6. Sınıf Sosyal Soru Bankası

Hücreleme Sistemli Kazanım Sıralı Baraj Aşamalı Nitelikli Sorular TUAAYHKUTIMLALLYIUA 6.SINIF SOSYAL BİLGİLER SORU BANKASI YENİ Müfredata Tam Uyumlu Mantık ve Muhakeme Destekli

www.zekakupuyayinlari.com.tr Copyright © Batuksan Eğitim ve Yayıncılık Hizmetleri A.Ş. Bu kitabın her hakkı saklıdır (Noter huzurunda ve patent merkezinde). Hangi amaçla olursa olsun, kitabın tamamının veya bir kısmının kopya edilmesi, fotoğrafının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğaltılması, yayınlanması ya da kullanılması yasaktır. Bu yasağa uymayanlar, gerekli cezai sorumluluğu ve kitabın hazırlanmasındaki mali külfeti peşinen kabullenmiş sayılır. Grafik & Tasarım Zeka Küpü Grafik Tasarım Servisi ISBN: 978-605-7534-04-0 Baskı - Cilt WPC Matbaacılık San. Tic. A.Ş. Osmangazi Mah. Mehmet Deniz Kopuz Cad. No: 17 Esenyurt / İSTANBUL Telefon: (0 212) 886 83 30 Sertifika No: 35428 İrtibat Adresi Batuksan Eğitim ve Yayıncılık Hizmetleri A.Ş. Sinanpaşa Mah. Ortabahçe Cad. No: 5 Beşiktaş / İstanbul Telefon: (0 212) 227 00 91 - (0 212) 227 89 00 Bu kitaptaki soruların herhangi bir şekilde fotokopi ile veya diğer kayıt cihazlarıyla çoğaltılmasına, başka bir kaynakta kullanılmasına ve depolanmasına rastladığınızda bu durumu bize bildirirseniz millî gelirin kaybolmasını engellemiş olursunuz. İrtibat telefonu: (0 212) 227 89 00

İSTİKLÂL MARŞI Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak; Bastığın yerleri \"toprak!\" diyerek geçme, tanı: Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak. Düşün altındaki binlerce kefensiz yatanı. O benim milletimin yıldızıdır, parlayacak; Sen şehid oğlusun, incitme, yazıktır, atanı: O benimdir, o benim milletimindir ancak. Verme, dünyaları alsan da, bu cennet vatanı. Çatma, kurban olayım, çehreni ey nazlı hilâl! Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki fedâ? Kahraman ırkıma bir gül! Ne bu şiddet, bu celâl? Şühedâ fışkıracak toprağı sıksan, şühedâ! Sana olmaz dökülen kanlarımız sonra helâl... Cânı, cânânı, bütün varımı alsın da Huda, Hakkıdır, Hakk'a tapan, milletimin istiklâl! Etmesin tek vatanımdan beni dünyada cüdâ. Ben ezelden beridir hür yaşadım, hür yaşarım. Ruhumun senden, İlâhi, şudur ancak emeli: Hangi çılgın bana zincir vuracakmış? Şaşarım! Değmesin mabedimin göğsüne nâ-mahrem eli. Kükremiş sel gibiyim, bendimi çiğner, aşarım. Bu ezanlar -ki şehadetleri dînin temeli- Yırtarım dağları, enginlere sığmam, taşarım. Ebedî yurdumun üstünde benim inlemeli. Garbın âfâkını sarmışsa çelik zırhlı duvar, O zaman vecd ile bin secde eder -varsa- taşım, Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddim var. Her cerîhamdan, İlâhi, boşanıp kanlı yaşım, Ulusun, korkma! Nasıl böyle bir îmânı boğar, Fışkırır ruh-ı mücerred gibi yerden na'şım; \"Medeniyet!\" dediğin tek dişi kalmış canavar? O zaman yükselerek arşa değer belki başım. Arkadaş! Yurduma alçakları uğratma, sakın. Dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanlı hilâl! Siper et gövdeni, dursun bu hayâsızca akın. Olsun artık dökülen kanlarımın hepsi helâl. Doğacaktır sana va'dettiği günler Hakk'ın... Ebediyen sana yok, ırkıma yok izmihlâl: Kim bilir, belki yarın, belki yarından da yakın. Hakkıdır, hür yaşamış, bayrağımın hürriyet; Hakkıdır, Hakk'a tapan, milletimin istiklâl! Mehmet Âkif Ersoy

İÇİNDEKİLER ÜNİTE 1: Birey ve Toplum ............................................................................................................................................................ 5 ÜNİTE 2: Kültür ve Miras............................................................................................................................................................ 17 ÜNİTE 3: İnsanlar, Yerler ve Çevreler ........................................................................................................................................ 45 ÜNİTE 4: Bilim, Teknoloji ve Toplum .......................................................................................................................................... 61 ÜNİTE 5: Üretim, Dağıtım ve Tüketim........................................................................................................................................ 73 ÜNİTE 6: Etkin Vatandaşlık ........................................................................................................................................................ 95 ÜNİTE 7: Küresel Bağlantılar ....................................................................................................................................................111 CEVAP ANAHTARI.................................................................................................................................................. 125

BİREY VE TOPLUM 1 TEST DEĞİŞEN ROLLERİM Zeka Küpü Yayınları 3. I. Hemşirelik mesleğinin üstlendiği sorumluluklar- da geçmişten günümüze önemli bir değişim ya- 1. şanmıştır. Toplumun, statüsüne uygun olarak bireyden bek- II. Orta Çağ'da hemşireler hastaların ihtiyaçlarını lediği davranışlara sosyal rol denilmektedir. Sos- gidermek, hastaları ruhsal ve dinsel yönden des- yal hayatta sıklıkla rastladığımız anne, baba, ab- teklemek gibi sorumluluklar üstlenmiştir. la, kardeş, bakkal, mühendis, öğrenci, öğretmen vb. rolleri buna örnek gösterilebilir. III. Endüstriyel gelişimin hızlanması ve kentleşme; özgürlük, insan ve kadın hakları adına gelişen Sosyal roller zaman içinde çeşitli nedenlere bağ- fikirler, olaylar ve savaşlar hemşireliğin yeniden lı olarak hızlı bir değişim yaşamıştır. Örneğin, doğuşuna neden olmuştur. baba rolünde olan bir bireyin görevi eskiden sa- dece ailenin geçimini sağlamak olarak görülür- IV. Hemşirelik, 1800'lü yıllardan itibaren dinsel yö- ken, günümüzdeki babaların, evin geçimini sağ- nelimden, insanların refahını artıran bir kimlik lamanın yanında çocuklarının eğitimiyle ilgi- kazanmaya başlamıştır. lenme, ev işlerinde eşlerine yardımcı olma gibi pek çok görevi de üstlendiği görülmektedir. Jale Hanım bu açıklamalarının hangi cümlesinde hemşirelik rolündeki değişimin nedenini vermiştir? Verilen bilgilere bakılarak aşağıdaki sorulardan hangisinin yanıtı bulunamaz? A) I  B) II  C) III  D) IV A) Bazı sosyal rollerin görevlerinde zamanla deği- 4. İçinde bulunduğumuz toplumda her grup üyesinin şim yaşanmış mıdır? görevleri farklılık gösterir. Bu görevler grup içinde üstlendiğimiz rolleri ifade eder. Roller, içinde bulu- B) Toplumda yaygın olarak görülen sosyal roller nulan gruba ve kuruma göre değişiklik ve çeşitlilik nelerdir? gösterebilir. Bununla ilgili Elif’in değişik dönemleri aşağıda görsellerle verilmiştir. C) Baba rolünde, geçmişten günümüze nasıl bir değişim yaşanmıştır? 12 D) Baba rolü hangi tarihten itibaren değişikliğe Kılınç ailesinin Akranlarının yanında uğramıştır? 3 yaşındaki çocuğu arkadaş (2002) (1998) 34 2. • Her insan toplumda birden fazla statüye sahip 13 yaşında Üniversiteyi bitirmiş olabilir. bir öğrenci bir mühendis (2020) • Bazı statüler sonradan kazanılır. (2008) Buna göre seçeneklerden hangisi bu duruma ör- Buna göre Elif ile ilgili aşağıdakilerden hangisi nek olarak gösterilemez? söylenebilir? A) 5 yaşındaki Çağrı sarışın ve mavi gözlü bir ço- A) Sosyal rollerinin zaman içinde değişiklik gösterdiği cuktur. B) Hak ve sorumluluklarının bilincinde olduğu C) Toplumsal rollerinin aynı kaldığı B) Ahmet, doktor olan annesi ile İstanbul'da yaşa- D) Katıldığı grupların içinde sorumluluklarını aksattığı maktadır. C) Öğretmen Dilek hanım, aynı zamanda üyesi ol- duğu sivil toplum kuruluşunun başkanıdır. D) Fatih Bey, ailesinin geçimini sağlamak için yeni bir iş bulmuştur. 6. Sınıf 5 Sosyal Bilgiler

TEST 1 BİREY VE TOPLUM 5. Üyesi olduğumuz gruplarda üstlenmemiz gereken 7. I. Ayça polis akademisini bitirir ve çok başarılı bir bazı görevler vardır. Bireyler, rollerinin gerektirdiği komiser olur. Bir süre sonra evlenir ve oğlu Emir sorumlulukları yerine getirmelidir. dünyaya gelir. Çocuğuna bakacak kimsesi ol- madığı için bu mesleği bırakmaya karar verir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi rolüne uy- Çocuğu biraz büyüdüğünde bir girişimde bulu- gun sorumluluğunu yerine getirmemiştir? nur ve kafe açar. Kafeyi hem işletir hem de en sevdiği kekleri yapıp satar. Böylelikle çocuğuna A) Okul gezisiyle hayvan barınağına giden Belgin’in, hem daha fazla vakit ayırır, hem de çocukluğun- öğretmenin istediği kedi ve köpek mamasını dan beri yapmak istediği işi yapma imkânı bulur. getirmesi II. Evin en küçüğü olan 7 yaşındaki Kerem'i her za- B) Ailesiyle pikniğe giden Fatih Bey’in, piknikten man abisi okula götürürdü. Abisiyle oynayacak- sonra yaktığı ateşi söndürmesi ve çöplerini top- ları bütün oyunlara küçük olduğu için kendisi ka- layıp çöp kutusuna atması rar verirdi ve diğer arkadaşlarıyla sorun yaşa- dığında abisi ona doğru yolu gösterirdi. Yıllar C) Erva’nın ödevlerini yaparken zorlanması üzeri- sonra Kerem'in bir kardeşi daha oldu. Bu kez ne annesinden yardım istemesi ve ödevini an- Kerem annesine \"Kardeşim okula başladığında nesine yaptırması onu ben okula götüreceğim, o hangi oyunları oy- namak isterse onu oynayacağız, eğer sokakta- D) Sosyal bilgiler öğretmeni Ahmet Bey’in, dersle- ki çocuklar ona sataşırsa arkasında ben varım rine zamanında ve hazırlıklı gelmesi onu korurum. Ee artık ben de abi oldum.\" der. 6. Geçmişte Günümüzde Zeka Küpü Yayınları Bu iki metinden çıkarılabilecek en kapsamlı yargı Öğretmenlerden Öğretmenlerden hangisidir? Beklenen Davranışlar Beklenen A) Hayaller, vakti gelince kesinlikle gerçekleşir. Davranışlar B) Üstlenilen roller zaman içinde değişikliğe uğra- • Öğrencilere bilgi ak- • Öğrencilerin yaparak yabilir. tarmaları ve yaşayarak öğren- C) Seçilen meslek, insanların yaşam tarzı üzerin- melerini sağlamaları • Öğrencilere soru sor- de etkili olur. maları • Öğrencilerin soru sor- D) İnsanların çoğu aynı yaşta benzer rollere sahiptir. masına fırsat verme- • Öğrencileri sınav ya- leri Baraj Sorusu parak değerlendirme- leri • Öğrenciler ile birlikte 8. Kadının çalışma hayatına girişi, annelik rolünü de- çeşitli etkinlikler yap- ğiştirmese de, kadın ve anne algısını değiştirmiştir. • Öğrencileri ödüllen- maları Çalışmaya başlayan kadın, anne statüsü ve rolü- dirmeleri ve gerekti- nün dışında kadın olarak yer edinmeye başlamış- ğinde cezalandırma- • Öğrencilere rehberlik tır. Kazanılan ekonomik özgürlüğün getirdiği deği- ları yapmaları şim beraberinde eşitlik, iş paylaşımı, güç ve sosyal statü kazandırmıştır. Bu durum kadınlara anne ol- Verilen karşılaştırmaya göre, manın dışında, ticaret erbabı, politikacı, sanatçı, aile reisi, bilim kadını olma gibi kazanımlar sağlamıştır. I. Öğretmen rolünün üstlendiği sorumluluklarda zaman içinde değişim yaşanmıştır. Buna göre aşağıdakilerden hangisi kadınların iş hayatına girmesinin sonuçlarından biri olamaz? II. Günümüzdeki öğretmenlerden, öğrencilerini sı- nıf içinde daha aktif hâle getirmeleri beklenmek- A) Kadınların rollerinde artış olması tedir. B) Annelik rolünün ortadan kalkması C) Kadınların sosyal ve ekonomik alanlarda kaza- III. Geçmişteki öğretmenler öğrencilerine daha faz- la bilgi öğretmiştir. nımlar elde etmesi D) Kadınların toplumda farklı statüler kazanması çıkarımlarından hangileri yapılamaz? A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III D) II ve III Sosyal Bilgiler 6 6. Sınıf

BİREY VE TOPLUM 2 TEST KÜLTÜRÜMÜZLE YAŞIYOR VE GELİŞİYORUZ 3. Milleti ve dolayısıyla kültürü meydana getiren en önemli unsurlardan biri tarihtir. Tarih, geçmiş de- 1. Gazeteci: ........(I)........ mektir. Fakat bu geçmiş bugünün ve dünün birey- Uzman: Millî birlik ve beraberliğin en önemli yapı taş- lerini millet içinde birbirine bağlar. Böylelikle onları larından biri kültür birliğidir. Kültür; din, dil, tarih ve ül- geleceğe taşır ve bireyler arasında kader birliğini kü birliği gibi kavramları içine alır. Toplumu oluşturan sağlar. Aynı milletten olan insanlar tarih sayesinde bireylerin çoğunluğunun aynı dine mensup olmaları, akrabalıklarının farkına varabilirler. Tarih bir millete ortak bir dile sahip çıkmaları, ortak bir tarihten gel- mahsustur ve onun yıllarca aldığı duruştur. Bir mil- meleri toplumsal birlikteliğimiz için çok önemlidir. leti tanımlayan da milleti birleştiren de tarihidir. Gazeteci: ........(II)........ Yukarıdaki parçada tarihin kültür oluşturmada- Uzman: Ramazan ve Kurban bayramlarında aileler, ki hangi işlevi vurgulanmak istenmiştir? akrabalar, komşular ve arkadaşlarımızla bir araya geliriz. Bu bayramlarda pek çok geleneği yerine ge- A) Tarih sayesinde geçmişte yaşanan olaylara tiririz. Büyüklerimizi ziyaret eder, onların ellerini öpe- hâkim olabiliriz. riz. Dargın olduklarımızla barışırız. İnsanları bir ara- ya getiren bu bayramlar birlik ve beraberliğimizi B) Tarihini bilmeyen geleceğini inşa edemez. güçlendirir. Dostluk ilişkilerini geliştirir, hoşgörü ve yardımlaşmayı artırır. C) Tarih, milletin birlik ve bütünlük içinde yaşama- sını sağlar. Bu diyalogda numaralandırılarak boş bırakılan yerlere aşağıdaki sorulardan hangileri getirilme- D) Tarih, toplulukların geçirmiş olduğu aşamaları lidir? inceler. A) (I) Toplumsal birlikteliğin oluşmasında kültürün Zeka Küpü Yayınları 4. Gelenek Ortak ? yeri ve önemi nedir? (II) Dinî bayramların millî birlik ve beraberliğimi- İnanç + ve + Yaşam = Görenek Tarzı ze etkisi nedir? El + Bayramlar + Halk = ? B) (I) Toplumsal birlikteliğin oluşmasında tarihin Sanatları Oyunları yeri ve önemi nedir? Vatan + Bayrak + Millî = ? (II) Millî bayramların, millî birlik ve beraberliğe Sevgisi Sevgisi Bilinç etkisi nedir? Ortak + Toplumsal + Sosyal ve = ? C) (I) Millî birlik ve beraberliği engelleyen unsurlar Tarih Birliktelik Kültürel nelerdir? Geçmişi Bağlar (II) Bayramların, millî birlik ve beraberliğin oluş- Yukarıdaki şemada bazı kavramlar verilmiştir. masına katkısı nedir? Bu şemada \"?\" ile gösterilen yerlere seçenekle- D) (I) Kültürün oluşmasında etkili olan faktörler rin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir? nelerdir? A) Dil - Birlik ve Beraberlik - Kültür - Ortak Vatan  (II) Millî bayramlar toplumda oluşabilecek küs- B) Millî Şuur - Kültürel Ögeler - Kültür - Ortak Dil lükleri nasıl engeller? C) Kültürel Ögeler - Kültür - Millet - Vatan Sevgisi D) Kültür - Kültürel Ögeler - Birlik ve Beraberlik - 2. • Her toplumun kendine özgü bir kültürü vardır. • Ülkemizde, bölgeler arasında kültürel unsurla- Ortak Dil ve İnanış rın birbirinden farklı olduğu görülür. Bu durum aşağıdakilerden hangisinin ortaya çık- masını sağlamıştır? A) Kültür çatışmasının B) Kültürel zenginliğin C) Toplumsal huzurun D) Ekonomik gücün 6. Sınıf 7 Sosyal Bilgiler

TEST 2 BİREY VE TOPLUM 5 ve 6. soruları aşağıda verilen metne göre cevap- Zeka Küpü Yayınları 7. layınız. Değerli Arkadaşım Tuğrul, Bir milletin ortak manevi değerleri, ortak geçmişi, alış- Bugün; böyle güzel bir vatanda, böyle güzel kanlıkları, düşünce ve yaşayış tarzı gibi değerlerin oluş- insanlarla yaşadığım için kendimi çok mutlu turduğu ortak kimliği kültürü oluşturur. Türk milletinin te- hissediyorum. meli kültürdür. Uluslararası alanda bir millet ancak Neden mi? kültürü ile önemli seviyelere yükselir. Millî kültür bir mil- Semtimizde akrabası olmayan ve yalnız yaşa- lete kimlik kazandıran, toplumu bir arada tutan ve diğer yan Melek Nine var. Melek Nine hastalandı. milletlerle arasındaki farkı belirleyen maddi ve manevi Kimi kimsesi olmadığı için bütün komşular ko- değerlerin tamamıdır. Millî kültürü oluşturan unsurlar ara- şup Melek Nine'yi hastaneye kaldırdılar. Me- sında din, dil, tarih, kültür ve ülkü birliği gibi kavramlar lek Nine'nin akrabası olmayan sadece yardım yer alır. Bu unsurlar toplumsal birlikteliğin oluşmasında için gelen bütün bu insanları görünce çok şa- önemli yere sahiptir. Çünkü toplumu oluşturan bireyle- şırdım. Yanlarına sokulup dedim ki; \"Tanımadı- rin çoğunluğunun ortak bir dile sahip çıkmaları, ortak bir ğınız birine mi yardım ediyorsunuz?\" İçlerin- tarihten gelmeleri bireylerin bir arada yaşayabilmeleri den biri gülümseyip göz hizama kadar eğilip, için çok önemlidir. Örneğin; her ulusun bir ortak geçmi- \"Biz insanlarımızı çok seviyoruz. Onların ihti- şi vardır. Bu ortak geçmiş, o ulus için hayati öneme sa- yaçlarını gidermek, bizi çok mutlu ediyor.\" de- hiptir. Geçmişte yaşanan olaylar, insanları birbirine yak- di. Ben de içimden \"Evet.\" dedim iyi ki de bu laştırır. Ulusun birlik ve beraberliğini sağlar. güzel vatanda bu güzel insanlarla birlikteyim. Sevgilerle Namık Namık'ın mektubunda vurgulamak istediği aşa- ğıdakilerden hangisidir? A) Bağımsızlığın önemi B) Tarihimize sahip çıkmanın önemi C) Dayanışmanın önemi D) Vatan sevgisinin önemi 5. Metinde kültürle ilgili asıl anlatılmak istenen aşa- Baraj Sorusu ğıdakilerden hangisidir? 8. Bir toplumun duygu, düşünce ve yaşayışını yansı- A) Kültürümüzün oluşmasında tarihsel birliğin yeri tan maddi, manevi değerlerin tümüne kültür denir. ve önemi Kültürü oluşturan bazı değerler vardır. B) Millî kültürümüzü oluşturan unsurların toplum- Ahmet: Bu yaz gittiğim Samsun'da ilk kez \"tirit\" ye- sal birlikteliğin oluşmasına katkısı dim. Çok lezzetli bir yemekti. C) Din birliğinin tarihsel süreçte toplumları ayakta Sedef: Arkadaşımın memleketi olan Trabzon'da katıl- tutmasının rolü dığım bir düğünde, gelin evinden atla alındı. D) Dil birliğinin bireylerin bir araya gelmesindeki Betül: Okulla birlikte yaptığımız gezide Bursa'da yeri ve önemi Yıldırım Bayezid tarafından yaptırılan Ulu Cami'yi gezme fırsatı buldum. 6. Metinde altı çizili bölümde kültürü oluşturan un- surlardan hangisi üzerinde durulmuştur? Tuba: Yaz tatili için gittiğim Ayvalık'ta bol bol de- nize girdim ve güneşlendim. A) Dil birliği B) Ülkü birliği C) Din birliği D) Tarih birliği Buna göre, yukarıdaki kişilerden hangisinin yap- tığı gezi kültürel değerlerimizle ilgili değildir? A) Ahmet B) Sedef C) Betül D) Tuba Sosyal B lg ler 8 6. Sınıf

BİREY VE TOPLUM 3 TEST ÖN YARGILARI KIRIYORUM 3. 1. Bir öğrenci grubu, yaptığı proje çalışmasında top- Zeka Küpü Yayınları Bütün sınıfın yüksek notlarının yanında hep düşük lumda farklı kişi ve gruplara karşı zaman zaman notlar alan Ishaan Awaska, \"Yerdeki Yıldızlar\" filmi- rastlanan kalıp yargı ve ön yargı örneklerini araştır- nin en başından itibaren sorunlu bir çocuk olarak mıştır. Öğrenciler; araştırma sonucunda aşağıdaki görülüyor. Okuldan, komşularından ve arkadaşla- kalıp yargı ve ön yargı örneklerini proje kâğıdına rından gelen yaramazlık şikâyetleri babasını olduk- yazmışlardır. ça kızdırıyor. Şefkatli anne ise aslında zekâsı göz- lerinden okunan oğlunu savunmadan edemiyor. • Toplumun önemli bir kesiminde engelli ve has- Yine de oğlunu babasının öfkesinden ve yatılı oku- ta insanların başarılı olamayacaklarına inanıl- la göndermesinden vazgeçiremiyor. Büyük bir üzün- maktadır. tüyle ayrıldığı evi ve ailesi artık küçük kahramanı- mızın içinde kanayan yara hâline geliyor. Yara- • Bazı erkek şoförler, bayanların iyi bir sürücü ola- mazlık yaptığı için cezalandırıldığını düşünerek üzü- mayacaklarını düşünmektedir. lüyor. Her şeye rağmen güçlü olmak için kendince savaş vermeye karar veriyor. Buna göre öğrenciler proje çalışmalarına aşağı- dakilerden hangisini yazarlarsa buldukları kalıp Geçmişte severek resim yapan küçük Ishaan resim yargı ve ön yargıların yanlış olduğunu kanıtla- kâğıdına uzun bir süre hiçbir şey çizmiyor. Boş bı- yamazlar? raktığı kâğıtlardan baskının ve mutsuzluğun çığlığı yükseliyor; ancak duyabilen kulaklara… Bu sessiz A) Tedavisi mümkün olmayan ALS hastalığına çığlığı yeni resim öğretmeni duyuyor nihayet. Çok yakalanan Stephen Hawking, dünyaca ünlü kısa sürede Ishaan’ın sorununu tespit edebiliyor; bir bilim insanıdır. “Disleksi”. Bir öğretmenin empati yeteneğinin ne ka- dar da önemli olduğunu, anlayışla işlerin nasıl da B) Beethoven işitme rahatsızlığı olmasına rağmen düzelebileceğini ispatlıyor. Öğrencilere her birinin bir başyapıt olan 9. Senfoni'yi bestelemiştir. ne kadar özel olduğunu hissettirmeyi ve onlara ih- tiyaçları olan özgürlükleri vermeyi başarıyor. C) John Logie Baird, parası olmadığı için ilk tele- vizyonu lavabo ve çay tenekesiyle yapmıştır. Verilen metinde aşağıdaki sorulardan hangisi- nin cevabı yoktur? D) Sürücülük konusunda iyi eğitim alan bayanların iyi araba kullandıkları görülmüştür. A) Ön yargıya maruz kalan kişilerde nasıl sonuçlar ortaya çıkar? 2. • Aynı olay farklı kişiler üzerinde farklı duygular • uyandırabilir. B) Ön yargıları kırmakta etkili olan tutum ve davra- nışlar nelerdir? • Empati kurmak, farklı düşüncelere sahip olan • insanlara karşı anlayışsız davranmamıza neden C) Ön yargılara maruz kalma ve yanlış anlaşılma- olur. nın davranışlarımıza etkisi nelerdir? En yakın arkadaşlarımızla dahi fikirlerimiz za- D) Disleksi olan kişilere hangi okullarda eğitim ve- man zaman uyuşmayabilir. rilir? Olaylar karşısında insanların üzülmesi, sevin- mesi ve sinirlenmesi herkes tarafından aynı olur. Verilen açıklamalar doğru (D) ya da yanlış (Y) olarak gruplandırıldığında aşağıdaki sonuçlar- dan hangisi doğru olur? A) Y B) D C) D D) Y Y Y D D D D D Y D Y Y Y 6. Sınıf 9 Sosyal B lg ler

TEST 3 BİREY VE TOPLUM 4 ve 5. soruları aşağıda verilen metne göre cevap- 6. Hakan, arkadaşları tarafından pek sevilmezdi. Ço- layınız. ğunlukla onlara kötü davranırdı. Bu sebeple dışlan- mıştı ve arkadaşları hiçbir oyunda onu istemezdi. Ge- Dünya her geçen gün çeşitli kültürlerin, ırk ve etnik kö- Zeka Küpü Yayınları nellikle tenefüslerde yalnız gezerdi. Ta ki sınıfa yeni kenden insanların, farklı diller konuşarak bir arada ya- bir öğrenci gelene kadar. Hüseyin, Suriyeli bir ailenin şadığı bir yer hâline gelmektedir. Bu nedenle insanlar çocuğuydu. Mülteci olarak Türkiye'ye sığınmıştı. Ol- toplum içinde uyumlu yaşayabilmek için farklılıklara say- dukça sakin ve sevecen biriydi, yiyeceklerini daima gı göstermelidir. Bireylerin, insanların farklı özellikleri- yanındakilerle paylaşır kimseyle kavga etmezdi. Za- ne saygı duyması toplumda birlik ve beraberliği artırır. manla Hakan'ın sevgisini kazandı. Artık Hakan ve Hü- Farklı özelliklere sahip grupların bir arada sorunsuz ya- seyin çok iyi iki dost oldular. Bir gün sınıfa gelen öğ- şamalarını engelleyen en önemli etkenlerden biri ön renciler \"Sınıfta mülteci var mı?\" diye sordular bunun yargılardır. İnsanlar ırk, din, etnik köken, cinsiyet, dış üzerine Hakan hemen söze atıldı \"Hayır bizim sınıfı- görünüş, fiziksel vb. özelliklere göre kişileri gruplara mızda herkes çocuk.\" cevabını verdi. ayırmayı, kendilerine benzemeyeni sevmemeyi ve hat- ta nefret etmeyi çoğunlukla çevrelerindeki ön yargılı ki- Bu paragrafta Hakan'ın altı çizili sözle anlatmak şilerden öğrenmektedirler. istediği aşağıdakilerden hangisidir? 4. Metindeki bilgilere göre, A) İnsanları tanımadan onlar hakkında fikirler öne sürmemeliyiz. I. Ön yargılı olmanın toplumsal birlikteliğimize za- rar verdiği B) Bazı insanlar iyi olmalarına rağmen bunu gös- teremeyebilirler. II. Toplumda ayrı ayrı gruplara ayrılmanın kültürel zenginliği artırdığı C) Farklılıklar insanları ayırmaz, toplumda birlik için- de yaşanabilir. III. Farklı özelliklere sahip insanları anlayışla karşı- lamamız gerektiği D) Arkadaşlar ne pahasına olursa olsun korunmalıdır. yargılarından hangilerine ulaşılamaz? Baraj Sorusu A) Yalnız I B) Yalnız II 7. Oğuzhan'a öğretmeni, kültürlerdeki farklılıkların in- C) I ve II D) II ve III sanların birbirinden ayrışmasına neden olup olma- dığını sormuştur. Bunun üzerine Oğuzhan öğretme- 5. Metindeki bilgiler Yunus Emre'nin aşağıdaki söz- nine şöyle bir cevap vermiştir. \"Toplumun kendi lerinden hangisiyle ilişkilendirilebilir? içinde birden çok grubu barındırıyor olması, toplum- da doğal olarak farklı fikir ve anlayışların da var ola- A) \"Yaratılanı severim Yaratan'dan ötürü.\" cağı anlamına gelir. Toplum, benzerlikler kadar fark- B) \"Az söz erin yüküdür, çok söz hayvan yüküdür.\" lılıklar da gösteren bir varlık alanıdır. Dolayısıyla bir C) \"Sabır saadeti ebedi kalır; sabır kimde ise o na- toplumdaki farklı kültür unsurları ve anlayış farklı- lıkları, toplumda birlik ve beraberliği bozmadığı sip alır.\" gibi bu farklılıklar toplumun ilerlemesi yönünde D) \"Ölümden ne korkarsın, korkma ebedi varsın.\" fayda sağlar öğretmenim.\" demiştir. Oğuzhan, kültürel farklılıklarla ilgili anlatmak istediğini tek cümleyle söyleyecek olsaydı aşa- ğıdaki seçeneklerden hangisini kullanırdı? A) Toplum içindeki farklı kültürler ırkçılığa neden olmaktadır. B) Kültürel farklılıklar, toplumların yapısını değiştir- mektedir. C) Toplum içindeki farklı kültürler toplumu ayrıştır- maktan ziyade toplumun gelişmesine yardımcı olabilir. D) Bizim gibi düşünmeyen, görünmeyen ve yaşa- mayan insanlar toplumun gerilemesine neden olmaktadır. Sosyal B lg ler 10 6. Sınıf

BİREY VE TOPLUM 4 TEST BİRLİKTE DAHA GÜÇLÜYÜZ 3. Sosyal hayatın temelinde birlikte yaşama şuuru var- dır. Bu nedenle toplumda farklılıklar kadar birlik ve 1. Sosyal bilgiler öğretmeni Eda Hanım günümüzde, bütünlük önemlidir. Birbirine muhtaç türler arasında yardımlaşma ve dayanışmayı gerçekleştirmek ama- çatışma davranışı veya farklı olanı ortadan kaldır- cıyla çeşitli yardım kurumlarının oluşturulduğunu ve ma değil, tam tersine birbirlerini diğer türlere karşı bu yardım kurumlarını desteklemek için aşağıdaki ve uygun olmayan tabiat şartlarına karşı koruma yöntemlere başvurabileceğimizi belirtmiştir. prensibi vardır. İnsanlar, sosyal çevre içinde sık sık birbirlerine bağlı olma, muhtaç durumda bulunma  İhtiyacı olan insanlara ulaştırmak üzere kan mer- vaziyeti gösterirler. İnsanoğlu ancak iş birliğine ait kezlerine kan bağışında bulunabiliriz. kuvvet içinde güçlü ve güçlü olduğu oranda da ya- ratıcı olabilmektedir.  Maddi durumu iyi olmayan insanlara yardım eden kuruluşlara SMS yoluyla para yardımı yapabi- Paragrafa göre toplumda birlik olmanın önemi liriz. aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?  Harçlığımızdan artırdığımız paraları bakıma A) Toplumlar ancak bir arada barış içinde olursa muhtaç ve yoksul çocuklara yardım eden kuru- hedefine ulaşabilir. luşa bağışlayabiliriz. B) Bireysel yetenekler dayanışma sonucunda or- Buna göre Eda Öğretmen'in örnek verdiği yar- tadan kalkar. dım kuruluşları aşağıdaki seçeneklerin hangi- sinde sırasıyla doğru verilmiştir? C) İnsanlar ihtiyaçları olmadıkça birbirlerinden uzak dururlarsa topluma daha faydalı olurlar. A)  Kızılay D) Toplum içindeki dayanışma kişilerin kendi rolle-  Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı rine zarar verebilir.  Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü Zeka Küpü Yayınları B)  Kızılay 4. Sosyal bilgiler öğretmeni, Aden'den bir hafta içinde  Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı Mustafa Kemal Atatürk'ü anlatan bir dergi hazırla-  Yeşilay masını istedi. Sınav haftası olduğu için yetiştireme- yeceği konusunda endişeye ka- C)  Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı pılan Aden, sınıf arkadaşı  Kızılay Melis'ten yardım istedi. Me-  Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü lis, Atatürk'ün sık rastlan- mayan fotoğraflarını bu- D)  Anne Çocuk Eğitim Vakfı lup basacak, Aden ise  Kızılay Atatürk'ün anılarını topla-  Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü yacaktı. Ödevi yaparken Me- lis ile çok güzel zaman geçir- 2. Kan bağışı hayat kurtarır. mişlerdi. Yaptıkları iş bölümü sonucunda üç gün içinde dergiyi hazırlayan Aden, öğretmenine ödevi Bu sözle ilgili aşağıdaki yorumlardan hangisi ya- yaparken Melis'ten destek aldığını söylemeyi de pılamaz? unutmadı, desteği için arkadaşına küçük bir hediye aldı. Böylece hem öğretmenin beğenisini kazandı A) Sosyal yardımlaşma ve dayanışma örneğidir. hem de sınavlarına çalışmak için zamanı kaldı. B) Hasta ve yakınları için umut kaynağıdır. C) Hem beden sağlığını hem de toplumun huzuru- Verilen paragrafa göre aşağıdakilerden hangisi yardımlaşma ve dayanışmanın önemi ile ilgili nu artırır. değildir? D) Toplumdaki maddi sorunları ortadan kaldırır. A) Zamandan tasarruf etmeyi sağlar. B) İlişkileri olumlu etkiler. C) Toplumda bireyselliği ön plana çıkarır. D) Daha verimli bir çalışmanın ortaya konulmasını sağlar. 6. Sınıf 11 Sosyal B lg ler

TEST 4 BİREY VE TOPLUM 5. İnsanlar tek başlarına hayatlarını sürdüremezler. Zeka Küpü Yayınları 7. Tek başına hayat sürdüremedikleri için de başkala- rının yardımına ihtiyaç duyarlar. Bu yüzden .......... Başar, 24 Ekim 2011 sabahı gazetede şöyle bir ha- ber okudu: \"Van'da merkez üssü Tabanlı köyü olan Bu cümle aşağıdaki ifadelerden hangisiyle de- 7,2 büyüklüğünde deprem meydana geldi. 25 sani- vam ettirilirse yanlış bir bilgi verilmiş olur? ye süren deprem, Erciş'i de vurdu. Van'da 50, Erciş'te 30'dan fazla bina çöktü. Yetkililer 700'den fazla ki- A) toplumdaki bireylerin yardımlaşma ve dayanış- şinin yaşamını yitirmiş olabileceğini söyledi.\" ma içinde olmaları gerekir. Başar'ın, gazetedeki yazıyı okuduktan sonra aşa- ğıdakilerden hangisini yapması dayanışma an- B) yaşamak için yardımlaşma ve dayanışma şarttır. layışına ters düşer? C) insanların maddi ve manevi tüm ihtiyaçlarının A) Hemen okula gidip Van'daki insanlar için yardım başkaları tarafından karşılanması gerekir. kampanyası başlatması D) birlikte yaşama bilinci ve karakteri gelişmiş ol- B) Deprem bölgesinin kendisine çok uzak olduğu- malıdır. nu düşünerek korku hissini yenmesi 6. Türk Kızılayının gönüllü gücü Türk Kızılayının C) İhtiyaç olabilecek eşyaları Van'a göndermek üze- gönül erleri, tüm dünyadaki ihtiyaç bölgelerine re paketlemesi din, dil, ırk ayrımı gözetmeksizin anında ulaşı- yor. 706 şubede 11 bin gönüllü yönetici olduğu- D) Depreme karşı alınması gereken önlemlerle il- nu belirten Türk Kızılayı yetkilisi \"Muhtaçlara gili projeler hazırlaması yardımda bulunmak isteyenlere köprü oluyor, halkın merhamet eli olmaya çalışıyoruz.\" dedi. Baraj Sorusu Yetkili, Türk Kızılayına gönüllü olarak hizmet 8. Bir toplumun üyeleri arasında, \"kendi gemisini kur- vermek isteyenlerin aşağıdaki faaliyetleri yapa- tarandan ziyade, gemiyi kurtarmanın\" çok daha önem- bileceğini söyledi: li olduğu yönünde bir bilinç oluşturulması gerekir. Yukarıda tırnak içinde belirtilen ifade ile vurgu- • Sosyal hizmetlerde kreş, huzurevi ve gün- lanmak istenen düşünce seçeneklerin hangisin- düz bakımevlerinde gönüllü olarak görev de verilmiştir? alıp Türk Kızılayını temsil edebilirler. A) Toplum içindeki iş bölümünde başkalarına daha • Sağlık hizmetlerinde, Kızılayın içinde yer al- ağır sorumluluklar verilmelidir. dığı herhangi bir sağlık seferberliği projesin- de, afet hazırlık çalışmalarında ve müdaha- B) Toplum içinde bireysel davranmak yerine, birlik le ekiplerinde hizmet verebilirler. ve beraberlik içinde; herkesin yararına hareket edilmelidir. • Kan bağışının önemi ve gerekliliği hakkın- daki bilincin yerleşmesi ve süreklilik kazan- C) Toplumların kalkınabilmesi için ekonomik çıkar- ması için tanıtım yapılmasında ve bu alan- lar önde tutulmalıdır. daki çalışmalarda bizzat veya sponsor olarak gönüllü çalışabilirler. D) Toplum huzuru için insanlar birbirlerine saygılı olmalıdır. Verilen gazete haberinde yetkilinin açıklamala- rına göre Kızılayla ilgili, I. Sosyal yardımlaşma ve dayanışmaya katkı sağ- ladığı II. Afetlerde olabilecek can kaybını tamamen ön- lediği III. Sağlık, eğitim ve barınma gibi birçok alanda hiz- met verdiği çıkarımlarından hangileri yapılamaz? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) II ve III Sosyal Bilgiler 12 6. Sınıf

BİREY VE TOPLUM 5 TEST SORUNLARIMIN ÇÖZÜMÜNÜ BİLİYORUM 3. Anayasamızın; 56. mad- desinde \"Herkes sağlıklı 1. Toplumda karşılaştığımız sorunlara .......(I)....... çer- ve dengeli bir çevrede çevesinde çözüm bulabiliriz. Uğradığımız haksızlık- yaşama hakkına sahiptir. lara karşı hakkımızı aramamız vatandaş olmanın Çevreyi geliştirmek, çev- bize yüklediği .......(II)....... . Örneğin, .......(III)....... re sağlığını korumak ve aldığımızda, ürünün aldığımız yer tarafından iade çevre kirlenmesini önlemek devletin ve vatandaşla- alınmaması durumunda bu ürünün ........(IV)....... ile rın ödevidir.\" ifadeleri yer almaktadır. birlikte .......(V)....... gibi kurumlara başvurabiliriz. Eda'nın evlerinin önünde yığılmış çöp torbaları- Bu metinde numaralandırılmış boşluklara geti- nı gördüğünde izleyeceği yollardan hangisi hak- rilmesi gereken ifadeler aşağıdakilerin hangisin- larının bilincinde olduğunun kanıtıdır? de sırasıyla verilmiştir? A) Çöpleri olduğu yerden kaldırıp başka bir yere I II III IV V koyması A) hak ve haktır yeni fişi Cumhur- B) Yaşadığı ilçeden sorumlu olan belediyeye ko- özgürlükler bir ürün veya başkanlığı nuyla ilgili dilekçe yazması faturası C) Çöpleri yakarak yok etmeye çalışması B) hak sorum- bozuk garanti Tüketici D) Sorunu önemsemeden kendi çöplerini de oraya ve luluktur bir ürün belgesi Hakları özgürlükler Mahkemesi bırakması C) baskı sorum- kötü fişi Tüketici 4. Bir elektronik mağazasın- ve luluktur bir ürün veya Hakları dan oyun konsolu satın faturası Mahkemesi Zeka Küpü Yayınları alan İlhan, eve geldiğinde şiddet konsolun kurulumunu ya- par ancak aldığı cihazı bir hak haktır bozuk garanti İçişleri türlü çalıştıramaz. Sonun- D) ve bir ürün belgesi Bakanlığı da ürünün bozuk olduğu- na karar verir ve ürünü özgürlükler mağazaya geri götürür. Burada çalışan yetkili, ürün hakkında bir şey yapamayacağını fatura ve garan- 2. \"Beyoğlu'nda çöken istinat duvarı\" haberini gören ti belgesinin olması gerektiğini söyler. İlhan isteni- Seda, küçük bir araştırma yaptıktan sonra duvarın len belgelerin olmadığını, ürünü satın alırken veril- sağanak yağış sonucu toprağın kaymasıyla çöktü- mediğini söylese de yetkiliyi ikna edemez. Birkaç ğünü öğrenir. Büyüyünce mühendis olmak istedi- gün sonra garanti belgesini ve faturayı bulan İlhan ğinden bu tip olayların yaşanmaması için ne gibi ön- doğruca mağazaya koşar. lemler alınabileceği hakkında yeni araştırmalar yapmaya karar verir. Buna göre mağaza yetkilisi yine yardımcı olmaz- sa İlhan, Seda'nın Beyoğlu'nda yaşanan bu olaya yakla- şımıyla ilgili, I. Belediyeye dilekçe yazarak mağazayı şikâyet eder. I. Araştırmacı ve duyarlıdır. II. Neden sonuç ilişkisi kurabilmektedir. II. Mağazanın önündeki herkese mağazanın do- III. Yapmak istediği meslekte iyi para kazanmak is- landırıcı olduğunu söyler. temektedir. III. Tüketici Hakları Hakem Heyetine başvurur. IV. Sorumluluk sahibi ve çözüm odaklıdır. yukarıdakilerden hangilerini yaparak hakkını ya- yargılarından hangilerine ulaşılabilir? sal yollardan arayabilir? A) I ve IV B) I, II ve III A) I ve II B) I ve III C) I, II ve IV D) II, III ve IV C) II ve III D) I, II ve III 6. Sınıf 13 Sosyal Bilgiler

TEST 5 BİREY VE TOPLUM 5 ve 6. soruları aşağıda verilen metne göre cevap- Zeka Küpü Yayınları 7. Özgürlük herhangi bir kısıtlamaya, zorlamaya bağ- layınız. lı olmaksızın düşünme veya davranma, herhangi bir şarta bağlı olmama durumudur. Özgür irade, bi- İnsanlar, doğuştan itibaren özgürdür ve bütün insanlar- reysel özgürlük, adalet, kamu hakları, ifade özgür- la eşittir. Bu durum tüm insanların doğuştan itibaren ay- lüğü, ahlaki sorumluluk, özerklik, öz irade kavram- nı haklara ve özgürlüklere sahip olmasını sağlar. Bizler larını karşılayabilen genel bir anlama sahiptir. de Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları olarak yaşama, eği- tim alma, sağlık imkânlarından yararlanma, konut edin- Buna göre aşağıdakilerden hangisi bu durumla me, yerleşme ve seyahat etme gibi birçok hakka sahi- uyuşmamaktadır? biz. Ayrıca vatandaş olmamız bize bazı sorumluluklar yüklemiştir. Örneğin; uğradığımız haksızlıklara karşı hak- A) Ahmet'in istediği okulu tercih etmesi kımızı aramamız vatandaş olmanın bize verdiği sorum- B) Dilan ve arkadaşının sinemada görevlinin belirt- luluktur. Karşılaştığımız sorunlara hak ve özgürlükler çerçevesinde çözüm bulabiliriz. tiği yerlere oturması C) Ali ve ailesinin yaz tatilinde istedikleri bir turizm 5. Metinde verilen bilgilere göre, I. Bazı vatandaşların haklarının kısıtlandığı merkezine gitmeleri II. Vatandaş olmanın bizlere bazı sorumluluklar D) Selim'in uçak yolculuğunda istediği koltuğa otur- yüklediği ması III. Hakkımızı her türlü yasal ve yasal olmayan yo- la başvurarak aramamız gerektiği 8. Hak ve özgürlüklerin korunmaması durumunda çe- şitli sorunlar ortaya çıkar. Toplumda huzur ve güven çıkarımlarından hangileri yapılamaz? kalmaz, güçlüler güçsüzlerin hak ve özgürlüklerini A) Yalnız I B) Yalnız II elinden alır, toplumda bir arada yaşayan insanlar C) I ve III D) II ve III arasında huzursuzluklar ortaya çıkar. Toplum, mil- let ve devlet olma özelliğini yitirir. 6. Bu metne bakılarak aşağıdaki sorulardan han- gisinin cevabı bulunabilir? Bu metne verilebilecek en uygun başlık aşağı- A) Haksızlığa uğradığımızda başvurmamız gere- dakilerden hangisidir? ken kurumlar nelerdir? B) Vatandaş olarak hangi siyasal haklara sahibiz? A) Hak ve Özgürlüklerimiz C) Tüm insanların doğuştan itibaren aynı haklara B) İnsan Haklarının Korunamaması Durumunda sahip olma nedeni nedir? D) Kadınlara verilen siyasal haklar nelerdir? Ortaya Çıkacak Sorunlar C) Vatandaşlık Görevlerimiz D) İnsan Haklarına Verilen Önem Baraj Sorusu 9. Devlet, vatandaşlarının her türlü hakkını korumaya yönelik tedbirler alır. Tüketici hakları da bunlardandır. Örnek: Bahadır, ödev yapmak için kırtasiyeden renkli kalemler alırken fişini almayı da unutmamıştır. Bahadır, aldığı kalemlerin bozuk olduğunu gör- düğünde aşağıdakilerden hangisini yaparsa hak- larının bilincinde olduğunu kanıtlar? A) Kırtasiyeden yeni kalemler alırsa B) Fişi ile gidip bozuk kalemlerin yenisiyle değiştiril- mesini isterse C) Bozuk kalemleri çöpe atarsa D) Kırtasiyeden parasını geri isterse Sosyal Bilgiler 14 6. Sınıf

BAŞARI ÖLÇME TESTİ 6 TEST 1. Rol, belirli statüdeki insanların kendilerinden bekle- 3. Millî Birlik ve Beraberliğimizi nen davranışlarını tayin eder. Bu roller bize çeşitli Güçlendiren Unsurlar sorumluluklar yükler. Rollerimizin bir kısmına doğ- duğumuz andan itibaren sahip oluruz. Bunlar, evlat Toplumların başından geçen olayları, yer ve ya da kardeş olmak gibi biyolojik özelliklerimizden zaman göstererek anlatan; bunların sebep ve kaynaklanan, herhangi bir ilgi ve yetenek gerektir- sonuçlarını, birbirleriyle olan ilişkilerini ele alan meyen rollerimizdir. Bunları seçme imkânımız yok- bilim dalıdır. Kültürümüzün önemli bir unsuru tur. Bazı rollerimiz de vardır ki bunlara isteğimizle 1 olan bu bilim, fertler için olduğu kadar millet- çalışarak, başarı göstererek, sonradan sahip olu- ler için de önemlidir. Yeni nesillerde millî bilin- ruz. ..........?.......... Yaşımız ilerledikçe bazı rolleri- cin oluşmasında, millî birlik ve beraberliğin miz değişmese de sorumluluklarımız değişir. Aile sağlanmasında çok önemlidir. içinde her zaman anne babamızın evladıyızdır. Bu rolümüz hayat boyu devam eder, ancak rolümüzün Türk kültürünün nesilden nesile aktarılması, sorumlulukları yaşımız ilerledikçe değişir. yaşaması ve gelişmesi Türkçe yoluyla olur. Böylece millet hayatındaki devamlılık Türkçe Bu parçada \"?\" ile boş bırakılan yerin aşağıdaki- sayesinde sağlanmış olur. Toplumsal yaşa- lerden hangisiyle tamamlanması uygun değildir? 2 mın vazgeçilmezi olan değerler, örf ve âdetler, gelenek ve görenekler Türkçe vasıtası ile ne- A) Kız çocuğu olmak, erkek çocuğu olmak gibi. silden nesile aktarılır. Bu yüzden Türkçemizin korunması ve geliştirilmesi, kültürün yaşama- B) Sınıf başkanı olmak, takım kaptanı olmak gibi. sı için önemlidir. C) Öğretmen olmak, doktor olmak gibi. D) Otobüs şoförü olmak, çiftçi olmak gibi. 2. İnsanlar hakkında ön yargılar ve olumsuz tecrübe- Zeka Küpü Yayınları İnsanların duygu ve düşüncelerini etkileyerek ler farklı inanç, mezhep ve kültürlere karşı kalıp yar- günlük hayatlarını, yaşam tarzlarını şekillen- gı oluşmasına sebep olabilir. Günlük hayatta karşı- dirir. Kültürümüzü besleyen bu kaynak, toplu- laştığımız sorunlardan biri olan kalıp yargılar, mun kültürel değerlerinin oluşması ve değiş- toplumsal uyumu olumsuz yönde etkiler. mesinde etkili olan unsurlardandır. İslamiyet’in 3 birleştirici gücü, millî kültürümüzü etkileyerek Buna göre aşağıdakilerden hangisi bu duruma toplumsal birlikteliğimizi güçlendirmiştir. Top- örnek olarak gösterilemez? lumsal birlikteliğimizin güçlenmesine Hacı Bektaş-ı Veli, Yunus Emre, Mevlânâ Celâ- A) Kadir : Babam yurt dışına gittiğinde ona kaba leddin-i Rumi gibi şahsiyetlerin eserleri de kat- davranmışlardı. Bu yüzden tüm yaban- kı sağlamıştır. cıların kaba olduğunu düşünüyorum. Tabloda numaralandırılarak verilen metinlerle B) Berna : Birçok dizi ve filmde Afrikalıların beyaz ilgili, tendeki insanlara kötü davrandıkları gösterildi. Bu nedenle tüm Afrikalılar- I. 1 numaralı metinde tarihin, millî birlik ve bera- dan korkuyorum. berliği oluşturmasındaki rolü anlatılmıştır. C) Suat : İşitme engeli bulunan arkadaşım futbol II. 2 numaralı metinde kültürel değerlerin nesilden takımımızda oynamak istiyor. Ben ise nesile aktarılmasında dilin rolü ve önemi anla- maç esnasında bizi olumsuz etkileye- tılmıştır. ceğini düşünerek bu duruma karşı çıkı- yorum. III. 3 numaralı metinde örf ve âdetlerin kültürel de- ğerlerimizin oluşmasındaki görevi anlatılmıştır. D) Selma : Okulumuz, Balkan topraklarına gezi dü- zenliyor. Farklı din ve milliyete sahip in- çıkarımlarından hangileri yapılabilir? sanları görecek olmam beni heyecan- landırıyor. A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III D) I, II ve III 6. Sınıf 15 Sosyal Bilgiler

TEST 6 BAŞARI ÖLÇME TESTİ 4. Sinan Bey, sivil toplum kuruluşlarının gönüllülük esa- 6. Bireyler ait oldukları gruplarda farklı roller üstlenirler. sına dayalı olarak yaptıkları çalışmalara katılmayı Bu rollerin insanlara yüklediği bazı sorumluluklar ve bu kuruluşlara yardım etmeyi kendine görev ola- vardır. Betül; rak benimsemiş bir bireydir. • Ailede anne ve eş Sinan Bey bu amaçla maaşını aldıktan sonra; • Akraba içerisinde hala, yenge • Maddi zorluklar çeken öğrencilere eğitim alanın- da fırsat eşitliği sağlamak amacıyla Türk Eğitim • İş yerinde öğretmen Vakfına bir miktar para yatırmıştır. • Ders zümresinde, zümre başkanı rollerini üst- • Türk Silahlı Kuvvetlerinde yaptığı vatan hizme- lenmiştir. ti esnasında şehit olan veya herhangi bir neden- le hayatını kaybeden Mehmetçiklerin bakmakla Buna göre Betül'ün aşağıda verilen rolleri ve yükümlü oldukları yakınları ile gazi ve engelli sorumlulukları karşılaştırmasında hangisi yan- Mehmetçiklere destek olmak amacıyla Mehmet- lıştır? çik Vakfına bağış yapmaları konusunda arka- daşlarını yönlendirmiştir. Roller Sorumluluklar 1 Anne Çocuklarıyla verimli vakit geçirmek Sinan Bey’in bu davranışları, 2 Hala, Yeğenlerine iş bulmak ve geçimle- yenge rini sağlamalarına yardımcı olmak I. Birlik ve beraberliğin artması II. Toplumdaki sosyal bağların güçlenmesi 3 Öğretmen Dersini en iyi şekilde anlatmak ve III. Halk arasında iletişim kopukluğunun yaşan- öğretmek ması 4 Zümre Zümre çalışmalarını yürütmek ve iş IV. Paylaşma duygusunun artması başkanı bölümünü sağlamak gibi sonuçlardan hangilerinin ortaya çıkmasın- Zeka Küpü Yayınları A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 da etkili olabilir? A) Yalnız II B) I ve II 7. Sosyal bilgiler öğretmeni derse girdiğinde “Ülkemiz- C) I ve III D) I, II ve IV de yaşadığımız sorunlara çözüm bulabilmek için ku- rulan kurumlara ve oluşturulan telefon hatlarına ör- 5. nek verir misiniz?” sorusunu sormuştur. Öğretmenin Sosyal yardımlaşma ve dayanışmayı bu sorusuna öğrencilerin verdiği yanıtlar aşağıdaki destekleyici faaliyetler nelerdir? gibidir: Bu sorunun yöneltildiği öğrenciler aşağıdakiler- Ferda : CİMER, Dilekçe Hakkının Kullanılmasına den hangisini söylerse soruyu yanlış cevapla- Dair Kanun kapsamındaki her türlü istek, mış olur? şikâyet, ihbar, görüş ve öneriyi ilgili bakan- lık veya kamu kuruluşuna iletmeyi amaçla- A) Afetlerde arama kurtarma çalışmalarına gönüllü yan kurumdur. olarak katılmak Sema : RTÜK, radyo ve televizyon yayınları hak- B) Kurban etinin bir kısmını ihtiyaç sahiplerine da- kında gelen şikâyetleri değerlendirmek için ğıtmak kurulan kurumdur. C) Bakıma muhtaç kişilere yardım elini uzatmak Zeliha: ALO 182, tüketicilerin mesafeli veya doğru- D) Spor kulubüne yazılarak düzenli olarak ücretini dan alışverişlerde aldıkları her türlü ürün ve hizmetlere yönelik şikâyetlerini bildirebile- ödemek cekleri, problem ve mağduriyetlerine çözüm arayabilecekleri bir hattır. Buna göre öğrencilerden hangilerinin verdiği örnek yanlıştır? A) Ferda B) Zeliha C) Ferda ve Sema D) Sema ve Zeliha Sosyal B lg ler 16 6. Sınıf

KÜLTÜR VE MİRAS 1 TEST DESTAN VE YAZITLARDA TÜRKLER Zeka Küpü Yayınları 3. \"\" ile gösterilen paragrafta özellikleri verilen yazıtlar hangi devlet adamları adına dikilmiştir? 1, 2 ve 3. soruları aşağıdaki metne göre cevapla- yınız. A) Bilge Kağan, Kül Tigin ve Tonyukuk B) Teoman ve Mete Han Aşağıdaki metinlerde Orta Asya Türk devletlerine ait C) Bilge Kül Kağan ve Bögü Kağan eserlerle ilgili bilgiler verilmiştir. D) Bumin Kağan ve İstemi Yabgu  Çin'e yönelen Uygurların doğudaki ülkeleri nasıl 4. Türklerin dünya medeniyetine kazandırdığı iki önem- egemenlikleri altına aldıkları, bu eserin konusunu li unsurdan biri at, diğeri de demirdir. Türkler, dün- oluşturmaktadır. Beş tane çocuğun ilahi bir şekilde yada ilk defa atı evcilleştirerek bir binek hayvanını ortaya çıkmasının anlatıldığı bu eserde, çocuklar- savaş aracı olarak kullanmışlardır. At ve öküzler ta- dan en güzelinin, sabırlı, iradeli ve ileri görüşlü ola- rafından çekilen arabalar da Türkler tarafından icat nının Kağan seçildiği ifade edilmektedir. edilmiştir. Avrupa'da atlı şövalyeler, Çin'de atlı ordu birlikleri oluşturulurken Türklerin bu icadından yarar-  Bu yazıtlar, Türk tarihinin ve edebiyatının ilk yazılı lanılmıştır. Demir madeninin kullanımı da yine dün- belgesidir. Türk adının geçtiği ilk Türkçe metindir. ya medeniyetine Türklerin yaptığı katkılardan biridir. Türklerin sosyal, kültürel, ekonomik ve siyasi hayatı Türkler, demir madenini eriterek çeşitli savaş aletleri, hakkında bilgiler verir. tabak, heykel gibi eşyalar yapmışlardır. Verilen metin aşağıdaki sorulardan hangisinin  Bu eserde \"Yurdun bütün hayvanları dile gelip de- cevabı olabilir? rin bir üzüntüyle 'göç göç' diye bağırmaya başladı- lar. Bunu ilahi bir işaret sayan Uygurlar, Beş Balık'ın A) Tarihte kurulan ilk Türk devletlerinin özellikleri bulunduğu yere geldiğinde ses kesildi. Demek yurt nelerdir? edinilecek yer bu yermiş, diyen Uygurlar burada kal- dılar.\" ifadeleri yer almıştır. B) Türklerin dünya medeniyetine katkıları nelerdir? C) Türklerin komşu devletlerin ordularına katkıları 1. Sembollendirilerek verilen bu ifadeler ilgili oldukları eserlerle aşağıdakilerin hangisinde nelerdir? doğru eşleştirilmiştir? D) Türklerin göç ettikleri yerlere etkileri neler olmuş- Türeyiş Orhun tur? Göç Abideleri A)    B)    C)    D)    2. \"\" ile gösterilen paragrafta aşağıdakilerin 5. • Asya Hun Devleti’nde ordu ile halk iç içedir. hangisinden bahsedilmemiştir? • Halkın büyük bir çoğunluğu orduda görev alır ve her an savaşa hazır olurdu. Bu bilgilere göre Asya Hun Devleti ile ilgili aşa- ğıdaki çıkarımlardan hangisine ulaşılabilir? A) Uygurların doğudaki fetihlerinden A) Yerleşim yerlerini sürekli olarak değiştirdikle- B) Hükümdarın sahip olması gereken özelliklerden rine C) Uygur Türklerinin çoğalmasından D) Uygurların Mani dinini kabul ederek din diğiştir- B) Hayvancılık dışında ticaretle uğraştıklarına C) Ülkelerini savunmaya her an hazır olduklarına melerinden D) Çin'in egemenliğinde yaşadıklarına 6. Sınıf 17 Sosyal Bilgiler

BİLİM, TEKNOLOJİ VE TOPLUM 1 TEST SOSYAL BİLİMLER VE TOPLUM 3. 1 Ocak 2009'da tedavüle giren Türk Lirası banknot- larının ön yüzünde Atatürk portreleri bulunurken, 1. İnsanların toplumsal, sosyal ve kültürel faaliyetleri- arka yüzlerinde Türk bilim, sanat, edebiyat ve ni inceleyen bilimlere sosyal bilimler denir. Hayatı- müzik tarihinin önde gelen isimlerinin portrelerine mızın her anında yer alan sosyal bilimler, insanoğ- yer verildi. lunun gelişim ve değişiminin anlaşılmasında oldukça önemlidir. Türkiye'de bilim tarihçiliğinin yerleşmesini sağlamış bilim • Tarih • Coğrafya insanıdır. İslam medeniyet- • Felsefe • Psikoloji lerinin bilimin gelişmesine yapmış olduğu katkıları or- gibi bilimler sosyal bilim dalları arasında yer alır. Aydın Sayılı taya çıkardığı çalışmaları ol- (1913 - 1993) dukça önemlidir. Aşağıdaki bilgilerden hangisi yukarıda verilen sosyal bilim dallarından biriyle ilgili değildir? A) İnsanın doğal ortamla olan etkileşimini ve her Cahit Arf Dünyaca ünlü bir matema- türlü beşerî, ekonomik faaliyetlerini inceler. (1910 - 1997) tikçimizdir. Kendi adıyla anılan bazı terimleri bula- B) Varlığın ve bilginin kaynağını inceler, insanların rak matematik ve bilim düşünce zenginliğinin artmasını sağlar. dünyasına önemli katkılar- da bulundu. C) İnsanların duygu, düşünce ve davranışlarını in- celer. D) Toplumların geleneklerini, göreneklerini, yaşam biçimlerini ve toplumsal olayları inceler. 2. İlim ve fenden başka yol gösterici aramak gaf- Zeka Küpü Yayınları Millî mimari akımın öncü- lettir, dalalettir, cehalettir. Bilim ve fen neredey- sü kabul edilir. Mescid-i se onu alacağız ve her ulus kişisinin kafasına Mimar Kemalettin Aksa'nın tamirinde önem- koyacağız. İlim tercüme ile olmaz, tetkik ile olur. (1870 - 1927) li bir yeri vardır. Benim manevi mirasım ilim ve akıldır. Dünyada her şey için, medeniyet için, hayat için başarı için en gerçek yol gösterici ilimdir, fendir. Atatürk, cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren sosyal Fatma Aliye Türk edebiyatının ilk kadın bilimlere önem vermiş ve bu konudaki çalışmaları (1862 - 1936) romancısı olarak tanınır. desteklemiştir. Kadınların sorunlarını ken- di sorunları bildi ve bu Aşağıdakilerden hangisi Atatürk'ün sosyal bi- sorunları anlatan eserler limler alanında yaptığı çalışmalardan değildir? verdi. A) Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesinin açılması Aylin, yukarıda verilen banknotlardan, Cumhu- B) Türk Dil Kurumunun kurulması riyet tarihinde bilimsel çalışmalar yapan bilim C) Türk Hava Kurumunun kurulması insanlarının görsellerinin bulunduğu banknot- D) Türk Tarih Kurumunun kurulması ları alırsa toplam kaç lirası olur? A) 15 TL B) 25 TL C) 30 TL D) 60 TL 6. Sınıf 61 Sosyal B lg ler

TEST 1 BİLİM, TEKNOLOJİ VE TOPLUM 4. Sosyal bilimleri oluşturan bazı disiplinler şunlardır: 5. Sosyal bilgiler öğretmeni Jale Hanım, öğrencilerine sosyal bilim dallarının yararları ile ilgili aşağıdaki bil- Arkeoloji Kazı bilimi olarak da gileri vermiştir. adlandırılır. Su ve top- rak altında kalmış eser- • Geçmişte yaşamış olan toplumların hayatlarını lerin ortaya çıkarılma- inceleyerek yapılan hatalardan ders alma fırsa- sını ve incelenmesini tına kavuşuruz. sağlayan bilimdir. • İnsanlar ve yeryüzü arasındaki ilişkiyi öğreniriz. Sosyoloji Ayrıca doğal çevremizi tanır ve yaşamımıza uy- gun bir şekilde değiştirmeye çalışırız. Toplumları, toplumların kültürünü ve toplumsal • İnsanların duygu, düşünce ve davranışlarını da- ilişkileri inceleyen bi- ha iyi analiz etme imkânı buluruz. limdir. • İnsanın geçmişten günümüze gelişimini ve mey- Psikoloji dana getirdiği ırkları öğreniriz. İnsanın davranışlarını • Yapılan kazılar sayesinde geçmişte yaşayan uy- ve zihinsel süreçleri in- garlıklar hakkında bilgi sahibi oluruz. celeyen bilimdir. Buna göre Jale Hanım'ın bahsettiği bilim dalla- rı sırasıyla aşağıdakilerin hangisinde doğru ola- rak verilmiştir? A) Tarih B) Hukuk Coğrafya Coğrafya İpek, Funda ve Hatice Hanım'ın meslekleri ile ilgili Zeka Küpü Yayınları Psikoloji Sosyoloji bilgiler aşağıdaki gibidir: Antropoloji Arkeoloji Arkeoloji Antropoloji Funda : Karabük'ün Eskipazar ilçesinde \"Handria- napolis\" antik kentindeki çalışmalarım so- C) Tarih D) Arkeoloji nucunda bir takım mozaikler ve eserler or- Antropoloji Coğrafya taya çıktı. Çıkan bu eserlerin bakım ve Felsefe Felsefe onarımını yaptım, kaydını tuttum. Sosyoloji Sosyoloji Arkeoloji Antropoloji İpek : Ü lkemizde artan suç oranlarının nedenle- rini, bu oranların nasıl azaltılacağını araş- tırdım ve bu konuda bazı anket çalışmala- rı yaparak, bir rapor hazırladım. Hatice : A tatürk'ün Kurtuluş Savaşı'na başlarken 6. Sosyal bilimler, içinde insan olan ve topluma ait olan inanç, umut ve kararlılıkla hareket etmesi- bütün unsurların incelendiği bir bilimdir. Sosyal bilim- nin, askerin başarısı üzerinde olumlu etki- ler psikoloji, felsefe, antropoloji, arkeoloji, hukuk gibi lerini tespit ettim. Ve danışanlarıma ümidin birçok bilimi içine alır. ve inancın en büyük anahtar olduğunu söy- ledim. Verilen bilgiye göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? Buna göre İpek, Funda ve Hatice Hanım'ın mes- lekleri hangi seçenekte sırasıyla doğru verilmiş- A) Sosyal bilimler insan ve toplumu inceler. tir? B) Birçok bilimin bir araya gelmesiyle oluşur. C) Tek tip düşünceyi benimser. Arkeolog Psikolog Sosyolog D) Olayları farklı açılardan inceleyerek doğrulara A) Hatice İpek Funda ulaşır. B) Funda Hatice İpek C) Funda İpek Hatice D) İpek Funda Hatice Sosyal Bilgiler 62 6. Sınıf

BİLİM, TEKNOLOJİ VE TOPLUM 1 TEST 7. Üniversitede öğretim görevlisi olan Meral Hanım, 9. “Tarih, yazının bulunmasıyla başlar” ifadesini kul- öğrencilerine \"Sosyal bilimlere yardımcı bilimlerin lanan bir tarihçi yaptığı çalışmalarda aşağıda yer çalışmalarına örnek verir misiniz?\" sorusunu sor- alan bulguların hangisinden faydalanamaz? muştur. Öğretmenin sorusuna öğrencilerden Emine ve Azra söz alarak aşağıdaki cevapları vermiştir. A) Mezopotamya’da bulunun tabletlerden B) Osmanlı arşivinde bulunan fermanlardan Emine : ......?...... paralar ile madalyonların üstün- C) Çatalhöyük kazılarında bulunan yerleşim yeri de yer alan yazı ve resimlerin bilimsel açı- dan değerlendirmesini yapan bilim dalıdır. kalıntılarından Bu bilim dalının incelediği nesnelerin za- D) Moğolistan’da bulunun Orhun Abidelerinden manla bozulmaması sayesinde paraların yeryüzünde dağılımı ve yayılım alanlarını Zeka Küpü Yayınları 10. Tuğba : H asankeyf’te 1985’ten beri kazı çalışmaları ortaya koyarak coğrafyanın, tarihin, sanat yapıyoruz. tarihinin ve çeşitli devirlerdeki ticaret sis- temlerini inceleyen ekonomi tarihinin baş- Murat : Samsun’da yaşayan halkın geleneksel ye- lıca yardımcısıdır. mek kültürünü inceliyoruz. Azra : ......?...... geçmişten günümüze meydana Yukarıdaki bilgilerden yola çıkarak Tuğba Hanım gelen olay ve olguların zamanını tespit ve Murat Bey'in hangi bilim dallarıyla ilgili çalış- ederek sıralayan bilim dalıdır. Bu bilim da- malar yaptıkları söylenebilir? lı olayların meydana geliş yıllarını sırala- yarak tarih bilimine yardımcı olur. Tuğba Murat A) Tarih Sosyoloji Buna göre Emine ve Azra'nın cevaplarında \"?\" B) Arkeoloji Coğrafya ile boş bırakılan yerler aşağıdaki sosyal bilim C) Arkeoloji Sosyoloji dallarından hangisiyle tamamlanabilir? D) Hukuk Antropoloji A) Nümizmatik - Kronoloji B) Tarih - Kronoloji C) Nümizmatik - Tarih D) Arkeoloji - Tarih 8. Ali Bey : Toplumların gelenek ve görenekle- rini, yaşam biçimlerini, toplumsal olayları ve kurumları incelemek isti- Baraj Sorusu yorum. 11.  İnsan ırklarını sınıflandıran bilim dalıdır. Hacer Hanım : Toplumsal ilişkileri düzenleyen, dev-  Toplumsal ilişkileri düzenleyen yasaların bütün- letin yaptırım gücünü belirleyen ya- lüğünü inceleyen bilim dalıdır. saların bütününü incelemek istiyo-  Varlığın ve bilginin kaynağını inceleyen bilim da- rum. lıdır. Yukarıdaki bilgilerden yola çıkarak Hacer Hanım  İnsan davranışlarını ve duyguları inceleyen bi- ve Ali Bey'in hangi bilim dallarından yardım al- lim dalıdır. malarının gerektiği söylenebilir? Ali Bey Hacer Hanım Antropoloji biliminin çalışma alanı yukarıda sem- A) Sosyoloji Hukuk bollerle gösterilen ifadelerin hangisinde doğru B) Hukuk verilmiştir? C) Antropoloji Sosyoloji D) Tarih Arkeoloji A)   B)   C)   D)  Ekonomi 6. Sınıf 63 Sosyal Bilgiler

TEST 2 BİLİM, TEKNOLOJİ VE TOPLUM HAYALİMDEKİ GELECEK 3. İnsanların doğada bulunan maddeleri kendi işleri- ne yarar hâle getirebilmek ve yeni maddeler bulmak 1. Uzmanların gelecek teknoloji üzerindeki tahminleri için kullandıkları tekniklerin tümüne .............. denir. şunlardır: Televizyonda kanallar zihin gücüyle de- ğiştirilebilecek. Sürücüsüz otomobiller sayesinde Bu cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden trafik kazaları en aza inecek. Ayrıca uçan otomobil- hangisi getirilmelidir? lerin de hayatımızda yaygınlaşmasıyla trafik sıkışık- lığının önüne geçilebilecek. Sağlık alanında inanıl- A) nanoteknoloji B) teknoloji maz gelişmeler olacak. Örneğin; nanoteknoloji C) yapay zekâ D) nükleer enerji sayesinde damarlarda kolaylıkla hareket eden akıl- lı robotlar kanserli hücreleri yok ederek hastalıkları 4. sona erdirecek. Doktora gitmemizi gerektiren has- talıkların %80'i yapay zekâ makineler tarafından iyi- Zeka Küpü Yayınları Gelecekte nanoteknoloji sayesinde, leştirilebilecek. Tüm bu olumlu gelişmelerin yanı sı- ra teknoloji aşırı kullanıldığında ailedeki bireyler • D amarların içinde ilerleyebilen küçük robotlar arasında yüz yüze iletişimin azalması gibi olumsuz sayesinde hastalıklar tedavi edilebilecek. sonuçlara da yol açabilecek... • Betondan daha dayanıklı plastikler yapılabilecek. Metni okuyan Ahmet, teknolojik gelişmelerin haya- • D aha hafif ve gelişmiş silah sitemleri yapılabile- tımıza etkilerine ilişkin aşağıdaki çıkarımları yap- mıştır. cektir. I. Ulaşım daha kolay hâle gelecektir. Yalnızca bu bilgilere bakılarak nanoteknoloji ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? II. Tehlikeli hastalıkların tedavisi mümkün olacaktır. III. Aile içi iletişim tamamen kopacaktır. IV. Hayatımızı kolaylaştırcak gelişmeler yaşanacaktır. Buna göre Ahmet'in yaptığı çıkarımlardan han- gisi yanlıştır? A) I  B) II  C) III  D) IV 2. Bilim ve teknoloji, hayatımızın her alanına girmiş A) İnşaat alanında kullanılabileceğine durumdadır. Bilgisayarlar, akıllı telefonlar, üç boyut- B) Elektrik ve elektronik alanlarında kullanılabile- lu yazıcılar, tıbbi cihazlar, yazılımlar, elektrikli oto- mobiller artık sadece gelişmiş ülkelerdeki tüketici- ceğine lerin değil, hemen hemen herkesin kullanımına C) Savunma sanayisinde kullanılabileceğine sunulmaktadır. Örnek olarak sürücüsüz araçlar ta- D) Tıp alanında kullanılabileceğine sarım aşamasındadır. Genel Ağ üzerinden yapılan alışverişlerde insansız hava araçlarıyla teslimatlar 5. Eskiden ilkel ulaşım araçlarıyla bir yerden başka bir yapılmaktadır. yere gitmek günler hatta aylar sürmekteydi. Günü- müzde trenler, uçaklar ve otomobillerin sayısının Bu paragrafta sözü edilen gelişmelerin, artmasıyla çok hızlı bir şekilde seyahat edebilmek- teyiz. I. Tüm ülkelerin aynı gelişmişlik seviyesine ulaş- Bu durumun ortaya çıkmasında etkili olan olay ması aşağıdakilerden hangisidir? II. Ekonomik faaliyetlerde insana duyulan ihtiyacın A) Sosyal hakların kazanılması azalması B) Ülkelerin birbiriyle iş birliğinin artması C) Teknolojik gelişmelerin çoğalması III. İnsan yaşamının kolaylaşması D) Kültürler arasındaki etkileşimin artması sonuçlarından hangilerine yol açması beklenir? A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III Sosyal Bilgiler 64 6. Sınıf

BİLİM, TEKNOLOJİ VE TOPLUM 2 TEST 6 ve 7. soruları metne göre cevaplayınız. Zeka Küpü Yayınları 8. Günümüzde en hızlı iletişim araçlarından biri Genel Ağ'dır. Thomas Frey, Da Vinci Ens- titüsünde görev yapan ve ge- Genel Ağ sayesinde dünyanın diğer ucunda lecekle ilgili tahminlerde bu- meydana gelen gelişmeler anında takip edile- lunabilen bilim insanıdır. Şu bilmektedir. anda konuşmaları Da Vinci Enstitüsü ve Google tarafın- Genel Ağ günümüzde çağın bilgi ihtiyaçlarına dan en çok dikkate alınan gelecek bilimcisidir. Bu bi- cevap verebilmesi, öğrenci ve öğretmene sağ- lim insanı geçtiğimiz günlerde 2030 yılıyla ilgili şu ladığı kolaylıklar ile eğitimin önemli bir parçası tahminleri yayınladı: haline gelmiştir. • Bazı şirketler uzaya kurdukları otele; düzenli uçuş- Verilen bilgilere bakılarak Genel Ağ ile ilgili aşa- lar başlatarak uzay turizminin önünü açacak. ğıdakilerden hangisine ulaşılamaz? • Su ihtiyacının %100'ünü atmosferden karşılayan A) Eğitim alanında aktif olarak kullanıldığına bir şehir kurulacak. B) Dünya üzerinde haberleşmeyi hızlandırdığına C) Bilgi akışını kolaylaştırdığına • Oluşabilecek bir kasırga insan müdahalesiyle D) Sınırlı bir alanda kullanıldığına durdurulabilecek. Baraj Sorusu • Evlerimizde kablosuz enerji kullanarak ampulleri yakmak mümkün olacak. 9. Aşağıda bilimsel ve teknolojik gelişmelerle ilgili bazı örnekler verilmiştir. • Kızılötesi drone izleme sistemleri sayesinde or- man yangınları %5 oranında azaltılacak. • Genetik ve tıp alanlarındaki gelişmelerle kişiyi hiç ameliyat etmeden, sadece yetersiz organ- • Dünyanın merkezine gönderilen bir sonda saye- daki hastalıklı veya ölü hücreleri sağlıklı hücre- sinde depremlerin önceden bilinmesinin önü açı- lerle değiştirmek mümkün hâle gelmiştir. lacak. • Robot eller sayesinde banka kartlarını; kalem • Geleneksel ilaçlar yerine bireye özel ilaçlar üre- gibi küçük ve ince cisimleri tutmak mümkün hâle tilebilecek. gelmiştir.  Genel Ağ haberi (Düzenlenmiştir) • Bilim insanları tarafından karanlıkta yol göste- ren halılar üretilmiştir. 6. Genel Ağ haberine konu olan Thomas Frey'in gelecekle ilgili tahminlerine bakarak, • Japon otomobil üreticisi, arıların uçarken diğer I. Bütün gezegenlerde ticaret yapılabileceği böceklerle çarpışmasını engelleyen 300 derece II. İnsanların bazı doğal afetlere karşı önlemler ala- görüş açısına sahip, son derece karmaşık bir bileceği yapısı olan gözlerinden esinlenerek çarpışma- III. Yaşanabilecek kuraklığın önüne geçilebileceği ya karşı yeni bir teknoloji geliştirmiştir. IV. Kimsenin hastalığa yakalanmayacağı çıkarımlarından hangileri yapılamaz? Buna göre verilen gelişmelerin yaygınlaşmasının, A) Yalnız I B) I ve IV I. Sağlık II. Savunma C) II ve III D) II ve IV III. Ulaşım 7. Frey'in gelecekle ilgili tahminlerinden hangisi alanlarının hangilerinde insanların hayatını ko- sadece insanları ilgilendirmektedir? laylaştırdığı söylenebilir? A) Drone izleme sistemleri A) Yalnız II B) I ve II B) Kasırgaya karşı alınacak önlemler C) Kişiye özel ilaç üretimi C) I ve III D) I, II ve III D) Deprem tahmin sistemi 6. Sınıf 65 Sosyal Bilgiler

TEST 3 BİLİM, TEKNOLOJİ VE TOPLUM ARAŞTIRMA YAPIYORUM 2. İstanbul’un fethi ile ilgili araştırma ödevi hazır- 1. Bilimsel Araştırma Basamakları layacak olan Çağrı, ödevini hazırlarken aşağıda verilenlerden hangisini kullanırsa yaptığı araş- Sorunun tanımlanması tırma doğru ve güvenilir olmaz? .............(1)............. A) Konu ile ilgili belgeleri Konu ile ilgili bilgi ve belge toplanması B) Arkeoloji müzesindeki eserleri .............(2)............. C) Konu ile ilgili kütüphaneden temin ettiği kitapları .............(3)............. D) Sokaktaki insanlardan elde ettiği bilgileri 3. Serkan Öğretmen: B ilimsel araştırmanın ilk basa- mağında ne yapılması gerekir? Serkan Öğretmen’in sorduğu soruyu aşağıdaki öğrencilerden hangisi doğru cevaplamıştır? A) Bahadır : Kaynak taraması B) Mehmet : Konu ile ilgili varsayımların ileri sürül- mesi C) Fatih : Araştırılacak konunun belirlenmesi D) Mustafa : Raporun yazılması Diyagramda bilimsel araştırma basamakları veril- Zeka Küpü Yayınları 4. Kaynakça Dipnot miştir. 1 2 Bilimsel araştırma basamaklarının doğru olma- Bilimsel sı için numaralandırılarak boş bırakılan yerlere araştırma sırasıyla aşağıdakilerden hangisi yazılmalıdır? Katalog Kişisel A) 1. A raştırma sonuçlarının rapora dönüştürül- taraması düşünceler mesi 3 4 2. Hipotezlerin test edilmesi 3. Sorunun çözümüne yönelik hipotez oluştu- Yukarıda verilenlerden hangisi bilimsel çalışma ile ilgili değildir? rulması A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 B) 1. Hipotezlerin test edilmesi 2. Sorunun çözümüne yönelik hipotez oluştu- 5. Kaan: Araştırma yapılacak konuyla ilgili bilgi top- rulması lamak için kitap, dergi, Genel Ağ gibi kay- 3. Araştırma sonuçlarının rapora dönüştürül- naklar araştırılır. Bu, bilimsel araştırmanın mesi ............ basamağıdır. C) 1. Sorunun çözümüne yönelik hipotez oluştu- Kaan'ın sözlerinde boş bırakılan yere aşağıda- rulması kilerden hangisi yazılmalıdır? 2. Araştırma sonuçlarının rapora dönüştürül- A) hipotez oluşturma B) rapor yazma mesi C) verileri sınıflandırma D) kaynak tarama 3. Hipotezlerin test edilmesi D) 1. Sorunun çözümüne yönelik hipotez oluştu- rulması 2. Hipotezlerin test edilmesi 3. Araştırma sonuçlarının rapora dönüştürül- mesi Sosyal B lg ler 66 6. Sınıf

BİLİM, TEKNOLOJİ VE TOPLUM 3 TEST 6. 1 Rapor ve dipnot yazılır. 8. ? 2 Bilgiler tasnif edilir ve varsayımlar test edilir. Konuyu belirlemek 3 Varsayım oluşturulur. Varsayımda bulunmak 4 Kaynaklar belirlenir ve bilgiler toplanır. Bilgi toplamak Varsayımları test etmek 5 Konu tespit edilir. Rapor yazmak Yukarıda karışık olarak verilen bilimsel araştır- ma basamaklarının doğru sıralanışı seçenekle- Bu tabloda \"?\" ile gösterilen yere yazılabilecek rin hangisindeki gibi olmalıdır? en uygun başlık aşağıdakilerden hangisidir? A) 5, 3, 4, 2, 1 B) 5, 4, 3, 1, 2 A) Kaynak Taraması Nasıl Yapılır? C) 1, 3, 5, 2, 4 D) 4, 5, 1, 3, 2 B) Bilimsel Araştırma Basamakları C) Bilimsel Araştırmalarda Kullanabileceğimiz Kay- 7. Üniversite öğrencisi Serhat, sosyoloji dersi öğret- meninin kendisine vermiş olduğu ödevle ilgili bir naklar araştırma yapacaktır. Aşağıda, bu araştırmayla ilgili D) Varsayım Oluştururken Nelere Dikkat Edilme- Serhat'ın takip ettiği yollar verilmiştir. lidir? 1. Çocukların ne tür reklamları daha çok izlediğini öğrenmek için 40 aile ile anket yaptım. Zeka Küpü Yayınları 9. Öğretmenimin verdi- ği konuyu araştırdım. 2. Yapmış olduğum anket sonuçlarını ve TV kanalla- Raporunu yazarken rıyla yaptığım görüşmeleri inceleyip sıraya koydum. yararlandığım kay- nakların adlarını da 3. Bütün çalışmalarımı değerlendirdim ve öğretme- sayfaların en alt kıs- nime vermek üzere bir sonuç raporu hazırladım. mına yazdım. 4. Öğretmenim benden TV kanallarında yayınla- Bu öğrencinin yaptığı uygulama aşağıdakiler- nan reklamların, çocuklar üzerindeki olumsuz den hangisi ile adlandırılır? etkilerini araştırmamı istedi. A) Kaynak tarama B) Genelleme 5. Yayınlanan reklamlardan özellikle şiddet içerik- C) Arşivleme D) Dipnot belirtme li olanların çocukları daha çok olumsuz etkile- yeceğini düşünüyorum. Baraj Sorusu Serhat'ın takip ettiği yol, bilimsel araştırma ba- 10. 1. Bilimsel araştırmanın son basamağı rapor yaz- samaklarıyla eşleştirildiğinde hangisi doğru maktır. olur? 2. Bilimsel araştırmalarda ilk basamak konunun 1 2 3 45 belirlenmesidir. A) Veri Verileri Sonuç Konu Varsa- 3. Araştırmacı, yararlandığı kaynakları belirtmek toplama sınıflan- raporu tespiti yımda zorunda değildir. dırma hazırlama yapma bulunma 4. Bilimsel araştırmalarda kaynak taraması yapıla- B) Verileri Sonuç Veri Konu Varsa- rak bilgi ve belgelere ulaşılabilir. sınıflan- raporu toplama tespiti yımda dırma hazırlama yapma bulunma Bilimsel araştırma basamakları ile ilgili numara- landırılmış ifadelerden hangisi hatalıdır? C) Veri Verileri Sonuç Varsa- Konu toplama sınıflan- raporu yımda tespiti dırma hazırlama bulunma yapma Verileri Veri Sonuç Konu Varsa- A) 1  B) 2  C) 3  D) 4 D) sınıflan- toplama raporu tespiti yımda hazırlama yapma bulunma dırma 6. Sınıf 67 Sosyal Bilgiler

TEST 4 BİLİM, TEKNOLOJİ VE TOPLUM EMEK BİR HAZİNEDİR Zeka Küpü Yayınları 3. Murat : Buluş faaliyetlerini özendirmek Özlem : Y urt dışında benzer kuruluşlarla iş birliği 1. Aşağıda, bir öğretmene sorulan sorular ve bu soru- yapmak lara öğretmenin verdiği cevaplar numara ve harfler- Berat : Patent hakları ile ilgili yurt içinde bulunan le birlikte verilmiştir: kurumları bilgilendirmek Yukarıda Türk Patent ve Marka Kurumunun gö- Sorular revleri hakkında yorum yapan kişilerden hangi- 1. Telif hakkının ihlaline örnek verebilir misiniz? leri doğru bilgi vermiştir? 2. Patent hakkı nedir? 3. Türk Patent ve Marka Kurumunun çalışmaları A) Yalnız Murat B) Yalnız Berat nelerdir? C) Murat ve Özlem D) Murat, Özlem ve Berat Cevaplar A. Buluş sahibinin elde ettiği ürünü belirli bir süre 4. Anayasamızın 64. mad- desinde: “Devlet sanat üretme, kullanma, satma hakkını ve bu hakkı faaliyetlerini ve sanatçı- gösteren belgedir. yı korur. Sanat eserleri- B. Buluşların kullanımını takip etmek, yeni tekno- nin ve sanatçının korun- lojilerin değerlendirilmesini sağlamak ve kanun- ması, değerlendirilmesi, larla koruma altına alınmış hakların korunması desteklenmesi ve sanat sevgisinin yayılması için ile ilgili işlemleri yapmak. gereken tedbirleri alır.” hükmüne yer verilmiştir. C. Bir eserin sahibine gerekli ücret ödenmeden Anayasamızın bu maddesine bakılarak aşağıda- ürünlerin çoğaltılarak korsanlarının piyasaya sü- kilerden hangisi söylenemez? rülmesi. A) Sanatsal faaliyetler anayasa ile koruma altına Sorular ve bu sorulara uygun cevapların doğru alınmıştır. olarak eşleştirilmesi seçeneklerden hangisinde verilmiştir? B) Ülkemizde sanat ve sanatçılar devlet güvencesi altındadır. 123 A) A B C C) Sanatın ve sanatçının desteklenmesi amaçlan- B) C A B mıştır. C) B A C D) C B A D) Sanatçıların toplumdaki diğer insanlardan ayrı- calıklı oldukları kabul edilmiştir. 2. 5. Matematiğe karşı yeteneği olan ve yazdığı sorular ile okullar arasında yapılan yarışmada birincilik ka- Bir buluşun veya o buluşu kullanma hakkı- zanan Fatih, yazdığı soruların izinsiz kullanılması- nın bir kimseye ait olduğunu gösteren bel- nı istememektedir. geye .................... denir. Buna göre Fatih soruları üzerindeki hakkını aşa- Bu cümlede boş bırakılan yere aşağıdaki kav- ğıdakilerden hangisiyle koruyabilir? ramlardan hangisi gelmelidir? A) telif B) patent A) Patent B) Telif C) garanti belgesi D) hukuk C) Bandrol D) Fatura Sosyal B lg ler 68 6. Sınıf

BİLİM, TEKNOLOJİ VE TOPLUM 4 TEST 6. Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’na göre; 8. (I) Herhangi bir bilgi veya düşünce ürününün kulla- nılması ve yayılması ile ilgili hakların yasalarla be- Eser sahibinin haklarını koruma süresi, yaşadığı sü- lirli kişilere verilmesine telif hakkı denir. (II) Yani bir reden sonra 75 yıldır. Böylece eser sahibi öldükten eserin kullanılmasına ve kopyalanmasına izin ver- sonra onun eserle ilgili hakları yakınlarına miras ola- me hakkıdır. (III) Telif hakkı, ilgili kişilere belli bir sü- rak kalmaktadır. re için verilir ve bu süre sınırsız değildir. (IV) Ülke- mizde telif hakları, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun uygulanma- ile düzenlenmiş ve korunmuştur. (V) Kısaca Telif Ya- sının amacı aşağıdakilerden hangisidir? sası olarak bilinen Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu- nun 81. maddesinde yapılan değişiklikle korsan ya- A) Devletin gelirlerini artırmak yıncılığa ağır cezalar getirilmiştir. (VI) Bu yasa B) Eser sahibinin imkânlarından ailesinin yararlan- gereğince Türkiye'de yayımlanan dergi ve gazete- ler dışındaki her türlü yayın ile müzik ve sinema masını sağlamak eserlerinin çoğaltılmış kopyaları bandrollenmekte- C) Sosyal devlet anlayışını geliştirmek dir. (VII) Ülkemizde sinema, müzik vb eserlerin ço- D) Eserin dağıtılmasını ve korunmasını sağlamak ğaltılmış nüshaları ve sürekli olmayan yayınlar band- rol olmaksızın çoğaltılamaz, dağıtılamaz. Metinde numaralandırılmış cümlelerin hangile- rinde denetim pulu ile eser sahiplerinin hakları- nın korunduğu anlatılmaktadır? 7. Fikir hırsızlığı (korsan), sahibinden izin almadan ki- A) I ve II B) III ve V tap, film, CD ve DVD gibi fikir veya sanat eserlerin- C) IV ve VI D) VI ve VII den çoğaltma yapılarak elde edilen ürünleri ifade eder. Telif hakları ihlali 1886 tarihli Bern Sözleş- Zeka Küpü Yayınları mesi'nden bu yana korsanlık olarak adlandırılmak- tadır. Bu sözleşmeye göre \"herhangi bir nesneden Baraj Sorusu yapılan ve kopya niteliğine sahip her tür ürün, eğer hak sahibinin izni olmaksızın üretilmiş ise\" korsan 9. ürün olarak nitelendirilmektedir. Ülkemizde korsan- la mücadele için 17.01.1987 tarihinde İlim ve Ede- Türkiye’de özgün çalışmalar yapan vatandaşların biyat Eserleri Sahipleri Meslek Birliği (İLESAM), haklarını korumak amacıyla Türk Patent ve Marka Musiki Eserleri Sahipleri Meslek Birliği (MESAM), Kurumu kurulmuştur. Güzel Sanat Eseri Sahipleri Meslek Birliği (GESAM), Buna göre aşağıdakilerden hangisi Türk Patent Sinema Eseri Sahipleri Meslek Birliği (SESAM) ku- ve Marka Kurumunun görevlerinden biri değil- rulmuştur. 2007 yılında ise toplumda telif kültür ve dir? bilincinin yaygınlaştırılmasını sağlamak ve korsan- lıkla etkin mücadele etmek için Türkiye Basım Ya- A) Uluslararası fuarlara ev sahipliği yapmak yın Meslek Birliği kurulmuştur. B) Vatandaşların emeklerini kanunla koruma altı- Bu metinde, na almak C) Ortaya konulan ürünün tescillenmesini sağla- I. Korsan ürün nedir? mak II. Ülkemizde telif hakkı ihlallerinde uygulanan ce- D) Patent hakkını Avrupa’dan alarak çalışma ya- zalar nelerdir? pan vatandaşlara vermek III. Ülkemizde korsanla mücadele için kurulan ku- rumlar nelerdir? IV. Patent hakkı nedir? sorularından hangilerinin cevabı yoktur? A) Yalnız I B) Yalnız III C) II ve IV D) III ve IV 6. Sınıf 69 Sosyal B lg ler

TEST 5 BAŞARI ÖLÇME TESTİ 1. Çatalhöyük’te yaşayan insanların, bu bölgeyi 4. Aşağıda verilen bilgilerden doğru olanların yanına yerleşim alanı olarak seçme sebepleri ve bölge- “D”, yanlış olanlara “Y” yazılacaktır. nin yeryüzü şekillerini inceliyoruz. Her yaşta insan kan bağışında bulunabilir. Hindistan’ın kuzey bölgesinde bulduğumuz in- san iskeletlerini inceliyoruz. Nükleer teknoloji sosyal bilim dalıdır. Haçlı Seferlerinin hangi sonuçlara ortam hazır- Psikoloji bilimi, insanın kökenini, biyolojik ladığını inceliyoruz. özelliklerini ve toplumsal yönlerini araştırır. Yukarıda verilen bilgiler ile ilgili oldukları bilim Türk Tayyare Cemiyeti Atatürk Dönemi'nde dalı seçeneklerin hangisinde doğru eşleştiril- kurulmuştur. miştir? A) Sosyoloji Tarih Antropoloji Buna göre, aşağıdakilerden hangisi doğrudur? B) Coğrafya Antropoloji Tarih C) Coğrafya Tarih A) D   B) Y   C) D   D) Y D) Hukuk Felsefe D Y Y D Arkeoloji Psikoloji Y Y D Y Y D Y D 2. “Tarih yazmak tarih yapmak kadar mühimdir. Yazan, Zeka Küpü Yayınları 5. yapana sadık kalmazsa değişmeyen hakikat insanı şaşırtacak bir hâl alır.” İSTANBUL’DA 15 İLÇEDE KORSAN YAYINLA MÜCADELE Atatürk, bu sözleriyle aşağıdakilerden hangisini vurgulamıştır? İstanbul Güvenlik Şube Müdürlüğü ekipleri, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’na A) Tarih çalışmalarının kişilerin görüşlerine göre muhalefet suçu kapsamında 15 ilçede korsan olmaması gerektiğini kitap ve CD ele geçirdi. Ekipler, 40 adrese eş zamanlı baskın düzenledi. Yapılan baskında B) Tarihçilerin doğruyu yazmadıklarını bandrolsüz kitaplar, CD çoğaltma makineleri C) Tarihî olayların tarafsız olarak ele alınmasının ele geçirildi. 30 kişi hakkında 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’na muhalefet su- imkânsız olduğunu çundan işlem başlatıldı. D) Tarihi araştırırken tek bir kaynaktan yararlanıl- Genel Ağ haberi (Düzenlenmiştir.) ması gerektiğini 3. Güray : K endi buluşum olan lazerli oyuncağımı yap- Bu habere söz konusu olan kişiler ile ilgili, tım. Fakat yaptığım buluşun bana ait oldu- ğunu nasıl kanıtlayacağımı bilemiyorum. I. Toplumun çıkarları doğrultusunda hareket etmiş- lerdir. Güray yapmış olduğu çalışmanın tescillenmesi için aşağıdaki kurumlardan hangisine başvur- II. Devletin vergi kaybına uğramasına neden ol- malıdır? muşlardır. A) Belediye meclisine III. Eser sahiplerinin emeklerini hiçe saymışlardır. B) Türkiye İstatistik Kurumuna C) Türk Patent ve Marka Kurumuna çıkarımlarından hangileri yapılabilir? D) Valiliğe A) Yalnız III B) I ve II C) II ve III D) I, II ve III Sosyal Bilgiler 70 6. Sınıf

BAŞARI ÖLÇME TESTİ 5 TEST 6. Konu: Köyden kente yapılan göçlerin nedenleri 8. Konu hakkındaki tahminler; Her şeyden evvel – Tarım alanlarının azalması göçlerde etkili ol- bilgisizliği ortadan kaldırmak gerekir. Bu muştur. sebeple eğitim ve – İklim şartlarının olumsuzluğu önemli bir fak- öğretim siyasetimizin temel taşı bilgisizliğin tördür. – Şehirlerde eğitim ve sağlık olanaklarının fazla giderilmesidir. olması göç olaylarını arttırmıştır. Atatürk bu sözüyle aşağıdakilerden hangisini vurgulamıştır? Elde edilen verilere göre insanların köyden ken- te göç etmelerinde; A) Tıbba verilen önemin arttırılması gerektiğini – İklim ve yeryüzü şekilleri gibi doğal etkenler, B) Eğitim faaliyetlerinin, bilgisizliğin ortadan kaldı- – Eğitim, iş, sağlık gibi beşerî etkenler etkili olmak- rılmasına yönelik olması gerektiğini tadır. C) Eğitimin sadece büyük şehirlerde yürütülmesi Sonuçta insanların köyden kente göç etme- gerektiğini sinde; D) Önceliğin teknolojiye verilmesi gerektiğini – Köylerde tarım alanlarının yetersiz kalması – Şehirlerde iş bulma olanaklarının fazla olması Zeka Küpü Yayınları 9. gibi nedenler etkili olmaktadır. 6. sınıf öğrencisi Gönül, bilimsel araştırma basa- maklarını kullanarak yukarıdaki gibi bir ödev hazır- lamıştır. Gönül'ün unuttuğu \"bilimsel araştırma basamağı\" aşağıdakilerden hangisidir? A) Hipotez (varsayım) öne sürme B) Konuyu belirleme C) Verileri sınıflandırma D) Veri (bilgi) toplama 7. Damla: Merhaba, benim adım Damla. .................... (I) Eski kültür ve uygarlıklara ait yapı, eşya ve sa- ile ilgileniyorum. Özellikle bitkilerden elde nat ürünleri gibi maddi kalıntıları inceleyen bilimdir. edilen ürünlerin gelişmelerini dergilerden (II) Toplumların sahip oldukları geçmiş, tarihî ve kül- takip ediyorum. Kaliteli tohumlar yüksek ve- türel değerlerle ilgilenmektedir. (III) Bu değerleri rim elde edilmesini sağlıyor. Benim için bu kazı çalışması yoluyla gün yüzüne çıkarmaktadır. alan geleceğin mesleği olacaktır. (IV) Arkeoloji bilimi sayesinde insanlar kendi mille- tinin geçmişi hakkında bilgi edinme imkânına sahip Damla’nın verdiği bilgilerden yola çıkarak boş olur. (V) Arkeoloji bilimi kültürel değerlerin bugünle- bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilme- re kadar nasıl geldiği ve geçmişteki insanların bir- lidir? birleriyle nasıl ilişkide oldukları konusunda insanları bilgilendirir. (VI) İnsanlar hayatları boyunca geçmi- A) Tıp teknolojisi şi ile ilgili bilgi sahibi olmak istemiştir. B) Gen teknolojisi C) GPRS teknolojisi Metinde numaralandırılmış cümlelerin hangile- D) Uzay teknolojisi rinde arkeoloji biliminin insan hayatına olan kat- kıları ile ilgili kesin bilgiye ulaşılabilir? A) I, II ve III B) II, III, IV ve V C) III, IV, V ve VI D) IV ve V 6. Sınıf 71 Sosyal B lg ler

TEST 5 BAŞARI ÖLÇME TESTİ 10. Türkiye'de beyin göçü sorununun önlenmesi ile 12. 6. sınıf öğrencisi Elif, bilimsel araştırma yaparken ilgili bilimsel araştırma yapan bir öğrenci, hipotez- çalışmalarının bir kısmını aşağıdaki şekilde not et- lerini öne sürdükten sonra Genel Ağ'dan konu ile miştir: ilgili araştırmalar yapmış ve bulduğu sonuçları şu şekilde çalışmasına yazmıştır: (I) Araştırma için kütüphaneye gittiğimizde ilk ola- rak konumuzun içeriği ile ilgili bölüme geçtik. (II) Bu- 1. Beyin göçü ile ilgili, kayıt ve istatistiklerin olma- rada alfabetik şekilde sıralanmış olan çekmeceler- dığı anlaşılmaktadır. Bu konuda sistemli bilgi den kitap veya yazar isimlerini katalog numaraları toplama faaliyetine geçilmelidir. ile birlikte tespit ettik. (III) Görevliye istediğimiz ki- tap ve yazarın adını katalog numarası ile birlikte ver- 2. İhtisas (öğrenim) amacıyla yurt dışına gidenle- dik. (IV) Görevli istediğimiz kitapları getirdiğinde ki- rin, yurtta istihdam alanı bulunan alanlara yönel- tapları derinlemesine inceledik. (V) Ulaştığımız meleri için gerekli rehberlik sağlanmalıdır. bilgileri not aldık. (VI) Yaptığımız alıntıları tırnak (\" \") içinde kullandık. (VII) Uzun açıklamaları özetleme- 3. Yurt dışında ihtisas yapan kişilerle ilgili makam- miz gerektiğinde konunun özünün değişmemesine lar arasında sağlıklı bir etkileşim kurulmalı, bu dikkat ettik. (VIII) Notların altına da konunu adı, ya- elemanlara yurda dönüşlerine yakın, iş imkânları zarın adı, kitabın adı, cilt ve sayfa numaraları, ba- duyurulmalıdır. sım yeri ve yılını not ettik. 4. Yabancı ülkelerde çalışan yüksek nitelikteki ele- Buna göre Elif'in numara ile verilen çalışmala- manların yurda dönüşlerini sağlamak amacıyla rından hangileri \"emeğe saygı\" duyduğunun ka- kendilerine bazı haklar tanınmalı, kolaylıklar gös- nıtıdır? terilmelidir. A) I, II ve III B) II, III ve V 5. Yurt içinde bilimsel araştırma merkezleri kurul- C) IV, V ve VI D) VI, VII ve VIII malı ve genişletilmelidir. Zeka Küpü Yayınları 13. Sosyal bilimler, içinde insan olan ve bir topluma ait bü- Verilen bilgilere göre bu öğrencinin aşağıdaki bilimsel araştırma basamaklarının hangisinde tün unsurları incelediği gibi tıp, matematik, astronomi olduğu söylenebilir? bilimlerini de inceler. A) Araştırılacak konunun belirlenmesi ya da soru- D Y nun tanımlanması İnsan davranışlarını ve Geçmişte meydana B) Konu ile ilgili hipotez öne sürme ya da sorunun zihinsel süreçlerini gelen olayları yer ve çözümünün tahmin edilmesi zaman göstererek, inceleyen sosyal bilim belgelere dayalı olarak C) Konu ile ilgili bilgi, belge ve kanıt toplanması dalı coğrafyadır. açıklayan sosyal bilim D) Araştırma sonuçlarının rapor hâline getirilmesi dalı tarihtir. 11. Medeniyet yolunda başarı yenilenmeye bağ- DY D Y lıdır. Sosyal hayatta, ilim ve fen sahasında başarılı olmak için tek gelişme ve ilerleme Geçmişte- İklim, Millî birlik Türk dili- yolu budur. ki insan- yeryüzü ve bera- nin yaban- Mustafa Kemal Atatürk ların kişilik şekilleri, berlik an- cı dillerin özellikleri- nüfus gibi layışımızı boyundu- Buna göre Atatürk aşağıdakilerden hangisini ni tanıma- konularda güçlendi- ruğundan vurgulamıştır? mıza yar- bilgi sahibi dımcı olur. oluruz. rir. kurtarıl- A) Doğunun zenginliğine ulaşmanın önemini masını B) Başka devletlerle iletişim kurulmasını engelle- I II III amaçlar. menin gerekliliğini IV C) İlim ve fen alanlarında ilerlemenin gerekliliğini D) Yapılan her çalışmada Avrupa’yı örnek almanın Yukarıda verilen şemada doğru bilgiler takip edil- diğinde kaç numaralı çıkışa ulaşılmış olur? önemini A) I  B) II  C) III  D) IV Sosyal Bilgiler 72 6. Sınıf

ÜRETİM, DAĞITIM VE TÜKETİM 1 TEST KAYNAKLARIMIZ KAZANCA DÖNÜŞÜYOR 3. Türkiye'de Cinslerine Göre Yetiştirilen Bazı Hayvan Türlerinin Oranları (TÜİK 2010) 1. 1. Ormanların yoğun olduğu yerlerde yapılabilecek % 27.64 % 56.07 Koyun ekonomik faaliyetler nelerdir? % 14.91 At, eşek, katır, deve Arı 2. Deniz kenarlarında yapılabilecek ekonomik Tiftik keçisi faaliyetler nelerdir? Kıl keçisi Sığır 3. Verimli ovaların ve gür otlakların bulunduğu yer- lerde yapılabilecek ekonomik faaliyetler nelerdir? % 1.00 % 0.37 Numaralandırılarak verilen soruların tamamını doğru cevaplayan öğrenci aşağıdakilerden han- % 0.01 gisidir? A) Ahmet: 1. Otomotiv ve metal sanayi Türkiye'de cinslerine göre yetiştirilen bazı hay- 2. Tarım ve büyükbaş hayvancılık van türlerinin oranlarına bakılarak aşağıdaki yo- 3. Arıcılık ve kümes hayvancılığı rumlardan hangisi yapılamaz? B) Ali: 1. Kereste ve kâğıt sanayi A) Ülke genelinde küçükbaş hayvancılık yaygındır. 2. Balıkçılık, kıyı turizmi ve deniz taşı- B) Sığır yetiştiriciliği koyun yetiştiriciliğinden azdır. macılığı 3. Tarım ve hayvancılık C) Kıl keçisi yetiştiriciliği tiftik keçisi yetiştiriciliğin- den fazladır. C) İlker: 1. Büyükbaş hayvancılık 2. Balıkçılık, kıyı turizmi ve deniz taşı- D) Gücünden yararlanılan hayvan yetiştiriciliği di- ğerlerinden fazladır. macılığı 3. İpek böcekçiliği Zeka Küpü Yayınları D) Ömer: 1. Balıkçılık, kıyı turizmi ve deniz taşı- 4. Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizdeki ekonomik macılığı faaliyetler sahip olduğumuz doğal kaynaklarla bağ- lantılıdır. 2. Alüminyum ve metal sanayi 3. Arıcılık ve kümes hayvancılığı 2. Türkiye'de Yetiştirilen Tarım Ürünleri Grafiği (TÜİK 2010) Ülkemizin Ekonomik Kaynakları Faaliyet Üretim Oranı (%) Geniş kumsallar ve a Büyükbaş hayvan- 40 1 uzun süren yaz mev- cılığın yapılması 35 30 simi 25 20 Tahıllar 2 Pamuk üretimi b Tekstil  sanayinin 15 Sanayi ürünleri yaygın olması 10 Baklagiller Sebze ve meyveler 3 Petrol kuyularının c Deniz turizminin ge- 5 Yumrulu bitkiler olması lişmesi 0 Tarım Yem bitkileri Geniş otlakların ol- Batman Petrol Rafi- Ürünleri 4 ması d nerisinin kurulması Verilen grafiğe göre aşağıdaki yorumlardan han- Yukarıda verilen kaynaklara bağlı olarak gelişen gisi çıkarılamaz? ekonomik faaliyetlerin doğru eşleştirilmiş hâli seçeneklerin hangisindeki gibi olmalıdır? A) Ülkemizde tarım ürünlerinden bazıları hayvan- cılık faaliyetlerine yönelik üretilmektedir. 1234 B) Sebze ve meyve üretimi diğer tarım ürünlerinin A) b c a d üretiminden fazladır. B) c b d a C) d a c b C) Tarım ürünleri, sanayi sektörünün önemli bir ko- D) c d b a lunu oluşturur. D) Tahıllar, ülke ihracatında önemli bir paya sahiptir. 6. Sınıf 73 Sosyal Bilgiler

ETKİN VATANDAŞLIK 1 TEST NASIL BİR YÖNETİM? 3. • Devlet yönetiminde tek kişinin söz sahibi oldu- ğu yönetim şekli 1 ve 2. soruları verilen metinlere göre cevaplayınız. • Yönetime padişah yanında halkın temsilcilerinin Monarşi ile yönetilen ülkelerde, devleti yönetme de katıldığı yönetim şekli yetkisi tek bir kişiye aittir. Bu kişiye kral, imparator gibi unvanlar verilir. Ülkeyi yönetenler ömür boyu Yukarıda ifade edilen yönetim şekilleri sırasıyla görevde kalır. Monarşi ile yönetilen ülkelerde ya- seçeneklerin hangisinde doğru verilmiştir? sama, yürütme ve yargı faaliyetleri devleti yöneten kişinin elindedir. Bu kişi ülke ile ilgili kararları ken- A) Monarşi - Teokrasi disi alır. Kararlarını kimseye danışmaz, aldığı ka- B) Demokrasi - Meşrutiyet rarlardan dolayı kimseye hesap vermez. C) Teokrasi - Oligarşi BA D) Monarşi - Meşrutiyet Zeka Küpü Yayınları Cumhuriyet; halkın egemenliğine dayanan yöne- 4. Toplumun bütün fertlerinin birbirleri ile kurdukları iliş- tim şeklidir. Bu yönetim biçiminde halk kullandığı kileri bir düzen içinde sağlayan, uyacakları kuralla- oylarla, devleti yönetme yetkisini belirli sürelerle rı koyan, çeşitli ihtiyaçlarını karşılayan ve tehlikeler- milletvekillerine verir. Bu yönetim biçiminde yasa- den koruyan otoriteli düzene devlet denir. ma, yürütme ve yargı görevleri birbirinden ayrıdır. Yasama görevini meclis; yürütme görevini hükûmet Buna göre devletin oluşturulma gerekçeleri ara- ve cumhurbaşkanı; yargı görevini de bağmsız mah- sında aşağıdakilerden hangisi yer almaz? kemeler yapmaktadır. İnsan haklarına saygılı olan bu yönetim şekli demokrasinin temel ilkelerinin en A) Ülke sınırlarını genişletmek iyi uygulandığı yönetimdir. B) Toplum ilişkilerini düzenlemek C) Fertlerin uyacakları kuralları belirlemek 1. A ve B metinlerindeki bilgilere göre monarşi ve D) Toplumun genel ihtiyaçlarını karşılamak cumhuriyet yönetimleriyle ilgili, I. Egemenliği elinde bulunduran güçler farklıdır. 5. Yönetim Şekli Bilgi II. Yöneticilerin görevde kalma süreleri aynıdır. III. Cumhuriyet yönetimi, hukukun üstünlüğüne I Monarşi Yönetimde dinî kurallar ge- önem vermektedir. çerlidir. IV. İki yönetim şekli de insan haklarına değer ver- miştir. II Oligarşi Egemenlik küçük bir gruba karşılaştırmalarından hangileri yapılamaz? aittir. A) Yalnız I B) I ve III III Teokrasi Yönetme yetkisi babadan C) II ve IV D) III ve IV oğula geçer. 2. B metnine bakılarak cumhuriyet yönetimi ile il- IV Cumhuriyet Devleti yönetecek kişiler gili aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? seçimle iş başına gelir. A) Egemenliğin kaynağı halktır. Bu tablodaki hatanın ortadan kaldırılması için B) Güçler ayrılığı ilkesi benimsenmiştir. numaralandırılarak verilen yönetim şekillerin- C) Demokratik ilkeler ön plandadır. den hangilerinin yerinin değiştirilmesi gerekir? D) Gerektiğinde yargıya müdahale edilebilir. A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV 6. Sınıf 95 Sosyal Bilgiler

TEST 1 ETKİN VATANDAŞLIK 6. Zeka Küpü Yayınları 9. • Başkalarına zarar vermeden istenilen şeylerin yapılabilmesidir. 23 Nisan 1920’de Türkiye Büyük Millet Meclisinin açılmasının demokrasi açısından önemini aşağı- • Bütün insanlar hürdür, herkes serbestçe düşü- dakilerden hangisi belirtmektedir? nebilir ve düşüncelerini açıklayabilir. A) Millî Mücadele amacına ulaştı. B) Egemenlik milletin oldu. • Hiç kimseye dil, din, ırk, cinsiyet ve siyasi dü- C) Tek partili yönetime geçildi. şüncesinden dolayı farklı işlem uygulanamaz. D) Cumhuriyet ilan edildi. Yukarıda verilen özellikler seçeneklerdeki de- 7. Demokrasinin hâkim olduğu ülkelerde halk yöne- mokrasi ilkelerinden hangisine aittir? timde söz sahibidir. Bu yönetimde kadın erkek eşit- tir ve ikisinin de aynı derecede düşüncelerini söyle- A) Millî egemenlik me hakkı vardır. B) Çoğulculuk Buna göre demokratik ilkelerin en iyi uygulana- C) Hürriyet ve eşitlik bileceği yönetim sistemi aşağıdakilerden han- D) Siyasi partiler gisidir? A) Cumhuriyet B) Monarşi 10. Ülkemizde; C) Teokrasi D) Oligarşi • Yöneticileri halk seçer. • Yasa çıkarma görevi TBMM’ye aittir. • Vatandaşlar siyasi partilere üye olabilir. Yukarıdaki bilgilere ekleme yapılmak istendiğin- de seçeneklerden hangisi kullanılabilir? A) Vergi vermek yasal zorunluluktur. B) Yargı görevini Bakanlar Kurulu yürütür. C) Milletvekillerinin sınırsız yetkisi vardır. D) Gerekli şartları taşıyan herkes seçme ve seçil- me hakkına sahiptir. 8. Kamuoyu Baraj Sorusu Millî egemenlik 11. • .................... devlet yönetiminde dinî kuralların esas alınmasıdır. ? • .................... hükümdarın bazı yetkilerini meclis ya da diğer anayasal kurumlara devrettiği yöne- Siyasi Hürriyet tim şeklidir. partiler ve • .................... demokrasinin temel ilkelerinin en eşitlik iyi şekilde uygulandığı sistemdir. Bu şemada \"?\" ile gösterilen yere aşağıdakiler- Yukarıda boş bırakılan yerlere sırasıyla hangi den hangisi getirilmelidir? kavramlar yazılmalıdır? A) Yönetim Şekilleri A) Demokrasi - Oligarşi - Meşrutiyet B) Demokrasinin Temel İlkeleri B) Teokrasi - Meşrutiyet - Cumhuriyet C) Vatandaşların Hak ve Sorumlulukları C) Oligarşi - Cumhuriyet - Meşrutiyet D) Çok Partili Hayatın Özellikleri D) Meşrutiyet - Cumhuriyet - Oligarşi Sosyal Bilgiler 96 6. Sınıf

ETKİN VATANDAŞLIK 2 TEST ÜÇ KUVVET Zeka Küpü Yayınları 2. 1. Sosyal bilgiler öğretmeni Serpil Hanım, öğrencileri- Anayasamıza göre Türkiye Cumhuriyeti Devleti bir ne kuvvetler ayrılığı ilkesi ile ilgili aşağıdaki bilgileri hukuk devletidir ve yargı yetkisi bağımsız mahke- vermiştir: melere aittir. Buna göre Türkiye Cumhuriyeti ile ilgili aşağıda • Devletimizde yasama yetkisi TBMM, yürütme verilen ifadelerden hangisi yanlıştır? yetkisi Cumhurbaşkanı, yargı ise bağımsız mah- kemelerce kullanılır. Bu durum \"kuvvetler ayrılı- A) Hukukun üstünlüğü ilkesi benimsenmiştir. ğı ilkesi\" olarak adlandırılır. Yasalar toplum ha- B) Kanun önünde herkes eşittir. yatına güven veren yazılı kurallardır ve toplumun C) Adalet eşit olarak dağıtılır. ihtiyaçları doğrultusunda ........(I)........ tarafından D) Kararlar kişiye göre değişebilir. çıkarılır. 3. Türkiye Büyük Millet Meclisi, halkın genel oylarıyla • ........(II)........ seçilen kişilerin görevlerinden ba- seçilen 600 milletvekilinden oluşur. İlköğretimi ta- zıları şunlardır: TBMM'yi gerektiğinde toplantı- mamlayan ve 18 yaşını dolduran her Türk vatanda- ya çağırmak, TBMM seçimlerinin yenilenmesi- şı anayasada belirtilen diğer şartları taşıması hâlinde ne karar vermek, Bakanlar Kurulunu oluşturmak, milletvekili seçilebilir. uluslararası anlaşmaları onaylamak Verilen bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez? • ........(III)........ Hükûmet, cumhurbaşkanı ve ba- kanlardan oluşur. Hükûmetin görevi vatandaş- A) TBMM'nin halkın temsilcilerinden oluştuğu ların temel hak ve özgürlüklerini kullanabilmele- B) TBMM üyesi olabilmek için belli bir yaş şartının ri için yasaların uygulanmasını sağlamaktır. olduğu • ........(IV)........ yetkisi, \"vatandaşlar arasında çı- C) TBMM üyelerinin yalnızca seçildiği bölgenin hal- kan anlaşmazlıkları çözmek; devlet ve vatandaş arasındaki anlaşmazlıkları gidermek, hukuk dü- kını temsil ettiği zenine uymayanlara hangi cezanın verileceğini D) TBMM üyesi olabilmek için Türk vatandaşı ol- belirlemek\" yetkisi olarak tanımlanabilir. Bu yet- ki, Türk Milleti adına bağımsız mahkemelerce mak gerektiği kullanılır. Serpil Hanım'ın verdiği bu bilgilerde numaralan- dırılarak boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangileri yazılmalıdır? I II III IV 4. Sibel Hanım belediye baş- kanlığı seçimlerinde oyu- A) TBMM Milletve- Cumhur- Yürütme nu kullanıp okuldan çıkar- kili başkanı ken arkadaşına şöyle demiştir. \"Düşündüm, ta- B) TBMM Cumhur- Bakanlar Yargı şındım, araştırdım ve oyu- başkanı Kurulu mu belediye başkanlığı için en yeterli ve yetenekli aday için kullandım.\" C) Bakanlar Cumhur- TBMM Yargı Kurulu başkanı Sibel Hanım'ın seçme ve seçilme hakkını özgürce kullanması aşağıdakilerden hangisiyle ilgilidir? D) Bakanlar Milletve- Cumhur- Yargı A) Laik devlet B) Demokratik devlet Kurulu kili başkanı C) Hukuk devleti D) Sosyal devlet 6. Sınıf 97 Sosyal Bilgiler

TEST 2 ETKİN VATANDAŞLIK 5. Vatandaşlar arasında çıkan anlaşmazlıkları 8. Yeliz : ? çözmek, devlet ve vatandaşlar arasındaki an- Derya : 1. Cumhurbaşkanı laşmazlıkları gidermek, hukuk düzenine uy- 2. Yasa mayanlara hangi cezaların verileceğini belir- lemek üzere görev yapan yetkili organdır. Derya'nın verdiği cevaplara göre, Yeliz sırasıy- la aşağıdaki sorulardan hangilerini sormuştur? Buna göre hakkında bilgi verilen güç unsuru aşağıdakilerden hangisidir? A) 1. Millî Güvenlik Kurulu'nu toplantıya çağırmak ve üniversite rektörlerini seçmekle görevli A) Yasama B) Yürütme C) Yargı D) Veto olan kimdir? 6. Türkiye Cumhuriyeti'nin yönetim yapısının ikinci Zeka Küpü Yayınları 2. TBMM tarafından anayasaya uygun olarak ayağı .......?.......dir. .......?.......; devletin, toplumun hazırlanan kanun, yönetmelik ve kararname- ihtiyaçlarını karşılaması için hizmet vermesidir. Bu ler gibi yazılı kurallara ne ad verilir? amaçla hükûmet birtakım plan ve programlar hazır- lamaktadır. Bunların uygulanması devletin devam- B) 1. Vatandaşların temel hak ve özgürlüklerini kul- lılığı için önemlidir. Toplumun kalkınması ve geliş- lanabilmeleri için yasaların uygulanmasını mesi için yapılan planların hedefe ulaşması ve sağlamakla görevli olan organ hangisidir? kaynakların doğru kullanımı .......?....... organının görevidir. 2. Bağımsız Mahkemelerin vatandaşlar arasın- daki anlaşmazlığı çözmek için kullandığı yet- Paragrafta \"?\" ile gösterilen yerlere aşağıdaki ki nedir? kavramlardan hangisi gelmelidir? C) 1. Genellikle mecliste çoğunluğa sahip partinin A) Yasama B) Yürütme C) Yargı D) Belediye genel başkanın görevlendirildiği yetki nedir? 7. Anayasamıza göre egemenliğin kaynağı millettir. 2. Cumhurbaşkanı tarafından kullanılan yetki- Millet, egemenlik hakkını anayasanın koyduğu esas- ye ne ad verilir? lara göre, D) 1. Anayasaya uygun olarak hazırlanan kanun, I. Yasama yönetmelik ve kararnameleri çıkaran organ II. Yürütme hangisidir? III. Yargı 2. Bağımsız Mahkemelerin suç işleyenlerin ce- organları eliyle kullanılır. zasını vermek için kullandığı yetkiye ne de- nir? Anayasamıza göre yukarıdakiler sırası ile hangi yetkili organlar tarafından kullanılır? Baraj Sorusu I II III 9. Atatürk, \"Halkın bulunduğu yerde görev, görevin bu- lunduğu yerde halk vardır.\" sözüyle vatandaşlık gö- A) TBMM Cumhurbaş- Bağımsız revinin önemini ifade etmiştir. Her vatandaşın sahip kanı Mahkemeler olduğu hak ve özgürlükler dışında devlete karşı ye- rine getirmek zorunda olduğu bazı vatandaşlık gö- B) Cumhurbaş- TBMM Hükûmet revleri vardır. kanı Aşağıdakilerden hangisi bu görevlerden biri C) Bakanlar Bağımsız TBMM değildir? Kurulu Mahkemeler A) Kanun ve kurallara uymak D) TBMM Bağımsız Bakanlar B) Askerlik yapmak Mahkemeler Kurulu C) Devlet kurumlarında çalışmak D) Vergi vermek Sosyal B lg ler 98 6. Sınıf

ETKİN VATANDAŞLIK 3 TEST YÖNETİCİLERİMİZ VE BİZ 3. I. Bireylerin taleplerinin dile getirilmesini sağlamak II. Vatandaşlık bilincinin geliştirilmesine ve ka- 1. (I) Kamuoyu, halkın bir konuyla ilgili genel düşün- muoyu oluşturulmasına katkı sağlamak cesine denir. (II) Televizyon, radyo, gazete, dergi ve III. Kanun teklifinde bulunmak Genel Ağ gibi kitle iletişim araçları, kamuoyunun IV. Toplumsal sorunları çözmek için çalışmalar yap- oluşturulmasında önemli rol oynar. (III) Kamuoyu mak oluşturma gücüne sahip medya; yasama, yürütme ve yargı güçlerinin çalışmalarını izleme, eleştirme Yukarıdakilerden hangisi sivil toplum kuruluş- ve halkı bilgilendirme görevini yapmaktadır. (IV) Ay- larının üstlendiği görevlerden biri değildir? rıca medyada yer alan düşünce ve eleştiriler devle- ti yönetenlere de uyarıcı etki yaparak devlet hizmet- A) I B) II C) III D) IV lerinin daha sağlıklı işlemesini sağlar. (V) Sivil top- lum kuruluşları, katılımcı demokrasinin toplumda 4. I. Medya yerleşmesi için çaba gösterir. (VI) Vatandaşların II. Sivil toplum kuruluşları hükûmetten istekleri konusunda uzlaşma ortamı III. Siyasi partiler sağlarlar. (VII) Çeşitli etkinliklerle kamuoyu oluştu- rarak devletten taleplerini dile getirirler. Yukarıdakilerden hangileri toplumsal yaşama katılma yolları arasında yer alır? Metinde numaralandırılmış cümlelerin hangile- rinde kitle iletişim araçlarının kamuoyu oluştur- madaki rolü vurgulanmıştır? A) II ve VII B) II ve III Zeka Küpü Yayınları A) Yalnız I B) I ve II C) II, III ve IV D) IV, V, VI ve VII C) II ve III D) I, II ve III 2. • Siyasi partiler 5. • Medya Hayvanlara karşı yapılan saldırı görüntülerinin • Sivil toplum kuruluşları sosyal medyada yayınlanması üzerine halk, hayvanlara saldırıda bulunanlara büyük tepki Sena Öğretmen, tahtaya yukarıdaki ifadeleri yaz- gösterdi. Bu konuda bir çok kampanya başla- mış ve ardından öğrencilerine \"Bu unsurların ortak tıldı ve yürüyüşler yapıldı. Halkın verdiği tepki- özellikleri nelerdir?\" sorusunu sormuştur. Sena ler sonucunda hayvan haklarıyla ilgili kanun ta- Öğretmen'in bu sorusuna öğrencilerden; sarısı meclise sunuldu. Böylelikle hayvanlara eziyet edenlere hapis cezası verilmesi öngörül- Yelda : Devletin alacağı kararları etkileyen unsur- dü. Bu durum hayvanseverler ve vicdanlı in- lardır. sanlar için oldukça sevindirici bir haber niteliği taşımaktadır. Ceyda : Kamuoyu oluşturmada etkili unsurlardır. Yukarıdaki metinde hayvan hakları ile ilgili ka- Zehra : Sendikalara ve meslek odalarına kadar ge- nunun onaylanması konusunda özellikle hangi- niş bir alanda faaliyet göstermektedirler. sinin etkisine vurgu yapılmıştır? cevaplarını vermişlerdir. A) Kamuoyu B) Siyasi partiler Buna göre öğrencilerden hangilerinin verdiği C) Hukuk kuralları cevap doğrudur? D) Sivil toplum kuruluşları A) Yelda B) Yelda ve Ceyda C) Yelda ve Zehra D) Ceyda ve Zehra 6. Sınıf 99 Sosyal B lg ler

TEST 3 ETKİN VATANDAŞLIK 6. Düşüncelerinizden nef- 8. Günümüzde sivil toplum kuruluşları farklı yapılan- Voltaire ret ediyorum fakat o dü- malarla toplumda yaygınlaşmaktadır. Bunlar gönül- şünceleri savunma hak- lü örgütlerden düşünce kuruluşlarına, sendikalara kını size kazandırmak ve meslek odalarına kadar geniş bir alanda faaliyet için ölmeye hazırım. göstermektedirler. Sivil toplum kuruluşları bir ülke- de demokrasinin gelişmesine katkı sağladığı gibi ay- Ünlü düşünür Voltaire'in bu ifadelerini en güzel nı zamanda sosyal hayatta da önemli görevler üst- açıklayan cümle aşağıdakilerden hangisidir? lenmiştir. Ayrıca geliri yetersiz olan veya sosyal güvencesi olmayan kişilerin gıda, sağlık, eğitim gibi A) Demokrasiye sahip çıkmak insanlık için çok ihtiyaçlarını karşılayarak vatandaşların refah düze- önemlidir. yinin yükselmesine katkı sağlarlar. Sivil toplum ku- ruluşları, katılımcı demokrasinin toplumda yerleşme- B) Özgür düşüncenin olmadığı yerde fikir ve bilim si için çaba gösterirler. Vatandaşların hükûmetten insanı yetişmez. istekleri konusunda uzlaşma ortamı sağlarlar. Yürüt- tükleri bazı kampanyalarla gündemi oluşturacak ko- C) Halk kendi geleceğini, yine kendi iradesiyle be- nular ortaya koyarlar. Çeşitli etkinliklerle kamuoyu lirlemelidir. oluşturarak devletten taleplerini dile getirirler. Bu metinde sivil toplum kuruluşları ile ilgili aşa- D) Hiç kimsenin toplumun önünü kapamaya hakkı ğıdaki sorulardan hangisinin cevabı yoktur? yoktur. A) Hangi alanlarda çalışmalar yaparlar? 7. Kamuoyunu Oluşturan Etmenler Zeka Küpü Yayınları B) İsteklerini devlete nasıl iletirler? C) Toplumsal hayatta üstlendiği görevler nelerdir? I. Bireyler II. Siyasi Partiler D) Kaç yılından itibaren faaliyet göstermektedirler? Günümüzde gerek sıra- Demokrasinin vazgeçil- Baraj Sorusu dan vatandaşlar, gerek mez kurumlarındandır. toplum tarafından tanınan Seçimlere girerek hal- 9. Basın milletin genel sesidir. Bir milleti aydınlat- bireyler yazılı ve görsel kın görüşlerinin yöne- ma ve ona doğru yolu göstermede, bir milletin medya aracılığı ile (web timde etkili olmasını muhtaç olduğu fikrî gıdayı vermekte, özetle bir siteleri vb.) kendi fikirleri- sağlarlar. Oluşturdukla- milletin hedefi mutluluk olan ortak yönde yürü- ni insanlarla paylaşarak rı kamuoyu ile en etkili mesinin sağlanmasında bir okul, bir yol göste- kamuoyu oluşturabilmek- kurumlardır. ricidir. tedir. Buna göre Mustafa Kemal Atatürk'ün basına III. Sivil Toplum Kuruluş- IV. Medya-Basın önem vermesinin nedenleri arasında aşağıdaki- ları lerden hangisi gösterilemez? İnsanların farklı amaç- Günümüz dünyasında en lara yönelik olarak bir A) İnsanlara yol göstermesi etkili ve en hızlı kamuoyu araya gelerek oluştur- B) Kamuoyu oluşturması oluşturan kuruluşlardır. dukları kuruluşlardır. İl- C) Halkı bilinçlendirmesi Yazılı ve görsel olarak gilendikleri konularda D) İnsanların özel hayatıyla ilgilenmesi (TV, Genel Ağ, gazete insanları bilgilendirerek, vb.) bir sorunun kısa sü- kamuoyu oluştururlar. rede halka duyurmak ka- TEMA, AKUT, LÖSEV muoyu oluşturabilir. vb. Yukarıdaki tabloda numaralandırılarak verilen başlıklardan hangi ikisinin karşılıklı olarak yeri değiştirilmelidir? A) I ve III B) II ve III C) II ve IV D) III ve IV Sosyal Bilgiler 100 6. Sınıf

ETKİN VATANDAŞLIK 4 TEST HAYATIN İÇİNDE DEMOKRASİ Zeka Küpü Yayınları 3. 1. I. Demokrasinin insanlara faydaları nelerdir? Bir toplumun ne kadar aydın ve çağdaş ol- II. 15 Temmuz darbe girişiminin engellenmesinin duğu demokrasiye nasıl sahip çıktığıyla öl- demokrasimize katkısı neler olmuştur? çülür. Zira aydınlar ışığını özgür düşüncele- re borçludurlar. Demokrasiler de gıdalarını Bu soruların yönetildiği bir öğrenci aşağıdaki- yine özgür düşüncelerden alırlar. Özgür dü- lerden hangilerini söylerse soruları yanlış ce- şüncenin olmadığı bir memlekette ne fikir ne vaplandırmış olur? de ilim adamı yetişmez. Batılı ülkeler yıllar- ca içinden çıkamadığı karanlık çağları ancak A) I. Toplum çağdaş hâle gelmiş, herkes kanun- demokrasiye sahip çıkmakla aşmıştır. Bu yol- lar önünde eşit haklara sahip olmuştur. da Türk halkı da dünden bugüne büyük mü- cadeleleler vererek gelmiştir. II. Millî iradenin ve demokrasinin hiçe sayılma- sı engellenmiştir. Aşağıdakilerden hangisi Türk halkının demok- rasiye sahip çıkma yolunda gösterdiği önemli B) I. Toplumdaki her birey düşüncelerini serbest- başarılardan biridir? çe ifade eder hâle gelmiştir. A) 15 Temmuz darbe girişiminin bastırılması II. Demokrasinin bütün ilkelerinin sağlıklı bir şe- B) Türk kadınına seçme ve seçilme hakkının veril- kilde yürütülmesi sağlanmıştır. mesi C) I. Yöneticilerin yargılanmasının önüne geçil- C) 23 Nisan 1920'de TBMM'nin açılması miştir. D) Çok partili hayata geçiş denemelerinin yapıl- II. Halk yöneticilerini seçimle iş başına getirme- ması ye başlamıştır. D) I. İnsan hak ve özgürlükleri anayasal güvence altına alınmıştır. II. Halkın rahat ve huzurlu yaşama özgürlüğü devam ettirilmiştir. 2. I. Millet egemenliği tam anlamıyla uygulanmaya 4. Tıpkı kişiler gibi, milletlerin de karakteri vardır. Bi- başlandı. zim milletimizin karakteri, gerçekten erdemlerle do- natılmıştır. Bu erdemlerden biri de, yeri geldiğinde II. Osmanlı Devleti'nde padişah, kanunun gücünün vatanını korumak için canından vazgeçmeyi göze üstünlüğünü kabul etti. alabilmektir. Türk milletinin demokrasiyle yaşama özgürlüğüne, Türkiye Cumhuriyeti'nin içte ve dışta III. Osmanlı Devleti'nde halk ilk defa yönetime ka- bağımsızlığına, ülkemizin huzur ve refahına göz di- tıldı. ken hain çetelerin 15 Temmuz gecesinde yapmaya çalıştığı kalkışmayı, sokaklara dökülen genç-yaşlı, IV. Yeni Türk devletinin yönetim şekli belirlenmiş kadın-erkek, Türk milletinden milyonlarca kişi bas- oldu. tırarak 15 Temmuz destanını yazmıştır. Verilen gelişmelerin ilgili oldukları olaylar seçe- Bu paragrafa bakılarak aşağıdaki yorumlardan neklerin hangisinde doğru eşleştirilmiştir? hangisi yapılamaz? I II III IV A) Millî bir tehdit karşısında Türk milleti topyekün mücadele vermiştir. A) I. Tanzimat Cumhuriyet'in TBMM'nin Meşrutiyet'in Fermanı'nın ilanı açılması B) 15 Temmuz darbe girişimi yalnız askerler tara- fından bastırılmıştır. ilanı ilanı C) Türk milleti vatan için canından vazgeçebilmek- B) TBMM'nin Cumhuriyet'in Tanzimat I. tedir. açılması ilanı Fermanı'nın Meşrutiyet'in D) 15 Temmuz gecesi Türk demokrasisi tehdit edil- ilanı ilanı miştir. Tanzimat TBMM'nin Cumhuriyet'in I. C) Fermanı'nın açılması ilanı Meşrutiyet'in ilanı ilanı D) TBMM'nin Tanzimat I. Cumhuriyet'in açılması Fermanı'nın Meşrutiyet'in ilanı ilanı ilanı 6. Sınıf 101 Sosyal B lg ler

TEST 4 ETKİN VATANDAŞLIK 5. Günümüzde demokrasi sadece devlet yönetiminde Zeka Küpü Yayınları 7. Demokrasi günümüzde sadece devlet yönetiminde değil üniversite, vakıf, dernek, iş veren kurumların- değil, üniversite, vakıf, dernek, iş veren kurumların- da ve daha birçok sivil toplum kuruluşunda uygula- da ve daha birçok sivil toplum kuruluşlarında uygu- nabilen yönetim anlayışıdır. Günümüzde dünya ça- lanabilen bir yönetim anlayışıdır. Günümüzde dün- pında birçok ülkenin benimsediği bu anlayış etkin, ya çapında birçok ülkenin benimsediği bu anlayış adaletli ve başarılı bir yönetim biçimidir. etkin, adaletli ve başarılı bir yönetim biçimidir. Tüm Buna göre aşağıdaki uygulamalardan hangisi siyaset ve politika uzmanları artık sistemlerin işle- paragrafta verilen bilgiyle uyuşmamaktadır? yişinden çok uygulanan demokrasinin başarısı ile ilgileniyorlar. A) Ahmet'in üniversitenin dergisinde derslerin işle- nişi konusundaki düşüncelerini yazması Verilen paragraf öğrencilerin aşağıdaki sorularına cevap olarak oluşturulmuştur. B) 18 yaşını dolduran Selma'nın seçimlerde oy kul- lanması Beste : Demokrasinin uygulandığı kurum ve kuru- luşlar nelerdir? C) Gönül'ün okul başkanlığı seçimleri sonucunda başkan olması Ezgi : Demokrasi ilk defa hangi ülkede ortaya çık- mıştır? D) Beyaz eşya fabrikasında çalışan Cemal'in diğer işçilerden birinin şikâyetiyle işten çıkarılması Derin : D emokrasi yönetiminin özellikleri nelerdir? 6. Ayşe : Yaşı küçük olduğu için ailesiyle ilgili karar- Orhan : Demokrasinin ana ilkesi nedir? lar alınırken söz hakkının olmadığını dü- şünmektedir. Hakan: Siyaset ve politika uzmanları demokrasinin daha çok hangi yönüyle ilgilenmektedir? Buna göre paragrafta aşağıdaki öğrencilerden hangilerinin sorduğu sorunun cevabı yoktur? A) Hakan B) Derin ve Orhan C) Ezgi ve Orhan D) Beste ve Derin Murat : Sadece seçimlerde oy kullanarak üzerine Baraj Sorusu düşen sorumluluğu yerine getirdiğine inan- maktadır. 8. Sosyal kulüp faaliyetlerinde her öğrencinin ilgi duyduğu kulübü seçebilmesi, kulüp başkanları- Kemal : Düşüncelerini anne ve babasıyla rahatlık- nın seçimle belirlenmesi, kulüp çalışma planı- la paylaşabilmekte, sınıf başkanı seçimle- nın tüm öğrencilerin katılımıyla hazırlanması ve rinde başkan adayı olmayı düşünmekte ve kulüpte her öğrencinin söz hakkına sahip olma- sosyal kulüplerden istediğini seçebileceği- sı aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir? nin farkındadır. A) Sosyal kulüplerin sadece okul içi çalışmalar yap- Serpil : Çevre kirliliğinin zararlarını bildiği için bir tığının toplantı düzenleyerek insanların dikkatini bu konuya çekebileceğini düşünmektedir. B) Sosyal kulüp seçerken öğrencinin cinsiyetine uygun kulüp seçmesi gerektiğinin Yukarıdaki öğrencilerden hangilerinin davranış- ları demokrasinin hayatın her alanında uygulan- C) Kulüp yıllık çalışma planının öğretmen tarafın- dığına dair doğru bir örnek olarak gösterilebi- dan hazırlanması gerektiğinin lir? D) Sosyal kulüp çalışmalarında demokratik ilkele- A) Ayşe ve Serpil B) Murat ve Kemal rin uygulandığının C) Murat ve Serpil D) Kemal ve Serpil Sosyal Bilgiler 102 6. Sınıf

ETKİN VATANDAŞLIK 5 TEST HAKLARIMIN BİLİNCİNDEYİM 2. \"Çağdaş demokraside, kişi- sel hürriyetler, özel bir değer 1. Hak : Adaletin, hukukun gerektirdiği veya ve önem kazanmıştır. Artık bireye ayırdığı şey, kazançtır. kişisel hürriyetlere devletin ve hiçbir kimsenin müdaha- Sorumluluk : Kişinin kendi davranışlarının veya lesi söz konusu değildir.\" kendi yetki alanına giren herhangi bir Mustafa Kemal Atatürk olayın sonuçlarını üstlenmesidir. Atatürk'ün bu sözlerine bakılarak aşağıdakiler- Özgürlük : Herhangi bir kısıtlamaya, zorlamaya den hangisi söylenemez? bağlı olmaksızın düşünme veya dav- ranma, herhangi bir şarta bağlı olma- A) Temel hak ve özgürlükler güvence altındadır. ma durumudur. B) Mustafa Kemal Atatürk hak ve özgürlüklere de- Okumayı çok isteyen Fatih, liseyi bitirdikten sonra ğer vermektedir. tarla işlerinde ailesine yardım etmesi gerektiği için C) Demokraside kişisel hürriyetlere değer veril- okuluna devam edememiştir. miştir. Fatih okumayı çok istiyor. Ancak liseyi bitir- D) Gerektiğinde hak ve özgürlükler kısıtlanabilir. dikten sonra ailesi, tarla işlerinde yardım et- mesi için Fatih'i okula göndermiyor. 3. \"Herkes, düşünce ve kanaat hürriyetine sa- hiptir. Her ne sebep ve amaçla olursa olsun Fatih, her zaman ders- Fatih, ailesinin itiraz- Zeka Küpü Yayınları kimse, düşünce ve kanaatlerini açıklamaya lerine iyi çalışmış ve larına rağmen oku- zorlanamaz; düşünce ve kanaatleri sebebiy- öğretmenlerinin takdi- mak istemekte ve di- le kınanamaz ve suçlanamaz.\" rini kazanmıştır. renmektedir. T.C. Anayasası 25. madde I II Kimse, eğitim ve öğretim haklarından yoksun bırakılamaz. Öğrenim hakkının kapsamı ka- Devlet, maddi durumundan nunla tespit edilir ve düzenlenir. Eğitim ve öğ- dolayı eğitim alamayan ço- retim, Atatürk ilkeleri ve inkılâpları doğrultu- cuklara burs vererek okula sunda, çağdaş bilime, eğitim esaslarına göre, gitmelerini sağlamaktadır. Devletin gözetim ve denetimi altında yapılır. T.C. Anayasası 42. madde III Şemada numaralarla gösterilen bölümlere yazı- Ahmet, verilen anayasa maddeleri ile ilgili aşağı- labilecek en uygun kavramlar aşağıdakilerden daki çıkarımları yapmıştır: hangisidir? I. Düşünce özgürlüğü ve eğitim hakkı devlet tara- A) I Sorumluluk B) I Sorumluluk fından güvence altına alınmıştır. II Özgürlük II Hak III Hak III Özgürlük II. Herkes düşüncelerini ifade etme ve eğitim gör- me hakkına sahiptir. C) I Hak D) I Özgürlük II Özgürlük II Hak III. Düşünce özgürlüğü ve eğitim hakkı devlet tara- III Sorumluluk III Sorumluluk fından kısıtlanabilir. Buna göre Ahmet'in yaptığı çıkarımlardan han- gileri yanlıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III 6. Sınıf 103 Sosyal B lg ler

TEST 5 ETKİN VATANDAŞLIK 4. Temel insan hakları, temel hukuk sistemleri tarafın- 5. Temel Haklarımız dan koruma altında bulunan haklardır. Kişi Sosyal ve Siyasi Bu temel haklardan bazıları şunlardır: Hakları Ekonomik Haklar Yaşama Hakkı: İnsanın en temel hakkıdır. Yaşa- Haklar ma hakkı, bütün hakların temelin- de olduğu için hiçbir şekilde engel- I. III. V. lenemez. Yaşama Sosyal Dilekçe Güvenlik Hakkı Hakkı Hakları Sağlık Hakkı: Toplumdaki tüm vatandaşların sağ- lık hizmetlerinden aynı ölçüde ya- rarlanma; fiziksel, ruhsal ve sosyal II. IV. VI. açıdan sağlıklı bir hayat sürme Mülkiyet Toplantı ve Seçme ve hakkı bulunur. gösteri yürü- Hakkı yüşü hakkı seçilme hakkı Eğitim Hakkı: Hangi yaştan olursa olsun her va- Tablodaki hatanın düzeltilmesi için aşağıdaki- tandaşın eğitim ve öğretim hakkı lerden hangisinin yapılması gerekir? vardır. Devlet, vatandaşlarının bu hakkını kullanmalarını sağlamak- A) IV. Çalışma hakkı olmalı la yükümlüdür. B) V. Sağlık, çevre ve konut hakkı olmalı C) III. Kamu hizmetine girme hakkı olmalı Bu bilgiler doğrultusunda aşağıdaki çocuklar- D) II. Özel hayatın korunması ve gizliliği olmalı dan hangisinin ifadesinde bu haklardan birinin ihlali söz konusu değildir? Zeka Küpü Yayınları A) Suriye'de 2011 yılında başlayan çatışmalar so- 6. I. İstediğini, sınırsızca yapma hakkı nucu birçok arkadaşımı kaybettim. Sokakta top II. Konut dokunulmazlığı hakkı oynadığım, birlikte ders çalıştığım arkadaşları- III. Haberleşme özgürlüğü mın çoğu artık hayatta değil. IV. Özel hayatın gizliliği hakkı B) 7. sınıfa kadar okula gittim. Tarlaya çalışmaya Yukarıdaki verilenlerden hangisi kişi hak ve öz- gittiğimiz için okuyamadım. Zaten 4 ay okula gi- gürlüklerine örnek olmaz? diyor, 6 ay işe çıkıyorduk. Böyle olunca okulda- ki birçok arkadaşımdan geri kaldım. A) I  B) II  C) III  D) IV C) Depremde evimiz yıkılmış ve bütün eşyalarımız enkaz altında kalmıştı. O gece mahallemizdeki parkta sabahlamıştık. Dışarda uyumak benim için çok zordu. Sabah olduğunda Kızılay bizim için çadırlar kurdu ve biz yeni evimize taşınana kadar o çadırda kaldık. D) Köyümüzde okul olmadığı için servis ile ilçede- Baraj Sorusu ki okula gidiyorum. Okulumuzda öğlen verilen yemeği yedikten sonra benim ve bazı arkadaş- 7. Kişilerin kendi yöneticilerini belirlemesi aşağı- larımın başı dönmeye karnı ağrımaya başladı. dakilerden hangisiyle ilgilidir? Bizi ambulansla hastaneye götürdüler ve serum taktılar. Yapılan incelemeler sonucu yediğimiz A) Haberleşme özgürlüğü yemekten zehirlendiğimiz ortaya çıktı. B) Seçme hakkı C) Düşünce özgürlüğü D) Kişi dokunulmazlığı hakkı Sosyal Bilgiler 104 6. Sınıf

ETKİN VATANDAŞLIK 6 TEST KADIN VE TOPLUM 3. \"Türk milleti yok olmasın diye babam İlteriş 1. I. Kurultayda hakanın yanında hatun adı verilen Zeka Küpü Yayınları Kağan’ı, annem İlbilge Hatun’u Tanrı halk için- eşlerinin de söz sahibi olması bu duruma örnek den seçip tahta çıkardı.\" olarak verilebilir. Orhun Abidelerinden yapılan bu alıntıdan hare- II. Türk toplumunda önemli bir yeri olan kadın, Or- ketle çıkarabilecek en kapsamlı yargı aşağıda- ta Asya'da kurulan ilk Türk devletlerinde erkek- kilerden hangisidir? lerle eşit haklara sahipti. A) Türk kadınına sosyal haklar verildiği III. Ülkemizde ise cumhuriyetin ilan edilmesinden B) Yönetimde tek söz sahibinin hatun olduğu sonra, Atatürk önderliğinde Türk kadınının hak C) Türklerde, kadınının devlet yönetiminde söz sa- ve özgürlüklere kavuşmasını sağlayacak çalış- malar yapılmıştır. hibi olduğu D) Hatunun, kurultaya başkanlık yaptığı IV. Örneğin; 1926'da kabul edilen Medeni Kanun'la toplumsal ve ekonomik hayatta kadın erkek eşit- 4. Cumhuriyet Dönemi'ne kadar bilim, sanat, edebiyat liği sağlanmıştır. gibi alanlarda çalışan Türk kadını yok denecek kadar azdı. Cumhuriyetle beraber Sabiha Gökçen V. 1930'da belediye seçimlerine katılma, 1933 muh- ve Afet İnan gibi alanlarında dünyaca tanınmış ka- tarlık seçimlerine katılma, 1934'te de milletvekili dınlar yetişmiştir. seçme ve seçilme hakkını elde ettiler. Bu durumun aşağıdakilerden hangisinin sonu- cu olduğu söylenebilir? VI. Böylelikle kadınlar siyasal haklarına kavuşmuş oldu. A) Ekonominin gelişmesinin B) Üniversitelerin kurulup eğitime önem verilmesi- Yukarıda numaralandırılmış cümlelerin anlamlı bir bütün oluşturması için aşağıdakilerden han- nin gilerinin karşılıklı olarak yerinin değiştirilmesi C) Bilimin öneminin anlaşılmasının gerekir? D) Kadına verilen değerin ve hakların artmasının A) I ve II B) II ve IV C) III ve V D) V ve VI 2. Atatürk, Türk kadınının hak ettiği konumu kazan- 5. Türk kadınına, masını istiyordu. Bu amaçla cumhuriyetin ilanından • 1930’da belediye seçimlerine katılma hakkı sonra hemen çalışmalara başlamıştır. • 1933’te muhtarlık seçimlerine katılma hakkı • 1934’te milletvekilliği seçimlerine katılma hakkı Aşağıdakilerden hangisi bu amaçla yapılan ça- lışmalardan biri değildir? verilmiştir. A) Hatuniye Medresesinin yapılması Sözü edilen gelişmeler aşağıdakilerden hangi- B) Kız öğrencilerin burslu olarak yurtdışına gönde- siyle ilgilidir? rilmesi A) Eğitim ve öğrenim hakkı C) Medeni Kanun’un kabul edilmesi B) Seçme ve seçilme hakkı D) Karma eğitime geçilmesi C) Kamu kurumlarına girme hakkı D) Şirket ve iş yeri açabilme hakkı 6. Sınıf 105 Sosyal B lg ler

TEST 6 ETKİN VATANDAŞLIK 6. Ey kahraman Türk kadını! Sen 8. Adnan Bey, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nde katıl- yerde sürünmeye değil, omuz- dığı bir konferansta şu açıklamaları yapmıştır: \"Cum- lar üzerinde göklere yükselme- huriyetin ilan edilmesinden sonra, Atatürk önderli- ye layıksın. ğinde Türk kadınının hak ve özgürlüklerine ka- vuşmasını sağlayacak düzenlemeler yapılmıştır. Bu Atatürk'ün desteğiyle cumhuriyetin ilanından sonra düzenlemeler Türk kadınları tarafından da olumlu Türk kadınının konumunu güçlendirmek amacıyla karşılanmıştır. Türk kadını 1935 yılında yapılan se- çeşitli çalışmalar yapılmıştır. Bu gelişmelerden ba- çimlere katılarak milletvekili seçme ve seçilme hak- zıları şöyledir: kını kullanmıştır. Seçimler sonucunda on sekiz ka- dınımız milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet I. Resmî nikâh ve tek eşle evlilik zorunlu hâle ge- Meclisinde göreve başlamıştır.\" tirildi. Adnan Bey, konuşmasının devamında tablodaki bil- II. Milletvekili seçme ve seçilme hakkı verildi. gileri vermiştir. III. Kızların erkeklerle birlikte eşit koşullarda eğitim Ülkeler Kadınların oy kullanma alması sağlandı. hakkını elde etme yılları IV. Türk Medeni Kanunu'nun kabulü ile kadınlar er- Yeni Zelanda Almanya 1893 keklerle, siyasi konularda eşit hâle getirildi. Türkiye 1919 Fransa 1934 Konu ile ilgili numaralandırılmış bilgilerden han- Japonya 1945 gisi hatalı verilmiştir? İsviçre 1950 1971 A) I B) II C) III D) IV 7. Ülkemizde her kademede eğitim alabilen Türk ka- Zeka Küpü Yayınları Buna göre Adnan Bey'in verdiği bilgiler ve tablo dını, eskiden beri üstlendiği öğretmenlik, hemşire- dikkate alındığında, lik gibi mesleklerin yanı sıra üneversite öğretim üye- liği, yargıçlık, savcılık, doktorluk, mühendislik, I. Türk kadını siyasal haklarını bazı Avrupa ülke- sporculuk, müzik ve sahne sanatçılığı, yöneticilik, lerindeki kadınlardan önce elde etmiştir. milletvekilliği ve bakanlık gibi görevleri de üstlene- bilmektedir. II. Cumhuriyet Dönemi'nden itibaren kadın hakla- rı genişletilmeye çalışılmıştır. Aşağıda Türk kadını için ilk olan bazı meslekler ve- rilmiştir. III. Türkiye'de kadınlar siyasal haklarını ekonomik ve sosyal haklarından önce elde etmiştir. I. İlk kadın savaş pilotu çıkarımlarından hangileri yapılabilir? II. İlk kadın bakan A) Yalnız II B) I ve II III. İlk kadın başbakan C) I ve III D) I, II ve III Buna göre numaralandırılmış bilgiler aşağıdaki- Baraj Sorusu lerden hangisi ile doğru eşleştirilmiştir? 9. Medeni Kanun’da 2002 yılında yapılan değişiklikle I II III erkeklerin evin reisi olması hükmü değiştirildi. Ayrı- ca evlenen kadınların isterse eşinin soyadının yanı A) Sabiha Nimet Tansu sıra eski soyadını da taşıyabilmesi serbest bırakıldı. Gökçen Çubukçu Çiller Buna göre Medeni Kanun’la ilgili seçeneklerden B) Leyla Sabiha Nimet hangisine ulaşılabilir? Aytaman Gökçen Çubukçu A) Kadınların iş hayatına girdiğine C) Nimet Leyla Safiye B) Ailede kadınla erkeğin eşit olduğuna Çubukçu Aytaman Ali C) Kadınların erkeklerden fazla hak elde ettiğine D) Kadınların ailenin reisi olduğuna D) Sabiha Türkan Tansu Gökçen Akyol Çiller Sosyal B lg ler 106 6. Sınıf

BAŞARI ÖLÇME TESTİ 7 TEST 1. • Monarşi 4. Onur : Bu yönetim şeklinde, ülke yönetiminde kral- • Teokrasi dan çok seçimle gelen meclis etkilidir. • Oligarşi • Cumhuriyet Ceyda : Bu yönetim şeklinde kral ne derse o olur. Kralın dışında kimsenin yönetimde söz hak- Verilen kavramlar için aşağıdaki ifadelerden han- kı yoktur. gisi kullanılabilir? Onur ve Ceyda'nın hakkında bilgi verdikleri yöne- A) Yönetim şekilleri tim şekilleri sırasıyla aşağıdakilerden hangisidir? B) Seçme seçilmenin gerekleri C) Demokratik yönetim şekilleri A) Cumhuriyet - Meşrutiyet D) Ülkemizdeki yönetim şekilleri B) Teokrasi - Cumhuriyet C) Monarşi - Oligarşi D) Meşrutiyet - Monarşi 5. D / Y 2. • Egemenliğin tanrıya ait olduğunun kabul edil- Monarşi ile yürütülen ülkelerde yasa- mesi I ma, yürütme ve yargı tek kişinin ege- • • Devletin din adamları tarafından yönetilmesi menliğindedir. Yapılan bütün işlerinin tanrı adına yapılması II Oligarşi yönetiminde kralın yanında halk meclisininde yetkileri vardır. Bu özelliklerin aşağıdakilerden hangisine neden olduğu söylenemez? Zeka Küpü Yayınları III Eşitlik, özgürlük, millî egemenlik; de- mokrasinin temel ilkelerindendir. A) Özgür düşünce ortamının oluşmamasına IV Teokrasi yönetiminde son söz padişa- ha aittir. B) Din ve devlet işlerinin birbirinden ayrı olmasına Buna göre yukarıda verilen bilgilerin doğru (D) C) Halkın devlet yönetiminde söz sahibi olmama- ve yanlış (Y) sıralaması seçeneklerin hangisin- sına de doğru verilmiştir? D) Yöneticilerin verdikleri kararların sorgulanama- masına 3. Kadınlara seçme seçilme hakkının verilmesi A) I D B) I Y II Y II D 18 yaşına gelen vatandaşların oy III D III Y kullanabilmesi IV Y IV D C) I D D) I Y II D II Y III Y III D IV D IV D .............?............. 6. Atina’yı asiller sınıfı içinden seçilmiş olan 9 kişilik seçkin bir zümre yönetiyordu. Ben de bu grubun bir Yukarıda belirtilen özelliklerden yola çıkılarak üyesiyim. hangi yönetim şekline ulaşılabilir? Yukarıda belirtilen özelliklerden yola çıkarak han- gi yönetim biçimine ulaşılabilir? A) Meşrutiyet B) Mutlakiyet A) Cumhuriyet B) Monarşi C) Cumhuriyet D) Teokrasi C) Oligarşi D) Teokrasi 6. Sınıf 107 Sosyal B lg ler

TEST 7 BAŞARI ÖLÇME TESTİ 7. Cemil, \"Demokrasinin Dayandığı Temel İlkeler\" ko- Zeka Küpü Yayınları 9. Mary : Ben İngiltere’de yaşıyorum. Benim ülkem nulu proje ödevi ile ilgili bilgileri şu şekilde sırala- meşrutiyet ile yönetiliyor. mıştır: Paul : Ben Vatikan’da yaşıyorum. Benim ülkem- • Milletin ve onun tüzel kişiliği olan devletin yetki- de yöneticiler, yaptıkları tüm işleri Tanrı adı- lerinin hepsi demektir. Egemenlik millete aittir. na yaparlar. Millet, sahip olduğu bu hakkı doğrudan ya da seçtiği milletvekilleri aracılığı ile kullanır. Sinan : Ben Türkiye’de yaşıyorum. Benim ülkem- de tüm vatandaşlar yönetimde söz sa- • Demokrasilerde her vatandaş özgür doğar. Bu hibidir. sebeple vatandaşların sahip olduğu haklar ve özgürlükler anayasanın güvencesi altındadır. Ali : Ben Fas’ta yaşıyorum. Benim ülkemde tüm Yasalar kimseye ayrımcılık yapılmadan herke- yetkiler kralda toplanır. se aynı biçimde uygulanır. Yukarıdaki öğrencilerin konuşmalarına göre se- • Bir devletin temel yapısını, yönetim biçimini, dev- çeneklerdeki yargılardan hangisine ulaşılamaz? let kurumlarının birbirleriyle ilişkisini, kişilerin te- A) Sinan'ın ülkesi cumhuriyet ile yönetilmektedir. mel hak ve hürriyetlerini düzenleyen yasalar ana- B) Mary'nin ülkesinin yönetiminde hem meclis hem yasaya dayalı olarak hazırlanır. Bu ilke gereği devlet içindeki tüm kurumlar ve kişiler anayasa- de kral söz sahibidir. ya uymak zorundadır. Hukuk kuralları keyfî bi- C) Ali'nin ülkesi meşrutiyet ile yönetilmektedir. çimde uygulanamaz. D) Paul'un ülkesinde din adamları devlet yönetimin- Buna göre Cemil'in demokrasinin temel ilkele- de etkilidir. rinden, 10. Milletin, egemenliği kendi elinde tuttuğu ve bunu I. Millî egemenlik belirli sürelerle kullandığı yönetim şeklidir. II. Çoğulculuk ve katılım III. Seçimler ve temsil IV. Hukukun üstünlüğü V. Hürriyet ve eşitlik hangilerinin açıklamalarını yazdığı söylenebilir? A) I, II ve III B) I, IV ve V C) II, IV ve V D) III, IV ve V D Y Cumhuriyet Monarşi 8. Yöneticiler Yöneticiler hukuktan hukuka bağlıdır. üstündür. Verilen görsellerle ilgili aşağıdaki ifadelerden Şemada verilen bilgilere göre doğru ok yönü ta- hangisi kullanılabilir? kip edildiğinde çıkan sonuç ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) Vatandaş olma sorumluluğu B) Türkiye Cumhuriyeti'ni yöneten kuvvetler A) Hukukun üstünlüğü esastır. C) Ülkemizdeki yüksek mahkemeler B) Seçme ve seçilme hakkı vardır. D) TBMM Başkanlığı C) Yönetim babadan oğula geçmektedir. D) Düşünce özgürlüğü vardır. Sosyal B lg ler 108 6. Sınıf

BAŞARI ÖLÇME TESTİ 7 TEST 11. Hürriyet ve 13. Ülkemizde yargı yetkisi bağımsız mahkemelerce Millî eşitlik kullanılır. Ülkemizde bulunan mahkemelerde duruş- malar herkese açıktır. Duruşmaların bir kısmının ve- egemenlik ya tamamının kapalı yapılmasına ancak genel ah- lakın veya kamu güvenliğinin kesin olarak gerekli Demokrasinin kıldığı hâllerde karar verilebilir. Anayasamıza göre Temel İlkeleri yargı kararları da denetlenebilir. Mahkemeler, nor- mal mahkemeler ve yüksek mahkemeler olmak üze- ?? re ikiye ayrılır. Vatandaşlar mahkeme kararına itiraz ederek Yargıtay, Danıştay ve Anayasa Mahkemesi Bu şemada \"?\" ile gösterilen yerlere aşağıdaki- gibi üst mahkemeye başvurabilirler. Bu mahkeme- lerin hangisinde verilenler getirilmelidir? lerde görüşülen davanın sonucu kişiye bildirilir. Böy- lece uyuşmazlık adil bir çözüme kavuşmuş olur. Ay- A) Sınırsız özgürlük - Teokrasi rıca haklarının çiğnendiğine inanan vatandaşlar B) İnsan hakları - Siyasi partiler bütün iç hukuk yollarını kullandıktan sonra hak ih- C) Siyasi partiler - Monarşi lalleri ortadan kalkmazsa Avrupa İnsan Hakları Mah- D) Oligarşi - Monarşi kemesine (AİHM) kişisel olarak başvurarak hakla- rını arayabilirler. 12. 1 Millî egemenlik Zeka Küpü Yayınları Bu metindeki bilgilerden yola çıkarak, 2 Çoğunluk I. Yargı kararlarının denetlenebildiği 3 Eşitlik ve özgürlük II. Vatandaşlarımızın uluslararası alanda haklarını Yukarıda, demokrasinin bazı ilkeleri numaralandı- arayabildiği rılarak verilmiştir. III. Duruşmaların hiçbir zaman kapalı yapılamaya- Hiç kimseye farklı işlem yapılamaz ve cağı ? yasal sınırlar içinde hiç kimsenin davra- IV. Vatandaşlarımızın üst mahkemeye başvurduğu nışları kısıtlanamaz. davanın sonucunu öğrenme hakkının olduğu çıkarımlarından hangileri yapılamaz? A) Yalnız II  B) Yalnız III  C) I ve IV D) II ve III ? Seçimlerde en fazla oyu alan siyasi par- ti iktidar olur. ? Halk yöneticilerini kendisi belirler, yöne- 14. Yönetim biçimleri, devletlerin idare şeklidir. Yöne- tenler gücünü milletten alır. tim biçimi ile devletin kuruluşunun ve milletlerin ha- yat tarzlarının, dünya görüşünün derin bir ilgisi var- Verilen bilgilerle demokrasinin ilkeleri ilişkilen- dır. dirildiğinde aşağıdaki sıralamalardan hangisi doğru olur? Aşağıda verilen yönetim şekillerinden hangisin- de insan haklarına daha çok yer verildiği söyle- A) 1 - 2 - 3 B) 2 - 1 - 3 nebilir? C) 3 - 1 - 2 D) 3 - 2 - 1 A) Oligarşi B) Cumhuriyet C) Mutlakiyet D) Monarşi 6. Sınıf 109 Sosyal Bilgiler

TEST 7 BAŞARI ÖLÇME TESTİ 15, 16 ve 17. soruları aşağıda verilen bilgilere 17. Verilen bilgilere göre oligarşi yönetimine ait olan göre cevaplayınız. görsel aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) B) Monarşi : Egemenliğin bir kişiye ait olduğu yöne- tim şeklidir. Yöneticilere kral, impara- C) D) tor, emir, padişah gibi unvanlar verilir. Günümüzde Suudi Arabistan, Ürdün 18. Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nde yasama, yürütme gibi ülkelerde uygulanır. Sembolik ola- ve yargı yetkileri farklı kurumlar tarafından kullanı- rak da İngiltere, Belçika ve Danimar- lır. Bu duruma \"kuvvetler ayrılığı ilkesi\" denir. ka'da uygulanmaktadır. Oligarşi : Ülkenin bir grup veya zümre tarafın- dan yönetilmesidir. Genelde askerî, si- yasi veya maddi olarak ülkenin önde gelen azınlık bir grubu yönetimde söz sahibidir. Oligarşi yönetimi Orta Çağ'da Avrupa'da uygulanmıştır. Teokrasi : Devletin dinî kurallarla yönetilmesidir. Hükümdar hem devlet hem de dinî iş- lerden sorumludur. Hükümdarlar Tan- rı'nın yeryüzündeki vekili sayılırlar. Gü- nümüzde, Vatikan ve İran gibi devletler teokrasiyle yönetilmektedir. Cumhuriyet : Egemenliğin millete ait olduğu yöne- Zeka Küpü Yayınları tim şeklidir. Yöneticiler belli bir süre için halk tarafından seçilir. Demokrasinin en iyi uygulandığı yönetim şeklidir. 15. Yönetim biçimleri ile ilgili verilen bilgilere göre Adaleti yerine getirme yetkisine denir. Bağım- seçeneklerden hangisi yanlıştır? 1 sız mahkemeler tarafından kullanılan yetki- A) Cumhuriyet yönetiminde halkın seçtiği temsilci- dir. ler belirli bir süre için göreve gelir. Kanunlar çerçevesinde ülkenin yönetilmesi B) Monarşi yönetiminde dinî kurallar geçerlidir. 2 anlamına gelmektedir. Anayasamızda bu gö- C) Oligarşi yönetiminde sosyal sınıflara yer verildi- rev Cumhurbaşkanına aittir. ğinden eşitlik ilkesi göz ardı edilir. D) Teokrasi yönetiminde egemenlik din adamları Kanun yapmak anlamına gelir. Anayasamız- 3 da bu görev Türkiye Büyük Millet Meclisine ya da dinî yetkili hükümdarlar tarafından kulla- nılır. verilmiştir. Yukarıda numaralandırılmış bölümlerde sırasıy- la hangi kavramlar hakkında bilgi verilmiştir? 16. Metne göre aşağıdakilerden hangisi cumhuriyet A) 1 Yasama B) 1 Yürütme   yönetiminin özelliklerinden biri değildir? 2 Yürütme 2 Yargı 3 Yargı 3 Yasama A) Milletvekilleri belirli süreler için seçilir. B) Demokratik bir yönetimdir. C) 1 Yargı D) 1 Yargı   C) Kanunlar doğrudan halk tarafından yapılır. 2 Yasama D) Egemenlik millete aittir. 3 Yürütme 2 Yürütme 3 Yasama Sosyal Bilgiler 110 6. Sınıf

KÜRESEL BAĞLANTILAR 1 TEST KOMŞULARIMIZ VE KARDEŞLERİMİZ 2. I II 1. III Bugün Sovyet Rusya dostu- muzdur, komşumuzdur, müt- Yukarıdaki Türkiye haritasında Türkiye’nin bazı kom- tefikimizdir. Bu dostluğa ih- şuları numaralarla gösterilmiştir. tiyacımız vardır. Fakat yarın ne olacağını hiç kimse kes- Numaralarla gösterilen yerlere aşağıdaki devlet- tiremez. Tıpkı Osmanlı İm- lerden hangileri yazılmalıdır? paratorluğu gibi, tıpkı Avusturya - Macaristan İmparatorluğu gibi parçalanabilir. Bugün elin- I II III de sımsıkı tuttuğu milletler, avuçlarından ka- A) Yunanistan Suriye Azerbaycan çabilirler. Dünya yeni bir dengeye ulaşabilir. B) Gürcistan Bulgaristan Suriye O zaman Türkiye ne yapacağını bilmelidir. Bi- C) Bulgaristan Gürcistan Suriye zim, bu dostumuzun idaresinde dili bir, inan- D) Suriye Bulgaristan Gürcistan cı bir, özü bir kardeşlerimiz vardır. Onlara sa- hip çıkmaya hazır olmalıyız. Hazır olmak, Zeka Küpü Yayınları 3. Nasreddin Hoca, Anadolu ve yalnız o günü susup beklemek değildir, hazır- Batı ülkelerinde Nasreddin lanmak lazımdır. Milletler buna nasıl hazırla- Hoca; Azerbaycan’da Afan- nır? Manevi köprülerini sağlam tutarak! Dil bir di, Uygur Türklerinde Nasret- köprüdür, inanç bir köprüdür, tarih bir köprü- tin olarak tanınır. Fıkraları dür... Onların bize yaklaşmasını bekleyeme- Bosna’da, Kazakistan’da, Ba- yiz. Bizim onlara yaklaşmamız gerekli... tı Trakya’da bilinir, tanınır. Atatürk'ün bu sözünde geçen altı çizili bölüm ile Verilen bilgiler aşağıdakilerden hangisine kanıt aşağıdaki metinlerden hangisi arasında yakın olarak gösterilebilir? ilişki kurulabilir? A) Nasreddin Hoca tüm dünyayı gezmiştir. A) Mustafa Kemal Atatürk, her fırsatta komşu dev- letlerle barış içinde yaşamanın önemine değin- B) Dünya barışına katkısı vardır. miştir. Millî dış politikamızı oluştururken barışçı- lık ilkesinden hareket eden Atatürk, komşu C) Farklı ülkelerde yaşamalarına rağmen Türklerin ülkelerle geçmişte yaşanan sorunları geride bı- ortak kültür öğeleri vardır. rakmamız gerektiğini söylemiştir. D) Ülkelerin dış politikalarında edebiyat önemli bir B) Ülkemiz 1991 yılından sonra dost ve kardeş Türk rol oynar. Cumhuriyetleri ile ilişkilerimizin geliştirilmesi için pek çok projeye destek verdi. Bu ülkelerle iş bir- 4. I. Azerbaycan liği ve kalkınmayı sağlayan önemli kuruluşları- II. Kırgızistan mızdan biri de Türk İşbirliği ve Kalkınma İdare- III. Kazakistan si Başkanlığı (TİKA)'dır. IV. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti C) Atatürk devletler arası sorunların çözümünde Yukarıdakilerden hangisi Sovyetler Birliği’nin eşitlik ve karşılıklılık ilkesine dayanan dostluk- dağılmasıyla kurulan Türk Cumhuriyetlerinden lar ve ittifaklar kurmaya özen göstermiştir. Ba- biri değildir? rışçı dış siyaseti ile Atatürk ülkemizin Balkan An- tantı, Sadabat Paktı gibi birlikteliklere üye A) I B) II C) III D) IV olmasını sağlamıştır. D) Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere, Fransa, Hollanda, Belçika, Almanya, Rusya, Japonya, Kolombiya, Brezilya Çin ve Güney Kore gibi dün- yanın farklı yerlerinde bulunan birçok ülke ile ekonomik, sosyal ve siyasi ilişkilerimiz vardır. 6. Sınıf 111 Sosyal B lg ler

TEST 1 KÜRESEL BAĞLANTILAR 5. Aşağıda verilen bilgiler doğru “D” ve yanlış “Y” ola- 7. 1991 yılında Sovyet Rusya'nın dağılması ile birlik- rak değendirilecektir. te Orta Asya'da Türk devletleri bağımsızlıklarına ka- vuştu. Türkiye, Türk Cumhuriyetleri ile her alanda Bilgiler D/Y ilişkilerini geliştirme gayreti içindedir. Avrupa'da en fazla Türk'ün yaşadığı ülke Aşağıdakilerden hangisi ticaret yaptığımız Türk İspanya'dır. Cumhuriyetlerinden biri değildir? Dünya'da 250 milyondan fazla Türk yaşa- A) Bulgaristan B) Türkmenistan maktadır. C) Azerbaycan D) Kazakistan Azerbaycan, Türk Cumhuriyetlerinden bi- ridir. Doğal gaz, Türkiye'nin en çok ihraç ettiği ürünlerden biridir. Buna göre tablodaki bilgiler seçeneklerin han- gisinde doğru değerlendirilmiştir? A) D B) Y C) Y D) D Baraj Sorusu Y D D Y D Y D Y 8. Türkmenistan Türkçesi ve Türkiye Türkçesiyle ya- D D Y D zılan aşağıdaki şiirde ses ve anlam yönünden ben- zerlikler olduğu görülmektedir. 6. \"Ülkemiz dünyanın pek çok ülkesiyle ticari, sosyal ve Zeka Küpü Yayınları Türkmenistan Türkçesiyle kültürel alanlarda ilişki içindedir. Sınır komşularıyla Gülüm bar, Gülüzarım Bar tarihte bazı ittifaklar yapmıştır. Bunun dışında özel- Al yanaklı yarim bar likle bazı Avrupa ülkeleri ve Türk Cumhuriyetleri ile Al yanağı nar yalı tarihî bir yakınlığımız vardır. Yunanistan ve Bulgaris- Ak aklımı kar yalı tan gibi komşularımızda bugün çok sayıda Türk va- Dünya güzelliğinin tandaşımız yaşamaktadır. Bu durum, Bulgaristan ve Barı şanda bar yalı Yunanistan ile kültürel ve sosyal ilişkilerimizin yanın- da ticari ilişkilerimizin de gelişmesine katkı sağlamak- Türkiye Türkçesiyle tadır. Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere, Fransa, Gülüm var, Gülüzarım var Almanya, Japonya ve Çin gibi dünyanın farklı yerle- Al yanaklı yarim var rinde bulunan birçok ülke ile de ekonomik, sosyal ve Al yanağı nar gibi siyasi ilişkilerimiz vardır.\" Ak gerdanı kar gibi Dünya güzelliğinin Bu sözleri söyleyen bir öğretmen, Hepsi şunda var gibi I. Türkiye'nin 1934 yılında batı sınırlarını korumak Şiirlerin birbirlerine benzemesi aşağıdakilerden için Yunanistan, Yugoslavya ve Romanya ile Bal- hangisini kanıtlar? kan Antantı adıyla ittifak kurması A) Türkmenistan’da Türkiye’den göç eden Türkle- II. Türkiye'nin komşu ülkeler ve Türk Cumhuriyet- rin olduğunu leriyle geniş bir ticaret ağı kurması B) Türkçenin son yıllarda unutulduğunu III. Ülkemizin Suriye ile tarihte sınır sorunları yaşa- C) Türkçe ve Türkmen dilinin aynı kökenden geldi- ması ğini durumlarından hangilerini sözlerine kanıt olarak D) Türkiye Türkçesinin daha zengin bir dil olduğunu gösteremez? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III Sosyal B lg ler 112 6. Sınıf

KÜRESEL BAĞLANTILAR 2 TEST TİCARİ İLİŞKİLERİMİZ 2. 1 Türkiye'nin Güney Kore’den otomobil ve elekt- ronik eşya satın alması 1. 2015 Yılında En Fazla İhracat Yaptığımız Ülkeler ve 2 Ülkemizde üretilen tekstil ürünlerinin Avru- Miktarları (TÜİK, 2016) pa’ya satılması Milyar dolar 3 Kayseri’de üretilen halının İzmir’de satılması 13,4 14 4 Giresun’da yetiştirilen fındığın İstanbul’da 12 10,5 satılması 10 8,5 Yukarıdakilerden hangileri dış ticarete örnek ola- 8 6,8 rak gösterilebilir? 6,3 A) 1 ve 2 B) 1 ve 4 6 C) 2 ve 3 D) 3 ve 4 4 2 0 Ülkeler Almanya İngiltere Irak İtalya ABD Zeka Küpü Yayınları En Fazla İhracat Yaptığımız Ülkeler ve Ürünler 3. Bir ülkenin ihtiyaç duy- (TÜİK, 2016) duğu ürünleri başka ül- kelerden satın almasıdır. Almanya İngiltere Irak İtalya Fransa 1 İthalat Dış ticaret Porselen Konfek- Gıda Pamuk Tekstil Bir ülkenin ihtiyacından fazla olan ürünleri baş- İhracat siyon Madde- İpliği Ürünleri ka ülkelere satmasıdır. Beyaz Ürünleri leri 2 Eşya Ham Deri Bir ülkenin başka ülke- lerle yaptığı ticarettir. Pamuk Tekstil Demir Eşyalar 3 Tekstil İpliği Ürünleri Ürünleri Konfek- Gıda Gıda siyon Madde- Çeşitli Madde- Ürünleri leri Ham leri maddeler Verilen grafik ve tabloya göre aşağıdakilerden Bir ülkeden çıkan veya Gümrük hangisine ulaşılamaz? bir ülkeye giren malla- rın üzerinden alınan A) En fazla ihracat yaptığımız ilk iki ülkenin Avru- vergi ve denetim işleriy- pa'da yer aldığına le uğraşan kuruluştur. B) İngiltere'ye yaptığımız ihracatta maden sanayi- 4 sinin önemli bir yer tuttuğuna Yukarıda yapılan eşleştirmelerde, numaralandı- C) En fazla ihracat yaptığımız ülkeler sıralamasın- rılarak verilen tanımlardan hangilerinin karşılık- da ABD'nin son sırada yer aldığına lı olarak yeri değiştirilmelidir? D) Komşu ülkelerimizden Irak'a gıda maddeleri ve A) 1 ve 2 B) 1 ve 4 tekstil ürünleri ihraç ettiğimize C) 2 ve 3 D) 3 ve 4 6. Sınıf 113 Sosyal B lg ler

TEST 2 KÜRESEL BAĞLANTILAR 4. Ülkemiz üretim fazlası ürünleri ihracat yoluyla başka 5. Avrupa ülkeleri arasında en fazla ti- ülkelere satarken kendi ihtiyacımız olan ürünleri de caret yaptığımız ülkedir. ithalat yoluyla satın almaktadır. Almanya Bu açıklamayı yaparak derse başlayan sosyal bil- İtalya Avrupa’nın güneyinde yer alan ve giler öğretmeni Sinan Bey, aşağıda ülkemizin itha- Türkiye’den en çok pamuk ipliği alan lat ve ihracat miktarlarını gösteren grafikle ilgili öğ- ülkedir. rencilerinden yorum yapmalarını istemiştir. Zengin doğal kaynakları sayesinde ABD dünyanın en gelişmiş ülkesidir. Türkiye’ye savunma sanayisi ürünle- Milyar dolar ri satar. 300 İngiltere Sanayi İnkılabı'nın gerçekleştiği ül- 250 İthalat kedir. Türkiye’den tekstil ürünleri sa- 200 tın alır. 150 İhracat 100 Yıllar Tabloya göre aşağıdaki yorumlardan hangisi ya- pılabilir? 50 0 A) Türkiye'den en fazla mal alan ülke İtalya'dır. B) Sanayi İnkılabı'nı gerçekleştirmesi İngiltere'yi 2012 2013 dünya ticaretine hakim duruma getirmiştir. 2014 C) Türkiye farklı ülkelerle ticaret yapan bir ülkedir. 2015 D) Türkiye dışarıdan en fazla savunma sanayisine 2016 Zeka Küpü Yayınları dayalı ürünleri satın alır. Grafiği inceleyen öğrencilerden, Baraj Sorusu Asude: Türkiye'nin ithalat miktarı ihracat miktarın- 6. En Çok İthalat Yaptığımız Ülkeler ve Ürünler dan fazladır. Rusya Almanya Çin ABD Emine: Ülkemiz en fazla Avrupa ülkeleriyle ticaret yapmaktadır. • Çeşitli • Otomobil • Çeşitli ma- • Hava taşıt- makineler Seda: Türkiye'nin ithalat giderlerinde son yıllarda • Çeşitli kine ve ci- ları ve uçak düşüş yaşanmıştır. • İlaçlar makineler hazlar parçaları Eda: Türkiye'nin ihracat değerlerindeki dalgalan- • Elektrikli ma ithalat değerlerindeki dalgalanmadan aletler • Ses ve gö- • Çeşitli ma- daha azdır. • Kimyasal rüntü kay- kineler çıkarımlarını yapmıştır. Ürünler dedici  ci- • Kimyasal Buna göre, hangi öğrencilerin yaptığı yorum yan- hazlar lıştır? Ürünler A) Asude  • Buğday, B) Emine  C) Emine ve Seda  mısır gibi D) Seda ve Eda hububatlar Bu şemada verilen bilgilerden yararlanılarak, I. Rusya'dan sağlık alanında ithalat yapıldığı II. Rusya, Almanya, Çin ve ABD'den satın alınan ortak ürünün çeşitli makineler olduğu III. Satın alınan ürünlerden çoğunun tarım alanın- da olduğu yorumlarından hangileri yapılabilir? A) Yalnız II  B) I ve II  C) I ve III D) I, II ve III Sosyal Bilgiler 114 6. Sınıf