โคลงโลกนิติ

หนังสืออิเล็กทรอนกิ ส์ เรอ่ื ง โคลงโลกนิติ สำหรับเด็กและเยำวชน

ผู้แตง่ สมเดจ็ พระเจำ้ บรมวงศเ์ ธอ กรมพระยำเดชำดศิ ร

คำสอนในโคลงโลกนติ ิ

สอนใหท้ ำควำมดี โคลงโลกนิติสอนให้รู้จักควำมดีควำมช่ัว กำรที่เรำได้รับผลอย่ำงไรย่อมมีเหตุจำกกำร กระทำของเรำทั้งสิ้น ผู้ทำดีย่อมได้รับผลดี ตอบแทน ส่วนผู้ทำช่ัว ผลท่ีเกิดจำกกำรทำ ช่ัวนั้น ย่อมกัดกร่อนใจซ่ึงเปรียบได้กับสนิม กัดกร่อนเนอ้ื เหล็กให้ผุพงั ไป ดงั ที่วำ่

สอนให้รจู้ กั ประมำณตน โคลงโลกนิตสิ อนใหร้ จู้ ักประเมนิ ควำมสำมำรถ และประมำณกำลงั ของตน นบั เปน็ คำสอนที่ สอดคลอ้ งกับแนวพระรำชดำรขิ องพระบำทสมเด็จ พระเจำ้ อยหู่ ัวฯ เรอื่ งเศรษฐกจิ พอเพยี ง ดงั คำสอนที่ ใช้แนวเทียบกับนกตวั นอ้ ยท่หี ำกนิ ตำมกำลังของตน ทำรงั แต่พอตวั

สอนให้รู้จกั พจิ ำรณำคนและรู้จกั คบเพ่ือน โคลงโลกนิตสิ อนให้รูจ้ ักพิจำรณำเลือกคบคน โดยกล่ำวเปรียบเทียบว่ำ ก้ำนบัว สำมำรถบอก ควำมตื้นลึกของน้ำได้ฉันใด กิริยำมำรยำทของคนก็ สำมำรถบ่งบอกถึงกำรอบรมเล้ียงดูได้ฉันนั้น คำพูดก็สำมำรถบ่งบอกให้รู้ว่ำคนน้ันพูดฉลำดหรือ พูดโง่ เช่นเกียวกับหย่อมหญ้ำท่ีเห่ียวแห้งย่อม บอกให้ร้วู ำ่ ดนิ ในบรเิ วณน้นั ไมด่ ี ดงั ท่วี ่ำ

สอนให้มคี วำมกตัญญู โคลงโลกนิติสอนให้ระลึกถึงพระคุณบิดำ มำรดำและครู โดยกล่ำวเปรียบว่ำพระคุณของ มำรดำนั้นยิ่งใหญ่เปรียบได้กับแผ่นดิน พระคุณ ของบิดำเล่ำก็กว้ำงขวำงเปรียบได้กับอำกำศ พระคุณของพน่ี ้ันสูงเทำ่ กบั ยอดเขำพระสุเมรุ และ พระคุณของครูบำอำจำรย์ก็ล้ำลึกเปรียบได้กับน้ำ ในแม่น้ำท้ังหลำย ดังที่ว่ำ คุณแม่หนักหนำเพี้ยง พสธุ ำ

สอนใหเ้ ป็นคนมวี ำจำออ่ นหวำน ค น ที่ พู ด จ ำ สุ ภ ำ พ ไ พ เ ร ำ ะ ย่ อ ม มี เ พื่ อ น ม ำ ก เปรียบได้กับดวงจันทร์ที่มีดำวจำนวนมำกรำยล้อม ประดับ ต่ำงกับคนพูดจำกระด้ำงหยำบคำยทำให้มีไม่ ใครปรำรถนำจะคบหรอื สมำคมด้วย เปรยี บได้กับดวง อำทิตย์แสงรอ้ นแรงทบ่ี ดบงั แสงของดำวดวงอื่น ดังท่ีว่ำ