แผน 5

แผนการจัดการเรียนรทู้ ่ี 5 หนว่ ยการเรียนรทู้ ี่ 5 เรอื่ ง การนำความร้อน รายวิชา วิทยาศาสตร์ รหัสวิชา ว21101 ภาคเรียนที่ 1 กล่มุ สาระการเรยี นรู้ วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชัน้ มัธยมศึกษาปที ่ี 1 เวลา 3 ชั่วโมง ผู้สอน นางสาวศศินา มอ่ มทับคาง 1. มาตรฐาน/ตวั ชว้ี ดั 1.1 ตัวชี้วดั ตัวชี้วัด ว 2.3 ม.1/5 สร้างแบบจำลองที่อธิบายการถ่ายโอนความร้อนโดยการนำความร้อน การพาความรอ้ น และการแผร่ ังสีความรอ้ น 2. จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ 1. อธบิ ายการนำความรอ้ นได้ (K) 2. สร้างแบบจำลองการนำความร้อนได้ (P) 3. รับผิดชอบต่อหนา้ ท่ีและงานท่ีได้รบั มอบหมาย (A) 3. สาระการเรยี นรู้ การถ่ายโอนความร้อนมี 3 แบบ คือ การนำความร้อน การพาความร้อน และการแผ่รังสีความร้อน การนำความร้อนเป็นการถ่ายโอนความร้อนที่อาศัยตัวกลาง โดยที่ตัวกลางไม่เคลื่อนที่ การพาความร้อนเป็น การถ่ายโอนความร้อนที่อาศัยตัวกลาง โดยที่ตัวกลางเคลื่อนที่ไปด้วย ส่วนการแผ่รังสีความร้อนเป็นการถ่าย โอนความรอ้ นที่ไม่ต้องอาศยั ตวั กลาง 4. สาระสำคญั /ความคิดรวบยอด สารที่มีอุณหภูมิแตกต่างกัน จะมีการถ่ายโอนความร้อนระหว่างกัน การถ่ายโอนความร้อนมี 3 แบบ คือ การนำความร้อน การพาความร้อน และการแผ่รังสีความร้อน ซึ่งการนำความร้อนเป็นการถ่ายโอน ความร้อนที่อาศัยตัวกลาง โดยตัวกลางไม่เคลื่อนที่ การพาความร้อนเป็นการถ่ายโอนความร้อน ที่อาศัย ตัวกลาง โดยตัวกลางมีการเคลอื่ นที่ ส่วนการแผ่รังสคี วามรอ้ นเป็นการถ่ายโอนความร้อนทีไ่ มอ่ าศยั ตวั กลาง 5. สมรรถนะสำคญั ของผู้เรียนและคณุ ลกั ษณะอนั พึงประสงค์ สมรรถนะสำคัญของผูเ้ รยี น คณุ ลักษณะอนั พึงประสงค์ 1. ความสามารถในการส่อื สาร 1. มีวนิ ัย 2. ความสามารถในการคดิ 2. ใฝเ่ รียนรู้ 1) ทักษะการวิเคราะห์ 3. มุ่งมน่ั ในการทำงาน 2) ทกั ษะการสรุปลงความเห็น 3. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต

6. กจิ กรรมการเรยี นรู้  วธิ สี อนแบบสืบเสาะหาความรู้ 5Es (5Es Instructional Model) ชว่ั โมงที่ 1 ขัน้ นำ กระตุน้ ความสนใจ (Engage) 1. ครถู ามคำถาม prior knowledge กระต้นุ ความคิดของนักเรยี นว่า วตั ถุสามารถถา่ ยโอนความร้อน ให้แกก่ ันได้อย่างไร (แนวตอบ วัตถุสามารถถา่ ยโอนความรอ้ นให้แก่กันโดยการถ่ายโอนความร้อนผ่านตัวกลาง ซง่ึ ตัวกลางอาจเคลื่อนท่หี รือไมเ่ คลื่อนท่ี หรืออาจถา่ ยโอนความรอ้ นโดยไม่อาศยั ตวั กลางโดยการแผร่ ังสี ความร้อน) 2. ครูสนทนา และถามคำถามนักเรยี นเก่ียวกับการถ่ายโอนความร้อน ดงั น้ี - เพราะเหตุใดเราจงึ รูส้ กึ ร้อนขณะที่ถูกแสงแดดจากดวงอาทิตย์ (แนวตอบ ดวงอาทติ ย์แผร่ งั สีความร้อนมายงั โลก ทำให้คนบนโลกได้รับพลงั งานความร้อน) - เพราะเหตุใดทัพพีตักอาหาร ทำจากวัสดตุ ่างชนิดกัน เชน่ พลาสตกิ ไม้ เป็นตน้ ทำให้ขณะทต่ี ัก อาหาร รูส้ ึกวา่ ทัพพรี ้อนไม่เท่ากัน (แนวตอบ ทัพพีตกั อาหารบรเิ วณช้อนตักทำดว้ ยโลหะมสี มบตั นิ ำความรอ้ นได้ ส่วนดา้ มจับถกู ออกแบบมาให้ใชว้ ัสดุที่มสี มบัตเิ ปน็ ฉนวนกนั ความร้อน เชน่ พลาสติก ไม้ เป็นต้น) - เพราะเหตุใดเวลาเปิดฝาหม้อนำ้ ที่กำลงั เดือด เราจงึ ร้สู ึกร้อน (แนวตอบ ไอน้ำเดือดท่รี ะเหยจากหม้อ เกดิ การพาความร้อนทำให้เราได้รับพลังงานความรอ้ น) 3. นักเรยี นชว่ ยกันอภิปรายและแสดงความคดิ เหน็ เพ่ือเชือ่ มโยงไปส่กู ารเรียนรู้ จากนัน้ ครจู ึงสรปุ เหตกุ ารณ์ท้ัง 3 ตัวอย่างวา่ เป็นเหตกุ ารณ์ที่เกิดข้ึนเนอ่ื งจากสารมีการถ่ายโอนความรอ้ น ข้นั สอน สำรวจค้นหา (Explore) 1. ครูใหน้ ักเรยี นศึกษาประเภทของการถา่ ยโอนความร้อนจากหนังสือเรยี นวทิ ยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 2. ครูให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม ออกเป็นกลุ่มละ 3-4 คน และแบ่งหน้าที่เพื่อทำกิจกรรม เรื่อง การสร้าง แบบจำลองการถา่ ยโอนความรอ้ น ในหนังสือเรยี นวทิ ยาศาสตร์ ม.1 เลม่ 2 3. ครใู ห้นกั เรยี นแต่ละกลุ่มทำกิจกรรม และตอบคำถามท้ายกิจกรรมลงในแบบฝึกหดั วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 อธบิ ายความรู้ (Explain) 1. ครใู หน้ ักเรยี นแตล่ ะกลมุ่ นำเสนอผลงาน ด้วยการส่งตัวแทนกลมุ่ ละ 2-3 คน นำเสนอผลการทำ กิจกรรม เรื่อง การสร้างแบบจำลองการถ่ายโอนความร้อน 2. ครูและนกั เรียนร่วมกนั อภิปรายผลทไี่ ดจ้ ากการทำกิจกรรม 3. ครูให้แตล่ ะกลุ่มเสนอคำตอบทา้ ยกิจกรรม และครเู ฉลยคำตอบ ดังน้ี

- การถา่ ยโอนความรอ้ นแตล่ ะประเภทมลี กั ษณะอย่างไร (แนวตอบ การนำความร้อน เป็นการถา่ ยโอนความรอ้ นผา่ นตัวกลางที่ไม่เคลื่อนที่ การพาความรอ้ น เป็นการถา่ ยโอนความรอ้ นผา่ นตวั กลางที่เคลอื่ นท่ี การแผร่ ังสีความร้อน เป็นการถา่ ยโอนความร้อนโดยไม่อาศัยตัวกลาง) - การถ่ายโอนความรอ้ นแต่ละประเภทมีตวั กลางสถานะใดทสี่ ามารถถ่ายโอนความร้อนได้ดีท่ีสุด (แนวตอบ การนำความร้อน ตวั กลางทเ่ี ป็นของแข็งจะสามารถนำความร้อนได้ดที ส่ี ดุ การพาความรอ้ น ตวั กลางท่ีเปน็ แก๊สจะสามารถพาความร้อนไดด้ ีทส่ี ุด) - ประเมนิ แบบจำลองของกลมุ่ อ่นื วา่ แสดงถงึ เน้อื หาทถ่ี กู ต้องและครบถ้วนหรือไม่ อยา่ งไร (แนวตอบ คำตอบขน้ึ อยู่กับแบบจำลองของนักเรยี น และดุลยพินจิ ของนกั เรยี นและครู) ชว่ั โมงท่ี 2 ขั้นสอน สำรวจคน้ หา (Explore) 1. ครูให้นักเรียนแบ่งกลุ่มออกเป็นกลุ่มละเท่า ๆ กัน ให้แต่ละกลุ่มวางแผนและแบ่งหน้าที่ค้นคว้า ความรู้ เรื่อง การนำความรอ้ น จากหนังสือเรียนวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 และแหล่งการเรยี นรู้ทาง อินเทอร์เนต็ หรือเอกสารต่าง ๆ ทเี่ กี่ยวข้อง 2. นักเรียนแตล่ ะกลุม่ ระดมความคิด แลว้ สรปุ ข้อมูลเป็นความรู้ของกลมุ่ อธบิ ายความรู้ (Explain) 1. นักเรยี นแต่ละกลมุ่ ผลัดกนั เล่าเรือ่ งท่ีตนได้ศึกษามาใหส้ มาชิกในกลมุ่ ฟงั 2. นักเรียนแต่ละกลมุ่ ส่งตวั แทนออกมานำเสนอผลการสืบค้นขอ้ มูลหนา้ ช้นั เรยี น 3. ครแู ละนกั เรยี นร่วมกนั อภปิ รายผลจากการปฏิบัติกจิ กรรม โดยใช้แนวคำถาม เชน่ - นกั เรยี นจะรสู้ ึกร้อน เมื่อจบั แก้วน้ำร้อน เพราะสาเหตใุ ด (แนวตอบ เน่ืองจากนำ้ ร้อนมีการถา่ ยโอนพลังงานความร้อนจากน้ำผ่านตัวกลาง หรอื ภาชนะที่ บรรจุ (แก้วนำ้ ) มายังมือของเรา) - การถา่ ยโอนความรอ้ นผ่านตัวกลาง มีหลักการอยา่ งไร (แนวตอบ อาศัยหลกั การสั่นของอะตอม หรือโมเลกลุ เมอ่ื ได้รับความร้อน ทำใหอ้ ะตอม หรอื โมเลกลุ ทอ่ี ย่ขู ้างเคียงเกิดการส่ันด้วย ซึง่ การส่ันจะเกิดขึ้นต่อเนือ่ งจนไปอะตอมหรือโมเลกุลท่ี อยูต่ ดิ กับตวั กลางนน้ั ) - ความสามารถในการนำความรอ้ นของสารแตล่ ะชนิดเหมือนกนั หรือไม่ อย่างไร (แนวตอบ ต่างกนั ข้ึนอยกู่ บั สารแต่ละชนดิ เรียกวา่ สภาพการนำความร้อน โดยของแขง็ มักน้ำ ความรอ้ นได้ดีกว่าของเหลว และของเหลวนำความร้อนไดด้ ีกว่าแกส๊ ) 4. ครแู ละนักเรยี นรว่ มกนั สรุปผลจากการปฏบิ ัติกิจกรรม ชวั่ โมงท่ี 3

ขั้นสอน สำรวจคน้ หา (Explore) 1. ครใู ห้นกั เรียนแบ่งกลมุ่ ออกเปน็ กลุ่มละ 3-4 คน และแบ่งหน้าทเี่ พื่อทำกิจกรรม เร่ือง การนำความ รอ้ น ในหนังสอื เรยี นวทิ ยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 2. ครใู ห้นักเรียนแตล่ ะกลมุ่ ทำกิจกรรม แลว้ บันทกึ ผลและตอบคำถามทา้ ยกิจกรรมลงในแบบฝึกหัด วิทยาศาสตร์ ม.1 เลม่ 2 อธิบายความรู้ (Explain) 1. ครใู ห้นักเรยี นแต่ละกลมุ่ นำเสนอผลงาน ด้วยการส่งตัวแทนกลุ่มละ 2-3 คน นำเสนอผลการทำ กจิ กรรม เรอ่ื ง การนำความร้อน 2. ครูและนกั เรยี นร่วมกันอภปิ รายผลทไี่ ดจ้ ากการทำกจิ กรรม 3. ครูใหแ้ ต่ละกลุ่มเสนอคำตอบท้ายกิจกรรม และครูเฉลยคำตอบ ดังนี้ - เมอื่ สงั เกตดินนำ้ มนั บนแทง่ วัสดแุ ทง่ เดยี วกนั ดินนำ้ มันบริเวณกลางแทง่ หรือปลายแท่งที่ร่วงก่อน กัน เพราะเหตุใด (แนวตอบ ดนิ นำ้ มันบรเิ วณกลางแทง่ เพราะเป็นบริเวณที่ใกลก้ บั แหล่งความรอ้ นมากกว่า) - เม่อื สงั เกตดนิ นำ้ มันบริเวณกลางแท่งวัสดุท้ัง 5 แท่ง ดินนำ้ มันทต่ี ดิ กบั วัสดุใดท่รี ่วงก่อน และดิน นำ้ มนั ท่ตี ดิ กับวสั ดใุ ดที่ไม่รว่ ง (แนวตอบ ดินน้ำมนั ทต่ี ิดกับทองแดงจะร่วงก่อนดนิ นำ้ มนั ที่ตดิ กับวัสดอุ ่นื ส่วนดนิ น้ำมนั ที่ติดกบั ไม้และแก้วจะไมร่ ่วง) ขัน้ สรปุ ขยายความรู้ (Expand) 1. ครยู กตัวอยา่ งวัสดุท่ีสามารถนำความรอ้ นได้ และฉนวนความร้อน โดยอธิบายให้นักเรยี นเหน็ ภาพว่า กระทะที่ใชป้ ระกอบอาหารทำใหอ้ าหารสกุ แตท่ ำไมมือเราจึงไมส่ ุกไปดว้ ย เน่ืองจากตัวกระทะทำ จากโลหะ เชน่ เหลก็ อะลมู ิเนียม เปน็ ตน้ แต่ดา้ มจบั กระทะมกั นิยมทำมาจากวัสดุท่ีเปน็ ฉนวนกนั ความรอ้ น คือ วัสดทุ ีไ่ มน่ ำความรอ้ น เช่น พลาสติก ยาง ไม้ เป็นตน้ 2. ครใู หน้ ักเรยี นทำแบบฝกึ หัดในแบบฝกึ หัดวทิ ยาศาสตร์ ม.1 เลม่ 2 ตรวจสอบผล (Evaluate) 1. ครตู รวจแบบฝึกหดั ในแบบฝึกหัดวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 2. ครปู ระเมนิ การปฏิบัตกิ ารจากการทำกิจกรรม เร่ือง การสร้างแบบจำลองการถา่ ยโอนความร้อน และจากกิจกรรม เร่ือง การนำความร้อน โดยใชแ้ บบประเมินการปฏบิ ตั ิการ 3. ครปู ระเมินนักเรียนจากการทำงานกล่มุ โดยใช้แบบสังเกตพฤติกรรมการทำงานรายกลมุ่ 4. ครูประเมินนักเรยี นจากการสืบคน้ ข้อมูล และการตอบคำถามในช้ันเรยี น โดยใช้แบบสังเกต พฤติกรรมการทำงานรายบุคคล

7. การวัดและประเมนิ ผล วิธีวดั เคร่ืองมือ เกณฑ์การประเมนิ - ตรวจแบบฝกึ หัด รายการวัด - แบบฝึกหดั วิทยาศาสตร์ ร้อยละ 60 ผ่าน 7.1 การประเมนิ ระหวา่ ง การจดั กิจกรรม 1) การนำความร้อน ม.1 เล่ม 2 เกณฑ์ 2) การปฏบิ ัติการ - ประเมินการ - แบบประเมิน ระดับคุณภาพ 2 การปฏบิ ตั กิ าร ผ่านเกณฑ์ ปฏบิ ัติการ - แบบสงั เกตพฤตกิ รรม ระดับคุณภาพ 2 3) พฤตกิ รรมการทำงาน - สังเกตพฤติกรรม การทำงานรายบุคคล ผา่ นเกณฑ์ รายบุคคล การทำงานรายบุคคล - แบบสงั เกตพฤติกรรม ระดบั คุณภาพ 2 การทำงานกลุ่ม ผ่านเกณฑ์ 4) พฤติกรรมการทำงาน - สงั เกตพฤติกรรม - แบบประเมนิ ระดบั คุณภาพ 2 รายกลมุ่ การทำงานกลุ่ม คณุ ลกั ษณะอัน ผา่ นเกณฑ์ พึงประสงค์ 5) คณุ ลกั ษณะ - สังเกตความมีวนิ ยั อนั พงึ ประสงค์ ใฝเ่ รยี นรู้ และมุ่งม่นั ในการทำงาน 8. สอ่ื /แหล่งการเรยี นรู้ 8.1 สอื่ การเรยี นรู้ 1) หนังสอื เรยี นวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 2) แบบฝึกหัดวทิ ยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 3) PowerPoint เร่ือง การนำความร้อน 8.2 แหล่งการเรียนรู้ 1) ห้องสมุด 2) อินเตอรเ์ น็ต

บนั ทึกหลงั การสอน ผลการสอน - อธิบายการนำความร้อนได้ - สามารถบอกไดว้ า่ วัตถุชนิดใดนำความรอ้ นไดด้ ี และวตั ถุชนิดใดนำความร้อนได้ไม่ดี ปญั หา / อุปสรรค ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ปัญหา ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ลงชอื่ .................................................ผู้สอน (………………………………………) ลงช่อื ............................................ครูพเ่ี ลยี้ ง (………………………………………)