วิทยาศาสตร์

การสรา้ งเซลลส์ ืบพนั ธุใ์ นสัตว์ 1. ขบวนการสร้างสเปอร์ม (spermatogenesis) 2. ขบวนการสรา้ งไข่ (Oogenesis) 3. ชนิดของไข่ ไข่ของสตั ว์ต่างๆ จาแนกได้เป็น 4 ชนิด ตามปรมิ าณและการกระจายของไข่แดง 1. ISOLECITHAL EGG เปน็ พวกทมี่ ีไข่แดงนอ้ ย และกระจายทัว่ ไปภายในเซลล์ เช่น ไข่หอยเมน่ ไขป่ ลาดาว และไขส่ ัตวเ์ ล้ยี งลูกด้วยนม 2. MESOLECITHAL EGG เป็นพวกท่มี ีไขแ่ ดงปานกลาง และไขแ่ ดงมกั จะอยู่ หนาแนน่ ที่ขว้ั ใดขวั้ หนึง่ ของเซลล์ ตวั อย่างเชน่ ไขก่ บ 3. TELOLECITHAL EGG เป็นพวกทีม่ ีไขแ่ ดงมาก และไขแ่ ดงอยูห่ นาแนน่ ตัวอยา่ งเช่น ไข่นก ไข่ไก่ ไขป่ ลา และไขข่ องสตั วเ์ ลอ้ื ยคลาน 4.CENTROLLECITHAL EGG เป็นพวกท่ีมีไขแ่ ดงอยู่ตรงกลาง ตวั อย่าง เชน่ ไข่ แมลง 4. อิทธิพลของไข่แดง 1. ขดั ขวางการแบ่งเซลล์ของไข่ จากการศึกษาพบว่า บริเวณทีม่ ีไข่แดงน้อย จะมีการแบง่ เซลลแ์ ละมีการเคลอ่ื นที่ของเซลลม์ ากกว่าบรเิ วณท่ีมีไขแ่ ดงมาก 2. ไขแ่ ดงเป็นอาหารของตัวอ่อน

การพฒั นาของไข่เมือ่ ไดร้ บั การผสมแล้ว ไขเ่ มื่อไดร้ บั การผสมแล้วจะกลายเป็นไซโกต (ZYGOTE) แล้วมกี ารแบ่ง นวิ เคลียสแบบไมโทซสี ไซโกตจะมกี ารเปลี่ยนแปลงต่อเนื่องกนั 4 ระยะ คอื 1. CLEAVAGE เรม่ิ จากไซโกตแบ่งตวั จาก 1 – 2 – 4 - 8 ... จนกระทัง้ เซลล์มาเกาะกันเป็นก้อนกลมๆ เรยี กว่า โมรลู า (MORULA) 2. BLASTULA เป็นตวั ออ่ นในระยะทม่ี กี ารเคลอ่ื นท่ีของเซลล์เพ่อื ใหไ้ ด้ ชอ่ งว่างในตัวอ่อนเรียกช่องวา่ งนี้ว่า BLASTOCOEL และเรยี กเซลลท์ ีล่ ้อม ชอ่ งวา่ งว่า BLASTODERM ลักษณะของตัวออ่ นตอนนี้คลา้ ยผลนอ้ ยหน่า 3. GASTRULA เปน็ ตวั ออ่ นทตี่ อ่ จากระยะ BLASTULA คอื เซลล์ แบง่ ตวั แล้วเคลอ่ื นท่เี ขา้ ข้างในเห็นตัวอ่อนเป็นรปู ถ้วย ซงึ่ ดูคลา้ ยมีผนัง 2 ชัน้ คอื ชนั้ นอกและช้ันในและในตอนนจ้ี ะเหน็ มชี ่องว่าง 2 ชอ่ ง คอื BLASTOCOEL และ ARCHENTERON ซ่งึ ช่อง ARCHENTERON ต่อไปจะเจรญิ ไปเปน็ ทางเดินอาหาร ต่อมาจะเกดิ เน้อื เยอ่ื แทรกระหวา่ งเนือ้ เยือ่ ช้ันนอกและเนื้อเยอื่ ชั้นใน เนื้อเยื่อทเ่ี กิดข้นึ ใหม่นคี้ ือเน้ือเยอื่ ชนั้ กลางในตอนทา้ ยระยะ GASTRULA จะมกี ารสรา้ งระบบประสาทข้นึ

4. DIFFERENTIATION คอื ขบวนการทเี่ นือ้ เย่ือ 3 ชนั้ คือ ช้นั นอก ชั้นกลาง ช้นั ใน เปลีย่ นแปลงไปเปน็ โครงสร้างตา่ งๆของรา่ งกาย  เนื้อเยือ่ ของตัวอ่อนมี 3 ชนดิ คือ เน้ือเย่ือชั้นนอก จะเจริญเปล่ยี นแปลงกลายเป็นสมอง ตาหู ไข สนั หลัง ผิวหนงั และอนื่ ๆ เนอื้ เยอื่ ช้ันกลาง จะเจริญเปล่ยี นแปลงกลายเปน็ กลา้ มเนื้อ หวั ใจ กระดูก และอ่นื ๆ เน้อื เย่ือชั้นใน จะเจรญิ เปล่ยี นแปลงกลายเปน็ อวัยวะภายใน ตา่ งๆ เช่น กระเพาะอาหาร ลาไส้ ตับ เป็นต้น

Morula Blastula Gastrula



http://fai.unne.edu.ar/biologia/reproduccion/reprod3.htm

8 สปั ดาห์ 9 สปั ดาห์ 23 สปั ดาห์ 27 สปั ดาห์

การผสมข้ามชนิดและข้ามสกลุ  การผสมข้ามชนดิ (interspecific breeding) เปน็ การผสมพันธ์ุ ระหวา่ งส่ิงมชี ีวติ ทอี่ ย่ใู นสกุล (genus) เดยี วกนั แต่เปน็ คนละชนิด เชน่ ปลาดกุ บกิ อยุ เป็นลูกผสมระหวา่ งปลาดุกแอฟรกิ ันกับปลาดุกอยุ  การผสมพนั ธุข์ า้ มสกุล (intergeneric breeding) เชน่ ระหว่างปลาดุก ผสมกับปลาสวาย ลกู ปลามอี ตั ราการรอดตายนอ้ ย ส่วนใหญพ่ ิการและ ตายกอ่ นหรอื หลังฟกั ออกเปน็ ตวั  การผสมข้ามชนิดและขา้ มสกลุ น้นั พบนอ้ ยในธรรมชาติ หรอื ไม่พบ เลย ตวั อยา่ งน้ีเปน็ การกระทาของมนษุ ย์ โดยวิธกี ารผสมเทียม

พาร์ทีโนเจนซี สิ (Parthenogenesis)  คอื ปรากฏการณ์ที่ไข่เจรญิ ตอ่ ไปเป็นตวั ใหมโ่ ดยไม่ต้องมีการผสมพันธแุ์ ละ ปฏิสนธิ พบในสตั ว์ที่ไมม่ ีกระดกู สนั หลงั เชน่ ผง้ึ ตอ่ แตน มด รวมทงั้ เพลีย้  ผึง้ นางพญาผง้ึ จะผสมพนั ธคุ์ ร้งั เดยี ว และเกบ็ อสุจิไวใ้ ช้ตลอดชีวติ นางพญาผ้งึ จะวางไขใ่ นรังผงึ้ ไข่บางฟองจะมีการปฏิสนธิ บางฟองไมม่ ี การปฏิสนธิ ไขท่ ถ่ี ูกปฏสิ นธิจะเจริญเปน็ ตัวเมยี ซึง่ ส่วนมากเป็นผึ้งงาน ส่วนไขท่ ี่ไม่ถกู ผสมจะมจี านวนโครโมโซม เป็นแฮพลอยด์ และจะเปน็ ตวั ผู้เรยี ก โดรน (DRONE)

สวสั ดี