การออกแบบเชิงภูมิสังคมไทยตามหลักการพัฒนาภูมิสังคมอย่างยั่งยืน

กโิ ลกรัม/ไร่ ลผลติ ขา้ วต่อไร่ รัม กรัม/วัน โลกรมั /วนั โลกรัม/ปี โลกรัม/ปี 800 กโิ ลกรัม = 7 คน

โคก หนอง (ลึก 6 เมตร) นา (คนั นาสงู 1.5 เมตร) ปรมิ า 1.5 1.5 2 166 2 1.5 1.5 160 2.5 1.5 1 154 31 1 127 21 2 139 11 3 151 12 2 194 โคก หนอง (ลกึ 4 เมตร) นา (คนั นาสงู 1.5 เมตร) ปริมา 1.5 1.5 2 133 2 1.5 1.5 127 2.5 1.5 1 121 31 1 104 21 2 116 11 3 128 12 2 149 โคก หนอง (ลึก 4 เมตร) นา (คันนาสงู 2.0 เมตร) ปรมิ า 1.5 1.5 2 149 2 1.5 1.5 139 2.5 1.5 1 129 31 1 112 21 2 132 11 3 152 12 2 165

าณนา้ รอ้ ยละ ปรมิ าณขา้ ว จานวนคน 680 139 1600 7 080 134 1200 5 480 129 800 4 720 106 800 4 920 116 1600 7 120 126 2400 11 440 162 1600 7 าณนา้ ร้อยละ 320 111 ปรมิ าณขา้ ว จานวนคน 720 106 1600 7 120 101 1200 5 480 87 800 4 680 97 800 4 880 107 1600 7 960 125 2400 11 าณนา้ ร้อยละ 1600 7 920 124 920 116 ปรมิ าณขา้ ว จานวนคน 920 108 1600 7 280 94 1200 5 280 111 800 4 280 127 800 4 560 138 1600 7 2400 11 1600 7

โคก หนอง (ลึก 6 เมตร) นา (คนั นาสงู 1.5 เมตร) ปรมิ า 1.5 1.5 2 166 2 1.5 1.5 160 2.5 1.5 1 154 31 1 127 21 2 139 11 3 151 12 2 194 โคก หนอง (ลกึ 4 เมตร) นา (คนั นาสงู 1.5 เมตร) ปริมา 1.5 1.5 2 133 2 1.5 1.5 127 2.5 1.5 1 121 31 1 104 21 2 116 11 3 128 12 2 149 โคก หนอง (ลึก 4 เมตร) นา (คันนาสงู 2.0 เมตร) ปรมิ า 1.5 1.5 2 149 2 1.5 1.5 139 2.5 1.5 1 129 31 1 112 21 2 132 11 3 152 12 2 165

าณนา้ รอ้ ยละ ปรมิ าณขา้ ว จานวนคน 680 139 1600 7 080 134 1200 5 480 129 800 4 720 106 800 4 920 116 1600 7 120 126 2400 11 440 162 1600 7 าณนา้ ร้อยละ 320 111 ปรมิ าณขา้ ว จานวนคน 720 106 1600 7 120 101 1200 5 480 87 800 4 680 97 800 4 880 107 1600 7 960 125 2400 11 าณนา้ ร้อยละ 1600 7 920 124 920 116 ปรมิ าณขา้ ว จานวนคน 920 108 1600 7 280 94 1200 5 280 111 800 4 280 127 800 4 560 138 1600 7 2400 11 1600 7

โคก หนอง (ลึก 6 เมตร) นา (คนั นาสงู 1.5 เมตร) ปรมิ า 1.5 1.5 2 166 2 1.5 1.5 160 2.5 1.5 1 154 31 1 127 21 2 139 11 3 151 12 2 194 โคก หนอง (ลกึ 4 เมตร) นา (คนั นาสงู 1.5 เมตร) ปริมา 1.5 1.5 2 133 2 1.5 1.5 127 2.5 1.5 1 121 31 1 104 21 2 116 11 3 128 12 2 149 โคก หนอง (ลึก 4 เมตร) นา (คันนาสงู 2.0 เมตร) ปรมิ า 1.5 1.5 2 149 2 1.5 1.5 139 2.5 1.5 1 129 31 1 112 21 2 132 11 3 152 12 2 165

าณนา้ รอ้ ยละ ปรมิ าณขา้ ว จานวนคน 680 139 1600 7 080 134 1200 5 480 129 800 4 720 106 800 4 920 116 1600 7 120 126 2400 11 440 162 1600 7 าณนา้ ร้อยละ 320 111 ปรมิ าณขา้ ว จานวนคน 720 106 1600 7 120 101 1200 5 480 87 800 4 680 97 800 4 880 107 1600 7 960 125 2400 11 าณนา้ ร้อยละ 1600 7 920 124 920 116 ปรมิ าณขา้ ว จานวนคน 920 108 1600 7 280 94 1200 5 280 111 800 4 280 127 800 4 560 138 1600 7 2400 11 1600 7

โคก หนอง (ลึก 6 เมตร) นา (คนั นาสงู 1.5 เมตร) ปรมิ า 1.5 1.5 2 166 2 1.5 1.5 160 2.5 1.5 1 154 31 1 127 21 2 139 11 3 151 12 2 194 โคก หนอง (ลกึ 4 เมตร) นา (คนั นาสงู 1.5 เมตร) ปริมา 1.5 1.5 2 133 2 1.5 1.5 127 2.5 1.5 1 121 31 1 104 21 2 116 11 3 128 12 2 149 โคก หนอง (ลึก 4 เมตร) นา (คันนาสงู 2.0 เมตร) ปรมิ า 1.5 1.5 2 149 2 1.5 1.5 139 2.5 1.5 1 129 31 1 112 21 2 132 11 3 152 12 2 165

าณนา้ รอ้ ยละ ปรมิ าณขา้ ว จานวนคน 680 139 1600 7 080 134 1200 5 480 129 800 4 720 106 800 4 920 116 1600 7 120 126 2400 11 440 162 1600 7 าณนา้ ร้อยละ 320 111 ปรมิ าณขา้ ว จานวนคน 720 106 1600 7 120 101 1200 5 480 87 800 4 680 97 800 4 880 107 1600 7 960 125 2400 11 าณนา้ ร้อยละ 1600 7 920 124 920 116 ปรมิ าณขา้ ว จานวนคน 920 108 1600 7 280 94 1200 5 280 111 800 4 280 127 800 4 560 138 1600 7 2400 11 1600 7

พ้นื ฐานการออกแบบเพ ทฤษฎีใหม่ ประยุกต 2.3 การวเิ คราห์พ้นื ที่

พอื่ การจัดการพน้ื ที่ตามหลัก ต์สู่ โคก หนอง นา โมเดล

ออกแบบ โคก หน ขนาด - ขนาดโคก - ขนาดหนอง - ขนาดนา

บพน้ื ที่ นอง นา ตาแหนง่ - ดิน - น้า - ลม - ไฟ - คน

โคก หนอง นา - ดนิ - ประเภทของดนิ และความลาดชนั ของดินที่ เหมาะสมกับการเพาะปลกู พชื หรอื กจิ กรรม การปรับปรุงดนิ - น้า - ทิศทางการไหลของนา้ และปริมาณน้าฝนท่ี ตกลงในพน้ื ท่หี รือไหลผ่านพื้นที่ - ลม ทิศทางการพดั ผา่ นของลม ลมดีทีพ่ ดั ผา่ น เขา้ มาในพนื้ ท่ี หรือลมไม่ดีที่พดั นาเอา สารพษิ หรือกลนิ่ ทีไ่ ม่พงึ ประสงคต์ อ่ พื้นที่

- ไฟ ทิศทางของแสงแดดทีม่ ีผลตอ่ พนื้ ท่ี - คน ความตอ้ งการและความถนดั ของคนในพ้นื ที่ เพ่ือสร้างเอกลกั ษณแ์ ละกาหนดกจิ กรรมที่ เหมาะสมกบั พ้นื ท่ี

วเิ คราะหพ์ น้ื ที่ ตาแหน่งตน้ ไมเ้ ดมิ ผลกระทบจากพน้ื ท่ีรอบขา้ ง ทศิ ทางของแสงอาทติ ย์ คานวณนา้ ทศิ ทางของลม ผลกระทบจากลมท่ีพัดผ่าน มุมมอง ปริมาณนา้ ฝน ความลาดชัน ประเภทของดนิ ความต้องการของเจา้ ของพน้ื ท่ี กฎหมาย ทางเข้า-ออก ตาแหน่งอาคาร ทางสัญจร อ่ืนๆ



วเิ คราะหพ์ น้ื ที่ ตาแหน่งตน้ ไมเ้ ดมิ ผลกระทบจากพน้ื ท่ีรอบขา้ ง ทศิ ทางของแสงอาทติ ย์ คานวณนา้ ทศิ ทางของลม ผลกระทบจากลมท่ีพัดผ่าน มุมมอง ปริมาณนา้ ฝน ความลาดชัน ประเภทของดนิ ความต้องการของเจา้ ของพน้ื ท่ี กฎหมาย ทางเข้า-ออก ตาแหน่งอาคาร ทางสัญจร อ่ืนๆ



วเิ คราะหพ์ ้นื ท่ี ตาแหนง่ ตน้ ไม้เดมิ ระยะร่น ทิศทางลม

ทางสัญจร ทิศแสงอาทิตย์ ทศิ ทางการไหลของนา้

วเิ คราะห์พื้นที่  ตาแหนง่ ต้นไม้เดิม  ผลกระทบจากพ้นื ท่รี อบขา้ ง  ทิศทางของแสงอาทติ ย์ คานวณนา้  ทศิ ทางของลม  ผลกระทบจากลมท่พี ดั ผ่าน มุมมอง ปรมิ าณนา้ ฝน  ความลาดชัน ประเภทของดนิ ความตอ้ งการของเจา้ ของพน้ื ท่ี กฎหมาย  ทางเขา้ -ออก ตาแหนง่ อาคาร  ทางสญั จร อนื่ ๆ



วเิ คราะห์พื้นที่  ตาแหนง่ ต้นไม้เดิม  ผลกระทบจากพ้นื ท่รี อบขา้ ง  ทิศทางของแสงอาทติ ย์ คานวณนา้  ทศิ ทางของลม  ผลกระทบจากลมท่พี ดั ผ่าน มุมมอง ปรมิ าณนา้ ฝน  ความลาดชัน ประเภทของดนิ ความตอ้ งการของเจา้ ของพน้ื ท่ี กฎหมาย  ทางเขา้ -ออก ตาแหนง่ อาคาร  ทางสญั จร อนื่ ๆ



พัฒนาแบบ เกบ็ น้าได้ 100% ขนาดนาสามารถผลติ ข้าวไดเ้ พียงพอกับความตอ้ งการ มพี ้นื ที่ปฏบิ ตั ธิ รรม มีบอ่ บาบดั น้าเสียรองรับน้าทไ่ี หลผ่านพ้นื ทีข่ ้างเคยี ง ขนาดของหนองน้ามีความกวา้ งเพียงพอสาหรบั ทาตะพกั รอบหนอง มลี านตากข้าวทเ่ี ชือ่ มตอ่ กับเส้นทางการขนส่งขา้ วออกนอก พน้ื ที่ คูคลองไส้ไก่สง่ นา้ ระหวา่ งแปลงเกษตร สามารถผนั น้าผ่านแปลงนาได้ เส้นทางการนาเครือ่ งมอื ลงแปลงนา ระบบบาบดั น้าเสียจากบ้าน สามารถใชพ้ ลังงานทดแทนได้ พชื พน้ื ถ่ิน เส้นทางการเรยี นรู้ แนวปอ้ งกนั สารเคมี แหลง่ วตั ถุดบิ การทานา้ หมัก, เผาถา่ น, ทาน้ายา อเนกประสงค์ คูคลองไสไ้ กส่ ามารถกระจายน้าไดท้ ว่ั พน้ื ที่ ตาแหน่งหนองสาพันธก์ ัความลาดชันของพน้ื ท่ี

ชนดิ พชื ท่ตี ้องการปลูก การแบง่ ระยะ (Phase) การพัฒนาพน้ื ที่ ตาแหน่งต้นไมเ้ ดิม แนวความคิด ตลาดขายผลติ ภัณฑป์ ลอดสารพษิ อตั ลกั ษณ์ของพืน้ ท่ี ก ตาแหน่งคอกปศุสตั ว์ สรา้ งจุดสนใจในพ้นื ท่ี (Landmark) ตาแหนง่ โรงเหด็ พนื้ ทแี่ ปรรูปผลติ ภณั ฑ์ แผนการใช้พนื้ ที่เพ่ือการเกษตร บา้ นดิน อาคารอเนกประสงค์ รองรับการประชมุ เครอื ข่ายในพ้นื ที่ อโุ มงคต์ ้นไม้ แผนการปลูกพืชผกั สวนครวั การสรา้ งเครอื ข่ายชมุ ชน อน่ื ๆ

พัฒนาแบบ  เกบ็ นา้ ได้ 100% ขนาดนาสามารถผลิตข้าวไดเ้ พยี งพอกบั ความต้องการ  มีพนื้ ท่ปี ฏบิ ตั ธิ รรม  มบี อ่ บาบดั นา้ เสยี รองรบั นา้ ทไ่ี หลผา่ นพน้ื ทข่ี า้ งเคยี ง ขนาดของหนองนา้ มีความกว้างเพยี งพอสาหรับทาตะพกั รอบหนอง  มีลานตากขา้ วทเ่ี ชอ่ื มต่อกบั เส้นทางการขนส่งขา้ วออกนอก พ้ืนท่ี คคู ลองไสไ้ ก่สง่ นา้ ระหวา่ งแปลงเกษตร  สามารถผนั น้าผา่ นแปลงนาได้ เส้นทางการนาเคร่ืองมอื ลงแปลงนา ระบบบาบัดน้าเสียจากบา้ น  สามารถใช้พลังงานทดแทนได้  พชื พน้ื ถน่ิ  เส้นทางการเรียนรู้  แนวป้องกนั สารเคมี  แหลง่ วตั ถุดบิ การทาน้าหมัก, เผาถา่ น, ทาน้ายา อเนกประสงค์ คคู ลองไส้ไกส่ ามารถกระจายนา้ ได้ท่ัวพื้นที่  ตาแหน่งหนองสาพันธ์กคั วามลาดชนั ของพ้นื ท่ี

 ชนดิ พืชท่ีตอ้ งการปลูก  การแบง่ ระยะ (Phase) การพัฒนาพื้นที่  ตาแหนง่ ตน้ ไมเ้ ดมิ  แนวความคดิ ตลาดขายผลิตภณั ฑป์ ลอดสารพิษ อัตลักษณข์ องพน้ื ท่ี ก  ตาแหนง่ คอกปศุสัตว์ สร้างจดุ สนใจในพื้นท่ี (Landmark) ตาแหน่งโรงเห็ด  พืน้ ทแี่ ปรรปู ผลิตภณั ฑ์  แผนการใช้พ้นื ทเี่ พ่ือการเกษตร  บ้านดนิ อาคารอเนกประสงค์ รองรบั การประชมุ เครือขา่ ยในพ้นื ท่ี  อโุ มงคต์ น้ ไม้  แผนการปลูกพชื ผักสวนครวั  การสร้างเครือข่ายชุมชน อน่ื ๆ

กิจกรรม : การออกแบบพน้ื ทีจ่ าลอ พนื้ ท่ขี นาด 9 ไร่ (120x120 เมตร) นา สวน หนอง แปล ลมมรสุม สวน ฤดูฝน ถ ท

อง ลมมรสมุ ฤดูหนาว นาข้าว นา นา คนู ้า ไรอ่ อ้ ย ลงผัก สวน น ศาลา แปลงผกั ถนนสาธารณะ ท่ีอยู่อาศัย

กจิ กรรม : การออกแบบพนื้ ทจี่ าลอ พื้นที่ขนาด 9 ไร่ (120x120 เมตร) ปรมิ าณน้าฝนเฉลยี่ 1,600 มิลลิเมตรตอ่ ปี ทศิ เหนือตดิ กบั นาข้าว (มกี ารใช้สารเคม)ี ทศิ ตะวนั ออกติดกบั ไรอ่ ้อย (มีการใช้สารเคมี) ทิศตะวันตกติดกบั สวน (มีการใชส้ ารเคม)ี ทิศใตต้ ดิ กบั ถนนและทีอ่ ยูอ่ าศยั มนี าขนาด 3 ไร่ อยบู่ ริเวณทิศเหนอื มีสวนขนาด 2 ไร่ อย่บู รเิ วณทิศตะวนั ตกและทิศตะวนั ออก มีบอ่ น้า ลึก 3 เมตร ขนาด 0.5 ไร่ มีคนู ้า อยู่บริเวณกลางพืน้ ท่ี (ไม่มีน้าในชว่ งแลง้ ) มีแปลงผักขนาด 2 ไร่ อยู่ติดกับหนองนา้ และศาลา มศี าลาอย่ตู ดิ กับแปลงผกั มคี วามลาดชนั จากทศิ ตะวันตกเฉียงเหนอื ไปทิศตะวนั ออกเ (ทศิ ตะวนั ตกเฉยี งเหนอื สงู กว่าทศิ ตะวันออกเฉยี งใต้)

อง พน้ื ทสี่ ามารถรองรบั คนได้ ไมน่ อ้ ยกวา่ 15 คน พนื้ ทส่ี ามารถกักเกบ็ นา้ ฝนได้อย่างน้อย 100% ช่ือโครงการ ความต้องการของพ้ืนท่ีอยา่ งน้อย 10 ขอ้ รายละเอียดการคานวณเพอ่ื จัดสรรพื้นที่ แบบแสดงการจัดสรรพืน้ ทีโ่ คก หนอง นา โมเดล หุ่นจาลองพ้นื ท่ี ก เฉยี งใต้





สรุป ขอ้ มูลทีส่ าคัญในการออกแบบ ขนาดพ้นื ที่ ทิศทางลม ปรมิ าณนา้ ฝนเฉลยี่ การใช้ประโยชนพ์ ขอบเขตพน้ื ที่ กฎหมายที่เก่ียวข พ้ืนท่ีรอบข้าง ข้อจากดั ของพื้นท ทศิ ทางการไหลของน้าในพื้นที่ ลักษณะดนิ พืชท้องถ่ิน การวิเคราะห์ความต้องการ การวิเคราะ ความต้องการของเจา้ ของโครงการ 5 ปัจจยั - ดิน ขอ้ จากดั ในการพัฒนาพ้นื ท่ี - น้า - ลม องค์ประกอบและความสมั พนั ธข์ อง - ไฟ องคป์ ระกอบ - คน

พื้นทีเ่ ดิม ความต้องการของโครงการ ขอ้ งกบั พนื้ ที่ จานวนคนท่ีเก่ยี วขอ้ งกับโครงการ ที่ แนวความคดิ ของเจ้าของพนื้ ที่ ความเชอื่ และวัฒนธรรมของพนื้ ท่ี ะหพ์ ้นื ที่ การคานวณปรมิ าณน้า - การกกั เก็บปริมาณน้าฝนให้ได้ 100% - การคานวณปรมิ าณข้าวและผลผลิต - การคานวณปรมิ าณน้าใช้ - การคานวณการกักเก็บน้าในพืน้ ท่ี