhizophora) สกุลไมพังกาหัวสุม (Bruguiera) สกุลไมโปรง (Ceriops) และสกุล ไมรังกะแท (Kandelia) วงศเหงือกปลาหมอ (Acanthaceae) และวงศไมตะแบก (Lythraceae) เปนตน ทั้งน้ี มีการจําแนกหมวดหมูใน IUCN Red List (The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2020-2) จาํ นวน 64 ชนดิ

แผนท่กี ารกระจายของปาชายเลนโลก : World Mangrove Distribution Map Mangrove Mangrove roots : รากไมป า ชายเลน Pneumatophores รากหายใจ Still roots Buttress roots Cone roots รากคาํ้ ยนั รากพูพอน รากคลา ยกรวยควา่ํ Pencil roots Khee roots รากคลายดินสอ รากคลายเขา

สารบญั ก-ข รายชือ่ พนั ธุไ มทวั่ ไปทพ่ี บบริเวณปา ชายเลน 1 โกงกางใบเลก็ Rhizophora apiculata Blume 3 โกงกางใบใหญ Rhizophora mucronata Lam. 5 กระจบั นกเล Cassine viburnifolia (Juss.) Ding Hou 7 กระเพาะปลา Finlaysonia obovata Wall. 9 โกงกางหชู า ง Guettarda speciosa L. 11 ขลู Pluchea indica (L.) Less. 13 คนทิสอ Vitex trifolia L. subsp. Trifolia 15 คนั ทรง Colubrina asiatica (L.) Brongn. var. asiatica 17 แคทะเล Dolichandrone spathacea (L. f.) K. Schum. 19 โคลงเคลงขน Melastoma saigonense (Kuntze) Merr. 21 งาไซ Planchonella obovata (R. Br.) Pierre 23 จาก Nypa fruticans Wurmb 25 จกิ ทะเล Barringtonia asiatica (L.) Kurz 27 จกิ สวน Barringtonia racemosa (L.) Spreng. 29 ชะคราม Suaeda maritima (L.) Dumort. 31 ชาเลือด Premna serratifolia L. 33 ชุมเห็ดเล Dodonaea viscosa Jacq. 35 แดงนา้ํ Aglaia cucullata (Roxb.) Pellegr. 37 ตอไส Allophylus cobbe (L.) Forsyth f. 39 ตะขบทะเล Scolopia macrophylla (Wight & Arn.) Clos 41 ตะบัน Xylocarpus rumphii (Kostel.) Mabb. 43 ตะบนู ขาว Xylocarpus granatum J. Koenig 45 ตะบูนดํา Xylocarpus moluccensis (Lam.) M. Roem. 47 ตาตุมทะเล Excoecaria agallocha L. 49 ตนี เปด ทราย Cerbera manghas L. 51 ตนี เปดทะเล Cerbera odollam Gaertn. 53 เตยทะเล Pandanus odorifer (Forssk.) Kuntze 55 ถอบแถบทะเล Derris trifoliata Lour. 57 ถัว่ ขาว Bruguiera cylindrica (L.) Blume 59 ถว่ั ดาํ Bruguiera parviflora (Roxb.) Wight & Arn. ex Griff. 61 เทพี Caesalpinia crista L. 63 เทยี นทะเล Pemphis acidula J. R. & G. Forst. 65 ไทรยอ ยใบทู Ficus benjamina L. 67 นนทรี Peltophorum pterocarpum (DC.) Backer ex K. Heyne

นํา้ นอง Brownlowia tersa (L.) Kosterm. 69 นา้ํ นองใบโพ Brownlowia argentata Kurz 71 เบญจมาศนํ้าเค็ม Wedelia biflora (L.) DC. 73 ใบพาย Aegialitis rotundifolia Roxb. 75 ปรงทะเล Acrostichum aureum L. 77 ปรงหนู Acrostichum speciosum Willd. 79 ปอทะเล Hibiscus tiliaceus L. 81 เปง ทะเล Phoenix paludosa Roxb. 83 โปรงขาว Ceriops decandra (Griff.) W. Theob. 85 โปรงแดง Ceriops tagal (Perr.) C. B. Rob. 87 โปรงหมู Ceriops zippeliana Blume 89 ผกั บุงทะเล Ipomoea pes-caprae (L.) R. Br. 91 ผกั เบ้ียทะเล Sesuvium portulacastrum (L.) L. 93 ฝาดดอกขาว Lumnitzera racemosa Willd. 95 ฝาดดอกแดง Lumnitzera littorea (Jack) Voigt 97 พังกา-ถ่วั ขาว Bruguiera hainesii C. G. Rogers 99 พังกาหัวสมุ ดอกขาว Bruguiera sexangula (Lour.) Poir. 101 พงั กาหัวสมุ ดอกแดง Bruguiera gymnorhiza (L.) Savigny 103 พทุ ราทะเล Ximenia americana L. 105 โพทะเลดอกตั้ง Thespesia populnea (L.) Sol. ex Corrêa 107 โพทะเลดอกยอ ย Thespesia populneoides (Roxb.) Kostel. 109 โพรงนก Rapanea porteriana (Wall. & A. Dc.) Mez 111 มะคะ Cynometra ramiflora L. 113 มะนาวผี Atalantia monophylla (L.) DC. 115 มะนาวผีผลเหลยี่ ม Merope angulata (Willd.) Swingle 117 มะพลบั ทะเล Diospyros areolata King & Gamble 119 มังคะ Cynometra iripa Kostel. 121 รักทะเล Scaevola taccada (Gaertn.) Roxb. 123 รังกะแท Kandelia candel (L.) Druce 125 รามใหญ Ardisia elliptica Thunb. 127 ลาํ เท็ง Stenochlaena palustris (Burm. f.) Bedd. 129 ลําพู Sonneratia caseolaris (L.) Engl. 131 ลาํ พูทะเล Sonneratia alba Sm. 133 ลาํ แพน Sonneratia ovata Backer 135 ลําแพนหนิ Sonneratia griffithii Kurz 137 เลบ็ มือนาง Aegiceras corniculatum (L.) Blanco 139

ศิลา Ilex cymosa Blume 141 สมอทะเล Shirakiopsis indica (Willd.) Esser 143 สวาด Caesalpinia bonduc (L.) Roxb. 145 สกั ขี Dalbergia candenatensis (Dennst.) Prain 147 สารภที ะเล Calophyllum inophyllum L. 149 สาํ มะงา Volkameria inermis L. 151 สงี า้ํ Scyphiphora hydrophylacea C. F. Gaertn. 153 เสมด็ ขาว Melaleuca cajuputi Maton & Sm. ex R. Powell subsp. 155 cumingiana (Turcz.) Barlow 157 แสมขน Avicennia lanata Ridl. 159 แสมขาว Avicennia alba Blume 161 แสมดํา Avicennia officinalis L. 163 แสมทะเล Avicennia marina (Forssk.) Vierh. 165 หงอนไกท ะเล Heritiera littoralis Aiton 167 หงอนไกใ บเล็ก Heritiera fomes Buch.-Ham. 169 หมนั Cordia cochinchinenis Pierre 171 หมนั ทะเล Cordia subcordata Lam. 173 หมามุย ชาง Mucuna gigantea (Willd.) DC. 175 หยที ะเล Pongamia pinnata (L.) Pierre 177 หลาวชะโอนทงุ Oncosperma tigillarium (Jack) Ridl. 179 หลุมพอทะเล Intsia bijuga (Colebr.) Kuntze 181 หวายลิง Flagellaria indica L. 183 หัวลงิ Sarcolobus globosus Wall. 185 หูกวาง Terminalia catappa L. 187 เหงอื กปลาหมอเครือ Acanthus volubilis Wall. 189 เหงอื กปลาหมอดอกขาว Acanthus ebracteatus Vahl 191 เหงือกปลาหมอดอกมว ง Acanthus ilicifolius L. 193 คําอธบิ ายสัญลกั ษณ 195 ดัชนรี ายช่อื พนั ธุไ มเ รยี งตามชอื่ วิทยาศาสตร 197 บรรณานกุ รม

ตารางที่ 1 รายชื่อพันธุไ มท วั่ ไปทพ่ี บบริเวณปาชายเลน พันธไุ มป าชายเลน IUCN แทจ รงิ ไมแ ทจริง Red List ชื่อไทย ช่ือวทิ ยาศาสตร วงศ วสิ ยั แสมขน Avicennia lanata Ridl. ACANTHACEAE x ST VU แสมขาว Avicennia alba Blume ACANTHACEAE x T LC แสมดาํ Avicennia officinalis L. ACANTHACEAE x T LC แสมทะเล Avicennia marina (Forssk.) Vierh. ACANTHACEAE x T LC เหงอื กปลาหมอเครอื Acanthus volubilis Wall. ACANTHACEAE x C LC เหงอื กปลาหมอดอกขาว Acanthus ebracteatus Vahl ACANTHACEAE x S LC เหงอื กปลาหมอดอกมวง Acanthus ilicifolius L. ACANTHACEAE x S LC ผักเบี้ยทะเล Sesuvium portulacastrum (L.) L. AIZOACEAE xH ชะคราม Suaeda maritima (L.) Dumort. AMARANTHACEAE xS กระเพาะปลา Finlaysonia obovata Wall. APOCYNACEAE xC ตีนเปดทราย Cerbera manghas L. APOCYNACEAE x ST LC ตนี เปด ทะเล Cerbera odollam Gaertn. APOCYNACEAE x ST LC หวั ลิง Sarcolobus globosus Wall. APOCYNACEAE xC ศลิ า Ilex cymosa Blume AQUIFOLIACEAE x ST LC จาก Nypa fruticans Wurmb ARECACEAE x S LC เปงทะเล Phoenix paludosa Roxb. ARECACEAE x S NT หลาวชะโอนทงุ Oncosperma tigillarium (Jack) Ridl. ARECACEAE xT ขลู Pluchea indica (L.) Less. ASTERACEAE xS เบญจมาศนาํ้ เค็ม Wedelia biflora (L.) DC. ASTERACEAE x HC แคทะเล Dolichandrone spathacea (L. f.) K. Schum. BIGNONIACEAE x T LC ลําเท็ง Stenochlaena palustris (Burm. f.) Bedd. BLECHNACEAE x CF หมนั Cordia cochinchinenis Pierre BORAGINACEAE x ST หมันทะเล Cordia subcordata Lam. BORAGINACEAE x ST LC สารภีทะเล Calophyllum inophyllum L. CALOPHYLLACEAE x T LC กระจบั นกเล Cassine viburnifolia (Juss.) Ding Hou CELASTRACEAE x ST LC ฝาดดอกขาว Lumnitzera racemosa Willd. COMBRETACEAE x ST LC ฝาดดอกแดง Lumnitzera littorea (Jack) Voigt COMBRETACEAE x ST LC หูกวาง Terminalia catappa L. COMBRETACEAE x T LC ผกั บงุ ทะเล Ipomoea pes-caprae (L.) R. Br. CONVOLVULACEAE x CrH มะพลับทะเล Diospyros areolata King & Gamble EBENACEAE x ST LC ตาตมุ ทะเล Excoecaria agallocha L. EUPHORBIACEAE x ST LC สมอทะเล Shirakiopsis indica (Willd.) Esser EUPHORBIACEAE x ST LC มงั คะ Cynometra iripa Kostel. FABACEAE x ST LC ถอบแถบทะเล Derris trifoliata Lour. FABACEAE xC นนทรี Peltophorum pterocarpum (DC.) Backer ex K. Heyne FABACEAE xT มะคะ Cynometra ramiflora L. FABACEAE x T LC เทพี Caesalpinia crista L. FABACEAE xC สวาด Caesalpinia bonduc (L.) Roxb. FABACEAE x C LC สกั ขี Dalbergia candenatensis (Dennst.) Prain FABACEAE xC หมามยุ ชาง Mucuna gigantea (Willd.) DC. FABACEAE xC หยที ะเล Pongamia pinnata (L.) Pierre FABACEAE x T LC หลมุ พอทะเล Intsia bijuga (Colebr.) Kuntze FABACEAE x T VU หวายลงิ Flagellaria indica L. FLAGELLARIACEAE x HC รกั ทะเล Scaevola taccada (Gaertn.) Roxb. GOODENIACEAE xS ชา เลอื ด Premna serratifolia L. LAMIACEAE xC สํามะงา Volkameria inermis L. LAMIACEAE xS คนทสิ อ Vitex trifolia L. subsp. Trifolia LAMIACEAE xS จกิ ทะเล Barringtonia asiatica (L.) Kurz LECYTHIDACEAE x T LC ก

ชอ่ื ไทย ช่ือวิทยาศาสตร วงศ พันธไุ มปาชายเลน วิสัย IUCN จกิ สวน แทจ รงิ ไมแทจ ริง Red List เทียนทะเล Barringtonia racemosa (L.) Spreng. LECYTHIDACEAE x ST LC ลาํ พู Pemphis acidula J. R. & G. Forst. LYTHRACEAE x ST LC ลําแพน Sonneratia caseolaris (L.) Engl. LYTHRACEAE x T LC ลําพทู ะเล Sonneratia ovata Backer LYTHRACEAE x T NT ลําแพนหนิ Sonneratia alba Sm. LYTHRACEAE x ST LC หงอนไกใบเล็ก Sonneratia griffithii Kurz LYTHRACEAE x T CR นํ้านองใบโพ Heritiera fomes Buch.-Ham. MALVACEAE x T EN นา้ํ นอง Brownlowia argentata Kurz MALVACEAE x ST DD ปอทะเล Brownlowia tersa (L.) Kosterm. MALVACEAE x ST NT โพทะเลดอกตั้ง Hibiscus tiliaceus L. MALVACEAE x ST LC โพทะเลดอกยอย Thespesia populnea (L.) Sol. ex Corrêa MALVACEAE x ST LC หงอนไกทะเล Thespesia populneoides (Roxb.) Kostel. MALVACEAE x ST โคลงเคลงขน Heritiera littoralis Aiton MALVACEAE x T LC แดงน้ํา Melastoma saigonense (Kuntze) Merr. MELASTOMATACEAE xS ตะบัน Aglaia cucullata (Roxb.) Pellegr. MELIACEAE x T DD ตะบูนขาว Xylocarpus rumphii (Kostel.) Mabb. MELIACEAE x ST ตะบูนดํา Xylocarpus granatum J. Koenig MELIACEAE x ST LC ไทรยอ ยใบทู Xylocarpus moluccensis (Lam.) M. Roem. MELIACEAE x T LC เสม็ดขาว Ficus benjamina L. MORACEAE x T LC พุทราทะเล Melaleuca cajuputi Maton & Sm. ex R. Powell เตยทะเล subsp. cumingiana (Turcz.) Barlow MYRTACEAE x T LC ใบพาย รามใหญ Ximenia americana L. OLACACEAE x S LC เล็บมอื นาง Pandanus odorifer (Forssk.) Kuntze PANDANACEAE x ST LC โพรงนก Aegialitis rotundifolia Roxb. PLUMBAGINACEAE x S NT ปรงทะเล Ardisia elliptica Thunb. PRIMULACEAE xS ปรงหนู Aegiceras corniculatum (L.) Blanco PRIMULACEAE x S LC คนั ทรง Rapanea porteriana (Wall. & A. Dc.) Mez PRIMULCEAE x ST โกงกางใบเล็ก Acrostichum aureum L. PTERIDACEAE x AqF LC โกงกางใบใหญ Acrostichum speciosum Willd. PTERIDACEAE x AqF LC ถ่ัวขาว Colubrina asiatica (L.) Brongn. var. asiatica RHAMNACEAE xC ถ่ัวดาํ Rhizophora apiculata Blume RHIZOPHORACEAE x T LC โปรงขาว Rhizophora mucronata Lam. RHIZOPHORACEAE x T LC โปรงแดง Bruguiera cylindrica (L.) Blume RHIZOPHORACEAE x ST LC โปรงหมู Bruguiera parviflora (Roxb.) Wight & Arn. ex Griff. RHIZOPHORACEAE x T LC พงั กาหวั สุมดอกขาว Ceriops decandra (Griff.) W. Theob. RHIZOPHORACEAE x ST NT พังกา-ถ่วั ขาว Ceriops tagal (Perr.) C. B. Rob. RHIZOPHORACEAE x ST LC พังกาหวั สุมดอกแดง Ceriops zippeliana Blume RHIZOPHORACEAE x ST LC รงั กะแท Bruguiera sexangula (Lour.) Poir. RHIZOPHORACEAE x T LC สงี า้ํ Bruguiera hainesii C. G. Rogers RHIZOPHORACEAE x T CR โกงกางหชู า ง Bruguiera gymnorhiza (L.) Savigny RHIZOPHORACEAE x T LC มะนาวผี Kandelia candel (L.) Druce RHIZOPHORACEAE x ST LC มะนาวผผี ลเหล่ียม Scyphiphora hydrophylacea C. F. Gaertn. RUBIACEAE x S LC ตะขบทะเล Guettarda speciosa L. RUBIACEAE x ST LC ชุมเหด็ เล Atalantia monophylla (L.) DC. RUTACEAE x ST ตอ ไส Merope angulata (Willd.) Swingle RUTACEAE xS งาไซ Scolopia macrophylla (Wight & Arn.) Clos SALICACEAE x ST Dodonaea viscosa Jacq. SAPINDACEAE xS Allophylus cobbe (L.) Forsyth f. SAPINDACEAE x ST Planchonella obovata (R. Br.) Pierre SAPOTACEAE xT ข

โกโงกกงากงาใงบใเบลเ็กลก็ TMTM IUCN IUCRN ELRDIES©DT© LIST RhizRohpizhooprhaoarapiacpuilcautlaatBaluBmlueme ExtinExcttininctwinildwild ThrTeharteeanteedned NeNaer atrhrtehareteatneended แลลนกแชรมRะตลํราัักอื่กเิHวะเคะกแอษบศจIตลตตื่นนมลแกรมแลชZRณียวาออากะตลํราัีัคก่อืกิเยHบิทOมโนวงะะเคกะกวแอษกพบยกศทเจIตาล่ิตงตืน่โแPงหZณนัียาิ่งวมาทคอ่ัอาวกกลนHยธบทิเOมโนนํงาะเาแไกสะกุใพอืปยกปมงทเOรนลิ่ย่ีงโพแPงหขนัลา่งิุมคาท่ัวกงะป(ล้ืนนอHธRือไรกนนแํกเาาแไระมใุอืงะปทกปทงอAมหOรานละพอขนตลส่ีชายรุํมาเะปล(อC้ืนอทRอือนรไเีกกามกเมรทมสงะ(ทกองศยทEAขรุาLมะอกเานต)สี่ียชะอฝรํCานตเA;เอคCับทอนีเงจกกามนิง)พรทาสลขEงดศยEขราซืุอมเเดงัเา)า้ํลึ้นดะอยาฝนต่ึA;งบเกคหกยีจนกียินกพเงพราาลตEปรลาซือเัยบเดใงัันสาํ้ลศ้ัืองดยานึ่งบบกอลหกฉําียธรสยีพเงบาเตดําปหรลลีุาลถีเในัสตพศ้ัือทงรกานรงับ็กึงมฉาํิธเนรสบกงับากบเใวหีรีลุาลถเีอ(าหขกับพทณรพากมรงัก็ึงมึ้นิาญเบกกเบัลาีกรังใวทอชรเอ(าหขํคงาากัปบณพจเี่มมมาสกนึ้ต้ํชาาญนเลําังพ)ีเทอชูครยเงนีย;ํลงหาแป จูเี่มม้ํัานาตสแพตชนนมเน2ํายพ)ีเรูะงนลียงั;ลอูไหกแ5สันียูวมกตวแพนนอหมเ-2ูงบนัรา3ทหะลังสอูไกน5มียแทอวมก03่ีัมวกูงอห-ควบลันอรา3ทห-ีพศนดม8อม3าแทวอก0่ีัมกอันหควย-แนล.อรเีพศ8มกดฉธอมตมาวกขเ(อั.นุไหลยียแรนกก.ูมใเามกฉธรนืงอตงมรขเเ.ง(ชEุไาใปลยีดรกกูใะนEลxามรตนกtนIืงองินนรเบiXงUึากnยชEใปดคิดะนEcลxจรกเต)่ีนCttอIินนก้ํเบาiXUอึแกnนยคดิดNดcยรจEืเอี่)งลCtอ้ํถาียกเอแเันนWตดบยะNงึดRปวEืองลถาแียหันเนEเWeตบนnมะปงึ(RปวCตมแํ้dาpdาหrเนECยรeiนaกนtnมทตปเู(uCniูมcปR้ําdกาpdLrgมแCยaรกriนaวetวทเูluาeniiกlูErcขปุRามกsแyมLegมตnaะrวeวdtรlนdาeiฉกขslEถrุ้ืมนsEyมใeaตnวtะนงdนnาtนรึdงฉaNsถื้นEgยใaรกวtๆสั้นeงnมนnานึงaNrVคะgยรeมdกหๆสuั้นenมdมเะอวlrVคV)n่ําeมกdาหuักํ่dเeมายอวlเUตสV)n่ํกrาะาสaแัมก่ํูใeายเาbUตมระสrนมสaแลlีมรูใมeะาbรมุทนสมาอNลlีะรมปeะกุทรสกถาอNะแปTกาะแรพกถาอแกTผาะไแปพนาอบCากผมแกไปoนLซบCภากมLแกมกneเวoLซภกaิปฟcLCกมาnเeาานวseาaิปฟcCtาาrศพนากนseราnง้ําtrศพนกรnงํ้า มีควาโมกเงสกี่ยางงนใบอ เยล็ก(LC) 11 โกงกางใบเลก็ 1

ขเใเจแด0ใถสสบถกใใข0สเดจบุดดนว.อสบบ6นุดนีลว.ดอนปยงสา6กนปเสย-บีํแาากเใรดตดเีน-2แรรนีดตดบ2ขดแะ้ื่ียนเํ้ขาอื่แะาํ้ื้4ีย่นสอดนบมซ4วตนดบตซ-วนกับปงบมอ-8าาับปงบม8เใใลทเลลชงxรใ.4ทบบลชรx.บเ8ียไ่ีฐเาอลแ8ยี ฐี่าอมแลมก-ยงาก7ก็-ยงาตก71อ็กต1ตลชนแต-นรแ-ร8ลงๆ81ลบีรัด1ดะรยดะยๆไะง0ะง0ซทจมอเซกจอกรขชขจชมุทกมชัว่กุกเกคูปเคา านอปผอป.ั.ดด่ัวเดเูมใูมชวิชปมนปบมนโโผเาาสสเใจคค่ือื่อนอนอรหิบวรสลลนนน44มมใะะงงเเอนัับบเดบดใใเเตตนกกกแเแบหหบกตตียียสิดิดอื้ออฉฉเส็นั้ง็ลเน้ังวเวนกในกปบกบกฉกอฉบลาลันกัน้ืออลนอาดบาอดงาารลเรอกใเ้ยี อกรวงวใเปงวูปปบูาปปบกบงูปยกยนอๆงไนออๆนตไนลแดตแขใดอรขอวรา้ําบรผิ่มยบอาูปผกอูแปบมูกปสิมวแกถสกนิวถเลกงถนีเเใลปบกงึงีเใยะวหปารบยวห่ิ้ํมมาาบนันนเยมอาลนหเยแมอถลนเกกรใบยือนกกแลปใึยงืบอารลปบงขลียมรละบละงห1้ียดหลวะะอหน1ี้ยเหาจงรคาหราหจบดยงครุกือรลนือขยคดนุกลือหาูใือทเาดอเหบหูไานุดหทียเยยหเ่ีปไมาบหนยเรหลลวนแี่ปักมลนรลมใวบนักคผัางลือมลีือบยมาบงีกงนืนอเมลือรนายงบงีเกปเนาหรเรอนาาปยองถกปานนียเอนยยยอปถกม่ีน่ิงปนนดบกยแงัสแมี่ิ่งเลสอนแมดกขอลแผีผแกเาีแอปแผมันขียลอีบกผนลดายดกลนผันีวยสีบนกเใลหใงงดาลบดนใีเใวบสเใเเนหยบขบอ้ียลอบรดใรใีเแใียยกัหงนกขงรบื่ื่้ีอยอกอใบหาโูปวลตีายกนแงรแกตควกแลเปลโรูปวลลาขาูลมนแหตค2มีอเลปะรนมถขะ-เขรลูนแมหด3าีชเลใึูง็ปงเมมปถขเยรทดรบ่ือปรซาชหไึูง็ลงปยปือาง้ัูปมมยยดขล่ือรรปนี่ยอเลไ.ตขปยาาีู่ยปมปือขนลดสายวอิดนอลนตเขนยาเชี าปบกลดปกายิอดงเม2ตแวันนขยปาสานาพบก-่ิหงกงนนเต3แีซวน1สแันถูปขลสา่ิงาชหีด.ีเหสึงนเนซนมีซ2แนห1อแปกลีเลมาชหบีห-ด.แลดดหวน1ม2นม.อลากลงกือาอ.ลหบ-เอแนสด6อมแวมรง1กือลาอกีอชาอื่ดอลออร.ยซนง6อแนมอมูะรปอกอาอมอดูลปมรกพสนวนยรซอ.อูระปีีีดาูถมูปนมกวรําึง.ีี ผกผสลลีนลีบ้ําแดแตบอบากบบลผ4ผคลลลกมม้ําลีเีเนบีนผื้อ้ือลรเเจูปมมะใลลบง็็ดดอหเเกอดดกตีียยั้งววเแกรรตลูปูป้ียยททงังรตรแงิงดยไไอขกขกยกกูลันบลับนับแปตลปลนะลาหาย(ลยVคุดคiอvรอiดpว ดงaยงrยoาายวาuวsอ2) อ-2ล3ก-ํา3ดซตอมซนก.มใตตผ.ลิใวผอบหิวดเยหลทาย้ียงั้บาปงบค(อฝคนกอข)นาคขงลาขางรยขุขรรรูุปขะระ สทีนร้ํางตการละบคอลก้ํา ขผนลาจดะง1อ-1ก.5ตx้ัง2แ0ต-4ย0ังตซิดม.อมยักูบโนคตงงนอท(Vางivดipาaนrยoอuดs)ฝกลแําลตวนเใหตยใียบดเตลร้ียงงแล(ฝะขกย) าคยลใหายญร ูป ททรสี่งวกนรปะบลาอยก อขอนกาผดลต1ล-1อ.ด5ทx2ัง้ ป0- 40 ซม. สวนตนมักโคงงอ แลวเหยียดตรงและขยายใหญท่ีสวนปลาย ออกผลตลอดท้งั ป 22 โกงกางใบเลก็ 2

โกโงกกงากงาใงบใใบหใญหญ  TMTM RED© IURCN ELDIS© T IUCN LIST สนลรชRRาูงัก่ือิเHhกวษอ2คiศI่ืนณz-Zทสนรชล้าํRRว7าoยูงกั่ือิะเะHOhิโทกวนักมษทเอp2คยลiศIงขP.ืน่ณzว่ั-Zาํ้กhา7วอรไขHoยาะOิโทปางo้ึมนแันงกทpโOกยนง.ไขPลกrไว่ั คกดhาอมaรองะRไHา้ํดาากปกตงoกแงAกยีโใOานนm(าลกrนไคเันงCอขพมaรงะRใท้ําแกนกบกตชuกยE่ีเAตาานรลเรm(าันcAเลงดกบCขะพนรแใr็กกแนรุEจบกชuมตEoลี)ขาราเรีท;เกcAลาดบnปนะยกแรงrก็กรุEจลงงพaาถขoลี)กรือาย;เงึนันาtnปอะยกกใผงงaหธนลเงพสaถสรกกุญอืะเีงึมั(นtคะอทLเกใเพaหธนรกลสาสปaชุะญะดาูงเี(าmครทLเกรยาํพก2บลสะาถะaโแช5ดารุ.กกงูงึไmร-มยี,ํามดะง32บชถนโไกเ0ํา5ุร.กมปมุงึํ้า-าี,ดมแง3พเทนงชปก0าํ.ต่ีรใเรมุ นปเาบ)กมะแรพ;งรนเเื.อกตเรใปะลบเเบง)กนเรล;น็กเียบเเยกือกนปรลบียองงนพอใน็กเบหดยก(งบมรนเตองมพอEมขัปกคExดื้น(งtบัก้ึนนรโนiหXnเตEEคปขปโcคตEรxxๆรน้ืtคttงึ้ฐนรนiูXปiือาnnงEลปมEตccตรมxๆตกtลttง)Wฐาูปiาin;ปรางnแมEตมcมกกวมEแtwา)WตาnยiCย;ปราiลnตldกมdrหCากงวEiaคwํtาาไnแยnเiวCยาicRัมกlวกdคกgdarCาแงมeiaคltํ่หาศงTลlแnErเiวycRลehวนกn,gแaัอกแdอมerdlะํ่พางeETlErล้ําayลศeกงahนn,แมnNdtลงัะrdนะพgeอeEเลํ้าaกีรenaแําปมnํ้NากrVtลงัะeอาegeคผudกกีรนednเแํใาlยVrVnปeอกบลาeรคผมudeแdUใlยนวVrอใอNnกบลaุมตหeeแbามUยงวrใอaNlฉกaญงeตrหไุทมebางNตาtaมlกญงhรeฉr่ีไไก(rาTNไตtมามeภาhรมกaเก(rาTกไไาtาหeภeขCลกมกaคกคเnotาLมหวeLeขCลจลnํ้าeใคคndoLืaตcอาCมวยจLeาจnํ้าeใsedงtaตc)าrนCกือัยานาnseงt)rกกันนn ทะเลทขะึ้นเไลดดพีใบนกทาี่เลรนกมรีทะ รจาายยผพสั นมธปุ ใ นากแแถมบนท้ําวที ป่ีเปแนอเฟลนริ กใหามฝ  งหตระือวตั นามอลอํากคลเ ออเงชนี ย้ํากตระอวยั นทอี่ไอมกไกเ ฉลี จยางกใ ต ทะเลตะพวับนอกอากรเกฉียรงะเจหนาืยอขพอันงอธุอในสเแตถรเบลทีย วตีปองแกอาฟแรลิกะาหฝมูเงกตาะะใวนันมอหอาสกมุทเอรแเชปียซิฟตกะวสันําอหรอับกกเาฉรียจงําแใตนก ตะวันหอมอวกดเหฉมียู งในเหIนUือCขNอRงeอdอสLเiตstรนเลน้ั ียอตยอูในงกสาถาแนลภะาหพมมูเคีกวาาะมใเนสมี่ยหงนาสอยมุท(LรCแ)ปซิฟก สําหรับการจําแนก หมวดหมู ใน IUCN Red List น้นั อยูในสถานภาพมคี วามเส่ียงนอ ย (LC) โกงกางใบใหญ 33

ใบ เด่ียว เรียงตรงขามสลบั ต้ังฉาก ออกเปนกระจุกที่ปลายกิ่ง แผนใบรูปไขกวาง ถึงรูปรีกวาง ขนาด 8ใ-บ10เxด1ยี่ 4ว-2เ0รยี ซงมต.รงโขคานมใสบลมับนตหั้งรฉือาสกออบอรกูปเปล่ินมกขรอะบจุใกบทเี่ปรีลยาบยปกิ่งลาแยผในบใมบนรหูปรไขือกแวหาลงมถึงมรีตูป่ิงรแีกหวลามง เขลน็กาสดีดํา แ8ข-็ง10เสx1น4ใ-บ2ม0อซงมไม. ชโคัดนเจใบนมเนสหนรกือลสาองใบบรแูปบลน่ิมรขาบอบสใีเบขเียรวียอบอปนลเาสยนใบแขมนงหใรบือแ9ห-1ล2มคมู มีตอ่ิงแงเหหล็นมลเลาง็กๆสีดผําิวใบ เกแลข้ี็งยงเสดนาใบนมบอนงเไปมนชสัดีเจขนียวเสอนมกเหลาลงือใบงแดบานนรลาาบงสีเซขีดียกววอาอแนลเะสมนีจแุดขนสีนงใ้ําบต9า-ล1ก2รคะู จมาอยงทเห่ัว็นแลผานงใๆบผเิวนใื้อบใบ อเวกบลน้ียํ้าง แดกามนเบหนนเียปวนคสลีเขาียวแอผมนเหนลืัอง งกดานานใบลายงาสวีซีด3-ก5วาซแมล.ะหมูใีจบุดแสคีนบ้ําตปาลากยรเะรจียาวยแทหั่วลแมผนปใบระเกนบื้อเใปบนคู ทอี่ปวลบานยํ้ายแอกดมยเหานวีย5ว-ค10ลาซยมแ.ผสนเี หขนียวังอกอานนใพบบยนาอวย3ท-5ีเ่ ปซน มส.ชี หมูใพบูอแอ คนบหรปอื ลสาีแยดเรงียเรวือ่ แหลม ประกบเปนคู ดทอีป่ กลาแยบยบอชดอยการวะ5จ-ุก1ส0อซงมด.าสนเี หขียลวาอยอชนั้นพมบักนแอตยกทเีเ่ปปนน งสาชี มมพ2ูอ-4อ นชห้ันรืออสอแี กดตงาเรมื่องามใบ กานชอดอกยาว 3ด-7อกซมแ.บปบรชะอกกอรบะจดุกวยสอดงอดกายนอหยลา2ย-1ช2้ัน ดมอักกแตกกาเนปดนองกามยอ2ย-ย4าชวั้น0อ.4อ-ก1ตซามม.งาดมอใกบตกูมารนูปชไอขดใอบกปยราะวดับ ใคสผสแตทบใคสผสแตท3ขขีีนอนื้่ฐีลบข-ีีขนอน้ืเ่ฐีลง็านา้ํา7ลเง็านๆา้ํวานลแตขแ้ียๆวนแตหขซแี้ยดาาบผหงปดาาบผรมงงปลอทบบรงลลอตือทบบ.อลกตอืีย่าาอผกรสีย่าปาผมนเรสื่นยงมนเลชเีนื่ยงรลชเีเแหแอเแห่ือขขมแอะ่อืลขขมลยอลนีมลยยีอเกนีมยวีเอืกนกวือากวตนกอโาวตโงเมดค้ืองเิดมดคื้บอปดิอปผอผางเากง1เดนกอ1ลลนอมสลลมสนั.ันว.นง5จนเีง5ลจเีล44ขยเขเ-ะ-ะฉ็กดฉ็ก2ดข2ยีขดยี งแงแลพxลพเxอเอวอวออดฉด4ฉ4บีีบาาบอบอกกก0ี0กีกยยะะดดออกกยตต--โโววออ77นนลลรรอคคั้ง้ังกก00ูปูปีบีบแรแยนรนยยูไมปู4ซตไมปซ4ตาขาข2ปปมขียมีขทยทวกวกถ-ถล.นังล.นัง1รลรลึงโึง2ตาโห2ตาหง2ีบครงีบครย-ิดย-ไนิดูปน4ไนูปน4แขดอรแขาอรฝสาฝสยูปซกอยแยูปซกยแกากากมใกนูลบกมมในูลเบบมเเร.บับนนเร.เปับนนกหียเปหอหียตปหอนาตวอปออนลวอนออลนลแกนอกล่ียแก2อกาหี่ยดก2ผมาหแกยลผลมอดแแลยลยลดํแาคมลขกอฉยเําคกมตขอกฉอเนกยกกตผกกอนนกือกดเาอผกนิวันือกดใกเบาดิยวันใกตใกบอืยดลบตใแตยอืใยบล0บตาีบแลเลบาใบป0า.ีบวตลเลบอเะ5วเปล.วตนลลอเะหด5-เ3ล้ียน0ลอ0มลี้ยหด-ทล3-ี้ยง0.อดม.ี้ัยนง8ท8ลุดง้ั4โ-ง.ทดันงป8xค8รุด-ง้ั(สโซ1ทฝ้ัง1ปวนxคร(ีเสปมซ.กงฝั้ง1ขวนเ2ซีเเปช.ม).ีกยงขร-มเ21เื่อชว็วผค.)ียร-..ม1่ือิลว5ว็วคผมขดต.หามิลวน5ีตอมซขยิดตยหาาุมกนมีตรซกดยิดาขยต.าุูมปัมนบรกรดาูมส0ขท.เูปุขันบ.ปีเรรค5รส0รหทเูปุขนง-อะ.ปีเล0ค5รกรหไหกนน.ืองข-อะร8ลร0ลกขงหกะxนะ.ืออใอร8า0บรลบจขดงะองx.ะอาอ6ปอาร0ขบนจย-กดูปองร.1ราอท6เรขะหนุถขยร-ก่ัวซูปด1รวนีรยทไเมหุถัขบยปะรวา่ัวซ.วนีรยไมยปะวา. 444 โกโงกกงากงใาบงใใหบญให ญ

กรกะรจะับจนับกนเกลเล MMAA RED© IUCRN ELDIS©T IUCN LIST CCEaLsCCAsiEaSnLsTeAsRiSnvATeibCRvuEAiArbCnEuEifAronElifiaoli(aJu(sJsu.s)sD.)inDginHgoHuou ExtinEcxttininctwinildwild ThrTeharteeanteedned NeNareathr rtehareteanteended EX EW CR EN VU NT LC EX EW CrECitnCicRdraiatlnilEcygnaeldlErEyaenndNdgaenrVgeuedlrVVneuedlUrnaebrlaebNle T LC Extinct Least LCeoansctern Extinct Concern Endangered นมชลัีชก่ือเิ วอษอศงื่นณชแนลมวอลัชีกื่อิเทิะานวะอษอกทยศ้ํารง่ืนณานั่ิมวาวอศฝไอทิะานแปตงกทงย้ําลแาตาน่ัวาไมมะศรมไอกแนลังปตงพาลาํ้าําต(ุมลรตไมะตรมกาํกกนลรังคพราึ่งํางั ล(ะุมไร)ตตมอจกกนรงตารึ่งงั ทะยนไ)มี่นจพขต้ําานันทยนาธะพขดุเนันลพเลาทธบด็กุวกพเมลสรบถ็กูงะกึงจเส3รปาูง-ะนย8จ3หคาม-ราย8.ั้งงหคเมราๆร.ืองาเนตวรๆือายพมนตอบแายดกมอนโาปแดวรนรโหกปงวรลรหะเังงปจลปาเลังาปยปือชพลากาือันชยนกาธเอยนุใลนกเอนลเบกรนรดเียิรเินวบดียณเินบลสเหนลีเสมทคนีเูเาทอคกถานาอึงถะนขเึงอทขาเันทงาาดแคงาาแคขลมขล็งํ้าัน็งํ้า และรปิมรฝะงเแทมศน ม้ําาลเาํลคเซลียองอทินี่นโํ้าดทนะีเเซลียทฟวมลถิปึงปเปนนสค หรมั้งคูเกราาะวเพซเบลกเบารสกประรจะาเทยศพไันทธยุใพนบบเรฉิเวพณาะหฝมงูเทกะาะเลออันันดดาามมันัน ประเสทาํ ศหมราบั เกลาเซรจียาํ แอนินกโดหนมีวเซดียหมฟใู ลนิปIUปCนNส RหeมdูเกLาisะtเซนเ้ันลเอบยสูในปสรถะาเนทภศาไพทมยีคพวบามเฉเสพ่ยี างะนฝองยทะ(LเลCอ) ันดามัน สาํ หรบั การจาํ แนกหมวดหมใู น IUCN Red List น้ัน อยูใ นสถานภาพมคี วามเสี่ยงนอย (LC) กระจบั นกเล 55

ใบ เดี่ยว เรียงตรงขามสลับตั้งฉาก แผนใบรูปรี รูปไขกลับ รูปไขกวางถึงรูปมนกลม ขนาด 2-4x3-7 ซม. แโใโคหคบนนลใเใมดบบที่ยแแวูถหหึงเลลรกมมียลถงถมตึงึงรสสเงสออขนบบาใเมเบปปสมนนลอรรับูปงูปตเลลั้งห่ิมฉิ่ม็นาขไกขมออแชบบผัดใในบเบจใหบหนยรยักเูปักนมรม้ือนี รนใถูปบถ่ีตไค่ีตื้นขล้ืนกแาแลลยัลบะแมะรผมีหูปนีหนไหขนานมกาัวงสมาีดสผงําีดถิวขําใึงนบรขูปาดนดมาาเนนดลกบเ็กลลทน็กม่ีปเทกขลี่ปลนา้ียลยางาดหสยย2ีเหักข-4ยียปxักว3ล-ปดา7ยลาซในามบยล.ใาบง สแเี หขยีลมวอทอูถนึงกถลึงนมวเลสนกใาบนมใอบงยเาหว็นไ1ม-1ช.ัด5เจซนม.เนดื้อาในบบคนลเาปยน แรผอ นงหตนื้นังหผใู ิวบใขบนดาาดนเบลนก็ เกหลลี้ยดุ งรสวีเงขงียา วยดานลาง ดสอีเขกยี แวอบอบนชถอ ึงกนรวะลจุกกแา นยใกบแยขานวง1อ-1อ.ก5ตซามม.งดามา นใบบในกเลปปน รลอางยตก้ืนิ่ง หชอใู บดขอนกายดาเลวถ็กึงห1ล2ุดรซวมงง.ากยานชอดอกยาว ปดรอะกมาแณบกบึ่งชกอ ลการงะชจอ ุกดแอยกยแอขยนขงนอาอดกเลต็กามสงีขา มวใกบาใกนลดปอกลยายอ กยิ่งส้นั ชอ0ด.1อ-ก0ย.2าวซถมึง. ก1ล2ีบซเลม้ีย. งกา4นกชลอีบดอขกนยาาดวเล็ก กปลรีบะมดาอณกกึง่4กลกาลงีบชอปดลอากยยกอลยีบขนทาู ดเกเลส็กรสเีขพาศวผกู า4นดออันกยตอ ิดยรสะัน้ ห0ว.า1ง-0ก.ล2ีบซดมอ. กลตีบาเมลขี้ยอง บ4จกาลนีบฐขานารดอเงลด็กอก เกลสีบรเดพอศกเม4ียกขลนีบาดปเลา็กยกาลนีบเทกู สเกรสร้ันเมพาศกผู ส4วนอันปลตาิดยรแะยหกวเาปงนกล2ีบดแอฉกตสาั้นมๆขอรบูปจการนวฐยานจารนองฐดานอกดอก ขเนกสาดรใเหพญศเ มอียอขกนดาอดกเรละ็กหวกาางนเดเกือสนรสสงิ ั้นหมาคากม-สพวฤนศปจลกิ ายแนยกเปน 2 แฉกสั้น ๆ รูปกรวย จานฐานดอก ผขลนาแดบใหบญผล อเมอลก็ดเอดกยี รวะแหขวง็ างรเปูดทอื นรงสไงิขหก าลคบั ม-หพนฤาศตจัดกิ มายักนเปนรูปส่ีเหล่ียมขนมเปยกปูน ขนาด 0.3-0.5 ซม. ผผนลังผแบลบชั้นผลกเลมาลงด็ พเดอยี งวเแปขน็งครอูปรทกรนงุไมขกผลนับังชหั้นนใา นตแัดขม็งักเผปลนสรุกูปสีเ่ หลี่ยือมงขมนีหมนเ่ึงปเยมกลป็ดูนอขอนกาผดล0ร.ะ3ห-0ว.5างซเมด.ือน สผิงนหังาผคลมช-ั้นพกฤลศาจงิกพาอยงนเปนคอรกนุม ผนังช้ันในแข็ง ผลสุกสีเหลืองมีหน่ึงเมล็ด ออกผลระหวางเดือน สิงหาคม-พฤศจิกายน 66 กระกจรับะจนบักเนลกเล

กรกะรเะพเพาะาปะปลาลา TMTM FAiPnOlFAaiCPnyOYlsaNoCyAnYsNiCoaAnEAoiCabEEAoobEvaovtaatWa aWlla.ll. นลเถักิเาวษแศลทเนณลถวักุิกเะาวะิทษกสแทศยาณลภว่ัวนาะาะิทไกใพปทแบยา ขั่วลมนาไอไะใีสมปแบงกีเเขดลมถาไิียนะสีามรวกเเีเกเนขถลอารีย้ือานอระวเแกนนจอพขรถ้ือาอะ็งบงึยแนจสกเขพถาลีแา็งงึัยนดื้อรสเพธงยกลีแอุัเนรด้ือกพมะธงยามบอจุเะกพวมาขพงายมบ้ึนะันวพขทพตงึ้ันนั่วันนทไธตไปุใั่วมนนใไอไนปบม่ืนปใรอนิเาสื่นวปชวณาาสนชยวอตาเนาาลยตวงเนเาลบๆงนโงดๆขกโยอดอขเงยฉลอเเถพงฉปเาาถพรมะาาะีนบมะเํ้าีนรบทยิเ้ํารศวายิเไณงวาทสณงรยีขสิมรีขาิมมชวาชาาควเยาคลลยฝลาเฝงายซงยีนยขนขํ้าึ้นแํ้าน้ึนไนลมไดมดะ  ทุกสอภนิ าโพดนขีเอซงียดสินําเหลรนบั กพาบรจกําาแรนกกรหะมจวาดยหพมันูใ นธุใIนUบCNริเRวeณdอLาiวstเบนง้นั กยอังลไมปไดรระับเกทาศรไปทรยะเมมินาเ(ลNเEซ)ีย และ อินโดนีเซีย สําหรับการจําแนกหมวดหมูใน IUCN Red List นั้น ยงั ไมไดรับการประเมนิ (NE) กระเพาะปลา 77

ใบ เด่ียว เรียงตรงขาม แผนใบรูปไขกลับถึงรูปรีขนาด 2-5x6-12 ซม. โคนใบรูปลิ่ม ขอบใบเรียบ ปใบลาเยดใี่ยบวมเนรแียลงตะรมงีตขิ่งาแมหแลผมนสใ้ันบรเสูปนไขกกลลาังบใถบึงยรุบูปตรีขัวนเาสดนแ2ข-5นxง6-61-29ซคมู .เสโนคในบใบยอรูปยลเปิ่มนขรอางบแใบหเลระียเบอียด เปนล้ือาใยบใหบนมานกแ่ึงลอะวมบีตน่ิง้ําแหผลิวมใบสเ้ันกลเส้ียนงถกึงลมาีขงในบนยุมุบสต้ันัว ดเสานแบขนนสงีเข6ีย-ว9เขคมู เเสปนนใมบันยอดยาสนาลนากงันสเีซปีดนกรวาางแใบหแก กลอะนเอรียว ดงสเนีเหื้อลใบืองหนกาา กนึ่งใอบวอบวนบํ้าหผนิวาใสบีมเกวลงแ้ียดงถงึงยมาีขวนน1ุม-2สั้นซมด.านบนสีเขียวเขมเปนมัน ดานลางสีซีดกวา ดใบอแกกแก อบนบรชว องกสเีรหะลจอื ุกง แกตานกใแบขอนวงบแหบนบาสอีมงวหงแรดืองสายมาวงา1ม-2อซอมก.ตามซอกใบ แขนงของกานและชอดอก อดวอบกหแนบาบสีชมอวงกอรมะจแุกดงแมตีขกแนขปนกงคแลบุมบมสีใอบงปหรือะดสาับมขงนาามดอเลอ็กกตรูปามสงาามมเใหบล่ียแมขตนางขมอโคงนกาแนขแนลงะขชอองชดอกดอก ดออวกบยหอนยาสขีมนวางดอเลม็กแดรูปง กมงีขลนอปกสคีมลวุมงอมมีใชบมปพรูะขดอับบขสนีขาาดวเลด็กอรกูปบสาานมขเหนลาี่ยดมเสตนามผโาคนนศแูนขยนกงลขาองงช1อ-1ด.อ7กซม. มดกี อลกน่ิ ยเอหยมข็นนากดลเีบลเ็กลรี้ยูปงก5งลกอลีบสีมขวนงาอดมเชลม็กพมู ีขขนอยบาสวีขกาวลีบดดออกกบโาคนนขกนลาีบดเเชสื่อนมผตาิดนกศันูนเยปกนลหางลอ1ด-1ป.7ลาซยมแ. ยก เมปกี นลแิ่นฉเหกรมูปน็ ไกขล 5บี เแลฉยี้ กง 5ดากนลบีในขมนีขานดยเลา็กวสมีขขี านวยาเสวากเกลบีสรดรอูปกมโคงนกกุฎลสีบีขเชาื่อวมตตอิดนกปันเลปานยหเปลนอดเสปนลยาายวแย5กเสน ตเปิดนอแยฉูบกนรูปกไลขีบ 5ดอแกฉตกรดงาขนาใมนกมับีขดนายนาวหสลีขังาขวอเงสกาเากนสชรูอรูัปบมเรงณกุฎู เกสีขสารวเพตศอผนู ป5ลาอยันเปตนิดเสอนยยูในาวหล5อเสดนดอก ขลโตผสตตสขผเแลตคดอีมนุุลลลอีมลนิุลดลงือมาาวามาะวาองนคคเงคดเรงดโรอยปปอตคมมออมอูบน3นลุ3มง--มบย-บมมมนง--าผผชชอเเ44อีนีนคีนกกกลลมมดxxมสาสาาลคคพพ4ย4เคคค-รรกีบูู--อมููเมเ6แมม6แสดดพดพดีนบบาราอซศเซาศนเกบนบมคเกมพเมลสมผลมผ.ต.ศียารยีลาฝลรฝเงซเงซแมงกพแสก่งึสง่ึตขียเีมตเศเีมเปขกาปขขีกเีีนยม2มแนีนย2แวสกียนวอาสนอัันบขวดเนัันวเมนันตเดใมตเดลหแาาาดลแีาย็ดมตดนญีย็ดมตวจกใแหวจกหแําานมขลําานนนญขวีสนังนนเววยนอขชาเวนมยาชาดอ่ืองนีสมาวด่ือรมใงมวคอาหังมกใตคกาลงไหญตาดิขรกลาญนริดกังยาูปรแชรไนักคยขูปูปรยูทอนั รคตูปทกัทบรีบแรอตงทกรรเยีบนไอรงแันงรกขปไณนไลงแกขขลแปมไะูลันขาเบมีขโลมะกยปีสนนแามีขโสองยันปบเีสนรบัปขรอเนงันเเูเปลานับพปขรงเ็กหพรณเลาศนเรูปดาูทง็กผๆพูแณเหเียี่ปูผหดูทๆแแูาว5ลเีลย่ีปเปทผาหปแี่ยวอลเนรยลปทมัลนกาแปี่ยอนารยอผอลตมยกอแยนออิาดแกอผูหแอยกออหผยนลบอแดกยลลูหแากนหอผูใรมยลบดนะกลลแปสานอหหรรมลยันลกะะวลแะปสาราหหดอยมลันละงาววดแวะาเหนาาดดดหนยมวงงบือาอลแงวาเเนนนอดดมกหงนบืืออลงนนนอม 888 กระกเรพะาเะพปาละาปลา

โกโงกกงากงาหงหชู าูชงา ง TMTM RED© IUCRN ELDIS© T IUCN LIST GRUueBGRtIUAutaeBCrtIEAdtAaCaErEdsAapEescpieocsiaos(aL.)(L.) ExtinEcxttininctwinildwild ThrTeharteeanteedned NeNareathr rtehareteanteended EX EW CR EN VU NT LC EX EW CrCEitnCicRdraiatlnilEcygnaeldlErEyaenndNdgaenrVgeuedlrVVneuedlUrnaebrlaebNle T LC Extinct Least LCeoanstcern Extinct สสลพนชเีาํักื่อิเบทหวษอการศน่ืณสสพชลนถาบั วเีําังึกอ่ืิรบเทะกโนหวิทษกอกกทาาร้าํศื่นณรงถยารั่วตบักวะงึรจาไะากโานิจทกปาํกลทงาาํ้แแารงยหอร่ัวตเกยนะลจมาปชูไาาจพปกําเละานงทแแาหงัหอนกไเยานลมมมปชูธา(พตกเะาวพกุนใรทรหงันนกด่งิไกุมาามมแหธาท(กดรตขวพกุใรมว)่ึะงรนดน;่ิงกุมไใูีปาจแหกนทมงกดรเขาอดมตว)ึ่ะองน;ยวIลไใูีปนUจเบกนมงพชขเาอC(ดตหอจียันนยวINลนUนเันบเาพชธขขาC(ทหดRจีุยันนตNบเนeมันพเลารธขุรdาีรทดRบ็กอุี)อตบ;เeมพLขนลยรสซรุdีรi้ึบ็แกนsอูี)งอา ;อtผLขนทดยส3ซอลiน้ึาแนsั่วูง-าใอสt6ผนั้ทดบไ(3อเภลนปา่ัเวมต-อใดสา6นั้ตบไ(.รยคนเภปเาเมตเใูใอดารลตตนม.ครยคือนีย)าเสเชลูใใ;นรลตนมถคาาือนตยีย)ยสชลาย;นาอลนรถาานเหตยดอูปยซาภยาอลาเนรียดเเาปหกดอูปดซภถพนา(ือเยีดเหกาปึงกมดกพถพรหรน(ือคีมหกะึุมงืมอกพมEวารบหรโnคีมชาูะุมเปdือ)่ีมวหกaามบ;าโรnชาูเปราเเgย)่ีงหกมปeส;าือะรrฝรeาเเ่ียยงแองใปdสือะงเงนตฝักมย่ีงแอทในกษงเมนงนตกัมอะทกนรหกษมนยเ(ลิ่งอะกสารหลตักยเ(ล่ิงสรุ(สาทลํ่าษLตักามสรุ(่ีทเCษ่ํณาษLเาุทปมป่ี)เฎCษณเะุทปรนลป)รฎตะแรนือลธโรวัตแปขาืกอธโCวันปข“าดoซกเรnนี)U“ดซิเฟหcียรeี)Uิ”ฟหิrีนกยบn”ินกบ โกงกางหชู า ง 99

ใบ เด่ียว เรยี งตรงขามสลับตงั้ ฉาก แผนใบรปู ไขก ลับ คอนขา งกวา งถงึ เกือบกลม ขนาด 10-20x12-25 ซม. โคนใบเวาเปนรูปหัวใจถึงรูปหัวใจฐานตัด ขอบใบเรียบ ปลายใบมนกลม และมีต่ิงแหลมเล็กนอย เสนใบแบบรางแหขนนก เสนกลางใบราบและเปนรองตื้นใกลโคนใบ เสนแขนง 8-12 คู เสนใบยอย เรยี งขนานเปนขนั้ บันได ผิวใบดานบนคอ นขางเกลี้ยง สเี ขยี วหมน ดา นลางมีขนสั้นนุมปกคลุม เน้ือใบบาง กานใบยาว 2-5 ซม. ดานบนเปนรองต้ืน มีขนประปราย หูใบรวมรูปไขถึงรูปสามเหล่ียม ยาว 1-2 ซม. ปลายยอดไมมรี ยางค หลดุ รว งงา ย ดอก แบบชองวงแยกแขนง ออกตามงามใบใกลปลายก่ิง สมบูรณเพศหรือดอกแยกเพศอยูตางตน แกมดอกสมบูรณเพศ กานชอดอกยาว 4-12 ซม. ประกอบดวยดอกยอยหลายดอก สีขาว รูปแตร บานกลางคืน กล่ินหอม เสนผานศูนยกลางประมาณ 2.5 ซม. กานดอกยอยสั้นมาก กลีบเลี้ยงส้ัน โคนเช่ือมติดกันเปนรูปหลอดกระบอก ปลายตัด หรือเปนซ่ีฟนเล็ก ๆ กลีบดอกโคนเช่ือมติดกัน เปนหลอดเรยี วยาวและโคงเล็กนอย ยาว 3-4 ซม. ภายในคอหลอดมีขนนุมเปน วง ปลายแยกเปน 6-8 แฉก รปู ขอบขนาน มขี นสั้นปกคลมุ หนาแนน แฉกกลีบเล้ียงซอนกนั ในดอกตูม ออกดอกเกือบตลอดทง้ั ป ผล แบบผลเมล็ดเดียวแข็ง รูปทรงไข หัวทายคอนขางแบน ดานขางเปนพูต้ืน 4-6(-9) พู เสนผาน ศูนยกลาง 1.5-2 ซม. ผิวเกลี้ยง สีเขียว สีจะซีดลงจนเกือบเปนสีขาวเม่ือแกจัด ผนังผลชั้นกลางเปน เสนใย ผนังผลชั้นในแข็งเปนหินหรือไพรีน (pyrene) 4-6(9) ไพรีน รวมกันเปนกอนแข็งหุมเมล็ด แตล ะไพรีนมี 1 เมลด็ ออกผลเกอื บตลอดท้ังป 10 โกงกางหูชา ง

ขลขู ลู MMA A PAlSuTPAcElhSuRTecAEahCReiEAnaACdiEEnicAdaEic(aL.()LL.)eLsse.ss. นกลนลชําัมักื่อ้าํเิ วคตพษอศลานื่ชูณลลนนใกชวลอนาาํัมักือ่ํา้ิเิทงขะวคมตพษอเทIทลยUศวลาขีืน่ชูณีนู่า่ัยีววลอCน(าํา้ภดทิไงขะNแลมทปเทนาทลยวละขีะคRีน่าูาั่ยีวเะไน(เใeอมํา้ภดมลไกตแลdทปียนาทพา)มละะดค;ารLวุเมะาไเปใอมหกมiมลเกตsชลยีกรนถทtพา)มูตเดะ;ครวึงวนซุมานจปหเกลดมเยีั้นชปลากรนุมงถสูตนยเะั่วคอยวตึงซูงนจ,พคเลดินงัาียปาหไร1มุงมันโสมนยง้ัั่วดอ-นตกูงธ1ไค,พคนนิาวด่ิงุ .รหร1มมนั5โดเีราัง้ซด-นกักับงธ1ควียมนวว้ิงิุ่ขก.รม5ดีเ.,พึ้นาาฟซกังหขรวบเยีมลิว้ขปปึ้นนก,.พปิึน้ฟนราราหขบปเะดลวกรป้ึนนกเนมปิงกลมนาราวัสรกปุมินดวกร,ะันนตมงกแลหจ(วัาสเรกNุมลนาป,มะันตะEยแวหนจแห)าเพลดนาปนกมมะวนัยวนลวแหเูวัพดธขกุนมกมุใวันอ(าลวนอเูัวแธะบขกุมบุดุใใตอ(าปนกอรรแะกบาบเิธลดุ ใตวกปชากรเรกณิ่งคาานิเธลวกกยชยีาีอ)เณิ่งคเาานงาลกยนียีอ)วสนเางมเาลาํนบทวาสนหมงีเ่เกําปบทรกาหับงี่เดอกเปรกปกโลับดลอเลาปกโงลปรือลลาจรกแงปรือะาํ ลเจรกแแรเะะาํทลเีนยแรเรศะทบกีนยิมพรศหบกฝิมสมพมหงฝีเสามแวทมงีเดามแวไาททหดนถมไาทยหมึน้ํงาถยูมึ้ํงาู ใน IUCN Red List น้ัน ยงั ไมไดร บั การประเมิน (NE) ขลู 11 11

ใบ เดีย่ ว เรียงเวยี นสลบั แผนใบรูปไขกลับ ขนาด 1-3x2-6 ซม. โคนใบสอบเรียวถึงรูปลิ่ม ขอบใบหยัก กเมมใเปปาีรบีรนนอนอฟเงใฟงดบตนตนี่ยรสรเวเงลนั้งลกก่ือเ่ือรลใลยยียบาาถถงงงมเงึงึ วกีหเหเียสสลยยนนน่ินกักั สแแเแแลขหขกกบันนมมมงง็นแซซใใสบผีฟ่บ่ฟี านน น4บ4ใ-บ-ปเ5ป5มรลลคอืู่ปคาาูขยไูยยขยยใกใกบก้ีตบลตมัวมับัวนนเถนเขถนึง้ือนึงแื้อใาแบหใดบหบลบล1มาง-มา3เงผสxเผิ2วสนใ-ิวนใ6บบใใบสบซแีเสมบแขีเ.ียบบขโวรียบคหาวรนงมหาใแนงบมหแสนมขหอีขนมขบนนีขนเสรกนน้ันียสกเนวสั้นถุมนเนึงสกปรุมนูปลกกปาลคลงก่ิมลใาคุมบงขลทเใอุปม้ับงบสทนเใอปั้งสบงสนันหดอสนยางันูนนักดนาูนน ดกอา กนใแบบสบนั้ ชใอบเมชกีิงลลิน่ดเกหรมะน็จสุกาแบนเนมอ่ืแขยยกี้แขนง สีมวงออน ออกตามงามใบและปลายยอดกระจุก ดอกยอย เดสอน กผาแนบศบูนชยอกเชลิงาลงดปกรระะมจาุกณแน0น.5แยซกมแ. ขกนางนชสอีมดวงออกอยนาวออ0ก.3ต-า0ม.5งาซมมใบ. แไมละมปีกลาานยดยออกดยกอรยะจใุกบปดอรกะยดอับยแข็ง สเสีเขน ียผวา นเศรีนูยยงก ัลนาง6ป-7ระวมงาณใบ0ป.5ระซดมับ. วกงา นชออกดรอูปกไยขา วง0ใ.น3ร-0ูป.5ใบซหมอ.กไมแมคีกบานเรดียองกซยออนยกใันบคปลราะยดรับูปแขร็งะฆัง ทสรีเขงสียูงว ฐเราียนงดกอันกเ6ก-ล7ี้ยวงงดใอบกปวรงะนดอับกวเงปนนอดกอรกูปเไพขศ วเงมใียนรกูปลใีบบเหล้ีอยกงเแปคนบพเูขรนียงกซลอีบนดกอันกครลูปาเยสรนูปดราะยฆังยาว 0ท.3ร-ง0ส.4ูง ซฐมาน. ดอกวเกงใลน้ียเปงนดดออกกวสงมนบอูรกณเปเพนศดอกกลเีบพดศอเมกียเชก่ือลมีบตเิดลกี้ยันงเปนหพลูขอนดกยลาีบวด0อ.4ก-ร0ูป.6เสซนมด.าปยลยายาวแยก เ0ป.น3-05.4แซฉมก. ดออกกวดงอในกเรปะนหดวอากงสเมดบือรูนณกเุมพภศากพลนั ีบธด-กอนักยเชา่ือยมนติดกันเปนหลอด ยาว 0.4-0.6 ซม. ปลายแยก ผเปลนแ5บบแผฉลกแอหองกเมดลอ็ดกลระอ หนวารงูปเทดือรงนกกรุมะภบาอพกันธผ-วิกเนักยลาีย้ ยงนยาวประมาณ 0.1 ซม. มีขนเปนพูสีขาวท่ีปลาย ผผลลยาแวบบ0ผ.3ล-แ0ห.4ง เซมมล.ด็ อลอ กนผรลปู รทะรหงวการงะเบดอื กนกผุมวิ ภเกาลพย้ี ันงธย-กาวนั ปยราะยมนาณ 0.1 ซม. มีขนเปนพูสีขาวที่ปลาย ผลยาว 0.3-0.4 ซม. ออกผลระหวา งเดอื นกุมภาพนั ธ-กันยายน 1122 ขลูขลู

คนคทนิสทอสิ อ MMAA LVAitMeVLxAIiAtMetCrxIiEAftoACrliEEifaoAlELia. sLu. bsuspb.spT.riTforilfioalia เนชกทลปนูักอ่ืสิิเนวอษงิอศก,นื่นลกชททเณ(ปรวเมูนัก่อืวสิิเทะินะทวคาีปอษิงอียสทศกเนย,เื่นณลน(ีดอรว่ัวทเามยทขาํเะิะทไคาิสช-แาียปสทเนยนอแียวลนลีดั่วทาขตรตเยขาํะ(ไปาาิสพะก-แาปกวธนอแนวเวิษลาปิวันขตรไเ(ณระ(าปมชาานพอกกกสวธลนโุพอเรษิ ารล)ปวิบอไกุ(มณระากมชนรุงเกสจข)ฉลุโพตรี);รล)น;าบียอผื้นุมะกยคางรุงเีจขต)ใดพสนุตี);ตน;าาก้อืผน้ืตันยมคาลีเปตสี ดพธส(นุยเาอารุกลอ้ืตาันงมะพลวยสี(ธเ(ยสสบเาท)อุล;าตงูงขพศผวยป(ูล้ึจนสสบ)ีเร);สีตนูงต;ขผะอื้ปูลาโึ้นเีมญนคร)สมต;าะนอ่ีปื้อชาโณมดยนคุนามานินยอช(3ณอภดยหสา-อานิอ6ยา(3สคภหสด-ม(เเาอ6าจตห.ชคดนัรนม(ทเาเจหท.ชอืลย้ังนันบทา)ียฝต;ทอืยรุ้ังงนมแบ)ฝตี)ท;ม;ูดลุรงนมะดีเกะี)ทพม;เูดอหลละดีเก่ิงกิ่พมนเอลลพส(ูเหิ่งตก่ินกมบพอาส(าหตทุกกมมะบอารา)แทุกก;ม,รเปรสาป)กส;,รเซสีลสปรเี กสิฟสอือะสีลรีเ้อืกสจอกือ(ะนปอ้ืาลจกส(อรยนปําาลําะยพอรตยหําจะยพนตันร(วจเับนัเนธชบ(วรเุเกใธชยีบคียรนุาใงยีครีียบนรบใงีขีรบหจบใรีขสนัหมําิรเสนัีเธแวมิ)เทีเธ;)วณน)ท;า;)ณ;กา ทวีปเหอมเชวดียหตะมวูในันอIUอCกNเฉียRงeใdตLปisรtะนเทั้นศยจังีนไมญได่ีปรุนับอกาอรสปเตระรเเลมียนิ แ(NลEะ)หมูเกาะแปซิฟก สําหรับการจําแนก หมวดหมูใน IUCN Red List นั้น ยังไมไ ดร บั การประเมนิ (NE) คนทิสอ 1313

ใบ ประกอบแบบน้วิ มือ ออกตรงกันขา ม ใบยอยรปู ไขป ลายแหลม 3 ใบ กวาง 2.5-3 ซม. ยาว 4-6 ซม. ดขมใมขอขีอบอีขนบกนบปใกอบใรกบาอเะารนเกกรนียใอเียใบบปบบบยนแยปาปชบาวลวลอบา1าแน1ยย-ยิว้-แ3แ3มกหหซือแซลลมขมอมม.น.อกกงโกโคคา า ตดนนนนรอใใใงใบบกบบกยยมันสสออีขอขอยยาบนบมสสาท้นั ท้ันดใอบอเลงยงใ็กอใบบสยแีแฟรลูปลาะไะอขหหมป ลมลลังังวใาใบงยบเแเรเปหรียลีนยบมบชหอ3หลยใลังาบใังวบใกบอสวีเสอาขีเกงียขทว2ียี่ย.ว5ทอ-อท3ดงอหซใงบรมใือเ.บปตยเนาปาสมวนีนง4สาว-ีนมล6วใขซบลามขวใ.กาวล ปดลอายกกอง่ิ อกกาเนปดนอชกอสแ้ันยกโคแนขกนลงบี ดดออกกมเีขชนอื่ มาดตเิดลก็กันสเีฟปานอหมลมอวดง ยเปานวช5อ-8ยามวมอ. อปกลทาย่ียแอยดกหรรปู ือปตาากมเงปาดมใมบขี ในกล ผปลลาแยบกบง่ิ สกดา นรดูปอทกรสงั้นกโลคมนกเลสีบนดผอากนเชศื่อูนมยตกิดลกาันงเป3น-6หลมอมด. ยผาลวแ5ห-8ง มผมิว.เปรียลาบยแมยีเมกรลปู ็ดปเดากียเวปดมีสมีเขี ขนียวนวล เมผลล็ดแกบลมบสสดีน้ํารตูปาทลรงเกมลื่อมสุกเมสีสนีคผลาํ้านหศรูนอื ยดกาํ ลาง 3-6 มม. ผลแหง ผิวเรียบ มีเมล็ดเดียว มีสีเขียวนวล เมลด็ กลม สีนา้ํ ตาล เม่อื สุกมสี คี ลา้ํ หรอื ดํา 1144 คนคทนสิ ทอสิ อ

คนัคทนั ทรงรง MMAA RCHolACRuHMoblANruiMnbANarCinAEaaACsEEiaaAstEiiactaic(aL.()LB.)roBrnognng.nv.avra. ra. saiasitaictiaca ชโนกเจโลทพดคะากั่ือ่ัิเวยวลนรมไษอวศปโปตชกโทนจโลเตี ่ืนณพพิธดควระนากัาื่อั่เิวกีตเยวลนะรทิมะทไษดกอาวศปโาปเกทตตียท่ี่ืานาณมพรธิมวร่ิงนาัว่ะานิง้ใกีนิตเะิทกชะทชดกใไตาาเแก(ทบปาายีท่เาาม(แรรมม่ิNงลนย่วัเะานิง้ใินมงปกชไลชะทใไEมตมฮแ(บปาานด็กเ()(แีะขรมพสอNลนยเแตามงเนปไลุงระทุมEมลรลุมมฮ สนิาน็ดก()กีะขขะหพสอ ดอหแตาทเรนนวุงราุมลรนเลุมระรสิธิานลางกขะื)หอจ)ีดปอดห็ก;ท;รนวๆาาชนเกกกระกรกิธลางยาื)อลจช)าีลปดา็ก;;ยพๆนาาํชานมกกกกกหงยัลนาเลถชสาลาถกายพําธนาํึางีนเมง่ึดงตหขุงัลน,เ,ถไสมหถนกีายํากมธผึงีเังกึ่ดงินตวขุาเ,กั,สไลขมหนเปนียกมกผําป้ืึ้อนักินวูเนาเหาักสนถลยขเเปนนกอรําปิ่ง้ื้ึอนมจูเนตัหบาลง,นถยเัะนนตรํอารกก่ิงมจพงตัตบลาง,าาเัะน,บมตปรํานกรกนพผงตาปไจลตาาเเ,ดบกัมปนถรํนาาือั้งผมกปไจแิลงตรตเกดกั ถ,าําาาาืนอั้งรตมกนแิงบกรตผกงกน,าาานถรทักตหนสบกปผสงงึกกานมูถงทักี,เาหงาสปสทปงึวดกผาภนมูงี,เาดารงงาักทปวาถดผะภหดนคดคมารึงงกัมิบาถมนัะหดีเรคคมา(ึหงูใมทอิบมภันปณนีเรนา(ยรหูใาทอาภปณนงือแคIนลยร2Uาาขตเงือะแค-IลCห2U3อกขเตเะN-มนCหงเ3อกเมปNาปือมนงRเ.ะมนป)ราปือeR;แ.ะะรนd)รหeคต;แเอะรdหรทันกLคตงเอือรทiศันกกLทตsงือทtiศไิ่กงทตื้นรsทที่รtกนไ่ิงงื้นรกท่ีรกยาๆนง้ัน(กรนยาๆั้นภ(าขรตนยมภางาขตยยาังมาคาขงยไามังาากคขกมาไมายกลตกมางลไยลพตําดง้ัลทงไาพําด้ัทงตแันรางาตแันรับงนาต)งธับนต;)งธุ ;ุ คนั ทรง 1515 คันทรง 15

ใบ เด่ียว เรียงสลับ ใบเปนรูปรี รูปไข รูปไขกวาง หรือรูปหัวใจ ปลายใบเรียวแหลม โคนใบมน หรือ เแใแรหบียหลบลเมมดเปี่ยขขน วออมบบเนัรใใบียบแหงลหสยะยลเกักั ปับมมนนนใสแบแีเกกเขปมมยี จนจวกัรักเขเูปเปปม รนนกี ฟรวฟูปนาน ไทเขเลลอ่อื อ่ืรงยูปใยลบลไะขะเทกอเออยีวียงาดใดงบใบหใเบรมรียมีขือบีขนรูปนมาดาีหขปดนัวรปใทะจร่ีเมะสปามนลณาใาณบย3ใ-ผ36บิว-xเ6ใ5รบx-ีย95ทว-แซ้ัง9สมหซอ.ลมแงม.ดผแโานคผนในบนมใบใันบบาเงบมงานาหงมลหหังีเรสใลบือนังใใบบ 3เรเียสบนเปอน อมกนั จแาลกะโเคปนนใสบเี ขกยี าวนเขใบม กยวาาวทปอรงะใมบาณทอ1งใ-บ1.เ6รียซบมม.ีขมนีหทูใี่เบสขนนใบาดผเิวลใ็กบยทา้ังวสปอรงะดมาานณมัน0เง.1า-0ม.ีเ1ส5นใซบม. ด3อเกสนเปอนอชกอจกากระโคจนุกใเบล็กกา ๆนใตบายมางวาปมรใะบมาชณอด1อ-1ก.ย6าซวมป.รมะหีมูใาบณขน1าดซเมล.ก็ กยาาวนปเรรียะมงเาปณนแ0.ถ1ว-0เป.1น5ชซอมเล. ็ก ๆ ใดนอแกตลเปะนชชออดกอรกะจจุกะเมลีด็กอๆกยตอามยงอายมูปใบระชมอาดณอก8ย-า1ว4ปรดะอมกาณดอ1กซยมอ.ยกมาีขนนเราียดงเเลป็กนแเมถวื่อเบปานนชจอะเลม็กีขๆนาด เใสนน แผตา นละศชนู อยดกลอากงจปะรมะีมดาอณกย0อ.4ย-อ0ย.5ูปซรมะ.มสาีเณหล8ือ-ง1อ4อนดปอกนเขดียอวกยมอีกยลม่ินีขหนอามดอเอลน็กๆเมป่ือลบาายนกจละีบมดีขอนกาแดหลม โเคสน ผกาลนีบศดูนอยก ลตาิดงกปัรนะทมี่ฐาาณน0ด.4อ-ก0.5จาซนม.รสอีเงหสลีเือหงลอือ งนสปมนเกขียลวีบมเลีก้ียลงิ่นสหีเอขมียอวอสนดๆมปี ล5ายกกลลีบีบดลอักกษแณหละมเปน รโปู คสนากมลเีบหลด่ียอมกตกิดากนันดทอี่ฐกาสนัน้ ดมอคีกวจามานยารวอปงรสะีเหมลาณืองส0.ม2-ก0ล.3ีบซเลมี้ย. งอสอีเกขดียอวกสเดดือมนี 5มิถกุนลาีบยนล-ักธษันณวาะคเมปน ผรลูปสเาดมี่ยเวหลที่ยรมงกกลามนหดอรกือสกน้ัลมมแีคปวานมยขาั้ววผปลรมะีวมงากณลีบ0เ.2ล-้ีย0ง.3สีเซขมีย.วอตอิดกอดยอู กเรเดียืองนหมอถิ ยุนลางยเปน-นธแันถวาวคๆม ตามกิ่ง ปผลลายเดผ่ียลวเวทารเขงกาลแมบหงรอืออกกลเมปแนป3น พข้ัวู ผลสมีเวขงียกวลีบเมเลื่อ้ียผงลสแีเขกียเปวนติดสอีนย้ําูตเารลียงผหลอมยีขลนงเาปดนเสแนถวผาๆนศตูานมยกก่ิงลาง ปปรละามยาผณลเว0า.เ8ข-า0.แ9บซงอมอ.กผเิวปผนล3เรพียูบผเลปสนีเขมียันว กเมา่ือนผผลลแยกาเวปปนรสะีนม้ําาตณาล 0ผ.ล4ม-0ีข.น6าดซเมส.นภผา ยนใศนูนผยลกมลีาเมงล็ด ขปนราะดมเลา็กณจาํ 0น.8วน-03.9เมซลม็ด. ผมิวีลผักลษเณรียะบแเบปนนสมีดันําหกราือนเผปลนยสาีนว้ําปตราะลมเทาณา ข0น.า4ด-00.6.5-ซ0ม.6.xภ0า.4ย-0ใน.5ผซลม.ีเมอลอ็ดกผล เขดนือานดกเลัน็กยจาํายนนว-นธัน3วเามคลม็ด มีลักษณะแบน สีดําหรือเปนสีน้ําตาลเทา ขนาด 0.5-0.6x0.4-0.5 ซม. ออกผล เดอื นกนั ยายน-ธันวาคม 1166 คนั ทคนัรงทรง

แคแทคะทเะลเล MMA A RED© IUCRN ELDIS©T IUCN LIST นอลนชBDมักือ่อเิ IoวGเยษอlทศiืน่ณNถหชนแลDBcทาวตงึั่อืกรเิhIoิทกุOแะวนมGืกออษสalทยคศํ้าชีกใi่นืNNณวcนานตว่ัวnอ่ิงนhาิทพกาํ้ไIOแะงdแAลปเอaายคื้ทนมล(rอNนภาานCทno่ัวอื่ะไมนกา้ําIี่ไทdมnกแแEเAาปอคท่ีตหาเล(reAศยปกภCoาระนงกไลนาEกsจnกทมEไมรคาเpรมะาุตกeAละีชงกะรเaผสนจน)อปลจEกsลวาtขแงาลpารนhยอัดขนงะยีย่aเท)าa็ใงาจมพนกบtแ่ัวดาc่ือเhันาลลหยปเeแศลaะธําพรนหaก็นกตุcือนัสพงร้ํนาeผจ(ไีดะธบทaLมะลจุาํขะพเ.ผัดาปf้นึเ(เบยลลใ.ปLลก)บทขทัด.ลี่ยรf้ึนKใั่วใวอืะน.นบลก)ม.จกเาํชรหปถKSานตะวึงรนยc.อจนเงือหสปhSากสผีดายนcuเั้นลงรําหhคmัดยี าๆๆรเuปบใงั้ง.บmตคลสหๆใาืรอูงรน.มาตกือช5วรานแEวม-ิมExอพ1ตtงรฝiXnกEบ5สกEิมcExงxเttั้กนtเรฝiแXniมnปEาีcยEงมxct.ๆtรtนแบWiนniกเnEมcรหรสtํ้าEรwWอนniรือCลniูงะlddrงื้ําCอEwiaนําจtnตnCลii5แcRlคdาdrgยCaiaํื้านe-tตlยลniTlE1rcอRคyeghกnaพอed5lrๆdลดTlEreเEyงeaันhnปaอแndrdtNมeสธgeEแงaนผaenn.ุใีtเNrVนeรgeeแกทนuedเndอlวrVรนeVnวบeาudหeงdือlวาคUรVrnNตaลหนeงeิเbลUr้ืนNวaแalังลยer้ํeาbณปaNตltังอถๆerhปาNrกคtTดึงehชสาarานกTแetชีาเeบaC้ํิ่างทผntยoาLeCสLeกตnenากยoเLdacLCeมnลeาาคseวเdactCrลุทลนนseลnาtrนnรํ้งา หรือใตนะพว้ืนันทอ่ีทอ่ีเกปเนฉียเลงนใตแขขอ็งแงอลินะนเด้ําียทะถเึงลเทอวเชมียถตึงเะปวนันคอรอั้งกคเรฉาียวงใพตบ นกาิวรคการเละโจดาเยนพียันแธุลในะบหรมิเูวเกณาคะาโบซโสลมมุทอรน ตะวันสอําหอรกับเฉกียารงจใตาํ แขนอกงหอมินวเดดหียมถใู นึงเอIUเชCียNตRะeวdันLอiอstกนเฉน้ั ียองยใตูใ น นสิวถคานาภเลาโพดมเีคนวียามแเลสะ่ียหงนมอูเกยา(ะLCโ)ซโลมอน สําหรับการจาํ แนกหมวดหมใู น IUCN Red List น้ัน อยูใ นสถานภาพมคี วามเสีย่ งนอ ย (LC) แคทะเล 17 17

ใบ ประกอบแบบขนนกปลายคี่ เรียงตรงขามสลับตั้งฉาก กานใบ ยาว 4-8 ซม. โคนบวม ประกอบดวย ดดมยเรใใยชยดมยเรดรใดใแยเดรรบบรููปปบาาุุบอออบบัันนอูปลุบอาอีียยียยยววยนไไกกววกตตนะไกตกปบบบออขขปาาอขบบ11กหััววลบัวถรถถยยววแแแแรยแแ..อาากัา55ะาึงะึึงงเกกบบเเกบดดนน22นงสเ--ง2กสสเเกปมม33มบบปปสาาอ--บขข-นหขอนนอ444..นนนรรรีซชช55ชนนนนแนบลบแแููปปคูปลลีคคดคออขอคคาาาุดแแซซขขลาาใใใูููกนดดดเเเลลรบบบบบเเเมมงงนื่นนชชชรรรงวเเเสสว่ืื่นนบห..บเหหสิสสิิงงงงงียีียยาลง5ีีซซเเลกกลลนขอนนขงอองงลล็ก-55ีดีดแดตกลลดตตน7กผนกกผผน็็กก--กกรลลีีบบรรถน77าถถนาาคมอนนมมงววงงะีบนึงเเกนนึึงงขกยูีกขขาาลลีีคคออกกมรเศดรรปศศาปสาาา้ี้ียยูยยููปปาาีแแตููปปูมนอลููมมนนนเเนลงงนนลลลไุมสสจกยไไาปปจจโโสขใยยาาะะสสขขายในนคคบกาายย้ัลลแนกกมมบโกั้ั้แแนนคนนยกกลใใคใคกาาลลเีตตีเบบกกบี่เเอๆลเเายยนป่ีมเๆๆลลาาชชมุมุเมมงเยยรย็กใใรเงงรนรก็็กืื่่อออใใียชรรบบไออยีออ7ูบบปียเไไกปมมอ77ููงปปป่ือวเเยยปป-ออเเงขตลรรห1กตต--ปปแมขขนตหห11กกอีียยร3ุมตาเเหิิดดนนออตรร33ปปตตาางบใววาขลกกากกหงบบิดซใใขาาแแขนนมมหหงนซซััขนนลลมญกาขขมมแนหหปถรรมมญญทามุุมม.ันนนปปหเเาาาึงลลลม..แขขี่สปปซแเเาานลลงงามมแแปสปแแลนนเลตอนนนนแแนาายลลถถะตตนัททบนขลกรรหหยยก้ือะะมึึงงับขขตนลลตหะ่ซ่ีีซููปปเกก่ิใงยยมมีใสนนงิ่ตะะชบาออ้ัเเงลกกบ่ิิ่งงยาานนีีใในฉยดชชาา้ัอกกงบอรรบบววยา้้ืืาออาฉยยดดแเเมออาวววดคค3อสสยยกวาาาใใงขยยคีมม-ลลยนน33ออบบ3กววย7ลนผีีก2ท--าายยสส-บบ33าx77าแแ-7ิงวาก22ยยี่ปทท7ีี4เเว--ยาาxxในกกขข7--7หหา-บแดล่ีี่หปปงง77441นนใ8ซีียยนาาากอเ--บาดดลล6-กกกมววผผ11ใงงยซซง1กนาาออบลลลอ.66ิิววซกยมม3ยยเเเกกกาา้ียดออบใใสสสามา..ซซกกยงงลบบงซวอนนนนา.นนยยดดบบามมาทามเเนกอใฐาาใใว4ออนนกกาาง..หห้ับง.บบคยาววีก-ยนนสกกออลลฐฐแ8ุุมม4นสรอแแ88าอคคยยาาีีี้้ีกกยย1บ-ดดั้งใวยบบวซ--8งนนบรรอองงลบ11นออดสใ11มบบ้ัั้งงใใททเยยะบ228รซกกปีาขบบบ.ลลรรห้้ััาสสใใงง-มนแแลซซาโเเ1้ีแะะบบยาางสสีีนขขคบบ.วลลมมาแ2ผงงหหวดออ่ึาานงยโวว้ีี้แแยย..แแหนรนนาคดงงววหซแแผบขขผผววหหขูนปใดด่ึ่ึนงงอมรผผาออบวนนนรรขขบแดดหหาากืบอยตตม.โโยููปปนใในนนตออนคครรอแบบวออขอกกแแสปนนรกกืือองงมหอเเยยอยปปดดาตตีงงเรกกเแแกมลออขไตนสกกออนนะาาปรรมหหเมีกียยยอนดเเลลนนาากปปปรสสสมมลลวลไไนนเกองงอมมะบบขนมมมปมนนมมีี่ิกกนลกดดแแบกอคคนนมปสสันนกกลลาหลยออดอบขขลลาสสมมางวลละะปิิ่่นนออกกบตวใออใกาาาีีมมเเหหาาบบมมหหยยขขยยรยวดบบแาางงักักีีออรรอยยตตตวใใใงงููปปบบบมมววออยยยรรร ชอยอ ากวนดก1อ.5กน-เ3หก.5ลอื บุดซรตมวล.งอกดลกีทบลเี้ับงลปด้ียองสโกวคนนโคใเหชนญื่อเชมอ่ือตอมิดกตกริดันะกหเันปวาเนปงรเนูดปหือกลนรวอกยดรกสยฎีเาขาวียคว8มอ-1กอ3ันยซหามุมย.ดนสอวกนแปลลวาแยผผโคางยงอออลกงเปคลนาปยารกูปแตร อผชอลอกนแดกบออบกนเผกหลอืลแบุดหรตงวลแงอตกดกลทกีบ้ังลปดาอ งสกพว ูโนคใลนหาเญชย่ืออฝมอกตกเริดียะกวหันโวเคปา งนเแหดลอื ะอนบดกิดรยกเาปฎวนา8เคก-ม1ล-3ียกซวันมยข.านสยาวนดนป2ล-3าxย3ผ0า-ย4อ0อซกมเป.นฝปกาแกกแสตีเรขียว ผออมลอมกแวดบงอบกเมผเกลื่ออื แบหตงลแสอตีเดทกทากั้งขลปาาวงสพแวนูลคใะหลแญาตยอกฝออกอเรรกะียเหปววโนาคสงงเอดแงือซลนีกะกบรเกมิดฎลเปา็ดคนจมเําก-นกลวันียนยวมาขยานการดูป2ส-ี่เ3หxล3ี่ย0ม-4ผ0ืนซผมา.หฝนกาแนกุมสีเแขบียนว อมผมีปลมกแวแบงคบบเมผขื่อลนแาหดงแส0ตีเ.6ทก-าก0ขล.8าxวง1พแ.2ู ลค-1ะล.แา8ยตซฝกมกอ.เอรอกียอเวปกโคนผงสลอเแกงลือซะบีกติดเลมเปอลนด็ เทจกํ้ัางลปนียว สนขวมนาาใกดหรญ2ูป-อ3สอxี่เ3กห0รล-ะ่ี4ยห0มวผซาืนมงผ.เดฝาือกหนแนกาสรนกีเขุมฎียาแวคบมน- มกอนัีปมยกมาแวยงคนบเมข่ือนแาหดงส0ีเ.ท6-า0ข.า8วx1แ.2ล-ะ1แ.8ตกซอมอ.กอเอปกนผสลอเงกซือีกบเตมลอ็ดดจําทนั้งวปน สมาวกนใรหูปญสอ่ีเหอลก่ียรมะผหืนวผาางเหดนือานนกุมรกแฎบานคม- กมนั ีปยกาแยคนบขนาด 0.6-0.8x1.2-1.8 ซม. ออกผลเกือบตลอดท้ังป สวนใหญออกระหวางเดือนกรกฎาคม- กนั ยายน 1188 แคทแะคเทละเล

โคโลคงลเงคเลคงลขงขนน MMAA MMeELMMlaAEesSLltaToAsOmStToMaOmAsMTaaAAisgTCaoAEingCAoeEEnnAesEens(eKu(Knutnsets)eM) Merer.rr. หหนสชลพีนั่อืรกมิเบวือา้ํอษวกศตปดหพนหชสลนื่าณวานีหาั่อืกรรมิเบวิทลพโะือก้ําษอมวกคศแทยตปรดร่นืใูาณลวดทุนาะาหา่ัรวงทิลพงะโจกถี่มไเแคหIแทยปาครรUูกใู ลลดนยทุนะาั่วลทCงะงไจพาีถ่ไงาํเแNหกมIปาแคยUูกันลลานยพนลวทาCธRะรไพานงยุมนําุใมNeกกแยันนลdพารปนว(าสธRปตระนุมยานุใูeLงกระจนเdiตะรปว(sสา1ปตะเtง็ันายูงL-ทระรจเ3อนพiตะวังศs1าอั้นเหt็งันันยล-มทรก3รอนพธา.งัศย)ืออวุน้ัห;นัมลงัแพปกมรไธ.ากตยบมา)อืวาุ;ัแมกังดขพไปยมไตดพกิบกึน้บมะา ากรัมูชิ่ดงทขไยทบั(กดพทาบิน้ึวั่ชะีร่กิ่รงูชไรทอตะปทบัตา(าง่ัวชงอดรํ่รี่ากพไ,บอตนปะับปาุตมทงรอดรใรค,บิเรตแนปรัะบววตารงขนเใณรคาดมเิรตพอะมววนาท)นิขเุณมง;าสดมทีด่อเมแเูงท)ว(ินึอบอง;สNตนียีด่เนน็เูงํ่วา(EนดออกNตเอกีย)ปนน็นทิ่งํ่าEาดวเดอากึตบ)ปาน(มโาวํ่าอดลา2ากเ(บุมโงไป0อิ่ลงทข2ล0ุบเงนไอ0ยปรทขลส0งมาอนยรปแ่ีชเ.งมาสหลาธปแเช.่ีเชหะลาลหาธเาพนนี่ชหยะาลยาี)มืพอนนม่ียเยลราี)มือปมเนะลรากสปดนะบําคสกับดหบรําลคับทเิหรรุมลวทะิเับรณุวมดะเับกณลดวเปกลาปปยวาราปายชาขรจานชขาจนํานกายนําแแกยลเแนแลขลเานลขกน็างงกน็งง โคลงเคลงขน 1919

ใบ เด่ียว เรียงตรงขามสลับต้ังฉาก แผนใบรูปรีถึงรูปใบหอก ขนาด 1.2-2.5x3-9 ซม. โคนใบมนกลม ขขโขใโค้ัอนคบอนบบนบเใใันใดใบบบบไ่ียเดเวร(ร(3ยี3ปยีเ)บ)รบ5ล5ียามมงเเยสตสขีขี เรนสนนนงนคคขโโจรรคคายุุยรมงงดขสขปปเลนนสลลับานาาาบยตบยขใ้ังกใอกบบฉันบันแาแไใไหกปหบปลลจแจมผนมผนถิวถนจใงึจงึรใบเรบรเดดรดยีรปียาวูปปนลวแรลแาบหีถายหนลึงยใลรมสบใมูปีเบขเใเสเบียสเสนสวนหนใคนอใบใบลกใบแบ้ํายบแขุบยมบบนุบตีขรบาัวตานดรงัวอาเแ1สงุยหเ.แน2ปสนห-ในก2้ิบวนค.ใม5ยิ้บวลือxอมยุม3ยือม-อบ9เีเยารมสซงียเนีเรมสงๆใียข.นบงโดนใหคขบาาลนนนนหักใาลกบลอนาันักมองกคอนกสันลอกจีซคาลากีดกยลมจกาาวกยา มขขี ั้นนบปันกไคดลปมุ ลหานยเาสแนนจนรดเนเสื้อนใขบอบบาใงบแกผมิวใอบวดบานนํ้าบนกสาีนเขใียบวยคาลวํ้า0ม.5ีข-น1อุซยปมก. คมลีขุมนบปากงคๆลมุดานลางสีซีดกวา ดมอีขกนเปดกย่ี ควลหุมรหือนแาบแบนชนอเกนรื้อะใจบุกบสาองแงดกามนอวอบอนก้าํ ตากมาปนลใบายยากว่ิงห0ร.5ือ-ง1ามซใมบ. ใมกีขลนปปลกาคยลกมุิ่ง แตละชอมี 3-5 ดอก ดดออกกยเอดยี่ยขวนหารดอื ใแหบญบชสอีชกมรพะจูถุกึงมสอวงงดแาดนงเอขอมกเตสานมผปาลนาศยกูน่ิงยหกรลือางงาม4ใ-บ6ใกซลมป. ลใบายปกร่ิงะดแับตลรูะปชไขอมยี า3ว-5ปรดะอมกาณ 0ด.5อกซยมอ.ยผขิวนดาาดนใหนญอกสมีชีขมนพอูถุยึงมปวกงคแลดุมงเขกมานเสดนอผกายนอศยูนยยากวลปารงะ4ม-า6ณซม0..ใ5บซปมระ. ดฐับานรูปรไอขง ดยอาวกปรรูปะถมวายณยาว 10-.15.3ซมซม. ผ. ิวดดาานนนนออกกมมีขีขนนแอขุย็งปรูกปคดลาุมวปกกาคนลดุมอกกยลอีบยเลยาี้ยวงปจรักะเปมานณแฉ0ก.ร5ูปซสมา.มฐเาหนลร่ียอมงด5อแกฉรูปกถแวตยลยะาแวฉก ย1า-ว1.30.ซ7ม-1. ดซามน.นปอกกคมลีขุมนดแวขย็งรขูปนดอาุยวสปีสกนคิลมุมหนกาลแีบนเลน้ียงกจลักีบเปดอนกแฉ5กรกูปลสีบามรเูปหไลขี่ยกมล5ับแยฉากวแ1ต.5ล-ะ2แ.ฉ3กซม. อยอากวด0อ.ก7-ร1ะหซวมา.งปเดกอืคนลมุ ถิดุนวยายขน-อสุยงิ สหีสานคิมหนาแนน กลีบดอก 5 กลีบ รูปไขกลับ ยาว 1.5-2.3 ซม. ผอลอกแดบอบกผระลหมวีเานงื้อเดหอื ลนามยิถเุนมาลย็ดน-รสูปิงทหราคงโมถปากกวาง ยาว 1.2-1.5 ซม. ผลแกแตกตามขวางไมเปน รผะลเบแยี บบเผนลื้อมผีเลนสื้อีมหวลงแายเกมเลป็ดน ร5ูปพทู รมงีเโมถลป็ดาจกํากนววานงมยาากวฝง1อ.2ย-ูภ1า.5ยใซนม.อผอลกแผกลแระตหกวตางมเขดวือานงมไมิถเุนปานยน- สริงะหเบาคียมบ เนอ้ื ผลสมี ว งแยกเปน 5 พู มีเมล็ดจํานวนมากฝงอยูภายใน ออกผลระหวางเดือนมิถุนายน- สิงหาคม 2200 โคลโคงเลคงลเงคขลนงขน

งางไาซไซ MMAA PSAlaPPSnOAlcaTPhnAOocCnThEAeoAlCnlEEaeAlloEaboobvoavtaat(aR.(RB.r.B)r.P)iePriererre สรลมชอีทัะ่ืกองดอษอตนิสชมกลรง่ืนณาอแทีง่ิทัะื่กอมองดดะโรอษอยตอกานิทงง่ืนาณานยงแทั่ววมหกดะโรหไต(ยรกาาสทงปราาืองยงง่ัอืววหบเกกขหไลปไ(ราาลกสมปรอืนอนงางือตนบเ(รข)ใไลปชน;บเูปลกมปอนลอไาเตแนนมุง(จรบ)ชน;ลไเูปสผดุรปกลอะไะเีีลย)นมสงุจบ;เ(ัตดไกสผวสดุรโกํ่าในะด็พมีีลย)บ;เอ(ัุทตดๆอกสเโืน่ปํ่าใร็ดาขพมโบปลศทุนๆคๆอเรอืัยปรนาาขาทโกป,ลศดนตคกยี่ใรือัจยเนนานาังาลกัน,รดอตเสก็ใกป)จฆเอนชีนาลถันนิรตนมเส็กึปง)ฆพมสีชพกถนิตขีมงูพูอึงลพสนพออก(างูหพภูอนนลงรออา(ตาอืภมนคนสงื้นเียาูกงตกมคสาื้เลนลียง5ปูกงด็าขา-เลลงสง15ปนาือ)ขีน5-ล;สง1กนํา้ ือ)ีขท5ตสม;สกาีไาีีนขท.วรสมลา้ํีาไเีน.แวรแร(ต้ํปาดเือลาแร(ตงตปวลนือลถาเตอตยวลนงึปามนเตออยลปนา้ําเมดอี่ยลขีต)นเเด;นี่ยียขาี)ปเพ;นเลวียปปนพทเังวปเนนพกอังรเนพสุกมีงายรสีปขุบมีายบกีขาบกบกกถลวาคกถลึงมวอ(ลึงแมอภแม(ุมแตภแมนาเตกหนาเคนกหคเลนใปเทลใตือปทตือนึบ)งนึบ);ง; ก่งิ ออ นนิเวตศาวทิกยานาใแบลแะกลาะรสกว รนะอจ่ืนายๆพทันธี่ยุงั พอบอขนึน้ มตขี านมหชารยอื ฝเกงทลด็ะเสลีนทาํ้ ี่เปตานลโขแดดหงิถนึงหนาาํ้ ดตทารลาทยอแงลปะขกอคบลปุมาชายเลน นเิ วศดวาิทนยในาทแี่มลีดะินกเาปรนกเรละนจแาขย็งพพนั บธกุ พาบรกขรึน้ ะตจาามยชพาัยนฝธุงในทปะเรละทเที่เปศนอโินขเดดหียินยหูนาาดนทไรตาหยวแันละเขออเชบียปตาะชวาันยอเลอนก ดานใเฉนียทง่ีมใตีดินตเลปอนดเถลึงนปแาขป็งวนพิวบกกินาี รหกมรูเกะาจะาโยซพโลันมธอุในนปตรอะนเทเหศนอือินขเอดงียออยสูนเาตนรเลไตียหแวลันะเเกอาเะชนียิวตแะควลันิโอดอเนกีย เฉียงสใตาํ ห ตรลับอกดารถจึงาํ ปแานปกวหนมิวกดินหีมหูในมูเIกUาCะNโซRโeลdมอLนistตนอ้ันนเยหงั นไมือไขดอร งับอกอาสรปเตรระเลมียิน แ(NลEะ)เกาะนิวแคลิโดเนีย สําหรงับาไกซารจาํ แนกหมวดหมูใน IUCN Red List นั้น ย2ัง1ไ2ม1ไดรบั การประเมนิ (NE)

ใบ เด่ียว เรียงเวียนสลับเปนกระจุกหลวม ๆ ตามปลายกิ่ง แผนใบรูปรี รูปไขกลับ ขนาด 2-8x4-20 ซม. ยเเโยเโใปนคปกคบกนนือ้ นนตตมใใเมใัวบดบัวบนั นั ี่ยหรเรวเวสวูปสูนปาานวลนวเลารแ่ิมคแิ่มแแียขถขลถลลงนึนางึเงะะวสสยเงเงียปปออแน77ลลบบผ-ส-ยี่ย่ีแนแ11ลนนค0คห0ับเเบบปนปคเคปนังนขูขู เสนเสออสกสีนกีนบนบานํ้ารใ้าํนใใตะบใตบบใบาจเาบยเลรุกยลรีอยยแหีอยแบาดยลบดยวงสวงปสเาปมมเ1าลมน่ือล-นาๆื่3อกแายกแันยหตใซันหบหใางมบหมกงย.ดกปยลาดาดลมบาลนาามบถานลนๆยถึงลาบๆแกึงงคาหนแ่ิงมงคลหลรีมขแาลามลนผีขยาบทมสนนสยแ่ือทั้นใสาสบลน่ืยอ้ันเาะรสนุมนยูปมเนํ้าสนุมสรีขในํ้ีาบผีนนสรใิวแํ้าูสปบผีนใตบ้ันไิวแบํ้าาขบใตนบดลกบรามุทบาลาดลนสอรงับทาแบางีนนอปงหขนํา้ แบงกนขตเปหกนคานากขดลลเลนกคนี้ยุมทก2ลลงนอ-หเี้ยุม8กสสงลxงปนีเห4ุดเขสสกก-ลรีย2นีลเควุด0วขงากลรเียงงซขลมุวาใวมงมาบยเง.งขาใมบย ดเนอือ้กใบเดห่ียนวาคอลอากยเแปผนนกหรนะังจกุกาน2ใ-บ1ย2าดวอ1ก-3ตซามม.งดาามนใบนหรราือบเแหลนะือมรีขอนยสแั้นผนลมุ ใสบีนํ้าดตอากลขทนอางดปเกลค็กลมุสีขาวอม เดขอียกวอเดอี่ยนวเอสอนกผเาปนนศกูนรยะจกุกลา2ง-102.3ด-อ0ก.5ตซาม.งากมาในบดหอรือกเยหานวือ0รอ.2ย-แ0ผ.5ลใซบมด. อกกลขีบนเาลด้ียเงล็ก5 สกีขลาีบวอรมูปไข แเยขกียกวันอเอปนน อเสสิ นระผามนีขศนูนสยีนกํา้ ตลาลงท0อ.ง3ป-0ก.ค5ลซุมมท.ั้งสกอางนดดาอนกกยลาีวบด0อ.2ก-โ0ค.น5เชซ่ือมม.ตกิดลกีบันเเลป้ียนงรู5ปถกวลยีบปรลูปายไขแยก เแปยนกก5นั แเปฉกนอเกสิ รละ้ียงมขีเกนสรีนเํ้าพตศาผลูทอี่สงืบปพกันคธลุไุมดทแ้ังลสะอเกงดสารนเพกศลผีบูทดี่เอปกนโหคมนเันชม่ือีอมยตาิดงกลันะเป5นอรันูปถตวิดยสปลลับากยันแเยปกนวง (เปกสนร5เพแศฉผกทู เ่ี กปลน้ียหงมเันกตสิรดเอพยศรู ผะูทห่ีสวืบางพแันฉธกุไกดลแีลบะดเอกกส)รเอพอศกผดูทอี่เปกนระหหมวันามงีอเดยาอื งนลมะนี 5าคอมัน-พติดฤสษลภับากคันมเปนวง ผ(เลกสแรบเพบศผผลทู มเ่ี ปีเน ้ือหคมันลตายิดเอมยลูร็ะดหเดวียางวแแฉขก็งกลรีบูปดทอรกง)ไขอกอลกับดอขกนระาหดว0า ง.6เด-0ือ.น8มxนี1า-1ค.ม2-พซฤมษ. ภขาั้วคผมลมีกลีบเล้ียง ตผิดลคงแทบนบผผลิวมผีเลนเื้อกคลลยี้ างยสเมีขลาว็ดแเดลียว วเปแลขย่ี็งนรเูปปทน รสงชี ไขมกพลู ผับลขสนกุ าสดีน0า้ํ .เ6ง-นิ 0อ.8มxม1ว -1ง.2มีซ1ม(-.3ข)ั้วเผมลม็ดีกลีบเล้ียง ติดคงทน ผวิ ผลเกลยี้ ง สขี าวแลวเปล่ียนเปนสีชมพู ผลสุก สีน้าํ เงินอมมวง มี 1(-3) เมลด็ 222 งาไงซาไซ

จาจกาก MMAA RED© IUCNRELIDS©T IUCN LIST ANRypENACaRyApEfCCrauEAftACricuEEatAincEas nWsuWrmurbmb ExtiEnxcttininctwinildwild ThrTeharteeanteended NeNaeratrhtrheraetaetneended EX EW CR EN VU NT LC EX EW CrECintCidcRraitlniclEyganeldlEryEenadndNgaenrVgeeudrVleVnudelUnraebraleblNe T LC Extinct Least LCeoansctern Extinct ลช3นม0ักักื่อิเว-แษอ6ศตื่น3ลเนมชณ0ปวก0ักกัอ่ืเิ ทิะวนอแ-ซแษอ6ทศยตัเขตมื่นณล0ว่วัาตนก.นทิะไอะแซงแมปนทยตัแขมลีส(ุมว่ัาตยนม.ไะวไมะกลงแมทกปนแปเาลีส(าอปขยมยาไะรวดอนมกลลู-กกนใเปเงสามลตารปขกยอาพร้ือ)ะอนลู-างกจยมุใงสบมงตรตาแกาอพใ)ะยาตมางบจมุ มพบงกตแาแาผใกาันยลตมบิวมอพธกะตดแแขุกากันินลพนนมอาธะหวบาแขนุกรรดพนตนใืะอากบวาบานนจลรมดเตใมาะกากบบาบองนาลมรเยาทกามิเบมบวูใงี่ไาักรตรีณมทมิเอามเวหี่ไลชกกัยรีณมลนาออาูรหยุชดกตยววลาฝอมบูรรายุดวงวมวกอฝทมบรงปันวงวหกอะนาเทงัปนุวเมกหละนอเนแลปุเมดัมํามลกอนลแตนัลกดัํามกนนํุ้ามขแตัลกน เึ้นในนอุมขปหอรนาเึ้นใEนญยปวnหอวรdใูเมนญยaวหตบเnกูใเมสgเงหึตงeันหเกนrานสเeงเงันหdลผนํ้ปาาาเังกาลผรนปาหนษักอารกนรศนษบณอลืกอูนศบณกุมลแะูนยอกุมใมคะยกหอใคนลกหลญลํ้าาลาญลยาบงายําบฟโรงคฟคโริเCอควoลิเนองnวณนอcตงนณeตนงrทนํ้าnททน้ํา่ี ี่่ี เปนเเลปนนนนุม้ํากทรออดยคเลอ้ือนยขตาางมจืดผิวพดบินกหารรือกจรมะจอายยูใพตเันลธนุในตปามระปเาทกศแอมินนเดํ้าียอศาวรีลบังึงกนา้ําเอหเรชือียแตะมวนันํ้าอลอํากคเลฉอียงงทใต่ี  เปนนต้ําลกอรดอถยึงคตออนนขเหานงจือืดขอพงบอกอาสรเตกรรเะลจียายแพลัะนหธุใมนูเกปาระะโเซทโศลอมินอเนดียสําศหรรีลับังกกาารจเอําเแชนียกตหะมววันดอหอมกูใเนฉียIUงใCตN ตลอดReถdึงตLอisนtเนหัน้ นืออขยูใอนงสอถอาสนเภตารพเลมียคี วแาลมะเสห่ียมงนูเกอายะโ(LซCโล) มอน สําหรับการจําแนกหมวดหมูใน IUCN Red List นัน้ อยูในสถานภาพมีความเส่ียงนอย (LC) จาก 2323

ใบ ประกอบแบบขนนกช้นั เดยี ว ตง้ั ตรงหรอื เอน จาํ นวน 10-15 ทาง ชอ ใบรูปหอก ยาว 4-8 ม. เรียงเวียน สแเใสแปลขบลขนั็บงั็บงปมซซโรโันคอคอะนนนกนปกกอกกรบันาันาะบแบเเกปปบแแอนนบยยบกกขกกดนรรเเปะปะนวจจยนกนุกุกชใแแบแน้ัแฉฉบยเบกกดบอบลียลกยึกกวึกลรลตไูีบปไีบมั้งมกแตกมมุหถรีุหเงีเสลบสลหานแานรบใกบอื ใยเยกมหอกาหรนรานูปรือนจใือหรบใาํ รกบอนอกกอววมนบวมีชโบอีชั้ค1นอว0ั้นนเนนว-เใ1น้ืนอบ5ยเื้อยายยทวเอาื่อายวยงภ3่ือเ0ชาภ3ช-อย01่ืาอใใ-ย0บมน10ใรต0คนูป0ิลซดคหมากลซอย.ับมากฟกแย.ายอกฟกบางนาวอนใบบกงํ้า4นขใล-บ8ผน้ําาิขวางมผนนด.ขิวอใาเหรอนดกียญบอใเงหกกใเอบวญลเียว้ียกเ รบนองลียว้ียบบง ปเปลานยมใันบเปรยีระวแกหอบลมดวเยสในบใยบอแยบรบูปขแนถาบนแตกามมรคูปวหามอยกาโวคขนอใงบใบยอเยนเ้ือชใื่อบมแตขิด็งกหับนแากนคกลลายางแผขนอหบนใบังเดรียานบบน สปเี ลขายี ยวใเบขเม รเยี ปวน แมหนั ลมดาเสนน ลใาบงแสบเี ขบยี ขวนอามนเตหาลมอื คงวามยาวของใบ เน้ือใบแข็ง หนา คลายแผนหนัง ดานบน ดสอีเขกยี วดเอขกม เแปยนกมเันพศดอา นยลูราวงมสตเี ขนียวอออมกเเหปลนือชงอ 3-5 ชอ ตามงามใบใกลปลายยอด ชอดอกต้ังตรงและ อดยอูเหกนดอื อรกะแดยับกนเ้าํพทศวอมยถูรึงวมกตาน ชอออดกอเกปอนวชบออ3ว-น5 ยชาอวต8า0ม-7งา0มซใบมใ.กหลุมปดลวายยใยบอปดระชดอับดยออกยตส้ังีสตมรงกแาลบะหุม ชออยดูเหอนกอืขรนะาดดับใหนญาํ้ ท คว มลถาึยงรกูปาเนรชืออชดอ อดกอกวเบพอศวเนมยี ยแาบวบ8ช0อ-7ก0ระซจมุก.แหนุมนดวดยอใกบตปูมรระูปดทับรยงอกยลสมีสมสีเกหาลบือหงุมนวล อชออกดทอี่ปกขลนายาดยใอหดญข อคงลแา กยนรูปชเอรือลชออมดรอกบเดพวศยเมแยีขแนบงบชชออดกอรกะเจพุกศแผนู น6-ด9อแกขตนมู งรปู แทตรลงะกแลขมนสงีเปหรละือกงนอบวลดวย ชอออดกอทก่ีปยลอายแยบอดบขชอองหแากงนกชรอะรลออกมรคอลบาดยวรยูปแกขรนะงบชอองดอสกีเหเพลศือผงูเข6-ม9 ยแาขวนง10แ-ต1ล5ะซแมขน. องปอรกะดกออกบรดะวหยวาง เชดอื ดนอมกนี ยาอคยมแ-พบฤบษชภอหาคางมกระรอก คลายรูปกระบอง สีเหลืองเขม ยาว 10-15 ซม. ออกดอกระหวาง ผเดลอื แนบมบนี ผาคลมเม-พลฤ็ดษเดภียาวคแมข็ง ออกเปนชอโนมลง แตละชอประกอบดวยผลยอยจํานวนมากอัดกันแนน เผปลนผแลบรบวผมลขเนมาลด็ดใเหดียญว แรูปข็งทรองอกกลเมปนเสชนอผโนา มนลศงูนยแตก ลละางชปอรปะรมะากณอบ3ด0วยซผมล. ยผอลยยจอํายนแวขน็งมเปากนอเหัดลกี่ยันมแรนปู นทรง กไผกผไเขปอนขอนกนนกังนังลลผผรผรับวับลลวลงรงชชขหขวหั้นั้นนนมลลใาใขานนนนดดนหหออา77นนออด--11กใกาาห00ผผแแญxxลล1ข1ขรร0ร0็ง็ะงะ-ปู-ห1ห1เเทม5วม5วราลาลซงซง็ดง็ดมกเมเดรด.ลร.ูปือูเปมือเปนไปนไขเลพขสลพือฤนสือฤกสษีผขกษผีขภาาผภลานวาลสวาคใศสีคนสใมูนีนสมํ้า-ยขํ้สาต-กขสนติงาลนหงิลาาาหลาดาเงขคาดเปขมค2มรมเ2-มปะ3เ-มปนx33ามนxณ-3ันม5-ัน53ผซ0นมผซังซ.นมผมมัง.ล.ผี มช1ผลี้ันลช1เกยมั้นลอเลกมาย็ดลงลแเา็ดผปขงล็งนเผปเแเปสลนหนนแเงเสใหหตยนิลงดอใตย่ีอยัดิมดยอกรอูบัดันปู ยนกแทูบันตนรนนนแงนตนน 2244 จากจาก

จิกจทิกะทเะลเล MMAA RED© IUCRN ELDIS©T IUCN LIST ชรลนLBะกัื่อิเEaวดษอCศบั rนื่ณนหลชรBLrวตYะกัือ่ิาเiะิEท่าํจaวดnดษTอทกิCศยบัตrท่นืณgHวั่เrวตาาYรลtไiะิทม่าํจIาn,oปTแDทกิกยยตโgลnH่ัวเดิ่งาไAาลพtะมมไนมiI,oปแaกCDบีรตกเโลลาอnนนดงิ่EไAระยaมมนอไiA(กaกCมแรีตภยเsลราอผผEนาEบiระยaลaลคไA(รกจมแภใดัใิsเtบรตผผาEวาใiiะกบลยacณล)ค;จใรัดพใatขบอขตาะใiันอกบายcน)จ;(มบธรพาaาLอขะยุงุดแันาเนจ.ทนกป()(มธาามั่LวลวนยุุงดKไลหเา.ทกพปป)(างลuม่ัวลืชนยังKไลสเาrชู-พปปปางงูนzuาลืชยารสเย8rชอืชู-ปางูนz-ฝากาลธ1รงยย8สวิือ5า-เฝาีเกพธ1ลทมสงสิว5นบา).าีเพคขทมสเพบรล้ึนา).บือคข้ําทเรกนลึ้น่ัวขือาํ้ายทไEรนรEปxอ่ัวขุขtกยiXnไดตEรรEรEcปxอxขุแะttาtะiXnดiตรnมถEผcจExcแะtาtึงtชเาiWnมถปผiแnEาcยงึtชเEตนWwยพปniแCniากldพฝdrECตันนwยiatnเCnงiiุมกclRปdพธฝdrgCaทiaetเกุlใnนงiTุมlErcRปyนeะghnaทวeรdกlrdนTlEเreบาEyeะอahnลaวรdnrงdtNรเeงาEgeทอaลaeิเnตnงtNแrVวงeี่geเทeuาednปตdตณแlrVeี่เมVneuาdนปกdeตlหยUมVnrNaกนหกeeามbยUrNaa่ิงlกหาวeeาrูเbขaกใิ่ดงNltาวerhนขนใดาNหrtTehนตนะาaหrิTนetตนโดeาaCินtnคoนดLeแCใหLenenoโหLdแใหacกLeCneรมseหdacกญCtrรือseโnญtrือรn  หาดทเกราาะยมาพดบานกอัสกยาบรรติเลวอณดขถอึงบอินแเนดวียหเลอังเชปียาตชะาวยันเอลอนกพเฉบียกงใาตรกแรละะจหามยูเ กพาันะธในุในมบหราิเสวมณุทหรแมปูเกซาิฟะกโคสโํามหโรรับ เกาะมกาารดจาาํ กแัสนกกาหรมต วลดอหดมถูในงึ อIินUเCดNียRเeอdเชLยี isตtะนวัน้นั อออยกูในเฉสียถงานใตภ าแพลมะีคหวมาเูมกเสาะ่ียใงนนมอหยา(สLCม)ุทรแปซิฟก สําหรับ การจาํ แนกหมวดหมใู น IUCN Red List น้ัน อยูใ นสถานภาพมีความเส่ียงนอ ย (LC) จกิ ทะเล 25 25

ใบ เดีย่ ว เรียงเวียนสลับเปนกระจุกตามปลายกิ่ง แผนใบขนาดใหญ รูปไขกลับ ขนาด 10-25x30-50 ซม. ยโคใโกคบนตนใเัวใบดบเย่ีแสแวหนหลเแลรมียขมหงนหเรงวรอืยีอื 1เนเป0ปส-นน1ลรร8ับปููปเคปตตูนิง่่ิงเหหสกรนูตูตะน้ืในื้ จบุกๆยๆตอขขายอมอสบปบาใลในบบากเยเรันรกียียเ่ิงบปบแนปผปรลนาลาใงาบยแยใขหบในบกเานกลด้ือลมใหใมบเญสอเสนวรนใบูปบในไบแขํ้าบกแคลบบลับรบาารขยงานแแงาหผแดขนหนห1ข0นนน-กัง2นน5กเุมxส3นเผ0สก-ิวน5ลใก0บาลงเซกใามบลง.ใี้ยบง ทยง้ั กสตอัวงดเสานนแดขา นนงบ1น0ส-1ีเข8ยี ควเู ขเสม นเปใบนยมอนั ยวสาาวนดกาันนเปลนา งรสาซีงแีดหกวเนาื้อกใาบนอใวบบอนวํ้าบสคน้ัลายแผนหนังนุม ผิวใบเกลี้ยง ดทอั้งกสอแงบดบานชอดเาชนงิ บลนดสมีเขกี ยี าวนเขอม อเกปตน ามมนั ปวาลวายดกา นง่ิ ลชาองสดซีอีดกกสวนั้ าตกัง้ าตนรใงบแอตวบล สะนั้ชอ มีประมาณ 7 ดอก ดอกยอย ขดนอากดใแหบญบ ชสอ ีขเาชวงิ ลดดอกมบีกาานอเสอน กผตานมศปนูลายยกกลง่ิ างชอ 7ด-1อ0กสซั้นมต.ง้ั ใตบรปงรแะตดล ับะรชูปอไมขีป รไมะมาีกณาน7ใบดอปกระดดอับกยยออยรูป สขานมาเหดใลหย่ี ญม สกีขา านวดดออกกยบอายนยเาสวนผ4า-6นศซูนมย.ก กลลาีบงเ7ล-ี้ย1ง0สซีเขมีย. วใบออปนระตดิดับแรนูปนไเขป ไนมเมนีก้ือาเดนียใวบกปันรใะนดดับอยกอตยูมรแูปละ เปสาดมอเอหกล่ยีเปมนกสาอนงดกอลกีบยเอมย่ือยบาาวน4-แ6ตซลมะ.กกลลีบีบรเูปลี้ยมงนสกีเขลียมวขออนนาดติดไมแเนทนาเกปันนเกนล้ือีบเดดียอวกัน4ในกดลอีบกตเรูมียแงลซะอน เหเปลดื่ออมอกกันเปรนปู สรีอโงคกงลอีบอเกมื่อบอกานดอแกตรละะหกวลา ีบงเรดูปือมนนสกงิ ลหมาคขมน-พาดฤไศมจเกิทา ยกนั กลีบดอก 4 กลีบ เรียงซอน ผเลหลแ่อื บมบกันผลรเปู มรลี ็โดคเงดอียอวกแขอ็งอกขดนอากดรใะหหญวางรเูปดทือนรงสสงิ หี่เหาลคี่มย-มพฤฐศานจกิเวาายนคลายประมิด เสนผานศูนยกลาง 1ผ0ล-1แ5บซบมผ.ลผเมิวลส็ดีเขเดียียววเปแขน็งมัขนนปาดลใาหยญผล รมูปีกทลรีบงสเล่ีเหี้ยลง่ีย2มกฐลาีบนเตวิดาอคยลู าเปยลปือระกมผิดลเเปสน เผสานใศยูนหยนกาลคาลงาย เป10ล-ือ1ก5มซะมพ.รผาิววสผีเขลียแวกเไปมนแมตันก ปผลิวสายีนผํ้าลตมาีลกเลปีบนเลม้ียันงเบ2ากลลีอบยตนิดํ้าอไยดู เมปีล1ือกเมผลล็ดเปอนอเสกนผใลยรหะนหาวคาลงเาดยือน สเิงปหลาือคกมม-พะพฤรศาจวกิ าผยลนแกไมแตก ผิวสีนํ้าตาลเปนมัน เบา ลอยนํ้าได มี 1 เมล็ด ออกผลระหวางเดือน สิงหาคม-พฤศจกิ ายน 2266 จิกจทิกะทเละเล

จกิจสกิ วสนวน MMAA RED© IUCNRELIDS©T BLEaCrBLrYEianTCrgHrYitnIToDgHnAtIioDaCnAEriAaCaEEcrAeaEmceomsaos(aL.()LS.)pSrpernegn.g. IUCN LIST ExtiEnxcttininctwinildwild ThrTeharteeanteended NeNaeratrhtrheraetaetneended EX EW CR EN VU NT LC EX EW CErCintCidcRraitlniclEyganeldlEryEenadndNgaenrVgeeudrVleVnudelUnraebraleblNe T LC Extinct Least LCeoansctern Extinct Concern Endangered นชแศสลีเลรัื่อกิเทวีละอษาศังตสศแชนลแนื่ณถวกปีเลราัอื่กิเึงทวิทาีจมละะซอษนาศิกยัทงตขิฟ่นือ้ําณถวกบาาอั่วตกินงึ ิทาจมะาบนาไเแสิกยทนปขดลอาํ้ปลาํบาอ่ัวีตอยินหา(ะไาบาไมกเแพรมกเนปดลปรเอับลรายทีอยงุาเ(ะุกรไืนเมกาชพพมกทาเกรเีตยอรรบายเทพรุงปตเนจุรืนเะกาชฯพทาํะลกขจีตาย)แบเวพอืร;นราปตนนันะกกฯปกยาะลขกจาอช)ดตูรพวอื;นหราอนั้ะันเะกปันกมยาลกจใอชดูตรวพธน(็กเามอ้ันดะเฉะุสันยลกลพหจใสียนีพธน(็กเาามมูบงงฉุํ้าสัยยนใใูลพขสีตยีนต4นู-พธา้ึนูนบงงาํ้า-ุใัยนใล1ตIรขในตUต4ู-ธนเา0อ้ึนนาบร-Cุใธบล1ตนรในอื่รNมวินเา0รอเิบถเรา.หธิบเวนRือ่ึงสรวมวิลณนรเeชิถเณ)า.หํิเาวือdมึงสแวลตณนนชขพณ)ถLํานือ้ํามอแูบiตนsทขมพมงถtตน้ําออวักเีูบทอสนมมมงอเตอนวน้ันัปกเีขสอสมอใใเนังเนอนยปตขตสปยใรเในัขงรเหยตติุมูใมเอปนรเลนขรฝปหงิุมมสเีอยยีงทลนมฝถปงแวียียวตางทมมเีนแวปลปวตนมภเอแีปลลปํ้านาดออือแทลพํ้าถฟดอกื่ีไอทมึงมถรฟเกคีี่ไหรึิกงหมรเวียมหราิกาหาบีูยเมถงมาากจบูึถงเถเงากสปาจึึถงงะา่ียกปแารึงใะงกชะแตรนในชะาเตนกมอทยาเกมเหทยยศฝปเหาศฝปเงน(คาสLเงทนคแสCนมทะแนมผ)ุทะยเผุทยนลเารนลาร แปซฟิ ก สําหรบั การจําแนกหมวดหมูใน IUCN Red List น้นั อยใู นสถานภาพมีความเสยี่ งนอย (LC) จิกสวน 27 27

ใบ เด่ียว เรียงเวียนสลับเปนกระจุกตามปลายก่ิง แผนใบรูปรีแกมรูปหอกกลับ ขนาด 5-15x20-40 ซม. รโทโใรคาคบั้งานงสนงแใเแใอดบหบหง่ียเเขวดขววนานาาเเเนรนนปปียกกนนงดเรรเเาวูปสูปสีนยนนหหนบกกัวัวสนใใลลลจจสาาับีเงงขขเขใปใออบีบยนบบยวยกใใกเบกรบขตะตจจมัจวักัวักเุกเปเเปเตสปสนนานนนมมฟแฟปแันนขนลขเนาลเดนงลย่ือาง่ือกยน1่ิยง1ถ5ลถ5ี่แ-าป1ี่-ผงป18ลนส8ลาใีคซยาบคูีดยใรเบู ใสกูปเบเสนวรรเีแนาีใยรบกวีใยเบมยแวนรอหยแ้ือูปยลอหใหสมยบลอาหสมบกนราหากกือนรงลันยกือแับาเันยลปวขาเะคนปวนเลรคหนาาาดลนยรงาาแหีย5ยงหา-ว1แหงค5หผาเลxงิวส2าผใน0เยบิวสใ-แ4เบในกบ0ผแใลเบนบซกี้ยแมบหลงบ.นี้ยบังง กทาั้งนสใอบงอดวาบนยดาาวน0บ.5น-ส1ีเขซีมย.วเดขา มนเบปนนแมบันนดขาอนบลเาปงน สคีซรีดีบกเวลาก็ นเนอ ้ือยใบบางและเหนียวคลายแผนหนัง ดกอา กนใบแอบวบบชอยาเชวิง0ล.5ด-ม1ีกซามน.อดอากนตบานมแปบลนาขยอกบิ่งเปชนอคดรอบี กเลหก็อนยอ ลยงยาว 30-60 ซม. ดอกยอยขนาดใหญ สดชี อมกพูหแบรอืบขชาอวเอชมิงชลมดพมีกู ดาอนกอบอากนตเาสมนปผลาานยศกูน่ิงยชกอลดาองปกรหะอมยาลณงย5าวซม3.0ก-6า0นชซอมแ. ลดะอกายนอดยอขกนยาอดยใหสญีชม พู ใสบชี ปมรพะหู ดรับอื รขูปาวสอามมชเหมพลูี่ยดมอกกบลาีบนเเลสี้ยนงผสาีเนขศียูนวยกเชลื่อามงปตริดะเมปานณเน5ื้อเซดมีย.วกกาันใชนอดแอลกะกกาลนีบดอดกอยกอตยูมสีช4มพกลู ีบ รใปู บไปขรแะกดมับรรูปูปขสอาบมขเนหาลน่ียยมาวกล2ีบ-2เล.5้ียงซสมีเ.ขอียอวกเดชอื่อกมรตะิดหเวปานงเนด้ือเนดเียมวษกาันยในน-กดรอกกฎกาลคีบมดอกตูม 4 กลีบ ผรลูปไแขบแ บกมเมรลปู ด็ขเอดบียขวนแาขน็งยราปูวท2ร-ง2ไ.5ขถ ซงึ มร.ูปอรอี ขกนดาอดกร2ะ-ห4วxา5ง-8เดอืซนมเ.มโษคานยผนล-สกรอกบฎปาคลมายผลสอบแลวตัดและ มผีกลลแีบบเลบี้ยเมงตลด็ิ เอดยียู วผแลขแง็ กรสปู ีเทขีรยงวไอขมถมงึ รวปู งรแี ดขงนาผดลแ2ห-4งxไ5ม-แ8ตซกมม.ี โ1คนเมผลล็ดสออบอกปผลลายรผะลหสวอางบเแดลือวนตเัดมแษลาะยน- กมรีกกลฎีบาเคลมี้ยงติดอยู ผลแกสีเขียวอมมวงแดง ผลแหงไมแตกมี 1 เมล็ด ออกผลระหวางเดือนเมษายน- กรกฎาคม 2288 จกิ สจวิกนสวน

ชะชคะรคารมาม MMAA SuaSeudaaedmaamritaimritaim(aL.)(LD.)uDmuomrto.rt. AMAARMAANRTAHNATCHEAACEEAE สลนขลทIชUําูองกัือ่ิวเCวตถีงษปอNศึนจง่นือณลนชลขทIสัUงวแ1เRําูงอกัอื่ิเวหะิชทกมCวตถeีงษปอไวมกัมรNยศึนงจมdื่นอณัดิคก.ีผัางวแท1เRสหรLวิลาะิชทกมว่ัeแมาหเiไํวามักมsรยหมไdมลุทัดตtยิคก.ีผปาทนะสรนารLิวลาน(ั่วืภกบสอแมาไหเiเํา้นัsหมไดมงาลุทาขตtยปยคลี่นคยระรรยนาน(ุโมรกกวืขุภกบสอไังเร้นั ามดลรไลรงาาขปทมมยคละี่ะคยุกรารยุรไโถมรกงจกวขุองัแดรซง)าึงลรไลราา;อปทรพ่ึงมมชะะกุยยาสเับฟรไถุลมงจกอุหพแดาซงก)ึงรบาแาิด;ลอครพึ่งันชาิกยยผุรจสเับาฟรรุลมธกหุาพีกายาากปใรบุแดิเลกคมปันรนาหิพกรผุรจารระรธฤะาีนบกาย(าเอปจใุสเเมดกมปืรอนทยมหพรามูแื่อระฤะแนิั่ยวนบ(เอทุเลอจสเมดผไอือทยมรงาาปแ(มูแ่อืลเNแจสยนิ่ัยวตุทชตเลอใผไะามุEอบีกรยงาาปแ(คลเ)าเNจสยมกหตชตใรกแะาุมEพบิ่งีก็นยา)ลคเ)ลาตม้ืกนหเํารกะแปํ่าพ่ิง็นท)ตลอใลตนื้นเน่ีกรําะอปํ่าหาทตลจอใสนบยน่ีกระพอเหอาดลจมต้ืนสบยมินะพีเรเดนอดมสตเเื้นินลมลื้อินีีแเรดนีนสยไเเดแินลมล้ือีแเงลคีนยไสดอแแมะ็มเํางมลคลสมอหจแมะ็มะําักมัดรลมวหพจมมับะงักัดรพัฒีรวพกมับพงาบพนัฒาีรกกบมพราาบนงากกจาเบมอราปกํางากจาเกนอรแปตกําาตกกไนานรแตมารตมกไกนามพะมารชมหกขจมพุมะาชหมาอขจขยุมายมวาดอนฝขยดพยวดานฝงาดพหนันทาดงาหนันมทลธดเะลมุลใธูใาเะเนล็กนลุใูงใาเน็กนลง ชะครชามะคราม 2299 29

ใบ เดี่ยว เรียงเวียนสลับเบียดกันแนน แผนใบรูปแถบ ยาว 1-5 ซม. โคนใบสอบเปนรูปลิ่ม ใหขขหดบอรออรอืบอืกบเสใสดใีเบแเีบข่ียขเบยีเรวียรบวียวียอเชบอรบมอีมยมปเมชปงวลเิงวงลาวลงายีใยดนยใในไนบฤใรสบฤดแกลดูแแหาับลแูนหลงลเแลมจบงยมะจีเยกเสะปดเแนเสลกปขในีย่ันนลบในงย่ีแมบเนอนปอมเงอนนอปเกสหงนแแีตเ็นสหดผาแีไ็มนงนมดอปไชใงมมบลัดอมชารมเวัยจดูปมงยนเอแวจอองถเนดอนนบอื้อคเชนนใลยอบ้ือคาาดยอใลวอบแวา กตบยอ1ยมแ-วน5าสตบ้ําวีมนซกผ3สํ้ามาิว-ีน.ใ1กผบใ8โาิวบเคนใปสซบนในั้นมบเใมฝ.ปสบาาปนั้นสกนรมฝอวะาาบลกกนเอสปวบีเลนขดรียสวูปวียเขสลกียด่ิมรวะสจดุก ดดออกกยแอบยบจชําอนเชวิงนลมดาไรกก แานตแลยะกกแรขะนจงุกมออี 2ก-ต5ามดปอลกาดยยออกดยอชยอขดนอากดยเาลว็ก3เ-ส1น8ผซามน.ศปูนรยะกกลอาบงดว0ย.1ก-ร0ะ.2จ5ุก ซม. ดไมอกมยีกอายนจดําอนกวนใบมปากระแดตับลอะยกูทระี่โคจุกนมชีอ2ล-5ักษดณอกะคดลอากยยใอบยขขนนาาดดใเหลญ็ก  เแสลนะผขานนศาดูนจยะกเลลา็กงล0ง.ไ1ป-0ท.า2ง5ปซลมา.ยชอ ไใมบมปีกราะนดดับอยกอใยบทป่ีฐราะนดดับออกยมูที่โ2ค-น3ชใอบลักรษูปณขอะบคลขานยาในบปขลนายดทใหู โญป รแงลใะสขแนลาดะตจะิดเคลง็กทลนงไปกทลีาบงรปวลมาโยคชนอเช่ือม ใตบิดปกรันะเดปับน ยรอปู ยถทว ยี่ฐตาน้ื ดปอลกามยี แ2ย-3กเปใบนร5ูปแขฉอกบขรปูนไาขน ปสีเลขาียยวทหู รโปือรสงีเขใสียวแอลมะมตวิดงคเงกทสนรเพกลศีบผูร5วมอโันคนตเิดชตื่อรมงขาม ตกดิ บั กกันลเปีบนรรวูปมถรวงัยไตขนื้ อยปูเลหานยือแยหกรเอื ปวน งก5ลแบี ฉรกวรมูปมไขี 1 สีเชขอียงวหภราือยสในีเขมียีไวขออมอมนวง1เกเมสลรเด็ พอศอผกู 5ดออกันเกตือิดบตตรงลขอาดมทง้ั ป กผับลกลแบี รบวผมลรแงั หไขงอไมยแเู หตนกือรหูปรอืทวรงงกกลลบี มรวขมนมาดี 1เลช็กอ งเสภนาผยาในมศไีูนขยอกอลนา1ง เ0ม.ล2็ด-0อ.อ3กซดมอ.กเหกอือหบุมตดลวอยดกทลัง้ ปีบ รวม ผและแใบบบปผรละแดหบั งแไมตแลตะกผลรมูปีเทมรลง็ดกรลูปมไตขน1าเดมเล็ดก เอสอนกผผาลนเศกูนอื ยบกตลลาองดท0.้งั 2ป-0 .3 ซม. หอหุมดวยกลีบรวม และใบประดบั แตละผลมเี มล็ดรปู ไต 1 เมลด็ ออกผลเกือบตลอดท้งั ป 3030 ชะครชาะมคราม

ชาชเาลเือลดอื ด MMAA LPAreMPLmAIrAenMCmaIEAnsACaeEErsrAaeErtrifaotlifiaoliLa. L. ลเนLเไชปปตiัือ่ิเกsลหวนtอษือศวคน่ืนนชเเลไLณันกวปปตรiัั้น่อืิเกsเิทมลหว้ังนะรtหอษันือศยควยยีคท่นืนมณนักไาวรงับร่ักวเูัน้ ไเิทมากั้งสะรแหมไวันยคา(ยียีเทปลไมลทะไารังดบั่ใะกวาํเู รไาากรนสปไกแมไวิถวบัา(มเีปพาลาไลกงึทะดกงพรใะาํสื้วินรา)รนากปไก;ุีเมิวถทบัมรทตพาราสกงึรป่ีกงหลพราะสาื้วินอ)ารอกอจม;าุเีมทรทตเะมรดดปาสลรปี่หเลาะยนาถรทมอื้อรออจมาะพึง้ําินรเะมยดดปาตงตลัานเายนถหรทอมา้ื(อยใธNะพึงํ้าลนนิรบรยมตงุตEัืานอเพาหัอกหกา()(ยใธNไปบลนบริง่เนมมุ Eปรืออเมพือักกหตะ)(อนไาปบขงิ่เจนนมนกปไรออมวอืมตขะใมอนบงาขนจตนนักอนกคไอวเนมเขอาใมลรีบงปนดสตนีขขกัอนคนเเันนเเอนาคลรีตปสลดธสขีขนอารเ่ีน็ก)เันเหนดคนเ;ตสลลสธลอเาอขรเ่ี็กยีูล)งหดี่ยนเ;คัาลส็กลมเงอคขส1ียูลงแ่ยีัคาทีํา-พ็กมขมงคห4สว1แขีบ็งทีาาํร-พมขนมรห4กบัวตีขบท็งาปร.ากานมระกบัรรตาเมทปเ.ราะกกราลแะืรรอปาจเมร,นเระกรลาํแนระเืวอปจครแ,านจยหํานระยน็ดเวาคแอาลจแนยกหยยนด็ดังาลอ้ําหลพแนกปยเมะดังมลปา้ํหันาพหันปเมวะชมนธปัลนาดหัน(าวุใพชุดภนธหลยนด(ารุใุามพดุภมเหเยนวคลรอกุามูใมเงใเนวคนลเตลเอกูใงชใมทนน)เมตลเIียือ่ชมUี่นท)มIแีเย่อืUี่แํ้นาCขกแเทแํ้านCNขตกทวนNนตรRมวนทอรRมeถทอึนบedถึงึนบdึง ชา เลือด 31 31

ใบ เด่ียว เรียงตรงขามสลับต้ังฉาก แผนใบรูปรีกวางถึงรูปขอบขนานแกมรูปรีขนาด 3-8x5-12 ซม. โแใโคคบหนนลเใใมดบบถี่ยมมึงวนนมกกเนรลลีหยมมงรหหตือรรรเือกืองสขอืสอาบอมบบกสเลเปลปมนับนรเตรสูปูป้ังนลฉลใมิ่าม่ิบกเแยเแยบ้ือผ้ือบงนงเรลเใา ลบ็กง็กนรแนูปหออรยขีกยนขวนขอากงอบถบใเึงบสใรเบน ูปรกเียขรลบียอาแบบงลแขใบวนลหยวายบุนหักตแยหัวกักามหเงสราูปๆนงรแใๆีขขกนนลใกาปงดลล3ปา3-ยล6-ใ8าบคยx5ูใปคบ-1ูลแ2ปารยกลซใคามบยล. ใาบย เแสหนลโคมถนึงใมบนเหสรนือใเบกยอื อ บยกสลามนเกสันน เใปบนแรบา บงรแาหงลแะหเขอนียนดกเนเสอ้ื นใบกลหานงาใบคยลบุายตแวั ผเสนนหแนขังนผงิว3ใบ-6เกคลู ค้ียูแงทรกั้งคสลอางยดาน ดเสานนโบคนนสใบีเขียเสวน เขใบมยดอายนสลาานงกสนั ีซเีดปกน วราา แงแลหะลมะีตเออมียเดล็กเนๆ้อื ใจบําหนนวานคมลาากยแกผานหใบนยังาวผิว1ใ-บ3เกซลม้ีย. งดทาั้งนสบอนงเดปานนรอง ใดบาเนมบือ่ นถสกู ีเขยี ี้วมเขีกมลน่ิ ดเาหนมลน็ าเงขสียซวีดฉกุนวาและมีตอมเล็ก ๆ จํานวนมาก กานใบยาว 1-3 ซม. ดานบนเปนรอง ดใบอเกมื่อแถบกู บขชยอ้ี เมชกี ิงลลนิ่ ดเรหปู มพ็นัดเขแยียวกฉแนุ ขนง ออกตามปลายก่ิง ดานบนของชอดอกสูงเสมอกัน ยาว 6-15 ซม. กดา อนกชแอ บดบอชกอยเาชวงิ ล3ด-6รปู ซพมัด.แมยีขกนแสข้ันงนุมอปอกตคาลมุมปหลราือยเกกิ่งือดบาเนกบล้ียนงขอแงตชลอะดชออกปสูรงเะสกมออบกดันวยาดวอ6ก-ย1อ5ยซขมน.าด เกลาก็ นจชาํ อนดวอนกมยาากวด3อ-6กยซอมย.รมูปีขปนาสกั้นเปนุมดปสกีขคาลวุมอหมรเขือียเกวือยบาเวกล0้ีย.2ง-0แ.ต4ลซะมช.อกปารนะกดอบกยดวอยดสอ้ันกมยาอกยกขลนีบาดเลี้ยง โเคลนก็ จเชาํ ่อืนมวนตมดิ ากกันดเปอนกรยูปอรยะรฆูปังปกาวกาเปงดสวสนีขปาวลอามยเจขักียเวปยนาแวฉ0ก.เ2ล-0็ก.45ซแมฉ. กามนีขดนอปกรยะอปยรสาั้นยมตาากมกผลิวีบดเาลน้ียนงอก กโคลนีบเดชอื่ กมโตคดิ นกเนัชเ่ือปมน ตริดูปกรันะเฆปังนกหวาลงอสดวสนวปนลปาลยาจยักผเปายนกแวฉากงเอลอ็กก5เปแนฉ2ก รมิมีขนมปีขรนะตปารมาผยิวตดาามนผใิวนดากนลนีบอรกิมบน แกยลกีบเดปอน กแโฉคกนเมชนื่อกมลตมิดตกัน้ืนเปๆน2หแลฉอกด กสลวนีบปริมลลายา ผงา3ยกแวฉากงอเกอสกรเปเพนศ2ผูร4ิมอมันีขน(สตั้นาม2ผิวอดันานยใานวก2ลอีบันริม) บตนิดอยู ใแกยลกป เปากนหแลฉอกดมดนากนลใมนตร้นื ังไๆข2 2แ-4ฉกชอกลงีบกรามิ นลเากงส3รเแพฉศกเมเียกเสรรียเพวยศาผวู 4สอวันนป(สล้ันาย2แยอกันเปยานว22แอฉันก) ตอิดออกยดูอก รผทสสทผรใะกงิะล่ีฐิงล่ีฐหหลหหาาแปแาวนาวนบคาบาคาผผกงงมบมบลลเเหดผดผลผผลลือืออลลเเนนมมดสสเเลดมลมุกุกด็า็ดษษสสนเเาีมาดีมดใยยวยีนวยี นนงวงว-อรแ-อแสสังมขมิงขไิงดง็หขดง็หําารําา2รคูปภคูป-ภม4ทมาทารยชรยงใองกในกงนลเลปเมกปมนหานหนเรมเรเือมกือือรสือรกูปรกปูไเเขไพมเข มศเลสเเ็ลดมนส็ดแียนผขแเาผร็งขนาีย็งมศนวูีนมยศ1ยาูีนว1กเยมลสกเลามวล็ดงนลาป็0ดงอ.ลอ30อาก-.อย03ผแ.ก-5ล0ยผร.กซ5ละเมรหปซ.ะวนมมหา.ีก2งวมเลาดแีกีบงืฉอเลเดกนลีบือี้ยเเอมนงลอษร้ียเกอมางดงยษรอรนอาับกงย-รนับ- 3232 ชาเชลาอื เดลือด

ชมุ ชเุมหเด็หเ็ดลเล MMAA SDAoPdSDIoANonPdDIaoNAenDCaEAveAiCsEcEvoAissEcaosJaacJqac. q. นชถลงึกัื่อิเแวษอตศนลชถพืน่ณกวึงกัื่อิบเะเแตวิษทอปกทตาํศนื่ณยาน เก่วัวรสาระเไติกทปาอปทํารทแยนงเั่วะสตะไลารไมจาเอน้ืปะลาพทแงกยๆตะไลมุ (ามพตเน้ืถะลรตพันรึงกกๆามุไงัธ(ามมต)รถุใ;รตตนยระงึ กตาไงันาเจมม)รขาํวข;าตยเะตคนสตยนาจรลาาาํวพขอาาดเหคนสยนัยนเนลลาาพรธาด,ูหแ็กปู ัยุนเไลนลกพสมรธะ,ู็กปูรูงกบุกไะกพสวม3่ึงขสราูงกเ-บ้ึนว8ขะดว3ขยสตตาม-้ึน(ว8รดาภ.สยอตมมเาีน(รนาภชค.สํา้ือมทเาในีาตรนตชค่ัวยํา้ือาย)ใโาตลฝนตลอยาแยง)กดลฝทอกโแงปดมสะทกโรําแเปมะลงหดรแเรกงลงดหับิ่งกงลแกห่ิงัขงาลแแรนัขงจงนแนเํางนวปแเหวปนนหาเนกหดาเหหลดทมลี่ยทรว่ียมราดมามยหมยีสหมีสหันรูใันรนือเือปเบIปบUลนลนือCหือกหNกินเินเรRรปียปียeูนบูนบd พบกLาiรstกรนะัน้ จยางัยไพมันไ ดธรุใับนกเขารตปรรอะนเมแินล(ะNกEึ่ง)เขตรอนทั่วโลก สําหรับการจําแนกหมวดหมูใน IUCN Red List นน้ั ยงั ไมไดรบั การประเมนิ (NE) ชุมเห็ดเล 3333

ใบ เด่ียว เรียงเวียนสลับ แผนใบรูปหอกกลับแกมรูปขอบขนานขนาด 2.5-4x7-12 ซม. โคนใบสอบ ปยเเปสรปปใเเาลกสรีบยนลกวาียนควใาปคยวเบใลยเดลเบรปเสุแมเปุะม่ียสแนนบทมวทนนบเคบ้ังาเั้กงคบเกรสรณสรอืรรอืีบาอียอีบาบงบงเงงง0เจแขจเแดดข.วรห3ราหาาาีดยดขหนขหนซนขขนนาามอดสอดนกนกบ.ลาบากากานดัใบในนนบบบาเเบใใสสแนนเเบบนนผสสนบสกนนกนสขขีเนขลลใใใีเออรบบบขาียาบาบงยรีงยยวบใใใูปอใเอวบบบขบยหเยยมเยขเสรอสกรเกมาียปกาตียตนเนบกนวับปัวกกลเมเเนันปเสัันบปันสเมนนปเแนวนปันคแกานคแนลวขมรลดขื่รนนารดื่นนาางงูปานงมงแขน1มแหัลก1อ6ลหักาม6-บลาม2งว-ลงะข2ส0วนสะเน0ีซอนีลซเคาอีีดยลีดงคูนีดยขกงกู ปนดขววขยปลนาาานุบยานลาาเตุบเยกานนดนัวตใยันก้ือ้ือบ2ัวผใใันใแลบ.บิวบ5ผหักใแบล-ิวบบษ4ลหักาใเาxณมบงกษลง7คแเละณมคก-ลลี้ย1คแลลาะะ2งลลยาี้ยคถมายกซะงึลงียตถกรมมมาเิ่งะึงสีรข.ียตทมดะนนโเ่ิง่ีปสาีขคดยแทษลนนนาาขี่ปาวยแใษนกลยบหาขงาายวสากยนนยหงออาองใยดานบบๆยยงออใบดๆย ดยอากวปแรบะมบาชณอเ0ช.ิ3งลซดมม.ีกดาานนแบยนกราแบขนง ออกตามงามใบหรือปลายก่ิง ชอดอกโปรง ยาว 2-3.5 ซม. แดตอลกะชแอบปบรชะอกเอชบิงลดดวมยีกดาอนกแยยอกยแข1น2-ง1อ5อดกอตกามกงาานมดใบอหกรยือ ปยลเราียยวกิ่งยาชวอด1อ-1ก.โ5ปซรงม.ยดาวอก2ส-3ม.บ5ูรซณมเ.พศ ไมแตมลีกะลชีบอดปอรกะกกอลบีบดเวลย้ียดงอ5ก-ย7อกยล1ีบ2-ร1ูป5รดี แอยกกกาันนเปดอนกอยิสอรยะเรหียลวุดยรวางวเร1็ว-1ข.5นาซดม.1ด.5อ-ก1ส.8มxบ2ูร.5ณ-2เ.พ8ศมม. มไรี มอมยีกแลผีบลดขอกงกกลลบี ีบเลเลยี้ ี้ยงปง ร5า-ก7ฏกเลปีบนแรูฉปกรีแแขย็งกทกี่ขันั้วเผปลนอเกิสสระรเหพลศุดผรู ว5ง-7เร็วอันขนกาาดนเ1ก.5ส-ร1ส.8ั้นx2ย.5า-ว2ป.8รมะม.าณ 0ม.2ีรอมยมแ.ผอลัขบอเรงกณลูสบี ีเเหลล้ยี งือปงราสก้ันฏกเวปานเแลฉ็กกนแอขย็งทร่ีขัง้ัวไผขลอยเกูเสหรนเืพอวศงผกู 5ล-ีบ7 อมันี 2ก-3านชเกอสงรแสั้นตลยะาชวปอรงะมมีไขาณออน 20เ.2มลม็ดม.ติดอัตบั้งเตรณรงูสกีเบั หฐลาือนงขสอั้นงรกงั วไขาเ ลย็กอนดอเกยสรเังพไขศอเมยียูเเหปนนือหวยงักพลเูีบล็กมนี อ2-ย3อชออกงดแอตกลเกะือชบอตงลมอีไขดอปอ น ผ2ลเมแลบ็ดบผตลิดแต้ังหตงรแงตกกับตฐานมขยอางวรรังไูปขท ยรองกดลเกมสแรปเพนศเหมัวยี ทเปานยหเวยากั แพลูเะลโก็ ปนงอพยอองเอปกนดอ2กเพกูอื ขบนตาลดอด1ป-1 .5x0.8- 1ผ.2ลซแมบ.บผผนลังแผหลงบแาตงกคตลา มยยการวะดรูปาษทรขงอกบลมพแูแปผนเปหนัวปทกาแยบเวนาบแาลงะโกปวงาพงอปงรเะปมนาณ2 พ0ู .ข2น5า-0ด.51-ซ1ม.5.xผ0ล.8ส-ดสี เข1ยี.2วอซอมน. ผเปนลงั ผยี่ ลนบเปางนคสลฟี าายงกขราะวดหารษือนขาํ้ อตบาลพอูแอผนเปเมนื่อปแกกแ บกนานบผาลงเกรียวาวงแปขร็งะเมมาลณ็ดส0ีด.2ํา5แ-0ต.ล5ะซพมู ม. ีผ1ล-2สดเมสีล็ด อเอขกียวผอลอเกนือเบปลตย่ีลนอเดปปนสีฟางขา วหรือนา้ํ ตาลออ นเมอื่ แก กานผลเรียวแข็ง เมล็ดสีดํา แตละพู มี 1-2 เมล็ด ออกผลเกือบตลอดป 3344 ชุมชเหมุ ด็ เหเล็ดเล

แดแงดนงาํ้น้ํา TMTM RED© IUCRN ELDIS© T IUCN LIST ExtinEcxttiinncwt iilndwildThreTahtreenaetednedNeaNretahrretharteeanteednedDaDtaatDaeDfiecfieicnietnt AglaAigalaciauccuulclautlalat(aRo(xRbo.x)bP.)ePlleelgler.gr. EX EW CR EN VU NT LC DD EX EW CrCiEtincRCdarliatlEniycngadelElaEryennNddgearVneugdelVnrVeeudUrlanbelreabNleT LC DD Least MELMIAECLIEAACEEAE Extinct Extinct LeCaosntcern ชขลจนมึน้าัรีกอื่ิเวกาอษอศกกยน่ืณนลมชขภจหวรูานึ้าัรีก่ือาิเิทวารตะวกาคอษอมยขทายศกใกยน่ืกใณเึ้ตนาหั่ววสรูาจับข-ิทวาไรตะรอืแลไอปมยขทูปายม,ลงงกใเึ้นาั่วคโหขสจไะเับกท-ไลปรอืงอกแลไปลยอปูาม,นงาลงยนคโนหขร(ไมะเกกหไมลปกงอํ้ากากลลอมาตเนทรงาทลยานดุนะนร(ไะเะงกหไมจกซ้ําขเก)เยลมลต;ลทีรายนท าาดุะยเนะะพงวาชแตจพขเ)เดยลบาล;ลา3(นันาเะมแกยเ0ลพวาชตตธมารพ-็ดกบาอร5ุิม3ฮ(ันเถพมแกกน00ลอชธึมงรารบเ-็กงาหซร5ุะกิมฮสขยถพก0นจมลอชอึ้นึฝงรบาื.อางาซนะกอยงสขขงกยจมลแ)พยอึ้นอฝร;า.อามูดันนะงอยงแงกาเนาจแ)ธพยสกรจ;นอุํ้ใาามูดันมาะแสนยใทาะนาจธแสนูงบจหนบ่ีคุํ้ใาาดถมขสนรนยอใทองึแงิเนอูงบหราี่วคนดถง(ขรเแณ2นอภนขงึปงิเอน0าวนาตาียาง(แนณ2คภงขวอปชมน0บจใEาตานา.าสnตนืคดรงอยdชมลไํา)บจaเิใแนมาเ.าหnวตืลดรgยลงลผณไรe)ิเนแขมrเาะวับลeลโลองdผณดัคกดบนขะงลินานโใออรดัคดรบบมติงเาินจนใวอรีสวนบําเมณติเาเปภวแบีสวน เนณนลาเงปภบพ้ําืกอกนลางกหอกเพ้ําือกปรมลเกอกเอรนวปรลเหียยดอเรนCลมบทหoหียยเnนูเสล่ีมมไบทcกeดแีชนููใเสี่rไากnนรดขมแีะชาับร็งอขพมIะUับอ็ันงอพูอมCิทอันดูอมมักNิทธาดมเักพิพธมทาRเพิพบมลทันeาบลันdา ภาคใLตiขstอนงไ้นั ทยขอมมาูลเลไมเซเพียียแงพละอตตออ นกาเหรปนรือะขเอมงนิ เก(าDะDบ)อรเนียว สําหรับการจําแนกหมวดหมูใน IUCN Red List นนั้ ขอ มูลไมเ พยี งพอตอการประเมิน (DD) แดงน้ํา 3535