Digital Citizens

พลเมอื งดิจิทัล หรอื DIGITAL CITIZENS เป็นกระแสที่แพรห่ ลายไปทั่วโลกนบั ต้ังแตอ่ นิ เตอรเ์ นต็ และเทคโนโลยสี ารสนเทศได้เข้ามามีบทบาทในการดาเนนิกจิ กรรมดา้ นตา่ งๆ ในชวี ิตประจาวัน ประเทศไทยใหค้ วามสาคัญกบั เรอ่ื งดงั กลา่ วอยา่ งจรงิ จังหลงั จากทร่ี ฐั บาลผลักดันนโยบายเศรษฐกจิ ดจิ ทิ ลั (DIGITAL ECONOMY)เพ่ือเสริมสรา้ งความเขม้ แขง็ ให้กบั ระบบเศรษฐกจิ และเตรยี มความพร้อมเข้าส่ปู ระชาคมอาเซียนในอนาคตอนั ใกลน้ ใี้ นยคุ ปจั จบุ ันเทคโนโลยสี ารสนเทศมีความเก่ียวขอ้ งกับการใช้ชีวิตประจาวันอย่างหลีกเล่ยี งไมไ่ ด้จงึ มีความจาเป็นอย่างยงิ่ ท่ีทกุ คนควร เสริมสร้างศกั ยภาพการใชเ้ ทคโนโลยดี งั กล่าวอยา่ งชาญฉลาดและก้าวเข้าสคู่ วามเป็นพลเมอื งในยุคดิจิตอลได้อยา่ งภาคภมู ิ

การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศอยา่ งสมา่ เสมอและมีประสทิ ธภิ าพเป็นคณุ ลกั ษณะเบื้องตน้ ของการเปน็ พลเมืองในยุคดจิ ทิ ลั นอกจากนบี้ ุคคลผนู้ ้นั จะตอ้ งมที ักษะและความรู้ทีหลากหลายในการใชอ้ ินเทอรเ์ น็ตผา่ นอปุ กรณแ์ ละช่องทางการสอื สารประเภทต่างๆ เช่น โซเชยี ลเนตเวริ ก์ (Facebook, Twitter, Instagram, Line) และอปุ กรณ์อเิ ล็กทรอนกิ สร์ ูปแบบใหม่ (แท็บเล็ต และมอื ถอื สมาร์ทโฟน) เปน็ ตน้อย่างไรก็ตามมผี ู้ต้ังข้อสงั เกตวา่ ทกั ษะการใชอ้ นิ เทอรเ์ นตและเทคโนโลยีสารสนเทศเพอื ประโยชนใ์ นการดา่ รงชีวติ ประจา่ วันไมเ่ พยี งพอตอ่ คณุ ลกั ษณะของการเปน็ พลเมอื งดจิ ติ อลทสี มบูรณ์หากแตบ่ คุ คลผนู้ นั้ จะตอ้ งใชเ้ ทคโนโลยดี ังกลา่ ว ในทางทจี ะกอ่ ใหเ้ กดิ ประโยชนต์ ่อบุคคลอนื และสงั คม เชน่ การเคารพสทิ ธิและหน้าทขี องผู้อนื ตลอดจนการใชเ้ ทคโนโลยีเพือสอื สารกับภาครัฐและภาคเอกชนเพือก่อใหเ้ กดิ การเปลียนแปลงในทางทดี ีและถูกต้อง

รูปภาพโมเดลขา้ งต้นน่าเสนอสว่ นประกอบตา่ งๆ ทเี กียวขอ้ งสัมพันธก์ นั ภายใต้การรูด้ ิจิทัลครอบคลุมต้ังแตป่ ระเดน็ ขั้นพื้นฐานไปจนกระทังขน้ั ทีสงู ข้ึน ทั้งนี้เปน็ การพัฒนาเชิงตรรกะจากทักษะขั้นพน้ื ฐานไปสู่ทักษะทสี ูงข้ึน แตก่ ารปฏิบัติน้ันไม่จ่าเปน็ ต้องเป็นไปตามล่าดับข้ัน ส่วนมากขึน้ อยกู่ บัความตอ้ งการของผู้เรยี นรูแ้ ต่ละคนนยิ ามของคาวา่ การรหู้ นังสือ หรือ LITERACY แบบดั้งเดมิ นน้ั เน้นทักษะซงึ เกียวข้องกับการคิดค่านวณ การฟงั การพดู การอ่าน การเขียน และการคิดเชงิ วเิ คราะห์ ด้วยเปา้ หมายคือการพัฒนานักคิดและผู้เรียนผู้ซงึ สามารถเข้าร่วมสงั คมในวธิ ีทีมีประสิทธิภาพ ทักษะทั้งหมดดงั กลา่ วจ่าเป็นสา่ หรับการมีสว่ นรว่ มในสงั คมดจิ ิทัลอย่างไรก็ตามมันเป็นเพยี งส่วนหนึงของชุดทักษะและความสามารถทงั้ หมดซึงจ่าเป็นส่งิ สาคญั คือ การพัฒนาการรูด้ ิจิทลั คอื กระบวนการการเรียนร้ตู ลอดชีวติ ทักษะเฉพาะท่ีมคี วามจาเปน็ สาหรับการร้ดู จิ ิทัลจะแตกต่างจากคนหน่งึ ถึงอีกคนหนึง่ โดยขน้ึ อยู่กบั ความตอ้ งการและสถานการณ์ของผู้เรยี น ซึง่ อาจครอบคลุมตง้ั แตก่ ารรบั รู้ข้ันพืน้ ฐานและการฝกึ อบรมสูก่ ารประยุกตใ์ ชง้ านท่ีมคี วามยงุ่ ยากและซบั ซอ้ นยิ่งขน้ึ นอกจากน้กี ารรดู้ ิจทิ ลั กินความมากกว่าแค่การรเู้ ก่ียวกบั เทคโนโลยี แตม่ ันยงั ครอบคลมุ ถงึ ประเด็นต่างๆ เกย่ี วกบัจรยิ ธรรม สงั คม และการสะทอ้ น (REFLECTION) ซง่ึ ฝั่งอยใู่ นการทางาน การเรยี นรู้การพกั ผ่อน และชวี ติ ประจาวนัภายใต้ \"การรดู้ จิ ิทัล\" คือความหลากหลายของทกั ษะตา่ งๆ ท่เี ก่ยี วขอ้ งสัมพนั ธ์กันซง่ึ ทักษะเหลา่ น้นั อยู่ภายใต้ การรู้สื่อ (MEDIA LITERACY) การรเู้ ทคโนโลยี (TECHNOLOGYLITERACY) การรู้สารสนเทศ (INFORMATION LITERACY) การรูเ้ กยี่ วกบั สิ่งทเ่ี ห็น(VISUAL LITERACY) การรู้การส่อื สาร (COMMUNICATION LITERACY) และการรู้สงั คม (SOCIAL LITERACY)

โลกออนไลน์และออฟไลน์ ความสามารถในการสร้างและจดั การในการระบตุ วั ตนด้วยความซื่อสตั ย์ทงั้ ใน ความสามารถในการจดั การเวลาในโลกออนไลน์ การจดั การเวลาเพ่ือภารกิจที่หลากหลาย และการจดั การเวลาและกากบั ตวั เองในการทากิจกรรมในส่ือสงั คมออนไลน์ ความสามารถในการตรวจจบั สถานการณ์การกลน่ั แกล้งบนอินเทอร์เนต็ และจดั การกบั สถานการณ์อยา่ งชาญฉลาด ความสามารถในการปกป้ องข้อมลู โดยการสร้างความปลอดภยั ของรหสั ผา่ นและการจดั การการคกุ คามทางไซเบอร์ท่ีมีความหลากหลาย ความสามารถในการจดั การข้อมลู สว่ นบคุ ลที่เผยแพร่ในโลกออนไลน์อยา่ งมีวิจารณญาณเพ่ือปกป้ องความเป็นสว่ นตวั ของทงั้ ของตนเองและของผ้อู ่ืน ความสามารถในการจาแนกข้อมลู ท่ีเป็นจริงและข้อมลู ที่เป็นเทจ็ เนือ้ หาที่ดีและเนือ้ หาที่เป็นอนั ตราย และการตดิ ตอ่ ออนไลน์ที่นา่ เชื่อถือและนา่ สงสยั ความสามารถในการทาความเข้าใจธรรมชาตขิ องร่องรอยทางดจิ ิทลั ผลกระทบของร่องรอยทางดจิ ทิ ลั ท่ีมีตอ่ ชีวติ จริง และจดั การร่องรอยทางดจิ ทิ ลั ด้วยความรับผดิ ชอบ ความสามารถในการแสดงออกถึงความใสใ่ จในความรู้สกึ และความต้องการในโลกออนไลน์ทงั้ ของตนเองและของผ้อู ื่น