กกก กกกง (ไรท่ถี างปา เปนหยอ ม ๆ ตามเนือ้ ทแ่ี ละก้ันเปนขอบเขตไวเพื่อปลูก กงพืชลมลกุ )กงกระสุน (เครอ่ื งยงิ มคี นั ใชส ายโกงยงิ ดว ยลูกดินปน ) คันกงเกวียน, กงลอ กง, วงกงขาง, กงคาง ตัว, อันกงจักร กง, วงกงฉาก อนักงธนู คันกงพดั (กงพัดเครือ่ งระหัด, กงพดั เคร่อื งสฝี ด , กงพัดสลี ม) อันกงพดั (ไมเ หลยี่ มสอดในรูซง่ึ เจาะทโ่ี คนเสาเรอื น) ตวักงพดั (สาํ หรบั พัดดาย) อนักงเรือ กง, อนักงแรว คนักงลอ, กงเกวยี น กง, วงกงวาน ตวั , อนักฎหมาย ฉบับกตกิ า ขอกบ (ชนิดตาง ๆ สําหรับไสไม) ตัวกบ (เหลาดินสอ) ตัว, อนักบาล, กระบาล (ดนิ เหนียวผสมแกลบ ใชป ด ปากจอกของพมิ พหลอพระ) แผนกรง กรง, ลูก, ใบกรงขงั กรงกรณฑ (เคร่ืองหมายคณิตศาสตร) ตวัลักษณนามฉบบั ราชบัณฑิต 26 กุมภาพันธ 2552 1
กรณฑ, กรณั ฑ, กรณั ฑก, (หมอน้ํา) ใบกรด (สารเคมี) ตัวกรบ (เครอ่ื งแทงปลา) อนักรม (หนว ยงาน) กรมกรมธรรม ฉบบักรรไกร, กรรไตร, ตะไกร เลมกรรชิง, กระฉงิ่ , กระชงิ คันกรรเชียง, กระเชียง เลม ; คูกรรเชียงป,ู กระเชียงปู ขา ง, อัน; คูกรรไตร, กรรไกร, ตะไกร เลมกรรบดิ องคกรรภิรมย, กรรมภริ มย, กันพิรุณ, กนั ภิรมย องคกรวด กอน, เมด็กรวด, จรวด (ดอกไมเพลงิ ) ดอก, ตวักรวย กรวย, อันกรวยคูส วด ท่ีกรวยอปุ ช ฌาย ท่ีกรอ, ตะกรอ (ใชวิดน้าํ เรือ) ใบกรอบ (การพิมพ) กรอบกรอบเช็ดหนา , เชด็ หนา, วงกบ วงกรอบพระ กรอบ, อันกรอบรูป กรอบ, อันกรอบหนา , กะบงั หนา กรอบ, อันกระคน, ประโคน, รัดประคน, รตั คน (เครือ่ งผกู สัปคบั โยงมาลามรอบอก สาย, เสนชา งทาํ ดว ยเชอื ก)ลกั ษณนามฉบบั ราชบัณฑิต 26 กุมภาพนั ธ 2552 2
กระจก แผนกระจกเงา บานกระจงั (ลาย) ตัว; แถว, แผนกระจับ (ขวาก) อันกระจบั (เคร่อื งแขวนเหนอื เปลเดก็ ) ตัว; พวงกระจบั (เคร่อื งสวมขอตนี มา ) วง; คูกระจับ (นักมวย) อนักระจบั (ฝก ของไมน าํ้ ชนิดหน่ึง) ตวั , ฝกกระจบั (สาํ หรับยันคางศพโกศ) อนักระจบั ปง , จะปง , จับปง , ตะปง , ตบั ปง แผน, อันกระจับป (เคร่ืองดนตร)ี คนักระจา, จวัก, จา, ตวัก เลม , อนักระจาด ใบ, ลกูกระจาน (แผน ตะกวั่ ทาํ เปน รปู ปลาตวั เลก็ ๆ ตดิ เหนือเบด็ ) แผนกระจบุ , กระจบุ อนักระจ,ู จู, อจี ู ใบ, ลกูกระแจะ (ปลอกเหล็กสาํ หรบั ตกขาชา งหรอื ลา มชางดุ) วง; คูกระแจะ (ผงเคร่อื งหอมตา ง ๆ ที่ประสมกัน) กอ น, เมด็กระโจม หลังกระโจมปน กระโจมกระโจมไฟ, ประภาคาร, เรอื นตะเกียง หลงักระฉิง่ , กรรชิง, กระชงิ คนักระชอน อันกระชงั (เคร่ืองขังปลา) ใบ, ลูกกระชัง (บังสาดทีป่ ด เปดได) แผนลักษณนามฉบบั ราชบณั ฑิต 26 กุมภาพนั ธ 2552 3
กระชาย แงง; หวักระชงิ , กรรชงิ , กระฉ่งิ คนักระช,ุ กระชกุ (ภาชนะสาํ หรับบรรจุของเชน นุนหรอื ถาน) ใบ, ลกูกระชุก, สามชุก (ภาชนะสําหรับสอดลงในเกวียน) ใบ, ลกูกระเชอ ใบ, ลูกกระเชา ใบ, ลูกกระเชา สวรรค, ชิงชาสวรรค เคร่ืองกระเชยี ง, กรรเชยี ง เลม ; คูกระเชยี งป,ู กรรเชยี งปู ขาง, อัน; คูกระแชง (เครอ่ื งจักสานท่ีมลี กั ษณะเปนแผน ) ผืนกระดง ใบ, ลกูกระดวง, กราดวง อนักระดอง กระดอง, ฝากระดองหาย, ขอฉาย, คนั ฉาย, ดอง, ดองฉาย, ดองหาย คันกระดาน, ไมก ระดาน แผนกระดานชนวน แผนกระดานดํา แผนกระดานถบี แผนกระดานพิง แผนกระดานไฟ แผน ; แคร (ถามลี กั ษณะเปน แคร)กระดานลนื่ , ไมล ืน่ ชดุกระดานเลยี บ แผนกระดานหก (เครอ่ื งดักสตั ว) แผนกระดานหก, ไมก ระดก ชุดกระดาษ (ชนดิ ตา ง ๆ) เรียกตามลักษณะหรือจาํ นวน เชน แผนลกั ษณนามฉบบั ราชบัณฑติ 26 กุมภาพันธ 2552 4
กระดิ่ง 26 กุมภาพนั ธ 2552 มวน พับ ปก หอ รีมกระดึง, โปง ใบ, ลกูกระดมุ , ดุม, ลูกกระดมุ , ลกู ดุม ใบ, ลูกกระดกู เมด็ ; สํารบักระดกู กะโหลก (เปนชน้ิ ๆ) เรยี กตามลกั ษณะเชน ทอ น ชิ้น ซี่กระดกู ขมับ ช้ินกระดกู ขอ เทา ช้นิกระดกู ขอมือ ชิ้นกระดกู ขา ชิ้นกระดกู แขน ทอนกระดกู งู (โครงสรางของลําเรอื ) ทอนกระดกู เชงิ กราน, เชงิ กราน ทอน, อันกระดกู ซีโ่ ครง, ซ่ีโครง ช้ินกระดกู น้ิวเทา ซี่กระดกู นิว้ มือ ช้ินกระดกู ฝา เทา ชน้ิกระดกู ฝา มอื ชน้ิกระดกู สะบัก ชิน้กระดกู สะบา ชิ้นกระดกู สันหลงั ชิ้นกระดกู หนาอก ชิ้น; ชุด (รวมกนั ท้งั หมด)กระดกู ไหปลารา ช้นิกระเด่ือง (เครือ่ งจักรมนี าฬิกาเปนตน) ชิ้น, ทอ นกระได, บันได ชน้ิ อนั ; แหง ลักษณนามฉบบั ราชบณั ฑติ 5
กระไดแกว , บันไดแกว ตวักระไดลิง, บันไดลงิ อนั , สายกระตอ บ หลังกระตาย (เครอ่ื งมอื สาํ หรับขดู มะพรา ว) ตัวกระตา ยจนี (เครือ่ งมอื สําหรบั ขูดมะพราว) แผน , อนักระตา ยมอื (เครอื่ งมอื สําหรับขดู มะพรา ว) ตัวกระตกิ ใบ, ลกูกระตบิ ขาว ใบ, ลกูกระถาง ใบ, ลกูกระโถน (ชนิดตาง ๆ) ใบ, ลูกกระทง ใบ, ลกูกระทง (กฎหมาย) กระทงกระทง (ผาทอ นหน่งึ ๆ ของจีวร) กระทงกระทง, กระทงนา (ตอนหนงึ่ ๆของนา) กระทงกระทงเพชร (ไมตดิ ขวางรองแครเกวยี น) กระทงกระทงเรือ กระทงกระทรวง กระทรวงกระทอม หลังกระทะ ใบ, ลกูกระทาย ใบ, ลกูกระทู (ซอไมไผที่เอามาปกเปนเสารว้ั ) ตนกระทู (หวั ขอหรอื ขอ ความทต่ี ั้งใหอ ธิบาย) กระทูกระเทยี ม กลีบ; หวั ; จกุ ;หมวดกระแทะ, ระแทะ, รันแทะ เลมกระบวย อัน ลกั ษณนามฉบบั ราชบัณฑติ 26 กุมภาพนั ธ 2552 6
กระบอก กระบอกกระบอกตา ขา งกระบอกนาํ้ (ภาชนะใสน ํ้าดม่ื รูปคลายกระบอก) ใบกระบอกพลุ กระบอกกระบอกเพลา กระบอกกระบอกสบู กระบอกกระบอง, ตะบอง อนั , เลมกระบองเพชร, ตะบองเพชร (ใบตาลที่ขมวดปลายลงอักขระ) เลมกระบะ ใบ, ลกูกระบาย ใบ, ลกูกระบาล, กบาล (ดินเหนียวผสมแกลบ ใชปด ปากจอกของพมิ พหลอพระ) แผนกระบิ กระบิกระบิง้ , ตะบงิ้ , บง้ิ (นาทีเ่ ปนกระทงเลก็ ๆ) กระบิ้ง, ตะบิง้ , บิง้กระบ่ี เลมกระบุง ใบ, ลูกกระเบื้อง แผนกระปอง ใบ, ลูกกระปกุ ใบ, ลูกกระเปา ใบ, ลกูกระเปา (ตดิ อยูกบั ตวั เสอ้ื หรอื กางเกง) กระเปากระโปก (เครือ่ งยดึ เพลาเกวยี น) ลกูกระโปรง ตัวกระโปรง (ภาชนะ) ใบ, ลกูกระโปรงรถ แผน, ฝาลกั ษณนามฉบับราชบัณฑิต 26 กุมภาพันธ 2552 7
กระพรวน, พรวน, ลกู กระพรวน, ลกู พรวน ลูกกระพอง, กําพอง (ตวั ไมอ นั บนที่เปน ราวลกู กรงเรือนหรอื เกวยี น) ตวั , อนักระพอ ม, พอ ม ใบ, ลูกกระเพาะ กระเพาะกระวนิ (หวงท่ีเกี่ยวกนั สาํ หรับโยงสัปคับชา ง, หวงตดิ กบั บงั เหียนเหลก็ผา ปากมา ) หวงกระสวนกระสวย แบบกระสอบ อันกระสือ ใบ, ลูกกระสนุ , กระสนุ ปน, ลูกกระสนุ ตัว, ตนกระหัง, กระหาง ลูก, นดั , เม็ดกระแหลง ตวั , ตนกระออม, กะละออม, กะออม, ใบ, ลกู ใบ, ลูกกรัณฑ, กรณฑ, กรัณฑก, กัลออมกรับ ใบ (หมอน้าํ )กรับพวง คูกราด (เคร่ืองขูดไคลมา) พวงกราด (เคร่อื งมือจับสตั วน า้ํ ) อันกราด (ไมกวาด) อนักราดวง, กระดวง ดาม, อันกราบเรอื อนักราฟ กราบกริง่ เรยี กตามลักษณะ เชน แผน รปู ชุด อันลักษณนามฉบบั ราชบณั ฑิต 26 กมุ ภาพนั ธ 2552 8
กรชิ เลมกรี (สวนของหวั กุง ) อนักรุ กรุกลด คันกลด, กลศ (ภาชนะใสนาํ้ เทพมนตร) ใบ, ลกูกลอง (ชนิดตา ง ๆ) ใบ, ลกูกลอ ง กลอง, ใบ, ลกูกลอ ง (ประเภทตา ง ๆ) กลอ งกลอ งถายรปู กลองกลองไมขีดไฟ กลอ งกลอ งยาสบู กลองกลอ งเสียง กลอ งกลอน (คาํ ประพนั ธ) คาํ ; บทกลอน (เครอ่ื งสลักประตูหนา ตาง) ตวักลอน (ไมข ัดประตูหนาตา ง) อนักลอน (ไมท ่ีพาดบนแปสาํ หรับวางเครอื่ งมงุ หลังคา) ตัว, อันกลอย หัวกะทอ (ภาชนะ) ใบ, ลูกกะบงั , กะบังรงั เฝอก (เครอื่ งมือจับสัตวน้าํ ) กะบงักะบงั ลม แผนกะบงั หนา, กรอบหนา กรอบ, อันกะแปะ, อแี ปะ (เงินปลกี โบราณ) อันกะพลอ , กะพอ (กระบอกตกั น้ํา) กระบอกกะละปง หา, กลั ปงหา ก่งิ , ตนกะละมัง ใบ, ลูกลกั ษณนามฉบับราชบณั ฑิต 26 กุมภาพนั ธ 2552 9
กะละออม, กระออม, กะออม, กลั ออม ใบ, ลูกกะลนั , ลัน ลกูกะลา ซีก, ใบกะโล (ภาชนะ) ใบ, ลกูกะวะ (เครือ่ งมือจับสัตวน าํ้ คลา ยสวิง) ปากกะโหลก (สาํ หรบั ตักนา้ํ ) ใบ, ลูกกะโหลกศรี ษะ, หวั กะโหลก กะโหลก, หัวกะออม, กระออม, กะละออม, กลั ออม ใบ, ลูกกะแอ (เครอ่ื งบังแดด) คันกงั สดาล ใบ, แผนกังหัน, จังหัน ตัวกังหนั (ดอกไมไ ฟ) ตนกัญญา (เครอ่ื งบังแดดรปู หลงั คาโคง) หลงักันชน อันกนั ชีพ สายกนั พริ ุณ, กันภริ มย, กรรภริ มย, กรรมภริ มย องคกนั สาด, บังสาด ดาน, อนัก้นั หย่นั เลมกบั (เคร่อื งดกั สัตว) อันกับขา ว อยาง, สิ่ง; เรยี กตามภาชนะท่บี รรจุกับระเบิด เคร่ือง, ชุด, อันกัลปพฤกษ ตน; ลกู ; ชนิ้กัลปงหา, กะละปง หา ก่งิ , ตนกลั ออม, กระออม, กะละออม, กะออม ใบ, ลูกกาก, ภาพกาก (ภาพเขยี นทเี่ ปน ตวั ประกอบในเรอื่ ง) ตัว, ภาพลักษณนามฉบบั ราชบัณฑติ 26 กุมภาพนั ธ 2552 10
กากะเยยี ชดุ , สาํ รบักางเกง ตวักา งปลา กา ง, อนักาจบั หลกั อนักานตอง (ไมขนาบขางเรือรูปกลม ๆ คลายทางกลว ย) อันกานาํ้ ใบ, ลกูกาบ (เปลือกหมุ ชน้ั นอกของผลหรอื ดอกและของตนไม) กาบกาบพรหมศร ตวักาบพรหมสงิ ห ตัวกาบู (กระเบือ้ งมงุ หลงั คา) แผนกาพย บทกา ม กา มการต ูน ตัว; เรอื่ งกาแลก็ ซี กาแล็กซีกาเวยี น ชดุกาสาวพัสตร ผืนกํา (สวนของลอรถหรือลอ เกวยี น) ซ่ีกาํ ปน (หีบ) ลูก, ใบกําพวด, ล้นิ ป (สวนประกอบของปซ ง่ึ ทาํ ใหเกดิ เสยี งเวลาเปา) อนักําพอง, กระพอง (ตวั ไมอ นั บนที่เปน ราวลกู กรงเรอื นหรอื เกวยี น) ตัว, อันกาํ พู (ไมกลงึ สําหรับเปน ทรี่ วมซี่ฉัตร) อันกาํ ไล (ชนิดตาง ๆ) ขอน, วงกินนร ตน, ตวักนิ รี ตน, ตัวกบ๊ิ อนัลกั ษณนามฉบับราชบัณฑติ 26 กมุ ภาพนั ธ 2552 11
ก่ี (เคร่ืองทอผา) เครอ่ื ง, หลงักี่ (เครอื่ งเยบ็ สมดุ ) อันก่ี (ทต่ี ง้ั พระกลดหรอื พระแสง) อนัก๋ี (ฐานสาํ หรบั รองสิ่งของหรอื รองนง่ั ) ตวัก๋ี (ภาชนะสําหรบั รองเครื่องชา) ใบกีตาร ตัวกีบ (เลบ็ เทาสตั ว) กบีกี๋ราบ, กีห๋ ยง (ฐานสาํ หรบั รองแจกนั หรือกระถางตนไม) ตัว, อนักุญแจ (เคร่อื งมอื ) อนั , ตัว; ชดุกุญแจ, ประแจ ดอก, ลกู ; แม, ตวั (แมกุญแจ); ชดุกุญแจประจาํ หลกั , กญุ แจเสียง (เครือ่ งหมายท่ใี ชใ นการบนั ทึกเสยี งดนตร)ี ตวักุญแจมือกุญแจลูกบดิ คูกญุ แจเสียง, กญุ แจประจาํ หลัก (เครือ่ งหมายทใ่ี ชในการบนั ทึกเสยี ง ชดุดนตร)ีกฎุ ี, กฏุ ิ (เรือนหรือตึกสําหรบั พระภกิ ษุสามเณรอย)ู ตัวกฏุ ิ (ที่บรรจุศพ)กฏุ ิ (เรือนเลก็ ๆ ทีอ่ ยใู นกรงทาํ ใหน กขนุ ทองอยู) หลงักนุ เชยี ง หลงักบุ (ทองรดี เปนแผนตดั เปนชิ้นเลก็ ๆ) หลงักุบ (หมวก) ขา ง; คูกุบ, ฝกกบุ (ซองหนงั ใชใ นการตีทองคําเปลว) ตัวกูบ ใบ, ลูกเกง (เครอื่ งบงั มีฝาและหลังคาแบน) กบุ ; ฝกเกง (เรือนตกึ มรี ูปหลังคาแบบศาลเจา จนี ) หลงั หลังลกั ษณนามฉบบั ราชบณั ฑิต 26 กุมภาพนั ธ 2552 หลงั 12
เกย เกยเกราะ (เคร่ืองสวมใสสําหรบั ปองกนั อาวธุ ) ตวั ; ชดุ , สํารบัเกราะ (เครื่องสญั ญาณ) อันเกรินบนั ไดนาค (เครือ่ งกวานเพอื่ ยกพระโกศหรอื พระบรมโกศ) ชดุ , สํารบัเกรนิ (สวนชานท่ีตอ ออกมา ๒ ขา งบุษบก) อันเกรียง อันเกล็ด เกลด็เกลยี ว (เชือก) เกลยี วเกลยี ว (ดา ยหรอื ไหมทีฟ่ น เปนเกลียวสําหรบั ตดิ มานหรอื หมอน) เสน; เรยี กตามหนวยวดั ความยาวเกลือปน เรียกตามภาชนะที่บรรจุ เชน ถุงเกลือเมด็ เมด็ ;เรยี กตามลกั ษณะบรรจภุ ณั ฑ เชน ถงุเกวยี น เลมเกาทัณฑ คนัเกา อ้ี (ชนิดตาง ๆ) ตัวเกาะ เกาะเกีย, เกยี ร ชุดเกย้ี มอ๋ี ตวัเกี้ยว (คานหามมหี ลงั คา) หลังเกี้ยว (เครอ่ื งประดับสาํ หรับ วงสวมผมจกุ )เก๊ียว ตวัเกย้ี วประทปี ซมุเก๊ยี ะ ขาง; คูเกือก ขา ง; คูเกือกมา อนัแกง แกงลกั ษณนามฉบบั ราชบัณฑติ 26 กมุ ภาพนั ธ 2552 13
แกง แกงแกงได ตวัแกงแนง อนัแกน แกนแกม (คน, สัตว, มะมว ง) แกมแกระ (เครือ่ งมือสาํ หรับตัดรวงขาว) อนัแกละ (ผม) แกละแกว (ใสน ํ้า) ใบโกก, คอม, ตะโกก, ตะโหงก (ไมรูปโคงท่พี าดคอววั หรอื ควายสําหรับลากเล่ือน) อนัโกดังโกรกกราก (กระบอกไมไผส ําหรบั ทอดดวด) หลัง, โรงโกรกกราก (เครือ่ งมอื สําหรบั เจาะไม) กระบอกโกรง (เกราะยาว) ตวั , อันโกรง (เคร่อื งบดยา) อันโกลน (ไมท อ นกลม) ใบโกลน (เครื่องอานมา ) ทอนโกศ (ท่ีใสศ พนัง่ ) ขา ง; คูโกศ (สาํ หรบั บรรจอุ ฐั ิ) โกศ, ลูก ใบ, ลูกขน ขขน (ขนนก ขนเปด ขนไก)ขนม เสนขนมครก ขน, อัน เรียกตามลักษณะ เชน ช้ิน อนั แผน ตวั ; เรียกตามภาชนะที่บรรจุ เชน ถว ย ชาม ฝา; คูลักษณนามฉบับราชบัณฑติ 26 กมุ ภาพันธ 2552 14
ขนมจีน จับ, หัวขนแมว (รอยเปนเสนๆ อยูบนส่ิงท่ีขัดเงายงั ไมเ กล้ยี ง) เสนขนอบ (ไม ๒ อันประกับเปน ขอบหรอื กรอบของสิ่งของเพอื่ ใหแ นน) อนัขนาด (เคร่อื งสาดน้าํ รดตน ไม) คนัขบวน ขบวนขมบั ขา งขมิ้น แงง; หวัขยาบ (เคร่ืองกันแดดและฝน) ผนื , แผนขลบุ (ลกู คลี) ลกูขลบุ (อาวุธ) ลกูขลมุ (เครอ่ื งกํากบั ปากมา ) ขลมุขลยุ เลาขวด ใบ, ขวดขวัญ (ผมหรือขนที่ขน้ึ เวยี นเปน กนหอย) ขวญัขวาก อันขวาน เลมขวานฟา , ขวานหิน อันขอ, ตะขอ, ตาขอ (เครอ่ื งสําหรบั ตดิ เครื่องแตงกาย) ตวั ; คูขอ, ตะขอ, ตาขอ (เครอื่ งสาํ หรบั สอย ชัก เกี่ยว)(ถามีดาม) ตวั , อัน; เลมขอ (สวนท่อี ยรู ะหวางปลองไมไผห รอื ออ ยเปนตน) ขอขอ กฎหมาย ขอขอแกว, ขอชัก อนัขอ คิด ขอ , ประเดน็ขอ คดิ เห็น ขอ, ประการ, ประเดน็ขอ ง ใบ, ลกูลักษณนามฉบับราชบณั ฑติ 26 กุมภาพนั ธ 2552 15
ของา ว เลมขอฉาย, กระดองหาย, คันฉาย, ดอง, ดองฉาย, ดองหาย คันขอชัก, ขอแกว อนัขอชา ง เลมขอเทา ขา ง, ขอขอน ขอน, ทอนขอบตา ขางขอมอื ขอ, ขางขอรบั (โลหะทําเปนหว งสาํ หรับรับขอสบั มักตดิ ท่ีประตหู นา ตา ง) อันขอศอก, ศอก ขอ , ขา งขอสับ (ประตหู นา ตาง) อนัขอ เสอื , ขอเหว่ียง (สว นท่ตี อ เพลา) ขอขอหา กระทงขอ เหวยี่ ง, ขอเสอื (สวนทตี่ อเพลา) ขอขะเนด็ , เขนด็ (ตน ขา วทีท่ าํ เปน เกลียว ใชมัดฟอ นขาว) เสนขัน ใบ, ลูกขันโตก, โตก, สะโตก ใบ, ลกูขันนํ้าพานรอง ชดุ , สาํ รบัขน้ั บนั ได ขน้ัขนั หมาก ชดุ , สํารบัข้ัว ขว้ัขา (คน, สตั ว) ขาขา แงงขา (ไมทีท่ ําเปน รา นข้ึนครอ มกองไฟสาํ หรบั ปง ปลา) แผงขากบ (ขาของวา วจฬุ า) ขางลักษณนามฉบบั ราชบณั ฑิต 26 กมุ ภาพันธ 2552 16
ขากรรไกร (อวัยวะ) ชิ้นขางกบ, บานกบ (แผน กระดานที่ประกบั ดา นขา งชองประตหู นาตางหรอืเสา) แผนขาทราย (ไม ๒ อนั ผูกหรือรอยปลายใหอา ออกเปนงาม)ขาพับ คูขาย, ตาขา ย ขา งขายงาน ผนื ; ปากขา ว ขา ย ขา ว, เรือ่ งขา ว เมด็ , เมลด็ ; เรียกตามภาชนะทีบ่ รรจุ เชน กระสอบ ถุงขาวเกรียบ แผนขาวเกรียบปากหมอ ตัวขาวตม น้าํ วนุ ตัว, หอขาวตม ปด , ขาวปด ลูก, หอขาวตมผัด กลบี ; มดัขาวตม มัด กลบี ; มัดขา วตมมัดไต มดัขา วตม ลูกโยน ลูกขา วตอก ดอกขา วตอกตง้ั กอ น, อันขา วตัง ชิ้น, แผน; กระทะขาวตู กอ นขาวแตน ชิ้น, แผนขาวบณิ ฑ กอน, ปนขา วปด , ขา วตม ปด ลกู , หอขา วพอง อนั , แผน, ชิน้ลกั ษณนามฉบับราชบัณฑติ 26 กมุ ภาพันธ 2552 17
ขาวโพด ดอก, ฝกขาวเมาทอด ลูก; แพขา วเมา บด กอ น, ชนิ้ขาวหมาก เรียกตามภาชนะทีบ่ รรจุ เชนหอ กลอง ถงุขา วหลาม กระบอกขา วหลามตดั ชิ้นขาหมา (ไมทีท่ าํ เปนขาไขวก ัน ๒ ขา ใชว างบนหลงั ชา ง) คูขาหนบี (อวัยวะ) ขา งขาหยั่ง ชุด, สํารับขงิ แงง ; หวัขมิ ตัวขดี เสน ใต, สญั ประกาศ (เคร่ืองหมาย) เสนขีปนาวุธ ลูกขแ้ี มลงวนั (จดุ ดําเล็ก ๆ ท่ีขน้ึ ตามรา งกาย) จดุ , เม็ดขอ่ื (ไมเ ครอื่ งบนสาํ หรบั ยดึ หวั เสาดา นขวาง) ตัวข่อื จมกู (แกนกลางระหวางชอ งจมูก) แผนขุม ขมุขุมทรพั ย ขมุเขง ใบ, ลูกเขต เขตเขน (เครอ่ื งมือสําหรับปองกันอาวุธ) ใบ, อนัเขนง (เขาววั เขาควายทใี่ ชเ ปา) อนัเขนง (ภาชนะใสดินปนเปน ตน) เขนงเขนด็ , ขะเนด็ (ตน ขาวท่ที าํ เปน เกลียว ใชม ัดฟอนขา ว) เสนเขบต็ (ตวั โนตดนตร)ี ตวัลักษณนามฉบับราชบัณฑติ 26 กุมภาพนั ธ 2552 18
เข็ม (เครอ่ื งมอื สําหรับเย็บ ปกถกั รอย) เลมเข็มกลัด (เครอื่ งประดับ) อันเขม็ กลดั , เขม็ ซอนปลาย ตัวเขม็ ขดั สาย, เสนเขม็ ซอนปลาย, เข็มกลัด ตัวเข็มทศิ อันเข็มนาฬกิ า เข็มเข็มหมดุ ตวัเขา, ภ,ู ภูเขา ลกูเขา (สตั ว) ขา ง, เขา; คูเขา ขางเขากวาง (ขวากชนดิ หน่งึ ) อนัเขามอ ลูกเขยี ง อัน, เขยี งเขียงหมู (สถานทข่ี ายเนอื้ หมชู าํ แหละ) เขียงเข้ยี ว เข้ยี ว, ซี่เขยี้ วแกว (ของง)ู เขยี้ วเขย้ี วตะขาบ, ตะปลิง, ปลิง (เหล็กสําหรบั เพลาะกระดาน) ตวัเขย้ี วหมา (ไมหรอื เหล็กสําหรบั เพลาะกระดาน) ตัวเข่ือน เขอ่ื นเขอ่ื นเพชร แถวแขง, หนาแขง ขา งแขน ขา งแขนง แขนงแขนทุกข ปลอกลักษณนามฉบบั ราชบัณฑติ 26 กุมภาพันธ 2552 19
แขนนาง (ไมยันชายคา) ค อนัแขละ เสนแขวง แขวงโขด โขดโขนสด, หนังสด ตัว; โรงไข ใบ, ฟอง, ลูกไขข วัญ ลูกไขควง อัน, เลม , ดามไขจ ้งิ จก (ขนม) เม็ดไขดนั (คน) กอ นไขดันหมู (ไตหมู) ลกูไขนกกระสา (ขนม) ลกูไขปลา เม็ด; ฝกไขปลา, จดุ ไขป ลา (เครอ่ื งหมายวรรคตอน) เสนไขมกุ เม็ดไขหงส, ไขเ หย้ี (ขนม) ลูกคณะ คณะคดซาง, คดสราง, ซาง, สราง, สา ง, สําซา ง, สาํ สรา ง ซา ง, สรางคดี (ความท่ฟี องกนั ในศาล) คดีคติ ขอ, คต,ิ ประการคตธิ รรม ขอ , ประการคตพิ จน บทคทา (ตะบองสําหรบั ถอื เดินนาํ หนาขบวน) อันลักษณนามฉบับราชบัณฑิต 26 กมุ ภาพันธ 2552 20
คทา (อาวุธ) 26 กมุ ภาพันธ 2552 เลม , อันคน คนคนโท ใบ, ลกูคนธรรพ ตนคบ, คาคบ, คา คบ คบคบเพลงิ , คบไฟ ดนุ , อันครก ใบ, ลูกครอก ครอกครองแครง ตวัครอบครัว ครอบครัวคร่ัง (ขค้ี รง่ั ) เรียกตามลักษณะ เชน กอ น แทงครวั , ครวั ไฟ ครัว; หลงั (แยกออกมา)ครัวเรือน ครัวเรอื นคราด อนัคราบ (หนังหรือเปลอื กนอกของสัตวบ างชนิด) คราบครา ว ตัวครีบ ครีบครึน, ครนื (เครอื่ งดกั นกหรอื ไก) อนัครุ ใบ, ลูกครุฑ ตัวคฤหาสน หลังคลอง คลอง, สายคลงั (สถานที่เก็บของเปนจํานวนมาก ๆ) คลงัคลัง (สถานที่เกบ็ ทรัพยสมบตั ิของหลวง) แหงคลตั ช แผน ; ชุด ลักษณนามฉบับราชบณั ฑติ 21
คลินกิ แหงคลี (ลกู ) ลูกคลืน่ ลูกควง (เครอื่ งหมายวรรคตอน) ตัวความ คด,ี เร่อื งคอ คอคอก คอกคอซอง อนัคอน (ไมท ่ีทาํ ไวใ หน กจับ) คอนคอน เตา , อนัคอนเสิรต วงคอม, โกก, ตะโกก, ตะโหงก (ไมรปู โคง ทีพ่ าดคอววั หรอื ควายสาํ หรับลากเล่อื น) อันคอมพวิ เตอรคอมมานโด เครือ่ งคอยล (อุปกรณไฟฟา ) คน; หนว ยคอรด (เสนตรง) ตวัคอหอย เสนคะแนน คอหอยคัดชอน คะแนนคันเกีย, คนั เกยี ร ปากคันจาม อันคันฉอ ง คันคนั ฉาย (กระจกเงา, เคร่อื งสองหนา) อันคนั ฉาย, กระดองหาย, ขอฉาย, ดอง, ดองฉาย, ดองหาย อัน; คัน (มดี า ม) คันลกั ษณนามฉบับราชบัณฑติ 26 กมุ ภาพันธ 2552 22
คันชัก (ไมส ีซอ) คันคันชงั่ คนัคนั ชีพ (เขม็ ขัดทหารมีกระเปา ใสล ูกปน ) สายคนั ดาลฉตั ร คันคันไถ คันคันทวย, ทวย (ไมเ ทาแขน) ตวัคันธง (มธี ง) คนัคันธนู คันคันนา, ลูกคนั คันคันบวย ตวัคนั โพง คันคนั เรง อนัคัมภีร คัมภีรคมั ภรี ใ บลาน ผูกคา (เครอ่ื งจองจํา) อันคากรอง (เครื่องปกปดรางกายท่ีทาํ ดว ยหญาคา) ผนืคาคบ, คบ, คา คบ คบคาง, ลูกคาง คางคาถา (ฉนั ท) คาถาคาถา, คาถาอาคม บทคาน (ตวั ไมเครื่องเรือน) ตัวคานคอดนิ ตัวคานเรือ ตัวคานเรอื (โรงทเ่ี ก็บหรือซอ มเรือ) โรงคานหาม คนั ลักษณนามฉบบั ราชบณั ฑติ 26 กมุ ภาพันธ 2552 23
คาบสมทุ ร คาบสมทุ รคาย คา ยคาราวาน กองคาํ คาํคาํ ขวญั คําขวญัคําแถลงการณ ฉบับคําทาย ขอคาํ นิยาม แบบ, อยา งคําฟอง คด,ี ฉบบั , เร่อื งคํารอง (หนงั สอื ทย่ี น่ื ตอทางราชการ) ฉบับค้วิ คว้ิคิ้ว (สาํ หรบั ประกอบขอบหรอื ริมประตหู นา ตางเปน ตน ) เสนคีม (ชนดิ ตา ง ๆ) เลม, อันคกุ คกุ ; แหงคุกก้ี ชน้ิ , อันคุง คงุคู คูคูปอง แผน, ใบ; เลมคหู า (ชอ งสําหรบั ลงคะแนนเสยี ง) คูหาเคก ช้ิน, อันเครา เสน; เรียกตามลักษณะ เชน กระจกุ เสน, สาย; เรยี กตามลกั ษณะบรรจภุ ณั ฑเคเบลิ เชน ขด มวน เครือขา ยเครือขา ย เครือ่ ง, อันเครอื่ งโกนหนวดลักษณนามฉบับราชบณั ฑิต 26 กมุ ภาพันธ 2552 24
เครอ่ื งขูดมะพรา ว (ไฟฟา ) เครื่องเครื่องซักผา เครอ่ื งเครื่องเซน ส่ิง; ที่; เรียกตามภาชนะทีบ่ รรจุเครื่องทรง องค; ชุด, สํารบัเครื่องบงั เหยี น ชุด, ปากเครอ่ื งบันทึกเสยี ง เครื่องเครอ่ื งบิน เครื่อง, ลําเครอ่ื งบชู า ชุด; ที่เครอ่ื งแบบ ชดุเครอ่ื งพิมพดีด เคร่อื งเครื่องมอื ชิน้ , อนั ; ชดุ ; ชนิด; อยางเครื่องยนต เครื่องเครื่องยศ ชิ้น; ชุด, สํารับ; อยา งเครื่องรอน ลาํ ชิ้น; ชดุ เชน ตะกรดุ ๑ ชุด ไดแกเครอ่ื งราง ตะกรดุ ทอง ตะกรดุ เงนิ ตะกรุดนาก เรียกตามภาชนะที่บรรจุเครอ่ื งสงั เวย เครอ่ื ง; ตวัเครอ่ื งสบู น้ํา ตัว, อันเครื่องหมาย ตวัเครอ่ื งหมาย (ทางคณิตศาสตรและวทิ ยาศาสตร) เครื่องหมายเครื่องหมายการคา เครอ่ื งหมายเครอ่ื งหมายจราจร ชนิ้ ; ชดุเครื่องหมายยศ ชิน้ ; ชดุเครอ่ื งหลงั เครอ่ื งเครอ่ื งหีบ (ฝาย, ออ ย)ลกั ษณนามฉบบั ราชบณั ฑติ 26 กุมภาพนั ธ 2552 25
เคานเ ตอร เคานเ ตอร 26เคยี ว เลมแคน เตาแคปซูล (สวนของยานอวกาศ) แคปซูลแคปซลู (หลอดเล็ก ๆ ใชบ รรจยุ า) เมด็ , แคปซูลแคม แคมแคร (เครือ่ งพมิ พด ดี ) แครแคร (ชนดิ ทม่ี เี สาหรอื ขาเปน เคร่ืองรองรับ) ตัวแคร (ชนดิ ทไี่ มม ขี า ยกไปมาได) แคร, ผนืแครห าม คนัแคว แคว, สายแควน แควนโคก โคกโคม (ชนดิ ตาง ๆ) ดวง, ใบ, ลูกโคมูตร (เครื่องหมายวรรคตอน) ตวัโครงกระดูก โครงโครงการ โครงการโคลง บทฆอ ง (ชนดิ ตา ง ๆ) ฆฆอ งวง ใบ, ลกูงบ (กบั ขาว) ลูก; วง ลกั ษณนามฉบับราชบณั ฑติ ง หอ 26 กมุ ภาพันธ 2552
งบ (นาํ้ ตาล นํ้าออ ยทท่ี ําใหเ ปน แผน ๆ) งบงวง งวงงอบ ใบ, ลูกงัว (ไมประกบั โคนเสาเรือนเครื่องสบั ) ทอน; คูงา, งาแซง (สวนหนึ่งของเคร่ืองดกั สัตว ขังสัตว) อนังาชา ง กง่ิงาแซง (เสาท่ปี กเปนแถวระหวา งปก กาหนา ประตูโตงเตง) แถวงาแซง, งา (สวนหน่งึ ของเคร่ืองดกั สัตว ขังสตั ว) อนังาน (หนวยงาน) งานงาม งามงา ว เลมง้วิ ตัว; โรงเงย่ี ง เงย่ี งเงือก (สตั วน ํา้ ในนยิ าย) ตัวเง่อื น เง่ือนเง่ือนไข ขอแง แงจดหมาย จจดหมายเวยี น, หนังสอื เวยี นจมูก ฉบบัจรวด (ยาน) แผน; ฉบับจรวด (อาวธุ ) จมูกจรวด, กรวด (ดอกไมเ พลิง) ลํา ลกู ดอก, ตัวลักษณนามฉบับราชบัณฑิต 26 กุมภาพนั ธ 2552 27
จรวดนําวิถี ลกูจวน หลงัจวัก, กระจา , จา, ตวกั เลม, อันจอ (สาํ หรบั เชิดหนังหรอื ฉายภาพยนตรเ ปน ตน ) ผนื ; จอจอก (ภาชนะ) ใบจอ งหนอง ตวัจอน, จอนหู ขางจอบ เลมจะกดู , จงั กดู , ตะกดู , หางเสอื เรือ เลม , อันจะขาบ, ตะขาบ (เคร่ืองตีบอกจงั หวะ;ไมไผท ่ผี า ขังปลองแขวนไวตามยอดไมส าํ หรบั ชกั ใหมเี สียงดงั เพอื่ ไลคางคาวเปนตน ) อนัจะเข (เครอื่ งดนตร)ีจะปง (แผนโลหะทีต่ ดิ ฝาหบี สําหรับล่นั กุญแจ) ตัวจะปง , กระจับปง , จับปง, ตะปง , ตบั ปง อนัจะปง ป,ู ตะปงปู แผน, อนัจักร (เย็บผา) อนัจักร (รูปเปน วงกลม มฟี น เฟอ งเชน จกั รนาฬิกา) คนั , หลงัจักร (อาวุธ) ตัวจกั ร (อปุ กรณก ีฬา) อนั , วงจังกดู , จะกดู , ตะกูด, หางเสอื เรือ อันจังหวดั เลม, อันจงั หลอ, จนั้ หลอ , จําหลอ จังหวดัจั่น (เครอ่ื งประดบั ใชห อยคอ) ตวั , อันจนั่ (ทะลายดอกหมากหรอื ดอกมะพรา ว) อนัจันทนั จ่ัน ตวัลักษณนามฉบับราชบัณฑิต 26 กมุ ภาพนั ธ 2552 28
จั้นหลอ , จังหลอ , จําหลอ ตัว, อันจนั่ หบั (กรงดกั สัตว) กรงจน่ั หาว (เคร่ืองยงิ สัตว) คันจบั เจี๋ยว (หมอ สาํ หรับตมน้ําหรือตุนขา วเปน ตน) ใบ, ลูกจบั ปง , กระจบั ปง , จะปง , ตะปง, ตบั ปง แผน, อันจั่ว, หนา จวั่ จว่ั , แผงจา, กระจา , จวกั , ตวัก เลม, อันจาก (เคร่ืองมงุ หลงั คา) ตับจาน ใบ, ลกูจานจา ย อนั ; ชุดจานบิน, จานผี ลําจานเสียง, แผนเสียง แผนจามร คนัจาว (มะพราว, ตาล) จาวจาํ ปา (เครื่องหนาซุงวา วจฬุ ารปู เปนกลีบเหมอื นกลบี ดอกจําปา) ดอกจาํ หลอ , จงั หลอ , จนั้ หลอ ตวั , อนัจติ ดวงจ้ี (เครือ่ งประดับใชห อยคอ) อนัจวี ร ผนืจุก (จกุ ขวด; ผมจกุ ) จกุจุด จุดจดุ ไขปลา, ไขป ลา (เครื่องหมายวรรคตอน) เสนจุดลูกนาํ้ , จุลภาค (เคร่อื งหมายวรรคตอน) ตัวจุบไฟ อนัจลุ ภาค, จุดลกู น้ํา (เคร่ืองหมายวรรคตอน) ตัวลกั ษณนามฉบับราชบัณฑติ 26 กมุ ภาพนั ธ 2552 29
จุลสาร ฉบบั , เลมจู, กระจ,ู อจี ู ใบ, ลกูเจง, เจง (เครอื่ งดนตรีจนี ) ตัวเจดีย องคเจวด็ อนัเจาหน้ี คน, รายเจยี ด (ภาชนะ) ใบ, ลูกเจียม, เจยี มหลอ (เครือ่ งลาด) ผืนเจยี ระบาด (ผา คาดเอว) ผนืแจกนั ใบแจว เลมใจ, ดวงใจ, หวั ใจ (นามธรรม) ดวงไจ (ดา ย, ไหม) ไจ ฉฉนวน (ทางเดนิ ของเจา นาย) สาย, เสนฉนวนน้าํ (ทางเดินลงทาน้ํา) สาย, เสนฉมวก เลมฉลองได องคฉลองพระกรนอย, พระกรนอย องคฉลองพระเนตร องคฉลองพระบาท, รองพระบาท ขา ง, องค; คูฉลองพระศอ องคฉลองพระหตั ถ (ชอน, สอม, มดี โตะ, ชอนสอม, ตะเกยี บ) องค; คูฉลองพระองค, ฉลององค องคฉลาก, สลาก ใบ, แผนฉลากยา, สลากยา แผนลักษณนามฉบบั ราชบัณฑติ 26 กมุ ภาพนั ธ 2552 30
ฉตั ร คนัฉันท (คาํ ประพันธ) ฉันท, บทฉันทลกั ษณ ประเภท, ชนิดฉาก (เครือ่ งบัง) ฉากฉาก (ฉากเขียน) เรยี กตามลักษณะ เชน ผนื แผน หอ งฉาก (ตอนยอ ยของละครในองกห น่ึง ๆ) ฉากฉากแขง็ , ฉากต้ัง (ฉากละคร) แผงฉากญ่ปี ุน แผง, พับฉากต้ัง, ฉากแขง็ (ฉากละคร) แผงฉากทงิ้ , ฉากออ น (ฉากละคร) ผนืฉากบงั เพลิง แผง, พบัฉากหนา (ฉากหนา เวทลี ะคร) ผืนฉากออ น, ฉากทง้ิ (ฉากละคร) ผืนฉาง หลงัฉาบ ขา ง; คูฉิ่ง ขา ง; คูเฉลว (เครือ่ งหมายสําหรบั ปก หมอ ยาเปน ตน ) แผน, อันเฉลยี ง เฉลียงโฉนด ฉบบัชงโลง, โชงโลง ชชฎาชนกั (เครื่องแทงสัตว; เครอ่ื งผูกคอชาง) คนัชมรม ศรี ษะ, หัวชวาลา (ตะเกยี ง) เลมชอ ง ชมรมชอง ดวง ชอ ง ลักษณนามฉบับราชบณั ฑติ ช้ิน, อนั 26 กมุ ภาพันธ 2552 31
ชอน คันชอนสอ ม คูชอ ชอชอ ฟา ตัวชอลก แทงชะลอม ใบ, ลกูชะแลง เลม, อันชน้ั ชัน้ชว้ั (ที่สาํ หรบั วางของ รูปคลา ยต)ู ใบ, ลูก, หลงัชา ง (ชา งขึ้นระวาง) ชางชาง (ชางบา น) เชอื กชาง (ชา งปา ) ตวัชาติ ชาติชาน (เรอื น) ชานชานชาลา ชานชานหมาก คาํชาม (ชนิดตา ง ๆ) ใบ, ลูกชายแครง ผืนชายไหว ผนืชาลา ชาลาชงิ ชา อันชงิ ชาสวรรค, กระเชาสวรรค เครือ่ งชี คนชกุ ชี ฐานชดุ (เคร่ืองดักปลา) ชดุ ลกั ษณนามฉบบั ราชบณั ฑิต 26 กมุ ภาพนั ธ 2552 32
ชุด (เชอ้ื ไฟ) อันชดุ (อยไู ฟ) ชดุชมุ ชน ชุมชนชมุ ชนแออัด แหงชมุ ทาง (รถไฟ) ชุมทางชมุ นุม ชุมนมุชมุ สาย (ฉตั ร) องคชมุ สาย (พระทน่ี ง่ั ) องคชมุ สายโทรศพั ท ชมุ สายเชค็ ใบ, ฉบบั ; เลมเช็ดหนา, กรอบเชด็ หนา, วงกบ วงเชิงกราน (เตาไฟ) ใบ, ลูกเชิงกราน, กระดูกเชงิ กราน ชิน้เชงิ กลอน ตัวเชิงชาย ตวัเชงิ ตะกอน เชงิ ตะกอนเชิงเทิน ดา น, แหงเชิงเทยี น อนั , ขา ง; คูเชิงบาตร เชงิเชิงผา เชงิเชงิ อรรถ แหงเชี่ยน, เชย่ี นหมาก ใบ, ลกู ; ชุด, สํารับ, ท่ี เสน; เรยี กตามลักษณะ หรอื ลกั ษณะเชือก บรรจภุ ณั ฑ เชน ขด กลุม มวน มอื ; วงแชร 26 กมุ ภาพนั ธ 2552 33 ลกั ษณนามฉบบั ราชบณั ฑติ
โชงโลง, ชงโลง ซ คนัซอ (เครื่องดนตรี) คันซอ (ตอไมไผ) ซอซอง ซองซอ ง ซอ งซองหาง ซองซอย (ทางแยกจากทางใหญ) ซอย ซาก; เรยี กตามลักษณนามของส่ิงน้นั ๆซาก (ส่งิ ที่หกั พังแลว เชน ซากรถ ซากเรือ) เชน คนั (ซากรถ) ลาํ (ซากเรือ) ซากซากศพ ซากซากสัตว ซา ง, สรา งซา ง, คดซา ง, คดสรา ง, สรา ง, สา ง, สาํ ซาง, สําสรา ง ใบ, ลกูซาลาเปา มวนซิการ ผืน; ตวั , ถุงซน่ิ , ผา ซ่นิ อัน, เสน, สายซปิ ซี่ซโ่ี ครง, กระดกู ซี่โครง คนัซงึ ใบ, ลูก; ช้ันซงึ้ , ลงั ถึง ตน , ทอ นซุง สาย, เสนซุง, สายซุง (วา ว) ซมุซุม ซุมซมุ เรือนแกว, เรอื นแกวลกั ษณนามฉบบั ราชบณั ฑิต 26 กุมภาพันธ 2552 34
เซลล ฌ-ฐ เซลลเซยี น ด ตนเซยี มซี ใบ, แผนโซ เสน , สายไซ (เครือ่ งดักปลา) ลูกไซโล หลงัฌาปนสถาน แหงญตั ติ ญตั ติฎกี า (ใบแจง ขอเบกิ เงนิ จากคลงั ) ฎกี าฎีกา (ใบบอกบญุ ) ใบฎกี า (หนังสือเขียนนมิ นตพ ระสงฆ) ฉบับฐาน ฐานฐานทพั ฐาน, แหงเณร, สามเณร รปูดง (ปา ) ดงดราฟต ฉบบั , ใบดวง (เคร่อื งดกั สตั ว) คันดวงใจ, ใจ, หวั ใจ (นามธรรม) ดวงดวงตรา ดวงดวงตราไปรษณียากร, แสตมป ดวงดวงตา ดวง ลักษณนามฉบับราชบัณฑิต 26 กุมภาพนั ธ 2552 35
ดวงวญิ ญาณ, วิญญาณ ดวงดวด (การเลน ) กระดานดวด (เครือ่ งเลน) ชดุ , สํารบัดอกจอก (ชื่อลายชนิดหนง่ึ ) ดอกดอกจอก, ดอกไมจีบ (เครือ่ งประดบั แทนเครือ่ งราชอิสริยาภรณ) ดอกดอกจัน (เครอ่ื งหมาย) ตวัดอกจนั ทน (เครอ่ื งเทศ) ดอกดอกไม ดอก; ชอ ; พวงดอกไมจนั ทน ชอดอกไมจ ีบ, ดอกจอก (เครือ่ งประดบั แทนเครื่องราชอสิ ริยาภรณ) ดอกดอกไมเทยี น ดอกดอกไมน้าํ ดอก, ตัวดอกไมพ มุ ตนดอกไมรงุ ขดดอกไมไหว ดอกดอกสวา น ดอกดอง, ดองฉาย, ดองหาย, กระดองหาย, ขอฉาย, คนั ฉาย คันดง้ั (เครอ่ื งปอ งกนั อาวุธ) อันดัง้ จมกู ดั้งดากตะบนั ดากดาดฟา ดาดฟา , แหงดาน ดานดาบ เลมดาบส ตนดา ย เสน ; เรยี กตามลักษณะ หรือลักษณะลักษณนามฉบบั ราชบณั ฑิต 26 กมุ ภาพนั ธ 2552 36
ดารา บรรจุภัณฑ เชน กลมุ เขด็ ไจ หลอดดาล (กลอนประตู หนา ตาง) ดวงดาว ตัว, อันดาวตก, ผพี งุ ไต ดวงดาวเทยี ม ดวงดินสอ ดวงดิ้ว แทงด,ี ถุงนาํ้ ดี (อวยั วะคน) เลม , อนัดี (อวยั วะสัตว) ถุงดปี ลี ดีดุม (สวนของลอเกวยี นหรอื ลอ รถ) ดอกดุม, กระดมุ , ลูกกระดุม, ลูกดมุ ดุมเดือย (แกนท่ียน่ื ออกมา) เมด็ ; สาํ รับเดอื ย (อวัยวะของไก อยดู า นหลังแขง ) อนัแดน เดือยโดม (หลังคาแบบหนง่ึ ) แดนไดนาโม โดม ลูกตง (ตัวไมเ ครือ่ งเรือน)ตนขั้ว ตตรวนตรอก ตวัตระกลู ใบ; ฉบบั , เลม เสน ลักษณนามฉบับราชบัณฑิต ตรอก ตระกลู 26 กุมภาพันธ 2552 37
ตรา (สําหรบั ประทบั , สาํ หรบั เปนเคร่อื งประดบั ) ดวงตราจอง (หนงั สืออนุญาตใหจ บั จองทด่ี ิน) ฉบับตราชู คนัตราแดง (หนังสือสาํ คัญอนุญาตใหจ บั จองที่นา) ฉบบัตราต้งั ฉบบัตราไปรษณยี ากร, แสตมป ดวงตราภูมิ (หนังสอื คมู ือสําหรับคมุ สว ยสาอากรและการเกณฑต าง ๆ เปนตน ) ฉบบัตรายาง อนัตราสาร ฉบับตรี (อาวธุ ) เลมตรีศูล เลมตรุ (ที่ขังนักโทษ) ตรุ, แหงตลับ ใบ, ลกู ; เถา (ตงั้ แต ๓ ใบไป)ตลับลกู ปน ตลบัตลาด ตลาด, แหงตลาดหลักทรพั ย แหงตลาดหนุ แหงตวัก, กระจา , จวัก, จา เลม, อนัตอ ตอตอ น (เครอื่ งมือจับสตั วน าํ้ ) ตอนตอม ตอ มตอมอ (ฐานรองรบั สะพาน) ตอมอตอมอ (เสา) ตนตอรปโ ด ลกูตะกรน (เคร่ืองสาํ หรบั ทอผาใชอ ยางกระสวย) อันลักษณนามฉบับราชบัณฑติ 26 กมุ ภาพันธ 2552 38
ตะกรอ (เครื่องดับไฟอยา งโบราณมดี า ม) คนัตะกรอ (เครอ่ื งสานรูปทรงกระบอก) ลูกตะกรอ (สําหรบั การกีฬา) ลูกตะกรอ (สําหรบั สอยผลไม) (มีดาม) ใบ, ปาก; อนัตะกรอ, กรอ (ใชวิดนํ้าเรอื ) ใบตะกรบั อนั , แผนตะกรา ใบ, ลกูตะกรดุ , กะตรดุ ดอกตะกอ ตะกอตะกาง, สะกาง (เครือ่ งดักจระเข) ตัวตะกาว อนัตะกดู , จะกดู , จงั กดู , หางเสอื เรือ เลม , อนัตะเกยี ง ดวงตะเกยี ง (หนอของสับปะรดหรือกลวยไมป ระเภทหวาย) ตะเกยี งตะเกยี บ ขาง; คูตะแกรง ใบตะโกก, โกก, คอม, ตะโหงก (ไมรปู โคง ท่พี าดคอววั หรอื ควายสาํ หรบัลากเลอื่ น) อนัตะไกร, กรรไกร, กรรไตรตะขอ, ขอ, ตาขอ (เครือ่ งสําหรบั ตดิ เครือ่ งแตง กาย) เลมตะขอ, ตาขอ, ขอ (เครอื่ งสําหรบั สอย ชกั เกย่ี ว) ตัว; คูตะขาบ, จะขาบ (เครอ่ื งตีบอกจังหวะ; ไมไผท ่ผี า ขงั ปลอ งแขวนไวต าม ตัว, อนั ; เลม (ถา มีดา ม)ยอดไมสําหรบั ชักใหม เี สยี งดังเพ่อื ไลคางคาวเปน ตน )ตะเข (ตัวไมเ ครอ่ื งเรือน; ไมย ดึ เสาเรอื นหรือเสาเขอื่ น) อันตะเขบ็ตะคนั ตัว ตะเขบ็ ใบ, ลูกลกั ษณนามฉบบั ราชบัณฑิต 26 กมุ ภาพนั ธ 2552 39
ตะคาก, หัวตะคาก (แงกระดกู เชงิ กรานทอี่ ยใู ตบ ้นั เอว) ขา งตะเฆ คนัตะแง, ระแง ตะแง, ระแงตะบอง, กระบอง อัน, เลมตะบองเพชร, กระบองเพชร (ใบตาลท่ขี มวดปลายลงอักขระ) เลมตะบนั อนั ; ชดุตะบันไฟ อนั ; ชดุตะบ้งิ , กระบ้งิ , บิง้ (นาท่ีเปนกระทงเล็ก ๆ) ตะบง้ิ , กระบงิ้ , บ้ิงตะไบ เลม , อันตะปลงิ , เข้ยี วตะขาบ, ปลงิ (เหลก็ สาํ หรบั เกาะยึดวตั ถทุ ีแ่ ยกกนั ใหติดกนั ) ตัวตะปง, กระจบั ปง , จะปง , จบั ปง , ตับปง แผน, อันตะปงป,ู จะปงปู อนัตะป,ู ตาปู ตัว, ดอกตะพด, ไมต ะพด เลม , อันตะพาน, สะพาน ตะพาน, สะพานตะพานหนู (ไมกระดานเล็กตรงึ ทบั บนไมเชงิ กลอน) ตัวตะโพน ใบ, ลูกตะราง (ทคี่ มุ ขังนกั โทษ) ตะรางตะลอมขา ว ตะลอ มตะลุม ใบ, ลูกตะลุมพุก อนัตะไล (ดอกไมไ ฟ) ดอก, วงตะวนั ดวงตะหลิว เลม , อนัตะโหงก (เครือ่ งจองจํา) อันลกั ษณนามฉบับราชบณั ฑติ 26 กุมภาพันธ 2552 40
ตะโหงก (โคนทางมะพราวแหง) อันตะโหงก (สวนทนี่ นู โหนกข้ึนทีต่ น คอววั หรืออฐู ) ตะโหงกตะโหงก,โกก,คอม,ตะโกก(ไมร ูปโคงที่พาดคอวัวหรือควายสาํ หรับลากเลอ่ื น) อนัตง่ั ตวัตบั กลบี , ตบัตบั ปง , กระจบั ปง, จะปง , จับปง, ตะปง แผน , อนัตั๋ว ใบตวั กาก (ตวั ประกอบในโขนละคร) ตัวตั๋วเงนิ ฉบบั , ใบตวั ต้ัง (จํานวนเลข) ตวัตัวโนต ตัวตัวประกอบ (คณิตศาสตร) ตวัตัวปากกา ตวัตวั แปร (คณติ ศาสตร) ตัวตวั พมิ พ ตัวตวั ไม (เคร่อื งเรอื น) ตัวตวั เลข ตัวตวั สะกด ตัวตัวหนงั สอื ตัวตัวอยา ง ตัวอยา งตา (อวัยวะ) ตาตากลา, ตาตกกลา ตาตาไก, ตางวั (โลหะ) ตัวตาไก, ฟองมนั (เครอ่ื งหมายวรรคตอน) ตัวตาขอ, ขอ, ตะขอ (เครอื่ งสาํ หรบั ตดิ เครอื่ งแตง กาย) ตวั ; คูลักษณนามฉบับราชบณั ฑติ 26 กมุ ภาพันธ 2552 41
ตาขอ, ขอ, ตะขอ (เคร่ืองสําหรบั สอย ชกั เกยี่ ว) ตวั , อัน; เลม (ถา มีดาม)ตาขา ย, ขาย ผนื ; ปากตาง (ภาชนะสาํ หรบั บรรทกุ หลังสัตว) ตางตางห,ู ตมุ หู (ชนิดตาง ๆ) ขาง; คูตางัว, ตาไก (โลหะ) ตัวตาชง่ั (แบบจีนหรอื แบบคานแขวน) คนัตาช่ัง (แบบสปริงหรอื แบบอน่ื ๆ) เคร่ืองตาตกกลา , ตากลา ตาตาตาราง, ตาราง ตา, ตารางตาตมุ ปมุตาเต็ง, เตง็ (เครอื่ งชั่งขนาดเลก็ ชนดิ หนึง่ ) คนัตานกแกว (อวัยวะสวนทเี่ ปนปุมกลมทข่ี อ มอื ) ปมุตานํา้ (ทางนํา้ ใตดิน) ตา; แหงตาบ (เครอ่ื งประดบั คอหรอื อก) แผนตาบทิศ แผนตาปู, ตะปู ตัว, ดอกตามด (รูเลก็ ๆ ท่นี าํ้ ซึมออกได) รูตาราง, ตาตาราง ตาราง, ตาตาร้ิว (แถวซ่ึงตัง้ เปน ๒ แถวหรือ ๔ แถวขนานกันในร้ิวกระบวนแหเปนตน ) แถว, สายตาลปต ร เลมตาลปต รบงั เพลิง เลมตํานาน เร่ืองตําบล ตําบลตํารบั ตาํ รบัตาํ รา ตํารา, เลม, ฉบบัลักษณนามฉบบั ราชบณั ฑติ 26 กุมภาพนั ธ 2552 42
ตําหนัก หลังตําหนิ แหงตําแหนง ตําแหนงติ่ง ตงิ่ตงิ่ ใบห,ู ต่งิ หู ตงิ่ , ขา งตว้ิ อนัตนี ตนี , ขา งตีนคู ตัวตนี ผี (เดือยใตท อ งนาคสะดงุ ท่ียึดกบั แป) ตัวตนี ผี (สวนของจักรเยบ็ ผา ท่ีใชกดผา เวลาเดนิ จักรยกขน้ึ ลงได) ตวัตีนเหยียด ตวัตึก ตกึ ; หลังตึกแถว คหู า; แถวตกึ ระฟา ตกึ , หลงัตุกตา ตวัตกุ ตา (ชือ่ เสาท่ียันขอื่ คัด) ตัวตกุ ตุน ตัวตงุ กา (หมอ สาํ หรับสูบกญั ชา) ใบ, ลูกตดุ ตู ตัวตมุ (ภาชนะใสนํ้า) ใบ, ลกูตมุ (เม็ดทขี่ นึ้ ตามผิวหนงั ) ตมุตุมห,ู ตา งหู (ชนิดตา ง ๆ) ขาง; คูตู (ชนดิ ตาง ๆ) ตู, ใบ, ลกู , หลังตูพระมาลยั , หีบพระมาลยั ใบ, ลกูตูบ (กระทอม, ทับ) หลังลักษณนามฉบับราชบณั ฑติ 26 กมุ ภาพนั ธ 2552 43
เต็ง, ตาเต็ง (เคร่ืองชง่ั ขนาดเล็กชนิดหนง่ึ ) คันเต็นท หลังเตา (ชนดิ ทย่ี กไปมาได) ใบ, ลูกเตา (ชนดิ อยกู บั ท่ี) เตาเตา, เอย๊ี ม ตัว, ผนืเตา (ตัวไม) ตัวเตา (ภาชนะ) ใบ, ลกูเตา , ลูกเตา, ลูกบาศก ลูกเตากระสุน (คันกระสนุ ตอนกลางทีม่ ลี ักษณะนูนขึ้นมาหรอื ดามดว ยไม ตัวใหนนู ข้นึ มา)เตา แคน เตาเตา ดนิ หู เตาเตา ทอเสื่อ (ไมส าํ หรับกระแทกปอทใ่ี ชทอเส่อื ใหแ นน ) อนัเตาปน (ฐานชนวนปน ใหญโบราณ) เตาเตา รับ (อปุ กรณไฟฟา มีรู ๒ ร หรอื ๓ รู สําหรับรับเตาเสยี บ) เตาเตารีด (ชนิดใสถ า นหรือองั ไฟ) ลูก, ใบเตารีดไฟฟา อันเตาเสียบ (ปล๊ักไฟ) เตาเตาหับ (ไมทต่ี ตี ดิ กับขา งเรอื ดา นในดว ยลูกประสักสําหรบั ยดึ หลักแจวให ตวัแนน )เตง่ิ (ทสี่ ําหรับเทลูกเตาในการเลน สกา) ใบเตยี ง เตยี ง; หลงั (แบบมมี งุ )เตียบ (ตะลมุ ปากผาย มีฝาทรงกรวยปด ) ใบ, ลูกเตี่ยว (สาํ หรับคาดหอขนมเปนตนแลว กลดั ) เสน , อัน, แผนเตี่ยว (สาํ หรบั นุง) ผนืแตม (คะแนน) แตมลักษณนามฉบับราชบัณฑิต 26 กมุ ภาพันธ 2552 44
แตร ตัวแตรวง วงโตก, ขันโตก, สะโตก ใบ, ลูกโตะ ตัวโตะ เทาชาง (ภาชนะโลหะชนดิ หนงึ่ คลา ยโตก) ใบ, ลกูไต ไตไต ลกู , เลม, ลําไตฝ ุน ลกู ถถนน สายถลกบาตร ใบถว ย ใบ, ลูกถอ (ไมสาํ หรับยันแลว ดนั ใหเรอื เคลื่อนทไี่ ป) ลํา, เลมถะ (พระเจดยี แ บบจนี ) องคถัง ใบ, ลกูถว่ั (ชื่อการพนันอยา งหนึ่ง) วงถาด (ภาชนะใสส่ิงของ) ใบถาน (สว มของพระ) หลงั , หองถา น กอน; ทอ นถาํ้ ถ้าํถ้ําชา (ภาชนะสาํ หรบั ใสใ บชา) ใบ, ลกูถาํ้ ยาดม (ภาชนะรปู ทรงกระบอกขนาดเลก็ มสี ม มอื ผสมเครือ่ งยาบรรจุภายใน ใชดม) ถ้ํา, ลกูถงุ ใบ, ลูกลกั ษณนามฉบบั ราชบณั ฑติ 26 กุมภาพนั ธ 2552 45
ถุงตะเครยี ว, ถุงตะเคียว ใบ, ลูกถุงเทา ขาง; คูถุงนาํ้ ดี, ดี (อวยั วะคน) ถุงถงุ นาํ้ ตา ถงุถงุ มือ ขา ง; คูถงุ ยาม, ยาม ใบ, ลกูถงุ ลม ถุงถุงสาํ เร็จ (ผา ซนิ่ ผูห ญงิ ที่ตัดเยบ็ แบบผา นงุ ปาย ถงุ , ตวั )เถระ รปู , องคเถาวลั ย เถา, เสนเถิดเทิง (การละเลน กลองยาว) วง ตลบั , มวน; แถบ (หมายถงึ เสนแถบแถบบันทึกภาพ, แถบวดี ิทัศน บันทกึ ภาพ) ตลบั , มว น; แถบ (หมายถึงเสน แถบแถบบันทกึ เสยี ง บันทกึ เสียง) ตลบั ,มวน;แถบ(หมายถึงเสน แถบบันทกึ ภาพ)แถบวดี ิทศั น, แถบบันทกึ ภาพ ฉบบัแถลงการณ แถวแถว ใบ, ลูกโถ ใบ; ชดุ ; เถาโถเครือ่ งแปง โถโถสว ม คันไถ ใบไถ (ถุงยาว ๆ สาํ หรบั ใสเ งินหรือส่งิ ของ โดยมากใชค าดเอว) ททบวง ทบวงลกั ษณนามฉบบั ราชบณั ฑติ 26 กุมภาพนั ธ 2552 46
ทรอมโบน ตวัทรมั เปต ตวัทรานซิสเตอร ตวัทฤษฎี ทฤษฎีทฤษฎีบท บททวน (เครื่องดนิ เผา) อันทวน (เครื่องมอื ชาง) อนัทวน (อาวุธ) เลมทวย, คนั ทวย (ไมเทา แขน) ตวัทวีป ทวีปทอ (ทอ นํ้า, ทอลม) ทอน; ทอทอ (อวยั วะ) ทอทอง ทอ งทอ งแขน ขา งทองคาํ เปลว แผนทองตน แขน, พาหุรัด ขอน, ขา ง; คูทองแทง, ทองล่ิม แทง , ล่ิมทองนอ ง ขางทองใบ (ทองคาํ ท่แี ผใ หเ ปน แผน บาง ๆ) แผนทองพลุ (ขนม) กอ น, ลกูทองมว น (ขนม) อัน, มวน; แผนทองลิ่ม, ทองแทง ลิม่ , แทงทองแลง (ทองคาํ ทีเ่ อามาแลงเปน เสน บาง ๆ ใชส าํ หรบั ปก หรอื ทอผา ) เสนทองหยอด (ขนม) เมด็ , ลูกทองหยิบ (ขนม) ดอก, หยบิลกั ษณนามฉบบั ราชบณั ฑิต 26 กมุ ภาพนั ธ 2552 47
ทองอังกฤษ (โลหะชนดิ หน่ึงเปนแผนบาง ๆ สคี ลา ยทองคาํ หรอื สอี ่ืน ๆก็ แผนมใี ชสลกั หรือปรเุ ปนลายประดับเคร่อื งศพเปนตน)ทองเอก (ขนม) ช้นิ , อนัทอนซิล ตอ มทอฟฟ เรียกตามลกั ษณะหรอื ลกั ษณะบรรจุ ภัณฑ เชน เมด็ อัน หอ แทงทอ ไอเสยี ทอทะเทยี ด (กลองแขกมี ๒ หนา ) ใบ, ลกูทะนาน (เคร่ืองตวงอยา งหนงึ่ ) ใบ, ลกูทะลาย ทะลายทะเล ทะเลทะเลทราย แหงทะเลสาบ แหงทง่ั (แทงเหลก็ สําหรบั ชา งใชรองรบั ในการตโี ลหะบางชนดิ ใหเ ปน รูปตา ง ตัว, อันๆ)ทณั ฑฆาต (เคร่ืองหมาย) ตวัทัณฑนิคม (เรือนจาํ ที่จัดเปนนิคม) แหงทัณฑสถาน (เรือนจาํ ประเภทหนง่ึ ) แหงทดั ดอกไม (อวัยวะ) ขา งทัดทา (กระดานมีดามสาํ หรบั โกยขา วเปลอื ก) แผน , อันทับ (กระทอ ม, ตบู ) หลงัทับ (เครอื่ งใหจ ังหวะดนตรคี ลา ยโทน) ใบ, ลกูทบั เกษตร (บริเวณทีอ่ ยูร มิ เขตอาคาร, พระระเบียง) ดานทับทรวง (เคร่อื งประดับชนดิ หนึง่ ) แผนทับแพ (กระทอ มบนแพ) หลังทับหลงั ทอนลักษณนามฉบบั ราชบณั ฑติ 26 กมุ ภาพันธ 2552 48
ทัพ กอง, ทพัทัพพี คัน, เลม, อนัทา (ลกั ษณะทว งทขี องรา งกาย) ทาทาง ทาง, สาย, เสนทางดวน สายทางเทา ทางทางมา ลาย แหงทางหลวง สายทาม สาย, เสนทาํ นบ ทํานบทิม (โรงแถวสาํ หรับเปนท่พี กั ) หลังทด่ี ิน แปลง, ผนืท่นี อน ลกู , ผนื , แผนทุน ทนุทนุ เบด็ อันทนุ ระเบดิ ทนุ , ลูกทนุ อวน ลกูทุบทู (เคร่อื งบังตวั ปอ งกนั อาวธุ ของโบราณชนดิ หนึ่ง) แผนทูบ (ไมแ มแ ครเ กวยี นทีย่ น่ื ออกไปติดกบั แอก) อนัเทพเจา องคเทพธดิ า องคเทพบตุ ร องคเทพารกั ษ องคเทรดิ ศีรษะ, หัวเทวดา องคลักษณนามฉบับราชบณั ฑิต 26 กุมภาพนั ธ 2552 49
เทวรปู องคเทวสถาน หลงั ; แหงเทศน, เทศนา กัณฑเทอรโมมเิ ตอร อันเทา เทา, ขา งเทา แขน (ตวั ไมส าํ หรบั ค้าํ ยนั ของหนักเชนกนั สาดใหมีกําลังทรงตัวอยไู ด) ตัวเทาแขน (สวนของเกาอีส้ าํ หรบั วางแขน) ขางเทงิ บอง, เทงิ้ บอง (กลองยาว) ชุดเทยี น เลมเทยี นพรรษา ตนเทยี นอบ วง, อนัเทือกเขา เทอื กแทง็ กนํา้ ใบ, ลกูแทง กราฟ แทงแทตย ตนแทน (ยกพนื้ รปู สี่เหล่ียมท่ียกยา ยได) แทน, ที่แทนพมิ พ แทนแทนหมกึ (ท่ีฝนหมกึ แทง ของจนี ) อนัโทน ใบ, ลูกโทรทัศน (เครอื่ งรบั ) เครือ่ งโทรทศั น (สถานสี ง) สถาน,ี ชองโทรเลข ฉบับโทรศัพท (เคร่อื ง) เครอ่ื งโทรศพั ท (ปริมาณการใช) คร้งัโทรสาร (เครื่อง) เครอ่ื งลกั ษณนามฉบับราชบัณฑิต 26 กมุ ภาพนั ธ 2552 50
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122