E-book Lesson 1

งานปูนพ้นื ฐาน 20106-1003 หน่วยที่ 1 เคร่ืองมือและวสั ดุที่ใชใ้ นการก่ออิฐ ฉาบปูน



เนื้อหาการสอน สปั ดาห์ที่ หนา้ ที่ 1 1 รหสั และช่ือวชิ า : 2106 - 2102 งานปูน 1 วนั ท่ี : 18 พ.ค. 52 เวลา : 9.00 – 15.00 น. แผนกวชิ า : ช่างก่อสร้าง ช่ือสถานศึกษา : วทิ ยาลยั เทคนคิ น่าน งานปูน 1 (Masonry Work I) คาอธิบายรายวชิ า ศึกษาและปฏิบตั ิเกี่ยวกบั หลกั การก่ออิฐ ฉาบปนู การใชเ้ ครื่องมือ การปฏิบตั ิงานตามข้นั ตอนการ เตรียมงานผสมปูน งานทาแนวระดบั สาหรับงานกาแพงก่ออิฐคร่ึงแผน่ กาแพงอิฐก่อฉากหน่ึงมุมคร่ึงแผน่ กาแพงก่ออิฐสองมุมคร่ึงแผน่ กาแพงก่ออิฐคร่ึงแผ่น บ่อน้า กาแพงอิฐก่อเตม็ แผน่ กาแพงอิฐหน่ึงแผน่ คร่ึงแผน่ เสาอิฐก่อรูปสี่เหลี่ยม หกเหลี่ยมและแปดเหลี่ยม เสาและกาแพงอิฐก่อ ก่อกาแพงคอนกรีตบลอ็ ก เทคนิคการแตง่ แนวก่อ ท้งั แนวระดบั และแนวดิ่ง ก่อฉาบอิฐมวลเบา จดุ ม่งุ หมายรายวิชา เม่ือนกั ศึกษาไดเ้ รียนวชิ า 2106 - 2102 งานปูน 1 จะมีความสามารถดงั ต่อไปน้ี 1. มีความเขา้ ใจหลกั การก่ออิฐและฉาบปนู ในรูปแบบตา่ ง ๆ 2. สามารถก่ออิฐและฉาบปนู ในรูปแบบตา่ ง ๆ ได้ 3. มีกิจนิสยั ในการทางานอยา่ งมีวนิ ยั ประณีต รอบคอบ ความปลอดภยั และอนุรักษส์ ิ่งแวดลอ้ ม ตาราประกอบการเรียนการสอน 1. ดาเนิน คงพาลา, “ งานก่ออิฐและฉาบปูน (ภาคปฏิบตั ิ) “ , สานกั พิมพ์ ส.ส.ท. , 2548 2. พภิ พ สุนทรสมยั , “ ช่างปนู ก่อสร้าง “ , สานกั พมิ พ์ ส.ส.ท. , 2526 การวัดผล 10 % - การทดสอบ 20 % - จิตพิสัย 70 % - การฝึกปฏิบตั ิจากใบงานท่ีมอบหมาย 100 % รวม

เนื้อหาการสอน สปั ดาหท์ ี่ หนา้ ท่ี 1 2 รหสั และช่ือวิชา : 2106 - 2102 งานปูน 1 วนั ที่ : 18 พ.ค. 52 เวลา : 9.00 – 15.00 น. แผนกวิชา : ช่างก่อสร้าง ชื่อสถานศกึ ษา : วทิ ยาลยั เทคนิคน่าน เครื่องมือและวสั ดุทีใ่ ช้ในการก่ออฐิ ฉาบปนู 1. เครื่องมือทใ่ี ช้ในการก่ออิฐฉาบปนู 1.1 เกรียงเหลก็ ขนาดกลาง (Trowels) ทาดว้ ยแผน่ เหลก็ เหนียวขนาดกวา้ ง 77 มิลลิเมตร ยาว 150 มิลลิเมตร มีรูปร่างคลา้ ยใบโพธ์ิแต่ ส่วนปลายโคง้ มน ความหนาส่วนปลายประมาณ 0.5 มิลลิเมตร ส่วนโคนจะมีความหนามากกวา่ ส่วนปลาย ใบเกรียงทาดว้ ยแผน่ เหลก็ เหนียว คุณภาพดี มีความแขง็ แรงทนทาน ไม่ออ่ นตวั ง่าย มีลกั ษณะคลา้ ยสปริง- ในตวั ตรงส่วนโคนของใบเกรียงมีเหลก็ เส้นกลมเช่ือมต่อไปยงั ดา้ มไมเ้ พือ่ ใชจ้ บั และกาไดถ้ นดั มือ ส่วนปลาย ดา้ มไมม้ ีป่ มุ โลหะติดอยเู่ อาไวใ้ ชก้ ระทงุ้ กอ้ นอิฐในขณะท่ีก่อเพอื่ ใหอ้ ิฐไดร้ ะดบั เสมอกนั ทกุ กอ้ น รูปเกรียงเหลก็ ขนาดกลาง เกรียงเหลก็ ขนาดกลางมีหนา้ ท่ีใชต้ กั ปูนก่อ ผสมปนู ก่อในกระป๋ องปูน ตดั อิฐมอญใหข้ าดออก จากกนั เป็น 2 กอ้ น ใชแ้ ต่งอิฐมอญใหม้ ีขนาดตามตอ้ งการ ใชต้ กั ปูนก่อที่ทะลกั ออกมาทางดา้ นขา้ งของอิฐ ใชข้ ดู ทาความสะอาดผนงั ที่ก่อ ใชข้ ดู ทาความสะอาดกระป๋ องปนู เพื่อใหป้ นู ก่อที่ติดอยูต่ ามขอบของกระป๋ อง ปูนไดห้ ลดุ ออกมารวมกนั อยู่ตรงก่ึงกลางของกระป๋ องจะไดต้ กั ไปใชง้ านต่อไป

เนื้อหาการสอน สปั ดาหท์ ่ี หนา้ ที่ 1 3 รหสั และช่ือวชิ า : 2106 - 2102 งานปนู 1 วนั ท่ี : 18 พ.ค. 52 เวลา : 9.00 – 15.00 น. แผนกวิชา : ช่างก่อสร้าง ช่ือสถานศึกษา : วทิ ยาลยั เทคนคิ น่าน เคร่ืองมือและวัสดุท่ีใช้ในการก่ออฐิ ฉาบปนู 1.2 ระดบั น้า (Level) เป็นเครื่องมือท่ีใชใ้ นการตรวจสอบระดบั เพ่ือใหง้ านก่ออิฐในแตล่ ะช้นั ไดร้ ะดบั หรือมีความลาดเอียง ต่างไปจากระดบั ตามท่ีตอ้ งการ ระดบั น้าแบง่ ออกเป็น 2 ชนิดดว้ ยกนั คือ 1. ระดับน้าอะลมู ิเนียมหรือไม้ มีลกั ษณะเป็นแท่งอะลมู ิเนียมรูปพรรณหนา้ ตดั รูปตวั ไอ (I ) หรือเป็น ไมท้ อ่ นตนั มีความยาวหลายขนาดใหเ้ ลือกใชต้ ้งั แตข่ นาดความยาว 40 - 60 เซนติเมตร ส่วนระดบั น้า อะลูมิเนียมมีความยาว 2 เมตร ขนาดความยาวท่ีสะดวกแก่การใชก้ ็คอื ขนาดความยาวประมาณ 40-60 เซนติเมตร เพราะถา้ ใชข้ นาดท่ีมีความยาวมากกวา่ น้ีการตรวจสอบระดบั จะทาไดล้ าบาก และอาจเกิดความ ผดิ พลาดไดง้ ่าย อาจตอ้ งใชผ้ ูช้ ่วยในการปฏิบตั ิงานอีก 1 คน ความยาวมาก ๆ ของระดบั น้าทาใหไ้ ม่สามารถ นาติดตวั ไปใชง้ านในท่ีตา่ ง ๆ ได้ ระดบั น้าจะมีรูปร่างท่ีตา่ งกนั ไปแลว้ แตบ่ ริษทั ผผู้ ลิต แตส่ ่วนที่สาคญั ที่สุดอยู่ ที่หลอดระดบั ซ่ึงจะติดต้งั อยูท่ ่ีก่ึงกลางความยาวของระดบั น้ามี 2 หลอดติดต้งั อยภู่ ายในโครงสร้างของหลอด ระดบั ในลกั ษณะขนานไปกบั ความยาวของระดบั น้า ขนานหรือแอน่ ตรงกลางเขา้ หากนั เลก็ นอ้ ยเพื่อใช้ ตรวจสอบระดบั แนวนอน และอีกตาแหน่งคือดา้ นปลายของระดบั น้า หลอดระดบั มี 2 หลอดติดต้งั อยใู่ น ลกั ษณะต้งั ฉากกบั ความยาวของระดบั น้า เม่ือนาระดบั น้าต้งั ข้ึนในแนวด่ิง หลอดระดบั จะอยใู่ นแนวราบ ตรง- กลางหลอดระดบั โคง้ ข้นึ เลก็ นอ้ ยเพื่อใชใ้ นการตรวจสอบแนวดิ่งกบั ขอบนอกของระดบั น้า รูประดบั น้าอะลูมิเนียม 2. ระดับสายพลาสตกิ ใส ลกั ษณะเป็นสายพลาสติกใสขนาดเส้นผา่ นศูนยก์ ลางภายใน ¼ - ½ นิ้ว มีความยาวประมาณ 3-15 เมตร เป็นสายพลาสติกใสที่มีลกั ษณะอ่อนและโปร่งแสงเพื่อสามารถมองเห็นน้า-

เนื้อหาการสอน สัปดาหท์ ี่ หนา้ ที่ 1 4 รหสั และชื่อวิชา : 2106 - 2102 งานปูน 1 วนั ที่ : 18 พ.ค. 52 เวลา : 9.00 – 15.00 น. แผนกวชิ า : ช่างก่อสร้าง ชื่อสถานศกึ ษา : วิทยาลยั เทคนคิ น่าน เครื่องมือและวัสดุทใ่ี ช้ในการก่ออฐิ ฉาบปนู ท่ีอยภู่ ายในสายพลาสติกไดส้ ะดวก หนา้ ที่ใชใ้ นการตรวจสอบระดบั จากจุดหน่ึงไปยงั อีกจุดหน่ึง เช่น จากเสาตน้ หน่ึงไปยงั เสาอีกตน้ หน่ึงหรือจากมุมกาแพงหน่ึงไปยงั มุมกาแพงอีกดา้ นหน่ึงเพ่อื ใหจ้ ุดท้งั 2 ไดร้ ะดบั นิยมใชใ้ นการถา่ ยระดบั ก่อนการก่ออิฐเพอ่ื ใหท้ ราบว่าตอ้ งก่ออิฐสูงเทา่ ไร บางคร้ังจะใชต้ รวจสอบหลงั กอ้ นอิฐท่ีก่อเสร็จแลว้ เพือ่ ให้ เกิดความถูกตอ้ งก่อนที่จะปฏิบตั ิงานอยา่ งอื่นต่อไป หรือใชต้ รวจสอบเมื่อเห็นวา่ งานก่ออิฐกอ้ นบนสุดมีความ ผิดพลาด มีความเที่ยงตรงมากกวา่ ระดบั น้าอะลูมิเนียม แตก่ ารปฏิบตั ิงานจะตอ้ งใชค้ น 2 คนมาจบั ท่ีปลาย ของระดบั สายพลาสติก 1.3 ไม้บรรทัดปาดปนู ตวั ส้ันและตวั ยาว (Leveling rules) ไม้บรรทัดปาดปูนตวั ส้ันเป็นไมบ้ รรทดั ขนาดหนา 15 มิลลิเมตร กวา้ ง 70 มิลลิเมตร ยาวนอ้ ย กวา่ 1 เมตร ทาดว้ ยไมส้ กั เพราะเป็นไมท้ ่ียดื หดตวั นอ้ ยมากมีน้าหนกั เบา ลอยน้า ไมบ้ รรทดั ปาดปูนตวั ส้ันเป็นไมบ้ รรทดั ท่ีมีความตรงใชร้ ่วมกบั ดินสอดาช่างในการขีดเสน้ ตรงที่ พ้นื โรงฝึกงานเพื่อการวางผงั พร้อมท้งั ใชต้ รวจสอบผนงั ช้นั ที่ 1 ฐานเสาช้นั ที่ 1 ใหม้ ีความตรงตามไม้ บรรทดั ปาดปูนดงั กล่าว รูปไมบ้ รรทดั ปาดปูนตวั ส้นั ไม้บรรทดั ปาดปูนตัวยาวลกั ษณะเป็นไมบ้ รรทดั ขนาดหนา 15 มิลลิเมตร กวา้ ง 70 มิลลิเมตร ยาวมากกวา่ 1 เมตรข้ึนไป ทาดว้ ยไมส้ กั เพราะเป็นไมย้ ดื หดเลก็ นอ้ ย มีน้าหนกั เบา ลอยน้า มี 2 ลกั ษณะคือ 1. ลกั ษณะทาจากไมส้ กั ทอ่ นเดียวกนั นามาไสเพลาะ ไสขนาดจนกระทงั่ มีผิวเรียบไดฉ้ ากและตรง ท้งั 4 ดา้ น จากน้นั นามาเล่ือยซอยดว้ ยเคร่ืองเล่ือยวงเดือน 4 คร้ัง พร้อมท้งั เล่ือยตดั เฉียงที่หวั และทา้ ยของไม้ บรรทดั ปาดปนู ตวั ยาว

เนื้อหาการสอน สปั ดาหท์ ี่ หนา้ ที่ 1 5 รหสั และชื่อวิชา : 2106 - 2102 งานปูน 1 วนั ท่ี : 18 พ.ค. 52 เวลา : 9.00 – 15.00 น. แผนกวิชา : ช่างก่อสร้าง ช่ือสถานศกึ ษา : วิทยาลยั เทคนคิ น่าน เคร่ืองมือและวสั ดุที่ใช้ในการก่ออฐิ ฉาบปูน 2. ลกั ษณะท่ีทาจากไมส้ กั 2 ท่อน นามายดึ ติดกนั ดว้ ยตะปู ตะปูเกลียว ดว้ ยการใชไ้ มส้ ักแผน่ บาง ขนาดหนา ½ นิ้ว กวา้ ง 2 นิ้ว จานวน 2 ท่อน นามาไสใหเ้ รียบตรงไดฉ้ ากตามตอ้ งการ จากน้นั เลื่อยตดั เอียงใหป้ ลายแหลม 2 ปลาย นามาประกอบยดึ ติดใหม้ ีลกั ษณะเป็นตวั ที (T ) ยดึ ดว้ ยตะปูเกลียวหรือตอกตะปู ฝังหวั ก็จะไดไ้ มบ้ รรทดั ปาดปูนตวั ยาว รูปไมบ้ รรทดั ปาดปนู ตวั ยาว 2. วัสดทุ ี่ใช้ในการก่ออิฐฉาบปูน 2.1 ปนู ซีเมนต์ผสม (Mixed Cement) เป็นปูนซีเมนตท์ ่ีผลิตไดจ้ ากการนาเอาปนู ซีเมนตป์ อร์ตแลนดป์ ระเภทท่ี 1 มาผสมรวมกบั วสั ดุเฉื่อยจาพวกทรายหรือหินปนู ที่บดละเอียดประมาณ 25-30 % เพื่อใหเ้ ป็นปูนซีเมนตผ์ สมที่มีคณุ สมบตั ิ งา่ ยและสะดวกต่อการใชง้ าน มีการรวมตวั และการแขง็ ตวั ชา้ กวา่ ปนู ซีเมนตป์ อร์ตแลนดท์ าใหม้ ีระยะเวลาใน การตกแต่งผลิตภณั ฑ์ เป็นปูนซีเมนตท์ ่ีมีราคาประหยดั ปนู ซีเมนต์ผสมมีช่ือเรียกอีกช่ือหน่ึงวา่ ปูนซีเมนต์ ซิลิกาหรือซิลิกาซีเมนต์ (silica cement) เป็นปูนซีเมนตท์ ่ีมีจาหน่ายอยทู่ วั่ ราชอาณาจกั รของไทย ไดแ้ ก่ ปูนซีเมนตต์ ราเสือ, ตรางเู ห่า, ตราดอกบวั , ตรา ที พี ไอ สีเขียว, ตราอินทรีแดง, ตราอินทรีทอง เป็นตน้ 2.2 ทราย เป็นวสั ดุท่ีเกิดข้ึนเองตามธรรมชาติ นามาเป็นส่วนผสมที่สาคญั ของปนู ก่อ งานก่ออิฐนิยม แบง่ ทรายออกเป็น 2 ชนิดดว้ ยกนั คือ

เนื้อหาการสอน สปั ดาห์ท่ี หนา้ ท่ี 1 6 รหสั และชื่อวชิ า : 2106 - 2102 งานปูน 1 วนั ท่ี : 18 พ.ค. 52 เวลา : 9.00 – 15.00 น. แผนกวิชา : ช่างก่อสร้าง ชื่อสถานศึกษา : วทิ ยาลยั เทคนิคน่าน เคร่ืองมือและวัสดุทใ่ี ช้ในการก่ออฐิ ฉาบปูน 1. ทรายหยาบ ลกั ษณะเป็นทรายเมด็ ใหญ่ แขง็ มีแงม่ ุมและเหลี่ยมคม ขนาดของเมด็ ทราย ประมาณ 2-3 มิลลิเมตร แหลง่ ที่เกิดอยทู่ ่ีจงั หวดั ราชบุรี จึงเรียกวา่ ทรายราชบุรี เหมาะสาหรับนามาใชผ้ สม กบั ปูนซีเมนตผ์ สมเพื่อใชใ้ นการก่ออิฐ ก่อหิน ที่ตอ้ งการใหเ้ กิดความแขง็ แรงทนทาน รับน้าหนกั ไดม้ าก เช่น งานก่ออิฐฐานราก งานก่อหินเขอื่ น เป็นตน้ 2. ทรายกลาง ลกั ษณะเป็นทรายเมด็ ปานกลางไม่หยาบและไม่ละเอียด ขนาดของเมด็ ทราย ประมาณ 1.5-2 มิลลิเมตร แหลง่ ที่เกิดอยทู่ ่ีจงั หวดั อ่างทอง จึงเรียกวา่ ทรายอา่ งทอง เหมาะสาหรับนามาใช้ ผสมกบั ปนู ขาวเพอื่ ให้เป็นปูนก่อฝึกหดั ของนกั ศึกษา ใชผ้ สมกบั ปูนซีเมนตผ์ สมเพอ่ื ใชเ้ ป็นปนู ก่อท่ีป้องกนั น้าซึมผา่ น ใชผ้ สมกบั ปนู ขาว ปนู ซีเมนตผ์ สม เพ่ือใชเ้ ป็นปูนก่อทวั่ ๆ ไป 2.3 น้า (Water) น้าเป็นอีกปัจจยั หน่ึงท่ีมีความสาคญั ต่องานก่ออิฐ เนื่องจากงานก่ออิฐจะตอ้ งใชน้ ้าเพอ่ื การ ผสมปนู ก่อ ลา้ งเครื่องมือ ลา้ งวสั ดุ รวมไปถึงลา้ งผิวหนา้ ของงานก่อนท่ีจะฉาบและใหผ้ นงั มีความชุ่มน้าอยู่ เสมอในขณะปฏิบตั ิงาน หนา้ ท่ีของน้าที่ใชใ้ นการก่ออิฐและฉาบปูน สามารถจาแนกออกไดด้ งั น้ี 1. ทาปฏิกิริยากบั ปูนซีเมนตผ์ สมกลายเป็นวนุ้ เหนียว ยดึ เกาะทรายใหต้ ิดกบั วสั ดุท่ีนามาก่อ 2. ทาใหว้ สั ดุท่ีก่อไวแ้ ลว้ ซ่ึงมีความแหง้ ใหเ้ ปี ยกช้ืน เพือ่ ใหป้ ูนก่อยดึ เกาะในช้นั ต่อไปไดด้ ี 3. ทาใหผ้ ิวหนา้ ของงานท่ีจะฉาบปูนมีความสะอาด เพ่ือใหป้ ูนฉาบยดึ เกาะกบั ผวิ หนา้ ไดด้ ี 4. ทาใหเ้ ครื่องมือท่ีนามาใชใ้ นงานดงั กลา่ ว มีความสะอาด คุณภาพของน้า น้าท่ีนามาใชใ้ นงานจะตอ้ งเป็นน้าที่สะอาด ไม่มีสี ไม่มีกล่ิน ปราศจาก น้ามนั กรด ด่าง เกลือ หรือสารอื่น ๆ จะตอ้ งเป็นน้าท่ีใส ถา้ เป็นน้าท่ีมีความข่นุ อนุญาตใหม้ ีความขนุ่ ไดไ้ ม่ เกิน 2000 ส่วนในลา้ นส่วน ดงั น้นั น้าท่ีเหมาะที่สุดท่ีจะนามาใชใ้ นงานควรเป็นน้าสะอาดท่ีใชด้ ่ืมได้ เช่น น้าประปา และน้าจืดจากแหล่งธรรมชาติ เช่น คลอง หนอง บึง บอ่ แม่น้า ลาธาร เป็นตน้ น้าทะเลหรือ น้ากร่อยไมค่ วรนามาใชเ้ พราะความเคม็ จะไปทาปฏิกิริยากบั ปนู ซีเมนตผ์ สม ทาใหค้ ณุ สมบตั ิของปูนซีเมนต์ ผสมลดกาลงั ลง และท่ีผิวดา้ นนอกของผนงั ฉาบปูนจะเป็นคราบเกลือสีขาวให้เห็นอยา่ งชดั เจน

เนื้อหาการสอน สัปดาหท์ ่ี หนา้ ที่ 1 7 รหสั และชื่อวชิ า : 2106 - 2102 งานปูน 1 วนั ที่ : 18 พ.ค. 52 เวลา : 9.00 – 15.00 น. แผนกวิชา : ช่างก่อสร้าง ชื่อสถานศกึ ษา : วิทยาลยั เทคนคิ น่าน เคร่ืองมือและวสั ดุทใี่ ช้ในการก่ออฐิ ฉาบปนู 2.4 ปนู ขาว เป็นวสั ดุที่ผลิตจากผลิตภณั ฑธ์ รรมชาติที่เก่าแก่ท่ีสุดท่ีมนุษยร์ ู้จกั และเป็นวสั ดุก่อสร้างใน การใชผ้ สมปนู ก่อ ผสมปูนฉาบใหม้ ีความเหนียว ใชผ้ สมกบั น้าทาเป็นสีน้าปูน ใชเ้ ป็นยาฆา่ และป้องกนั แมลง ต่าง ๆ โดยนาไปโรยรอบ ๆ อาคาร นาไปใชโ้ รยและผสมลงไปในดินเพือ่ ใหด้ ินมีความร่วนซุย ทาใหต้ น้ ไม้ เจริญงอกงาม การผลิตปูนขาวทาไดด้ ว้ ยการนาหินปนู ไปเผาดว้ ยความร้อนประมาณ 750-1500 องศาเซลเซียส ใชร้ ะยะเวลาในการเผาประมาณ 6 วนั 6 คืน จนไดป้ ูนขาวที่มีเน้ือของปนู เป็นสีขาว คุณสมบตั ิของปนู ขาว 1. ดูดน้า เพราะผลิตจากการเผาในอณุ หภูมิที่สูง 2. เมื่อผสมกบั น้าสะอาดแลว้ จะละลายเป็นน้าสีขาวเหมือนแป้งมนั 3. มีความเหนียว มีกาลงั ยดึ เกาะพอประมาณ 4. มีราคาถกู กวา่ ปนู ซีเมนตผ์ สม จึงนามาใชใ้ นส่วนผสมของปนู ก่อ ปูนฉาบเพอ่ื ลดค่าใชจ้ ่าย 5. มีความเป็นด่างสามารถฆ่าเช้ือโรคได้ 6. มีฤทธ์ิกดั ผิวหนงั ใหท้ ะลไุ ด้ ประโยชน์ของปนู ขาว 1. ใชเ้ ป็นวสั ดุประสานร่วมกบั ปูนซีเมนตผ์ สมในงานก่ออิฐ ฉาบปูนทว่ั ไป 2. นามาร่อนในน้าสะอาดทาเป็นสีน้าปูนใชท้ าผนงั ตึก 3. ใชเ้ ป็นวสั ดุประสานในงานก่ออิฐฝึกหดั ของนกั ศึกษา 4. ใชโ้ รยรอบอาคารเพื่อป้องกนั ปลวก มอด และแมลงตา่ ง ๆ 5. ใชโ้ รยเพื่อแสดงขอบเขตของหลุมท่ีจะขดุ ในงานฐานราก 6. ใชโ้ รยเพื่อแสดงขอบเขตของสนามกีฬาและลูว่ ิ่ง

เนื้อหาการสอน สัปดาห์ท่ี หนา้ ท่ี 1 8 รหสั และช่ือวชิ า : 2106 - 2102 งานปูน 1 วนั ท่ี : 18 พ.ค. 52 เวลา : 9.00 – 15.00 น. แผนกวิชา : ช่างก่อสร้าง ชื่อสถานศกึ ษา : วิทยาลยั เทคนิคน่าน เคร่ืองมือและวสั ดุทใ่ี ช้ในการก่ออฐิ ฉาบปนู 2.6 อฐิ (Brick) อิฐเป็นวสั ดุก่อที่มนุษยน์ ามาใชใ้ นงานก่อต้งั แต่สมยั โบราณมาแลว้ จนถึงปัจจุบนั ชาวอียปิ ต์ เป็นชนชาติแรกท่ีนาอิฐมาก่อเป็นผนงั อาคาร โดยนาโคลนจากแม่น้าไนส์มาทาเป็นแท่งส่ีเหลี่ยม แลว้ นาไป ตากแดดให้แหง้ เรียกวา่ ซนั เบคบริค (sun baked bricks) การผลิตอิฐก็มีการพฒั นาต่อมาเรื่อย ๆ โดยเปล่ียน จากการนาไปตากแดดใหแ้ ห้งมาเป็นนาไปเผาไฟ เพือ่ ให้ดินท่ีแหง้ แลว้ ไดร้ ับความร้อนสูง เกิดการสุกระอทุ ี่ เน้ือดิน ทาให้อิฐมีความแขง็ แกร่งเพม่ิ มากข้ึน ทนแดด ทนฝน ทนน้า ไดด้ ีกวา่ อิฐในยคุ แรก ๆ ลกั ษณะของอิฐที่ดี 1. มีขนาดและน้าหนกั ท่ีเทา่ กนั หรือใกลเ้ คยี งทกุ กอ้ นโดยเฉลี่ย 2. มีความแขง็ แรงทนทาน รับน้าหนกั ไดม้ าก 3. มีความเหนียวและแขง็ ไมแ่ ตกง่าย 4. ผลิตดว้ ยมืออยา่ งประณีตหรือเคร่ืองจกั ร 5. ผา่ นการเผาดว้ ยอุณหภูมิสูงประมาณ 1000-1200 องศาเซลเซียส มีระยะเวลาในการเผา และเผาแช่อยนู่ านประมาณ 2-3 สปั ดาห์ ถา้ เป็นเตาเผาดว้ ยไมฟ้ ื นและแกลบ 6. เม่ืออิฐถูกหกั ออก จะเห็นเน้ืออิฐภายในคลา้ ยหินและมีเน้ือแน่นมาก ไมม่ ีรูพรุน ไม่ร้าว 7. อิฐจะตอ้ งมีมมุ มีเหล่ียมท่ีไดฉ้ ากทกุ กอ้ นและมีสีสม่าเสมอเท่ากนั ตลอด 8. เม่ือทดลองแช่อิฐเอาไวใ้ นน้า 24 ชวั่ โมง อิฐจะตอ้ งดูดน้าไม่เกิน 10 % ของน้าหนกั อิฐ 9. มีรูปร่างลกั ษณะท่ีเรียบร้อย ไมแ่ อ่นตวั ไม่มีขอบขรุขระมาก 10. ใชด้ า้ มเกรียงเคาะจะมีเสียงดงั กงั วาน แสดงวา่ มีเน้ือแกร่ง

เนื้อหาการสอน สปั ดาห์ท่ี หนา้ ท่ี 1 9 รหสั และช่ือวิชา : 2106 - 2102 งานปนู 1 วนั ท่ี : 18 พ.ค. 52 เวลา : 9.00 – 15.00 น. แผนกวิชา : ช่างก่อสร้าง ชื่อสถานศกึ ษา : วิทยาลยั เทคนคิ น่าน รูปแบบการก่ออฐิ 1.ก่อหนา ½ แผ่นอิฐ เป็นแบบที่ไดร้ ับความนิยมและพบเห็นไดท้ ว่ั ไป ใชใ้ นการก่อสร้างบา้ นพกั อาศยั หรือ อาคารตา่ ง ๆ ใหเ้ รียกความกวา้ งของพ้ืนท่ีส่วนหวั ของแผ่นอิฐ (Header) ในผนงั ที่เรียงก่อเป็นแบบหนาเทา่ กบั ½ ของความกวา้ งของพ้นื ท่ีส่วนขา้ งของแผน่ อิฐ (Stretcher) รูปการก่อหนา ½ แผน่ อิฐ 2.ก่อหนา ¾ แผ่นอฐิ เป็นรูปแบบการก่อที่เรียงซอ้ นในส่วนความกวา้ งของพ้นื ท่ีส่วนหวั ของแผ่นอิฐ (Header) รวมกบั ความหนาของแผน่ และนาความหนาของปูนก่อ 1-1.5 ซม. รวมเขา้ ไปดว้ ยเป็นความหนารวม รูปการก่อหนา ¾ แผน่ อิฐ

เนื้อหาการสอน สัปดาห์ที่ หนา้ ท่ี 1 10 รหสั และชื่อวชิ า : 2106 - 2102 งานปนู 1 วนั ท่ี : 18 พ.ค. 52 เวลา : 9.00 – 15.00 น. แผนกวชิ า : ช่างก่อสร้าง ช่ือสถานศึกษา : วิทยาลยั เทคนคิ น่าน รูปแบบการก่ออฐิ 3.ก่อหนา 1 แผ่นอิฐ เป็นการก่ออิฐอีกรูปแบบหน่ึงท่ีไดร้ ับความนิยมพอสมควรและสามารถพบเห็นได้ ทว่ั ไปตามงานก่อสร้างที่ตอ้ งการความแขง็ แรงคงทนมาก ความหนาที่ไดจ้ ากความกวา้ งของพ้นื ที่ส่วนหวั ของแผน่ อิฐ (Header) 2 เทา่ และรวมกบั ความหนาของรอยตอ่ ท่ีเป็นปนู ก่อ 1-.5 ซม. หรือจะคิดความหนา ไดจ้ ากความกวา้ งของพ้นื ท่ีส่วนขา้ งของแผน่ อิฐ (Stretcher) รูปการก่อหนา 1 แผน่ อิฐ 4.ก่ออฐิ หนา 1 ½ แผ่นอฐิ เป็นการรวมความกวา้ งของพ้นื ท่ีส่วนขา้ งของแผน่ อิฐ (Stretcher) กบั ความกวา้ งของพ้ืนที่ ส่วนหวั ของแผน่ อิฐ (Header) และปนู ก่อ 1-1.5 ซม. หรือจะรวมความกวา้ งสามเท่าของพ้นื ที่ส่วนหวั ของ แผน่ อิฐ (Header) กบั สองเทา่ ของรอยต่อ 2-3 ซม. กไ็ ด้ รูปการก่อหนา 1 ½ แผน่ อิฐ

เนื้อหาการสอน สัปดาหท์ ่ี หนา้ ท่ี 1 11 รหสั และชื่อวิชา : 2106 - 2102 งานปูน 1 วนั ที่ : 18 พ.ค. 52 เวลา : 9.00 – 15.00 น. แผนกวชิ า : ช่างก่อสร้าง ชื่อสถานศกึ ษา : วิทยาลยั เทคนิคน่าน รูปแบบการก่ออฐิ 5.ก่ออฐิ หนา 2 แผ่นอฐิ เป็นการนาไปใชใ้ นส่วนของโรงงานหรืออาคารก่อสร้างขนาดใหญท่ ี่ตอ้ งการความ แขง็ แรงคงทนมาก ๆ นน่ั ก็คอื การรวมความกวา้ งของพ้ืนท่ีส่วนขา้ งของแผน่ อิฐ (Stretcher) เป็นสองเทา่ กบั ความหนา 1-1.5 ซม. ท่ีเป็นรอยต่อ หรือจะคิดกบั ความกวา้ งพ้นื ที่ส่วนหวั ของแผน่ อิฐ (Header) เป็นสองเทา่ กบั ความกวา้ งของพ้นื ท่ีส่วนขา้ งของแผน่ อิฐ (Stretcher) รวมกนั กบั 2-3 ซม. ที่เป็นสองรอยตอ่ มอร์ตา้ รูปการก่อหนา 2 แผน่ อิฐ เม่ือมีโอกาสทราบรูปแบบของการก่อ กเ็ พอื่ ความเขา้ ใจลกั ษณะยดึ เหนี่ยวกนั ของแผ่น อิฐ และจะไดน้ าไปใชก้ บั การก่ออิฐท่ีโชวผ์ ิวอิฐ หรือตอ้ งการผนงั ท่ีมีการก่อแลว้ เป็นผนงั ท่ีแขง็ แรงดว้ ย