องค์กรแห่งความสุข 4.0 (SHAP)

l39 องคก รแหงความสุข 4.0 7. แสดงผลประเมินบนบอรดประเมินพัฒนาการ ทักษะใน แตละหัวขอ การดาํ เนนิ การแบงเปน 3 ระยะ คอื 1) ระยะเปลย่ี นแปลง ตนเอง เรียนรูและฝกฝนทักษะในงานตนเอง 2) ระยะเปลี่ยนแปลง บรรยากาศการทาํ งานในแผนกโดยเรียนรูงานผอู น่ื ในแผนกของตนเอง แลวชวยเหลือกันเมื่องานของตนเสร็จหรือทําแทนเมื่อเพื่อนรวมงาน หยุด และ 3) ระยะสรางสุขและความภาคภูมิใจ โดยเรียนรูงานผูอื่น ในแผนกอ่ืนและชวยเหลือกันโดยไมแบงแยกวาเปนงานของแผนกอ่ืน แตเปน งานทม่ี คี วามเกย่ี วขอ งตอเน่ืองสัมพันธก นั บรษิ ทั แปซฟิ ค แปรรปู สตั วน า้ํ จาํ กดั มโี ครงการวทิ ยาลยั ใน โรงงาน เพราะพนกั งานของบรษิ ทั 31% จบการศกึ ษาระดบั มธั ยมศกึ ษา ตอนตนและตอนปลาย รวมถึงขาดโอกาสเรียนตอเพราะขอจํากัดทาง ดานเวลาและคาใชจาย หลังดําเนินการได 1 ป การศึกษาไดขยาย กลมุ เปาหมายไปยงั กลุมคนทวั่ ไปทม่ี ีอายุ 18 - 40 ปท ีม่ วี ฒุ ิการศึกษา ในระดบั ม.3 หรือเทยี บเทา และ ม.6 หรือเทียบเทา ทตี่ องการศึกษา ตอในระดบั ปวช. และ ปวส. แตมีขอจาํ กัดทางดานทนุ ทรพั ยเ ขาเรยี น ตอในโครงการฟรี โดยไมมีขอผูกมัดเม่ือจบการศึกษา ท้ังน้ีเพ่ือขยาย โอกาสทางการศึกษาใหกวางข้ึน และสนับสนุนการศึกษาในสาย วิชาชีพ โดยใหบริษัทไดเปนสวนหนึ่งในการฝกทักษะวิชาชีพเขาสู ภาคอุตสาหกรรม 11 นอกจากการพฒั นาพนกั งานในปจ จบุ นั แลว องคก รควรสรรหา และคัดเลือกพนักงานใหมีสมรรถนะตามที่องคกรตองการ รวมถึง การรวมกบั สถาบนั การศกึ ษาเพอื่ พฒั นานักเรยี น/ นักศกึ ษา 11 สัณหช ยั กลน่ิ พิกุล. (2558). รายงานฉบบั สมบูรณ โครงการเสรมิ สรา งองคก รสุขภาวะ โดยสภาอตุ สาหกรรมจังหวัดสงขลา. เสนอ สํานกั งานกองทุนสนบั สนุนการสรางเสรมิ สขุ ภาพ (สสส.).

lองคกรแหง ความสุข 4.0 40 บริษทั บาธรมู ดีไซน จาํ กดั สรรหาพนกั งานที่รกั งานคดิ คน และงานออกแบบ การสัมภาษณจะไมพ ิจารณาประวัติของผูสมัครวา เกงหรือไม แตจะพิจารณาความดี ความมีจิตอาสา พื้นฐานของ ครอบครัววาผูสมัครเปนคนที่ตอสูชีวิตหรือไม แตถาทําไมไดก็จะใช วิธกี ารท่รี องลงมาคอื การใชแ บบทดสอบซ่ึงเปน คําถามเชงิ เปด คาํ ถาม เชิงจติ วิทยาในองคก ร12 บรษิ ทั ทบี เี คเค (ประเทศไทย) จาํ กดั มี “โครงการสรางงาน สรางอาชีพ” เพื่อพัฒนาทักษะฝมือของนักเรียน นักศึกษาที่ตองการ ทํางานรวมกับองคกร รวมถึงเพ่ือใหโอกาสทางการศึกษาแกเยาวชน ที่ดอยโอกาส และเพื่อแกไขปญหาการขาดแคลนชางเทคนิคการผลิต ชางซอมบํารุงเครื่องจักรในภาคอุตสาหกรรมของประเทศ โดย กลมุ เปาหมายคือ นักเรียนช้นั มธั ยมศึกษาปท ี่ 3 และ 6 รวมถึงนกั เรยี น ในสายอาชีพ ปวช., ปวส. จาํ นวน 10 คน/ป องคกรใหการสนบั สนนุ คา เทอม คา เบี้ยเลี้ยงตลอดจนจบการศกึ ษา13 นคคำิดกเวเสาหารนม็นอ วกเิ คารรคาะดิ ห สครวางามสครรดิ ค จบดักรหิากราารร สพมกรฒั รารนถานะ นกวารัตคกิดรครนม เช่ียคววชามาญ ดสา คานมวภาาารมษถา ในงาน สดุขกภูแารลาพ กบากรริหาเรงาริน การเปน เทสคคาดมวโานาานโรมลถยี สมาชกิ ท่ดี ี ขององคก ร ภาพแนวทางการพฒั นาสมรรถนะของพนกั งาน 12 นพพร ทแิ กว ศรี และ สาธติ ตีเมอื งซาย. (2556). สรา งสรรคจ ากใจ. นนทบุรี : สองขาครีเอชั่น จาํ กัด. 13 คณะสงั คมศาสตรแ ละมนษุ ยศาสตร มหาวทิ ยาลยั มหิดล. (2558). รายงานความกา วหนา (งวดที่ 2) โครงการพัฒนาและสง เสริมการ จัดการความรเู พ่อื สนับสนนุ สุขภาวะองคกร. เสนอ สาํ นักสนบั สนุนสุขภาวะองคก ร สาํ นกั งานกองทุนสนบั สนุนการสรา งเสรมิ สขุ ภาพ.

l41 องคกรแหง ความสุข 4.0 กลาวโดยสรปุ การพฒั นาสมรรถนะของพนกั งานมีเร่ืองท่ีควร พฒั นา 11 เร่ือง ประกอบดว ย 1. ความเช่ยี วชาญในงาน 2. การบริหารจัดการ 3. การนําเสนอความคดิ เหน็ 4. การคดิ วิเคราะห 5. ความคดิ สรางสรรค 6. การคดิ คน นวตั กรรม 7. ความสามารถดา นภาษา 8. ความสามารถดานเทคโนโลยี 9. การเปนสมาชิกทดี่ ขี ององคกร 10. การบรหิ ารการเงิน 11. การดูแลสขุ ภาพ แนวทางเพ่ือการพัฒนาสมรรถนะเร่ิมตั้งแตการคัดเลือกและ สรรหาพนักงานใหมีสมรรถนะตามท่ีตองการ การพัฒนาพนักงาน ซึ่งจะใชวิธีการอบรมควบคูกับการใหพนักงานไดเรียนรูจากการ ปฏิบัติงาน รวมถึงการรวมกับสถาบันการศึกษาเพ่ือพัฒนานักเรียน/ นกั ศกึ ษาทีอ่ ยากรว มงานกบั องคกร

lองคกรแหง ความสขุ 4.0 42 “ ปญ หาการเงนิ แมจ ะเปนปญ หาสวนตวั ของพนกั งาน แตป ญหานี้ ก็สง ผลกระทบตอองคก ร และองคกรสวนใหญ กำลงั เผชญิ ปญ หา ”

l43 องคก รแหงความสุข 4.0 ขแกลอาระงกจพาัดรนกแกั ากงรไาขกนปารญเงหนิ าหนส้ี นิ ปญ หาการเงนิ แมจ ะเปน ปญ หาสว นตวั ของพนกั งาน แตป ญ หา น้ีก็สงผลกระทบตอองคกร และองคกรสวนใหญกําลังเผชิญปญหานี้ เชน มีเจาหน้ีมาทวงถามหนาบริษัท พนักงานลางาน หรือลาออก เพ่ือหลบเจาหน้ี เปนตน รวมถึงปญหาความวิตกกังวล ความเครียด ของพนกั งาน ซ่งึ สงผลตอ สมาธแิ ละประสิทธิภาพในการทาํ งาน หนกีน้ปาอรญ แกหกราไ ะขบบ อสอง กเมสารเรงมินิ ตงั้ ดำเอนยินา ชงีวิต อสอหมกทรรณัพย  พอเพียง กาสกรงากจรเสาัดเรงรกนิ ิมาร ตงั้ สรหากนรคณา  ลดรายจาย รสายง ใหไเสดมรเพี มิ ิม่ ของ พนักงาน ภาพแนวทางการสง เสริมการจัดการการเงิน และแกไขปญ หาหนีส้ ิน

lองคก รแหงความสขุ 4.0 44 องคก รมีวิธกี ารเพอื่ สง เสรมิ การจัดการการเงิน และการแกไ ข ปญหาหนี้สินของพนักงาน สรปุ ไดเปน 7 วธิ กี าร ไดแ ก 1. การสง เสรมิ ใหพนกั งานดําเนนิ ชีวิตอยางพอเพยี ง 2. การแกไ ขปญ หาหน้นี อกระบบ 3. การสง เสรมิ ใหพนกั งานออมเงิน 4. การจัดตง้ั สหกรณออมทรพั ย 5. การจัดตง้ั สหกรณรา นคา 6. การสงเสรมิ ใหพ นักงานมรี ายไดเ พม่ิ 7. การลดรายจายของพนกั งาน บริษัท แพรนดา จวิ เวลลี่ จาํ กดั เช่อื วาถาพนักงานมสี ุขภาพ จิตดจี ะสงผลใหงานมคี ุณภาพ จงึ สง เสริมการจดั ตั้งสหกรณออมทรัพย ซงึ่ เรมิ่ จากพนกั งานรวมกลมุ กนั ตงั้ กองทนุ เพอ่ื เพอ่ื นๆ ตอ มากองทนุ นมี้ ี จํานวนเงินมากขึ้น บริษัทจึงเขามาชวยจัดรูปแบบการบริหารจัดการ และทําใหเปนรูปธรรมมากขึ้น สามารถตรวจสอบได ดวยการจัดต้ัง สหกรณอ อมทรัพยใ นป 2551 และจดั ตง้ั โครงการแกไขปญ หาหนส้ี ิน และใหคําปรึกษาดานกฎหมายขึ้นในป 2552 รวมถึงหาแหลงเงินกู ระยะยาวใหแกพนักงาน เพื่อแกไขปญหาหน้ีบัตรเครดิตและเงินกู นอกระบบ ซงึ่ ไดร บั ความรว มมอื จากธนาคารอสิ ลามแหง ประเทศไทย 14 บริษัท โสมภาสเอ็นจิเนียริ่ง (2005) จํากัด จัดตั้งกองทุน สรางวนิ ยั ในการออม โดยเริม่ จากใหพนักงานออมวันละ 1 บาท จนมี ยอดเงินออมรวม 300,000 บาท และพนักงานเห็นประโยชนจาก การออมโดยขอเพมิ่ เปน ออมเดอื นละ 200 บาท เพอ่ื ใหเ กดิ ความโปรง ใส จงึ ใหพ นกั งานจดั ตงั้ คณะกรรมการขน้ึ มาเพอ่ื บรหิ ารกองทนุ และจดั การ เรื่องปนผลแกสมาชิกเวลาส้ินป วัตถุประสงคของกองทุนคือ สมาชิก 14 นพพร ทแิ กว ศร,ี บุษยมาส ทองทรพั ยเ จริญ, และ สาธิต ตเี มืองซา ย. (2556). นวัตกรรมแหงความสขุ . นนทบุรี : สองขาครเี อชนั่ จาํ กดั .

l45 องคกรแหงความสขุ 4.0 สามารถกูยืมเงินเพื่อแกปญหาตางๆ เชน ทํานา คาเทอมลูก เปนตน โดยการกยู มื เงินจากกองทุนนีไ้ มมดี อกเบี้ย บรษิ ัทยงั แจกโบนัสประจาํ ปด วย “ววั ” เพราะการใหว วั เหมือนกบั การให “มูล” (เปน ภาษาอีสาน หมายถงึ ทรพั ยส มบตั ทิ บี่ รรพบรุ ษุ ใหแ กล กู หลาน) ววั จะกอ ใหเ กดิ มลู คา เพ่ิมโดยการเกิดลูก แตถาใหเปนตัวเงิน พนักงานอาจจะเอาไปใช อยา งฟมุ เฟอยไดงา ย และหมดไดในทสี่ ดุ 15 บริษัท ดาสโก จํากัด มีโครงการปรับ ลด อด ออม เพ่ือ ลดปญหาดานการเงินของพนักงาน โครงการสงเสริมพฤติกรรมของ พนกั งาน ดังน1้ี 6 1. ปรบั พฤตกิ รรม/ วนิ ัยการใชจายเงิน 2. ลด ความฟุมเฟอ ยและสง่ิ ไมจาํ เปน 3. อด มัธยัสถ ไมส ุรุยสุราย 4. ออม ฝากเกบ็ เงนิ ออมเพือ่ อนาคต การดําเนินโครงการพบวา มีพนักงานเขารวมออมเงิน เฉล่ีย 164 คน/เดอื น คดิ เปน งานฝากเฉลย่ี 1,400 บาท/คน บริษัท ริกิ การเมนส จํากัด17 พบวาในแตละเดือน จะมีจดหมายทวงหนี้บัตรเครดิตของพนักงานจํานวนมาก (ประมาณ 30 ฉบับ) และมีเจาหนาท่ีเรงรัดหนี้สินโทรศัพทเขามาที่ฝายบุคคล เพ่ือใหหักเงินพนักงานเพื่อชําระหนี้ และบอยคร้ังเจาหนี้นอกระบบ สงคนมาดักหนาประตูโรงงานในวันจายคาจางหรือวันเงินเดือนออก จนบางครงั้ ทาํ ใหพ นกั งานไมก ลา มาทาํ งาน บรษิ ทั จงึ จดั กจิ กรรม“ 3 พ. เพ่ือความสุข” กจิ กรรมแบงออกเปน 3 ระยะคอื 15 โครงการพัฒนาองคกรความรจู ากองคกรแหงความสุข. บริษทั โสมภาสเอน็ จิเนยี ร่ิง (2005) จาํ กดั . CD-ROM. Happy Home MODEL. 2553. 16 นพพร ทิแกว ศร,ี บุษยมาส ทองทรพั ยเ จริญ, และ สาธิต ตเี มืองซา ย. (2556). นวัตกรรมแหง ความสุข. นนทบรุ ี : สองขาครเี อชน่ั จาํ กัด. 17 ธรี ธรรม วฑุ ฒวิ ตั รชยั แกว, ฉัตรลัดดา เลิศจิตรการุณ, และกฤษฎา ลดาสวรรค. (2558). สขุ ทวั่ ไทย. นนทบุรี : สองขาครเี อชัน่ จํากดั .

lองคก รแหงความสขุ 4.0 46 พ 1. พนทกุ ข พักดอกเบ้ยี แพง เพ่ือเปนการบําบดั ทกุ ขจาก การท่ตี อ งชาํ ระดอกเบย้ี ทสี่ ูงถึง 240% ตอป พ 2. พอเพยี ง เปน ระยะทฝี่ ก ใหพ นกั งานมวี นิ ยั ทางการเงนิ ซึ่งพนักงานที่เขารวมกิจกรรมน้ีจะมีท้ังกลุมท่ียังไมมีหนี้สินและกลุมที่ กําลังปรับโครงสรางหนี้ เพ่ือใหมีความรูในเรื่องเศรษฐกิจพอเพียง การทําบัญชีรับ - จาย การประเมินและวางแผนการใชเงินใหพอ มีเงินเหลอื เก็บออมได และไมห นั กลับไปเปนหน้ีนอกระบบอีก พ 3. เพิ่มสุข พัฒนารายได เปนชวงของการบํารุงสุข สอนใหทําอาชีพเสริมหารายไดเพิ่มและมีการออม เปนการใหความรู ดานการทําธุรกิจหรือการหารายไดเสริม การทํางานพิเศษที่สามารถ เพิม่ รายไดและเพ่ิมเงนิ ออมเพ่อื ความม่ันคง บรษิ ัท ไทยเทค รบั เบอร คอรป อเรชั่น จํากัด พบวา พนักงาน มีปญหาดานการเงิน โดยทุกสิ้นเดือนมีเจาหนี้มาทวงถามหน้ีจนเปน ที่รับทราบของผูบริหาร บริษัทจึงจัดโครงการใหพนักงานกูเงินโดย ปราศจากดอกเบ้ยี ข้นึ “กเู ทาไหรจายเทา นัน้ ” เพอื่ ลดหน้นี อกระบบ ของพนักงานโดยนําเงินสํารองของบริษัทมาดําเนินการ ฝายบุคคล สอ่ื สารกบั พนกั งานเพอื่ ใหพ นกั งานทมี่ หี นแ้ี จง ความประสงคจ ะเขา รว ม โครงการ แลวรวมรายชื่อท้ังหมดเสนอตอฝายบริหารเพื่อพิจารณา รวมกันระหวางผูจัดการและหัวหนางานถึงท่ีมาของหน้ี กลาวคือ ถา เปน หนท้ี เี่ กดิ ขนึ้ จากความจาํ เปน เชน ซอื้ สนิ คา อปุ โภคบรโิ ภค คา เทอมบุตร ฯลฯ จะไดรับการอนุมัติเขารวมโครงการ ถาเปนหนี้ ที่เกิดจากการซ้ือสนิ คา ฟุมเฟอย เชน โทรศพั ท สรางบา น ซื้อรถ ฯลฯ จะไมไ ดร บั การอนมุ ตั ิ พนกั งานทเี่ ขา รว มโครงการตอ งยอมรบั ในเงอ่ื นไข วาบริษัทจะหักการชําระหนี้จากเงินเดือนเปนสัดสวนในแตละเดือน

l47 องคก รแหง ความสุข 4.0 โดยปราศจากดอกเบี้ย และสามารถกูไดเพียงคร้ังเดียว ผลการ ดําเนินการพบวา มีพนักงานเขารวมโครงการ 100 คนและทุกคน ใหความรวมมือเปนอยางดี สามารถลดอัตราการเปนหนี้นอกระบบ ของพนักงานไดมากกวา 90%18 บริษัท จุลไหมไทย จํากัด มีโครงการ “เซียนออมเงิน” เพื่อสงเสริมใหพนักงานมีวินัยในการออมเงิน และเพ่ือลดปญหา ดา นการเงนิ ของพนกั งาน โครงการมี 2 โครงการยอ ยคอื โครงการออม เงนิ (มีโปรโมชน่ั และคัดเลอื กบคุ คลตนแบบ) และโครงการสลาก ออมสนิ การดําเนนิ งานพบวา พนักงานเขารว มโครงการมากขึ้น ตงั้ แต พ.ศ. 2558 พนักงานเขารวมโครงการ 100% พนักงานรูจักวิธีการ บริหารจัดการการเงิน และมีวินัยในการออมเงินโดยออมเงินเฉลี่ย 900 บาท/คน/เดอื น19 บริษัท แมน้ําสแตนเลสไวร จํากัด (มหาชน) มีนโยบาย “พนักงานตอ งปลอดหนี้ รูจกั การออม มเี งนิ ใชจายคลอ งตัว” จงึ จัด ต้ังกองทุนสวัสดิการท่ีเกิดจากการมีสวนรวมขององคกรและพนักงาน โดยรายไดบางสวนจากการขายเศษวัสดุเหลอื ใชของโรงงาน กองทนุ น้ี สนับสนุนการทํากจิ กรรมเพอ่ื สง เสริมใหพนกั งานมีความสขุ มคี ณุ ภาพ ชีวิตทีด่ ขี ึ้น เชน “โครงการกยู มื เงินฉกุ เฉิน 500 บาท” โดยเรม่ิ ดาํ เนนิ การใน พ.ศ. 2557 และยตุ ิป 2558 เพราะไมต อบโจทยการปลอดหน้ี ของพนกั งาน พนกั งานคนเดมิ ยงั หมนุ เวยี นกยู มื บรษิ ทั จงึ ตงั้ “โครงการ (กองทนุ ) ออมทรพั ย” เพอื่ สง เสรมิ ใหพ นกั งานออมเงนิ กองทนุ เปด ให พนักงานซ้ือหนุ ปตอ ป หุนละ 500 บาท การลงทุนขนั้ ตา่ํ 1 หุนและ ไมกําหนดเพดานขั้นสูงสุด บริษัทจะหักบัญชีรายได/เงินเดือนของ พนกั งานทกุ เดอื น ผบู รหิ ารจะนาํ เงนิ ไปลงทนุ เพอื่ ใหเ กดิ ดอกผลคนื กลบั เขา สูก องทุนออมทรพั ย และปน ผลคืนพนักงานตามจาํ นวนหนุ ทีล่ งทุน 18 สณั หชยั กล่นิ พิกุล. (2558). รายงานฉบบั สมบรู ณ โครงการเสริมสรา งองคกรสขุ ภาวะ โดยสภาอตุ สาหกรรมจังหวัดสงขลา. เสนอ สํานักงานกองทุนสนบั สนนุ การสรางเสรมิ สุขภาพ (สสส.). 19 กรพนิ ธุ คชรตั น และคณะ. (2558). นวตั กรรมสรางสขุ ป 2. กรุงเทพ : แอทโฟรพรินท.

lองคก รแหงความสุข 4.0 48 โครงการมีกติการวมกันวา การซ้ือขายหุนจะทําคร้ังเดียวคือเมื่อสิ้นป ระหวา งปห ากพนกั งานมคี วามจาํ เปน ตอ งใชเ งนิ สามารถขายหนุ ใหไ ด2 0 กรมพัฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลือก มกี จิ กรรม “การปลกู ผกั ปลอดสารพษิ ” พรอ มกบั สรา งเวทแี ลกเปลยี่ น เรียนรกู ารนอ มนําหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาใช เพ่ือลดรายจา ย ของพนักงาน นอกจากน้ียังนําผักที่ปลูกมาทําเปนอาหารกลางวันใน โครงการ “อาหารกลางวัน 9 บาท.....แบงปนสุข” โดยทําอาหาร รบั ประทานรว มกนั ทุกวนั ศกุ รท ี่ 2 และ 4 ของเดือน มีบุคลากรเขา รวม โครงการ 21 คน รวมกนั ออกคาอาหารกลางวันคนละ 9 บาท จากเดมิ ตอ งจา ย 50 บาท กจิ กรรมนย้ี งั เปน การสง เสรมิ ความสมั พนั ธภ ายในทมี และหลอหลอมการใชชวี ิตแบบพอเพียงใหแ กพนักงาน บริษัท ทิปโกฟ ดู ส จาํ กัด (มหาชน) ประสานงานกบั พาณิชย จังหวัดประจวบคีรีขันธเพ่ือขอคําแนะนําเกี่ยวกับรานคาธงฟา และ ตดิ ตอ รา นคาธงฟาใหมาจาํ หนายในโรงงานในชว งพกั เทยี่ งของวนั ที่ เงนิ เดอื นออก (เดอื นละ 2 ครัง้ )21 20 คณะสังคมศาสตรแ ละมนุษยศาสตร มหาวทิ ยาลัยมหดิ ล. (2558). รายงานความกาวหนา (งวดที่ 2) โครงการพฒั นาและสง เสรมิ การ จัดการความรูเพือ่ สนับสนนุ สขุ ภาวะองคกร. เสนอ สาํ นักสนับสนนุ สุขภาวะองคกร สํานกั งานกองทุนสนับสนนุ การสรา งเสริมสุขภาพ. 21 เพงิ่ อา ง

l49 องคกรแหง ความสุข 4.0 บริษัท บาธรูม ดีไซน จํากัด สํารวจพบวา รายจาย ของพนักงานสวนใหญเปนคาอาหาร ดังนั้นจึงสงเสริมใหพนักงาน ปลูกผักสวนครัว ประสานงานกับรานอาหารหนาบริษัทเพ่ือจัดหา อาหารกลางวันราคาถูกใหพนักงาน และจัดหาอาหารเชาสําหรับ พนักงานที่ตองออกไปใหบริหารลูกคาแตเชา รวมถึงเล้ียงอาหารเย็น พนักงานท่ีทํางานลวงเวลา การสํารวจพบภาวะหน้ีสินของพนักงาน จึงประสานกับธนาคารเพ่ือแปลงหนี้นอกระบบใหเปนหน้ีในระบบ จาก ดอกเบี้ยรอยละ 5 เปน 0.5 บาท22 หางหุนสวนจํากัด สมศักด์ิแกลงเซอรวิส จังหวัดระยอง ใหการชวยเหลือดานตางๆ แกพนักงาน เชน เสื้อผา คาเทอม ชดุ นกั เรยี น คา ซอ มแซมบา น คา รกั ษาพยาบาล เปน ตน สาํ หรบั คา เทอม นอกจากจะจายใหแกบุตรหลานของพนักงานแลว ยังสนับสนุน ใหพนกั งานเรียนตอ โดยจายคา เทอมและคาเลาเรยี นทัง้ หมดให23 บริษัท ยูนิเท็กซและกาเมนท มีโครงการ “ปลอดหนี้มีสุข ปลดทุกขพนักงาน” เพ่ือลดหน้ีสินพนักงานซึ่งสวนใหญเปน หน้ีนอกระบบ โดยใชหลักการออมกอนใชและเพิ่มรายไดพิเศษโดย การสอนวิชาชีพใหกับพนักงานเพื่อประกอบอาชีพเสริม บริษัท คัดแยกวัสดุเหลือจากกระบวนการผลิตแลวสงเสริมใหพนักงานนํามา ประดษิ ฐเ พอื่ เปน รายไดเ สรมิ (ถกั พรมเชด็ เทา ถกั กระเปา จากซองกาแฟ ถักกระเปาไหมพรม) พรอมกับจัดเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรูและจัดอบรม เพอื่ ใหค วามรเู ร่อื งการบรหิ ารการเงนิ โดยใชหลกั 3 รู คือ รูใช รูเก็บ รูหา และการบันทึกรายรับ-รายจาย โครงการออมเงินตามสบาย โดยใชหลักสมัครใจรวมสมัครใจออมโดยบริษัทใหความชวยเหลือ สนบั สนนุ อตั ราดอกเบี้ยใหท่รี อ ยละ 4 ตอ ป24 22 นพพร ทิแกว ศรี และ สาธติ ตีเมืองซา ย. (2556). สรางสรรคจ ากใจ. นนทบรุ ี : สองขาครีเอช่นั จํากดั . 23 จุฑามาศ แกวพจิ ิตร และนพพร ทิแกวศร.ี (2554). หางหุน สว นจํากัด สมศักดิ์แกลงเซอรว ิส. ใน คณะพัฒนาทรัพยากรมนษุ ย สถาบนั บัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร, องคก รเอ่ยี มสุข. นนทบุรี : สองขาครีเอช่นั จํากดั . 24 กรพินธุ คชรัตน และคณะ. (2558). นวัตกรรมสรา งสขุ ป 2. กรุงเทพ : แอทโฟรพ รนิ ท.

lองคก รแหง ความสขุ 4.0 50 กรมประชาสัมพันธ จัดทําโครงการ “สุข 8 ประการ ดว ยปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง” เพราะเช่อื วา หากบุคลากรดาํ เนิน ชีวิตตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงจะทําใหท้ังชีวิตสวนตัวและ การทํางานมีความสุขอยางยั่งยืน ซึ่งการนําปรัชญาเศรษฐกิจ พอเพียงไปประยุกตใชในแตละหนวยงานแตกตางกัน เชน สํานักประชาสัมพันธเขต 1 และเขต 2 อยูในภาคอีสาน โดย 80% เปนคนในพ้ืนที่อีก 20% เปนคนท่ีมาจากภูมิภาคกิจกรรมมีเปาหมาย เพอื่ ลดรายจา ยในทกุ ๆ เรอ่ื ง ไมว า จะเปน เรอื่ งสว นตวั หรอื การทาํ งาน25 หา งหนุ สว นจาํ กดั สมศกั ดแิ์ กลงเซอรว สิ สง เสรมิ ใหพ นกั งาน มีรายไดเสริม และสงเสริมคานิยมความพอเพียงใหแกพนักงาน เพราะเหน็ วา แมจ ะเพม่ิ รายไดใ หพ นกั งานถา พนกั งานไมพ อเพยี งรายได ก็ไมพอใช โดยผูบริหารทําตนเปนแบบอยางเพราะเห็นวาถาพูดวา “พอเพียง” พนักงานจะคิดถึงการเกษตร ความพอเพียงที่ตองการ สง เสรมิ เปนการขยันทาํ งาน รูห นา ทแี่ ละใชจ ายอยางมีเหตุผล นอกจากนี้ ยงั เฝาระวงั ไมใ หม กี ารขายหวย หรอื ขายของสิ้นเปลือง ในทีท่ าํ งาน ถาพนกั งานทาํ ไมถ กู กจ็ ะตกั เตือนทนั ท2ี 6 นอกจากนี้หลายองคกรสงเสริมใหพนักงานมีอาชีพเสริม เพ่ือใหพนักงานไดใชเวลาวางใหเปนประโยชน ลดคาใชจายและมี รายไดเ พม่ิ มากขน้ึ รวมถงึ เตรียมความพรอมเกษียณอายุของพนกั งาน การปฏิบัติสวนใหญจะจัดอบรมโดยบริษัท หรือชมรมของพนักงาน ดวยการเชิญวิทยากรภายนอกมาสอนใหพนักงาน หรือใหพนักงาน สอนกนั เอง โดยอาชีพท่ีนิยมไดแก 25 ธีรธ รรม วฑุ ฒิวตั รชยั แกว และคณะ. (2559). กลยุทธเ พ่ือเสรมิ สรา งองคก รแหงความสุข. กรงุ เทพ : แอทโฟรพ รินท. 26 จุฑามาศ แกว พจิ ติ ร และนพพร ทแิ กวศรี. (2554). หางหุน สวนจํากดั สมศักด์แิ กลงเซอรวสิ . ใน คณะพัฒนาทรัพยากรมนษุ ย สถาบัน บณั ฑติ พัฒนบรหิ ารศาสตร, องคกรเอีย่ มสุข. นนทบรุ ี : สองขาครเี อชนั่ จํากัด.

l51 องคกรแหงความสุข 4.0 1. การทาํ ขนม 2. การปลูกผักปลอดสารพิษ 3. การประดิษฐสิ่งของจากวัสดเุ หลือใช 4. ชา งเสริมสวย 5. การทําน้ํายาอเนกประสงค เชน นํา้ ยาลา งจาน นํ้ายาซักผา น้ํายาปรบั ผา นุม บรษิ ทั ไทยซมั มทิ ฮารเ นส จาํ กดั (มหาชน) สอนใหพ นกั งาน ทํางานฝมือและทําขนม โดยติดตอวิทยากรจากภายนอกมาใหค วามรู แกพ นกั งานทสี่ นใจ27 บรษิ ทั โรงงานฟตุ บอลลไ ทย สปอรต ตงิ้ กดู ส จาํ กดั มี โครงการ D.I.Y. โดยพนักงานรวมกลุมเพ่ือทําอาชีพเสริม เชน น้ํายาลางจาน นอกจากนี้มีโครงการสวยเสริมสุข โดยเชิญวิทยากร มาใหความรูพนักงาน จากนั้นพนักงานจะรับเสริมสวยใหเพ่ือน ในเวลาพกั เทยี่ ง หรือชวงทบ่ี ริษัทมีกจิ กรรม 27 ธีรธ รรม วุฑฒวิ ัตรชยั แกว , ฉตั รลดั ดา เลศิ จติ รการณุ , และกฤษฎา ลดาสวรรค. (2558). สขุ ทั่วไทย. นนทบุรี : สองขาครีเอช่นั จํากัด.

lองคก รแหงความสุข 4.0 52 ปจจัยความสำเรจ็ ของ การสงเสริมสขุ ภาพ คือ ความเปนหวงของผูบ ริหาร และองคกรทีต่ อ งการให พนักงานมีสขุ ภาพทดี่ ี ท้ังทางรางกาย และจติ ใจ

l53 องคกรแหงความสุข 4.0 การสงเสริมสขุ ภาพของพนกั งาน องคกรที่พัฒนาองคกรแหงความสุขตางมีความเห็นรวมกันวา การสง เสรมิ สขุ ภาพของพนกั งานเปน พน้ื ฐานของการพฒั นาองคก รแหง ความสุข เชน บริษทั สแปนชั่น (ไทยแลนด) จํากัด เชือ่ วา หากรา งกาย ไมส มบรู ณแข็งแรง ก็ยากท่จี ะสรางผลผลติ (Productivity) ใหแก องคกรได28 หรือบริษัท บุญทองรวมยนต จํากัด สงเสริมใหพนักงาน ออกกําลังกายวันจันทร พุธ และศุกรในเวลา 16.00 – 17.00 น. รวมถึงสงเสริมใหพนักงานเลือกรับประทานอาหารและจัดการกับ อารมณของตนเอง โดยผูบริหารพูดกับพนักงานเสมอวา “สุขภาพดี ไมมีขาย ตอ งทําเอง”29 คุณยุพิน มนตรีดิลก ผูชวยผูจัดการฝายบริหารบุคคลและ ที่ปรกึ ษาสโมสร Happy Workplace ของบรษิ ัท สยามกลาสอนิ ดสั ทรี จํากัด กลา ววา “บริษัทไมไ ดหวังผลวา บริษัทจะตอ งไดก ําไรเพิ่มมาก ขนึ้ แคใ หพนักงานมคี วามสขุ สนกุ กับการทํางาน ไมต องเครียด ไมตอง กงั วลในเรือ่ งเงนิ ทอง เร่ืองสขุ ภาพ ครอบครัวมีความสขุ ผลลพั ธก ลับ ทําใหพนักงานทํางานเต็มกําลังความสามารถดวยจิตใจที่เปยมไป ดวยความสขุ บริษทั ทําธรุ กจิ ไดดว ยดอี ยา งราบรืน่ ขอความรวมมือ อะไรพนักงานก็เตม็ ที่เต็มใจ เรามองระยะยาวตรงนี้ บริษัทคาดหวงั วา บุคลากรของเราตองมีศกั ยภาพเพียงพอ ถาเขามีความสุขในทกุ ๆ ดา น กจ็ ะสง ผลใหบริษทั ไดม ที รพั ยากรในเรอื่ งของทนุ มนษุ ยท มี่ ีคุณคา อนั น้ี 28 โครงการพฒั นาองคกรความรูจ ากองคกรแหง ความสุข. บรษิ ัท สแปนชัน่ (ไทยแลนด) จํากัด. CD-ROM. Happy Home MODEL. 2553. 29 ศรัณยพัส ศรสี วสั ดิแ์ ละคณะ. (2557). องคกรสรา งสขุ ฉบับแพรส ุข. กรงุ เทพฯ : วิสตา อินเตอรปรนิ้ ท จํากดั .

lองคก รแหงความสุข 4.0 54 คอื ผลลัพธส ดุ ทายท่บี รษิ ทั เราจะได” 30 องคก รสวนใหญมแี นวทางการสงเสรมิ สขุ ภาพของพนกั งาน 7 วธิ ีการ ไดแ ก 1. การสงเสริมใหพนักงานเลกิ เหลา บุหรี่ และยาเสพติด 2. การสง เสริมใหพ นักงานบริโภคอาหารท่ีดี 3. การสงเสริมใหพ นกั งานลด BMI 4. การจดั กิจกรรมคลายความเมือ่ ยลา และความเครียด 5. การใหค วามรูเรอ่ื งสุขภาพ 6. การจดั หอ งพยาบาลท่ีมีแพทยแ ละพยาบาลประจาํ 7. การนาํ ผลการตรวจสขุ ภาพ/ การเบกิ จา ยคา รกั ษาพยาบาล มาทาํ โครงการเชิงรกุ บรโิ ภค BลMดI คลาย อาทหดี่ าี ร เเมคคื่อรวียยาดมล/า เลบกิ หุเหรลี่ า สสง ุขกเภสารารพมิ ยาเแสลพะตดิ ใหเครว่ือางมรู สขุ ภาพ โครจงัดการ จดั หอ ง เชงิ รกุ พยาบาล ภาพแนวทางการสง เสรมิ สขุ ภาพของพนกั งาน 30 ธีรธ รรม วุฑฒวิ ตั รชัยแกว , ฉตั รลดั ดา เลศิ จติ รการุณ, และกฤษฎา ลดาสวรรค. (2558). สขุ ท่วั ไทย. นนทบุรี : สองขาครีเอชน่ั จาํ กดั .

l55 องคก รแหง ความสุข 4.0 ปจ จยั ความสาํ เรจ็ ของการสง เสรมิ สขุ ภาพคอื ความเปน หว ง ของผูบริหารและองคกรที่ตองการใหพนักงานมีสุขภาพที่ดีท้ัง ทางรางกายและจิตใจ นอกจากนี้พระราชบัญญัติคุมครองแรงงาน พ.ศ. 2541 กําหนดใหบริษัทที่มีพนักงานตั้งแต 50 คนขึ้นไป มีคณะกรรมการสวัสดิการในสถานประกอบการ ซึ่งมีบทบาท ประการหน่งึ ในการดแู ลมาตรฐานของอาหารและโรงอาหาร ภาครัฐยังกําหนดใหองคกรมีกิจกรรมที่เก่ียวของกับ การสงเสริมสุขภาพของพนักงาน เชน โครงการโรงงานสีขาว ของกรมสวัสดิการและคุมครองแรงงาน กระทรวงแรงงาน โครงการ มาตรฐานการปองกันและแกไขปญหายาเสพติดในสถานประกอบ กิจการ (มยส.) นอกจากนี้องคกรจํานวนมากยังเขารวมโครงการ ทบู นี มั เบอรว นั เชน บรษิ ทั รกิ ิ การเ มน ส จาํ กดั จงั หวดั ราชบรุ แี ละบรษิ ทั ไทยซมั มทิ ฮารเ นส จาํ กดั (มหาชน) จงั หวดั ชลบรุ ี เปน ตน กรมสวสั ดกิ าร และคุมครองแรงงาน กระทรวงแรงงานมีโครงการประกวด สถานประกอบการดีเดนดานสวัสดิการแรงงาน รางวัลสถานประกอบ กิจการดีเดนดานความปลอดภัย อาชีวอนามัยและสภาพแวดลอมใน การทาํ งาน บริษัท พี.ซ.ี โปรดกั ส อนิ เตอรเนชัน่ แนล จํากัด มโี ครงการ “พี.ซี. ยอดมนุษย...เลิกบุหรี่” เพราะประธานบริษัทฯ คุณประวุธ จนั ทรเ จริญ มีนโยบายใหพนักงานเลกิ บุหรี่ คณะกรรมการนักสรา งสขุ องคกรเร่ิมตนจากการสํารวจขอมูลการสูบบุหร่ีของพนักงาน แลวเริ่มหาวิธีการวาจะทําอยางไรถึงจะทําใหพนักงานเลิกบุหร่ีหรือ ลดการสูบบหุ รใี่ หน อ ยลง โครงการเริ่มจากการสาํ รวจจาํ นวนพนักงาน ที่สูบบุหรี่ และเก็บขอมูลกนบุหรี่ในพื้นท่ีอนุญาตใหสูบบุหรี่ ซึ่งเดิม

lองคกรแหงความสุข 4.0 56 มี 2 จุด (ตอนเริ่มโครงการมีกนบุหรี่ 800 กวาตัว) จากน้ันจึงเร่ิม กระบวนการสงเสริมใหพนักงานเลิกสูบบุหรี่ ดวยการใหความรูแก พนักงานดวยการขอรับการสนับสนุนจากสํานักงานกองทุนสนับสนุน การสรา งเสรมิ สขุ ภาพ (สสส.) บรษิ ัทจัดนทิ รรศการใหความรูเกยี่ วกับ โทษและผลกระทบของการสูบบุหรี่ การส่ือสารหนาแถวทุกวันจันทร และสื่อสารผานเสียงตามสาย เปดสปอรตโฆษณาชวงพักกลางวัน ติดปายหามสูบบุหร่ีในพื้นที่หามสูบท่ัวท้ังโรงงาน ลดจํานวนพื้นที่ สบู บหุ ร่ีจากเดิม 2 จุดเหลือเพยี ง 1 จดุ ผลการดาํ เนินโครงการฯ พบวา ชว งทําโครงการ 6 เดอื น มีพนกั งานเลกิ สูบบุหรีไ่ ด 12 คน ในจาํ นวนนี้ มี 3 คน ท่ีเลิกดื่มเหลาไดด วย บริษัทจึงยกยอ งพนักงานกลุมน้ีบุคคล ตนแบบ31 บริษทั เอเซยี พรซี ิชน่ั จาํ กัด รณรงคใหพนักงานลด ละ เลกิ อบายมขุ เพอื่ มงุ ทาํ ความดถี วายในหลวง โดยมปี จ จยั กระตนุ ทส่ี าํ คญั คอื การปฏบิ ตั ติ นเปน แบบอยางทด่ี ขี องคณุ อภชิ าติ การณุ กรสกลุ ประธาน บรษิ ทั การรณรงคใ หพ นกั งาน ลด ละ เลกิ อบายมขุ อยูใน “โครงการ เอเชียอาสา” ซึ่งไดรับการสนับสนุนงบประมาณจากบรษิ ัท ทุนทไี่ ดรบั จะพิจารณาจากจํานวนพนักงานท่ีเขารวมกิจกรรม หรือตามจํานวน ลายเซน็ ทพี่ นกั งานเซน็ เพอื่ ทาํ ความดี บรษิ ทั จะนาํ ทนุ เขา กองทนุ เอเชยี อาสาเพอ่ื ใหพ นกั งานทาํ กจิ กรรมเพอ่ื สงั คม เชน พนกั งานลงชอื่ ทบี่ อรด ในแตละเดอื นเพื่อประกาศตนเลิกเหลา เลิกบุหรี่ เลกิ การพนัน (หวย) และไมยุง เกย่ี วกบั ยาเสพติดทกุ ชนิด ในแตล ะรายการทพี่ นักงานลงช่อื บรษิ ัทจะจา ยทุนสมทบเขา กองทุนลายเซน็ ละ 30 บาท ถา รายการใด พนักงานยงั เลิกไมไดและลงช่อื ในชองยงั เลกิ ไมไ ด บริษทั จะจายทนุ เขา กองทนุ รายเซ็นละ 10 บาท32 31 กรพนิ ธุ คชรตั น และคณะ. (2558). นวัตกรรมสรางสขุ ป 2. กรงุ เทพ : แอทโฟรพ รนิ ท. 32 จุฑามาศ แกวพิจติ ร. (2556). เอเชียพรซิ ิช่ัน ฟนเฟอ งของความสุข ทกุ คนรว มผลักดนั . นครปฐม : ส เจริญ การพิมพ. น.38 - 38.

l57 องคก รแหงความสขุ 4.0 รา นขนมปงพรชัย (รา นขนมปงบางลําพู) มหี ลกั การบรหิ าร วา “เลี้ยงลูก เล้ียงลูกนองวิธีเดียวกัน” วันหนึ่งพบวา มีพนักงาน ติดยาเสพติดตอนแรกๆ คุณธารทิพย ฤกษวลีกุล หรือเจหมวยเครียด มากนอนไมห ลบั แตด วยความเขา ใจวัยรุน จงึ ไมดุดา และแจงพนักงาน ในท่ีประชุมกอนที่พนักงานจะกลับบานในชวงสงกรานตว า การติดยา มีแตโทษ ส่งิ ทตี่ ามมาคอื จะทาํ ใหเปน คนขีโ้ กหก ข้ขี โมย เมื่อเปน เชน น้ี เจาของรานก็กลัวและบอกพนักงานวา ถาคิดวาเลิกยาไมไดกลับบาน แลว ไมต อ งกลบั มา แตถ า คดิ จะเลกิ และสามารถพสิ จู นไ ดว า ภายใน 1 ป ไมยุงเก่ียวกับยาเสพติดอีกจะใหท อง เม่ือครบ 1 ป เจหมวยก็ใหทอง เปน รางวลั แกพ นักงานทเ่ี ลิกยาคนน้ัน33 กรมพัฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลือก มกี จิ กรรม “โครงการสง เสรมิ การดแู ลสขุ ภาพ” โดยจดั อบรมการดแู ล สุขภาพดวยศาสตรทางเลือก เชน อาหารสมุนไพรตานโรค การดูแล สขุ ภาพดว ย SKT หัวเราะบาํ บดั เปนตน สถานพินิจและคุมครองเด็กและเยาวชนจังหวัดพิจิตร มโี ครงการ “You & Me We are Team” โดยมีกิจกรรมรณรงค เรื่องการ ลด ละ เลิกบหุ รี่ สรุ าและยาเสพตดิ , กิจกรรมแลกเปลยี่ น เรียนรูการพัฒนาคุณภาพชีวิต, กิจกรรมพัฒนาความสัมพันธ, และ กจิ กรรมพัฒนาสถานที่ บานเรานา อยู34 บริษัท ซันฟูด อินเตอรเนช่ันแนล จํากัด มีขาวกลองให พนกั งานรบั ประทานฟรแี ละมกี บั ขา วใหเ ลอื กหลายเมนู พนกั งานมสี ทิ ธิ ท่ีจะเลือกทานในราคาชามละ 6 บาท หรือแบบปรุงพิเศษราคาชามละ 8 บาท 10 บาท หรือ 15 บาทกไ็ ด โดยมีโรงอาหารติดแอรให35 33 โครงการพัฒนาองคกรความรูจากองคกรแหง ความสุข. รา นขนมปง พรชัย (เจห มวย). CD-ROM. Happy Home MODEL. 2553. 34 ธีรธ รรม วฑุ ฒวิ ัตรชยั แกว และคณะ. (2559). กลยุทธเพอ่ื เสริมสรา งองคกรแหง ความสุข. กรงุ เทพ : แอทโฟรพ รนิ ท. 35 จุฑามาศ แกว พจิ ิตร และนพพร ทิแกวศรี. (2554). บรษิ ทั ซนั ฟูด อินเตอรเ นชน่ั แนล จาํ กดั . ใน คณะพัฒนาทรพั ยากรมนษุ ย สถาบัน บัณฑติ พัฒนบริหารศาสตร, องคกรเอย่ี มสขุ . นนทบุรี : สองขาครีเอช่ัน จาํ กัด.

lองคกรแหงความสขุ 4.0 58 บรษิ ทั ไมโครชพิ เทคโนโลยี (ไทยแลนด) จาํ กดั มีการตรวจ สุขภาพพนักงานประจําป มีกิจกรรมการตรวจสารปนเปอนในอาหาร มกี ารจดั โรงอาหารทถี่ กู สขุ ลกั ษณะ และมเี จา หนา ทตี่ รวจ อย.ประจาํ ทุกเดือน รวมท้ังมีการจางนักโภชนาการมาสอน และใหความรูกับ รานคาในเร่ืองสุขอนามัย และโภชนาการอาหารที่ถูกตอง มีการให ขอมูลการดูแลสุขภาพดวยเสียงตามสาย ติดโปสเตอร และบอรด ประชาสัมพันธ รวมถึงเว็บไซตของทางบริษัท รวมถึงมีหองพยาบาล แสนสุขโดยมีพยาบาลใหบริการ 24 ชั่วโมง และมีแพทยเฉพาะทาง เวียนมาใหบริการทกุ วัน เพ่ือรักษาอาการเจ็บปว ยเบ้อื งตน 36 บรษิ ัท ไทยซมั มทิ เทป จํากัด และบรษิ ทั ไทยซมั มิท คอน เน็คเตอร จํากัด การจัดกิจกรรมที่ผานมาคณะทํางานไมแนใจวา ทาํ ใหพ นกั งานมคี วามสขุ จรงิ หรอื ไม จนกระทง่ั พ.ศ. 2555 ไดเ ขา อบรม นักสรางสุของคกรดวย Mapper จึงเร่ิมพัฒนากระบวนการสรางสุข อยางเปนระบบ การสํารวจสุขภาวะองคกรพบวา มีคารอยละความ สาํ เรจ็ เฉลยี่ รวม 81.08 โดยมติ ทิ ไี่ ดค ะแนนนอ ยทสี่ ดุ คอื สขุ ดว ยสขุ ภาพ กายและใจมีคารอ ยละความสําเรจ็ 61.36 การวิเคราะหพบวา มีเร่อื ง ทีต่ อ งแกไ ขคอื พฤติกรรมเสี่ยงดานสุขภาพ (การสูบบหุ ร่ี การดมื่ สรุ า) การสงเสริมการมีสวนรวมและสรางความสัมพันธอันดีในครอบครัว การออกกาํ ลงั กาย และรอยละของดชั นีมวลกาย (BMI) คณะทํางานจัดลําดับความสําคัญของปญหาดวยเกณฑ ความเปน ไปได ขอ ตกลงรว มกนั (Commitment) ความสขุ งบประมาณ และระยะเวลา พบวาปญหาที่ตองเรงแกไข 2 เร่ืองแรกไดแก การออกกําลังกาย และรอยละคาดัชนีมวลกาย การสํารวจพบวา มพี นักงาน 49% คา BMI ผดิ ปกติ ดงั นัน้ จึงจดั โครงการสุขภาพดีเริม่ ตนท่ี BMI ซ่ึงมีวัตถุประสงคเพื่อใหความรูความเขาใจที่ถูกตอง 36 คณะสงั คมศาสตรและมนุษยศาสตร มหาวิทยาลยั มหิดล. (2558). รายงานความกา วหนา (งวดท่ี 2) โครงการพฒั นาและสง เสริมการ จัดการความรเู พอ่ื สนับสนุนสขุ ภาวะองคก ร. เสนอ สาํ นักสนบั สนุนสุขภาวะองคกร สาํ นกั งานกองทนุ สนบั สนนุ การสรา งเสรมิ สขุ ภาพ.

l59 องคก รแหง ความสุข 4.0 ในการออกกําลังกาย และใชเวลาวางใหเกิดประโยชน รวมถึงเพื่อให พนกั งานมดี ชั นมี วลกายทด่ี เี พม่ิ ขน้ึ เปน รอ ยละ 51 จากการตรวจสขุ ภาพ พนกั งานประจําป37 บริษทั สยามอตุ สาหกรรมและการผลติ จาํ กดั วิเคราะหผ ล ตรวจสุขภาพของพนักงานพบวา พนักงานเปนโรคอวนและความดัน จํานวนมากจงึ จดั กิจกรรม “SIM Care : ดแู ลสขุ ภาพ” เพ่ือเปลยี่ น พฤติกรรมของพนักงานท่ีเสี่ยงตอการเปนโรคอวนและลงพุง กิจกรรม ประกอบดวย38 1. การใหความรูเก่ียวกับสุขภาพ ซึ่งไดแกการดูแลสุขภาพ ในภาพรวม การรับประทานอาหาร การออกกําลังกาย การลด ความเครียดและความกดดัน โดยเชิญโรงพยาบาลพระราม 2 มาให ความรแู กพ นกั งาน 2. การบันทึกน้ําหนักโดยใหพนักงานบันทึกรอบเอวและ นาํ้ หนกั ทง้ั กอ นและหลงั โครงการ รวมถงึ การคดั เลอื กพนกั งานตน แบบ 37 ขวัญเมอื ง แกวดาํ เกงิ และคณะ (2557). กาวไปสูองคก รสขุ ภาวะ กาวไปเปน Happy Workplace. กรงุ เทพมหานคร : แอทโฟรพ ร้นิ ท จํากดั . 38 ธีรธรรม วฑุ ฒวิ ตั รชัยแกว และคณะ. (2559). สขุ ภาพของพนกั งานคอื พ้ืนฐานขององคก รแหง ความสขุ . กรงุ เทพ : แอทโฟรพ รนิ ท.

lองคกรแหง ความสุข 4.0 60 บริษัท ผลิตภัณฑปลากระปองสยาม จํากัด มีโครงการ “คลินิกเบาหวาน ความดัน” เพราะผลการตรวจรางกายประจําป พบวา พนักงานบางสวนเปนโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง ที่ตองไดรับการดูแลรักษาอยางตอเน่ือง พนักงานตองลางานเพ่ือไป รักษาท่ีโรงพยาบาล ทําใหอัตราการลาปวยของพนักงานเพ่ิมสูงขึ้น โครงการนอี้ าํ นวยความสะดวกใหก บั พนกั งานทจ่ี าํ เปน ตอ งรบั การรกั ษา ใหไดรับการดูแลอยางตอเน่ือง โดยประสานงานกับแผนกเวชกรรม โรงพยาบาลสตูลใหจัดแพทยและพยาบาลมาดูแลรักษา ทุก 2 เดือน และกอนถึงวันออกตรวจ บริษัทจะเจาะเลือดพนักงานที่มีประวัติ การรักษาอยูแลว สงตรวจกอนเพื่อใหโรงพยาบาลเตรียมยามาให เพียงพอ ทีมแพทยและพยาบาลจะทําการประเมินสุขภาพพนักงาน ที่เขารวมโครงการดวยวามีการดูแลสุขภาพตนเองมากนอยเพียงใด พรอมใหคําแนะนําการดูแลสุขภาพแกพนักงานทั้งรายบุคคลและ รายกลมุ โรค คา รกั ษาพยาบาลทง้ั หมดพนกั งานไมต อ งจา ย เพราะบรษิ ทั ประสานใหอยใู นระบบประกันสังคมของโรงพยาบาล39 บริษทั สงขลาแคนนงิ่ จาํ กัด (มหาชน) มีโครงการ “ยดื เสน ยดื สาย ออกกาํ ลงั กายกบั SCC (SCC We Care For Your Health)” โครงการนช้ี ว ยลดการลาปว ยจากการปวดเมอื่ ยกลา มเนอ้ื ของพนกั งาน 39 สณั หชยั กลน่ิ พิกลุ . (2558). รายงานฉบบั สมบรู ณ โครงการเสรมิ สรา งองคกรสขุ ภาวะ โดยสภาอตุ สาหกรรมจงั หวัดสงขลา. เสนอ สาํ นักงานกองทุนสนับสนนุ การสรา งเสริมสุขภาพ (สสส.).

l61 องคก รแหง ความสุข 4.0 สายการผลิต และทําใหปฏิบัติงานไดอยางมีประสิทธิภาพ กิจกรรมนี้ เปนการเปดเพลงเสียงตามสายแลวเตนแอโรบิตตามจังหวะเพลง โดยกําหนดใหแ ตละแผนกสงตวั แทนเขารวมเรียนทา เตนแอโรบิค และ เปดเพลงเตนพรอ มกนั ในเวลา 8.00 น. 14.30 น. และเวลา 23.30 น. เพลงที่ใชเปนเพลงไทยลูกทุง จังหวะสนุกสนาน พนักงานสามารถ รอ งตามไดแ ละมคี วามยาวไมเ กนิ 5 นาที (เพอ่ื ไมใ หก ระทบกบั การผลติ ) กําหนดเปล่ียนเพลงและทาเตนทุกๆ 3 หรือ 6 เดือน แลวแตความ เหมาะสมหรอื ความชอบของพนักงาน40 บริษัท น้ําตาลมิตรผล จํากัด และบริษัทในเครือ สํานักงานใหญ มีสํานักงานต้ังอยูใจกลางเมือง พนักงานใชเวลา สวนใหญในการน่ังทํางานหนาจอคอมพิวเตอรและดวยเวลาที่เรงรีบ ทําให พนักงานใหความสนใจกับการเลือกรับประทานอาหารนอยลง สงผลใหเกิดโรคตางๆ เชน โรคอวน โรคออฟฟศซินโดรม ฯลฯ แผนก Employee Engagement จึงจัดกิจกรรม Fit & Furious ซ่ึงเปนกิจกรรมใหพนักงานรวมทีมกันมาแขงขันลดน้ําหนัก ภายใน 40 นพพร ทิแกว ศร,ี บุษยมาส ทองทรพั ยเ จรญิ , และ สาธิต ตเี มืองซาย. (2556). นวตั กรรมแหง ความสุข. นนทบรุ ี : สองขาครเี อช่ัน จํากัด.

lองคกรแหง ความสขุ 4.0 62 ระยะเวลาที่กําหนด ทีมที่ลดไดมากท่ีสุด (เทียบเปนเปอรเซ็นตโดย ใชผลรวมของทีม) อันดับ 1-3 จะไดรับรางวัลจากบริษัท นอกจากนี้ ยังใหความรูและจัดกิจกรรมเพ่ือสงเสริมการบริโภคอาหารและ การออกกาํ ลังกายดว ย41 โรงไฟฟาบางปะกงต้ังชมรมกีฬา เชน แอโรบิก ชมรมวิ่ง เพื่อสุขภาพ ชมรมฟตุ บอล โดยมีคณะกรรมการและเงินทุนสนับสนนุ กิจกรรมของชมรมตา งๆ มีการจดั แขง ขนั กีฬาท้ังภายในโรงไฟฟา และ ไปแขงนอกสถานท่ีกับหนวยงานอื่น เพ่ือสงเสริมใหมีการเลนกีฬา อีกทั้งจัดใหมีสถานที่ออกกําลังกายเชน สนามฟุตบอล หองแอโรบิก สวนสุขภาพ การใหความรูในเร่ืองเก่ียวกับสุขภาพใหกับพนักงาน เพ่อื ใหพ นกั งานสามารถดแู ลสุขภาพ และมสี ุขภาพทแี่ ขง็ แรงสมบรู ณ42 บรษิ ทั บญุ ทองรวมยนต จาํ กดั สง เสรมิ ใหพ นกั งานออกกาํ ลงั กายในวันจันทร พุธและศุกรระหวางเวลา 16.00 – 17.00 น. เพ่ือไมใหพนักงานกลับบานดึกและรบกวนเวลาครอบครัว โดย พนักงานหญิงเตนแอโรบิค พนักงานชายเลนตะกรอหรือฟุตบอล ผูบริหารกระตุนใหพนักงานออกกําลังกายดวยการเปนแบบอยางท่ีดี (ทง้ั การออกกาํ ลงั กาย การเลอื กรบั ประทานอาหาร และการจดั การกบั อารมณของตนเอง) ผูบริหารพูดกับพนักงานเสมอวา “สุขภาพที่ดี ไมมีขาย ตอ งทาํ เอง”43 บริษทั เอม็ บสิ เอเชยี จาํ กัด ซ้อื ประกันสขุ ภาพและประกนั อุบัติเหตุเพิ่มเติมใหกับพนักงาน ซึ่งเปนความพยายามท่ีจะดูแล คณุ ภาพชีวิตบุคลากรใหมากกวา ทก่ี ฎหมายแรงงานกําหนด44 41 กรพนิ ธุ คชรตั น และคณะ. (2558). นวัตกรรมสรางสุข ป 2. กรงุ เทพ : แอทโฟรพ รนิ ท. 42 โครงการพฒั นาและสง เสริมการจัดการความรเู พอื่ สนับสนนุ สุขภาวะองคกร. เสนอ สํานักสนบั สนนุ สขุ ภาวะองคกร สํานักงานกองทุน สนับสนนุ การสรางเสรมิ สุขภาพ. 43 ศรณั ยพ ัส ศรีสวัสด์ิและคณะ. (2557). องคกรสรางสุขฉบับแพรส ุข. กรงุ เทพฯ : วิสตา อนิ เตอรปริ้ นท จาํ กัด. 44 คณะสงั คมศาสตรแ ละมนษุ ยศาสตร มหาวิทยาลยั มหิดล. (2558). รายงานความกาวหนา (งวดที่ 2) โครงการพฒั นาและสง เสริมการ จดั การความรูเพือ่ สนับสนนุ สุขภาวะองคกร. เสนอ สาํ นกั สนับสนนุ สุขภาวะองคกร สาํ นกั งานกองทุนสนับสนุนการสรางเสรมิ สุขภาพ.

l63 องคก รแหงความสุข 4.0 ศูนยทันตกรรมเคลื่อนท่ี ของบริษัท ซันฟูด อินเตอร เนช่ันแนล จํากัด เกิดจากการเก็บสถิติและการวางกลยุทธรวมกับ ผูบริหาร โดยฝายบุคคลเห็นวา พนักงานมีสิทธิ์เบิกคาดูแลสุขภาพ ในชองปากจากกองทุนประกันสังคม แตมีพนักงานใชสวัสดิการน้ี ไมถ งึ 7% การวเิ คราะหป ญ หาพบวา เกดิ จากความลาํ บากในการเขา ถงึ บริการ คือ พนักงานตองไปทําทันตกรรมในวันหยุด รวมถึงเสียเวลา ในการเดนิ ทางไป-กลับโรงพยาบาล และการรอคิว ทั้งนี้ กวาจะมาเปน ศูนยทันตกรรมเคลื่อนท่ีไดทดลองดําเนินการอยางหลากหลาย เชน การจายเงินเพื่อจูงใจพนักงานใหไปตรวจสุขภาพชองปาก การทํา หองทันตกรรมในโรงงาน เปนตน ศูนยทันตกรรมเคล่ือนที่เปน ความรว มมอื ระหวา งโรงพยาบาลมวกเหลก็ กบั บรษิ ทั โดยบรษิ ทั จา ยคา ทันตกรรมใหโรงพยาบาลกอน ฝายบุคคลจะประสานไปท่ีหัวหนางาน วาแตละวันใหโควตาพนักงานกี่คน เม่ือถึงเวลานัดพนักงานจะมา ตามเวลา ซึ่งใชเวลา 20-30 นาที วันหน่ึงสามารถใหบ ริการพนักงาน 30-40 คน นอกจากนย้ี งั ประสานขอความรว มมอื ไปยงั สาํ นกั งานประกนั สังคมจังหวัดสระบุรี เพื่อใหมารับเอกสารเบิกจายคาประกันสังคม จากบริษัท โดยบรษิ ัทนําสง เอกสารสปั ดาหล ะ 1 ครั้ง ในแตล ะสปั ดาห มีเอกสารเบกิ จา ย 150-200 ชดุ จากเดมิ ประมาณสปั ดาหล ะ 7 ชดุ 45 45 จฑุ ามาศ แกวพจิ ติ ร และนพพร ทแิ กวศรี. (2554). บรษิ ทั ซันฟดู อนิ เตอรเนช่นั แนล จาํ กัด. ใน คณะพัฒนาทรพั ยากรมนษุ ย สถาบนั บณั ฑติ พัฒนบริหารศาสตร, องคก รเอ่ียมสขุ . นนทบุรี : สองขาครีเอชนั่ จาํ กดั .

lองคก รแหง ความสุข 4.0 64 สถาบนั ครอบครัว เปนสถาบนั หลกั ในการบมเพาะ สมาชกิ ท่ดี ขี องสงั คม รวมถงึ การมีครอบครัวทอี่ บอนุ จะสง ผลตอการขาดงาน และโปรดกั ทวิ ิตี้ (Productivity)

l65 องคก รแหงความสุข 4.0 ใกนาครรสองบเสครริมวั คแวลาะมมอุมบนอมุนแม องคกรท่ีสงเสริมใหพนักงานมีครอบครัวที่อบอุนและมีมุม นมแมในที่ทํางาน เพราะเช่ือวาสถาบันครอบครัวเปนสถาบันหลัก ในการบมเพาะสมาชกิ ท่ดี ีของสงั คม รวมถงึ การมีครอบครัวทอ่ี บอนุ จะสงผลตอการขาดงานและโปรดักทิวิต้ี (Productivity) เชน การศกึ ษาเรอื่ งการคงอยขู องชา งฝม อื ในวสิ าหกจิ ขนาดกลางขนาดยอ ม : กรณีศึกษานิคมอุตสาหกรรม เอ็มเอ็มซี46 พบวาเหตุผลที่ชางฝมือ ลาออกจากองคกรมี 9 เหตุผล แตเหตุผลหลัก 2 อันดับแรกเปน เรื่องของสถาบันครอบครัว คือ 1) ภาระทางการเงนิ ที่เพิม่ ข้ึน ซงึ่ เกดิ จากชางฝมือเริ่มมีครอบครัว หรือเริ่มมีลูกทําใหมีรายจายเพิ่มข้ึน ซึ่ง รายรับท่ีไดจากที่องคกรเดิมไมเพียงพอกับรายจาย และ 2) ปญหา ครอบครัว โดยมีทั้งพนักงานเร่ิมมีคนรักแลวยายไปทํางานใกลคนรัก และมีปญ หาแลว ยา ยงานเพ่อื หนีอดีตคนรกั องคกรสวนใหญมีแนวทางสงเสริมความอบอุนในครอบครัว และมมุ นมแมในสถานประกอบการ ดังนี้ 1. ใหความรู/ความตระหนักถึงความสําคัญของสถาบัน ครอบครวั 2. จัดตั้งศนู ยเ ดก็ เลก็ ในโรงงาน 46 มนสั รกั ช่อื .(2558). การคงอยขู องชา งฝมอื ในวิสาหกจิ ขนาดกลางขนาดยอ ม:กรณศี ึกษานิคมอุตสาหกรรม เอ็มเอม็ ซ.ี วทิ ยานิพนธ บรหิ ารธรุ กิจมหาบัณฑติ คณะบริหารธรุ กจิ . มหาวทิ ยาลัยเกษตรศาสตร.

lองคกรแหง ความสขุ 4.0 66 3. จัดตั้งมมุ นมแม 4. มีหนว ยงานที่ดแู ลลูกพนกั งานหลงั เลกิ เรียน และวนั หยดุ 5. จดั กจิ กรรมเพือ่ สง เสรมิ ความอบอนุ ในครอบครวั 6. รว มงาน/กจิ กรรมของพนกั งาน และชุมชนของพนกั งาน 7. ลดรายจา ยของครอบครัวพนักงาน จศัดูนตยัง้  จดั ต้ัง มีหนวยงาน เดก็ เล็ก มมุ นมแม ลูกพดนแู ักลงาน สใรหาคแงวลคาะวมารมู กคอมารรบุมอสอนบงุน มคเแสแรลมรวั ะมิ ตระหนัก จดั กจิ กรรม ใคนวคสารงมอเสอบรบคิมอรุนวั ลคดรรอขาอบยงคจราวั ย รขวอมงกพจินกกั รงรานม พนักงาน ภาพแนวทางการสง เสริมความอบอนุ ในครอบครัวและมมุ นมแม บรษิ ทั เค.ท.ี เอม็ .สตลี จาํ กดั ใหค วามสาํ คญั ตอ ทกั ษะดา นชวี ติ ของพนักงาน กรรมการผูจ ดั การ คุณชัญญ สวุ รรณโชติตง้ั ใจถายทอด ทักษะเร่ืองความซื่อสัตย การพัฒนาตนเองและการอยูรวมกันใน ครอบครัวอยางมีความสุขเพราะเช่ือวา ความอบอุนในครอบครัว แเปลน ะคมวคี าวมาตมอ รงบั กผาิดรชขอองบทตกุ อคสนังคถมา มคารอกบขน้ึคร4ว7ั อบอนุ สมาชกิ จะทาํ หนา ท่ี บริษทั ซันฟูด อินเตอรเนชน่ั แนล จาํ กัด มีสถานทีร่ ับเล้ียง เด็กเพื่อใหลูกของพนักงานไดรับการดูแลจากพอแม เพ่ือใหเด็ก 47 โครงการพัฒนาองคก รความรูจากองคกรแหงความสขุ . บรษิ ทั เค.ที.เอม็ .สตีล จํากัด. CD-ROM. Happy Home MODEL. 2553.

l67 องคกรแหงความสขุ 4.0 มีพัฒนาการและเติบโตเปน ผูใหญท ี่ดี (แตกอนพนักงานจะนําลูกไปให ปู ยา หรอื ตา ยายเลย้ี ง) การสรา งสถานทรี่ บั เลยี้ งเดก็ ไดข อรว มมอื จาก สาํ นกั งานพฒั นาสงั คมและความมนั่ คงของมนษุ ยใ หด แู ลและตรวจสอบ มาตรฐานของศูนยการเล้ียงเด็กดานตางๆ เชน อาคารสถานที่ วัสดุ พเ่ี ล้ียงเด็ก เปน ตน ซึ่งตามเกณฑกําหนดสดั สวนของพเี่ ล้ยี งเดก็ ตอ เด็ก อายุ 2 ปข้ึนไป ในอัตราสวนอยูที่ 1 : 15 คน แตบริษัทดําเนินการ ในสัดสวน 1 : 5 ผูบริหารเนนย้ําวา บริษัทไมไดมีศูนยเล้ียงเด็ก เพ่ือใหพอแมมีเวลาทํางานใหแกองคกรเทานั้น แตศูนยเล้ียงเด็ก ทําใหพอแมใหความสําคัญตอบุตร และเพื่อสรางความรวมมือ ระหวา งผปู กครองกบั บรษิ ทั ในการขดั เกลาและพฒั นาเดก็ นอกจากน้ี บริษัทไมตองการใหศูนยเลี้ยงเด็กมีขนาดใหญแตเนนคุณภาพ โดยได ศึกษาดูงานที่โรงเรียนวนิสาเรสของคุณวนิสา เรส (หนูดี) เพื่อปรับวิธี การดแู ลและพัฒนาศกั ยภาพของเดก็ 48 บริษัท ครอบครัวเปายิ้งฉุบ จํากัด จัดตั้งศูนยรับเล้ียงเด็ก โดยเร่ิมจากรับเลี้ยงลูกหลานของพนักงานแลวขยายสูการรับเลี้ยงลูก หลานของคนในชุมชน ท้ังนเ้ี พอื่ ใหครอบครวั ของพนักงานไดอยูด ว ย กนั และเพอ่ื สง เสรมิ พฒั นาการเรยี นรทู เี่ หมาะสมของเดก็ การดาํ เนนิ 48 จฑุ ามาศ แกว พจิ ติ ร และนพพร ทิแกว ศรี. (2554). บรษิ ทั ซนั ฟดู อินเตอรเนชนั่ แนล จาํ กดั . ใน คณะพฒั นาทรัพยากรมนุษย สถาบัน บัณฑติ พัฒนบรหิ ารศาสตร, องคกรเอี่ยมสุข. นนทบุรี : สองขาครีเอช่ัน จํากดั .

lองคกรแหง ความสุข 4.0 68 การไดรับสมัครครูพี่เลี้ยงซึ่งผานการอบรมหลักสูตรการเล้ียงเด็กตาม กฎหมายทก่ี ําหนด รบั สมคั รแมบา น จัดทําแผนกิจกรรมในแตละวนั ซง่ึ เนนการมีสวนรวมของผูปกครอง รวมถึงใหความสําคัญตอการเรียนรู ดว ยการเลน และลงมอื ปฏบิ ตั ิ เพ่อื ใหเดก็ สามารถชว ยเหลอื ตนเองได4 9 บรษิ ทั ฟตุ บอลลไ ทยสปอรต ตง้ิ กดู ส จาํ กดั มนี โยบายสง เสรมิ ใหพนักงานทํางานอยางมีความสุข ไมตองกังวลกับลูกดังน้ันจึงจัดตั้ง โครงการ FBT หนูนอยเนอรสเซอรี่ ดวยการรับดแู ลลูกของพนักงาน อายุ 1-4 ขวบ วนั จนั ทร-เสาร ตงั้ แตเวลา 07.00-19.30 น.50 บริษัท แมรีกอท จวิ เวลรี่ ประเทศไทย จํากดั มมี มุ นมแมใ น สถานประกอบการ เพราะพนักงานสวนใหญเปนผูหญิง นอกจากน้ี ยังประดิษฐเตานมเทียม เพื่อเปนเครื่องมือในการสอนการบีบนม มีการจัดต้ังคณะทํางานเพื่อประเมินผลและพัฒนามุมนมแม อยางตอเนื่อง ผลการดําเนินการพบวา สามารถลดคาใชจายของ พนักงานได 4,000-5,000 บาท/เดอื น51 บรษิ ัท ไทยซัมมิท ฮารเนส จํากัด ไดร บั คัดเลือก “มมุ นมแม ตนแบบในสถานประกอบการป 2555” ของมูลนิธิศูนยนมแม แหง ประเทศไทย52 บริษทั โสมภาสเอน็ จเิ นยี รง่ิ (2005) จํากดั กาํ หนดใหเปน หนา ทข่ี องฝา ยบคุ คลทจี่ ะตอ งเตรยี มขนมและกจิ กรรมตา งๆ สาํ หรบั ลูกของพนกั งานทจี่ ะมาบริษัทหลงั เลิกเรียน หรอื วันหยุด53 49 คณะสงั คมศาสตรและมนุษยศาสตร มหาวิทยาลัยมหดิ ล. (2558). รายงานความกา วหนา (งวดท่ี 2) โครงการพฒั นาและสง เสริมการ จัดการความรเู พื่อสนบั สนนุ สขุ ภาวะองคกร. เสนอ สํานกั สนบั สนนุ สุขภาวะองคกร สาํ นกั งานกองทนุ สนับสนุนการสรางเสรมิ สุขภาพ. 50 นพพร ทแิ กว ศร,ี บุษยมาส ทองทรพั ยเ จริญ, และ สาธิต ตเี มอื งซา ย. (2556). นวัตกรรมแหงความสขุ . นนทบุรี : สองขาครเี อช่นั จาํ กดั . 51 กรพินธุ คชรัตน และคณะ. (2558). นวตั กรรมสรางสขุ ป 2. กรุงเทพ : แอทโฟรพ ร้นิ ท. 52 จิราพร ระโหฐานและคณะ. (2557). องคก รแหง ความสขุ ตน แบบในพนื้ ทจี่ งั หวัดชลบรุ ี ระยอง จันทบุรี ตราดและนครนายก. กรงุ เทพฯ : แอทโฟรพ ริ้นท. 53 โครงการพฒั นาองคก รความรูจากองคกรแหง ความสขุ . โสมภาสเอ็นจิเนยี ริ่ง. CD-ROM. Happy Home MODEL. 2553.

l69 องคกรแหง ความสุข 4.0 บริษทั เอเซีย พรซี ชิ ั่น จาํ กดั เมอื่ ถงึ เทศกาลท่เี กีย่ วของกับ ครอบครัว เชน วันพอ วันแม วันเด็กหรือแมกระท่ัง วันวาเลนไทน บริษัทจะจัดกิจกรรมเพื่อเช่ือมสายสัมพันธระหวางครอบครัวของ พนักงานและบริษัท รวมถึงเพ่ือสงเสริมความอบอุนในครอบครัว ของพนกั งาน ดงั นี้54 กิจกรรมวันพอหรือวันแม บริษัทใหพนักงานนํารูปของพอ หรอื แมม าจดั นทิ รรศการ ควบคกู บั การเฉลมิ พระเกยี รตพิ ระบาทสมเดจ็ พระเจาอยูหัวฯ และสมเด็จพระนางเจาพระบรมราชินีนาถ โดยนํา ภาพพอ แมของพนักงานจัดฉายสไลดใหพนักงานชม บริษัทยังจัด พิธีถวายพระพรตามดวยพิธีกราบพอแม บริษัทจัดของที่ระลึกให พนกั งานนําไปมอบใหพ อ แมในโอกาสวันแม วันพอ และวันปใ หม กจิ กรรมวนั เดก็ บรษิ ทั ชกั ชวนพนกั งานใหน าํ รปู ลกู มาตดิ บอรด “ลูกรักพนักงาน” และมีของขวัญมอบใหลูกพนักงาน ซึ่งของขวัญ จะข้ึนอยูกับวัยของเด็ก รวมถึงมอบทุนการศึกษาใหลูกของพนักงาน ท่ีมีอายงุ าน 2 ปข ึ้นไป วันวาเลนไทน บริษัทมีกิจกรรม “คูรักหวานแหวว” เปน การคน หาพนักงานท่ีเปน คูรักท่ีนาช่ืนชม มีความรักใครก ลมเกลียวกัน เพอื่ เปน แบบอยา งแกพ นักงานคนอ่นื ๆ วันครอบครัวสุขสันต จัดในเดือนเมษายน บริษัทฯ จะเชิญ ครอบครวั ของพนักงาน เชน พอ แม ลกู และคสู มรสของพนักงานทอ่ี ยู ตา งจงั หวดั มาเยยี่ มชมบรษิ ทั ซง่ึ จะจดั เลย้ี งอาหารและพาครอบครวั ไป เทย่ี วอยา งสนกุ สนาน ชว งเทศกาลสงกรานตก จ็ ดั งานรน่ื เรงิ เลยี้ งอาหาร พนักงาน และจดั พิธีรดนํา้ ดาํ หัวขอพรผใู หญ ตามประเพณไี ทย 54 จฑุ ามาศ แกวพิจิตร. (2556). เอเชยี พรซิ ชิ ั่น ฟนเฟอ งของความสุข ทกุ คนรวมผลักดนั . นครปฐม : ส เจรญิ การพิมพ.

lองคกรแหงความสขุ 4.0 70 บริษัท บาธรูม ดีไซน จํากัด จัดวันครบรอบแตงงาน ของพนักงาน โดยเตรียมดอกกุหลาบเพือ่ ใหพนักงานนาํ ไปมอบใหสามี หรือภรรยา บริษัทยังใหพนักงานหยุดงานในวันเกิดและมีเคกอวยพร วันเกิดใหพนักงาน55 บริษัท เเพรปรีดา อุตสาหกรรม จํากดั จะรว มทาํ บุญและ พาพนักงานไปชว ยงานเทศกาลตา งๆ ของพนักงานหรือชุมชนของ พนกั งาน เชน งานข้นึ บานใหมของพนกั งาน งานทอดผาปา ในหมูบาน ของพนกั งาน การสรา งศาลาอเนกประสงค เปนตน 56 บริษัท มารศรี โปรดักส จํากัด จังหวัดเชียงราย เมื่อถึง เทศกาลเปดเทอม ดวยความเขาใจวาพนักงานมีภาระรับผิดชอบมาก คณุ สรุ ยิ า เสาวดี กรรมการผจู ดั การ จะซอ้ื อปุ กรณก ารเรยี นหรอื สง่ิ ของ ทจี่ าํ เปน ใหแ กล กู พนกั งานอยา งเทา เทยี มกนั เชน กระเปา กลอ งดนิ สอ เปนตน คุณสุริยายังจําไดวาพนักงานมีลูกก่ีคน ชื่ออะไรบาง เม่ือพนักงานเดือดรอนเรื่องเงินจะใหความชวยเหลือและใหพนักงาน มาผอ นคนื โดยพนักงานจะเปน ผูบอกวา แตละเดือนใหหักเงนิ ไดเทาไร รวมถึงเม่ือไมสบาย คุณสุริยาจะไปเยี่ยม หรือกรณีนี้บานพนักงาน มงี านจะรวมทําบญุ ดว ยทกุ ครั้ง57 บรษิ ทั ซนั ฟดู อนิ เตอรเ นชน่ั แนล จาํ กดั ใหท นุ การศกึ ษาแก บุตรหลานพนักงาน โดยการคัดเลือกจากบุตรหลานของพนักงาน ที่เรียนเกงและมีความประพฤติดี ซ่ึงเนนใหทุนอยางตอเน่ือง โดย บางคนบริษัทสง เรียนตั้งแตร ะดับมธั ยมศกึ ษาจนจบปริญญาตรี58 55 นพพร ทแิ กวศรีและสาธิต ตเี มืองซา ย. (2556). สรางสรรคจากใจ. นนทบุรี : สองขาครีเอชั่น จาํ กดั . 56 ศรณั ยพสั ศรสี วสั ดิแ์ ละคณะ. (2557). องคกรสรา งสุขฉบับแพรส ุข. กรงุ เทพ : วสิ ตา อินเตอรป รนิ้ ท จํากัด. 57 โครงการพฒั นาองคก รความรูจากองคก รแหงความสขุ . บรษิ ทั มารศรี โปรดกั ส จํากัด. CD-ROM. Happy Home MODEL. 2553. 58 จฑุ ามาศ แกวพจิ ิตร และนพพร ทิแกว ศร.ี (2554). บริษัท ซนั ฟดู อินเตอรเ นชั่นแนล จาํ กัด. ใน คณะพฒั นาทรัพยากรมนุษย สถาบัน บณั ฑิตพฒั นบรหิ ารศาสตร, องคก รเอีย่ มสุข. นนทบรุ ี : สองขาครีเอชน่ั จาํ กัด.

l71 องคกรแหง ความสขุ 4.0 การสง เสริมสตใิ นการทำงาน การสงเสริมสติในการทํางาน (Mindfulness) เกิดจาก ความเช่ือวา สติมีความสัมพันธกับประสิทธิภาพในการทํางาน และการตดั สินใจทดี่ ี รวมถึงสติชวยลดความผิดพลาดในการทํางาน ลดอุบัติเหตุ และสงเสริมความสัมพนั ธท ี่ดีของพนักงาน แนวทางการสง เสริมใหพนักงานมีสติในการทํางาน นิยมดาํ เนนิ การใน 2 รปู แบบ คอื 1. การสง เสริมใหพนกั งานปฏิบัติธรรม 2. การเขารว มโครงการ MIO ของกรมสุขภาพจิต (MIO ยอมา จาก Mindfulness in Organization) บานขนมนันทวัน59 จังหวัดเพชรบุรี วิเคราะหองคกรพบวา ปญหาที่แทจริงอยูที่พนักงาน คือไมสามารถรักษาคนดี คนเกงไวได ต้ังแต พ.ศ. 2547 จงึ กําหนดนโยบาย “จะใหพนักงานมคี วามเปนอยู ที่ดีขึ้น” ดวยการปรับคาตอบแทนและพัฒนาพนักงาน นอกจากน้ี ยังมองวา พนักงานไมสามารถอยูกับองคกรไดตลอดชีวิตจึงสงเสริม ใหพนักงานเปนคนดี ดว ยการรักษาศลี 5 และปฏิบัตธิ รรม 59 กนกวรรณ ชยั โชต,ิ นพพร ทิแกว ศรี และ สาธติ ตีเมืองซา ย. (2556). บานขนมนันทวนั ขนมเพ่อื สังคม. นนทบุรี : สองขาครเี อชน่ั จาํ กัด.

lองคก รแหงความสุข 4.0 72 ต้ังแต พ.ศ. 2550 ไดสงเสริมใหพนักงานปฏิบัติธรรม (7 วัน 7 คืน) โดยเริ่มท่ีหัวหนางานกอน สําหรับพนักงานแลวแต ความสมัครใจ ซึ่งองคกรยังจายคาตอบแทนใหพนักงานเหมือนเดิม ทาํ ใหพ นกั งานไมต อ ตา นมาก เมอ่ื กลบั มาแลว พนกั งานเลา ความประทบั ใจ และชกั ชวนเพอ่ื นไปปฏิบตั ิธรรม ปจ จุบนั การปฏิบตั ิธรรมกลายเปน วัฒนธรรมองคกรทพ่ี นักงานใหความรว มมือเปน อยางดี ผลการพัฒนาพนกั งาน (ซ่งึ รวมถงึ การสง เสรมิ การปฏบิ ตั ธิ รรม) พบวา องคก รสามารถรกั ษาคนดแี ละคนเกง ไว พนกั งานมรี ะเบยี บวนิ ยั และมีความรับผิดชอบสูงขึ้น นัฎฐวีร เอี่ยมสอาด พนักงานฝายผลิต กลาววา มีสมาธิมากขึ้น ทําใหใจเย็นมากข้ึน และสามารถเขากับ ผูอ่ืนไดงายข้ึน สามารถนําธรรมะมาใชควบคุมสติในขณะทํางาน หรือรบั รูอ ารมณของตนเอง เชน รวู า โกรธไดไ วขนึ้ โรงพยาบาลบํารุงราษฎรจัดกิจกรรม “Mindfulness in Bumrungrad” ตั้งแตปลายป 2556 เพื่อสงเสริมคานิยมหลักของ องคกรในเรื่อง การใหบริการดวยความเอ้ืออาทร มีความพรอม ในการเรียนรู ยึดม่ันเรื่องความปลอดภัย ทํางานเปนทีม และยึดม่ัน

l73 องคกรแหง ความสขุ 4.0 หลักคุณธรรม โดยการอบรมวิทยากรภายใน ซึ่งคัดเลือกมาจาก หนวยงานตางๆ เขารวมอบรมหลักสูตร “สรางสุขดวยสติในองคกร” เปนเวลา 3 วัน 2 คืน โดย นายแพทยยงยุทธ วงศภิรมยศานต์ิ ผผู านการอบรมมาขยายผลในองคก ร ดว ยการจดั อบรม “สรางสุขดว ย สติในองคกร” พรอมกับเขารวมประชุมแลกเปล่ียนเรียนรูกับองคกร อ่ืนๆ และคัดเลือกแผนกตน แบบดา นการพฒั นาจิต พนักงานทานหนึง่ กลาววา “นาํ ไปใชใ นการทํางานไดจ ริง ใจเย็นลง ควบคุมอารมณด ีข้นึ เวลาเจอคนไขใ จรอ นมากส็ อ่ื สารกับคนไขไ ดดขี น้ึ ”60 บริษทั เจ.เอช.อุตสาหกรรม จาํ กดั นาํ ธรรมะมาใชเ พอ่ื พัฒนา พนักงาน โดยผบู ริหารเชอื่ และศรทั ธาเรือ่ งความดี ความยตุ ิธรรมและ ศึกษาธรรมะอยูแลว เห็นวาปญหาของพนักงาน เชน ความขัดแยง ระหวางพนักงาน การทะเลาะวิวาทตามงานบุญ การขาดงานเพราะ ด่ืมเหลา แลว เมาคา ง ปญ หาเรื่องชูสาว ฯลฯ ดงั นัน้ จึงจัดกิจกรรมนําวดั เขามาสูบริษัทฯ กับการนําพนักงานไปวัด โดยจัดเปนประจําทุกป ปละ 1-2 คร้ัง ถาพาพนักงานไปวัดจะปดโรงงานแลวพาพนักงาน ไปวัด 3 วัน กิจกรรมประกอบดว ยการวิปสสนา ทําสมาธิ ฟงวิทยากร บรรยายธรรมะ เก่ียวกับการทาํ ความดี การกตัญู เปนตน61 ตั้งแต พ.ศ. 2558 บริษัทเขารวมกิจกรรมการสงเสริมสติ ในการทาํ งาน (MIO) ทาํ ใหก ารสงเสริมใหพนักงานมีสตมิ ีความเขม ขน มากขึน้ โดยมีการจดั กจิ กรรมตา งๆ ประกอบดวย 1. ทาํ สมาธกิ อน - หลงั การประชุม/ทาํ งาน 2. ระฆงั สติ 3. ฝกอบรม MIO 4. รกั ดี...พชิ ติ 100 มวน (รณรงคเลิกสบู บหุ รี)่ 60 กรพนิ ธุ คชรัตน และคณะ. (2558). นวตั กรรมสรา งสุข ป 2. กรงุ เทพ : แอทโฟรพร้นิ ท. 61 โครงการพฒั นาองคก รความรจู ากองคกรแหงความสขุ . บรษิ ทั เจ. เอช. อุตสาหกรรม จาํ กดั . CD-ROM. Happy Home MODEL. 2553.

lองคก รแหง ความสุข 4.0 74 5. รักชวี ิต...ท้ิงขวด 50 (ครั้ง) (รณรงคเ ลกิ ดม่ื เหลา) 6. รักไรพ งุ (รณรงคการลดนํา้ หนกั ) 7. รักกระเปา เปา 200 บาท/เดือน 8. ออมทรพั ยก ับ HR 9. Morning Talk 10. SmallTalk Activity 11. JH Activity 12. Learn & Share 13. โยคะภาวนา ผลของการสงเสริมใหพนักงานมีสติในการทํางานพบวา ผลผลิตขององคกรสูงขึ้น (ท้ังในเร่ืองการเพ่ิมปริมาณการผลิต ความถกู ตอ ง ไดมาตรฐาน ลดความสูญเสยี ลดการรอ งเรยี น และ ลกู คา มีความพึงพอใจมากข้นึ )62 62 บรษิ ัท เจ. เอช. อุตสาหกรรม จํากัด. (2560). มสี ตชิ วี ิตรุงเรือง องคกรกาวหนา สงั คมเปนสุข.

l75 องคก รแหงความสุข 4.0 คกาวราสมงผเูกสพรมิ นั คตุณอ อภงาคพกชรีวติ / ตามท่ีกลาวขางตน ในยุคประเทศไทย 4.0 น้ี พนักงาน ตองปรับตัวหลายประการโดยเฉพาะเรื่องความรู ความสามารถ การทาํ งานรว มกบั ผอู นื่ (เพราะจะมคี วามหลากหลายในองคก รมากขนึ้ เชน เรอื่ งวยั เชอ้ื ชาติ การรวมกลมุ ตามความสนใจ ฯลฯ) ขณะทพ่ี นกั งาน ท่ีเกง หรือพนักงานรุนใหมจะไมคอยทํางานในระบบ หรือชอบเปน พนกั งานฟรแี ลนดม ากกวา ทาํ ใหอ งคก รตอ งใหค วามสาํ คญั กบั พนกั งาน เพื่อรกั ษาพนกั งานใหอยกู ับองคก รอยา งมคี ุณคา บรษิ ทั มแี นวทางสง เสรมิ คณุ ภาพชวี ติ และความผกู พนั ตอ องคก ร ดงั นี้ 1. การจดั ตง้ั หนว ยงาน หรอื มอบหมายผรู บั ผดิ ชอบงานเรอ่ื งการ สง เสรมิ คุณภาพชวี ิตและความผูกพนั ตอ องคกร 2. การจดั โปรแกรมเพอื่ สง เสรมิ คณุ ภาพชวี ติ และความผกู พนั ตอ องคกร 3. การจัดกิจกรรมเพอื่ สงเสริมการทาํ งานเปน ทมี และลดความ เลื่อมลํา้ ในองคก ร

lองคก รแหงความสุข 4.0 76 บริษทั นา้ํ ตาลมิตรผล จาํ กดั มแี นวทางสรา งสขุ ความผกู พัน ภายในองคกรของกลุมมิตรผลมที ั้งหมด 6 ดาน ไดแก63 (นอกจากนี้ บรษิ ทั ยังจดั ตั้งแผนก Employee Engagement64 ) 1. การพัฒนาภาวะผูนําและทีมงาน โดยมีโปรแกรมและ ระบบการพฒั นาทห่ี ลากหลายและนาสนใจ อาทิ หลกั สตู รพฒั นาภาวะ ผูนําและการบริหารจัดการใหกับผูบังคับบัญชาในแตละระดับ การมีระบบพ่ีเล้ียงในการดูแลพนักงานใหม การพัฒนาสรางทีม (Team Building) การประเมนิ ภาวะผนู าํ แบบ 360 องศา (360 Degree Leadership Assessment) 2. การพัฒนาเร่ืองรางวัลและผลตอบแทนที่เหมาะสม โดย การศึกษาทบทวนปรับปรุงระบบผลตอบแทนและสวัสดิการให สอดคลอ งกบั การดแู ลพนกั งานแตล ะกลมุ และเจเนอเรชนั่ ของพนกั งาน 3. การพัฒนาคุณภาพชีวิตของบุคลากรและสมดุลในชีวิต การทํางาน โดยมีการสงเสริมจัดกิจกรรมตางๆ เพื่อเปดโอกาส ใหพ นกั งานเขา มามสี ว นรว มในการดาํ เนนิ การ อาทิ การบรหิ ารกจิ กรรม พนักงานผานชมรม ชมรมกีฬา กิจกรรมพัฒนา 5ส ของหนวยงาน กิจกรรม Family Day โครงการ Fast & Furious (ประกวดการ ลดน้ําหนักเปน ทมี ) เปนตน 4. การพัฒนางานที่ทาทายและสรา งความภมู ใิ จใหกบั พนักงาน อาทิเชน โครงการ Engagement Focus Group เพ่ือใหพนักงาน มีสวนรวมนําเสนอความคิดเห็นในการพัฒนาปรับปรุงงาน โครงการ EVA Change Mindset โครงการ Project-based Learning หรือ โครงการประกวดผลงาน Innovation เปน ตน 63 คณะสงั คมศาสตรและมนุษยศาสตร มหาวิทยาลยั มหดิ ล. (2558). รายงานความกา วหนา (งวดที่ 2) โครงการพัฒนาและสงเสริมการ จดั การความรูเพือ่ สนับสนุนสุขภาวะองคกร. เสนอ สาํ นักสนบั สนนุ สขุ ภาวะองคกร สํานักงานกองทุนสนับสนนุ การสรา งเสรมิ สุขภาพ. 64 กรพินธุ คชรตั น และคณะ. (2558). นวตั กรรมสรา งสขุ ป 2. กรงุ เทพ : แอทโฟรพรน้ิ ท.

l77 องคกรแหงความสุข 4.0 5. การพัฒนาโอกาสความกาวหนาและการเรียนรู ซึ่งมี หลากหลายรูปแบบ อาทเิ ชน โครงการพัฒนาภาษาอังกฤษ โครงการ พฒั นากลุม Hi-Pos (Talent) โครงการ Talent Mobility (การพฒั นา กลุมคนเกงโดยการสงไปปฏิบัติงานตางประเทศ) โครงการพัฒนา วิทยากรภายใน โครงการพัฒนาและทดสอบวัดทักษะทางเทคนิค โดยศูนยพัฒนาทางเทคนิค (Technical Training Center) ท่ีมีอยู แตละโรงงาน เปนตน 6. การพัฒนาทิศทางขององคกรและบริหารผลงาน เพื่อให เกิดความเขาใจในทิศทางเดียวกัน และเชื่อมโยงมาสูการปฏิบัติงาน ของหนวยงานและเปาหมายสวนบุคคล อาทิ Town Hall (การส่อื สารทิศทางขององคกร โดยผูบรหิ ารระดบั สูง) Performance Management System การพัฒนาทักษะในการแจงผลและ ใหค าํ ปรึกษาผลการปฏิบัติงานแกผ ูบ ังคบั บัญชา วารสารมติ รสมั พนั ธ การพัฒนา Employee Collaboration Tools (เชน Yammer) เปน ตน บรษิ ทั เค.ท.ี เอม็ .สตลี จาํ กดั จัดกจิ กรรมประจําปโดยจดั สลับ กนั ปเ วน ปร ะหวา งการทอ งเทยี่ วกบั การเขา แคมป พนกั งานประทบั ใจ และเห็นวาเปนสวนหนึ่งของความสุขในการทํางาน การจัดกิจกรรม เริ่มจากคณะกรรมการสวัสดิการและลูกจางสํารวจสถานท่ี แลว ฝายบุคคลสรุปผลการสํารวจพรอมกับทําแบบสํารวจความคิดเห็น ของพนักงานวาอยากไปทีไ่ หน โดยสอบถามพนกั งานทกุ คน65 บรษิ ัท ซันฟดู อินเตอรเ นชนั่ แนล จํากดั : กจิ กรรมทีอ่ งคกร จัดใหแกพนักงาน นอกจากจะอยูบนพื้นฐานของแนวคิด Total Improvement และ Quality of life แลว ยงั มีกิจกรรมท่พี นักงาน 65 โครงการพัฒนาองคกรความรจู ากองคกรแหงความสุข. บริษทั เค.ท.ี เอ็ม.สตีล จาํ กดั . CD-ROM. Happy Home MODEL. 2553.

lองคก รแหงความสขุ 4.0 78 เปนผูริเริ่ม ซึ่งเกิดจากแนวคิดท่ีเชื่อวาความตองการความสุข ของพนักงานไมเหมือนกัน ดังนั้น จึงใหพนักงานรวมกลุมกัน เพื่อทํากิจกรรมท่ีชอบ เชน กิจกรรมปใหมมีนโยบายใหพนักงาน รวมกลุมตามกิจกรรมที่ชอบ เชน การทองเที่ยวผจญภัย การศึกษา ดูงานเศรษฐกิจพอเพียง ปฏิบัติธรรม บําเพ็ญประโยชน ท้ังน้ีเพราะ องคกรไดเรียนรูวาการจัดกิจกรรมใหพนักงานไดเขารวมเหมือนๆ กัน พนกั งานบางคนอาจไมช อบ เพราะความสขุ ของพนักงานไมเหมอื นกัน บริษัทมีกิจกรรม “คอเดียวกัน” โดนรวมกลุมกันตามกิจกรรมท่ีสนใจ องคกรใหการสนับสนุนดานงบประมาณกิจกรรมนี้เชน เพาะถ่ัวงอก กฬี า งานฝมือ รกั ตน ไม ปลูกผัก ทองเท่ียว ถา ยภาพ รองเพลง สขุ ภาพ อาสาพัฒนา เปนตน66 66 เพง่ิ อา ง.

l79 องคกรแหงความสขุ 4.0 การพฒั นาทักษะการสอนงาน แ น ว โ น  ม ข อ ง ก า ร พั ฒ น า พ นั ก ง า น จ ะ ใ ห  ค ว า ม สํ า คั ญ ตอประสบการณต อผูเรียนและการออกแบบการเรยี นรูท ่ีเหมาะสม ผูเรียน กลา วคอื รปู แบบการเรยี นรูของพนักงาน (ตามทฤษฎี Adult Learning) จะใชวิธีการอบรม สัมมนานอยลง แตจะใชวิธีการ ใหเรียนรูจากการปฎิบัติงานและการเรียนรูดวยการแลกเปล่ียน ประสบการณม ากขึ้น ดงั นั้น องคก รจะใหค วามสาํ คัญตอการสอนงาน (Coaching) มากข้ึน การเรียนรูจากการปฏิบัติงาน (On the Job Training) การมอบหมายงานที่ทาทาย (Job Assignment) การให ทาํ งานในตาํ แหนง ใหมๆ (Rotation) ผูท่ีมีบทบาทสําคัญตอการพัฒนาพนักงานในหนวยงาน ดานการพัฒนาบุคลากร เปนหัวหนางาน โดยงานพัฒนาบุคลากร จะทาํ หนา ทส่ี ง เสรมิ คา นยิ มและสมรรถนะองคก ร (Core Competency) เชน การปฐมนิเทศพนักงานใหม การสรางคานิยมองคกร การแถลง นโยบายประจําป เปนตน การพัฒนาสมรรถนะในงาน (Functional Competence) จะเปนหนาท่ีหลักของหัวหนางานรวมกับพนักงานและงานพัฒนา บุคลากร ซึ่งอาจกําหนดใหพนักงานทําแผนพัฒนาบุคลากรรายบุคคล หรอื IDP (Individual Development Plan) โดย IDP จะใชก ระบวน การพัฒนาพนักงานที่หลากหลาย ซง่ึ รวมถงึ การสอนงานดว ย

lองคกรแหง ความสขุ 4.0 80 การเรียนรูของพนักงานในยุคใหมหัวหนางาน หรือผูอาวุโส ในหนวยงานตองมีความรูเร่ืองการบริหารทรัพยากรมนุษย พรอมกับ ทักษะการสอนงาน (นอกจากนยี้ งั พบวา หวั หนา งานเปน ปจจยั ที่ทาํ ให พนกั งานไมมีความสุขในการทํางานมากที่สดุ 67 ) บริษัท อารแอนดดี ฟูดส โปรดักส มีพนักงานเปนคนไทย 23 คน และเมยี นมาร 34 คน บรษิ ทั ใหค วามสาํ คญั ตอ เรอื่ งอาชวี อนามยั และการพฒั นาพนักงาน พนักงานใหมจะไดรับการสอนงานจากรนุ พี่ ถาพบวา พนักงานไมถนัดในงานก็จะเปลี่ยนงานใหมจนกวา จะไดงานท่ใี ชสําหรบั พนกั งาน68 67 จุฑามาศ แกวพจิ ิตร และคณะ. (2558) รายงานฉบบั สมบรูณ โครงการเผยแพรอ งคความรเู กีย่ วกับองคกรแหง ความสขุ . เสนอ สํานกั งาน กองทุนสนบั สนุนการสรางเสรมิ สุขภาพ (สสส.). 68 ฉัตรลดั ดา เลิศจิตรการณุ และธรี ธรรม วุฑฒวิ ตั รชยั แกว. (2559). องคก รแหงความสขุ ทามกลางความหลากหลาย. กรุงเทพ : แอทโฟร พรนิ ท. .

l81 องคกรแหงความสุข 4.0 สนุ ทรยี สนทนา สุนทรียสนทนา (Dialogue) เปนการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม และสรางวัฒนธรรมการฟงเพ่ือนพนักงานอยางต้ังใจ เพ่ือให เกิดสัมพันธภาพท่ีดีระหวางเพ่ือนพนักงาน และลดความผิดพลาด ในการทํางาน การดําเนินการทําไดห ลายรูปแบบท้งั การอบรมสนุ ทรยี สนทนาใหแกพนักงาน การพัฒนาทักษะหัวหนางาน (โดยกําหนดให ทักษะการรับฟง การใหคําปรึกษาและการสอนงานเปนสวนหน่ึงของ ทักษะหัวหนางาน หรือพนักงานอาวุโส) กรณีของบริษัท เจ.เอช. อตุ สาหกรรม จาํ กดั สรา งวฒั นธรรมสนุ ทรยี สนทนาผา นกจิ กรรม MIO บริษัท ครอบครัวเปาย้ิงฉุบ จํากัด มีการอบรม “ต่ืนรู... เพิ่มศักยภาพชีวิต” ใหแกพนักงาน โดยสอนพนักงานใหฟง อยา งลกึ ซงึ้ (Deep Listening) และทาํ สนุ ทรยี สนทนา (Dialogue) เพื่อฝกสติของพนักงาน เพ่ือใหพนักงานนําไปใชกับชีวิตครอบครัว

lองคกรแหงความสุข 4.0 82 ชีวิตการงาน ฯลฯ ใหรักและเขาใจกันและมีสุขรวมกันมากย่ิงข้ึน กิจกรรมน้ีจัดตอเน่อื งมากวา 6 ป โดย จัดเปน ประจาํ ทกุ เสาร - อาทติ ย สัปดาหท่ี 2 ของเดือน โดยจัด 2 วัน 1 คืน ผูเขารวมกิจกรรมตอง คางคืน 1 คืน พนักงานท่ีผานการอบรมจะถูกติดตามดวยกิจกรรม “สขุ สนทนา” ซึง่ จดั ทุกวนั พฤหัสบดีเวลา 16.00 - 18.00 น. พนักงาน ทเี่ ขา รว มกิจกรรมสขุ สนทนาครบ 8 ครั้งแลว จะไดร บั คดั เลอื กใหเ ปน ผชู ว ยกระบวนการเพอื่ ทาํ กิจกรรมน้ีตอ ไป69 ศูนยเทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกสและคอมพิวเตอรแหงชาติ (เนคเทค) จัดโครงการ “Happy Station” ซึ่งมีกิจกรรมหลักคือ การจัดการความรู โดยเนนกระบวนการใหค วามรู การจัดเก็บความรู และการแลกเปลีย่ นความรู ดังน้นั จงึ จดั กิจกรรมตางๆ เชน การแลก เปล่ียนความรูในหัวขอตางๆ การสงเสริมใหทํางานและเรียนรู ครอ มสายงาน นอกจากนย้ี งั มกี จิ กรรมสง เสรมิ คณุ ภาพชวี ติ ของพนกั งาน ดว ยการสํารวจคุณภาพชวี ติ ของพนักงาน70 69 กรพินธุ คชรตั น และคณะ. (2558). นวัตกรรมสรา งสขุ ป 2. กรงุ เทพ : แอทโฟรพ รนิ้ ท. 70 ธีรธรรม วฑุ ฒิวตั รชยั แกว และคณะ. (2559). กลยุทธเพื่อเสริมสรา งองคกรแหง ความสุข. กรุงเทพ : แอทโฟรพรินท.

l83 องคกรแหงความสุข 4.0 แกลาระนพวัฒัตกนรารระมบบการทำงาน การพฒั นาระบบการทาํ งานและนวตั กรรม สว นใหญเ กดิ ทงั้ จาก การคิดคนขององคกรขององคกร (Top down) และการใหพนักงาน มีสวนรวม (Bottom up) เพื่อคิดคนนวัตกรรมและพัฒนากระบวน การทํางาน ในระยะยาวมีความเช่ือวา พนักงานเปนผูคลุกคลีใน หนางานมากท่ีสุดจึงเปนผูทราบปญหาและแนวทางการแกไข มากที่สุด ดังน้ันจึงสงเสริมใหพนักงานมีสวนรวมคิดพัฒนาระบบ การทํางานและนวัตกรรม รวมถึงลดความสูญเสียในการทํางาน มากขน้ึ ผานกจิ กรรมตา งๆ เชน กิจกรรมขอเสนอแนะ (Suggession) การประกวดนวตั กรรม เปน ตน ท้ังนี้ตอ งสงเสริมวัฒนธรรมองคกรในเร่อื ง การกลาแสดงออก การรับฟงความคิดเห็นของเพื่อนพนักงาน การยอมรับความผิดพลาด ในการทํางาน ฯลฯ และการออกแบบการประเมินผลและการจา ยคา ตอบแทนท่ีสามารถสรางแรงจูงใจพนักงานได รวมถึงควรจัด บรรยากาศของกิจกรรมใหสนุก ไมเครียด เพ่ือใหพนักงานอยาก เขารว มกจิ กรรม บรษิ ทั ไทยนามพลาสตกิ ส จาํ กดั (มหาชน) กระตนุ ใหพ นกั งาน แสดงความคดิ เหน็ โดยการประชมุ ทกุ ครง้ั ผบู รหิ ารจะถามพนกั งานวา

lองคก รแหงความสุข 4.0 84 “มีอะไรสงสัยใหถาม” ผูบริหารจะรอจนกวาพนักงานจะถาม ถาไมมี คําถามก็จะไมเลกิ ประชมุ 71 บริษัท จุลอินเตอรซิลค จํากัด มีโครงการ “งานประดิษฐ คิดคน” เพื่อสงเสริมใหพนักงานมีสวนรวมในการคิดพัฒนางาน ดว ยการใหพ นกั งานสง ผลงานมานาํ เสนอตอ คณะกรรมการ ผลลพั ธข อง โครงการทําให พนักงานกลาแสดงความคิดเห็นมากข้ึน พนักงาน มวี ธิ กี ารทาํ งานทดี่ ขี นึ้ ชว ยลดความเครยี ดจากปญ หาหนา งาน และ พนักงานไดรับการยกยอ งชนื่ ชมจากบรษิ ัท72 บริษัท ซันฟูด อนิ เตอรเนชนั่ แนล จาํ กดั 73 มีกจิ กรรมยุทธการ กระทะเหลก็ เพอ่ื เปน เวทใี หพ นกั งานไดค ิดสตู รอาหารทเ่ี ปน ผลติ ภณั ฑ จากไก แลวจะมีฝายวิจัยและพัฒนานําไปตอยอดเปนผลิตภัณฑใหมๆ นอกจากนี้ในการทํางานระบบประเมินผลการปฏิบัติงานยังให ความสําคัญตอการใหขอเสนอแนะเพื่อพัฒนากระบวนงานและ ผลติ ภัณฑ ตัวอยางนวัตกรรมที่เกิดขึ้น เชน เนื้อไกหมักงา ไกยางนํ้าผึ้ง เนื้อไกหมักปาปริกา เนื้อไกหมักพริกไทยดํา แหนมเอ็นไก ไกเกาหลี ไกจ อ ไกย างเทอรยิ ากิ ปก บนไกจ ัดจา น ปก บนไกช ิกกี้ ปก บนไกนิวออลนี 71 โครงการพฒั นาองคก รความรจู ากองคก รแหงความสุข. บรษิ ัท ไทยนามพลาสติกสจาํ กัด (มหาชน). CD-ROM. Happy Home Model. 2553. 72 กรพินธุ คชรัตน และคณะ. (2558). นวัตกรรมสรา งสุข ป 2. กรุงเทพ : แอทโฟรพ ริน้ ท. 73 จุฑามาศ แกว พิจติ ร และนพพร ทิแกว ศร.ี (2554). บรษิ ทั ซนั ฟูด อนิ เตอรเ นช่นั แนล จํากัด. ใน คณะพฒั นาทรัพยากรมนุษย สถาบัน บณั ฑติ พัฒนบรหิ ารศาสตร, องคกรเอยี่ มสุข. นนทบุรี : สองขาครเี อชัน่ จาํ กัด.

l85 องคกรแหง ความสุข 4.0 ในระยะแรกของการสรางนวัตกรรมจะเปนกิจกรรมรายบุคคล แตระยะหลังเปนกิจกรรมกลุม โดยเปนการรวมกลุมของฝายตางๆ เพ่ือพัฒนาผลิตภัณฑ บริษัทจะจัดงานซันเพาเวอรเดย (Sunpower Day) ในวันที่ 4 ธันวาคมของทุกป เพ่ือใหพนักงานในเครือมารวม กิจกรรมและเพ่ือมอบรางวัลใหแกพนักงานที่คิดคนนวัตกรรมใหแก องคก ร รวมถงึ รางวัลในดา นตา งๆ เชน 5 ส.ดีเดน กลุม QCC ดเี ดน ประกวดการทําอาหาร ประกวดรองเพลง แขงกีฬาฮาเฮ ประกวด ผลผลิตจากการปลูกผักสวนครัว รวมทั้ง รางวัลพนักงานทํางานนาน มอบเสอื้ สามารถผปู ฏบิ ตั ติ นตามคา นยิ มองคก ร เปน ตน และถอื เปน การ เลย้ี งปใ หมพ นกั งานไปในตัวอีกดวย

lองคก รแหง ความสุข 4.0 86 การส่อื สาร รศ.ดร.จฑุ ามาศ แกว พิจติ ร (2554) นาํ เสนอกระบวนการสรา ง องคกรแหงความสุขผานโมเดล “เปน อยู คือ” โดยมีสาระสําคัญ ประการหน่ึงคือ “การสื่อสารอยางจริงใจ” เปนหัวใจประการหน่ึง ของการพฒั นาองคก รแหง ความสขุ โดยการสอื่ สารตอ งมคี วามจรงิ ใจ และส่ือสารอยางตรงไปตรงมาแลว การเลือกใชวิธีการส่ือสารตอง เขาใจลักษณะของพนักงาน และวัตถุประสงคของการส่ือสาร แลว จงึ เรยี กวธิ กี ารทเ่ี หมาะสม เชน กรรมการผจู ดั การ บรษิ ทั นธิ ฟิ ดู ส จํากัด เห็นวา การส่ือสารเรื่องดีๆ คุยในเวทีใหญ เรื่องไมดีคุยเปน การสว นตวั ผบู รหิ ารของคาํ แสด รเิ วอร แคว รสี อรท มเี ทคนคิ เพอ่ื ทาํ ให พนักงานใหความรวมมือกับหัวหนางาน โดยหากจะตอ วาหัวหนางาน จะกระทําในที่แจง แตถาชมจะแอบชม เพราะถาหัวหนาถูกตอวา ลูกนองจะเห็นใจหัวหนา และถาชมใหล ูกนองเห็นลูกนองจะไมท ํางาน ใหหวั หนา 74 บรษิ ัท นธิ ิฟูดส จาํ กดั มีกลอ งรบั ความคิดเหน็ ไวท ่ีหอ งอาหาร พนักงานทุกคนสามารถเสนอแนะ ใหขอคิดเห็น หรือรองเรียนได กรรมการผูจดั การเทาน้นั ทส่ี ามารถเปดกลองรับฟง ความคิดเห็นได7 5 บริษัท สงขลาแคนนิ่ง จํากัด (มหาชน) มีโครงการโครงการ เสียงตามสาย “16.9 คล่ืนแหงสายใย ใกลชิด และ ผูกพัน” เปน 74 จฑุ ามาศ แกวพิจิตร. (2554). เปน อยู คอื . ใน จฑุ ามาศ แกว พจิ ติ ร, วิชยั อุตสาหจติ , และ สมบตั ิ กุสุมาวลี, ความสุขหลากมมุ มอง. นนทบุรี : สองขาครเี อชน่ั จํากดั . 75 โครงการพฒั นาองคกรความรจู ากองคกรแหงความสขุ . บรษิ ัท นิธฟิ ดู ส จํากัด. CD-ROM. Happy Home MODEL. 2553.

l87 องคก รแหงความสขุ 4.0 การเปดเพลงใหพนักงานฟงในชวงทํางาน รวมถึงเปนชองทางใน การสอ่ื สารขอ มลู ขา วสาร กจิ กรรมตา งๆ นโยบาย กฎระเบยี บขอ บงั คบั สงตอความรูสึกที่ดีท่ีมีตอกันมอบใหกันไดทุกวัน เปนการฝกทักษะ การเปน DJ ใหกบั พนกั งานทมี่ คี วามสามารถและสนใจจดั รายการเสยี ง ตามสายในชวงเวลาตางๆ การดําเนินการพบวาสงผลใหประสิทธิภาพ การทาํ งานของพนักงานดีมากขน้ึ และมีความเครียดนอ ยลง76 บริษัท ไทยยามาฮามอเตอร จํากัด เปดโอกาสใหพนักงาน สอื่ สารกบั องคก ร หรอื ผบู รหิ ารโดยผา นคณะกรรมการสวสั ดกิ ารแรงงาน หรือส่ือสารโดยตรงถึงฝายทรัพยากรบุคคลผานระบบคอมพิวเตอร ภายในหรือ HR Online ทกุ คํารอ งจะเกบ็ เปน ความลบั และถกู สงตรง ถึงผูจัดการทั่วไปฝายทรัพยากรบุคคล ซ่ึงจะจัดการกับปญหาใหแลว เสร็จในทนั ที หรอื ไมเ กนิ 3 วนั ทาํ การ หรอื อยา งชาที่ไมเ กนิ 1 เดอื น (ในกรณที ี่เปนปญหาเกีย่ วกับนโยบาย หรอื เกี่ยวของกบั หลายฝา ย)77 บรษิ ัท นิธฟิ ดู ส จํากดั ประเมินผลการปฏิบัตงิ าน 3 เดือน/ครง้ั ในทกุ ครง้ั พนกั งานจะไดค ยุ เปน การสว นตวั กบั กรรมการผจู ดั การในเรอื่ ง หนาท่ี ความรับผิดชอบ ส่ิงท่ีคิดวาดี หรือไมดี ถาพนักงานมีผลการ ปฏิบัติงานไมดีจะแจงใหพนักงานทราบเพ่ือปรับปรุงตนเอง โดยเฉพาะในชวง 3 เดอื นแรก78 บรษิ ัท ซนั ฟดู อนิ เตอรเ นชนั่ แนล จาํ กดั สาํ รวจความสขุ ของ พนักงานทกุ ๆ 3 เดอื น โดยวัดภาพรวมของความสุขใน 4 ดา น คอื 1) ดานบรรยากาศการทํางาน 2) ดานความเปนอยูและสวัสดิการ 3) บรรยากาศในการเรยี นรู และ 4) ความสขุ โดยรวมเมื่อเทียบกับคร้ังที่ ผานมา การประเมินต้ังเปาหมายวา 40% ของพนักงานที่ตอบ แบบสอบถามมีความสุขโดยรวมในระดับ “ดีขึ้น” และ “ดีข้ึนมาก” 76 นพพร ทแิ กวศร,ี บษุ ยมาส ทองทรพั ยเ จริญ, และ สาธติ ตเี มอื งซาย. (2556). นวตั กรรมแหงความสุข. นนทบรุ ี : สองขาครเี อชั่น จํากัด. 77 โครงการพฒั นาองคกรความรจู ากองคกรแหง ความสขุ . บริษัท ไทยยามาฮามอเตอร จาํ กัด. CD-ROM. Happy Home MODEL. 2553. 78 โครงการพฒั นาองคก รความรจู ากองคกรแหง ความสุข. บรษิ ทั นธิ ฟิ ดู ส จํากัด. CD-ROM. Happy Home Model. 2553.

lองคกรแหงความสขุ 4.0 88 การประมวลผลความสุขของพนักงาน แบงเปน 5 ระดับ คือ รูสึก นอยลงมาก รูสึกนอยลง เทาเดิม ดีขึ้น และดีขึ้นมาก หากผลการ ประเมินคร้ังใดต่ํากวาเกณฑที่กําหนดไว จะสอบถามพนักงานและ หวั หนางานเพมิ่ เติมเพือ่ คนหาสาเหตุของความไมม ีความสขุ 79 บริษัท คาสเซอร พคี โฮลดง้ิ ส จํากดั (มหาชน) มีพนกั งาน คนไทย 274 คน เมยี นมาร 387 คน กัมพชู า 9 คน และลาว 3 คน บริษัทพัฒนาผูประสานงานหรือลามเพื่อเปนตัวแทนและเพื่อสราง ความเขาใจกับพนักงาน ทั้งน้ีหัวใจสําคัญคือการใหขอมูลท่ีถูกตอง แกพนักงาน และใหพ นักงานทุกคนเขาถึงและรบั รขู อ มลู อยางทัว่ ถึง บริษัทสื่อสารกับพนักงานอยางตรงไปตรงมา อะไรที่ใหไดก็ให ถาทํา ไมไดก็จะบอกตรงๆ วาทําไมได ไมอยางนั้นจะเหมือนกับการโกหก พนกั งาน เชน การขนึ้ ทะเบยี นแรงงานตางชาตบิ ริษทั จะแจงคา ใชจ า ย ในการดาํ เนนิ การตามความจรงิ ไมม กี ารเกบ็ เพม่ิ และชว ยดาํ เนนิ การให ทงั้ หมด หากพนักงานคนใดยงั ไมมีเงิน บริษัทจะใหผอ นจายโดยบริษทั ออกคา ใชจ ายไปกอน80 79 จุฑามาศ แกว พิจติ ร และนพพร ทิแกวศรี. (2554). บริษัท ซันฟูด อินเตอรเ นชนั่ แนล จํากัด. ใน คณะพัฒนาทรัพยากรมนษุ ย สถาบนั บัณฑิตพัฒนบรหิ ารศาสตร, องคก รเอ่ียมสุข. นนทบรุ ี : สองขาครเี อชัน่ จํากัด. 80 ฉัตรลัดดา เลิศจติ รการณุ และธีรธรรม วฑุ ฒวิ ตั รชยั แกว. (2559). องคกรแหงความสุขทามกลางความหลากหลาย. กรงุ เทพ : แอทโฟร พรินท.