İRDELEYEN TYT İNSAN SERİSİ TESTMATİK SOSYAL BİLİMLER DENEME SINAVLARI 15x25 Motİvasyon 25 Soruluk 15 Deneme Sınavı Potansİyel Öz gÜven Cengizhan KÜÇÜKKAZDAL Youtube Doğu ATEŞ Bilinçsel Yayınları Fuat CEVAHİR Zehra ÖZTÜRK Soru çözümleri kanalımızda
1.DENEME SINAVI
Motİvasyon 1. DENEME SINAVI ● Bu testte 25 soru vardır. ● B u testin 1. - 5. soruları Tarih, 6. - 10. soruları Coğrafya, 11. – 15. soruları Felsefe, 16. – 20. soruları Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi, 21. – 25. soruları Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersini yasal olarak almak zorundan olmayan veya farklı müfredat ile alanlar çözecektir. 1. Asya Hun hükümdarı Mete, “Ne kadar değersiz olursa olsun 3. Osmanlı padişahı II. Mahmut; toprak devletin temelidir, hiç kimseye verilemez.” demiştir. I. Yeniçeri Ocağı’nı kaldırarak yerine Asakir-i Mansure-i Buna göre; Muhammediye adlı yeni bir ordu kurmuştur. I. Ülke bütünlüğü II. Devletin temel unsurları II. Divan teşkilatı yerine Meclis-i Hass-ı Vükela adıyla ba- III. Veraset anlayışı kanlar kurulunu oluşturmuştur. III. Ordunun subay ve doktor ihtiyacını karşılamak amacıyla harp ve tıp okullarını açmıştır. ögelerinden hangilerinin önemi üzerinde durulmuştur? Buna göre hangileri ile doğrudan padişah otoritesini artırmak amacı güdüldüğü söylenebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II A) Yalnız I B) Yalnız II E) I, II ve III C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 2. Gazneliler, özellikle Sultan Mahmut döneminde Hindistan 4. Mustafa Kemal tarafından 7-8 Ağustos 1921’de yayımla- üzerine düzenledikleri seferlerle devletin sınırlarını genişlet- nan Tekalif-i Milliye’nin bazı maddeleri şunlardır: miş ve İslamiyet’in Hindistan’da yayılmasını sağlamışlardır. Bu nedenle Gazneli Mahmut’a Abbasi halifesi tarafından “Sul- I. Tüm demirci, dökümcü, nalbant ve marangoz gibi zana- tan” ünvanı verilmiştir. Sultan Mahmut dönemi Gaznelilerin atkarlar ordunun emrinde çalışacak en parlak devri olarak tarihe geçmiştir. II. Halk elindeki silah ve cephaneyi orduya teslim edecek Buna göre Gazneliler ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? III. Halkın elindeki binek hayvanlarının ve taşıt araçlarının %20’sine el konacak. A) Gaznelilerde hükümdarlık Abbasi halifelerinin onayına bağlıdır. Buna göre hangileri ile mücadele için gerekli olan mal- zemenin imalatının da düşünüldüğü söylenebilir? B) Hindistan’da İslamiyet’in yayılmasında Gaznelilerin önem- li etkisi vardır. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Gazneli Mahmut gaza ve cihat anlayışı ile hareket etmiştir. C) Yalnız III D) I ve II D) Gazneliler Sultan Mahmut’tan sonra zayıflamaya başla- E) I, II ve III mıştır. E) Gaznelilerin egemenlik alanı Sultan Mahmut döneminde genişlemiştir. 4
Motİvasyon 1. DENEME SINAVI 5. 21 Temmuz 1936 tarihli bir gazetede, “Atatürk Türkiye’si şan 7. Yerküreyi çepeçevre saran, yaşamın varlığını ve sürekliliğini dolu tarihine bir sayfa daha kattı” ve “İstanbul ve bütün mem- sağlayan gaz örtüsüne atmosfer veya hava küre adı verilir. leket bayram yapıyor.” gibi ifadeler yer almıştır. Atmosferi inceleyen coğrafya alt bilim dalı aşağıdaki- Buna göre gazete aşağıdaki hangi gelişmeyi okuyucu- lerden hangisidir? larına aktarmıştır? A) Klimatoloji B) Jeomorfoloji A) Milletler Cemiyeti’ne üyelik C) Toprak Coğrafyası D) Demografi B) Montrö Boğazlar Sözleşmesi E) Biyocoğrafya C) Balkan Antantı D) Hatay’ın Türkiye’ye katılması E) Sadabat Paktı 8. Aşağıdaki Dünya haritası üzerinde bazı yerler numaralan- dırılarak gösterilmiştir. II III IV I 6. Aşağıdaki grafikte fiziki coğrafyanın bazı alt dalları verilmiştir. Yaklaşık olarak aynı enlem üzerinde yer alan bu nokta- lardan hangileri iklim koşulları nedeniyle benzer bitki FİZİKİ COĞRAFYA topluluklarına sahiptir? I. Jeomorfoloji A) I ve II B) II ve III C) III ve IV II. Klimatoloji III. Demografi D) I ve III E) II ve IV IV. Biyocoğrafya V. Yerleşme Coğrafyası 9. Bir ülkenin ortalama yaşam süresi 56 yıl ise, I. Bu ülke gelişmemiş bir ülkedir. Grafikte verilen alt bilim dallarından hangileri fiziki coğ- II. Kişi başına düşen gelir azdır. rafya içinde yer almaz? III. Eğitim ve sağlık gibi hizmetler yetersizdir. A) I ve II B) II ve III C) III ve IV yorumlarından hangileri yapılabilir? D) IV ve V E) III ve V A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 5
Motİvasyon 1. DENEME SINAVI 10. Dünyada tsunamilerin dağılışı düşünüldüğünde, 12. Felsefe bilimlerde olduğu gibi yeni bir bilgi keşfetmez, o I. Afganistan, daha ziyade eldeki mevcut bilgi üzerinde çalışmaktadır. Bir II. Türkmenistan, önermenin temellendirilmesi için gereken yargıların doğruluk III. İtalya, ve güvenilirliğini araştırır. Doğruyu yanlıştan ayırmak için IV. Japonya gereken iddiaları, akıl süzgecinden geçirir. Sürecin başından itibaren kullanılan tüm iddialara şüpheci yaklaşır. Üretilen ülkelerinden hangilerinde tsunami olaylarının yaşandığı kavramlar ve o kavramlar üzerine bina edilen teorileri sürekli söylenemez? test eder. Başlangıçta felsefi olmayan tecrübe ve düşünce- lerle işe başlansa da süreç içinde bizzat kendi üzerine derin A) I ve II B) II ve III C) III ve IV bir düşüncedir. D) I ve III E) II ve IV Parçada felsefenin hangi özelliği üzerinde durulmak- tadır? 11. Gecenin sessizliğinde hafif ve uzun süreli bir vızıltı duyarım. A) Mantık ilkelerini kullanır. Etrafıma bakınır bu sesin kaynağını ararım. Zaman zaman B) Yığılarak ilerlemektedir. bu sesin gerçekten var olup olmadığı hakkında kuşkuya da C) Refleksif düşünce gerektirir. düştüğüm olur. Kendime acaba bu bir yanılsama olabilir mi? D) Kavramdan uygulamaya dönüşür. diye sorarım. Devamında etrafımda gördüklerime “az önceki E) Bilimsel tavırla birlikte gelişir. sesi siz de duydunuz değil mi? diye sorma ihtiyacı duyarım. Başkalarının benimle aynı sesi duymuş olmaları kuşkularımı 13. Geyikler sürü içerisinde birlikte hareket eder. Sürüdeki bazı gideren en önemli ölçüttür. geyikler, daha güçlü, bazıları ise zayıf olabilir. Güçlü geyikler, yırtıcı hayvanların saldırısında, ilk ve kolay yem olmamak Parçada doğruluğun kesinliği ve güvenilirliği hakkında için sürünün ortasında yer almaya çalışır. Sürünün etrafında- hangi ölçütten söz edilmektedir? ki geyikler zayıf olmalarına rağmen; saldırı tehdidine karşı, sürekli olarak tetikte beklemek durumundadırlar. Az besin A) Yararlılık aldıkları ve sürekli tetikte oldukları için güçsüz ve ilk saldırı anında hedef konumundadır. Sürünün ortasında yer alan B) Tutarlılık geyikler ise neslin devamını sağlamak adına hayatta kal- ma savaşını kazanmaya devam ederken, güçsüz geyikleri C) Açık- seçiklik kurban etmiş olur. D) Tümel Uzlaşım Parçadaki durum aşağıdaki filozof ve ahlaki yaklaşım- ların hangisi için kullanılabilir? E) Gerçeğe uygunluk A) Kant’ın ödev ahlakı B) Hobbes’in egoizmi C) Bakounine’nin anarşizmi D) Bentham’ın utilitarizmi E) Sartre’nin egzistansiyalizmi 6
Motİvasyon 1. DENEME SINAVI 14. Selim için hayatın anlamı pratik kaygılarından kurtulup derin 16. - 20. soruları Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersini bir düşünme faaliyetinin içine girdiği anda başlar. Hayatın yasal olarak almak zorunda olanlar ve İmam Hatip olanca hızına rağmen bir dakika duraklayıp kendini, evren ve Okulları öğrencileri/mezunları cevaplayacaktır. varoluşunu sorgular. Bunu kaç yaşında yaptığının bir önemi yoktur. Hangi mesleği yaptığı ve nereli olduğunun da. İnsan 16. İman; duygu, düşünce ve davranışlar üzerinde etkilidir. İnsan olmasının bir gereği olarak varoluş için anlam aramak zo- büyük oranda inancına göre görür, düşünür ve davranışlar rundadır. Bir şairin dediği gibi yol bir yere gitmez o bir durma sergiler. Bu durumu açıklayan birçok ayet bulunmaktadır. biçimidir. Her birey gibi Selimin serüvenini de aldığı kararlar ve karşısına çıkan sorunları çözme becerileri şekillendirir. Buna göre aşağıdaki ayetlerden hangisi parçayla iliş- Ben kimim sorusu hayatının her aşamasında onun zihnini kilendirilebilir? meşgul edecektir. Yaşa göre cevapları değişse de var olmaya devam edecektir. A) “Allah sizi yeminlerinizdeki rastgele söylemelerinizden, boş sözlerden dolayı sorumlu tutmaz,...” Parçada felsefenin hangi özelliği üzerinde durulmak- tadır? (Maide, 89. ayet) A) Anlamsız sorunların açıklanmasını sağlamaktır. B) Pratik kaygılardan kurtulmamızı sağlamaktadır. B) “...Sen kitap nedir, iman nedir bilmezdin. Fakat biz onu C) İnsanın varoluşuna dönük sorgulama faaliyetidir. kullarımızdan dilediğimize kendisiyle doğru yola eriştir- D) Evrendeki olguların açıklanmasına dönük bir eylemdir. diğimiz bir nur kıldık...” E) Belirsiz tüm soruları cevaplayarak yolu aydınlatır. (Şûrâ, 52. ayet) 15. Sanatçının ortaya koyduğu bütün eserler kişisel izlenimlerinin bir ürünüdür. Bu izlenimler doğa, diğer insanlar, ruh hali, C) “… İman edenlerin Allah’a olan sevgileri çok daha fazla- içinde yaşadığı topluma ve gündelik yaşantılarının toplamı- dır…” dır. Bütün bunlar sanatçı için bir hammaddedir. Zihin veya ruh önce onları ayıklar, düzenler, sonra birleştirerek kişisel (Bakara, 165. ayet) bir sentez çıkarır. Ortaya çıkma sürecinin her aşamasında sanatçının ruhunda oluşan haz duygusu eşlik eder. Bizim D) “Kitaba sımsıkı sarılıp namazı dosdoğru kılanlar var ya gördüğümüz estetik olgunun fiziki ifadeye dönüşmüş hali yani işte biz böyle iyiliğe çalışanların ecrini zayi etmeyiz.” sonuçtur. Bu ürünün tekrarı için aynı süreçler gerektiğinden mümkün değildir. (A’râf, 170. ayet) Parçada sanat eserinin hangi özelliği üzerinde durul- E) “Gerçekten onlara, inanan bir toplum için yol gösterici ve maktadır? rahmet olarak ilim üzere açıkladığımız bir kitap indirdik.” A) Doğanın bir yansımasıdır. B) Olgu ve olayların ürünüdür. (A’râf, 52. ayet) C) Öznel ve biriciktir. D) İzlenimlerin kopyasıdır. E) Toplumun aynasıdır. 7
Motİvasyon 1. DENEME SINAVI 17. Kur’an-ı Kerim akıl ve gözlemle Allah’ın (c.c.) varlığını ve 18. (I) İlahi kitabı İncil’dir. (Il) Tanrı için Yehova ismi kullanılır. (Ill) birliğini bulmada bizlere yol gösterir. Hz. Musa’nın peygamberliği gerçektir. Yahudilere göre O ken- disinden önce ve sonra gelen bütün peygamberlerin en büyü- Buna göre aşağıdakilerden hangisi bu bilgi ile ilgili ğüdür (IV) İbadet ettikleri yerlere havra ve sinagog ismi verilir. değildir? (V) Dinleri millî bir dindir. Yahudiler ile ilgili numaralandırılarak verilen bilgilerden A) ”Göklerin ve yerin yaratılmasında, gece ile gündüzün hangisi yanlıştır? birbiri peşinden gelmesinde, insanlara fayda veren şey- A) I lerle yüklü olarak denizde yüzüp giden gemilerde, Allah’ın B) Il gökten indirip de ölü haldeki toprağı canlandırdığı suda, C) Ill yeryüzünde her çeşit canlıyı yaymasında, rüzgârları ve D) IV yer ile gök arasında emre hazır bekleyen bulutları yön- E) V lendirmesinde düşünen bir toplum için (Allah’ın varlığını ve birliğini ispatlayan) birçok deliller vardır.” 19. Allah (c.c.) insanı en güzel şekilde yaratmış, kendisine mad- di-manevi birçok lütufta bulunmuştur. Akıl da insanoğluna (Bakara, 164. ayet) Allah’ın (c.c.) bahşettiği en büyük nimetlerden olup, insanı diğer varlıklardan ayıran temel vasıftır. İnsan, akıl sayesinde B) “Yeryüzünü enine boyuna uzatan, onda sabit dağlar ve doğruları kavrayabilir, Allah’ın rızasını aklı sayesinde elde ırmaklar meydana getiren, orada meyvelerin her birinden edebilir. Akıl, ilmin kaynağıdır. Şayet akıl olmasaydı cehaletin çifter çifter yaratan O’dur. Geceyi de gündüzün üzerine perdeleri aralanmaz ve pek çok olay anlaşılamazdı. O bürüyüp örtüyor. Düşünen insanlar için şüphesiz bütün Bu bilgilerden hareketle dinde akıl konusunu işleyen bir bunlarda ibretler vardır.” öğretmenin dersinde aşağıdaki atasözlerinden hangi- sini kullanması beklenemez? (Ra’d, 3. ayet) A) Akıl kişiye sermayedir. B) Akıl yaşta değil baştadır. C) “Göğün nasıl yükseltildiğine, dağların nasıl dikildiğine, C) Akıllı düşman akılsız dosttan hayırlıdır. yeryüzünün nasıl yayıldığına bakmazlar mı?” D) Akıl yiğide sermayedir. E) Akıl akıldan üstündür. (Gâşiye, 18-20. ayetler) D) “O, geceyi, gündüzü, güneşi ve ayı sizin hizmetinize verdi. Yıldızlar da Allah’ın emri ile hareket ederler. Şüphesiz ki bunlarda aklını kullananlar için pek çok deliller vardır. Yeryüzünde rengarenk şeyleri de sizin için yaratmıştır. Bunda, öğüt alan kimseler için ibret vardır.” (Nahl, 12-13. ayetler) E) “Ey Rabbim! Beni ve soyumdan gelecekleri namazı de- vamlı kılanlardan eyle; Ey Rabbimiz! Duamı kabul et! Ey Rabbimiz! Hesabın görüleceği günde beni, ana babamı ve müminleri bağışla!.” (İbrahim, 40-41. ayetler) 8
Motİvasyon 1. DENEME SINAVI 20. Emevi yönetiminin uyguladığı siyaset, Türklerin millet olarak 22. Bacon’a göre, bugüne kadar insanın doğa karşısında çaresiz İslam’a girmelerini yavaşlattı. Ömer b. Abdülaziz Devri bu ve zavallı bir duruma düşmesinin nedeni, ne insan aklının konuda istisna kabul edilebilir. Zira bu dönemde İslam’ın yetersizliği ne de doğanın anlaşılamayacak kadar karmaşık sadece Arapların değil, tüm insanlığın kurtuluşu için gön- olmasıdır. Oysaki bilime güvenmek dışında bir seçenek ol- derilen bir din olduğu vurgulandı. Uygulanan barış ve etkili mamalıdır. İnsanlığın refah ve ilerlemesi için bilime ihtiyaç irşat faaliyetleri kısa sürede meyvesini verdi. Türkler İslam’ı duyulmaktadır. Doğanın gizemlerini çözmek ve evrenin ka- kabul etmeye ve gönüllü olarak irşat faaliyetlerinde görev nunlarını keşfetmek; insanlığın ilerlemesinin tek yoludur. Bu almaya başladılar. durumda yapılması gereken bilimin doğasını anlamak, doğru bilgi edinme yolları üretmektir. Doğanın bilgisine ulaşmak için Bu bilgilerden hareketle aşağıdakilerden hangisine metafizik yerine bilimsel yöntem kullanılmalıdır. ulaşılamaz? Bacon’a göre insanın doğada çaresiz kalmasının nedeni A) Türklerin İslamiyet’ten etkilendiği aşağıdakilerden hangisidir? B) Emevilerin mevali politikası izlediği A) Gereken refah düzeyinin sağlanamamış olması. C) Ömer b. Abdulaziz döneminde Türklerin İslamiyet’i be- B) İnsan aklının doğayı algılamakta yetersiz olması. nimsemeye başladığı C) Doğanın anlaşılamayacak kadar karmaşık olması. D) Türklerin Ömer b. Abdülaziz döneminde İslamiyet’i yayma faaliyetlerinde bulunduğu D) Güvenilir bilim adamlarının henüz yetişmemiş olması E) İslamiyet’in evrensel bir din olduğuna vurgu yapıldığı E) Doğru bilgiye ulaşmak için yanlış yöntem seçilmesi. 21. - 25. soruları Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersini 23. Condillac; meşhur taştan heykel tasarımında ilk önce heykelin yasal olarak almak zorunda olmayan veya farklı koku alabilmesi için burnunun üzerindeki mermer tabakasını müfredat ile alanlar cevaplayacaktır. kaldırır. Heykele gül yaklaştırılır ve artık heykel gülün kokusu- nun biliyordur. Sonraki süreçte heykele menekşe, yasemin ve 21. Locke’a göre insan doğası belirlenmemiştir. Doğaya uygun pis kokulu bir şey getirilir. Zira heykelde yalnızca gül kokusu yaşam mutluluğun temelidir. Bu nedenle insanlar birbiri ile farkındalığı olduğu için yeni kokuları gül ile karşılaştırabilir. Ar- anlaşmazlığa düşmemek ve yardımlaşmanın artması için bir tık heykel bazı kokuları hoş bazı kokuları nahoş bulmaktadır. otoriteye ihtiyaç duymuştur. Özel mülkiyeti korumak, araların- Heykel bu karşılaştırmalar sayesinde tercihlerini, isteklerini daki ilişkileri düzenlemek için bir araca ihtiyaç duyulmuştur. ve tutkularını ortaya koyacaktır. Topluluk arasında bir sözleşme ile devleti oluşturmuş, siyasi otorite toplumsal iradeye göre oluşmuştur. Doğa ve insanın Parçada aşağıdaki akımların hangisine vurgu özgürlüğüne uygun hareket edildiği sürece düzen devam yapılmaktadır? edecektir. A) Rasyonalizm B) Kritisizm Yukarıdaki metinde J.Locke’un görüşleri aşağıdaki fi- C) Sensualizm lozofların hangisi ile uyuşmaktadır? D) Entüisyonizm E) Pragmatizm A) İbn Haldun B) Karl Marx C) T. Moore D) Platon E) Rousseau 9
Motİvasyon 1. DENEME SINAVI 24. 18-19 yüzyıl Aydınlanma felsefesi; insanı, doğa ve evreni sa- dece akıl temelinde alarak bilimsel çerçevede hareket etmeye çalışmıştır. İnsan; tüm metafizik unsurlarından arındırılmış, biyolojik bir varlık olarak tanımlanmaktadır. Doğanın bir par- çası olan insan sahip olduğu akılla doğayı güzelleştirebilir. Mutluluğu ve doğruyu bir güce ihtiyaç duymadan özgürce tanımlayabilir. Bu fikirler Fransız ihtilali başta olmak üzere yaşanan ekonomik ve siyasi gelişmeleri etkilemiştir. Bilimsel düşünce, akıl ve mantığa uygunluk sayesinde yeni gelişme- lerin kapısı aralanmıştır. Parçada 18-19 yüzyıl felsefesi hakkında aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Akıl ve bilime önem verilmiştir. B) Özgür düşünce desteklenmektedir. C) Yeni yaklaşımlar ortaya çıkmıştır. D) Toplumsal düzene karşı çıkılmaktadır. E) Dini otoriteye karşı çıkılmaktadır. 25. İnsanlık tarihi boyunca felsefe her alanda olduğu gibi dini alanda da kendine yer edinmiştir. İnancın doğası, Tanrının varlığı, ruhun ölümsüzlüğü gibi pek çok konu hakkında ileri sürülen fikirler ortaya din felsefesini çıkarmıştır. Bir felsefe etkinliği olarak din felsefesi dini inancın doğasının ele alır- ken bir dini diğerinden üstün tutmamaktadır. Teoloji ise Tanrı kavramı ve din olgusunu sistematik olarak ele alır. Teoloji belli bir dinin inanç esasları ve gerekliği üzerinden hareket- le ortaya dini epistemoloji çıkarır. Vahiyden hareket eden Teoloji o dinin bütün kaynaklarını referans alarak, inancın gerekliliğini ortaya koyar. Metinden yola çıkarak din felsefesinin Teolojiden farkı aşağıdakilerden hangisidir? A) Sorgulama ve eleştiriye dayanır. B) Dini inancın gerekliliğini ortaya koyar. C) Sorunları bilimsel yöntemle inceler. D) Kaynak olarak akıl ve imanı esas alır. E) Bütün dinlere eşit mesafededir. 10
2.DENEME SINAVI
Motİvasyon 2. DENEME SINAVI ● Bu testte 25 soru vardır. ● B u testin 1. - 5. soruları Tarih, 6. - 10. soruları Coğrafya, 11. – 15. soruları Felsefe, 16. – 20. soruları Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi, 21. – 25. soruları Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersini yasal olarak almak zorundan olmayan veya farklı müfredat ile alanlar çözecektir. 1. Türk Tarihi’nde göçler önemli bir yer tutmaktadır. Farklı dö- 3. Osmanlı Devleti’nde XIX. yüzyılda gerçekleştirilen ıslahat- nemlerde farklı yerlere göç eden Türkler gittikleri yerlerde lar genellikle devletin dağılmasını engellemek içindir. Bunun önemli olaylara sebep olmuşlardır. Bunun en belirgin örnekleri için izlediği yollardan biri de ülkede bazı demokratik adımlar arasında Avrupa’ya göç eden Türklerin Kavimler Göçü’ne atmak olmuştur. ve Roma İmparatorluğu’nun parçalanmasına yol açmaları yer almaktadır. Buna göre aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devle- ti’nin demokratikleşme alanında attığı adımlardan biri Buna göre aşağıdakilerden hangisi Avrupa’ya göç eden değildir? Türklerin sebep olduğu gelişmeler arasında değildir? A) Vaka-yı Hayriye A) Avrupa’nın siyasi yapısının değişmesi B) Gülhane Hatt-ı Hümayunu B) Avrupa’da merkeziyetçi anlayışın güç kaybetmesi C) Islahat Fermanı C) Avrupa’nın etnik yapısının değişmesi D) Kanun-i Esasi D) Haçlı Seferleri’nin başlaması E) Meşrutiyet’in İlanı E) Türk kültürünün bazı unsurlarının Avrupa’ya taşınması 2. Anadolu Selçuklu Devleti’nde toprak mülkiyeti esas olarak 4. Ermeniler tarafından kurulmuş Taşnak ve Hınçak Cemiyetleri devlete aittir ve devlet toprağı işlemek üzere vergi ödemek Doğu Anadolu’da bağımsız bir Ermenistan kurmayı amaç- karşılığında köylülere bir bakıma kiraya vermiştir. Bu top- lamışlardır. Bu bölgede Ermenilerin çoğunlukta olduklarını rakların vergisini toplama hakkı ikta sahiplerine verilmiştir. iddia ederek Wilson ilkelerinden yararlanmayı ve bu sayede İkta sahibinin aldığı bu vergiler onun, belirlenmiş bir devlet uluslararası kamu oyunun da desteğini sağlamak istemişler- hizmetini yerine getirmek karşılığında alacağı maaş yerine dir. TBMM’ye bağlı olarak hareket eden XV. Kolordunun ba- geçmektedir. Yönetimi ve mali durumu özerktir, devlet tahsil- şarılı mücadeleleri ve Gümrü Antlaşması’nın imzalanmasıyla dar gönderemez. Anadolu Selçuklu’da hemen hemen bütün Ermeniler Anadolu’daki amaçlarına ulaşamamıştır. topraklar miri rejime tabidir. Buna göre, Buna göre; I. Ermeniler ayrılıkçı amaçlar gütmüşlerdir. I. Toprağa dayalı özel mülkiyet anlayışı yaygın değildir. II. Milli Mücadele’nin cephelerinden biri Doğu Anadolu’da II. Uygulanan sistem ile devlet hazinesi önemli gelir elde açılmıştır. etmiştir. III. Uluslararası siyasette Wilson İlkeleri belirleyici olmuştur III. İkta sahipleri toprakları alıp satabilir ve miras olarak bı- rakabilir. yargılarından hangilerine ulaşılamaz? yargılarından hangilerine ulaşılamaz? A) Yalnız I A) Yalnız I B) Yalnız II B) Yalnız II C) Yalnız III C) Yalnız III D) I ve II D) II ve III E) II ve III E) I, II ve III 12
Motİvasyon 2. DENEME SINAVI 5. Demokrasi en basit tanımıyla halkın yönetimde söz sahibi 7. Aşağıda bir yerin topografya haritası verilmiştir. olmasıdır. Y Buna göre aşağıdakilerden hangisi Türkiye Cumhuriye- X ti’nin demokratikleşmesi için Atatürk döneminde atılan adımlar arasında yer almaz? K A) Ordunun siyasetten ayrılması B) Kadınlara siyasi hakların verilmesi C) Saltanatın kaldırılması D) Çok partili hayata geçilmesi E) Seçmen yaşının 22’den 20’ye düşürülmesi 0 5 10km X ve Y noktaları aynı enlem üzerinde olmalarına rağmen sıcaklık değerlerinin farklı olması, aşağıdakilerden han- gisinin bir sonucudur? A) Bakı B) Okyanus akıntıları C) Yükselti D) Ekvatora yakınlık E) Karasallık 6. 8. II IV I K III 0 5 10km Yukarıdaki haritada numaralandırılarak koyu renkte Yukarıda verilen topoğrafya haritasında aşağıdaki yer gösterilen alanların hangilerinde, toprak oluşumunu şekillerinden hangisi belirgin biçimde görülmektedir? sağlayan kimyasal ayrışmanın daha hızlı gerçekleş- A) vadi B) yamaç mesi beklenir? C) sırt D) delta A) I ve II B) II ve III C) III ve IV E) körfez D) I ve III E) I ve IV 13
Motİvasyon 2. DENEME SINAVI 9. Dünyada fiziksel ufalanmanın, 12. Bir olayın tüm taraflarını dinledikçe, herkesin kendi pencere- I. Sibirya, sinden haklı olduğu izlenimine kapılırsınız. Olayı anlatanların II. Tibet Platosu, hakikatle ilgili savlarının belli nedenlerden dolayı farklılaştı- III. Amazon Havzası, ğını göreceksiniz. Bu durumda karar vermeniz zorlaşacak- IV. Gine Adaları tır. Doğruya ulaşmanız için söylemleri ince bir süzgeçten geçirmeniz gerekir. Çünkü bazen birbirine benzeyen bazen gibi yerlerin hangilerinde fazla olduğu söylenmez? de çelişen durumlar olduğunu görürsünüz. Sonuçta herkesin haklı çıkmak adına çıkarımlarını kendi doğruları üzerinden A) I ve II B) II ve III C) III ve IV temellendirdiği görülüp, mutlak doğrunun sorgulanması ge- rektiği sonucu ortaya çıkacaktır. D) I ve III E) II ve IV Parçada hangi filozoflar ve akımından söz edilmektedir? 10. Günümüz Dünya’sının en büyük uluslararası örgütü Birleşmiş Milletlerdir. Örgüt bugün Güney Sudan’ın katılımıyla 193 üye A) Sokrates’in Septisizmi devletten meydana gelmektedir. B) Pyrrhon’un Empirizmi Birleşmiş Milletlere üye sayısının bu kadar fazla olma- sında, C) Kant’ın Kristisizmi I. barışçı bir teşkilat olması, D) Protogoras’ın Rölativizmi II. ekonomik ve sosyal destek çalışmaları yapması, E) Comte’un Pozitivizmi III. ülkeler arasındaki olaylara şiddet olmadan müdahale etmesi olgularından hangileri etkili olmaktadır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 11. İnsanın sadece bedensel değil ruhsal açlığının da giderilmesi 13. Bilginin kaynağı, yaşadığımız dış dünya iken vasıtaları beş gerekir. Bunu gidermek felsefenin bir görevidir. Bilimlerin duyu organıdır. Duyu organları ile algılanır ve bir anlam üre- cevaplayamadığı birçok soruya cevap arar, hayatı anlamlan- tir. Doğruluğu kişisel tecrübe ile anlaşılır. Şahsi deneyimleri dırmaya çalışırken, görünenin arkasındaki gereceğe ulaş- tekrar ettikçe kalıcılık kazanır. Bu aslında kesin olmayan, mak ister. Bilimlerin parçalayarak bağıntısını kopardığı varlık düzensiz fakat çoğu zaman doğru bilgidir. âleminin bağını yeniden kurar. Bu süreçte insanın manevi kültürel ve ruhsal yönünü olgunlaştırır. Sorgulama ve hakikati Parçada hangi bilgi türünden söz edilmektedir? aramanın verdiği hazzı sağlama sorumluluğunu üstlenir. A) Bilimsel Bu parça aşağıdaki sorulardan hangisine cevap nite- liğindedir? B) Teknik A) Bilimin felsefeden farkı nedir? C) Sanatsal B) İnsanın açlığı neden kaynaklanır? D) Felsefi C) Felsefe insana neden gereklidir? E) Gündelik D) İnsanın bedensel ihtiyaçları nasıl giderilir? E) Felsefe inanç dünyasını nasıl zenginleştirir? 14
Motİvasyon 2. DENEME SINAVI 14. Sokrates’in kendisi tarafından yazılan bir eseri yoktur. Bü- 16. - 20. soruları Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersini tün fikirleri öğrencisi Platon tarafından kaleme alınmış ve yasal olarak almak zorunda olanlar ve İmam Hatip bize ulaşmıştır. Sokrates, sokaklarda dolaşırken karşılaştığı Okulları öğrencileri/mezunları cevaplayacaktır. bir sofistle uzun süren diyaloglar üretmiş hakikati aramıştır. Doğru bilginin ruhta saklı olduğunu iddia eden Sokrates’in 16. İman, kelime olarak güven duygusu içinde tasdik etmek, bir köleye geometri problemini çözdürdüğü söylenmektedir. tereddüt ve şüphe etmeden, gönül huzuruyla bağlanmak Uygun soruları sorarak doğuştan var olan bilgiyi açığa çı- anlamına gelir. Bir kimse diliyle iman ettiğini söylemesine kartmak için maiotik yöntemi kullanan ilk filozoftur. rağmen kalbiyle söylediğini onaylamazsa iman etmiş olmaz. Paragraftan yola çıkarak Sokrates’e göre bilginin kay- Kalben onayladığı hâlde, baskı altında olması veya dilsiz nağı aşağıdakilerden hangisidir? olması gibi bir sebeple inandığını söyleyememesi o kimseyi A) Deneyim mü ’min olmaktan çıkarmaz. B) Duyum C) Sezgi Bu bilgiler aşağıdaki ayetlerden hangisi ile aynı doğ- D) Olgu rultudadır? E) Akıl A) “İnsan, kendisinin başıboş bırakılacağını mı sanır?” 15. Kant 18. yüzyıla damgasını vuran en önemli filozoflardan- dır. Kendisinden önceki ahlak teorilerine karşı çıkmaktadır. (Kıyamet, 36. ayet) “Öyle davranmalısınız ki yapacağınız eylem başkası için bir maksim/ ilke/yasa olsun” diyen Kant, buna ödev ahlakı adını B) “Eğer yerde ve gökte başka ilahlar olsaydı kesinlikle yerin verir. İki türlü buyruk bulunmaktadır. Bunlardan bir tanesi emir göğün düzeni bozulurdu.” kipi ile çalışan, hiçbir şarta bağlı olmayan koşulsuz buyruktur. Hırsızlık yapma! cümlesi koşulsuz buyruğa örnek verilebilir. (Enbiya, 22. ayet) Diğeri ise koşullu buyruktur. Yapacağınız ahlaki eylemin bir koşula bağlı olmasıdır. Yani öncekilerin ahlak anlayışında C) “Ey Resul! Kalpleri iman etmediği hâlde ağızlarıyla ‘inan- olduğu gibi sonuç ve beklenti odaklıdır. dık’ diyen kimselerden ve Yahudilerden küfür içinde ko- Aşağıdakilerden hangisi koşullu buyruğa örnek olarak şuşanların (hâli) seni üzmesin...” verilebilir? A) Kardeşini üzersen ilerde pişman olabilirsin. (Maide, 41. ayet) B) Odanı toplarsan dışarı çıkabilirsin. C) Arkadaşına yardımda bulunur musun? D) “Göğün nasıl yükseltildiğine, dağların nasıl dikildiğine, D) Kapının önündeki kediyi besler misin? yeryüzünün nasıl yayıldığına bakmazlar mı?” E) Sınav sırasında başkasının kâğıdına bakma. (Gaşiye, 18-20. ayetler) E) “Göklerdeki her şey, yerdeki her şey O’nundur. İtaat de daima O’na olmalıdır. Öyle iken siz Allah’tan başkasından mı korkuyorsunuz?” (Nahl, 52. ayet) 15
Motİvasyon 2. DENEME SINAVI 17. “İnsanın Allah ile irtibatı” konusunun işlendiği bir derste 19. Hz. Peygamber (s.a.v.) bir gün mescitte iki gruba rastladı ve aşağıdaki ayet ya da hadislerden hangisinden bahse- bu iki grup hakkında şunları söyledi: “İkisi de hayır üzeredir dilmesi beklenemez? ama biri diğerinden daha üstündür. Bir kısmı Allah’a (c.c.) dua ediyor ve O’ndan bir şey istiyor. Allah (c.c.) onlara ister verir, A) “… Allah’ım, fayda vermeyen ilimden, huşu duymayan isterse vermez. Diğerleri ise dini anlamaya ve ilim öğrenmeye kalpten ve doymayan nefisten sana sığınırım…” çalışıyor ve bilmeyene öğretiyor. Bunlar daha üstündür.” Daha sonra, “Şüphe yok ki, ben de bir öğretmen olarak gönderil- (Hadis-i Şerif) dim.” diyerek ilim öğrenenlerin yanlarına oturmuştur. B) “Rabbiniz şöyle buyurdu: Bana dua edin, kabul edeyim...” Bu davranışıyla Hz.Muhammed’in (s.a.v) aşağıdakiler- den hangisine önem verdiği söylenebilir? (Mümin, 60. ayet) A) Eğitime C) “Göklerde ve yerde bulunanlarla dizi dizi kuşların Allah’ı tesbih ettiklerini görmez misin? Her biri kendi duasını B) Sağlığa ve tesbihini bilmiştir. Allah, onların yapmakta olduklarını hakkıyla bilir.” C) Siyasete (Nur, 41. ayet) D) Askerliğe D) “Hani Rabbin meleklere, ‘Ben yeryüzünde bir halife ya- E) Sanata ratacağım.’ demişti…” (Bakara, 30. ayet) E) “Onlar bir kötülük yaptıklarında ya da kendilerine zulmet- tiklerinde Allah’ı hatırlayıp günahlarından dolayı hemen tövbe istiğfar ederler. Zaten günahları Allah’tan başka kim bağışlayabilir ki! Bir de onlar, işledikleri kötülüklerde, bile bile ısrar etmezler.” (Âl-i İmrân, 135. ayet.) 18. Hz.İsa (a.s.) zamanında Hristiyanlığın belirlenmiş inanç 20. esasları yoktur. Günümüz Hristiyanlığının inanç esasları, Hz. İsa’dan (a.s.) sonra Pavlus tarafından belirlenmiştir. “Peygamberin görevi, tebliğ etmekten ibarettir. Pavlus’un belirlediği esaslar daha sonraki yıllarda Hristiyan Allah ise açıkladığınızı da gizlediğinizi de bilir.” din adamları tarafından da kabul edilmiştir. Hristiyan inanç esaslarının en önemlisi teslis inancıdır. Hristiyanlığın temel (Maide, 99. ayet) inançlarından biri de Âdem ve Havva’nın cennette işlediği günah nedeniyle dünyaya gelen her insanın günahkâr ola- Bu ayet aşağıdaki kavramlardan hangisi ile ilişkilen- rak doğduğu düşüncesidir. Hristiyan inancına göre Hz. İsa dirilebilir? ? (a.s.), tüm insanlık için işlenen günahların kefaretini ödemek A) Tebyin üzere kendi canını feda etmiştir. Hristiyanlar, işledikleri gü- B) Tebliğ nahlardan dolayı pişman olduklarında tanrının kendilerini C) Teşri bağışlayacağına, kişinin öldükten sonra Tanrı’nın yargısıyla D) İbadet karşılaşacağına inanırlar. E) Ahlak Bu metinden aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Hristiyanlığın inanç esaslarının Pavlus ile başladığı B) Hristiyan din adamlarının Pavlus’un öğretilerini kabul ettiği C) Teslis inancının Hıristiyanlıkta yer aldığı D) Hristiyanlıkta farklı görüşlerin olduğu E) Pavlus’un Hristiyanlıkta önemli bir yerinin olduğu 16
Motİvasyon 2. DENEME SINAVI 21. - 25. soruları Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersini 23. Descartes ürettiği fikirleriyle 18. yüzyıla kadar etkili olmuştur. yasal olarak almak zorunda olmayan veya farklı Ön kabul yerine yola şüphe ile çıkan Descartes, var olan her müfredat ile alanlar cevaplayacaktır. şeyin kesinliğinden ve doğruluğundan kuşku duymaktadır. Bu anın ve düşünme faaliyeti içinde olduğunu, bu durumdan 21. K. Marx, kendisinden ilham aldığı Hegel’in diyalektik felsefe- şüphe etmenin gereksiz olduğunu, fark eder. Düşünen bir sini değiştirmiştir. Hegel’e göre her şeyin temelinde Geist adı bilinç olduğunu fark eden Descartes için artık kendisinden verilen ide bulunur. Hegel insan aklını dış dünyanın algılayı- şüphe duyulmayacak “Cogito ergo sum.”(düşünüyorum, o cısı, yorumlayıcısı ve mimarı olarak görmektedir. Ona göre halde varım.)’a ulaşır. Bunu metodik şüphe olarak adlandı- akılsal olan gerçek, gerçek olan akılsaldır. Akıl dış dünyadaki ran Descartes her şeyin nedenselliğe dayalı açıklanabildiğini varlıklara dönüşerek varlığını sürdürür. Oysa Marx, gerçekliği vurgulayarak bilimsel bir devrimi başlatır. akıldan ziyade maddeye dayandırır. Gerçeklik maddi dünya- nın düşünceye dönüşmesinden başka bir şey değildir. Descartes felsefesi olarak da bilinen anlayış aşağıda- kilerden hangisidir? Buna göre Marx’ın diyalektik anlayışının temel farkı aşağıdakilerden hangisidir? A) Septisizm A) Diyalektiğin temelinde materyalizm yer alır. B) Kartezyenizm B) Duyumu diyalektik yöntemin temeline alır. C) Materyalizm C) Diyalektiğin temelinde duygularımız yer alır. D) Hümanizm D) Gerçek olan akılsal akılsal olan gerçektir. E) Düalizm E) İnsan metafizik varlığa akılla ulaşabilmektedir. 22. 20. yüzyıl felsefesinin temel problemleri 19. yüzyıldan farklı- 24. İnsan, devlet olmadan güvende olmaz dır. 19. Yüzyıldan itibaren yaşanan değişim her alanda etkisini Devlet insanlar arası çatışmayı engellemek için kurulmuştur göstermiş yeni bakış açıları gelişmeye başlamıştır. Sanayileş- Mülkiyet ve diğer haklar yasalarla düzenlenmelidir me, kentleşme, uzmanlaşma ve kapitalizm etkisiyle yeni bir İnsan doğası gereği bencildir. toplum yapısı, yaşam ve düşünce biçimi gelişmektedir. Varlık Çıkarları için birbirini yok edebilir. ve din felsefesi yerine daha çok metin ve kavram analizleri üzerinde durulmaktadır. Özneyi merkeze alan yeni anlayış Yukarıda siyaset felsefesine ait görüşleri bahsedilen anlam, yorum ve dil çözümlemesi üzerinde durmaktadır. filozof aşağıdakilerden hangisidir? A) J.J. Rousseau Parçada anlatılmak istenen temel düşünce aşağıdaki- B) J. Bentham lerden hangisidir? C) Platon D) T. Hobbes A) İlk çağ felsefesine dönüş yaşanmıştır E) Aristoteles B) Varlık ve dinle ilgilenmek yasaklanmıştır C) Felsefe maddi kültürden bağımsız bir etkinliktir D) Filozoflar, çağın koşullarından etkilenmektedir. E) Felsefe bilimsel gelişmeleri belirlemektedir. 17
Motİvasyon 2. DENEME SINAVI 25. Bilim kurgu ve fantastik hikâyelerle ütopyayı karıştırmamak lazım. Pek çok efsane, masal ve destanda geçen varlıkların hayal ürünü olduğunu biliriz. Peki neden bu varlıklar üzerinde dururuz? sorusu varlık felsefesini ilgilendirir. Örneğin pega- sus (uçan at) olarak bilinen fantastik varlık, at ve kuşun ayrı özelliklerini taşırken, bu varlığın neliği ontolojinin konusudur. Ütopya ise filozofun yaşadığı dönemin aksaklıklar ve olması gerekenler üzerinden geliştirdiği ideal devlet tasarımlarıdır. Platon’un ideal devlet kitabı siyaset felsefesini ilgilendirir. Parçada aşağıdakilerden hangisine vurgu yapılmakta- dır? A) Felsefenin her alanı aynı sorunu ele alır. B) Ütopya, siyaset bilimi içinde incelenmelidir. C) Her ütopya içinde fantastik öğeleri barındırır. D) Ütopya var olan toplumsal yapıyı birebir yansıtır. E) Felsefe alanları kendi çerçevesi içinde konulara yaklaşır. 18
3.DENEME SINAVI
Motİvasyon 3. DENEME SINAVI ● Bu testte 25 soru vardır. ● Bu testin 1. - 5. soruları Tarih, 6. - 10. soruları Coğrafya, 11. – 15. soruları Felsefe, 16. – 20. soruları Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi, 21. – 25. soruları Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersini yasal olarak almak zorundan olmayan veya farklı müfredat ile alanlar çözecektir. 1. Avrupa Hun hükümdarı Attila Germen efsanelerinde büyük 3. Osmanlı Devleti; Mısır’ı işgal eden Fransa’ya karşı İngiltere ve iyiliksever bir hükümdar olarak tasvir edilmiştir. Bu hika- ve Rusya, 1806-1812 Savaşı’nda Rusya’ya karşı Fransa ve yelerde Attila otoriter, barışçıl ve yalnız asilere karşı kılıç İngiltere, Yunan İsyanı’nı bastırmak için Mısır valisi, Mısır kuşanan asil ruhlu bir hükümdardır. valisinin isyanını bastırmak için Rusya ve İngiltere, Kırım Savaşı’nda Rusya’ya karşı İngiltere ve Fransa ile işbirliği Buna göre; yapmıştır. I. Avrupa Hunları, Germenler ile ilişki kurmuşlardır. II. Alman efsanelerinde Avrupa Hunları önemli bir yer tut- Buna göre; I. Osmanlı Devleti denge politikası takip etmiştir. muştur. II. Osmanlı Devleti sadece dış sorunlarında başka devlet- III. Attila, Avrupa’da saygın bir kişiliktir. lerle işbirliği yapmıştır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? III. Devletler arasındaki ilişkilerde sürekli dostluk ve düş- A) Yalnız I B) Yalnız II manlık yoktur. C) Yalnız III D) I ve II yargılarından hangilerine ulaşılamaz? E) I, II ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 2. Büyük Selçuklular, XI. yüzyılın başlarından itibaren Anado- 4. Mondros Ateşkesi’nden sonra yaşanan işgallere karşı Türk lu’ya seferler yapmışlardır. Henüz bağımsız değilken yapılan halkı protesto eylemleri, bölgesel direniş dernekleri ve milis bu seferlerin amacı yeni bir yurt keşfetmektir. 1040’taki Dan- hareketleri şeklinde tepkisini ortaya koymuştur. danakan Savaşı’yla İran’ın doğusunda bağımsız bir devlet haline geldikten sonra da Anadolu’ya seferler düzenlemeye Buna göre; aşağıdakilerden hangisi halkın ortaya koy- devam etmişlerdir. Nitekim Anadolu’nun bir Türk yurdu ha- duğu tepkilerin özelliklerinden biri değildir? line getirilme sürecini başlatıp bu yolda ilk önemli adımları A) Belli bir yerden organize edilen düzenli hareketlerdir. atmışlar ve Anadolu’yu büyük ölçüde fethetmişlerdir. B) Kendiliğinden oluşan hareketlerdir. C) Bölgesel nitelikte oluşumlardır. Buna göre aşağıdakilerden hangisi Anadolu’nun Türk D) Vatanseverlik bilinci ile hareket edilmiştir. yurdu haline gelme süreci ile ilgili doğru bir bilgi de- E) Silahlı tepkiyi de içeren hareketlerdir. ğildir? 5. Cumhuriyetin ilânının ardından gerçekleştirilen ulusal ege- A) Büyük Selçuklular Anadolu’nun Türk yurdu haline gel- menliğe yönelik inkılaplar cumhuriyeti pekiştirme amacı ta- mesinde önemli rol oynamışlardır. şırlar. Amaç rejimin demokratikleşmesi ve ulus egemenliğinin tabana yayılmasıdır. B) Dandanakan Savaşı ile Anadolu’nun Türk yurdu haline gelme süreci başlamıştır. Buna göre aşağıdakilerden hangisi bu amaca yönelik adımları sekteye uğratmıştır? C) Büyük Selçuklular Anadolu’nun Türkler için ideal bir yurt A) Halifeliğin kaldırılması olabileceğini düşünmüşlerdir. B) Çok partili hayata geçilmesi C) Ordunun siyasetten ayrılması D) Anadolu’nun Türk yurdu haline gelmesi belli bir süreçte D) Milli Birlik Komitesi’nin ülke yönetimine el koyması gerçekleşmiştir. E) 1924 Anayasası’nın kabul edilmesi E) Büyük Selçuklu sınırları Anadolu’yu da kapsamıştır. 20
Motİvasyon 3. DENEME SINAVI 6. Aşağıdaki grafikte ekonomik coğrafyanın bazı alt dalları 8. Deprem, kendisinden sonra pek çok doğal afetin de yaşan- verilmiştir. masına yol açan kompleks bir olaydır. EKONOMİK COĞRAFYA Buna göre, aşağıda verilen doğal afetlerden hangisinin ortaya çıkmasında depremler etkili olmaz? Tarım Coğrafyası A) Heyelan B) Tsunami C) Çığ Sanayi Coğrafyası Hizmet Coğrafyası D) Erozyon E) Kaya düşmesi .............I.................. .............II................. Tabloda numaralandırılarak boş bırakılan yerlere aşa- 9. Dünya haritası üzerinde dört farklı yer gösterilmiştir. ğıdakilerden hangisi getirilmelidir? I III I II II A) Turizm Coğrafyası Ticaret Coğrafyası IV B) Toprak Coğrafyası Dinler Coğrafyası Buraların hangilerinde ılıman karasal iklim koşullarının yaşandığı söylenebilir? C) Bitki Coğrafyası Sanayi Coğrafyası D) Siyasi Coğrafya Toprak Coğrafyası E) Madenler Coğrafyası Dinler Coğrafyası A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) I ve III E) II ve IV 7. Doğu Öğretmen sınıfa, “Fiziki coğrafya ile ilgili araştırmalar yapan bir bilim insanı aşa- ğıdakilerden hangisi hakkında çalışmalar yapmaz?” sorusunu yöneltiyor. Hüseyin: Dağlar, Ilgın: Ovalar, 10. Günümüz dünyasında, I. NATO, İbrahim: Nüfus, II. OPEC, III. AB Zeynep: Bitkiler, Doruk: Akarsular cevaplarını veriyor. Buna göre öğrencilerden hangisi doğru cevap verme- gibi uluslararası örgütlerden hangileri askeri amaçlarla miştir? kurulmuştur? A) Hüseyin B) Ilgın C) İbrahim A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) Zeynep E) Doruk D) I ve II E) I, II ve III 21
Motİvasyon 3. DENEME SINAVI 11. Filozof ile bir dil bilimci, aynı metne farklı bakış açısıyla yak- 13. Filozofların yaşantılarına baktığımızda; yaşadıkları dönemde laşır. Filozof metni incelerken onu bir bütün olarak görür, iyi eğitim aldıkları ve bilgiye ulaşma konusunda maddi sorun anlam olayında ki bir aşama, soyutlama gerektiren bir evre, yaşamadıkları görülmektedir. Fizyolojik ihtiyaçlardan tutun- bu evrenin gerektirdiği şeyleşmeyi içeren bir anlama ve yo- da barınma, güvenlik gibi sorunlarının olmadığı, yaşadıkları rumlama evresi olarak görmektedir. Dil bilimci ise noktala- çağda bile popülaritelerinin yüksek olduğu görülmektedir. ma işaretlerinden tutunda, dilin fonksiyonlarını yerine getirip Merakını diri tutan bu insanların hiçbir zaman geçim kaygısı getirmediğine kadar bir incelemede bulunur. 20. Yüzyıldan taşımadığı gibi kişisel fayda yerine teorik düşünceyi önem- itibaren denebilir ki bir filozof düşünmek için kullandığı gün- sedikleri görülmektedir. delik dil ve kavramları analiz etmek için bir dil bilimci titizliğini takınmaktadır. Parçada filozofların hangi özelliğine vurgu yapılmak- tadır? Parçada dil ve felsefe ilişkisi ile ilgili aşağıdakilerden A) Günümüzde popüler filozof bulunmamaktadır. hangisi söylenemez? B) Merak ve sorgulamadan çok kesinlik önemlidir. A) Dil ve düşünce arasında doğrudan bir ilişki bulunmaktadır. C) Filozofların ihtiyaçları devlet tarafından giderilir. B) Filozof ve dil bilimci için kullanılan dil önemli bir kaynaktır. D) Üniversitelerde eğitim alıp hocalık yapmışlardır. C) Filozof metni eleştirel yaklaşımla, dil bilimci bilimsel açı- E) Pratikten çok teoriye önem vermişlerdir. dan inceler. 14. Sınıfta sırada otururken kafanızı kaldırdığınızda karşınızda D) 20. Yüzyıldan itibaren felsefe dil ve düşünme konularına tahtayı görürsünüz. Tahtayı duyularımızla kavramamız göz- leme dönüktür, yani deneysellik içerir. Şayet tahtayı duyu- odaklanmıştır. larımdan edindiğim verilerden soyutlarsam, yani paranteze E) Dil bilimci ve filozof metni aynı bakış açısıyla irdelemek- alıp duyu verilerinden gelen özellikleri dışarda bırakırsam tahtanın özüne ulaşmış olurum. tedir. Parçada özne-nesne ilişkisinde nesneden çok öznenin 12. Felsefe tarihine bütün filozoflar aynı sorulara farklı cevaplar belirleyiciliğini savunan felsefi akım aşağıdakilerden üretmiştir. Felsefenin bilimlerde olduğu gibi birbirini takip hangisidir? eden bir gelişimsel süreç kat ettiği söylenemez. Bilimde, A) Rasyonalizm atomdan enerji üretebilmemiz için önce atomu bulmamız, B) Fenomenoloji sonra parçalayıp kontrol altına almamız gerekir. Ama bu du- C) Pragmatizm rum felsefenin veya düşüncenin gelişmediği anlamına gel- D) Empirizm memektedir. Whitehead’a göre bütün felsefe tarihi Platon’a E) Entüisyonizm düşülmüş dipnotlardan ibarettir. Demek ki sorular aynı olsa bile farklı bakış açıları sayesinde filozoflar düşünce dünya- 15. Bir yemek tabağının masamızdaki görüntüsü bize hoş ve mızı zenginleştirir. güzel gelebilir. Ama içindeki malzemelerden bir tanesine karşı alerjimiz olabilir. İçinde yer alan ürün dolayısıyla ra- Parçada felsefenin hangi özelliğine vurgu yapılmakta- hatsızlanabiliriz. Demek ki ilk başlangıçta hoş gelen şeylerin dır? sağlığımıza zarar vereceğini bilmemiz ve bunu dikkate alarak A) Akıl ve mantık ilkelerine uygun olması. hareket etmemiz gerekir. B) Kesinlik ve bitmişliğin olmaması. C) Refleksif bir etkinlik olması. Paragraftan aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? D) Kümülatiftir. A) Bireye hoş gelen her şey sağlıksızdır. E) Eleştirel ve sorgulayıcı olması. B) Baharat duyu organlarına zarar verir. C) Bazı yemeklerde kimyasal kullanılmaktadır. D) Güzel ile iyi arasında bağıntı yoktur. E) Hoş ile güzellik birbirinden farklı şeylerdir. 22
Motİvasyon 3. DENEME SINAVI 16. - 20. soruları Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersini 17. ∗ Allah’ın (c.c.) her şeyi görmesi yasal olarak almak zorunda olanlar ve İmam Hatip ∗ Allah’ın (c.c.) her şeyi bilmesi Okulları öğrencileri/mezunları cevaplayacaktır. ∗ Allah’ın (c.c.) sınırsız güç sahibi olması ∗ Allah’ın (c.c.) başlangıcının olmaması 16. Din kelimesinin çok geniş bir anlam dünyası vardır. Kur’an-ı ∗ Allah’ın (c.c) her şeyi işitmesi Kerim’de din kelimesi hem uluhiyyeti hem ubudiyyeti ifade etmek üzere kullanılır. Buna göre yaratıcı ve ibadet edil- Bu açıklamalarda Allah’ın (c.c) sıfatlarından hangisine meye layık tek varlık olan Allah’a (c.c.) bakan yönüyle din; değinilmemiştir? itaat altına almak, hâkim olmak, kanun ve şeriat göndermek, hesaba çekmek, ceza-mükâfat vermek demektir. Yaratılmış A) Basar kul açısından ise din; aczini anlamak, boyun eğmek, teslim olmak ve ibadet etmektir. B) Kudret Buna göre aşağıdaki ayet ya da hadislerden hangisinin C) İlim konusu dinin ceza vermek anlamı ile ilişkilendirilebilir? D) Kıdem A) “Din; akıl sahiplerini kendi iradeleriyle şimdiki halde (dün- yada) salâha, gelecekte (ahirette) felâha sevk eden, Allah E) Beka (c.c.) tarafından konulmuş bir kanundur.” (Tehânevî) B) “Din, akıl sahiplerini, peygamberin bildirdiği gerçekleri benimsemeye çağıran ilâhî bir kanundur.” (Seyyid Şerif Cürcânî) C) “…Onlarla iyi geçinin. Eğer onlardan hoşlanmazsanız (biliniz ki) Allah’ın hakkınızda çok hayırlı kılacağı bir şey- den de hoşlanmamış olabilirsiniz.” (Nisa, 19. ayet) D) “…Bugün, size dininizi kemale erdirdim, üzerinize olan nimetimi tamamladım, din olarak sizin için İslam’ı beğen- dim…” (Maide, 3. ayet) E) “Kim İslam’dan başka bir din ararsa, (bilsin ki o din) ondan kabul edilmeyecek ve o ahirette hüsrana uğrayanlardan olacaktır.” (Âl-i İmran, 85. ayet) 18. I. Âlemin yaratıcı sebebi olan ve varlığı mutlak bir tanrı inancını savunan felsefi düşüncedir. II. Tanrı’nın varlığına inanmakla birlikte zamanla Tanrı’nın yaratma dışındaki sıfatlarını reddeden ve günümüzde popüler olan düşüncedir. Anlamları verilen inanma biçimleri sırasıyla aşağıdaki- lerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) Teizm, deizm B) Materyalizm, deizm C) Agnostisizm, ateizm D) Deizm, ateizm E) Materyalizm, Agnostisizm 23
Motİvasyon 3. DENEME SINAVI 19. Türklerin İslamiyet’i kabul ettikten sonra İslam bilim tarihine 21. - 25. soruları Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersini katkıları büyük olmuştur. Büyük Selçuklu hükümdarı Alpars- yasal olarak almak zorunda olmayan veya farklı lan’ın emriyle veziri Nizâmülmülk tarafından 1066 yılında müfredat ile alanlar cevaplayacaktır. Bağdat’ta kurulan medrese, İslam dünyasındaki ilk büyük medresedir. Nizamiye Medresesinde İslamî bilimlerle birlikte 21. I. Her şeyin bir sebebi var. edebiyat, matematik, felsefe gibi dersler de okutulmuş ve ileri II. Hiçbir şey kendisinin sebebi olamaz. düzeyde sistematik olarak yüksek öğretim faaliyetleri yapıl- III. Her şeye kendinden önceki bir şey sebep olmuştur. mıştır. Zamanla İslam coğrafyasında Nizamiye Medreselerini IV. Nedensellik zinciri sonsuza kadar devam edemez örnek alan birçok medrese açılmış, medreselerin önemi git- V. Her şeyin ilk sebebi Tanrı olmalıdır. tikçe artmıştır. Basra, Belh, Nişabur, İsfahan, Herat ve Musul medreselerinin yanında Konya’da Karatay Medresesi, Sırçalı Yukarıda Hristiyan felsefesinin tanrının varlığının is- Medrese ve Sivas’ta Gök Medrese, Çifte Minareli Medrese patlanmasına dönük görüş aşağıdakilerden hangisine açılan medreselerden sadece birkaçıdır. aittir? A) Ontolojik Kanıt Bu bilgilerden hareketle İslam coğrafyası ile ilgili olarak B) Hudüs Kanıtı aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? C) Ahlak Kanıtı D) Kötülük Kanıtı A) Eğitime önem verildiği E) Kozmolojik Kanıt B) İlk açılan medresenin Nizamiye Medresesi olduğu C) Medreselerde bir çok ders okutulduğu D) Anadolu’da bir çok medrese açıldığı E) Medreselerde sadece pozitif bilimlere öncelik verildiği 20. İslam Medeniyeti’nin oluşmasında özellikle Türk, Arap, Fars 22. Döneme baktığımızda özellikle; ve Hint kültürlerinin katkısı olmuştur. Müslümanlar, millet ve I. İlk çağ yunan filozofları etkili olmuştur. ümmet kavramlarını da İslam medeniyet kavramıyla ilişkili II. Platon ve Aristo çevirileri önemlidir. olarak kullanmışlardır. İslam milleti ya da İslam ümmeti de- III. İman ve inancın temellendirilmesi için felsefe önemlidir nince, İslam medeniyetinin içine aldığı tüm milletlerin ruh ve IV. Akıl ve bilime önem verilerek batı felsefesine katkıda ülkü birlikteliği de anlaşılır. bulunulmuştur. İslam Medeniyeti ile ilgili olarak aşağıdaki yorumlardan Yukarıda bahsedilen felsefi dönem aşağıdakilerden hangisi yapılamaz? hangisidir? A) Hint felsefesi A) Diğer medeniyetlerle etkileşim içinde olduğu B) İslam Felsefesi C) Hristiyan Felsefesi B) Dünya coğrafyasında en fazla inananı bulunan din olduğu D) Çin Felsefesi E) İyonya Felsefesi C) Farklı milletleri bünyesinde barındırdığı D) Birlik ve beraberliğe katkı sağlayan bir medeniyet olduğu E) Dünyanın birçok bölgesinde etki alanına sahip olduğu 24
Motİvasyon 3. DENEME SINAVI 23. Hristiyan ahlakı ürünü merhamet ve alçak gönüllülük özgür 25. Aristotales’e göre insanın ahlakı eyleminin amacı mutlu- insanı yok eder. Modern ahlak denen şey bir uydurmacadan luktur. Mutluluğa ise erdemli bir yaşam sürerek ulaşılabilir. ibarettir. Mevcut ahlaki ilkeler ancak sürü insanını tatmin Erdemli yaşam sürmenin yolu ise akla uygun bir yaşamda edebilir. Oysaki akıl sahibi insan, mevcut durumun özgürlüğü saklıdır. Akıl sahibi insan davranışlarında aşırıya kaçmaktan yok ettiğini bilerek kendi ahlak ilkelerini oluşturur. İnsan eksik uzak durur. Çünkü uçlarda olmak insanı mutsuzluğa iter. Bu varlıktır ve yanılgılarından kurtulması gerekir. İnsan kendini nedenle erdemli bir yaşamla mutluluğa ulaşmanın yolu “altın aşarak “üst insan” olma yolunda ilerlemelidir. orta” dan geçmektedir. Her şeyden yeteri kadar almak ruhu doyurmaya yetecektir. Metinde aşağıdaki filozoflardan hangisinden bahsedil- mektedir? Parçada anlatılmak istenen temel düşünce aşağıdaki- lerden hangisidir? A) Baumgarten A) Ahlaki eylemin amacı bireye fayda sağlamaktır. B) Gadamer B) Toplumsal yaşam için ahlak kuralları zorunludur C) Nietzsche C) İnsanın mutlu olmak için bilime güvenmelidir. D) Jaspers D) Tanrı insanı ahlaklı bir varlık olarak yaratmıştır. E) Carnap E) Aşırılıktan uzak insan ahlaklı ve mutlu olur. 24. Paradigma anlaşılması zor bir kavram. Belli bir dönemde geçerli deneyimler ve kanıtları içinde barındıran standartları ifade etmektedir. Birçok sorunun yanıtını beraberinde taşı- yarak genel bir tasarım ortaya koyar. Kuram veya teoriler aslında paradigma çerçevesi içinde gelişir. Geliştirilen her kuram belli bir dönem geldiğinde yeni sorunları çözememeye başlar. Sorunlar büyüyerek krize neden olur ve her şeyin çözüme kavuşması için teorinin baştan alınması gerekir. Kriz dönemini aşmak için yeni paradigmalar oluşturmak zorunda- dır. Bu durumda bazen eski paradigmalar direnir ve tartışma ortamı oluşur. Bu sayede değişim gerçekleşerek bilimsel ilerleme devam eder. Paradigma için aşağıdakilerden hangisinden bahsedil- memiştir? A) İzlenen ve kontrol edilen dinamik bir yapıdır. B) Sorular ve yanıtlar üzerinden gelişir. C) Eski paradigma değişime direnç gösterir. D) Sorunun çözümünden çok işe yaramasıyla ilgilenir. E) Paradigmalar bilimsel ilerlemenin temelindedir. 25
“Zamana verdiğimiz değer, başarı veya başarısızlığımızı belirler.”
4.DENEME SINAVI
Motİvasyon 4. DENEME SINAVI ● Bu testte 25 soru vardır. ● B u testin 1. - 5. soruları Tarih, 6. - 10. soruları Coğrafya, 11. – 15. soruları Felsefe, 16. – 20. soruları Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi, 21. – 25. soruları Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersini yasal olarak almak zorundan olmayan veya farklı müfredat ile alanlar çözecektir. 1. İlk Türk devletlerinde görülen bazı kültürel özelliklerin 3. Osmanlı Devleti’nde yaşayan herkesi aynı çatı altında bir İslâm’ın kabulünden sonra kurulan Türk-İslam devletlerinde arada tutmak, devletin dağılmasını engellemek XIX. yüzyılın de uygulandığı görülmektedir. Bunlara veraset anlayışı, bazı temel amaçlarından biri olmuştur. hükümdar unvanları, bir takım şaman gelenekleri ve törenin önemli bir kısmının uygulanması örnek olarak verilebilir. Buna göre; I. Osmanlıcılık fikrinin resmi ideoloji haline gelmesi Buna göre; II. Demokratikleşme ile ilgili adımların atılması III. Müslümanlarla Müslüman olmayanların kanun önünde I. Türk kültüründe devamlılık söz konusudur. eşit sayılması. II. Dinlerini değiştiren Türk toplulukları zamanla benliklerini kaybetmişlerdir. uygulamalarından hangilerinin devletin dağılmasını engelleme amacı taşıdığı söylenebilir? III. İslam’ı kabul eden Türkler, islam kültüründen etkilenme- A) Yalnız I B) Yalnız II mişlerdir. C) Yalnız III D) II ve III yargılarından hangilerine ulaşılabilir? E) I, II ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III 4. Milli Mücadele yıllarında; I. İcra Vekilleri Heyeti’nin oluşturulması II. Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nun kabul edilmesi III. Düzenli ordunun kurulması 2. Anadolu Selçukluları, Anadolu’da ekonominin canlanması uygulamalarından hangileri TBMM’nin yasama yetki- için bazı tedbirler almışlardır. Bunun için askeri, siyasi ve sinin yanında yürütme yetkisini de kullandığının gös- bayındırlık faaliyetleri yürütmüşlerdir. tergesidir? Buna göre aşağıdakilerden hangisi Anadolu Selçuklu- A) Yalnız I B) Yalnız II ları’nın doğrudan bu amaca yönelik olarak yürüttükleri faaliyetler içerisinde yer almaz? C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III A) Kıbrıs’taki Venediklilerle anlaşmak 5. Lozan Antlaşması’na göre Türkiye’deki herkes kanun önünde B) Anadolu’da yollar ve kervansaraylar yapmak eşit Türk vatandaşı olarak kabul edilmiştir. Bu durum daha sonradan hukuk alanında yapılan inkılaplarla pekiştirilmiştir. C) Antalya, Sinop ve Suğdak limanlarını ele geçirmek Bu anlayış aşağıdaki Atatürk ilkelerinin hangisi ile D) Tüccarlara sigorta güvencesi getirmek en fazla ilişkilidir? E) Memlüklerle ittifak anlaşması yapmak A) Cumhuriyetçilik B) Laiklik C) İnkılapçılık D) Halkçılık E) Devletçilik 28
Motİvasyon 4. DENEME SINAVI 6. Aşağıda Dünya gerçek sıcaklık değerlerinin dağılışını gös- 9. Step türü bitkiler yağış miktarının az, sıcaklık farklarının fazla teren bir harita verilmiştir. olduğu yerlerde görülen ot topluluklarıdır. III II IV I V Buna göre, Güney Amerika Kıtası’nın batısında yer alan Türkiye haritası üzerinde gösterilen yerlerden hangileri Şili kıyılarında izotermlerin Ekvatora doğru uzanmasının step bitki formasyonunun görüldüğü alanlar üzerinde temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir? yer almaz? A) Sıcaklıkların ocak ayında güneye doğru azalması A) I ve II B) II ve III C) III ve IV B) Peru soğuk su akıntısının soğutucu etkisi D) IV ve V E) II ve IV C) Dinamik yüksek basınç alanının kuzeye yönelmesi 10. Tsunamilerin ortaya çıkmasında, I. deprem, D) Alize rüzgârlarının karşılaşma alanına yakın olması II. denizaltı heyelanı, III. Ay’ın çekim gücü E) Güney Yarım Küre’de kutup rüzgârlarının temmuz ayında daha etkili olması olaylarından hangileri etkili olur? 7. Bir topografya haritası üzerinde sırtları ayırt edebilmek A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III için, D) I ve II E) II ve III I. “V” harfi şeklinde izohipsleri takip etmek, 11. Mutluluk (Eudaimonist) ahlakına göre ahlaki davranış; belli II. “C” harfi şeklindeki izohipslerin içine doğru uzanan ok bir amaç ve sonuç durumuna göre tanımlanıp ölçülür. Kant işaretlerinin varlığını tespit etmek, ise ahlaki eylemlerin çıkar gözetilerek yapılmasını eleştirerek. Ödev ahlakını savunur. Ona göre davranış koşulsuz buyruğa III. içinde akarsu bulunmayan ve yükseltinin düzenli olarak (maksime) uygun olmalı, iyi niyete göre karar verilmeli ve bir azaldığı yamaçlar bulmak ödev duygusu ile gerçekleştirilmelidir. Amaç ahlaki eylemde bir görev bilinci oluşturmaktır. Ahlaki eylemin gerekçesini ve durumlarından hangilerini görmek gereklidir? sorumluluğunu üstlenecek olan insanın sonucu olumsuz olsa bile görev bilinciyle hareket etmesi gerektiğini vurgulamıştır. A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II Yukarıdaki parçadan yola çıkarak aşağıdakilerden han- D) II ve III E) I ve III gisine ulaşılır? 8. Herhangi bir yerde yaşayan insanların sayısı, yetiş- A) Ahlaki eylemde davranıştan çok sonuç önemlidir. tirdikleri ürünler, nasıl ısındıkları ve konut yapımında kullandıkları malzemeler incelendiğinde aşağıda verilen B) Davranışınızın sonucu kötü bile olsa niyet önemlidir. coğrafya alt bilim dallarından hangisine dair bir çalışma yapıldığı söylenemez? C) Ödev ahlakı çıkara dayalı bir sistemdir. A) Enerji Coğrafyası D) Ahlaki eylemin kaynağı kişisel çıkara dayanmalıdır. B) Yerleşme Coğrafyası E) Mutluluk ahlakına göre davranış bir ödeve dayanmalıdır. C) Tarım Coğrafyası D) Nüfus Coğrafyası E) Ulaşım Coğrafyası 29
Motİvasyon 4. DENEME SINAVI 12. Platon’a göre filozof; kendisine soru sorabilme cesaretine 14. Tarihsel süreçte bilim yokken bütün cevaplar felsefede aranı- sahip, hatta kalabalıkların içinde kendisine yöneltilen soruyu yordu. Zamanla bilimler yöntemlerini geliştirip kendi alanlarını daha önce kendisine soran ve düşünüp irdeleyen, bulduğu oluşturdu. Aristoteles’e kadar bilim ve felsefe, bilim adamı ve cevapları kendisine saklamayıp bütün insanlığın hizmetine filozof aynıydı. Arşimet zamanında fizik, Öklid zamanında da sunan kişisidir. Bu yolda ilerleyen kişinin muhakkak ki bilgelik geometri vardı elbette. Fakat biz onlara filozof yaptıkları işe yolunda olması ve hatta hikmete ulaşmaya çalışması gerekir. de hakikati arama işi diyorduk. Aristoteles’in tümdengelim, Bacon’un tümevarım, Newton’un deney ve gözlemi ekleme- Parçada Platon aşağıdaki sorulardan hangisine cevap siyle ayrı bilim dalları gelişti. Felsefe hala devam ediyor ve vermiştir? filozoflar da var. Sorun şu ki bilim geliştikçe uzmanlıkların artması, varlığın parçalanmasına neden oldu, anlam bütün- A) İdeal bir düzen var mıdır? lüğü kayboldu. B) İnsan nedir? Parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşı- labilir? C) Filozof kimdir? A) Aristoteles’e göre bilim ve felsefenin uzlaşması imkân- D) Bilginin kaynağı nedir? sızdır. E) Evrensellik nedir? B) Filozofların tamamı aynı zamanda bilim adamıdır. C) Bilimsel yöntemlerin gelişmesi için filozoflar gereklidir. D) Bilim ve felsefenin konusu ve yöntemi aynıdır. E) Bilimsel alandaki uzmanlaşmanın artması sorunlara ne- den olmuştur. 13. Anaksimenes, her şeyin temelinde var olan varlık, çokluğa 15. Nesneler dünyası ve doğadaki görünümleri, sanatçı için da- dönüşme sürecini sürdürmektedir. Ona göre hava sıkılaşarak ima bir örnek, bir model oluşturur. Sokrates’e göre resim, toprak, su, bulut ve rüzgâra dönüşmektedir. Hava seyrekleşti- müzik ve heykelde, sadece ürün ve maddi kısımları yoktur. ğinde daha sıcak hale gelir böylelikle ateş olma yoluna girer, Sanatçı aynı zamanda ruhsal ve ahlaki düşüncesini de bi- soğuduğunda ise katılaşmaya başladığını düşünür. Böylece zimle paylaşmaktadır. Platon’a göre ise sanatçı; eserinde bütün varlıkların meydana gelme süreci tamamlanmış olur. nesnelerin görünüşlerinin tasvirini yansıtır. İdeaların bir kop- yası olan dış gerçeklik, sanatçı tarafından yeniden taklit edilir. Parçaya göre Anaksimenes için varlığın temelindeki Bu durumda sanat insanı gerçeklikten uzaklaştırdığından ve arkhe nedir? ona zarar vermektedir. A) Ateş Parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşı- labilir? B) Su A) Platon’a göre sanatçı ideaların taklidinin taklidini yap- C) Toprak maktadır. D) Hava B) Sokrates’e göre sanatçı ruhsal ve ahlaki yapısını esere yansıtmamalıdır. E) Apeiron C) Her ikisi de sanatta gerçek dünyanın birebir tasvir edil- diğini savunur. D) Sokrates’e göre esas resim, müzik ve heykel dışında sanat yoktur. E) Platon, Sokrates’in sanat görüşlerini taklit ederek yorum- lamıştır. 30
Motİvasyon 4. DENEME SINAVI 16. - 20. soruları Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersini 18. Halife Ömer b. Abdülaziz’e bir gece vakti haberci gelir. Haber- yasal olarak almak zorunda olanlar ve İmam Hatip ciyle görüşen Halife Ömer b. Abdülaziz, ona geldiği yerdeki Okulları öğrencileri/mezunları cevaplayacaktır. halkın durumunu sorar. Haberci, Halife Ömer b. Abdülaziz’in 16. İslam âlimlerine göre iman ile İslam birbiriyle yakından ilişkili sorularına cevap verdikten sonra halifenin ve ailesinin durumu kavramlardır. Bu iki kavramın aynı şeyi belirttiğini savunan- hakkında hâl hatır sorar. Bunun üzerine Halife Ömer b. Abdü- lar, iman ve İslam’ın birbirini tamamladığı ve her ikisinde de laziz, cevap vermeden işini bitirir. Daha sonra yanan mumu tasdik ve teslimiyetin esas olduğu görüşünden yola çıkarlar. söndürür ve başka bir mum yaktıktan sonra cevap verir. Bu parçadan hareketle aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? Haberci, Halife Ömer b. Abdülaziz’e niçin ilk mumu sön- A) İman ve İslam bir bütündür. dürüp başkasını yaktıktan sonra kendisiyle meşgul olmaya B) İman, gönülden inanmaktır. başladığını sorar. C) İman, Allah’ın (c.c.) emirlerine uymayı gerektirir. D) İslâm alimlerinin farklı görüşleri vardır. Halife Ömer b. Abdülaziz: E) İslâm imandan farklı anlamlar içermektedir. – İlk mum devletin hazinesinden alınmış mumdu. O yanar- 17. ken şahsi işlerimle meşgul olsaydım Allahû Teala katında sorumlu olurdum. Seninle devlet işi konuşmayacağımız için kendi cebimden almış olduğum mumu yaktım. Ondan sonra seninle meşgul olmaya başladım, deyince habercinin gözleri yaşarır. Ellerini kaldırarak şöyle dua eder: – Ya Rabbi! Ömer b. Abdülaziz’i bizim başımızdan eksik etme! (Ebu Muhammed el-Mısrî, Sîretu Ömer b. Abdülaziz, C 1, s. 137) Bu hikayede vurgulanan kavram aşağıdakilerden han- gisidir? A) Takva B) Salih amel C) Haset D) İhsan E) Cihad “…Allah’ın gökten indirip de ölü hâldeki toprağı canlandırdığı 19. Fetihlerle birlikte zenginleşen Müslüman toplumlarda, riya suda, yeryüzünde her çeşit canlıyı yaymasında, rüzgârları ve kibre set çekerek şer’i öze uygun yaşama tavrının öne ve yer ile gök arasında emre hazır bekleyen bulutları yön- çıkarılması şeklinde özetleyebileceğimiz bu devir İbrahim lendirmesinde düşünen bir toplum için (Allah’ın varlığını ve Edhem (ks; ö. 161/778) ile başlayıp, Cüneyd-i Bağdâdî (ks; birliğini ispatlayan) birçok deliller vardır.” ö. 279/908) ile son buluyor. Tasavvufta, ahirete yönelmek, dünyaya dalmamak, elde mevcut bulunsa bile gönülde mal (Bakara, 164.ayet) ve mülk sevgisine yer vermemek gibi anlamlara gelir. Bu ayet aşağıda verilen delillerin hangisi ile ilişkilen- Bu bilgiler aşağıdaki dönemlerden hangisine aittir? dirilebilir? A) Züht Dönemi A) Kemal delili B) Tarikat Dönemi B) Ekmel delili C) Tasavvuf Dönemi C) Gaye ve nizam delili D) Ermişler Dönemi D) Temanu delili E) Evliyalar Dönemi E) Hudus delili 31
Motİvasyon 4. DENEME SINAVI 20. Beslenme, giyinme ve barınma temel ihtiyaçlardır. İnsanın 22. Antik Yunan’da ticaret nedeniyle farklı kültürlerin buluşması bunları çalışarak üretmesi gerekir. Bunları tabii bir hak ve kültürel ve düşünsel bir zenginlik yaratmıştır. Sanayi Devrimi görev olarak gören İslam dini çalışmayı ve üretmeyi teşvik et- sonrası seri imalat ve makineleşme ile insanlar tüketece- miştir. İslam dini; ticareti, alışverişten sağlanan kazancı helal ğinden çok daha fazlasını üretmiş, oluşan ihtiyaç fazlasını kılmış, hatta alışveriş yapılmasını teşvik etmiştir. Yapılan iş ve satmak ve yeni hammadde bulmak için coğrafi keşiflere çalışmaların meşru olması şartıyla her türlü kazancı serbest girişmiştir. Bu süreçte farklı kültür ve inançla tanışan Batı bırakmıştır. Fertler meşru yollardan kazanmak ve zekâtını dünyası, Antik Yunan’daki zenginliği farklı boyuta taşımıştır. vermek kaydıyla diledikleri kadar servet sahibi olabilirler. Amaç kültürel ve felsefi zenginliğin gelişmesinden çok maddi zenginliğe dönüşmüş ve ortaya Emperyalizm çıkmıştır. Din Kültürü ve Ahlak bilgisi dersinde yukarıdaki bilgileri veren Zeynep Öğretmen’in dersinde aşağıdaki konular- Paragrafta aşağıdakilerden hangisinde vurgu yapıl- dan hangisini işlemesi beklenir? maktadır? A) Din ve aile A) Antik Yunan felsefesi pratik kaygıdan uzaktır. B) Din kültür ve sanat B) Felsefenin gelişmesi, ticaretin gelişmesini engeller. C) Din ve çevre C) Felsefe tarihi boyunca inanç ve kültür etkili olmuştur. D) Din ve sosyal değişim D) Bilimsel gelişmeler toplumun gelişmesinde önemlidir. E) Din ve ekonomi E) Sanayi devrimi yeni düşünce akımlarının kapısını arala- mıştır. 21. - 25. soruları Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersini 23. Fatma hemen her konuda olduğu gibi yarınki gireceği sınav yasal olarak almak zorunda olmayan veya farklı için Allah’tan yardım istemektedir. Ona göre çalışması gerek- müfredat ile alanlar cevaplayacaktır. lidir. Fakat kaderinde başarılı olmak yoksa yapacak bir şey yoktur. Allah her şeyi bilendir. İnsana düşen elinden geleni 21. Descartes’e göre varlık birbirine indirgenemez iki tözden yapmak sonrasında Külli iradeye rıza göstermektir. Kaza oluşur. Varlığın bir tözü madde iken diğeri ruhtur. Maddenin ve kaderin, hayır ve şerrin Allahtan geldiğini kabul etmek özü uzam, yani uzayda yer kaplamasıdır. Ruhun özü ise imanın şartıdır. Allah isterse zihin açıklığı verir ve sınavda düşünmedir. Var olmak için birbirlerine ihtiyacı olmayan ruh kolay olabilir. maddesiz maddede ruhsuz var olabilmektedir. Bu birlikteliğe getirilen en önemli eleştiri ise maddi kısım zarar gördüğünde Buna göre aşağıdaki akımlardan hangisi Fatma’nın aradan belli bir zaman geçmiş olsa da ruhun kısmi olsa bile inandığı Tanrı kavramına uygundur? acıyı tekrar nasıl hissedebildiğidir. A) Deizm Parçada vurgulanan akım aşağıdakilerden hangisidir? B) Teizm A) Dualizm C) Ateizm B) Plüralizm D) Agnostisizm C) Politeizm E) Nihilizm D) Monizm E) Agnostisizm 32
Search
Read the Text Version
- 1 - 32
Pages: