ม.4 การเขียนย่อความ

การเขียนยอ่ ความ การเขยี นย่อความ คือ การเกบ็ ใจความสำคัญ ของเรื่องจากข้อความท่ีอ่านหรือฟัง แล้วนำสาระสำคญั มาเรยี บเรียงใหม่ให้สน้ั ด้วยภาษาทก่ี ระชบั เขา้ ใจงา่ ย ไดค้ วามถูกตอ้ งและครบถ้วนสมบรู ณม์ ากหรือนอ้ ย แลว้ แตต่ ้องการ

ส่วนประกอบของยอ่ หนา้ ยอ่ หนา้ แต่ละยอ่ หน้าจะมีทง้ั ใจความ และพลความ ใจความ พลความ คือ ประโยคหรือขอ้ ความสำคัญ คอื ประโยคหรือข้อความทเ่ี ปน็ สว่ น ของย่อหนา้ ถ้าตัดออกจะเสยี ความ ขยายความ ทำหน้าทข่ี ยายใจความให้ หรือความเปลย่ี นไป ทำให้ผูอ้ า่ นผู้ฟัง แจม่ ชดั ยงิ่ ขึน้ หากตดั ส่วนประกอบสว่ น ไมเ่ ข้าใจหรือเข้าใจเรือ่ งผิดได้ น้ี กย็ ังเข้าใจเน้ือความสำคญั อยู่

หลกั การเขียนย่อความ ๑. อ่านเรื่องที่จะยอ่ ความให้จบอยา่ งน้อย ๒ ครัง้ เพื่อใหท้ ราบว่าเร่ืองน้นั กล่าวถงึ ใคร ทำอะไร ที่ไหน อย่างไร เม่อื ไร และผลเปน็ อย่างไร ๒. บนั ทกึ ย่อความดว้ ยสำนวนของตนเอง เขียนบันทกึ ใจความสำคัญจากเรื่องทอ่ี า่ น แลว้ นำมาเขียนเรียบ เรยี งใหมด่ ว้ ยสำนวนของตนเอง ๓. อ่านทบทวนใจความสำคัญ ท่เี ขียนเรียบเรยี งแลว้ จากนัน้ แกไ้ ขใหส้ มบรู ณ์ ตัดข้อความที่ซา้ ซ้อนกนั ออก เพือ่ ให้ เนอ้ื หากระชบั

หลกั การเขยี นยอ่ ความ ๔. เขยี นย่อความใหส้ มบรู ณ์ โดยเขยี นแบบขน้ึ ตน้ ของย่อความใหถ้ กู ต้องตามรปู แบบของประเภทขอ้ ความนน้ั ๆ ๕. การใชภ้ าษาในการเขียนยอ่ ความ ไมน่ ิยมใชส้ รรพนามบรุ ุษที่ ๑ และ บรุ ุษท่ี ๒ แตจ่ ะใช้สรรพนามบรุ ุษท่ี ๓ ไมใ่ ช้อกั ษรยอ่ ใชค้ ำราชาศัพทใ์ หถ้ ูกตอ้ ง บทร้อยกรองถอดความเป็นร้อยแก้วแลว้ จงึ ยอ่

รูปแบบของการเขยี นย่อความ ๑. แบบขึ้นต้นยอ่ ความ คือ สว่ นที่ใชเ้ ขียนนำเปน็ ยอ่ หน้าแรก มจี ดุ ม่งุ หมาย ใหท้ ราบประเภท ทมี่ า ชือ่ ผเู้ ขยี น หรอื ช่อื ผ้พู ดู ของเรือ่ งที่ นำมาเขยี นยอ่ ความ ๒. เน้อื หาใจความสำคญั ของเร่อื ง คือ ส่วนทเี่ ป็นเน้อื ความท่ีเรยี บเรยี งแล้ว เขยี น ตดิ ต่อกันเปน็ ย่อหนา้ เดยี ว ไม่ต้องเขียนเปน็ ย่อหน้าตามเดมิ

รปู แบบคำขนึ้ ตน้ การเขียนย่อความ หนังสือราชการ แจ้งความ แถลงการณ์ ยอ่ หนงั สอื ราชการของ ______________ถงึ ____________ เรอ่ื ง________________เลขท_่ี _______ ลงวนั ท่ี ________ ความวา่ …………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………

รูปแบบคำขึน้ ตน้ การเขียนยอ่ ความ พระบรมราโชวาท โอวาท คำปราศรัย สุนทรพจน์ ยอ่ สนุ ทรพจนเ์ รอ่ื ง______________ของ___________. แก_่ ___________________เนอ่ื งใน_________________ ณ ____________________วันท_่ี _________________ ความว่า …………………………………………………………………………

รูปแบบคำขึ้นตน้ การเขยี นย่อความ บทความ สารคดี นิทาน นิยาย เรือ่ งสนั้ ข่าว ย่อนทิ านเร่อื ง _________________ของ___________ . จาก_______________________________________ ความว่า …………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………

รูปแบบคำข้ึนต้นการเขยี นยอ่ ความ บทรอ้ ยกรองประเภทตา่ งๆ ยอ่ กลอนสุภาพเรอ่ื ง ____________________________ ของ _________________.ตอน____________________ จาก.__________________________หนา้ ____________ ความว่า …………………………………………………………………………



ตวั อย่าง การเขียนยอ่ ความ “หนังสือราชการ” ยอ่ หนงั สือราชการของ องค์กรบรหิ ารสว่ นตำบลนาทอง ถงึ โรงเรียน นาทอง เรือ่ ง ขอความรว่ มมือจัดนกั เรียนเข้ารว่ มขบวนแหเ่ ทียนพรรษา เลขท่ี บก๐๒๓.๑/๒๓ ลงวนั ท่ี ๒ สิงหาคม ๒๕๖๕ ความวา่ องคก์ รบริหารส่วนตำบลนาทอง ขอความร่วมมือให้โรงเรยี นนาทอง จดั นักเรยี นเข้ารว่ มขบวนแห่เทียนพรรษา ในวนั ที่ ๑๐ เมษายน ๒๕๖๕ พบกนั เวลา ๐๘.๐๐ น. ณ ลานเทศบาลตำบลนาทอง

ตวั อย่าง การเขยี นย่อความ “พระราชดำรสั ” ยอ่ พระราชดำรสั เร่อื ง ปัญหาการใชภ้ าษาไทย ของ พระบาทสมเด็จ พระบรมชนกาธเิ บศร มหาภมู พิ ลอดลุ ยเดชมหาราช บรมนาถบพติ ร แก่ คณาจารย์และนสิ ติ เนอ่ื งใน การประชุมทางวิชาการของชุมนมุ ภาษาไทย ณ คณะอกั ษรศาสตร์ จฬุ าลงกรณ์มหาวิทยาลัย วนั ที่ ๒๙ กรกฎาคม ๒๕๐๕ ความวา่ พระบาทสมเดจ็ พระบรมชนกาธเิ บศร มหาภมู พิ ลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพติ รดำรัสว่า คนไทยโชคดีทมี่ ภี าษาเปน็ ของตนเอง ภาษาไทย มีความสำคญั เป็นเคร่อื งมอื แสดงความคิดอยา่ งหนึ่ง ฉะนน้ั จึงจำเป็นตอ้ ง อนรุ กั ษ์ภาษาไทยไวใ้ ห้ดี

ตัวอย่าง การเขียนย่อความ “นิทาน” ยอ่ นิทานเรื่อง กระตา่ ยกับเตา่ ของ อสี ป จาก หนังสือรวมนทิ านอสี ป ความวา่ กระตา่ ยตัวหน่งึ ท้าวง่ิ แขง่ กับเต่า เพราะคดิ วา่ ตนว่งิ ชนะ อย่างแน่นอน กระตา่ ยออกตัวอยา่ งรวดเรว็ ด้วยความประมาท จงึ พักนอนใต้ต้นไม้ เม่ือร้ตู ัวอกี ทีเต่ากเ็ ดินเข้าเส้นชัยไปกอ่ น แลว้ ทำใหก้ ระต่ายตกเปน็ ผู้พา่ ยแพ้

ตัวอย่าง การเขยี นยอ่ ความ “นทิ าน” ยอ่ กลอนสภุ าพ เรอ่ื ง นิราศภเู ขาทอง ของ สนุ ทรภู่ ตอน - จาก. หนงั สอื เรยี นวรรณคดี ชัน้ มัธยมศึกษาปที ี่ ๑ หนา้ ๗ ความวา่ เมอ่ื เรอื มาถึงหนา้ วงั สนุ ทรภู่รสู้ กึ เศร้ามาก คดิ ถึงรัชกาลท่ี ๒ ซง่ึ สนุ ทรภ่เู คยรับใช้พระองค์อย่างใกลช้ ิด เมอ่ื พระองค์เสด็จสวรรคต สุนทรภ่ตู กทุกข์ยากลำบากมาก เหมอื นคนมีกรรม ไร้ทพี่ ่งึ