06_MF_book_PNG

Forum biznesowe Nr 6 / czerwiec 2016 / issn: 2450-4831 / cena: 19 zł (w tym 8% VAT) ROZMOWA Z LESZKIEM POMORSKIM, PREZESEM ZARZĄDU ALPHABET POLSKA JESTEŚMY NARODEM PRZEDSIĘBIORCZYM Biznes Zarządzanie Serwis O wszystkim decyduje klient Najem krótkoterminowy – raport Gwarancja bezpieczeństwa 40 Rozmowa z Michałem Bowszą, 62 Przed rozpoczynającymi się 84 Z Mario Moserem, dyrektorem działu dyrektorem marki Audi wakacjami przyglądamy się ofertom aftersales BMW Group Polska w Volkswagen Group Polska. wypożyczalni samochodów. rozmawiamy m.in. o różnicach rynkowych.



/ W NUMERZE Z Audi szczęśliwie jest tak, że wiele popularnych osób, które osiągnęły sukces i wyznaczają trendy, po prostu decyduje się na samochody Audi. Mamy wielu znanych klientów, z którymi łączą nas doskonałe relacje. 40 Michał Bowsza, dyrektor marki Audi w Volkswagen Group Polska AKTUALNOŚCI 40 O wszystkim decyduje klient 82 Usługi nawigacyjne czeka kolejny 4 Wydarzenia / nowości 44 Mamy wiele ciekawych rozwiązań wzrost 46 Menadżer po godzinach – aż na koniec świata SERWIS OPINIE 10 Superinteligentna technologia ZARZĄDZANIE 84 Gwarancja bezpieczeństwa w służbie idiotów 14 Wschodnia wersja zachodu 48 Mobilność to przyszłość PALIWA 18 Używane to potęga! 52 Agresywna jazda zmorą wszyst- 90 Szlachetne paliwa – czy warto 20 Parówy, cioty i snuje kich kierowców tankować premium? 22 Nie kopcie leżących kierowców Ubera 54 Wsparcie w ujednolicaniu floty 94 Lato na plus? 24 Moja droga do Rajdu Dakar 56 Dbaj jak o swoje 58 Wypadek za granicą – co dalej? TEST 100 000 KM 62 Wynajem krótkoterminowy dobry RYNEK sposób na wakacje 96 Długodystansowiec z charakterem 26 Rynek motoryzacyjny w regionie 70 Finansowanie pojazdów poza ZA KIEROWNICĄ Europy Środkowej (cz. 2) dużymi firmami CFM 28 Volvo V90 – najbardziej pożądane 74 Remarketing i jego tajniki – do- 98 Pierwsza jazda: Hyundai Elantra Pierwsza jazda: Volkswagen Tiguan 100 kombi roku? stawcy (cz. 4) 104 Pierwsza jazda: Suzuki Baleno 30 Kia Optima kombi – brakujące 76 Czy Jak można osiągnąć wewnętrz- ogniwo ną równowagę? 109 Na naszej stronie BIZNES TECHNOLOGIE I TRENDY 34 Jesteśmy narodem przedsiębiorczym 78 Przyszłość to digitalizacja Jesteśmy z Wami Was też opanowała futbolowa gorączka? Trudno, żeby było inaczej. W swoim dorosłym życiu po raz pierwszy doczekałem sytuacji, że nasza piłkarska reprezentacja nie gra jedynie trzech meczów na imprezie rangi mistrzowskiej – otwarcia, o wszystko i o honor. Moim zdaniem skoń- czymy w półfinale. Kadra w końcu wpisała się w sentencję, która jest dla mnie mottem – jeśli coś robisz, to rób to dobrze. Nie ma miejsca na półśrodki, bylejakość. Profesjonalizm pozwala na stworzenie czegoś wyjątkowego i osiągnięcie sukcesu. Z obranej drogi nie warto schodzić, bo nawet jeśli nie jest usłana różami, to konsekwencja doprowadzi nas w końcu do celu. Konsekwentnie realizujemy więc dla Was projekt Menadżera Floty. Walczymy o to, żeby treści, które Wam dostarczamy, były jak najciekawsze, rozmawiamy z ludźmi nie tylko inteligent- nymi, ale przede wszystkim interesującymi, z wizją, która ma szansę zmieniać rzeczywistość biznesu motoryzacyjnego w naszym kraju. Leszek Pomorski to tak naprawdę legenda CFM w Polsce, Michał Bowsza z Audi to człowiek z niezwykłym spojrzeniem na motoryzację, Knut Krösche z Volkswagen Financial Services pokazuje, jak ważne jest kompleksowe działanie i przewidywanie. Piotr Wielgus / redaktor naczelny Życzę przyjemnej czerwcowej lektury od deski do deski. Na lipiec szykujemy niespodziankę. Ale o lipcu będzie w lipcu.

AKTUALNOŚCI HOT NEWS Forum biznesowe Rządowe Centrum Legislacji opublikowało ostateczny projekt ustawy o podatku ADRES REDAKCJI od sprzedaży detalicznej. Ustawa może wejść w życie 1 lipca 2016 r. Projekt przewi- ul. Krakowska 180 lok. 111 duje kwotę wolną od podatku w wysokości 17 mln zł miesięcznie. Powyżej tej sumy 52-015 Wrocław sprzedaż detaliczna miałaby być opodatkowana według następujących zasad: 0,8% [email protected] od podstawy opodatkowania pomiędzy kwotą 17 mln zł i 170 mln zł, 1,4% od nad- REDAKTOR NACZELNY wyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę 170 mln zł. Przy takich założeniach Piotr Wielgus większość dilerów zapewne nie poniesie obciążeń finansowych. Podatek zapłacony tel. kom. + 48 603 795 063 [email protected] przez sprzedawcę detalicznego będzie stanowił u niego koszt uzyskania przychodu w podatku dochodowym. „Wysoka kwota wolna od tego podatku (…) oraz objęcie REDAKTOR NACZELNY PORTALU www.menadzerfloty.pl podatkiem tylko sprzedaży do klienta indywidualnego są sukcesem wszystkich or- Wojciech Kaczałek ganizacji MŚP” – pisze w swoim komunikacie Związek Dealerów Samochodów.   // tel. kom. + 48 510 191 271 [email protected] MENADŻER PRODUKTU prenumerata, reklama, eventy BIZNES TECHNOLOGIE Przemysław Gutowski FLEET PARTNERS TOMTOM ROZSZERZA tel. kom. + 48 508 700 107 [email protected] PARTNEREM PROGRAMU OFERTĘ APLIKACJI DLA FIRM REDAKCJA STUDIÓW DUALNYCH TomTom Telematics przedstawił nową apli- Tony Elliott Maciej Gis kację, która łączy funkcjonalności rozwiąza- Michał Horodeński nia telematycznego WEBFLEET z platformą Zuzanna Krzyczkowska Salesforce. Pozwala ona na automatyczne Wojciech Sroczyński Waldemar Stasiak raportowanie podróży i ma funkcję prostego zarządzania listą spotkań. Program umożli- FELIETONIŚCI Wojciech Drzewiecki (IBRM SAMAR) wia firmie wpisywanie pracownikom zleceń Tomasz Gorazdowski (Program III Polskiego Radia) do kalendarza Salesforce. Zadania wyświetlą Rafał Jemielita (Playboy, redaktor naczelny Autostuff.pl) Firma Fleet Partners, specjalizująca się w out- się na terminalu TomTom PRO Driver. WEB- Adam Kornacki (TVN Turbo) sourcingu usług związanych z profesjonal- Maciej Pertyński (WCOTY) nym zarządzaniem flotami samochodowymi, FLEET for Sales Cloud pozwala na sprawdza- Klauda Podkalicka (Team Total) nie efektywności pracowników, kontrolowanie Tomasz Szmandra (Polska Press) nawiązała współpracę z Międzynarodową liczby ich spotkań i czasu dojazdu do klienta. Wyższą Szkołą Logistyki i Transportu we PARTNERZY MERYTORYCZNI Do zalet można zaliczyć też uproszczenie DEKRA, e-petrol.pl, IBRM SAMAR, Wrocławiu. W ramach kooperacji Fleet Part- firmowych procedur administracyjnych. // Info-Ekspert, czasopismo „Manager”, ners przyjmie na staż osoby biorące udział Pracownia Synergii, Connected Life Magazine w programie studiów dualnych. – Stażyści INSTYTUCJA WSPÓŁPRACUJĄCA będą mogli przekonać się w praktyce, jak Instytut Transportu Samochodowego wygląda tworzenie polityki flotowej, w jaki PRENUMERATA I REKLAMA sposób wprowadza się do przedsiębiorstw [email protected] politykę bezpieczeństwa i politykę ekologicz- ną, renegocjuje kontrakty flotowe, analizuje STUDIO DTP Paweł Cimicki metody finansowania aut służbowych czy [email protected] wdraża procesy zarządzania flotą – powiedział tel. kom. +48 695 730 565 Łukasz Jania, przez zarządu Fleet Partners. // MATERIAŁY ILUSTRACYJNE Fotolia, Freepik, NetCarShow oraz autorskie RYNEK WYDAWCA KSJ Consulting Sp. z o.o. ROŚNIE LICZBA DILERÓW BMWi W POLSCE ul. Świeradowska 51-57 50-559 Wrocław BMW rozszerza w Polsce sieć sprzedaży mo- salon Inchcape Motor w Warszawie. Obecnie DYREKTOR ZARZĄDZAJĄCA deli i3 oraz i8. Pierwszym punktem, w któ- auta na prąd niemieckiej marki są oferowane Aleksandra Jania rym można było kupić te samochody, był również przez dilerów: M-Cars w Krakowie, tel. kom. + 48 604 269 211 ZK Motors w Kielcach, Tłokiński w Łodzi, [email protected] Auto Fus w Warszawie i Inchcape Motor DRUK we Wrocławiu. Sieć salonów sprzedających Drukarnia TAURUS Nakład: 10 000 egz. BMW i3 oraz i8 powiększy się o Premium Arena w Łodzi i Frank-Cars w Częstocho- ISSN: 2450-4831 wie, Auto Premium w Rzeszowie, Sikora Redakcja zachowuje sobie prawo do skrócenia i reda- w Bielsku-Białej, Zdunek Premium w Gdyni, gowania przesłanych materiałów. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za przesłane materiały reklamowe. Dynamic Motors w Bydgoszczy oraz Boń- kowscy w Szczecinie. // 4 Forum biznesowe



OPINIE WSCHODNIA WERSJA ZACHODU Lotnicze oferty przelewają się przez skrzynki mailowe. Czasami te oferty są nic nie warte, czasami jednak za nieduże pieniądze można odkryć jakąś perełkę położoną gdzieś daleko, gdzie z reguły dolecieć trudno i drogo. 14 Forum biznesowe

REPORTAŻ / POLEMIKA / FELIETON Tomasz Gorazdowski Dziennikarz sportowy i motoryzacyjny Programu Trzeciego Polskiego Radia. Z wykształcenia prawnik, z zamiłowania zapalony podróżnik. O statnio zaproponowano mi, żeby polecieć do Hongkon- smaczniej – myślałem. I do dziś pamiętam swoje rozczaro- gu, za naprawdę nieduże pieniądze. No i gdyby nie fakt, na pulpą, a kurczak w sosie słodko-kwaśnym zupełnie nie że absolutnie nie miałem czasu na najkrótszy nawet wypad, wanie, kiedy ryż okazał się rozgotowany, warzywa – zielo- poleciałbym z zawiązanymi oczami. Bo Hongkong to miejsce przypominał tego z Warszawy. Było rozczarowanie, ale potem naprawdę wyjątkowe. Można też trafić dobry lot do Shenzhen azjatycka kuchnia pokazała, co potrafi. A w Hongkongu jest lub Kantonu, a stamtąd szybkim pociągiem to tylko chwila. wiele miejsc, w których można zjeść świetnie. Ba, najlepiej na świecie. No właśnie, przecież miało być nie o kuchni, Z reguły piszę tu o miejscach, które mają w sobie większy a o mieście. Ale jakbyście mogli wpaść na nocny bazar z je- pierwiastek niezwykłości, ale Hongkong wbrew pozorom dzeniem… Na głównej ulicy miasta Nathan Road wystarczy znajduje się na wysokiej pozycji na liście. Nieważne, czy byłeś wysiąść na stacji metra Jordan i rozejrzeć się dookoła na za- tu raz, czy też będzie to Twoja kolejna wizyta, to tam na kon- pleczu wielkiej ulicy. No właśnie, ale nie o jedzeniu… tynencie lub na wyspie HK zawsze jest co robić. Pamiętam swoje pierwsze spotkanie z angielską jeszcze wtedy kolonią. Kiedy pierwszy raz zakochałem się w HK, lądowałem jesz- cze na starym lotnisku. Kai Tak było prawdziwym testem dla Najbardziej czekałem na spotkanie z prawdziwą azjatycką umiejętności pilotów, którzy musieli przejść specjalne szko- kuchnią. Jeszcze zapewne kilka osób pamięta budki z chiń- lenie, aby móc na nim lądować. Samoloty podczas lądowania szczyzną w Warszawie na Placu Konstytucji. Jakie to było na Kai Tak często uderzały tu o okoliczne budynki, anteny pyszne! No więc w Azji, w HK, w Chinach musi być 100 razy telewizyjne lub wpadały do wody. Jak w grze komputerowej, CZERWIEC 2016 15

OPINIE wielkie Jumbo latały między wzgórzami, skrzydłami zdej- Mansions, dwóch wieżowcach, które uznawane są za naj- mując mieszkańcom pranie z balkonów. Tak, bezpiecznie nie tańsze miejsce do spania w Kowloon. I to w takiej lokaliza- było i Kai Tak zamknięto w 1998 r., przerabiając je na port, cji. Faktycznie, ale jeżeli ktoś ma jakiekolwiek wyobrażenie a samoloty lądują teraz na nowoczesnym lotnisku, częściowo o standardzie miejsca, w którym ma spać, niech od tej loka- usytuowanym na sztucznej wyspie. Notorycznie uznawane lizacji trzyma się z daleka. Tu zdecydowanie Wschód, daleki jest za najlepsze lotnisko świata. Wschód spotyka się z cywilizacją. Nie chcielibyście wiedzieć, co działo się w brudnych i zakaraluszonych zakątkach tego A zatem krótka podróż metrem i jesteśmy w sercu Hong- budynku. Na parterze w kilkudziesięciu sklepikach do kupie- kongu. I właśnie wtedy przekonamy się o wyjątkowości tego nia jest wszystko, naprawdę wszystko, nawet to, czego nie wi- miejsca. Chodzi o atmosferę, to wymieszanie jakby znanej dać i o co lepiej nie pytać. nam cywilizacji Zachodu i orientalnego, egzotycznego dla nas Wschodu. Trochę tak jak w Singapurze, choć HK jest Nathan Road jest osią Kowloon, kontynentalnej części HK. znacznie bardziej wschodni. Wysiadamy np. na East Tsim Jak wiele miejsc w Azji, największe wrażenie robi w nocy, Sha Tsui. To już blisko wody, blisko Portu Victorii. To jedna rozświetlona tysiącami neonów. Ale inny widok, też poniekąd z najciekawszych lokalizacji w HK. Jak na dłoni zobaczymy związany z Nathan Road, jest zaliczany do najpiękniejszych tu, jak można zagospodarować nabrzeże. Na północ Nathan widoków świata. Widok z Victoria Harbour na południe, Road, na południe port i promenada gwiazd, prosto muzea na wyspę Hongkong, gdzie bije druga połowa serca aglome- kosmosu i sztuki nowoczesnej. To najbardziej reprezentacyjne racji. Setki wieżowców oświetlonych, podświetlonych odbijają z miejsc w mieście. Z najbardziej reprezentacyjnym hotelem. się w wodzie i to wszystko razem powoduje, że można stać The Peninsula uznawany jest za jeden z najbardziej eksklu- i gapić się przed siebie. Na wyspę dostać się jest piramidalnie zywnych hoteli świata, z niewątpliwie największą flotą samo- prosto. Albo metrem, albo za śmieszne pieniądze słynnym chodów Rolls-Royce na potrzeby gości. Pięć minut na piecho- i znanym z wielu filmów promem. Podróż trwa kilka minut tę od czarnego gmachu hotelu znajdziemy się w Chungking i warto zaliczyć taką przejażdżkę. A w ogóle bardzo polecam 16 16 Forum biznesowe Forum biznesowe

REPORTAŻ / POLEMIKA / FELIETON wycieczkę po porcie. Małą dżonką na przykład – wtedy bę- bo opłaty za miejsce parkingowe są wyższe niż gdzieniegdzie dzie można zajrzeć do kajut mniej lub bardziej luksusowych cena auta. jachtów, popatrzeć na ręce rybakom, zobaczyć miasto od za- plecza. Ono przecież w dużej mierze żyje z tego, co dzieje się Miejsca zabraknie oczywiście, żeby rzeczowo opisać fenomen na wodzie i w wodzie. Hongkongu. Jego chińskość i zachodniość jednocześnie. Te setki małych restauracji, w których sushi np. jest podawane na taką mno- Hennessy Road można uznać za główną ulicę wyspy. Tu ze gość sposobów, że tylko chyba Tokio może się równać. Koniecznie wschodu na zachód kursują słynne piętrowe hongkońskie trzeba spróbować pierożków Dim Sum albo kaczki po pekińsku. tramwaje. Obok największych wieżowców biznesowych. Tu Zupy z kaczki… Znowu się rozmarzyłem, przypominając sobie swoje siedziby mają instytucje znane nie tylko w HK. Wzdłuż niezrównaną w smaku restaurację wietnamską. Miejsca, w których Hennessy stoją reprezentacyjne hotele, a w prawo bądź koszulę czy garnitur uszyją ci z dnia na dzień. Wieczorem miara, w lewo (zależy, skąd się jedzie), w kierunku wzgórz, rozcią- rano odbierasz gotowy garnitur. Setki różnych bazarów ze wszyst- ga się prawdziwe miasto. Miasto setek wieżowców miesz- kim prawie. Przypominam sobie, że spałem ostatnio w hotelu East kalnych. Cena metra kwadratowego mieszkania jest jedną we wschodniej części wyspy i widok na port było oszałamiający. z najwyższych na świecie. Z powodu braku terenów budu- A że lokalizacja hotelu jest bardzo dobra, ceny jak za naprawdę luk- je się w górę. Choć dla mieszkańców życie w 50-piętrowym susowe miejsce umiarkowane, widoki nieprawdopodobne i wraże- bloku może nie jest najbardziej luksusowe (to nie rezydencje, nia estetyczne wysokiej klasy, to warto się tam zatrzymać. ale zwykłe bloki), to dla zwiedzających widok jest obłędny. Dziesiątki wieżowców ustawionych na wzgórzach jeden obok Victoria Peak, jeden z najwyższych punktów na wyspie, pozwo- drugiego. Nie ma innego takiego miejsca na świecie. I na do- li nam lepiej zrozumieć położenie tego bardzo ekskluzywne- datek jakie widoki z okna – pod warunkiem że ma się widok go i drogiego kawałka świata. Za mało czasu, za mało miejsca. na zatokę. Ziemia jest tu tak droga, że większym problemem Do Hongkongu jeszcze kiedyś wrócę z pisaniem, a jeżeli ktoś od kupna samochodu jest zagadnienie, gdzie go parkować, zdąży tam z wizytą, to proszę dać znać. // CZERWIEC 2016 17

ZARZĄDZANIE MOBILNOŚĆ TO PRZYSZŁOŚĆ Usługi dla klientów indywidualnych i biznesu będą rozmawiał Wojciech Kaczałek się do siebie zbliżać. Prawdopodobnie w przyszłości będziemy oferować program i budżet na mobilność, a nie na samochody – mówi Knut Krösche, dyrektor ds. międzynarodowych flot, usług posprzedażnych i pojazdów używanych w Volkswagen Financial Services. 48 Forum biznesowe

Partnerem działu jest „ MF Firma Volkswagen Financial Services znacząco urosła w trakcie roku fiskalnego 2015. Aktywa Z powodu dużej liczby używanych aut w firmach zwiększyły się o blisko 15%, do 157,9 mld euro, a liczba kontraktów Polska jest rynkiem trudnym, ale równocześnie o 11,4%, do 16,6 mln. Czy ten rok dla nas interesującym, a to dlatego, że zazwyczaj będzie równie dobry jak poprzedni? skupiamy się na działalności związanej Knut Krösche: Tak. Volkswagen Fi- nancial Services przewiduje, że przy- z finansowaniem nowych samochodów. chody ze sprzedaży i zysk operacyjny będą na tym samym poziomie co w ze- szłym roku. MF Kim są klienci Volkswagen dla dużych flot Europa jest wciąż jed- Financial Services? Czy w portfelu nym z najważniejszych obszarów naszej macie przede wszystkim duże firmy, działalności. małe i średnie przedsiębiorstwa, czy może klientów indywidualnych? Czy MF Kilka miesięcy temu Wasze obserwujecie pod tym względem spółki finansowe i ubezpieczeniowe duże różnice na poszczególnych w Polsce zaczęły działać pod wspól- rynkach? nym szyldem Volkswagen Financial Obsługujemy klientów wszelkiego ro- Services. dzaju. Volkswagen Bank ma wielu klien- Jaki był cel tego działania i jakie tów prywatnych. Ich depozyty są warte przynosi ono korzyści? 28 mld euro. Rzecz jasna, mamy też bo- Volkswagen Financial Services bazuje gaty portfel klientów związany z ofertą na trzech filarach: spółkach Volkswa- leasingową. Finansujemy małe, średnie gen Bank Polska, Volkswagen Leasing i duże floty. GmbH Oddział w Polsce i Volkswagen W Niemczech mamy pewną przewa- Serwis Ubezpieczeniowy. Nasze hasło gę, ponieważ prowadzimy w tym kraju brzmi: klucz do mobilności. Volkswa- biznes od dawna. Mamy większy udział gen Financial Services to bank, leasing, w sektorze dużych klientów komercyj- ubezpieczenia i wspomniana mobil- nych w porównaniu z innymi pań- ność. stwami. W krajach innych niż Niemcy W Polsce czy we Włoszech Volkswa- zaczęliśmy oferować usługi dla dużego gen Leasing operuje jako spółka córka, biznesu dopiero pięć lat temu. Jasne jest ale nie wszędzie tak jest. We Francji jednak, że dla Volkswagen Financial biznes leasingowy Volkswagen Financial Services Niemcy to kraj z największą Services działa odrębnie od Volkswagen liczbą klientów komercyjnych i klientów Bank France. Dla klienta tak napraw- dysponujących dużymi flotami. dę nie jest istotne, z którą ze spółek współpracuje. Działamy tak, żeby miał MF Które rynki są najważniejsze pewność, że od Volkswagen Financial dla Volkswagen Financial Services? Services otrzyma wszelką możliwą po- Wciąż najważniejszym rynkiem jest Eu- moc. Dlatego stworzyliśmy jedną markę ropa. Ważne są również Chiny i Ame- parasolową dla wszystkich usług finan- ryka Południowa. Jesteśmy dużym gra- sowych i bankowych. Z perspektywy usług czem w Meksyku i Brazylii. Dla naszych leasingowych i oferty marek istotne są też Australia czy Repu- MF Jak ważnym rynkiem dla dla dużych flot Europa blika Południowej Afryki. Są to regiony, Volkswagen Financial Services jest w których pozycja Volkswagen Group Polska Czym różni się od Europy jest wciąż jednym jest silna. Zachodniej? z najważniejszych Wspieramy marki Volkswagen Group Jest to ważny rynek, szczególnie z per- obszarów działalności wszędzie tam, gdzie mamy duże udziały spektywy flotowej. Polska jest najwięk- w rynku motoryzacyjnym. Jednak z per- szym rynkiem w Europie Wschodniej, Volkswagen Financial spektywy usług leasingowych i oferty w dodatku rosnącym. To kraj, w którym Services. CZERWIEC 2016 49

ZARZĄDZANIE W ramach programu oferujemy zarówno usługi leasingowe, MF Możemy zaobserwować „TOGETHER – strategia 2025”, jak i bankowe. rosnące zainteresowanie usługami Volkswagen Group będzie Specyfiką polskiego rynku jest znacz- mobilności, przynajmniej wśród firm rozwijać usługi typu przewóz na nie większy rynek samochodów uży- w Europie Zachodniej. Przedsiębior- żądanie i wprowadzał do gamy wanych w stosunku do innych krajów. stwa coraz częściej skupiają się nie nowe samochody elektryczne. Rynek aut nowych znajduje się we wcze- na samych flotach, ale na transporcie snym stadium rozwoju. W Niemczech w szerszym rozumieniu. Czy Volkswa- rynek pojazdów z drugiej ręki jest dwa gen Financial Services podejmuje razy większy niż rynek samochodów działania związane z mobilnością? nowych, ale w Polsce różnica ta jest Utworzyliśmy w Niemczech spółkę car jeszcze większa. fleet management o nazwie CarMobility. Z powodu dużej liczby używanych aut Plan zakłada rozszerzenie jej działalno- w firmach Polska jest rynkiem trudnym, ści na rynek międzynarodowy. Zapewne ale równocześnie dla nas interesującym, wejdziemy na obszar nowych rozwiązań a to dlatego, że zazwyczaj skupiamy się związanych z mobilnością. na działalności związanej z finansowa- My jako przedsiębiorstwo, i ja osobi- niem nowych samochodów. ście, sądzimy, że nadchodzi czas elek- 50 Forum biznesowe

Partnerem działu jest trycznej mobilności, car sharingu, usług transportu na żądanie, zarządzania za- równo flotą, jak i podróżami. Nie stanie kiem. Zwiększone tempo rozwoju rynku, któ- się to jednak równocześnie we wszyst- ry w ubiegłym roku wzrósł do rekordowego kich regionach. poziomu, jest w dużym stopniu efektem co- Usługi mobilności dojrzewają w róż- raz większej popularności wynajmu długo- nym tempie w zależności od miejsca. terminowego wśród firm z sektora małych Przykładowo w metropoliach pokroju i średnich przedsiębiorstw. To ważna zmiana, Pekinu są już rozwinięte. ponieważ jeszcze do niedawna tego rodzaju Tym, o czym niektórzy zapominają usługi były zarezerwowane dla dużych korpo- w kontekście mobilności, jest styl ży- Daniel Trzaskowski racji z rozbudowaną flotą pojazdów. PZWLP cia. Jeżeli jesteś 25-letnim studentem dyrektor sprzedaży flotowej odnotowało zarówno wzrost zainteresowa- mieszkającym w Berlinie lub Warsza- Volkswagen Financial Services nia usługami CFM, jak i otwartość firm ofe- wie, prawdopodobnie nie potrzebujesz w Polsce rujących wynajem długoterminowy na klien- samochodu. Możesz korzystać z trans- tów z sektora MŚP. Większość z nich rozwinę- portu publicznego, wypożyczalni rowe- ła swoje oferty, dostosowując je do potrzeb rów, car sharingu. Jeżeli jednak masz mniejszych przedsiębiorców. 35-40 lat, dwoje dzieci i mieszkasz poza Volkswagen Financial Services na polskim Zmianę w podejściu do finansowania i użyt- miastem, Twój profil mobilności jest zu- rynku flotowym działa pod nazwą spół- kowania samochodów potwierdzają dodatnie pełnie inny. ki Volkswagen Leasing GmbH. Zajmujemy sil- – w ostatnich latach jak i po pierwszym kwar- Leasing i inne podobne do niego ną pozycję w branży leasingowej, utrzymując tale br. – wyniki rynku CFM, a także rosną- usługi wciąż będą ważne, ale rozwija- od 4 miesięcy pozycję lidera według rankin- ca popularność finansowania z wysoką warto- my nowe rozwiązania, np. pay-per-mile gu CEPiK w rejestracjach nowych samocho- ścią końcową wśród nabywców prywatnych. [opłata za usługę uzależniona od prze- dów osobowych, gdzie dystans między nami Za sprawą obecnie dostępnych na rynku no- biegu – przyp. red.]. Niektóre pomysły a konkurencją wynosi ponad 40%. woczesnych produktów finansowych Polacy wcale nie są nowe. Car sharing pojawił Branża flotowa w Polsce podąża drogą wy- przekonują się, że nie trzeba być właścicielem się 10 lat temu, tak samo pay-per-mile, znaczoną przez dojrzałe rynki zachodnie, takie auta, by móc z niego swobodnie korzystać. ale obecnie mamy urządzenia telema- jak rynek niemiecki, gdzie produkt Full Service Przywiązanie do własności w coraz większym tyczne. Dzięki nim możemy pracować Leasingu jest najczęściej wybieranym sposo- stopniu zastępuje potrzeba mobilności. nad nowymi formami umów. bem na sfinansowanie firmowej floty. Tę tendencję potwierdzają wyniki bada- Jest prawdopodobne, że stracimy część Zgodnie z danymi firm należących do Pol- nia „Mobilność w oczach Polaków”, przepro- kontraktów leasingowych. Możliwe, skiego Związku Wynajmu i Leasingu Pojaz- wadzonego na zlecenie Volkswagen Finan- że klient powie nam: „Nasze samocho- dów rynek CFM liczy w Polsce już ok. 118 cial Services. Kiedy mówi się o mobilności, naj- dy przejechały dwa miliony kilometrów, tys. pojazdów, zaś firmy zakupiły 15% wię- częściej spontanicznie wymienianym hasłem, zapłacę za dwa miliony kilometrów, nie cej nowych aut osobowych niż przed ro- które się z nią kojarzy, jest samochód. mniej i nie więcej”. Być może klienci nie będą już potrzebować umów leasingo- wych, szczególnie na auta pulowe. Takich sytuacji będzie więcej. Ponad- z markami Grupy rozpoczęliśmy kam- z normalnymi bankami przez wzgląd to usługi dla klientów indywidualnych panię, która ma na celu odzyskanie na naszą działalność w zakresie banko- i biznesu będą się do siebie zbliżać. zaufania klientów. Stoimy ramię w ra- wości bezpośredniej. Konkurujemy więc Prawdopodobnie w przyszłości będzie- mię z Volkswagen Group w trudnym ze wszystkimi na różnych obszarach. my oferować program i budżet na mo- okresie. bilność, a nie na samochody. Wykorzy- MF Czy sądzi Pan, że usługi stamy do tego technologię. MF Czy konkurujecie z bankami finansowe będą miały coraz istotniej- i firmami z branży Car Fleet Manage- sze znaczenie, ponieważ coraz więcej MF Jaka jest rola Volkswagen ment, czy raczej skupiacie się osób będzie np. wynajmować samo- Financial Services w odbudowywaniu na klientach Volkswagen Group? chody zamiast je kupować? zaufania do Volkswagen Group Konkurujemy z nimi, ponieważ fir- Sądzę, że rola dostawców usług finanso- po sprawie związanej z emisją spalin? my te również oferują naszym klien- wych będzie coraz większa. Przejdzie- Jesteśmy częścią Volkswagen AG i za- tom usługi leasingowe. Rywalizujemy my od modelu posiadania samochodu wsze będziemy wspierać nasze marki. także z bankami lokalnymi działający- do użytkowania. W przypadku takiego Udowodniliśmy, że jesteśmy silnym mi przy dilerach oraz dużymi firmami rozwiązania nie posiadasz auta, chcesz i niezawodnym partnerem, dbającym leasingowymi na szczeblach krajowym po prostu z niego korzystać, a ktoś inny m.in. o wartości rezydualne. Razem i międzynarodowym. Konkurujemy też ma obowiązek nim zarządzać. // CZERWIEC 2016 51

ZARZĄDZANIE WYPADEK ZA GRANICĄ – CO DALEJ? W przypadku uczestnictwa w zdarzeniu Michał Niezgoda Kierownik Zespołu Kontroli Jakości drogowym poza granicą Polski procedura Departament Likwidacji Szkód InterRisk ustalenia odpowiedzialności jest przeprowadzana na podstawie przepisów prawa kraju, w którym miała miejsce kolizja bądź wypadek. D la procedury odszkodowawczej Poniżej przedstawiamy rekomenda- pojazdu na pobocze, o ile to możliwe, jeśli w zdarzeniu nie było ofiar w lu- ważne jest ustalenie, w jakich pań- cje, które w żadnym razie nie zastępu- stwach zarejestrowane były pojazdy ją przepisów obowiązujących lokalnie, dziach. Należy także udzielić pierwszej uczestników zdarzenia oraz w jakim a mają jedynie przybliżyć tematykę pomocy osobom rannym bądź poszko- towarzystwie były one ubezpieczo- ubezpieczonym. Niezależnie od spe- dowanym oraz wezwać pomoc, jeśli jest ne. W szczególnych okolicznościach cyfiki regulacji narodowych kierują- to konieczne. Ważne, aby działać spo- istotne może być także ustalenie, rezy- cy powinien zadbać o bezpieczeństwo kojnie, a służbom ratunkowym wskazać dentami jakich krajów byli uczestnicy w miejscu zdarzenia, tj. o odpowiednie dokładnie miejsce kolizji oraz rodzaj zdarzenia. oznakowanie miejsca kolizji, usunięcie i skalę potrzebnej pomocy. 58 Forum biznesowe

Partnerem działu jest 1 Sprawdź, czy Twój pojazd nie ubezpieczeń; numer polisy oraz w którym bierze udział znaczna liczba pojazdów. Wówczas Twój stwarza zagrożenia dla innych okres ubezpieczenia OC i inne uczestników ruchu; zabezpiecz istotne informacje, np. dane ubezpieczyciel będzie zaangażo- go i oznakuj – włącz światła identyfikacyjne i kontaktowe wany. Jeśli istnieje taka możli- awaryjne. ewentualnych świadków. Spo- wość, poinformuj o zdarzeniu rządź szkic sytuacyjny dla jasne- swój zakład ubezpieczeń. 2 Zabezpiecz miejsce zdarzenia go określenia sytuacji drogowej. Jeśli masz ubezpieczenie as- (wystaw trójkąt ostrzegawczy, jeśli jest to konieczne i dozwolone). 8 Jeśli nie jesteś sprawcą, poproś 13 sistance, skontaktuj się z ubez- pieczycielem w celu zorganizo- o spisanie oświadczenia przez 3 Sprawdź, czy inne osoby uczest- drugiego uczestnika. wania stosownej pomocy. Pa- miętaj, w niektórych sytuacjach niczące w zdarzeniu nie doznały pierwszej pomocy i wezwij od- 9 Jeśli uczestnicy zdarzenia nie skorzystanie z pomocy assistan- obrażeń ciała. Jeżeli tak, udziel mogą uzgodnić stanowisk, kto ce w ramach Twojej polisy, np. powiednie służby ratunkowe odpowiada za spowodowanie na terenie autostrady we Francji, (numer 112). zdarzenia, wezwijcie policję. może nie być możliwe ze wzglę- W przypadku drobnych stłuczek du na ograniczenie na rzecz 4 Oceń w miarę możliwości roz- policja może odmówić przyby- assistance zapewnianego przez miar szkód wynikłych ze zda- zarządcę drogi. cia. Pamiętaj, inny walor dowo- rzenia. dowy dla oceny okoliczności zdarzenia mają oświadczenia Po powrocie do kraju niezwłocz- 5 Wezwij pomoc – policję, po- świadków niezależnych od Two- 14 nie powiadom zakład ubezpie- gotowie w przypadku zdarzeń, czeń o Twoim zdarzeniu drogo- ich pasażerów. O ile to możli- w których obrażenia ponieśli we, zadbaj o pozyskanie danych wym, nawet jeśli Ty nie czujesz ludzie, bądź zachodzi podejrze- osobowych i kontaktowych się sprawcą, a zdarzenie w Twojej nie, że popełniono przestępstwo. świadków niezależnych. ocenie nie wywołało żadnych Stosownie do kraju zdarzenia szkód lub wywołało małe szko- policja sporządzi dokumentację, Nie należy podpisywać do- dy. Nie zwlekaj z przedstawie- spisze dane uczestników, świad- 10 kumentów, których uczestnik niem Twojego opisu wydarzeń, ków zdarzenia. Brak ukarania nie rozumie i nie ma wiedzy szkody, świadków, zdjęć, zapisów przez policję uczestnika/uczest- co do zawartych w nich infor- wideo itp. Brak kontaktu niczego ników zdarzenia nie przesądza macji. Można spisać oświadcze- nie załatwi, a może spowodować o braku odpowiedzialności. nie jednostronne i wręczyć je podjęcie decyzji sprzecznej ze drugiej stronie. stanem faktycznym zaistniałego 6 O ile to możliwe, wykonaj Po przybyciu policji należy zdarzenia, natomiast Twoja poli- telefonem komórkowym), do- 11 na miejscu kilka zdjęć (nawet sa może zostać obciążona szko- masz obowiązek współdziałania dokumenty, udzielić wyjaśnień, kumentujących usytuowanie po- przekazać wszelkie niezbędne dowym przebiegiem. Pamiętaj – jazdów, oznakowanie pionowe uzyskać od przybyłego na miej- w tym zakresie. i poziome. sce zdarzenia patrolu informa- cję dotyczącą numeru sprawy Fakt spowodowania szkody lub 7 Jeśli jesteś sprawcą, wypeł- i danych jednostki obsługującej 15 przypisanie Ci winy przez po- zdarzenie. W niektórych krajach licję nie wyłącza bezwzględnie nij czytelnie druk wspólnego oświadczenia o zdarzeniu dro- policja interweniując na miejscu elementów przyczynienia wobec gowym, podając wszelkie nie- zdarzenia, po zakończeniu czyn- drugiej strony, o ile jej zacho- zbędne informacje. Nie zniechę- ności wyjaśniających na miejscu wanie miało faktyczny wpływ caj się faktem, że np. w Wielkiej żąda opłacenia mandatu karne- na powstanie szkody lub jej roz- Brytanii druk nie jest stosowa- go. Brak jego uregulowania może miar. Wszelkie detale są istotne. ny. Dokument powinien być spowodować zatrzymanie – za- podpisany przez uczestniczą- bezpieczenie Twojego pojazdu. Wyruszając w drogę, sprawdź cych w zdarzeniu kierowców; 16 stan techniczny pojazdu oraz spisz dane kierowców i pojaz- W niektórych krajach istnieją odpowiednio wcześnie zadbaj dów uczestniczących w zdarze- 12 specjalne regulacje dotyczące o jego dodatkowe wyposażenie niu: imię i nazwisko, telefon, pokrywania szkód powstałych wymagane w krajach tranzyto- adres mailowy; nazwę zakładu w konsekwencji karambolu, wych oraz w kraju docelowym. CZERWIEC 2016 59

ZARZĄDZANIE Pamiętaj, Ty i Twoi pasażero- Odpowiednio wcześnie reaguj 17 wie powinniście podróżować na tworzący się korek czy zator zapięci w pasy bezpieczeństwa. na drodze. Dostosuj pręd- W szczególności zadbaj o bez- kość. Poinformuj o tym innych pieczeństwo dzieci i specjalne uczestników ruchu. Włącz świa- foteliki dla nich. tła awaryjne. Bagaż w Twoim pojeździe powi- Planując wyjazd, nie bagatelizuj 18 nien być tak umieszczony, aby 25 skutków i możliwych konse- nie zagrażał pasażerom pojazdu kwencji w przypadku kolizji lub oraz osobom trzecim w przy- wypadku, jeśli zostanie wykry- padku kolizji bądź nagłego awa- ta zawartość alkoholu we krwi. ryjnego hamowania. Jeśli byłeś sprawcą, powyższe oznacza nieuchronne proble- Stosuj się do obowiązujących lo- my z prawem karnym. To tak- W razie wypadku zabezpiecz 19 kalnie przepisów ruchu drogowe- że podstawa do wystąpienia miejsce zdarzenia (wystaw go, w szczególności limitów pręd- do Ciebie z regresem o zwrot trójkąt ostrzegawczy, jeśli jest kości, zasad pierwszeństwa, sposo- wypłaconego przez ubezpieczy- to konieczne i dozwolone). bu poruszania się na rondzie itp. ciela odszkodowania osobom poszkodowanym. Pamiętaj, na autostradzie lewy pas 20 (z wyjątkiem ruchu lewostronne- Poruszając się w nieznanym go w Wielkiej Brytanii) jest prze- 26 obszarze, zachowaj wzmożo- znaczony do wyprzedzania i nie- ną uwagę i czujność. Skorzystaj zwłocznie po zakończeniu tego przed czasem z aplikacji pozwa- manewru należy powrócić na pas lających zaplanować Twoją tra- środkowy lub prawy. sę, przerwy na odpoczynek, tan- kowanie itp. W trakcie jazdy nie Swoje manewry na drodze sy- używaj telefonu, jeśli nie masz 21 gnalizuj odpowiednio wcze- zestawu głośnomówiącego. Nie śnie i jednoznacznie. Obserwuj zajmuj się innymi dekoncentru- drogę w lusterkach bocznych jącymi Cię czynnościami. i wstecznym. Zadbaj o powia- domienie innych uczestników Pamiętaj, że w wielu krajach ruchu o Twoich intencjach ze 27 Europy istnieje szczególnie silna stosownym wyprzedzeniem. ochrona słabszych uczestników ruchu, takich jak piesi, rowe- Przed manewrem cofania upew- rzyści itp. Pamiętaj o skutkach Niezależnie od 22 nij się, czy za Twoim pojazdem takich zdarzeń – obserwuj ruch specyfiki regulacji właśnie nie stanął inny uczest- pieszych i rowerzystów. nik ruchu. narodowych kierujący Traktuj z należytą powagą i re- powinien zadbać Zachowaj odpowiedni do pręd- 28 spektem pokonywanie przejaz- o bezpieczeństwo 23 kości odstęp w stosunku do po- dów kolejowych. Zadbaj o to, jazdów poruszających się przed aby Twój manewr wjazdu mógł w miejscu zdarzenia, Tobą. Pamiętaj o zmieniającej zostać bezpiecznie zakończo- tj. o odpowiednie się drodze hamowania stosow- ny opuszczeniem przejazdu oznakowanie miejsca nie do prędkości i masy Twojego kolejowego przed opadnięciem pojazdu, jego ładunku i naczepy, szlabanów. Pamiętaj – zawsze kolizji, usunięcie rodzaju nawierzchni, jej stanu, o zamknięciu zapór jesteśmy pojazdu na pobocze, stanu technicznego pojazdu. uprzedzani sygnałem świetlnym o ile to możliwe, jeśli Zachowaj płynność porusza- i dźwiękowym. Jeśli Twój pojazd utknął pomiędzy zamkniętymi w zdarzeniu nie było 24 nia się na drodze, bez nagłych szlabanami, nie masz najmniej- ofiar w ludziach. przyspieszeń czy hamowania. szych szans w przypadku kolizji 60 Forum biznesowe

Partnerem działu jest z pociągiem. Wyłączając teore- wiatami, zadaszeniami stacji ne regulacje prawne – od zabra- tyczne przypadki awarii syste- benzynowych czy parkingów. niających używania (Austria) mu kierowania ruchem, to Ty Jeśli dojdzie do uszkodzenia, do tych, w których taki materiał zostaniesz oskarżony o rażące upewnij się, że miejsce zostało jest prawnie dopuszczany przez naruszenie przepisów ruchu oznaczone poprawnie oraz jakie sądy (np. Wielka Brytania). drogowego. Podejmij decyzję wymiary ma Twój pojazd. Pa- pozwalającą na uniknięcie lub miętaj, że niezależni świadkowie W stosunku do innych użytkow- minimalizację nieuchronnego i obiektywny materiał dowodo- 33 ników bądź uprzejmy i przyja- zdarzenia nawet kosztem sforso- wy jest podstawą w dochodze- zny. Swoje racje staraj się wyja- wania zamkniętego szlabanu. niu roszczeń i obronie swoich śnić drugiej stronie oraz policji. racji. Jeśli istnieje bariera językowa, Pamiętaj, włączając się do ru- spróbuj naszkicować sytuację 29 chu na autostradzie, masz pas Pamiętaj, nie daj się sprowokować drogową przed zdarzeniem, „rozbiegowy” – wykorzystaj go 31 do nieracjonalnego zachowania w jego trakcie oraz po zdarzeniu, do przyspieszenia pojazdu, tak na drodze, które może być sposo- informując, czy i w jaki sposób aby Twoja prędkość zrównała bem innego uczestnika na spowo- oraz który z uczestników przy- się z prędkością innych uczest- dowanie kolizji, tak aby docho- czynił się do jej wytworzenia. ników ruchu na autostradzie. dzić roszczeń z Twojej polisy. Pamiętaj – ruch na terenie Poruszając się pojazdem o nie- Korzystanie z wideorejestra- 34 Wielkiej Brytanii to nie tylko 30 typowych wymiarach, zachowaj 32 torów ruchu pojazdu nie jest ruch lewostronny, to także inne szczególną ostrożność w tra- jednoznacznie traktowane w po- zasady pokonywania masowo sie, w przejazdach pod tune- szczególnych krajach Europy. stosowanych tam skrzyżowań lami, wiaduktami, bramkami, Istnieją w tym zakresie odmien- o ruchu okrężnym. // REKLAMA

ZARZĄDZANIE WYNAJEM R PORT Forum biznesowe MENADŻERA KRÓTKOTERMINOWY DOBRY SPOSÓB NA WAKACJE Już niedługo Polacy wstaną zza biurek i ruszą na Maciej Gis wakacje. Niektórzy szczęścia poszukają w ciepłych krajach, a inni będą chcieli aktywnie spędzić wolny czas. Co więc zrobić, jeśli własne auto odmówi współpracy albo po prostu go nie mamy? Z pomocą przychodzi wynajem krótkoterminowy. 62 Forum biznesowe

Partnerem działu jest „ W ynajem krótkoterminowy to nie tylko ratunek dla urlopowiczów, ale też firm, które potrzebują aut Odbiór wypożyczonego auta jest w dużej mierze do pracy. Na rynku jest wiele firm, które oferują tego typu usługi. Główne róż- zależny od wybranego standardu. Z uwagi na to, że nice między nimi tkwią w ofercie oraz firmy mają oddziały rozsiane po całej Europie albo cenach. W zależności od klasy pojazdu, jaki nas interesuje, koszty mogą się zna- i świecie, możliwości są praktycznie nieograniczone. cząco różnić. Dla przykładu wynajem auta z kategorii A (Toyota Yaris i kon- kurencja) to wydatek od ok. 70-80 zł za dzień. W przypadku wypożyczenia większego pojazdu ceny odpowiednio firmy, to niezależnie od tego, w którym wzrastają. zakątku Starego Kontynentu będziemy się znajdować, kontaktować się będzie z nami krajowy oddział. Jest to wy- ODBIÓR TO PROSTA SPRAWA godne zwłaszcza w sytuacjach kryzy- Odbiór wypożyczonego auta jest w du- sowych, jak np. zepsucie się auta bądź żej mierze zależny od wybranego stan- kolizja drogowa. dardu. Z uwagi na to, że firmy mają oddziały rozsiane po całej Europie albo i świecie, możliwości są praktycznie JAKIE WARUNKI TRZEBA SPEŁNIĆ, nieograniczone. Istnieje również opcja ABY WYPOŻYCZYĆ AUTO? dostarczenia samochodu w wyznaczone Kolejną sprawą są wymagania stawia- miejsce. To jednak wiąże się z dodatko- ne przez firmy wynajmujące pojazdy. wymi kosztami. W większości przypadków minimalny Dużą zaletą jest natomiast pozosta- wiek kierowcy to od 21 do nawet 25 lat. wanie zawsze pod opieką tego same- Jedynie w najniższej kategorii pojaz- go oddziału, w którym odbierane było dów niektóre wypożyczalnie akceptują Wypożyczony samochód auto. Dla przykładu jeśli wybieramy osoby, które ukończyły 19. rok życia. możemy zazwyczaj oddać się w podróż po Europie, a wyjechali- Warto też pamiętać, że często wypo- w innym punkcie niż ten, śmy samochodem z polskiego oddziału życzalnie nakładają dodatkowe opłaty z którego odbieraliśmy auto. CZERWIEC 2016 63

ZARZĄDZANIE w wysokości ok. 10% od wartości wy- wypożyczanego auta. Może to być 500 najmu za młody wiek kierowcy. Usta- albo nawet 1000 złotych. lenia w tej kwestii są indywidualne dla poszczególnych wypożyczalni. W więk- szości takie restrykcje nie dotyczą osób UBEZPIECZENIE DLA ŚWIĘTEGO po 26. roku życia. Poza tym jest wiele SPOKOJU obostrzeń, które mogą generować do- Przed podpisaniem umowy rozsąd- datkowe wydatki, jak np. konieczność nie jest sprawdzić, jakie ubezpieczenie wykupienia ubezpieczenia albo dopłata w ramach ceny oferuje wypożyczalnia. za drugiego kierowcę, który będzie pro- W sezonie wakacyjnym na drogach czę- wadził pojazd. sto panuje duży ruch, a samochodem Warto zapoznać się z regulaminem w trakcie urlopu poruszamy się nieraz wypożyczalni i sprawdzić, czy nie wy- po nieznanych trasach. maga ona od klienta posiadania karty Jak podaje Express Rent a Car, aż 45% kredytowej, a nie zwykłej karty płatni- szkód powstaje w trakcie pierwszego czej. Najlepiej, jeśli osoba podpisująca dnia wynajmu. Żeby uchronić się przed dokumenty będzie jednocześnie wła- koniecznością płacenia za naprawę, ścicielem karty. można wykupić ubezpieczenie całkowi- Co ważne, ceny wynajmu w kraju cie znoszące udział własny w szkodzie. i na rynkach europejskich niemal się We wspomnianym Express Rent zrównały. Parę lat temu różnice były a Car taka usługa kosztuje 20 zł brutto Przed podpisaniem nawet kilkukrotne. Warto też zawcza- za dobę, a zapewnia ona m.in. mniej- dokumentów warto dobrze je su zabezpieczyć się na wypadek, gdyby szy depozyt na samochody wszystkich przeczytać, aby nasz wakacyjny konieczne było wpłacenie depozytu. klas poza premium. Ponadto w przy- wyjazd nie stał się zmorą na lata. Jego wysokość jest zależna od klasy padku szkody formalności ograniczają 64 Forum biznesowe