Important Announcement
PubHTML5 Scheduled Server Maintenance on (GMT) Sunday, June 26th, 2:00 am - 8:00 am.
PubHTML5 site will be inoperative during the times indicated!

EMS

Published by nantiya2104, 2019-07-31 00:37:42

Description: EMS

Keywords: EMS

Search

Read the Text Version

Srinagarind Med J 2013; 28 (suppl) Lecture การบริการการแพทย์ฉุกเฉินในประเทศไทย The EMS system in Thailand กญั ญา วงั ศรี หนว่ ยบรกิ ารการแพทยฉ์ กุ เฉนิ และสง่ ตอ่ แผนกการพยาบาลอบุ ตั เิ หตุ – ฉกุ เฉนิ โรงพยาบาลศรนี ครนิ ทร์ คณะแพทยศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั ขอนแกน่ บทนำ ความหมาย เป็นที่ทราบกันดีว่าการรักษาพยาบาลฉุกเฉินจะไม่เกิด การรักษาพยาบาลก่อนถึงโรงพยาบาล ( prehospital ผลดีหากมีความล่าช้า ผู้เจ็บป่วยฉุกเฉินจะเสียโอกาสในการ care) คือกระบวนการรักษาพยาบาล ผู้เจ็บป่วยฉุกเฉินใน อยรู่ อดชวี ติ ในทกุ นาทที ผ่ี า่ นไป และเปน็ ทท่ี ราบกนั ดอี กี วา่ การ ระยะเวลาตั้งแต่เกิดการเจ็บป่วยจนกระทั่งถึงโรงพยาบาล ลำเลียงขนย้ายผู้ป่วยที่ไม่เหมาะสมทำอันตรายซ้ำเติมให้ ระบบบรกิ ารการแพทยฉ์ กุ เฉนิ (emergency medi- แกผ่ บู้ าดเจบ็ และยงั มหี ลกั ฐานแนช่ ดั วา่ การนำสง่ โรงพยาบาล cal service system) หมายถงึ การจดั ใหม้ กี ารใหบ้ รกิ ารรกั ษา ที่ไม่เหมาะสม ทำให้เกิดผลเสียแก่ผู้เจ็บป่วยฉุกเฉินได้ พยาบาลฉุกเฉินที่มีความรวดเร็ว โดยนำเอาทรัพยากรต่าง ๆ อย่างมากอีกด้วย ความพยามในการจัดระบบบริการที่เหมาะ ที่มีอยู่มาพัฒนาเพื่อให้เกิดการรักษาพยาบาลฉุกเฉินที่ความ สมจงึ ไดเ้ กดิ ขน้ึ เรอ่ื ยมาในอดตี แกไ้ ขขอ้ บกพรอ่ ง ดงั กลา่ ว รวดเรว็ ทนั ทว่ งทแี ละมปี ระสทิ ธภิ าพในพน้ื ทห่ี นง่ึ ๆ ซง่ึ ประกอบ ระบบบรกิ ารการแพทยฉ์ กุ เฉนิ มคี วาม หมายถงึ การจดั ดว้ ยการจดั ใหม้ กี ารประชาสมั พนั ธม์ รี ะบบการรบั แจง้ เหตแุ ละสง่ั การ ให้มีการระดมทรัพยากรในพื้นที่หนึ่งๆ ให้สามารถช่วยเหลือผู มีหน่วยปฏิบัติการที่มีคุณภาพและเหมาะสมต่อพื้นที่บริการ ้อาศัยในพื้นที่ได้มีโอกาสขอความช่วยเหลือในกรณีเจ็บป่วย มีการให้การดูแลผู้เจ็บป่วย ณ ที่เกิดเหตุ มีการให้การดูแล ฉกุ เฉนิ ทง้ั ในภาวะปกตแิ ละในภาวะภยั พบิ ตั ไิ ดโ้ ดยจดั ใหม้ รี ะบบ ผเู้ จบ็ ปว่ ยในระหวา่ งนำสง่ และมกี ารนำสง่ ยงั โรงพยาบาลทเ่ี หมาะสม การรบั แจง้ เหตุ ระบบการเขา้ ชว่ ยเหลอื ผบู้ าดเจบ็ ปว่ ยฉกุ เฉนิ ณ จุดเกิดเหตุ ระบบการลำเลียงขนย้ายและการส่งผู้เจ็บป่วย ทำไมต้องมีระบบการแพทย์ฉุกเฉิน ฉุกเฉินให้แก่โรงพยาบาลที่เหมาะสมได้อย่างมีคุณภาพ เพื่อช่วยแกไขปัญหาในการช่วยเหลือด้านการแพทย์ และรวดเรว็ ตลอด 24 ชว่ั โมง สำหรบั ผเู้ จบ็ ปว่ ยฉกุ เฉนิ ณ จดุ เกดิ เหตุ ทส่ี ำคญั คอื ความลา่ ชา้ ปจั จบุ นั ประเทศไทยมกี ารพฒั นาระบบบรกิ ารการแพทย์ ในการดแู ล การดแู ลรกั ษาทไ่ี มถ่ กู วธิ ี และการนำสง่ โรงพยาบาล ฉุกเฉินอย่างต่อเนื่องขยาย บริการครอบคลุมทุกจังหวัด ทั่ว ทไ่ี มเ่ หมาะสม เพราะปญั หาทง้ั 3 ประการดงั กลา่ ว อาจนำไปสู่ ประเทศโดยประชาสัมพันธผ์ า่ นหมายเลขโทรศพั ท์ 1669 ให้ การเสียชีวิต การพิการ การทุกข์ทรมาน ความยุ่งยากในการ ประชาชนรับรู้และสามารถเข้าถึงระบบบริการการแพทย์ รักษา ความสูญเสียทางเศรษฐศาสตร์ และความเดือดเนื้อ ฉุกเฉินเพิ่มมากขึ้นตามลำดับ ระบบการบริการการแพทย์ ร้อนใจของประชาชนโดยไม่จำเป็น ฉุกเฉินสามารถตอบสนองความต้องการการดูแลสุขภาพ เบื้องต้นเมื่อเจ็บป่วยฉุกเฉินให้แก่ผู้ป่วยก่อนถึงโรงพยาบาล ประชาชนเขา้ ถงึ ระบบบรกิ ารการแพทยฉ์ กุ เฉนิ ไดอ้ ยา่ งไร ให้มากยิ่งขึ้นและระบบดังกล่าวนี้ควรเป็นการรับผิดชอบ เมื่อมีผู้เจ็บป่วยฉุกเฉิน ผู้พบเห็นเหตุการณ์หรือญาติ และดำเนินการโ ดยหน่วยงานที่รับผิดชอบดูแลท้องถิ่นนั้นๆ สามารถ โทรแจ้งเหตุเพื่อขอรถพยาบาลรับผู้เจ็บป่วยฉุกเฉิน ร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องต่างๆและประชาชนในพื้นที่เป็น นำส่งโรงพยาบาล ซึ่งประชาชนที่ต้องการแจ้งสามารถโทร ระบบที่ต้องมีการดูแลรับผิดชอบโดยแพทย์หรือระบบทาง ทห่ี มายเลข 1669 ไดท้ ว่ั ประเทศ ฟรี ตลอด 24 ชว่ั โมง โดยแจง้ การแพทย์และควรเป็นระบบที่ไม่มีผลประโยชน์เป็นที่ตั้งหรือ เหตุการณ์ สถานที่เกิดเหตุ อาการผู้ป่วย ชื่อและหมายเลข แอบแฝง การประชุมวิชาการ ครั้งท่ี 29 ประจำปี 2556 69

Srinagarind Med J 2013; 28 (suppl) โทรศัพท์ของผู้แจ้งไปยังศูนย์รับแจ้งเหตุและสั่งการประจำ 4. การรักษาพยาบาลฉุกเฉิน ณ จุดเกิดเหตุ (On จังหวัดนั้น ๆ ซึ่งจะมีหน้าที่ภายใต้การกำกับดูแลของแพทย์ scene care) หนว่ ยปฏบิ ตั กิ ารฉกุ เฉนิ จะประเมนิ สภาพแวดลอ้ ม ในการให้คำแนะนำเกี่ยวกับการปฐมพยาบาล ณ จุดเกิดเหตุ และจัดการความปลอดภัยสำหรับตนและทีมผู้ปฏิบัติงาน รอทีมการแพทย์ฉุกเฉินไปถึงและยังสั่งการเร่งให้ชุด จากนน้ั เขา้ ประเมนิ สภาพผเู้ จบ็ ปว่ ยฉกุ เฉนิ เพอ่ื ใหก้ ารดแู ลรกั ษา Lecture ปฏบิ ตั กิ ารทเ่ี หมาะสม ออกไปดแู ลชว่ ยเหลอื รบั ผปู้ ว่ ยฉกุ เฉนิ ณ ตามความ เหมาะสมและใหก้ ารรกั ษาพยาบาลฉกุ เฉนิ ตามทไ่ี ด้ จุดเกิดเหตุและประสานโรงพยาบาลที่รับรักษาต่อเนื่อง รับมอบหมายจากแพทย์ควบคุมระบบ โดยมีหลักในการดูแล รักษาว่าจะไม่เสียเวลา ณ จุดเกิดเหตุนานมากจนเป็นผลเสีย ลกั ษณะการทำงานของระบบบรกิ ารการแพทยฉ์ กุ เฉนิ ต่อผู้ป่วย กล่าวคือเป็นผู้ป่วยบาดเจ็บจากอุบัติเหตุจะเน้น ความรวดเรว็ ในการนำสง่ มากกวา่ ผปู้ ว่ ยฉกุ เฉนิ ทางอายรุ กรรม แบง่ ออกเปน็ 6 ระยะดงั น้ี 5. การลำเลียงขนย้ายและการดูแลระหว่านำส่ง 1. การเจบ็ ปว่ ยฉกุ เฉนิ และการพบเหตุ (Detection) (Care in transit) หลักที่สำคัญยิ่งในการลำเลียง การเจ็บป่วยฉุกเฉินเป็นเหตุ ที่เกิดขึ้นอย่างไม่สามารถ คาดการณ์ไว้ล่วงหน้าได้ ถึงแม้ว่าจะสามารถป้องกันได้ก็ตาม ขนย้ายผู้เจ็บป่วยฉุกเฉิน คือ การไม่ทำให้เกิดการบาดเจ็บซ้ำ การเจ็บป่วยฉุกเฉินสามารถเกิดได้กับทุกคน โดยผู้นั้นอาจ เติมต่อผู้เจ็บป่วย ผู้ลำเลียงขนย้ายจะต้องผ่านการฝึกอบรม เปน็ ผเู้ จบ็ ปว่ ยเองหรอื คนรอบขา้ ง ดงั นน้ั การจดั การความรใู้ ห้ เทคนคิ วธิ มี าเปน็ อยา่ งดี ในขณะทข่ี นยา้ ยจะตอ้ งมกี ารประเมนิ ประชาชนมีความรู้และสามารถ ตัดสินใจในการแจ้งเหตุเมื่อ สภาพผู้เจ็บป่วยเป็นระยะๆ ปฏิบัติการบางอย่างอาจอาจ พบเหตจุ งึ เปน็ เรอ่ื งทจ่ี ำเปน็ มาก เพราะสามารถทำใหก้ ระบวน กระทำบนรถในขณะกำลงั ลำเลยี งนำสง่ ได้ เชน่ การใหส้ ารนำ้ การช่วยเหลือผู้ป่วยมาถึงได้เร็ว ซึ่งตรงกันข้ามหากล่าช้า การดาม สว่ นทม่ี คี วามสำคญั ลำดบั รองลงมา เปน็ ตน้ 6. การนำสง่ สถานพยาบาล (Transfer to Definitive นาที่ทีสำคัญต่อชีวิตของผู้เจ็บป่วยจะหมดไปเรื่อยๆ care) การนำส่งไปยังสถานที่ใดเป็นการชี้ชะตาชีวิตและ จนกระทั้งสายเกินแก้ไขได้ มีผลต่อผู้เจ็บป่วยได้เป็นอย่างมาก การนำส่งจะต้องใช้ 2. การแจ้งเหตุขอความช่วยเหลือ ( Reporting ) ดุลยพินิจว่าโรงพยาบาล ที่จะนำส่งสามารถรักษาผู้เจ็บป่วย การแจ้งเหตุที่รวดเร็วโดยระบบการสื่อสารที่มีประสิทธิภาพ และมีหมายเลขที่จำได้ง่ายเป็นเรื่องที่จำเป็นมากเช่นกัน ฉุกเฉินรายนั้นๆ ได้เหมาะสมหรือไม่นั้น ต้องคำนึงถึงเวลา เพราะว่าเป็นประตูเข้าไปสู่การช่วยเหลือที่เป็นระบบแต่ผู้แจ้ง ที่เสียไปกับความสามารถที่ไม่ถึงและความไม่พร้อมของ เหตอุ าจจะตอ้ งมคี วามรคู้ วามสามารถใน การใหข้ อ้ มลู ทถ่ี กู ตอ้ ง สถานพยาบาลนน้ั ๆ จะทำใหเ้ กดิ การเสยี ชวี ติ พกิ ารหรอื ปญั หา รวมทั้งมีความสามารถ ในการให้การดูแลขั้นต้นตามความ ในการรักษาพยาบาลอย่างไม่ควรจะเกิดขึ้น เหมาะสมอีกด้วย การจดั ระบบบรกิ ารการแพทยฉ์ กุ เฉนิ 3. การออกปฏบิ ตั กิ ารของหนว่ ยการแพทยฉ์ กุ เฉนิ ในแต่ละพื้นที่ควรจะต้องพิจารณาองค์ประกอบ (response ) หนว่ ยปฏบิ ตั กิ ารฉกุ เฉนิ โดยทว่ั ไปจะแบง่ เปน็ 4 ระดับ คือ หน่วยปฏิบัติการฉุกเฉินระดับสูง advanced life หลกั เหลา่ น้ี ไดแ้ ก่ 1. ระบบการแจง้ เหตุ คอื การจดั ใหม้ รี ะบบบรกิ าร แจง้ support หน่วยปฏบิ ตั กิ ารฉุกเฉนิ ระดบั กลาง Intermediate life Support หนว่ ยปฏบิ ตั กิ ารฉกุ เฉนิ ระดบั ตน้ basic life sup- เหตทุ ง่ี า่ ยตอ่ การจำงา่ ยตอ่ การเรยี ก งา่ ยตอ่ การถา่ ยทอดขอ้ มลู port และ หนว่ ยปฏบิ ตั กิ ารฉกุ เฉนิ เบอ้ื งตน้ (first responder) ง่ายต่อการได้รับการช่วยเหลือที่เหมาะสม ซึ่งอาจเป็นเพียง โดยทุกหน่วยจะต้องมีความพร้อมเสมอที่จะออกปฏิบัติการ คำแนะนำการจัดหน่วยบริการการแพทย์ฉุกเฉินไปดูแล หรือ ตามคำสั่งและจะต้องมีมาตรฐาน กำหนดระยะ เวลาในการ การจัดหายานพาหนะเพื่อการลำเลียงนำส่งอย่างเดียว ออกตัวระยะเวลาเดินทาง โดยศูนย์รับแจ้งเหตุจะต้องคัดแยก ดังนั้นในแต่ละพื้นที่ควรมีศูนย์รับแจ้งเหตุสามารถ รับแจ้งเหตุ ระดับความรุนแรงหรือความต้องการของเหตุและสั่งการ จากประชาชนได้ด้วยหมายเลขที่จำง่าย คือ 1669 โดยผู้แจ้ง สามารถใช้ระบบโทรศัพท์ระบบ ใดก็ได้ในการแจ้งเมื่อแจ้ง ให้หน่วยปฏิบัติการที่เหมาะสมออกปฏิบัติการ เหตุในพื้นที่หนึ่งควรตรงไปที่ศูนย์รับแจ้งเหตุของพื้นที่นั้น 70 การประชุมวิชาการ ครง้ั ที่ 29 ประจำปี 2556

Srinagarind Med J 2013; 28 (suppl) หากมีข้อผิดพลาดในการแจ้งจะต้องมีระบบเชื่อมโยงต่อ A แพทย์ ทำหน้าที่ควบคุมระบบเพื่อให้การักษา ให้ศูนย์รับผิดชอบของพื้นที่ได้รัยทราบโดยเร็วที่สุด ศูนย์นี้ พยาบาลที่เกิดขึ้นมีสถานะเหมือนกับที่แพทย์ที่ได้เป็นผู้ให้ จะต้องทำงาน 24 ชั่วโมง มีเจ้าหน้าที่ที่ซึ่งมีความรู้ในระดับ บริการเอง นอกจากนั้นยังมีบทบาทในการฝึกอบรมการจัด ให้คำแนะนำด้านการรักษา พยาบาลขั้นต้นได้ประจำการและ มาตรฐานระบบและการประเมินผล บทบาทนี้เป็นบทบาทที่ มีการตัดสินใจสั่งการและรับผิดชอบทางการแพทย์ (แพทย์ผู้ คล้ายคลึงกันในระบบทั่วโลก Lecture ควบคมุ ระบบประจำการหรอื ตดิ ตอ่ ไดทนั ที ) ตลอดเวลา B พยาบาล ทำหนา้ ทเ่ี ปน็ ผใู้ หบ้ รกิ ารในระดบั สงู (ALS) 2.ระบบการสื่อสาร ได้แก่ การจัดให้มีการสื่อสาร เป็นผู้ช่วยในระบบควบคุมทางการแพทย์ เป็นผู้สอนและ ระหว่างผู้ปฏิบัติงานระหว่างผู้ให้บริการ ระบบควบคุมทาง พัฒนาหลักสูตรเจ้าหน้าที่ในระดับต่างๆ รวมทั้งประชาชน การแพทย์ และโรงพยาบาลที่จะนำส่งควรมีความสามารถ เปน็ ผบู้ รหิ ารหนว่ ยปฏบิ ตั กิ ารทเ่ี หมาะสม พยาบาลทจ่ี ะทำหนา้ ในการส่งข้อมูลได้ทันทีและมีช่องทางเลือกที่ใช้สำรองใน ที่นี้ต้องได้รับการอบรมเพิ่มเติมในหลักสูตรประมาณ 10 วัน กรณีที่ช่องสัญญาณหลักมีผู้ใช้งานอยู่ระบบนี้ควรครอบคลุม ที่ว่าด้วยระบบบริการการแพทย์ฉุกเฉินและ ACLS ซึ่งปี ในพน้ื ทป่ี ฏบิ ตั งิ านอยา่ งเตม็ ท่ี ไมว่ า่ อยใู่ นหบุ เขา ในอาคารใหญ่ ปจั จบุ นั นไ้ี ดม้ กี ารพฒั นาหลกั สตู ร Thai Advanced Life Sup- หรือในเมืองที่มีอาคารสูงจำนวนมาก ปัจจุบันใช้ระบบการ port ขึ้นโดยคณะอนุกรรมการหลักสูตรและสอบด้านเวช สื่อสารชนิด VHF ซึ่งในศูนย์รับแจ้งเหตุจะทำหน้าที่เป็น ศาสตร์ฉุกเฉินของแพทย์สภาซึ่งควรจะเป็นหลักสูตร สถานแี มข่ า่ ยไปในตวั ระบบนเ้ี ปน็ การสอ่ื สารชนดิ เปดิ ทผ่ี อู้ น่ื ใน ที่เหมาะสม ที่สุดในการปฏิบัติการของหน่วยบริการในระดับ เครือข่ายสามารถรับฟังได้ตลอดเวลาร่วมกับระบบโทรศัพท์ ALS เซลลา่ ร์ ซง่ึ สามารถสอ่ื สารรายละเอยี ดของผปู้ ว่ ยแตล่ ะรายไดด้ ี C เวชกรฉุกเฉิน ในประเทศไทยในขณะนี้มีเวชกร 3.หนว่ ยปฏบิ ตั กิ าร ปจั จบุ นั แบง่ หนว่ ยปฏบิ ตั กิ ารเปน็ ฉกุ เฉนิ อยู่ 2 ระดบั คอื เวชกรฉกุ เฉนิ พน้ื ฐาน (EMT-Basic) และ 4 ระดับ ตามความเหมาะสมของเหตุการณ์ที่แจ้งเหตุเข้ามา เวชกรฉุกเฉินขั้นกลาง (EMT-Intermediate) หลักสูตรในการ ไดแ้ ก่ หนว่ ยปฏบิ ตั กิ ารฉกุ เฉนิ ระดบั สงู หนว่ ยปฏบิ ตั กิ ารฉกุ เฉนิ ผลิตเวชกรฉุกเฉินขั้นพื้นฐานเป็นแนวทางที่กรมการแพทย์ได้ ระดับกลาง หน่วยปฏิบัติการฉุกเฉินระดับต้น และ หน่วย ทำการทดลองในโรงพยาบาล 3 แห่ง รวม 6 รุ่น มีผู้ผ่านการ ปฏิบัติการฉุกเฉินเบื้องต้น ซึ่งเป็นหน่วยที่ดำเนินการโดย อบรมไปแล้ว 120 คน จากนั้นในส่วนกลางส่วนภูมิภาค ชุมชนในระดับตำบลหรือเทศบาล หลักสูตรนี้พัฒนามาจาก EMT-Basic ของสหรัฐอเมริกา 4. การจดั แบง่ พน้ื ท่ี (Zoning) แตล่ ะพน้ื ทค่ี วรมกี ารจดั หลักสูตรเวชกิจฉุกเฉินขั้นกลาง หรือเรียกว่าเจ้าพนักงานกู้ชีพ แบ่งพื้นที่โดยพิจารณาถึงจำนวนประชากร ขนาดและระยะ เปน็ หลกั สตู รเทยี บเทา่ EMT-Intermediate ของสหรฐั อเมรกิ า ทางและระยะ เวลาในการเดินทางเพื่อให้เกิดการกระจายของ แต่ปรับให้เข้ากับระบบการศึกษาของประเทศไทย ทำเป็น หน่วยปฏิบัติการที่จะเข้าถึงผู้รับบริการ มีเกณฑ์เฉลี่ยจากการ หลักสูตร 2 ปี โดยเริ่มต้นที่ วิทยาลัยสาธารณสุขสิรินธร คำนวณพบว่าในสัดส่วนประชากร 100,000 คนต่อหน่วย จังหวัดขอนแก่น (วสส.ขอนแก่น) ขณะนี้กำลังผลิตประมาณ ปฏิบัติการระดับพื้นฐาน 1 หน่วย และสัดส่วนประชากร รนุ่ ละ 200 คน ในวสส.และวทิ ยาลยั พยาบาล 8 แหง่ บคุ ลากร 200,000 คนต่อหน่วยปฏิบัติการระดับสูง 1 หน่วย เป็น 2 ระดับนี้สามารถให้การรักษาพยาบาลขั้นพื้นฐานได้ และมี เกณฑ์ที่เหมาะสม แต่ต้องคำนึงถึงระยะเวลาในการเข้าถึง บทบาทสำคัญในการช่วยหน่วยปฏิบัติการระดับสูง หากชา้ เกนิ ไปกไ็ มเ่ กดิ ผลดแี กผ่ รู้ บั บรกิ าร ในปจั จบุ นั อนโุ ลมวา่ ในอนาคตจะมีการพัฒนาเพื่อให้เกิดขั้นบันใดสายวิชาชีพนี้ให้ ในเขตเมืองควรมีระยะเวลาไม่เกิน 10 นาที และในเขตนอก สามารถให้การดูแลรักษาในระดับ ALS ได้ซึ่งเรียกเป็นระดับ เมอื งไมค่ วรเกนิ 30 นาที ทง้ั นข้ี น้ึ อยกู่ บั ขอ้ จำกดั ของแตล่ ะพน้ื ท่ี EMT-Paramedic และมีการเรียนการสอนระดับมหาวิทยาลัย 5. บุคลากรและการอบรม การออกแบบระบบ ที่ได้รับปริญญาเวชการฉุกเฉิน ที่เทียบเท่าปริญญาตรี ควรคำนึงถึงบุคลากรว่าจะกำหนดให้ใครทำหน้าที่อะไร ควร และสามารถปฏิบัติในระดับ ALS ได้เช่นเดียวกันกับ EMT- คำนงึ ถงึ บคุ ลากรทม่ี อี ยเู่ ดมิ เปน็ หลกั และมองไปในอนาคตเพอ่ื หา Paramedic ความเหมาะสมที่ดีกว่า ในประเทศไทยระยะเริ่มแรก มีการ D ชุดปฏิบัติการปฐมพยาบาล (First Responder) พิจารณาบุคลากรที่เกี่ยวข้องในระบบดังนี้ โดยทั่วไปหมายถึงเจ้าหน้าที่หน่วยกู้ภัย อาสาสมัคร การประชมุ วิชาการ ครง้ั ที่ 29 ประจำปี 2556 71

Srinagarind Med J 2013; 28 (suppl) เจา้ หนา้ ทต่ี ำรวจ เจา้ หนา้ ทด่ี บั เพลงิ หรอื กลมุ่ บคุ ลากรทท่ี แ่ี สดง 8.การประชาสมั พนั ธ์ มคี วามสำคญั ชว่ ยใหป้ ระชาชน ตนว่าพร้อมที่จะให้การช่วยเหลือและบริการประชาชน มักจะ ทจ่ี ะเรยี กใชบ้ รกิ ารสามารถเรยี ก ใชบ้ รกิ ารไดอ้ ยา่ งถกู ตอ้ งตาม เป็นเจ้าหน้าที่ชุดแรกที่ไปถึงที่เกิดเหตุ ควรมีความรู้พื้นฐาน ความจำเป็นและเหมาะสมกับคุณค่า ไม่ทำให้เกิดการใช้งาน หลักสูตรการอบรม 20 ชมเป็นขั้นต่ำ (หลักสูตรปฐมพยาบาล ในด้านฟุ่มเฟือยเกินกว่าเหตุ มีความเข้าใจในระบบงานและ Lecture สำหรบั เจา้ หนา้ ทแ่ี ละอาสาสมคั รของกรมการแพทย)์ สามารถ เปา้ หมายของการทำงาน รวมทง้ั มคี วามรสู้ กึ เปน็ เจา้ ของระบบ ใหก้ ารประเมนิ สภาพผปู้ ว่ ยทบ่ี อกไดว้ า่ ผปู้ ว่ ยตอ้ งการการรกั ษาพยาบาล ร่วมกัน ในระดบั ใด หากแนใ่ จวา่ มคี วามรนุ่ แรงนอ้ ยสามารถดำเนนิ การ 9.การมสี ว่ นรว่ มของชมุ ชน จดั ระบบบรกิ ารการแพทย์ ลำเลยี งขนยา้ ยเองแตห่ ากพบ วา่ มคี วามรนุ แรงสงู หรอื ไมแ่ นใ่ จ ฉุกเฉิน เป็นระบบที่จัดทำเพื่อชุมชนโดยโครงสร้างขององค์ ใหเ้ รยี กหนว่ ยบรกิ ารการแพทยฉ์ กุ เฉนิ มาสนบั สนนุ ในปี พ.ศ กรทกุ ภาคี ชมุ ชนควรมสี ว่ นรว่ มทจ่ี ะจดั ใหม้ กี ารทำความเขา้ ใจ 2548 นี้ มีการพัฒนาให้มีหน่วยปฏิบัติการระดับชุมชนขึ้น ของสมาชิกในชุมชนถึงประโยชน์ที่จะได้รับการจัดกลุ่มอาสา จำนวน 1,500 แหง่ สมัครภายในชุมชนการส่งเสริมความรู้ การเตรียมความพร้อม E ประชาชนทั่วไป ควรมีความรู้ความสามารถในการ และการซอ้ มแผน ปฏบิ ตั ใิ นกรณฉี กุ เฉนิ ตา่ ง ๆ ทเ่ี กดิ กบั ชมุ ชน บอกได้ว่าผู้เจ็บป่วยที่พบเห็นเป็นผู้ที่ต้องการความช่วยเหลือ เองเป็นต้น ตัวแทนของชุมชนควรมีส่วนร่วมในคณะกรรมการ หรือไม่ รู้จักวิธีป้องกันตนเองไม่ให้ได้รับอันตรายจากการเข้า ระบบการแพทย์ฉุกเฉินของท้องถิ่น ช่วยเหลือผู้อื่น รู้จักการแจ้งเหตุ และการให้ข้อมูลที่เพียงพอ 10. มาตรฐานและโครงสร้างที่เหมาะสม ระบบ รู้จักการช่วยเหลือขั้นต้นตามพื้นฐานของตน เพื่อให้การดูแล บรกิ ารการแพทยฉ์ กุ เฉนิ ในแตล่ ะพน้ื ทไ่ี มจ่ ำเปน็ จะตอ้ งมรี ปู รา่ ง ผเู้ จบ็ ปว่ ยฉกุ เฉนิ ไปพลางกอ่ น หลกั สตู รในการอบรมประชาชน มาตรฐานและโครงสรา้ งทเ่ี หมอื นกนั ทง้ั หมด แตค่ วรมหี ลกั การ ไปนค้ี วรตำ่ กวา่ 1 วนั เรยี กหลกั สตู รอาสาฉกุ เฉนิ ชมุ ชน (อฉช.) ใหญ่หรือเกณฑ์มาตรฐานขั้นต่ำเป็นอันเดียวกันโดยเฉพาะ ซึ่งควรมีทุกครัวเรือน อยา่ งยง่ิ ในเชงิ ผลลพั ธ์ การกำหนดมาตรฐานกลางควรจะตอ้ ง 6.กฎและระเบียบ ควรมีกฎและระเบียบรองรับการ มขี น้ึ ในคณะกรรมการทห่ี นว่ ยงานและองคก์ รตา่ งๆ มสี ว่ นรว่ ม ปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่ระดับต่างๆ และการคุ้มครองสิทธิ ในขณะเดียวกันคณะกรรมการท้องถิ่นในแต่ละพื้นที่ควรมี ของผู้ป่วย ซึ่งทั้งหมดนี้เป็นเรื่องที่จะต้องทำให้เกิดขึ้นเพื่อ บทบาทในกา รปรับปรุงรายละเอียดของแต่ละท้องถิ่นเองเ ให้รักษาพยาบาลฉุกเฉินนี้ สามารถเรียกได้ว่าเป็น “ ระบบ พื่อให้เกิดความเหมาะสมกับสภาพภูมิประศาสตร์ สังคม บริการการแพทย์ฉุกเฉิน “กฎและระเบยี บบงั คบั ตา่ งๆ อาจอยู่ เศรษฐกิจ และวัฒนธรรมของท้องถิ่น โดยให้มีประสิทธิภาพ ภายใต้บทบาทและหน้าที่ของกระทรวงสาธารณสุข และผลลัพธ์ในการดำเนินงานที่เทียบเท่าเกณฑ์มาตรฐาน แต่ในระยะยาวควรมีพระราชบัญญัติรองรับ กลาง 7.การเงินการคลัง การจัดระบบบริการการแพทย์ 11. ระบบข้อมูล ระบบบริการการแพทย์ฉุกเฉิน ฉุกเฉินเป็นสิ่งที่จำเป็นต้องใช้งบประมาณ ในการจัดตั้งและ ทั่วประเทศ ควรมีระบบข้อมูลเป็นอันหนึ่งอันเดี่ยวกัน ดำเนินการซึ่งแหล่งงบประมาณอาจมองได้ 2 มุมมองคือ มีการกำหนดตัวแปรขั้นต่ำร่วมกัน สามารถเชื่อมโยงกันได้ สว่ นกลางสว่ นทอ้ งถน่ิ งบประมาณสว่ นกลางอนั ไดม้ าจากภาษี อย่างเป็นปัจจุบันยกเว้นใน บางพื้นที่ซึ่งไม่อาจสื่อสารกับ อากรของประเทศระบบประกันสุขภาพต่างๆ ระบบประกันภัย พื้นที่อื่นได้เนื่องจากการขาดแคลนระบบสื่อสารที่จำเป็น และภาษีอากรในส่วนที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพ เช่นภาษีเหล้า ปัจจุบันการพัฒนาระบบข้อมูลโดยใช้ฐานข้อมูลทางอิน ภาษีบุหรี่ ภาษีทะเบียนรถ เป็นต้น ควรมีส่วนการสนับสนุน เตอร์เน็ตเป็นฐานข้อมูลร่วมกันทั่วประเทศใช้ชื่อว่าโปรแกรม การสร้างระบบในแต่ละท้องถิ่นตามลักษณะและปริมาณงาน ITEMS งบประมารสว่ นทอ้ งถน่ิ อนั ไดม้ าจากภาษที อ้ งถน่ิ และงบประมาณ 12. การเตรียมพร้อมและการจัดหมวดหมู่ของ สนับสนุนขององค์กรส่วนท้องถิ่นควรมีบทบาทในการลงทุน สถานพยาบาล แต่ละพื้นที่ควรมีการกำหนดโรงพยาบาล สว่ นใหญข่ องระบบในแตล่ ะทอ้ งถน่ิ ทง้ั ดา้ นครภุ ณั ฑ์ บคุ ลากร สำหรบั นำส่งผู้เจบ็ ปว่ ยในกรณีสภาพตา่ งๆ เพอ่ื การจดั สนิ ใจที่ และ ระบบ ทันการณ์และเกิดความเป็นธรรมระหว่างสถานพยาบาล กับหน่วยปฏิบัติการ และสะดวกต่อระบบควบคุมทางการ 72 การประชุมวิชาการ ครั้งท่ี 29 ประจำปี 2556

Srinagarind Med J 2013; 28 (suppl) แพทย์ที่ดูแลพื้นที่ ป้องกันไม่ให้เกิดความผิดพลาดจาก ถูกต้อง รวมถึงมีการสื่อสารที่กระชับฉับไว และการบันทึกที่ Lecture การนำส่งผู้เจ็บป่วยไปยังโรงพยาบาล ที่ไม่เหมาะสมและอาจ ครบถว้ น ซง่ึ คณุ สมบตั ทิ ก่ี ลา่ วมานจ้ี ะทำใหก้ ารปฏบิ ตั กิ ารดแู ล ทำให้เกิดการเสียชีวิต พิการหรือปัญหาด้านการรักษา ผู้ป่วยบาด เจ็บก่อนถึงโรงพยาบาลมีคุณภาพที่ดี และเป็น พยาบาลได้ ที่ไว้วางใจของประชาชนต่อไป 13. การรบั ผดิ ชอบโดยระบบควบคมุ ทางการแพทย์ บรรณานกุ รม ระบบบริการการแพทย์ฉุกเฉินเป็นระบบที่ใช้บุคลากรที่ไม่ใช่ แพทยอ์ อกไปทำหนา้ ทร่ี กั ษาพยาบาลแทนแพทย์ จำเปน็ จะตอ้ ง กญั ญา วงั ศร.ี การบรกิ ารการแพทยฉ์ กุ เฉนิ สำหรบั ผบู้ าดเจบ็ . มีแพทย์เป็นผู้รับผิดชอบ การรับผิดชอบดังกล่าวอาจทำได้โ อ้างถงึ ใน บรรณาธิการ ไชยยุทธ ธนไพศาล พนอ เตชะอธกิ ดยตรง คือ การควบคุมสั่งการโดยตรงผ่านวิทยุสื่อสาร ทวโี ชค วษิ ณโุ ยธนิ สนุ ทราพร วนั สพุ งศ.์ 2553. หรอื โทรศพั ท์ ( Online or Direct )หรอื ทางออ้ ม ( Offline or การดแู ลผบู้ าดเจบ็ ทไ่ี มต่ อ้ งพกั รกั ษาในโรงพยาบาล. พมิ พค์ รง้ั ท่ี 1 . Indirect ) โดยการผา่ นเอกสารมอบหมายทเ่ี รยี กวา่ Protocol ขอนแกน่ : โรงพมิ พค์ ลงั นานาวทิ ยา. และ Standing order ระบบควบคุมทางการแพทย์ดังกล่าว อาจกระทำโดยแพทยท์ ด่ี รี บั มอบหมายทเ่ี รยี กวา่ Medical Di- วทิ ยา ชาติบญั ชาชัย และคณะ. 2541. rector หรอื โดยคณะกรรมการทม่ี แี พทยเ์ ปน็ ผรู้ บั ผดิ ชอบ เครอื ขา่ ยกชู้ พี จงั หวดั ขอนแกน่ 2541. สำนกั งานโครงการวจิ ยั และตำรา โรงพยาบาลศนู ยข์ อนแกน่ . 14. การประเมินผล การประเมินผลเป็นกิจกรรมที่ สำคัญมากเนื่องจากเกี่ยวข้องโดยตรงกับคุณภาพการรักษา วีดีทัศน์ เรือ่ ง ระบบบรกิ ารการแพทยฉ์ กุ เฉนิ ณ จดุ เกดิ เหตุ. พยาบาลและ สวัสดิภาพของผู้ป่วย มีส่วนช่วยให้ระบบมีการ ไมป่ รากฎปี พ.ศ. ทถ่ี า่ ยทำ. เฝา้ ดจู ากภายนอกและจากประชาชนในพน้ื ท่ี เนอ่ื งจากอาจเกดิ สถานบนั การแพทยด์ า้ นอบุ ตั เิ หตแุ ละสาธารณภยั กรมการแพทย์ การใช้ทรัพยากรผิดและมีผลประโยชน์ส่วนบุคคลเกิดขึ้นได้ กระทรวงสาธารณสุข. สรปุ สถาบนั การแพทยฉ์ กุ เฉนิ แหง่ ชาติ, 2553. คู่มือปฏิบัติการแพทย์ฉุกเฉินสำหรับชุดปฏิบัติการฉุกเฉินเบื้องต้น. การบรกิ ารการแพทยฉ์ กุ เฉนิ มคี วามสำคญั ตอ่ การดแู ล กรงุ เทพฯ : พิมพ์ที่ N P Limited Partnership. ผเู้ จบ็ ปว่ ยฉกุ เฉนิ ตง้ั แตก่ อ่ นมาถงึ โรงพยาบาล เปน็ ปฏบิ ตั กิ ารท่ี ช่วยให้การดูแลช่วยเหลือผู้ป่วยเบื้องต้นที่จำเป็นที่ถูกต้อง สถาบนั การแพทยฉ์ กุ เฉนิ แหง่ ชาต,ิ 2556. ตอบสนองไดร้ วดเรว็ ทนั การณ์ ตอ้ งประสานและรว่ มงานกบั กฎหมายเกย่ี วกบั ผปู้ ฏบิ ตั กิ ารฉกุ เฉนิ ตามพระราชบญั ญตั กิ ารแพทยฉ์ กุ เฉนิ หน่วยงานอื่น ผู้ปฏิบัติการของหน่วยบริการสามารถเข้าถึง พ.ศ. 2551. พมิ พค์ ร้งั ที่ 1 . กรุงเทพฯ : ผู้บาดเจ็บ ณ จุดเกิดเหตุเป็นทีมแรก ๆ ได้เห็นกลไกการ สถาบันการแพทย์ฉุกเฉินแห่งชาต.ิ บาดเจ็บ ให้การดูแลช่วยเหลือผู้บาดเจ็บ โดยยึดผู้ป่วยเป็น ศนู ยก์ ลาง มคี วามเออ้ื อาทร เมตตา รกั และเอาใจใส่ ตระหนกั สมชาย กาญจนสตุ . 2555. รใู้ นหนา้ ทแ่ี ละความรบั ผดิ ชอบของตนเอง การปฏบิ ตั งิ านเนน้ ระบบบริการการแพทย์ฉุกเฉินในประเทศไทย. ความปลอดภยั ของตนเองและผอู้ น่ื มกี ารใชท้ กั ษะการประเมนิ อ้างถึงในเอกสารประกอบการอบรม ผบู้ าดเจบ็ การชว่ ยเหลอื ทร่ี วดเรว็ ถกู ตอ้ ง การเคลอ่ื นยา้ ยท่ี ระบบบริการการแพทย์ฉุกเฉินและการกู้ชีพขั้นสูงนอกโรงพยาบาล. กรุงเทพฯ : กลมุ่ งานเวชศาสตรฉ์ กุ เฉนิ โรงพยาบาลราชวถิ .ี http://www.niems.go.th/userfiles/4EMS_unit(1).pdf http://www.niems.go.th/userfiles/1Personel(1).pdf http://www.niems.go.th/userfiles/2Equip(1).pdf การประชุมวชิ าการ ครั้งท่ี 29 ประจำปี 2556 73