ÈÒʹÒã¹»ÃÐà·Èä·Â รายวิชาพระพุทธศาสนา ช้นั ประถมศกึ ษาปท ่ี 2
คํานํา หนงั สือเลมน้ีเปนสวนหนึ่งของรายวิชาพระพทุ ธศาสนา ซึ่งจดั อยใู น รายวิชาบรู ณาการ ของนักเรียนช้นั ประถมศึกษาปท ี่ 2 โดยมีวตั ถปุ ระสงคเพื่อ ศึกษาหาความรเู พิ่มเติมจากเนื้อหาในบทเรียน เปน การตอยอดจากความรเู ดิม โดยหนงั สือเลมนี้มีเน้ือหาความรูในเรือ่ งศาสนาตาง ๆ ในประเทศไทย ผจู ัดทาํ หวังเปนอยางยิ่งวาหนงั สือเลมนี้จะเปน ประโยชนตอผเู รียนและ บคุ คลทว่ั ไปเพือ่ ใชในการศึกษาหาความรเู พิ่มเติม หากผิดพลาดประการใด ผูจดั ทาํ ตองขออภยั เปน อยางสูง
วัตถุประสงค 1. ผูเ รียนมีความรูและความเขา ใจในเรื่องศาสนา 2. ผูเ รียนเรียนรูศาสนาตา ง ๆ ในประเทศไทย
ศาสนาในประเทศไทย ศาสนาทุกศาสนามีหลกั ธรรมคาํ สอนทีม่ งุ ใหศาสนิกชนทกุ คนปฏิบัติตน เปน คนดี การนําหลกั ธรรมคําสอนของแตละศาสนาไปปฏิบตั จิ ะชวยใหส ังคม เกิดความสงบสขุ ประเทศไทยใหสิทธิและเสรีภาพแกป ระชาชนในการนับถือศาสนา ศาสนาทีค่ นไทยนบั ถือ เชน ศาสนาพุทธ ศาสนาอิสลาม ศาสนาคริสต ศาสนา พราหมณ-ฮินดู และศาสนาซิกข ความศรทั ธาในศาสนากอใหเ กิดการ สรา งสรรควัฒนธรรมอนั ดีงามทีห่ ลอ หลอมใหคนไทยอยรู ว มกนั อยางมีความสุข
ศาสนาในประเทศไทย ประเทศไทยเปน ประเทศทป่ี ระชาชนมอี สิ ระในการเลอื กนบั ถือศาสนา ทาํ ใหมีผนู ับถอื ศาสนาตา งๆ หลายศาสนา 94.5% พระพทุ ธศาสนา แมว า จะ นับถือศาสนาตางกนั 4.2% ศาสนาอิสลาม แตคนในสังคมก็อยรู วมกนั ได ศาสนาครสิ ต อยางมีความสุข 1.2% 0.1 % ศาสนาอนื่ ๆ
ศาสนาตา งๆ ในประเทศไทย พระพุทธศาสนา สัญลักษณ สถานทีก่ ําเนดิ พระศาสดา คัมภรี ข องศาสนา ธรรมจกั ร ประเทศอนิ เดยี พระพุทธเจา พระไตรปฎ ก
พระพทุ ธศาสนา สัญลักษณ ธรรมจักร ธรรมจกั ร ความหมายวา ลอแหงธรรม คือจกั รแหงธรรมอันประเสริฐที่พระพทุ ธเจาไดทรงหมนุ ใหขับเคลื่อนไปในใจของชาวโลก เพื่อใหไดตรสั รูธรรมที่พระองคไดตรัสรูนนั่ เอง ตอมารปู ธรรมจักร จึงถกู ใชเปนสัญลักษณทางพระพทุ ธศาสนา ตามธมั มจกั กัปปวัตตนสูตรซึ่งเปน ปฐมเทศนาของพระองค
พระพุทธศาสนา ประเทศอินเดยี สถานที่เกิด พระพทุ ธศาสนาเกิดขึน้ ในประเทศอินเดีย สถานทกี่ าํ เนิด
พระพุทธศาสนา พระศาสดา ศาสดาของพระพุทธศาสนา คือ พระพุทธเจา พระองคมีพระ นามเดิมวา เจาชายสิทธตั ถะ เปนพระราชโอรสของพระเจา สุ พระพุทธเจา ทโธทนะและพระนางสิริมหามายาผปู กครองกรงุ กบิลพัสดุ
พระพทุ ธศาสนา คมั ภีรข องศาสนา พระไตรปฎกเปนคมั ภีรทางพระพุทธศาสนาทีบ่ นั ทึก หลักธรรมคําสอนของพระพทุ ธศาสนาไวท ง้ั หมด คําสอนของ พระไตรปฎก พระพุทธศาสนาทีป่ รากฏในคัมภีร เชน โอวาท 3 เบญจศีล เบญจธรรม เพือ่ ใหชาวพุทธนําไปปฏิบัติในชีวิตประจาํ วนั
สถานท่พี ธิ กี รรมทางพระพุทธศาสนา พระอุโบสถ โบสถ เจดยี ศาสนสถาน พทุ ธศาสนสถาน แปลโดยตรงไดค วามวา สถานที่ หรือสิ่งกอสราง ซึง่ สรางขึน้ เพื่อใชใ น กิจการ หรือเกี่ยวขอ งกับ พระพุทธศาสนา ไดแก วัดวาอาราม โบสถ วิหาร เจดีย และสถปู เปน ตน เปนสถานที่ซึ่งใชป ระกอบพิธีทางศาสนา
กิจกรรมทางพระพทุ ธศาสนา ทาํ บญุ ตกั บาตร ฟง ธรรม เวียนเทียน
ศาสนาอสิ ลาม สัญลักษณ สถานท่ีกําเนิด พระศาสดา คัมภีรข องศาสนา นครเมกกะ นบีมฮุ ัมมัด คัมภอรี ัล กรุ อาน ดาวและจันทรเ สย้ี ว ปรซะาเทอศุดีอาระเบีย
ศาสนาอสิ ลาม สัญลักษณ ดาวและจนั ทรเส้ียว ตามหลกั การอิสลาม อิบาดะหบางอยางไดถูกกาํ หนดดวยการดูจันทรเสี้ยวเปน จุดเริม่ ตน เชน การถือศีลอด และดวงจันทรยงั เปน ตวั กาํ หนดวนั เริม่ เดือนใหมของปฏิทินอิสลาม
ศาสนาอสิ ลาม นครเมกกะ ศาสนาอิสลามไดถือกาํ เนิดขึน้ ทีน่ ครเมกกะ ในประเทศซาอุดีอาระเบีย ปรซะาเทอศดุ ีอาระเบีย สถานทีก่ ําเนดิ
พระศาสดา ศาสนาอสิ ลาม นบีมฮุ ัมมดั ศาสดาของศาสนาอิสลาม คือ นบีมุฮัมมัด พระองคทรงเปน ชาว อาหรบั ประสตู ิที่เมืองเมกกะ ในประเทศซาอดุ ีอาระเบีย พระองค มีความสนใจในเรื่องศาสนามาตง้ั แตว ยั เยาวว นั หนึง่ พระองคไ ป บาํ เพ็ญสมาธิในถา้ํ แลว ไดรับโองการจากพระเจาคือ อัลเลาะห ให พระองคประกาศศาสนา
ศาสนาอสิ ลาม คมั ภรี ข องศาสนา เปนคมั ภีรท ี่รวบรวมคําสอนขิงศาสนาอิสลามไวท้งั หมด ชาวมุสลิม (ผูท ี่นับถือศาสนาอิสราม) เชื่อวา เปนโองการ คัมภอรี ลั กุรอาน ของพระเจา ที่ประทานผานทางศาสดามุฮมั มดั
สถานท่พี ธิ กี รรมทางศาสนาอิสลาม ศาสนสถาน ศาสนสถานที่สาํ คญั ของศาสนาอิสลาม ไดแก มสั ยิด หรือสเุ หรา เปน สถานที่สําคญั ของชาวมุสลิมในการประกอบพิธีทางศาสนา เชน การละหมาด
พิธีกรรมทางศาสนาอสิ ลาม การถอื ศลี อด ศาสนาอิสลาม เปนศาสนาทีไ่ มมีนักบวชหรือนกั พรต ในการประกอบพิธีกรรม ถือหลักการของศาสนาเปน ธรรมนญู สงู สุดในการดาํ รงชีวิตหลักปฏิบัติทาง ศาสนกิจที่สําคญั ไดแก หลกั ปฏิบัติ ๕ ประการ มีดงั น้ี 1. การละหมาด 2. การปฏิบตั ิตน 3. การถือศีลอด 4. การจายซะกาด 5. การประกอบพิธีฮัจญ
ศาสนาครสิ ต สัญลักษณ สถานท่กี าํ เนดิ พระศาสดา คมั ภีรของศาสนา เคร่อื งหมายกางเขน ดนิ แดนปาเลสไตน พระเยซู คัมภีรไบเบิล ปรอะเิสทศราเอล
ศาสนาคริสต สัญลักษณ เปนสญั ลกั ษณหลักความเชื่อคริสตชน พระเยซูเจาทรงกลาวไว ลวงหนาแลว วา พระองคจ ะตองรบั ทรมาน สิ้นพระชนมบ นไมก างเขน และ เครื่องหมายกางเขน กลบั คืนพระชนมชีพเพื่อไถบ าปมวลมนุษย ทาํ ใหมนษุ ยมีความสมั พนั ธอนั ดีกับ พระเจา ทาํ ใหประตสู วรรคเปดอีกคร้งั หนึ่ง กางเขนจึงเปนเครือ่ งหมายแหง การไถบ าป เปนเครื่องหมายแหงการใหอภัยสิน้ เปน เครื่องหมายแหง การชนะ บาปและความตาย และเปน เครื่องหมายแหงการกลับคืนชีพ
ศาสนาครสิ ต ดินแดนปาเลสไตน ศาสนาคริสตถ ือกาํ เนิดในดินแดนปาเลสไตน ซึ่งปจ จบุ นั ดินแดนบางสว นอยใู นประเทศอิสราเอล ปรอะเสิทศราเอล สถานท่กี ําเนิด
พระศาสดา ศาสนาคริสต พระเยซู ศาสดาของศาสนาคริสต คือ พระเยซู พระองคทรงเปน ชาวยิว ประสตู ิทีเ่ มืองเบธเลเฮม ในแควนยูดาย เมื่อวันที่ ๒๕ ธนั วาคม พ.ศ.๕๔๓ มีบิดาชื่อโยเซฟ มารดาชื่อมาเรีย พระ เยซมู ีความสนใจในเรื่องศาสนาและไดศ ึกษาจนมคี วามรู แตกฉานในหลกั ธรรม จากนั้นพระองคไ ดร วบรวมสาวกออก เผยแผค ําสอนและไดร บั ความศรัทธาจากชาวิวเปน อยา งมาก
ศาสนาครสิ ต คมั ภีรข องศาสนา คัมภีรส ําคัญของศาสนาคริสต ไดแ ก คัมภีรไ บเบิล ซึ่งเปน คัมภีรท ี่รวบรวมหลักคําสอนของศาสนาคริสตไดน าํ ไป คัมภีรไ บเบิล ประพฤติปฏิบตั ิเพือ่ ประสบกบั ความสขุ ในการดําเนินชีวิต ชาวคริสตเ ชือ่ วาเปน คัมภีรศ ักดิส์ ิทธิ์ที่พระเจาประทานมาให และคัมภีรไ บเบิลทางศาสนาคริสตเ ปน สจั ธรรมอนั จะนาํ มวล มนษุ ยไ ปสคู วามหลุดพน จากบาป
สถานท่พี ิธกี รรมทางศาสนาคริสต ศาสนสถานสาํ คัญ คือ โบสถคริสต ซึง่ เปนสิง่ กอ สรางที่ทาํ การนมสั การพระเปนเจา หรือเปน ทีป่ ระกอบพิธีศักดิ์สิทธิ์ เชน พิธีบพั ติศมา พิธีมหาสนิทศกั ดิ์สิทธิ์ เปน ตน
พิธกี รรมทางศาสนาครสิ ต ทาํ กจิ กรรมท่โี บสถท ุกวนั อาทิตย พิธีกรรมสําคญั ในศาสนานีเ้ รียกวา \"พิธี ศักดิ์สิทธิ์\" มีดงั นี้ 1. พิธีบพั ติศมาหรือศีลลา งบาป 2. พิธีมหาสนิทศักดิ์สิทธิห์ รือศีลมหาสนิท 3. ศีลอภยั บาป 4. ศีลกาํ ลงั 5. ศีลสมรส 6. ศีลอนกุ รม 7. ศีลเจิมคนไข
ศาสนาพราหมณ- ฮนิ ดู สัญลกั ษณ สถานทก่ี าํ เนิด นับถือเทพเจา คัมภรี ของศาสนา อกั ษรเทวนาครี ประเทศอินเดยี พระพรหม พระนารายณ คมั ภีรต างๆ อานวา “โอม” พระศิวะ
ศาสนาพราหมณ-ฮินดู สัญลักษณ สัญลักษณของศาสนาพราหมณ-ฮินดู คือ อักษรเทวนาครี อกั ษรเทวนาครี อา นวา “โอม” ซึ่งยอมาจากอักษร อ อุ และ ม หมายถึง เทพยิง่ ใหญท้งั สาม อักษร “อ” แทนพระวิษณุ อักษร “อุ” อานวา “โอม” แทนพระวิศวะ และอักษร “ม” แทนพระพรหม สญั ลักษณ ดังกลา วนี้บางคร้งั เรียกวา “สวสั ดิหรือสวสั ดิกะ”
ศาสนาพราหมณ-ฮินดู ประเทศอินเดยี สถานที่เกิด ศาสนาพราหมณ-ฮินดู เกิดขึ้นในประเทศ อินเดีย เกิดจากความเชื่อในเทพพระเจา สถานทีก่ าํ เนิด
ศาสนาพราหมณ- ฮนิ ดู นบั ถอื เทพเจา ศาสนาพราหมณ-ฮินดู เปนศาสนาที่ไมศ าสดา ผูที่นบั ถือศาสนา พระพรหม พระนารายณ นีน้ ับถือเทพเจาสูงสุด ๓ องค ไดแ ก พระพรหม พระนารายณ และพระศิวะ พระศวิ ะ - พระพรหม เปน ผสู รางโลกและจกั รวาล - พระพรหม เปนผูค มุ ครองโลก - พระศิวะ เปน ผทู ําลายโลกและสรา งโลกขึ้นใหม
ศาสนาพราหมณ- ฮินดู คัมภีรของศาสนา คมั ภีรทางศาสนา คมั ภีรสําคญั ของศาสนา พราหมณ-ฮินดู ไดแก คัมภีรพ ระเวท คมั ภีรพราหมณะ คมั ภรี ตางๆ คัมภีรอ ปุ นิษทั และ คัมภีรอารณั ยกะ คมั ภีรเหลา นี้เปนที่รวบรวมหลกั คาํ สอนทีส่ าํ คัญ ของศาสนาพราหมณ-ฮินดู เพือ่ ใหผ ทู ีน่ ับถือศาสนา พราหมณ- ฮินดู ไดน ําไปประพฤติปฏิบัติ เพือ่ ประสบกับ ความสขุ ในการดําเนินชีวิต และชาวฮินดูเชือ่ วาเปน พระ คัมภีรศกั ดิ์สิทธิ์
สถานทีพ่ ิธีกรรมทางศาสนาพราหมณ- ฮนิ ดู ศาสนสถาน ศาสนสถานของศาสนาพราหมณ-ฮินดู ไดแก โบสถ วิหาร เปนทีป่ ระดิษฐเทวรูปสาํ คญั ของศาสนา พราหมณ- ฮินดู และเปนสถานที่ประกอบพิธีบชู าเทพเจา
พธิ ีกรรมทางศาสนาพราหมณ-ฮนิ ดู พธิ กี รรมของศาสนาพราหมณ- ฮินดู พธิ สี งั สการ พิธีศราทซ บูชาเทพเจา เทวดา
ศาสนาซกิ ข สญั ลกั ษณ สถานท่กี าํ เนิด พระศาสดา คมั ภีรของศาสนา เครื่องหมายเกียรตยิ ศ ประเทศอนิ เดีย พระศาสดา ศรี ครุ ุ นานกั พระมหาคมั ถรี คุรุ ครันถะสาหิพ เดว ยิ (เดมิ เรียกวา พระมหาคัมภรี “ คนั ดา ” อดิ ครันธ)
สัญลกั ษณ ศาสนาซิกข เครื่องหมายเกียรตยิ ศ คันดา คือ สัญลักษณข องชาวซิกข ประกอบดว ย กีรปาน (ดาบ “ คันดา ” ของชาวซิกข) สองดาม คนั ดา ตรงกลาง 1 อัน (ดาบลักษณะ สองคม) และวงจกั ร (หว งกลม) กลมภายใน 1 หวง ดาบทง้ั สอง ดาม แสดงถึงความมีอาํ นาจอธิปไตยทง้ั ทางโลกและทางธรรม อยา งสมบูรณ วงจักร แสดงถึงความเปนอมตะหนึง่ เดียวของ พระผเู ปน เจา ผูทรงสรางใหกําเนิดสรรพสิง่ ดาบสองคม แสดง ถึงความเปนผูริเริ่ม ฉะนัน้ อาํ นาจอธิปไตย ความเปนอมตะ (ของพระผูเปน เจา ) และความเปนผูร ิเริม่ บุกเบิก คือ สญั ลักษณพื้นฐาน 3 ประการของความเปนชนชาติซิกข
ศาสนาซกิ ข ประเทศอินเดีย ศาสนาพราหมณ-ฮินดู เกิดขึ้นในประเทศอินเดีย สถานท่กี าํ เนดิ
ศาสนาซกิ ข พระศาสดา ครุ นุ านัก ไดอ อกเผยแผศ าสนาซิกขท ่ัวทกุ ภาคของอินเดีย พระศาสดา ศรี ครุ ุ นานัก ทง้ั ไดออกไปเผยแผศ าสนาถึงตา งประเทศ เชน ศรีลังกา อาฟกานิสถานซาอุดิอารเบีย เปน ตน อีกดว ยเพื่อสรา ง เดว ยิ ความสามัคคีระหวา งชาวฮินดูและมสุ ลิมพยายามสอนคนให เปน ผูค รองเรือนที่ดี และต้ังม่ันในศาสนาของตนอีกทัง้ ได วางแบบใหช าวซิกขปฏิบัติพิธีตา ง ๆ รว มกัน
ศาสนาซกิ ข คมั ภรี ของศาสนา คมั ภีรข องศาสนาสิกข เรียกวา \"ครนั ถสาหิพ\" แปลวา พระคัมภีร สวนใหญบรรจุคาํ สวดมนตส รรเสริญพระเจา มี พระมหาคัมถีร ครุ ุ ครันถะสาหิพ พระเจา เพียงองคเ ดียว คือ สจั จะ พระผสู ราง พระองค (เดมิ เรียกวา พระมหาคัมภีร ปราศจากความกลวั ความเคียดแคน เปนอมฤตไมเ กิด มี อดิ ครนั ธ) ขึ้นดวยพระองคเอง เปนผูยิง่ ใหญ ทรงโอบออมอารี พระผู เปน สัจจะมีอยแู ลว
สถานที่พธิ กี รรมทางศาสนาซกิ ข ศาสนสถานของซิกขเรียกวา “คุรดุ วารา” ซึ่ง หมายถึง ประตูหรือหนทางทีท่ อดไปสพู ระศาสดา ศาสนาซิกข มีคําสอนทีร่ ะบุวา ในทีใ่ ดซึ่งมีชาวซิกขมากกวา ๒ ครอบครัว มาอยรู วมกนั ทีน่ ้นั ควรมีสถานทีเ่ พื่อประกอบกิจกรรมทาง ศาสนารวมกนั ภาพ : โรงเรียนสาธิตละอออทุ ิศ ลําปาง
พธิ ีกรรมทางศาสนาซิกข พิธีกรรมสาํ คัญของศาสนาซิกข ไดแก ๑. พิธีสังคัต เปนพิธีการชุมนุมของผทู ีน่ บั ถือศาสนา ซิกข ซึง่ ทกุ คนมีการปฏิบัติเทาเทียมกนั ไมมีใคร ไดรับยกเวนเปนพิเศษ เชน ตองตักน้ํา เชด็ รองเทา ทาํ ทุกอยางดวยตนเอง ๒. พิธีอมฤตสงั สการ เปน พิธีรบั คนเขาสศู าสนา ซิกข โดยใชหลักแหงความเสมอภาค ไมรงั เกียจกัน ๓. พิธีปาหุล เปนพิธีลางบาป
สรุป ศาสนาที่มีอยใู นประเทศไทย ไดแก พระพทุ ธศาสนา ศาสนาอิสราม ศาสนาคริสต ศาสนาพราหมณ-ฮินดู และศาสนา ซิกข ทุกศาสนามีหลักธรรมคาํ สอนทมี่ ีจดุ มงุ หมายเดียวกัน คือ ให ทุกคนปฏิบตั ิตนเปนคนดี (ทกุ ศาสนาสอนในคนทําดี) ไมมีการ แบงแยกทุกคนอยรู ว มกันอยา งมีความสขุ
แบบทดสอบหลงั เรียน 1. ใครเปนศาสดาของศาสนาพทุ ธ ก. พระเยซู ข. พระพทุ ธเจา ค. นบีมุฮัมมัด
แบบทดสอบหลังเรยี น 2. ศาสนาอิสรามใชค ัมภีรใด ก. คมั ภีรอ ัลกุรอาน ข. คมั ภีรไ บเบิล ค. คัมภีรค รันถสาหิพ
แบบทดสอบหลังเรยี น 3. ศาสนาคริสตประกอบพิธีกรรมที่ใด ก. วัด ข. โบสถ ค. เทวสถาน
แบบทดสอบหลังเรยี น 4. ศาสนาพราหมณ-ฮินดกู าํ เนิดขึน้ ที่ประเทศใด ก. ประเทศไทย ข. ประเทศอิสราเอล ค. ประเทศอินเดีย
แบบทดสอบหลังเรียน 5. ถาเพื่อนนกั เรียนนับถือศาสนาอืน่ ที่ตา งกบั นกั เรียน นกั เรียนควรปฏิบตั ิตนอยา งไร ก. แนะนําเพือ่ นใหเ ปลีย่ นศาสนา ข. ลอ เพื่อน เพราะนับถือศาสนาตางจากตน ค. เคารพสิทธิของเพือ่ นและเปน เพื่อนที่ดีตอ กัน
´Õ㨴ŒÇ¹ФРµÍº¶Ù¡ËÁ´àÅÂ
ใบงานกิจกรรม
Search