การสร้างหนังสือ Interactive E-Book Online มลภาวะขยะ

มลภาวะจากขยะ

ขยะ หมายถึง สง่ิ ของเหลือท้งิ จากกระบวนการผลติ และอุปโภคซง่ึ เสอื่ มสภาพจน ใชก้ ารไมไ่ ดห้ รอื ไมต่ อ้ งการใชแ้ ลว้ บางชนิดเป็นของแข็งหรือกากของเสยี มีผลเสยี ตอ่ สุขภาพทางกายและจติ ใจเนื่องจากความสกปรกซง่ึ เป็นแหลง่ เพาะเช้อื โรคทาใหเ้ กิดมลพิษ ขยะมูลฝอย (Waste) หมายถึง สง่ิ ของเหลือท้งิ จากกระบวนการผลิตและ อุปโภคซงึ่ เสอ่ื มสภาพจน ใชก้ ารไมไ่ ดห้ รอื ไมต่ อ้ งการใชแ้ ลว้ บางชนิดเป็นของแข็ง หรือกากของเสยี (Solid Waste) มีผลเสยี ตอ่ สุขภาพ ทางกายและจติ ใจ เน่ืองจากความสกปรกเป็นแหลง่ เพาะเช้อื โรคทาใหเ้ กิดมลพิษและทศั นะอุจาด

ขยะมูลฝอย จาแนกประเภทไดด้ งั น้ี 1.ขยะยอ่ ยสลาย (Compostable waste) คอื ขยะเน่าเสยี และยอ่ ยสลายไดเ้ ร็ว นามา หมกั ทาป๋ ุยได้ เชน่ เศษผกั เปลือกผลไม้ เศษอาหาร ใบไม้ เศษเน้ือสตั ว์ เป็นตน้ 2.ขยะรไี ซเคลิ (Recyclable waste) คอื ของเสยี บรรจภุ ณั ฑห์ รอื วสั ดุเหลอื ใชท้ นี่ า กลบั มาใชป้ ระโยชนใ์ หมไ่ ด้ เชน่ แกว้ กระดาษ กระป๋ องเครอ่ื งดม่ื เศษพลาสตกิ เศษโลหะ กลอ่ งเครอ่ื งดม่ื เป็นตน้ 3.ขยะทวั่ ไป คอื (General waste) ขยะประเภทอนื่ ๆ ทย่ี อ่ ยสลายยาก ไมค่ มุ้ คา่ ถา้ นา กลบั มาใชป้ ระโยชนใ์ หม่ เชน่ พลาสตกิ หอ่ ลูกอม ซองบะหมี่ก่ึงสาเร็จรูป ถุงพลาสตกิ เป้ือน เศษอาหาร เป็นตน้ 4.ขยะอนั ตราย (Hazardous waste) คอื ขยะปนเป้ือนทก่ี อ่ ใหเ้ กิดอนั ตรายตอ่ คนและ สงิ่ แวดลอ้ ม ไดแ้ ก่ ตดิ ไฟงา่ ย ปนเป้ือนสารพิษ กดั กรอ่ น มีเช้อื โรคปะปนอยู่ ระเบิด ทา ใหร้ ะคายเคอื ง เป็นตน้



ขยะมีสาเหตุมาจากอะไร?

1. ความมกั ง่ายและขาดความสานึกถึงผลเสยี ทจี่ ะเกิดข้ึน เป็นสาเหตุทพ่ี บ บ่อยมาก ซง่ึ จะเห็นไดจ้ ากการท้งิ ขยะลงตาพ้ืน หรอื แหลง่ นา้ โดยไมท่ ้งิ ลงใน ถงั รองรบั ทจ่ี ดั ไวใ้ ห้ และโรงงาน อุตสาหกรรมบางแหง่ ลกั ลอบนาสง่ิ ปฏิกูล ไปท้งิ ตามทวี่ า่ งเปลา่ 2. การผลติ หรอื ใชส้ ง่ิ ของมากเกินความจาเป็น เชน่ การผลติ สนิ คา้ ทมี่ ี กระดาษหรอื พลาสติกหุม้ หลายชนั้ และการซ้อื สนิ คา้ โดยหอ่ แยกหรือใส่ ถุงพลาสตกิ หลายถุง ทาใหม้ ขี ยะปริมาณมาก 3. การเก็บและทาลาย หรอื นาขยะไปใชป้ ระโยชนไ์ มม่ ปี ระสทิ ธิภาพ จงึ มขี ยะ ตกคา้ งกองหมกั หมม และสง่ กลน่ิ เหม็นไปทว่ั บรเิ วณจนก่อปัญหามลพิษ ใหก้ บั สงิ่ แวดลอ้ ม

ผลกระทบจากขยะ?

เป็ นแหลง่ เพาะพนั ธ์ุของแมลง และพาหะของโรค



สถติ ิของขยะ





 ประเทศไทยตดิ อนั ดบั ที่ 5 ของประเทศทป่ี ลอ่ ยขยะลงสูท่ ะเลมากทสี่ ุดในโลก โดยกวา่ ครง่ึ ในปรมิ าณขยะกวา่ 8 ลา้ นตนั ทไี่ หลลงมหาสมุทรนน้ั เป็นพลาสตกิ ถือเป็นความทา้ ทายใน การจดั การขยะของสงั คมไทยลาดบั แรกๆ และตอ้ งไมล่ มื วา่ รายละเอยี ดเกี่ยวกบั ขยะบา้ น เรานน้ั มีอะไรซอ่ นอยมู่ ากมาย  ตง้ั แต่ ปรมิ าณขยะมูลฝอย 23 จงั หวดั ชายทะเลจากรายงานของกระทรวง ทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดลอ้ ม ปี 2560 พบวา่ มีกวา่ 11 ลา้ นตนั เขา้ สกู่ ระบวนการ จดั การอยา่ งถูกวธิ ี 6.8 ลา้ นตนั และถูกนาไปใชป้ ระโยชนอ์ กี ราว 3 ลา้ นตนั ขณะทยี่ งั มีขยะ อกี กวา่ 1.5 ลา้ นตนั กาจดั ไมถ่ กู ตอ้ ง  หากเทยี บเคยี งกบั ภาพใหญข่ องปรมิ าณขยะมูลฝอยทเ่ี กิดข้ึนในประเทศก็จะย่ิงพบวา่ ปรมิ าณขยะทส่ี งั คมไทยสรา้ งข้นึ กวา่ 27.93 ลา้ นตนั ตอ่ ปีนนั้ ถูกกาจดั อยา่ งถูกวธิ ีเพียง 10.85 ลา้ นตนั หรือราว 26 % เทา่ นนั้



ในรอบ 5 ปีทผ่ี า่ นมา มกี ารนาเขา้ ของเสยี จากตา่ งประเทศเพ่ือเป็น วตั ถุดบิ ทางอุตสาหกรรม หรอื เพื่อกาจดั ท้งิ ในประเทศไทยมกี าร ขยายตวั อยา่ งเรว็ แมว้ า่ รฐั บาลไดป้ ระกาศนโยบายจะไมน่ าเขา้ ขยะ อเิ ล็กทรอนิกสเ์ ขา้ ประเทศ จานวนกวา่ 400 รายการ แตข่ ณะน้ีก็ยงั ไม่มี การประกาศรายการออกมาอยา่ งชดั เจน เชน่ เดยี วกบั การประกาศหา้ ม นาเขา้ ขยะพลาสตกิ ในอกี 2 ปี ขา้ งหนา้





 หากจะทาการจดั อนั ดบั ประเทศทผี่ ลิตขยะมากทส่ี ุดในขณะน้ี เม่ือเปรยี บเทยี บ สดั สว่ นจานวนประชากรตอ่ ปรมิ าณขยะทเี่ กิดข้ึน จะพบวา่ สหรฐั อเมรกิ าทมี่ ี พลเมืองคดิ เป็นเพียง 4% ของจานวนประชากรโลก ผลติ ขยะมูลฝอยชมุ ชนสูงถึง 239 ลา้ นตนั ตอ่ ปี หรือราว 12% ของขยะมูลฝอยชุมชนของโลก หรอื คดิ เป็น พลเมืองอเมรกิ นั 1 คน ผลติ ขยะสูงถึง 773 กิโลกรมั ตอ่ ปี สูงเทา่ กบั อนิ เดยี ทมี่ ี จานวนประชากรมากกวา่ สหรฐั ฯ เกือบ 5 เทา่ หรือคดิ เป็น 18% ของจานวน ประชากรโลก  โดยทวปี ทผ่ี ลิตขยะมากทสี่ ุดขณะน้ีจงึ ตกเป็นของทวปี อเมรกิ าเหนือ ตามมาดว้ ย ยโุ รป แครบิ เบยี น และโอเชยี เนีย ในขณะทแ่ี อฟรกิ าตะวนั ตก เป็นพ้ืนทท่ี ปี่ ระเทศ สว่ นใหญร่ ไี ซเคลิ ขยะ ตามมาดว้ ยแอฟรกิ ากลาง และเอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใต้

การกาจดั ขยะมูลฝอย การกาจดั ขยะมูลฝอยโดยใชเ้ ตาเผาขยะ การเผาในเตาเผา เป็นการเผาไหมท้ งั้ สว่ นทเี่ ป็นของแข็ง ของเหลว และกา๊ ซ ซงึ่ ตอ้ งใชค้ วาม รอ้ นระหวา่ ง ๑,๓๐๐-๑,๘๐๐ องศาฟาเรนไฮต์ จงึ จะทาใหก้ ารเผาไหมเ้ ป็นไปอยา่ งสมบูรณ์ เนื่องจากความแตกตา่ ง และลกั ษณะขององคป์ ระกอบของขยะมูลฝอยในแตล่ ะแหง่ ดงั นนั้ รูปแบบของเตาเผา จงึ แตกตา่ งกนั ไปดว้ ย เป็นตน้ วา่ ถา้ ชุมชนทมี่ ีขยะมูลฝอย ซงึ่ สว่ นใหญ่ เป็นชนิดทเ่ี ผาไหมไ้ ดง้ า่ ย เตาเผาขยะอาจใชช้ นิดทไ่ี ม่ตอ้ งใชเ้ ช้อื เพลิงอยา่ งอนื่ ชว่ ยในการเผาไหม้ แตถ่ า้ องคป์ ระกอบของ ขยะมูลฝอยมีสว่ นทเี่ ผาไหมไ้ ดง้ า่ ยตา่ กวา่ รอ้ ยละ ๓๐ (โดยนา้ หนกั ) หรอื มีความช้อื มากกวา่ รอ้ ยละ ๕๐ เตาเผาทใี่ ชต้ อ้ งเป็นชนิดทต่ี อ้ งมีเช้อื เพลิงชว่ ยในการเผาไหม้ นอกจากน้ีเตาเผาขยะมูลฝอยทุกแบบ จะตอ้ งมีกระบวนการควบคมุ อุณหภูมิ ควนั ไอ เสยี ผง และข้ีเถา้ ทอ่ี าจปนออกไปกบั ควนั และปลวิ ออกมาทางปลอ่ งควนั เตาเผาทม่ี ี ประสทิ ธภิ าพ จะตอ้ งลดปรมิ าณของขยะมูลฝอยลงไปจากเดมิ ใหม้ ีเหลือนอ้ ยทส่ี ุด และสว่ นที่ เหลือจากการเผาไหมน้ น้ั ก็จะตอ้ งมีลกั ษณะคงรูป ไมม่ กี ารยอ่ ยสลายไดอ้ กี ตอ่ ไป และสามารถ นาไปใชป้ ระโยชนไ์ ดอ้ ยา่ งปลอดภยั

การกาจดั ขยะมูลฝอย การกาจดั ขยะมูลฝอยโดยวธิ กี ารฝังกลบ วธิ ีการฝังกลบทถ่ี กู สุขลกั ษณะนน้ั จะตอ้ งไมก่ อ่ ใหเ้ กิดปัญหามลพิษตอ่ สภาพแวดลอ้ ม รวมทง้ั เหตุ ราคาญอนื่ ๆ เชน่ กลน่ิ เหม็น ควนั ฝ่ ุนละออง และการปลิวของกระดาษ พลาสตกิ และอน่ื ๆ ซงึ่ จะตอ้ งควบคมุ ใหอ้ ยภู่ ายในขอบเขตจากดั ไมท่ าใหเ้ กิดการเสอ่ื มเสยี แกท่ ศั นียภาพของพ้ืนทแ่ี ละ บรเิ วณใกลเ้ คยี ง นอกจากน้ียงั จะตอ้ งมีมาตรการในการควบคมุ ดแู ลดงั น้ี 1. ตอ้ งควบคมุ ไมใ่ หม้ ีการนาของเสยี อนั ตรายมากาจดั รวมกบั ขยะมูลฝอยทว่ั ไปในบรเิ วณทฝ่ี ่ังกลบ ขยะ นอกจากจะมีมาตรการการกาจดั โดยวธิ กี ารพิเศษตามลกั ษณะของของเสยี นน้ั ๆ 2. ตอ้ งควบคมุ ใหข้ ยะทฝี่ ังกลบถูกกาจดั อยูเ่ ฉพาะภายในขอบเขตทก่ี าหนดไว้ ทงั้ บนพ้ืนผิวดนิ และใต้ ดนิ 3. ตอ้ งกาจดั นา้ เสยี จากกองขยะอยา่ งถกู ตอ้ ง 4. ตอ้ งตรวจสอบอยา่ งสมา่ เสมอ เชน่ ตรวจสอบการปนเป้ือนของแหลง่ นา้ ใตด้ นิ บรเิ วณใกลเ้ คยี ง 5. ตอ้ งคานึงถึงทศั นียภาพของพ้ืนทแี่ ละบรเิ วณใกลเ้ คยี ง เชน่ การจดั ใหม้ ีสง่ิ ป้ องกนั การปลวิ ของขยะ หรอื อาจปลูกตน้ ไมล้ อ้ มรอบ เป็นตน้

วธิ กี ารฝังกลบขยะมลู ฝอย อาจแบง่ ออกไดเ้ ป็น 2 แบบ คอื 1. แบบถมที่ เป็นการฝังกลบขยะมูลฝอยในพ้ืนทที่ เ่ี ป็นหลุม เป็นบอ่ หรอื เป็นพ้ืนทท่ี ตี่ า่ อยู่ กอ่ นแลว้ และตอ้ งการถมใหพ้ ้ืนทแี่ หง่ นนั้ สงู ข้ึนกวา่ ระดบั เดมิ เชน่ บรเิ วณทดี่ นิ ทถ่ี ูกขุด ออกไปทาประโยชนอ์ ยา่ งอนื่ มากอ่ นแลว้ เป็นตน้ ในพ้ืนทเี่ ชน่ น้ีเราเทขยะมูลฝอยลงไป แลว้ เกลีย่ ขยะใหก้ ระจาย พรอ้ มกบั บดทบั ใหแ้ น่น จากนนั้ ก็ใชด้ นิ กลบ แลว้ จงึ บดทบั ให้ แน่นอกี เป็นครงั้ สุดทา้ ย 2. แบบขุดเป็นรอ่ ง เป็นการกาจดั ขยะมูลฝอยแบบฝังกลบในพ้ืนทรี่ าบ ซง่ึ เป็นทส่ี งู อยแู่ ลว้ และไม่ ตอ้ งการทจ่ี ะใหพ้ ้ืนทแ่ี หง่ นน้ั สูงเพิ่มข้ึนไปอกี หรอื สูงข้ึนไมม่ ากนกั แตใ่ นขณะเดยี วกนั ก็ ตอ้ งการใชพ้ ้ืนทฝ่ี ังกลบขยะมลู ฝอยใหไ้ ดจ้ านวนมาก ๆ ดงั นนั้ จงึ ตอ้ งใชว้ ธิ ขี ุดเป็นรอ่ ง ก่อน การขุดรอ่ งตอ้ งใหม้ ีความกวา้ งประมาณ ๒ เทา่ ของขนาดเครอ่ื งจกั รทใี่ ช้ เพ่ือ ความสะดวกตอ่ การทางานของเครอ่ื งจกั ร



การทาป๋ ุย ขยะมูลฝอยสว่ นทเ่ี ป็นขยะเปียกนน้ั สว่ นใหญเ่ ป็นสารอนิ ทรยี ท์ ยี่ อ่ ยสลาย ไดง้ ่าย ดงั นนั้ การนาไปกองท้งิ ไวก้ ็จะบูดเน่า และสง่ กล่นิ เหม็น แตถ่ า้ นาขยะสว่ นน้ี ไปหมกั ดว้ ยวธิ ีการทถ่ี กู ตอ้ ง กลน่ิ เหม็นจะลดลงไปไดอ้ ยา่ งมาก นอกจากนน้ั ผลิตผลทไ่ี ดย้ งั สามารถไปใชเ้ ป็นป๋ ุยสาหรบั บารุงดนิ เพ่ือการเกษตรไดอ้ กี ดว้ ย การหมกั ขยะมลู ฝอย เพื่อทาเป็นป๋ ุยนน้ั เป็นการอาศยั กระบวนการทาง ชวี วทิ ยา ซง่ึ จลุ ินทรยี จ์ ะยอ่ ยสลายอนิ ทรยี วตั ถุใหเ้ ป็นแรธ่ าตุ ทค่ี อ่ นขา้ งจะคงรูป และมีคณุ ประโยชนต์ อ่ พืช นอกจากน้ีของทห่ี มกั ไดท้ แี่ ลว้ จะมีปรมิ าตรลดลง ประมาณรอ้ ยละ ๓๐-๖๕ และยงั สามารถทาลายจลุ ินทรยี บ์ างชนิด ทอี่ าจทาใหเ้ กิด โรคไดอ้ กี ดว้ ย

การแปรสภาพและการใชป้ ระโยชนจ์ ากขยะมูลฝอย การนาวสั ดุเหลือใชจ้ ากขยะมูลฝอยกลบั มาใชใ้ หเ้ ป็นประโยชน์ จะชว่ ยลดปรมิ าณขยะมูลฝอยที่ จะตอ้ งกาจดั ใน ขณะเดยี วกนั ก็เป็นการสงวนทรพั ยากรธรรมชาตไิ วไ้ ดอ้ กี สว่ นหน่ึงดว้ ยการใชป้ ระโยชนจ์ ากสง่ิ เหลอื ใช้ อาจใชว้ ธิ หี มุนเวยี น วสั ดุหรือแปรสภาพขยะมูลฝอยใหเ้ ป็นพลงั งาน 1. การแปรสภาพขยะมูลฝอยเป็นพลงั งาน เราอาจแปรสภาพขยะมูลฝอยเป็นพลงั งานไดด้ งั น้ีคอื พลงั งานความรอ้ น ไดจ้ ากการนาเอาขยะมูลฝอยสว่ นทเ่ี ผาไหมไ้ ด้ มาเป็นเช้อื เพลงิ สาหรบั ท าไอ นา้ รอ้ น แลว้ สง่ ไปใหค้ วามอบอนุ่ ตามอาคารบา้ นเรอื น เชน่ ทที่ าอยใู่ นประเทศญีป่ ่ ุน เป็นตน้ พลงั งานไฟฟ้ า ไดจ้ ากการนาขยะมูลฝอยไปเป็นเช้อื เพลิงสาหรบั ผลิตไอนา้ ไปหมุนเครอ่ื งกาเนิด ไฟฟ้ า เพื่อผลติ กระแสไฟฟ้ าบรกิ ารแกป่ ระชาชน ตวั อยา่ งเชน่ การแปรสภาพและการใชป้ ระโยชน์ จากขยะมูลฝอยในบางรฐั ของประเทศสหรฐั อเมริกา ซง่ึ มีขยะมูลฝอยจานวนมาก และเป็นชนิดท่ี เผาไหมไ้ ดเ้ ป็นสว่ นมาก

การแปรสภาพและการใชป้ ระโยชนจ์ ากขยะมูลฝอย 2. การคดั แยกวสั ดุเพ่ือนากลบั มาใชว้ สั ดุหลายอยา่ งในขยะมูลฝอยทอี่ าจนากลบั มาใช้ ประโยชนไ์ ดอ้ กี เชน่ กระดาษ แกว้ ขวด พลาสตกิ เหล็กและโลหะอน่ื ๆ การคดั เลือก วสั ดุตา่ ง ๆ ทร่ี วมอยูใ่ นขยะมูลฝอยเพื่อนากลบั ไปใชใ้ หเ้ ป็นประโยชนไ์ ดอ้ กี นบั ไดว้ า่ มี การปฏิบตั กิ นั มาชา้ นาน จะเห็นไดว้ า่ ตามกองขยะมูลฝอยทกุ แหง่ มีบุคคลกลุม่ หน่ึงไป คอยคยุ้ เขยี่ เก็บวสั ดุจากกองขยะมูลฝอยตลอดเวลาเพื่อหารายได้

วิธีการแกไ้ ขปัญหา?

การแกไ้ ข การแกไ้ ขของคนทว่ั ไป หลีกเลย่ี งการใชโ้ ฟมหรือพลาสติก ซอ่ มแซมแกไ้ ขเครอ่ื งใชท้ ชี่ ารุดใหน้ ากลบั มาใชใ้ หมแ่ ทนการท้งิ เป็นขยะ นาวสั ดุทใ่ี ชแ้ ลว้ เชน่ กระดาษ แกว้ พลาสตกิ มาแปรรูปกลบั มาใชไ้ ดใ้ หม่ ควรแยกขยะตามประเภท เชน่ ขยะเปียก ขยะแหง้ ขวดพลาสติก ฯลฯ

หลกั 7 R  Refuse การปฏิเสธหรอื หลกี เลยี่ งสิ่งของหรอื บรรจภุ ณั ฑท์ จ่ี ะสรา้ งปัญหาขยะรวมทงั้ เป็น มลพิษตอ่ สง่ิ แวดลอ้ ม เชน่ กลอ่ งโฟม หรอื ขยะมีพิษอน่ื ๆ  Refill การเลอื กใชส้ นิ คา้ ชนิดเตมิ ซงึ่ ใชบ้ รรจภุ ณั ฑน์ อ้ ยช้นิ กวา่ ขยะก็นอ้ ยกวา่ ดว้ ย  Return การเลือกใชส้ นิ คา้ ทสี่ ามารถสง่ คนื บรรจภุ ณั ฑก์ ลบั สูผ่ ูผ้ ลิตได้ เชน่ ขวด เครอ่ื งดมื่ ประเภทตา่ งๆ  Repair การซอ่ มแซมเครอื่ งใช้ ใหส้ ามารถใชป้ ระโยชนไ์ ดต้ อ่ ไป ไมใ่ หก้ ลายเป็นขยะ  Reuse การนาบรรจภุ ณั ฑใ์ ชแ้ ลว้ กลบั มาใชใ้ หม่ เชน่ ใชถ้ ุง ผา้ ไปชอ็ ปป้ิงแทนถุงกอ๊ บแกบ๊  Recycle การแยกขยะทย่ี งั ใชป้ ระโยชนไ์ ดใ้ หง้ า่ ยตอ่ การจดั เก็บและสง่ แปรรูป เชน่ บรรจุ ภณั ฑ์ พลาสตกิ แกว้ กระป๋ องเครอ่ื งดมื่ ตา่ งๆ  Reduce การลดการบรโิ ภคและหาทางเพ่ิมประสิทธิภาพการใชง้ านของส่งิ ของเครอ่ื งใช้ ตา่ งๆ

โดยภาครฐั โรดแมปการจดั การขยะพลาสติก พ.ศ. 2561-2573” ของกรม ควบคมุ มลพิษ กระทรวง ทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดลอ้ ม







สมาชิกในกล่มุ 1.นายอนุชา นิลชยั รหสั 001 2.น.ส.ชลฤทยั จติ รพลู ผล รหสั 004 3.น.ส.กฤษณา จงมนั่ รหสั 005 4.น.ส.วรญั ญา อนิ เทง้ รหสั 011 5.นายชยั ณรงค์ บูระพา รหสั 028