e-book เคมี

กฎความดนั ย่อยของดอลตนั จัดทาโดย นาย วฒุ ินนั ท์ พิมเสน ม. 5/2 เลขที่ 29 เสนอ คณุ ครูกาญจนา แก้วคง

คานา หนงั สือ e-book เรื่องกฎ ความดนั ย่อยของดอลตนั จดั ทา ขนึ ้ เพ่ือเพิ่มความรู้และเป็นสือ่ การ เรียนการสอนในรายวชิ าเคมี จดั ทาโดย วฒุ นิ นั ท์ พิมเสน

สารบญั หนา้ ท่ี แบบฝึ กกอ่ นเรียน ก กฎความดนั ยอ่ ยของดอลตนั 1 สูตรความดนั ยอ่ ยของดอลตนั 6 ตวั อยา่ ง 7 แบบฝึ กหดั 11

ก แบบฝึ กหดั ก่อนเรียน 1. ความดนั ยอ่ ยคอื อะไร ? ก. แกส๊ อดุ มคติสองชนิด A และ A ผสม ข. แกส๊ อุดมคติสองชนิด B และ B ผสม เข้ากนั ดีเป็ นสารผสมเอกพนั ธุ์ มีความดนั เขา้ กนั ดีเป็ นสารผสมเอกพนั ธุ์ มีความดนั ภายในภาชนะน้นั เหมอื นวา่ มนั อยตู่ าม ภายในภาชนะน้นั เหมอื นวา่ มนั อยูต่ าม ลาพงั โดยไมม่ อี ีกแกส๊ หน่ึงอยูด่ ้วย ลาพงั โดยไมม่ ีอกี แกส๊ หน่ึงอยูด่ ้วย ค. แกส๊ อุดมคติสองชนิด A B และ C ง. แกส๊ อุดมคติสองชนิด A และ B ผสม ผสมเขา้ กนั ดีเป็ นสารผสมเอกพนั ธุ์ มี เขา้ กนั ดีเป็ นสารผสมเอกพนั ธุ์ มีความดนั ความดนั ภายในภาชนะน้นั เหมอื นว่ามนั ภายในภาชนะน้นั เหมอื นวา่ มนั อยูต่ าม อยูต่ ามลาพงั โดยไมม่ อี ีกแกส๊ หน่ึงอยูด่ ้วย ลาพงั โดยไมม่ ีอกี แกส๊ หน่ึงอยูด่ ว้ ย

2. ความดนั ที่เกดิ จากการชนของแกส๊ แตล่ ะชนิดเรียกวา่ ? ก. ความดนั ยอ่ ย ข. ความดนั รวม ค. ความดนั โลหิต ง. ความดนั แกส๊

3. ขอ้ ใดกล่าวถึงกฎความดนั ยอ่ ยของดอลตนั ? ก. ความดนั รวมของแกส๊ ผสมมีค่า ข .ความดนั ยอ่ ยของแกส๊ ผสมมีคา่ เทา่ กบั ผลลบของความดนั ยอ่ ยของ เทา่ กบั ผลบวกของความดนั รวมของ แกส๊ ที่เป็นส่วนประกอบ แก๊สที่เป็ นส่วนประกอบ ค.ความดนั รวมของแกส๊ ผสมมีคา่ ไม่ ง. ความดนั รวมของแกส๊ ผสมมคี า่ เทา่ กบั ผลบวกของความดนั ยอ่ ยของ เทา่ กบั ผลบวกของความดนั ยอ่ ยของ แกส๊ ทีเ่ ป็นส่วนประกอบ แกส๊ ทีเ่ ป็นส่วนประกอบ

4. สมการใดเกี่ยวขอ้ งกบั กบั กฎความดนั ยอ่ ย ? ก.PV=nRT ข.mol=MWg ค.C1V​ 1=​ C2V​ 2​ ง.A+B=C

5. กฎความดนั ยอ่ ยของดอลตนั ตรงกบั ขอ้ ใด ? ก. PT​=P1+​ P2​+P3+​ ....+Pn ข. PV=nRT ค. PV=​ P1+​ P2​+P3+​ ....+Pn ง. PT=nRT

1 กฎความดนั ย่อยของดอลตนั เมื่อผสมแก๊สอดุ มคติสองชนดิ A และ B ซงึ่ ไม่ทาปฏกิ ิริยาเคมีตอ่ กนั ไว้ในภาชนะ ปริมาตร V ที่อณุ หภมู ิคงตวั อนั หนงึ่ แก๊ส ทงั้ สองผสมเข้ากนั ดีเป็นสารผสมเอกพนั ธ์ุ ทงั้ แก๊ส A และแก๊ส B ต่างมีความดนั ภายในภาชนะนนั้ เหมือนวา่ มันอย่ตู าม ลาพงั โดยไม่มีอีกแก๊สหนง่ึ อยดู่ ้วย ความ ดนั ของแตล่ ะแก๊สในแก๊สผสมเช่นนีเ้รียกวา่ ความดนั ย่อย กฎความดนั ย่อยของดอลตนั กล่าววา่ “ความดนั รวมของแก๊สผสมมีค่า เท่ากบั ผลบวกของความดนั ย่อยของแก๊สที่ เป็นสว่ นประกอบ” ให้

2 Pรวม = ความดนั รวม PA = ความดนั ยอ่ ยของแก๊ส A PB = ความดนั ยอ่ ยของแก๊ส B เน่อื งจาก A และ B เป็นแก๊สอดุ มคติ ดงั นนั้ PA = nART/V และ PB = nB RT/V โดยมี nA และ nB เป็นจานวนโมลของ แก๊ส A และ B ความดนั ยอ่ ยของแก๊ส A+ความดนั ย่อยของแก๊ส B = (nA+nB) แต่ nA+nB = nt จานวนโมลทงั้ หมด

3 ดงั นนั้ PA+PB = nt RT/V = Pt หรือเขียนวา่ Pt = PA+PB ถ้าหากมีแก๊สมากกวา่ 2 ชนิดผสม รวมกนั P(tป=ริมาPต1ร+แลPะ2อ+ณุ Pห3ภ+มู .ิค.งตวั )-----(1)

4 กฎความดนั ยอ่ ยของดอลตนั ใช้กบั แก๊สอดุ มคติ สาหรับแก๊สทีผ่ สมส่วนมากกพ็ อเป็นไปได้อย่าง ใกล้เคียง กฎนนี ้ ามาใช้บ่อยในการปฏิบตั ิเก่ียวกบั การ วดั ความดนั ของแก๊สท่ีเตรียมขนึ้ มาแล้วเก็บแก๊สโดย การแทนทน่ี า้ ความดนั ของแก๊สเหนอื นา้ ท่ีวดั ได้เป็น ความดนั รวมระหว่างความดนั ของแก๊สท่ีเตรียมได้กบั ความดนั ของไอนา้ ทอี่ ณุ หภมู ินนั้ ถ้าอยากทราบความ ดนั ของแก๊สกต็ ้องเอาความดนั ของไอนา้ ไปหกั ออก จากความดนั ทว่ี ดั ได้ ความดนั แก๊ส = ความดนั ทีว่ ดั ได้ x ความดนั ของไอ นา้

5 ใดนนั บยาอ่ งยครัง้ อาจนาเศษส่วนโมลมาคานวณหาความ เศษส่วนโมลของแก๊ส A = Na/Nt PA = nA RT/V คหคดPววงรั Bืนอาามมนั=้PดดAนนััnPรข=tวอaRม/งNPแขTกอat/๊สง/=VNแAกNt๊สxผ=aส/PNมเศtษt-ส-่ว-น--โม--ล-ข-อ-ง-<A2x> แสดงวา่ ความดนั ย่อยทเ่ี กิดจากแก๊สแตล่ ะแก๊ส ภายในแก๊สผสมนนั้ เม่ือคิดเป็นเศษสว่ นของความดนั แรวกม๊สแผลส้วมมีคา่ เท่ากบั เศษส่วนโมลของแก๊สนนั้ ภายใน

6 สูตร Pรวม = PA +PB เมื่อ Pรวม คือ ความดนั รวมของแก๊สผสม ตPามAลาแดลบั ะ PB คือความดนั ของแก๊ส A และ B PA = nART/V PB = nB RT/V PA+PB = nt RT/V = Pt Pt = PA+PB PA = nA RT/V PB = nt RT/V Pa/Pt = Na/Nt PA = Na/Nt x Pt

7 ตัวอย่างท่ี 1 นาเอาแก๊สออกซเิ จน 100 cm3 ซง่ึ มีความดนั 360 mmHg และแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ 150 cm3 ซง่ึ มีความดนั 300 mmHg มาใสไ่ ว้รวมกนั ในขวดจุ 200 cm3 อณุ หภมู ิเท่ากนั โดยตลอด จงหาความดนั รวม ของแก๊สออกซเิ จนและแก๊สคาร์บอนไดออกไซดใ์ นขวด ใบนนั ้

8 วธิ ที า ตามกฎของบอยล์ ความดนั ของก๊าซออกซิเจน 300mmHg x 100ลูกบาศก์เซนติเมตร = 200ลกู บาศก์ = 180 mmHg ความดนั คาร์บอนไดออกไซค์ = 300mmHg x 150ลกู บาศก์เซนตเิ มตร 200ลกู บาศก์ = 225 mmHg ความดนั รวม = ความดนั ออกซเิ จน + ความดนั คาร์บอนไดออกไซค์ = 180 + 225 = 405 mmHg

9 ตวั อยา่ ท่ี 2 จงคานวณหาความดนั ย่อยของแก๊สแต่ ละชนิดและความดนั รวมของ แก๊ส ไฮโดรเจน 2 โมล ,แก๊สออกซิเจน 4 โมล และแก๊สฮีเลียม 6 โมล ในถงั ปริมาตร 5 ลิตร ทอ่ี ณุ หภมู ิ 27 องศาเซลเซยี ส

10 วธิ ีทา เปลยี่ นหน่วนอุณหภมู เิ ป็นหน่วยเคลวนิ :K = 27 + 273 = 300 K ใชส้ มการ PV = nRT หาความดนั ของ แก๊สไฮโดรเจน (H2) คานวณหาความดนั ของแกส๊ ออกซเิ จน คานวณหาความดนั ของแกส๊ ฮเี ลยี ม คานวณหาความดนั รวมของแก๊ส

11 แบบฝึ ก 1. ในถงั ใบหนึงมปี รมิ าตร 30.0 ลติ ร มแี ก๊สไฮโดรเจน 1.0 กรมั และแก๊สไนโตรเจน 7.0 กรมั บรรจุอยู่ ทอี ณุ หภูมิ 0 องศาเซลเซยี ส แก๊สทงั้ สองและแกส๊ ผสมมคี ุณสมบตั เิ ป็นแก๊สสมบูรณ์แบบและไม่ ทา ปฏกิ ริ ยิ าตอ่ กนั จงคานวณหาเศษส่วนโมลของแกส๊ โฮโดรเจน และแก๊สไนโตรเจน 2. จากข้อ 1 จงคานวณหาความดนั ย่อย 3. จากโจทยข์ อ้ 1 ใหค้ านวณหาความดนั รวม 4. จากรปู ภาชนะซ่งึ บรรจุแก๊ส H2 มคี วามดนั ก่ี atm 5. จากรปู a และ รปู b เม่อื นามาคดิ หาความดนั รวมจะมคี า่ เทา่ ใด ?

เฉลยขอ้ สอบกอ่ นเรยี น 1. ง 2. ก 3. ก 4. ก 5. ก

เฉลยขอ้ สอบหลงั เรยี น 1. H=0.67,N=0.33 2. 0.187 atm 3. 0.560 atm 4. 2.9 atm 5.10.1