การปฏบิ ตั ทิ างการเกษตรที่ดีและ มาตรฐานฟารม ปศุสัตว หนว ยเรียนที่ 2 Semester 1 2019
การปฏบิ ัตทิ าง •แนวทางในการทําการเกษตร เพอ่ื ใหได การเกษตรทีด่ ี ผลผลิตทม่ี คี ุณภาพดีและปลอดภัยตาม (Good Agricultural มาตรฐานทีก่ าํ หนด โดยขบวนการผลิต Practices: GAP) จะตองปลอดภัยตอเกษตรกรและผูบริโภค ปราศจากการปนเปอ นของสารเคมี ไมทาํ ให เกิดมลพิษตอส่งิ แวดลอ ม 2
มาตรฐาน GAP เปน มาตรฐานทค่ี รอบคลุมการผลิตสินคาเกษตรอยาง ครบวงจร ต้งั แต ปจจยั การผลิต การผลติ การเก็บเก่ียว การจดั การหลงั การเกบ็ เก่ยี ว การบรรจหุ ีบหอ และการ ขนสงการผลติ ครอบคลุม 1. พืชผล สินคาเกษตร 2. ปศุสัตว 3. สตั วน ้ํา 3
Good Agricultural Practices for Livestock การปฏบิ ัติทางการเกษตรที่ดีดา นปศสุ ตั ว* วิธปี ฏิบัติวาดวยองคประกอบของสถานประกอบการ *ตามประกาศคณะกรรมการ มาตรฐานสนิ คา เกษตรและ (ฟารม ) ดงั นี้ อาหารแหง ชาติ และประกาศกระทรวงเกษตรและสหกรณ • การจดั การ อาหารสัตว • การจัดการทรพั ยากรนํ้าท่ีใชเ ล้ยี งสัตว • การจดั การฟารม เลี้ยงสตั ว • การจัดการสุขภาพสัตว • การจัดการส่ิงแวดลอ ม • การจดั การดานสวัสดภิ าพสัตว • ระบบการบันทึกขอมูล เพ่ือใหไดผลผลิต ท่ีมีคุณภาพ ถูกสุขลักษณะและ ปลอดภัยตอผูบริโภค. 4
มาตรฐานสินคา เกษตร มาตรฐานสนิ คาเกษตรทกี่ าํ หนดขึน้ ภายใต พ.ร.บ. มาตรฐานสินคาเกษตร พ.ศ.2551 มาตรฐานบังคับ คือ มาตรฐานทม่ี ี กฎกระทรวงกําหนดใหสินคาเกษตรตอง เปนไปตามมาตรฐาน มาตรฐานท่ัวไป คอื มาตรฐานที่มปี ระกาศ กําหนดเพ่ือสงเสริมสินคาเกษตรใหได มาตรฐาน สินคาเกษตร หมายถึง ผลติ ผลหรอื ผลิตภณั ฑอันเกดิ จากการกสกิ รรม การประมง 5 การปศสุ ตั ว หรือการปา ไม และผลพลอยไดของผลิตผลหรือผลิตภัณฑด งั กลาว
วตั ถปุ ระสงคในการกําหนด มาตรฐานสนิ คา เกษตร เพื่อเปน เครือ่ งมือในการควบคมุ และสง เสริม สินคาเกษตร ใหมคี ุณภาพเปน ไปตาม มาตรฐาน เพอื่ ความปลอดภยั และคมุ ครองผบู ริโภค เพอ่ื ปองกนั ความเสยี หายทอี่ าจจะเกดิ แก เกษตรกรหรือกจิ การการคา สินคา เกษตร หรอื เศรษฐกิจของประเทศ เพอ่ื ใหสอดคลอ งกบั พันธกรณรี ะหวางประเทศ 6
เครอ่ื งหมายมาตรฐาน “Q” (Q Mark) คือ เคร่อื งหมายรบั รองมาตรฐานสนิ คา เกษตรและอาหาร ใหเปน เครื่องหมายเดยี วกัน โดยหนว ยรับรองใหก ารรบั รอง ต้งั แตระดบั ไรนาจนถงึ ผบู รโิ ภค (From Farm To Table) หนว ยงานทีต่ กลงใชมาตรฐาน “Q รวมกนั กรมวิชาการเกษตร กรมสง เสริมสหกรณ กรมประมง กรมพัฒนาทด่ี นิ กรมปศสุ ตั ว องคก ารตลาดเพื่อเกษตรกร กรมสง เสริม สํานกั งานมาตรฐานสินคา การเกษตร เกษตรและอาหารแหง ชาติ 7
เครื่องหมายมาตรฐาน Q 8
ประเภทการรับรองเครื่องหมาย Q การรับรองสนิ คา การรบั รองระบบ 9
การรบั รองสินคา (Product Certification) • การตรวจสอบใหก ารรับรองสินคาทเี่ ปนผลิตภัณฑ สุดทาย (Finished product) โดยมกี ารสมุ ตวั อยา ง การทดสอบ และการตรวจสอบวาสินคา มี คณุ ลักษณะทางดา นคุณภาพและความปลอดภยั เปน ไป ตาม มาตรฐานสินคาเกษตรและอาหาร และมาตรฐาน ท่ัวไปดา นความปลอดภยั • ตัวอยางมาตรฐานสินคาเกษตร; จากปศุสัตว 10 • มาตรฐานเนือ้ สุกร เนอ้ื สัตวปก เนอื้ โค-กระบือ • มาตรฐานไขส ตั วป ก • มาตรฐานนาํ้ นมดิบ
การรบั รองระบบ การตรวจประเมนิ ใหการรับรองกระบวนการผลิตโดยคลอบคลุม กระบวนการผลิตสินคาเกษตรและอาหารใหไ ดตามมาตรฐาน • การปฏิบัติทางการเกษตรที่ดี (Good Agricultural Practice (GAP)) • เกษตรอินทรีย (Organic Agriculture) • หลกั เกณฑก ารปฏิบตั ิ : หลักการทั่วไปเกี่ยวกับสุขลักษณะอาหาร (Good Manufactural Practice (GMP)) • ระบบการวเิ คราะหอันตรายและจดุ วิกฤตทตี่ อ งควบคุมและแนวทางใน การนําไปใช (Hazard Analysis Critical Control Point (HACCP)) 11
การรบั รองสถานท่ีจาํ หนา ยสนิ คา ภายใตเคร่อื งหมาย Q 12 • Modern trade • Restaurant • Fresh market มีหลกั เกณฑเ งื่อนไข การตรวจรบั รองสถานท่ี จาํ หนา ยสนิ คาเกษตรและอาหารคณุ ภาพภายใต เคร่ืองหมาย Q ท่แี ตกตา งกนั
สถานทจ่ี าํ หนายสินคา Q ประเภทโมเดริ น เทรด • สินคาเกษตรและอาหารทม่ี กี ระบวนการผลิตทั้งระดับฟาร 13 มและการแปรรูปเปนไปตามมาตรฐานสินคาเกษตร ผานการ ตรวจรบั รองจาก • หนว ยงานทมี่ ีอาํ นาจหนา ท่ี (Competent Authority: CA) • หนวยรบั รอง (Certification Body: CB) • สามารถตามสอบ (Traceability) ไปยงั แหลงการ ผลติ สินคา Q น้นั ๆได
สถานท่ีจาํ หนา ยสนิ คา Q ประเภทโมเดริ น เทรด • มกี ารดาํ เนนิ การจัดการสุขอนามยั ท่ีดี และเปนไปตามหลัก เกณฑเ ง่ือนไขการตรวจรบั รองสถานทีจ่ ําหนายสนิ คา Q ประเภทโมเดิรน เทรด • สนิ คา Q ตองมกี ารจดั วางแยกจากสนิ คา ทัว่ ไปเปน สดั สว น • ตอ งรบั ผิดตอ ความเสยี หายอนั เกดิ จากสนิ คาท่ไี มปลอดภยั (Product Liability) ดว ย 14
สถานทจ่ี าํ หนา ยสินคา Q ประเภท Restaurant • นยิ ามรานอาหาร หมายถงึ รานที่ขายอาหาร โดยจาํ หนา ยในลักษณะใหบริการที่รานและ/หรือ ปรุงสาํ เร็จนํากลับไป ทานที่บา น โดยตองขอจดทะเบียนพาณิชยเ พ่ือประกอบการและขออนุญาตประกอบกิจการตามกฎหมายวา ดว ยการ สาธารณสขุ • สินคา Q หมายถึง สินคา เกษตรและอาหารทีม่ กี ระบวนการผลิตทง้ั ระดับฟารม และการแปรรปู เปน ไปตาม มาตรฐานสินคาเกษตร ผา นการตรวจรบั รองจากหนว ยงานทมี่ อี าํ นาจหนา ที่ (CA) หรือหนวยรบั รอง (CB) โดยสามารถตามสอบ (Traceability) ไปยังแหลง การผลิตสนิ คา Q นน้ั ๆ ได 15
สถานที่จาํ หนายสนิ คา Q ประเภท Restaurant 16 • สนิ คา ท่ผี า นการตรวจรับรอง หมายถึง สนิ คา ท่ีไมใ ชส ินคา Q แตเปนสินคา ที่ผานการรบั รองจากหนวยงานภาครัฐ เชน กรมวิชาการเกษตร กรมประมง กรมปศุ สัตว กรมการขาว เปนตน ตามมาตรฐานตา งๆ ท่หี นว ยงานภาครฐั ดังกลา วใหก ารรบั รอง เชน มาตรฐานฟารม โครงการเขียงสะอาด เปน ตน • สินคาทร่ี บั รองตนเอง (Self Claim) หมายถงึ สินคา ท่ีผลติ โดย กลมุ ผผู ลิตและจําหนา ยแตกตางจากมาตรฐาน GAP หรือ เกษตรอนิ ทรยี และไม สามารถ หรือไมต อ งการเขา สูระบบการผลติ ตามมาตรฐาน หรอื ผานการรับรอง อาจ เปน สนิ คาท่ีลดการใชสารเคมี จาํ กัดการใชสารเคมี หรอื ปฏเิ สธการใชสารเคมี โดยเปน ที่ รูจักและยอมรับในชมุ ชนผูผลติ ในระดบั หน่งึ
การตรวจรับรองรา นอาหารวตั ถุดบิ ปลอดภัยเลือกใชส นิ คา Q • รา นอาหารตองผา นการรับรองสุขลักษณะเบื้องตนในการเปน รานอาหารจากหนวยงานทเ่ี กีย่ วขอ ง • วัตถุดิบปลอดภัยที่ใชในการประกอบอาหารตองเปน • สนิ คา Q ทผี่ า นการรับรองด • Self Claim ซึง่ ตองผา นการตรวจสารพษิ ตกคา งโย มกอช. ตามท่ีกาํ หนด • มีการควบคุมอุณหภูมแิ ละระยะเวลาในการเกบ็ รกั ษาสนิ คา ทเี่ ปน วตั ถดุ ิบใหเ หมาะสม เพื่อใหสนิ คา มคี วามปลอดภยั 17
การตรวจรับรองรานอาหารวตั ถุดิบปลอดภยั เลือกใชสนิ คา Q • รานอาหารตองใชวัตถุดิบปลอดภัยอยางสมํ่าเสมอ • เจา ของรา นอาหารตองทําใหคณะผตู รวจรบั รองเช่ือมัน่ ได วา สามารถปฏบิ ตั ิตามหลักเกณฑก ารตรวจรบั รอง รา นอาหารวัตถุดบิ ปลอดภยั เลือกใชสินคา Q ไดอยา ง ตอ เน่อื ง 18
สถานทจี่ ําหนา ยสนิ คา Q ประเภทตลาดสด (Fresh market) • สินคา ทว่ี างจําหนา ยจะตองถกู บรรจุในบรรจุ 19 ภัณฑอยางมิดชิดและปลอดภัย • มีเคร่ืองหมาย รับรอง Q ติดอยูบนบรรจุ ภัณฑ • มีหลักฐานวา สนิ คาเนื้อสัตวมาจากโรงตัดแตง ที่ ไดรบั การรับรองจากกรมปศุสัตว หรอื สินคา ไขสด มาจากโรง คัดบรรจทุ ไ่ี ดก ารรับรองจากกรมปศุ สัตวแ ละมีหลักฐานการซ้อื ขาย
สถานท่จี ําหนายสินคา Q ประเภทตลาดสด (Fresh market) • แผง/ รา นคา จาํ หนายสะอาด ถูกสุขลักษณะ สนิ คา ท่ีเขา หลกั เกณฑข อ 1 ตอ งวางแยกจาก สินคาปกติอยา งชดั เจน มีการควบคมุ อณุ หภูมิ สนิ คา ใหเหมาะสม • เจาของแผงหรอื สถานท่จี าํ หนา ยจะสามารถปฏบิ ตั ิ ตามหลกั การและเกณฑท่ี ปฏบิ ตั อิ ยู ณ วันตรวจ ประเมิน อยางตอ เน่ือง 20
USFDA หนวยรับรองระบบงาน PAC (Accreditation body : AB) หนวยรับรอง หนวยตรวจ (Certification Body : CB) (Inspection Body :IB) หลกั การทั่วไปเกี่ยวกับสุขลักษณะอาหาร (GMP) • Product Certification การวเิ คราะหอันตรายและจดุ วิกฤตทต่ี อ งควบคมุ (HACCP) • Quality Management การปฏิบัติทางการเกษตรที่ดี (GAP) ดานเกษตรอนิ ทรยี (Organic Agriculture) System Certification 21
การยอมรบั ความสามารถของหนวยรบั รองสนิ คาเกษตรและอาหาร 1. Good Manufacturing Practices (GMP) หรือ Good Hygienic Practices (GHP) 2. Hazard Analysis and Critical Control Points (HACCP) 3. Good Agricultural Practices (GAP), GLOBAL G.A.P. 4. Organic Agriculture 5. Geographical Indications (GI) 6. Food Safety Management System (FSMS) 22
ประโยชนของการรับรองระบบ 23 งานหนวยรับรอง (CB) และหนวยตรวจ (IB) • สรางความเชื่อมั่น การยอมรับและยกระดบั ความสามารถในการตรวจสอบรบั รองดา นสนิ คา เกษตร และอาหารใหเปน ไปตามขอกาํ หนดสากล • สรางความเทาเทียมกันขององคกร (Equivalence) ระหวางหนวยรับรองของไทยและสากล • หนวยรับรองภาคเอกชนสามารถเขามามีสวนรวมในการ ตรวจสอบรบั รอง และสามารถแบง เบาภารกจิ ภาครัฐ ดา นการตรวจสอบรับรอง
ประโยชนข องการรับรองระบบ ผูประกอบการ • ลดความซ้ําซอนดานการตรวจสอบรับรองสนิ คาเกษตร และอาหารของผูประกอบการ ณ ประเทศปลายทาง • ลดอุปสรรคทางการคา อํานวยความสะดวก เพิ่มขดี ความสามารถในการแขงขัน • เสริมสรางความเชื่อมั่น ช่ือเสยี ง ดานคุณภาพและความ ปลอดภัยของสนิ คาเกษตรและอาหารไทยสูตลาดโลก • สามารถเลอื กใชบรกิ ารจากหนวยรบั รองทม่ี ี ความสามารถเปนที่นาเชอื่ ถอื และไดรับการยอมรับ 24
ผูบรโิ ภค มคี วามเช่ือมั่นในคุณภาพ และความปลอดภัยในสนิ คา เกษตรและอาหารของประเทศไทย 25
มาตรฐานฟารมปศสุ ตว 26
มาตรฐาน 27 ฟารม ปศุสตั ว องคการการคา โลก (WTO) กําหนดมาตรการตางๆ ในการ สงออกสินคาสูตลาดตางประเทศ ซงึ่ เริ่มมกี ารบังคบั ใชในป พ.ศ. 2543
ประเทศไทย หนว ยงานทร่ี บั ผดิ ชอบในการผลิตปศสุ ตั ว คอื กรมปศุสัตว ไดออกกฎ ระเบยี บ กฎหมาย รวมถึงมาตรฐาน ตางๆ เพือ่ ใหม ีความสอดคลองกับขอ กาํ หนด ขององคการการคาโลก และองคก ารโรคระบาด สัตวร ะหวา งประเทศ (OIE) และถอื วาเปน มาตรฐานการผลิตสินคาทางการเกษตร (GAP) ดานการผลิตปศุสัตว 28
วตั ถปุ ระสงคข องการจดั ทาํ 29 มาตรฐานฟารมปศสุ ตั ว เพ่อื ปรับปรงุ ระบบการเลยี้ งสตั วของประเทศไทยใหเ ปน รูปแบบมาตรฐานเดียวกันและมีคุณภาพ เพอื่ คุมครองผูบริโภค ใหปลอดภัยในการบริโภค เนอื้ สัตวแ ละผลติ ภัณฑส ตั วจ ากฟารม เลยี้ งสัตว เพือ่ อํานวยความสะดวกทางการคาแกผปู ระกอบการ ฟารมเลย้ี งสัตวส งออก เพือ่ ลดมลภาวะจากฟารมเลี้ยงสัตวท่มี ีผลกระทบตอ สง่ิ แวดลอมและชมุ ชน เพอ่ื เพมิ่ ประสทิ ธภิ าพในการควบคุม ปอ งกันและกําจดั โรคในฟารม เลย้ี งสัตว
สิทธิประโยชนของฟารมเล้ียงสัตวท่ี ไดม าตรฐาน สามารถเคล่ือนยา ยสัตวผ านเขตปลอดโรคระบาดสตั ว ไดจากปศสุ ัตวจ ังหวดั การไดรับการสนบั สนนุ วคั ซีนอยางเพียงพอจากกรม ปศสุ ัตว (FMD และ อหวิ าตสกุ ร) บรกิ ารทดสอบโรคแทงตดิ ตอ และวณั โรค ในสุกรและ โคนม จากกรมปศสุ ัตว (ฟรี) บรกิ ารตรวจวนิ ิจฉัย และชันสูตรโรค (ฟร)ี 30
องคประกอบพื้นฐานของฟารม เลย้ี ง สตั วที่ไดมาตรฐาน ประกอบดว ย 6 องคป ระกอบหลกั 4. การจดั การดานสวัสดิภาพสตั ว 31 5. การจัดการระบบนา้ํ 1. องคป ระกอบของฟารม 2.การจดั การฟารม 6. การจัดการส่ิงแวดลอม 3.การจดั การดา นสุขภาพสตั ว
1. องคประกอบของฟารม ประกอบดว ย ทาํ เลท่ีต้งั ของฟารม ลักษณะของฟารม ลกั ษณะของโรงเรือน 32
1.1 ทําเลที่ต้งั ของฟารม อยูหางไกล ชุมชน/แหลง ปนเปอ น ไมทว มขง และ คมนาคม สะดวก 33
1.2 ลักษณะของฟารม เนื้อท่ี เหมาะสม การวางผงั ฟารมทดี่ ี ชนิดและ โรงเรือน เหมาะสม มีแหลง นํา้ สะอาด และ ร้วั รอบ 34
• มีโครงสางแข็งแรงกนั แดด ลม ฝนได • มีแสงสวา งเพยี งพอ อากศถา ยเท สะดวก • วสั ดุ พืน้ ผนงั หลังคา ทาํ ความ สะอาดงา ย ไมเ ปนอันตราตอสตั ว • มรี ะบบปอ งกนั ควบคุมโรคกอนเขา- ออกจากโรงเรือน 1.3 ลกั ษณะของโรงเรอื น 35
2. การจดั การฟารม • โรงเรือนและอปุ กรณ • การจดั การฝูงสัตว • การจดั การอาหารสัตว • การบันทึกขอ มลู • คมู อื การจดั การฟารม • การจัดการบุคลากร • การควบคุมสัตวพ าหะนําโรค 36
2.1 การจัดการโรงเรอื นและอปุ กรณ • มโี รงเรือนเพยี งสําหรับใชงาน แยก ชนดิ ประเภทใชง านชดั เจน • มที เ่ี ก็บอาหารสัตว /อุปกรณแ ยก ชัดเจน • อปุ กรณใ หนา้ํ อาหาร ตองแหง สะอาด และเพียงพอกบั จํานวนสัตว • มีการทาํ ความสะอาดสมํ่าเสมอ ปอ งกันโรค แมลง สตั วพาหะไดด ี • มีการซอมบํารงุ ใหอยูในสภาพการใช งานไดด ี 37
2.2 การจัดการฝูงสัตว •คดั เลอื กและจัดฝงู สัตวต ามขนาด อายุ และเพศ •มกี ารคัดเลอื กจัดหาพันธสุ ตั วเ พอ่ื ทดแทน •คดั สัตวท ี่มีลกั ษณะไมดพี ิการ หรือไม สมบรู ณออกจากฝูง 38
2.3 การจดั การอาหารสตั ว • คุณภาพอาหารสัตว • แหลง ท่ีมา (ซือ้ /ผสมเอง) *** • ภาชนะบรรจแุ ละการขนสง สะอาด แหง กันความชื้นได ไมใ ชบ รรจวุ ตั ถุอ่นื ใดมากอน • ควรมกี ารตรวจคุณภาพอาหารและสารตกคา งสม่ําเสมอ • การเกบ็ รักษาอาหารสัตว • มสี ถานทีเ่ ก็บทามารถรกั ษาคณุ ภาพอาหารสัตวไ ด • สะอาด แหง ปลอดจากแมลงและสัตวรบกวน *** พรบ.ควบคมุ คณุ ภาพอาหารสตั ว พ.ศ. 2525 39
2.4 การบนั ทึกขอ มูล • ทะเบยี นประวัติ • การผสมพันธุ/ การใหล ูก • การเจรญิ เตบิ โต /การใหผ ลผลิต • การใชอาหาร คา ใชจา ยดานอาหารสตั ว • การรักษา/ปองกันโรค /การดูแลสุขภาพ • บญั ชฟี ารม และอนื่ ๆ 40
วิวฒั นาการของการบนั ทึกขอ มูลฟารม 41
2.5 คมู อื การจัดการฟารม • คูมอื แสดงรายละเอยี ด การจัดการฟารม • แนวทางปฏิบตั กิ ารเลยี้ งดู • การจัดการอาหาร • การดูแลสุขภาพ • การปองกันและรกั ษาโรค • ฯลฯ 42
2.6 การจัดการบุคลากร • บคุ ลากรภายในฟารมจะตองมกี ารฝกอบรมเรือ่ งการ จัดการฟารม การปฏิบตั กิ ารเลยี้ ง ความรูเกีย่ วกบั ความกาวหนา ทางเทคโนโลยีใหมๆ • มจี าํ นวนแรงงานเพียงพอ มนี กั สัตวบาล และมสี ัตวแพทย ผคู วบคมุ ฟารม (รวมถงึ บุคลากรอ่ืนๆท่จี ําเปน) • บคุ ลากรภายในฟารมตอ งไดร ับการตรวจสขุ ภาพเปน ประจําทุกปอ ยางนอ ยปล ะ 1 ครงั้ เพื่อปองกนั โรคที่ สามารถติดตอจากคนสสู ตั ว 43
2.7 การควบคุมสตั วที่เปน พาหะนาํ โรค • ตองมรี ะบบปอ งกันและกําจดั สตั วพาหะนาํ โรค เชน สนุ ขั แมว นก หนูแมลงสาบ และ แมลงวัน อยางตอเน่อื งและเหมาะสม 44
3. การจัดการดาน สขุ ภาพสัตว • การปองกันและควบคุมโรค • มีระบบปองกนั เช้อื โรคเขา สฟู ารม • มีการจัดการสุขลัษณะท่ีดีในฟารม • การสรา งภูมิคมุ กันใหแ กสตั ว • การจัดการสัตวปว ย /ซากสตั วปว ย • การรักษาโรค • การปฏิบตั ติ าม พรบ.ควบคมุ การประกอบการบาํ บดั โรคสตั ว พ.ศ. 2505 • ปฏิบัตติ ามขอกาํ หนดการใชยาสาํ หรบั สตั ว (มอก.7001-2540)
4. การจัดการดานสวัสดภิ าพสตั ว • ผเู ล้ยี งตองตรวจสอบสัตวอยางนอ ยวันละ 1 ครงั้ เพ่อื ให • ดแู ลสัตวใ หไ ดรบั อาหารอยา งทวั่ ถึง มั่นใจวาสตั วม ีสขุ ภาพดี • สัตวท ี่ไดร ับบาดเจ็บ ปวย หรือพกิ าร ควรไดรบั การรกั ษา 46 • ภายในโรงเรือนตอ งสะอาดถกู สุขอนามยั อยางเรง ดวน หากพจิ ารณาแลว เหน็ วา ไมสมควรรักษา ให • จัดการพื้นทใ่ี หเ หมาะสมกับจาํ นวนสัตว ทําลายทันทีเพ่ือไมใ หท ุกขท รมาน
5. การจัดการระบบน้ํา • มีการจัดการระบบนาํ้ ทด่ี ี • น้าํ ท่ใี ชภายในฟารม ตองสะอาด ถูกสุขลกั ษณะ 47 ไมเ ปน อันตรายตอสตั ว • น้าํ มีคณุ ภาพตามเกณฑม าตรฐานนาํ้ ใช
6. การจัดการส่งิ แวดลอ ม • การจดั การของเสยี สง่ิ ปฏิกูล มลู สตั ว นํ้าท้ิง และขยะตา งๆ ตองผา นการจดั การท่ี เหมาะสม • ไมก อ ใหเ กดิ กล่นิ ท่ไี มพ งึ ประสงค หรือกอ ความ รําคาญตอ ผอู ยูอ าศยั ขา งเคยี ง • ไมก อใหเกดิ มลภาวะ เปนพิษตอ ส่งิ แวดลอ ม 48
การตรวจประเมินเพือ่ รบั รองมาตรฐาน ฟารม ปศสุ ัตว การอบรมเพ่ือ การยน่ื ขอประเมินเพอ่ื การตรวจประเมนิ และ รอออกใบรบั รองและ พัฒนา รับรองมาตรฐานฟารม พจิ ารณารบั รอง ฯ การตรวจตดิ ตาม มาตรฐาฟารม 49
สอบยอย ; Quiz •นักศกึ ษามีความเขาใจ เกีย่ วกบั GAP อยา งไร เขยี นอธบิ ายใหม ากทส่ี ดุ 50
Search
