ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามวัฏจักรการเรียนรู้ 5 ขั้น (5E) กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ตามวฏั จกั รการเรียนรู้ 5 ข้นั (5E) กล่มุ สาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ ช้ันประถมศึกษาปี ท่ี 5 เรื่อง วสั ดุและสมบัตขิ องวสั ดุ วสั ดุในชีวติ ประจาวนั นางเยน็ ฤดี คงมณี ตาแหน่งครู วทิ ยฐานะ ครูชานาญการ โรงเรียนบ้านกลูบี สานักงานเขตพนื้ ที่การศึกษาประถมศึกษานราธิวาส เขต 1 สานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้นั พนื้ ฐาน กระทรวงศึกษาธิการ

ก หลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 มุ่งพัฒนา ผู้เรียนทุกคน ซ่ึงเป็นกาลังของชาติ ให้เป็นมนุษย์ที่มีความสมดุลในด้าน ร่างกาย ความรู้ คุณธรรม ยึดมั่นในการปกครองระบอบประชาธิปไตย อันมี พระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข โดยมุ่งเน้นผู้เรียนเป็นสาคัญ โดยพื้นฐาน เช่ือว่าทุกคนสามารถเรยี นรแู้ ละพัฒนาตนเองได้เตม็ ตามศักยภาพ ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ตามวฏั จกั รการเรียนรู้ 5 ขั้น (5E) เรื่อง วัสดุและ สมบัติของวัสดุ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ผู้จัดทาได้จัดทาข้ึนเพื่อยกระดับผลสัมฤทธ์ิและต้องการให้นักเรียนมีทักษะ กระบวนการทางวทิ ยาศาสตร์ดยี ิง่ ขึ้น ผู้จัดทาได้จัดทาชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามวัฏจักรการเรียนรู้ 5 ขั้น (5E) เร่อื ง วัสดุและสมบตั ิของวสั ดมุ ีจานวน 7 เลม่ ดงั น้ี เลม่ ท่ี 1 วสั ดุในชีวติ ประจาวัน เล่มที่ 2 ความแข็งของวัสดุ เล่มที่ 3 ความเหนียวของวัสดุ เล่มที่ 4 ความยืดหย่นุ ของวสั ดุ เลม่ ที่ 5 การนาความรอ้ นของวสั ดุ เล่มที่ 6 การนาไฟฟ้าของวสั ดุ เลม่ ที่ 7 ความหนาแน่นของวัสดุ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามวัฏจักรการเรียนรู้ 5 ข้ัน (5E) ชุดน้ี เป็น ชุดกิจกรรมเล่มที่ 1 เร่ือง วัสดุในชีวิตประจาวัน ผู้จัดทาหวังเป็นอย่างย่ิงว่า ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ชุดนี้คงเป็นประโยชน์ต่อครูผู้สอนและนักเรียน ตามสมควร เยน็ ฤดี คงมณี

ข เรอื่ ง หน้า คานา......................................................................................................... ก สารบัญ..................................................................................................... ข สารบญั ภาพ.............................................................................................. ง คาช้ีแจงการใช้ชดุ กิจกรรมสาหรับนกั เรยี น............................................... 1 สาระ มาตรฐานการเรยี นรู้และตวั ชี้วดั ท่เี กยี่ วข้อง.................................... 2 ตัวช้วี ัด...................................................................................................... 3 จุดประสงค์การเรยี นรู้............................................................................... 4 สว่ นประกอบของชุดกจิ กรรม.................................................................... 4 บัตรคาส่งั .................................................................................................. 5 แบบทดสอบกอ่ นเรียน..…………………………………………………………........... 6 กระดาษคาตอบแบบทดสอบก่อนเรยี น..................................................... 9 ขน้ั สรา้ งความสนใจ กิจกรรมที่ 1.1 เร่ือง สงั เกตและสารวจวสั ดรุ อบตวั ............................ 10 ขั้นสารวจและคน้ หา บัตรเนอ้ื หาที่ 1.1 เรอื่ ง ความหมายและการจาแนกประเภทของวสั ดุ 11 กิจกรรมท่ี 1.2 เรอ่ื ง จาแนกประเภทวัสดรุ อบตัว............................... 15 ขัน้ อธิบายและลงข้อสรุป........................................................................... 17 ขั้นขยายความรู้ บตั รเน้ือหาท่ี 1.2 เรือ่ ง การใช้วัสดใุ นชีวิตประจาวัน.......................... 18 กจิ กรรมท่ี 1.3 เรอื่ ง การใช้วสั ดใุ นชีวติ ประจาวัน.............................. 27 ขั้นประเมนิ กิจกรรมที่ 1.4 เร่ือง วัสดใุ นชวี ิตประจาวัน........................................ 28 แบบทดสอบหลังเรียน............................................................................... 29

ค เรอื่ ง หน้า กระดาษคาตอบแบบทดสอบหลงั เรียน..................................................... 32 บรรณานุกรม............................................................................................ 33

ง ชื่อภาพ หน้า ภาพที่ 1-2 วสั ดทุ ไี่ ด้จากส่งิ มชี ีวิต....................................................... 12 ภาพที่ 3-4 วสั ดทุ ่ีได้จากส่ิงไม่มชี วี ติ ................................................ 13 ภาพที่ 5-6 วสั ดสุ ังเคราะห์............................................................ 14 ภาพที่ 7-8 ตวั อย่างการใช้ประโยชนจ์ ากไม้.................................. 18 ภาพที่ 9-10 ตัวอย่างการใช้ประโยชน์จากดนิ เหนียว....................... 19 ภาพท่ี 11-12 ตัวอย่างจากการใช้ประโยชน์จากยาง.......................... 20 ภาพที่ 13-14 ตวั อยา่ งการใชป้ ระโยชนจ์ ากโลหะต่าง ๆ.................... 21 ภาพที่ 15-16 ตวั อยา่ งการใชป้ ระโยชน์จากพลาสติก........................ 22 ภาพท่ี 17-18 ตัวอยา่ งการใชป้ ระโยชนจ์ ากแก้ว................................ 23 ภาพท่ี 19-20 ตัวอย่างการใชป้ ระโยชน์จากผา้ .................................. 24 ภาพท่ี 21-22 ตัวอยา่ งการใชป้ ระโยชน์จากกระดาษ......................... 25 ภาพที่ 23 ไม้บรรทัด.......................................................................... 26 ภาพท่ี 24 หมอ้ .................................................................................. 26

1 การเรียนรู้โดยใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามวัฎจักรการเรียนรู้ 5 ขน้ั (5E) เรื่อง วัสดุและสมบตั ขิ องวสั ดุ ช้นั ประถมศึกษาปที ี่ 5 เล่มที่ 1 เรื่อง วัสดุในชีวิตประจาวัน ประกอบไปด้วยกิจกรรมท่ีอยู่ในข้ันสร้างความสนใจ ข้ันสารวจและค้นหา ขั้นอธิบายและลงข้อสรุป ข้ันขยายความรู้และข้ัน ประเมิน ตามลาดับ ให้นักเรียนปฏิบัติตามข้ันตอนด้วยความซื่อสัตย์และต้ังใจ ดงั น้ี 1. ชุดกจิ กรรมการเรียนรูต้ ามวฎั จกั รการเรียนรู้ 5 ขั้น (5E) เรื่อง วัสดุและสมบัติของวัสดุ ชั้นประถมศึกษาปีท่ี 5 เล่มท่ี 1 เร่ือง วัสดุใน ชีวิตประจาวนั 2. ให้นักเรียนนั่งเป็นกลุ่มตามท่ีครูจัดไว้ แล้วอ่านคาช้ีแจง คาแนะนาและข้ันตอนในการเรียนให้เข้าใจก่อนลงมือศึกษาชุดกิจกรรม การเรยี นรู้ 3. ทาแบบทดสอบกอ่ นเรยี น จานวน 10 ขอ้ ใชเ้ วลา 10 นาที 4. ปฏิบัติกิจกรรมตามข้ันตอนในชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ขณะ ปฏิบัติกิจกรรมนักเรียนร่วมกันแสดงความคิดเห็น ซักถามแลกเปล่ียนเรียนรู้ อย่างมีอิสระ มีเหตุผล ยอมรับฟังความ คิดเห็นของคนอ่ืน เรียนรู้อย่างมี ความสขุ และสามารถขอคาแนะนาจากครเู มอื่ มีปญั หาในการปฏบิ ตั กิ ิจกรรม 5. เมอื่ ปฏิบตั กิ จิ กรรมต่าง ๆ เรียบร้อยแล้วให้ตรวจสอบคาตอบ ได้จากแนวคาตอบ หากนักเรียนตอบไม่ถูกต้องให้กลับไปอ่านทาความเข้าใจ เกย่ี วกับเน้ือหาอกี ครั้งแล้วตอบใหม่ 6. เมื่อศึกษาและปฏิบัติกิจกรรมแล้วให้ทาแบบทดสอบ หลังเรียน จานวน 10 ข้อ ใชเ้ วลา 10 นาที 7. ส่งคุณครูเพื่อตรวจคาตอบจากเฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน และหลังเรียน พร้อมบันทึกผลคะแนนที่ได้เพื่อตรวจสอบความก้าวหน้า ทางการเรียน

2 เลม่ ท่ี 1 วัสดุในชวี ิตประจาวัน มาตรฐานการเรยี นรู้ สาระที่ 3 สารและสมบตั ขิ องสาร มาตรฐาน ว 3.1 : เข้าใจสมบัตขิ องสาร ความสัมพนั ธ์ระหว่างสมบตั ขิ องสาร กบั โครงสรา้ งและแรงยึดเหนี่ยวระหวา่ งอนภุ าค มี กระบวนการสบื เสาะหาความรู้ และจติ วิทยาศาสตร์ สือ่ สารส่ิงทเี่ รยี นร้แู ละนาความรู้ไปใชป้ ระโยชน์ สาระท่ี 8 ธรรมชาตขิ องวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี มาตรฐาน ว 8.1 : ใชก้ ระบวนการวิทยาศาสตร์และจิตวิทยาศาสตร์ใน การสืบเสาะหาความรู้ การแก้ปญั หา รู้วา่ ปรากฏการณ์ ทางธรรมชาติทเ่ี กดิ ข้ึนส่วนใหญ่มรี ปู แบบทแ่ี น่นอน สามารถอธบิ ายและตรวจสอบได้ ภายใต้ขอ้ มลู และ เครือ่ งมือทีม่ ีอยู่ในชว่ งเวลาน้ัน ๆ เขา้ ใจว่าวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี สงั คมและส่งิ แวดลอ้ ม มีความเก่ียวเนื่อง สัมพนั ธก์ นั

3 ตัวชว้ี ดั ว 3.1 ป.5/1 ทดลองและอธิบายสมบัตขิ องวสั ดชุ นดิ ตา่ งๆ เก่ียวกับ ความยดื หยนุ่ ความแข็ง ความเหนยี ว การนาความร้อน การนาไฟฟ้า และความหนาแน่น ว 3.1 ป.5/2 สบื ค้นขอ้ มูลและอภปิ รายการนาวสั ดุไปใช้ใน ชีวิตประจาวัน ว 8.1 ป.5/1 ตั้งคาถามเกีย่ วกบั ประเดน็ หรอื เร่อื ง หรอื สถานการณ์ ทจ่ี ะศึกษาตามทกี่ าหนดให้และตามความสนใจ ว 8.1 ป.5/2 วางแผนการสงั เกต เสนอการสารวจตรวจสอบ หรือ ศึกษาค้นควา้ หรอื คาดการณ์ส่งิ ท่จี ะพบจากสิ่งท่ีสารวจ ตรวจสอบ ว 8.1 ป.5/3 เลือกอปุ กรณ์ท่ีถูกตอ้ งเหมาะสมในการสารวจตรวจสอบ ใหไ้ ดข้ อ้ มลู ที่เชอื่ ถอื ได้ ว 8.1 ป.5/4 บนั ทกึ ขอ้ มลู ในเชิงปริมาณและคณุ ภาพ และตรวจสอบ ผลกบั ส่งิ ที่คาดการณ์ไว้ นาเสนอผลและขอ้ สรปุ ว 8.1 ป.5/5 สร้างคาถามใหมเ่ พ่อื การสารวจตรวจสอบต่อไป ว 8.1 ป.5/6 แสดงความคิดเหน็ อย่างอิสระ อธิบายและสรุปสิง่ ท่ไี ด้ เรียนรู้ ว 8.1 ป.5/7 บนั ทกึ และอธิบายผลการสารวจตรวจสอบตามความ เป็นจรงิ มีการอา้ งอิง ว 8.1 ป.5/8 นาเสนอ จัดแสดงผลงานโดยอธบิ ายดว้ ยวาจาหรือเขยี น

4 จดุ ประสงค์การเรียนรู้ 1. นักเรยี นสารวจ จาแนกประเภทวสั ดุ และยกตวั อย่างวสั ดทุ น่ี ามาใช้ ประโยชน์ในชีวิตประจาวนั ได้ (K) 2. นกั เรยี นปฏบิ ัตกิ จิ กรรมตามขั้นตอนได้ (P) 3. นกั เรียนปฺฏิบัติกจิ กรรมตามเวลาทก่ี าหนด (A) สว่ นประกอบของชุดกิจกรรม 1. แบบทดสอบกอ่ นเรยี น 2. บตั รคาสง่ั 3. ขนั้ สรา้ งความสนใจ (Engagement) 4. ข้ันสารวจและค้นหา (Exploration) 5. ข้นั อธบิ ายและลงขอ้ สรปุ (Explanation) 6. ขน้ั ขยายความรู้ (Elaboration) 7. ขนั้ ประเมนิ ผล (Evaluation) 8. แบบทดสอบหลังเรียน

5 คาช้แี จง ให้นกั เรียนแต่ละกลมุ่ ปฏบิ ัติตามข้ันตอนต่อไปนี้ 1. ใหน้ ักเรยี นทาแบบทดสอบก่อนเรียน เรอ่ื ง วสั ดุในชีวติ ประจาวนั 2. ใหน้ กั เรียนทากจิ กรรมข้ันสรา้ งความสนใจ ในกิจกรรมท่ี 1.1 เรอ่ื ง สังเกตและสารวจวสั ดรุ อบตัว 3. ใหน้ กั เรยี นทากิจกรรมขน้ั สารวจและค้นหาโดยการศึกษาบัตร เน้ือหาท่ี 1.1 เร่ือง ความหมายและการจาแนกวัสดุ และให้ นักเรยี นทากิจกรรมที่ 1.2 เรอ่ื ง จาแนกประเภทวัสดรุ อบตัว 4. ใหน้ กั เรยี นตอบคาถามหลังการทดลองในขัน้ อธิบายและลงข้อสรปุ 5. ใหน้ ักเรยี นทากิจกรรมข้นั ขยายความร้โู ดยการศกึ ษาบตั รเน้อื หาท่ี 1.2 เรอ่ื ง การใช้วสั ดใุ นชวี ิตประจาวัน และใหน้ ักเรียนทากจิ กรรม ที่ 1.3 เรื่อง การใช้วสั ดใุ นชวี ิตประจาวนั 6. ใหน้ ักเรียนทากจิ กรรมขั้นประเมนิ ลงในกิจกรรมที่ 1.4 เรอ่ื ง วัสดุ ในชีวิตประจาวัน 7. ใหน้ กั เรียนทาแบบทดสอบหลังเรยี น เรือ่ ง วัสดุในชวี ติ ประจาวนั 8. เม่ือนกั เรียนทากจิ กรรมครบถว้ นแลว้ ใหน้ กั เรยี นนาชดุ กิจกรรม มาสง่ คณุ ครู เพอื่ ประเมนิ ผลต่อไป

6 ชดุ กจิ กรรมวิทยาศาสตร์ เล่มที่ 1 วัสดุในชวี ิตประจาวนั กลุ่มสาระการเรียนรวู้ ิทยาศาสตร์ ชัน้ ประถมศึกษาปที ่ี 5 จานวน 10 ขอ้ คะแนนเตม็ 10 คะแนน คาช้ีแจง 1. แบบทดสอบมีจานวน 10 ขอ้ เวลา 10 นาที 2. ให้นักเรยี นเลือกคาทีถ่ กู ต้องท่สี ดุ เพียงคาตอบเดียว แล้วทาเครอ่ื งหมายกากบาท (×) ลงในกระดาษคาตอบ 1. ข้อใดเปน็ วัสดุธรรมชาติท้ังหมด ก. ไม้ ขนสัตว์ ใยไหม ข. ฝา้ ย ปนู ซีเมนต์ หนิ ค. ดินเหนยี ว ทราย พลาสติก ง. เปลือกหอย แก้ว น้ามนั หล่อลน่ื 2. ปัจจุบนั มกี ารใชว้ ัสดสุ ังเคราะห์กนั มาก ขอ้ ใดไมถ่ กู ต้อง ก. ทนทานกวา่ วัสดธุ รรมชาติ ข. มีสมบัติต่าง ๆ ตามทตี่ อ้ งการ ค. วัสดุธรรมชาติบางชนดิ มนี ้อยหรือขาดแคลน ง. วสั ดุธรรมชาตมิ ีราคาสงู กวา่ วัสดสุ งั เคราะห์ 3. ข้อใดไมใ่ ชข่ ้อดขี องพลาสตกิ ก. ทนทาน ข. แขง็ แรง ค. นา้ หนกั เบา ง. อ้มุ นา้ ไดด้ ี

7 4. จากตารางวัสดุใดจาแนก ไม่ถกู ต้อง ก. ไม้ ข. ใยไหม ค. พลาสตกิ ง. ดนิ เหนียว แผน่ อะลมู เิ นียม ตะปู เหรียญ 5. จากภาพวัสดทุ ้ังสามชนดิ จัดอยใู่ นกลุ่มเดยี วกัน คากลา่ วใด เป็นจริงสาหรับวัสดุท้ังสามชนิด ก. เปน็ โลหะ ข. หนกั เทา่ กัน ค. มีความแขง็ เทา่ กนั ง. ขนึ้ สนมิ อย่างรวดเร็ว 6. สิ่งของในขอ้ ใดทาจากวสั ดุเพียงอยา่ งเดยี ว ก. ดินสอ ข. ยางลบ ค. ปากกา ง. พดั ลม

8 7. สิ่งของในขอ้ ใดใชว้ สั ดใุ นการทาแตกตา่ งจากขอ้ อน่ื ก. ยางลบ ข. ลูกบอล ค. ยางรดั ของ ง. หลอดไฟ 8. จากภาพทาจากวัสดุก่ีชนดิ อะไรบ้าง ก. 2 ชนิด โลหะ ยาง ข. 2 ชนดิ ไม้ โลหะ ค. 3 ชนิด กระดาษ โลหะ ยาง ง. 3 ชนดิ ไม้ โลหะ ยาง 9. สง่ิ ของในข้อใดทามาจากยาง ก. แกว้ น้า ข. กระดาน ค. ลกู โป่ง ง. เสอื้ นักเรียน 10. วสั ดสุ งั เคราะหค์ อื ขอ้ ใด ก. พลาสตกิ ข. ยาง ค. ไม้ ง. โลหะ

9 ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ เล่มที่ 1 เรื่อง วสั ดุในชีวติ ประจาวัน กลุ่มสาระการเรียนรูว้ ทิ ยาศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี 5 จานวน 10 ขอ้ คะแนนเตม็ 10 คะแนน ข้อ ก ข ค ง คะแนนเตม็ 10 คะแนน 1 คะแนนทไี่ ด.้ ..............คะแนน 2 3 4 ทาข้อสอบเสรจ็ แลว้ เรามาทากิจกรรมตอ่ ไปกนั เลยนะคะ 5 6 7 8 9 10

10 กจิ กรรมที่ 1.1 เรอื่ ง สังเกตและสารวจวัสดรุ อบตัว คาชแี้ จง ให้นกั เรียนบอกลักษณะของสงิ่ ที่กาหนดให้ต่อไปนี้ หนงั สือ ไมบ้ รรทดั ลกั ษณะโดยทัว่ ไป ลกั ษณะโดยทัว่ ไป ........................................................ ........................................................ ........................................................ ........................................................ ........................................................ ........................................................ วัสดุที่ใช้ทา วัสดุท่ีใชท้ า ........................................................ ........................................................ ........................................................ ........................................................ ........................................................ ........................................................ นกั เรียนคิดวา่ มสี ง่ิ ใดบา้ งทที่ าจาก นกั เรียนคิดว่ามวี สั ดใุ ดบ้างท่ี วสั ดุชนดิ เดยี วกบั หนงั สอื สามารถนามาทาเป็นไมบ้ รรทัดได้ ........................................................ ........................................................ ........................................................ ........................................................ ........................................................ ........................................................

11 คาช้ีแจง ใหน้ กั เรียนสืบคน้ หาความรู้ เร่อื ง ความหมายและการจาแนก ประเภทของวัสดุ บัตรเนือ้ หาท่ี 1.1 ความหมายและการจาแนกประเภทของวสั ดุ วสั ดุ คอื ส่ิงท่ีนามาทาเปน็ ส่ิงของเคร่ืองใชต้ า่ ง ๆ ในชีวิตประจาวันของเราจาเป็นต้องอาศัยปัจจัยพ้ืนฐานการดารงชีวิต ซ่ึงได้แก่ อาหาร ท่ีอยู่อาศัย เคร่ืองนุ่งห่มและยารักษาโรค นอกจากน้ียัง จาเป็นตอ้ งใช้ส่งิ อานวยความสะดวกต่าง ๆ อีกมากมาย ส่ิงต่าง ๆ เหล่าน้ี ทา มาจากวัสดุท่ไี ดม้ าจากธรรมชาตแิ ละมนุษยป์ ระดษิ ฐ์ขึ้นทั้งส้นิ ในอดีตวสั ดทุ น่ี ามาใช้ ไดม้ าจากส่ิงที่อยู่ใกลต้ ัว เชน่ นาดินมาป้ันเป็น เครื่องใช้ต่างๆ หินนามาทาเป็นอาวุธ เถาวัลย์นามาทาเป็นเชือก ซึ่งต่างกับ ยุคปัจจุบัน เทคโนโลยีมีความก้าวหน้ามากข้ึน ซึ่งจาเป็นต้องใช้วัสดุที่ สลับซับซ้อน มคี วามหลากหลายขน้ึ และอาจหาไม่ได้ในธรรมชาติ การพัฒนา วัสดุท่ีมีอยู่แล้ว หรือการคิดค้นวัสดุใหม่ ๆ จะเป็นพ้ืนฐานความก้าวหน้าใน ดา้ นตา่ ง ๆ ในอนาคต

12 ประเภทของวสั ดุ วัสดทุ ่ีนามาใช้ทาเปน็ ส่ิงของต่างๆ แบ่งได้ 2 ประเภท คือ 1. วสั ดธุ รรมชาติ เป็นวัสดุที่เกิดข้นึ เองตามธรรมชาติ 1.1 วัสดุที่ไดม้ าจากสงิ่ มีชีวติ เชน่ ใยไหม ยางพารา ไม้ ขนสตั ว์ เสน้ ใยพชื (ฝา้ ย, ปอ, มะพรา้ ว) เปลือกหอย เป็นต้น ภาพที่ 1 ยางพารา ภาพที่ 2 ไม้ ภาพที่ 1-2 วสั ดทุ ี่ไดม้ าจากสิ่งมีชวี ติ ทม่ี า : https://sites.google.com/site/chukachi26/hnwy-thi2/2-1 สบื ค้นเมื่อวนั ท่ี 2 พฤษภาคม 2558

13 1.2 วัสดทุ ่ไี ดม้ าจากสง่ิ ไมม่ ีชีวติ เช่น ดนิ เหนียว ทราย หนิ กรวด เหล็ก สังกะสี เปน็ ต้น ภาพที่ 3 ดินเหนยี ว ภาพที่ 4 ทราย ภาพที่ 3-4 วสั ดุท่ไี ด้มาจากสิง่ ไม่มชี วี ิต ทม่ี า : https://sites.google.com/site/chukachi26/hnwy-thi2/2-1 สบื ค้นเมอื่ วันท่ี 2 พฤษภาคม 2558

14 2. วัสดสุ งั เคราะห์ เปน็ วสั ดุท่เี กดิ จากกระบวนการสงั เคราะห์หรอื ทาขึน้ มา ผา่ นสารเคมี เช่น พลาสตกิ ใยสงั เคราะห์ ยางสังเคราะห์ โฟม ซิลโิ คน เป็นตน้ ภาพท่ี 5 พลาสติก ภาพที่ 6 โฟม ภาพท่ี 5-6 วสั ดสุ ังเคราะห์ ทมี่ า : https://sites.google.com/site/chukachi26/hnwy-thi2/2-1 สบื คน้ เม่อื วันท่ี 2 พฤษภาคม 2558 ปจั จบุ นั มกี ารนาวัสดสุ ังเคราะหม์ าใช้ทาเปน็ ส่งิ ต่าง ๆ มากขนึ้ เน่อื งจาก สาเหตดุ งั ตอ่ ไปน้ี 1. วัสดุสงั เคราะหม์ ีคุณสมบัตบิ างอย่างทดแทนวสั ดุธรรมชาติ 2. วัสดสุ ังเคราะห์ทนทานกวา่ วสั ดธุ รรมชาติ 3. วสั ดุสังเคราะห์มสี มบัติต่าง ๆ ตามที่ตอ้ งการ 4. วัสดธุ รรมชาตบิ างชนิดมีนอ้ ยหรือขาดแคลน 5. วัสดธุ รรมชาติมีคุณภาพท่ไี มเ่ หมาะสม

15 กิจกรรมที่ 1.2 เร่อื ง จาแนกประเภทวัสดรุ อบตัว คาช้ีแจง ใหน้ ักเรียนแต่ละกลุ่มทากจิ กรรมการทดลองโดยการสบื ค้น เรื่อง ความหมายและการจาแนกประเภทของวัสดุ วัสดุ อุปกรณ์ 1. เส้อื ผ้าฝ้าย 2. บลอ็ กไม้ 3. ลกู โปง่ 4. เสน้ ยาง 5. กลอ่ งพลาสติก 6. กลอ่ งโฟม 7. ตะเกยี บไม้ 8. ถุงพลาสตกิ 9. เครื่องป้นั ดนิ เผา 10. ไมบ้ รรทัดพลาสติก วธิ กี าร 1. นักเรียนสารวจส่ิงของ แลว้ บนั ทึกชอื่ สิ่งของเหล่านั้นลงในตาราง 2. นักเรียนร่วมกันจาแนกประเภทของวัสดแุ ละบนั ทึกลงในตาราง บันทึกผล 3. นักเรียนระบสุ มบตั ขิ องวสั ดุแต่ละชนดิ ลงในตารางบันทึกผล เช่น มคี วามแขง็ ยืดได้ ขยายได้ ขาดง่าย เป็นต้น

16 ตารางบนั ทกึ ผล ประเภทของวสั ดุ ชอื่ สิง่ ของ วัสดธุ รรมชาติ วสั ดุสังเคราะห์ สมบตั ขิ องวสั ดุ สิ่งมชี วี ติ สง่ิ ไม่มชี วี ติ เมื่อนักเรียนบนั ทกึ ผลในตารางเรยี บรอ้ ยแลว้ ตอ่ ไป ทากิจกรรมขน้ั อธิบายและลงขอ้ สรปุ กนั เลยนะคะ

17 คาชีแ้ จง นกั เรียนอธบิ ายและสรุปการจาแนกประเภทวัสดรุ อบตวั 1. จากการทากิจกรรมมีวัสดุอะไรบ้างทสี่ ามารถนามาทาเปน็ ของเลน่ หรอื ของใช้ .... .................................................................................................................... .................................................................................................................... 2. จากการทากิจกรรม วัสดชุ นิดใดทเ่ี กิดจากธรรมชาติ .... .................................................................................................................... .................................................................................................................... 3. จากการทากจิ กรรม วสั ดชุ นิดใดทไ่ี ด้จากการสงั เคราะห์ .... .................................................................................................................... .................................................................................................................... 4. นักเรยี นคิดวา่ กล่องพลาสตกิ กบั กล่องโฟมมีคุณสมบตั เิ หมอื นหรอื ต่างกนั อยา่ งไร .... .................................................................................................................... .................................................................................................................... 5. วสั ดุทนี่ ามาทาตะเกยี บไม้ สามารถนาไปทาสง่ิ ของชนิดใดไดอ้ ีกบา้ ง .... .................................................................................................................... .................................................................................................................... 6. ให้นักเรียนสรปุ ผลการปฏิบัติกิจกรรม เรือ่ ง จาแนกประเภทวัสดุรอบตวั .... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .... .................................................................................................................... ....................................................................................................................

18 คาช้แี จง ให้นกั เรยี นคน้ หาความรู้ เร่อื ง การใชว้ ัสดุในชวี ิตประจาวนั บัตรเนือ้ หาท่ี 1.2 การใชว้ สั ดุในชวี ิตประจาวนั ตวั อย่างการใชป้ ระโยชน์จากไม้ สมบตั ิ มีความแขง็ แรง ทนทาน มกี ารหดตัว และการพองตวั มีความช้นื มีน้าหนัก ภาพที่ 7 โตะ๊ เก้าอี้ ภาพท่ี 8 ตเู้ สื้อผ้า ภาพที่ 7-8 ตัวอยา่ งการใชป้ ระโยชน์จากไม้ ทม่ี า : http://www.dooads.net/48714 สืบค้นเมื่อวันที่ 2 พฤษภาคม 2558

19 ตัวอย่างการใชป้ ระโยชนจ์ ากดนิ เหนยี ว สมบตั ิ เน้ือละเอียด ซ่ึงมคี ุณสมบตั ิ เหนียว เมอื่ ใหน้ า้ ในปรมิ าตรท่เี หมาะสม จะสามารถนามาปั้นเป็นรูปทรงตา่ ง ๆ ได้ เมื่อนาไปเผาจะแปรสภาพเป็นวตั ถุ แขง็ ไม่เปลีย่ นรูป ภาพที่ 9 โอง่ ภาพที่ 10 กระถางตน้ ไม้ ภาพท่ี 9-10 ตวั อย่างการใช้ประโยชน์จากดนิ เหนียว ท่มี า : http://www.thaitambon.com สบื คน้ เมื่อวนั ที่ 2 พฤษภาคม 2558

20 ตวั อย่างการใชป้ ระโยชน์จากยาง สมบตั ิ มคี วามยืดหยนุ่ สงู ทนทานตอ่ แรงดงึ และ การฉีกขาด ภาพท่ี 11 เส้นยาง ภาพท่ี 12 ลูกโป่ง ภาพท่ี 11-12 ตวั อยา่ งการใช้ประโยชนจ์ ากยาง ท่ีมา : http://play.kapook.com สืบค้นเมือ่ วนั ที่ 2 พฤษภาคม 2558

21 ตวั อย่างการใช้ประโยชนจ์ ากโลหะต่าง ๆ สมบัติ มคี วามแข็งแรง ทนทาน รีดเปน็ เส้นได้ นาความร้อน นาไฟฟา้ ภาพท่ี 13 ตะปู ภาพท่ี 14 ภาชนะ ภาพที่ 13-14 ตัวอยา่ งการใช้ประโยชน์จากโลหะตา่ ง ๆ ที่มา : www.scgbuildingmaterials.com สืบค้นเมอ่ื วันที่ 2 พฤษภาคม 2558

22 ตัวอยา่ งการใช้ประโยชนจ์ ากพลาสติก สมบัติ เป็นวัสดสุ ังเคราะห์ทไ่ี ด้จากการกล่ันน้ามันดบิ มีสมบตั ิ ยดื หยุน่ และสามารถทาใหเ้ หนียวหรอื แขง็ หรือมสี ีสนั ได้ ตามตอ้ งการ ภาพท่ี 15 เส้ือกันฝน ภาพที่ 16 โตะ๊ เกา้ อพ้ี ลาสตกิ ภาพที่ 15-16 ตัวอยา่ งการใช้ประโยชน์จากพลาสตกิ ทมี่ า : www.bloggang.com สืบคน้ เมอื่ วนั ที่ 2 พฤษภาคม 2558

23 ตวั อยา่ งการใช้ประโยชน์จากแก้ว สมบัติ มคี วามแข็ง มีความโปรง่ ใสแสงสามารถผา่ นได้ ทนทานตอ่ สารเคมี ภาพที่ 17 เหยือกนา้ ภาพท่ี 18 แจกัน ภาพท่ี 17-18 ตวั อย่างการใช้ประโยชน์จากแกว้ ทีม่ า : http://www.cdiscount.co.th สืบค้นเม่ือวนั ท่ี 2 พฤษภาคม 2558

24 ตัวอย่างการใช้ประโยชน์จากผา้ สมบตั ิ มลี ักษณะออ่ นนุม่ ภาพที่ 19 ธงชาติ ภาพท่ี 20 เสอื้ ผ้า ภาพท่ี 19-20 ตวั อยา่ งการใช้ประโยชน์จากผา้ ท่มี า : www.thaigoodview.com สืบคน้ เมื่อวันท่ี 2 พฤษภาคม 2558

25 ตวั อยา่ งการใชป้ ระโยชน์จากกระดาษ สมบัติ นา้ หนกั เบา ภาพที่ 21 สมดุ ภาพที่ 22 กล่องกระดาษ ภาพที่ 21-22 ตัวอยา่ งการใช้ประโยชนจ์ ากกระดาษ ที่มา : www.quinl.com สบื คน้ เมอื่ วันท่ี 2 พฤษภาคม 2558

26 สงิ่ ของเครือ่ งใช้ตา่ ง ๆ ในชีวิตประจาวนั เช่น ดนิ สอ ยางลบ โตะ๊ กระเป๋า ไมบ้ รรทัด เกา้ อ้ี หมอ้ กระทะ เสอ้ื ผ้า เป็นต้น - สิ่งของทท่ี าจากวสั ดเุ พียงชนิดเดียว เช่น ไม้บรรทดั ทาจาก พลาสติก, สเตนเลส, อะลูมเิ นียมเพียงอยา่ งใดอย่างหนึง่ ไมบ้ รรทดั พลาสตกิ ไม้บรรทัดสเตนเลส ไม้บรรทดั อลมู เิ นียม ภาพท่ี 23 ไมบ้ รรทดั ทีม่ า : http://takaroonsin.co.th/product/category/118 สืบค้นเมื่อ 2 พฤษภาคม 2558 - สงิ่ ของท่ที าจากวัสดหุ ลายชนิด เช่น หม้อทาจากโลหะและ พลาสติก ทาจากพลาสตกิ ทาจากโลหะ ภาพที่ 24 หมอ้ ที่มา : www.bigc.co.th สบื คน้ เมอื่ วันท่ี 2 พฤษภาคม 2558

27 กิจกรรมท่ี 1.3 เร่อื ง การใชว้ ัสดุในชีวติ ประจาวัน คาช้ีแจง ให้นกั เรียนยกตวั อย่างการใช้ประโยชน์จากวัสดุท่ีกาหนดให้ วัสดุ ยกตัวอยา่ งการนาวสั ดุไปใชป้ ระโยชน์ ตวั อย่าง โตะ๊ เก้าอี้ ดนิ สอ บ้าน ไม้ 1. แก้ว 2. ยาง 3. ผา้ 4. เหล็ก 5. กระดาษ 6. พลาสติก 7. สงั กะสี 8. อะลูมิเนียม 9. หิน 10. ทองแดง

28 Evaluation กจิ กรรมที่ 1.4 การใช้วัสดใุ นชวี ิตประจาวนั คาชแ้ี จง ใหน้ ักเรยี นจาแนกวสั ดุ และนามาเขยี นใหต้ รงกบั ผงั ที่กาหนดให้ ส่ิงมชี ีวิต ไม้ ประโยชน์ ................................................................. เชน่ ขนสตั ว์ ประโยชน์ ................................................................. สง่ิ ไม่มชี ีวติ ทราย ประโยชน์ ................................................................ เชน่ . ......................................... ......................................... ดนิ เหนยี ว ประโยชน์ ................................................................ . 2 ประเภท วสั ดุในชวี ิตประจาวัน ........................................ ความหมาย ........................................ ......................................... ......................................... ........................................ ........................................ ........................................ ........................................ ยาง ประโยชน์ ................................................................. เช่น พลาสติก ประโยชน์ .................................................................

29 ชดุ กจิ กรรมวิทยาศาสตร์ เล่มที่ 1 วสั ดใุ นชีวติ ประจาวนั กล่มุ สาระการเรียนรูว้ ทิ ยาศาสตร์ ช้ันประถมศกึ ษาปีท่ี 5 จานวน 10 ขอ้ คะแนนเต็ม 10 คะแนน คาช้ีแจง 1. แบบทดสอบมีจานวน 10 ขอ้ เวลา 10 นาที 2. ให้นกั เรียนเลอื กคาทถี่ กู ต้องที่สุดเพยี งคาตอบเดียว แล้วทาเครื่องหมายกากบาท (×) ลงในกระดาษคาตอบ 1. ปัจจบุ ันมกี ารใช้วสั ดสุ งั เคราะหก์ นั มาก ขอ้ ใดไมถ่ กู ต้อง ก. ทนทานกวา่ วัสดุธรรมชาติ ข. มีสมบัตติ า่ ง ๆ ตามทต่ี อ้ งการ ค. วัสดธุ รรมชาตบิ างชนิดมีน้อยหรอื ขาดแคลน ง. วสั ดุธรรมชาตมิ รี าคาสงู กว่าวสั ดสุ งั เคราะห์ 2. ข้อใดไม่ใชข่ ้อดีของพลาสติก ก. ทนทาน ข. แขง็ แรง ค. น้าหนกั เบา ง. อมุ้ นา้ ไดด้ ี 3. ข้อใดเปน็ วัสดธุ รรมชาติทัง้ หมด ก. ไม้ ขนสตั ว์ ใยไหม ข. ฝ้าย ปูนซเี มนต์ หิน ค. ดนิ เหนียว ทราย พลาสตกิ ง. เปลอื กหอย แกว้ นา้ มนั หล่อลนื่ ฝ

30 แผ่นอะลูมิเนียม ตะปู เหรยี ญ 4. จากภาพวัสดุทงั้ สามชนิดจดั อยู่ในกลมุ่ เดียวกัน คากลา่ วใด เปน็ จริงสาหรบั วสั ดุทัง้ สามชนิด ก. เป็นโลหะ ข. หนักเทา่ กนั ค. มคี วามแขง็ เท่ากัน ง. ข้ึนสนิมอยา่ งรวดเร็ว 5. สิ่งของในข้อใดทาจากวัสดเุ พียงอยา่ งเดยี ว ก. ดินสอ ข. ยางลบ ค. ปากกา ง. พดั ลม 6. จากตารางวัสดุใดจาแนก ไมถ่ ูกตอ้ ง ก. ไม้ ข. ใยไหม ค. พลาสตกิ ง. ดินเหนียว

31 7. จากภาพทาจากวัสดกุ ่ชี นดิ อะไรบา้ ง ก. 2 ชนดิ โลหะ ยาง ข. 2 ชนิด ไม้ โลหะ ค. 3 ชนิด กระดาษ โลหะ ยาง ง. 3 ชนิด ไม้ โลหะ ยาง 8. วสั ดสุ งั เคราะห์คือข้อใด ก. พลาสติก ข. ยาง ค. ไม้ ง. โลหะ 9. ส่งิ ของในขอ้ ใดใช้วัสดใุ นการทาแตกตา่ งจากข้ออ่นื ก. ยางลบ ข. ลูกบอล ค. ยางรัดของ ง. หลอดไฟ 10. สงิ่ ของในข้อใดทามาจากยาง ก. ลูกโปง่ ข. กระดาน ค. แก้วน้า ง. เสื้อนักเรยี น

32 ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ เล่มท่ี 1 วสั ดุในชีวิตประจาวัน กลุม่ สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปีท่ี 5 จานวน 10 ขอ้ คะแนนเต็ม 10 คะแนน ข้อ ก ข ค ง คะแนนเต็ม 10 คะแนน 1 คะแนนทไี่ ด.้ ..............คะแนน 2 3 4 5 เกง่ มากค่ะ 6 7 8 9 10

33 กระทรวงศึกษาธิการ. 2552. หลักสูตรแกนกลางการศกึ ษาข้ันพ้ืนฐานพุทธศักราช 2551. กรุงเทพมหานคร: ชุมนุมสหกรณก์ ารเกษตรแหง่ ประเทศไทย. ปยิ ะนาถ บญุ มพี พิ ิธ และคณะ. 2553. Modern วทิ ยาศาสตร์ ป.5 (ปรับปรุงใหม่). กรุงเทพมหานคร: บอสการพมิ พ.์ พิมพ์พร อสัมภินพงศ์. ม.ป.ป. คมู่ ือเตรียมสอบวิทยาศาสตร์ ป.5. กรงุ เทพมหานคร: ฐานบัณฑิต สถาบนั สง่ เสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี, กระทรวงศึกษาธิการ. 2554. คมู่ ือครูรายวิชาพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตรช์ นั้ ประถมศึกษาปีท่ี 5. กรุงเทพมหานคร: ครุ ุสภา. สถาบันสง่ เสริมการสอนวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี, กระทรวงศกึ ษาธิการ. 2554. หนังสอื เรยี นรายวชิ าพนื้ ฐานวทิ ยาศาสตร์ชัน้ ประถมศกึ ษาปีที่ 5. กรงุ เทพมหานคร : คุรุสภา. สานักวิชาการและมาตรฐานการศึกษาสานกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พื้นฐาน, กระทรวงศกึ ษาธกิ าร. 2555. แนวทางการจดั กิจกรรมการเรยี นรเู้ พอื่ พัฒนา ทักษะการคดิ ตามหลกั สตู รแกนกลางการศกึ ษาข้นั พ้นื ฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 กลุ่มสาระการเรียนรวู้ ทิ ยาศาสตร์ ระดบั ประถมศึกษา ฉบับปรับปรุง. กรุงเทพมหานคร: ชมุ นมุ สหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย. สานกั วิชาการและมาตรฐานการศกึ ษาสานกั งานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพน้ื ฐาน, กระทรวงศึกษาธกิ าร. 2552. ตัวช้วี ดั สาระการเรียนรู้แกนกลางกลุ่มสาระการ เรียนรู้วิทยาศาสตร์ ตามหลกั สตู รแกนกลางการศกึ ษาขนั้ พื้นฐานพทุ ธศักราช 2551. กรงุ เทพมหานคร: ชมุ นมุ สหกรณก์ ารเกษตรแหง่ ประเทศไทย. เสียง เชษฐศิรพิ งศ์. ม.ป.ป. ติวโจทย์เตรยี มสอบวทิ ยาศาสตร์ ป.5. นนทบุรี: เพิ่มทรัพย์ การพมิ พ์.