Power Train

บทเรยี นมอดลู เรื่อง เกยี รโ์ อเวอร์ไดรฟ์ ชื่อวชิ า งานสง่ กาลงั รถยนต์ รหสั วิชา 21010 -2004 ผจู้ ัดทา นายบญุ ญา มาหนูพนั ธ์ แผนกวชิ าชา่ งยนต์

คานา บทเรียนมอดลู เร่ือง เกยี รโ์ อเวอร์ไดรฟ์ ฉบับนี้ ข้าพเจ้าเรยี บเรียงขนึ้ เพ่ือใชป้ ระกอบการเรียนการสอนใน รายวชิ า งานส่งกาลงั รยยน์์ รัสั วชิ า 20101 – 2004 โดยพยายามเขยี นใัน้ ักเรียนเขา้ ใจง่าย นกั เรยี นสามารย ศกึ ษาได้ดว้ ย์นเอง และยังได้เพิ่มเ์ิมเน้อื ัาบาง์อนเพ่ือชว่ ยเสริมความรู้ความเขา้ ใจแก่นกั เรียน นอกจากนยี้ ังได้ เพม่ิ ใบกจิ กรรมเสริมใั้นักเรียนมปี ระสบการณ์กวา้ ขวางย่ิงขนึ้ บทเรียนมอดลู ชุดนีม้ จี ุดประสงคเ์ พ่ือใั้นักเรยี นได้ศกึ ษาเกีย่ วกบั ส่วนประกอบของชุดแพลนนิทารเี กยี ร์ กลไกฟรีวิลลง่ิ การทางานของชุดเกยี ร์์ าแันง่ การเล่อื นเข้าโอเวอรไ์ ดรฟ์ รวมยึงงานยอดและงาน์รวจสภาพเกยี ร์ โอเวอรไ์ ดรฟ์ ภายในมอดูลเล่มน้ีประกอบด้วย คาชแี้ จงในการใชม้ อดูลสาัรบั นักเรียน จุดประสงค์การเรยี นรู้ แบบทดสอบกอ่ นเรียน เนื้อัา ใบกจิ กรรม แบบทดสอบัลงั เรียน และเฉลยแบบทดสอบ บทเรยี นมอดลู น้ีนักเรยี น สามารยศึกษาค้นคว้าได้ด้วย์นเองและเรียนรรู้ ่วมกนั เป็นกล่มุ เล็ก ๆ ผ้จู ัดทาัวังเปน็ อยา่ งยิ่งว่าบทเรียนมอดูลชุดน้ีจะช่วยใั้นักเรยี นๆได้รบั ความรู้ความเขา้ ใจเกี่ยวกบั บทเรียนมากย่ิงข้นึ และสง่ ผลใั้ผลสัมฤทธิท์ างการเรียนดีขึ้น อย่างไรก็์ามในบทเรียนมอดลู เลม่ น้ีอาจมจี ดุ ที่ บกพร่องผิดพลาด ขอใัท้ า่ นผ้อู า่ นโปรดแจ้งใั้ขา้ พเจา้ รับทราบดว้ ยจะขอบพระคุณเป็นอยา่ งยิ่ง ขา้ พเจ้ายินดรี ับ ฟงั ความคิดเัน็ และข้อเสนอแนะจากท่าน และพรอ้ มทีจ่ ะนามาแก้ไขปรับปรุงมอดูลเลม่ น้ีใั้มีความสมบูรณแ์ ละ ยูก์้อง บญุ ญา มาันูพนั ธ์ ผ้จู ัดทา ก

สารบัญ คานา…………………………………………………………………………………………………………………………………… หน้า สารบัญ………………………………………………………………………………………………………………………………… ก คาช้แี จงในการใช้มอดูลสาัรับนกั เรยี น…………………………………………………………………………………… ข จดุ ประสงค์การเรียนรู้……………………………………………………………………………………………………………. 1 แบบทดสอบกอ่ นเรยี น…………………………………………………………………………………………………………… 2 เฉลยแบบทดสอบก่อนเรยี น…………………………………………………………………………………………………... 3 ใบความรทู้ ่ี 1....................................................................................................................................... 4 ใบกิจกรรมท่ี 1............................................................................................................................ ........ 5 ใบความรู้ที่ 2...................................................................................................................................... 19 ใบกิจกรรมที่ 2............................................................................................................................ ........ 20 ใบกิจกรรมท่ี 3.................................................................................................................................... 28 แบบทดสอบัลงั เรยี น......................................................................................................................... 33 เฉลยแบบทดสอบัลงั เรียน................................................................................................................. 34 35

ข

คาช้แี จงในการใช้มอดูลสาหรบั นกั เรยี น การใช้บทเรียนมอดูลใั้เกดิ ประสิทธภิ าพ์่อการจัดกจิ กรรมการเรยี นการสอนไดอ้ ยา่ งสงู สดุ นกั เรยี นควร ปฏบิ ์ั ดิ งั นี้ 1. การเ์รยี ม์ัวของนักเรียน 1.1 ศึกษาบทเรยี นมอดูลลว่ งันา้ ก่อนจะปฏิบั์ิกจิ กรรม์า่ งๆ เพอ่ื ใั้มคี วามร้คู วาม เข้าใจเกี่ยวกับจุดประสงค์ วัสดอุ ปุ กรณ์ และเครื่องมือ์่างๆ เพือ่ ใั้ทากจิ กรรมไดอ้ ย่างยกู ์อ้ ง ประัยัดเวลา และ ปลอดภยั 1.2 วางแผน และจดั เ์รยี มอุปกรณท์ ีใ่ ช้ประกอบการเรียนรู้ของ์นเองใั้พร้อมสาัรับ การปฏบิ ์ั กิ ิจกรรม์ามที่ไดร้ ับมอบัมาย 2. ดาเนนิ การจัดกจิ กรรมในแ์่ละครง้ั นกั เรียนควรปฏบิ ั์ิ ดังน้ี 2.1 ศึกษาแนวทางในการปฏิบั์ิกจิ กรรมใัเ้ ข้าใจอย่างย่องแท้ ัากพลปัญัาัรือไม่ เข้าใจใัส้ อบยามข้อมูลเพ่ิมเ์ิมจากครู 2.1.1 นักเรยี นทาแบบทดสอบก่อนเรียน 2.2.2 นักเรยี นศกึ ษาและปฏิบั์กิ ิจกรรม์า่ งๆ ์ามแนวทางการจดั กจิ กรรมการ เรียนร์ู้ ามลาดบั ขัน้ ์อนท่ีกาันด 2.2.3 นกั เรยี นสง่ ผลงานัรือชิ้นงานในการปฏิบ์ั ิกิจกรรม มสี ว่ นร่วมในการนาเสนอ ผลงานัรืออภิปรายความรู้ 2.2.4 นกั เรียนทาแบบทดสอบัลังเรียน 1

จุดประสงคก์ ารเรียนรู้ 1. ด้านความรู้ 1.1 บอกส่วนประกอบของชุดแพลนนิทารีเกียรไ์ ด้อยา่ งยกู ์้อง 1.2 บอกสว่ นประกอบของกลไกฟรวี ลิ ลง่ิ ได้อยา่ งยูก์อ้ ง 1.3 อธิบายการทางานของชดุ เกยี ร์์ าแันง่ การเล่ือนเขา้ โอเวอร์ไดรฟ์ได้อยา่ งยูก์้อง 2. ด้านทกั ษะ 2.1 สามารยปฏบิ ์ั งิ านยอดเกียร์โอเวอร์ไดรฟไ์ ด้อยา่ งยูก์้อง 2.2 สามารยปฏบิ ์ั ิงาน์รวจสภาพเกียรโ์ อเวอร์ไดรฟ์ได้อย่างยกู ์้อง 2.3 วัดผลเปรยี บเทียบสภาพเกียร์โอเวอร์ไดรฟ์ไดอ้ ย่างยูก์้อง 3. ด้านคุณลกั ษณะที่พึงประสงค์ 3.1 ปฏิบ์ั ิงานดว้ ยความมวี ินัย ์รง์อ่ เวลา คานงึ ยึงความปลอดภัยในการทางาน 3.2 มเี จ์ค์ทิ ี่ดีในการรักษาความสะอาด 2

แบบทดสอบก่อนเรียน 1. ชดุ เกยี รโ์ อเวอรไ์ ดรฟซ์ งึ่ เป็นอุปกรณ์พิเศษท่์ี ิด์งั้ กับรยยน์ท์ าัน้าท่ี ............................................................................................................................. ................................................... 2. ปัจจุบันเกียร์โอเวอร์ไดรฟ์นยิ มใช้กบั รยยน์์ท่ีใชเ้ กยี รแ์ บบ ............................................................................................................................................. .................................... 3. ์ามปก์แิ ล้วเกยี รโ์ อเวอร์ไดรฟ์จะทางานท่ีความเร็วของรยท่์ี งั้ ไวท้ ี่ความเร็ว..........ยึง..........กิโลเม์ร์อ่ ช่วั โมง 4. อปุ กรณ์ควบคุมการทางานของเกยี ร์โอเวอร์ไดรฟ์มอี ยู่ 2 แบบคอื ............................................................................................................................. ....................................................... ............................................................................................................................. ................................................. 5. ชดุ แพลนนทิ ารเี กียรใ์ นเกยี รโ์ อเวอร์ไดรฟ์ประกอบด้วย .................................................................................................................................................. ............................... 6. กลไกฟรีวีลลงิ่ ทาันา้ ที่........................................................................................................................................ 7. การปลดโอเวอร์ไดรฟ์ออกสามารยกระทาได้โดย............................................................................................... 8. คกิ ดาวน์สวิ์ช์ทาัน้าท.่ี ...................................................................................................................................... 9. กา้ นล็อคัรือเดือยล็อคซันเกียรท์ าัน้าที่............................................................................................................. 10. การเลอื่ นเข้าเกยี รโ์ อเวอร์ไดรฟ์จะ์อ้ งใชค้ วามเร็วของรยยน์.์ ............ยงึ .............กิโลเม์ร์่อชว่ั โมง 3

เฉลยแบบทดสอบก่อนเรยี น 1. เพิม่ ความเร็วใั้กับเพลาสง่ กาลังใั้มีความเร็วทีม่ ากกวา่ ความเรว็ ของเพลาคล์ั ช์ 2. เกยี รอ์ ั์โนมั์ิ 3. 48 ยงึ 50 กโิ ลเม์ร์่อชว่ั โมง 4. แบบกัฟเวอร์เนอร์ และการควบคุมแบบไฟฟ้า 5. ริงเกยี ร์ พีเนยี นเกียร์ 6. เชอ่ื ม์อ่ การทางานระัว่างเพลาสองเพลา 7. เัยยี บคนั เร่ง 8. ์ดั การทางานในช่วงการขับเคลอื่ นชั่วขณะ 9. ล็อคซันเกยี ร์ไม่ใัั้ มุนไปในทศิ ทางสวนทางกัน 10. 25 ยึง 30 กิโลเม์ร์่อช่ัวโมง 4

ใบความรู้ที่ 1 สาัรับรยยน์น์ ัง่ ที่ใช้กระปกุ เกยี ร์แบบธรรมดา ความ์้องการที่จะใช้์าแัน่งของเกียรส์ ูงสุดัรอื ์าแันง่ ที่ขบั โดย์รง อั์ราทดของเกยี ร์ระัว่างเพลาคล์ั ชแ์ ละเพลาส่งกาลงั จะ์้องมีอั์ราทดเป็น 1 ์่อ 1 ซ่งึ อั์ราทดของ เพลาท้งั สองจะเกดิ ข้ึนในชว่ งความเรว็ ของรยปลานกลางัรอื ทค่ี วามเรว็ สงู แ์่อย่างไรก็์าม การทจ่ี ะ์้องทาใั้ อ์ั ราทดของเพลาทั้งสองดีข้ึนได้นน้ั การย่ายทอดการสง่ กาลงั ของเพลาส่งกาลังจึง์้องัมุนด้วยความเร็วรอบทเี่ ร็ว กว่าเพลาคล์ั ช์ ซึ่งก็จะชว่ ยลดความเร็วของเคร่ืองยน์ท์ ่ีความเรว็ สูงใัล้ ดลง เป็นการลดการทางานของเครื่องยน์์ และลดการสึกัรอใัน้ ้อยลงอกี ด้วย ด้วยเั์ุนบี้ รษิ ทั ผูผ้ ลิ์รยยน์จ์ ึง์อ้ งเพ่ิมชดุ เกยี ร์โอเวอร์ไดรฟ์ใัเ้ ปน็ อปุ กรณ์พิเศษท่ี์ดิ ์งั้ ใัก้ บั รยยน์์ ดงั นัน้ ชดุ เกียร์โอเวอร์ไดรฟ์จงึ ทาันา้ ท่เี พิม่ ความเรว็ ใั้กบั เพลาสง่ กาลังใั้มคี วามเรว็ ท่ีมากกว่าความเร็วของเพลา คลั์ช์ แม้วา่ อ์ั ราทดของเกียร์จะมคี วามแ์ก์่างกัน์ามแบบของรยในแ์ล่ ะแบบก็์าม ชดุ เกยี รโ์ อเวอรไ์ ดรฟจ์ ะ ช่วยลดรอบของเครือ่ งยน์์ได้ประมาณ 3. ยงึ 35 เปอรเ์ ซ็น์์ แ์่จะไม่ทาใั้ความเรว็ ของรยยน์ย์ กู ลดลง์ามไป ด้วย เชน่ เม่ือรยวงิ่ ดว้ ยความเร็ว 60 กโิ ลเม์ร์่อช่วั โมง ความเร็วรอบของเครื่องยน์ป์ ระมาณ 2,300 รอบ์่อนาที แ์เ่ ม่อื ใช้เกยี ร์โอเวอร์ไดรฟ์ จะทาใัร้ อบของเคร่ืองยน์ล์ ดลงเัลือ 1,500 รอบ์่อนาที แ์ค่ วามเร็วของรยก็ยัง คงท่ที ี่ 60 กโิ ลเม์ร์่อช่วั โมง ในปัจจุบนั ชุดเกียร์โอเวอร์ไดรฟ์นยิ มใชก้ ับรยยน์์ท่ีใช้เกยี รอ์ ั์โนม์ั ิเท่านัน้ โดยที่มนั จะทางานก็์่อเมื่อ ความเรว็ ของรยยึงระดบั ความเรว็ ที่์ัง้ ไว้ ซึง่ ์ามปก์ิแล้วความเร็วจะยกุ ์ั้งไว้ที่ความเรว็ 48 ยึง 50 กโิ ลเม์ร์อ่ ชัว่ โมง ทีช่ ุดเกยี ร์โอเวอรไ์ ดรฟ์จะมีกลไกสาัรบั เลือกใช์้ าแนง่ เกยี ร์สูงสดุ เพ่ือใัผ้ ้ขู ับข่สี ามารยเล่ือนเกยี ร์โอเวอร์ ไดรฟ์ได้ ัรือเพียงแ์ผ่ ู้ขับข่รี ยยน์ผ์ ่อนคันเร่งเทา่ น้ัน แ์เ่ ม่อื ์้องการปลดเกยี รโ์ อเวอร์ไดรฟ์ออก ก็สามารยกระทา ได้โดยการเัยยี บแปน้ คนั แรง่ ซึ่งมีสวิ์ชไ์ ฟฟา้ ควบคุมการเล่ือนเขา้ ทางานของเกียร์โอเวอร์ไดรฟ์ มันจะเล่ือนออก จากการเขา้ เกยี ร์โอเวอร์ไดรฟ์ทนั ที ดงั แสดงในรูปท่ี 4.1 ซึ่งเปน็ ภาพ์ัดแสดงกระปุกเกยี ร์ธรรมดา 3 ความเร็วทม่ี ี ชดุ เกยี ร์โอเวอร์ไดรฟ์์ ดิ ์้ังอยู่ดา้ นัลัง 5

รูปท่ี 4.1 แสดงกระปกุ เกยี ร์แบบ 3 ความเรว็ ภายในชุดเกยี ร์โอเวอรไ์ ดรฟ์จะมอี ุปกรณ์ท่ที าัน้าท่ีควบคุมการทางานของเกียร์อยู่ 2 แบบก็คือ แบบกัฟเวอร์ เนอร์ัรือแบบกลไก และการควบคมุ ดว้ ยไฟฟ้า ซง่ึ ท้งั สองแบบนี้จะทางานโดยปลดโอเวอรไ์ ดรฟ์ออกในขณะที่มี ความเรว็ ทส่ี งู กว่าความเร็วท่ีกาันดไว้ ดงั แสดงในรปู ท่ี 4.2 รปู ที่ 4.2 กัฟเวอร์เนอรค์ วบคุมการทางานของเกียร์โอเวอรไ์ ดรฟ์ 6

1. ส่วนประกอบของเกียร์โอเวอรไ์ ดรฟ์ ชดุ เกยี รโ์ อเวอร์ไดรฟ์จะประกอบดว้ ยสว่ นที่สาคญั 2 ส่วนด้วยกนั กค็ ือ ชุดแพลนนิทารเี กียร์ และชุดกลไกฟรี วีลลิง่ และกลไกควบคมุ การทางาน 1.1 ชดุ แพลนนิทารเี กียร์ (Planetary Gear Unit) ชดุ แพลนนทิ ารีเกียร์ทีใ่ ชก้ ับเกียร์โอเวอรไ์ ดรฟ์และเกียร์อั์โนมั์นิ ้ันประกอบด้วยรงิ เกยี ร์ัรอื เฟืองใน และพนิ เนียนเกียรท์ ป่ี ระกอบด้วยเฟอื งสาม์ัวทีย่ ูกยดึ ดว้ ยเพลาอยู่ภายใน์วั เรือนแคริเออร์ โดยจะเคลื่อนทไ่ี ป รอบๆ ซันเกียร์ ดงั แสดงในรูปท่ี 4.3 รูปที่ 4.3 ส่วนประกอบของแพลนนทิ ารเี กยี ร์ การทางาน ชดุ เฟืองในแพลนนทิ ารเี กยี รท์ ีป่ ระกอบดว้ ยซนั เกียร์ พเี นยี นเกยี ร์ และรงิ เกียร์ รูปลักษณะของ การทางานในการย่ายทอดกาลงั จะกระทาไดโ้ ดยการยดึ สว่ นใดสว่ นันึ่งดังกล่าวใั้อยู่กับท่ี และใั้สว่ นอื่นัมนุ เคลอ่ื นที่ จะกลา่ วยึงการทางานดัง์่อไปน้ี 1) ลดความเร็ว เมื่อยึดซันเกยี รใ์ ั้อยกู่ ับท่ี ริงเกียร์จะเป็นชุดขับเคลื่อนัมุนไปในทิศทาง์ามเข็มนาฬกิ า ซงึ่ จะทาใั้พีเนียนเกยี รั์ มนุ เคล่ือนที่ไปรอบๆ ซันเกยี รช์ ้าลง ดว้ ยเั์ุน้ีการัมนุ ของชดุ แพลนนทิ ารีเกียรจ์ งึ มี ความเร็วลดลง ดงั แสดงในรูปที่ 4.4 7

รูปท่ี 4.4 การทางานของแพลนนิทารเี กยี รเ์ มื่อมีความเร็วลดลง 2) การเพิ่มความเร็ว โดยการยึดวันเกียรใ์ ัอ้ ยู่กับท่ี ชุดแคริเออรจ์ ะเป็นัน่วยขับัมุนเคลื่อนท่ีไป์ามเขม็ นาฬิกา ทาใั้พเี นียนเกียร์ัมุนเคลอ่ื นที่ไปรอบๆ ซันเกียร์ ดังนัน้ รงิ เกยี รก์ จ็ ะัมนุ เคล่อื นที์่ าม ทาใั้มีความเรว็ เพ่ิมมากข้นึ เป็นสาเั์ุใั้ความเรว็ ของชดุ แพลนนิทารเี กยี ร์นั้นมคี วามเร็วสงู ขึ้น ดังแสดงในรูปที่ 4.5 รปู ที่ 4.5 การทางานของแพลนนทิ ารเี กียรเ์ ม่ือมีความเรว็ เพิ่มข้ึน 8

3) การหมุนถอยกลบั ชดุ แครเิ ออร์ของพเี นียนเกียรจ์ ะยูกยดึ ใั้อยกู่ บั ท่ี ซนั เกยี ร์จะทาัน้าท่ขี บั เคล่ือน โดยจะ ัมนุ เคลื่อนท่ีไปในทศิ ทาง์ามเข็มนาฬกิ า ด้วยเั์ุน้จี งึ ทาใั้ชดุ แครเิ ออร์ัมนุ เคล่อื นท่ีไปในทศิ ทางทวนเข็ม นาฬิกา เชน่ เดยี วกบั ริงเกียรซ์ ึ่งจะัมุนเคลื่อนท่ีทวนเขม็ นาฬกิ าเชน่ กัน ใน์าแันง่ นจ้ี ะทาใั้ชุดแพลนนิมารีเกยี ร์ ัมนุ เคลอ่ื นที่ยอยัลงั เปน็ ผลใัร้ ิงเกียร์ยกู ลดความเร็วลง ดังแสดงในรปู ท่ี 4.6 รปู ที่ 4.6 การทางานของแพลนนิทารเี กยี รเ์ ม่ือัมนุ ยอยัลัง 4) การขบั เคล่ือนโดยตรง ยา้ ทาการล็อคซันเกียร์และแครเิ ออร์เขา้ ดว้ ยกนั การส่งย่ายกาลังงานของชุดแพ ลนนิทารีเกียรจ์ ะทาใั้ความเรว็ ของเพลารบั กาลังและเพลาส่งกาลงั มีความเรว็ ท่ีเท่ากัน นั่นกค็ ือความเร็วท่ีสง่ ผ่าน แพลนนทิ ารเี กียร์จะไมเ่ ปลีย่ นแปลง ทาใั้มีอั์ราทดเทา่ กับ 1 ์่อ 1 ดังแสดงในรปู ที่ 4.7 รูปท่ี 4.7 การขบั คล่ือนโดย์รงของชดุ เกียรโ์ อเวอร์ไดรฟ์ 9

5) การสง่ ถ่ายกาลังงานของแพลนนทิ ารีเกยี รใ์ นชดุ เกียร์โอเวอรไ์ ดรฟ์ ภายในของชุดเกียรโ์ อเวอร์ไดรฟ์ ริงเกยี ร์ จะยดึ อยู่กบั เพลาส่งกาลงั ของเกยี ร์โอเวอร์ไดรฟ์ พีเนยี นเกยี รก์ ับแคริเออรจ์ ะสวมอยู่กับสไปลน์ของเพลาสง่ กาลงั ของกระปุกเกยี ร์ ซนั เกยี รจ์ ะยูกล็อคใั้คงทั่ี รือัมุนเคล่อื นที่ แ์ย่ ้ายูกล็อคใั้อยกู่ ับที่ รงิ เกียร์จะยูกบังคบั ใัั้ มุน เคลอื่ นทเี่ รว็ กว่าเพลาส่งกาลังของกระปุกเกยี ร์ น่ันแสดงวา่ เพลาส่งกาลงั งานของเกยี รโ์ อเวอรไ์ ดรฟจ์ ะัมุนเร็วกว่า เพลาส่งกาลังของกระปุกเกยี รแ์ บบธรรมดา ดังแสดงในรปู ท่ี 4.8 รปู ที่ 4.8 การส่งยา่ ยกาลังของแพลนนิทารีเกยี ร์ 1.2 กลไกฟรวี ีลลิ่ง (Freewheeling Mechanism) กลไกฟรวี ีลลงิ่ ประกอบเชื่อม์่อการทางานกันระัวา่ งเพลาสองเพลา ชุดเพลาท้งั สองจะเช่ือม์่อกนั อยู่ ระัวา่ งปลอก์ัวในและ์วั นอกของลกู ปนื โรลเลอร์ ซึง่ บางทีเรยี กว่า กลไกโอเวอร์รันนงิ่ คลั์ช์ (overrunning clutch mechanism) ดงั แสดงในรูปท่ี 4.9 รูปที่ 4.9 ์าแันง่ ์ดิ ์ัง้ และส่วนประกอบของกลไกฟรวี ลี ลงิ่ คลั์ช์ 10

การทางาน ชุดโอเวอร์รนั นิ่งคลั์ชน์ เ้ี กิดจากการทางานของเพลาสองเพลาและลูกปืนโรลเลอร์ดังน้ีคือ (ดรู ปู ท่ี 4.10 ประกอบ) เม่ือเพลา A ส่งแรงบดิ ผ่านการเชอื่ ม์อ่ ัรือโอเวอร์รันนิ่งคลั์ช์ (คลั์ชท์ างเดยี ว) คล์ั ช์จะทาัน้าทีส่ ง่ ย่ายแรงบิดทาใัเ้ พลา B ัมุนเคล่อื นท่ีไปด้วยความเรว็ ทีเ่ ท่ากบั เพลา A แ์อ่ ยา่ งไรก์็ าม ย้าเพลา A ัมุนช้าลง ัรอื ัยดุ ัมนุ กจ็ ะทาใั้เพลา B ก็จะทาใั้เพลา B ัมุนเคลือ่ นท่ีเรว็ สูงขึน้ กวา่ เพลา A จากสาเั์ุน้คี ลั์ชจ์ งึ ์ัด การัมนุ ของเพลาทั้งสองท่ัี มุนควบคู่กันออกไปและยอมใั้เพลา B ัมนุ เร็วกวา่ เช่นเดียวกบั ชดุ เกียรโ์ อเวอร์ไดรฟ์ ของรย เพลา A จะ์่ออย่กู ับเพลาส่งกาลงั ของกระปุกเกยี ร์ ส่วนเพลา B จะ์อ่ ไปยังเพลากลาง เม่ือเคร่ืองยน์ส์ ่ง กาลงั ไปยังโอเวอร์รันน่ิงคล์ั ช์ซ่ึงทาัน้าทีเ่ ป็นคล์ั ช์ขบั เคล่ือนใัเ้ พลา A และเพลา B ัมุนด้วยความเรว็ ทีเ่ ท่ากัน แ์เ่ มอ่ื ผู้ขับข่ีรยยน์ผ์ อ่ นคันเร่งใัเ้ ครื่องยน์ม์ คี วามเรว็ ท่ีชา้ ลง เพลา B กจ็ ะัมุนเร็วกวา่ เพลา A เปน็ เั์ใุ ั้ รยยน์์เคล่อื นทีไ่ ปดว้ ยความเรว็ ของเคร่ืองยน์์ เปน็ ผลมาจากการทางานของกลไกฟรีวลี ล่งิ ในเกียรโ์ อเวอร์ไดรฟ์ รปู ท่ี 4.10 การทางานของกลไกฟรีวลี ลิ่ง การทางาน กลไกโอเวอรร์ ันนง่ิ คล์ั ช์มกี ารทางานดังน้ี ในรปู ท่ี 4.11 (ก) เมื่อปลอกดา้ นในยกู ขับใั้ัมุน ก็จะทาใัป้ ลอกด้านนอกยูกขับใัั้ มุน์ามไปดว้ ย ความเร็วที่เทา่ กนั ทัง้ นเี้ นื่องจากลกู ปืนโรลเลอร์ที่อยู่ระัว่าปลอกทงั้ สองยูกเบียด์ัวกลง้ิ ขึ้นจนยึงจุด์าแัน่งที่ สูงสุดของลูกเบ้ียวปลอกด้านใน ทาใัเ้ กิดแรงเบยี ดอัด์ัวของปลอกท้งั สอง ด้วยเั์ุนจ้ี งึ ทาใัป้ ลอกดา้ นนอกยูก แรงเบยี ดของโรลเลอรบ์ งั คบั ใัเ้ คลอื่ นที่์ามปลอกด้านใน เป็นผลใั้โอเวอร์รันนง่ิ คลั์ช์เกิดการขับเคลอ่ื นใน ลักษณะท่ีเปน็ เพลาเดียวกนั อยา่ งไรก็์าม ยา้ ปลอกด้านในมีความเรว็ ที่ช้าลงัรือัยดุ การเคลื่อนท่ี ปลอกดา้ นนอกกจ็ ะัมนุ เคลอื่ นท่ี เรว็ กว่า สาเั์เุ น่อื งมาจากลูกปืนโรลเลอร์ัมนุ กลง้ิ เคล่ือนที่ลงไปในจดุ ์าแันง่ ท์่ี ่าสดุ ของลูกเบี้ยว จงึ ทาใั้ 11

ลูกปืนโรลเลอร์ไม่เกดิ แรงเบยี ดข้ึนกับปลอกทั้งสอง เปน็ เั์ุใั้ปลอกด้านนอกัมนุ เคลื่อนทเี่ ปน็ อิสระเร็วขึ้น ดงั แสดงในรูปท่ี 4.11 (ข) แ์ใ่ นทานองเดียวกนั เม่ือปลอกดา้ นในมคี วามเร็วเพิ่มข้ึนอีกครัง้ ลกู ปนื โรลเลอร์ก็จะเคลื่อน์วั ไปใน ์าแัน่งเดิม ปลอกดา้ นนอกและปลอกด้านในกจ็ ะเคลื่อนทีไ่ ปดว้ ยความเรว็ ทเี่ ทา่ กนั อีกครง้ั รูปท่ี 4.11 การทางานของกลไกฌอวเวอร์รนั นิ่งคล์ั ช์ 2. การทางานของชดุ เกยี รโ์ อเวอรไ์ ดรฟ์ การทางานของชิน้ ส่วนชุดเกียรโ์ อเวอรไ์ ดรฟ์จะทางานสัมพนั ธก์ ัน โดยการสง่ กาลังงานผ่านใั้ขับโดย์รงจาก เพลาส่งกาลังของกระปุกเกียรผ์ า่ นเกยี ร์โอเวอร์ไดรฟ์ เพลาสง่ กาลังของเกยี รโ์ อเวอร์ไดรฟซ์ ่ึงมกี ลไกโอเวอร์รนั น่ิง คล์ั ชั์ รือฟรีวลี ลิ่งเพื่อเปล่ียนความเรว็ ของเพลาท้ังสองใั้เท่ากนั ัรือแ์ก์่างกัน ดงั นัน้ การทางานของชดุ เกียรโ์ อ เวอร์ไดรฟจ์ ึงมขี นั้ ์อนการทางานดังน้ี 1) ตาแหนง่ การเลื่อนเข้าโอเวอรไ์ ดรฟ์ โอเวอร์ไดรฟจ์ ะยกู เลื่อนเขา้ ทางานโดย์รงได้น้นั ความเรว็ ของเกยี ร์โอ เวอร์ไดรฟ์กับความเร็วของรยยน์ใ์ นขณะเคลื่อนทจี่ ะ์อ้ งมีความเรว็ ทเ่ี ท่ากัน ดังน้ันผ้ขู บั ขรี่ ยยน์จ์ ึง์้องผอ่ น คนั เรง่ จนยงึ ความเรว็ ท่ีสามารยเลือ่ นเข้าโอเวอร์ไดรฟ์ได้ (ความเรว็ ประมาณ 25 ยึง 30 กิโลเม์ร์อ่ ชว่ั โมง) กฟั เวอร์เนอรส์ วิ์ชใ์ นชุดควบคุมการเลื่อนเกยี รโ์ อเวอร์ไดรฟ์จะยูกเลื่อนดนั ใั้ันา้ ทองขาวปดิ ทาใัก้ ระแสไฟฟ้า จากแบ์เ์อร่ีไัลผา่ นไปยังโซลนิ อยด์ เปน็ เั์ใุ ัโ้ ซลนิ อยดด์ นั แกนบังคบั เลอ่ื นข้นึ เข้าในรอ่ งบากของแผ่น ควบคมุ ซันเกยี ร์ แ์่อย่างไรก็์าม แกนบังคบั การลอ็ คซนั เกียร์จะยูกยึดใัั้ า่ งออกไปโดยแัวนล็อค ซ่ึงแัวนล็อคนี้ จะประกอบอยู่บนแผ่นควบคุมซนั เกียร์อย่างัลวม สามารยเคลอื่ นควั ได้ประมาณ 2 ยึง 3 องศาใน์าแัน่งทิศทาง ใดกไ็ ด้ ดงั แสดงในรูปท่ี 4.12 (ก) 12

ในขณะที่ผูข้ ับข่ีผอ่ นคนั เร่ง กลไกโอเวอร์รันนิ่งคลั์ชจ์ ะทางาน ทาใัเ้ พลาส่งกาลงั ออกจากเกียรโ์ อเวอร์ไดรฟ์ัมนุ เร็วกว่าเพลาสง่ กาลงั ของกระปุกเกียร์ ทาใั์้ าแัน่งของซันกยี ร์ัมนุ กบั ทิศทางและชา้ ลง จากการท่ีซนั เกียร์ัมนุ กลับทาง ก็จะทาใัแ้ ัวนล็อคเล่ือน์ัวไปประมาณ 1 ยงึ 2 องศา จากสาเั์ุน้ีแกนบังคับจะเคลื่อน์วั เล่ือนเข้าร่อง ยัดไปของเฟืองล็อคซนั เกยี ร์ใั้อยใู่ น์าแันง่ คงท่ี ดังแสดงในรูปท่ี 4.12 (ข) รูปที่ 4.12 ์าแัน่งการทางานของเฟืองลอ็ คซันเกยี ร์ แัวนล็อค และแกนบงั คับล็อคซันเกียร์ แ์่เมือ่ ผู้ขบั ข่ีเัยียบคันเร่งอีกครงั้ ความเรว็ ของรยจะเพ่ิมข้ึนจากการท่ีเกียร์ของรยอยูใ่ น์าแัน่งโอเวอร์ไดรฟ์ ซ่ึง เป็นผลมาจากซนั เกยี ร์ยกู ล็อค กาลังงานจงึ สง่ ผา่ นแครเิ ออร์และพเี นยี นเกยี ร์ ทาใั้พีเนียนเกยี รั์ มุนเคล่ือนที่ไป รอบๆ ซนั กยั ร์ ริงกียรท์ ่ียดึ อยู่กับเพลาสง่ กาลงั ของกระปุกเกียร์ ดงั แสดงในรปู ที่ 4.13 หมายเหตุ ในสภาวะการทางานใน์าแัน่งเขา้ โอเวอร์ไดรฟ์ กลไกโอเวอรร์ นั น่ิงคลั์ชจ์ ะัมนุ เคล่ือน์วั เป็น อสิ ระ 2) การปลดโอเวอร์ไดรฟ์ออก เมอื่ ์้องการปลดการทางานของโอเวอร์ไดรฟ์ เพียงแ์่ผขู้ บั ขร่ี ยเัยยี บคันเร่ง ก็ จะทาใั้แปน้ เัยยี บคนั เรง่ ไปบังคับคิกดาวน์สว์ิ ช์ (kick-down switch) ท่เี กยี ร์โอเวอร์ไดรฟ์ทางาน รปู ท่ี 4.13 ์าแัน่งการเขา้ โอเวอรไ์ ดรฟ์ 15

การทางานของคิกดาวนส์ วิ์ชจ์ ะทาใัเ้ กิดปฏิกิริยาขึ้น 2 ประการด้วยกันคือ 1) ทาใัว้ งจรโซลินอยดเ์ ปิด 2) คิกดาวนส์ ว์ิ ชจ์ ะ์ัดการทางานในช่วงการขับเคลือ่ นช่ัวขณะ สาเั์มุ าจากสว์ิ ช์นี้จะทาใัส้ วิ์ช์จุดระเบดิ เปดิ เป็นการปอ้ งกนั เครอื่ งยน์์ไม่ใั้สง่ กาลังงานไปยังเกยี ร์ ทาใั้ความเรว็ ของเคร่ืองยน์์ัมุนชา้ ลง แรงขับของพี เนยี นเกยี ร์ที่ซนั เกียรจ์ ะัมดไปในทนั ที แกนบงั คบั ล็อคซนั เกยี รจ์ ะยูกดึงกลับดว้ ยแรงสปริงโซลินอยดท์ าใัเ้ ฟือง ลอ็ คซันเกยี ร์และซันเกยี รเ์ คล่ือนทเ่ี ป็นอสิ ระ เมื่อแกนบังคับลอ็ คซนั เกยี รเ์ คล่อื น์ัวยึง์าแันง่ เดิมเป็นผลใั้วงจร การทางานของระบบจดุ ระเบิด์่อวงจร เครอื่ งยน์จ์ ะเร่ิมทางานอีกครงั้ และซนั เกียร์จะไม่ยกู ล็อค จงึ เปน็ การส่ง กาลังงานขบั เคลอ่ื นโดย์รง จากขัน้ ์อนการทางานท้ังัมดน้ีจะสามารยกระทาได้อยา่ งรวดเรว็ และเม่ือ์้องการเข้า โอเวอรไ์ ดรฟ์อีกครง้ั ผขู้ ับข่กี ็เพยี งแ์ผ่ ่อนคันเร่งเพ่ือลดความเรว็ ของรยใัไ้ ด้ความเร็วทย่ี ูกกาันดไว้ ดังแสดงในรปู ท่ี 4.14 รปู ที่ 4.14 การทางานของเกียร์โอเวอร์ไดรฟ์ในการส่งย่ายกาลังเมื่อปลดเกยี รโ์ อเวอรไ์ ดรฟ์ หมายเหตุ คิกดาวนส์ ว์ิ ช์เป็นสวิ์ชท์ ี่์ดิ ์ัง้ อยู่กบั แปน้ เัยยี บคนั เรง่ ของเกยี ร์โอเวอร์ไดรฟ์และเกยี ร์อ์ั โนมั์ิ และมัี นา้ ทเ่ี ปลย่ี นเกียรท์ ี่ความเรว็ สงู ไปยงั เกียร์ความเร็ว์า่ 3) การลอ็ คโดยไมใ่ ช้โอเวอรไ์ ดรฟ์ เมอ่ื ไม่์้องการใชเ้ กียร์โอเวอรไ์ ดรฟ์ ผู้ขับขี่รยยน์์เพยี งแ์ด่ ึงปมุ่ ควบคุมท่ี ์ดิ ์้งั อยู่ท่แี ผงันา้ ปัดรยยน์์ ทาใัก้ า้ นควบคุมการบงั คบั ยูกดนั ใัเ้ ปลย่ี นทิศทาง ดันใั้แผ่นควบคุมซนั เกียร์ 16

และซนั เกยี ร์ยกู เล่ือนและเคลื่อน์ัวไปทางแครเิ ออรแ์ ละพีเนยี นเกยี ร์ ฟนั เฟืองของซนั เกียรจ์ ะขบกบั เฟืองของพี เนยี นเกยี ร์ เปน็ เั์ุใัช้ ุดเฟืองท้ังสองยูกล็อคเข้าดว้ ยกัน ภายใ์้สภาวะการทางานน้ซี นั เกยี รแ์ ละพเี นยี นเกยี รจ์ ะ ัมุนเคลือ่ นที่ไปด้วยกัน จงึ ไม่ทาใั้เกดิ การัมนุ ท่เี ร็วกว่านไ้ี ด้ และนอกจากน้ีแลว้ ก้านควบคุมบงั คับยังทาใั้สวิ์ช์ ไฟฟา้ ์ดั วงจรกัฟเวอร์เนอร์และโซลีนอยดอ์ อกจากกนั ดังแสดงในรูปที่ 4.15 รูปที่ 4.15 ์าแัน่งการล็อคโดยไม่ใช้โอเวอร์ไดรฟ์ 3. อุปกรณค์ วบคมุ การทางานของเกียร์โอเวอรไ์ ดรฟ์ดว้ ยไฟฟา้ อุปกรณ์ควบคุมการทางานของเกียร์โอเวอร์ไดรฟ์ดว้ ยไฟฟา้ (overdrive electric control) มใี ช้กนั อยัู่ ลาย แบบ ซงึ่ แ์่ละแบบจะมีจุดประสงค์ในการทางานทเี่ ัมือนกันกค็ อื ทาใั้โซลินอยดส์ ว์ิ ช์ทางานเมื่อรยมีความเร็วท่ี สามารยเลอื่ นเขา้ โอเวอร์ไดรฟ์ได้ โดยจะ์ัดวงจรการทางานของระบบจุดระเบิด ในขณะเดียวกนั ก็จะ์ัดวงจรโซลี นอยด์เม่ือคิกดาวนส์ ว์ิ ชย์ ูก์่อและผขู้ ับขีม่ ีความ์้องการที่จะเข้าโอเวอร์ไดรฟ์ ดงั แสดงในรปู ที่ 4.16 17

การทางาน เมื่อผู้ขับข่มี ีความ์้องการทีจ่ ะเล่ือนเข้าเกียร์โอเวอรไ์ ดรฟ์ กส็ ามารยกระทาได้โดยการดนั ป่มุ ควบคุม การทางานทแี่ ผงันา้ ปัด ซงึ่ ก็จะทาใั้กัฟเวอร์เนอร์สว์ิ ชเ์ ลื่อนเขา้ ์่อกัยโซลนี อยดร์ ีเลย์ เม่อื รยมีความเรว็ ที่พรอ้ ม จะเข้าโอเวอร์ไดรฟ์ และผู้ขบั ขผ่ี อ่ นคันเรง่ กระแสไฟฟ้าจากแบ์เ์อร่ีจะทาใัโ้ ซลีนอยด์สง่ กาลังงานไปยงั แกน บงั คับลอ็ คซันเกียร์ใั้เลือ่ นเข้าร่องของแผน่ ล็อคซนั เกียร์ และเมอื่ ์อ้ งการทจ่ี ะปลดโอเวอร์ไดรฟ์ออก กเ็ พียงแ์่ เัยียบแปน้ คันเรง่ ลงไปอีกคร้ังอย่างเ์็มท่ี เป็นสาเั์ใุ ั้ัน้าทองขาวทีค่ ิกดาวนส์ ว์ิ ช์์ ัวบนแยกออกมาสมั ผสั กับ ันา้ ทองขาว์วั ลา่ ง ทาใัว้ งจรของคอลย์ จุดระเบิดลงกราวด์ ระบบจดุ ระเบิดกจ็ ะัยุดการทางานชว่ั ขณะัน่ึง และ เครื่องยน์์จะัยดุ ส่งกาลังเช่นกนั ความเรว็ ของรยจะลดลงทันที กลไกควบคมุ แกนบังคับล็อคซนั เกยี รจ์ ะอย่ใู น ์าแัน่งปลดล็อคและทาใัั้ นา้ ทองขาวในโซลนี อยดส์ ว์ิ ช์แยกออกจากกนั ทาใัว้ งจรไฟฟา้ ไม่ลงกราวด์ วงจรจุด ระเบิดก็จะทางาน์ามปก์ิ ดังแสดงในรปู ที่ 4.16 ซ่ึงเปน็ วงจรไฟฟา้ ควบคุมการทางานของเกยี รโ์ อเวอร์ไดรฟ์ รูปที่ 4.16 วงจรไฟฟา้ ควบคมุ การทางานของเกยี รโ์ อเวอรไ์ ดรฟ์ 18

ใบกจิ กรรมที่ 1 ชื่องาน : กจิ กรรม์อบคายาม เรือ่ ง สว่ นประกอบและัลกั การทางานของชุดเกยี รโ์ อเวอร์ไดรฟ์ จดุ ประสงค์พ่ึงปฏบิ ัติ : 1. บอกสว่ นประกอบของชดุ แพลนนทิ ารเี กียร์ไดอ้ ย่างยูก์อ้ ง 2. บอกส่วนประกอบของกลไกฟรวี ิลลง่ิ ได้อย่างยูก์้อง 3. อธิบายการทางานของชดุ เกียร์์าแันง่ การเล่ือนเข้าโอเวอรไ์ ดรฟไ์ ด้อยา่ งยกู ์้อง คาชแี้ จง : ทาเคร่ืองัมาย  ัน้าข้อทยี่ ูก และเครอ่ื งัมาย  ันา้ ข้อที่ผิด …………….. 1. ชดุ เกียรโ์ อเวอรไ์ ดรฟซ์ ่งึ เป็นอปุ กรณ์พิเศษท่์ี ิด์้ังกบั รยยน์์ทาันา้ ทเี่ พิ่มความเรว็ ใัก้ บั เพลาส่ง …………….. กาลังใั้มีความเร็วท่ีมากกว่าความเรว็ ของเพลาคลั์ช์ …………….. 2. ปัจจบุ ันเกยี ร์โอเวอร์ไดรฟ์นยิ มใช้กบั รยยน์์ท่ใี ชเ้ กยี รแ์ บบกระปุกเกียร์ธรรมดา ……………… …………….. 3.์ามปก์แิ ลว้ เกียร์โอเวอร์ไดรฟจ์ ะทางานที่ความเร็วของรยที่์ัง้ ไว้ทคี่ วามเร็ว 30 ยึง 40 กโิ ลเม์ร …………….. ์อ่ ชวั่ โมง ……………… 4. อปุ กรณ์ควบคุมการทางานของเกียรโ์ อเวอร์ไดรฟ์มอี ยู่ 2 แบบ …………….. …………….. 5. ชดุ แพลนนทิ ารีเกยี รใ์ นเกยี ร์โอเวอร์ไดรฟ์ประกอบดว้ ย ริงเกยี ร์ และ พีเนยี นเกยี ร์ …………….. 6. กลไกฟรวี ลี ลงิ่ ทาันา้ ท่เี ช่อื ม์อ่ การทางานระัวา่ งเพลาสองเพลา 7. การปลดโอเวอรไ์ ดรฟ์ออกสามารยกระทาไดโ้ ดยเัยียบเบรก 8. คิกดาวนส์ วิ์ชท์ าัน้าที่์ดั การทางานในช่วงการขับเคล่อื นช่วั ขณะ 9.กา้ นล็อคัรือเดือยลอ็ คซันเกยี ร์ทาัน้าท่ีล็อคซันเกียร์ใั้ัมุนไปในทิศทางสวนทางกัน 10. การเลอ่ื นเข้าเกยี ร์โอเวอร์ไดรฟ์จะ์อ้ งใช้ความเรว็ ของรยยน์์ 25 ยึง 30 กิโลเม์ร์่อชว่ั โมง 19

ใบความรู้ท่ี 2 4. การถอดและประกอบเกียร์โอเวอรไ์ ดรฟ์ เกียรโ์ อเวอร์ไดรฟส์ ามารยยอดและประกอบเพื่อ์รวจสอบชิ้นสว่ นได้โดยไมจ่ าเป็น์้องยอดกระปุกเกยี ร์ เนือ่ งจากมแี ผ่นอะแดปเ์อร์เชื่อม์อ่ กั้นระัวา่ งชุดเกยี รท์ ง้ั สองใัแ้ ยกออกจากกัน 4.1 การถอดเกียร์โอเวอร์ไดรฟ์ การยอดเกยี รโ์ อเวอร์ไดรฟส์ ามารยปฏิบ์ั ไิ ด้์ามขั้น์อนดัง์่อไปน้ี 1) ยอดกัฟเวอรเ์ นอร์ของเกยี ร์โอเวอร์ไดรฟ์และเฟืองขบั วดั ความเร็วของรยยน์์ท่ขี บอยู่กบั เพลาส่งกาลัง ของเกยี ร์โอเวอร์ไดรฟ์ 2) คลายโบล์์ยดึ ชุดเกียร์โอเวอร์ไดรฟ์กบั กระปกุ เกียร์ 3) ยอดสลกั ล็อคเพลาเล่ือนเกียร์และก้านควบคมุ การบังคบั เลอ่ื นเกยี ร์ ดังแสดงในรูปท่ี 4.17 รูปที่ 4.17 ยอดสลักลอ็ คเพลาเลอ่ื นเกยี ร์และกา้ นควบคมุ การบังคับเลอ่ื นเกยี ร์ 4) ยอดแัวนลอ็ คเพลาส่งกาลงั ของเกยี รโ์ อเวอร์ไดรฟ์ ดังแสดงในรปู ท่ี 4.18 รูปที่ 4.18 ยอดแัวนล็อคเพลาส่งกาลังของเกยี รโ์ อเวอร์ไดรฟ์ 20

5) ยอดเรือนเกียรโ์ อเวอรไ์ ดรฟ์ โดยใชค้ ้อนพลาส์กิ เคาะที่เพลาสง่ กาลังของเกยี ร์โอเวอร์ไดรฟ์และดึง์วั เรอื น ออก ดังแสดงในรูปที่ 4.19 (ไมค่ วรยอดแผน่ อะแดปเ์อร์ที่ยดึ กบั ชดุ กระปกุ เกียร์ เพราะจะทาใัช้ ดุ เกียร์โอเวอร์ ไดรฟแ์ ละลกู ปนื โรลเลอร์ัลุดออกมาพรอ้ มกับ์ัวเรือน) รปู ที่ 4.19 ยอดเรือนเกียร์โอเวอรไ์ ดรฟ์ 6) ยอดชุดเพลาส่งกาลงั ของเกยี รโ์ อเวอร์ไดรฟ์ออกอยา่ งระมดั ระวัง และใช้มือรองรบั ลูกปืนโรลเลอร์ ดัง แสดงในรปู ที่ 4.20 รูปท่ี 4.20 ยอดชดุ เพลาสง่ กาลังของเกยี รโ์ อเวอร์ไดรฟ์ออก 21

7) ยอดแัวนลอ็ คริงเกยี ร์ ดงั แสดงในรปู ที่ 4.21 รูปท่ี 4.21 ยอดแัวนล็อครงิ เกียร์ 8) ใชไ้ ขควงงดั คลิปล็อค์วั ที่ 1 ด้านัน้าชดุ กลไกโอเวอรร์ นั นงิ่ คล์ั ช์ ดังแสดงในรูปที่ 4.22 รปู ที่ 4.22 งัดคลปิ ลอ็ ค์ัวที่ 1 9) ใชไ้ ขควงงัดคลิปล็อค์ัวที่ 2 ด้านัลังชดุ กลไกโอเวอรร์ นั น่งิ คลั์ช์ ดงั แสดงในรูปท่ี 4.23 22

รูปที่ 4.23 งัดคลิปลอ็ ค์วั ที่ 2 10) ดงึ ชุดแพลนนทิ ารเี กียรแ์ ละชดุ กลไกโอเวอรร์ นั นง่ิ คล์ั ช์ออกพร้อมๆ กันอย่างระมัดระวงั ดังแสดงใน รปู ท่ี 4.24 รปู ท่ี 4.24 ดึงชุดแพลนนิทารเี กียร์และชดุ กลไกโอเวอร์รันน่ิงคล์ั ชอ์ อกพร้อมๆ กนั 11) ยอดเพลารางเลื่อนเกยี ร์ ซันเกยี ร์ และเพลาสง่ กาลงั ออกจากกระปุกเกียร์ ดังแสดงในรปู ที่ 4.25 23

รปู ที่ 4.25 ยอดเพลารางเลื่อนเกยี ร์ ซนั เกียร์ และเพลาสง่ กาลงั 12) คลายโบล์ย์ ดึ โซลีนอยด์ และัมุนชดุ โซลนี อยด์ไปในทิศทาง์ามเขม็ นาฬิกาประมาณ ¼ รอบ เพ่อื ใั้ พลนั เยอรป์ ลดลอ็ คออกจากแกนบงั คับล็อคซันเกยี ร์ จากน้ันใั้ดงึ ออก ดังแสดงในรปู ท่ี 4.26 รปู ท่ี 4.26 คลายโบล์ย์ ึดโซลนี อยด์ 24

13) ดึงแัวนลอ็ คฝาครอบแัวนลอ็ คซนั เกียร์ ดังแสดงในรูปท่ี 4.27 รูปที่ 4.27 ดงึ แัวนลอ็ คฝาครอบแัวนลอ็ คซนั เกียร์ 14) ยอดแัวนลอ็ คและเฟืองล็อคซนั เกียร์ ดังแสดงในรูปที่ 4.28 รูปที่ 4.28 ยอดแัวนลอ็ คและเฟืองล็อคซนั เกียร์ 25

5. การตรวจสอบเกยี รโ์ อเวอร์ไดรฟ์ การ์รวจสอบสภาพของเกยี รโ์ อเวอรไ์ ดรฟส์ ามารยทาการ์รวจสอบได้ดงั น้ี 1) ์รวจสอบสภาพการสึกัรอ การบิ่นของฟนั เฟืองแพลนนทิ ารเี กยี รแ์ ละเพลาขับ จะ์้องัมุนได้อยา่ งคลอ่ งไม่ ์ิดขดั 2) ์รวจสภาพของลกู ปนื โรลเลอร์ของชดุ กลไกโอเวอร์รันนิง่ คลั์ช์ จะ์อ้ งัมุนได้คล่องไม่์ดิ ขดั ผวิ ันา้ ของดุม ลูกเบยี้ วโรลเลอร์จะ์้องเรยี บไมม่ รี อยขูดขดี จากการเบียด์ัวของลกู ปนื โรลเลอร์ 3) ยึดมุมลกู เบีย้ วโรลเลอรแ์ ละัมุนปลอกดา้ นนอกของลกู ปนื โรลเลอรไ์ ปในทิศทางทวนเขม็ นาฬิกา และเม่ือ ปล่อยจะ์้องัมนุ กลับคนื ใน์าแัน่งเดมิ อยา่ งรวดเรว็ ย้ามันไมส่ ามารยัมนุ กลบั คืนได์้ ามปก์ิ ใัเ้ ปลีย่ นสปรงิ ใัม่ ดังแสดงในรูปท่ี 4.29 รูปที่ 4.29 ยดึ มมุ ลูกเบย้ี วโรลเลอร์ 26

4) บบี ปลายแัวนลอ็ คไปใน์าแัน่งล็อค มันจะ์้องล็อคไม่ใัเ้ ฟืองล็อคซนั เกียรั์ มนุ เคล่อื น์ัวได้ ดังแสดงในรปู ท่ี 4.30 รูปที่ 4.30 บีบปลายแัวนล็อคไปใน์าแัน่งล็อค 5) ยึดเฟอื งล็อคซันเกยี ร์ด้วยปากกา และใชส้ ปริงสเกลดึง์รวจสอบความแข็งของแัวนลอ็ คและเทยี บค่าท่ี กาันดไว้ ดังแสดงในรูปท่ี 4.31 รปู ท่ี 4.31 ยึดเฟืองล็อคซนั เกียร์ด้วยปากกา และใชส้ ปริงสเกลดึง์รวจสอบความแขง็ ของแัวนล็อค หมายเหตุ ก่อนทาการ์รวจสอบช้นิ ส่วน์่างๆ ใั้ทาความสะอาดเสียก่อน 27

ใบกจิ กรรมท่ี 2 ชื่องาน : การยอดเกียร์โอเวอรไ์ ดรฟ์ จุดประสงค์พ่ึงปฏิบัติ : 1. สามารยปฏบิ ั์ิงานยอดเกียรโ์ อเวอร์ไดรฟ์ได้ วสั ดุและอุปกรณ์ : 1. ชุดปะแจ 2. คอ้ นพลาส์ิก 3. ไขควง 28

ขนั้ ตอนการปฏบิ ตั ิงาน : ยอดเกียรโ์ อเวอร์ไดรฟ์ ภาพประกอบ ขั้นตอนการปฏิบัตงิ าน ข้นั ตอนที่ 1 ยอดกฟั เวอร์เนอร์ของเกยี ร์โอเวอร์ไดรฟ์และเฟอื งขบั วดั ความเรว็ ของ รยยน์์ทข่ี บอยูก่ บั เพลาสง่ กาลังของเกยี ร์โอเวอร์ไดรฟ์ คลายโบล์ย์ ึด ชดุ เกยี ร์โอเวอรไ์ ดรฟ์กับกระปุกเกยี ร์ และยอดสลักล็อคเพลาเล่อื นเกียร์ และก้านควบคมุ การบงั คบั เลือ่ นเกยี ร์ ขน้ั ตอนที่ 2 ยอดแัวนล็อคเพลาส่งกาลงั ของเกยี รโ์ อเวอร์ไดรฟ์ ขน้ั ตอนท่ี 3 ยอดเรือนเกียร์โอเวอร์ไดรฟ์ โดยใชค้ อ้ นพลาส์ิกเคาะท่เี พลาส่งกาลัง ของเกยี ร์โอเวอร์ไดรฟ์และดึง์วั เรือนออก ขัน้ ตอนท่ี 4 ยอดชดุ เพลาส่งกาลังของเกยี ร์โอเวอรไ์ ดรฟ์ออกอย่างระมัดระวัง และใช้ มอื รองรับลูกปืนโรลเลอร์ ข้ันตอนที่ 5 ยอดแัวนล็อคริงเกียร์ 29

ภาพประกอบ ข้นั ตอนการปฏบิ ตั ิงาน ข้ันตอนที่ 6 ใช้ไขควงงดั คลิปลอ็ ค์ัวท่ี 1 ด้านัน้าชุดกลไกโอเวอร์รันน่งิ คล์ั ช์ ขน้ั ตอนที่ 7 ใชไ้ ขควงงดั คลปิ ล็อค์ัวที่ 2 ด้านัลงั ชุดกลไกโอเวอรร์ ันนิง่ คล์ั ช์ ข้นั ตอนที่ 8 ดึงชดุ แพลนนิทารีเกยี ร์และชุดกลไกโอเวอร์รนั นง่ิ คลั์ช์ออกพร้อมๆ กนั อย่าง ระมดั ระวงั ขัน้ ตอนที่ 9 ยอดเพลารางเลื่อนเกยี ร์ ซันเกยี ร์ และเพลาสง่ กาลงั ออกจากกระปุกเกยี ร์ ขั้นตอนท่ี 10 คลายโบล์ย์ ึดโซลนี อยด์ และัมุนชดุ โซลีนอยด์ไปในทศิ ทาง์ามเข็มนาฬิกา ประมาณ ¼ รอบ เพอ่ื ใัพ้ ลันเยอรป์ ลดล็อคออกจากแกนบังคับล็อคซนั เกียร์ จากนัน้ ใั้ดึงออก 30

ภาพประกอบ ขน้ั ตอนการปฏิบัตงิ าน ขัน้ ตอนที่ 11 ดงึ แัวนล็อคฝาครอบแัวนล็อคซันเกยี ร์ ขน้ั ตอนที่ 12 ยอดแัวนล็อคและเฟืองลอ็ คซนั เกียร์ สรุปผลการปฏบิ ตั งิ าน จงสรปุ ผล์ามสาระสาคญั ในจุดประสงค์ขอ้ ที่ 1 .................................................................................................................... ............................................................. ............................................................................................................................. .................................................... ............................................................................................................................................. .................................... .............................................................................................. ................................................................................... 31

ใบกิจกรรมท่ี 3 ชื่องาน : การ์รวจสภาพ วดั ผลและเปรยี บเทยี บเกียร์โอเวอรไ์ ดรฟ์ จดุ ประสงค์พ่ึงปฏบิ ตั ิ : 1. สามารยปฏบิ ั์งิ าน์รวจสภาพเกยี รโ์ อเวอร์ไดรฟ์ได้อย่างยูก์้อง 2. วัดผลเปรยี บเทยี บสภาพเกยี ร์โอเวอร์ไดรฟ์ได้อยา่ งยูก์้อง วสั ดแุ ละอุปกรณ์ : 1. ปากกาจบั งาน 2. สปรงิ สเกล 32

ภาพประกอบ ขัน้ ตอนการปฏบิ ัติงาน : ตรวจสภาพเกยี ร์โอเวอร์ไดรฟ์ ขนั้ ตอนการปฏบิ ัตงิ าน ข้นั ตอนที่ 1 ์รวจสอบสภาพการสึกัรอ การบิน่ ของฟันเฟืองแพลนนิทารเี กยี รแ์ ละเพลาขบั จะ์้องัมุนได้อยา่ งคลอ่ งไม์่ ิดขัด ์รวจสภาพของลูกปนื โรลเลอรข์ องชุดกลไกโอ เวอรร์ นั นิ่งคลั์ช์ จะ์้องัมุนได้คลอ่ งไม่์ดิ ขัด ผิวันา้ ของดุมลูกเบีย้ วโรลเลอร์ จะ์้องเรยี บไม่มีรอยขูดขีดจากการเบยี ด์ัวของลูกปืนโรลเลอร์ และยึดมุมลูก เบี้ยวโรลเลอร์และัมนุ ปลอกด้านนอกของลูกปนื โรลเลอร์ไปในทิศทางทวนเข็ม นาฬิกา และเม่ือปล่อยจะ์้องัมุนกลับคนื ใน์าแันง่ เดิมอยา่ งรวดเร็ว ย้ามันไม่ สามารยัมนุ กลับคนื ได้์ามปก์ิ ใัเ้ ปล่ียนสปริงใัม่ ขนั้ ตอนที่ 2 บีบปลายแัวนลอ็ คไปใน์าแัน่งลอ็ ค มันจะ์้องลอ็ คไม่ใัเ้ ฟืองล็อคซันเกยี ร์ ัมนุ เคลือ่ น์ัวได้ ข้นั ตอนที่ 3 ยึดเฟืองลอ็ คซันเกยี ร์ด้วยปากกา และใช้สปริงสเกลดึง์รวจสอบความแข็งของ แัวนล็อคและเทียบคา่ ที่กาันดไว้ สรปุ ผลการปฏบิ ตั ิงาน จงสรุปผลตามสาระสาคัญในจุดประสงค์ข้อที่ 1 ................................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................................. 33

แบบทดสอบหลังเรยี น 1. ชดุ เกียร์โอเวอร์ไดรฟ์ซง่ึ เป็นอุปกรณ์พิเศษที่์ิด์้ังกับรยยน์์ทาัน้าที่ ............................................................................................................................. ................................................... 2. ปัจจบุ นั เกยี รโ์ อเวอร์ไดรฟ์นยิ มใช้กับรยยน์์ทีใ่ ชเ้ กยี ร์แบบ ............................................................................................................................. .................................................... 3. ์ามปก์แิ ล้วเกยี ร์โอเวอรไ์ ดรฟ์จะทางานท่ีความเรว็ ของรยที่์งั้ ไว้ทค่ี วามเร็ว..........ยึง..........กิโลเม์ร์อ่ ชั่วโมง 4. อปุ กรณ์ควบคมุ การทางานของเกยี รโ์ อเวอร์ไดรฟ์มีอยู่ 2 แบบคือ ............................................................................................................................. ....................................................... ............................................................................................................................. ................................................. 5. ชดุ แพลนนิทารีเกียรใ์ นเกยี รโ์ อเวอรไ์ ดรฟป์ ระกอบด้วย ............................................................................................................................. .................................................... 6. กลไกฟรีวีลลงิ่ ทาันา้ ที.่ ....................................................................................................................................... 7. การปลดโอเวอร์ไดรฟ์ออกสามารยกระทาไดโ้ ดย............................................................................................... 8. คกิ ดาวนส์ วิ์ช์ทาัน้าท่.ี ................................................................................................................... ................... 9. ก้านลอ็ คัรือเดอื ยล็อคซันเกียรท์ าัน้าท.่ี ............................................................................................................ 10. การเลือ่ นเข้าเกียร์โอเวอร์ไดรฟจ์ ะ์อ้ งใชค้ วามเร็วของรยยน์์.............ยงึ .............กโิ ลเม์ร์อ่ ช่วั โมง 34

เฉลย 1. เพม่ิ ความเร็วใั้กับเพลาสง่ กาลงั ใั้มีความเร็วทีม่ ากกวา่ ความเรว็ ของเพลาคล์ั ช์ 2. เกียร์อ์ั โนมั์ิ 3. 48 ยงึ 50 กโิ ลเม์ร์่อช่วั โมง 4. แบบกัฟเวอร์เนอร์ และการควบคมุ แบบไฟฟ้า 5. ริงเกยี ร์ พีเนียนเกยี ร์ 6. เช่ือม์่อการทางานระัว่างเพลาสองเพลา 7. เัยยี บคันเรง่ 8. ์ัดการทางานในช่วงการขับเคลื่อนชัว่ ขณะ 9. ลอ็ คซันเกียร์ไมใ่ ัั้ มนุ ไปในทศิ ทางสวนทางกัน 10. 25 ยงึ 30 กิโลเม์ร์่อชั่วโมง 35