E-PROSOPO 4 -τελικό

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΤΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ «ΠΡΟΤΑΣΗ» ΜΑΪΟΣ - Νο 4



3ΠεριεχόμεναΣημείωμα Υπεύθυνου Συντακτικής Επιτροπής.Ταξιδεύοντας για την 11η Συνάντηση του Πανελληνίου Δικτύου Φορέων Πρόληψης μέσααπο μικρές ιστορίες....ΑΑ. ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ Ή ΤΟΝ ΑΛΛΟ ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣΣκέψεις, απόψεις, προβληματισμοί, προτάσεις.11η ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΦΟΡΕΩΝ ΠΡΟΛΗΨΗΣBΒ. ΑΠΟ ΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Ή ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΚΙΝΗΣΗ «ΠΡΟΤΑΣΗ»-Τι κάνεις; -Τρέχω!ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ Α/ΘΜΙΑΣ ΚΑΙ Β/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ στο πλαίσιο του προγράμματοςΠΡΟ-ΝΟΙΑ (ΠΡΟτείνω γιατί ΝΟΙΑζομαι)Η ΟΜΑΔΑ ΕΦΗΒΩΝ ΣΤΟ 10ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΟΥ INEPS ΣΤΗ ΓΑΛΛΙΑΚ.Π «ΚΑΛΛΙΠΟΛΙΣ»ΓΟΝΕΑΣ με οδηγίες χρήσεως…..;γΓ. Η ΠΡΟΛΗΨΗ ΕΙΝΑΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΟΛΗΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣΠως λειτουργούν οι πολίτες της παράλληλης Ελλάδας για να περάσουν από τοπεριθώριο στο επίκεντρο της καθημερινής ζωήςα. ΕντοπίζουμεΤΑ ΣΥΝ ΚΑΙ ΤΑ ΠΛΗΝ ΤΟΥ ΑΛΛΟΥ ΤΡΟΠΟΥ ΖΩΗΣ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΜΑΣβ. Παρεμβαίνουμε και ΥπερασπιζόμαστεΥΠΕΡΑΣΠΙΖΟΜΑΣΤΕ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΣΤΗΝ ΠΑΤΡΑΔΔ. ΚΑΙ ΜΕΡΙΚΑ ΑΚΟΜΗ…Σημείωμα Σύνταξης:α) Το τεύχος αυτό είναι χωρισμένο σε 4 βασικές ενότητες (Α, Β,Γ,Δ), οι οποίες αντιστοιχούν στιςθεματικές που αναφέρεται το νέο e-ΠΡΟΣΩΠΟβ) Αν για οποιοδήποτε λόγο δεν ενδιαφέρεστε να λαμβάνετε το e-ΠΡΟΣΩΠΟ, παρακαλούμεενημερώστε μας να σας διαγράψουμε από τη λίστα αποδεκτών.Εκδότης: Βασίλης ΠασσάςΙδιοκτησία: ΚΙΝΗΣΗ «ΠΡΟΤΑΣΗ», www.protasi.org.grΣαρανταπόρου 20, 26223 Πάτρα, τηλ.: 2610 451 790, 2610 454 357, fax: 2610 451 790e-mail: [email protected]Υπεύθυνη σύνταξης: Αγγελική ΠασσάΥπεύθυνη επιμέλειας κειμένων: Γεωργία ΛαμπροπούλουΕπιμέλεια σχεδιασμού: Τσιρίκος ΚωνσταντίνοςΚυκλοφορεί σε ηλεκτρονική μορφή. Οι απόψεις των συγγραφέων δεν εκφράζουν κατ’ ανάγκη τις απόψεις της «ΠΡΟΤΑΣΗΣ»

4 ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΥ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ Ταξιδεύοντας Το 1988 στην Πάτρα κάποιοι ονειροπόλοι ταξιδευτές κατασκευάσαμε ένα όχημα, για την την ΠΡΟΤΑΣΗ και ξεκινήσαμε ένα ταξίδι. Προορισμός η ΠΡΟΛΗΨΗ (ανάληψη κοινωνικής ευθύνης). Ένα τοπικό δρομολόγιο με 11η συνάντηση μεγάλο ενδιαφέρον. Ενθουσιασμός παντού. Πρωτόγνωρες ενδιαφέρουσες και γοητευτικέςτου Πανελληνίου διαδρομές. Όχι μόνο γιατί υπήρχε μία πρόταση από την ΠΡΟΤΑΣΗ, που απευθυνόταν σε όποιον ήθελε να μην έχει ανάγκη την εξάρτηση, αλλά γιατί έδινε μία εναλλακτική διέξοδο Δικτύου στα αδιέξοδα που σκόπιμα καλλιεργεί ο σύγχρονος υπερκαταναλωτικός τρόπος ζωής. Φορέων Και τότε γεννήθηκε η απορία. Τι να είναι μετά τον λόφο που μου κρύβει τη θέα; Τι συμ- Πρόληψης βαίνει πέρα από την Πάτρα; Δε θα υπάρχουν σε άλλους πλανήτες ζωντανοί οργανισμοί ή μέσα από σε άλλες πόλεις κινήσεις πρόληψης; (ανάγκη συνεργασίας). Άρχισε η έρευνα για να λυθεί η απορία (έρευνα αναγκών). Τα αποτελέσματα θεαμα- μικρές τικά. Ναι υπήρχαν σε μερικές άλλες πόλεις κάποιοι που είχαν όνειρα σαν και μας, έκαναν ιστορίες… παρόμοια ταξίδια, είχαν σκέψεις όπως εμείς και στόχους παραπλήσιους. Τους προσκαλέ- σαμε στην Πάτρα να γνωριστούμε και να ανταλλάξουμε τεχνογνωσία. (διερεύνηση δυνα- τοτήτων συνεργασίας). Ήλθαν (1993) και ξαναήλθαν (1995) στην Πάτρα (Πανελλαδικές Συναντήσεις τις ονομά- σαμε) και όλοι εξέφρασαν την επιθυμία τους να μην χαθούμε, να ξαναβρεθούμε σύντομα. Μία κυρία, Μαρία Χουρδάκη το όνομά της, πρότεινε παράλληλα με τα τοπικά ταξίδια να σχεδιάσουμε και ένα Πανελλαδικό ταξίδι (Δικτύωση). Έτσι σχεδιάσαμε ένα ταξίδι με τρένο πλέον για ολόκληρη την Ελλάδα. Αργότερα έφθασε μέχρι την Κύπρο. Βέβαια όμορφα είναι τα ταξίδια αλλά και οι σταθμοί δεν πάνε πίσω. Έχουν μάλιστα ένα σημαντικό πλεονέκτημα. Προσφέρουν ευκαιρίες ξεκούρασης και αναστοχα- σμού. Να βρεθούμε όλοι μαζί, να ανταλλάξουμε τις εμπειρίες μας, να μοιραστούμε τις νέες ιδέες μας και τις σκέψεις μας για το μέλλον (ανατροφοδότηση). Το σταμάτημα σε κάποιους σταθμούς ήταν απαραίτητο επίσης για επισκευές, τροφοδοσία ακόμη και για μερικούς να κατέβουν και για άλλους να ανέβουν (εκπαίδευση, επιλογή). Υπήρχαν μεγάλοι σταθμοί που τους ονομάσαμε Πανελλαδικές (στην αρχή) Συναντήσεις (επιθυμητό στόχο επικοινωνίας), Πανελλήνιες στη συνέχεια όταν στο ταξίδι ως προο- ρισμός μπήκε και η Κύπρος. Υπήρχαν και μικροί σταθμοί που τις ονομάσαμε Ολομέλειες καθώς οι ταξιδιώτες ένιωθαν την ανάγκη μικρών διορθωτικών παρεμβάσεων (ποιοτικές αξιολογήσεις πορείας) αλλά και προετοιμασίας των μεγάλων σταθμών, των συναντήσε- ων (σχεδιασμός). Και επειδή πρόληψη κάνουμε, ακόμη και αν μερικές φορές δεν τα καταφέρνουμε, η αλήθεια είναι ότι το πιστεύουμε και το προσπαθούμε (ειλικρίνεια), πρέπει αυτά που παροτρύνουμε τους άλλους να κάνουν, να τα εφαρμόζουμε εμείς πρώτοι. Προσπαθούμε να λειτουργούμε με συνέπεια λόγων και έργων. Να μην είμαστε θεατές των λόγων και ακροατές των έργων (Συνέπεια). Φροντίζουμε μέσα από την καθημερινή μας συμπεριφορά να αποδεικνύουμε ότι οι στόχοι της πρόληψης είναι εφαρμόσιμοι (ρεαλισμός). Το δικό μας παράδειγμα μπο- ρεί να εμπνεύσει και τους άλλους και όχι οι συμβουλές (ενεργοί πολίτες). Το ταξίδι αυτό συνεχίζεται 24 χρόνια. Σε καινούριους αλλά και παλιούς γνωστούς σταθμούς. Υπάρχουν ανάγκες για το καινούριο αλλά και ανανέωση της σύνδεσης με το παλιό, με την ιστορία και την αναγκαιότητα της δημιουργίας του Δικτύου.

5ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΥ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣΗ ισορροπία αυτή είναι και ένα από τα μυστικά της δύναμης του Δικτύου. Η γνωριμία σεβάθος με το χθες, μας βοηθά να λειτουργούμε καλύτερα σήμερα και να σχεδιά-ζουμε τις καλύτερες πορείες για το αύριο.Ένα άλλο δυνατό στοιχείο του Δικτύου είναι η αδύναμη και χαλαρή οργανωτική σύνδεσηπου δίνει τη δυνατότητα και τη δύναμη στα μέλη του να πασχίζουν και να νοιάζονται γιαμία ουσιαστική σχέση. Μία σχέση που να δίνει νόημα στην ύπαρξή του, στην κάλυψητων αναγκών των μελών του. (Το κλουβί παραμένει ανοικτό για να βγαίνουν και ναμπαίνουν τα πουλιά με ελεύθερη δική τους επιλογή, γιατί τότε είναι σίγουρο ότιθα μείνουν).Πολλές φορές οι σειρήνες της κάθε μορφής εξουσίας με δολώματα χρηματικά, προβολών,θέσεων, δήθεν ενδιαφέροντος για το δυνάμωμα του Δικτύου πρότειναν διάφορες μορφέςοργάνωσης και νομιμοποίησής του.Στις δοκιμασίες αυτές τα μέλη του Δικτύου, σε Πανελλήνιες Συναντήσεις και Ολομέλειες μεωριμότητα, ειλικρίνεια και κυρίως λειτουργώντας με τις αρχές της πρόληψης, αποφάσισαννα προχωρήσουν εστιάζοντας στην ουσία και όχι στον τύπο της σχέσης. Διαμόρφωσαν τοσυμβόλαιό τους με την μεθοδολογία και τις αρχές της πρόληψης. Ένα συμβόλαιοαναγκών, διεργασιών, στόχων, αλληλεγγύης και όλων αυτών των στοιχείων πουυπάρχουν στο όνειρο και προσπαθούμε να τα κάνουμε πράξη. Ένα συμβόλαιο ψυ-χής και όχι ένα επιφανειακό τυπικό καταστατικό για να αποδεικνύει σε κάποιουςτη νόμιμη ύπαρξη (λες και υπάρχουν παράνομες υπάρξεις) (αυτοοργάνωση).Με τον τρόπο αυτό οργάνωσης το Δίκτυο προσφέρει μία σημαντική υπηρεσία στην κοινω-νία.Αποδεικνύει ότι όταν οι σχέσεις είναι ουσιαστικές και νοιάζονται αυτοί που συμμετέχουν(αλληλεξάρτηση), δεν υπάρχει ανάγκη γραφειοκρατίας πέρα από μία στοιχειώδη δομήγια την κάλυψη των απαραίτητων. Ο λόγος είναι απλός. Υπάρχει κοινή και κατανοητή γλώσ-σα και όλοι γνωρίζουν καλά, έως πολύ καλά τους κανόνες, τους τηρούν και εκπαιδεύουνανάλογα τους καινούριους (όπως τον παλιό καλό καιρό).Οι γραφειοκρατίες είναι για όσους θέλουν μία μικρή ομάδα να ηγείται και οι άλλοι ναακολουθούν ως οπαδοί. Για όσους θέλουν να χειραγωγούν και να ελέγχουν τους άλλους.Εύχομαι το ΔΙΚΤΥΟ να συνεχίζει τον ανηφορικό, πολλές φορές μοναχικό δρόμο για τοόνειρο, έστω και αν δεν φθάσει στην πηγή.Πάντα θα νιώθει περήφανο γιατί έδωσε χώρο σε αυτούς που συμμετείχαν να ονειρεύονταιμία ζωή ανεξάρτητη (ανεξαρτησία) από όσους τους θέλουν αντικείμενα υπερκαταναλωτι-σμού ουσιών, προϊόντων και συμπεριφορών αλλά σε αλληλεξάρτηση με όσους μοιρά-ζονται μαζί τους το ίδιο όνειρο.Όσο αυξάνονται αυτοί που ονειρεύονται τόσο το όνειρο πλησιάζει στην πραγμάτωσή του. Βασίλης ΠασσάςΥ.Γ. : Ευτυχής που έζησα από την αρχή το όνειρο και προσπαθώ να το φέρω στην γη. Ακό-μη πιο ευτυχής είμαι που βλέπω και άλλοι να διεκδικούν το δικαίωμά τους να ονειρεύονταικαι να παίρνουν την θέση τους στο ταξίδι.Υ.Γ. 2: Κάποτε ο Φοίβος Ζαφειρίδης, ένα από τα πολύ σημαντικά πρόσωπα στην πορείαμου στην πρόληψη, μας είπε όταν επισκεφτήκαμε το 1990 την ΙΘΑΚΗ:«Η κοινότητα είναι μία πρόταση αλλαγής του τρόπου λειτουργίας της κοινωνίας και παρε-μπιπτόντως κάνει και θεραπεία».Δανείζομαι αυτή την έκφραση για να πω κάτι που πιστεύω βαθιά. Το ΔΙΚΤΥΟ αποτελεί μίαπρόταση λειτουργίας της κοινωνίας πάνω σε αρχές και αξίες αλλά και μεθοδολογία, πουμπορούν να συμβάλλουν σε μεγαλύτερες κοινωνικές αλλαγές. Παρεμπιπτόντως τα μέλητου παίρνουν βοήθεια γιατί το βλέπουν να λειτουργεί, πως λειτουργεί και να αντέχει στονχρόνο. Αυτή είναι μία σημαντική ανατροφοδότηση αλλά και εκπαίδευση μέσα από τις επι-τυχίες και τα λάθη που γίνονται.

6 Α ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ Ή ΤΟΝ ΑΛΛΟ ΤΡΟΠΟ ΖΩΗΣ - Σκέψεις, ΑΠΟΨΕΙΣ, προβληματισμοί, προτάσεις 11ηΠανελλήνια Συνάντηση Φορέων Πρόληψης Χαιρετισμός τηςσυντονιστικής επιτροπής Το Πανελλήνιο Δίκτυο Φορέων Πρόληψης της Εξάρτησης έχει διανύσει 24 χρόνια σταθερής παρουσίας στον χώρο της πρόληψης των εξαρτήσεων αποτελώντας τόπο συνάντησης, ανταλλαγής και ενδυνάμωσης των ανθρώπων της πρόληψης (επαγγελ- ματίες και εθελοντές). Σε αυτήν τη διαδρομή πορεύτηκε με κάποιες ακλόνητες αρχές και αξίες, οι οποίες μέσα από τον τρόπο λειτουργίας του μεταφράζονταν σε συγκεκρι- μένη δράση και πρακτική. Πιστεύουμε ότι αυτές οι αξίες δοκιμάστηκαν επιτυχώς όλα αυτά τα χρόνια καθώς το Δίκτυο ακόμη και στις πιο αντίξοες συνθήκες και σε καιρούς κρίσης κατάφερνε να αντέχει και να δυναμώνει, χωρίς όμως να εφησυχάζει. Αναφέρουμε μερικές από τις πιο σημαντικές αρχές που αποτέλεσαν πυξίδα στη δια- δρομή του: Η πρόληψη αποτελεί στάση ζωής και το βασικό εργαλείο εκπαίδευσης της κοινότητας στις αρχές της πρόληψης είναι ο ίδιος μας ο εαυτός. Η πρόληψη απαιτεί ανάληψη προσωπικής ευθύνης και διαμόρφωση μίας εναλλακτικής πρότασης απέ- ναντι σε ότι μπορεί να απομακρύνει τον σύγχρονο άνθρωπο από το βαθύτερο νόημα ζωής καθώς «μέτρο όλων των πραγμάτων είναι ο άνθρωπος». Η ανάπτυξη λειτουργικών δικτύων μέσα στην κοινότητα αποτελεί προϋπόθεση για την αποτελε- σματικότητα της πρόληψης. Το Δίκτυο αποτέλεσε όλα αυτά τα χρόνια ένα πλαίσιο εκ- παίδευσης και δοκιμής στην πράξη όλων των παραπάνω κάτι που φαίνεται ότι αγγίζει ακόμη πολλούς από τους ανθρώπους της πρόληψης. Τα σύγχρονα όμως κοινωνικά προβλήματα και η ένταση με την οποία εκφράζονται, το αίσθημα ανεπάρκειας που παρατηρείται πολλές φορές τόσο στους ίδιους τους αν- θρώπους της πρόληψης όσο και στις ομάδες της κοινότητας με τις οποίες δουλεύουμε δημιουργεί πολλά και αντιφατικά συναισθήματα. Κίνδυνος ή ευκαιρία, διεύρυνση ή οριοθέτηση και άλλα σημαντικά διλήμματα τα οποία είναι ανθρώπινα και απόλυτα φυσιολογικά σε τόσο ρευστούς καιρούς που ζούμε.

7ΑΣΥΖΗΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ Ή ΤΟΝ ΑΛΛΟ ΤΡΟΠΟ ΖΩΗΣ - Σκέψεις, ΑΠΟΨΕΙΣ, προβληματισμοί, προτάσειςΜπορούν άραγε οι αρχές της πρόληψης να είναι ανθεκτικές και χρήσιμες στις σημε-ρινές συνθήκες; Ποιες είναι οι σταθερές μας, τι μας είναι χρήσιμο από το παλιό και τιχρειάζεται να αμφισβητήσουμε, ποια νέα εργαλεία χρειαζόμαστε; Μπορούμε άραγενα ονειρευόμαστε και αν ναι ποιο είναι το όραμά μας σήμερα για την πρόληψη;Αγαπητοί συνάδελφοι, ευελπιστούμε ότι θα δημιουργήσουμε τις κατάλληλες συνθή-κες, ώστε η 11η Πανελλήνια Συνάντηση στη Σύρο να αποτελέσει σημείο συνάντησηςόλων αυτών των διαφορετικών και πολλές φορές αντιφατικών μηνυμάτων, αλλά καιτόπο σύνθεσης μιας νέας πρότασης και πρακτικής για την προοπτική που μπορούμεκαι θέλουμε να δώσουμε στην πρόληψη των εξαρτήσεων.Σας καλωσορίζουμε και σας προσκαλούμε να φέρετε την πολύτιμη εμπειρία σας καιπραγματικότητα από κάθε γωνιά της Ελλάδας και της Κύπρου.Με φιλικούς χαιρετισμούςΗ Συντονιστική Επιτροπήτου Πανελλήνιου Δικτύου Φορέων Πρόληψης της ΕξάρτησηςΓιάννα Ζορμπά, Κέντρο Πρόληψης των Εξαρτήσεων & Προαγωγής της Ψυχοκοινω-νικής Υγείας Π.Ε Αχαΐας «Καλλίπολις»Αρχοντούλα Αλεξάκη, Κέντρο Πρόληψης των Εξαρτήσεων & Προαγωγής της Ψυ-χοκοινωνικής Υγείας Δ. Κηφισιάς «ΠΡΟΝΟΗ»Νίκη Γεωργαλά, ΟΚΑΝΑ-Τμήμα Εφαρμογών ΠρόληψηςΓιάννης Νέζης, Κέντρο Πρόληψης των Εξαρτήσεων & Προαγωγής της Ψυχοκοινωνι-κής Υγείας Δ. Αθηναίων «Αθηνά -Υγεία»Σοφία Περακάκη, Κέντρο Πρόληψης και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής ΥγείαςΗρακλείου Κρήτης - ΚΕΣΑΝΑναστασία Προκοπίου, Κέντρο Πρόληψης και Προαγωγής της ΨυχοκοινωνικήςΥγείας «ΘΗΣΕΑΣ ΚΥΚΛΑΔΩΝ»Νίκος Τσακμάκης, Κέντρο Πρόληψης των Εξαρτήσεων & Προαγωγής της Ψυχοκοι-νωνικής Υγείας Π.Ε Κοζάνης «ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ»Κωνσταντίνα Υφαντή, Δίκτυο Υπηρεσιών Πρόληψης και Έγκαιρης ΠαρέμβασηςΚΕΘΕΑΤο Διοικητικό Συμβούλιο και η Επιστημονική Ομάδατου Κέντρου Πρόληψης «ΘΗΣΕΑΣ ΚΥΚΛΑΔΩΝ» καλωσορίζουντους συμμετέχοντες.Με ιδιαίτερη χαρά ξεκινάμε το ταξίδι της διοργάνωσης της 11ης Πανελλήνιας Συνάντη-σης Φορέων Πρόληψης. Η 11η Πανελλήνια Συνάντηση “συναντά” το Κέντρο Πρόλη-ψης των Κυκλάδων σε μια στιγμή πληρότητας, δημιουργικής αναδόμησης και μεγάληςανάγκης για σύνδεση και ανατροφοδότηση.Η παρουσία μας στο Πανελλήνιο Δίκτυο Φορέων Πρόληψης ξεκινά το 2000. Αναγνω-ρίζοντας τη σημασία και τον καίριο ρόλο του στην Πρόληψη των Εξαρτήσεων στηρίξα-με τις προσπάθειές του ενεργά, όλα αυτά τα χρόνια, μέσα από διαφορετικούς ρόλουςκαι κερδίσαμε συντροφικότητα, εμπλουτισμό, δημιουργικότητα και ανθρώπινη συ-ναλλαγή. Η διοργάνωση από μέρους μας της Πανελλήνιας Συνάντησης δεν αποτελείπαρά ένα μικρό “αντίδωρο” στο μεγάλο όφελος που αποκομίσαμε και συνεχίζουμε νααποκομίζουμε ως πρόσωπα και ως επαγγελματίες της Πρόληψης.

8 Α ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ Ή ΤΟΝ ΑΛΛΟ ΤΡΟΠΟ ΖΩΗΣ - Σκέψεις, ΑΠΟΨΕΙΣ, προβληματισμοί, προτάσεις Στόχοι Η έννοια του δικτύου για το Κέντρο Πρόληψης των Κυκλάδων αποτελεί ζήτημα ύπαρ- και ξης. Δουλεύοντας σε 24 νησιά, με τρία παραρτήματα έχουμε καταφέρει μετά από χρό- νια να αντιμετωπίζουμε τη διάσπαση, τον κατακερματισμό και την απομόνωση, μέσαθεματολογία από τη δημιουργία ζωντανών δικτύων μεταξύ μας, αλλά και μεταξύ των ανθρώπων της και των ομάδων με τις οποίες συμπορευόμαστε. Σε αυτή τη διαδρομή το Πανελλήνιο Δίκτυο υπήρξε ένας από τους μίτους που μας βοήθησαν καισυνάντησης συνεχίζουν να μας βοηθάνε στην έξοδο από το λαβύρινθο της τοπικής αλλά και της γενικότερης συμπλοκότητας. Καλή αντάμωση τον Οκτώβριο, να χαρούμε για άλλη μια φορά από κοντά τη σχέση, την ανθρωπιά και τη δημιουργικότητα που έχουμε κατακτήσει… Οι βασικοί στόχοι της 11ης Πανελλήνιας Συνάντησης είναι η κάλυψη της ανάγκης των ανθρώπων που εργάζονται στην πρόληψη για ουσιαστική αλληλεπίδραση και μοίρασμα (επαγγελματίες και εθελοντές) και η ανταλλαγή και αξιοποίηση νέων - και- νοτόμων προσεγγίσεων, που μπορεί να είναι χρήσιμες στην εργασία τους. Το πρόγραμμα των εργασιών θα περιλαμβάνει: • Παράλληλες προφορικές ανακοινώσεις ανά θεματική ενότητα. • Στρογγυλά τραπέζια. • Ομάδες εργασίας με διαφορετική θεματική οι οποίες θα πλαισιώνονται με αντίστοιχες αναρτημένες ανακοινώσεις. • Βιωματικά Εργαστήρια. • Ολομέλειες.

9ΑΣΥΖΗΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ Ή ΤΟΝ ΑΛΛΟ ΤΡΟΠΟ ΖΩΗΣ - Σκέψεις, ΑΠΟΨΕΙΣ, προβληματισμοί, προτάσειςΓια τη θεματολογία της 11ης Πανελλήνιας Συνάντησης έχουν τεθεί τέσσεριςβασικοί θεματικοί άξονες:1. H ανθεκτικότητα του ανθρώπινου δυναμικού της πρόληψης (στελεχών και αποδεκτών των υπηρεσιών μας).2. Αλλαγές και νέες ανάγκες στην κοινωνική πραγματικότητα.3. Νέες προσεγγίσεις, τεχνικές και εργαλεία.4. Δικτύωση, κινητοποίηση και αποτελεσματικότερη αξιοποίηση πόρων.Ζητήματα που ενδιαφέρει να προσεγγιστούν είναι:• Οριοθέτηση του έργου της πρόληψης και αποτελεσματική διαχείριση των αιτημάτων που δεχόμαστε από την κοινότητα.• Δυναμική ομάδων και οργανισμών.• Διοίκηση, ανάπτυξη, επιμόρφωση του ανθρώπινου δυναμικού/ εποπτεία.• Επαγγελματική εξουθένωση.• Παρεμβάσεις σε ευάλωτες ομάδες πληθυσμού πρόσφυγες, μειονότητες, άνεργοι.• Παρεμβάσεις σε νέες ομάδες - στόχος, νεαροί ενήλικες, άνδρες/ γονείς επαγγελματικές ομάδες π.χ. αστυνομικοί, οδηγοί ταξί, στρατός, κ.λπ.• Αποτελεσματικότητα προγραμμάτων πρόληψης, νέα εργαλεία αξιολόγησης π.χ. focus group.• Εκπαίδευση και οργάνωση εθελοντικών ομάδων στην πρόληψη.• Αποτελεσματικές μορφές δικτύωσης στη σχολική και ευρύτερη κοινότητα, δικτύωση γενεών, δικτύωση υπηρεσιών, δικτύωση φορέων πρόληψης.• Καινοτομίες και καλές πρακτικές στην πρόληψη.• Παρεμβάσεις για την πρόληψης της προβληματικής χρήσης του διαδικτύου και των ηλεκτρονικών μέσων γενικότερα.

10 B ΑΠΟ ΤΗΝ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ - ΠΡΟΤΑΣΗ Από την -Τι κάνεις; θεωρία στην -Τρέχω! πράξη ή Κάναμε το άγχος φύση μαςεκπαιδεύοντας ενώ δεν είναι. Η φύση μας είναι να είμαστε ήρεμοι, να την απολαμβάνουμε το δώρο κοινότητα της ζωής και σε περιόδους κρίσης να έχουμε άγχος. κίνηση Εμείς τώρα είμαστε πάντα αγ- «προταση» χωμένοι και καμιά φορά και με πρόγραμμα (το Σαββατο- κύριακο, στην άδεια, μετά το ένα ή το άλλο) θα νιώσουμε ήρεμοι. Και έχουμε αποδε- χτεί σαν φυσιολογικό αυτήν την κακής ποιότητας ζωή με τις καταστροφικές συνέπειες σε πνευματικό, ψυχολογικό και σωματικό επίπεδο. Και όχι απλά δεν αντιδρούμε σε αυτό αλλά καμαρώνουμε και από πάνω γιατί αυτό κοινωνικά δείχνει έναν άνθρωπο δραστήριο που αναλαμβάνει ευθύνες. Δεν καταλαβαίνουμε πως το άγχος, μας κάνει να δείχνουμε φοβισμένοι και αδύναμοι. Πώς θα εμπνεύσουμε στα παιδιά εμπιστοσύνη και ασφάλεια; Πώς θα του βάλουμε όρια; Πώς θα του επιτρέψουμε να παραμείνει παιδί αντί να χρειάζεται να αναλάβει ρόλο ενήλικα ή να κάνει πράγματα που θα τραβήξουν την προσοχή των γονιών του από αυτά που δεν μπορούν να διαχειριστούν; Το μυαλό μας έχει ξεχάσει τι να σκέφτεται αν του αφαιρέσεις τις λίστες από καθήκοντα και προγραμματισμούς. Ξεχάσαμε να συζητάμε με τον σύντροφό μας για κάτι άλλο πέρα από υποχρεώσεις και προβλήματα. Δεν μπορούμε να μείνουμε μόνοι μας με έναν συνάνθρωπο, ούτε καν με τον ίδιο μας τον εαυτό χωρίς να στρέψουμε την προ- σοχή μας σε μια δραστηριότητα, σε μια οθόνη ή ένα κινητό. Μας φέρνει αμηχανία γιατί ίσως έρθουμε πιο κοντά. Κι έτσι τρέχουμε. Και το πιο τρομαχτικό είναι ότι ενώ εμείς βλέπουμε ότι δεν είμαστε ευτυχισμένοι έτσι, εκπαιδεύουμε και τα παιδιά μας να τρέ- χουν με γεμάτα προγράμματα από το πρωί ως το βράδυ σε δραστηριότητες! Αν όμως όλη οικογένεια τρέχει τότε το παιδί από πού θα εκπαιδευτεί πώς να συζητάει, πώς να αγαπάει και να σχετίζεται με τον εαυτό του και τους άλλους γύρω του, πώς θα μάθει να ενδιαφέρεται για το περιβάλλον, πώς θα μάθει να νοιάζεται και να νιώθει κομμάτι της κοινότητας, από ποιον θα μάθει ποιες είναι οι πραγματικές αξίες της ζωής, για τι πραγματικά αξίζει να αγωνίζεται κάποιος, ποιες είναι οι πραγματικές πηγές χαράς και πώς τις απολαμβάνουμε, πώς αντιμετωπίζουμε ένα πρόβλημα και άλλα πολλά που το παιδί θα τα μάθει και αν δεν είναι από τους γονείς του, θα είναι από κάπου αλλού που ίσως δεν είναι ασφαλές. Περιχαρακωμένοι πίσω από τοίχους και πιεστικά προγράμματα, μαγειρεύουμε και καθαρίζουμε ένα σπίτι που όμως δεν ανοίγει εύκολα τις πόρτες του σε φίλους και συγγενείς, με ένα \"δεν έχω χρόνο\" σε κάθε συζήτηση, με ένα \"τρέχω\" σε κάθε τυχαία συνάντηση με έναν γνωστό. Μας απορροφούν τα δικά μας τόσο πολύ που δεν έχουμε τη δύναμη να δούμε τους άλλους και απομονωνόμαστε. Ήρθε μάλιστα και η νέα τάση που χωρίζει τους ανθρώπους σε θετικούς και αρνητικούς και λέει πως αν κάτι δεν σου αρέσει, «φύγε»! Όχι «προσπάθησε να το φτιάξεις»! Δεν σου λέει ότι οι αρνητικοί είναι

11 BΑΠΟ ΤΗΝ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ - ΠΡΟΤΑΣΗοι άνθρωποι που έφυγαν, που απομονώθηκανμε τον ίδιο απορριπτικό τρόπο που σου προ-τείνουν τώρα να κάνεις κι εσύ! Επίσης, δεν σουλέει πού να πας !Και τι να σου πει; Αφού πουθε-νά δεν υπάρχει τέλεια ζωή χωρίς ευθύνες καιπροβλήματα, τέλεια σχέση χωρίς συγκρούσειςκαι τέλειοι άνθρωποι. Για τον καθένα, τέλει-ος-θετικός άλλος, είναι αυτός που συμφωνείμαζί μου, ανταποκρίνεται στις προσδοκίες μου,μου καλύπτει όλες τις ανάγκες. Αν όμως δεν αλληλεπιδράσουμε ουσιαστικάμε τον εαυτό μας και τους άλλους από πού θαβρούμε δύναμη, ενέργεια για να συνεχίσουμε;Έχουμε γεμίσει με σούπερ τροφές, ενεργειακάποτά, πολυβιταμίνες και μαγικά σκευάσματαπου θα μας δώσουν την πολυπόθητη ενέργειαγια να μπορούμε να τρέχουμε περισσότερο, να απομακρυνόμαστε από τον εαυτό μαςκαι τους γύρω μας περισσότερο, με αποτέλεσμα να μένουμε άδειοι από ενέργεια κιέτσι να συνεχίζουμε τον καταναλωτικό μας κύκλο. Καταναλωτικό κύκλο, όχι μόνοστα ροφήματα και στα σκευάσματα αλλά και στις δραστηριότητες και στις σχέσεις καιστους ρόλους μας, λίγο από όλα... και λίγο από εδώ και λίγο από εκεί... ρόλοι πεταμέ-νοι άτσαλα μέσα σε κουρασμένα κορμιά που τρέχουν. Και θα πείτε πως «έτσι είναι οκόσμος σήμερα». Ποιος είναι αυτός ο κόσμος τελικά; Δεν είμαστε όλοι εμείς αυτός οκόσμος;ΣΗΜΕΡΑ ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ ΔΥΝΑΜΗ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΑΠΟ ΠΟΤΕΤι είναι η δύναμη;Δύναμη είναι η εσωτερική ασφάλεια, η πίστη στον εαυτό μου ότι μπορώ να τα κατα-φέρω στα δύσκολα όταν έρθουν. Και αν δεν μπορέσω μόνος μου θα ζητήσω τη βοή-θεια των ανθρώπων μου και θα τα καταφέρουμε μαζί. Είναι ο τρόπος που στεκόμαστεαπέναντι στη ζωή, στις δυσκολίες, στις σχέσεις, στα ίδια μου τα συναισθήματα. Είναι τοαντίθετο από το μόνιμο άγχος, από τα ανεξέλεγκτα συναισθηματικά ξεσπάσματα πουπροκαλούνται από ένα ανικανοποίητο εγώ, από την απομόνωση, από την εξάρτηση.Είναι αυτό που αποκτώ όταν γνωρίζω καλά το ποιος είμαι, ποια είναι τα στηρίγματάμου, ποια είναι τα οράματά μου για εμένα, την οικογένειά μου και τον κόσμο, ποιαείναι τα όριά μου (τι επιτρέπω και τι όχι στον εαυτό μου και στους άλλους) . Και όταντα κατανοήσω όλα αυτά, παύω να φοβάμαι τον εαυτό μου και τους άλλους. Και τότεμόνο μπορώ να πλησιάσω, να έρθω κοντά χωρίς άμυνες και επιθετικότητα, χωρίς ναεστιάζω σε αυτά που με χωρίζουν από τον άλλον. Δεν βλέπω γύρω μου ανώτερης ήκατώτερης αξίας ζωές.Είναι αυτό που νιώθω όταν τις ανάγκες μου τις αναγνωρίζω και τις ορίζω εγώ και όχιαυτές εμένα. Είναι αυτό που νιώθω όταν τα συναισθήματά μου είναι οι πληροφοριο-δότες μου για το τι μου συμβαίνει, τα αξιοποιώ και δε με οδηγούν ανεξέλεγκτα. Είναιαυτά που με συνδέουν με τους ανθρώπους, δε με απομακρύνουν. Και όταν γίνουνόλα αυτά δε μου χρειάζεται ο ανταγωνισμός και η επίδειξη δύναμης, δεν με νοιάζεινα είμαι ο καλύτερος, ο πρώτος. Δεν τρέμει η ψυχή μου μήπως και δεν ξεχωρίσω,μήπως και δεν επιβληθώ. Όλα είναι ήρεμα μέσα μου κι εγώ βρίσκω τη θέση μου και

12 B ΑΠΟ ΤΗΝ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ - ΠΡΟΤΑΣΗ τον ρόλο μου στην κοινότητα με τη μοναδικότητά μου, με το κύρος που μου δίνει η αυθεντική και καθαρή μου θέση απέναντι στα πράγματα και με τον σεβασμό σε κάθε ανθρώπινη ζωή. Η εσωτερική δύναμη είναι αυτό που αποκτιέται μέσα από τις εμπειρίες αν τις αξιοποι- ήσουμε σωστά. Η στάση μου απέναντι στη ζωή ενδυναμώνει το παιδί μου; Εσωτερική δύναμη είναι αυτό το οποίο χρειάζεται να καλλιεργήσουμε στα παιδιά στο πλαίσιο του ρόλου μας, να τα προετοιμάσουμε για τη ζωή, να τους δείξουμε να χαίρο- νται με τα όμορφα και να αντιμετωπίζουν τα δύσκολα. Ας μην ξεχνάμε πως εμείς είμαστε το παράθυρο μέσα από το οποίο το παιδί βλέπει τον κόσμο και διαμορφώνεται ανάλογα. Αν εμείς βλέπουμε τον κόσμο άγριο και εχθρικό που θέλει να μας εκμεταλλευτεί και να μας κοροϊδέψει, έτσι θα τον δει και το παιδί. Αν βλέπουμε τον κόσμο σαν βάσανα και δυσκολίες μόνο, έτσι θα τον βλέπει και το παιδί. Αν βλέπουμε στον κόσμο διασπαστικά σε εμάς και στους άλλους, σαν θύτες ή θύματα, σε καλούς και κακούς, ανώτερους ή κατώτερους ανθρώπους, έτσι θα τον δει και το παιδί. Όταν βλέπουμε τον κόσμο χωρίς ελπίδα και όραμα, έτσι θα τον δει και το παιδί. Αν βλέπουμε τον κόσμο αγγελικά πλασμένο, έτσι θα τον δει και το παιδί. Όταν το παιδί κοιτάζει μέσα από εμάς τον κόσμο, τι βλέπει; Ποια είναι η στάση των ενηλίκων που θα δείξει στα παιδιά πως ο κόσμος έχει και όμορφα και άσχημα χωρίς να τα τρομάξει και να τα απογοητεύσει αλλά να τα οδηγήσει στο να αγαπούν τη ζωή, να απολαμβάνουν τα υπέροχα πράγματα που συμβαίνουν και ταυτόχρονα να εμπνέ- ονται από αυτά και να μη σταματούν να αγωνίζονται για το όραμά τους; Όταν το παιδί μας βλέπει συνέχεια αγχωμένους ή κουρασμένους ή απομονωμένους πώς αντιλαμ- βάνεται τον κόσμο και τη ζωή και σε τι στάση θα το οδηγήσει αυτό? Που μπορώ να βρω δύναμη; Η απάντηση μέσα από την εμπειρία μας Στα σχεδόν 30 χρόνια που λειτουργούν οι ομάδες της \"ΠΡΟΤΑΣΗ\", στην ερώτηση «πώς ήρθες και πώς φεύγεις» η απάντηση είναι σχεδόν πάντα η ίδια: «Πριν έρθω ήμουν κου- ρασμένος ή νύσταζα ή βαριόμουν… τώρα νιώθω χαρά, δύναμη, ενθουσιασμό…». Γιατί συμβαίνει αυτό; Γιατί οι άνθρωποι αλληλεπιδρούν, γιατί η δυναμική της ομάδας είναι αναζωογονητική. Εκεί βρίσκεται και η ενέργεια και η δύναμη και το κουράγιο και το νόημα, στην αλληλεπίδραση με τον εαυτό μας και τους άλλους. Πάνω σε αυτήν την βιωματική γνώση στηρίχτηκαν και τα εργαστήρια παιδιών 4-6 ετών μαζί με τους γονείς τους. Οι γονείς αντιμετωπίζουν κούραση, πιεσμένο πρόγραμμα και δυσκολεύονται να έρθουν. Όταν όμως έρθουν και συμμετέχουν στα εργαστήρια και συζητήσουν με άλλους γονείς για αυτά που τους απασχολούν, παίξουν και εκφρα- στούν, τότε δεν νιώθουν ότι παλεύουν μόνοι. Πάντα φεύγουν λέγοντας «νιώθω πιο δυνατός», «φεύγω πιο ήρεμος», «ανυπομονώ να συναντηθούμε ξανά»! Το ίδιο λένε και τα μέλη της ομάδας εθελοντών εμψυχωτών. Οι δύο ώρες που συναντιόμαστε γίνε- ται πηγή δύναμη και χαράς μέχρι την επόμενη συνάντηση. Μαρία Γιαζκουλίδου Κοινωνική Λειτουργός- Στέλεχος Πρόληψης Συντονίστρια-Διευκολύντρια της ομάδας εμψυχωτών

13ΑΠΟ ΤΗΝ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ - ΠΡΟΤΑΣΗΣτα τέλη Φεβρουαρίου ολοκληρώθηκε ένα 18ωρο σεμινάριο εκπαίδευσης 20 εκπαι- Μερικάδευτικών στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια βαθμίδα των σχολείων της περιοχής συμπεράσματαμας με θέμα: «Εισαγωγή στην αξιοποίηση και εφαρμογή των εκφραστικών μέσων και από τοβιωματικών τεχνικών, ως διαδικασία πρόληψης για την εμψύχωση και την ψυχική υγεία σεμινάριοτων παιδιών». Στόχος του σεμιναρίου ήταν η αποφόρτιση των ίδιων των εκπαιδευτι- εκπαιδευτικώνκών από την πίεση που βιώνουν στα σχολεία, η αναζήτηση στηριγμάτων μέσα στους πρωτοβάθμιαςσυλλόγους των σχολείων τους αλλά και στους συλλόγους γονέων, η εμψύχωση τους & δευτεροβάθμιαςγια το παιδαγωγικό έργο με τους μαθητές τους. Το σεμινάριο αυτό διοργανώθηκε από εκπαίδευσηςτην Κίνηση «ΠΡΟΤΑΣΗ» σε συνεργασία με τα τμήματα Αγωγής Υγείας των Διευθύν- στο πλαίσιο τουσεων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Αχαΐας. Με την ολοκλήρωση προγράμματοςτων βιωματικών εκπαιδευτικών ενοτήτων, πραγματοποιήθηκε αξιολόγηση η οποία προ-νοιααπέδωσε τα εξής συνοπτικά αποτελέσματα. (ΠΡΟ-τείνω γιατίΣτο σύνολό τους οι εκπαιδευτικοί δήλωσαν ότι τους άρεσε πολύ έως πάρα πολύ το ΝΟΙΑζομαι)σεμινάριο γιατί είχαν την ευκαιρία ανταλλαγής απόψεων και εμπειριών, επικοινώνη-σαν μέσα σε ένα ευχάριστο κλίμα και αποκόμισαν βιωματικά, τροφή για σκέψη καισυνεργασία. Ως θετικά στοιχεία επίσης του σεμιναρίου αναφέρουν τους ικανούς εκ-παιδευτές, την γνωριμία και επαφή με άλλες βαθμίδες εκπαίδευσης, την πλούσια καιπρωτότυπη θεματολογία, την ελευθερία του λόγου, τον σεβασμό, την αλληλοκατανό-ηση. Δεν εντοπίστηκαν ιδιαίτερες δυσκολίες ωστόσο αναφέρθηκαν από κάποιους ότι ηθεωρία υπερίσχυσε του βιωματικού, ότι ο χρόνος ήταν λίγος και θα ήθελαν περισσό-τερες συναντήσεις και ότι κάποιους τους δυσκόλεψε αρχικά η προσαρμογή.Ποιο συγκεκριμένα, όσον αφορά τον τρόπο που λειτούργησαν οι ίδιοι στην ομάδατων εκπαιδευομένων νιώθουν πολύ και πάρα πολύ ικανοποιημένοι γιατί υπήρχεκαλή διάθεση και φιλικό περιβάλλον, άνεση, αυθεντικότητα, κατανόηση, ειλικρίνεια,ευγένεια, ηρεμία, συνεργασία, κοινά σημεία αναφοράς . Σε αυτό διευκόλυνε η στάσητων εκπαιδευτών, η λειτουργία σε ομάδες και το ότι οι εκπαιδευτικοί που συμμετεί-χαν ήταν ευαισθητοποιημένοι. Κάποιοι πολύ λίγοι αναφέρουν ως στοιχεία που τουςδυσκόλεψαν την κούραση, την αμηχανία, την πολυλογία κάποιων εκπαιδευόμενων,

14 B ΑΠΟ ΤΗΝ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ - ΠΡΟΤΑΣΗ τις μεγάλες εισηγήσεις, τις διαφορετικές απόψεις για τις μεθόδους διαχείρισης ζητη- μάτων. Ως κύρια στοιχεία που οι εκπαιδευτές τους διευκόλυναν να λειτουργήσουν στο σε- μινάριο αναφέρουν τη φιλική διάθεση, την άνεση, τη δεκτικότητα και τον σεβασμό, την εμπειρία και τις γνώσεις, τη σωστή οργάνωση, τη λειτουργία του σεμιναρίου ως ομάδα και την ανταπόκριση στις ανάγκες της, την αμεσότητα, την αποδοχή της διαφο- ρετικής οπτικής, την ανατροφοδότηση καθώς και τις εύστοχες παρεμβάσεις. Δεν ανα- φέρουν στο σύνολό τους καμία δυσκολία εκτός από πολύ λίγους που ανέφεραν ότι κάποιες παρουσιάσεις ήταν μεγάλες και ότι υπήρχε μία ασάφεια κάποιες φορές. Στην ερώτηση τι θα είχαν να προτείνουν για ένα επόμενο σεμινάριο στην εμψύχωση εκπαιδευτικών ανάφεραν περισσότερες βιωματικές τεχνικές και εργαλεία, εκπαίδευση σε θέματα ειδικής αγωγής και περισσότερες συναντήσεις. Για το γενικότερο έργο της ΠΡΟΤΑΣΗΣ όπως το έζησαν μέσα από το σεμινάριο οι περισσότεροι το χαρακτήρισαν δημιουργικό, εποικοδομητικό, θετικό και σπουδαίο που ως πρωτότυπο, πρωτοποριακό έργο με «ανοιχτόμυαλη» προσέγγιση, προσφέρει γνώσεις και διαμορφώνει στάσεις. Στην διερεύνηση μιας περαιτέρω συνεργασίας και προοπτικής μαζί τους οι περισσό- τεροι δεν είχαν κάποια απάντηση, αλλά κάποιοι λίγοι πρότειναν συνεργασία με σχο- λεία σε σταθερή βάση, προγράμματα που μπορούν να εφαρμοστούν στο σχολικό περιβάλλον, σεμινάριο ειδικής αγωγής, επιμόρφωση ως προς τον ρόλο του εκπαιδευ- τικού και ψυχολογία παιδιών και εφήβων. Τέλος, τέσσερις εξ αυτών δήλωσαν ενδιαφέρον να συμμετέχουν ως εθελοντές στην ΠΡΟΤΑΣΗ, οι υπόλοιποι δήλωσαν δυσκολία χρόνου, άλλες προτεραιότητες κλπ. και τρεις δήλωσαν συμμετοχή και σε επόμενο σεμινάριο. Επιμέλεια καταγραφής απαντήσεων: Μαρία Κατσίκα, κοινωνική λειτουργός, εμψυχώτρια παιδιών στο πρόγραμμα ΠΡΟ-ΝΟΙΑ Επεξεργασία και καταγραφή συμπερασμάτων: Αγγελική Πασσά, Υπεύθυνη προγράμματος ΠΡΟ-ΝΟΙΑ

15BΑΠΟ ΤΗΝ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ - ΠΡΟΤΑΣΗΤο 10ο συνέδριο Νέων του INEPS υλοποιήθηκε με τη χρη- Μια μικρήματοδότηση του ERASMUS+. Τη διοργάνωσή του ανέλαβε o «ΓΕΥΣΗ»φορέας CEMEA (Centres d’ Entrainement aux Methodes d’ από τηEducation Active) και, συγκεκριμένα ο υπηρεσιακός τομέας συμμετοχήτου Saint-Denis με υπεύθυνη την γενική συντονίστρια, Sabah μελών της ΟΜΑΔΑΣLameche η οποία είναι και μέλος του ΔΣ του INEPS. ΕΦΗΒΩΝ του προγράμματοςΕδώ θα κάνουμε μία παρένθεση να σας πούμε ότι η σύνδεση της Κίνησης «ΠΡΟΤΑΣΗ» με ΠΡΟ-ΝΟΙΑ, στοτον INEPS χρονολογείται από το 1996 με εκπρόσωπο την Αγγελική Πασσά η οποία διετέ- 10Ο ΣΥΝΕΔΡΙΟλεσε πρόεδρος του ΔΣ για 13 χρόνια και από το 2013 μέχρι σήμερα είναι Αντιπρόεδρος. ΝΕΩΝ ΤΟΥ INEPSΣε όλα αυτά τα χρόνια έχει επιτευχθεί μία πολύ καλή και πολύπλευρη συνεργασία σεδιεθνές επίπεδο που προσμετρείται σε: (International Network of1) οργάνωση 2 επιτυχημένων Συνεδρίων Νέων στην Πάτρα (το 1999 και το 2004),2) οργάνωση 2 επιτυχημένων Συνεδρίων ενηλίκων και πάλι στην Πάτρα (το 2002 και το Productive Learning2011),3) σε πολλές συμμετοχές αποστολών μας είτε παιδιών του ΚΔΑ σε Συνέδρια νέων, είτε Schools and projects),ενηλίκων-εθελοντών και εργαζομένων της «ΠΡΟΤΑΣΗΣ» σε συνέδρια και σεμινάριαενηλίκων σε άλλες χώρες στο ΠΑΡΙΣΙ,4) διοργάνωση σεμιναρίων, διμερών ανταλλαγών στην Πάτρα, με πιο πρόσφατη την 27/2/17 - 4/3/17συμμετοχή μας στην υλοποίηση του δίχρονου προγράμματος PROVED (ProductiveLearning in Vocational Education).Η παρένθεση παρατέθηκε για να τονίσει τη συνέχεια και την προοπτική που ξεπηδά απότέτοιες δράσεις καθώς και το σταθερό και ασφαλές υπόβαθρο πάνω στο οποίο κτίστηκεαυτό το συνέδριο νέων, το οποίο αποφασίστηκε και επιμελήθηκε το ΔΣ του INEPS. Ησημαντική αυτή δράση θα παρουσιαστεί και θα αξιολογηθεί στη Γενική Συνέλευση τωνμελών, στο επερχόμενο 29ο Συνέδριο ενηλίκων του INEPS στο ΜΠΟΥΡΓΚΑΣ της Βουλ-γαρίας από 24-27 Απριλίου 2017. Η παρένθεση κλείνει εδώ!!!!!

16 B ΑΠΟ ΤΗΝ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ - ΠΡΟΤΑΣΗ Στο 10ο συνέδριο Νέων του INEPS έλαβαν μέρος Γάλλοι μαθητές διαφόρων σχολεί- ων με τους δασκάλους τους, καθώς και αντίστοιχες αποστολές από Γερμανία (7 μαθη- τές – 1 συντονιστής), Ελλάδα (5 μαθητές – 2 συντονίστριες) και Λιθουανία (4 μαθητές – 4 συντονίστριες). Το σύνολο των συμμετεχόντων έφτανε περίπου στα 70 άτομα (μα- θητές συν δάσκαλοι/συντονιστές). Οι ηλικίες των συμμετεχόντων μαθητών κυμαίνονταν από 14 έως και 20 χρονών. Η ελληνική συμμετοχή αποτελούνταν από τα παιδιά Ελίζα Ριζοπούλου, Ραφαήλ Μου- ρουζίδης, Μάριος Παπαβασιλείου, Χαράλαμπος Παπαδάκης και Διονύσης Μενεγάτος, με τη συνοδεία των εμψυχωτριών Γιούλη Δροσοπούλου και Κατερίνα Γκούτη. 1η μέρα: ΔΕΥΤΕΡΑ 27/2/17 Άφιξη στο Παρίσι και μετάβαση στο Saint-Denis και στο Hostel όπου φιλοξενηθήκαμε. Τελετή υποδοχής. 2η μέρα: ΤΡΙΤΗ 28/2/17 Συναντήθηκαν όλες οι ομάδες στο στάδιο του Saint Denis, όπου συμμετείχαμε σε αθλητικές δραστηριότητες και κινητικά παιχνίδια. Στη συνέχεια χωριστήκαμε σε υποομάδες για να ακολουθήσουμε το υπόλοιπο πρό- γραμμα. Μία ομάδα επισκέφτηκε το νεκροταφείο Pere Lachaise και το Μουσείο/Σπίτι του Δράκουλα. Μία δεύτερη ομάδα συμμετείχε σε μάθημα boxing. Η τρίτη ομάδα επισκέφτηκε σχολείο της περιοχής και συμμετείχε στο μάθημα των καλλιτεχνικών/κατασκευής μωσαϊκών.

17 BΑΠΟ ΤΗΝ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ - ΠΡΟΤΑΣΗΤο ίδιο βράδυ, όλη η ελληνική αποστολή συμμετείχε σε ξενάγηση στο νυχτερινό Πα-ρίσι, όπου είχαμε την ευκαιρία να δούμε τον Πύργο του Άιφελ, την Αψίδα του Θριάμ-βου, το Montparnasse, τη Ρόδα και τον Τάφο του Ναπολέοντα.

18 B ΑΠΟ ΤΗΝ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ - ΠΡΟΤΑΣΗ 3η μέρα: ΤΕΤΑΡΤΗ 1/3/17 Μέλη της ελληνικής αποστολής συμμετείχαν σε εκδρομή στη Νορμανδία. Τα υπόλοιπα μέλη συμμετείχαν σε επίσκεψη στο Grand Rex, τον παλαιότερο κινημα- τογράφο του Παρισιού, όπου παρακολούθησαν ντοκιμαντέρ για τη δημιουργία ενός φιλμ και συμμετείχαν σε βιωματική γνωριμία με τον κόσμο του μοντάζ και των εφέ. Στη συνέχεια, μία από τις υποομάδες οδηγήθηκε στο Maison de L’ Europe του Πα- ρισιού, όπου συμμετείχε σε debate με θέμα «European values». 4η μέρα: ΠΕΜΠΤΗ 2/3/17 Όλη η ελληνική αποστολή συμμετείχε σε επίσκεψη σχολείου Παραγωγικής Μά- θησης, του προαστίου Aubervilliers, όπου γνωρίσαμε τον τομέα της Εκτύπωσης, Επεξεργασίας φωτογραφιών και Συντήρησης Μηχανημάτων. Στη συνέχεια, συμμετείχαμε στην εξερεύνηση του μουσείου “Palais de la decouverte”, όπου είχαμε την ευκαιρία να επισκεφτούμε τους χώρους της Φυσικής και της Αστρονομίας. Το ίδιο βράδυ, η ελληνική απο- στολή επισκέφτηκε τον Πύργο του Άιφελ.

19ΑΠΟ ΤΗΝ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ - ΠΡΟΤΑΣΗ5η μέρα: ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 3/3/17Για τις πρωινές δραστηριότητες, χωριστήκαμε σε δύο υποομάδες.Η πρώτη επισκέφτηκε γυμνάσιο της περιοχής και συμμετείχε στο μάθημα Θεά-τρου, παίζοντας παιχνίδια γνωριμίας με τους Γάλλους μαθητές.Η δεύτερη ομάδα συμμετείχε σε μάθημα Μαγειρικής, όπου φτιάχτηκαν συνταγέςαπό διαφορετικές κουζίνες της Ευρώπης.Έπειτα, όλοι οι συμμετέχοντες συναντήθηκαν στο στάδιο του Saint Denis και συμ-μετείχαν σε ομαδικά παιχνίδια.Στη συνέχεια, έγινε η τελετή λήξης του Συνεδρίου, στο Δημαρχείο του Saint-Denis, όπου και απονεμήθηκε βεβαίωση συμμετοχής σε κάθε συμμετέχοντα.

20 B ΑΠΟ ΤΗΝ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ - ΠΡΟΤΑΣΗ Η βραδιά έκλεισε με επίσκεψη στο τσίρκο του Saint-Denis. 6η μέρα: ΣΑΒΒΑΤΟ 4/3/17 Επιστροφή στην Πάτρα.

21BΑΠΟ ΤΗΝ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ - ΠΡΟΤΑΣΗΗ αξιολόγηση που έγινε από την ελληνική ομάδα αναφορικά με τη συμμετοχή στο αξιολογήσειςΣυνέδριο Νέων, ανέδειξε τον εκπαιδευτικό χαρακτήρα του ταξιδιού σε πολλά επίπε- παιδιώνδα: γνώσεων, κουλτούρας, κοινωνικοποίησης, ομαδικότητας, ευθύνης, συνεργασίας, καιεπικοινωνίας. εμψυχωτριώνΤα παιδιά εξέφρασαν ομόφωνα τον ενθουσιασμό τους για τη συμμετοχή τους, τονίζο-ντας ως πιο θετικά σημεία:- την κοινωνικοποίηση με άτομα από άλλες χώρες,- την ξενάγηση στο κέντρο του Παρισιού και στα επιβλητικά του μνημεία,- την εξάσκηση της επικοινωνίας σε άλλη γλώσσα (κυρίως την αγγλική αλλά και τη γαλλική)- τη γνωριμία με το εκπαιδευτικό σύστημα της Γαλλίας και με το σύστημα της Παραγωγικής Μάθησης- την ευκαιρία της «απόδρασης» από την καθημερινή ρουτίνα,- τον τρόπο που λειτούργησαν ως ομάδα με κατανομή ευθυνών και αλληλοϋποστήριξη.Το μόνο αρνητικό σημείο που μεμονωμένα αναφέρθηκε από κάποιους, ήταν το πολύπερπάτημα και η μη προτίμησή τους στα γεύματα κάποιων ημερών.Οι εμψυχώτριες, στη δική τους αξιολόγηση εντόπισαν τα εξής θετικά σημεία:-υποδειγματική συμπεριφορά της ομάδας σε όλα τα επίπεδα (ευθύνες, συντονισμός, αλληλοστήριξη, επικοινωνία, συνέπεια, τήρηση των συμφωνιών, πολύ θετικό κλίμα)-εξαιρετική οργάνωση κατά τη διάρκεια του συνεδρίου (διαμονή, διατροφή, μετακινήσεις) με μεγάλη ποικιλία σε δραστηριότητες-ευκαιρίες για προβληματισμό πάνω στις εναλλακτικές εκπαιδευτικές μεθόδους που γνωρίσαμε-σύνδεση του ταξιδιού με την έννοια της πρόληψης, όπως αυτή διατρέχει τη φιλοσοφία των εργαστηρίων μας-σημαντικές γνώσεις για τον τρόπο ζωής άλλων εθνικοτήτων.Το μόνο αρνητικό σημείο ήταν η μεγάλη πίεση του χρόνου από δραστηριότητα σεδραστηριότητα, που περιόριζε τις ώρες ελεύθερου χρόνου και τις ευκαιρίες για μία πιοχαλαρή επίσκεψη σε άλλα σημεία της πόλης με μεγάλο ιστορικό και κοινωνιολογικόενδιαφέρον.Συνολικά πάντως, η αποστολή αυτή ανέδειξε τους καρπούς της πολύ καλής προε-τοιμασίας πριν από το ταξίδι και άφησε αμέτρητα ερεθίσματα προς αξιοποίηση στιςομάδες παιδιών του φορέα μας. Επιμέλεια: Γιούλη Δροσοπούλου

22 B ΑΠΟ ΤΗΝ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ - ΚΑΛΛΙΠΟΛΙΣ ΓΟΝΕΑΣ Το τελευταίο διάστημα παρακολούθησα μια συζήτηση στο σχολείο του παιδιού μουμε οδηγίες όπου άκουσα τη φράση «κανένας μας όταν γίνεται γονέας δεν παίρνει μαζί του καιχρήσεως..; βιβλίο με οδηγίες χρήσεως». Τότε θυμήθηκα το ερώτημα που μου είχε θέσει ένας πατέρας πριν τρία χρόνια, όταν βρεθήκαμε σε μια δράση της εθελοντικής μας ομάδας, και είχε φέρει την κόρη του για να συμμετάσχει: «Πείτε μου τι να κάνω για να είμαι καλύτερος πατέρας και να γεμίσω εφόδια την κόρη μου;». Ο ίδιος ήταν γεμάτος αγωνία και άγχος για το αν ανταποκρί- νεται στον ρόλο του, αλλά εξέφρασε και τους φόβους του για τους κινδύνους που υπάρχουν γύρω μας σε σχέση με τα παιδιά μας. Υπάρχουν τελικά οδηγίες χρήσεως για το πώς θα γίνουμε καλύτεροι γονείς; Υπάρχουν τρόποι και μέθοδοι που θα μας βοηθούσαν να μεταδώσουμε στα παιδιά μας όλα εκεί- να τα χαρακτηριστικά και τις συμπεριφορές που κρίνουμε ως θετικές; Το ερώτημα αυτό απασχολεί κι εμένα προσωπικά ως μητέρα και δεν είναι εύκολο να απαντηθεί με λίγες λέξεις. Θα προσπαθήσω να απαντήσω σε αυτό όμως μέσα από ένα παράδειγμα, από τον τρόπο που μέχρι σήμερα μια φίλη μου έχει ανταποκριθεί στο γονεϊκό της ρόλο. Λέει λοιπόν η φίλη μου: « Όταν γέννησα την κόρη μου, από την πρώτη μέρα που ήρθε στο σπίτι, άρχισα να αντιλαμβάνομαι ότι θα έπρεπε να αλλάξω κι εγώ. Δεν είχα να φροντίσω μόνο τον εαυτό μου αλλά πλέον ήμουν υπεύθυνη και για ένα ακόμη πλα- σματάκι που έφερα στον κόσμο. Μπορεί αρχικά οι ανάγκες να ήταν μόνο βιολογικές, γρήγορα όμως συνειδητοποίησα ότι θα έπρεπε να καλύπτω και τις συναισθηματικές ανάγκες του παιδιού μου. Ταυτόχρονα θα έπρεπε να το γεμίζω με εφόδια ώστε μελ- λοντικά να ανεξαρτητοποιηθεί και να γίνει ένα υπεύθυνο άτομο. Άρχισα ως μαμά να συζητώ και με άλλους γονείς πως αντιμετώπισαν διάφορες κα- ταστάσεις σε σχέση με τα παιδιά τους, παρακολουθούσα από νωρίς σχολές γονέων όπου οι ειδικοί μας ενημέρωναν μεν και διεύρυναν τους ορίζοντες και τις σκέψεις μας αλλά ταυτόχρονα ο διάλογος μεταξύ των γονέων πάντα συμπλήρωνε τα κενά. Παρα- κολουθούσα γενικώς όποια ομιλία/συζήτηση/ημερίδα με αφορούσε ως μαμά, και ως σφουγγάρι απορροφούσα όσα έλεγαν οι ομιλητές, κατόπιν τα επεξεργαζόμουν και τα εφάρμοζα πάντα προσαρμοσμένα στη δική μας πραγματικότητα. Είχα πάντα καλή επικοινωνία με τους δασκάλους της κόρης μου, με βασικό πρώτο ερώτημα: «Πείτε μου πως είναι η συμπεριφορά του παιδιού μου στο σχολείο;» Μέσα από τις γνώσεις και τις πληροφορίες που λάμβανα: • Κατάλαβα ότι όσο μικρό κι αν είναι το παιδί, ο διάλογος μαζί του πάντα είναι απαραί- τητος γιατί έτσι της έδειχνα τον τρόπο που θα πρέπει να επικοινωνεί και να αναζητά λύσεις. • Στο ερώτημα της κόρης μου «Γιατί μαμά;» κατάλαβα ότι αξία δεν είχε να δώσω την έτοιμη απάντηση που ήξερα, αλλά να της δείξω τον τρόπο να βρει μόνη της την απά- ντηση στο κάθε «γιατί» που εξέφραζε. • Όταν χρειάστηκε να της θέσω όρια, όσο και αν με πονούσε αυτό, το έκανα από πολύ μικρή ηλικία. Σήμερα μου λέει ότι τα όρια που έθετα και συνεχίζω να θέτω την κάνουν να νιώθει ασφάλεια. • Από πολύ μικρή ηλικία πριν πάμε για ψώνια έθετα τον όρο «μπορείς να αγοράσεις ένα πράγμα από όσα θες», παρόλο που υπήρχε η οικονομική άνεση να της αγοράσω ό,τι ήθελε. Έτσι όμως της έδωσα να καταλάβει ότι δεν μπορεί να τα έχει όλα και ότι θα πρέπει να θέτει προτεραιότητες.

23 BΑΠΟ ΤΗΝ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ - ΚΑΛΛΙΠΟΛΙΣ• Γυρνώντας στο σπίτι, όσο κουρασμένη κι αν ήμουν, το πρώτο πράγμα που έκαναήταν να την πάρω αγκαλιά, να την φιλήσω και να την ρωτήσω πως πέρασε τη μέρατης στο σχολείο και πως ήταν η σχέση με τους φίλους της. Τα μαθήματα ήταν πάντατο τρίτο ερώτημα που έθετα, καθώς όπως συνήθιζα να της λέω: σε όλα αρκεί η προ-σπάθεια. Έτσι κατανόησε ότι σημασία έχει να νιώθουμε καλά και ότι το να εκφράζει τασυναισθήματά της είναι πολύ σημαντικό.• Όταν μου ανέφερε κάποιο πρόβλημα που είχε προκύψει στο σχολείο είτε με τουςφίλους της είτε με τους δασκάλους, το συζητούσαμε μαζί αλλά πάντα η συζήτησή μαςέκλεινε με τη φράση: χαίρομαι που το μοιράστηκες μαζί μου και το συζητήσαμε, αλλάόπως γνωρίζεις ο χώρος του σχολείου είναι ιερός και οι γονείς δεν κάνουν παρεμβά-σεις. Θα ήθελα όσα είπαμε σήμερα να τα συζητήσεις με το δάσκαλό σου/φίλους καιείμαι σίγουρη ότι θα βρεθεί η λύση. Έτσι έμαθε να σέβεται το σχολείο της, να εμπιστεύ-εται τους δασκάλους της, να εκφράζει υπεύθυνα τις θέσεις και τις απόψεις της και ναεπιλύει τις διαφορές με τους φίλους μόνη της.• Όσο κι αν είχαμε διαφωνήσει την ημέρα, το βράδυ φρόντιζα πάντα να την βάζω γιαύπνο, να τη φιλάω, να τη σκεπάζω και να της λέω καληνύχτα. Έτσι κατάλαβε ότι η αγά-πη είναι πάνω από τις όποιες διαφωνίες.• Όταν έπεφτε στην αντίληψή μου κάποια δραστηριότητα που θα μπορούσε να συμμε-τάσχει την παρότρυνα να πάει. Έτσι σταδιακά την έμαθα να ανοίγει τα φτερά της και ναγνωρίζει καινούριους ανθρώπους .• Όταν με ενθουσιασμό μου έλεγε για κάποιο κατόρθωμά της φρόντιζα πάντα να λέω«ΜΠΡΑΒΟ» κι έτσι την ενθάρρυνα να συνεχίζει τις προσπάθειές της.• Όταν έρχονταν οι φίλες της στο σπίτι να παίξουν, έπαιζα κι εγώ μαζί τους και παρατη-ρούσα τα παιδιά και τις συμπεριφορές τους. Όταν έφευγαν συζητούσαμε για το πόσοδιαφορετικές είναι μεταξύ τους και για τα διαφορετικά χαρίσματά τους. Έτσι της έδινανα καταλάβει ότι όλοι οι άνθρωποι δεν είμαστε ίδιοι, ότι έχουμε διαφορετικά χαρίσμα-τα ο καθένας και πως ο ένας οφείλει να σέβεται τη διαφορετικότητα του άλλου.

24 B ΑΠΟ ΤΗΝ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ - ΚΑΛΛΙΠΟΛΙΣ • Όταν ζητούσε την άποψή μου για κάτι, όσο απλό και να ήταν, το συζητούσαμε. Άκουγα με προσοχή τα όσα μου έλεγε, ζητούσα να μου πει τις δικές της απόψεις και την άφηνα να αποφασίζει η ίδια σχετικά με το τι θα πράξει. Έτσι της έδειχνα ότι την εμπιστευόμουν αλλά ταυτόχρονα ότι η ίδια θα είναι υπεύθυνη και για τις συνέπειες της επιλογής της. • Όταν συνέβαινε κάτι άσχημο που μου προκαλούσε θλίψη, έδειχνα τα συναισθήματά μου κι έκλαιγα μπροστά της. Έτσι καταλάβαινε ότι κι εγώ είμαι άνθρωπος και μπορώ να εξωτερικεύω ό, τι νιώθω. • Όσο μεγάλωνε είχα πλέον πιο πολύ ελεύθερο χρόνο και αποφάσισα να τον εκμε- ταλλευτώ συμμετέχοντας η ίδια σε διάφορες δραστηριότητες. Τώρα που η κόρη μου είναι στην εφηβεία συνειδητοποιώ ότι η δική μου ενασχόληση με άλλες δραστηριότη- τες την ωθούν να πράξει το ίδιο.» Αυτά και άλλα πολλά παραδείγματα της καθημερινότητας με την κόρη της μου ανέ- φερε η φίλη μου. Στη τελευταία συζήτηση που έκανα μαζί της μου είπε: «Παρατηρώντας την κόρη μου σήμερα και το πώς αντιμετωπίζει / χειρίζεται διάφορες καταστάσεις, το συνδέω κάθε φορά με συμπεριφορές δικές μου που έχει υιοθετήσει. Δεν ξέρω αν είμαι καλή μαμά και σίγουρα έχω κάνει λάθη. Ξέρω όμως ότι κάνω προσπάθειες για να βελτιώνομαι ως άνθρωπος η ίδια… Εξάλλου ο ρόλος μου δεν παύει να υφίσταται ποτέ, απλά αλλάζει μορφές σύμφωνα με τις ανάγκες της κόρης μου. Όσο μεγαλώνει αντιλαμβάνομαι ότι θα πρέπει να αποσύρομαι σταδιακά από το προσκήνιο και να την αφήνω να ανοίγει τα φτερά της, γιατί έτσι θα αποκτήσει την εμπιστοσύνη που χρειάζεται στον εαυτό της.» Και καταλήγει λέγοντας: «Η μεγάλη μάχη που πρέπει να δίνει ένας γονιός στην ανατροφή του παιδιού του δεν είναι η μάχη με τους εξωτερικούς κινδύνους καθώς αυτοί πάντα θα υφίστανται. Η κύρια μάχη είναι στο χτίσιμο μιας υγιούς σχέσης με το παιδί του. Μία σχέση που θα ξεπεράσει τα όρια της κλασσικής ευχής «Να σου ζήσει! Να το δεις όπως επιθυμείς!» και θα περάσει στην ευχή: «Να σου ζήσει! Να το δεις όπως επιθυμεί το ίδιο!» Εάν λοιπόν έπρεπε να δώσω μία απάντηση στον πατέρα που πριν τρία χρόνια με είχε ρωτήσει τι πρέπει να κάνει , θα του έλεγα να διαβάσει με προσοχή το παράδειγμα της φίλης μου. Ακολουθώντας το μονοπάτι της αγάπης που κάθε γονέας θα έπρεπε να ακολουθεί φρόντισε η ίδια να αλλάξει, να γίνει καλύτερος άνθρωπος και μέσα από το παράδειγμά της να φωτίσει τον δρόμο της κόρης της. Κωνσταντίνα Μαγκλάρα Εθελόντρια, Κοινωνική Λειτουργός

25γΗ ΠΡΟΛΗΨΗ ΕΙΝΑΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΟΛΗΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣα. Εντοπίζουμε Πως λειτουργούνΤα συν και τα πλην του άλλου τρόπου ζωής στην καθημερινότητα οι πολίτες τηςτης πόλης μας. παράλληλης ΕλλάδαςΜερικά παραδείγματα. για να περάσουνΗ Ομάδα ΔΙΟΔΟΣΣΣ της Κίνησης «ΠΡΟΤΑΣΗ» και η Ομάδα της ΓΕΙΤΟΝΙΑΣ, στο πλαίσιο από τοτου έργου πρόληψης & κοινωνικής δικτύωσης για ποιότητα ζωής στη γειτονιά της περιθώριοΚίνησης «ΠΡΟΤΑΣΗ» και ενόψει των ημερών του Πάσχα, διοργάνωσαν την παρακάτω στο επίκεντροδράση. Προκειμένου να ενισχυθεί το συσσίτιο του Ι.Ν. της Αγίας Σοφίας για το πασχα- τηςλινό τραπέζι των απόρων οικογενειών της περιοχής, συγκέντρωσαν στα γραφεία της καθημερινήςΚίνησης «ΠΡΟΤΑΣΗ» (Σαρανταπόρου 20) και παρέδωσαν τη Μ. Δευτέρα στον Ι.Ν. της ζωής.Αγίας Σοφίας τα παρακάτω τρόφιμα:37,5 κιλά ζυμαρικά, 26 κιλά όσπρια, 27 κουτιά χυμό ντομάτας, 9,5 κιλά αλεύρι, 7 κιλάζάχαρη, 55 κουτιά γάλα, 2 κιλά αλάτι, 1,5 λίτρο λάδι, 1 πακέτο, καφέ, 4 πακέτα φρυγα-νιές, 15 τεμάχια αρτοσκευάσματα (τσουρέκια/κρουασάν), 4 πακέτα μπισκότα, 4 τεμάχιασοκολάτες.Με την πεποίθηση ότι το νοιάξιμο και η συμμετοχή στον παλμό της ζωής της συνοικίαςμας είναι κοινωνική ανάγκη αλλά και προσωπική και συλλογική ευθύνη των μελώνμιας κοινότητας, προσκαλούμε τους πολίτες της περιοχής να συμμετέχουν σε αυτή τηδράση κοινωνικής δικτύωσης και αλληλεγγύης απευθείας πλέον στον Ι.Ν. της ΑγίαςΣοφίας. Η Ομάδα ΔΙΟΔΟΣΣΣ της Κίνησης «ΠΡΟΤΑΣΗ» και η ΟΜΑΔΑ της ΓΕΙΤΟΝΙΑΣβ. Παρεμβαίνουμε και Υπερασπιζόμαστε...Υπερασπιζόμαστε το δικαίωμα στην ποιότητα ζωής στην Πάτρα.ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ ΛΙΓΗ ΗΣΥΧΙΑ ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ. ΖΗΤΑΜΕ ΠΟΛΛΑ;Τα τελευταία 8 περίπου χρόνια, λειτουργεί στην Πάτρα ένα ακόμη δίκτυο με στόχοτην προστασία των πολιτών από την ηχορρύπανση και γενικότερα τη βελτίωση τηςποιότητας ζωής. Στο Δίκτυο αυτό εκτός από την ΠΡΟΤΑΣΗ, συμμετέχουν η ΟικολογικήΚίνηση Πάτρας, η Κοινο_τοπία, Οι Πολίτες εν δράσει και η Κίνηση κατά της Ηχορρύ-πανσης.Πολίτες που αντιμετωπίζουν προβλήματα στηρίζονται για να μπορέσουν να βελτιώ-σουν την καθημερινότητά τους, ειδικά τις νυχτερινές ώρες. Ο αγώνας είναι δύσκολοςκαθώς τα συμφέροντα είναι μεγάλα.Ο πεζόδρομος της Ηφαίστου αποτελεί εφιάλτη για τους κατοίκους που μένουν εκεί,καθώς υφίστανται σωματικό και ψυχικό βιασμό όλη την νύχτα. Ο πεζόδρομος έχει κα-ταληφθεί από τραπεζοκαθίσματα και οι φωνές και η μουσική καλά κρατεί μέχρι πρωί-ας. Πάνω από τα μαγαζιά και δίπλα, μένουν μερικές δεκάδες οικογένειες.Τι κάνουν οι φορείς και οι υπηρεσίες ελέγχου;

26 γ Η ΠΡΟΛΗΨΗ ΕΙΝΑΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΟΛΗΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Παραθέτουμε την δήλωση μίας κατοίκου της περιοχής η οποία με μερικούς γείτονες και με την στήριξη του Δικτύου δίνει αγώνα για το στοιχειώδες δικαίωμά της στον ύπνο, μετά την παρακολούθηση της συνάντησης της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής του Δήμου. «Για όσους δεν ήταν στην χτεσινή συνεδρίαση, σας ενημερώνω ότι η ΕΠΖ ψήφισε τον κανονισμό για τα τραπεζοκαθίσματα. Στους πεζόδρομους όρισαν ότι μπορούν να μπαίνουν τραπεζοκαθίσματα σε όσους έχουν πλάτος άνω των 4,5 μέτρων, αφήνοντας όμως εκτός την Ηφαίστου ως εξαίρεση, (η οποία έχει μικρότερο πλάτος) για 2 χρόνια, η οποία θα λειτουργεί με το υπάρχον καθεστώς, ακόμα και με την δυνατότητα έκδοσης νέων αδειών στο διάστημα αυτό! Προφανώς και χωρίς καταληκτική ημερομηνία. Σημειώνω ότι με βάση την υπουργική απόφαση 52907 του 2009, το ελά- χιστο πλάτος του πεζόδρομου έχει οριστεί στα 3.5 μέτρα προκειμένου να είναι εφικτή η διέλευση ασθενοφόρων, πυροσβεστικών κλπ οχημάτων ανάγκης. Συνεπώς, όλες οι άδειες για τραπεζοκαθίσματα στην Ηφαίστου, έχουν εξ αρχής δοθεί παράνομα και ψηφίστηκε να διατηρηθεί το παράνομο καθε- στώς! Προτάθηκε μάλιστα να μετονομαστεί η Ηφαίστου κοινόχρηστος χώρος από πεζόδρο- μος προκειμένου να ισχύσει το 1.5 μέτρο που ορίζει για τους κοινόχρηστους χώρους η 52907/2009 απόφαση! Ο ίδιος δε εισηγητής, μέλος της ΕΠΖ, αναφέρθηκε στην 52907 ως μια απόφαση ενός υπουργού που αύριο μπορεί να αλλάξει! Την ερχόμενη εβδομάδα, πιθανότατα, θα συνεδριάσει και το Δημοτικό Συμβούλιο προκειμένου… Να εγκρίνει τον εν γνώσει όλων παράνομο αυτό κανονισμό! ΤΕΤΟΙΑ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΘΑ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΑΝ ΔΕΝ ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΘΟΥΜΕ ΝΑ ΥΠΕ- ΡΑΣΠΙΣΘΟΥΜΕ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΜΑΣ. ΜΕ ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΜΑΣ ΝΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΟΥΜΕ ΤΑ ΝΕΑ ΠΑΙΔΙΑ. Δίκτυο για την προστασία από την Ηχορρύπανση

27 ΔBΚΑΙ ΜΕΡΙΚΑ ΑΚΟΜΗ… Tα smartphones αποτελούν σημαντική περιβαλλοντική απειλήΓιατί όμως τα smartphones αποτελούν περιβαλλοντική απειλή; Ένα κινητό είναι κατα-σκευασμένο από αλουμίνιο, χρυσό και κοβάλτιο. Η εξόρυξη αυτών των υλικών έχειοδηγήσει σε συρράξεις και ευθύνεται για επικίνδυνες συνθήκες εργασίας σε χώρεςόπως το Κονγκό, όπου θύματα της κατάστασης είναι συχνά και παιδιά. Εκτός από ταμεταλλικά μέρη, τα smartphones αποτελούνται και από πλαστικό, το οποίο παράγεταιαπό το πετρέλαιο.Μπορεί λοιπόν κάθε smartphone να διαθέτει μία μικρή ποσότητα αυτών των υλικών,αλλά 7 δισεκατομμύρια smartphones αποτελούν πραγματική απειλή για την οικολο-γική ισορροπία του πλανήτη και τις περιορισμένες πηγές πρώτων υλών.Όσο λοιπόν πιο «έξυπνο» είναι ένα κινητό τηλέφωνο, τόσο μεγαλύτερη απειλή απο-τελεί για το περιβάλλον. Σήμερα η διαρκώς αυξανόμενη δημιουργία «ηλεκτρονικώναπορριμμάτων» αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα περιβαλλοντικά προβλήματα.Το 2014 έφτασαν τα 42 εκατομμύρια τόνους. Πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι μόνοστην Ασία τα «ηλεκτρονικά απορρίμματα» αυξήθηκαν κατά 63% τα τελευ-ταία πέντε χρόνια.Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή από την πλευρά της θεωρεί ότι οι Χώροι Υγει-ονομικής Ταφής Απορριμμάτων αποτελούν τη χειρότερη λύση για τηναπόρριψή τους, γιατί από εκεί μπορεί να μολύνουν το έδαφος, το νερόκαι τον αέρα. Δυστυχώς όμως το υψηλό κόστος ανακύκλωσης αποτελεί σήμερα τοκύριο εμπόδιο στην ορθότερη αντιμετώπιση του προβλήματος. Επιλογή από δημοσίευση στον τύπο

28 Δ ΚΑΙ ΜΕΡΙΚΑ ΑΚΟΜΗ… Η ζούγκλα της οπτικής πληροφορίας Σε άρθρο της δημοσιογράφου Λένας Παπαδημητρίου στο περιοδικό ΒΗΜΑmagazino στις 11-12-16, μας πληροφορεί ότι το 2017 θα τραβηχτούν 1,3 τρισεκατομμύρια φωτο- γραφίες. Το 2000 η εταιρεία Kodak, πανηγύριζε για το ιστορικό ρεκόρ των 80 δισεκα- τομμυρίων φωτογραφιών αυτής της χρονιάς. Βρισκόμαστε μπροστά σε μια πανδημία φωτογραφήσεων με πολλές παρενέργειες σύμφωνα με τους ειδικούς. Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι το oversharing (υπερβολι- κό μοίρασμα) στα social media υποσκάπτει τις αληθινές ανθρώπινες σχέ- σεις. Σε οικογενειακό επίπεδο η προσπάθεια φωτογράφισης κάθε καλής στιγμής του παιδιού (καθημερινά), μας αυξάνει τον εγωκεντρισμό. Η μανία να κρατάμε εξονυχιστικά ντοκουμέντα των σημαντικών σταθμών της ζωής μας, μας στερεί την ικανότητα αργά η γρήγορα να θυμόμαστε αυτούς τους σταθμούς. Όμως τα φωτογραφικά ντοκουμέντα των άλλων κάνουν τον βίο αβίωτο. Πρώτα γιατί μας πνίγουν οι απεικονίσεις εμπειριών που βιώνουν οι άλλοι. Εμπειρίες που σε αποξενώνουν οι άλλοι, σε αφήνουν απ’ έξω. Τον περασμένο Αύγουστο ο Χένρι Άλφορντ συγγραφέας του βιβλίου Would It Kill You to Stop Doing That- A Modern Guide to Manners, ανάτεμνε με μαεστρία στους New York Times, την τυραννία των φωτογραφιών από τις διακοπές των άλλων. Τα εκνευριστικά selfie sticks ωχριούν μπροστά στα σοφιστικέ φωτογραφικά φίλτρα που μπορούν να μεταμορφώσουν έναν συνηθισμένο λεκέ από φράουλα σε μία με- λαγχολική σύνθεση με ένα α λα Καραβάτζιο κιαροσκούρο, θα γράψει μεταξύ άλλων. Ο Άλφορντ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου. Η κατάσταση έχει πια ξεφύγει. Και κα- ταλήγει. Προσπαθώ να περιορίσω την φωτογραφική παραγωγή μου. Κάτι που πρέπει

29 ΔΚΑΙ ΜΕΡΙΚΑ ΑΚΟΜΗ…να κάνουμε όλοι. Ας ξεκινήσουμε μία συζήτηση και ας προσπαθήσουμε να βρούμεκοινούς τόπους σε ότι αφορά την ουσία της φωτογραφίας.Η Λένα Παπαδημητρίου επισημαίνει ότι στην χώρα μας, στην Ελλάδα τηςκρίσης το οπτικό, πανταχού παρόν blitz μαίνεται.Κάποιος πίνει καφέ στην Φλωρεντία και πρέπει να το ανεβάσει στο Instagram, ενώτο στόλισμα του χριστουγεννιάτικου δένδρου πρέπει να το μοιραστεί στο Facebook.Φωτογραφίες από την ορκωμοσία του πτυχίου στο Stanford το πανηγυρίζει με τηνκοινοποίηση φωτογραφιών. Τα κίνητρα;Συνήθως ποταπά. Υποδαύλιση του φθόνου.Αλλά ακόμη και αν είναι ευγενή δεν παύουν να αφήνουν απ’ έξω μία αδυσώπητηπραγματικότητα. Ο εγγενής ναρκισσισμός των social media στραγγίζει καιτην τελευταία σταγόνα ενσυναίσθησης.Ο καθένας χώνεται σε ένα ροζ συννεφάκι από πίξελ και η εθνική μελαγχολία μένειστο κάδρο.Θα είναι δύσκολη η επιβίωση σε αυτό το τυραννικό οπτικό χάος.Ιδιαίτερα, μάλιστα, την στιγμή που συνοδεύεται από μία παντελώς καινούρια φωτο-γραφική κουλτούρα. Όλοι έχουν πρόσβαση στη φωτογραφική διαδικασία (άρα ποιοςέχει ανάγκη τους επαγγελματίες φωτογράφους;), όσοι εκτυπώνουν θεωρούνται εκ-κεντρικοί μεγιστάνες του πλούτου (ακόμη και σε γάμους δεν παραδίδουν πλέον άλ-μπουμ αλλά στικάκι). Το χειρότερο βέβαια είναι ότι οι οπτικές μνήμες κινδυνεύουν,όπως οι μαύροι ρινόκεροι με εξαφάνιση. Ένας ιδιοκτήτης φωτογραφικού καταστήμα-τος έλεγε χαρακτηριστικά. Η πιο πολυφωτογραφημένη γενιά στην Ιστορία δενθα ξέρει το παρελθόν της. Τα photo album των νέων παιδιών υπάρχουνμόνο στο Facebook. Και πιστέψτε με, εκεί θα θαφτούν. Επιλογή από δημοσίευση στον τύπο

9 ΜαΐουΗμέρα της ΕυρώπηςH Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας γιορτάζειμε μια σειρά εκδηλώσεωνστην εκπαίδευσηΣε συνεργασία με το EuropeDirect και το δίκτυο Τ4e (Teachers for Europe)διοργανώνει τη δράση «Η Ευρώπη μια γειτονιά μια αγκαλιά».στο περιβάλλονΣε συνεργασία με τις Δ/νσεις Α’θμιας και Β’θμιας (τμήματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης)διοργανώνει τη δράση για την κατάργηση χρήσης της πλαστικής σακούλας«Κάνε κάτι δραστικό – Κόψε πια το πλαστικό».στην επιχειρηματικότητα«Be - eager» / δράση σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Πάτρας.Σύνδεση και εξοικείωση των φοιτητών με τον κόσμο της επιχειρηματικότητας.Για να μάθουμε τι κάνει η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδαςμαζί με την Ευρωπαϊκή Ένωση για τη κοινωνία και τους νέους ανθρώπους.Στην Περιφέρειά μας, κάθε μέρα ΕυρώπηΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ 2014 - 2020Μάθε περισσότερα στο www.dytikiellada.gr ή στο www.pde.gov.gr