คอมพวิ เตอร์เพื่องานอาชีพ (2001- 121 0001) หน่วยท่ี 3 ระบบปฏบิ ัตกิ าร วิไลวรรณ ศรแี สงอ่อน แผนกวิชาคอมพิวเตอรธ์ รุ กิจ วิทยาลยั เทคนิคลพบรุ ี บทท่ี 3 ระบบปฏิบตั กิ าร
คอมพิวเตอรเ์ พือ่ งานอาชพี (2001- 122 0001) สาระการเรียนรู้ 1. ความหมายของระบบปฏิบตั ิการ 2. หนา้ ท่ีของระบบปฏบิ ตั ิการ 3. การเร่ิมตน้ ใชง้ านระบบปฏิบตั ิการ 4. การจดั การไฟลแ์ ละโฟลเดอร์ 5. การปรับแตง่ ส่วนตา่ ง ๆ แนวคดิ ระบบปฏิบตั ิการ (Operating System : OS) เป็ นโปรแกรมท่ีทาหน้าที่เป็ นผูป้ ระสาน ระหว่างผใู้ ชค้ อมพิวเตอร์ และเครื่องคอมพิวเตอร์ โดยมีจุดประสงค์ คือการจดั เตรียมสิ่งท่ีจาเป็ น ในการประมวลผลแก่ผใู้ ช้ เพื่อให้ความสะดวกสบาย แก่ผใู้ ชแ้ ละมีการใชท้ รัพยากรต่าง ๆ อยา่ งมี ประสิทธิภาพ จุดประสงค์การเรียนรู้ เมื่อศึกษาหน่วยท่ี 3 จบแลว้ ผเู้ รียนสามารถ 1. บอกความหมายของระบบปฏบิ ตั กิ ารได้ 2. บอกหนา้ ท่ขี องระบบปฏบิ ตั กิ ารได้ 3. เริ่มตน้ ใชง้ านระบบปฏิบตั กิ ารได้ 4. จดั การไฟลแ์ ละโฟลเดอร์ได้ 5. ปรับแตง่ ส่วนต่าง ๆ ของระบบปฏิบตั ิการได้ บทที่ 3 ระบบปฏิบตั ิการ
คอมพิวเตอรเ์ พ่ืองานอาชพี (2001- 123 0001) แบบทดสอบกอ่ นเรยี น หนว่ ยที่ 3 คาชี้แจง จงทำเครอ่ื งหมำยกำกบำท ( X ) ลงหน้ำขอ้ ท่ถี กู ต้องท่ีสุดเพียงข้อเดียวในกระดำษคำตอบ 1. ขอ้ ใดคือความหมายของระบบปฏิบตั ิการ ก. ซอฟตแ์ วร์ท่ีทาหนา้ ทเี่ ป็นตวั กลางระหวา่ งฮาร์ดแวร์และซอฟตแ์ วร์ประยกุ ตท์ วั่ ไป ข. ซอฟตแ์ วร์ทท่ี าหนา้ ทีเ่ ป็นตวั กลางระหวา่ งผใู้ ชก้ บั สื่อบนั ทกึ ขอ้ มูล ค. ซอฟตแ์ วร์ทีช่ ่วยใหก้ ารทางานของเคร่ืองคอมพวิ เตอร์มีประสิทธิภาพ ง. ซอฟตแ์ วร์ทใ่ี ชใ้ นการทางานหลกั ของอุปกรณ์ตอ่ พว่ ง 2. ขอ้ ใด ไม่ใช่ หนา้ ทขี่ องระบบปฏบิ ตั ิการ ก. การคานวณและการควบคุมระบบคอมพวิ เตอร์ ข. การควบคุมดูแลอุปกรณ์ ค. การจดั สรรทรพั ยากร ง. การตดิ ต่อกบั ผใู้ ช้ 3. ขอ้ ใดเป็นรูปสญั ลกั ษณ์ของเมาสพ์ อยน์เตอร์สาหรบั คลิกเพอื่ ใชเ้ ลือก ก. ข. ค. ง. 4. ป่ มุ ใชท้ าอะไร ก. ปิ ดแฟ้มขอ้ มูลของเอกสารน้นั ๆ ข. ยอ่ ขนาดหนา้ ตา่ งไปไวท้ ที่ าส์กบาร์ ค. ขยายหนา้ ต่างให้เตม็ หนา้ จอ ง. ปิ ดหนา้ ต่างทกี่ าลงั เปิ ดอยู่ 5. ส่ิงทีใ่ ชส้ าหรบั อา้ งอิงขอ้ มูลหรือโปรแกรม คอื ขอ้ ใด ก. โฟลเดอร์ ข. ไอคอน ค. วนิ โดวส์ ง. ไฟล์ บทที่ 3 ระบบปฏบิ ตั ิการ
คอมพวิ เตอร์เพื่องานอาชพี (2001- 124 0001) 6. ขอ้ ใดคอื ความหมายของการ Format ไดร์ฟไดถ้ ูกตอ้ งทสี่ ุด ก. เป็ นการลบขอ้ มลู ออกท้งั หมด ข. เป็ นการเตรียมพน้ื ทีใ่ หพ้ รอ้ มสาหรับเกบ็ ขอ้ มูล ค. เป็นการทาลายขอ้ มลู ในไดร์ฟใหห้ ายไปใหห้ มด ง. เป็นการดูพ้นื ที่ ๆ ใชไ้ ปแลว้ ในไดร์ฟ 7. ขอ้ ใดเป็นคาสง่ั ในการทาสาเนาไฟลข์ อ้ มูล ก. คลิกเลือกไฟล์ แลว้ คลิกเมนู File -> Copy ข. คลิกเลือกไฟล์ แลว้ คลิกเมนู Edit -> Copy ค. คลิกเลือกไฟล์ แลว้ คลิกเลือกไอคอน ง. คลิกเลือกไฟล์ แลว้ คลิกเลือกคาสงั่ 8. ขอ้ ใดเป็นข้นั ตอนการเปลี่ยนชื่อไฟล์ ก. คลิกเลือกไฟล์ แลว้ คลิกเมนู Edit -> Rename ข. คลิกเลือกไฟล์ แลว้ คลิกขวา เลือกคาสงั่ Edit ค. คลิกเลือกไฟล์ แลว้ คลิกเมนู File -> Rename ง. คลิกเลือกไฟล์ แลว้ คลิกคาสง่ั Rename 9. ตอ้ งการดูตวั อยา่ งของสกรีนเซฟเวอร์ท่ีกาหนด ตอ้ งคลิกเมาส์ท่ปี ่ มุ คาสงั่ ใด ก. Preview ข. Setting ค. Screen saver ง. Wait 10. ขอ้ ใดเป็นไอคอนที่ใชใ้ นการปรับแต่งวนั เดือนปี และเวลา ก. ข. ค. ง. คะแนนเตม็ 10 ทำได้ .....................คะแนน บทที่ 3 ระบบปฏิบัติการ
คอมพิวเตอร์เพอ่ื งานอาชีพ (2001- 125 0001) การวัดและประเมินผล แบบทดสอบกอ่ นเรยี น หน่วยท่ี 3 เกณฑ์กำรให้คะแนน ตอบถูก ไดข้ อ้ ละ 1 คะแนน เกณฑ์กำรประเมนิ ผล ระดบั คุณภำพ เกณฑ์กำรให้คะแนน ดีมาก ทาแบบทดสอบ ไดค้ ะแนน 9 – 10 คะแนน ดี ทาแบบทดสอบ ไดค้ ะแนน 7 – 8 คะแนน พอใช้ ทาแบบทดสอบ ไดค้ ะแนน 5 – 6 คะแนน ปรับปรุง ทาแบบทดสอบ ไดค้ ะแนนนอ้ ยกวา่ 5 คะแนน บทที่ 3 ระบบปฏิบัติการ
คอมพิวเตอรเ์ พ่ืองานอาชพี (2001- 126 0001) 1. ควำมหมำยของระบบปฏบิ ตั กิ ำร ตามพจนานุกรม ศพั ทค์ อมพวิ เตอร์ ไดอ้ ธิบายความหมายของ คาวา่ ระบบปฏิบัติกำร (Operating Systems : OS) เป็ นซอฟตแ์ วร์ที่จดั สรรทรัพยากรตา่ ง ๆ ในระบบรวมท้งั หน่วยความจา เวลาของหน่วยประมวลผล เน้ือที่ว่างของจานบนั ทึกขอ้ มูล และอุปกรณ์รอบนอกต่าง ๆ เช่น เคร่ืองพมิ พ์ โมเดม และจอแสดงผล โปรแกรมประยกุ ตท์ ุกโปรแกรมตอ้ งใชร้ ะบบปฏบิ ตั ิการในการ เข้าถึงทรัพยากรต่าง ๆ ในระบบ ระบบปฏิบัติการเป็ นโปรแกรมแรกที่บรรจุลงบนเครื่อง คอมพิวเตอร์ ระบบปฏิบัติการจะยงั คงอยู่ในหน่วยความจาต่อไปตลอดเวลาหลังจากท่ี ระบบปฏบิ ตั ิการบตู แลว้ ตัวอย่ำงระบบปฏบิ ัตกิ ำร ระบบปฏบิ ตั ิการทน่ี ิยมใชง้ านกนั โดยทว่ั ไป ไดแ้ ก่ ไมโครซอฟทว์ นิ โดวส์ นิยมใชง้ านมากในเคร่ืองไมโครคอมพวิ เตอร์ (ภาพท่ี 3.1) ภำพที่ 3.1 แสดงตวั อยา่ งระบบปฏิบตั ิการไมโครซอฟตว์ นิ โดวส์ บทที่ 3 ระบบปฏิบัติการ
คอมพิวเตอร์เพ่ืองานอาชีพ (2001- 127 0001) แมคโอเอส มีความสามารถสูงและใชง้ านไดง้ า่ ย ออกแบบมาเพอ่ื ทางานกบั เคร่ืองคอมพวิ เตอร์แอปเป้ิ ล (ภาพท่ี 3.2) ภำพที่ 3.2 แสดงตวั อยา่ งระบบปฏิบตั ิการแมคโอเอส (ทม่ี า : http://www.pankajdangi.com) ลีนุกซ์ เป็ นระบบปฏบิ ตั กิ ารทไ่ี ม่มีบริษทั เป็ นเจา้ ของลิขสิทธ์ิสามารถใชง้ านไดฟ้ รี จากเวบ็ (ภาพท่ี 3.3) ภำพที่ 3.3 แสดงตวั อยา่ งระบบปฏิบตั ิการลีนุกซ์ (ทมี่ า : http://ibrahim-ldii.blogspot.com) บทท่ี 3 ระบบปฏิบัตกิ าร
คอมพวิ เตอรเ์ พอ่ื งานอาชีพ (2001- 128 0001) 2. หน้าทข่ี องระบบปฏบิ ตั กิ าร 2.1 กำรติดต่อกบั ผู้ใช้ (User Interface) คือ ผใู้ ชส้ ามารถติดตอ่ หรือควบคุมการทางาน ของเคร่ืองคอมพวิ เตอร์ผา่ นทางระบบปฏิบตั ิการ โดยทรี่ ะบบปฏบิ ตั ิการจะส่งขอ้ ความตอบโตไ้ ปยงั ผใู้ ชเ้ พอ่ื ใหผ้ ใู้ ชป้ ้อนคาสงั่ หรือส่ังการดว้ ยอุปกรณ์รบั ขอ้ มูลต่าง ๆ ทมี่ ีอยู่ ในขณะเดียวกนั กท็ าหนา้ ที่ เป็ นตวั กลางรับคาสั่งจากอุปกรณ์ดงั กล่าว และติดต่อกบั ระบบคอมพิวเตอร์ เพื่อทางานตามท่ีผใู้ ช้ ตอ้ งการต่อไป 2.2 ควบคุมดูแลอุปกรณ์ (Control Devices) ในการใช้งานเครื่องคอมพิวเตอร์ที่มี ระบบปฏิบตั ิการ ผใู้ ชเ้ ครื่องคอมพิวเตอร์อาจไม่จาเป็ นตอ้ งมีความรู้ความเขา้ ใจถึงหลกั การทางาน ภายในเครื่องคอมพิวเตอร์ เนื่องจากระบบปฏิบตั ิการจะมีโปรแกรมยอ่ ยมากมายที่ควบคุมดูแลการ ทางานของอุปกรณ์ต่าง ๆ เพอื่ ใหก้ ารทางานของระบบเป็นไปไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ งและสอดคลอ้ ง 2.3 จัดสรรทรัพยำกร (Resources Management) ทรัพยากร คือ สิ่งท่ีถูกใช้ไป เพอ่ื ให้โปรแกรมดาเนินต่อไป เช่น หน่วยประมวลผล หน่วยความจา อุปกรณ์รับขอ้ มูล อุปกรณ์ แสดงผลขอ้ มูล และแฟ้มขอ้ มูล เช่น การจดั ลาดบั ใหบ้ ริการใชเ้ ครื่องพมิ พ์ การสบั หลีกงานหลาย งานในหน่วยความจาหลกั และการจดั สรรหน่วยความจาหลักให้กบั โปรแกรมท้งั หลาย ดังน้ัน ระบบปฏิบตั ิการจะตอ้ งจดั สรรทรัพยากรเหล่าน้ีเพื่อใหเ้ กิดประโยชน์สูงสุด ถา้ ระบบปฏิบตั ิการ สามารถจกั สรรทรัพยากรใหม้ ีประสิทธิภาพแล้ว การทางานของโปรแกรมตา่ ง ๆ ก็สามารถทางาน ไดร้ วดเร็วและไดป้ ริมาณงานเพม่ิ ข้นึ ดว้ ย 3. การเร่ิมต้นใช้งานระบบปฏบิ ตั ิการ ดงั ทไ่ี ดย้ กตวั อยา่ งมาแลว้ วา่ ระบบปฏิบตั กิ าร มีหลายโปรแกรมท่ีนิยมใชก้ นั ทวั่ ไป แต่ ในท่นี ้ีขอยกตวั อยา่ งการใชง้ านระบบปฏิบตั กิ ารไมโครซอฟตว์ นิ โดวส์ (Microsoft Windows) 3.1 การเข้าสู่ระบบปฏบิ ตั กิ ารไมโครซอฟต์วินโดวส์ เม่ือเปิ ดเคร่ืองคอมพิวเตอร์ ที่ติดต้งั ระบบปฏิบตั ิการไมโครซอฟต์วินโดวส์ไวแ้ ลว้ เครื่องจะเขา้ สู่ระบบปฏิบตั กิ ารไมโครซอฟตว์ นิ โดวส์ ใหโ้ ดยอตั โนมตั ิ บทท่ี 3 ระบบปฏิบตั กิ าร
คอมพิวเตอร์เพ่ืองานอาชีพ (2001- 129 0001) 3.2 การใช้งานเมาส์ (Mouse) เมาส์ เป็ นอุปกรณ์รับข้อมูลอีกชนิดหน่ึง ที่ใช้ในระบบปฏิบตั ิการไมโครซอฟต์ วนิ โดวส์ โดยทว่ั ไป เมาส์จะประกอบดว้ ยป่ มุ สองป่ ุม ไดแ้ ก่ ป่ มุ หลกั (ปกตจิ ะเป็นป่ ุมซา้ ย) หน่ึงป่ มุ และ ป่ ุมรอง (ปกติจะเป็ นป่ ุมขวา) หน่ึงป่ ุม ป่ ุมหลกั คือป่ ุมที่จะใชบ้ ่อยที่สุด เมาส์ส่วนใหญ่จะมี ล้อเล่ือน ระหว่างป่ ุมท้งั สองเพื่อช่วยให้เล่ือนดูเอกสารและเวบ็ เพจได้ง่ายยิ่งข้ึน ในเมาส์บางตวั สามารถกดลอ้ เล่ือนเพอ่ื ใหท้ างานเหมือนเป็นป่ มุ ท่สี าม เมาสท์ ่มี ีประสิทธิภาพสูงอาจมีป่ มุ เพม่ิ เติมที่ สามารถทางานอื่น ๆ ได้ (ภาพท่ี 3.4) ลอ้ เลอ่ื น ป่ มุ รอง (ขวา) ป่ มุ หลกั (ซา้ ย) ภำพที่ 3.4 แสดงส่วนต่าง ๆ ของเมาส์ (ท่ีมา : http://tor-za-za.blogspot.com/) 3.2.1 การจับและการเลื่อนเมาส์ วางเมาส์ไวด้ า้ นขา้ งแป้นพิมพโ์ ดยอยบู่ นพ้ืนผิวท่ี สะอาดและเรียบ เช่น แผน่ รองเมาส์ จบั เมาส์เบา ๆ โดยวางนิ้วช้ีไวบ้ นป่ ุมหลกั และนิ้วหัวแม่มือไว้ ดา้ นขา้ ง เม่ือตอ้ งการเล่ือนเมาส์ ใหเ้ ลื่อนไปชา้ ๆ ในทิศทางที่ตอ้ งการ อยา่ หมุนเมาส์ แต่ใหเ้ มาส์ช้ี ไปด้านหน้าห่างจากตวั เมื่อเล่ือนเมาส์ ตัวช้ี บนหน้าจอจะเล่ือนไปในทิศทางเดียวกัน (ภาพที่ 3.5) ภำพที่ 3.5 แสดงลกั ษณะของการจบั และการเลือ่ นเมาส์ (ท่ีมา : https://sites.google.com/a/web-dan.org) บทที่ 3 ระบบปฏิบตั ิการ
คอมพวิ เตอร์เพ่ืองานอาชพี (2001- 130 0001) 3.2.2 การใช้งานเมาส์ มีลกั ษณะดงั น้ี 1) การช้ีเมาส์ คือ การเคลื่อนที่เมาสไ์ ปยงั ตาแหน่งทีต่ อ้ งการ 2) การคลิกเมาส์ คือ การกดและปล่อยป่ มุ เมาส์ดา้ นซา้ ย 1 คร้ัง 3) การดบั เบิ้ลคลิกเมาส์ คือ การกดและปล่อยป่ มุ เมาส์ดา้ นซา้ ย 2 คร้งั ตดิ กนั 4) การลากเมาส์ คือ การกดป่ ุมเมาสด์ า้ นซา้ ยคา้ งไวแ้ ละลากเมาส์ถึงตาแหน่งท่ี ตอ้ งการ จากน้นั ใหป้ ล่อยป่ ุมเมาส์ 5) การคลิกเมาสข์ วา คือ การกดและปล่อยป่ มุ เมาสด์ า้ นขวา 1 คร้งั 6) การใชล้ อ้ เล่ือน เม่ือตอ้ งการเล่ือนลง ให้หมุนลอ้ ยอ้ นกลบั (เขา้ หาตวั ) เมื่อ ตอ้ งการเล่ือนข้นึ ใหห้ มุนลอ้ ไปขา้ งหนา้ (ออกจากตวั ) 3.3 การใช้งานแป้นพิมพ์ (Keyboard) แป้นพิมพเ์ ป็ นอุปกรณ์รับขอ้ มูล ที่ใช้ในระบบปฏิบตั ิการไมโครซอฟต์วินโดวส์ มีลกั ษณะคลา้ ยแป้นพมิ พข์ องเครื่องพมิ พด์ ีด โดยทวั่ ไปแลว้ จะแบ่งเป็ น 4 กลุ่ม ดงั น้ี 2. แป้นฟังกช์ นั (Function Key) สาหรับทาหนา้ ทีพ่ ิเศษ เช่น F1-F12 1. แป้นตวั อกั ษร เช่น ก ข ค ...ฮ 3. แป้นตวั เลข (Numeric Key) เช่น 0…9, +, -, *, / 4. แป้นควบคุม เช่น ลูกศรต่าง ๆ, Ctrl, Alt, Shift, Enter, Tab, Caps lock, Insert, Delete, Home, End, Page Up, Page Down เป็นตน้ ภำพท่ี 3.6 แสดงส่วนต่าง ๆ ของแป้นพมิ พ์ บทท่ี 3 ระบบปฏบิ ตั ิการ
คอมพวิ เตอรเ์ พื่องานอาชพี (2001- 131 0001) 3.4 การออกจากระบบปฏิบตั กิ ารไมโครซอฟต์วนิ โดวส์ 1. คลกิ ป่ มุ Start 2. คลกิ ป่ มุ Turn off Computer 3. คลกิ ป่ มุ Turn off ระบบจะทาการ ปิดเครื่องใหเ้ องโดยอตั โนมตั ิ ภำพท่ี 3.7 แสดงข้นั ตอนการออกจากระบบปฏิบตั ิการไมโครซอฟตว์ นิ โดวส์ 3.5 การเริ่มระบบใหม่ กรณีท่ีตอ้ งการเร่ิมระบบใหม่ โดยไม่ตอ้ งปิ ดเคร่ืองคอมพวิ เตอร์ ใหค้ ลิกป่ มุ ซ่ึงเมื่อคลิกแล้ว คอมพิวเตอร์จะทาการออกจากระบบปกติแลว้ ทาการเขา้ สู่ระบบกลับมาใหม่ อีกคร้งั เมอื่ Keyboard เสีย สำมำรถใช้โปรแกรมท่ีมำกับ Windows XP มำแก้ขัดก่อนได้ คือ on-screen keyboard โดยไปท่ี start > run พิมพ์ OSK บทที่ 3 ระบบปฏิบัติการ
คอมพิวเตอรเ์ พื่องานอาชพี (2001- 132 0001) 3.6 ส่วนประกอบของระบบปฏิบตั กิ ารไมโครซอฟต์วนิ โดวส์ 3.6.1 เดสก์ ทอป (Desktop) คือ บริ เวณพ้ืนที่หรื อฉากของระบบปฏิบัติการ ไมโครซอฟตว์ นิ โดวส์ เปรียบเสมือนส่วนบนของโต๊ะทางาน ซ่ึงบริเวณน้ีเป็ นส่วนแสดงไอคอน หรือหน้าต่างโปรแกรมที่เปิ ดทางาน และเป็ นส่วนที่ติดต่อกบั ผูใ้ ช้ โดยตรง ซ่ึงแสดงผลใหส้ ามารถ รบั รูไ้ ด้ และผใู้ ชส้ ามารถโตต้ อบการทางานได้ (ภาพท่ี 3.8) ภำพท่ี 3.8 แสดงลกั ษณะของเดสกท์ อปของระบบปฏิบตั ิการไมโครซอฟตว์ นิ โดวส์ 3.6.2 ไอคอน (Icon) เป็ นสญั ลกั ษณ์ภาพเล็ก ๆ ที่แสดงอยบู่ นเดสกท์ อป จะแทน คาสง่ั ที่มกั จะตอ้ งใชง้ านเป็นประจา เพอ่ื ใหเ้ กิดความสะดวกในการเลือกใช้ และสามารถสรา้ งข้นึ ภายหลงั ได้ (ภาพที่ 3.9) ภำพที่ 3.9 แสดงไอคอนต่าง ๆ ท่ีปรากฏอยบู่ นเดสกท์ อป บทท่ี 3 ระบบปฏบิ ตั ิการ
คอมพวิ เตอร์เพอ่ื งานอาชพี (2001- 133 0001) 3.6.3 ทำสก์บำร์ (Taskbar) เป็ นแถบแสดง Start Menu และหากมีโปรแกรมเปิ ด ใชง้ านอยู่ จะแสดงแถบช่ือโปรแกรมให้เห็นท่ีทาสก์บาร์ หากตอ้ งการใชโ้ ปรแกรมใด ให้คลิกที่ แถบช่ือโปรแกรมน้ัน และถา้ มีการปิ ดโปรแกรมท่ีใชง้ านอยู่ แถบของโปรแกรมน้นั จะหายไปจาก ทาสกบ์ าร์ (ภาพท่ี 3.10) ภำพท่ี 3.10 แสดงลกั ษณะของทาสกบ์ าร์ 3.6.4 เมนู Start (Start Menu) ป่ ุม Start เป็ นป่ ุมสาหรับเรี ยก เมนูหลักของระบบ ปฏิบตั ิการไมโครซอฟตว์ นิ โดวส์ ซ่ึงประกอบไปดว้ ย 1) เมนู (Menu) สาหรับเปิ ดเมนูยอ่ ยหรือเรียกใชโ้ ปรแกรมของระบบ ไมโครซอฟตว์ นิ โดวส์ 2) เมนูย่อย (Submenu) สาหรับเปิ ดเมนูยอ่ ยหรือเรียกใชโ้ ปรแกรมต่าง ๆ ที่ ตดิ ต้งั ไว้ 3.6.5 กำรใช้งำนโปรแกรม การเรียกใชง้ านต่าง ๆ ท่อี ยใู่ นเคร่ือง ใหค้ ลิกทปี่ ่ ุม Start แลว้ เล่ือนเมาสไ์ ปที่ All Program จะปรากฏโปรแกรมทม่ี ีอยใู่ นเครื่อง (ภาพท่ี 3.11) ภำพที่ 3.11 แสดงการเรียกใชง้ านโปรแกรมท่เี มนู Start บทที่ 3 ระบบปฏิบตั กิ าร
คอมพิวเตอร์เพอ่ื งานอาชพี (2001- 134 0001) 3.6.6 ป่ ุม Quick Launch เป็ นป่ มุ ลดั ทีใ่ ชใ้ นการเรียกใชง้ านโปรแกรมอยา่ งรวดเร็ว (ภาพที่ 3.12) ภำพท่ี 3.12 แสดงลกั ษณะของป่ มุ Quick Launch 3.6.7 แถบแสดงภำษำ (Language bar) เป็ นแถบท่ีใชแ้ สดงภาษาท่ีกาลงั ใชง้ านอยใู่ น ขณะน้นั คอื แป้นคยี บ์ อร์ดท่ใี ชง้ านขณะน้ีเป็ น ภาษาไทย แสดงเป็น TH หรือ ภาษาองั กฤษ แสดงเป็ น EN (ภาพที่ 3.13) ภำพท่ี 3.13 แสดงลกั ษณะของแถบแสดงภาษา 3.6.8 บริเวณแจ้งประกำศ (Notification area) เป็ นบริเวณที่โปรแกรมต่าง ๆ ใช้ สาหรับแจง้ ขอ้ มูลข่าวสาร หรือสถานะต่าง ๆ ใหก้ บั ผใู้ ชง้ านระบบปฏบิ ตั ิการไมโครซอฟตว์ นิ โดวส์ ไดร้ ับทราบ เช่น มีการเชื่อมตอ่ กบั ระบบเครือข่าย การแจง้ เมื่อมีการสงั่ พมิ พเ์ อกสาร การแจง้ เม่ือ มีการติดต้งั หรือเช่ือมต่อกบั อุปกรณ์ชิ้นใหม่ ภำพท่ี 3.14 แสดงลกั ษณะของบริเวณแจง้ ประกาศ 3.6.9 หน้าต่าง (Windows) โปรแกรมต่าง ๆ ท่ีเรียกใชจ้ ะอยใู่ นรูปของหน้าต่าง ซ่ึงใน ระบบปฏิบตั ิการไมโครซอฟต์วินโดวส์ สามารถเรียกใช้ได้พร้อมกันทีละหลาย ๆ หน้าต่าง สามารถเรียกสบั เปล่ียนการใชง้ านของหน้าต่างโปรแกรมที่เปิ ดข้ึนมาหลาย ๆ หนา้ ต่างได้ โดยมี ส่วนประกอบของหนา้ ตา่ งโปรแกรมทเี่ ปิ ดข้ึนมาใชง้ าน มีดงั น้ี (ภาพท่ี 3.15) บทที่ 3 ระบบปฏิบตั กิ าร
คอมพวิ เตอร์เพอ่ื งานอาชีพ (2001- 135 0001) 1) แถบชื่อโปรแกรม 5) ป่ มุ ลดขนาด 6) ป่ มุ ขยาย 2) แถบเมนู 7) ป่ มุ ปิดโปรแกรม 3) แถบเครื่องมอื 4) แถบท่ีอยู่ 9) พ้ืนท่ีทางาน 10) บานหนา้ ต่างงาน 8) ไอคอน 11) แถบสถานะ 12) แถบเล่ือน ภำพที่ 3.15 แสดงส่วนประกอบของหนา้ ต่างโปรแกรม 1) แถบชื่อโปรแกรม (Title Bar) แสดงชื่อของโปรแกรมและช่ือไฟลท์ ่กี าลงั เปิ ด ใชง้ านอยนู่ อกจากน้ียงั สามารถใชเ้ ป็นตาแหน่งท่ีใชใ้ นการยา้ ยหนา้ ต่างโปรแกรมไดอ้ ีกดว้ ย 2) แถบเมนู (Menu Bar) แสดงเมนูของโปรแกรม โดยเม่ือคลิกท่ีคาสงั่ ใด ๆ ใน เมนู จะปรากฏคาสงั่ ยอ่ ยใหเ้ ลือกใชง้ าน 3) แถบเคร่ืองมือ (Tool Bar) เป็ นรูปภาพเลก็ ๆ แทนคาสงั่ ใชง้ านตา่ ง ๆ 4) แถบที่อยู่ (Address Bar) ใชใ้ นการพิมพช์ ื่อเวบ็ ไซดใ์ นการใชง้ าน อินเทอร์เน็ต เลือกไดร์ฟท่ีตอ้ งการ 5) ป่ มุ ลดขนำด (Minimize) ป่ มุ ลดขนาดหนา้ ตา่ งคืนลงสู่แถบงาน โดยโปรแกรม ยงั คงทางานอยู่ 6) ป่ ุมขยำย (Maximize) ขยายหนา้ ต่างใหเ้ ตม็ จอ 7) ป่ มุ ปิ ดโปรแกรม (Close) ใชใ้ นการปิ ดโปรแกรม 8) ไอคอน (Icon) คือ รูปสญั ลกั ษณ์ทใี่ ชเ้ รียกโปรแกรม บทท่ี 3 ระบบปฏิบตั กิ าร
คอมพิวเตอรเ์ พื่องานอาชพี (2001- 136 0001) 9) พื้นที่ทำงำน (Work Space) เป็ นพ้นื ทส่ี าหรับทางาน ซ่ึงจะสามารถทาอะไร ไดข้ ้ึนอยกู่ บั ความสามารถของโปรแกรมน้นั 10) บำนหน้ำต่ำงงำน (Task Pane) เป็ นบริเวณท่ีใช้แสดงคาส่ังที่เก่ียวขอ้ งกบั การทางานในขณะน้นั ๆ ใหเ้ ลือก 11) แถบสถำนะ (Status Bar) แสดงสถานการณ์ทางานในขณะน้นั เช่น จานวน ไอคอนในโปรแกรมหรือขนาดของไฟลท์ ี่เลือก 12) แถบเล่ือน (Scroll Bar) ใชใ้ นการเลื่อนหนา้ จอไปซา้ ย ขวา ข้นึ ลงตามทิศทาง ลูกศร 13) ป่ ุมคืนสภำพ (Restore) เมื่อคลิกทีป่ ่ มุ น้ี หนา้ ตา่ งโปรแกรมจะถูกลด ขนาดเท่ากบั ขนาดหนา้ ต่างก่อนทีจ่ ะขยายใหเ้ ตม็ จอ 3.6.10 ป่ มุ และกรอบทนี่ ่าสนใจ 1) ไดอะล็อกบ๊อกซ์ (Dialog Box) หมายถึง กรอบสี่เหล่ียมที่โปรแกรมแสดง เง่ือนไขในการทางาน ซ่ึงการส่งั ใหค้ อมพวิ เตอร์ทางานได้ จะตอ้ งมีการระบุเง่ือนไขในการทางาน น้นั ก่อน 2) ออปเจ็ค (Object) หมายถึง ส่ิงต่าง ๆ ท่ีปรากฏอยู่บนพ้ืนท่ีใช้งานของ โปรแกรมต่าง ๆ เช่น ไฟล์ โฟลเดอร์ และไอคอนโปรแกรมต่าง ๆ เหล่าน้ีลว้ นมีคุณสมบตั เิ ฉพาะ ท้งั ส้ิน 3) ป่ ุมคำสั่ง (Command Button) เป็ นป่ ุมที่ใหค้ อมพวิ เตอร์ทางานภายใตเ้ ง่ือนไขที่ กาหนดไว้ มีดงั น้ี เป็นป่ ุมยอมรบั ขอ้ มลู ที่แกไ้ ขเปล่ียนแปลงท้งั หมด แลว้ กลบั สู่การทางานปกติ ยกเลิกขอ้ มลู ท่ีไดม้ ีการแกไ้ ขไว้ แลว้ กลบั สู่การ ทางานตามปกติ คลา้ ยกบั ป่ มุ OK แตย่ งั ไม่ตอ้ งออกจากไดอะลอ็ กบอ็ กซ์ บทท่ี 3 ระบบปฏบิ ตั กิ าร
คอมพวิ เตอร์เพ่อื งานอาชีพ (2001- 137 0001) 4) ป่ มุ ออปช่ัน (Option Button) เป็ นป่ ุมคาสง่ั ที่ผใู้ ชต้ อ้ งเลือกคาสง่ั ใดคาสง่ั หน่ึง คาสงั่ ใดที่ถูกเลือกจะมีจุดอยตู่ รงกลางป่ มุ (ภาพท่ี 3.16) ภำพที่ 3.16 แสดงลกั ษณะของป่ ุมออปชนั่ 5) เช็คบ็อกซ์ (Check Box) เป็ นคาสั่งที่มีกรอบส่ีเหลี่ยมด้านหน้าเพ่ือให้ ผูใ้ ช้ระบุถึงการเปิ ดหรือไม่เปิ ดการใช้งาน ซ่ึงเม่ือเลือกคาสั่งใดจะมีเครื่องหมายถูกอยูใ่ นกรอบ สี่เหลี่ยมน้นั สามารถเลือกไดห้ ลายคาสง่ั พรอ้ ม ๆ กนั (ภาพที่ 3.17) ภำพท่ี 3.17 แสดงลกั ษณะของเช็คบอ็ กซ์ 6) ดรอปดำวน์ลิสต์บ็อกซ์ (Drop Down List Box) เป็ นกรอบที่มีรายการให้เห็น เพยี ง 1 รายการ แต่ขอ้ มูลมีให้เลือกหลายรายการ โดยคลิกท่ีเครื่องหมาย จะมีรายการหลาย รายการใหเ้ ลือก เม่ือตอ้ งการเลือกรายการใดใหค้ ลิกเลือกทรี่ ายการน้นั ภำพท่ี 3.18 แสดงลกั ษณะของดรอปดาวนล์ ิสตบ์ อ็ กซ์ บทท่ี 3 ระบบปฏิบัตกิ าร
คอมพวิ เตอร์เพอ่ื งานอาชีพ (2001- 138 0001) 7) ลิสต์บ็อกซ์ (List Box) มีลกั ษณะคลา้ ยดรอปดาวน์ลิสตบ์ อ็ กซ์ แต่ในกรอบ ของลิสต์บ็อกซ์ มีรายการให้เลือกหลายรายการ โดยมีแถบเล่ือนให้เล่ือนดูขอ้ มูล เมื่อเลือก รายการใด รายการที่ถูกเลือกน้นั จะมีแถบสีปรากฏอยู่ (ภาพที่ 3.19) ภำพท่ี 3.19 แสดงลกั ษณะของลิสตบ์ อ็ กซ์ 8) เท็กซ์บ็อกซ์ (Text Box) คือ กรอบที่ตอ้ งป้อนขอ้ มูลใส่เขา้ ไปเอง อาจเป็ น ขอ้ ความ หรือตวั เลขก็ได้ โดยการนาพอยน์เตอร์ไปคลิกให้เกิดเคอร์เซอร์กระพริบแล้วจึงพมิ พ์ ขอ้ มูลลงไป (ภาพท่ี 3.20) ภำพท่ี 3.20 แสดงลกั ษณะของเทก็ ซบ์ อ็ กซ์ 9) สไลด์ (Slide) คือ ป่ ุมท่ีใชเ้ ลื่อนไปมาเพอ่ื กาหนดระดบั การทางาน สามารถ ทาไดโ้ ดยการนาเมาส์ไปช้ียงั ป่ มุ แลว้ ลากเมาส์เลื่อนไปยงั ตาแหน่งทตี่ อ้ งการ (ภาพที่ 3.21) คลิกป่ มุ ภำพที่ 3.21 แสดงลกั ษณะของสไลด์ 10) ป่ มุ สปิ นบอ็ กซ์ (Spin Box) ใชส้ าหรบั ป้อนขอ้ มูลเกี่ยวกบั ตวั เลข ถา้ เพมิ่ ให้ ถา้ ลด ใหค้ ลิกป่ มุ จนกวา่ จะถึงจานวนทต่ี อ้ งการ (ภาพที่ 3.22) ภำพท่ี 3.22 แสดงลกั ษณะของป่ มุ สปินบอ็ กซ์ บทที่ 3 ระบบปฏิบัติการ
คอมพวิ เตอร์เพอ่ื งานอาชีพ (2001- 139 0001) 3.7 การปรับขนาด การย่อ-ขยาย การย้ายหน้าต่าง และการเลือกภาษา 3.7.1 การปรับขนาดหน้าต่าง เล่ือนตวั ช้ีเมาส์ไปยงั ขอบของหน้าต่าง ตวั ช้ีเมาส์จะ เปล่ียนรูปจาก เป็ น หรือรูปอ่ืน ๆ ดงั ต่อไปน้ี ข้ึนอยกู่ บั ตาแหน่งที่ช้ีเมาส์ คลิกเมาสค์ า้ งไวแ้ ลว้ ลาก หนา้ ต่างจะเปลี่ยนขนาดไป เม่ือไดข้ นาดตามตอ้ งการแลว้ ใหป้ ล่อยเมาส์ 3.7.2 การย่อหน้าต่างท่ีเปิ ดอยู่ให้เล็กสุด คลิกที่ป่ ุม บนดา้ นขวามือของแถบช่ือ โปรแกรม 3.7.3 การขยายหน้าต่างให้ใหญ่ท่ีสุด คลิกที่ป่ ุม บนดา้ นขวามือของแถบช่ือ โปรแกรม ถา้ หนา้ ต่างมีขนาดใหญ่ท่ีสุดอยแู่ ลว้ บนดา้ นขวามือของแถบชื่อโปรแกรม จะแสดงป่ มุ แทนป่ มุ 3.7.4 การคืนรูปหน้าต่าง คลิกที่ป่ ุม บนด้านขวามือของแถบชื่อโปรแกรม ถ้าขนาดหน้าต่างไม่ไดม้ ีขนาดใหญ่ที่สุดอยแู่ ล้วบนด้านขวามือของแถบช่ือโปรแกรม จะแสดง ป่ มุ แทนป่ มุ 3.7.5 การย้ายหน้าต่าง ช้ีเมาส์ไปที่แถบชื่อโปรแกรม คลิกเมาสค์ า้ งไวแ้ ลว้ ลากเมาส์ไป ยงั ตาแหน่งของหนา้ จอท่ีตอ้ งการเคล่ือนยา้ ย หลงั จากน้นั ปล่อยเมาสใ์ นตาแหน่งที่ตอ้ งการ 3.7.6 การสลบั ระหว่างหน้าต่างทกี่ าลังเรียกใช้ ใหค้ ลิกเลือกโปรแกรมที่จะใชง้ านบน แถบงาน 3.7.7 การเลือกภาษา ใหก้ ดป่ มุ ~ บนคียบ์ อร์ด โปรแกรม คำ้ ง ระหวำ่ งกำรใชง้ ำน กด Alt + Ctrl + Delete จะปรำกฏหนำ้ ต่ำง window task manager เลือก application ดูว่ำโปรแกรมไหนท่ี not responding กไ็ ปทโ่ี ปรแกรม แล้วกด End Task บทท่ี 3 ระบบปฏบิ ตั ิการ
คอมพิวเตอร์เพอ่ื งานอาชพี (2001- 140 0001) 4. การจดั การไฟล์และโฟลเดอร์ การจดั การไฟลแ์ ละโฟลเดอร์ ที่นิยมใชใ้ นปัจจุบนั คือ โปรแกรม Windows Explorer เป็ นโปรแกรมช่วยจดั การกบั ขอ้ มูลในเครื่องท้งั ไฟล์และโฟลเดอร์ เป็ นโปรแกรมท่ีมีความสาคญั ควรที่จะเรียนรู้ และตอ้ งใชใ้ หเ้ ป็นเพราะมีประโยชนม์ าก 4.1 การจดั เกบ็ ข้อมูล 4.1.1 ไฟล์ (File) คือ สิ่งท่ีใชส้ าหรับอา้ งอิงขอ้ มูลหรือโปรแกรมท่ีเก็บบนั ทึกลงดิสก์ ปกติการอา้ งอิงไฟลจ์ ะทาโดยผา่ นชื่อไฟลแ์ ละตามดว้ ยส่วนขยายของโปรแกรมท่ถี ูกสรา้ งข้นึ โดยมี เคร่ืองหมายทใี่ ชค้ นั่ ช่ือและส่วนขยายคอื จุด (Dot) ตวั อยา่ งไฟลท์ คี่ วรรูจ้ กั ช่ือไฟล์ ชนิดของไฟล์ Readme.TXT ไฟลต์ วั อกั ษร Calc.EXE ไฟลโ์ ปรแกรม Doc1.DOCX ไฟล์ Microsoft Word Book1.XLSX ไฟล์ Microsoft Excel Present1.PPTX ไฟล์ Microsoft PowerPoint 4.1.2 โฟลเดอร์ (Folder) เปรียบเสมือนแฟ้มเอกสารท่ใี ชแ้ บ่งไฟลอ์ อกเป็ นหมวดหมู่ เพอื่ ความสะดวกในการคน้ หาไฟล์ ภายในโฟลเดอร์สามารถสร้างโฟลเดอร์ยอ่ ยเพอื่ แบ่งกลุ่มไฟล์ ยอ่ ย ๆ ลงไปอีกได้ (ภาพที่ 3.23) การต้งั ชื่อไฟลห์ รือโฟลเดอร์สามารถมีอกั ขระไดม้ ากทส่ี ุด คอื 256 อกั ขระ รวมถึง ช่องวา่ งดว้ ย แต่ไม่สามารถมีอกั ขระตอ่ ไปน้ี คอื / \\ : * ? “ < > | ไฟล์ รายงานผลการเรียน โฟลเดอร์ แผนกคอมพวิ เตอร์ ไฟล์ รายงานผลการปฏิบตั งิ าน โฟลเดอร์ โฟลเดอร์ แผนกบญั ชี โฟลเดอร์ รายงานการประชมุ ไฟล์ รายงานการประชมุ คณะพาณิชยกรรม อธท. ไฟล์ งานดว่ น ภำพท่ี 3.23 แสดงรูปแบบการจดั การไฟลแ์ ละโฟลเดอร์ บทท่ี 3 ระบบปฏบิ ัตกิ าร
คอมพวิ เตอรเ์ พอื่ งานอาชพี (2001- 141 0001) 4.1.3 ขนาดของไฟล์ (File Size) การวดั ขนาดของไฟลน์ ิยมใชห้ น่วยเป็ นไบต์ (Byte) ซ่ึง อาจเทียบไดก้ บั 1 ตวั อกั ษร และเพื่อความสะดวกสาหรับไฟลท์ ี่มีขนาดใหญ่มาก จะเทียบหน่วย ของไฟลท์ ีเ่ ป็นไบตใ์ หเ้ ป็นหน่วยทม่ี ีขนาดใหญ่ ไดด้ งั น้ี 8 บิต เท่ากบั 1 ไบต์ (byte) หรือ 1 ตวั อกั ษร 1,024 ไบต์ เท่ากบั 1 กิโลไบต์ (Kilobyte) หรือเรียกยอ่ ๆ วา่ 1KB 1,024 กิโลไบต์ เท่ากบั 1 เมกกะไบต์ (Megabyte) หรือเรียกยอ่ ๆ วา่ 1MB 1,024 เมกกะไบต์ เท่ากบั 1 กิกะไบต์ (Gigabyte) หรือเรียกยอ่ ๆ วา่ 1GB 1,024 กกิ ะไบต์ เทา่ กบั 1 เทราไบต์ (Terabyte) หรือเรียกยอ่ ๆ วา่ 1TB 4.2 ลกั ษณะของไอคอนที่ใช้ในระบบปฏบิ ตั กิ ารไมโครซอฟต์วินโดวส์ 4.2.1 ไอคอนที่แทนไดร์ฟประเภทตา่ ง ๆ คือ 1) ฮาร์ดดิสก์ 2) ซีดีรอมไดร์ฟ 3) แฟลชไดรฟ์ 4.2.2 ไอคอนท่แี ทนโฟลเดอร์ 4.2.3 ไอคอนทีแ่ ทนไฟลร์ ะบบของโปรแกรม 4.2.4 ไอคอนไฟลท์ เี่ รียกใชง้ านโปรแกรม 1) สาหรับเรียกใชง้ านโปรแกรมไมโครซอฟตเ์ วริ ์ด 2) สาหรบั เรียกใชง้ านโปรแกรมไมโครซอฟตเ์ อ็กเซล 3) สาหรบั เรียกใชง้ านโปรแกรมไมโครซอฟตเ์ พาเวอร์พอยนต์ 4.2.5 ไอคอนท่ีแทนไฟลเ์ อกสารจะมีไอคอนของโปรแกรมท่ีสรา้ งกากบั อยดู่ ว้ ย 1) ไอคอนไฟลท์ ส่ี ร้างจากโปรแกรมไมโครซอฟตเ์ วริ ์ด 2) ไอคอนไฟลท์ ่ีสรา้ งจากโปรแกรมไมโครซอฟตเ์ อก็ เซล 3) ไอคอนไฟลท์ ี่สร้างจากโปรแกรมไมโครซอฟตเ์ พาเวอร์พอยน์ บทที่ 3 ระบบปฏิบตั กิ าร
คอมพิวเตอรเ์ พอื่ งานอาชพี (2001- 142 0001) 4.3 การเรียกใช้โปรแกรม Windows Explorer มดี งั นี้ (ภาพท่ี 3.24) 3. เลอ่ื นเมาส์ไปที่ Accessories 4. คลิกเมาส์ท่ี Windows Explorer 2. เลื่อนเมาส์ไป ที่ All Programs 1. คลิกป่ มุ Start ภำพที่ 3.24 แสดงข้นั ตอนการเรียกใชโ้ ปรแกรม Windows Explorer จากป่ มุ Start หรือนาเมาสไ์ ปช้ีทป่ี ่ ุม Start คลิกเมาส์ป่ มุ ขวา จะปรากฏเมนูยอ่ ยข้ึนมา ใหเ้ ลือกคาสงั่ Explorer (ภาพท่ี 3.25) ภำพท่ี 3.25 แสดงข้นั ตอนการเรียกใช้ Windows Explorer จากการคลิกขวาที่ป่ มุ Start บทท่ี 3 ระบบปฏิบตั กิ าร
คอมพิวเตอร์เพ่ืองานอาชีพ (2001- 143 0001) 4.4 ส่วนประกอบของ Windows Explorer (ภาพท่ี 3.26) 2. แถบเครื่องมือ 1. แถบเมนู 4. ส่วนแสดง รายชื่อไฟล์ 3. ส่วนแสดง โครงสร้าง 5. แถบสถานะ ภำพท่ี 3.26 แสดงส่วนประกอบของ Windows Explorer 4.4.1 แถบเมนู (Menu Bar) เป็ นส่วนในการเลือกคาสงั่ ของโปรแกรม 4.4.2 แถบเคร่ืองมือ (Tool Bar) เป็ นส่วนไอคอนท่ีเป็ นรูปภาพ ใชแ้ ทนคาสง่ั ท่ีตอ้ งมี การเรียกใชป้ ระจา ทาใหเ้ กิดความรวดเร็วในการทางาน 4.4.3 ส่วนแสดงโครงสร้าง เป็ นกรอบหนา้ ตา่ งดา้ นซา้ ย ที่ใชแ้ สดงโครงสรา้ งของ โฟลเดอร์ที่จดั ไวใ้ นระบบ 4.4.4 ส่วนแสดงรายชื่อไฟล์ เป็ นกรอบหนา้ ต่างดา้ นขวา ทใ่ี ชแ้ สดงรายช่ือไฟลแ์ ละ โฟลเดอร์ยอ่ ย (ถา้ มี) ของโฟลเดอร์ทเ่ี ลือกไวใ้ นส่วนแสดงโครงสรา้ งขณะน้นั 4.4.5 แถบสถานะ (Status Bar) ใชแ้ สดงจานวนไฟลแ์ ละโฟลเดอร์ทแี่ สดงอยใู่ นส่วน แสดงรายชื่อไฟล์ และแสดงขนาดของไฟลท์ ่กี าลงั เลือก รูปแบบในการอา้ งอิงไฟลแ์ ละโฟลเดอร์ เรียกวา่ พาท (Path) ซ่ึงประกอบดว้ ย ไดร์ฟ โฟลเดอร์ และไฟล์ เช่น C:\\Program Files\\Adobe บทที่ 3 ระบบปฏิบตั กิ าร
คอมพวิ เตอร์เพอ่ื งานอาชพี (2001- 144 0001) 4.5 การใช้งานโปรแกรม Windows Explorer 4.5.1 การจดั แบ่งเนื้อทขี่ อง 2 ส่วน หนา้ ต่างของโปรแกรม Windows Explorer จะแบ่ง เน้ือทอ่ี อกเป็ น 2 ส่วน คือ ส่วนแสดงโครงสรา้ ง และส่วนแสดงรายชื่อไฟล์ โดยมีเสน้ แบ่งเขต ซ่ึง สามารถปรบั การแสดงผลแต่ละส่วนได้ ดงั น้ี (ภาพท่ี 3.27) เส้นแบ่งเขต 2. ลากเส้นแบ่งเขตโดยคลิก เมาส์คา้ งและลากเมาส์ไป ดา้ นซา้ ยหรือดา้ นขวา เมื่อได้ ขนาดตามตอ้ งการแลว้ ให้ ปล่อยเมาส์ 1. เลอ่ื นตวั ช้ีเมาส์ไปท่เี สน้ แบ่งเขต และตวั ช้ีเมาส์เปลี่ยนเป็นรูป ภำพท่ี 3.27 แสดงการจดั แบง่ เน้ือที่ของ Windows Explorer เป็น 2 ส่วน 4.5.2 ส่วนแสดงโครงสร้าง เป็ นการแสดงรายละเอียดของโครงสร้างว่ามีโฟลเดอร์ อะไรบา้ งอยใู่ นระบบ ซ่ึงแต่ละโฟลเดอร์ใดที่มีเครื่องหมาย + หรือ – นาหน้าแสดงวา่ มีโฟลเดอร์ ยอ่ ยอีก (ภาพที่ 3.28) ซ่ึงสญั ลกั ษณ์ทใี่ ชม้ ีความหมาย ดงั น้ี 1) เครื่องหมาย + นาหนา้ หมายถึง ยงั ไม่ไดแ้ สดงโฟลเดอร์ยอ่ ยในขณะน้นั 2) เครื่องหมาย – นาหนา้ หมายถึง แสดงโฟลเดอร์ยอ่ ยอยู่ 3) ไม่มีเครื่องหมายใด ๆ นาหนา้ แสดงวา่ โฟลเดอร์น้นั ไม่มีโฟลเดอร์ยอ่ ย บทท่ี 3 ระบบปฏบิ ัตกิ าร
คอมพิวเตอร์เพือ่ งานอาชพี (2001- 145 0001) มีโฟลเดอร์ยอ่ ยแต่ ไมม่ โี ฟลเดอร์ยอ่ ย ไมแ่ สดงออกมา แสดงโฟลเดอร์ ยอ่ ยออกมา ภำพท่ี 3.28 แสดงรายละเอียดสญั ลกั ษณใ์ นส่วนหนา้ ต่างแสดงโครงสร้าง 4.5.3 ส่วนแสดงรายช่ือไฟล์ จะแสดงรายละเอียดของไฟลแ์ ละโฟลเดอร์ยอ่ ย ทไี่ ดท้ า การเลือกโฟลเดอร์ในส่วนแสดงโครงสรา้ ง (ภาพที่ 3.29) เลือกโฟลเดอร์ แสดงชื่อไฟลแ์ ละ My Pictures โฟลเดอร์ยอ่ ยที่อยใู่ น โฟลเดอร์ My Picture ภำพท่ี 3.29 แสดงส่วนรายช่ือไฟลแ์ ละโฟลเดอร์ยอ่ ยของโฟลเดอร์ที่เลือกในส่วนแสดงโครงสร้าง บทท่ี 3 ระบบปฏิบตั ิการ
คอมพวิ เตอรเ์ พ่อื งานอาชพี (2001- 146 0001) 4.5.4 การเรียกดูข้อมูลในรูปแบบต่าง ๆ โปรแกรม Windows Explorer ในส่วนแสดง รายช่ือไฟลแ์ ละโฟลเดอร์ยอ่ ย (หนา้ ตา่ งดา้ นขวา) สามารถเรียกดูขอ้ มูลไดใ้ นรูปแบบตา่ ง ๆ ได้ ดงั น้ี (ภาพที่ 3.30) 1. คลิกแถบเครื่องมือ View 2. เลือกรูปแบบการเรียกดูขอ้ มลู ภำพที่ 3.30 แสดงข้นั ตอนการเรียกดูขอ้ มลู ในรูปแบบต่าง ๆ รูปแบบการเรียกดูข้อมูล มีรายละเอียด ดงั น้ี 1) Filmstrip ใชใ้ นกรณีท่ีไฟล์น้ันเป็ นรูปภาพเท่าน้นั จะเป็ นการแสดงรูปภาพ ขนาดใหญ่พรอ้ มกบั มีชื่อไฟลเ์ ป็ นภาพเล็ก ๆ อยดู่ า้ นล่าง (ภาพท่ี 3.31) ภำพท่ี 3.31 แสดงลกั ษณะของไฟลแ์ ละโฟลเดอร์ในมมุ มองแบบ Filmstrip 2) Thumbnails เป็ นการกาหนดมุมมองของภาพให้มีตวั อยา่ งภาพเล็ก ๆ อยู่ (ภาพท่ี 3.32) ภำพที่ 3.32 แสดงลกั ษณะของไฟลแ์ ละโฟลเดอร์ในมุมมองแบบ Thumbnails บทที่ 3 ระบบปฏิบตั กิ าร
คอมพวิ เตอรเ์ พื่องานอาชพี (2001- 147 0001) 3) Tiles เป็ นการกาหนดมุมมองของภาพแสดงรายละเอียดไอคอนไฟล์ ขนาดใหญ่ (ภาพท่ี 3.33) ภำพที่ 3.33 แสดงลกั ษณะของไฟลแ์ ละโฟลเดอร์ในมมุ มองแบบ Tiles 4) Icons เป็ นการกาหนดมมุ มองของภาพแสดงเป็ นไอคอนไฟลข์ นาดเล็ก (ภาพ ที่ 3.34) ภำพท่ี 3.34 แสดงลกั ษณะของไฟลแ์ ละโฟลเดอร์ในมุมมองแบบ Icons 5) List เป็ นการกาหนดมุมมองของภาพใหม้ ีลกั ษณะเป็ นแถบรายการ (ภาพท่ี 3.35) ภาพที่ 3.35 แสดงลกั ษณะของไฟลแ์ ละโฟลเดอร์ในมมุ มองแบบ List บทท่ี 3 ระบบปฏบิ ตั ิการ
คอมพิวเตอร์เพ่ืองานอาชพี (2001- 148 0001) 6) Details เป็ นการกาหนดมุมมองของภาพให้แสดงรายละเอียดของไฟล์และ โฟลเดอร์ (ภาพท่ี 3.36) ภาพท่ี 3.36 แสดงลกั ษณะของไฟลแ์ ละโฟลเดอร์ในมมุ มองแบบ Details 4.5.5 วิธีการเลือกไฟล์และโฟลเดอร์ ในการทางานท่เี ก่ียวกบั ระบบไฟลแ์ ละโฟลเดอร์ ดว้ ยโปรแกรม Windows Explorer เช่น การคดั ลอก การลบ เป็ นตน้ จะตอ้ งทาการกาหนดไฟลแ์ ละ โฟลเดอร์ใหก้ บั โปรแกรม วธิ ีการเลือกไฟลแ์ ละโฟลเดอร์ มีดงั น้ี 1) เลือก 1 ไฟล์หรือโฟลเดอร์ (ภาพที่ 3.37) ใชเ้ มาส์คลิกเลือกไฟลห์ รือ โฟลเดอร์ทีต่ อ้ งการ ภาพท่ี 3.37 แสดงลกั ษณะการเลือก 1 ไฟลห์ รือโฟลเดอร์ 2) เลือกเป็ นกล่มุ ไฟล์หรือโฟลเดอร์ (ภาพท่ี 3.38) ใชเ้ มาส์คลิกเลือกไฟลห์ รือโฟลเดอร์แรก กดป่ มุ Shift คา้ งไว้ แลว้ คลิกทไี่ ฟลห์ รือ โฟลเดอร์สุดทา้ ยทีต่ อ้ งการ ภาพที่ 3.38 แสดงลกั ษณะการเลือกกลุ่มไฟลห์ รือโฟลเดอร์ 3) เลือกไฟล์หรือโฟลเดอร์ไม่ต่อเน่ืองกัน (ภาพท่ี 3.39) กดป่ มุ Ctrl คา้ งไว้ แลว้ ใชเ้ มาส์คลิกเลือก ไฟลห์ รือโฟลเดอร์ทตี่ อ้ งการ ภาพท่ี 3.39 แสดงลกั ษณะการเลือกไฟลห์ รือโฟลเดอร์ไม่ต่อเน่ืองกนั บทท่ี 3 ระบบปฏิบตั ิการ
คอมพวิ เตอรเ์ พื่องานอาชีพ (2001- 149 0001) 4.5.6 การฟอร์ แมต (Format) เป็ นการจดั โครงสร้างของดิสก์ให้อยู่ในรูปแบบที่ สามารถบนั ทึกขอ้ มูลได้ การลบไฟล์หรือโฟลเดอร์ สามารถจะลบส่ิงตา่ ง ๆ ที่อยใู่ นไดรฟ์ น้ันได้ แต่จะไม่สามารถลบไวรัส และไม่สามารถแกป้ ัญหาเน้ือท่ีเก็บขอ้ มูลบางส่วนท่ีเสียหายได้ ดงั น้ัน ถา้ ตอ้ งการลา้ งขอ้ มูลในดิสก์ให้หมดและเป็ นการลบไวรัสดว้ ย ตอ้ งใชว้ ธิ ีการฟอร์แมต มีข้นั ตอน ดงั น้ี (ภาพที่ 3.40) 1. คลิกเลือกไดร์ฟทีต่ อ้ งการฟอร์แมต ต้งั ช่ือไดไ้ ม่เกิน 11 ตวั อกั ษร 2. คลิกเลือกคาส่ัง Format 3. จะปรากฏหนา้ ต่างยอ่ ยข้ึน ใหค้ ลิกป่ มุ Start 4. จะปรากฏหนา้ ต่างให้ยนื ยนั การ 5. จะปรากฏหนา้ ต่างทแ่ี จง้ ว่าไดท้ าการ ฟอร์แมตให้คลิกป่ มุ OK ฟอร์แมตเรียบร้อยแลว้ ให้คลิกป่ มุ OK ภาพท่ี 3.40 แสดงข้นั ตอนการฟอร์แมต บทที่ 3 ระบบปฏิบตั ิการ
คอมพวิ เตอร์เพ่อื งานอาชพี (2001- 150 0001) 4.5.7 การสร้างโฟลเดอร์ (Folder) มีข้นั ตอนดงั น้ี (ภาพที่ 3.41) 2. คลกิ เมนู File เล่ือนเมาส์ไปที่ 3. จะปรากฏโฟลเดอร์ ช่ือ New คลิกเลือกคาส่ัง Folder New Folder ให้พมิ พช์ ื่อ โฟลเดอร์ท่ตี อ้ งการ แลว้ กดป่ มุ Enter 1. คลิกเลือกไดร์ฟทีต่ อ้ งการสร้าง โฟลเดอร์ (กรณีทต่ี อ้ งการสร้าง โฟลเดอร์ยอ่ ยในโฟลเดอร์อ่ืน ๆ ใหค้ ลิกท่ีช่ือโฟลเดอร์ที่ตอ้ งการ สร้างโฟลเดอร์ยอ่ ยภายใน) ภาพที่ 3.41 แสดงข้นั ตอนการสร้างโฟลเดอร์ คยี ล์ ัดท่ใี ช้ในกำรทำงำนทว่ั ไป สำหรบั Windows XP Windows key + E = เปิดหน้ำตำ่ ง Explorer Windows key + R = เปดิ กล่องคำสัง่ Run Windows key + F = เปดิ กำรค้นหำ Windows key + L = ลอ็ คคอมพิวเตอร์ Windows key + D = ซ่อนหรอื แสดง Desktop Windows key + M = ยอ่ หนำ้ ตำ่ งทัง้ หมด Windows key + Shift + M = ขยำยหน้ำต่ำงท้ังหมด บทที่ 3 ระบบปฏิบัตกิ าร
คอมพวิ เตอรเ์ พื่องานอาชีพ (2001- 151 0001) 4.5.8 การเปล่ยี นชื่อ (Rename) ไฟล์หรือโฟลเดอร์ กรณีทไ่ี ดม้ ีการต้งั ชื่อไฟลห์ รือโฟลเดอร์ไปแลว้ สามารถเปล่ียนช่ือในภายหลงั ได้ มีข้นั ตอน ดงั น้ี (ภาพท่ี 3.42) 1. คลิกเลอื กไฟลห์ รือ 3. พิมพช์ ่ือทตี่ อ้ งการเปล่ียน แลว้ กดป่ มุ Enter โฟลเดอร์ท่ีจะเปลี่ยน ช่ือ 2. คลิกเมนู File เลือกคาสั่ง Rename ภาพที่ 3.42 แสดงข้นั ตอนการเปลี่ยนชื่อไฟลห์ รือโฟลเดอร์ 4.5.9 การคดั ลอก (Copy) ไฟล์หรือโฟลเดอร์ เป็นการทาสาเนาขอ้ มลู ไปยงั อีกท่หี น่ึง ซ่ึงเม่ือคดั ลอกแลว้ จะไดไ้ ฟลห์ รือโฟลเดอร์ ข้นึ มาใหม่เหมือนกบั ของเดิม มีข้นั ตอน ดงั น้ี (ภาพท่ี 4.43) 3. เปิดไดรฟ์ หรือโฟลเดอร์ ทีต่ อ้ งการวางไฟลห์ รือ 2. คลกิ เมนู Edit โฟลเดอร์ท่ีคดั ลอกไว้ เลือกคาส่งั Copy 1. คลกิ เลือกไฟลห์ รือ โฟลเดอร์ทต่ี อ้ งการ คดั ลอก บทที่ 3 ระบบปฏบิ ตั กิ าร
คอมพิวเตอร์เพ่อื งานอาชพี (2001- 152 0001) 5. จะปรากฏหนา้ ต่าง 4. คลิกเมนู Edit แสดงถึงการคดั ลอก เลือกคาส่งั Paste 6. ผลลพั ธท์ ี่ได้ ภำพที่ 3.43 แสดงข้นั ตอนการคดั ลอกไฟลห์ รือโฟลเดอร์ 4.5.10 การคดั ลอกไฟล์หรือโฟลเดอร์ ไปยงั แฟลชไดรฟ์ (Flash Drive) มีข้นั ตอน ดงั น้ี (ภาพท่ี 3.44) 1. คลกิ เลอื กไฟลห์ รือ โฟลเดอร์ท่ตี อ้ งการ คดั ลอก 2. คลิกเมนู File เล่ือนเมาส์ ไปที่ Send To 3. คลกิ เมาส์เลือกไดร์ฟที่ตอ้ งการ ภำพที่ 3.44 แสดงข้นั ตอนการคดั ลอกไฟลแ์ ละโฟลเดอร์ไปยงั แฟลชไดรฟ์ บทที่ 3 ระบบปฏิบตั กิ าร
คอมพวิ เตอรเ์ พอ่ื งานอาชพี (2001- 153 0001) 4.5.11 การย้าย (Cut) ไฟล์หรือโฟลเดอร์ เป็ นการยา้ ยไฟลห์ รือโฟลเดอร์จากทเี่ ดิมไปยงั ทใี่ หม่ มีข้นั ตอน ดงั น้ี (ภาพที่ 3.45) 1. คลิกเลือกไฟล์ 2. คลิกเมนู Edit หรือโฟลเดอร์ท่ี เลือกคาสั่ง Cut ตอ้ งการยา้ ย 3. เปิดไดรฟ์ หรือโฟลเดอร์ 4. คลิกเมนู Edit ที่ตอ้ งการวางไฟลห์ รือ เลือกคาส่งั Paste โฟลเดอร์ที่ยา้ ยไป 5. จะปรากฏหนา้ ต่าง แสดงถึงการยา้ ย 6. ผลลพั ธ์ท่ไี ด้ ภำพท่ี 3.45 แสดงข้นั ตอนการยา้ ยไฟลห์ รือโฟลเดอร์ บทท่ี 3 ระบบปฏบิ ตั ิการ
คอมพิวเตอร์เพอื่ งานอาชีพ (2001- 154 0001) 4.5.12 การลบ (Delete) ไฟล์หรือโฟลเดอร์ การลบไฟลห์ รือโฟลเดอร์ที่ไม่ตอ้ งการหรือลบออกเพอ่ื เพม่ิ พ้นื ทวี่ า่ งในดิสก์ มีข้นั ตอน ดงั น้ี (ภาพท่ี 3.46) 2. คลิกเมนู File 1. คลกิ เลือกไฟล์ เลือกคาสงั่ Delete หรือโฟลเดอร์ที่ ตอ้ งการลบ 3. จะปรากฏหนา้ ต่างใหย้ นื ยนั การลบ ให้คลิกเมาส์ทีป่ ่ มุ คาส่ัง (หากลบไฟลใ์ นไดรฟ์ ของระบบปฏิบตั ิการโปรแกรม จะนาไปเก็บไวท้ ี่ Recycle Bin เพ่อื ใหเ้ รียกกลบั คืนมาได)้ 4. หากลบไฟลใ์ นไดรฟ์ อ่ืน เช่น แฟลชไดรฟ์ ไฟลน์ ้นั จะถูกลบ โดยไม่สามารถเรียกคืนมาได้ (จะไมม่ ีคาวา่ Recycle Bin ใน หนา้ ต่างยนื ยนั การลบ) ภำพท่ี 3.46 แสดงข้นั ตอนการลบไฟลห์ รือโฟลเดอร์ บทท่ี 3 ระบบปฏบิ ัตกิ าร
คอมพวิ เตอรเ์ พ่อื งานอาชพี (2001- 155 0001) 4.5.13 การกู้ (Recover) ไฟล์หรือโฟลเดอร์ ถงั ขยะ (Recycle Bin) เป็ นท่ีเก็บไฟลห์ รือโฟลเดอร์ท่ีลบทง้ิ จากระบบปฏิบตั ิการไป ดว้ ยคาสง่ั Delete หากตอ้ งการนากลบั ไปไวย้ งั ท่เี ดิม มีข้นั ตอน ดงั น้ี (ภาพท่ี 3.47) 3. คลิกเมนู File เลือกคาสั่ง Restore 1. คลิกทไ่ี อคอน Recycle Bin 2. เลอื กไฟลห์ รือโฟลเดอร์ ท่ตี อ้ งการให้กลบั คืนท่เี ดิม ภำพที่ 3.47 แสดงข้นั ตอนการกูไ้ ฟลห์ รือโฟลเดอร์จากถงั ขยะ หมำยเหตุ หากตอ้ งการลบไฟลใ์ นถงั ขยะทิง้ ท้งั หมด ใหค้ ลิกเมนู File เลือกคาสงั่ Empty Recycle Bin ซ่ึงจะไม่สามารถกูไ้ ฟลก์ ลบั คืนมาไดอ้ ีก 4.5.14 การค้นหา (Search) ไฟล์หรือโฟลเดอร์ เน่ืองจากระบบปฏบิ ตั ิการไมโครซอฟตว์ นิ โดวสจ์ ะมีการเกบ็ ไฟลไ์ วจ้ านวนมาก การคน้ หา ไฟล์ท่ีตอ้ งการจึงมกั ทาไดย้ าก Windows Explorer มีระบบการคน้ หาไฟล์ ทาให้ช่วยอานวยความ สะดวกในการคน้ หา มีข้นั ตอน ดงั น้ี (ภาพท่ี 3.48) บทท่ี 3 ระบบปฏิบัติการ
คอมพิวเตอร์เพ่ืองานอาชพี (2001- 156 0001) 1. คลกิ ท่ี Start เลือก 2. เลือกท่ี All files and folders รายการ Search 3. กรอกขอ้ มูลทตี่ อ้ งการคน้ หาท่ีช่อง All or part of file name สามารถกรอก ขอ้ มูลไดม้ ากกวา่ 1 ชนิด โดยใชเ้ ครื่องหมาย ( , ) เป็นตวั แบ่งเขต เช่น *.doc, *.gif, *.txt 4. เลอื กพ้นื ที่ส่วนท่ี ตอ้ งการคน้ หาไดใ้ น ช่อง Look in 5. คลิกป่ มุ Search เพอื่ คน้ หา 6. จากน้นั โปรแกรมกจ็ ะแสดงรายช่ือไฟล์ และตาแหน่งทอ่ี า้ งอิงข้ึนมา ภำพที่ 3.48 แสดงข้นั ตอนการคน้ หาไฟลห์ รือโฟลเดอร์ บทที่ 3 ระบบปฏบิ ัติการ
คอมพวิ เตอรเ์ พอื่ งานอาชพี (2001- 157 0001) 4.5.15 การสร้างไอคอนชอร์ตคทั (Shortcut) ไว้บนเดสก์ทอป การเรียกใชโ้ ปรแกรมโดยคลิกป่ ุม Start คลิก All Programs แล้วเลื่อนเมาส์ไปคลิกที่ ไอคอนของโปรแกรมที่ตอ้ งการ ทาให้เสียเวลาพอสมควร โดยเฉพาะถา้ เคร่ืองน้ันมีโปรแกรม จานวนมาก ด้งั น้นั เพอื่ ให้เกิดความรวดเร็วในการเรียกใชโ้ ปรแกรม สามารถสร้างชอร์ตคทั ซ่ึงเป็ น การคดั ลอกไอคอนโปรแกรมน้นั ๆ ไปวางที่เดสก์ทอป การเขา้ โปรแกรม ก็สามารถดบั เบ้ิลคลิกท่ี ไอคอนบนเดสก์ทอปไดท้ นั ที (ภาพที่ 3.49) ในที่น้ีขอยกตวั อยา่ ง การสร้างชอร์ตคทั โปรแกรม ไมโครซอฟตเ์ วริ ์ด มีข้นั ตอน ดงั น้ี 1. คลกิ ป่ มุ Start เลื่อนเมาส์ไป ยงั โปรแกรมท่ตี อ้ งการ 2. เลื่อนเมาส์ไป 3. คลิกคาส่ัง Desktop (create shortcut) ทีค่ าส่ัง Send To 4. ชอร์ตคทั โปรแกรมไมโครซอฟตเ์ วิร์ด ภำพท่ี 3.49 แสดงข้นั ตอนการสร้างไอคอนชอร์ตคทั ไวบ้ นเดสกท์ อป บทที่ 3 ระบบปฏบิ ัตกิ าร
คอมพวิ เตอร์เพ่อื งานอาชีพ (2001- 158 0001) 4.6 การตรวจสอบและกาจัดไวรัส ไวรสั คือ โปรแกรมชนิดหน่ึง ที่ถูกสร้างข้นึ โดย มีวตั ถุประสงคเ์ พอ่ื การก่อกวน ทาให้ เกิดความเสียหาย เช่น ทาลายขอ้ มูล ไม่สามารถเปิ ดใชง้ านคอมพิวเตอร์ หรืออาจทาใหค้ อมพวิ เตอร์ ทางานชา้ ลง ปัจจุบนั การใชง้ านอีเมลเ์ ป็นทแ่ี พร่หลายมาก ทาใหม้ ีผไู้ ม่ประสงคด์ ีสร้างไวรสั ผา่ นมา ทางอีเมล์ เป็ นตน้ ซ่ึงในปัจจุบนั มีโปรแกรมที่ตรวจสอบและกาจดั ไวรัสเป็ นจานวนมาก แต่ในท่ีน้ี ขอยกตวั อยา่ งโปรแกรม ESE NOD32 Antivirus ซ่ึงมีข้นั ตอนดงั น้ี (ภาพท่ี 3.50) 1. คลกิ ป่ มุ Start เลือกหวั ขอ้ ESET เล่ือนเมาส์ไปท่ี ESET NOD32 Antivirus เลือกคาสั่ง ESET NOD32 Antivirus 2. คลิก Computer scan 3. คลกิ เลอื กหวั ขอ้ Custom scan … 4. คลิกเลือกไดรฟ์ ที่ 6. หนา้ จอขณะท่ีโปรแกรมกาลงั สแกนไวรัส ตอ้ งการสแกนไวรัส 5. คลิกป่ มุ Scan 7. รายงานผลเมื่อการสแกน เสร็จเรียบร้อยแลว้ ภำพที่ 3.50 แสดงข้นั ตอนการตรวจสอบและกาจดั ไวรสั บทท่ี 3 ระบบปฏบิ ัติการ
คอมพิวเตอร์เพอื่ งานอาชพี (2001- 159 0001) 5. กำรปรับแต่งส่วนต่ำง ๆ เม่ือมีการใชร้ ะบบปฏบิ ตั กิ ารไมโครซอฟตว์ นิ โดวส์ การปรบั แตง่ การทางานของเครื่อง จะถูกปรับแต่งให้เหมาะสมกับการทางานโดยอัตโนมัติ การปรับแต่งท่ีพบบ่อย ๆ ก็คือ การกาหนดเกี่ยวกับการแสดงผล การกาหนดวนั ท่ีและเวลา การกาหนดการทางานของเมาส์ เป็ นตน้ 5.1 กำรกำหนดเกีย่ วกับกำรแสดงผล 5.1.1 กำรใช้งำนชุดรูปแบบ (Themes) ระบบปฏิบตั ิการไมโครซอฟต์วินโดวส์ สามารถเปลี่ยนแปลงรูปร่างหน้าตาของส่วนประกอบต่าง ๆ บนเดสก์ท็อปได้ เช่น ช่องกรอก ขอ้ ความ ไตเติลบาร์ ลักษณะของเมาส์ และส่วนที่ถูกเลือก โดยระบบปฏิบตั ิการไมโครซอฟต์ วนิ โดวส์มีชุดรูปแบบสาเร็จรูปสีสนั ตา่ ง ๆ ใหเ้ ลือกใชไ้ ดท้ นั ที มีข้นั ตอน ดงั น้ี (ภาพที่ 3.51) 2. คลิกแทป็ Themes 3. ในช่อง Theme มีชุดรูปแบบ ใหเ้ ลือกตามตอ้ งการ 1. คลิกขวาบนพ้นื ทว่ี า่ งของ 4. คลิกป่ มุ OK เดสกท์ อ็ ป เลือกคาสัง่ Properties ภำพที่ 3.51 แสดงข้นั ตอนการเลือกใชง้ านชุดรูปแบบ บทท่ี 3 ระบบปฏิบตั กิ าร
คอมพิวเตอรเ์ พ่ืองานอาชพี (2001- 160 0001) 5.1.2 กำรเปล่ียนพื้นหลังของเดสก์ท็อป ในระบบปฏิบตั ิการไมโครซอฟตว์ ินโดวส์ จะมีพ้นื หลงั สาหรบั ใชต้ กแตง่ เดสกท์ อ็ ปอยเู่ ป็ นจานวนมาก ซ่ึงอาจจะนาภาพถ่ายหรือกราฟฟิ กอ่ืน ๆ จากเวบ็ เพจมาใชเ้ ป็นฉากหลงั ได้ มีข้นั ตอน ดงั น้ี (ภาพที่ 3.52) 1. คลิกขวาบนพ้นื ทีว่ ่างของ 4. คลิกป่ มุ Browse เพอ่ื เดสกท์ อ็ ป เลือกคาสงั่ Properties เปิ ดหารู ปภาพจากใน เคร่ืองทีจ่ ะนามาใช้ 2. คลิกแทป็ Desktop 3. คลิกเลอื กรูปภาพใน ช่อง Background 5. เลือกตาแหน่งในการ จดั วางในช่อง Position 6. คลิกเลอื กสีพ้ืนใน ช่อง Color (ตอ้ งเลอื ก 7. คลิกป่ มุ OK Background เป็น None) ภำพท่ี 3.52 แสดงข้นั ตอนการเปล่ียนพ้นื หลงั ของเดสกท์ อ็ ป ตาแหน่งในการจดั วาง 1) Center วางตรงกลางหนา้ จอตามขนาดจริง 2) Tile ถ้าภาพมีขนาดเล็กกว่าหน้าจอ จะวางเรียงกนั เหมือนกบั การปู แผน่ กระเบ้ือง 3) Stretch โปรแกรมจะขยายรูปภาพใหม้ ีขนาดเทา่ กบั หนา้ จอ บทท่ี 3 ระบบปฏบิ ัตกิ าร
คอมพิวเตอรเ์ พอ่ื งานอาชีพ (2001- 161 0001) 5.1.3 การกาหนดสกรีนเซฟเวอร์ (Screen Saver) สกรีนเซฟเวอร์นอกจากจะทา หนา้ ท่ีในการช่วยประหยดั พลงั งานแลว้ ยงั สามารถสร้างความสดใสให้กบั หนา้ จอคอมพิวเตอร์ใน ขณะท่ีไม่ไดใ้ ชง้ านอีกดว้ ย มีข้นั ตอน ดงั น้ี (ภาพท่ี 3.53) 1. คลกิ ขวาบนพ้ืนทวี่ ่างของเดสกท์ อ็ ป 4. คลกิ ป่ มุ Preview เพ่อื ดู แลว้ เลือกคาส่ัง Properties ตวั อยา่ งจริง (เลอ่ื นเมาส์ หรือกดคียใ์ ด ๆ เพื่อจบ 2. คลกิ แทป็ Screen Saver ตวั อยา่ ง) 3. เลอื กสกรีนเซฟเวอร์จาก รายการในช่อง Screen Saver 6. ในช่อง Wait ใหก้ าหนดเวลาที่ 5. คลกิ ป่ มุ Settings เพ่ือปรับลกั ษณะการทางาน คอมพวิ เตอร์จะส่ังให้ทางาน 7. คลิกป่ มุ OK สกรีนเซฟเวอร์น้ีหลงั จากไม่ได้ ใชง้ านคอมพวิ เตอร์ตามระยะเวลา ท่ีกาหนดไว้ ภำพที่ 3.53 แสดงข้นั ตอนการกาหนดสกรีนเซฟเวอร์ บทท่ี 3 ระบบปฏิบตั กิ าร
คอมพิวเตอรเ์ พือ่ งานอาชีพ (2001- 162 0001) 5.2 กำรปรับแต่งเมำส์ ระบบปฏิบตั ิการไมโครซอฟต์วินโดวส์ สามารถปรับเมาส์ให้เหมาะสมกับการใช้ งานได้ เช่น ความเร็วในการเลื่อนเมาส์ไปรอบ ๆ หนา้ จอ หรือสลบั สบั เปล่ียนหนา้ ที่ในการคลิกป่ ุม ขวา-ซ้ายบนเมาส์ หรือแมแ้ ต่เปล่ียนลกั ษณะของลูกศรเมาส์ นาฬิกาทราย หรือเมาส์พอยน์เตอร์ให้ เป็นสญั ลกั ษณ์อ่ืน ๆ ท่ีแตกตา่ งออกไป 5.2.1 เปล่ยี นควำมเร็วของเมำส์ มีข้นั ตอน ดงั น้ี (ภาพที่ 3.54) 1. คลกิ ป่ มุ Start เลือก 2. คลิกเลือกหวั ขอ้ เป็น Category View หัวขอ้ Control Panel 4. แทป็ Pointer Options หัวขอ้ 3. ดบั เบลิ คลิกที่ไอคอน Mouse Motion ใหค้ ลิกลากสไลดไ์ ป ทาง Slow จะทาใหเ้ มาส์ 5. ในการกาหนดความเร็ว เคลื่อนที่ชา้ ลง หรือเลื่อนไป ของเมาส์ ให้เช็คบอ๊ กซ์ ทาง Fast เพอื่ ทาให้เมาส์ Enhance pointer เคล่ือนทเ่ี ร็วข้ึน precision เพอ่ื ทาให้ สามารถควบคุมเมาส์ได้ ดีข้ึน ในกรณีที่เคลื่อนท่ี ในระยะส้นั ๆ 6. คลกิ ป่ มุ OK ภำพที่ 3.54 แสดงข้นั ตอนการเปล่ียนความเร็วของเมาส์ บทท่ี 3 ระบบปฏิบตั ิการ
คอมพวิ เตอรเ์ พ่อื งานอาชพี (2001- 163 0001) 5.2.2 กำรเปลยี่ นป่ ุมใช้งำนเมำส์สำหรับคนถนัดซ้ำย มีข้นั ตอน ดงั น้ี (ภาพท่ี 3.55) 1. คลกิ ป่ มุ Start เลือก 2. คลิกเลอื กหัวขอ้ เป็น Category View หัวขอ้ Control Panel 3. ดบั เบิลคลิกท่ีไอคอน Mouse 3. บนแทป็ Buttons ใตห้ วั ขอ้ Button configuration ใหค้ ลิก เลือกหัวขอ้ Switch primary and secondary buttons 4. คลิกป่ มุ OK ภำพที่ 3.55 แสดงข้นั ตอนการเปลี่ยนป่ มุ ใชง้ านเมาส์สาหรับคนถนดั ซา้ ย บทที่ 3 ระบบปฏบิ ตั กิ าร
คอมพวิ เตอร์เพื่องานอาชีพ (2001- 164 0001) 5.2.3 กำรเปลย่ี นมำส์พอยน์เตอร์แบบมำตรฐำน การใชง้ านเมาส์พอยนเ์ ตอร์ในระบบปฏิบตั กิ ารไมโครซอฟตว์ นิ โดวส์ สามารถ เลือกใชใ้ นแบบตา่ ง ๆ กนั ได้ โดยเลือกท้งั หมด หรือเลือกเปลี่ยนแยกกนั ไป มีข้นั ตอน ดงั น้ี (ภาพท่ี 3.56) 1. คลิกป่ มุ Start เลอื ก 2. คลกิ เลือกหวั ขอ้ เป็น Category View หัวขอ้ Control Panel 3. บนแทป็ Pointers ให้คลิกเปิดหัวขอ้ Scheme 3. ดบั เบลิ คลิกทีไ่ อคอน Mouse เพ่ือเลือกเปลี่ยนรู ปแบบพอยน์เตอร์ในคร้ ังเดียว 4. คลกิ เลอื กเมาส์ 5. คลิกป่ มุ Browse พอยน์เตอร์ ที่ เพอื่ เลือกรูปเมาส์ ช่อง Customize พอยนเ์ ตอร์ท่ี ถา้ เปลี่ยนเมาส์ นามาแทนที่ พอยนเ์ ตอร์แต่ ละส่วน 6. คลกิ ป่ มุ OK ภำพท่ี 3.56 แสดงข้นั ตอนการเปล่ียนเมาส์พอยน์เตอร์แบบมาตรฐาน บทท่ี 3 ระบบปฏบิ ตั ิการ
คอมพวิ เตอรเ์ พื่องานอาชีพ (2001- 165 0001) 5.3 กำรต้งั วันท่ีและเวลำบนทำสก์บำร์ บนทาสกบ์ าร์ จะมีนาฬิกาแสดงเวลา ถา้ นาฬิกาหรือวนั ท่ีไม่ตรง ก็สามารถต้งั ใหม่ได้ แต่ถ้าเวลาไม่ตรงหรือเปลี่ยนอยู่บ่อย ๆ แสดงว่าแบตเตอร่ีบนเมนบอร์ดเริ่มเสื่อม ควรเปลี่ยนได้ ดงั น้นั การต้งั วนั ทแ่ี ละเวลา มีข้นั ตอน ดงั น้ี (ภาพท่ี 3.57) 2. คลกิ เลอื กหัวขอ้ เป็น Category View 1. คลิกป่ มุ Start เลอื ก หัวขอ้ Control Panel 3. ดบั เบลิ คลิกท่ไี อคอน Date and Time 3. คลิกแทป็ Date & Time 4. คลิกเลือก วนั เดือน ปี ตามที่ตอ้ งการ 6. คลิกป่ มุ OK 5. คลกิ และพมิ พเ์ วลาใหม่ ทบั ลงไป ภำพท่ี 3.57 แสดงข้นั ตอนการต้งั วนั ทแ่ี ละเวลาบนทาส์กบาร์ บทที่ 3 ระบบปฏบิ ตั ิการ
คอมพวิ เตอร์เพอื่ งานอาชพี (2001- 166 0001) สรุป ระบบปฏิบตั ิการไมโครซอฟต์วินโดวส์ เป็ นระบบปฏิบตั ิชนิดหน่ึง ที่สามารถจดั การ ฟังกช์ นั ของระบบปฏิบตั ิการพ้ืนฐานท้งั ระบบ ซ่ึงการใชง้ านในวินโดวส์น้ีเป็ นระบบปฏิบัติการ ประเภท GUI (Graphic User Interface) หรือเรียกว่า ระบบการติดต่อกับผูใ้ ช้แบบกราฟฟิ ก จุดเด่นของระบบปฏิบตั ิการไมโครซอฟตว์ ินโดวส์อยทู่ ี่ความสามารถในการทางานพร้อม ๆ กนั หลายโปรแกรม เน่ืองจากเป็ นระบบปฏิบตั ิการแบบกราฟฟิ กโหมด พร้อมท้งั มีเครื่องมือและ ไอคอนต่าง ๆ ไวอ้ านวยความสะดวกใหก้ บั ผูใ้ ชม้ ากกวา่ การใชโ้ ปรแกรมระบบปฏิบตั ิการอ่ืน ๆ โดยทผี่ ใู้ ชไ้ ม่จาเป็นตอ้ งพมิ พค์ าสง่ั ลงไปเพยี งแต่ใชเ้ ครื่องมือ เช่น เมาส์ คลิกที่ไอคอนหรือคาสงั่ ท่ี ตอ้ งการ ระบบกจ็ ะทางานตามทผ่ี ใู้ ชต้ อ้ งการ เป็นตน้ บทที่ 3 ระบบปฏิบัตกิ าร
คอมพวิ เตอร์เพื่องานอาชีพ (2001- 167 0001) ใบงานท่ี 1 วัตถปุ ระสงค์ สามารถบอกส่วนประกอบของระบบปฏบิ ตั กิ ารไมโครซอฟตว์ นิ โดวส์ได้ คาชี้แจง ใหน้ กั เรียนบอกถึงส่วนประกอบของระบบปฏิบตั กิ ารไมโครซอฟตว์ นิ โดวส์ ต่อไปน้ี บทท่ี 3 ระบบปฏบิ ตั กิ าร 1. หมายเลข 1 เรียกวา่ ............................................................. คือ ............................................................. 2. หมายเลข 2 เรียกวา่ ................................................. คือ .............................................................
คอมพิวเตอร์เพื่องานอาชพี (2001- 168 0001) ทาได้ .....................คะแนน 3. หมายเลข 3 เรียกวา่ ................................................. คือ ............................................................. 4. หมายเลข 4 เรียกวา่ ................................................. คือ ............................................................. 5. หมายเลข 5 เรียกวา่ ................................................. คือ ............................................................. คะแนนเต็ม 10 บทที่ 3 ระบบปฏบิ ตั ิการ
คอมพิวเตอรเ์ พ่อื งานอาชีพ (2001- 169 0001) การวดั และประเมนิ ผล ใบงานท่ี 1 เกณฑ์การให้คะแนน ขอ้ ละ 2 คะแนน 2 คะแนน = ถูกตอ้ งสมบรู ณ์ ตรงประเด็น 1.5 คะแนน = ถูกตอ้ ง 80% ยงั ไม่ตรงประเด็นท้งั หมด 1 คะแนน = ถูกตอ้ ง 60% ยงั ไม่ตรงประเด็นท้งั หมด 0.5 คะแนน = ถูกตอ้ งต่ากวา่ 50% ยงั ไม่ตรงประเด็นท้งั หมด 0 คะแนน = ตอบไม่ตรงประเด็นท้งั หมด เกณฑ์การประเมนิ ผล ระดับคณุ ภาพ คะแนนท่ีได้ ดีมาก ทากิจกรรมเสริมทกั ษะ ใบงานท่ี 1 ไดค้ ะแนน 9 – 10 คะแนน ดี ทากิจกรรมเสริมทกั ษะ ใบงานที่ 1 ไดค้ ะแนน 7 – 8 คะแนน พอใช้ ทากิจกรรมเสริมทกั ษะ ใบงานที่ 1 ไดค้ ะแนน 5 – 6 คะแนน ปรับปรุง ทากิจกรรมเสริมทกั ษะ ใบงานท่ี 1 ไดค้ ะแนนนอ้ ยกวา่ 5 คะแนน บทที่ 3 ระบบปฏบิ ตั กิ าร
คอมพวิ เตอร์เพื่องานอาชพี (2001- 170 0001) ใบงานท่ี 2 ที่วัตถุประสงค์ บอกส่วนประกอบของหนา้ ต่างโปรแกรมได้ คาชี้แจง ใหน้ กั เรียนเตมิ ส่วนประกอบของหนา้ ตา่ งโปรแกรม (ขอ้ ละ 1 คะแนน) 1. 2. 3. 5. 6. 4. 7. 8. 10. 9. คะแนนเต็ม 10 ทาได้ .....................คะแนน บทท่ี 3 ระบบปฏบิ ัติการ
Search
