ต้นตะขบ

คำนำ ก หนงั สือเล่มน้มี จี ัดทำขึ้นเพอื่ เป็นค่มู ือในกำรเรียนรู้ เก่ียวกับอดุลย์คลองหลวงฟำร์ม เห็ด ท่ีกลุ่มนักศึกษำคณะศิลปศำสตร์ สำขำกำรท่องเท่ียว มหำวิทยำลัยเทคโนโลยี รำชมงคลธัญบุรี จัดทำข้ึนให้กับ นำยอดุลย์ วิเชียรชัย ประธำนในพ้ืนท่ีชุมชน และ เจ้ำของพ้ืนที่อดุลย์คลองหกฟำร์มเห็ด ท่ีทำงกลุ่มนักศึกษำได้รับมอบหมำยงำนใน รำยวิชำ กำรจัดกำรท่องเท่ียวเชิงวัฒนธรรม และ อำจำรย์พนัส สืบยุบล ท่ีปรึกษำ รำยงำน และหนังสือเล่มน้ี ภำยในหนังสือเล่มน้ีจะประกอบไปด้วย หลักคำสอน และแนวทำงแก้ไขปัญหำ ตำ่ งๆของ พระบำทสมเด็จพระบรมชนกำธิเบศร มหำภูมิพลอดุลยเดชมหำรำช บรม นำถบพิตร นอกจำกนย้ี ังมี เคร่ืองจกั รสำน, ประเภทของต้นไม้ พืชพรรณ แต่ละชนิด รวมทั้งสรรคณุ ทำงด้ำนยำรกั ษำโรค และรับประทำนเปน็ อำหำรได้ สุดท้ำยนี้ทำงคณะผู้จัดทำขอขอบคุณ นำยอดุลย์ วิเชียรชัย และสมำชิกในพื้นท่ี ชุมชน และพื้นท่ีอดุลย์คลองหกฟำร์มเห็ด ท่ีให้กำรต้อนรับ และควำมร่วมมือเป็น อย่ำงดี ขอขอบคุณ อำจำรย์พนัส สืบยุบล ที่ปรึกษำรำยงำน และหนังสือเล่มนี้ ขอขอบคุณ ครอบครัว เพื่อน และทุกคนที่มีส่วนเก่ียวข้องกับกำรทำงำนครั้งนี้ หำก หนงั สอื เลม่ น้มี ีขอ้ มลู เนือ้ หำผิดพลำดประกำรใดทำงคณะผูจ้ ัดทำขออภยั มำ ณ ท่นี ี้ คณะผจู้ ัดทำ

ต้นตะขบ ชื่อวทิ ยำศำสตร์ : Muntingia calabura L. ชอ่ื เรียกอ่นื : ครบฝรงั่ (สรุ ำษฏรธ์ ำนี)ตะขบ, ตะขบฝรง่ั (ภำคกลำง), ครบดง ชื่อวงศ์ : FLACOURTIACEAE ลักษณะ : จัดเป็นไม้พุ่มหรือไม้ยืนต้นขนำดเล็ก มีควำมสูงได้ประมำณ 5-7 เมตร และอำจสูงได้ถึง 10 เมตร แตกก่ิงก้ำนแผ่ขนำนกับพ้ืนดิน เปลือกลำต้นเรียบเป็นสี เทำ ตำมก่งิ อ่อนมขี นนุ่มข้นึ ปกคลุม ใบ เป็นใบเลี้ยงเดียว เรียงสลับแบบทแยงกัน ลักษณะใบรูปขอบขนำนแกรมรูปไข่ ปลำยใบเรียวแหลม โคนใบข้ำงหนึ่งมน ข้ำงหนึ่งแหลม ขอบใบหยัก มีขนปกคลุม หนำแน่ เส้นใบมี 3-5 เส้น ด้ำนบนสีเขียวด้ำนล่ำงสีนวล ก้ำนใบยำว มีขน โคนก้ำน เป็นปมๆ ดอก ดอกเด่ียว หรือเป็นคู่ เหมือนง่ำมใบ เวลำบำนมีเส้นผ่ำนศูนย์กลำงประมำณ 2 เซนติเมตร ก้ำนดอกยำว มีขน กลีบรองกลีบดอก 5 กลีบ ไม่ติดกัน สีเขียว รูปหอก ปลำยแหลมเป็นหำงยำว โคลนกลบี ตัดด้ำนนอกมขี น ด้ำนในเกลีย้ ง กลีบดอก 5 กลบี สีขำว รูปไข่กลบั ปอ้ มๆ ยน่ เกล้ยี ง

ผล ลักษณะลูกทรงกลม ผิวบำงเรียบ ขนำด 1.5 เซนติเมตร เม่ือสุกมีสีแดง รสหวำน เมลด็ มีลักษณะเล็กๆ จำนวนมำก กำรกระจำยพันธ์ุ : ถิ่นกำเนิดในทวีปอเมริกำใต้ ข้ึนทั่วไปตำมพื้นท่ีในเขตร้อน เกิด ตำมที่รกร้ำงว่ำงเปล่ำ หรือตำมป่ำโปร่งท่ัวไป นิยมปลูกเป็นไม้ร่มเงำตำมบ้ำนเรือน กำรปลกู และขยำยพนั ธุเ์ ปน็ ไม้กลำงแจ้งที่ปลูกง่ำยโตเร็ว เจริญเติบโตได้ดีในดินท่ัวๆ ไปขยำยพนั ธ์ุด้วยกำรเพำะเมล็ด หรือตน้ ทเ่ี กิดขึน้ ใหม่ ประโยชน์ : รส และสรรพคุณในตำรำยำ เปลือกต้น รสฝำด เป็นยำระบำย เพรำะมี สำรพวก Mucilage มำกใบ รสฝำดเอียน ใช้ในกำรขับเหงื่อ ดอก รสฝำด แก้ปวด ศรี ษะ แก้หวัด ปวดเกร็งในทำงเดนิ อำหำร ลดไข้ ต้มรวมกับสมุนไพรอ่ืนๆ เอำน้ำด่ืม เปน็ ยำขับระดู และแก้โรคตับอักเสบ ผล รสหวำนเย็น มีกล่ินหอมบำรุงกำลัง ทำให้ ชุม่ ช่นื หวั ใจ รำก รสฝำด กล่อมเสมหะและอำจม ผลของตน้ ตะขบ ลำต้นของต้นตะขบ ดอกของตน้ ตะขบ