ບົດສອນປະຫວັດສາດ ມ1

ບດົ ສອນ ວຊິ າ ປະຫວດັ ສາດ ມ1 ສກົ ຮຽນ 2020-2021 ຄສູ ອນ ປທ ນ ປ່ິ ິນຄາ ໄຊຍະວງົ

ການແຕ່ິ ງບດົ ສອນແບບ (Understanding By Design ) ບດົ ສອນ ວຊິ າ ປະຫວດັ ສາດ ມ1 ພາກທີ I ປະຫວດັ ສາດໂລກສະໄຫມບູຮານໂດຍສງັ ເຂບ ເວລາ 2 ຊິ່ ວົ ໂມງ ບດົ ທີ 1 ຄວາມຮູເູ້ ບອື ງຕນົູ້ ກິ່ ຽວກບັ ວຊິ າປະຫວດັ ສາດ ຂນັູ້ ຕອນທີ 1 ຜນົ ໄດຮູ້ ບັ ທ່ິ ຕີ ອູ້ ງການ ເປົ້າູ ໝາຍ - ເພິ່ ອື ໃຫນູ້ ກັ ຮຽນສາມາດອະທບິ າຍຄວາມໝາຍ, ຄວາມສາຄນັ ຂອງການຮູປູ້ ະຫວດັ ສາດ - ເພ່ິ ອື ໃຫນູ້ ກັ ຮຽນສາມາດອະທບິ າຍປັດໄຈທ່ິ ຊີ ່ິ ວຍໃຫກູ້ ານສາູ້ ງ ແລະ ການຮຽນຮູວູ້ ຊິ າປະຫວດັ ສາດ - ເພ່ິ ອື ໃຫນູ້ ກັ ຮຽນສາມາດເຝິກ ແລະ ອະທບິ າຍວທິ ຄີ ດິ ໄລິ່ ເວລາຂອງຄນົ ບູຮານ ແລະ ເຫດການປະຫວດັ ສາດໃນປັດຈບຸ ນັ ຄາຖາມທ່ິ ຈີ າເປັນ (Question) ຄວາມເຂາົູ້ ໃຈ (Understanding) ນກັ ຮຽນເຂາົູ້ ໃຈກິ່ ຽວກບັ : 1. ປະຫວດັ ສາດແມິ່ ນຫຍງັ ? - ຄວາມໝາຍປະຫວດັ ສາດ 2. ເປັນຫຍງັ ເຮາົ ຈ່ິ ງມຄີ ວາມຈາເປັນໃນການຮຽນຮູປູ້ ະຫວດັ ສາດ? - ຄວາມສາຄນັ ໃນການຮຽນຮູປູ້ ະຫວດັ ສາດ 3. ເຮາົ ຢາກຮູຈູ້ ກັ ເຫດການຕິ່ າງໆໃນປະຫວດັ ສາດຈະອງີ ໃສ່ິ ປັດໄຈອນັ ໃດແດິ່ ? - ປັດໃຈທິ່ ຊີ ິ່ ວຍໃຫມູ້ ະນຸດຮູຈູ້ ກັ ເຫດການໃນປະຫວດັ ສາດ 4. ຄນົ ບູຮານໄດອູ້ ງີ ໃສິ່ ອນັ ໃດເພິ່ ອື ເປັນຫກັ ຖານໃນການຄດິ ໄລ່ິ ເວລາ? - ວທິ ກີ ານຄດິ ໄລິ່ ເວລາໃນປະຫວດັ ສາດ ຄວາມຮູ ູ້ (Knowledge) ທກັ ສະ (Skill) ນກັ ຮຽນຈະຮູ:ູ້ - ນັກ ຮຽ ນສາ ມ າ ດ ຮູ ູ້ - ເ ຂົ້າູ ໃຈຄ ວາ ມ ໝ າ ຍ, ຄວ າ ມ ສ າ ຄັນ ຂອງ ກ າ ນ ຮູ ູ້ - ຄວາມໝາຍປະຫວດັ ສາດ ປະຫວດັ ສາດ - ຄວາມສາຄນັ ໃນການຮຽນຮູປູ້ ະຫວດັ ສາດ - ນັກ ຮຽນສາມ າ ດຈປັ ດໄຈທິ່ ີຊິ່ ວຍໃຫກູ້ າ ນສູ້າ ງ ແ ລະ ກ າ ນຮຽ ນຮູ ວູ້ ິຊາ - ປັດໃຈທ່ິ ຊີ ່ິ ວຍໃຫມູ້ ະນຸດຮູຈູ້ ກັ ເຫດການໃນປະຫວດັ ສາດ - ວທິ ກີ ານຄດິ ໄລ່ິ ເວລາໃນປະຫວດັ ສາດ ປະຫວດັ ສາດ - ນກັ ຮຽນສາມາດເຂາົູ້ ໃຈ ແລະ ຮູວູ້ ທິ ຄີ ດິ ໄລ່ິ ເວລາຂອງຄນົ ບູຮານ.

ຂນັູ້ ຕອນທີ 2 ຫກັ ຖານທິ່ ໃີ ຊປູ້ ະເມນີ ໜາູ້ ວຽກທິ່ ຕີ ອູ້ ງປະຕບິ ດັ (Task) ຫກັ ຖານອິ່ ນື ໆ (Other Evidence) - ອະທບິ າຍ, ສນົ ທະນາກບັ ນກັ ຮຽນ ແລະ ມອບວຽກບາູ້ ນໃຫນູ້ ກັ ຮຽນຄນົູ້ ຄວູ້ າຖາມເປັນ - ຄສູ ງັ ເກດການມສີ ິ່ ວນຮ່ິ ວມຂອງນກັ ຮຽນໃນແຕ່ິ ລະກດິ ຈະກາ ກ່ິ ຸມ ຫື ບຸກຄນົ ຫງັ ຈາກນນັູ້ ຄູ ແລະ ນກັ ຮຽນຮິ່ ວມກນັ ສະຫຸບ - ການຖາມຄາຖາມທ່ິ ບີ ິ່ ເຂາົູ້ ໃຈ - ການຕອບຄາຖາມທິ່ ຄີ ຖູ າມ ຂນັູ້ ຕອນທີ 3 ແຜນການຮຽນ ກດິ ຈະກາການຮຽນ-ການສອນ ກດິ ຈະກາ 1 ຄແູ ນະນາໃຫນູ້ ກັ ຮຽນທຸກຄນົ ອ່ິ ານ ແລະ ຄນົູ້ ຄວາູ້ ບດົ ຮຽນແຕິ່ ລະຂໃູ້ ນປມູ້ ແບບຮຽນ ຄຕູ ງັູ້ ຄາຖາມໃຫນູ້ ກັ ຮຽນລຸກຂນູ້ ຕອບ ຂລູ້ ະ 3 ຄນົ ໃນແຕ່ິ ລະຄາຖາມທິ່ ແີ ຕກຕ່ິ າງດ່ິ ງັ ລ່ິ ຸມນີູ້ 1. ປະຫວດັ ສາດແມ່ິ ນຫຍງັ ? 2. ເປັນຫຍງັ ເຮາົ ຈ່ິ ງມຄີ ວາມຈາເປັນໃນການຮຽນຮູປູ້ ະຫວດັ ສາດ? 3. ເຮາົ ຢາກຮູຈູ້ ກັ ເຫດການຕິ່ າງໆໃນປະຫວດັ ສາດຈະອງີ ໃສິ່ ປັດໄຈອນັ ໃດແດິ່ ? 4. ຄນົ ບູຮານໄດອູ້ ງີ ໃສ່ິ ອນັ ໃດເພ່ິ ອື ເປັນຫກັ ຖານໃນການຄດິ ໄລິ່ ເວລາ? ຫງັ ຈາກນນັູ້ ຄູ ແລະ ນກັ ຮຽນຮິ່ ວມກນັ ສະຫຸບແຕ່ິ ລະຄາຖາມໂດຍອງີ ໃສິ່ ປມູ້ ແບບຮຽນ ຫື ຄາຕອບຢິ່ ູແຕິ່ ລະຂລູ້ ່ິ ຸມນ:ີູ້ 1. ຄວາມໝາຍປະຫວດັ ສາດ ແມິ່ ນວທິ ະຍາສາດທ່ິ ຄີ ນົູ້ ຄວາູ້ ເຖິ່ ງິ ເຫດການໃດໜິ່ ງທິ່ ໄີ ດເູ້ ກດີ ຂນູ້ ໃນອາດດີ ໂດຍຜິ່ ານຂະບວນການວວິ ດັ ແຫ່ິ ງການກາເນດີ ແລະ ການຂະຫຍາຍຕວົ ຂອງສງັ ຄມົ ມະນຸດໃນອາດດີ . 2. ຄວາມສາຄນັ ໃນການຮຽນຮູປູ້ ະຫວດັ ສາດ ການຮຽນປະຫວດັ ສາດຊ່ິ ວຍໃຫພູ້ ວກເຮາົ ຮູ ູ້ ແລະ ເຂາົູ້ ໃຈເຖິ່ ງິ ປະຫວດັ ສາດຄວາມເປັນມາຂອງສງັ ຄມົ ມະນຸດ, ຊາດ, ບນັ ດາເຜ່ິ າົ , ປູຍ່ິ າຕາຍາຍທິ່ ໄີ ດສູ້ າູ້ ງສາພດັ ທະນາສງິ ຕິ່ າງໆຂນູ້ ມາ. ຈາກນນັູ້ ຈ່ິ ງເຮດັ ໃຫຕູ້ ນົ ເອງມຄີ ວາມພາກພູມໃຈ ແລະ ຮູບູ້ ຸນຄຸນຕິ່ ບນັ ພະບູລຸດທ່ິໄີ ດອູ້ ຸທດິ ຕນົ ເອງໃນພາລະກດິ ປົກປັກຮກັ ສາ ແລະ ສາູ້ ງສາພດັ ທະນາປະເທດຊາດມາກິ່ ອນ ຊ່ິ ວຍໃຫຄູ້ ນົ ເຮາົ ຮູໜູ້ າູ້ ທ່ິ ຂີ ອງຕນົ ເອງທິ່ ຄີ ວນປະຕບິ ດັ ໃນສງັ ຄມົ ປັດຈບຸ ນັ , ບດົ ຮຽນປະຫວດັ ສາດຈະສະໜອງບດົ ຮຽນຕິ່ າງໆທິ່ ຖີ ອດຖອນບດົ ຮຽນໄດມູ້ າປັບປຸງແກໄູ້ ຂບນັ ຫາໃນຊວີ ດິ ປະຈາ ວນັ , ແກໄູ້ ຂບນັ ຫາໃນສງັ ຄມົ ແລະ ເພິ່ ອື ພດັ ທະນາປະເທດຊາດໃຫດູ້ ໃີ ນອະນາຄດົ .

3. ປັດໄຈທິ່ ຊີ ິ່ ວຍໃຫມູ້ ະນຸດຮູຈູ້ ກັ ເຫດການໃນປະຫວດັ ສາດ - ການເລ່ິ າົ ເລ່ິ ອື ງ, ການເລ່ິ າົ ນທິ ານ ແລະ ການພດັ ທະນາໂດຍສບື ທອດແຕ່ິ ຄນົ ຮຸ ນນເີູ້ ຖິ່ ງິ ຄນົ ຮຸ ນໜາູ້ ດວູ້ ຍຫາຍຮູບການຕ່ິ າງກນັ , ນກັ ປະຫວດັ ສາດ ແລະບູຮານວທິ ະຍາເອ່ິ ນີ ວິ່ າ ຫກັ ຖານຈາກ ການບອກເລ່ິ າົ - ບນັ ດາຮ່ິ ອງຮອຍບູຮານ, ວດັ ຖຸສງິ ຂອງ, ທ່ິ ຢີ ິ່ ູອາໄສຂອງຄນົ ສະໄໝກ່ິ ອນທິ່ ຍີ ງັ ປະໄວຢູ້ ່ິ ູເທິ່ ງິ ໜາູ້ ດນິ ຫໃື ນພນືູ້ ດນິ ດ ນກັ ປະຫວດັ ສາດ ແລະ ບູຮານວທິ ະຍາເອິ່ ນີ ວິ່ າ: ຫກັ ຖານປະເພດວດັ ຖຸ - ການບນັ ທກດວູ້ ຍການຄວັ ດ, ການແຕມູ້ , ການຈດົ ກ່ິ າຍ ຫື ພມິ ດວູ້ ຍຕວົ ອກັ ສອນເຊ່ິ ງິ ນກັ ວຊິ າການທາງປະຫວດັ ສາດ ແລະ ບູຮານວທິ ະຍາເອ່ິ ນີ ວິ່ າ: ເອກະສານປະເພດການບນັ ທກ. 4. ວທິ ກີ ານຄດິ ໄລ່ິ ເວລາໃນປະຫວດັ ສາດ ແຕ່ິ ດນົ ນານມາແລວູ້ , ມະນດຸ ໄດຄູ້ ດິ ເຖ່ິ ງິ ການບນັ ທກວຽກງານທິ່ ຕີ ນົ ໄດເູ້ ຮດັ ໄດສູ້ າູ້ ງຂນູ້ ມາຈາກນນັູ້ ໄດສູ້ າູ້ ງວທິ ່ິ ກີ ານຄດິ ໄລິ່ ເວລາອອກມາໃຊໂູ້ ດຍຜິ່ ານປະສບົ ການໃນການພບົ ເຫນັ ປະກດົ ການ ຕິ່ າງໆຈາກທາມະຊາດກບັ ໄປກບັ ມາ ຫື ໜນູ ວຽນໄປມາຕະຫອດເຊ່ິ ນັ : ການຜດັ ປິ່ ຽນລະຫວິ່ າງກາງເວນັ ແລະ ກາງຄນື , ການຜດັ ປິ່ ຽນຂອງລະດູການ, ຈາກອາກາດຮອູ້ ນໄປເຖງິ ອາກາດໜາວ. ຕວົ ຢ່ິ າງ: ຖາູ້ ຍາກຮູປູ້ ີເກດີ ຂອງຕນົ ປີ ຄສ 1987 ກງົ ກບັ ປີພສ ໃດ ແມິ່ ນຄດິ ໄລ່ິ ດ່ິ ງັ ນ:ີູ້ 1987 + 543= 2530 ( ພຸດທະສກັ ກະລາດມກີ ິ່ ອນ ປີ ຄຣິ ດຕະສກັ ກະລາດ 543 ປີ)  ຂນັູ້ ຕກັ ເຕອື ນ ແລະ ມອບວຽກບາູ້ ນ: 1. ຄນົ ລາວໄດປູ້ ະດດິ ປະຕທິ ນິ ຂນູ້ ມານາໃຊໃູ້ ນປີໃດ? 2. ແນະນານກັ ຮຽນອິ່ ານບດົ ຮຽນ ບດົ ທ2ີ ກິ່ ອນ

ການແຕິ່ ງບດົ ສອນແບບ (Understanding By Design ) ບດົ ສອນ ວຊິ າ ປະຫວດັ ສາດ ມ1 ເວລາ 3 ຊິ່ ວົ ໂມງ ບດົ ທີ 2 ສງັ ຄມົ ມະນຸດປະຖມົ ບູຮານ ຂນັູ້ ຕອນທີ 1 ຜນົ ໄດຮູ້ ບັ ທ່ິ ຕີ ອູ້ ງການ ເປົູາ້ ໝາຍ - ເພ່ິ ອື ໃຫນູ້ ກັ ຮຽນສາມາດບອກແຫິ່ ງກາເນດີ ຂອງມະນດຸ ສະໄໝກິ່ ອນ ແລະ ຂະບວນການພດັ ທະນາຈາກທະນຄີ ນົ ມາເປັນຄນົ . - ເພິ່ ອື ໃຫນູ້ ກັ ຮຽນສາມາດອະທບິ າຍການດາລງົ ຊວີ ດິ ທາງດາູ້ ນວດັ ຖຸ ແລະ ການຈດັ ຕງັູ້ ສງັ ຄມົ ຂອງຄນົ ປະຖມົ ບູຮານ - ເພ່ິ ອື ໃຫນູ້ ກັ ຮຽນສາມາດອະທບິ າຍສາເຫດການພງັ ທະລາຍຂອງສງັ ຄມົ ມະນຸດປະຖມົ ບູຮານ ຄວາມເຂາົູ້ ໃຈ (Understanding) ຄາຖາມທ່ິ ຈີ າເປັນ (Question) ນກັ ຮຽນເຂາົູ້ ໃຈກ່ິ ຽວກບັ : 1. ມະນຸດບູຮານໄດກູ້ າເນດີ ຂນູ້ ແລະ ມຮີ ່ິ ອງຮອຍຢິ່ ູໃສິ່ ແດິ່ ? - ການກາເນດີ ມະນດຸ 2. ການດາລງົ ຊວີ ດິ ຂອງມະນດຸ ບູຮານເປັນແນວໃດ? - ການດາລງົ ຊວີ ດິ ຂອງຄນົ ປະຖມົ ບູຮານ 3. ຍອູ້ ນຫຍງັ ສງັ ຄມົ ມະນຸດປະຖມົ ບູຮານຈ່ິ ງພງັ ທະລາລງົ ? - ການພງັ ທະລາຍຂອງສງັ ຄມົ ມະນຸດປະຖມົ ບູຮານ ຄວາມຮູ ູ້ (Knowledge) ທກັ ສະ (Skill) ນກັ ຮຽນຈະຮູ:ູ້ 4. ນກັ ຮຽນສາມາດຮູກູ້ ານກາເນດີ ຂອງມະນຸດ 1. ການກາເນດີ ມະນຸດ 5. ນກັ ຮຽນສາມາດເຂາົູ້ ໃຈແລະຮບັ ຮູກູ້ ານດາລງົ ຊີວດິ ຂອງຄນົ ປະຖົມ 2. ການດາລງົ ຊວີ ດິ ຂອງຄນົ ປະຖມົ ບູຮານ 3. ການພງັ ທະລາຍຂອງສງັ ຄມົ ມະນດຸ ປະຖມົ ບູຮານ ບູຮານ 6. ນກັ ຮຽນສາມາດຮູກູ້ ່ິ ຽວກບັ ການພງັ ທະລາຍຂອງສງັ ຄມົ ມະນຸດປະຖົມ ບູຮານ ຂນັູ້ ຕອນທີ 2 ຫກັ ຖານທ່ິ ໃີ ຊປູ້ ະເມນີ ໜາູ້ ວຽກທ່ິ ຕີ ອູ້ ງປະຕບິ ດັ (Task) ຫກັ ຖານອ່ິ ນື ໆ (Other Evidence)

- ກວດວຽກບາູ້ ນ ແລະ ທບົ ທວນຄນື ບດົ ຮຽນເກ່ິ າົ - ການຕງັູ້ ໃຈຟັງຄອູ ະທບິ າຍ - ສະເໜບີ ດົ ຮຽນໃໝ່ິ - ການຕອບຄາຖາມ - ຄູແນະນາໃຫນູ້ ກັ ຮຽນອິ່ ານ, ຕງັູ້ ຄາຖາມ, ສນົ ທະນາກ່ິ ຸມ ລງັ ຈາກນນັູ້ ຄູ ແລະນກັ ຮຽນ - ການມສີ ິ່ ວນຮິ່ ວມໃນກດິ ຈະກາກ່ິ ຸມ ພອູ້ ມກນັ ສະຫຸບ - ການນາໃຊຂູ້ ທູ້ ດົ ສອບຕິ່ າງໆ - ນກັ ຮຽນຈດົ ບດົ ຮຽນ - ການເຮດັ ວຽກບາູ້ ນຂອງນກັ ຮຽນ - ມອບວຽກບາູ້ ນ ຂນັູ້ ຕອນທີ 3 ແຜນການຮຽນ ກດິ ຈະກາການຮຽນ-ການສອນ ກດິ ຈະກາ 1 ຄູແນະນາໃຫນູ້ ກັ ຮຽນທຸກຄນົ ອິ່ ານ ແລະ ຄນົູ້ ຄວາູ້ ບດົ ຮຽນແຕ່ິ ລະຂໃູ້ ນປມູ້ ແບບຮຽນ ຄແູ ບ່ິ ງນກັ ຮຽນອອກເປັນກ່ິ ຸມຕາມຄວາມເໝາະສມົ ເພິ່ ອື ຮິ່ ວມກນັ ສນົ ທະນາໃນແຕິ່ ລະຄາຖາມທິ່ ແີ ຕກຕ່ິ າງດ່ິ ງັ ລ່ິ ຸມນີູ້ 1. ມະນຸດບູຮານໄດກູ້ າເນດີ ຂນູ້ ແລະ ມຮີ ິ່ ອງຮອຍຢິ່ ູໃສ່ິ ແດ່ິ ? 2. ການດາລງົ ຊວີ ດິ ຂອງມະນດຸ ບູຮານເປັນແນວໃດ? 3. ຍອູ້ ນຫຍງັ ສງັ ຄມົ ມະນດຸ ປະຖມົ ບູຮານຈິ່ ງພງັ ທະລາລງົ ? ຫງັ ຈາກນນັູ້ ຄູ ແລະ ນກັ ຮຽນຮິ່ ວມກນັ ສະຫຸບແຕ່ິ ລະຄາຖາມໂດຍອງີ ໃສິ່ ປມູ້ ແບບຮຽນ ຫື ຄາຕອບຢິ່ ູແຕ່ິ ລະຂລູ້ ່ິ ຸມນ:ີູ້ 1. ການກາເນດີ ມະນຸດ - ຄນົ ປະຖມົ ບູຮານ ຫື ທະນຄີ ນົ ເຊິ່ ງິ ກາເນດີ ຂນູ້ ຈາກນປີູ້ ະມານ 3-4 ລາູ້ ນປີ. ບນັ ດາຮິ່ ອງຮອຍກະດູກຂອງຄນົ ປະຖມົ ບູຮານໄດຄູ້ ນົູ້ ພບົ ເຫນັ ຢ່ິ ູຫາຍບິ່ ອນຄ:ື ພາກຕາເວນັ ອອກຂອງທະວບີ ອາຟຣກິ າທະວບີ ເອຮີ ບົ , ເທ່ິ ງິ ເກາະຊາວາທິ່ ປີ ະເທດອນິ ໂດເນເຊຍ, ຢິ່ ູປັກກ່ິ ງິ ປະເທດຈນີ ແລະ ບິ່ ອນອິ່ ນື ໆ. - ເຄອື ງມທື ິ່ ໃີ ຊເູ້ ຮດັ ດວູ້ ຍຫນີ , ງ່ິາໄມ,ູ້ ເປືອກຫອຍ, ເຫກັ , ທອງ, ຄາ ແລະ ຮ່ິ ອງຮອຍທິ່ ຢີ ່ິ ູອາໄສ 2. ການດາລງົ ຊວີ ດິ ຂອງຄນົ ບູຮານ - ຄນົ ປະຖມົ ບູຮານມກີ ານພດັ ທະນາ ແລະ ຂະຫຍາຍຕວົ ກາຍມາເປັນຄນົ ທ່ິ ມີ ຄີ ວາມສະຫາດ ແລະ ມຮີ ູບຮ່ິ າງສມົ ບູນຂນູ້ ຄາູ້ ຍຄຄື ນົ ປັດຈບຸ ນັ ,ໂຄງກະດູກນອູ້ ຍ, ຝາມືູ້ ແລະ ດວິູ້ ມນືູ້ ອູ້ ຍ, ຄິ່ ອງແຄວູ້ ມນັ ສະໝອງຂະຫຍາຍຕວົ , ໜາູ້ ຜາກສູງ, ໃບໜາູ້ ພຽງ - ພວກເຂາົ ດາລງົ ຊວີ ດິ ຢິ່ ູເປັນກິ່ ຸມນອູ້ ຍ, ລວມມປີ ະມານສບິ ປາຍຄອບຄວົ ທ່ິ ເີ ປັນຍາດຕພິ ນີູ້ ອູ້ ງໃກສູ້ ດິ ກນັ . ກິ່ ຸມເຫ່ິ າົ ນເີູ້ ຊິ່ ງິ ໄລຍະທາອດິ ແມິ່ ນກກົ ມານດາສດິ ທລິ າດເປັນຫວົ ໜາູ້ , ທາມາຫາ

ກນິ ແບບລວມໝ່ິ ,ູ ຊິ່ ວຍເຫ່ິ ອື ເຊິ່ ງິ ກນັ ແລະ ກນັ ໃນເວລາເຮດັ ວຽກ. - ການດາລງົ ຊວີ ດິ ຄນົ ບູຮານໄດຮູ້ ູປູ້ ູກຜກັ , ປູກເຂາົູ້ , ລຽູ້ ງສດັ , ຜະລດິ ເຄິ່ ອື ງປັນູ້ ດນິ ເຜາົ , ຕິ່ າຜາູ້ ຈາກການນາໃຊເູ້ ປືອກໄມ,ູ້ ຮູຜູ້ ະລດິ ເຄິ່ ອື ງເອຄູ້ :ື ສາຍຄ, ສາຍແຂນ. 3. ການພງັ ທະລາຍຂອງສງັ ຄມົ ມະນຸດປະຖມົ ບູຮານ - ຍອູ້ ນເຄອື ງມທື ່ິ ເີ ຮດັ ດວູ້ ຍໂລຫະມຄີ ຸນນະພາບ, ມະນດຸ ຈ່ິ ງສາມາດຊບັ ຊ່ິ າວດນິ , ເພ່ິ ມີ ເນອືູ້ ທ່ິ ກີ ານປູກຝັງ, ມສີ ິ່ ວນແຮໄວ.ູ້ - ຍອູ້ ນຄວາມສາມາດໃນການອອກແຮງງານ ຫື ຍດເອາົ ຜນົ ຜະລດິ ຂອງຄນົ ອິ່ ນື ທິ່ ແີ ຮໄວນູ້ ນັູ້ ມາເປັນຂອງຕນົ , ກິ່ ຸມຄນົ ຈານວນໜິ່ ງຈ່ິ ງນບັ ມນືູ້ ບັ ຮ່ິ ງັ ມ,ີ ຄນົ ໃນກກົ ເຫ່ິ າມາຮອດຈດຸ ນບີູ້ ່ິ ສາມາດ ເຮດັ ວຽກລວມກນັ ,ຮບັ ຜນົ ຜະລດິ ລວມອກີ ແລວູ້ . ສະນນັູ້ ; ສງັ ຄມົ ສະຫະຊບີ ປະຖມົ ບູຮານໄດຄູ້ ່ິ ອຍໆພງັ ທະລາຍລງົ , ພາໃຫສູ້ ງັ ຄມົ ມຊີ ນົ ຊນັູ້ ກາເນດີ ເກດີ ຂນູ້ ແທນ ນນັູ້ ຄື ສງັ ຄມົ ເຈາົູ້ ທາດ.  ຂນັູ້ ຕກັ ເຕອື ນ ແລະ ມອບວຽກບາູ້ ນ: 1. ປ່ິ ຽນແທນສງັ ຄມົ ມະນຸດປະຖມົ ບູຮານແມິ່ ນສງັ ຄມົ ໃດ? 3. ແນະນານກັ ຮຽນຄນົູ້ ຄວາູ້ ບດົ ຮຽນ ບດົ ທ3ີ ກ່ິ ອນ

ການແຕ່ິ ງບດົ ສອນແບບ (Understanding By Design ) ບດົ ສອນ ວຊິ າ ປະຫວດັ ສາດ ມ1 ບດົ ທີ 3 ສງັ ຄມົ ເຈາົູ້ ທາດ ເວລາ 3 ຊິ່ ວົ ໂມງ ຂນັູ້ ຕອນທີ 1 ຜນົ ໄດຮູ້ ບັ ທິ່ ຕີ ອູ້ ງການ ເປົູ້າໝາຍ - ບອກ ແລະ ອະທບິ າຍປັດໄຈທ່ິ ພີ າໃຫລູ້ ະບອບເຈາົູ້ ທາດກາເນດີ ຂນູ້ ໄດ.ູ້ - ບອກ ແລະ ອະທບິ າຍລກັ ສະນະໂຄງສາູ້ ງຂອງສງັ ຄມົ ເຈາົູ້ ທາດໄດ.ູ້ - ບອກ ແລະ ອະທບິ າຍທິ່ ມີ າຂອງຂາູ້ ທາດໃນສງັ ຄມົ ເຈາົູ້ ທາດໄດ.ູ້ - ອະທບິ າຍ ແລະ ໄຈແູ້ ຍກຄວາມສາພນັ ຂອງຄນົ ໃນສງັ ຄມົ ເຈາົູ້ ທາດໄດ.ູ້ ຄາຖາມທ່ິ ຈີ າເປັນ (Question) ຄວາມເຂາົູ້ ໃຈ (Understanding) ນກັ ຮຽນເຂາົູ້ ໃຈກິ່ ຽວກບັ : 1. ມປີ ັດໃຈໃດແດິ່ ທິ່ ເີ ຮດັ ໃຫສູ້ ງັ ຄມົ ເຈາົູ້ ທາດເກດີ ຂນູ້ ? - ການກາເນດີ ສງັ ຄມົ ເຈາົູ້ ທາດ. 2. ດວູ້ ຍເຫດຜນົ ໃດໃນລະບອບເຈາົູ້ ທາດຈ່ິ ງຍດຖື “ຄນົ ” ເປັນເຄິ່ ອື ງມວື ດັ ແທກຖາ + ການກາເນດີ ກາມະສດິ ສິ່ ວນບຸກຄນົ ນະຄນົ ໃນສງັ ຄມົ ? + ການແຕກມາູ້ ງຂອງກກົ ເຫ່ິ າົ 3. ຈິ່ ງົ ອະທບິ າຍທ່ິ ມີ າຂອງຂາູ້ ທາດໃນສງັ ຄມົ ເຈາົູ້ ທາດ? - ລກັ ສະນະໂຄງສາູ້ ງຂອງສງັ ຄມົ ເຈາົູ້ ທາດ ຄວາມຮູ ູ້ (Knowledge) ທກັ ສະ (Skill) ນກັ ຮຽນຈະຮູ:ູ້ 1. ນກັ ຮຽນສາມາດຮູກູ້ ານກາເນດີ ສງັ ຄມົ ເຈາົູ້ ທາດ. 1. ການກາເນດີ ສງັ ຄມົ ເຈາົູ້ ທາດ. 2. ນກັ ຮຽນສາມາດເຂາົູ້ ໃຈແລະບອກໄດກູ້ ານກາເນດີ ກາມະສດິ ສ່ິ ວນບຸກຄນົ 3. ນກັ ຮຽນສາມາດຮູກູ້ ິ່ ຽວກບັ ການແຕກມາູ້ ງຂອງກກົ ເຫ່ິ າົ 1.1. ການກາເນດີ ກາມະສດິ ສ່ິ ວນບຸກຄນົ 4. ນກັ ຮຽນເຂາົູ້ ໃຈ ແລະ ບອກໄດລູ້ ກັ ສະນະໂຄງສາູ້ ງຂອງສງັ ຄມົ ເຈາົູ້ ທາດ 1.2. ການແຕກມາູ້ ງຂອງກກົ ເຫິ່ າົ 2. ລກັ ສະນະໂຄງສາູ້ ງຂອງສງັ ຄມົ ເຈາົູ້ ທາດ ຂນັູ້ ຕອນທີ 2 ຫກັ ຖານທ່ິ ໃີ ຊປູ້ ະເມນີ

ໜາູ້ ວຽກທ່ິ ຕີ ອູ້ ງປະຕບິ ດັ (Task) ຫກັ ຖານອ່ິ ນື ໆ (Other Evidence) 1. ກວດວຽກບາູ້ ນ ແລະ ທບົ ທວນຄນື ບດົ ຮຽນເກິ່ າົ 1. ການຕງັູ້ ໃຈຟັງຄູອະທບິ າຍ 2. ຄກູ ານດົ ໃຫນູ້ ກັ ຮຽນອິ່ ານເນອືູ້ ໃນບດົ ຮຽນແຕ່ິ ລະຂແູ້ ລວູ້ ຕງັູ້ ຄາຖາມໃຫນູ້ ກັ ຮຽນຕອບ, 2. ການຕອບຄາຖາມ ຄນົູ້ ຄວາູ້ ສນົ ທະນາເປັນຄ່ິ ູ ແລະ ອິ່ ນື ໆ 3. ການມສີ ່ິ ວນຮິ່ ວມໃນກດິ ຈະກາກ່ິ ຸມ ແລະ ຜນົ ງານຕວົ ຈງິ ຂອງແຕິ່ ລະກ່ິ ຸມ 3. ນກັ ຮຽນຈດົ ບດົ ຮຽນ 4. ການນາໃຊຂູ້ ທູ້ ດົ ສອບຕິ່ າງໆ 4. ມອບວຽກບາູ້ ນ 5. ການເຮດັ ວຽກບາູ້ ນຂອງນກັ ຮຽນ ຂນັູ້ ຕອນທີ 3 ແຜນການຮຽນ ກດິ ຈະກາການຮຽນ-ການສອນ ກດິ ຈະກາ 1 - ຄນູ າເຂາົູ້ ສ່ິ ູບດົ ຮຽນໃໝິ່ ດວູ້ ຍການໃຫນູ້ ກັ ຮຽນສງັ ເກດຮູບພາບກ່ິ ຽວກບັ ລະບອບເຈາົູ້ ທາດແລວູ້ ອະທບິ າຍຕາມຄວາມຮູສູ້ ກຂອງເຂາົ ເຈາົູ້ ໂດຍມຄີ ູເປັນຜູຕູ້ ງັູ້ ຄາຖາມເຈາະຈມີູ້ ເພ່ິ ອື ເປັນ ການປູພນືູ້ ຖານຄວາມຮູໃູ້ ນບດົ ຮຽນໃໝິ່ . - ຄູອະທບິ າຍປະກອບການສນົ ທະນາຊກັ ຖາມນກັ ຮຽນກ່ິ ຽວກບັ ບນັ ຫາຕ່ິ າງໆດ່ິ ງັ ນີູ້ 1. ມປີ ັດໃຈໃດແດ່ິ ທິ່ ເີ ຮດັ ໃຫສູ້ ງັ ຄມົ ເຈາົູ້ ທາດເກດີ ຂນູ້ ? 2. ດວູ້ ຍເຫດຜນົ ໃດໃນລະບອບເຈາົູ້ ທາດຈິ່ ງຍດຖື “ຄນົ ” ເປັນເຄິ່ ອື ງມວື ດັ ແທກຖານະຄນົ ໃນສງັ ຄມົ ? 3. ຈິ່ ງົ ອະທບິ າຍທ່ິ ມີ າຂອງຂາູ້ ທາດໃນສງັ ຄມົ ເຈາົູ້ ທາດ? ຫງັ ຈາກນນັູ້ ຄູ ແລະ ນກັ ຮຽນຮ່ິ ວມກນັ ສະຫຸບແຕິ່ ລະຄາຖາມໂດຍອງີ ໃສ່ິ ປມູ້ ແບບຮຽນ ຫື ຄາຕອບຢິ່ ູແຕ່ິ ລະຂລູ້ ິ່ ຸມນ:ີູ້ 1. ການກາເນດີ ສງັ ຄມົ ເຈາົູ້ ທາດ. ປັດໃຈທິ່ ເີ ຮດັ ໃຫສູ້ ງັ ຄມົ ເຈາົູ້ ທາດກາເນດີ ຂນູ້ ມາຈາກປັດໄຈດິ່ ງັ ນ:ີູ້ 1.1. ການກາເນດີ ກາມະສດິ ສິ່ ວນບຸກຄນົ - ການທິ່ ມີ ະນຸດຮູນູ້ າເອາົ ໂລຫະມາປະດດິ ເປັນເຄ່ິ ອື ງມ,ືູ້ ເຄິ່ ອື ງໃຊເພິ່ ອື ນາໃຊເູ້ ຂາົູ້ ໃນການຜະລດິ ນນັູ້ ໄດສູ້ ິ່ ງົ ຜນົ ເຮດັ ໃຫຂູ້ ະແໜງການວຊິ າຊບີ ຕ່ິ າງໆເກດີ ຂນູ້ ຢິ່ າງຫວງຫາຍ. ບນັ ດາວດັ ຖຸ ທ່ິ ເີ ປັນຊບັ ສມົ ບດັ ສິ່ ວນຕວົ ເທ່ິ ອື ລະໜອູ້ ຍ ແລະ ກາູ້ ວໄປດຖ່ິ ງິ ການຍດຈອງພາຫະການຜະລດິ ທງັ ໝດົ . ຜນົ ແຫິ່ ງການສະສມົ ນໄີູ້ ດເູ້ ຮດັ ໃຫກູ້ ານຜະລດິ ທງັ ລະບບົ ໃນສງັ ຄມົ ເປັນຂອງສິ່ ວນບຸກ ຄນົ ເຊິ່ ງິ ເປັນຈດຸ ເລ່ິ ມີ ຕນົູ້ ຂອງການກາເນດີ ກາມະສດິ ສິ່ ວນບຸກຄນົ . 1.2. ການແຕກມາູ້ ງກກົ ເຫ່ິ າົ ລະບບົ ການພວົ ພນັ ໃນສງັ ຄມົ ມກີ ານປ່ິ ຽນແປງ, ພາຍໃນສງັ ຄມົ ມຄີ ວາມບິ່ ສະເໜພີ າບເກດີ ມຜີ ູທູ້ ຸກຜູຮູ້ ິ່ ງັ ມກີ ານຂູດຮດີ ແຮງງານເຊິ່ ງິ ນາໄປສ່ິ ູການຂດັ ແຍິ່ ງໃນສງັ ຄມົ ອນັ ເປັນສາເຫດທິ່ ີ

ເຮດັ ໃຫສູ້ ງັ ຄມົ ກກົ ເຫ່ິ າົ ແຕກມາູ້ ງ. ເປັນຈດຸ ເລິ່ ມີ ຕນົູ້ ຂອງສງັ ຄມົ ໃໝິ່ ຄື “ສງັ ຄມົ ເຈາົູ້ ທາດ ຫື ລະບອບຂາູ້ ທາດ” ໃນສງັ ຄມົ ເຈາົູ້ ທາດເປັນສງັ ຄມົ ທິ່ ຍີ ດຖື “ຄນົ ” ເປັນເຄິ່ ອື ງມວື ດັ ແທກຖານະຄນົ ໃນສງັ ຄມົ ຍອູ້ ນວິ່ າ: ຜູໃູ້ ດມຄີ ນົ ຫາຍຢ່ິ ູໃນຄອບຄອງຜູນູ້ ນັູ້ ເປັນຜູທູ້ ່ິ ມີ ອີ ດິ ທຜິ ນົ ໃນສງັ ຄມົ . 2. ລກັ ສະນະໂຄງສາູ້ ງຂອງສງັ ຄມົ ເຈາົູ້ ທາດ ເຈາົູ້ ທາດ ພວກເຮາົ ປົກຄອງພວກເຈາົູ້ - ຂາູ້ ທາດໃນສງັ ຄມົ ເຈາົູ້ ທາດມທີ ່ິ ມີ າຈາກ 2 ພາກສິ່ ວນຄ:ື ຂາູ້ ທາດຊະເລຍີ ແລະ ຂາູ້ ທາດໜສີູ້ ນິ ຂາູ້ ທາດຊະເລຍີ : ໝາຍເຖງິ ຂາູ້ ທາດທິ່ ໄີ ດຈູ້ າກຊະເລຍີ ເສກິ ໃນສງົ ຄາມລະຫວ່ິ າງກກົ ເຫ່ິ າົ ຕ່ິ າງໆທ່ິ ຜີ ູຊູ້ ະນະນາ ມາໂດຍບິ່ ໄດຂູ້ າູ້ ຖມິູ້ ຄໃື ນເມ່ິ ອື ກ່ິ ອນ. ປັນຍາຊນົ ພວກເຮາົ ກນິ ແທນພວກເຈາົູ້ ຂາູ້ ທາດໜສີູ້ ນິ : ເປັນພວກຂາູ້ ທາດທິ່ ໄີ ດຈູ້ າກການຕດິ ໜີູ້ ຫື ມໜີ ສີູ້ ນິ ທິ່ ບີ ່ິ ສາມາດໃຊແູ້ ທນຄນື ໄດ.ູ້ ຂາູ້ ທາດ ພວກເຮາົ ເຮດັ ວຽກແທນພວກເຈາົູ້ 3. ຂນັູ້ ຕກັ ເຕອື ນ ແລະ ມອບວຽກບາູ້ ນ: 1. ສງັ ຄມົ ເຈາົູ້ ທາດຍດຖອື ນັ ໃດເປັນເຄິ່ ອື ງມວື ດັ ແທກຖານະຄນົ ໃນສງັ ຄນົ ກ. ຍດົ ຖາບນັ ດາສກັ ຂ. ອານາດ ແລະ ເງນິ ຄ. ຄນົ ງ. ເງນິ ແລະ ຖານະ 2. ແນະນານກັ ຮຽນຈດົ ບດົ ຮຽນທິ່ ຜີ ່ິ ານມາ, ຄນົູ້ ຄວາູ້ ບດົ ຮຽນ ບດົ ທ4ີ ກ່ິ ອນ

ການແຕ່ິ ງບດົ ສອນແບບ (Understanding By Design ) ບດົ ສອນ ວຊິ າ ປະຫວດັ ສາດ ມ1 ເວລາ 6 ຊ່ິ ວົ ໂມງ ບດົ ທີ 4 ອະລຍິ ະທາຕາເວນັ ອອກບູຮານ ຂນັູ້ ຕອນທີ 1 ຜນົ ໄດຮູ້ ບັ ທ່ິ ຕີ ອູ້ ງການ ເປົູ້າໝາຍ  ເພ່ິ ອື ໃຫນູ້ ກັ ຮຽນສາມາດ: - ບອກ ແລະ ອະທບິ າຍແຫ່ິ ງກາເນດີ ອະລຍິ ະທາບູຮານໄດູ້ - ອະທບິ າຍຄວາມເປັນມາຂອງອະລຍິ ະທາຕາເວນັ ອອກບູຮານໄດູ້ - ບອກ ແລະ ອະທບິ າຍໄດກູ້ ິ່ ຽວກບັ ການພດັ ທະນາໃນດາູ້ ນຕ່ິ າງໆຂອງແຕ່ິ ລອິ ະລຍິ ະທາບູຮານ - ບອກລກັ ສະນະເດ່ິ ນັ ແຕິ່ ລະອະລຍິ ະທາບູຮານຕາເວນັ ອອກ ຄວາມເຂາົູ້ ໃຈ (Understanding) ຄາຖາມທິ່ ຈີ າເປັນ (Question) ນກັ ຮຽນເຂາົູ້ ໃຈກ່ິ ຽວກບັ : 1. ເປັນຫຍງັ ຖ່ິ ນິ ກາເນດີ ອະລຍິ ະທາບູຮານຈ່ິ ງມກັ ຕງັູ້ ຢ່ິ ູແຄມແມ່ິ ນາູ້ ໃຫຍ່ິ ? 1. ຖ່ິ ນິ ກາເນດີ ອະລຍິ ະທາບູຮານຕາເວນັ ອອກ 2. ມປີ ັດໃຈໃດແດິ່ ທິ່ ເີ ອອືູ້ ອານວຍໃນການກາເນດີ ອະລຍິ ະທາ? 2. ປັດໄຈພນືູ້ ຖານໃນການກາເນດີ ອະລຍິ ະທາ 3. ແຕ່ິ ລະອະລຍິ ະທາບູຮານຕາເວນັ ອອກມຄີ ວາມເປັນມາຄແື ນວໃດ? 3. ຄວາມເປັນມາຂອງອະລຍິ ະທາ 4. ຈິ່ ງົ ອະທບິ າຍລກັ ສະນະເດ່ິ ນັ ຂອງແຕິ່ ລະອະລຍິ ະທາບູຮານຕາເວນັ ອອກ? 4. ລກັ ສະນະເດິ່ ນັ ຂອງແຕິ່ ລະອະລຍິ ະທາບູຮານຕາເວນັ ອອກ ຄວາມຮູ ູ້ (Knowledge) ທກັ ສະ (Skill) ນກັ ຮຽນຈະຮູ:ູ້ 1. ນກັ ຮຽນສາມາດບອກ ແລະ ອະທບິ າຍຖ່ິ ນິ ກາເນດີ ອະລຍິ ະທາບູຮານຕາເວນັ 1. ຖິ່ ນິ ກາເນດີ ອະລຍິ ະທາບູຮານຕາເວນັ ອອກ 2. ປັດໄຈພນືູ້ ຖານໃນການກາເນດີ ອະລຍິ ະທາ ອອກ 2. ນກັ ຮຽນສາມາດເຂາົູ້ ໃຈ ແລະ ຮູ ູ້ ປັດໄຈພນືູ້ ຖານໃນການກາເນດີ ອະລຍິ ະທາ 3. ຄວາມເປັນມາຂອງອະລຍິ ະທາ 4. ລກັ ສະນະເດິ່ ນັ ຂອງແຕ່ິ ລະອະລຍິ ະທາບູຮານຕາເວນັ ອອກ 3. ນກັ ຮຽນສາມາດອະທບິ າຍຄວາມເປັນມາຂອງອະລຍິ ະທາ 4. ນກັ ຮຽນສາມາດບອກລກັ ສະນະເດ່ິ ນັ ຂອງແຕິ່ ລະອະລຍິ ະທາບູຮານຕາເວນັ ອອກ

ຂນັູ້ ຕອນທີ 2 ຫກັ ຖານທິ່ ໃີ ຊປູ້ ະເມນີ ໜາູ້ ວຽກທິ່ ຕີ ອູ້ ງປະຕບິ ດັ (Task) ຫກັ ຖານອິ່ ນື ໆ (Other Evidence) - ກວດວຽກບາູ້ ນ ແລະ ທບົ ທວນຄນື ບດົ ຮຽນເກ່ິ າົ - ການຕງັູ້ ໃຈຟັງຄອູ ະທບິ າຍ - ສະເໜບີ ດົ ຮຽນໃໝ່ິ - ການຕອບຄາຖາມ - ຄແູ ນະນາໃຫນູ້ ກັ ຮຽນຄນົູ້ ຄວາູ້ ບດົ ຮຽນ, ຕງັູ້ ຄາຖາມ, ສນົ ທະນາກ່ິ ຸມ ຫງັ ຈາກນນັູ້ ຄູ ແລະ - ການມສີ ິ່ ວນຮິ່ ວມໃນກດິ ຈະກາ ແລະ ຜນົ ງານຕວົ ຈງິ ນກັ ຮຽນພອູ້ ມກນັ ສະຫຸບ - ການນາໃຊຂູ້ ທູ້ ດົ ສອບຕ່ິ າງໆ - ນກັ ຮຽນຈດົ ບດົ ຮຽນ - ການຕງັູ້ ໃຈການຈດົ ບດົ ຮຽນ - ມອບວຽກບາູ້ ນ ຂນັູ້ ຕອນທີ 3 ແຜນການຮຽນ ກດິ ຈະກາການຮຽນ-ການສອນ ກດິ ຈະກາ 1 ຄູແນະນາເຂາົູ້ ສິ່ ູບດົ ຮຽນດວູ້ ຍການຍກົ ຮູບກາແພງຍກັ ເມອື ງຈນີ ໃຫນູ້ ກັ ຮຽນສງັ ເກດເບ່ິ ງິ . ຈາກນນັູ້ ຕງັູ້ ຄາຖາມໃຫນູ້ ກັ ຮຽນຄນົູ້ ຄດິ ແລວູ້ ຕອບເຊນັ : ?ນແີູ້ ມິ່ ນຮູບຫຍງັ ? ຢິ່ ູປະເທດໃດ? ( ນກັ ຮຽນຕອບ ) ຄູອະທບິ າຍເພ່ິ ມີ ຄວາມໝາຍຂອງຄາວ່ິ າ: “ອະລຍິ ະທາ” ຄຈູ ດັ ນກັ ຮຽນອອກເປັນ 4 ກິ່ ຸມ ເພິ່ ອື ຮິ່ ວມກນັ ສນົ ທະນາໃນແຕິ່ ລະຄາຖາມທ່ິ ແີ ຕກຕິ່ າງດິ່ ງັ ລິ່ ຸມນ:ີູ້ 1. ເປັນຫຍງັ ຖ່ິ ນິ ກາເນດີ ອະລຍິ ະທາບູຮານຈ່ິ ງມກັ ຕງັູ້ ຢ່ິ ູແຄມແມິ່ ນາູ້ ໃຫຍິ່ ? 2. ມປີ ັດໃຈໃດແດິ່ ທ່ິ ເີ ອອືູ້ ອານວຍໃນການກາເນດີ ອະລຍິ ະທາ? 3. ແຕິ່ ລະອະລຍິ ະທາບູຮານຕາເວນັ ອອກມຄີ ວາມເປັນມາຄແື ນວໃດ? 4. ຈ່ິ ງົ ອະທບິ າຍລກັ ສະນະເດ່ິ ນັ ຂອງແຕ່ິ ລະອະລຍິ ະທາບູຮານຕາເວນັ ອອກ? ຫງັ ຈາກນນັູ້ ຄູ ແລະ ນກັ ຮຽນຮິ່ ວມກນັ ສະຫຸບແຕ່ິ ລະຄາຖາມໂດຍອງີ ໃສິ່ ປມູ້ ແບບຮຽນ ຫື ຄາຕອບຢິ່ ູແຕິ່ ລະຂລູ້ ິ່ ຸມນ:ີູ້ 1. ຖ່ິ ນິ ກາເນດີ ອະລຍິ ະທາບູຮານຕາເວນັ ອອກ ບນັ ດາແຫິ່ ງອະລຍິ ະທາບູຮານໃນພາກຕາເວນັ ອອກລວູ້ ນແຕິ່ ມຖີ ່ິ ນິ ກາເນດີ ໃນບລເິ ວນດນິ ແດນທິ່ ເີ ປັນທ່ິ ງົ ພຽງແຄມແມ່ິ ນາູ້ ໃຫຍິ່ ທິ່ ສີ າຄນັ ຕິ່ າງໆເຊິ່ ນັ : - ດນິ ແດນລອູ້ ງແມ່ິ ນາູ້ ຕກິ ເຣ-ີ ເອຟີ ຣດັ ໃນເຂດອາຊຕີ າເວນັ ອອກສຽງໃຕ.ູ້

- ດນິ ແດນລອູ້ ງແມິ່ ນາູ້ ນນິ ໃນພາກຕາເວນັ ອອກສຽງເໜອື ຂອງທະວບີ ອາຟຣກິ າ - ດນິ ແດນລອູ້ ງແມິ່ ນາູ້ ຮວງໂຫໃນເຂດອາຊຕີ າເວນັ ອອກ (ຢິ່ ູປະເທດຈນີ ) - ດນິ ແດນລອູ້ ງແມິ່ ນາູ້ ສນິ ທຸໃນເຂດອາຊໃີ ຕ(ູ້ ຢິ່ ູປະເທດອນິ ເດຍ) 2. ປັດໄຈພນືູ້ ຖານໃນການກາເນດີ ອະລຍິ ະທາ - ປັດໄຈທາງດາູ້ ນພູມສາດ - ປັດໄຈດາູ້ ນເສດຖະກດິ - ປັດໄຈທາງດາູ້ ນສງັ ຄມົ 3. ຄວາມເປັນມາຂອງອະລຍິ ະທາ 3.1. ລກັ ສະນະເດ່ິ ນັ ຂອງອະລຍິ ະທາເມໂຊໂປຕາມີ - ກິ່ ຸມຄນົ ສຸແມຣຽງ: + ດາູ້ ນຄະນດິ ສາດ ແລະ ເລຂາຄະນດິ ຄ:ື ຮູຈູ້ ກັ ການໃຊເູ້ ລກຄູນ (x), ເລກຫານ(:) ແລະ ການໃຊເູ້ ລກຖານ60. + ດາູ້ ນຕວົ ອກັ ສອນເປັນຕວົ ອກັ ສອນຮູບພາບທິ່ ເີ ອິ່ ນີ ວິ່ າ: ຕວົ ອກັ ສອນຄູນຟິ ອມ + ດາູ້ ນດາລາສາດພວກເຂາົ ຮູຈູ້ ກັ ສາູ້ ງປະຕທິ ນິ + ດາູ້ ນກະສກິ າຮູຈູ້ ກັ ໃຊພູ້ ະລງັ ງານຂອງສດັ ເຂາົູ້ ຊິ່ ວຍໃນການປູກຝັງ, ສາູ້ ງລະບບົ ຊນົ ລະປະທານແບບຄບົ ຊຸດຂນູ້ ໃຊທູ້ າອດິ ຂອງໂລກ + ດາູ້ ນສະຖາປັດເປັນຊນົ ຊາດທາອດິ ຮູໃູ້ ຊດູ້ ນິ ຈ່ິ ເີ ຂາົູ້ ໃນການກສາູ້ ງ. - ກິ່ ຸມຄນົ ອກັ ກາດຽງ: ເປັນຜູເູ້ ປີດໂລກຕາເວນັ ອອກໄປສ່ິ ູຕາເວນັ ຕກົ . - ກິ່ ຸມຄນົ ບາບໂີ ລນຽງ: ປະມວນກດົ ໝາຍທິ່ ແີ ຕ່ິ ງຂນູ້ ຈາກຮດີ ຄອງປະເພນແີ ບບດິ່ ງັ ເດມີ ຂອງຊາວສຸແມຣຽງກບັ ເຂາົູ້ ນບົ ທານຽມຂອງຊນົ ເຜິ່ າົ ຊນົ ເຊມດິ ຕກິ ທ່ິ ເີ ອ່ິ ນີ : ກດົ ໝາຍຮາມມຣີ າບີ ແລະ ຜນົ ງານທິ່ ເີ ດ່ິ ນັ ອກີ ປະເພດໜ່ິ ງຄກື ານປະດດິ ຕວົ ເລກ. - ກິ່ ຸມຄນົ ຄານດຽງ: ສວນອຸທຍິ ານລອຍຟາູ້ (ປັດຈບຸ ນັ ເປັນພຽງຕານານເລ່ິ າົ ) ແລະ ເປັນກ່ິ ຸມຄນົ ທາອດິ ທ່ິ ຮີ ູຈູ້ ກັ ແຕມູ້ ແຜນທ່ິ ທີ ອູ້ ງຟາູ້ ແລະ ດວງດາວທິ່ ສີ າມາດທານາຍການເກດີ ກບົ ກນິ ຕາເວນັ ໄດ(ູ້ ສຸລຍິ ະຄາດ) 3.2. ລກັ ສະນະເດ່ິ ນັ ຂອງອະລຍິ ະທາເອຢິບ - ການກສາູ້ ງປີລາມດິ ເຊ່ິ ນັ ວ່ິ າ: ຄວາມຮູໃູ້ ນການຄານວນເຄິ່ ອື ງຜິ່ ອນແຮງປະເພດລກູ ລ,ູ້ ເທກັ ນກິ ການເຄິ່ ອື ນຍາູ້ ຍຫນີ , ສະກດັ ຫນີ , ການເກບັ ຮກັ ສາຊາກສບົ ບ່ິ ໃຫເູ້ ນ່ິ າົ ແລະ ອ່ິ ນື ໆ - ການປະດດິ ຕວົ ອກັ ສອນແທນສຽງ - ປະຕມິ ະກາທ່ິ ພີ ດັ ທະນາໄປພອູ້ ມກບັ ວຽກງານສະຖາປັດຕະຍະກາເຊິ່ ນັ : ການຄວດັ , ການປັນູ້ . ປະຕມິ ະກາທ່ິ ສີ າຄນັ ແມ່ິ ນ “ແຜນຫນີ ນາເມ”ີ

3.3. ລກັ ສະນະເດ່ິ ນັ ຂອງອະລຍິ ະທາຈນີ - ດາູ້ ນວ/ທ ແມ່ິ ນຄວາມເຊ່ິ ອື ແລະ ສາສະຫນາ, ຄນົ ຈນີ ຈ່ິ ງນາເອາົ ກະດູມາຂຽນເປັນຄາຖາມແລວູ້ ນາໄປເຜາົ ໄຟແລວູ້ ທານາຍໄປຕາມຮອຍແຕຂອງກະດກູ ນນັູ້ - ດາູ້ ນອກັ ສອນສາດຄກື ານປະດດິ ຕວົ ອກັ ສອນແບບຮູບພາບ - ດາູ້ ນດາລາສາດຄກື ານແຕມູ້ ແຜນທບີ ອກຕາແໜ່ິ ງດວງດາວຕ່ິ າງໆໃນທອູ້ ງຟາູ້ , ການປະດດິ ປະຕທິ ນິ , ການປະດດິ ເຂມັ ຊທີູ້ ດິ ແລະ ເຄ່ິ ອື ງວດັ ແທກແຜນດນິ ໄຫວ - ດາູ້ ນສະຖາປັດຕະຍະກາຄກື ານສາູ້ ງຫປາສາດລາດຊະວງັ , ວດັ ແລະ ສຸສານທິ່ ໃີ ຫຍ່ິ ໂຕມະໂຫຖານ, ສິ່ ງິ ທ່ິ ເີ ດິ່ ນັ ກວ່ິ າໝ່ິ ູຄກື ານສາູ້ ງກາແພງຍກັ ເມອື ງຈນີ ໃນສະໄໝພະເຈາົູ້ ຊນິ ຊຮີ ອງເຕ.ູ້ 3.4. ລກັ ສະນະເດ່ິ ນັ ຂອງອະລຍິ ະທາອນິ ເດຍ - ຜນົ ງານເດ່ິ ນັ ຂອງອະລຍິ ະທາອນິ ເດຍບູຮານທິ່ ໄີ ວໃູ້ ຫແູ້ ກ່ິ ຊາວໂລກແມ່ິ ນຄວາມເຊ່ິ ອື ແລະ ສາສະໜາ ເຊິ່ ນັ : ສາສະໜາຮນິ ດູ ແລະ ສາສະໜາພຸດ - ດາູ້ ນອກັ ສອນສາດໄດຄູ້ ນົູ້ ຄດິ ແລະ ປະດດິ ຕວົ ອກັ ສອນໃຫຫູ້ າຍຊາດໄດໃູ້ ຊຢູ້ ິ່ າງກວາູ້ ງຂວາງເຊິ່ ນັ : ພາສາບາລີ ແລະ ສນັ ສະກດິ , ອກີ ດາູ້ ນໜ່ິ ງທິ່ ສີ າຄນັ ແມິ່ ນການປະດດິ ຕວົ ເລກທິ່ ໃີ ຊູ້ ກນັ ໃນປັດຈບຸ ນັ ຄ:ື ຕວົ ເລກສາກນົ : 1,2,3…ເຊ່ິ ງິ ຮູຈູ້ ກັ ກນັ ດໃີ ນນາມເລກອາຣບັ ແລະ ປະດດິ ເລກສູນ (0) ອອກໃຊ.ູ້ 4. ຂນັູ້ ຕກັ ເຕອື ນ ແລະ ມອບວຽກບາູ້ ນ: 1. ແນະນານກັ ຮຽນໃຫຈູ້ ດົ ບດົ ຮຽນຄນື . 2. ແນະນາໃຫນູ້ ກັ ຮຽນອ່ິ ານ ແລະ ຄນົູ້ ຄວາູ້ ບດົ ທ5ີ ຢ່ິ ູບາູ້ ນກິ່ ອນ.

ການແຕິ່ ງບດົ ສອນແບບ (Understanding By Design ) ບດົ ສອນ ວຊິ າ ປະຫວດັ ສາດ ມ1 ພາກທີ II ປະຫວດັ ສາດລາວສະໄຫມບູຮານ ແລະ ສະໄຫມກາງ ບດົ ທີ 5 ຮ່ິ ອງຮອຍບູຮານຄະດີ ແລະ ເມອື ງລາວບູຮານ ເວລາ 5 ຊິ່ ວົ ໂມງ ຂນັູ້ ຕອນທີ 1 ຜນົ ໄດຮູ້ ບັ ທ່ິ ຕີ ອູ້ ງການ ເປົ້າູ ໝາຍ - ບອກ ແລະ ອະທບິ າຍກິ່ ຽວກບັ ຮ່ິ ອງຮອຍບູຮານຄະດໃີ ນຍຸກຫນີ ໄດ.ູ້ - ບອກ ແລະ ອະທບິ າຍກ່ິ ຽວກບັ ຮິ່ ອງຮອຍຍຸກໂລຫະໃນດນິ ແດນລາວໄດ.ູ້ - ບອກແຫິ່ ງທິ່ ຄີ ນົູ້ ພບົ ບູຮານຄະດໃີ ນປະເທດລາວໄດ.ູ້ - ບອກໄດບູ້ ນັ ດາຫວົ ເມອື ງລາວບູຮານໃນສອງຝາກຟັງແມ່ິ ນາູ້ ຂອງ. ຄາຖາມທ່ິ ຈີ າເປັນ (Question) ຄວາມເຂາົູ້ ໃຈ (Understanding) ນກັ ຮຽນເຂາົູ້ ໃຈກ່ິ ຽວກບັ : 1. ຮ່ິ ອງຮອຍບູຮານຄະດໃີ ນດນິ ແດນລາວ 1. ຈ່ິ ງົ ບອກຫກັ ຖານບູຮານຄະດໃີ ນແຕ່ິ ລະຍຸກທິ່ ພີ ບົ ໃນດນິ ແດນລາວ? 1.1. ຮ່ິ ອງຮອຍຍຸກຫນີ 2. ຈ່ິ ງົ ບອກເມອື ງລາວບູຮານຕາມສອງຝັງແມ່ິ ນາູ້ ຂອງປະກອບເມອື ງໃດແດິ່ 1.2. ຮິ່ ອງຮອຍຍຸກໂລຫະ 2. ເມອື ງລາວບູຮານ ຄວາມຮູ ູ້ (Knowledge) ທກັ ສະ (Skill) ນກັ ຮຽນຈະຮູ:ູ້ 1. ບອກ ແລະ ອະທບິ າຍກິ່ ຽວກບັ ຮິ່ ອງຮອຍບູຮານຄະດໃີ ນຍຸກຫນີ ໄດ.ູ້ 1. ຮິ່ ອງຮອຍບູຮານຄະດໃີ ນດນິ ແດນລາວ 1.1. ຮ່ິ ອງຮອຍຍຸກຫນີ 2. ບອກ ແລະ ອະທບິ າຍກ່ິ ຽວກບັ ຮິ່ ອງຮອຍຍຸກໂລຫະໃນດນິ ແດນລາວໄດ.ູ້ 1.2. ຮິ່ ອງຮອຍຍຸກໂລຫະ 3. ບອກໄດບູ້ ນັ ດາຫວົ ເມອື ງລາວບູຮານໃນສອງຝາກຟັງແມິ່ ນາູ້ ຂອງ. 2. ເມອື ງລາວບູຮານ

ຂນັູ້ ຕອນທີ 2 ຫກັ ຖານທ່ິ ໃີ ຊປູ້ ະເມນີ ໜາູ້ ວຽກທິ່ ຕີ ອູ້ ງປະຕບິ ດັ (Task) ຫກັ ຖານອິ່ ນື ໆ (Other Evidence) - ກວດວຽກບາູ້ ນ ແລະ ທບົ ທວນຄນື ບດົ ຮຽນເກ່ິ າົ - ການຕງັູ້ ໃຈຟັງຄູອະທບິ າຍ - ຄູການດົ ໃຫນູ້ ກັ ຮຽນອ່ິ ານເນອືູ້ ໃນບດົ ຮຽນແຕິ່ ລະຂແູ້ ລວູ້ ຕງັູ້ ຄາຖາມໃຫນູ້ ກັ ຮຽນຕອບ, - ການຕອບຄາຖາມ ຄນົູ້ ຄວາູ້ ສນົ ທະນາເປັນຄິ່ ູ ແລະ ອິ່ ນື ໆ - ການມສີ ິ່ ວນຮິ່ ວມໃນກດິ ຈະກາກ່ິ ຸມ ແລະ ຜນົ ງານຕວົ ຈງິ ຂອງແຕ່ິ ລະກ່ິ ຸມ - ນກັ ຮຽນຈດົ ບດົ ຮຽນ - ການນາໃຊຂູ້ ທູ້ ດົ ສອບຕິ່ າງໆ - ມອບວຽກບາູ້ ນ - ການເຮດັ ວຽກບາູ້ ນຂອງນກັ ຮຽນ ຂນັູ້ ຕອນທີ 3 ແຜນການຮຽນ ກດິ ຈະກາການຮຽນ-ການສອນ - ຄູນາເຂາົູ້ ສ່ິ ູບດົ ຮຽນໃໝ່ິ ດວູ້ ຍການໃຫນູ້ ກັ ຮຽນສງັ ເກດຮູບພາບກ່ິ ຽວກບັ ບູຮານວດັ ຖຸໃນລາວເຊິ່ ນັ : ຮູບພາຊະນະເຄອື ງມຫື ນີ ເຄອື ງມທື ່ິ ເີ ຮດັ ດວູ້ ຍໂລຫະ, ແລວູ້ ໃຫເູ້ ຂາົ ເຈາົູ້ ອະທບິ າຍ ຕາມຄວາມຮູສູ້ ກຂອງເຂາົູ້ ເຈາົູ້ ໂດຍມຄີ ູເປັນຜູຕູ້ ງັູ້ ຄາຖາມເຈາະຈມີູ້ - ຄູອະທບິ າຍປະກອບການສນົ ທະນາແບິ່ ງນກັ ຮຽນອອກເປັນກ່ິ ຸມຄນົູ້ ຄວາູ້ ບນັ ຫາຕ່ິ າງໆດ່ິ ງັ ນີູ້ 1. ຈ່ິ ງົ ບອກຫກັ ຖານບູຮານຄະດໃີ ນແຕິ່ ລະຍຸກທິ່ ພີ ບົ ໃນດນິ ແດນລາວ? 2. ຈິ່ ງົ ບອກເມອື ງລາວບູຮານຕາມສອງຝັງແມິ່ ນາູ້ ຂອງປະກອບເມອື ງໃດແດິ່ ຫງັ ຈາກນນັູ້ ຄູ ແລະ ນກັ ຮຽນຮິ່ ວມກນັ ສະຫຸບແຕ່ິ ລະຄາຖາມໂດຍອງີ ໃສ່ິ ປມູ້ ແບບຮຽນ ຫື ຄາຕອບຢ່ິ ູແຕ່ິ ລະຂລູ້ ່ິ ຸມນ:ີູ້ 1. ຮ່ິ ອງຮອຍບູຮານຄະດໃີ ນດນິ ແດນລາວ 1.1 ຮອງຮອຍບູຮານຄະດໃີ ນຍຸກຫນີ ກ. ຍຸກຫນີ ເກ່ິ າົ ໃນລາວຄາດວິ່ າມອີ າຍຸແຕ່ິ 500,000 ປີ ຫາ 10,000 ປີກິ່ ອນ ຄ.ສ ມະນຸດໃນຍຸກນຮີູ້ ູຈູ້ ກັ ນາໃຊໄູ້ ວຕູ້ ດັ ຫື ສບັ ເຊິ່ ນັ : ຫອກຫນີ , ພາູ້ ຫນີ , ສຽມຫນີ ແລະ ຂວານຫນີ ເຊິ່ ງິ ເຄອື ງມຫື ນີ ເຫິ່ າົ ນເີູ້ ພິ່ ນິ ຄນົູ້ ພບົ ຢ່ິ ູຫາຍແຂວງໃນລາວເຊ່ິ ນັ : ຫວົ ພນັ , ຊຽງຂວາງ, ຫວງພະບາງ, ວຽງຈນັ ແລະ ຄາມິ່ ວນ. ໃນການຄນົູ້ ພບົ ນແີູ້ ມິ່ ນຄນົູ້ ພບົ ແຂວູ້ , ບງີູ້ ກະດກູ ຂະໝບັ ຊາູ້ ຍຂອງຄນົ ບູຮານຢິ່ ູໃນຖາູ້ ຜາເລຍີ ຍອດນາູ້ ຄານ ມອີ າຍຸຢ່ິ ູໃນລະຫວ່ິ າງ 500,000 ປີ ຫາ 10,000 ປີກ່ິ ອນ ຄ.ສ.

ຂ. ຍຸກຫນີ ກາງ ໃນລາວຄາດວ່ິ າມອີ າຍຸແຕິ່ 10,000 ປີ ຫາ 4,000 ປີກ່ິ ອນ ຄ.ສ ເປັນຍຸກເຊ່ິ ອື ມຕິ່ ລະຫວ່ິ າງຍຸກຫນີ ເກ່ິ າົ ແລະ ຍຸກຫນີ ໃໝິ່ . ເຄ່ິ ອື ງມເື ຄິ່ ອື ງໃຊຂູ້ ອງມະນຸດໃນຍຸກນມີູ້ ຄີ ວາມ ປານດີ ຫາຍ ຂນູ້ . ຮ່ິ ອງຮອຍຍຸກຫນີ ກາງທິ່ ຄີ ນົູ້ ພບົ ໃນປະເທດລາວມຄີ :ື - ຮ່ິ ອງຮອຍໂຄງກະດກູ - ເຄິ່ ອື ງມຫື ນີ ຕ່ິ ອຍທ່ິ ຖີ າູ້ ດນິ ບາູ້ ນວງັ ເມອື ງ ຊະນະຄາມ - ເຄິ່ ອື ງມຫື ນີ ຕ່ິ ອຍທ່ິ ຖີ າູ້ ຜາຮອມ ເມອື ງວງັ ວຽງ ຄ. ຍຸກຫນີ ໃໝິ່ ໃນລາວຄາດວ່ິ າມອີ າຍຸແຕິ່ 4,000 ປີ ຫາ 2,000 ປີກ່ິ ອນ ຄ.ສ ຮິ່ ອງຮອຍຍຸກຫນີ ໃໝ່ິ ທ່ິ ເີ ພິ່ ນິ ຄນົູ້ ພບົ ໃນລາວມຄີ :ື ໂຄງກະດູກມະນຸດ, ເຄອື ງມຫື ນີ ຝົນ ແລະ ເປືອກຫອຍທະເລ ທ່ິ ຖີ າູ້ ມະຫາໄຊ ແຂວງ ຄາມິ່ ວນ ເຊ່ິ ງິ ມອີ າຍຸຢ່ິ າງນອູ້ ຍ ,000 ປີ ຜ່ິ ານມາແລວູ້ ແລະ ໃນແຫ່ິ ງອິ່ ນື ໆອກີ . ເອກະລກັ ຂອງເຄິ່ ອື ງມຫື ນີ ໃນຍຸກນຄີູ້ :ື ຂວານຫນີ ພາດບ່ິ າ 1.2 ຮິ່ ອງຮອຍຍຸກໂລຫະ ຫກັ ຖານທ່ິ ບີ ງົ ບອກເຖງິ ຍຸກໂລຫະ ໃນດນິ ແດນລາວນນັູ້ ຄກື ານມຮແຫິ່ ງໂລຫະ ແລະ ເຄິ່ ອື ງມທື ິ່ ເີ ຮດັ ດວູ້ ຍໂລຫະ. ພາຊະນະເຄ່ິ ອື ງມທື ່ິ ເີ ຮດັ ດວູ້ ຍໂລຫະທິ່ ພີ ບົ ໃນແຜນດນິ ແດນ ລາວມ:ີ ໂອ ທອງ, ກະດງິ , ປອກແຂນ ແລະ ເຄອື ງໃຊທູ້ ່ິ ເີ ຮດັ ດວູ້ ຍເຫກັ ມໃີ ບຫອກ, ກ່ິ ຽວ, ມດີ ແລະ ອິ່ ນື ໆ ຮອງຮອຍການນາໃຊໂູ້ ລຫະໄດຖູ້ ກື ຄນົູ້ ພບົ ຫາຍແຫິ່ ງໃນດນິ ແດນລາວປັດຈບຸ ນັ ເຊນັ : ທິ່ ຖີ າູ້ ຫວົ ພູ, ຖາູ້ ນາງອິ່ ນັ ແຂວງ ຫວງພະບາງ, ນອກຈາກນີູ້ ຍງັ ຄນົູ້ ພບົ ຢິ່ ູທິ່ ແີ ຂວງຫວົ ພນັ , ແຂວງຄາມິ່ ວນ ແລະ ແຂວງຊຽງຂວາງ. ພເິ ສດເພິ່ ນິ ຍງັ ພບົ ເຕາົ ຫອມໂລຫະ ທິ່ ແີ ຂວງ ຫວງນາູ້ ທາໃນເຂດພູຈອມສີ ເມອື ງ ນາແລ ແລະ ເມອື ງ ວຽງພູຄາ ເປັນຈານວນຫາຍເຕາົ , ນອກນຍີູ້ ງັ ພບົ ບູຮານສະຖານທິ່ ມີ ຊີ ິ່ ສື ຽງ ຫາຍແຫ່ິ ງເຊ່ິ ນັ : - ກິ່ ຸມຫນີ ຕງັູ້ ເມອື ງ ຫວົ ເມອື ງ ແຂວງຫວົ ພນັ - ກ່ິ ຸມໄຫຫນີ ແຂວງຊຽງຂວາງ - ກິ່ ຸມຫນີ ຕງັູ້ ແຂວງຫວງນາູ້ ທາ - ກິ່ ຸມຕ່ິ ງັ ຫນີ ຫື ຄອູ້ ງບາູ້ ງຫນີ ແຂວງຫວງພະບາງ

2. ເມອື ງລາວບູຮານ ບນັ ດາເມອື ງເຫ່ິ າົ ນນັູ້ ຕງັູ້ ກະແຈກກະຈາຍກນັ ຢ່ິ ູລຽບຕາມທ່ິ ງົ ພຽງແຄມແມິ່ ນາູ້ ຂອງ ແລະ ສາຂາຂອງມນັ ເຊ່ິ ງິ ຮວມມບີ ນັ ດາເມອື ງສາຄນັ ດ່ິ ງັ ນ:ີູ້ ເມອື ງແຖນ, ເມອື ງ ຊວາ, ເມອື ງວຽງຈນັ , ເມອື ງສໂີ ຄດຕະບອງ, ເມອື ງພວນ, ເມອື ງຈາປານະຄອນ ແລະ ອິ່ ນື ໆອກີ ທາງດນິ ແດງຝ່ິ ັງຂວາຂອງແມິ່ ນາູ້ ຂອງ. 3. ຂນັູ້ ຕກັ ເຕອື ນ ແລະ ມອບວຽກບາູ້ ນ: - ແນະນາໃຫນູ້ ກັ ຮຽນກບັ ບາູ້ ນ ຊິ່ ວຍວຽກຄອບຄວົ , ຮຽນໜງັ ສື ແລະ ຈດົ ບດົ ຮຽນຄນື - ໃຫນູ້ ກັ ຮຽນຂຽນຂມູ້ ນູ ສາຄນັ ຂອງຮິ່ ອງຮອຍບູຮານຄະດໃີ ນຍຸກຫນີ ແຕ່ິ ລະຍຸກລງົ ໃສິ່ ຕາຕາລາງລ່ິ ຸມນີູ້ ຍຸກຫນີ ເກ່ິ າົ ຮິ່ ອງຮອຍຍຸກຫນີ ຍຸກຫນີ ໃໝ່ິ - ມອີ າຍຸຈກັ ປີ ຍຸກຫນີ ກາງ - ມອີ າຍຸຈກັ ປີ .................................................... - ມອີ າຍຸຈກັ ປີ ..................................................... - ຄນົູ້ ພບົ ຢິ່ ູໃສ່ິ ? - ຄນົູ້ ພບົ ຢ່ິ ູໃສິ່ ? .................................................. .................................................... - ຄນົູ້ ພບົ ຢ່ິ ູໃສິ່ ? .................................................... .................................................... ................................................... ............................................... - ຮ່ິ ອງຮອຍທ່ິ ຄີ ນົູ້ ພບົ ມຫີ ຍງັ ? - ຮິ່ ອງຮອຍທ່ິ ຄີ ນົູ້ ພບົ ມຫີ ຍງັ ? ................................................... ................................................... - ຮິ່ ອງຮອຍທ່ິ ຄີ ນົູ້ ພບົ ມຫີ ຍງັ ? ..................................................... ................................................... .................................................... ............................................... .................................................