ประสบการณ์เด็กหนุ่ม

ชื่�อ่ ผลงาน : ประสบการณ์เ์ ด็็กหนุ่่�ม • “ธงชาติิและเพลงชาติิไทย เป็็นสััญลัักษณ์์ของความเป็็นไทย เราจงร่่วมใจ ยืืนตรง เคารพธงชาติิ ด้้วยความภาคภููมิิใจในเอกราช และความเสีียสละของ บรรพบุรุ ุษุ ไทย” คำำ�เกริ่น� ก่อ่ นที่่จ� ะเริ่ม� บทเพลงที่่เ� ล่า่ ผ่า่ นประวัตั ิศิ าสตร์เ์ ป็น็ ทำ�ำ นองไพเราะบทนี้้� คง คุ้�นหูขู องทุกุ ๆคนที่่อ� าศัยั ในประเทศไทย ในช่ว่ งเช้้าก่อ่ นเข้า้ ทำำ�งานหรือื เรียี นของ ใครที่่ด� ำ�ำ เนินิ ชีวี ิติ อยู่� และอีกี ครั้ง� ในช่ว่ งเย็น็ ที่่ห� ยุดุ ชีวี ิติ ประจำ�ำ วันั ในรอบวันั กลับั ไปใช้ช้ ีีวิิตกับั สิ่่ง� แวดล้้อมที่่อ� ยู่�รอบตััวของมนุุษย์เ์ ราดั่่�งเช่น่ ทุุกวัันที่่�ผ่า่ นมา ไม่ม่ ีี ใครไม่เ่ คยสัมั ผัสั กับั บทเพลงที่่เ� ป็น็ ความภาคภูมู ิขิ องแผ่น่ ดินิ ด้า้ มขวานผืนื นี้้� เสา ธงที่่�ตั้้ง� ตระง่า่ นในสถานที่่ร� าชการทุุกหนแห่่ง พร้อ้ มด้ว้ ยธงสีี แดง ขาว น้ำ��ำ เงิิน ที่่� รวมแล้้ว สื่่อ� ความนัยั ถึึงชาติิ ศาสนา พระมหากษััตริิย์์ ช่่วงเวลาของธงไตรรงค์์ ผ่า่ นพ้น้ ช่ว่ งมา 102 ปีีเสียี แล้้วหรือื • เด็ก็ หนุ่่�มในชุดุ นักั เรียี น ทรงผมรองทรง กางเกงขาสั้้น� ที่่ค� ิดิ ว่า่ วิชิ าประวัตั ิศิ าสตร์์ ก็เ็ ป็น็ แค่ว่ ิชิ าหนึ่่ง� ที่่เ� ล่า่ เรื่อ� งราวในอดีตี ที่่ผ� ่า่ นเหตุกุ ารณ์์ ให้ช้ นรุ่�นหลังั ได้ท้ ราบ และเรีียนรู้�จากแง่่คิิดที่่�หลากหลายของเรื่�องราว แต่่หารู้�ไม่่ว่่าเหตุุการณ์์นั้้�น แหละที่่�ทำำ�ให้้คนไทยใช้ช้ ีวี ิิตมาจนถึึงทุุกวัันนี้้� จากสมบููรณาญาสิิทธิิราชย์์ มา เป็น็ ประชาธิปิ ไตย • พักั เบรกช่่วง 15 นาทีี ก่่อนพัักเที่่ย� ง ก็ค็ งเป็น็ เวลาพักั ที่่�สำำ�คััญของคนที่่�เข้า้ แถว ต่อ่ รอจับั จ่า่ ยเงินิ ของพวกเขาในกระเป๋า๋ ไปกับั อาหารว่า่ งที่่ท� ุกุ คนอยากลิ้้ม� ลอง แต่่ทุกุ วันั ก็ย็ ัังน่า่ เบื่่�อ เมื่่อ� รู้�ว่าแต่่ละวันั ที่่�เข้้าแถวนั้้น� ก็็ยังั มีีผู้�ที่ข� าดวิินััย 2-3 คน ยัังแซงแถวเป็็นประจำำ� หลัังจากช่่วงเวลานั้้�นผ่่านไป ก่่อนเริ่�มเรีียนคาบที่่�สาม

ผองเพื่่�อนนั่่�งจัับกลุ่�มคุุยแลกเปลี่่ย� นประสบการณ์ใ์ นช่่วงเช้า้ ที่่�ผ่่านมา ในความ คิิดของเด็็กหนุ่่�ม ก็็นึึกขึ้�นว่่าพวกเขาสนทนากัันเรื่�องการเรีียน จนคำ�ำ สนทนาก็็ ผ่า่ นหููว่า่ “นิสิ ัยั เหมือื นเดิมิ ทุกุ วันั คงจะเปลี่่ย� นพฤติกิ รรม ยากเนอะ”ไม่ท่ ันั ขาดคำ�ำ ก็ต็ าม มาอีีก เสีียงอุทุ านที่่เ� หมือื นว่า่ ประชดดัังแว๊๊วมา “โอ้ย้ !!!! ก็็สัันดานมันั อยู่�แบบนั้้�น ที่่�บ้้านคงสอนมาดี”ี เด็็กหนุ่่�มจึึงนึึกขึ้�นได้้ว่่าคงต้้องเป็็นเรื่�องนั้้�นอีีกแน่่เลย เรื่�องที่่�ทุุกคนต่่างก็็ไม่่ ชอบใจ บางคนเมื่่อ� เห็็นก็็เมินิ เฉย เปรีียบกัับมัันเป็น็ สิ่่ง� ที่่�เป็น็ วิิถีชี ีวี ิติ ประจำ�ำ วััน หนึ่่�งแล้้ว เมื่่อ� เพี่่อ� นในห้้องสนทนากัันเรีียบร้อ้ ย ก็็เข้้าเวลาพักั กลางวัันพอดีี • เด็็กหนุ่่�มครุ่�นคิิดวนไปวนมาว่่า ถ้้าหากพฤติิกรรมของเพื่่�อนไม่่ปรัับตััว สิ่่�งที่่� ไม่่อาจคาดคิิดก็็ต้้องเกิิดขึ้้�นไหมน่่ะ ผู้้�ปกครองของคนที่่�แซงแถว ก็็คงได้้รัับ ความเสีียหายไม่่น้้อย จากปากของคนบางคน ถึึงมันั จะไม่ส่ ำำ�คััญสำ�ำ หรัับคนที่่� ไม่เ่ กี่ย� วข้อ้ ง แต่ห่ ากพวกเขาไม่ไ่ ด้้ทำ�ำ อะไรผิดิ แล้ว้ มาใส่่ความแก่่พวกเขา ก็็คง เป็น็ ความผิดิ ของคนที่่ร� ับั ฟังั เกี่ย� วกับั การสนทนานี้้� นั้้น� อาจจะตีตี ราคนบางคนไป ตลอดชีีวิิตของพวกเขาก็็ได้้ หลังั จากใช้เ้ วลาทุ่�มเทไปกับั การครุ่�นคิดิ ก็็คุ้�มสาห รัับเด็็กหนุ่่�มธรรมดาที่่�ไม่่ได้้โดดเด่่นสายตาของเพื่่�อนๆสัักเท่่าไหร่่ แต่่การกระ ทำ�ำ ของเด็็กหนุ่่�มเองก็็อาจจะเปลี่่�ยนทััศนคติิของเพื่่�อนและบรรดาคุุณครููไปโดย สิ้้น� เชิิง เด็็กหนุ่่�มรีบี รุดุ เข้า้ ไปหาครููที่่�ปรึกึ ษา ก่อ่ นที่่�คุณุ ครููของเขาจะกลัับบ้้าน เด็็กหนุ่่�มเล่่าเรื่�องราวที่่�ได้้ยิินจากเพื่่�อนๆ และคำ�ำ พููดสุุดท้้ายที่่�ออกมาจากปาก คูณู ครููคือื “เดี่่�ยวครููจะนำำ�ไปพิจิ ารณาอีกี ครั้�ง โชคดีีน่่ะนัักเรีียน กลัับบ้้านได้แ้ ล้้วจ่ะ่ ” • วัันต่่อมา…… ณ ช่่วงเช้้าของวัันที่่�สามารถเปลี่่�ยนแปลงอะไรบางอย่่างเถลิิง

ประเทศชาติิไทยทวีี มีีชััย ชโย…. สิ้้�นเสีียงบทเพลงชาติิ ที่่�หมายถึึงว่่าการเข้้า สอนคาบแรกที่่ค� รึึกครื้�น ได้้เริ่�มขึ้�นสำำ�หรัับคูณู ครููที่่�ให้้งานกลัับไปทำ�ำ ที่่บ� ้า้ น แต่่ ความรู้้�สึกึ ของนักั เรียี นที่่เ� กียี จคร้า้ นก็ต็ ่า่ งจากคุณุ ครูถู ึงึ ทำ�ำ งานที่่ไ� ด้ร้ ับั มอบหมาย เร่่งหาข้้อแก้้ไขแก่่ตนเอง ที่่�สารพััดคำำ�บอกเล่่าก่่อเป็็นประโยคที่่�ให้้ดููน่่าเชื่�อถืือ แก่่ผู้้�สอน ที่่�มุ่�งมานะในการตรวจงานที่่ต� ั้้ง� ใจด้ว้ ยความหวังั ที่่ว� ่า่ เด็ก็ นัักเรีียนจะ ทำำ�การบ้า้ นมาไหมพรุ่�งนี้้� ฟังั ดูอู าจจะเป็น็ ความหวังั ที่่ร� ิบิ หรี่่� แต่จ่ ริงิ ๆแล้ว้ หาก นัักเรีียนใส่่ใจเพีียงสัักนิิดสิ่่�งที่่�คััดลงกระดาษเรีียงร้้อย เป็็นถ้้อยคำำ�ที่่�สื่่�อให้้ผู้้�อ่่าน เข้า้ ใจและซึมึ ซับั เข้า้ ไปในหัวั ใจที่่ด� ูเู ท่า่ กำำ�ปั้้น� ธรรมดาๆเท่า่ นั้้น� แต่อ่ ย่า่ งไรก็ต็ าม เมื่่�อเด็ก็ หนุ่่�มด้ว้ ยความหวังั นิิดๆ ที่่ด� ูจู ะไม่ส่ ำำ�คัญั อะไรสำำ�หรับั ครูกู ็ต็ าม แต่่คำ�ำ ตอบที่่เ� ด็ก็ หนุ่่�มคาดไว้้คงเป็็นได้้ • คุุณครููที่่�ปรึึกษาเดิินเข้้ามาหาเด็็กหนุ่่�ม ด้้วยรอยยิ้ �มที่่�แสดงออกถึึงความเอ็็นดูู และไร้เ้ ดีียงสา ของเด็็กหนุ่่�มเอง ครูทู ี่่�ปรึึกษาก็ไ็ ด้้กล่่าวแก่เ่ ด็็กหนุ่่�มว่า่ “สิ่่�งที่่�เธอได้้บอกครููเกี่ ย� วกับั เมื่่�อวาน ไม่ต่ ้อ้ งเป็็นกัังวลน่่ะ ว่า่ ครูจู ะไม่ท่ ำำ�อะไร ทุุกๆความเห็็นของนัักเรีียน เป็็นสิ่่�งสำำ�คััญที่่�จะพััฒนาสถาบัันการเรีียนให้้คง ความสงบ และเป็น็ การดีที ี่่เ� ธอได้แ้ สดงความเห็น็ ออกมา เพื่่อ� ให้ค้ ณะกรรมการ ได้แ้ ถลงเพื่่�อหาข้อ้ ยุุติใิ นที่่ป� ระชุุม” จากนั้้�นคำำ�ปรึึกษาของเด็็กหนุ่่�มคนนี้้�ก็็ได้้เข้้าสู่ �กระบวนการแก้้ไขของคณะ กรรมการดั่่�งหวัังของเด็็กหนุ่่�ม โดยมีีครููที่่�แสดงความเห็็นเกี่�ยวกัับวิินััยของ เด็ก็ นัักเรียี นในสถาบััน ที่่ม�ุ่�งเน้น้ การเรียี นที่่ม� ีเี สถียี รภาพ ในการทำำ�งานของ บุคุ ลากรภายในองค์ก์ ร เด็ก็ นักั เรียี นที่่ไ� ด้ป้ ระพฤติผิ ิดิ ระเบียี บ วินิ ัยั ได้เ้ ชิญิ เข้า้ ห้อ้ งปกครองเพื่่อ� หาข้อ้ แก้ไ้ ขหรือื ไม่ก่ ็ห็ าขอแก้ต้ ัวั ซึ่ง� เป็น็ เวลาที่่ค�ุ้�มค่า่ ในการตักั เตือื นนักั เรียี น ที่่บ� างคนในชั้น� เรียี นคิดิ ว่า่ คนที่่ป� ระพฤติผิ ิดิ เป็น็ ตัวั ถ่ว่ งของสังั คม แต่น่ ั้้น� ก็็ไม่ไ่ ด้ว้ ่า่ เด็ก็ นัักเรียี นเพียี งฝ่่ายเดียี ว เด็ก็ นัักเรียี นยัังไงก็็ยังั เป็น็ ศิษิ ย์์ของ

สถาบันั อยู่่�ดีี ไม่ม่ ีีผู้�บริิหารคนไหนต้อ้ งการให้ส้ ถาบันั ของตน เสื่่�อมเสียี ชื่�อเสียี ง ของตนเอง ฉะนั้้น� จึึงเป็็นสิ่่�งสำ�ำ คััญที่่ต� ้้องปรัับเปลี่่�ยนพฤติิกรรมของ นัักเรียี นคน หนึ่่ง� ด้ว้ ยการประคับั ประคองไปด้ว้ ยความพยายาม แต่ห่ ากเป็น็ ได้ไ้ ม่ด่ ีเี ท่า่ ไหร่่ มาตรการหนึ่่ง� ที่่เ� ป็น็ สิ่่ง� ที่่เ� ด็ก็ นักั เรียี นไม่อ่ ยากโดนด้ว้ ยซ้ำ��ำ คือื การโดนเรียี กประชุมุ ผู้้�ปกครอง และการพัักการเรียี น • สิ่่�งเหล่่านี้้�คืือฝัันร้้ายสำ�ำ หรัับ คนที่่�กลายเป็็นแพะรัับบาป แต่่สิ่่�งหนึ่่�งที่่�ส่่งผล แก่่นัักเรีียนโดยตรงที่่�เจ็็บสุุด คืือสายตาที่่�คนที่่�เรารัักหัันมามองเราด้้วยหััวใจที่่� สลาย และเหตุุการณ์ท์ ี่่จ� ะเกิดิ ขึ้้น� ต่่อจากนั้้�น ก็็จะเป็น็ ความคิดิ ความรู้้�สึึกที่่เ� ด็ก็ นัักเรีียนมีีต่่อคุุณครูู ด้้วยความอคติิ จะมองว่่าครููคืือคนที่่�ตนเองไม่่ชอบมาก ที่่�สุุดในโรงเรีียน แต่่นั้้�นก็็ไม่่ได้้หมายถึึงว่่าคุุณครููเป็็นคนที่่�ไม่่ชอบในสายตา ของเด็็กนัักเรีียน แต่่หากคุุณครููเข้้าใจในจุุดบกพร่่องของนัักเรีียน ก็็สามารถที่่� จะแก้ไ้ ขได้้ตรงจุุดและชัดั เจนที่่ส� ุุดก็ไ็ ด้้ หลังั จากที่่ค� ณะกรรมการ ที่่ป� รึึกษา หา ข้้อสรุุปในการแก้้ไขเสร็็จแล้้ว ก็็ถึึงเวลาในที่่�กลุ่�มนักั เรีียนที่่�ผิดิ ระเบียี บต้อ้ งปรับั เปลี่่ย� นพฤติกิ รรม กลัับตัวั กลัับใจเป็น็ พลเมือื งที่่�ดีแี ก่่ สถาบันั การเรีียน และเป็น็ พลเมือื งดีแี ก่ช่ ุมุ ชนอีกี ด้ว้ ย แต่ห่ ากไร้ค้ วามพยายาม ก็ไ็ ม่เ่ ป็น็ ผลสำำ�เร็จ็ ใดเกิดิ ขึ้้น� หลัังจากวัันนั้้�นก็็ไม่่มีีใครแซงแถวผิดิ ระเบียี บอีีก แต่่ก็็ไม่่ได้้รับั รองว่า่ จะไม่ม่ ีีอีกี เลย เพราะมันั ขึ้น� อยู่่�กัับความคิดิ ของคนบางคนที่่�อยากจะโดดเด่น่ ด้้วยการก ระทำำ�ที่่�ไม่่ดีี คิิดก่่อนทำ�ำ ปลอดภััยเสมอ หนึ่่�งจากความคิิดของเด็็กหนุ่่�มที่่�นั่่�ง ด้ว้ ยความขี้�เกียี จรายล้้อม ถ้า้ หากไม่่มีีวันั นั้้�น คงไม่่มีวี ัันนี้้� สิ่่�งนี้้ก� ็็สอนอะไร บางอย่า่ งแก่ค่ นเราได้้ แบบอย่่างที่่�ดีีก็ม็ ีีเยอะ ไม่ด่ ีกี ็เ็ ยอะแต่่เราจะเลือื กทำ�ำ สิ่่ง� ไหนมากกว่า่ จะคิิดว่า่ มัันจะส่ง่ ผลอะไรแก่เ่ ราได้้บ้า้ ง การตัดั สิินใครสักั คน มัันง่า่ ยแค่่พููดออกไป ให้ใ้ ครที่่ต� ้อ้ งการทราบเรื่อ� งก็็ทำ�ำ ได้้ ใช้แ้ ค่ส่ ายตาที่่เ� รา เห็็นและปากที่่�เราพูดู ก็็สร้า้ งความเสียี หายได้ห้ ลายฝ่่าย มัันเฉกเช่น่ ธนูทู ี่่�เรายิงิ

ออกไปแล้ว้ ไม่่สามารถเอากลัับมาได้้ คำ�ำ พูดู ก็เ็ ช่่นกััน มัันจะสามารถโคน แผ่่นบางๆที่่�เรีียกว่่า ความสััมพัันธ์์ ของ คนๆนึึงให้้ชิิงชัังได้้ง่่าย ด้ว้ ย ความไร้เ้ ดียี งสาของเด็ก็ หนุ่่�มที่่ค� ิดิ อะไรสั้้น� ๆ แค่เ่ อ่ย่ คำำ�ถามแก่ค่ ุณุ ครูทู ี่่ป� รึกึ ษาว่า่ “แล้ว้ เมือื งไทยมีีแบบนี้้�เยอะไหมครับั ครูู” ครูทู ี่่ป� รึกึ ษาที่่ไ� ม่เ่ ข้้าใจการเมืืองเท่า่ ไหร่่ จึึงตอบกลับั ไปทันั ทีี “ ถ้า้ โรงเรีียนเรามีแี บบนี้้� สัังคมเราก็็ต้้องมีีสิิ คนคดโกงมีีเยอะแยะ นอกจากเขา จะแสดงท่่าทียี ัังไง ” • เด็ก็ หนุ่่�มเจ้้าสงสััย ก็ค็ งไม่่นิ่่�งเฉย จึึงถามด้ว้ ยวาจาที่่�แสดงถึงึ ความดุุดัันในคำำ� พููด ราวกับั จะเป็น็ คนที่่จ� ะทำ�ำ ลายสิ่่ง� เหล่่านี้้� “ นักั การเมืืองที่่�หวัังผลในทรััพย์ส์ ิินเงิินทองและอำำ�นาจ ก็ค็ งกดขี่่ป� ระชาชนยััง งัันสิิ ถึึงได้้มีีการประท้้วงเต็ม็ ไปหม สิคิ รัับ” คุณุ ครูทู ี่่ป� รึกึ ษาก็ต็ ้อ้ งอธิบิ าย เกี่ย� วกับั การเมือื งที่่ม� ีนี ักั การเมือื งเป็น็ คนขับั เคลื่่อ� น แต่ส่ิ่่ง� หนึ่่ง� ที่่ค� นธรรมดาอย่า่ งเรารู้� คือื ที่่เ� ขาประท้ว้ งก็เ็ พื่่อ� ต้อ้ งการอิสิ รภาพ ความ ยุตุ ิิธรรม ในการใช้้ชีีวิติ ที่่อ� ยู่�ในกรอบของกฎหมาย แค่่นั้้น� ก็็ลบความสงสัยั ใน หัวั ของเขาที่่ม� ีเี ป็น็ ล้า้ นเรื่อ� งราวที่่เ� กี่ย� วข้อ้ งกับั สิ่่ง� ที่่ท� ำ�ำ ให้ป้ ระเทศไทย เป็น็ ระบอบ ประชาธิิปไตย ได้ท้ ุุกวัันนี้้� •

ผู้�เขียี น : นายนาบีีล บิลิ หีมี นักั เรียี นชั้�นมััธยมศึกึ ษาปีที ี่่� 4 โรงเรียี นจริิยธรรมศึกึ ษามููลนิธิ ิิ ภูมู ิลิ ำ�ำ เนาจัังหวััดสงขลา กิิจกรรม Write for Democracy เป็น็ พื้้�นที่่ใ� ห้้เยาวชนในจัังหวััดชายเเดนภาคใต้้ ได้ส้ ร้า้ งสรรค์ง์ านเขียี นเพื่่อ� ถ่า่ ยทอดความนึกึ คิดิ เเสดงความคิดิ เห็น็ เเละส่ง่ เสริมิ การสร้้างประชาธิปิ ไตยสมบููรณ์์ในสัังคมไทย