BAŞARI ÖLÇME TESTİ - I 9 TEST 10. • Çanakkale ve İstanbul Boğazları açılacak, Kara- 12. Mondros Ateşkes Anlaşması ile; deniz’e geçişler serbest olacak, Çanakkale ve Karadeniz istihkâmları İtilaf Devletleri tarafından • Osmanlı ordusu terhis edilecek işgal edilecektir. • Vilayet-i Sitte, gerekli görüldüğü takdirde İtilaf • İtilaf Devletleri, güvenliklerini tehlikeye düşüre- Devletleri tarafından işgal edilecek cek bir durumun ortaya çıkması hâlinde Osman- lı Devleti’nin herhangi bir stratejik noktasını iş- • Demir yolları ve telgraf hatları İtilaf Devletleri- gal hakkına sahip olacaktır. nin kontrolüne geçecek • Osmanlı demir yollarından, İtilaf Devletleri ser- hükümleri kabul edilmiştir. bestçe yararlanabilecek ve Osmanlı ticaret gemileri müttefiklerin hizmetinde bulundurula- Verilen bilgilere göre Mondros Ateşkes Antlaşması caktır. ile Osmanlı Devleti'nin .................... • Toros tünelleri, İtilaf Devletleri tarafından işgal Verilen öncüller dikkate alındığında parçada boş olunacaktır. bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilemez? • Altı vilayette (Erzurum, Van, Elâzığ, Diyarbakır, A) savunma gücü elinden alınmıştır. Sivas, Bitlis) bir karışıklık çıkarsa, İtilaf Devlet- leri bu vilayetleri işgal hakkına sahip olacaklar- B) toprakları işgale açık hâle gelmiştir. dır. C) siyasi itibarı korunmuştur. Mondros Ateşkes Antlaşması'nın bu maddeleri in- celendiğinde, bir ateşkes antlaşmasında olmaması D) işgallere karşı güç oluşturulması engellenmek is- gereken ağır maddeler bulunduğu görülmektedir. tenmiştir. Buna göre İtilaf Devletleri bu antlaşmayı imza- Zeka Küpü Yayınları 13. Osmanlı Devleti, Almanya’nın yanında savaşa gi- larken; receğini ilan ettikten sonra İngiltere ve Fransa, hem Osmanlı'yı bir an önce yenip Boğazlara hâkim ol- I. Boğazların denetimini sağlamak mak hem de zor durumda kalan Rusya’ya yardım II. Yapılacak işgalleri kolaylaştırmak göndermek amacıyla Çanakkale’ye bir donanma III. İşgallere hukuki dayanak oluşturmak göndermiştir. Ancak bu donanma Çanakkale’yi ge- çemeyince İtilaf Devletleri karaya asker çıkarmıştır. amaçlarından hangileri doğrultusunda hareket Karada verilen mücadelelerde etmiştir? Mustafa Kemal; Arıburnu, Conkbayırı ve Anafartalar- A) I ve II B) I ve III da kahramanca mücade- C) II ve III D) I, II ve III le vermiş, düşman asker- lerinin bu bölgede iler- 11. Millî cemiyetler, faaliyet gösterdikleri bölgeleri kur- lemesini durdurmuştur. Bu tarma amacındaydı. Kongre ve protesto mitingleri cephede Osmanlı başarılı düzenliyor, işgal anında silahla direnişte bulunuyor- olmuş, yardım alamayan lardı. Farklı bölgelerde tek tek faaliyet gösteren bu Rusya ise savaştan çekilmiştir. Sa- cemiyetler, işgalcileri yurttan tamamen çıkarmak için vaş sonrasında Çanakkale’deki kahramanca savun- yeterli değildi. masından dolayı Mustafa Kemal’in rütbesi albaylı- ğa yükseltilmiştir. Verilen bilgiye göre aşağıdakilerden hangisi millî cemiyetlere ait bir özellik değildir? Verilen bilgilere göre aşağıdaki seçeneklerden hangisine ulaşılamaz? A) Bölgesel kurtuluşu amaçlamışlardır. A) Yapılan mücadelede müttefik kaybeden İttifak B) Millî bilinci uyandırmaya çalışmışlardır. blokunun yeni arayışlar içerisine girdiğine C) Tek merkezden idare edilmişlerdir. B) İngiltere ve Fransa’nın, Osmanlı'nın jeopolitik konumundan yararlanmak istediğine D) Çalışmaları düşmanı yurttan atmak için yeterli olmamıştır. C) Yapılan mücadeleler sonrasında Mustafa Ke- mal’in askerî rütbesinde değişikliğin yaşandığına D) İtilaf Devletlerinin Çanakkale Cephesi’nde iste- dikleri başarıyı yakalayamadıklarına 8. Sınıf 51 T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük
TEST10 BAŞARI ÖLÇME TESTİ - II 1. 2477 Kanal Almanya’nın isteği üzerine Süveyş 2. Millî Mücadele Dönemi'nde uluslararası boyutta ha- Cephesi Kanalı’nda açılan bu cephede, sö- ber akışını sağlamak isteyen Atatürk'ün teşvikiyle mürgelerde yaşayan Müslüman- 6 Nisan 1923 tarihinde ku- lara çağrı yapılmış ancak burada rulan Anadolu Ajansı, dev- yaşayan halk Osmanlı Devleti'ne letin bütçe olanaklarından karşı İngiltere ile iş birliğine devam yararlanan bir kuruluştur. etmiştir. Ajansın kuruluş nedeni, Kurtuluş Savaşı'yla ilgili ge- lişmeleri halka duyurmak ve savaşın gidişatını olumsuz yönde etkileyebilecek kışkırtmaları engellemektir. Bu bilgilere göre Anadolu Ajansı ile ilgili; I. Ulusal ve uluslararası alanda faaliyet göster- miştir. II. Kurtuluş mücadelesini olumsuz yönde etkile- miştir. III. Kamuoyunu aydınlatmak için kurulmuştur. yargılarından hangisine ulaşılabilir? Çanakkale İngiltere ve Fransa’nın Rusya’ya A) Yalnız I B) Yalnız III Cephesi yardım göndermek için açtığı bu C) I ve III D) II ve III cephede, Türk ordusu kahraman- ca savaşmış ve Rusya’ya yardım Zeka Küpü Yayınları gönderilmesini engellemiştir. Kafkas Osmanlı’nın taarruz cephesi olan 3. Cephesi Kafkas Cephesi’nde yapılan Sarı- '........ Sultanahmet'te konuşmacı olarak katıl- kamış Harekatı'ndan sonra bölge- dığım mitingde binlerce Türk hep birlikte vata- deki Ermenilere Tehcir Kanunu uy- nımızı koruyacağımıza dair yemin ettik. Resmî gulanmıştır. makamlara yapılan protestolar sonuç verme- yince işgalcilere karşı silahlı direnişe başladık. Galiçya Osmanlı’nın kendi toprakları dı- İşte bu direniş hareketini yürütenlere Kuvâ-yı Cephesi şında kalan, müttefiklerine yardım Millîye birlikleri denir. Yabancı işgaline karşı ca- amaçlı mücadele ettiği cephedir. nını ortaya koyan Kuvâ-yı Millîye, Osmanlı Devleti'ne bağlı bir kuvvet değildir. Canını or- I. Dünya Savaşı cephelerinde yaşanan gelişmeler taya koyan Türk milletine dayanan bir direniş yukarıdaki tabloda eşleştirilmiştir. hareketidir. Halide Edip Adıvar Yapılan eşleştirmeye göre, aşağıdaki yorumlar- dan hangisi yanlıştır? Halide Edip Adıvar'ın sözlerine göre aşağıdaki- lerden hangisi Kuvâ-yı Millîye'nin ortaya çıkış A) Kanal Cephesi: Osmanlı Devleti’nin bölgede uy- nedenlerinden biri değildir? guladığı İslamcılık fikrinin işe yaramadığı görül- müştür. A) İstanbul Hükûmetinin işgaller karşısında sessiz kalması B) Çanakkale Cephesi: Rusya'ya yardım ulaştırı- lamamıştır. B) Anadolu topraklarının savunmasız kalması C) Kafkas Cephesi: Doğu Anadolu’da Ermenilerin C) Halkın vatanı koruma isteği zararlı faaliyetleri engellenmeye çalışılmıştır. D) Türk milletinin İstanbul Hükûmetine güvenmesi D) Galiçya Cephesi: Balkanlardaki müttefiklere silah ve cephane yardımı yapılmıştır. T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 52 8. Sınıf
BAŞARI ÖLÇME TESTİ - II 10 TEST 4. SEVR ANTLAŞMASI 6. Madde Yorum I Boğazlar, bütçesi ve Osmanlı Devleti’nin, bayrağı ayrı olan bir Boğazlar üzerinde- komisyon tarafından ki egemenlik hakkı- yönetilecek. na müdahale edil- miştir. II Azınlıklara geniş hak- Osmanlı Devleti, lar verilecek ve hükû- ekonomik bağımsız- met bu konuda sürekli lığını kaybetmiştir. denetlenecek. Zorunlu askerlik kaldı- • Misakımillî’de yer alan “Millî ve ekonomik geliş- memizi mümkün kılmak amacıyla siyasi, adli ve III rılacak. Osmanlı Dev- Osmanlı Devleti, sa- mali gelişmemize engel olan unsurlar kaldırıl- leti 15.000’i jandarma vunmasız bırakıl- malıdır.” maddesi ile ........(I)........ vurgu yapıl- olmak üzere toplamda mak istenmiştir. mıştır. 50.000 asker bulundu- • 23 Nisan 1920’de BMM’nin açılışıyla mecliste racak. kabul edilen kararlardan “BMM’nin üstünde hiç- bir güç yoktur.” maddesi ile ........(II)........ vurgu Kapitülasyonlardan yapılmıştır. IV tüm devletler yararla- İtilaf Devletleri, Os- • Erzurum Kongresi kararlarında yer alan “Millî sı- nacak. Osmanlı Devle- manlı Devleti'nin iç nırlar içinde vatan bir bütündür, parçalanamaz.” ti savaşta yenilen dev- işlerine karışmıştır. maddesi ile ........(III)........ vurgu yapılmıştır. letlere savaş tazminatı • Sivas Kongresi kararlarında yer alan “Yurt ge- ödeyecek. nelindeki millî cemiyetler “Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti” adı altında birleşti- Tabloda verilen maddelere yapılan yorumların Zeka Küpü Yayınları rilmiştir.” maddesi ile ........(IV)........ vurgu yapıl- doğru olabilmesi için hangi satırdaki yorumların mıştır. karşılıklı olarak yerinin değiştirilmesi gerekir? Yukarıda numaralandırılmış yerlere gelebilecek A) I - IV B) II - IV kavramlar seçeneklerin hangisinde doğru veril- C) II - III D) III - IV miştir? 5. A) B) ''Eğer Mondros Mütarekesi'ni takip eden aylarda bir tayya- I kapitülasyonlara I ulusal birliğe reden Anadolu'ya bakarsanız II millî egemenliğe II vatanın bütünlüğüne yer yer yanan ateşler görüle- III vatanın bütünlüğüne III kapitülasyonlara cektir. Bunlar ışıldayan çoban IV ulusal birliğe IV millî egemenliğe ateşleridir. Bu ateşleri birleşti- recek bir alev lazımdır. '' C) D) Mareşal Fevzi Çakmak I tam bağımsızlığa I kapitülasyonlara Fevzi Çakmak, Millî Mücadele Dönemi'nde kuru- II vatanın bütünlüğüne II ulusal birliğe lan millî varlığa yararlı cemiyetler hakkında yap- III millî egemenliğe III tam bağımsızlığa tığı konuşmasında, bu cemiyetlerin hangi özel- IV ulusal birliğe IV millî egemenliğe liğine dikkat çekmiştir? A) Birlikte hareket ettiklerine B) Bağımsızlık duygularıyla kurulduklarına C) Bölgesel olarak mücadele verdiklerine D) Bulundukları bölgeleri kurtardıklarına 8. Sınıf 53 T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük
TEST10 BAŞARI ÖLÇME TESTİ - II 7. I İ M İ H H D R F R F R F X R O A D A İ P GP İ OM L OMZ P P İ OMA L OMO Z L SU L ÜE L ÜEASU L ÜES L ÜTÜEK M T L ĞN P ĞNMM T A Ğ Ş D L ĞĞĞ Ş U GR İ S L DS L SGB İ OL CUS L S LG J E E D İ A D İ O J E E Ü ÇWF D İ D İ R O F GU UM İ L L Î S I N I R L A R K ÜW İ HEQXX I İ I İ QASBE J A İ B İ Z L OMQR S J P Ü PMS D S J D AOMÇN L ÜEĞF VSUSUED J UPAOÜEA T PĞNĞGVMTMT NCHM İ S PĞO I E D S L Ü HÖGRGR ÜWHÖÜ D Ü S L K Ü AD İ K J Z J E J E İ H J J PCÇDÜ J İ X J K S U A O F O F QQUMNWDĞMÖ S C B A S Ü Ü OWÜ Y Z H Ü B U A M L X X İ DEVLET LERARAS I EŞ İ T L İ K Aşağıdaki seçeneklerde geçen Misakımillî kararlarından hangisinin ifade ettiği ilkeye bulmacada yer verilmemiştir? A) Tam bağımsızlığın sağlanabilmesi için millî ve ekonomik gelişmemizi engelleyen her türlü siyasi, adli ve mali sınırlamalar kaldırılmalıdır. B) Azınlıkların hakları, yabancı devletlerdeki Müslümanların da aynı haklardan yararlanmaları şartı ile tanınacak ve sağlanacaktır. C) Kendi istekleriyle ana vatana katılmış olan Kars, Ardahan ve Batum için gerekirse tekrar halk oylaması yapı- labilir. D) Mondros Ateşkes Antlaşması imzalandığı sırada işgal edilmemiş olan bölgelerin tümü, ayrılmaz bir bütündür. 8. Aşağıda, Mondros Ateşkes Antlaşması'nın madde- Zeka Küpü Yayınları 9. “Yabancı işgaline karşı ca- lerinden bazıları verilmiştir. nını ortaya koyan Kuvâ-yı Millîye, Osmanlı Devleti'ne • Toros tünelleri, İtilaf Devletlerinin denetimine bı- bağlı bir kuvvet değildir. rakılacaktır. Türk milletine dayanan ve onun adına faaliyet göste- • Çanakkale ve İstanbul Boğazları, İtilaf Dev- ren bir direniş hareketidir. letlerinin denetiminde olacaktır. Bu hareket, tek bir grup ta- • Telsiz, telgraf ve kabloların denetimi İtilaf Dev- rafından değil, topyekûn Türk milletince gerçek- letlerine geçecektir. leştirilmektedir. Kuvâ-yı Millîye ruhu, Türk'ün va- tanseverliğinden doğmuştur.” İtilaf Devletlerinin bu kararları almasındaki ortak amaç aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir? Halide Edip Adıvar'ın bu sözlerine göre Kuvâ-yı Millîye ruhu ile ilgili aşağıdakilerden hangisine A) Osmanlı Devleti'ni eski gücüne tekrar kavuşturmak ulaşılamaz? B) Yeni bir dünya savaşının çıkmasına engel olmak C) Anadolu halkının işgaller karşısında birlik oluş- A) Milliyetçidir B) Vatanseverdir turmasına engel olmak C) Gönüllüdür D) Düzenlidir D) Mustafa Kemal'in, Anadolu'ya geçmesine engel olmak T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 54 8. Sınıf
BAŞARI ÖLÇME TESTİ - II 10 TEST 10. Aşağıda, Büyük Millet Meclisine karşı çıkarılan isyanlar ve bu isyanların yerlerini gösteren bir harita verilmiştir. BULGARİSTAN KARADENİZ SOVYET R U S YA YUNANİSTAN İstanbul Düzce Samsun Kars Amasya Sarıkamış MARMARA Ordu ERMENİSTAN DENİZİ Adapazarı İRAN Gönen Bolu Susurluk Ankara Yıldızel S vas EGE DENİZİ Kütahya Yozgat Afyon Isparta Konya Adana Urfa AKDENİZ SURİYE IRAK 0 50 100 150 200 km Azınlıkların Çıkardığı Ayaklanmalar Kuvâ-yı M llîye Yanlısı Olup Sonradan Ayaklananlar Doğrudan İstanbul Hükûmet Tarafından Çıkartılan Ayaklanmalar İstanbul Hükûmet ve İt laf Devletler n n Kışkırtmalarıyla Çıkan Ayaklanmalar YaseminBu haritayı öğrencilerine dağıtan Nihal Öğretmen, öğrencilerden haritaya bakarak yorum yapmalarını istemiştir. Her doğru yoruma 10 puan vereceğini belirtmiştir. Öğrenciler bu doğrultuda aşağıdaki yorumları yapmışlardır. Ali Yurdun farklı yerlerinde BMM’ye karşı ayaklanmalar meydana gelmiştir. Cansu BMM aldığı önlemler sayesinde ayaklanmaları kısa sürede bastırmıştır. BMM’yi en çok uğraştıran ayaklanma Anzavur İsyanı olmuştur. Azınlıklar Karadeniz, Akdeniz ve Doğu Anadolu’da BMM’ye karşı ayaklanmışlardır. Yozgat Ayaklanması, İstanbul Hükûmeti ve İtilaf Devletleri tarafından ortaklaşa çıkarılmıştır. İstanbul Hükûmeti tarafından çıkarılan ayaklanmalar Marmara Bölgesi’nde meydana gelmiştir. İç Anadolu Bölgesi’nde genel olarak İstanbul Hükûmeti ile İtilaf Devletlerinin ortaklaşa çıkardığı ayaklan- malar görülmüştür. Ülkenin hemen her bölgesinde BMM’ye karşı ayaklanmalar meydana gelmiştir. Eski Kuvâ-yı Milliyecilerin isyan etmelerinde İstanbul Hükûmetinin baskıları etkili olmuştur. Buna göre öğrencilerin aldığı puanlar aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? A) Yasemin 10 B) Yasemin 0 C) Yasemin 10 D) Yasemin 30 Ali 20 Ali 10 Ali 30 Ali 0 30 20 20 10 Cansu Cansu Cansu Cansu 8. Sınıf 55 T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük
1 TEST DEMOKRATİKLEŞME ÇABALARI DEMOKRATİKLEŞME YOLUNDA ATILAN ADIMLAR Zeka Küpü Yayınları 2497 1. “Büyük Millet Meclisinde ve millet karşısında ulus 2. Türkiye, Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasının ka- işlerinin serbestçe tartışılması ve iyi niyet sahibi patılmasından sonra 1930’a kadar tek partiyle kişilerin ve partilerin özel görüşlerini ortaya koya- yönetilmeye devam etti. Ülkenin tek partiyle yö- rak milletin yüksek menfaatlerini aramaları, be- netilmesi farklı fikirlerin yönetime yansımasına nim gençliğimden beri aşık ve taraftar olduğum ve iktidar partisinin icraatlarının denetlenmesine bir sistemdir.” engel oluyordu. Bu durum hem demokrasinin hem de cumhuriyet yönetiminin gerekleri açısından “Millî egemenlik esasına da- önemli bir sorundu. 1929 Dünya Ekonomik Krizi yanan ve bilhassa cumhuri- Türkiye’yi de etkilemiş; özellikle ekonomik alan- yet idaresine sahip olan da yaşanan sorunlar, halkın hükûmete tepki gös- memleketlerde siyasi parti- termesine neden olmuştu. Mustafa Kemal, Hazi- lerin mevcudiyeti tabidir.” ran 1930’da çıktığı yurt gezisinde bu tepkilere bizzat tanık olmuştu. Mecliste hükûmetin ekono- “Bizim meclisimizde de iki parti olmalı, hükûmeti mi politikalarını denetleyecek ve alternatif politi- denetleme sistemi kurulmalı ve medeni ülkelerin kalar üretecek yeni bir partiye ihtiyaç vardı. Bu parlamentolarına benzemeliyiz.” ihtiyacın farkında olan Gazi Mustafa Kemal, ya- kın arkadaşı Fethi Bey’den yeni bir parti kurma- Atatürk’ün yukarıdaki sözlerinden hareketle, çok sını istedi. Bu isteği yerine getiren Fethi Bey, Cum- partili hayata geçilmesinin gerekliliği konusunda huriyet Halk Fırkasından ayrılan bazı millet- seçeneklerde verilenlerden hangisi söylenemez? vekillerinin katılımıyla Serbest Cumhuriyet Fırka- sını kurdu (12 Ağustos 1930). A) Demokrasinin tam olarak hayata geçirilmesi ge- rekmektedir. Metne göre Serbest Cumhuriyet Fırkasının ku- rulma nedenleri arasında aşağıdakilerden han- B) Toplumun tam bir demokratik hayata hazır olup gisi yoktur? olmadığı araştırılarak, çok partili sistemin işle- yip işlemeyeceği belirlenmelidir. A) Mecliste, hükûmetin ekonomik politikalarını de- netleyecek muhalif partiye ihtiyaç duyulması C) Hükûmet partisi denetlenmeli ve daha sağlıklı çalışması sağlanmalıdır. B) 1929 Dünya Ekonomik Krizi'nin Türkiye’yi etki- lemesi D) Mecliste farklı görüşler ortaya konularak millet menfaatine en uygun olan bulunmalıdır. C) Mecliste yeni ekonomik politikalar üretecek fikir- lere ihtiyaç duyulması D) Halkın, Cumhuriyet Halk Partisinin kapatılması- nı istemesi 3. “Çok Partili Hayat” otobüsüne binen Sümeyye, Ahsen, Yekta ve Fatih’in otobüsten indikleri duraklarla ilgili şunlar bilinmektedir: • Yekta, ilk kurulan siyasi parti durağında inmiştir. • Sümeyye, Ahsen’den önceki durakta inmiştir. • Ahsen, “liberal ekonomik modeli” savunan ve iktidar partisinin ekonomik çalışmalarını denetlemek için kuru- lan parti durağında inmiştir. • Fatih genel başkanı “Kazım Karabekir” olan durakta indiğinde arkadaşlarından biriyle karşılaşmıştır. Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi kesinlikle yanlıştır? A) Ahsen, Serbest Cumhuriyet Fırkası durağında inmiştir. B) Fatih, Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası durağında inmiştir. C) Fatih, indiği durakta Ahsen ile karşılaşmıştır. D) Yekta, Cumhuriyet Halk Fırkası durağında inmiştir. T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 114 8. Sınıf
DEMOKRATİKLEŞME ÇABALARI 1 TEST 4. Soldan Sağa: 4 5 1. Şeyh Sait İsyanı’nı bastırmak için çıkarılan kanun 12 2. Şeyh Sait İsyanı’nın etkili olduğu illerden biri 3 Yukarıdan Aşağıya: 1 1. Şeyh Sait İsyanı’nı bastıran hükûmet başkanı 2. Şeyh Sait ve ayaklanmaya katılanların yargılandığı 2 mahkemelerin adı 3. Şeyh Sait İsyanı’nı destekleyen ülke 4. Şeyh Sait İsyanı sonucunda kapatılan siyasi parti 5. Şeyh Sait İsyanı’nı bastırmak için istifa eden hükûmet başkanı Aşağıdakilerin hangisinde bulmacanın çözümüne işa- ret eden bilgiler yer almamaktadır? A) 1925 Şubatında Güneydoğu Anadolu’da Bingöl, Elâzığ, Diyarbakır çevresinde merkezi yönetime karşı çıkarı- lan ve İngiltere tarafından desteklenen isyan kısa sürede yayıldı. B) İsyanın bastırılması amacı ile Mustafa Kemal, İsmet Paşa’yı göreve çağırmış, bunun üzerine Fethi Okyar istifa etmiştir. C) İsyanın temel gayesi Musul ve Kerkük’ün elimizden çıkması için içerde Türk milletini oyalamaktır. D) Hükûmet, isyanı bastırdıktan sonra huzur ve güvenliği sağlamak amacıyla Takrir-i Sükûn Kanunu’nu çıkardı ve ayaklanmaya katılanlar İstiklal Mahkemelerinde yargılandı. İsyanda rolü olduğu düşüncesiyle Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası kapatıldı. Baraj Sorusu 5. Parti Kuruluş Tarihi Kurucusu Ekonomi Politikası Kapatılma Nedeni 9 Eylül 1923 Devletçilik – 1 Cumhuriyet Halk Mustafa Kemal Fırkası 17 Kasım 1924 Atatürk 2 Terakkiperver Kâzım Karabekir Liberalizm Şeyh Sait İsyanı Cumhuriyet Fırkası Rauf Orbay Liberalizm Refet Bele Rejim karşıtlarının 3 Serbest Cumhuriyet 12 Ağustos 1930 parti etrafında Fırkası Fethi Okyar toplanması • Günümüzde hala siyasi varlığını devam ettiren parti: .......................................................................... • Cumhuriyet rejimini tehdit ettiği gerekçesiyle kapatılan parti: .......................................................................... • Ekonomide serbest piyasayı savunan ve iktidar partisinin ekonomik çalışmalarını denetlemek amacıyla kuru- lan parti: .......................................................................... Tabloya göre yukarıdaki boşluklar sırayla doldurulduğunda seçeneklerden hangisi doğru olur? A) Cumhuriyet Halk Fırkası - Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası - Serbest Cumhuriyet Fırkası B) Serbest Cumhuriyet Fırkası - Cumhuriyet Halk Fırkası - Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası C) Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası - Cumhuriyet Halk Fırkası - Serbest Cumhuriyet Fırkası D) Cumhuriyet Halk Fırkası - Serbest Cumhuriyet Fırkası - Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası 8. Sınıf 115 T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük
TEST 2 DEMOKRATİKLEŞME ÇABALARI 2498 MUSTAFA KEMAL'E SUİKAST GİRİŞİMİ 1. Derste Atatürk’e suikast girişimini anlatan Esma Öğretmen aşağıdaki açıklamaları yapmıştır: Gazi Mustafa Kemal’in kurmuş olduğu cumhuriyeti ve inkılapları istemeyenler ve bunlardan rahatsız olanlar, bu değerleri ve cumhuriyeti yok etmek için Gazi Mustafa Kemal’e suikast düzenlemeye karar verdiler. Ancak bu su- ikast girişimi, suikastçileri Sakız Adası’na kaçırmakla görevli Giritli Şevki’nin, hem kendini kurtarmak hem de vic- dan azabından kurtulmak için durumu İzmir valisine anlatmasıyla başarısız oldu. Bunun üzerine Mustafa Kemal şu sözleri söylemiştir: ................ Esma Öğretmen açıklamalarına Atatürk’ün aşağıda verilen sözlerinden hangisiyle devam edebilir? A) “Bugün bilimin, tekniğin bütün kapsamıyla uygarlığın alevi karşısında filan veya falan şeyhin yol göstermesiy- le maddi ve manevi mutluluk arayacak kadar ilkel insanların Türkiye topluluğunda varlığını asla kabul etmiyo- rum. Efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz. En doğru ve en gerçek tarikat, medeniyet tarikatıdır.” B) “Bu elim olayın benim şahsımdan ziyade cumhuriyetimize ve onun prensiplerine yönelik olduğuna şüphe yok- tur. Temeli, büyük Türk milletinin vicdanında, akıl ve şuurunda atılmış olan cumhuriyetimizin, bir vücudun ko- parılması ile yok olacağını zannedenler çok zayıf akıllı bahtsızlardır. Benim naçiz vücudum bir gün elbet top- rak olacaktır. Fakat Türkiye Cumhuriyeti ilelebet payidar kalacaktır.” C) “Yaptığını bilen ve hizmet yolunda tedbirlerine inanan ülkücüler olarak kendimizin eleştirilmesini lüzumlu gö- rüyoruz. Bu sebepledir ki sizden, fırkama mensup arkadaşlarımdan, bizim programımıza taraftar olmayan aday- lara oy vermeniz gibi ağır bir fedakârlık istedim. Bu fedakârlığın memleket idaresi için fırkamızdan mebus seç- mek vazifeniz kadar mühim bir amaca adandığına emin olunuz.” D) “Karşılamaya gelen halkın kiminin başında fes, kimisinde kalpak, kimisinde sarık… Kimi başına bir bez parçası bağlamış… Kiminin sırtında aba, kiminde cepken, kiminde ceket, kiminde yelek… Kiminin bacağında şalvar, kiminde pantolon, kiminde uzun beyaz külot… Kiminin ayağında çarık, kiminde yemeni, kiminde iskarpin, kiminde potin… Demek ki bunlar henüz bir ulus değil!” 2. Mustafa Kemal, ülkede huzur ve güvenliği sağlamak Zeka Küpü Yayınları Baraj Sorusu için alınan olağanüstü önlemlerin baskı aracı olarak kullanılacağını söyleyenlere: \"Biz olağanüstü olarak 3. Atatürk’e yapılan suikast girişiminin duyulması, yur- alınan ve yasal olan önlemleri, hiçbir zaman yasanın dun her yerinde büyük üzüntü ve heyecana sebep üstüne çıkmak için araç olarak kullanmadık. Biz, o oldu. Kaldığı otelin önünde toplanan vatandaşlara önlemleri, ulusun uygar ve toplumsal gelişmesinde Atatürk şöyle hitap etmiştir: yararlı kıldık. Aldığımız olağanüstü önlemlerin uygu- lanmasına gerek kalmadığı görüldükçe onların uy- “Ben ölürsem bile soylu ulusumun, beraber yürü- gulanmasından vazgeçilmekte kararsızlık gösteril- mekte olduğumuz yoldan ayrılmayacağına inancım memiştir.\" Nitekim İstiklal Mahkemeleri zamanında vardır. Bu nedenle, gönül rahatlığı içindeyim. Düş- çalışmalarına son vermiştir.\" demiştir. manlarımız istedikleri kadar düşündükleri çarelere başvursunlar. Onların son güçleriyle yapacakları Buna göre; davranışlar bizim devrim ateşimizi söndüremez. Cumhuriyet Hükûmetimizin demir pençesi ve İstik- I. Ülkede huzur ve güvenliğin sağlanması için ola- lal Mahkemelerinin adaletli kararlarını soğukkanlı- ğanüstü önlemler alındığı lıkla beklemelerini tavsiye ederim.\" II. İstiklâl Mahkemelerinin baskı aracı olarak kulla- Atatürk’ün verilen konuşmasından aşağıdaki yo- nıldığı rumlardan hangisi çıkarılamaz? III. İstiklal Mahkemelerinin halk tarafından kaldırıl- A) Hukuka ve onun getirdiği kurallara bağlılığını dığı gösterdiği yargılarından hangilerine ulaşılabilir? B) Türk halkına güven duyduğu A) Yalnız I B) I ve III C) Olayların, yapılan inkılapları durdurduğu C) II ve III D) I, II ve III D) İstiklal Mahkemelerinin iş başında olduğu T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 116 8. Sınıf
DEMOKRATİKLEŞME ÇABALARI 3 TEST 2499 TÜRKİYE CUMHURİYETİ'NE YÖNELİK TEHDİTLER 1. • Türkiye, Asya ve Avrupa kıtaları arasında bir köprü konumundadır. Bu özelliğinin bir sonucu olarak Asya ve Avrupa ülkeleri arasındaki kara, deniz ve hava yolu ulaşımının büyük bölümü ülkemiz üzerinden yapıl- maktadır. • Ülkemiz Karadeniz ve Akdeniz’i birbirine bağlayan su yollarına sahiptir. Günü- müzde Asya’dan Avrupa’ya uzanan birçok petrol ve doğal gaz boru hattı da ülkemizden geçmektedir. Petrol ve doğal gaz boru hattı projeleri ile ülke- miz, uluslararası enerji koridoru hâline gelmiştir. Tüm bunlar, Türkiye’nin dünya siyasetinde söz sahibi olmasına ve dünya siyasetine yön verme- sine katkı sağlamaktadır. • Ülkemizin sahip olduğu jeopolitik konum, maddi ve manevi değerler dış güçlerin sürekli dikkatini çekmiştir. Güçlü bir Türkiye istemeyen dış güç- ler, Türkiye’yi iç sorunlarla meşgul ederek ülkemizin hamle ve hareket yeteneğini zayıflatmak istemişlerdir. Bu güçler, amaçlarına ulaşabilmek için ülke içinde karışıklık çıkarıp millî birlik ve beraberliğimizi bozmaya çalış- mışlardır. Erkan Öğretmen'in bu açıklamalarına göre; I. Türkiye’nin güçlenmesini istemeyen devletlerin ülkemizde iç karışıklıklar çıkartmak istedikleri II. Ülkemizin enerji kaynaklarına yakın olmasının ülkemize yönelik tehditlerin sayısını artırdığı III. Türkiye’nin sahip olduğu jeopolitik konum nedeniyle bütün gelişmiş devletlerin ülkemize düşmanlık beslediği yorumlarından hangileri yapılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I, II ve III 2. Bir ülkenin en etkili savunma sistemi millî birlik ve beraberlik ruhudur. Bugüne kadar bu savunma sistemini hiçbir güç aşamamıştır. Bu sistem ülkemizi çepeçevre kuşatarak geleceğimizin teminatı olmuş, devletimize ve cumhu- riyetimize yönelen her tehdidi boşa çıkarmıştır. Atatürk “Bilelim ki kazandığımız zafer milletin kuvvetlerini birleştir- mesinden ileri gelmiştir. Eğer aynı zaferleri ileride de kazanmak istiyorsak aynı esasa dayanalım, aynı yolda yü- rüyelim.” diyerek millî birlik ve beraberlik ruhunun önemine vurgu yapmıştır. Buna göre; I II III IV Trablusgarp Savaşı Menemen Olayı 15 Temmuz Destanı Kurtuluş Savaşı olaylarından kaç tanesi TBMM’nin kurulduğu günden bu yana millî birlik ve beraberlik ruhuyla cumhuri- yete yönelik tehditlerin engellendiği durumlara örnek olarak gösterilebilir? A) Yalnız I B) II ve III C) II, III ve IV D) I, II, III ve IV 8. Sınıf 117 T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük
TEST 3 DEMOKRATİKLEŞME ÇABALARI 3. Baraj Sorusu 4. I. “Bilelim ki kazandığımız zafer milletin kuvvetle- Zeka Küpü Yayınları T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersinde “Türkiye rini birleştirmesinden ileri gelmiştir. Eğer aynı za- Cumhuriyeti’ne Yönelik Tehditler” konusunu işleyen ferleri ileride de kazanmak istiyorsak aynı esa- Asude Hanım aşağıdaki açıklamaları yapmıştır: sa dayanalım, aynı yolda yürüyelim.” Millî Mücadele’nin zaferle sonuçlanmasının ardın- II. “Yetişecek çocuklarımıza ve gençlerimize göre- dan siyasi, hukuki, toplumsal alanlarda gelişmeler cekleri tahsilin hududu ne olursa olsun en evvel, yaşandı. Kısa sürede yaşanan bu değişim, cumhu- her şeyden evvel Türkiye’nin istikbaline, kendi riyetin ilk yıllarında Türkiye Cumhuriyeti'nin ülkesi benliğine, millî ananelerine düşman olan bütün ve milleti ile bölünmez bütünlüğünü bozmak iste- unsurlarla mücadele etmek lüzumu öğretilme- yenlerin hedefi hâline geldi. lidir.” Ayrıca sahip olduğu jeopolitik konum, maddi ve ma- III. “Her fert istediğini düşünmek, istediğine inan- nevi değerler dış güçlerin sürekli dikkatini çekti. Kuv- mak, kendine mahsus siyasi bir fikre sahip ol- vetli bir Türkiye istemeyen güçler, amaçlarına ulaş- mak, seçtiği bir dinin icaplarını yapmak veya mak için ülke içinde karışıklık çıkartıp millî birlik ve yapmamak hak ve hürriyetlerine sahiptir. Kim- beraberliğimizi bozmaya çalıştılar. senin fikrine ve vicdanına hâkim olunamaz.” Asude Hanım daha sonra öğrencilerine “Ülkemiz IV. “Bütün dünya bilmelidir ki Türk milletinin hakkı- kurulduğu günden bugüne hangi tehlikelere maruz nı, saygınlığını, şerefini, tanıtmaya kudreti var- kalmıştır?” sorusunu sormuştur. Öğretmenin bu so- dır. Türk vatanının bir karış toprağı için bütün rusuna öğrencilerden; millet bir vücut olarak ayağa kalkar.” Ergün : Musul Sorunu’nu kendi çıkarlarına göre V. “Bir ulusun asker ordusu ne kadar güçlü olursa çözmek isteyen İngiltere, ülke içinde Şeyh olsun, kazandığı zafer ne kadar yüce olursa ol- Sait’i kışkırtarak karışıklık çıkarmaya ve bu sun, bir ulus ilim ordusuna sahip değilse savaş yolla amacına ulaşmaya çalışmıştır. meydanlarında kazanılmış zaferlerin sonu ola- caktır.” Gaye : Türkiye’nin millî çıkarlarını ve güvenliğini tehdit eden ülkelerden biri de II. Dünya Sa- Sedat Öğretmen İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük der- vaşı öncesinde doğuya doğru yayılmaya sinde aşağıdaki açıklamayı yapmıştır: çalışan İtalya olmuştur. İtalya’nın, Akdeniz ve Orta Doğu’daki saldırgan politikaları ül- Güçlü bir Türkiye istemeyen dış güçler, Türkiye’yi kemizi rahatsız etmiştir. iç sorunlarla meşgul ederek ülkemizin hamle ve ha- reket yeteneğini zayıflatmak istemişlerdir. Bu dış Melike : Avusturya-Macaristan I. Dünya Savaşı ön- güçler, amaçlarına ulaşabilmek için ülke içinde ka- cesinde Panslavizm politikası doğrultusun- rışıklık çıkartıp millî birlik ve beraberliğimizi bozma- da Türkleri Balkanlardan atmak istemiştir. ya çalışmışlardır. Ülkemize yönelik tehditlerle mü- cadele etmek için en önemli unsur millî birlik ve cevaplarını vermişlerdir. beraberliktir. Buna göre öğrencilerden hangilerinin verdiği ce- Buna göre Sedat Öğretmen'in açıklamalarıyla vaplar doğrudur? Atatürk’ün numaralandırılmış sözlerinden han- gileri arasında ilişki kurulabilir? A) Yalnız I B) I, II ve IV A) Ergün B) Gaye C) II, III ve IV D) I, II, III ve V C) Ergün ve Gaye D) Ergün, Gaye ve Melike T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 118 8. Sınıf
BAŞARI ÖLÇME TESTİ 4 TEST 2500 2. 1. 1. Mustafa Kemal Paşa fikirlerini hayata geçirebil- Zeka Küpü Yayınları Bayrak gibi bazı nesneler vardır ki görünen şeklinin mek için liderliğini yaptığı Müdafa-i Hukuk Gru- ötesinde derin bir anlam taşırlar. Bayrağa baktığı- bunu “Halk Fırkası” adıyla siyasi partiye dönüş- mızda binlerce yıllık tarihimizi, milletimizin hürriyet türdü. (...) aşkını, vatan sevgisini ve bu sevgi için canlarını fe- da eden şehitlerimizi görürüz. Bazı büyük insanlar 2. Zamanla bazı inkılaplara ve bunların yapılış şe- da vardır ki onlar sadece kendi şahsiyetlerini değil, killerine yönelik eleştiriler, parti içinde yeni bir kendilerine inanan insanların hayallerini ve umutla- muhalif grup oluşturdu. Millî Mücadele’nin de rını temsil ederler. Bu kişilerde milyonlarca insanı önde gelen isimlerinden olan Kâzım Karabekir, birleştiren değerler bütününü görürüz. Ali Fuat Cebesoy, Rauf Orbay, Refet Bele ve Ad- nan Adıvar Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası Gazi Mustafa Kemal de sade- adıyla yeni bir parti kurdu. (...) ce kendi şahsını değil; aynı zamanda Türk milletinin ha- 3. Mecliste, hükûmetin ekonomi politikalarını de- yalini, hür yaşayabilmek ve netleyecek yeni partiye ihtiyaç vardı. Bu amaç- varlığını devam ettirebilmek la Fethi Okyar, Serbest Cumhuriyet Fırkasını için ortaya koyduğu mücade- kurdu. (...) leyi temsil eder. Gazi Musta- fa Kemal; cumhuriyet demek- Bu ifadelerde (...) ile belirtilen boşlukları aşağıdaki tir, hürriyet demektir, yenilik öğrenciler şu şekilde doldurmuştur: demektir. Çağrı : Ekonomide liberalizmi benimseyen ve ka- Bunlardan rahatsız olanlar, bu değerleri ve cumhu- dınlara siyasi haklar verilmesini tavsiye eden riyeti yok etmek için Gazi Mustafa Kemal’e suikast parti kendi kendisini feshetti. düzenlemeye karar verdiler. Suikasti de Gazi Mus- tafa Kemal’in 15 Haziran 1926’da İzmir’e yapacağı Fatih : İlk muhalefet partisinin kurulmasıyla cum- seyahat esnasında gerçekleştirmeyi planladılar. Baş- huriyet tarihinde ilk kez çok partili siyasi ha- larında eski milletvekili Ziya Hurşit’in yer aldığı bu yat başladı. kişilerin planına göre tetikçiler, suikastten sonra ka- labalığın arasına karışarak izlerini kaybettirecek, Esra : Cumhuriyet tarihinin ilk siyasi partisi olan bu daha sonra da deniz motoruyla Sakız Adası’na ka- parti 1950 yılına kadar ülkeyi yönetti. çacaklardı. Buna göre, hangi öğrenci kaç numaralı madde- Metne göre Atatürk’e suikast girişiminin; yi tamamlamıştır? I. Millet egemenliği A) Çağrı → 1 B) Çağrı → 3 II. Ekonomik bağımsızlık Fatih → 2 Fatih → 2 III. İnkılaplar Esra → 3 Esra → 1 IV. Özgürlük C) Çağrı → 2 D) Çağrı → 3 unsurlarından hangilerine kastetme amacı taşı- dığı söylenemez? Fatih → 3 Fatih → 1 A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III D) III ve IV Esra → 1 Esra → 2 8. Sınıf 119 T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük
TEST 4 BAŞARI ÖLÇME TESTİ 3. CUMHURİYETİN İLK YILLARINDA KURULAN PARTİLER Parti Kuruluş Tarihi Kurucusu Ekonomik Kapatılma Politikası Nedeni – 1 Cumhuriyet Halk 9 Eylül Mustafa Kemal Devletçilik Fırkası 1923 Atatürk Şeyh Sait İsyanı 2 Terakkiperver 17 Kasım Kâzım Karabekir, Liberalizm Rejim karşıtlarının Cumhuriyet Fırkası 1924 Rauf Orbay, Ali Fuat parti etrafında Cebesoy, Refet Bele, toplanması Adnan Adıvar 3 Serbest 12 Ağustos Fethi Okyar Liberalizm Cumhuriyet Fırkası 1930 Serbest Cumhuriyet Fırkasının kapatılmasıyla ülkemizde çok partili hayata geçmek için yapılan ikinci deneme de başarısızlıkla sonuçlanmış ve bu alandaki çalışmalar 1946 yılına kadar askıya alınmıştır. Tablo ve bilgiye göre cumhuriyetin ilk yıllarında çok partili hayata geçme çalışmaları ile ilgili aşağıdaki çıkarımlardan hangisi yapılamaz? A) Cumhuriyetin ilk yıllarında kurulan siyasi partilerin hepsi ekonomide liberal anlayışı benimsemiştir. B) 1946 yılına kadar ülkenin tek parti ile yönetilmesi demokrasinin çoğulculuk ilkesinin uygulanmasını engelle- miştir. C) Ülke içinde çıkan karışıklıklar çok partili hayata geçiş denemelerini başarısızlığa uğratmıştır. D) Farklı görüşlerin meclise yansıması amaçlanmış ancak başarılı olunamamıştır. 4. Plan Ziya Hurşit, Çopur Hilmi, Laz İsmail ve Gürcü Yusuf gibi isimlerin yer aldığı bazı kişiler Gazi Mustafa Kemal’e suikast düzenlemeye karar verdiler. Suikasti de Gazi Mustafa Kemal’in 15 Haziran 1926’da İzmir’e yapacağı seyahat esnasında gerçekleştirmeyi planladılar. Tetikçiler, suikastten sonra kalabalığın arasına karışarak izlerini kaybettirecek, ardından da deniz motoruyla Sakız Adası’na kaçacaklardı. Atatürk “Alçak girişimin benim kişiliğimden çok mukaddes cumhuriyetimize ve onun dayandığı yüksek ilkelere yöne- lik bulunduğuna şüphem yoktur... Benim naçiz vücudum bir gün elbet toprak olacaktır fakat Türkiye Cumhu- riyeti ilelebet payidar kalacaktır.” Yukarıdaki plan ve Atatürk’ün sözü birlikte değerlendirildiğinde Atatürk’e suikast girişiminin; I. Rejimi değiştirmek II. İnkılapları ortadan kaldırmak III. Halkın hürriyete kavuşmasını sağlamak öncelikle hangilerine yönelik olduğu söylenebilir? A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III D) I, II ve III T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 120 8. Sınıf
BAŞARI ÖLÇME TESTİ 4 TEST 5. 23 1 Cumhuriyet Halk Fırkası Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası Serbest Cumhuriyet Fırkası • İlk genel başkanı: • İlk genel başkanı: • İlk genel başkanı: Mustafa Kemal’dir. Kâzım Karabekir’dir. Fethi Okyar’dır. • 1930’lu yıllarda ekonomide • Liberal ekonomik modeli savundu. • Liberal ekonomik modeli • Tek dereceli seçim sistemini sa- devletçilik modelini savundu. savundu. • Cumhuriyetçilik ve laiklik il- vundu. • Tek dereceli seçim siste- • Cumhuriyetçilik ilkesine bağlıdır. kelerine bağlıdır. • İnkılapların zamana yayılarak ya- mini savundu. • Köklü inkılaplar yapılması- • Cumhuriyetçilik ve laiklik pılmasını savundu. nı amaçladı. anlayışlarına bağlıdır. • İki dereceli seçim sistemini • Kadınlara siyasi haklar ve- savundu. rilmesi gerektiğini savundu. Enes Öğretmen, cumhuriyetin ilk yıllarında kurulan siyasi partiler ve genel özelliklerini yukarıdaki gibi tahtaya yan- sıttıktan sonra öğrencilerinden konuyla ilgili yorumlar yapmalarını istemiştir. Buna göre; Esra : 1 numaradaki parti yatırımların daha çok devlet eliyle desteklenmesini isterken 2 ve 3 numaradaki parti- ler serbest piyasa ekonomisini savunmuştur. Çağrı : 3 numaradaki parti siyasi alanda kadın erkek eşitliğini sağlamak istemiştir. Lale : Partilerin üçü de programlarında Atatürk ilkelerine yer vermiştir. yorumlarından hangileri doğrudur? A) Yalnız Çağrı B) Esra ve Lale C) Çağrı ve Esra D) Esra, Çağrı ve Lale 6. I. Meclisteki Milletvekillerinin Mesleki Dağılımı I. Mecliste farklı mesleklerde ve farklı düşünceler- de milletvekilleri vardı. Mecliste bu milletvekillerin- Asker 60 Mühendis 2 ce birçok grup oluşturulmuştu ama herhangi bir si- yasi parti kurulmamıştı. Bu farklı gruplar; Millî Yüksek Memur 38 Hakim ve Savcı 17 Mücadele’nin devam ettiği dönemde şahsi fikirleri- ni bir tarafa bırakarak birlikte hareket etmiş, Mi- Yönetici 44 Avukat 29 sakımillî hedefleri doğrultusunda vatanın kurtarıl- masını öncelikli hedef olarak belirlemişlerdi. Diplomat 2 İşçi 1 Buna göre I. Meclis ile ilgili; Belediye Başkanı 7 Diğer Memur 27 I. Milletvekillerinin meslekleri itibariyle bir halk Üniversite Hocası 4 Çiftçi 42 meclisi niteliği taşır. Öğretmen 13 Tüccar 36 II. Çok sesli ve geniş tabanlıdır. III. Milletin çıkarları doğrultusunda hareket etmiştir. Bankacı 3 Din Adamı 49 yargılarından hangilerine ulaşılabilir? Gazeteci 11 Aşiret Reisi 5 A) I ve II B) I ve III Doktor 16 Mesleği Bilinmeyen 31 C) II ve III D) I, II ve III 8. Sınıf 121 T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük
4 BAŞARI ÖLÇME TESTİTEST 7. 8-A sınıfı öğrencileri T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersinde Atatürk’ün aşağıdaki sözlerini okumuşlardır. Özge “Genç’te başlayıp Elâzığ ve Diyarbakır'a kadar genişleyen olay, yasaya göre suçlu olan bazı ileri gelenlerin din maskesi altında gerçeği gizlemeye çalışan girişimlerinin sonucu- dur. Ayaklananlar, ülkenin her tarafında devlet gücünün zayıflatılması için uzun zamandan beri süren hareketlerinin kapsamlı etkiler ortaya çıkaracağını düşünmüşlerdir. Olay, bütün vatandaşlar tarafından nefretle karşılanmış ve cumhuriyetin savunulması için çalışılmıştır. Bununla beraber cumhuriyet hükûmeti ülkede huzur ve güvenliği bozabilecek bütün unsurlara karşı özel yasa ile engelleyici yetkiler almış ve bu yetkiyi kararlılıkla ve inanarak hemen uygulama kararını vermiştir.” “Bu elim olayın benim şahsımdan ziyade cumhuriyetimize ve onun prensiplerine yönelik olduğuna şüphe yoktur. Temeli, büyük Türk milletinin vicdanında, akıl ve şuurunda atılmış olan cumhuriyetimizin, bir vücudun koparılması ile yok olacağını zannedenler çok zayıf akıllı bahtsızlardır. Benim naçiz vücudum bir gün elbet toprak olacaktır. Fakat Türkiye Cum- huriyeti ilelebet payidar kalacaktır.” Emrah “Kubilay Bey’in görev yaparken uğradığı sonuçtan cumhuriyet ordusuna başsağlığı dile- rim. Büyük ordunun kahraman genç subayı ve cumhuriyetin ülkücü öğretmen heyetinin kıymetli uzvu Kubilay’ın temiz kanı ile cumhuriyet yaşama gücünü tazelemiş ve kuvvetlen- dirmiş olacaktır.” Yasemin Öğrencilerin okumuş oldukları Atatürk’ün sözlerini ilgili oldukları olaylarla eşleştirdiklerinde aşağıdaki- lerden hangisi doğru olur? Özge Emrah Yasemin A) Menemen Olayı Mustafa Kemal’e suikast girişimi Şeyh Sait İsyanı B) Mustafa Kemal’e suikast girişimi Şeyh Sait İsyanı Menemen Olayı C) Şeyh Sait İsyanı Mustafa Kemal’e suikast girişimi Menemen Olayı D) Şeyh Sait İsyanı Menemen Olayı Mustafa Kemal’e suikast girişimi T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 122 8. Sınıf
ATATÜRK DÖNEMİ TÜRK DIŞ POLİTİKASI 1 TEST 2501 TÜRK DIŞ POLİTİKASININ TEMEL İLKELERİ 2. Atatürk’ün aşağıdaki sözlerinden hangisi “Yurt- ta barış, dünyada barış” ilkesi ile ilgili değildir? 1. Aşağıdaki tablolarda Türk dış politikasının temel il- keleri ve amaçları ile Atatürk’ün sözleri verilmiştir. A) “Yeni Türkiye’nin izleyeceği siyaset, belirsiz ve keyfî olamaz. Bizim siyasetimiz, kesinlikle mil- Türk Dış Politikasının Temel İlkeleri ve Amaçları letin yetenek ve gereksinimiyle uyumlu olacak- tır. Bizim için ne İslam birliği ne Turanizm man- Gerçekçilik Dış politikada gerçekleşmeyecek ha- tıki bir siyaset yolu olabilir.” yaller peşinde koşmak yerine gerçek- çi olmanın ve mevcut şartların gerek- B) “Komşuları ile ve bütün devletlerle iyi geçinmek, lerine göre hareket etmenin önemine Türkiye siyasetinin esasıdır. Bu ilkenin bütün inanmıştır. devletlerce siyaset esası sayılmasıyladır ki uy- garlık için ve milletlerin mutluluk ve refahı için Bağımsızlık Bir ülkenin tam bağımsız olabilmesi en gerekli olan barış, kararlılık kazanmış olur.” için siyasi, askerî, ekonomik vb. alan- larda kendi iradesiyle ve kendi men- C) “Biz, milletlerarası ilişkilerde karşılıklı güven ve faatlerine göre hareket edebilmesi ge- saygıyı hedef tutan açık ve samimi politikanın rekir. Millî Mücadele yıllarında “tam en ateşli taraftarıyız. Duyarlılığımız, bu yolda bağımsızlık” ilkesiyle hareket eden kendisini gösteren hazırlıklara ve uğraşılara kar- milletimiz, başka bir milletin mandası şı, bunların bizim için de geçerli ve gerçek bir altına girmeyi reddetmiş ve bağımsız- güven oluşturup oluşturmayacağı noktasında- lığa olan inancını “Ya istiklal ya ölüm!” dır.” parolasıyla dile getirmiştir. Müteka- Türkiye dış politikada kendisine dost- Zeka Küpü Yayınları D) “İnsanları mesut edeceğim diye onları birbirine biliyet ça yaklaşan ülkelerle iyi ilişkiler geliş- boğazlatmak gayri insani ve son derece teessü- tirmiş ancak düşmanca tavır sergile- fe şayan bir sistemdir. İnsanları mesut edecek Barış yen ülkelerle gerekli karşılığı ver- yegâne vasıta, onları birbirlerine yaklaştırarak, mekten çekinmemiştir. onlara birbirlerini sevdirecek, karşılıklı maddi ve manevi ihtiyaçlarını temine yarayan hareket ve Atatürk, devletler arasındaki sorunla- enerjidir.” rın diplomasi ile çözülmesinden yana olmuştur. Uluslararası ilişkilerde, tarihî 3. Atatürk’e göre Türk Devleti’nin dayandığı esaslar, dostluk ve düşmanlık yerine, değişen tam bağımsızlık ve kayıtsız şartsız millî egemen- şartlar ve karşılıklı yarar ilişkileri esas liktir. alınarak birçok ülkeyle dostluklar ku- rulmuştur Atatürk’ün aşağıdaki sözlerinden hangisi millî bağımsızlığa verdiği önemi gösterir nitelikte de- Atatürk’ün Sözleri ğildir? • “Siyasi, mali, iktisadi, adli, askerî, kültürel ve ben- A) “Bence bir millette şerefin, haysiyetin, namusun zeri… Bu saydıklarımın herhangi birinde bağım- ve insanlığın vücut bulup varlığını devam ettire- sızlıktan mahrumiyet, millet ve memleketin gerçek bilmesi mutlaka o milletin hürriyet ve istiklaline anlamıyla bütün bağımsızlığından mahrumiyeti de- sahip olmasıyla mümkündür.” mektir.” B) “Ben yaşayabilmek için mutlaka bağımsız bir • “Millet hayatı tehlikeye uğramadıkça harp bir cina- milletin evladı kalmalıyım. Bu sebeple millî istik- yettir.” lal bence hayat meselesidir.” • “Şüphesiz, hukukumuza, şeref ve değerimize say- C) “Nihayet bir devletin himaye ve yardımını kabul gı gösterildikçe karşılıklı saygıda asla kusur etme- etmek, insanlık bakımından mahrumiyeti, aciz- yeceğiz.” liği ve beceriksizliği itiraftan başka bir şey değil- dir.” Buna göre her bir temel ilke Atatürk’ün ilgili söz- leriyle eşleştirildiğinde hangi ilke dışarıda kalır? D) “Millî egemenlik, milletin namusudur, onurudur, şerefidir.” A) Barışçılık B) Gerçekçilik C) Mütekabiliyet D) Bağımsızlık 8. Sınıf 123 T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük
TEST 1 ATATÜRK DÖNEMİ TÜRK DIŞ POLİTİKASI 4. 5. Türk Dış Açıklamalar Politikasının Temel İlkeleri Atatürk’ün takip ettiği dış politikanın dayandığı te- Dış politikada her zaman dünya- l. mel ilke ve esasların bazıları şunlardır: nın ve ülkenin genel durumunu Bağımsızlık göz önünde bulundurarak hedef- Gerçekçilik lerini gerçekleştirmek, gerçekleş- ll. tirilemeyecek hedefler peşinde Gerçekçilik Barışçılık koşmamak. lll. Uluslararası sorunların eşitlik il- Barışçılık kesi çerçevesinde, diplomasi yo- luyla ve antlaşmalara sadık ka- larak çözümlenmesini sağlamak. Bağımsızlık Millî sınırlarımız içinde Türki- lV. ye’nin güvenliğini amaçlamak, Uluslararası Akılcılık başka devletlerin topraklarına göz dikmemek. Atatürk’ün “Yurt- Hukuka Buna göre aşağıdakilerden hangisi Atatürk’ün ta sulh, cihanda sulh” ilkesi çer- Bağlılık verilen esaslarla ilgili ifadelerinden biri değildir? çevesinde, eşitliğe dayalı dost- luk ve ittifaklar kurmak. A) “Tam bağımsızlık denildiği zaman, elbette siya- si, mali, iktidasi, adli, askerî, kültürel ve benze- Zeka Küpü Yayınları Tabloda verilen Türk dış politikasının temel ilke- ri her hususta, tam bağımsızlık ve tam serbest- leri ile açıklamalar eşleştirildiğinde hangi ilke lik demektir. Bu saydıklarımın herhangi birinde açıkta kalır? bağımsızlıktan mahrumiyet, millet ve memleke- tin gerçek manasında, bütün bağımsızlığından A) l B) ll C) lll D) lV mahrumiyet demektir.” Baraj Sorusu B) “Büyük hayali işler yapmadan, yapmış gibi gö- rünmek yüzünden, dünyanın düşmanlığını, kö- 6. Atatürkçü Düşünce Sistemi'ne göre “Tam Bağım- tü niyetini, kinini bu milletin ve memleketin üze- sızlık” ve “Millî Egemenlik” ilkeleri yeni kurulan rine çektik... Biz böyle yapmadığımız ve ya- Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin temel unsurlarıdır. pamadığımız kavramlar üzerinde koşarak, düş- Çünkü ........................... bu iki temel üzerine geliş- manlarımızın sayısını ve üzerimize olan baskı- miştir. Türk milleti bir yandan Batılı emperyalist güç- larını arttırmaktan ise, tabii duruma, meşru du- lere karşı bir bağımsızlık savaşına girişerek ülkesi- ruma dönelim. Haddimizi bilelim.” ni işgalden kurtarmak için büyük bir mücadeleye yönelirken ulusal egemenliğini gerçekleştirmek için C) “Büyük olmak için hiç kimseye iltifat etmeyecek- de Batılı emperyalist güçlerle iş birliği içinde bulu- sin, hiç kimseyi aldatmayacaksın, ülke için ger- nan İstanbul Hükûmeti’ne karşı da savaşmıştır. Bu çek amaç ne ise onu görecek, o hedefe yürüye- iki önemli kavramı, çağdaş anlamda var olmanın en ceksin. Herkes senin aleyhinde bulunacaktır; temel şartı sayan Atatürk, ...........................’nın ilk herkes seni yolundan çevirmeye çalışacaktır. günlerinden bu yana “Tam Bağımsızlık” ve “Millî Fakat sen, buna karşı direneceksin, önüne son- Egemenlik” kavramlarını sık sık kullanmış; başta dış suz engeller de yığacaklardır. Kendini büyük de- politika olmak üzere iç politika ve kanunlaşma ha- ğil küçük, zayıf, araçsız, hiç sayarak, kimseden reketlerini bütünüyle bu iki prensibe dayandırarak yardım gelmeyeceğine inanarak bu engelleri oluşturmuştur. aşacaksın. Bundan sonra da sana büyük der- lerse bunu söyleyenlere güleceksin.” Verilen paragrafta boş bırakılan yerlere aşağıda- kilerden hangisi getirilirse daha doğru olur? D) “Ben harpçi olamam. Çünkü harbin acıklı halle- rini herkesten iyi bilirim... Harp hayati ve zaruri A) Birinci Dünya Savaşı B) Balkan Savaşları olmalı.... Öldüreceğiz diyenlere karşı, ölmeye- C) Çanakkale Savaşı D) Kurtuluş Savaşı ceğiz diye harbe girebiliriz. Lakin, millet ha- yatı tehlikeye uğramadıkça harp bir cinayettir.” T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 124 8. Sınıf
ATATÜRK DÖNEMİ TÜRK DIŞ POLİTİKASI 2 TEST 2502 DIŞ POLİTİKADA YAŞANAN GELİŞMELER 2. 1. Lozan Antlaşması’nda Boğazlarla Zeka Küpü Yayınları Türkiye’nin amacı, Lozan Antlaşması’nın Boğazla- İlgili Hükümler (1923) rın askersizleştirilmesiyle ilgili hükümlerini kaldırt- maktı. ………………. ile bu amaç gerçekleşti ve Bo- • Boğazlar, başkanı Türk olan Uluslararası Bo- ğazların güvenliğinden Türkiye sorumlu hâle geldi. ğazlar Komisyonu tarafından yönetilecek. Türkiye boğazlarda asker ve silah bulundurmaya başladı. Ayrıca Boğazlardan barış zamanında ya • Boğazların her iki yakasında askerden arındı- da Türkiye’nin tarafsız olduğu savaş dönemlerinde, rılmış bölge bulundurulacak. ticaret gemilerinin serbestçe geçişine izin verildi. Türkiye’nin yer almadığı bir savaş durumunda sa- • Boğazların güvenliği Milletler Cemiyetinin so- vaşa giren devletlerin savaş gemilerinin Boğazlar- rumluluğunda olacak. dan geçişi yasaklandı. Türkiye’nin katıldığı bir sa- vaş durumunda ise Boğazlardan savaş gemilerinin • Boğazlardan gemi ve uçakların geçişi serbest geçişi tümüyle Türkiye’nin yetkisine bırakıldı. olacak. Türkiye savaşa girerse savaştığı ülke- lere Boğazları kapatabilecek. Metinde boş bırakılan yere aşağıdakilerden han- gisi yazılmalıdır? Montrö Boğazlar Sözleşmesi (1936) A) Montrö Sözleşmesi B) Balkan Antantı C) Sadabat Paktı D) Ankara Antlaşması • Boğazların yönetimi Türkiye’ye devredilecek. • Askerden arındırılmış bölge kaldırılacak. Tür- 3. (I) Lozan Antlaşması sonrasında Türkiye yaban- cı okullarla ilgili yasal düzenlemeler yaptı. (II) Çı- kiye buralarda askerî tedbir alabilecek. karılan “Tevhid-i Tedrisat Kanunu” ile yabancı • Boğazların güvenliği Türkiye’nin yetki ve so- okulların ayrıcalıklarına son verilerek bu okullar Millî Eğitim Bakanlığına bağlandı. (III) Yabancı rumluluğunda olacak. okullara Türk öğretmenler tarafından Türkçe oku- • Boğazlardan ticaret gemilerinin geçişi serbest tulmak üzere tarih ve coğrafya dersleri de konul- du. (IV) Bu çalışmalar, bunca zamandır serbest ve ücretsiz olacak, savaş gemilerinin geçişi hareket etmeye alışmış bazı yabancı okulları ra- belli kurallara bağlı olacak. hatsız etti ise de Türkiye kararlarının arkasında durdu. (V) Kurallara uyan yabancı okullar faali- Lozan Antlaşması ile Montrö Boğazlar yetlerine Türk Hükûmetinin kontrolünde devam Sözleşmesi'nin bu maddeleri karşılaştırıldığında; ederken aykırı hareket eden okullar kapatıldı. 1. Hangi karar ile Türkiye'nin egemenlik haklarını Metinde numaralandırılmış cümlelerden hangi- zedeleyen durum ortadan kalkmıştır? leri Türk hükûmetinin millî kültürü koruma ko- nusunda kararlı olduğuna kanıt olarak gösteri- 2. Türkiye'nin güvenliğini tehdit eden durum hangi lebilir? karar ile ortadan kaldırılmıştır? A) Yalnız II B) Yalnız III sorularının doğru cevapları aşağıdakilerden han- C) I, II ve III D) II, III, IV ve V gisinde verilmiştir? A) 1. Boğazların yönetimi Türkiye’ye devredilecek. 2. Askerden arındırılmış bölge kaldırılacak. Tür- kiye buralarda askerî tedbir alabilecek. B) 1. Boğazların her iki yakasında askerden arın- dırılmış bölge bulundurulacak. 2. Boğazların güvenliği Milletler Cemiyetinin so- rumluluğunda olacak. C) 1. Boğazların güvenliği Türkiye’nin yetki ve so- rumluluğunda olacak. 2. Boğazlardan gemi ve uçakların geçişi serbest olacak. D) 1. Boğazlar, başkanı Türk olan Uluslararası Boğazlar komisyonu tarafından yönetilecek. 2. Boğazlarda, askerden arındırılmış bölge kal- dırılacak. 8. Sınıf 125 T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük
TEST 2 ATATÜRK DÖNEMİ TÜRK DIŞ POLİTİKASI 4. Ahmet Öğretmen sınıfındaki öğrencileri üç gruba Baraj Sorusu ayırmış ve bir yarışma düzenlemiştir. 5. Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra imzalanan barış antlaşmaları dünyaya barış getirmedi. Almanya ve İtalya yeniden silahlanarak Akdeniz ve Balkanlarda yayılmacı bir politika takip ettiler. Türkiye, Balkan- larda ve Orta Doğu’da güvenliğini sağlamak ama- cıyla komşularıyla antlaşmalar yaptı. 1. Grup: Esra, Nejat, Orhan ve Yakup Zeka Küpü Yayınları 1 2. Grup: Meryem, Burak, Beyza ve Zuhal 2 3. Grup: H atice, Betül, Furkan ve Murat’tan oluş- Yukarıdaki bilgi ve haritalar değerlendirildi- maktadır. ğinde; Yarışma soruları şunlardır: I. Türkiye birinci harita ile batı sınırlarını, ikinci ha- rita ile doğu sınırlarını güvence altına almayı 1. Yabancı okullarla ilgili düzenlemeye en fazla amaçlamıştır. tepki gösteren devlet kimdir? II. Balkan Antantı'na ve Sadabat Paktı'na katılma- 2. Balkan Antantı’nın imzalanmasının nedeni nedir? yan ülkeler vardır. 3. Nüfus mübadelesi hangi ülke ile yapılmıştır? 4. Montrö Boğazlar Sözleşmesi'nin imzalanması III. Türkiye barışçıl bir politika izlemeyi amaçlamış- tır. Türkiye’ye hangi avantajları sağlamıştır? 5. Musul sorununu aleyhimize çeviren iç sorun IV. Bulgaristan, Yunanistan ile sınır sorunu olduğu için Balkan Antantı'na katılmamıştır. nedir? 6. Türkiye’nin Milletler Cemiyetine katılmasıyla çö- V. Suriye, sınır meselesi nedeniyle Sadabat Paktı'na katılmamıştır. zülen sorunlarımız nelerdir? yargılarından hangilerine ulaşılabilir? Yarışma sonuç tablosu aşağıdaki gibidir: A) I, II ve V B) I, II ve III C) III, IV ve V D) II, III ve V 1. 2. 3. 4. 5. 6. Soru Soru Soru Soru Soru Soru 8. Sınıf 1. – + – – – + Grup 2. + + + + + – Grup 3. + – – + – – Grup Verilen bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) 2. grup Lozan Barış Antlaşması’ndan sonra tek- rar gündeme gelen konularla ilgili soruların hep- sini doğru cevaplamıştır. B) 5. soruya Hatice’nin grubu Şeyh Sait İsyanı ce- vabını verememiştir. C) 1. soruya Nejat’ın grubu Fransa cevabını ver- miştir. D) 1. grup yalnızca İkinci Dünya Savaşı tehlikesi- ne karşı Türkiye’nin aldığı tedbirler ile ilgili soru- ları doğru cevaplamıştır. T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 126
ATATÜRK DÖNEMİ TÜRK DIŞ POLİTİKASI 3 TEST 2503 MİSAKIMİLLÎ'NİN SON ZAFERİ: HATAY 3 ve 4. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız. 1. Fransa ile imzalanan Ankara Antlaşması’nda Hatay, özerk olarak Fransa’nın mandası altındaki Suriye’ye Hatay, Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan sonra bırakılmıştı. Bu durum Lozan Antlaşması’nda da te- Fransızlar tarafından işgal edildi. Millî Mücadele yit edilmişti. Türkiye, o günün şartları altında Hatay’ı yıllarında Sakarya Savaşı’ndan sonra imzalanan Suriye’ye bırakmak zorunda kalsa da Misakımillî sı- Ankara Antlaşması’na göre Fransa’nın mandası nırları içerisinde yer alan Hatay’ın Türkiye’ye katıl- altındaki Suriye’ye bırakıldı. Fransa, 1936 yılın- ması düşüncesi hep canlı kalmıştır. Bunda Atatürk’ün da Orta Doğu’dan çekilerek Suriye’nin bağımsız- rolü büyük olmuştur. lığını tanıdı. Milletler Cemiyeti ve Fransa, gerek Türkiye’nin kararlılığı, gerekse Doğu Akdeniz’in Aşağıda, 1937 yılında bir sohbet esnasında, Ata- güvenliği için Hatay’ın bağımsızlığını kabul etti. türk’ün Fransa büyükelçisine Hatay sorunuyla ilgili 2 Eylül 1938’de Hatay Cumhuriyeti adıyla devlet söylediği sözler verilmiştir. kuruldu. 23 Haziran 1939’da Hatay Meclisi Tür- kiye’ye katılma kararı aldı Atatürk’ün “Kırk asır- “Ben toprak büyütme meraklısı değilim. Barış boz- lık Türk yurdu düşman elinde esir kalamaz.” sö- ma alışkanlığım yoktur ancak antlaşmaya dayanan zü gerçekleşmiş oldu ve 7 Temmuz 1939 tari- hakkımızın isteyicisiyim. Onu almasam edemem. hinde Türkiye’nin bir vilayeti hâline geldi. Meclis kürsüsünden milletime söz verdim: Hatay’ı alacağım! Milletim benim dediğime inanır. Sözümü Metne göre, aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? yerine getirmezsem onun huzuruna çıkamam, yerimde kalamam. Ben şimdiye kadar yenilmedim, A) Ankara Antlaşması ile Misakımillî’den taviz ve- yenilemem; yenilirsem bir dakika yaşayamam.” rilmiştir. Zeka Küpü Yayınları 3. Verilen metindeki bilgileri ve Atatürk’ün sözünü oku- B) Hatay’ın Türkiye’ye katılmasıyla Millî Mücadele yan 8. sınıf öğrencileri Atatürk’le ilgili aşağıdaki yo- sona ermiştir. rumları yapmışlardır: C) Türkiye Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan son- Arif : Misakımillî sınırlarımız içinde bulunan top- ra toprak kaybetmiştir. raklarımızı Türkiye’ye katma konusunda ça- ba göstermektedir. D) 7 Temmuz 1939’da Türkiye’nin sınırları genişle- miştir. Eftal : Milletine verdiği söze çok önem vermekte- dir. 2. 1921'de Fransa ile imzalanan Ankara Antlaşma- sı’nda “Hatay’daki resmî dil Türkçe olacak, okullar- Berra : Sağlığında Hatay’ın ana vatana katılması- da Türkçe eğitim ve öğretim verilecektir.” ifadesi nı görmüştür. aşağıdakilerden hangisine kanıt olarak gösteri- lebilir? Sedat : Hatay’ın Türkiye’ye katılması sürecinde ümit- sizliğe yer vermemiştir. Buna göre hangi öğrencinin yaptığı yorum yan- lıştır? A) Arif B) Eftal C) Berra D) Sedat A) Hatay’da yaşayan Arapların Türkleştirilmek is- 4. Atatürk’ün, metinde altı çizili olarak verilen sö- tendiğine zünde onun kişilik özelliklerinden hangisi ağır basmaktadır? B) Türkçenin bölgesel bir dil hâline getirilmek isten- diğine A) İlerî görüşlülüğü B) Çok yönlülüğü C) Askerî dehası D) Kararlılığı C) Hatay’daki halkın büyük çoğunluğunun Türk ol- duğuna D) Hatay topraklarının zorla ele geçirildiğine 8. Sınıf 127 T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük
TEST 3 ATATÜRK DÖNEMİ TÜRK DIŞ POLİTİKASI 5. Mustafa Kemal 6. Misakımillî kararlarına göre, “Mondros Ateşkes Ant- laşması imzalandığı sırada işgal edilmemiş olan böl- Mustafa Kemal Paşa, o dönemin şartları gereği gelerin tümü, ayrılmaz bir bütündür.” ifadesi yer alır. Hatay'ın ana vatana dâhil edilmesinin mümkün ol- Buna rağmen; madığını bilerek yürütülen Ankara Antlaşması'nın görüşmeleri boyunca, Hatay için mücadelenin ant- • Fransa ile imzalanan Ankara Antlaşması’na gö- laşma sonrasında da devam edeceğini vurgular re ................ için özel bir yönetimin kurulması biçimde, Fransız temsilcisine sık sık \"Burayı bir ile ikinci taviz verilmiştir. gün geri alacağız.\" diyerek uyarıda bulunmuştur. • Sovyet Rusya ile imzalanan Moskova Antlaş- Durum ması’na göre ................ Gürcistan’a bırakılarak Misakımillî’den ilk taviz verilmiştir. Almanya’nın yeniden silahlanması Fransa’yı ol- dukça endişelendirmişti. Kendi güvenliğiyle ilgi- • İngiltere ile imzalanan Ankara Antlaşması ile lenmek için manda bölgelerinden çekilmeye ka- ................ Irak’a bırakılarak üçüncü taviz veril- rar veren Fransa, 1936’da Suriye ve Lübnan’a miştir. bağımsızlık tanıdı. Bu durumu değerlendiren Tür- kiye, Fransa’ya verdiği nota ile aynı bağımsızlığın Zeka Küpü Yayınları Yukarıda verilen bilgilerdeki boşluklara gelme- Hatay’a da verilmesini istedi. Bu talebi reddeden si gereken şehirler dilsiz harita ile eşleştirildi- Fransa, konuyu Milletler Cemiyetine taşımayı tek- ğinde numaralandırılmış yerlere hangileri gel- lif etti. Milletler Cemiyeti, Hatay’ın ayrı bir statüye melidir? kavuşturulmasına karar verdi. Bu doğrultuda Hatay’ın iç işlerinde bağımsız, dış işlerinde I II III Suriye’ye bağlı, ayrı bir anayasaya sahip ve resmî dilinin Türkçe olmasına karar verildi. 1938’de ya- A) Batum Hatay Musul pılan Hatay seçimlerinde milletvekilliklerinin yarı- B) Musul Hatay Batum dan fazlasını Türkler kazandı. Hatay Meclisi, dev- C) Batum Musul Hatay letin adını “Hatay Cumhuriyeti” olarak belirledi ve D) Hatay Batum Musul cumhurbaşkanlığına Tayfur Sökmen’i seçti. Ardın- dan Hatay Meclisi bağımsızlığını ilan etti. Atatürk Baraj Sorusu göremese de Hatay’ın Türkiye’ye katılması, onun çabalarının bir sonucudur. Hatay sorunu Atatürk’ün 7. “Sonuç alıncaya kadar oradaki (Hatay) baskının kararlı tutumu ve çalışmalarıyla çatışma yaşan- hafifletilmesi ve halka daha elverişli bir yaşam madan, Misakımillî’ye uygun olarak Türkiye’nin le- sağlanması için, girişimlerimizi bugünden itiba- hine çözümlenmiştir. ren şiddetlendireceğiz ve devamlı suretle takip edeceğiz. Bundan herkes emin olmalıdır.” Mustafa Kemal’in verilen sözü ve meydana ge- Mustafa Kemal Atatürk len durum dikkate alındığında Atatürk’ün; Atatürk’ün sözüne göre, aşağıdakilerden hangi- I. Kararlılık sine ulaşılamaz? II. Barışçılık A) Hatay sorununun çözümü için Atatürk’ün kararlı olduğuna III. İleri görüşlülük B) Hatay halkının baskı altında yaşadığına IV. Çok yönlülük C) Türkiye’nin Hatay’daki haklarından vazgeçtiğine D) Hatay sorununun henüz çözümlenemediğine kişilik özelliklerinden hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) I, II ve III C) II ve IV D) III ve IV T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 128 8. Sınıf
BAŞARI ÖLÇME TESTİ 4 TEST 2504 1. Ülkeler arası sorunların çözümün- 2. Türkiye; milletlerarası ilişkilerde eşitliğe dayanan de eşitliğe dayanan dostluklar ve it- dostluklar ve ittifaklar kurmayı, millî politikayı yürü- Betül tifaklar kurmayı amaçlar. Yayılmacı türken her zaman Türk kamuoyunu dikkate almayı Öğretmen değildir. Öncelikle sınırlarımızı ko- dış politikada gözetilmesi gereken esaslar olarak belirlemiştir. rumayı amaçlar. Buna göre Türkiye’nin dış politikada temel aldı- Dış politika yürütülürken iç ve dış ğı ilke aşağıdakilerden hangisidir? gelişmeler dikkate alınır. Bu çerçe- Hakan ve doğrultusunda bir dış politika iz- A) Kaynağını milletten alma B) Gerçekçilik Öğretmen lenir. C) Hukuka bağlılık D) Barışçılık Furkan Dış politika ülke çıkarlarının emret- 3. Öğretmen tiği yolu seçmeyi, hiçbir surette ma- cera yolunu tutmamayı mümkün ol- duğu kadar çıkar gruplarının etki- sini yurttan uzak tutmayı hedefler. Selma Değişen şartları iyi analiz ederek en Öğretmen doğru adımı atmak gerekir. 1 Millî menfaatleri esas almak \"Millet hayatı tehlikeye uğramadıkça harp bir ci- nayettir.\" diyen Atatürk'ün sözüne uygun olarak 2 Barışçılık Zeka Küpü Yayınları Türkiye yayılmacı bir politika takip etmemiş, dev- letler arasındaki sorunların diplomasi ile çözül- 3 Türk ve dünya kamuoyunu dikkate almak mesinden yana olmuştur. Uluslararası ilişkiler- de, tarihî dostluk ve düşmanlık yerine, değişen 4 Akılcılık şartlar ve karşılıklı yarar ilişkileri esas alınarak birçok ülkeyle dostluklar kurulmuştur. Yukarıda sosyal bilgiler öğretmenleri, Atatürk’ün dış politika ilkeleriyle ilgili bazı açıklamalar yapmışlar- Türkiye dış politikada “barış” ilkesinden asla ödün dır. vermemiştir. Buna göre, açıklamalarla numaralandırılmış il- Buna göre aşağıdakilerden hangisi, Atatürk kelerin eşleştirmesi aşağıdakilerin hangisinde Dönemi’nde bu ilke doğrultusunda hareket edil- doğru verilmiştir? diğinin kanıtı olarak gösterilemez? Betül Hakan Furkan Selma A) Azınlık sorununun çözümüne yönelik Yunanis- Öğretmen Öğretmen Öğretmen Öğretmen tan’daki Türklerle Anadolu’daki Türklerin karşı- lıklı yer değiştirmesine dair Türkiye ve Yunanis- A) 1 2 3 4 tan arasında sözleşme imzalanması B) 2 3 1 4 C) 4 3 2 1 B) Türkiye'nin, Lozan Antlaşması’nın Boğazlarla il- D) 2 4 3 1 gili hükümlerinin yenilenmesi için Milletler Ce- miyetine başvurması 8. Sınıf 129 C) Almanya ve İtalya'nın yayılmacı politikası karşı- sında hem bölgenin güvenliğini sağlamak hem de barışa katkı sağlamak için Balkan Antantı'nın imzalanması D) Birleşmiş Milletler'in kurucu üyeleri arasında yer almak amacıyla Almanya ve İtalya’ya savaş ilan etmesi T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük
TEST 4 BAŞARI ÖLÇME TESTİ 4. 5. Hatay’ın anavatana Montrö Boğazlar katılması Sözleşmesi Lozan Barış Antlaşması'na göre Musul sorunu, Tür- Verilen görsellerle ilgili; kiye ile İngiltere arasında, 9 ay içinde yapılacak iki- li görüşmelerle karara bağlanacak ancak taraflar or- I. Hatay ve Boğazlar sorunu Türkiye lehine sonuç- tak bir karara varamazlarsa Milletler Cemiyetinin lanmıştır. vereceği karar geçerli olacaktı. Türkiye ile İngiltere arasında, 19 Mayıs 1924’te İstanbul’da başlayan II. Misakımillî doğrultusunda adımlar atılmıştır. görüşmelerden bir sonuç çıkmadı. Bunun üzerine III. Boğazların kontrolü Türkiye’ye geçmiştir. sorun, İngilizler tarafından Milletler Cemiyetine gö- IV. Hatay’ın Türk toprağı olduğu kabul edilmiştir. türüldü. Milletler Cemiyeti, Musul’un İngiliz manda- sı altındaki Irak’a verilmesini kararlaştırdı. Türkiye yorumlarından hangileri doğrudur? bu kararı kabul etmek istemese de o günlerde ül- kenin doğusunda başlayan ve İngilizler tarafından A) I ve IV B) II ve III da desteklenen bir ayaklanma, Türkiye’yi zor duru- C) I, II, III ve IV D) II, III ve IV ma düşürdü. Bundan dolayı Türkiye ile İngiltere ara- sında Musul sorununun çözümüne yönelik Ankara Zeka Küpü Yayınları 6. Antlaşması imzalandı (5 Haziran 1926). “Bu benim şahsi meselemdir. Durumu Fran- Bu antlaşmaya göre; sa büyükelçisine daha başlangıçta açıkça ifa- de ettim. Dünyanın bu durumunda, böyle bir • Musul, İngiliz mandası altındaki Irak’a bırakılacak meselenin, Türkiye ile Fransa arasında silah- lı bir çatışmaya sürüklenmesi kesinlikle müm- • Musul petrol gelirlerinin %10’u, yirmi beş yıl bo- kün değildir. Fakat ben, bunu da hesaba kat- yunca Türkiye’ye verilecek tım ve kararımı vermiş bulunuyorum. Şayet ufukta, bu yolda, binde bir ihtimal belirirse Tür- • Türkiye 500 bin İngiliz sterlini karşılığında, pet- kiye Cumhurbaşkanlığından ve hatta Büyük rol geliri hakkından vazgeçebilecek Millet Meclisi üyeliğinden çekileceğim ve bir jest olarak bana katılacak birkaç arkadaşla be- (İsmail Soysal raber Hatay’a gireceğim. Oradakilerle el ele Türkiye’nin Siyasal Andlaşmaları) verip mücadeleye devam edeceğim.” (1937) Verilen bilgilere göre Musul sorunuyla ilgili; Utkan Kocatürk Atatürk’ün Fikir ve Düşünceleri I. İngilizlerin, Musul’u alabilmek için Türkiye’de ya- şanan iç karışıklıkları desteklediği Hatay sorunundaki tutumu Atatürk’ün dış poli- tika esaslarından hangisine örnek gösterilemez? II. Milletler Cemiyetinin İngiltere aleyhine karar ver- diği A) Millî menfaatleri esas alması B) Bilim ve teknolojiye önem vermesi III. Ankara Antlaşması'nın Misakımillî’ye aykırı hü- C) Tam bağımsızlığa önem vermesi kümler içerdiği D) Türk ve dünya kamuoyunu dikkate alması IV. Türkiye’nin para karşılığında Musul toprakların- dan vazgeçtiği çıkarımlarından hangilerine ulaşılamaz? A) Yalnız III B) Yalnız IV C) I ve II D) II ve IV T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 130 8. Sınıf
BAŞARI ÖLÇME TESTİ 4 TEST 7. I. Türkiye ile Yunanistan arasında yaşanan sorun, Zeka Küpü Yayınları 9. “Dış işlerinde dürüst ve açık olan siyasetimiz, özel- Batı Trakya'da yaşayan Türkler ile İstanbul'da likle barış fikrine dayalıdır. Milletlerarası herhangi yaşayan Rumlar değişimin dışında tutularak di- bir sorunumuzu barış araçlarıyla çözümlemeyi ara- ğerlerinin yer değiştirilmesi ile çözümlendi. mak, bizim çıkar ve anlayışımıza uyan bir yoldur. Bu yol dışında bir teklif karşısında kalmamak için- II. Türkiye barıştan yana olduğunu göstermek ve dir ki güvenlik ilkesine, onun araçlarına çok önem dünya barışına katkı sağlamak amacıyla 18 Tem- veriyoruz. Milletlerarası barış havasının korunması muz 1932'de cemiyete üye oldu. için Türkiye Cumhuriyeti yapabileceği herhangi bir hizmetten geri kalmayacaktır.” III. Avrupalı devletlerin tepkilerine rağmen hiçbir ta- viz vermeden Türkiye, bağımsız bir devlete ya- Buna göre Türkiye'nin dış politikada; kışır şekilde meseleyi kanunlarına göre çözdü. I. \"Yurtta sulh, cihanda sulh\" ilkesi doğrultusunda IV. Almanya'nın saldırgan tutumları karşısında bazı hareket ettiği Balkan ülkelerinin güvenliklerini sağlamak için bir araya gelerek 9 şubat 1934 tarihinde imza- II. Uluslararası barışın korunması için çalışmaktan ladıkları antlaşmadır. geri kalmayacağı V. İtalya'nın saldırgan tutumları karşısında bazı III. Ülke çıkarlarına uygun hareket edeceği Orta Doğu ülkelerinin güvenliklerini sağlamak için bir araya gelerek 8 Temmuz 1937 tarihinde yargılarından hangilerine ulaşılabilir? imzaladıkları antlaşmadır. A) Yalnız III B) I ve II Yaşanan Gelişmeler: C) II ve III D) I, II ve III a. Sadabat Paktı b. Türkiye'nin Milletler Cemiyetine üye olması 10. \"...Tam bağımsızlık, bizim bugün üzerime aldığımız c. Yabancı okulların Türkiye'ye bağlanması vazifenin asıl ruhudur... d. Nüfus Mübadelesi Biz, yaşamak isteyen, onur ve şerefi ile yaşamak e. Balkan Antantı isteyen bir milletiz... Bilgin, cahil, istisnasız bütün millet, belki içinde bu- Yukarıda verilen bilgiler yaşanan gelişmelerle lundukları güçlükleri tamamen anlamaksızın, bugün eşleştirildiğinde seçeneklerden hangisi doğru yalnız bir nokta etrafında toplanmış ve kanını sonu- olur? na kadar akıtmaya karar vermiştir. O nokta, tam bağımsızlığımızın sağlanması ve de- I II III IV V vam ettirilmesidir. Tam bağımsızlık denildiği zaman, elbette siyasi, mali, ekonomik, adli, askerî, kültürel A) b d c a e vs. her hususta tam bağımsızlık ve tam serbestlik B) c d b a e demektir. C) d b c e a Bu saydıklarımdan herhangi birinde bağımsızlıktan D) d c b e a yoksunluk millet ve memleketin gerçek manası ile bütün bağımsızlığından yoksunluğu demektir...\" 8. Lozan Görüşmelerinden önce, Mustafa Kemal baş- Mustafa Kemal Atatürk kanlığında toplanan Bakanlar Kurulundan: \"Yeni Türkiye’nin adli, siyasi ve mali açıdan tam bağım- Buna göre, aşağıda ulusal bağımsızlık ile ilgili sız hâle gelmesi hedef olacaktır.\" kararı çıkmıştır. verilen yargılardan hangisine ulaşılamaz? Buna göre, Lozan Antlaşması’nın aşağıdaki han- A) Kurtuluş Savaşı, ulusal bağımsızlık yolunda atıl- gi maddesi bu karara aykırı bir şekilde sonuç- mış önemli bir adımdır. lanmıştır? B) Cumhuriyetin ilan edilmesi ile ulusal bağımsız- A) Azınlıkların Türk vatandaşı sayılması lık gerçekleştirilmiştir. B) Yabancı okullar sorununun iç mesele kabul edil- C) Manda ve himayenin reddedilmesiyle kayıtsız mesi şartsız bağımsızlık hedeflenmiştir. C) Kapitülasyonların kaldırılması D) Boğazların yönetiminin uluslararası bir komis- D) Kapitülasyonların kaldırılması ile tam bağımsız- lık sağlanmıştır. yona devredilmesi 8. Sınıf 131 T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük
TEST 4 BAŞARI ÖLÇME TESTİ 11. T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersinde Serap 12. Aşağıda bazı olaylar ve bu olaylarla elde edilen ka- Öğretmen sınıfı dört gruba ayırmış ve doğru-yanlış zanımlar verilmiştir. etkinliği düzenlemiştir. Serap Öğretmen öğrencile- rinden, verdiği bilgi doğru ise (D) koymalarını, yanlış Olaylar Kazanımlar ise (Y) koymalarını istemiştir. Türkiyenin Milletler a Egemenlik hakkının 1 Atatürk, dış politikada gerçekleşmeyecek ha- 1 Cemiyeti’ne üye ol- sağlanması yaller peşinde koşmak yerine gerçekçi olma- nın ve mevcut şartların gereklerine göre hare- ması ket etmenin önemine inanmıştır. 2 Hatay’ın ana vatana b Hakimiyet sahası- 2 Atatürk, halkın desteğini almayan hiçbir politi- katılması nın genişlemesi kanın başarılı olamayacağına inanmıştır. Boğazların kontro- c Uluslararası barışa 3 Türkiye, “Millet hayatı tehlikeye uğramadıkça lünün Montrö Bo- katkıda bulunması harp bir cinayettir.” diyen Atatürk’ün sözüne uy- 3 ğazlar Sözleşmesi gun olarak yayılmacı bir politika takip etmiştir. ile Türkiye’nin eline geçmesi 4 Millî Mücadele yıllarında “tam bağımsızlık” ilke- siyle hareket eden milletimiz, başka bir milletin Zeka Küpü Yayınları Verilenlere göre doğru eşleştirme aşağıdakiler- mandası altına girerek varlığını devam ettirmiştir. den hangisidir? 5 Türkiye dış politikada barışçıl yöntemler takip 123 etmiş, devletler arasında iş birliğinin gelişme- A) c b a sine önem vermiştir. Kendisine dostça yakla- B) b c a şan ülkelerle iyi ilişkiler geliştirmiştir. C) a b c D) c a b Grupların bu etkinliğe verdiği yanıtlar aşağıdaki gi- 13. \"Türkiye ile Yunanistan arasında azınlık sorununun bidir. çözümüne yönelik \"Türk ve Rum Nüfus Mübadele- sine Dair Sözleşme\" im- 12345 zalandı. Sözleşmenin 1. grup Y D Y D D uygulanma aşamasında 2. grup D D Y Y Y taraflar arasında anlaş- 3. grup D Y D Y D mazlık çıktı. Yunanistan, 4. grup Y D D D D anlaşma hükümlerine aykırı olarak Türkiye'de Verilen bilgilere göre aşağıdakilerden hangisine daha fazla Rum nüfusunun kalması için çalıştı. Bu ulaşılamaz? arada Yunanistan'ın Batı Trakya'daki Türklerin mal- larına el koyması üzerine Türkiye de İstanbul'daki A) 1. grup tam bağımsızlık ilkesi ile ilgili bilgiye Rumların mallarına el koydu. Tüm bunlar iki taraf ara- doğru cevap vermiştir. sındaki sorunun daha da büyümesine neden oldu. B) 2. grup Atatürk’ün dış politikada takip ettiği mü- Buna göre, Yunanistan'ın tavrı karşısında Tür- tekabiliyet ilkesi ile ilgili ifadeye doğru cevap ve- kiye'nin de İstanbul'daki Rumların mallarına el rememiştir. koyması, Türk dış politikasının daha çok hangi ilkesiyle ilgilidir? C) 3. grup dış politika ilkelerinden Türk kamuoyu- nu dikkate alma ile ilgili bilgiyi doğru cevapla- A) Gerçekçilik mıştır. B) Mütekabiliyet (Karşılıklılık) D) 4. grup cevabı yanlış olması gereken cümlele- re de doğru cevabını vermiştir. C) Barış D) Türk ve dünya kamuoyunu dikkate alma T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 132 8. Sınıf
BAŞARI ÖLÇME TESTİ 4 TEST 14. “Millet hayatı tehlikeye uğramadıkça harp bir cinayettir.” diyen Atatürk’ün sözüne uygun olarak Türkiye yayılmacı bir politika takip etmemiş, devletler arasındaki sorunların diplomasi ile çözülmesinden yana olmuştur. Uluslararası ilişkilerde, tarihî dostluk ve düşmanlık yerine, değişen şartlar ve karşılıklı yarar ilişkileri esas alınarak birçok ülkeyle dostluklar kurulmuştur. Buna göre; I III II görsellerinden hangileri Türkiye’nin barışçıl politikalara göre yönetildiğini kanıtlar? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I, II ve III 15. • “Dış siyaset, iç kuruluş ve iç siyasete dayandırılmak zorunluluğundadır. Yani iç kuruluşun kaldıramayacağı ge- nişlikte olmamalıdır. Yoksa hayalî dış siyasetler peşinde dolaşanlar, dayanak noktalarını kendiliğinden kaybe- derler.” • “Dış siyasetimizde başka bir devletin hukukuna tecavüz yoktur.” Mustafa Kemal’in bu sözlerine göre Türkiye'nin uyguladığı dış politika ile ilgili; I. Yayılmacıdır. II. Gerçekçidir. III. Hukuka bağlıdır. ifadelerinden hangileri doğru değildir? A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III D) Yalnız III 8. Sınıf 133 T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük
TEST 4 BAŞARI ÖLÇME TESTİ 16. Ayşenur Öğretmen, T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersinde öğrencilerine Türk dış politikasında Atatürk Dönemi’nde meydana gelen aşağıdaki iki olayı okumuş ve öğrencilerinden bu olaylarla ilgili yorum yapmalarını istemiştir. I. Olay: Yabancı Okullar Sorunu Lozan Antlaşması sonrasında Türkiye yabancı okullarla ilgili yasal düzenlemeler yaptı. Çıkarılan “Tevhid-i Tedrisat Kanunu” doğrultusunda yabancı okulların ayrıcalıklarına son verilerek bu okullar Millî Eğitim Ba- kanlığına bağlandı. Yabancı okullara Türk öğretmenler tarafından Türkçe okutulmak üzere tarih ve coğraf- ya dersleri de konuldu. Ayrıca bu okullar Türk müfettişlerce denetlenmeye başlandı. Bu çalışmalar, bunca zamandır serbest hareket etmeye alışmış bazı yabancı okulları rahatsız etti ise de Türkiye kararlarının ar- kasında durdu. Kurallara uyan yabancı okullar faaliyetlerine Türk Hükûmetinin kontrolünde devam ederken aykırı hareket eden okullar kapatıldı. II. Olay: Montrö Boğazlar Sözleşmesi Lozan Barış Konferansı’nda Boğazların yönetimi, başkanının Türk olduğu uluslararası bir komisyona bıra- kıldı. Boğazların iki yakasında on beş kilometrelik alan silahsızlandırıldı. Bu durum, Türkiye’nin egemenlik haklarını zedeliyordu. 1930’larda Avrupa’da bir silahlanma yarışı başladı. Aynı dönemde Almanya, İtalya ve Japonya’nın yayılmacı politikaları ve işgalleri, Boğazlar açısından bir tehdit oluşturuyordu. Lozan Antlaşması’nı imzalayan devletlere nota verildi. Notada, yeni bir dünya savaşı tehlikesine dikkat çekildi; Boğazların duru- munu yeniden düzenlemek için konferans teklif edildi. Milletler Cemiyetinin de girişimiyle İsviçre’nin Montrö kentinde toplanan konferans, 20 Temmuz 1936’da Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nin imzalanması ile sonuç- landı. Böylece, Lozan’ın pürüzlü bıraktığı ve jeopolitik öneme sahip Boğazlar, tamamen Türk egemenliğine geçmiş oldu. Öğretmenin okuduğu olayların ardından öğrenciler aşağıdaki yorumları yapmışlardır: Yasemin : Türkiye yabancı okullar sorunun çözümünde taviz vermeden kararlı bir politika takip etmiştir. Kemal : Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nin imzalanması millî çıkarları zedeleyici bazı sonuçlara yol aç- mıştır. Beren : Yabancı okullar sorununun çözümünde Türki- ye’nin takip ettiği politika, çıkarlarına uymayan devletleri rahatsız etmiştir. Mehmet : Türkiye, Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nin imza- lanmasıyla egemenlik alanını genişletmiştir. Melisa : Türkiye, yaklaşan II. Dünya Savaşı öncesinde sınır güvenliğini sağlamak istediğinden Boğazlar me- selesini çözüme kavuşturmak istemiştir. Buna göre öğrencilerden hangilerinin yaptığı yorumların doğru olduğu söylenebilir? A) Yasemin, Kemal ve Mehmet B) Kemal, Beren ve Melisa C) Yasemin, Beren, Mehmet ve Melisa D) Kemal, Beren, Mehmet ve Melisa T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 134 8. Sınıf
Search