วิชาการงานอาชีพ เรื่อง การปฏิบัติงานช่างในบ้าน ม.3

4หนว่ ยการเรียนร้ทู ี่ การปฏิบัตงิ านชา่ งในบา้ น ตัวช้วี ัด • อภปิ รายขั้นตอนการทางานทม่ี ปี ระสิทธิภาพ (ง 1.1 ม.3/1) • ใช้ทกั ษะในการทางานร่วมกันอย่างมีคุณธรรม (ง 1.1 ม.3/2) • อภปิ รายการทางานโดยใชท้ ักษะการจัดการ เพ่ือการประหยดั พลงั งาน ทรพั ยากร และส่งิ แวดลอ้ ม (ง 1.1 ม.3/3)

หากไม่เคยปฏบิ ตั งิ านช่าง และตอ้ งการประกอบชัน้ วางโทรทศั น์ ท่ีซื้อมาใหม่ด้วยตนเอง ควรเริ่มต้นอย่างไร ?

ความสาคญั ของงานชา่ งในบา้ น ประโยชนข์ องการปฏบิ ัติงานช่างในบา้ น การใช้ การเลือกใช้ การติดต้ังและประกอบผลิตภัณฑ์สิ่งของ ซ่อมแซม บารุงรักษา ปรับปรุงแก้ไขชน้ิ งาน หรอื เครอื่ งใช้ภายในบ้าน รวมถึงการบารุงรักษา ซอ่ มแซม ดัดแปลง ผลติ ภณั ฑ์ตา่ ง ๆ ใหใ้ ชง้ านได้นานขน้ึ ปรับปรุง แก้ไข สร้าง หรือผลิตช้ินงาน วัสดุอุปกรณ์เคร่ืองมือ เคร่อื งใช้ เพ่อื ให้การดาเนินกิจกรรมในชวี ิตประจาวนั ใชว้ สั ดุอุปกรณ์ เคร่ืองมือในงานช่าง เพื่อสรา้ งหรอื ผลิต ราบรน่ื และมีความสุข ชิน้ งาน ส่งเสรมิ ความคิดสรา้ งสรรค์และจนิ ตนาการในการคดิ คน้ หรอื การประดษิ ฐ์นวัตกรรม มจี ติ สานึกถงึ ความปลอดภยั ในการปฏบิ ตั ิงาน ฝึกทักษะ การทางานและการแก้ปญั หา ใช้เวลาวา่ งให้เกิดประโยชน์ รจู้ ักรบั ผิดชอบต่อหน้าที่ ฝกึ ทกั ษะนิสัยเร่อื งความประหยดั

งานไม้ งานโลหะ งานปนู และคอนกรตี งานไฟฟ้า งานประปา งานเคลือบสี

รอบรู้ ละเอยี ดรอบคอบ รู้ขน้ั ตอนการปฏิบัติงานชา่ งและรจู้ ักอปุ กรณ์ วางแผน ทดลอง ตรวจสอบ เคร่อื งมือ เครื่องใชใ้ นงานช่าง การปฏบิ ตั งิ านอย่างละเอยี ดรอบคอบ เขา้ ใจ ทันตอ่ การเปล่ียนแปลง เขา้ ใจข้นั ตอนการปฏิบัตงิ าน สามารถ นาเทคโนโลยีมาปรบั ปรงุ แกไ้ ข ปฏิบัติงานได้อยา่ งถูกตอ้ งและปลอดภยั และประยกุ ตใ์ ช้ในการปฏบิ ตั งิ านเสมอ มคี วามสามารถ เช่ือม่ันในตนเอง วิเคราะห์ข้ันตอนการปฏิบัติงานและ กลา้ คดิ กล้าตดั สนิ ใจ ม่งุ มน่ั สามารถแกป้ ัญหาเฉพาะหนา้ ได้ดี ท่ีจะปฏบิ ัติงานให้ประสบผลสาเรจ็ คิดสร้างสรรค์ มวี นิ ยั สรา้ งสรรค์ ปรับปรุง แกไ้ ข หรอื ดดั แปลง เกบ็ อุปกรณ์ เคร่ืองมอื เครือ่ งใช้ สงิ่ ตา่ ง ๆ ใหเ้ ปน็ สงิ่ ใหม่ ใหเ้ หมาะสมตามประเภทของเคร่ืองมอื ปลอดภยั ประหยดั มไี หวพริบ คานึงถงึ ความปลอดภยั ในขณะปฏบิ ัตงิ าน ทั้งตอ่ ตนเองและผูร้ ว่ มงาน ใช้ทรพั ยากรทีม่ อี ย่างประหยดั พจิ ารณาว่าช้นิ งานถกู สร้างข้นึ ได้ ค้มุ ค่า และเกิดประโยชน์สงู สุด อยา่ งไร สรา้ งจากความคดิ ใด

ซอ่ มแซม บารงุ รกั ษา ติดตั้งและประกอบ ซอ่ มแซมทันที หากพบวา่ มอี ุปกรณ์ เครื่องใช้ท่ี ศกึ ษาวธิ ีการบารุงรกั ษาจากคูม่ อื การใช้งาน ศึกษาลกั ษณะเฉพาะ สว่ นประกอบต่าง ๆ อย่าง เกดิ การชารุด เพอ่ื ให้สามารถบารุงรักษาได้อยา่ งถูกต้อง ละเอียด เพ่อื ให้ตดิ ตง้ั และประกอบได้ถกู ต้อง งดการใช้อปุ กรณ์ เครื่องใช้ท่ีชารดุ เพือ่ ป้องกนั ทาความสะอาดอุปกรณ์ เคร่อื งใช้อยเู่ สมอ เพอ่ื กาหนดตาแหนง่ และสถานท่ีทต่ี อ้ งการตดิ ตง้ั ให้ ไม่ใหเ้ กิดอันตรายในระหว่างการใชง้ าน ป้องกนั การสะสมของเชอ้ื โรคตา่ ง ๆ เหมาะสมกบั การใชง้ านของอุปกรณ์ สารวจชนดิ ของวัสดแุ ละลักษณะการชารดุ ให้ อุปกรณ์ เครอื่ งใช้ไฟฟา้ ในบ้านทุกชนิด เมือ่ ใช้ ศกึ ษาวธิ ีการตดิ ต้ังและประกอบผลิตภณั ฑจ์ าก ละเอียด จะได้ซอ่ มแซมได้อยา่ งถูกตอ้ ง เสรจ็ ควรถอดปลัก๊ ไฟออกทกุ คร้งั การอา่ นคู่มือ หรอื คาแนะนาการใช้งาน ศึกษาจากคู่มือการใช้งาน หรือแหล่งความรอู้ ื่น ๆ ไม่วางสายไฟฟ้าใกล้แหลง่ ความรอ้ นและสารเคมี เตรียมอปุ กรณ์ เครื่องมือในงานช่างใหเ้ หมาะสม เพอื่ ให้ได้ข้อมลู และวธิ ซี อ่ มแซมท่ีถูกตอ้ ง เพราะอาจทาใหฉ้ นวนชารดุ กับสภาพพ้ืนที่และลกั ษณะงานท่ตี ้องการติดตง้ั การซ่อมแซมอปุ กรณไ์ ฟฟ้าต้องปฏิบตั ดิ ้วย หากพบความผดิ ปกติ ให้งดใชง้ านทนั ที เพ่ือ ติดต้งั และประกอบผลติ ภัณฑ์ตามคมู่ อื การใช้งาน ความระมัดระวัง และละเอยี ดรอบคอบเสมอ ป้องกันการเกิดอนั ตรายต่อผู้ใชง้ าน อยา่ งเครง่ ครัด เพอื่ ให้เกิดความปลอดภัย

ไม่โยนวัสดุ อุปกรณ์ เคร่ืองมอื สวมใสอ่ ุปกรณป์ อ้ งกนั ทดสอบความคมของอุปกรณ์ เครอ่ื งมอื เครอื่ งใชต้ า่ ง ๆ ใหแ้ กเ่ พื่อนรว่ มงาน อนั ตรายทกุ ครั้ง เชน่ หมวกนิรภยั เครื่องใชต้ ่าง ๆ ดว้ ยไม้ หรอื กระดาษเทา่ น้นั เศษวัสดุ หรอื เศษไม้ที่เหลือใช้ ทาความสะอาด จดั เกบ็ อปุ กรณ์ สวมใสเ่ ส้ือผา้ รัดกุม จะช่วยใหเ้ กดิ ความ ควรทง้ิ ลงในถังขยะใหเ้ รยี บร้อย เครื่องมอื เครอื่ งใช้ต่าง ๆ ให้เรียบรอ้ ย กระฉบั กระเฉงในขณะปฏิบัติงาน

ปลุกจติ สานกึ อันตราย พิจารณากอ่ นลงมอื ปฏิบตั ิงานวา่ สง่ิ ใดกอ่ ให้เกิดอนั ตรายได้ และควรฝึกจนตดิ เป็นนสิ ยั ประเมินความเสีย่ ง ประเมินอันตรายที่อาจเกิดขึน้ ในขณะปฏิบตั ิงานวา่ จะเกิดผลอยา่ งไร ปรับเปลี่ยนให้ปลอดภัย เมอ่ื ทราบถึงอนั ตรายท่อี าจเกิดขน้ึ แลว้ ใหค้ ิดวิธีการปรบั ปรงุ แกไ้ ข เพ่อื ใหเ้ กิดความปลอดภยั

หมวกนิรภยั แวน่ ตานริ ภยั ถงุ มอื ปอ้ งกนั การกระแทก ปอ้ งกนั อนั ตรายจากการปลิว ปอ้ งกันการถูกตัด การเจาะทะลขุ องวสั ดุ การกระเดน็ ของวัตถมุ าถกู ดวงตา ขดี ข่วน ถูกสารเคมี ที่ตกลงมากระทบศีรษะ ถกู ความรอ้ น ไฟฟา้ ดดู ทค่ี รอบหูลดเสยี ง หน้ากากกนั ฝ่นุ ป้องกนั วัตถกุ ระเด็นเขา้ หู ลดความดงั ป้องกันระบบทางเดินหายใจจากฝนุ่ ของเสียงท่มี ากระทบกบั แก้วหู ละอองขนาดเล็ก กลิ่นสารเคมี รองเท้า เสื้อผ้า ปอ้ งกนั การถูกตกกระแทก ทบั หนีบ ป้องกนั อนั ตรายจากไฟ ความรอ้ น ท่ิมแทงจากวสั ดุ ความร้อน สารเคมี โลหะหลอมละลาย สารเคมีกัดกร่อน