หน่วยที่1-ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับออกแบบและพัฒนาโปรแกรม

ใบความรู้ : การพัฒนาโปรแกรมดว้ ยเทคโนโลยดี อตเนต็ ใบความรู้ หนว่ ยที่ 1 ชอื่ วิชา การพัฒนาโปรแกรมดว้ ยเทคโนโลยดี อตเนต็ จานวนคาบ 3 ชอ่ื หน่วย ความรเู้ บ้อื งตน้ เก่ียวกับการออกแบบและพฒั นาโปรแกรม คาบรวม 3 ช่ือเร่อื ง ความรู้เบื้องต้นเก่ยี วกบั การออกแบบและพฒั นาโปรแกรมขน้ั ตอนพฒั นาโปรแกรม กอ่ นทจี่ ะมเี ขยี นโปรแกรมข้ึนมาใช้งาน จะต้องมีขน้ั ตอนการเตรยี มงานเพอ่ื การเขียนโปรแกรมให้คอมพวิ เตอร์ทางานได้อย่างถูกต้อง การพฒั นาโปรแกรมประกอบดว้ ยขนั้ ตอนตา่ ง ๆ 5ขัน้ ตอนดังน้ี 1. การวิเคราะห์งาน (Job Analysis) เปน็ ขั้นตอนแรกของขน้ั ตอนการพัฒนาโปรแกรม แบ่งออกเปน็ 5 หัวขอ้ ดงั น้ี 1.1 ศกึ ษาความตอ้ งการของผใู้ ช้ เป็นการศึกษาวา่ ผใู้ ช้ต้องการให้คอมพิวเตอร์ทาอะไร 1.2 วิเคราะหข์ ้อมูลนาเขา้ คอื ศึกษาว่าขอ้ มลู ที่ใช้ในการประมวลผลมอี ะไรบ้าง 1.3 ตัวแปรที่ใช้ คือ บอกวา่ ใชต้ ัวแปรอะไร แทนข้อมลู นาเข้า แทนคา่ ทใ่ี ชใ้ นระหว่าง ประมวลผล และแทนข้อมูลทใ่ี ช้แสดงผลลัพธ์ 1.4 วิธีการประมวลผล คอื ศกึ ษาข้ันตอนของคาส่ังหรือวิธีการประมวลผลเพ่ือให้ได้ผล ลพั ธ์ออกมาในรูปแบบท่ตี ้องการ 1.5 รูปแบบผลลพั ธ์ ศกึ ษาลักษณะหรือรูปแบบที่ต้องการใหค้ อมพวิ เตอร์แสดงออกมา บนจอภาพหรอื พมิ พ์ออกมา ตามรปู แบบที่ผู้ใชต้ ้องการ 2. เขียนผงั งาน (Flowchart) เปน็ ขั้นตอนการนาเอาวิธกี ารทไี่ ดจ้ ากการวเิ คราะห์งานมา เขยี นเป็นสญั ลกั ษณ์ หรอื ภาพแสดงข้นั ตอนการทางานตามลาดับก่อนหลัง โดยเปลีย่ น จากคาพูดหรอื ข้อความ 3. เขยี นโปรแกรม เปน็ การเปลี่ยนขัน้ ตอนการทางานในผงั งานใหเ้ ป็นรูปแบบภาษาใดภาษา หนงึ่ ทเี่ หมาะสมทสี่ ุด สาหรับลักษณะประเภทของงานท่ีใช้ ขดี จากัดของเคร่ือง และความ ถนัดของผเู้ ขียนโปรแกรม 4. ทดสอบและแก้ไขโปรแกรม หมายถงึ การตรวจสอบความถูกต้องของคาส่งั หรือโปรแกรม ที่เขยี นข้ึน เพ่ือหาขอ้ ผิดพลาด (Bug) และแก้ไขขอ้ ผดิ พลาด (Debug) ของโปรแกรม 4.1 ข้อผดิ พลาดจากการเขียนโปรแกรมมี 2 ชนิด คือ 1) ข้อผิดพลาดท่ีเกดิ จากการเขียนรหสั คาสั่งไมถ่ กู ตอ้ งตามหลกั ไวยากรณ์ของ ภาษาคอมพิวเตอรท์ ใ่ี ช้ เรยี กข้อผิดพลาดนว้ี ่า Syntax Error 2) ขอ้ ผดิ พลาดทางตรรกะ เป็นขอ้ ผิดพลาดทท่ี าให้ผลลพั ธไ์ มถ่ กู ต้องตามวตั ถุ ประสงค์ของงาน เรยี กข้อผิดพลาดนวี้ า่ Logic Error 4.2 การตรวจสอบโปรแกรมเพ่ือหาข้อผดิ พลาด อาจกระทาได้ดังนี้

ใบความรู้ : การพฒั นาโปรแกรมดว้ ยเทคโนโลยดี อตเนต็ 1) การตรวจสอบก่อนนาโปรแกรมเขา้ เคร่ืองคอมพวิ เตอร์ เปน็ การตรวจสอบ ขอ้ ผิดพลาดทางตรรกะ การตรวจสอบในขั้นตอนของการเขียนโปรแกรมลงบน กระดาษลงรหัส และภายหลงั ทท่ี าการบนั ทึกลงสื่อเรยี บร้อยแล้ว 2) การตรวจสอบโดยเครื่องคอมพิวเตอร์ 5. จดั ทาเอกสาร มเี อกสารทต่ี ้องทา 2 ชนดิ คอื 5.1 เอกสารประกอบโปรแกรมสาหรับผูใ้ ช้ เพอื่ ใหผ้ ูใ้ ชส้ ามารถใชโ้ ปรแกรมได้ถกู ต้อง 5.2 เป็นเอกสารสาหรับผูเ้ ขียนโปรแกรม จะต้องมีรายละเอียดของผูเ้ ขยี นโปรแกรม วตั ถปุ ระสงค์ ระยะเวลา และตวั แปรทใ่ี ชส้ าหรับการปรับปรุงแกไ้ ขโปรแกรมใน อนาคตความหมายของผงั งาน(Flowchart) ผังงาน (Flowchart) คอื แผนภาพแสดงการไหล โดยการใชส้ ัญลักษณร์ ูปภาพแทนลาดบัขัน้ ตอนการทางานของโปรแกรม เพอื่ ใหเ้ กิดความชดั เจนในขนั้ ตอน การแก้ปัญหา และการออกแบบโปรแกรมได้อยา่ งถูกต้องและมปี ระสิทธิภาพ ประโยชน์ของผงั งาน สามารถ เรยี นรู้และเขา้ ใจการทางานของโปรแกรมได้ง่าย เพราะมไิ ดย้ ดึ ตดิ อยู่กับภาษาคอมพิวเตอรผ์ ู้ทีไ่ ม่ใช่โปรแกรมเมอร์กส็ ามารถทางานในส่วนการออกแบบโปรแกรมได้ โดยศึกษาสญั ลกั ษณแ์ ละหลักเกณฑ์ในการเขียนผังงานช่วยใหก้ ารอธบิ ายการทางานของโปรแกรมได้อย่างเปน็รปู ธรรมช่วยทบทวนขนั้ ตอนของโปรแกรม ทาให้สะดวกต่อการปรับปรงุ หรอื แก้ไขโปรแกรมในภายหลัง สัญลักษณท์ ่ีใช้ในการเขียนผังงาน สญั ลกั ษณ์ ตวั อยา่ ง คาอธบิ าย เรมิ่ ต้น/สิน้ สดุ Begin จุดเร่มิ ต้น(Begin) และ End จุดสน้ิ สุด(End) การประมวลผล/กาหนดค่า การทางานของโปรแกรมเปรยี บเทียบ/ตดั สินใจ A = B+C ประมวลผลคา่ ในตวั แปร B บวกกบั A = 10 ค่าในตัวแปร C นาผลลพั ธ์ไปเกบ็ ที่ ตวั แปร A เปรียบเทียบคา่ ที่เก็บอยู่ในตัวแปร A เท่ากบั 10 หรอื ไม่

ใบความรู้ : การพัฒนาโปรแกรมดว้ ยเทคโนโลยดี อตเนต็ สัญลักษณ์ ตวั อย่าง คาอธบิ ายรบั คา่ /แสดงผลโดยไมร่ ะบุส่อื Read A Write A รบั คา่ เก็บในตวั แปร A แสดงผลค่าในตัวแปร A โดยไมร่ ะบสุ ื่อทร่ี ับหรือแสดงรับคา่ ทางแป้นพิมพ์ Read A รับคา่ จากแป้นพิมพ์ เกบ็ ไวใ้ นตวัแสดงผลลพั ธท์ างจอภาพ Write A แปร Aแสดงผลลัพธ์ทางเคร่ืองพิมพ์ Write A แสดงผล ค่าท่อี ยู่ในตัวแปร A ออกจุดเชอ่ื มต่อในหนา้ เดียวกัน ทางจอภาพจุดเช่อื มตอ่ ระหว่างหน้าเสน้ ทางการทางาน พมิ พผ์ ล คา่ ที่อยู่ในตวั แปร A ออก ทางเครื่องพิมพ์หมายเหตใุ นโปรแกรม จดุ ท่เี ชอื่ มต่อเส้นทางการทางานท่ีเรียกโปรแกรมย่อยจากภายนอก อยูใ่ นหนา้ เดียวกนั จดุ เชื่อมต่อเส้นทางการทางาน ระหวา่ งหน้ากระดาษ แสดงทิศทางลาดับขน้ั ตอนการ ทางานของโปรแกรม รายละเอียดของคาส่ังหรือขน้ั ตอน การทางาน (ไม่มผี ลต่อการทางาน ของโปรแกรม) เรียกการทางานโปรแกรมจากแฟ้ม อน่ื ๆ ทเ่ี ก็บรหสั โปรแกรม

ใบความรู้ : การพฒั นาโปรแกรมดว้ ยเทคโนโลยดี อตเนต็สัญลกั ษณ์ ตัวอย่าง คาอธิบายเรยี กโปรแกรมยอ่ ยจาก เรียกการทางานจากสว่ นของภายใน โปรแกรมยอ่ ย ทเี่ ขียนไวส้ ว่ นอ่ืน แต่อยู่ในโปรแกรมเดยี วกนัตัวอยา่ ง การแสดงขั้นตอนการพัฒนาโปรแกรมการพัฒนาโปรแกรมในการคานวณภาษีเงนิ ได้บุคคลธรรมดาขน้ั ท่ี 1 วิเคราะหป์ ญั หา1. ศึกษาความต้องการของผใู้ ช้ และทาความเข้าใจกบั ปญั หา คือ คานวณหาภาษเี งนิ ไดบ้ คุ คลธรรมดา2. วเิ คราะหข์ อ้ มลู นาเขา้ และข้อมูลนาออก ขอ้ มูลนาเขา้ คือ เงินได้พงึ ประเมิน, เงนิ บริจาค ขอ้ มูลนาออก คือ จานวนเงินทีต่ อ้ งชาระภาษี3. ตวั แปรที่ใช้ เงนิ ได้สทุ ธิ = Income ภาษี = Tax4. วิธกี ารประมวลผล คือ ศึกษาขน้ั ตอนของคาสง่ั หรือวิธีการประมวลผลเพื่อให้ได้ผลลพั ธ์ออกมาในรูปแบบที่ต้องการขน้ั ตอนการคานวณภาษมี ขี ้ันตอนดงั นี้รบั ค่า เงนิ ได้พงึ ประเมินทุกประเภทรวมกันตลอดปีภาษี xxxx (1)หัก ค่าใชจ้ า่ ยตามท่กี ฎหมายกาหนด xxxx (2)แสดงผลลพั ธ์ เงนิ ได้หลังจากหักคา่ ใชจ้ ่าย (1)-(2) xxxx (3)หัก คา่ ลดหย่อนต่าง ๆ ตามที่กฎหมายกาหนด xxxx (4)แสดงผลลพั ธ์ เงนิ ได้หลังจากหักคา่ ลดหย่อนตา่ ง ๆ (3)-(4) xxxx (5)หกั ค่าลดหยอ่ นเงินบรจิ าค ไมเ่ กินจานวนทกี่ ฎหมายกาหนด xxxx (6)แสดงผลลัพธ์ เงินได้สทุ ธิ (5-6) xxxx (7)นาเงินไดส้ ุทธติ าม (7) ไปคานวณภาษีตามอัตราภาษีเงนิ ได้บุคคลธรรมดาคานวณ ภาษี xxxx (8)

ใบความรู้ : การพฒั นาโปรแกรมด้วยเทคโนโลยดี อตเนต็โดยการคดิ ภาษมี เี งอื่ นไขดังนี้ เงินได้สทุ ธิ ช่วงเงินไดส้ ุทธิ อัตราภาษี ภาษแี ตล่ ะขน้ั ภาษสี ะสม แต่ละขัน้ รอ้ ยละ เงนิ ได้สุทธิ สงู สดุ ของข้นั 1 - 80,000 80,000 ไดร้ บั ยกเว้น - - 1,000 1,00080,001 - 100,000 20,000 5 40,000 41,000 100,000 141,000100,001 - 500,000 400,000 10500,001 - 1,000,000 500,000 20 900,000 1,041,000 1,000,001 - 3,000,000 30 4,000,0004,000,001 บาทขึ้นไป 371. เงนิ ได้สุทธิไม่เกิน 80,000 วิธีการคานวณภาษี Tax = ภาษี Tax = 0 Inc = เงินไดส้ ุทธิ2. เงินไดส้ ุทธติ ง้ั แต่ 80,001 - 100,000 Tax = (Inc-80,000) x 0.053. เงินได้สุทธิตง้ั แต่ 100,001 - 500,000 Tax = (1,000)+((Inc-100,000) x 0.14. เงินไดส้ ุทธติ ั้งแต่ 500,001 - 1,000,000 Tax = (41,000)+(Inc-500,000) x0.25. เงนิ ไดส้ ุทธิต้ังแต่ 1,000,001 - 4,000,000 Tax = (141,000)+(Inc-1,000,000)x 0.36. เงนิ ไดส้ ทุ ธิตง้ั แต่ 4,000,001 บาทข้ึนไป Tax = (1,041,000)+(Inc-4,000,000) x 0.37

ใบความรู้ : การพฒั นาโปรแกรมดว้ ยเทคโนโลยดี อตเนต็ Tax = ภาษี In = เงินไดส้ ุทธิข้ันท่ี 2 การเขยี นผังงาน จากวธิ กี ารคานวณภาษีดังกล่าวเขียนเปน็ ผังงานได้ดังน้ี St art Read คา่ ใชจ้ ่าย, ค่าลดหยอ่ น,เงินบริจาคInc = รายได-้ คา่ ใชจ้ ่าย-ค่าลดหยอ่ น-เงินบริจาค Inc<=80,000 Y Tax = 0 N Y Tax = (Inc-80,000) x 0.05 Y Tax = (1,000)+((Inc-100,000) x 0.1Inc<=100,000 NInc<=500,000 N Tax = (1,000)+((Inc-100,000) x 0.1Inc<=1,000,000 Tax =(141,000)+(Inc-1,000,000) x 0.3 N YInc<=4,000,000 NTax = (1,041,000)+(Inc-4,000,000) x 0.37Print TaxStart

ใบความรู้ : การพฒั นาโปรแกรมด้วยเทคโนโลยดี อตเนต็ ขน้ั ที่ 3 เขยี นโปรแกรม 1) ขั้นตอนที่ 1 ออกแบบหน้าจอ หรือท่เี รยี กว่า การสร้างส่วนตดิ ตอ่ กับผ้ใู ช้ โดยการ แบบฟอรม์ โปรแกรมคานวณภาษี 2) นาคอนโทรลทต่ี ้องการซึ่งมีอยู่ใน Toolbox มาวางบนฟอรม์ 3) ขัน้ ตอนที่ 2 กาหนดคุณสมบัติ (Properties) ใหก้ บั ฟอร์มและคอนโทรลในหน้าจอท่ี ไดส้ รา้ งไวแ้ ลว้ 4) ขน้ั ตอนท่ี 3 เขียนชดุ คาส่งั หรอื Method เพอื่ ให้โปรแกรมทางานที่ต้องการกาหนดหน้าทข่ี อง Object Object Event MethodText1 Enter คานวณคา่ ใชจ้ ่าย, เงนิ เหลือหลังหักค่าใช้จา่ ย(1)-(2),Text4 Enter คานวณหา เงนิ ไดห้ ลังหักคา่ ลดหย่อน = (3)-(4)Text6 Enter 1. คานวณหา เหลอื เงินสทุ ธิ = (5)-(6) 2. คานวณหา จานวนภาษตี ามเงือ่ นไขClear Click 3. Cursor ยา้ ยไปอยูท่ ี่ ปุ่ม Clear ตรวจสอบว่าตอ้ งการลบข้อมูลหรือไม่ ถา้ ใช่Quit Click ล้างข้อมูล Text1 – Text8 ถ้าไม่ใชก่ ็ไมม่ ีอะไรเกดิ ขึน้ ออกจากโปรแกรม

ใบความรู้ : การพฒั นาโปรแกรมดว้ ยเทคโนโลยดี อตเนต็ Text1เมือ่ กรอกรายได้พึงประเมินแลว้ กด Enter ได้ คา่ ใช้จ่าย และเงิน ไดห้ ลงั หักคา่ ใชจ้ า่ ยPrivate Sub Text1_KeyPress(KeyAscii As Integer)If KeyAscii = 13 Then Text6.SetFocusIf Val(Text1) <= 150000 Then คานวณคา่ ใชจ้ า่ ย 40% Text2.Text = Val(Text1) * 40 / 100 ของรายไดส้ ุทธิ แต่ ไมเ่ กิน 60000Else Text2.Text = 60000End If Text3.Text = Val(Text1) - Val(Text2) เงินไดห้ ลงั หกัค่าใชจ้ ่ายEnd IfTeExnt4d Sเuมbอื่ กรอกค่าลดหย่อนแล้วกด Enter ได้ผลลพั ธ์ เงนิ ที่เหลือจากหกัคา่ ลดหย่อน Private Sub Text4_KeyPress(KeyAscii As Integer) If KeyAscii = 13 Then Text5.Text = Val(Text3) - Val(Text4) เงินไดห้ ลงั หกั ค่าลดหยอ่ น End If End Sub Text6เมื่อกรอกเงินบริจาคแล้วกด Enter ได้ผลลัพธ์ของเงนิ ได้สุทธิแล้วนาเงินได้สทุ ธิไปคานวณภาษตี ามอัตราภาษแี บบก้าวหน้าท่กี าหนดไว้

ใบความรู้ : การพัฒนาโปรแกรมดว้ ยเทคโนโลยดี อตเนต็ Private Sub Text6_KeyPress(KeyAscii As Integer) If KeyAscii = 13 Then Text7.Text = Val(Text5) - Val(Text6) Inc = Val(Text7) If Inc <= 80000 Then Tax = 0 ElseIf Inc <= 100000 Then Tax = (Inc - 80000) * 0.05 ElseIf Inc <= 500000 Then Tax = 1000 + ((Inc - 100000) * 0.1) ElseIf Inc <= 1000000 Then Tax = 41000 + ((Inc - 500000) * 0.2) ElseIf Inc <= 4000000 Then Tax = 141000 + ((Inc - 1000000) * 0.3) Else Tax = 1041000 + ((Inc - 4000000) * 0.37) End If End If Text8.Text = Tax End Sub 5) ขั้นตอนที่ 4 การ Run โปรแกรมเพ่ือทดสอบการทางานของโปรแกรมและตรวจสอบ ขอ้ ผิดพลาดเพื่อจะไดท้ าการแกไ้ ข ขน้ั ท่ี 4 ทดสอบและแก้ไขโปรแกรม ขน้ั ที่ 5 จัดทาเอกสาร