44 การอพยพ ขนย้ายสิ่งของหลบภัยเมื่อเกิดดินถล่ม มีอาสาสมัครป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย และ เตรียมความพร้อมอุปกรณ์ เครื่องมือ ที่จาเป็นต่าง ๆ จึงสามารถแก้ไขสถานการณ์ดินถล่มได้อย่าง รวดเร็วลดความสูญเสียที่เกิดข้ึนได้ ซึ่งสอดคล้องกับผลการสัมภาษณ์เชิงลึก และสอดคล้องกับผล การศึกษาของสมบัติ อยู่เมอื ง (2549) ได้ทาการศึกษาวิจัยการประยุกต์ใช้ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ (GIS) และข้อมูลจากการสารวจระยะไกล (Remote Sensing) เพ่ือการบริหารจัดการภัยพิบัติท่ี เกิดขึน้ จากดนิ ถลม่ -น้าปนตะกอนปา่ -น้าหลาก และน้าทว่ มขังในพ้นื ทภ่ี าคเหนือ เพื่อใช้เป็นแนวทางใน การเฝ้าระวัง คาดการณ์และการเตือนภัยเชิงรุก เพ่ือการเตรียมการป้องกันความเสียหาย การเผชิญ เพือ่ ลดหรอื บรรเทาผลเสยี ท่ีอาจจะเกดิ ขนึ้ ไดอ้ ย่างทันเหตุการณ์ 1.3 การอานวยการแบบบูรณาการ โดยภาพรวม มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมาก หมายถงึ ชาวบ้านในหมบู่ ้านเส่ียงภัยในพ้ืนที่ตาบลปังหวาน อาเภอพะโต๊ะ จังหวัดชุมพร มีการประสานความ รว่ มมือกันอยา่ งใกล้ชิดระหว่างหมู่บ้านและองค์กรทุกระดับ เพื่อความสาเร็จ ในการบริหารความเสี่ยง ดินถล่ม และจากการสัมภาษณ์เชิงลึก พบว่า หมู่บ้านสามารถประสานความร่วมมือกันได้เป็นอย่างดี ทงั้ ภายในหมบู่ ้าน ระหว่างหม่บู ้าน และกบั หน่วยงานราชการ ผู้วิจัยมีความเห็นว่า การบริหารความเส่ียงดินถล่ม ในพื้นที่ ตาบลปังหวาน อาเภอพะโต๊ะ จังหวัดชุมพร สามารถอานวยการแบบบูรณาการได้เหมาะสมมาก กล่าวคือ หน่วยงานราชการ สนับสนุนอุปกรณ์ เคร่ืองมือ งบประมาณ เพื่อใช้ในการช่วยเหลือด้านการป้องกันและบรรเทา สาธารณภยั รวมทงั้ หมบู่ ้านใกล้เคยี งสามารถให้การสนบั สนนุ ช่วยเหลอื และมกี ารจัดตัง้ คณะกรรมการ ป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยหมู่บ้าน เพ่ือเป็นศูนย์กลางประสานให้ความช่วยเหลือกันเองก่อน ซ่ึง สอดคล้องกับผลการสัมภาษณ์เชิงลึก และสอดคล้องกับผลการศึกษาของ สานักวิจัยและความร่วมมือ ระหว่างประเทศ ศนู ย์เทคโนสารสนเทศ กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย (2553) ได้ทาการศึกษา การประยุกต์ใช้ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ เพ่ือการวิเคราะห์และวางแผนจัดการพ้ืนที่เส่ียงภัยดิน ถล่ม/น้าป่าไหลหลาก กรณีศึกษา : อาเภอด่านซ้าย จังหวัดเลย โดยด้านการจัดการในภาวะฉุกเฉิน (มีการตัง้ ศูนย์บัญชาการเพ่ือระดมสรรพกาลัง รวมท้ังการประสานบูรณาการกับหน่วยงานที่เก่ียวข้อง ท้ังภาครัฐและเอกชน เพื่อการรายงาน ติดตามสถานการณ์ และขอรับการสนับสนุนในกรณีที่เกินขีด ความสามารถในการรับมือกับภัยของพ้ืนท่ี) ด้านการจัดการหลังเกิดภัย (มีมาตรการช่วยเหลือทาง การเงนิ และสง่ิ ของบรรเทาทุกข์ การฟ้ืนฟู สงิ่ อานวยความสะดวกเบ้อื งต้นและการฟ้นื ฟูสภาพจติ ใจ) 2. ปัจจัยท่ีมีผลต่อความสาเร็จในการบริหารความเสี่ยงสาธารณภัย กรณีศึกษาดินถล่ม ในพื้นทต่ี าบลปังหวาน อาเภอพะโตะ๊ จงั หวัดชมุ พร พบว่า โดยภาพรวม มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมาก สามารถอธบิ ายเป็นรายขอ้ ดังน้ี 2.1 ด้านการระบุความเสี่ยง พบว่า โดยภาพรวม มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมาก หมายถงึ ชาวบา้ นในหมู่บ้านเส่ียงภัยมีความรู้ความเข้าใจ สามารถระบุหรือค้นหาว่าได้ว่ามีความเส่ียง ใดบ้าง ที่จะก่อให้เกิดดินถล่มและสร้างความเสียหายให้กับชีวิตและทรัพย์สิน และจากการสัมภาษณ์ เชิงลึก พบว่า สามารถระบุความเส่ียงได้ว่า ฤดูฝน การตัดไม้ทาลายป่า และการก่อสร้างบ้านเรือน บริเวณท่ีราบเชิงเขาหรือท่ีลุ่มใกล้ภูเขาสูง เก่ียวข้องกับความเสี่ยงและความรุนแรงของดินถล่ม มีแนวทางแกไ้ ขปญั หา คือ ช่วยกนั อนรุ กั ษป์ า่ ไม้ การปลูกตน้ ไม้ทดแทน กรณีมีต้องตั้งบ้านเรือนอยู่ใกล้
45 เชิงเขา เม่ือเข้าสู่ช่วงฤดูฝนได้ติดตามข่าวพยากรณ์อากาศและการแจ้งเตือนจากทางราชการ จดั อาสาสมัครเฝ้าระวังภยั และพรอ้ มอพยพออกจากพ้นื ท่ีไดท้ ัน ” ผู้วิจัยมีความเห็นว่า ชาวบ้านในพ้ืนท่ีเส่ียงภัยดินถล่ม ตาบลปังหวาน อาเภอพะโต๊ะ จังหวัดชุมพร สามารถระบุความเสี่ยงหรือค้นหาสาเหตุสาคัญท่ีอาจทาให้เกิดดินถล่มได้อย่าง เหมาะสม กล่าวคือ ระบุได้ว่าการตัดไม้ทาลายป่าบนภูเขา จะเป็นการทาลายหน้าดิน ทาให้ภูเขาท่ีมี ความลาดชันสูงและไม่มีพันธ์ไม้ปกคลุม เมื่อมีฝนตกหนักติดต่อกันจึงทาให้เกิดการเลื่อนไหลของดิน ทับถมบ้านเรือนท่ีอยู่ใกล้เชิงเขาหรือที่ราบลุ่มใกล้เชิง ซ่ึงสอดคล้องกับผลการสัมภาษณ์เชิงลึก และ สอดคล้องกับผลการศึกษาของเกษมศรี มานิมนต์ (2549) ได้ศึกษาเปรียบเทียบศักยภาพการเกิด แผ่นดินถล่มเน่ืองมาจากการใช้ประโยชน์ท่ีดินสาหรับการปลูกพืชบริเวณลุ่มน้าลาพระเพลิงตอนบน อาเภอวังน้าเขียว จังหวัดนครราชสีมา โดยมีปัจจัยที่นามาวิเคราะห์ ได้แก่ ปัจจัยทางลักษณะ ธรณีวิทยา ปฐพีวิทยา ความลาดชันของพ้ืนที่ การใช้ประโยชน์ท่ีดิน สามารถกาหนดเกณฑ์การจัด ระดับศักยภาพโดยแบ่งระดับโอกาสการเกิดแผ่นดินถล่มเป็น 5 ระดับ นาไปใช้เป็นแนวทางในการ วางแผนแก้ไขหรือป้องกันปัญหาแผ่นดินถล่มในพ้ืนที่ลุ่มน้า และให้ประชาชนในพื้นที่เกิดความเข้าใจ ตอ่ สถานการณ์ การใหค้ วามร่วมมอื ซ่งึ จะช่วยลดความเสยี หายลงได้ 2.2 ด้านการวิเคราะห์ความเส่ียง โดยภาพรวม มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมาก หมายถงึ ชาวบา้ นในหมบู่ ้านเสี่ยงภัยในพื้นที่ตาบลปังหวาน อาเภอพะโต๊ะ จังหวัดชุมพร พิจารณาได้ว่าการเกิด เหตุการณ์ดินถล่มจะมีผลกระทบต่อชีวิตและทรัพย์สิน สามารถจัดการกับความเส่ียงได้อย่างเหมาะสม หรือ ยอมรับความเส่ียงได้ และสามารถนาไปสู่การบริหารจัดการดินถล่มได้ด้วยความรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ และ จากการสัมภาษณ์เชิงลึก พบว่าชาวบ้านทราบดีว่ามีความเส่ียงท่ีจะได้รับอันตรายจากดินถล่มท่ีอาจ เกิดขึ้นได้อย่างฉับพลัน และมีความเข้าใจว่าช่วงฤดูมรสุมท่ีมีฝนตกหนักติดต่อกันหลายวัน อาจได้รับ อนั ตรายจากดินถลม่ แต่ในอดตี ยงั ไม่มีประวัติการเกิดดินถล่มที่รุนแรง ได้มีแนวทางแก้ไข คือ การเฝ้า ระวังติดตามพยากรณ์อากาศ และการแจ้งเตือนจากทางราชการ สนับสนุนการนาหญ้าแฝกมาปลูก เพอื่ ก้นั การทาลายหน้าดนิ ” ผู้วิจัยมีความเห็นว่า ชาวบ้านในพื้นที่เสี่ยงภัยดินถล่ม ตาบลปังหวาน อาเภอพะโต๊ะ จังหวัดชุมพร สามารถวิเคราะห์ความเสี่ยงหรือพิจารณาเหตุการณ์อันตรายในพ้ืนท่ีได้ว่าจะกระทบต่อชีวิต ทรัพย์สินและสิ่งแวดล้อมอย่างไรได้อย่างเหมาะสม กล่าวคือ ดินถล่มเป็นภัยธรรมชาติที่เกิดขึ้นได้อย่างฉับพลัน แต่สามารถเตรียมความพร้อมในการรับมือได้ เพราะปัจจัยสาคัญท่ีเกี่ยวข้องกับขนาดความรุนแรงของการเกิด ดินถล่มมกั เกดิ จากการกระทาของมนษุ ย์ การวิเคราะห์ความเสี่ยงได้ถูกต้องเหมาะสมจะช่วยให้สามารถกาหนดการ ตัดสินใจบริหารกับเส่ียงได้สาเร็จ เช่น การร่วมมืออนุรักษ์ป่าไม้ การไม่ก่อสร้างบ้านเรือนใกล้ภูเขาสูงท่ีไม่มี ต้นไม้ปกคลุม เป็นต้น ซ่ึงสอดคล้องกับผลการสัมภาษณ์เชิงลึก และสอดคล้องกับผลการศึกษาของ กาญจนา ศรเทียน, กนกธาดา ทิโน และเอกลักษณ์ หาพุทธา (2549) ได้ศึกษาการวิเคราะห์ปัจจัยเพื่อ กาหนดพ้ืนท่ีเสี่ยงแผ่นดินถล่มโดยใช้ระบบสารสนเทศภูมิสาสตร์และการสารวจระยะไกล โดย การศึกษาได้รวบรวมปัจจัยท่ีเป็นสาเหตุการเกิด 4 ปัจจัยหลัก ได้แก่ 1) ลักษณะภูมิประเทศ 2) ลกั ษณะทางอุทกธรณีวิทยาและปฐพีวิทยา 3) ลักษณะการใชป้ ระโยชนท์ ีด่ ิน และ 4) ลกั ษณะภมู ิอากาศ 2.3 ด้านการจัดการความเส่ียง โดยภาพรวม มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมาก หมายถึง ชาวบ้านในหมู่บ้านเสี่ยงภัยในพื้นที่ตาบลปังหวาน อาเภอพะโต๊ะ จังหวัดชุมพร มีมาตรการหรือ
46 แผนงานท่ีจะบริหารจัดการความเส่ียงภัยดินถล่มได้อย่างเหมาะสม และจากการสัมภาษณ์เชิงลึก พบว่า ได้วางแผนบริหารจัดการความเสี่ยงในหมู่บ้านอยู่ในระดับดี หมู่บ้านมีคณะกรรมการป้องกัน และบรรเทาสาธารณภัย มีการจัดทาแผนป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย และมีการซ้อมแผนป้องกัน และบรรเทาสาธารณภัย และมอี าสาสมคั รเฝา้ ระวังแจ้งเตอื นภัยในชว่ งฤดฝู น” ผูว้ จิ ัยมคี วามเหน็ ว่า ชาวบา้ นในพ้ืนทเ่ี ส่ยี งภยั ดินถลม่ ตาบลปังหวาน อาเภอพะโต๊ะ จังหวัด ชุมพร สามารถจัดการความเส่ียงได้อย่างเหมาะสม กล่าวคือ การเตรียมความพร้อมจัดตั้งอาสาสมัครเฝ้าระวัง การจัดทาแผนป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย ซ่ึงจะเป็นเครื่องมือในการบริหารจัดการดินถล่มได้อย่างมี ประสิทธิภาพ ซ่ึงสอดคล้องกับผลการสัมภาษณ์เชิงลึก และสอดคล้องกับผลการศึกษาของ สานักวิจัยและ ความรว่ มมือระหวา่ งประเทศ ศนู ย์เทคโนสารสนเทศ กรมปอ้ งกันและบรรเทาสาธารณภัย (2553) ได้ ทาการศึกษาการประยุกต์ใช้ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ เพื่อการวิเคราะห์และวางแผนจัดการพ้ืนที่เสี่ยง ภัยดินถล่ม/น้าป่าไหลหลาก กรณีศึกษา : อาเภอด่านซ้าย จังหวัดเลย โดยสรุปว่าการป้องกันและลด ผลกระทบ (เป็นการป้องกันโดยการใช้มาตรการทั้งด้านโครงสร้าง เช่น การสร้างเขื่อนกักเก็บน้า คัน กั้นน้า ขุดคลองระบายน้าอ้อมเมือง และไม่ใช้โครงสร้าง เช่น การใช้ระบบเตือนภัย จัดทาฐานข้อมูล การประเมินความเสี่ยง การจัดตั้งเครือข่ายประสานงานโดยอาศัยการมีส่วนร่วมของหมู่บ้าน) ด้าน การเตรียมพร้อมรับภัย (เป็นการจัดทาแผนปฏิบัติการและการฝึกซ้อมแผน การติดตามสถานการณ์ การเตรียมพร้อมด้านปัจจัยส่ี การเตรียมกาลังคน วัสดุ อุปกรณ์ เคร่ืองมือเครื่องใช้ ระบบการสื่อสาร การประชาสัมพันธ์) ด้านการจัดการในภาวะฉุกเฉิน ( มีการต้ังศูนย์บัญชาการเพ่ือระดมสรรพกาลัง รวมทงั้ การประสานบูรณาการกับหน่วยงานที่เกี่ยวขอ้ งท้ังภาครัฐและเอกชน เพ่ือการรายงาน ติดตาม สถานการณ์ และขอรับการสนบั สนนุ ในกรณที ่ีเกนิ ขีดความสามารถในการรับมือกับภัยของพ้ืนที่) ด้าน การจัดการหลังเกิดภยั (มมี าตรการชว่ ยเหลอื ทางการเงินและส่ิงของบรรเทาทุกข์ การฟ้ืนฟู ส่ิงอานวย ความสะดวกเบือ้ งต้นและการฟนื้ ฟูสภาพจติ ใจ) 2.4 ด้านการติดตามรายงานผล โดยภาพรวม มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมาก หมายถึง ชาวบ้านในหมู่บ้านเส่ียงภัยในพ้ืนที่ตาบลปังหวาน อาเภอพะโต๊ะ จังหวัดชุมพร ได้ติดตามและ รายงานข้อมูลปัจจัยท่ีเป็นสาเหตุการเกิดดินถล่มและมีวิธีจัดการเพื่อลดความเส่ียงดินถล่ม และจากการ สัมภาษณ์เชิงลึก พบว่า การติดตามรายงานผลอยู่ในระดับดี มีการประชุมปรึกษาหารือ แลกเปลี่ยน ข้อมูลข่าวพยากรณ์อากาศ การแจ้งเตอื นภยั จากทางราชการ เปน็ ประจาทุกเดือน หากมีเรื่องเร่งด่วนก็ ประกาศเสยี งตามสายใหช้ าวบ้านทราบโดยทว่ั กนั ผวู้ ิจัยมีความเห็นวา่ ชาวบ้านในพื้นที่เสี่ยงภัย ตาบลปังหวาน อาเภอพะโต๊ะ จังหวัดชุมพร สามารถติดตามและรายงานผลข้อมูลความเส่ียงเพ่ือการวางแผนบริหารความเสี่ยงต่อไปได้อย่างเหมาะสม กล่าวคือ ได้มีการติดตามข่าวพยากรณ์อากาศ แต่งตั้งอาสาสมัครของหมู่บ้านเฝ้าระวังวัดปริมาณน้าฝน ระวัง สังเกตการเปล่ียนแปลงของธรรมชาติ แต่งตั้งคณะกรรมการหมู่บ้านให้เป็นผู้ประสานการติดตามและร่วมประชุม ปรกึ ษาหารอื กนั เป็นประจาทกุ เดือน ซงึ่ สอดคล้องกบั ผลการสมั ภาษณ์เชิงลึก และสอดคล้องกับผลการศึกษา ของ พรทิพย์ หนูปลอด (2552) ได้ศึกษาปัจจัยในการบริหารจัดการความเส่ียง ด้านการติดตามและ การรายงานผล ต่อการบริหารจัดการความเส่ียงจากอุทกภัยโดยอาศัยหมู่บ้านเป็นฐานบ้านหนองเรียง หมูท่ ี่ 1 ตาบลท่าขา้ ม อาเภอทา่ แซะ จงั หวัดชุมพร พบว่าความสาเรจ็ การบรหิ ารจัดการความเส่ียงจาก อุทกภัยโดยอาศัยชุมชนเป็นฐาน บ้านหนองเรียง หมู่ท่ี 1 ตาบลท่าข้าม อาเภอท่าแซะ จังหวัดชุมพร
47 ขึ้นอยู่กับปัจจัยด้านการติดตามและรายงานผล ด้วยการติดตามข่าวสารเก่ียวกับการพยากรณ์อากาศ ปรมิ าณน้าฝนและนา้ ท่า 2.5 ด้านการตรวจสอบ โดยภาพรวมมีความเหมาะสมอยู่ในระดับมาก หมายถึง ชาวบา้ นในหมู่บ้านเสีย่ งภัยในพน้ื ที่ตาบลปังหวาน อาเภอพะโต๊ะ จังหวัดชุมพร ดาเนินงานต่าง ๆ เพื่อให้เกิด ความมั่นใจเพื่อลดหรือป้องกันความเส่ียงดินถล่มท่ีอาจจะเกิดขึ้นได้ และจากการสัมภาษณ์เชิงลึก พบว่า การตรวจสอบอยู่ในระดับที่ชาวบ้านมีความม่ันใจในการลดความเส่ียง หมู่บ้านได้จัดเตรียม อปุ กรณ์ เคร่ืองมือ และบุคลากรไว้พรอ้ ม มีการตรวจสอบความถ่ีของการจดรายงานปริมาณน้าฝนซ่ึงมี ประโยชนต์ ่อการแจง้ เตอื นภยั จะทาให้สามารถเตรียมรับสถานการณ์ทอ่ี าจเกดิ ขนึ้ ในพนื้ ท่ไี ด้ ผวู้ ิจัยมคี วามเห็นว่า ชาวบ้านในพ้ืนท่ีเส่ียงภัย ตาบลปังหวาน อาเภอพะโต๊ะ จังหวัดชุมพร สามารถบริหารจัดการด้านการตรวจสอบได้อย่างเหมาะสม กล่าวคือ จัดเตรียมความพร้อมของทรัพยากรท่ีจาเป็น การจัดหาวีการป้องกันและลดผลกระทบต่าง ๆ ท่ีอาจเกิดขึ้น มีการสื่อสารให้รับรู้ข่าวสารอย่างทั่วถึงซึ่ง สอดคล้องกับผลการสัมภาษณ์เชิงลึก และสอดคล้องกับผลการศึกษาของ ชาลี เบญจวงศ์ (2550) ได้ศึกษาการรับรู้ภัยจากดินถล่มและการเตรียมความพร้อมรับภัยจากดินถล่มของประชาชนในเขต พ้ืนที่เส่ียงภัย จังหวัดหนองบัวลาภู พบว่า ตัวแปรท่ีสาคัญท่ีทาให้ประชาชน มีการรับรู้ภัยและการ เตรียมความพร้อมรับภัยแตกต่างกนั คอื การไดร้ ับขอ้ มลู ข่าวสารเก่ียวกับภัยจากดินถล่ม ประสบการณ์ และการฝึกอบรม และสอดคล้องกับผลการศึกษาของ พรทิพย์ หนูปลอด (2552) ได้ศึกษาปัจจัยในการ บรหิ ารจดั การความเส่ยี ง ด้านการตรวจสอบ ต่อความสาเร็จการบริหารจัดการความเสี่ยงจากอุทกภัย โดยอาศัยชุมชนเป็นฐาน บ้านหนองเรียง หมู่ท่ี 1 ตาบลท่าข้าม อาเภอท่าแซะ จังหวัดชุมพร พบว่า การตรวจอุปกรณ์เคร่ืองมือเคร่ืองใชเ้ ปน็ ประจาเพื่อเตรียมความพร้อมก่อนเกดิ ภยั 3. ผลการทดสอบสมมติฐาน เพื่อหาความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปรอิสระกับตัวแปรตาม คือ ปัจจัยท่ีมีผลต่อความความสาเร็จในการบริหารความเส่ียงสาธารณภัย กรณีศึกษาดินถล่มในพื้นท่ี ตาบลปงั หวาน อาเภอพะโต๊ะ จังหวัดชมุ พร ผลการวิเคราะห์ตวั แปรอิสระ 5 ตัว พบว่า มีตัวแปรอิสระ เพยี ง 4 ตัว มผี ลเชงิ บวกตอ่ ตวั แปรตามอย่างมนี ัยสาคญั ทางสถิติ คือ การตรวจสอบ การระบคุ วามเส่ียง การ ติดตามรายงานผล และการวิเคราะห์ความเสี่ยง ซึ่งสามารถอธิบายการเปล่ียนแปลงของตัวแปรตาม คือ ความสาเรจ็ ในการบริหารความเสย่ี งสาธารณภยั กรณีศึกษาดนิ ถล่มในพ้ืนที่ตาบลปังหวาน อาเภอ พะโต๊ะ จังหวัดชุมพร ได้ร้อยละ 68.0 ซ่ึงเป็นไปตามสมมติฐาน ส่วนการจัดการความเส่ียง ไม่เป็นไป ตามสมมติฐาน ผู้วิจัยมีความเห็นว่า แสดงว่ามีปัจจัยอ่ืน เช่น ข้อมูลตัวแปรด้านการจัดการความเสี่ยง อ่ืน ๆ ท่ีไม่ได้นามาพิจารณาอีก ร้อยละ 32.0 และมีค่าผิดพลาดของการคาดประมาณด้วยสมการ (Standard error of the estimate) เกี่ยวกับความสาเร็จในการบริหารความเสี่ยงสาธารณภัย กรณีศึกษาดินถล่มในพ้ืนที่ตาบลปังหวาน อาเภอพะโต๊ะ จังหวัดชุมพร เท่ากับ 5.826 ซึ่งจากการ ศกึ ษาวิจัยพบว่าหมู่บา้ นเสีย่ งภัยในพื้นท่ตี าบลปังหวาน อาเภอพะโต๊ะ จังหวดั ชมุ พร ไม่เคยเกิดดินถล่มท่ี รุนแรงมากอ่ น 4.สรุปปัญหาอุปสรรคในการบริหารจัดการความเสี่ยง พบว่าปัจจุบันมีบ้านเรือนที่อยู่อาศัย และพ้นื ท่เี กษตรกรรมตงั้ อาศัยอยูใ่ กล้ท่รี าบลมุ่ ใกล้เชงิ เขา แม่นา้ และลาคลอง ชาวบ้านบางส่วนยังมีการ บุกรกุ ตัดไมท้ าลายป่าบนภูเขาเพื่อประโยชน์ในการดารงชีพ จึงเป็นการยอมรับและอยู่กับความเสี่ยงดินถล่ม แตช่ าวบ้านมคี วามรคู้ วามเข้าใจเกี่ยวกับดินถล่มในระดับดี จึงได้เตรียมความพร้อมไว้รองรับเหตุการณ์
48 ที่คาดว่าจะข้ึน รวมท้ังปัจจุบันสภาพภูมิอากาศเปลี่ยนแปลงไม่เป็นไปตามฤดูกาล ไม่สามารถ คาดการณ์ฤดูฝนท่ีแน่นอน จึงไม่มีข้อมูลด้านการจัดการความเส่ียงท่ีเป็นจริงและน่าเชื่อถือ ประกอบ กับไม่ได้ฝึกซ้อมแผนการป้องกันและแก้ไขปัญหาดินถล่มประจาปี เพราะงบประมาณมีจากัด และการ เปล่ยี นผบู้ ริหารท้องถน่ิ ซ่ึงสอดคลอ้ งกับผลการศึกษาของ แสงจันทร์ ลิ้มจิรกาล (2551) ได้ศึกษาวิจัย โครงการการประเมินสภาวะความรุนแรงสภาพภูมิอากาศของประเทศไทย : การวิเคราะห์ความเส่ียง และความล่อแหลมของพื้นที่วิกฤติ พบการเปล่ียนแปลงของดัชนีความรุนแรงของสภาพภูมิอากาศใน ประเทศไทย ด้านส่ิงแวดล้อมทางกายภาพ เศรษฐกิจและสังคม ได้เสนอแนวทางและวิธีการที่ เหมาะสมในการเตรยี มความพร้อมในการรับมือ การป้องกันการปรับตัว รวมท้ังการลดผลกระทบจาก สภาวะความรุนแรงของลมฟ้าอากาศและสภาพภูมิอากาศ ทั้งในภาพรวมของประเทศและในระดับ ท้องถิ่น เพ่ือให้ได้ข้อมูลท่ีถูกต้องและน่าเช่ือถือท่ีสามารถนาไปสู่การวางแผนการดาเนินการ การ จัดการในการแกไ้ ข และนาไปปฏิบตั ิให้เกิดการบรรเทาหรือหยุดยั้งผลกระทบและความเสียหายท่ีอาจ เกิดขึ้นไดอ้ ย่างเปน็ รูปธรรมและทนั ตอ่ เหตุการณ์ ขอ้ เสนอแนะสาหรับการนาผลไปใช้ จากผลการวิจัยคร้ังนี้ พบว่า ความสาเร็จในการบริหารความเส่ียงสาธารณภัย กรณีดินถล่ม ในพ้ืนที่ตาบลปังหวาน อาเภอพะโต๊ะ จังหวัดชุมพร โดยภาพรวมอยู่ในระดับดี อย่างไรก็ตาม เพ่ือให้ การบริหารความเสีย่ งสาธารณภัย กรณีดินถล่มในพ้ืนท่ีตาบลปังหวาน อาเภอพะโต๊ะ จังหวัดชุมพร มี ประสิทธิภาพมากขึ้น และสอดคล้องกับความต้องการของชาวบ้านในพื้นท่ี ผู้วิจัยจึงขอเสนอแนะ สาหรับการนาผลไปใช้ ดังนี้ 1. สนับสนุนให้มีการฝึกซ้อมแผนการป้องกันและบรรเทาอุทกภัย วาตภัย และดินถล่ม ท้ัง ในระดบั หมบู่ า้ นและระดับตาบลอย่างสม่าเสมออย่างน้อย ปีละ 1 คร้ัง ก่อนที่ช่วงฤดูฝนจะมาถึง เพื่อ เตรียมความพร้อมในการปอ้ งกันและลดผลกระทบต่อเหตุการณด์ ินถล่ม 2. ส่งเสริมสนับสนุนให้มีการนาหญ้าแฝกมาปลูกเพื่อป้องกันการชะล้างพังทลายของดิน ตามแนวทางพระราชดาริ พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ฯ 3. จัดให้มีอาสาสมัครหน่วยกู้ชีพกู้ภัยประจาตาบล เพ่ือเป็นหน่วยเผชิญเหตุหน่วยแรกท่ีจะ สามารถป้องกันและลดผลกระทบต่อเหตุการณ์ภัยดินถล่ม รวมทั้งภัยอื่น ๆ ได้อย่างรวดเร็วก่อนท่ี หน่วยงานราชการที่เกย่ี วข้องจะเข้ามาถึง ขอ้ เสนอแนะสาหรบั การวิจัยคร้งั ตอ่ ไป เพื่อเป็นแนวทางในการศึกษาครั้งต่อไป ผู้วิจัยขอเสนอแนะประเด็นที่น่าศึกษา ที่คาดว่าจะเป็นประโยชน์ต่อผู้ที่จะทาการศึกษาการบริหารจัดการความเสี่ยงสาธารณภัย กรณี ดินถล่มในพ้ืนท่ีที่มีสภาพแวดล้อมคล้ายคลึงกันได้ รวมท้ังอาจเป็นแนวทางสาหรับใช้ในการวางแผน เตรียมป้องกัน แก้ไขปัญหาและลดผลกระทบทีเ่ หมาะสมกบั พน้ื ที่ท้องถน่ิ ของตนได้ ดงั น้ี 1. ควรตรวจสอบข้อมูลที่มีความถูกต้องเป็นปัจจุบันและทันสมัย ประกอบกับการ พิจารณาถงึ รายละเอียดต่อการบันทึกข้อมลู ของหนว่ ยงาน ซง่ึ อาจแตกตา่ งกนั ตามรูปแบบการทางาน 2. ควรศึกษาตัวแปรอื่น ๆ ที่มีผลต่อความสาเร็จในการบริหารจัดการจัดการความ เส่ยี งสาธารณภยั กรณดี นิ ถลม่ เช่น ความค้มุ ค่าในการจัดการความเสยี่ ง นโยบายภาครฐั เป็นตน้
บรรณานกุ รม กรมทรัพยากรธรณี. กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและส่งิ แวดลอ้ ม.//(2553). เครอื ขา่ ยแจง้ เหตธุ รณี พิบตั ภิ ยั จงั หวัดชุมพร. กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภยั .//กองเผยแพร่และประชาสัมพันธ.์ //(2550, พฤศจิกายน). การ จดั การสาธารณภัยของไทย. เรียนรู้จดั การภยั พิบัติ, 27(1398), 8-9. กรมปอ้ งกันและบรรเทาสาธารณภยั . สานักวจิ ยั และความรว่ มมอื ระหว่างประเทศ. ศนู ยเ์ ทคโนโลยี สารสนเทศ. (2553). การประยุกต์ใช้ระบบสารสนเทศภมู ิศาสตร์เพอ่ื การวเิ คราะหแ์ ละ วางแผนจัดการพื้นที่เสยี่ งภัยดินถล่ม/น้าปา่ ไหลหลากกรณีศึกษาอา้ เภอดา่ นซา้ ย จังหวัดเลย. กรมอุตนุ ิยมวทิ ยา. (2553). การเรียนรสู้ าธารณภยั ของประเทศไทย. กระทรวงทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดล้อม. กรมทรัพยากรธรณี. (2553). คมู่ อื การป้องกนั ธรณี พิบตั ภิ ัยจากดนิ ถล่มและบัญชรี ายช่ือหมู่บา้ นเส่ียงภัยดนิ ถล่มภาคใต้. (พิมพ์ครง้ั 3 ฉบบั ปรบั ปรงุ ). กรุงเทพฯ : ม.ป.พ. กระทรวงมหาดไทย. กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภยั . (2554). แผนยุทธศาสตร์ กรมป้องกนั และบรรเทาสาธารณภยั พ.ศ.2555-2559. กระทรวงมหาดไทย. กรมปอ้ งกันและบรรเทาสาธารณภัย. (2550) . พระราชบญั ญตั ิป้องกันและ บรรเทาสาธารณภัย พ.ศ. 2550. กระทรวงมหาดไทย. กรมป้องกนั และบรรเทาสาธารณภยั . (2552). แผนบริหารความเสย่ี งกรม ปอ้ งกันและบรรเทาสาธารณภยั ปงี บประมาณ พ.ศ.2552. กระทรวงมหาดไทย. กรมป้องกนั และบรรเทาสาธารณภัย. (2552). แผนเฉพาะกิจป้องกนั และ บรรเทาอุทกภยั วาตภัย และดินถลม่ ปี 2552. กระทรวงมหาดไทย. กรมปอ้ งกนั และบรรเทาสาธารณภัย. (2549). คมู่ อื แนวทางการปฏบิ ตั ิงาน ส้าหรับผู้ปฏิบตั ิงานภาคสนามในการจัดการความเส่ยี งจากภยั พิบัตโิ ดยอาศัยชุมชนเป็น ฐานในประเทศไทย. กาญจนา ศรเทยี น , กนกธาดา ทิโน และเอกลักษณ์ หาพทุ ธา. (2549). การวเิ คราะหป์ จั จัยเพื่อ ก้าหนดพ้ืนท่เี ส่ียงแผ่นดนิ ถล่มโดยใช้ระบบสารสนเทศภมู ิสาสตร์และการสา้ รวจระยะไกล. สารนพิ นธว์ ทิ ยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการจดั การทรัพยากรธรรมชาตแิ ละส่ิงแวดล้อม มหาวิทยาลยั นเรศวร. เกษมศรี มานมิ นต์. (2549). การเกดิ แผน่ ดินถลม่ เนอ่ื งมาจากการใชป้ ระโยชนท์ ี่ดินสา้ หรับการปลูก พืชบริเวณลมุ่ นา้ ลา้ พระเพลิงตอนบน อา้ เภอวังน้าเขยี ว จงั หวดั นครราชสมี า. ชาลี เบญจวงศ์. (2549). การรับร้ภู ยั จากดนิ ถล่มและการเตรยี มความพร้อมรับภยั จากดนิ ถลม่ ของประชาชนในเขตพน้ื ทเี่ ส่ียงภยั จังหวดั หนองบัวลา้ ภู. วทิ ยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหา บัณฑติ สาขาสังคมสาสตรเ์ พื่อการพัฒนา มหาวทิ ยาลัยราชภัฏเลย. ชมุ นุมสหกรณ์ออมทรัพย์แหง่ ประเทศไทย จากดั . (2553). คมู่ ือการควบคมุ ภายในและการบรหิ าร ความเสย่ี งสหกรณอ์ อมทรัพย์.
50 เบญจา รงุ่ เรืองศิลป.์ (2550). การบรหิ ารจดั การความเสี่ยง:เกยี รตบิ ัตรคุณภาพของห้องสมดุ . สานกั หอสมุด มหาวทิ ยาลัยทักษิณ. 7(2). 31-37 พรทพิ ย์ หนปู ลอด. (2552). การบรหิ ารจดั การความเสย่ี งจากอุทกภยั โดยอาศยั ชุมชนเป็นฐาน กรณศี ึกษาพนื้ ทหี่ มู่ท่ี1 บ้านหนองเรียง ตา้ บลท่าขา้ ม อ้าเภอทา่ แซะ จังหวดั ชุมพร. สาร นิพนธ์รัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต สาขานโยบายสาธารณะ มหาวทิ ยาลัยราชภัฎบา้ น สมเดจ็ เจ้าพระยา. มหาวทิ ยาลยั ราชภฎั บา้ นสมเดจ็ เจา้ พระยา. บัณฑิตวทิ ยาลัย. (2555). ค่มู ือการพิมพ์สารนพิ นธ์ วิทยานิพนธ์และดษุ ฎนี ิพนธ์. (พมิ พ์ครั้ง 2). กรงุ เทพฯ : มหาวทิ ยาลยั . สมบัติ อย่เู มือง. (2549). การประยุกตใ์ ช้ระบบสารสนเทศภูมศิ าสตร์ (GIS) และข้อมลู จากการ ส้ารวจระยะไกล (Remote Sensing). ภาควชิ าธรณวี ทิ ยา คณะวทิ ยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์ มหาวทิ ยาลยั . สชุ าติ ประสทิ ธริ์ ัฐสนิ ธุ์ (2548) การใชส้ ถิติในงานวจิ ยั อย่างถกู ตอ้ งและได้มาตรฐานสากล พิมพค์ รงั้ ท่ี 4 กรงุ เทพมหานคร หา้ งหุ้นส่วนจากดั สามลดา. สชุ าติ ประสทิ ธิร์ ัฐสินธุ์ และกรรณิการ์ สุขเกษม(2551) วิธวี ทิ ยาการวิจยั เชิงคณุ ภาพ:การวิจยั ปัญหา ปจั จุบนั และการวจิ ัยอนาคตกาล พมิ พ์คร้ังท่ี2 กรุงเทพมหานคร. แสงจันทร์ ลิ้มจริ กาล. (2551). โครงการการประเมนิ สภาวะความรุนแรงสภาพภูมอิ ากาศของ ประเทศไทย:การวิเคราะหค์ วามเส่ียง และความล่อแหลมของพ้ืนที่วิกฤติ. กรุงเทพฯ : สถาบันวจิ ัยสภาวะแวดล้อม จฬุ าลงกรณ์มหาวทิ ยาลัย. สานกั งานคณะกรรมการพฒั นาระบบราชการ. (2549). การวเิ คราะหแ์ ละการบรหิ ารความเสย่ี ง . สานกั งานปลดั กระทรวงมหาดไทย. หน่วยตรวจสอบภายใน. (2550). คู่มือการบริหารความเสยี่ ง สานกั งาน ปลัดกระทรวงมหาดไทย. สานักงานปอ้ งกันและบรรเทาสาธารณภยั จังหวัดชมุ พร. (2554). แผนเฉพาะกิจป้องกันแกไ้ ข ปญั หาอุทกภยั วาตภัย และดนิ ถล่ม จังหวดั ชุมพร ปี 2556.
ภาคผนวก [T5yp1e a quote from the docu ment or the summ ary of an interes ting point. You can positio n the text box anywh ere in the docu ment. Use the Drawin g Tools tab to chang e the format ting of the pull quote text
52 แบบสอบถามเพ่ือการศึกษาวิจยั เร่ือง ปจั จยั ที่มีผลตอ่ ความสาเรจ็ ในการบริหารจัดการความเส่ียงสาธารณภัย กรณีศึกษาดินถลม่ ในพนื้ ทีต่ าบลปังหวาน อาเภอพะโตะ๊ จังหวัดชุมพร คาชี้แจง การศึกษาในคร้ังนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยและความสาเร็จในการบริหาร ความเส่ียงสาธารณภัย กรณีศึกษาดนิ ถลม่ ในพ้นื ท่ตี าบลปงั หวาน อาเภอพะโตะ๊ จังหวัดชมุ พร ดังน้ัน ผู้วิจัยใคร่ขอความอนุเคราะห์จากท่านในการให้ข้อมูลท่ีเป็นจริง และ สอดคล้องกับความเป็นจริง เพ่ือผู้ศึกษาจะได้นาข้อมูลที่ได้รับจากท่าน มาใช้เป็นแนวทางเบื้องต้น ให้แก่จังหวัดชุมพรและจังหวัดใกล้เคียง ในการวางแผนบริหารจัดการความเสี่ยงภัยดินถล่ม และใช้ เปน็ แนวทางเตรยี มป้องกนั ลดปจั จัยความเส่ียงในการเกิดภัยดินถล่ม สามารถดาเนินการแก้ไขปัญหา และลดผลกระทบ ให้เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ รวดเร็ว และทันต่อเหตุการณ์ และผู้ศึกษา ขอบพระคณุ ผตู้ อบแบบสอบถามมา ณ โอกาสนี้ด้วย สจุ ิรา บุญญแพทย์ นกั วิทยาศาสตรช์ านาญการพิเศษ สงั กดั สานักงานป้องกนั และบรรเทาสาธารณภัยจงั หวดั ระนอง นักศกึ ษาหลกั สูตร นักบรหิ ารงานป้องกนั และบรรเทาสาธารณภยั (นบ.ปภ.) ร่นุ 10 วิทยาลัยป้องกนั และบรรเทาสาธารณภัย กรมปอ้ งกนั และบรรเทาสาธารณภัย กระทรวงมหาดไทย
53 แบบสอบถาม เร่ือง ปจั จยั ทีม่ ีผลต่อความสาเร็จในการบริหารจัดการความเสย่ี งสาธารณภยั กรณีศกึ ษาดินถลม่ ในพ้นื ทีต่ าบลปังหวาน อาเภอพะโต๊ะ จังหวัดชุมพร สว่ นท่ี 1 ขอ้ มูลทั่วไปของผ้ตู อบแบบสอบถาม คาชแ้ี จง โปรดทาเครอื่ งหมาย ลงใน หนา้ ขอ้ ความท่ีตรงกับข้อมูลสว่ นตัวของท่าน 1. เพศ ��� ชาย ��� หญงิ 2. อายุ ��� 20 – 30 ปี ��� 31 – 40 ปี ��� 41 – 50 ปี ��� 51 – 60 ปี ��� อายุมากกวา่ 60 ปี 3. ระดบั การศึกษา ��� ประถมศึกษา ��� มธั ยมศกึ ษาตอนตน้ ��� มัธยมศึกษาตอนปลาย/ปวช. ��� อนุปริญญา/ปวส. ��� ปริญญาตรีหรอื สงู กวา่ 4. สถานภาพสมรส ��� โสด ��� สมรส ��� หม้าย 5. อาชีพ ��� รับราชการ/รฐั วิสาหกิจ ��� เกษตรกรรม ��� คา้ ขาย/ธรุ กจิ ส่วนตัว ��� รบั จา้ งทว่ั ไป ��� แม่บา้ น
54 ส่วนที่ 2 ปจั จัยการบรหิ ารความเสี่ยงสาธารณภยั กรณศี ึกษาดนิ ถล่มในพื้นที่ตาบลปงั หวาน อาเภอพะโต๊ะ จังหวดั ชุมพร คาชแ้ี จง ใหท้ า่ นทาเครอื่ งหมายลงในช่องข้อความทท่ี ่านเหน็ วา่ ตรงกบั ความเป็นจริงมากทส่ี ดุ เพยี งคาตอบเดยี วในช่องท่กี าหนดให้ ปจั จยั ในการบริหารจดั การความเส่ียง ระดับความคดิ เห็น (Risk Management) 1. การระบุความเสย่ี ง มาก มาก ปาน น้อย น้อย ทสี่ ุด กลาง ท่สี ุด 1. 1 ท่านคิดว่า การก่อสร้าง ขุดหรือตัดถนนในบริเวณเชิง เขา การขุด เหมือง และการระเบดิ หนิ เป็นสาเหตุสาคัญที่อาจทาใหเ้ กิดดินถล่ม 1.2 ท่านคิดว่า การตัดไม้ทาลายป่า การทาเกษตรในพื้นที่ลาดชัน การทาลายหน้าดินเปน็ สาเหตสุ าคัญท่ีอาจทาให้เกิดดนิ ถล่ม 1.3 ท่านคิดว่าในช่วงฤดูมรสุมท่ีมีฝนตกหนักติดต่อกันหลายวัน บนภูเขาท่ีมีความลาดชันสูงและขาดพันธุ์ไม้ปกคลุมโอกาสท่ีจะ เกดิ แผ่นดนิ ถลม่ จะสงู มาก 1.4 ท่านคิดว่าการต้ังบ้านเรือนหรือสิ่งก่อสร้างต่าง ๆ ท่ีกีด ขวางทางนา้ ทาใหเ้ สยี่ งตอ่ การเกิดดนิ ถลม่ ได้ 1.5 ท่านคิดว่าหมู่บ้านท่ีต้ังอยู่บริเวณที่ราบเชิงเขาและท่ีลุ่มท่ีอยู่ติด หรอื ใกลภ้ เู ขามคี วามเสยี่ งภยั สูงท่จี ะไดร้ บั อนั ตรายจากการเกิดดนิ ถล่ม 2. การวเิ คราะหค์ วามเส่ียง 2.1 ท่านคิดว่าดินถล่มเป็นภัยที่เกิดขึ้นอย่างฉับพลันไม่สามารถ เตรียมรับมือได้ทัน จึงเป็นสาเหตุให้เกิดความเสียหายต่อชีวิต ทรัพย์สิน ผลผลิตทางการเกษตรและส่งิ สาธารณูปโภค 2.2 ท่านคิดว่า ดินถล่มท่ีมีระยะเวลาการเกิดเป็นเวลานาน จะยิ่งส่งผล ตอ่ ความเสียหายทางด้านชวี ติ และทรัพยส์ ินต่าง ๆ มากขนึ้ 2.3 ท่านคิดว่า ช่วงฤดมู รสมุ เปน็ ปัจจัยสาคัญที่เกี่ยวข้องกับขนาดความ รุนแรงของการเกิดดินถล่ม เพราะเป็นช่วงท่ีมีฝนตกมากทาให้มวลดินอุ้ม นา้ และมีการไหลบ่าของน้าอย่างรุนแรง 2.4 ท่านคิดว่า อัตราการไหลบ่าของน้าจากภูเขาสูงท่ีมีความเร็วรุนแรง เช่ียวกรากจะส่งผลให้เกิดพลังอานาจพังทลายที่รุนแรง และก่อให้เกิด ความสญู เสยี ตอ่ ชีวิต สุขภาพ และทรพั ย์สนิ เปน็ จานวนมากตามมา 2.5 ท่านคิดว่าบ้านเรือนที่ต้ังอยู่ใกล้บริเวณแม่น้า ลาคลอง รวมถึงท่ีลาด เชิงเชิงเขา ที่ราบลุ่มต่าเมื่อเกิดดินถล่มจะได้รับความเสียหายทั้งหลังและ มีผู้บาดเจ็บหรอื เสยี ชวี ิตได้มากกว่า
55 ปจั จัยในการบรหิ ารจัดการความเสย่ี ง ระดับความคิดเห็น (Risk Management) มาก มาก ปาน น้อย นอ้ ย ท่สี ดุ กลาง ทสี่ ดุ 3.การจัดการความเสย่ี ง 3.1ท่านคิดว่าการจัดทาโครงสร้างป้องกันดินถล่มให้แก่หมู่บ้าน เช่น การปรับสภาพความลาดชัน การปรับเปล่ียนร่องน้า เลยี นแบบธรรมชาติ สามารถบรรเทาความรุนแรงของการเกิดดิน ถล่มได้ 3.2 ท่านคดิ วา่ การอพยพย้ายถ่ินไปอยู่ท่ีปลอดภัยอย่างถาวร เป็น วิธีท่ีดีท่ีสุดในการหลีกเลี่ยงความเสี่ยงภัยและเป็นป้องกันความ สญู เสยี ท่จี ะเกดิ ข้ึน 3.3 ท่านคิดว่า การป้องกันมิให้มีการตัดไม้ทาลายป่า พร้อมทั้ง การปลูกตน้ ไม้ทดแทนสามารถป้องกันและลดความเส่ียงจากการ เกิดดนิ ถล่มได้ 3.4 ท่านคิดว่าการเฝ้าระวังติดตามพยากรณ์อากาศจากกรม อุตุนิยมวิทยาและมีเครือข่ายแจ้งเตือนเก่ียวกับการเกิดดินถล่ม เป็นวิธีหนึ่งที่สามารถป้องกันและลดผลกระทบท่ีอาจเกิดจากดิน ถลม่ ได้ 3.5 ท่านคิดว่า การจัดทาแผนป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย หมู่บ้านและการฝึกซ้อมแผนอย่างสม่าเสมอทาให้มีความรู้เท่าทัน ภัยและสามารถปฏิบัติตนให้รอดพ้นจากอันตรายเมื่อเกิดดินถล่ม ข้ึนมา 4. การติดตามรายงานผล 4.1 ทา่ นคิดว่าการจัดทาบัญชีครวั เรอื น สารวจจานวนประชากร ในพ้ืนที่เสยี่ งภัยดนิ ถลม่ ของหมูบ่ า้ นใหเ้ ป็นปจั จุบนั อยู่เสมอจะ ชว่ ยให้การวางแผนจดั การความเส่ยี งเปน็ ไปอยา่ งมปี ระสิทธภิ าพ 4.2 ทา่ นไดเ้ ขา้ ร่วมประชมุ ปรึกษาหารือร่วมกันในหมู่บา้ น เกี่ยวกับการป้องกนั และแก้ไขปัญหาดนิ ถลม่ ที่จะเกิดขน้ึ อย่าง ต่อเน่อื ง เชน่ การของบประมาณสนบั สนุนจากภาครฐั ข้อตกลง เกีย่ วกบั การอนรุ กั ษป์ ่าไม้ ปลกู พชื ทดแทน 4.3 ท่านและเพ่ือนบ้านมีการติดตามข้อมูลข่าวสารการปอ้ งกนั และบรรเทาภยั ดินถล่มจากทางราชการและแลกเปลย่ี นความรู้ซึ่ง กนั และกันอยา่ งต่อเน่ือง
56 ปัจจยั ในการบรหิ ารจดั การความเสี่ยง ระดับความคิดเห็น (Risk Management) มาก มาก ปาน นอ้ ย น้อย ทีส่ ุด กลาง ท่สี ดุ 4. การติดตามรายงานผล 4.4 ท่านคิดว่าการติดตามสภาวะอากาศ การรายงานข้อมูลการ เฝ้าระวังภัย การทบทวนแผนการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย ของหมู่บา้ นเปน็ ประจาทกุ เดือนและสม่าเสมอจะทาให้ทราบข้อมูล เพือ่ การจัดการภัยไดอ้ ย่างถกู ตอ้ งเหมาะสม 4.5 ในหมู่บ้านของท่าน มีคณะกรรมการติดตามประสานงานกับ องค์การบริหารส่วนตาบล และหน่วยงานป้องกันและบรรเทา สาธารณภัยเกี่ยวกับการให้ความช่วยเหลือขณะเกิดภัยและ ภายหลังเกิดภัย 5. การตรวจสอบ 5.1 ท่านมีการตรวจสอบข้อมูลข่าวสารเก่ียวกับพยากรณ์อากาศ ปริมาณน้าฝนและปริมาณน้าท่าจากสื่อต่าง ๆ เช่น วิทยุ โทรทัศน์ หรือเสียงตามสายของหมู่บ้านเปน็ ประจา 5.2 ในหมู่บ้านของท่าน มีการจัดตั้งเวรยามเฝ้าระวังดินถล่มและ เม่อื ฝนตกหนัก มีการจดรายงานปรมิ าณน้าฝน เฝ้าสงั เกตสญั ญาณ ทางธรรมชาติ เช่น ระดับน้าในห้วย ลาคลองเพ่ิมสูงขึ้นรวดเร็ว เปล่ียนสี มีเสยี งดงั ผิดปกติมาจากภูเขาสูง 5.3 ท่านให้ความร่วมมือกับหมู่บ้านในการร่วมกันดูแลไม่ตัดไม้ ทาลายป่า ปลกู พชื ทดแทน ปลูกพชื คลุมดินรกั ษาสภาพหน้าดนิ 5.4 ในหม่บู ้านของท่าน มีการจัดทาแผนเผชิญเหตุและแผนอพยพ ประชาชนจากภยั ดนิ ถลม่ กาหนดเสน้ ทางไปยงั พืน้ ทีป่ ลอดภยั 5.5 หมู่บ้านของท่านได้สารวจ ตรวจสอบ อุปกรณ์ เครื่องมือ เครื่องใช้ที่จาเป็นให้สามารถใช้การได้ทันทีเมื่อเกิดสถานการณ์ ดนิ ถลม่ ในหมบู่ ้าน
57 แบบสอบสว่ นท่ี 3 ปจั จยั ที่มีผลตอ่ ความสาเร็จในการบริหารความเสีย่ งสาธารณภัย กรณีศกึ ษาดินถลม่ ในพืน้ ท่ีตาบลปังหวาน อาเภอพะโตะ๊ จังหวัดชมุ พร ปจั จัยที่มีผลต่อความสาเรจ็ ในการบริหารจัดการความเสี่ยง ระดับความคิดเหน็ (Risk Management) 6. ประสิทธิภาพในการบรหิ ารงาน มาก มาก ปาน น้อย น้อย ที่สดุ กลาง ที่สุด 6.1 ทา่ นเห็นดว้ ยหรอื ไม่วา่ การอบรมใหช้ าวบ้านมีความรู้ความ เข้าใจเกี่ยวกับสาธารณภัยและเตรียมพร้อมรบั มือจะชว่ ยเสรมิ สร้าง และเพิ่มพนู ความสามารถในการลดความเสี่ยงต่อการเกิดภัย 6.2 ท่านคิดว่าการจัดเตรียมกาลังคน และอุปกรณ์เคร่ืองมือที่ จาเปน็ ตา่ ง ๆ ไว้ให้พร้อมรบั มือกับภัยท่ีอาจจะเกิดได้ตลอดเวลาช่วย ให้สามารถแกไ้ ขปัญหาได้อย่างมีประสิทธภิ าพ 6.3 ทา่ นเหน็ ดว้ ยอยา่ งไรว่ามีความจาเป็นท่ปี ระชาชนต้องมีส่วนร่วม และปฏิบัติการป้องกันและบรรเทาความรุนแรงจากดินถล่ม โดยไม่ ต้องรอใหท้ างราชการดาเนินงานเพียงลาพัง จะบรรเทาความรุนแรง ภยั ดินถลม่ ได้ 6.4 ท่านคิดว่าในช่วงฤดูมรสุม ควรมีการเฝ้าระวังการเกิดดินถล่ม เชน่ การตดิ ตามข่าวพยากรณอ์ ากาศ สงั เกตระดบั น้าและสีของน้า ในแม่นา้ หว้ ย ลาคลอง ตลอด 24 ชวั่ โมง 6.5 ท่านคิดว่าหน่วยงานราชการได้ให้ความช่วยเหลือในด้านต่าง ๆ ท้ังระยะก่อนเกิด ขณะเกิด ภายหลังภัยส้ินสุด และตรงกับความ ต้องการของชาวบา้ นจะช่วยบรรเทาความสญู เสียได้ 7. ความรวดเร็วในการแก้ไขปญั หา 7.1 ในหมู่บ้านของท่านเตรียมความพร้อมอุปกรณ์ เครื่องมือท่ี จาเป็นรวมทั้งชาวบ้านมีความรู้ความเข้าใจซ่ึงจะสามารถแก้ไข สถานการณ์ภัย ดนิ ถลม่ ไดอ้ ย่างรวดเร็วลดความสญู เสยี ที่เกิดขึน้ ได้ 7.2 ในหมูบ่ า้ นของท่านมรี ะบบการสอื่ สารทดี่ ีและเพียงพอ เพือ่ การ ประชาสัมพันธแ์ ละตดิ ต่อประสานองค์กรเครือข่าย 7.3 ท่านคิดว่า คนในครอบครัวของท่านทราบถึงวิธีปฏิบัติตนและมี ความพร้อมในการอพยพ ขนย้ายส่ิงของ หลบภัยเมือ่ เกดิ ดนิ ถล่ม 7.4 ท่านคิดว่าการจัดตั้งอาสาสมัครป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย จะช่วยปอ้ งกันและแก้ไขปญั หาดินถลม่ 7.5 ทา่ นคิดวา่ การใหค้ วามช่วยเหลอื ของหนว่ ยงานราชการภายหลัง เกิดภัย เช่น ส่งเสริมอาชีพ ซ่อมแซมส่ิงสาธารณูปโภค จะช่วยให้ ช่วยบรรเทาความเดือดรอ้ นของประชาชนได้รวดเร็วยิ่งขึน้
58 ปัจจยั ที่มีผลต่อความสาเร็จในการบริหารจดั การความเสี่ยง ระดับความคิดเห็น (Risk Management) มาก มาก ปาน นอ้ ย นอ้ ย 8. การอานวยการแบบบรู ณาการ ทีส่ ดุ กลาง ที่สดุ 8.1 ท่านคิดวา่ หนว่ ยงานท่ใี ห้ความรเู้ ม่ือเกดิ ภยั และประสานให้ ความช่วยเหลอื คอื สานักงานป้องกนั และบรรเทาสาธารณภัย จงั หวดั 8.2 ทา่ นคดิ วา่ ควรรวมกลมุ่ จัดตั้งคณะกรรมการป้องกันและ บรรเทาสาธารณภัยภายในหมู่บา้ น เพือ่ เป็นศูนยก์ ลางประสานให้ ความช่วยเหลอื กนั เองในหมบู่ ้าน ก่อนท่ีจะรอใหห้ นว่ ยงานราชการ ชว่ ยเหลอื 8.3 ท่านคิดว่าหมู่บ้านใกล้เคียงสามารถให้การสนับสนุนช่วยเหลือ หมบู่ า้ นของทา่ นเม่ือเกิดสถานการณ์ภัยดนิ ถลม่ 8.4 ท่านคิดว่า หน่วยงานภาครัฐ จะสนับสนุนอุปกรณ์ เคร่ืองมือ งบประมาณให้กับหมู่บ้าน เพื่อใช้ในการช่วยเหลือด้านการป้องกัน และบรรเทาสาธารณภยั 8.5 ท่านคิดว่า เม่ือเกิดสถานการณ์ท่ีหมู่บ้านไม่สามารถรับมือได้ หน่วยงานราชการฐ เอกชน จะใหก้ ารชว่ ยเหลอื เบ้ืองต้น เช่น ท่ีพัก ช่วั คราว อาหาร น้าดืม่ ยารกั ษาโรค รวมถงึ สงิ่ ของอุปโภคทจี่ าเปน็
59 แบบสัมภาษณ์ ปจั จัยที่มผี ลต่อความสาเรจ็ ในการบรหิ ารจดั การความเสี่ยงสาธารณภัย กรณศี กึ ษาดินถลม่ ในพนื้ ท่ีตาบลปังหวาน อาเภอพะโตะ๊ จังหวดั ชุมพร แบบสัมภาษณส์ าหรับผ้บู รหิ ารระดับตาบล อาสาสมคั รป้องกันภยั ฝ่ายพลเรือน และประชาชน ในพืน้ ที่ตาบลปงั หวาน อาเภอพะโตะ๊ จังหวดั ชุมพร ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ ชอ่ื - สกุล......................................................................................................................... ........................ เพศ…………………………. อายุ…………………..…ปี ระดบั การศกึ ษา……………………………………….. 1. ฤดูกาลเป็นปัจจัยหน่ึง ท่ีเกี่ยวข้องกับขนาดความรุนแรงของการเกิดดินถล่มโดยเฉพาะในช่วง ฤดูฝน ซ่ึงเป็นช่วงท่ีมีปริมาณน้ามากทาให้เกิดการไหล่บ่าของน้าอย่างรุนแรง ความเส่ียงใดบ้างท่ีอาจ เกดิ ขึ้นแลว้ มีผลกระทบตอ่ หมูบ่ ้าน ระบไุ ดอ้ ย่างไร มีปญั หาอย่างไร และควรแก้ไขอยา่ งไร………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. ลักษณะทีต่ ง้ั ของหมบู่ า้ นในตาบลปงั หวาน เปน็ เทอื กเขาสลับซับซ้อน เป็นท่รี าบลมุ่ อยู่บา้ ง บ้านเรือนตงั้ อยู่ใกล้เชงิ เขา ท่ีราบลุ่ม รมิ แมน่ า้ ลาคลอง และมกี ารใช้ประโยชน์ท่ดี ินเพื่อการ เกษตรกรรม ทาใหเ้ สยี่ งต่อการเกดิ ดนิ ถล่มอย่างไร ควรแก้ไขอยา่ งไร……………………………................... ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. การจัดฝึกซ้อมแผนป้องกันสาธารณภัยในหมู่บ้าน เพื่อให้ชาวบ้านมีความรู้ความเข้าใจในวิธีปฏิบัติ ตนเม่ือเกิดสถานการณ์ภัยดินถล่ม มีประโยชน์ในการบริหารจัดการสาธารณภัยอย่างไร มีปัญหา อุปสรรคอยา่ งไร ควรแกไ้ ขอย่างไร……………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. ในพื้นท่อี งค์การบริหารส่วนตาบลปังหวาน ชาวบ้านมกี ารติดตามข้อมูลข่าวพยากรณ์อากาศ การ แจ้งเตอื นภยั จากหน่วยงานราชการ เช่น กรมอตุ ุนยิ มวิทยา กรมทรัพยากรธรณี กรมปอ้ งกันและ บรรเทาสาธารณภยั โดยวิธใี ด มปี ญั หาอปุ สรรคอยา่ งไร ควรแก้ไขอย่างไร…………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 5. ความถ่ีของการจดรายงานปริมาณน้าฝน มีประโยชน์ต่อการแจ้งเตือนภัย และการเตรียมความ พรอ้ มในการบริหารจดั การภยั ดินถลม่ อย่างไร มีปัญหาอปุ สรรคอยา่ งไร ควรแก้ไขอย่างไร……………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 6. ประสิทธิภาพของคณะกรรมการหมู่บ้าน มีการตรวจสอบความพร้อมของอุปกรณ์ในการบริหาร จัดการสาธารณภัย และรับมือกับภัยพิบัติอย่างไร (ก่อนเกิดภัย) และมีปัญหาอุปสรรคอย่างไร ควรแกไ้ ขอย่างไร………………………………………………………………………………………...................................
60 -2- 7. ระยะเวลาในการแกไ้ ขปัญหาของคณะกรรมการหมู่บา้ น ตรงกับความต้องการของประชาชนหรือไม่ อย่างไร และมปี ัญหาอปุ สรรคอย่างไร ควรแก้ไขอยา่ งไร……………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 8. ในกรณีท่ีเกิดดินถล่มในหมู่บ้าน คณะกรรมการหมู่บ้าน สามารถอานวยการและประสานงานกับ หน่วยงานภายนอกได้รวดเร็ว และมีประสิทธิภาพหรือไม่อย่างไร โดยวิธีการใด และมีปัญหาอุปสรรค อยา่ งไร ควรแกไ้ ขอยา่ งไร….……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………..
61 แบบการเสนอโครงร่างการศกึ ษาวิจัยสว่ นบุคคล (Proposal) หลกั สตู รนกั บรหิ ารงานป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย (นบ.ปภ.) รุน่ ที่ 10 1. ช่อื ผ้จู ัดทา นางสุจิรา บญุ ญแพทย์ เลขประจาตัว 41 2. ชอ่ื เรอ่ื ง ปัจจยั ที่มีผลต่อความสาเรจ็ ในการบริหารจัดการความเสยี่ งจากสาธารณภยั กรณีศึกษาดินถล่ม ในพื้นท่ีตาบลปังหวาน อาเภอพะโต๊ะ จังหวดั ชมุ พร 3. ความเป็นมาของเรื่องและสถานการณ์ปัจจุบัน อาเภอพะโต๊ะ จังหวดั ชุมพร เปน็ พนื้ ทีต่ ้นน้าของแม่น้าหลังสวน มีเทือกเขาท่ีมีความลาดชัน สูง ประกอบดว้ ยภเู ขาสาคัญ คือ เขานมสาวและเขายายหมอ่ น มกี ารทาเกษตรผสมกับป่าไม้ธรรมชาติ ลักษณะทางธรณีวิทยารองรับด้วยหินตะกอนสลับชั้นกันอยู่หลายชนิด เช่น หินดินดานเนื้อภูเขาไฟ และหินทราย บางบริเวณถกู แทรกดันดว้ ยหนิ อคั นี มีการแตกหักมาก ผุพังง่ายและให้ชั้นดินหนา พื้นท่ี เส่ียงภัยดินถล่มเป็นพื้นที่บริเวณภูเขาสูงสลับซับซ้อนและมีท่ีราบในหุบเขา ประกอบกับฤดูฝนในช่วง เดือนพฤษภาคมถึงธันวาคมของทุกปี จะมีฝนตกชุกและติดต่อกันเป็นเวลานาน ทาให้มีความเสี่ยงสูง ในการเกิดดินถล่มในพ้ืนที่ ประกอบด้วยตาบลทั้งหมด 4 ตาบล คือ ตาบลปากทรง ตาบลพระรักษ์ ตาบลพะโต๊ะ และตาบลปังหวาน ตาบลปังหวาน อยู่ทางตะวันออกเฉียงเหนือของอาเภอพะโต๊ะ จังหวัดชุมพร มีเทือกเขา นมสาวอยู่ทางทิศเหนือ ยาวต่อเนื่องมาทางทิศตะวันตก มีความลาดชันสูงมาก เป็นพื้นท่ีต้นน้าของคลอง และห้วยต่าง ๆ มีคลองหลังสวนเป็นแหล่งน้าสายหลักและมีคลองสาขา เช่น คลองอา คลองปังหวาน คลองเหนก และหว้ ยเลก็ ๆ ตามลมุ่ นา้ เป็นพื้นท่ีทาการเกษตร ป่าธรรมชาติและที่ต้ังหมู่บ้าน จากปัจจัย ของพื้นที่เป็นพ้ืนที่เสี่ยงภัยดินถล่มที่มีความเส่ียงอยู่ในระดับปานกลางในพื้นที่หมู่ท่ี 2,3,6,7 และ 9 (สานักงานปอ้ งกันและบรรเทาสาธารณภยั จังหวดั ชมุ พร, 2556, น.67) ปัจจุบันพบว่าการเปลี่ยนแปลงทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคม และส่ิงแวดล้อม ความก้าวหน้า ทางวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และภาคอุตสาหกรรม การค้าและการลงทุน ทาให้ทรัพยากรธรรมชาติ ถูกทาลายเพื่อแสวงหาผลประโยชน์ ทรัพยากรหลายอย่างถูกใช้ไปถึงระดับท่ีเสื่อมสภาพถาวร ทาให้ สูญเสียความสมดุลของระบบนิเวศน์ เป็นสาเหตุให้ดินถล่มมีแนวโน้มที่จะเกิดมากขึ้น มีความรุนแรง เพิ่มขึ้น มีความหลากหลายและซับซ้อนมากขึ้นเช่นกัน ถือเป็นปัญหาสาคัญเร่งด่วนที่หน่วยงาน ทุกภาคส่วน โดยเฉพาะอย่างย่ิงในระดับชุมชน จาเป็นท่ีจะต้องเร่งเสริมสร้างการบริหารจัดการความ เสี่ยงสาธารณภัยให้เกิดข้ึนและเช่ือมโยงเป็นเครือข่าย เพ่ือให้หมู่บ้าน/ชุมชนในพ้ืนที่เส่ียงภัยมีความรู้ ความเข้าใจ และตระหนักถึงความสาคัญของการมีส่วนร่วมในการบริหารจัดการสาธารณภัย ในเบื้องต้น มีการจัดทาแผนชุมชนและฝึกซ้อมเพ่ือเตรียมรับมือกับภัยพิบัติที่อาจเกิดขึ้นในพื้นที่ การ ปฏิบัติการในภาวะฉุกเฉินขณะเกิดภัย รวมถึงการอพยพประชาชนไปยังพ้ืนที่ปลอดภัย สามารถ ป้องกันและช่วยเหลือตนเอง รวมทั้งช่วยเหลือชุมชนข้างเคียงได้ ซ่ึงจะช่วยลดความสูญเสียในชีวิตและ ทรัพย์สินของประชาชนได้อย่างดี การบริหารจัดการความเส่ียงทาให้องค์กรสามารถลดระดับความเส่ียง ให้อยู่ในสภาวะท่ีควบคุมได้ หรืออยู่ในระดับที่ต่าท่ีสุด เพ่ือให้องค์กรมีความพร้อมไม่ต้องเผชิญกับ ความเส่ียง หรือเพิ่มความม่ันใจในการท่ีจะเผชิญกับมัน และส่งผลให้เกิดการทางานที่มีประสิทธิภาพ มากขึ้น
-2- 62 ดังน้ัน ผู้วิจัยในฐานะเป็นเจ้าหน้าท่ีของรัฐ ซึ่งมีหน้าที่โดยตรงในการปฏิบัติงานด้านการ ป้องกนั และบรรเทาสาธารณภัย รวมทั้งเมอ่ื ไดศ้ ึกษาทฤษฎี แนวความคิด ระเบียบกฏหมายที่เก่ียวข้อง จึงมีความสนใจที่จะศึกษาค้นคว้าว่าในพ้ืนท่ีตาบลปังหวาน อาเภอพะโต๊ะ จังหวัดชุมพร มีการบริหาร ความเสี่ยงดินถล่ม มากน้อยเพียงใด เพื่อจะได้หาแนวทางหรือมาตรการในการเตรียมความพร้อม ป้องกันลดความเส่ียงภัยที่อาจจะเกิดข้ึนกับประชาชนในพื้นที่ รวมท้ังส่งเสริมสนับสนุนองค์กร ปกครองส่วนท้องถิ่น ซึ่งเป็นหน่วยปฏิบัติในพื้นที่ให้สามารถบริหารความเส่ียงดินถล่มได้อย่างเหมาะสม เกิดประสทิ ธภิ าพและประสิทธิผลอย่างยัง่ ยนื 4. เหตุผลและความจาเป็นในการศกึ ษาและคาถามในการวิจัย 4.1 เพอ่ื นาขอ้ เท็จจรงิ พร้อมทั้งปัญหาและอุปสรรคในการบริหารความเสี่ยงดินถล่มในพื้นที่ ตาบลปังหวาน อาเภอพะโตะ๊ จงั หวดั ชุมพร ไปใช้เป็นแนวทางในการปฏบิ ตั ิงานป้องกันและบรรเทาสา ธารณภัย ใหม้ ปี ระสทิ ธิภาพยงิ่ ข้นึ 4.2 คาถามวจิ ยั 1) ประชาชนในพ้ืนที่เส่ียงภัยมีความรู้ความเข้าใจในการเกิดดินถล่มและสามารถ บรหิ ารจดั การความเส่ียงได้มากน้อยเพยี งใด 2) ปญั หาอปุ สรรคในการบริหารจดั การความเส่ียงดินถล่มในพื้นที่ตาบลตาบลปังหวาน อาเภอพะโต๊ะ จังหวดั ชุมพร มีอะไรบ้าง อย่างไร 5. วัตถุประสงคข์ องการศกึ ษา 5.1 เพื่อศึกษาระดับการบริหารจัดการความเสี่ยงสาธารณภัย กรณีศึกษาดินถล่มในพื้นท่ี ตาบลตาบลปงั หวาน อาเภอพะโต๊ะ จังหวดั ชุมพร 5.2 เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการบริหารจัดการความเส่ียงสาธารณภัย กรณีศึกษาดนิ ถล่มในพืน้ ท่ตี าบลปังหวาน อาเภอพะโตะ๊ จังหวัดชุมพร 5.3 เพื่อศึกษาปัญหาอุปสรรคในการบริหารจัดการความเสี่ยงสาธารณภัย กรณีศึกษาดิน ถลม่ ในพน้ื ท่ตี าบลตาบลปงั หวาน อาเภอพะโตะ๊ จังหวัดชุมพร 6. ธกี ารและขอบเขตการศึกษา 6.1 วิธีการศึกษา ใช้รูปแบบการวิจัยเชิงปริมาณ (Quantitative Research) โดยใช้ แบบสอบถามแบบปลายปดิ และการวจิ ยั เชงิ คุณภาพ โดยใช้แบบสมั ภาษณ์เชิงลึกเพ่ือรับฟังข้อคิดเห็น ปัญหาอปุ สรรคของผูท้ ี่ใกล้ชิดข้อมลู จะช่วยเสริมใหข้ ้อมลู มคี วามสมบูรณม์ ากขึ้น 6.2 ขอบเขตการศกึ ษา 1) ประชากรและกลมุ่ ตวั อยา่ ง ประชากร ได้แก่ ประชากรในพ้ืนท่ีเส่ียงภัยดินถล่ม จานวน 5 หมู่บ้าน ได้แก่ หมู่ท่ี 2 จานวน 96 คน หมู่ท่ี 3 จานวน 97 คน หมู่ที่ 6 จานวน 125 คน หมู่ท่ี 7 จานวน 182 คน และ บา้ น หมทู่ ี่ 9 จานวน 78 คน รวมจานวนทง้ั ส้ิน 578 คน กลุ่มตัวอย่าง ได้จากการคานวณตามสูตรของ Taro Yamane จานวน 237 คน และกลุ่มผู้ท่ีสัมภาษณ์เชิงลึก จานวน 3 กลุ่ม ๆ ละ 3 คน รวม 9 8oที่เป็นผู้บริหารระดับตาบล อาสาสมัครป้องกันภัยฝ่ายพลเรือน และประชาชน ซ่ึงเป็นผู้อยู่ใกล้ชิดข้อมูล สามารถให้ข้อมูลสาคัญ (Key Informants)
63 2) ตัวแปรทศ่ี ึกษา ตัวแปรอิสระ (Independent Variables) ได้แก่ การระบุความเสี่ยง การวิเคราะห์ ความเสีย่ ง การจดั การความเส่ียง การติดตามรายงานผล และการตรวจสอบ ตัวแปรตาม (Dependent Variables) ทใ่ี ช้ในการศึกษาการบริหารความเสี่ยงสาธารณ ภัยกรณีศึกษาดินถล่ม ในพ้ืนที่ตาบลปังหวาน อาเภอพะโต๊ะ จังหวัดชุมพร ได้แก่ ประสิทธิภาพในการ บริหารงาน ความรวดเรว็ ในการแกไ้ ขปัญหา และการอานวยการแบบบรู ณาการ 6.3 กรอบแนวคิดในการศกึ ษา ตัวแปรอิสระ ตัวแปรตาม (Independent Variables) (Dependent Variables) ปัจจยั ส่วนบคุ คล ได้แก่ ความสาเรจ็ ในการบริหารความเสี่ยงสาธารณภัย 1.เพศ กรณศี กึ ษาดินถล่มในพื้นท่ีตาบลปังหวาน 2.อายุ อาเภอพะโตะ๊ จังหวัดชมุ พร 3.ระดบั การศกึ ษา 4.สถานภาพสมรส - ประสิทธภิ าพในการบรหิ ารงาน 5.อาชีพ - ความรวดเรว็ ในการแก้ไขปัญหา - การอานวยการแบบบูรณาการ ปจั จยั ในการบริหารจัดการความเส่ียง - การระบุความเสย่ี ง (Identity) - การวเิ คราะห์ความเสยี่ ง (Analyze) - การจัดการความเส่ยี ง (Treatment) - การตดิ ตามรายงานผล (Track) - การตรวจสอบ (Review) 6.4 สมมุติฐาน ปัจจัยด้านการระบุความเส่ียง การวิเคราะห์ความเส่ียง การจัดการความ เสีย่ ง การติดตามรายงานผล และการตรวจสอบ มีผลต่อความสาเร็จในการบริหารจัดการความเสี่ยง สาธารณภยั กรณศี ึกษาดนิ ถล่มในพนื้ ท่ตี าบลปังหวาน อาเภอพะโต๊ะ จงั หวัดชมุ พร 7. ทฤษฎี แนวความคดิ ระเบยี บกฏหมายที่ใชใ้ นการศกึ ษา 7.1 แนวคิดเกย่ี วกบั การบริหารความเสย่ี ง 7.2 แนวคดิ เก่ียวกบั ดนิ ถลม่ หรือโคลนถล่ม 7.3 ความรเู้ กยี่ วกบั สาธารณภัย 7.4 งานวิจัยที่เกยี่ วขอ้ ง 8. ผลท่ีคาดวา่ จะได้รับ 8.1 ผลการศึกษาวิจัยทาให้ทราบว่าประชาชนในพ้ืนที่เสี่ยงภัยมีความรู้ความเข้าใจและ สามารถบริหารจัดการความเสี่ยงดินถล่มได้มากน้อยเพียงใด เพ่ือนาไปวางแผนป้องกันแก้ไขปัญหา และลดผลกระทบทีเ่ หมาะสมกับพื้นท่ี และสามารถนาไปใช้ในพื้นที่เสี่ยงดินถล่มของจังหวัดใกล้เคียงที่ มีสภาพแวดล้อมใกลเ้ คยี งกนั
64 8.2 ผลการศึกษาสามารถใช้เสนอผู้บริหารพิจารณาวางแผนด้านการพัฒนานโยบายและ มาตรการท่สี าคญั ในการเตรยี มความพร้อมป้องกันลดความเส่ียงภัยท่ีอาจจะเกิดให้เหมาะสมกับพื้นท่ี รวมท้ังส่งเสริมสนับสนุนองค์กรปกครองส่วนท้องถ่ิน ซึ่งเป็นหน่วยปฏิบัติในพ้ืนท่ีให้สามารถบริหาร จัดการความเสีย่ งดนิ ถลม่ ไดอ้ ยา่ งเหมาะสมเกดิ ประสิทธิภาพและประสทิ ธิผลอย่างยง่ั ยนื ความเห็นของอาจารย์ที่ปรกึ ษา ( ดร.ปยิ วัฒน์ ขนิษฐบุตร ) ( นางสจุ ิรา บญุ ญแพทย์ ) (ดร.ปิยวัฒน์ ขนิษฐาบุตร) ตาแหนง่ นกั วทิ ยาศาสตร์ชานาญการพิเศษ อาจารยท์ ปี่ รกึ ษานกั ศกึ ษา นบ.ปภ. รนุ่ ที่ 10 อนุมัติ ไมอ่ นุมัติ เน่ืองจาก ( นางสาวลักขณา มนมิ นากร ) ผู้อานวยการวิทยาลัยป้องกนั และบรรเทาสาธารณภัย
65 ประวัติผูศ้ กึ ษาวิจัย ชอื่ -สกลุ นางสุจิรา บญุ ญแพทย์ วนั เดอื น ปี เกดิ 26 เมษายน 2511 สถานทีเ่ กิด จงั หวดั สงขลา ประวัติการศกึ ษา - ปริญญาตรี วิทยาศาสตร์บัณฑิต สาขาเคมี จากมหาวทิ ยาลยั สงขลานครินทร์ เมอ่ื ปี พ.ศ.2533 ประวตั กิ ารรับราชการ - ปริญญาโท รฐั ประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต สาขานโยบายสาธารณะ ตาแหน่งปจั จบุ นั จากหาวิทยาลัยราชภฎั บ้านสมเดจ็ เจ้าพระยา เมื่อปี พ.ศ.2555 - ปี 2534 - 2545 ศูนย์ปฎิบัติการเร่งรัดพัฒนาชนบทพุนพิน กรมการเร่งรดั พฒั นาชนบท กระทรวงมหาดไทย - ปี 2545 – 2552 ศูนย์ปอ้ งกันและบรรเทาสาธารณภัย เขต 11 สรุ าษฎรธ์ านี กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภยั กระทรวงมหาดไทย - ปี 2552 – 2554 สานักงานป้องกันและบรรเทาสาธารณภยั จงั หวดั ชุมพร - ปี 2554 – 2555 สานกั งานป้องกนั และบรรเทาสาธารณภยั จังหวัดสระบุรี - ปี 2555 – ปจั จบุ ัน สานกั งานปอ้ งกันและบรรเทาสาธารณภยั จังหวัดระนอง นักวทิ ยาศาสตรช์ านาญการพิเศษ
Search
