ฉันจะเป็นผู้สูงอายุที่มีความสุข

๕. เมอื่ ฉันเขา สวู ยั สงู อายุ ฉันจะสาํ นกึ อยูเสมอวาชีวิตกับงาน เปนของคูก ัน คนเราไมวาอายุเทาใดจะตองทํางาน งานชวยให ความสุขใจได ฉันจะไมมัวแตมานั่งๆ นอนๆ หรือน่ิงเฉย แตจะ หางานมาทําเพ่ือชวยคลายเหงาและชวยใหเกิดความสุขทางใจ ฉันจะเลือกทํางานท่ีฉันสามารถทําได จะไมยอมท้ิงงานบางอยาง ท่ีทํามาแลว แตก็จะท้ิงงานบางอยางเสีย จะเลือกงานท่ีจะเกิด ประโยชนถึงผูอื่น เพ่ือที่ฉันจะไดภูมิใจวาตัวยังมีคามีประโยชน ตอ สงั คม ๑๑

๖. เมอ่ื ฉนั เขาสูวยั สงู อายุ ฉนั จะคดิ เอาไวเ สมอวา “อายุ” ไมใ ชอุปสรรคท่จี ะทําใหฉัน เลกิ นับถือตนเองและผูอนื่ ฉันจะตองรูจักตัวเอง รูจักผูอ่ืน จะคิดหาทางชวยผูอื่น เสมอ ในเม่ือเขาตองการใหฉันชวยตามความสามารถของฉัน อายุเปนเพียงตัวเลขที่บอกถึงเวลาที่ชีวิตลวงเลยมาตามกาลเวลา เทา นนั้ ฉันยังคงใหความเคารพนับถือตัวเองและผูอื่นตลอดไป จะคดิ วา ทกุ คนตา งกม็ คี วามดีความเดนของตัวทคี่ นอ่นื ไมมี ๑๒

๗. เมอ่ื ฉันเขาสวู ยั สูงอายุ ฉันจะยงั ยดึ ม่นั ตอ คํากลา วที่วา “คนเราไมแกเ กินเรยี น” ดังน้ัน ฉันจะยังคงศึกษาหาความรู จะอาน จะเขียน จะเรยี นใหร ถู งึ เรอื่ งตา ง ๆ ทใ่ี หค วามรคู วามคดิ แปลกๆ ใหมๆ เสมอ แลวจะหาทางเผยแพรใหผอู น่ื รูดว ยตอ ไป ๑๓

๘. เมอื่ ฉนั เขา สูวยั สูงอายุ ฉนั จะหาเวลาพักผอนหยอ นใจบาง ฉันจะหาความสนุกสนานเบิกบานใจใหแกตัวเอง ฉันจะมีงานอดิเรกท่ีพออกพอใจทําใหเพลิดเพลิน จะหาเวลา ไดเ ดนิ ทางทอ งเทยี่ วจะไปงานเลยี้ งของญาตแิ ละเพอ่ื น ๆ ไปมาหาสู คนอ่ืน ๆ ฉันจะนึกถึงความสําคัญของการมีเพื่อน จะไดพูดคุย สนทนากนั วพิ ากษว จิ ารณก นั ถงึ เรอื่ งของโลก ไดค ยุ ทบทวนถงึ ชวี ติ แตห นหลงั ทีเ่ คยมีสุขมที ุกขม า แตก็จะไมพูดคุยกับเด็กอยูตลอดเวลา ถึงความ แตกตา งของสมยั นก้ี บั สมยั ทฉ่ี นั เปน เดก็ หรอื หนมุ สาว เปรยี บเทยี บ วาสมัยของฉันดีกวาปจจุบัน การพูดเปรียบเทียบอยูซํ้าๆ ซากๆ พวกเด็กๆ จะรําคาญไมอยากฟง และจะนึกกันวาฉันเปนคนแก ครํ่าครึ ชางไมรู ไมเขาใจบางเลยวาชีวิตความเปนอยู และสังคม เปลี่ยนแปลงอยูเสมอ เร่ืองใดก็ตามยอมเปนไปตามยุคตามสมัย จะนาํ มาเปรียบเทยี บกันไมไ ด และจะใหเหมอื นเดมิ อีกไมไ ดเ ลย ๑๔

๙. เม่ือฉันเขาสวู ัยสงู อายุ ถา ฉันพดู ผิดๆ หรอื ทําส่ิงใด ผดิ พลาดไปบางแลว ฉันก็อยากใหใครชวยเตือนชวยแยงดวยเหตุผล ฉันจะ ไมค ดิ วา ตวั มอี ายมุ ากผา นชวี ติ มามาก เมอ่ื จะพดู จะทาํ อยา งไรแลว ตองถูกเสมอ ฉันจะไมอวดดีเชนนั้น เม่ือฉันรูตัววาพูดผิดทําผิด จะไดค ดิ แกไ ข เดก็ รนุ ใหมอ าจมคี วามรู ความฉลาดในเรอื่ งบางอยา ง ยิ่งกวา คนรนุ ฉนั กไ็ ด ๑๕

๑๐. เมือ่ ฉนั เขา สูว ัยสงู อายุ เวลาทฉ่ี ันแสดงอารมณห งุดหงิด เกร้ยี วกราดออกมา ฉันก็ขอใหลูกหลานและพวกเด็กๆ หรือใครก็ตาม ใหอภัยแกฉันบาง เพราะฉันยังเปนปุถุชนที่จะแสดงออกซ่ึง อารมณของตน แตตอมาฉันก็คงไดสติดวยเหตุผลถึงการกระทํา อันนาละอายของตนเมื่ออารมณน้ันส้ินไป และยอมจะเสียใจ ภายหลังท่ีตัวแสดงออกมาเยี่ยงทารก แลวจะเตือนตัวเองวา ไมบังควรเอาแตอารมณต ัวเองอกี ตอ ไป ๑๖

๑๑. เมอื่ ฉนั เขา สวู ัยสูงอายุ ฉนั จะคดิ วาพวกลูกๆ หลานๆ อาจไมอ ยู ใกลชิด หรอื อยรู วมภายในบา นกบั ฉนั ก็ได พวกเขาอาจมีหนาท่ี มีอาชีพการงานท่ีอื่น อาจตอง แยกไปอยูกับครอบครัวของเขา อาจมีความจําเปนท่ีจะไปอยู ในที่หางไกล ฉันคิดเสมอวา ลูกหลานคนไหนจะมีจิตใจดูแล เลี้ยงดูฉันไดหรือไมได ก็แลวแตเขา เขาจะมีความกตัญูกตเวที ไดเพียงใดก็แลวแตเขาเถิด ฉันจะไมมัวมาคิดนอยอกนอยใจ หรือตอวานินทาลูกหลานเหมือนคนแกอื่นๆ ท่ีคิดไปวาลูกหลาน ทอดท้ิงตน ลูกหลานไมมีความกตัญูกตเวที ในเมื่อลูกหลาน เขาก็มีความจําเปนของเขา ท่ีไมอาจมาอยูใกลชิด ไมอาจมาคอย เฝาดูแลฉัน ไมอ าจอยบู านเดยี วกับฉนั ได ๑๗

๑๒. เม่ือฉนั เขา สวู ัยสูงอายุ ฉันจะคิดและรูดีวาลกู ๆ ยอมตอ งมีครอบครัวของตวั เขาจะตองสรางครอบครัวข้ึนมาใหม เปนครอบครัว ของเขาเอง เหมือนอยางที่ฉันเองก็เคยคิดมาแลวตั้งแตเปน หนมุ สาว และกม็ มี าแลว เมอื่ ลกู มคี รอบครวั ฉนั จะไมท าํ ตวั เหมอื นกบั เปนคนควบคุมครอบครวั ของเขา จะไมเขา ไปยงุ เก่ียว ทําตวั เจาก้ี เจา การวางระเบยี บหนา ทใี่ หค รอบครวั เขา จะไมเ หลยี วแลยงุ เกยี่ ว เม่ือเวลาที่ลูกของฉัน กับสะใภหรือเขยของฉัน เขาจะพูดคุยกัน อยางคูผัวตัวเมีย เอาใจใสก ัน แสดงความรกั ความเอน็ ดกู นั หรอื เม่อื เขาเกิดขดั ใจกนั ทะเลาะเบาะแวง กนั บา ง เพราะเปน เรอ่ื งของ สามีภรรยา ถาเขาจะมีปญหาอยางไร เขาโตพอท่ีจะแกปญหา ของเขาไดเอง พวกหลานๆ น้ันก็เชนเดียวกัน เวลาท่ีพอแมเขากําลัง ดวุ า สง่ั สอนลกู ของเขา ฉนั จะไมย งุ เกย่ี วดว ย ฉนั จะไมเ ขา ขา งหลาน จะไมเอาใจหลาน จนหลานไดใจและเสียเด็ก แตฉันจะคอย ๑๘

ชวยเหลือแนะนําตักเตือนใหลูกหลานประพฤติแตในทางท่ีถูก ที่ควร ใหทําแตความดี ละเวนความช่ัว ถาลูกของฉันหรือเขย สะใภ จะขอรองอยางใด ฉันก็จะชวยอยางเต็มสติปญญาของตัว ฉันจะใหความรัก ความเอ็นดู เมตตาปราณี แกเขยหรือสะใภ เทาๆ กับลูกของฉันเอง และจะเคารพในสิทธิของแตละคน ทุกคนดวย ๑๙

๑๓. เมอ่ื ฉันเขาสวู ยั สูงอายุ ฉันปรารถนาทีจ่ ะใหทกุ คนในครอบครวั และสงั คม มีความเคารพนบั ถือฉัน ในฐานะเปน ผูใหญค นหนง่ึ ดังน้ัน ฉันก็จะพยายามเขาใจใหไดถึงความตองการ ของแตล ะบคุ คล และเขา ใจคนแตล ะวยั ฉนั จะไมม องพวกลกู หลาน หรือคนที่มีอายุนอยกวาฉันเหมือนกับวายังเด็กอยู โดยเอาอายุ ของเขา มาเทียบกับอายุของฉัน หรือเพราะถือวาฉันเคยเล้ียงดู มาตงั้ แตเ ดก็ เลก็ ๆ จนเผลอลมื ไปวา เขาโตแลว เขาเปน ผใู หญ ทจี่ ะ รูจักคดิ รูจกั รับผดิ ชอบช่ัวดี รูจกั ตดั สินปญหาเองได ๒๐

๑๔. เม่ือฉันเขาสูว ยั สูงอายุ ฉันจะคดิ ฉนั จะเตือนตวั เอง เอาไวเ สมอวาฉนั จะไมเ อาแตใ จตวั ฉนั จะคดิ เอาไวเ สมอวา เมอ่ื ฉนั ผา นชวี ติ มาในแตล ะวยั นนั้ ฉันเคยตองการอยางไร เคยปรารถนาท่ีจะไดกระทําเพื่อไดส่ิงใด คนอนื่ ทมี่ อี ายนุ อ ยกวา ฉนั คนในแตล ะวยั กต็ อ งการ ไดเ ชน เดยี วกนั กบั ทฉี่ นั เคยตอ งการ ฉนั จะพยายามเขา ใจเขาเสมอ และจะใหอ ภยั เขาไดทุกเวลา เม่อื เขากระทําส่งิ ซ่ึงฉนั ไมพ ึงพอใจ ๒๑

๑๕. เมอื่ ฉนั เขาสวู ัยสงู อายุ ฉนั จะแสวงหาความจริงของชวี ติ ฉันจะแสวงหาหลักยึดม่ันไวในใจที่จะไดจากคติ คาํ สอนตา งๆ ที่จะชวยใหฉนั มสี ุขภาพจิตดีเสมอ จะยึดไตรสรณะ เปนท่ีพ่ึง พระธรรมคําสอนในพระศาสนา คงจะชวยกลอมเกลา ใหฉนั เกดิ สตปิ ญ ญา รูจริง เหน็ แจงในความแทจ ริงของชวี ติ ได ๒๒

๑๖. เม่อื ฉนั เขาสูวัยสงู อายุ ยามเม่อื ฉันเจบ็ ไขไ ดปว ย แมจะรูและสํานึกไดวาตัวเองมีอายุมากสักเทาใด ฉันก็ตองการพึ่งแพทยใหดูแลรักษาฉัน เหมือนคนเจ็บไขท้ังหลาย ฉันจะไมคิดวาตัวแกแลว หรือคิดวาท่ีเจ็บปวยก็เพราะโรคคนแก นั่นเอง ซงึ่ ก็เปนธรรมดา ฉนั ไมไ ดค ิดวา จะใหแ พทยมาชุบชีวิตฉัน ใหเ ปน หนมุ สาวอกี ไมใ ชจ ะใหแ พทยม ารกั ษาอายขุ องฉนั แตต อ งการ ใหรักษาโรคของฉัน อยาใหฉันตองทรมานจากความเจ็บปวย อยากใหแพทยชวยใหฉัน ยังเปนผูสูงอายุไปอีกใหนานๆ ฉันจะ เชอื่ ฟงและปฏบิ ตั ติ ามคาํ แนะนาํ ของแพทย จะไมด อ้ื ดงึ และทาํ ตวั กลับไปเปนเด็กที่จะไมยอมใหแพทย ตรวจรักษาหรือหลายคน ชอบพูดเพื่อจะประชดตัวเองวา “แกมากแลวจะอยูไปไดอีก สักกี่วันเชียว ไมอยากใหใครเดือดรอนและตองเสียเงิน เสยี ทองรกั ษา” การกระทาํ และการพดู เชน นน้ั จะทาํ ความหนกั ใจ ใหแพทย และเพิ่มความหนักใจใหลูกหลานท่ีเปนหวงและหวังดี ตอตนมากขน้ึ ๒๓

ฉันจะพยายามมองโรคภัยไขเจ็บเปนเร่ืองธรรมดา ทใี่ ครๆ กต็ อ งประสบ จะไมค ดิ หวน่ั วติ กตอ ความจรงิ ของชวี ติ เพราะ การเกดิ แก เจบ็ ตาย นน้ั เปน ความแทจ รงิ ของชวี ติ ทงั้ หลายทง้ั ปวง ๒๔

๑๗. เมือ่ ฉนั เขา สวู ยั สูงอายุ ฉันจะยงั คงปฏบิ ัติตัวใหถ กู ตอ ง ตามหลกั สุขภาพอนามยั ทกุ ประการ ฉันจะเลือกอาหารใหถูกตองตามวัย จะพักผอน หลับนอนใหมากพอ ออกกําลังกายเปนประจํา ใหไดรับ แสงแดดออน และอากาศบริสุทธิ์ จะระวังไมใหมีทองผูก รักษา ความสะอาดของรางกาย สรางเสริมสุขภาพจิตใหดีเสมอ บุหร่ี เหลา สิง่ เสพติด มนึ เมาจะละเวน ไมข อแตะตองเลย ๒๕

๑๘. เมื่อฉันเขา สวู ัยสูงอายุ เรอ่ื งอาหารการกนิ มคี วามสําคญั มากอยา งหน่งี ฉันจะศึกษาเรื่องอาหารการกินใหรูวา ผูสูงอายุควรได อาหารอยางใด จํานวนเทาใด อยางไหนควรเพิ่ม อยางไหน ควรลด เพราะฉันรูวาอาหารถาไดมากเกินไป หรือนอยเกินไป ยอมจะเปนอันตรายตอชีวิต แตฉันจะไมยอมอดๆ อยากๆ ฉันจะขอคําแนะนําจากแพทยวาอาหารอยางใดเหมาะกับคนวัย อยางฉัน ฉันจะถือวาอาหารและเวลากินอาหารเปนเวลาที่มีสุข ที่สุดเวลาหนึ่งที่จะตองใหเวลาใหพอ (เชนเดียวกับเวลาท่ีเปนสุข ท่ีสุดอยางอ่ืน คือ เวลานอน และเวลาถายอุจจาระ) เวลาที่ อยากกินอาหารอรอยๆ อาหารดีๆ ฉันก็จะชวนลูกหลาน ไปกนิ ตามภัตตาคาร เพ่ือความสขุ ความพอใจบา ง ๒๖

๑๙. เม่อื ฉนั เขาสูว ยั สงู อายุ ฉนั ปรารถนาทจี่ ะมีบา นของฉนั เอง และมหี อ งเปนหองสว นตัวของฉนั ฉันจะไดใชชีวิตสวนตัวของฉันใหเงียบสงบและเปนสุข ตามตอ งการได ไมต อ งวติ กกงั วลเรอ่ื งคา เชา บา น ไมต อ งเกรงวา ใคร เขาจะต่ืนข้ึนมาทําความรําคาญ หรือมาพูดคุย ทะเลาะเอะอะ รองเสียงดัง จนฉันนอนไมหลับในกลางดึก ฉันมีหองของฉันเอง เวลานอนหลับและกรนเสียงดังก็ไมตองหวง ไมตองเกรงใคร จะรําคาญ ถาฉันจะต่ืนข้ึนมากลางดึกแลวเปดไฟใหสวางทั้งหอง เพื่ออานหนังสือหรอื จะทําอยา งใด กไ็ ดตามความพอใจ และมีสขุ ของฉนั ก็ไมม ใี ครตองราํ คาญเดือดรอ น ฉันไมตอ งกลวั ใครจะบน เวลาอยากเปด หนา ตา ง อยากปด หนา ตา ง เปด พดั ลม หรอื ทาํ อยา งใด ในหองของฉัน และฉันเองจะไมทําความเดือดรอ น ใหแกใ คร ถาเปนไปได ฉันก็อยากจะมีบานที่ไดรับความสะดวก ตา ง ๆ และอยใู นบรเิ วณซง่ึ มสี ง่ิ แวดลอ มชว ยใหฉ นั มสี ขุ ภาพดเี สมอ เปนบานท่ีฉันไมตองข้ึนลงหลายๆช้ัน เปนบานที่ฉันจะไปหา หนังสืออาน ซื้อของใชสวนตัว ไปชมภาพยนตรการแสดงหรือ ไปที่ไหนๆ ไดส ะดวกดี ไมตองเดนิ ไกลนกั ๒๗

๒๐. เม่อื ฉันเขา สูวัยสงู อายุ ฉนั จะขอใหแ พทย ตรวจสุขภาพฉนั เปน ประจาํ โดยการตรวจสุขภาพ 6 เดือนคร้ัง หรืออยางนอย ปละคร้ัง เม่ือพบโรคใดที่ฉันไมรูตัว แพทยจะไดรักษาใหเสีย แตแ รก ถงึ จะไมม โี รคอยา งไรกไ็ ดร วู า ฉนั ยงั มสี ขุ ภาพดเี พยี งใด และ จะไดฟง คําแนะนาํ ถึงการปฏิบัตติ ัวจากแพทย ๒๘

๒๑. เม่ือฉันเขาสูว ยั สงู อายุ ความสาํ คัญท่สี ุดอยางหนง่ึ ทีฉ่ ันจะเตอื น ตนเองเสมอ กค็ อื อยาเก็บตวั อยเู งียบๆ ฉันจะไมแยกตัวจากสังคม ไมยอมอยูเงียบๆ แตผูเดียวในบาน โดยไมยอมพบปะคบหาสมาคมกับใคร ฉันรูดีวาการอยูอยางหงอยเหงาเปลาเปล่ียวน้ัน คือ ทุกข ซ่ึงรายยิ่งกวาเจ็บปวยเสียอีก ถาภายในบานจะมีเสียงเอะอะบาง ในบางครั้ง มีเสียงเด็กรองไห เสียงเด็กท่ีเลนกันสนุกสนาน หัวเราะ เฮฮาอึกทึก ฉันจะไมรําคาญ ไมหงุดหงิด พาลโกรธ พวกเดก็ ๆ เหมือนพวก “คนแก” บางคน ฉันจะคิดเสียวาเสยี งน้ัน คอื เสียงดนตรอี ยางหนึ่งท่จี ะทาํ ใหฉ ันคลายเหงา ฉันจะเปนสขุ ใจ ที่บานของฉันมีเสียงเด็กๆ ถาปราศจากเสียงเด็กๆ หรือเสียง สนกุ สนานรนื่ เรงิ ของใครในบา นกไ็ มผ ดิ อะไรกบั โลกหยดุ หมนุ หรอื โลกนม้ี ีฉนั อยเู ดียวดาย ๒๙

๒๒. เม่ือฉันเขาสูวัยสงู อายุ เงินทีฉ่ นั สะสมตลอดมา ฉันจะใชจา ยเพ่ือความสขุ ของฉนั ฉันจะใชเงินท่ีสะสมนั้นอํานวยความสุขใหตัวเอง ใหม ากทสี่ ดุ ในบนั้ ปลายชวี ติ จะใชเ งนิ ในการตกแตง บา น หอ งนอน หองนํ้า และสถานที่ในบาน ถาเงินท่ีใชน้ันจะชวยใหฉันสุขกาย สบายใจได ฉันจะจายอยางเต็มท่ี เพราะมันเปนเงินที่ฉันหามา สะสมไวดวยความเหน็ดเหนื่อยทั้งกายและใจ ดวยความต้ังใจ เอาไวใชเม่ือสูงอายุและไมอาจจะหาได ฉันต้ังใจไวเชนน้ันอยูแลว ก็ขอใชเงินน้ันใหคุมกับท่ีเหน็ดเหนื่อยมามากแลว และฉันก็จะ ไมลืมที่จะใชเงินจํานวนหน่ึงเพ่ือการกุศลและเปนทานท่ีจะ เปน ประโยชนต อเพ่อื นมนุษยด วยกัน ๓๐

๒๓. เม่อื ฉนั เขาสวู ยั สงู อายุ ฉนั จะคิดเอาไวเสมอวา ฉนั ตอ งเขากับใครๆ ใหไ ดท กุ คน ไมวาเด็กหรือผูใหญฉันจะคบหาสมาคมดวย ฉันจะ มีเพอ่ื นใหม ากๆ ฉนั จะไมจริงจังกบั ชีวิตจนเกินไป เม่ือเกิดอารมณ ชวั่ รา ยทงั้ หลาย จะพยายามขจดั ใหห มดสน้ิ ไป ความวติ กกงั วล โลภ โกรธ หลง เกลียดชัง ไมพึงใจ หวาดระแวง ฯลฯ เหลา นี้จะไมใหมี ขึ้นในจิตใจ ฉันตองการแตความสุขกายและสุขใจ ไมอยากจะได อะไรมากๆ อีก ไมอยากไดความเปนใหญเปนโต ฉันไมอิจฉา รษิ ยาใคร ฉันจะคิดเสมอวา สิ่งใดท่ีปรารถนาอาจไมสมปรารถนา เสมอไป ฉันจะไมนําเอาเร่ืองท่ีไมพึงพอใจมาพูดบน ไมหยุดปาก จนลูกหลานหรือผูอื่นรําคาญ ขาดความเคารพยําเกรง และเบอื่ หนา ยตวั ฉนั ฉนั จะวางใจเปน อเุ บกขาเสมอ ฉนั จะเสรมิ สรา ง สขุ ภาพกายและสุขภาพจติ ใหสมบูรณด ตี ลอดไป ๓๑

ฉันจะเปนผูสงู อายทุ มี่ ีความสุข ตอ งมคี ณุ สมบัตดิ งั นี้ ๑. ตอ งมสี ขุ ภาพดี ท้งั สุขภาพกายและสุขภาพจติ ๒. ตองมีความภูมิใจ ความพึงพอใจในตัวเอง งานประจํา งานอดิเรก ฐานะ และชีวิตความเปนอยขู องตัว มเี วลา พักผอนหยอนใจ มีอารมณข ัน ๓. ตองมีความประมาณตน รักตัวเอง รักผูอ่ืน ไมละทิ้ง ความรคู วามสามารถของตน ทาํ ตนเปน คนมคี า มปี ระโยชน ตอ ผอู นื่ ๔. ตองมีเพื่อนมากๆ เขาสังคม คบหาสมาคมกับผูอ่ืน ไมอ ยูอยา งวาเหว หงอยเหงา