แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 7 ระบบหล่อลื่นเครื่องยนต์แก๊สโซลีน

213 แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี 7 สอนครง้ั ท่ี 10 เร่ือง ระบบหล่อลน่ื เครื่องยนต์แกส๊ โซลีน แผนการจัดการเรียนรทู้ ี่ 7 ชื่อวิชา งานเครอ่ื งยนต์แก๊สโซลีน เวลาเรียนรวม 127 ชั่วโมง ชอ่ื หน่วย ระบบหล่อล่นื เครื่องยนตแ์ กส๊ โซลีน สอนคร้งั ที่ 10 ช่ือเร่อื ง ระบบหล่อลืน่ เคร่ืองยนตแ์ ก๊สโซลนี จำนวน 7 ช่วั โมง หัวข้อเรอื่ ง 1. หลักการทำงานของระบบหล่อล่นื ได้ 2. การเปลีย่ นถา่ ยน้ำมันหล่อล่ืน และกรองน้ำมนั เคร่ืองได้ ตามค่มู ือ สาระสำคญั ระบบหล่อลืน่ เปน็ ระบบที่ช่วยลดความเสยี ดทานภายในเครอื่ งยนต์ใหเ้ หลอื น้อยทสี่ ดุ โดยจะปอ้ นน้ามนั หล่อลื่นไปยังส่วนทม่ี ีการเคล่ือนทีเ่ พื่อไมใ่ หผ้ ิวทัง้ สองสัมผสั กันโดยตรง นำ้ มันหล่อลืน่ มีหน้าที่ ดังน้ี 1. ลดความเสยี ดทานผวิ และป้องกนั การสึกหรอ ของช้ินสว่ นทเี่ คลื่อนท่ี 2. ปอ้ งกันการรวั่ ซมึ ของแกส๊ จากการเผาไหม้ ทาใหเ้ คร่อื งยนต์ผลติ กาลงั งานไดม้ ากขึน้ 3. ป้องกนั การรัว่ ระหวา่ งชนิ้ สว่ นตา่ ง ๆ และทาใหผ้ วิ ของช้ินสว่ นทีเ่ คลื่อนไหวสะอาดอยู่เสมอ 4. ระบายความร้อนช้นิ ส่วนทเี่ คลื่อนไหว เพ่ือป้องกนั การร้อนจัดจนละลายติดกัน 5. ลดแรงท่ีเกดิ จากการกระแทกของชนิ้ ส่วนและป้องกนั การเกิดสนิมและการกัดกร่อน สมรรถนะหลกั สมรรถนะประจำหนว่ ย แสดงความรเู้ ก่ยี วกับ 2.1 หลักการทำงานของระบบหล่อลื่นได้ 2.2 การเปลี่ยนถ่ายน้ำมันหล่อล่ืน และกรองนำ้ มนั เคร่ืองได้ ตามคูม่ ือ สมรรถนะย่อย (สมรรถนะการเรยี นรู)้ สมรรถนะทั่วไป (ทฤษฏ)ี 7.1 แสดงความรูเ้ กยี่ วกับหลกั การทำงานของระบบหล่อลื่น 7.2 แสดงความรู้เกีย่ วกบั การเปล่ียนถา่ ยน้ำมนั หลอ่ ลนื่ และกรองน้ำมันเคร่ืองได้ ตามคู่มือ สมรรถนะท่ีพึงประสงค์ (ทฤษฏ)ี 7.1 อธิบายหลักการทำงานของระบบหล่อลน่ื ได้ถูกต้อง 7.2 อธิบายการเปลี่ยนถา่ ยน้ำมนั หลอ่ ลน่ื และกรองนำ้ มันเครอ่ื งได้ถูกต้อง สมรรถนะทั่วไป (ปฏิบตั )ิ 7.1 สามารถกำหนดชื่อส่วนประกอบของระบบหลอ่ ล่นื ถกู ตอ้ งตามคูม่ ือ 7.2 สามารถบำรงุ รกั ษาระบบหล่อลื่น ตามคมู่ ือ

214 แผนการจัดการเรยี นรทู้ ี่ 7 ช่อื วิชา งานเคร่อื งยนต์แกส๊ โซลีน เวลาเรียนรวม 127 ช่ัวโมง ชอื่ หน่วย ระบบหล่อลื่นเคร่ืองยนต์แก๊สโซลีน สอนครัง้ ที่ 10 ชอ่ื เร่อื ง ระบบหลอ่ ล่นื เครื่องยนต์แก๊สโซลนี จำนวน 7 ชวั่ โมง กจิ กรรมการเรียนการสอน ในการจดั การเรียนการสอนรายวิชางานเคร่ืองยนต์แกส๊ โซลนี ได้กำหนดกจิ กรรมการเรียนการสอน ให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้โดยใช้วิธีการจัดการเรียนรู้ฐานสมรรถนะเชิงรุก (Active Learning Competency Based) ดา้ นเทคนคิ การจัดการเรียนการสอนแบบ MAIP โดยมขี ัน้ ตอนในการดำเนนิ กิจกรรมการเรียนการสอน ดงั น้ี กิจกรรมการเรียนการสอน (สอนคร้งั ที่ 10 ) เวลา 7 ชั่วโมง/สปั ดาห์ 1. ผู้สอนชีแ้ จงรายละเอียดเกี่ยวกบั จดุ ประสงคร์ ายวชิ า สมรรถนะรายวชิ า และคำอธิบายรายวิชา การ วดั และประเมินผลการเรียนรายวิชา คณุ ลกั ษณะอันพงึ ประสงค์ของรายวชิ า และข้อตกลงในการจัดการเรียน การสอนในรายวชิ า 2. ผสู้ อนกลา่ วนำเก่ียวกับระบบหลอ่ ล่นื เครื่องยนตแ์ ก๊สโซลนี 3. ผสู้ อนถา่ ยทอดความรู้ใน เรอ่ื ง ระบบหล่อล่ืนเคร่ืองยนต์แก๊สโซลีน 4. ผสู้ อนแสดงใบงานเร่ืองระบบหลอ่ ลื่นเครือ่ งยนต์แกส๊ โซลนี และอธบิ ายขัน้ ตอนวธิ กี ารในการ ปฏิบตั งิ านตามใบงาน 5. ผูส้ อนให้ผเู้ รยี นปฏิบัติงานตามใบงานเรื่องระบบหล่อลน่ื เครอ่ื งยนต์แกส๊ โซลีน 7. ผู้สอนประเมนิ ผลการปฏิบัตงิ านของผู้เรียนและใหผ้ เู้ รียนสรปุ สาระสำคัญของเรื่องทเ่ี รียนประจำ สปั ดาห์ สือ่ การสอน 1.เอกสารประกอบการสอน 2.เอกสารประกอบการเรียน 3.สอื่ นำเสนอ PowerPoint งานที่มอบหมาย/กจิ กรรม ให้นักเรยี นทำแบบฝึกเสริมทักษะตามใบงานทา้ ยหนว่ ยการเรยี นท่ี 7 การวดั และประเมินผล วัดผล/ประเมนิ ผล วิธกี าร เคร่ืองมอื เกณฑ์ ๑.สมรรถนะท่ีพึง - ทำแบบฝกึ เสรมิ ทักษะ - แบบฝกึ เสริมทักษะ - ผา่ นเกณฑ์รอ้ ยละ 70 ประสงค์ ท้ายหน่วย ท้ายหน่วย ๒.คณุ ลักษณะอันพึง - ประเมินคณุ ลักษณะ - แบบประเมนิ - ผ่านเกณฑร์ ้อยละ 80 ประสงค์ (Attitude) อันพงึ ประสงค์ คุณลกั ษณะอันพงึ ประสงค์

215 แผนการจดั การเรยี นร้ทู ี่ 7 ช่ือวิชา งานเคร่ืองยนต์แก๊สโซลนี เวลาเรียนรวม 127 ช่ัวโมง ชื่อหน่วย ระบบหล่อลนื่ เคร่ืองยนต์แก๊สโซลีน สอนครั้งที่ 10 หนว่ ยที่ 7 ระบบหลอ่ ลน่ื เครื่องยนต์แก๊สโซลีน จำนวน 7 ชว่ั โมง เนื้อหา ระบบหล่อลื่น เป็นระบบที่ช่วยลดความเสียดทานภายในเครื่องยนต์ให้เหลือน้อยที่สุด โดยจะ ป้อนนา้ มันหล่อลื่นไปยังส่วนทม่ี ีการเคล่ือนทเี่ พอื่ ไม่ให้ผิวท้งั สองสัมผสั กันโดยตรง 1. อ่างน้ำมันเครอ่ื ง 2. กรองน้ำมนั เคร่ือง 3. ปั๊มน้ำมันเครอ่ื ง 4. ก้านวัดระดับนำ้ มันเครื่อง 5. สวิตช์แรงดันน้ำมนั เคร่ือง 6. กรองนำ้ มนั เคร่ือง รปู ท่ี 1 แสดงระบบหล่อล่ืนเคร่อื งยนต์แกส๊ โซลีน นำ้ มันหล่อล่นื มหี นา้ ที่ ดังน้ี 1. ลดความเสยี ดทานผวิ และปอ้ งกันการสึกหรอของชิ้นสว่ นท่ีเคลือ่ นที่ 2. ปอ้ งกนั การรัว่ ซึมของแกส๊ จากการเผาไหม้ ทาใหเ้ คร่อื งยนตผ์ ลิตกาลงั งานไดม้ ากข้ึน 3. ป้องกันการรั่วระหวา่ งชน้ิ สว่ นต่าง ๆ และทาใหผ้ ิวของช้ินส่วนที่เคล่ือนไหวสะอาดอยู่เสมอ 4. ระบายความรอ้ นชิน้ ส่วนทเี่ คล่อื นไหว เพ่อื ป้องกันการร้อนจดั จนละลายตดิ กัน 5. ลดแรงทเ่ี กดิ จากการกระแทกของชิ้นส่วนและป้องกันการเกิดสนมิ และการกัดกร่อน การสง่ จ่ายน้ำมันระบบหล่อลื่น 1 แบบวิดสาด (Splash System) ประกอบด้วยช้อนวัก (Dipper) ตักวัดน้ำมันหล่อลื่นจากอ่าง น้ำมันเครอ่ื งโดยตรง หรืออาจใช้ป๊มั น้ำมนั หล่อลนื่ ปม๊ั จากนำ้ มันเคร่ืองดา้ นล่างขนึ้ ไปไว้บนอ่างสำหรับสาด โดยเฉพาะกไ็ ด้ โดยทั่วไปแล้วระบบหลอ่ ลน่ื แบบนี้ใช้กับเคร่อื งยนต์ขนาดเลก็ รูปที่ 2 แสดงปัม๊ น้ำมันแบบวิดสาด

216 2 ระบบกำลังดัน (Pressure Feed System) ระบบกำลังดันเป็นแบบใช้แรงดันจ่ายน้ำมันหล่อลื่น ให้แก่ชิ้นส่วน กรองน้ำมันเครื่องลื่น และชิ้นส่วนภายนอกอื่น ๆ ซึ่งจ่ายน้ำมันหล่อลื่นให้แก่ชิ้นส่วนท่ี เคลอื่ นทีใ่ นเสอ้ื สบู รปู ท่ี 3 แสดงปม๊ั น้ำมนั เคร่ืองแบบแรงดัน สำหรับการหลอ่ ลืน่ ในเคร่ืองยนต์แกส๊ โซลีน นยิ มใชแ้ บบระบบแรงดนั โดยอาศยั การทำงานของป๊ัม นำ้ มนั เครื่อง แบ่งตามลักษณะการทำงานดังนี้ ปมั๊ โรเตอร์ 1. โรเตอรข์ บั 2. โรเตอรต์ าม 3. วาล์วระบาย รูปท่ี 4 แสดงระบบป๊ัมโรเตอร์ ประกอบด้วยโรเตอร์ขับและโรเตอร์ตามซ่ึงอยู่คนละแกน การหมุนของโรเตอรท์ ้ังสองน้ีจะทำให้เกิด ชอ่ งว่างระหว่างโรเตอร์ไม่แน่นอน ด้งั น้ัน ผลท่ีได้คือ เกดิ การทำงานของปั๊มโรเตอร์ขบั จะถกู ขบั โดยเพลาข้อเหว่ยี ง วาลว์ ระบายจะเตรียมไว้เพื่อป้องกนั แรงดนั น้ำมนั สวนเกนิ ปั๊มแบบจนั ทร์เสี้ยว 1. เฟอื งขับ 2. เฟืองตาม 3. รปู เส้ยี ว รูปท่ี 5 แสดงระบบป๊ัมแบบจันทรเ์ สยี้ ว

217 ป๊มั แบบเฟือง เป็นอปุ กรณ์ทีเ่ ช่อื มตอ่ กบั การหมนุ ของเพลาข้อเหวย่ี ง ปริมาตรของช่องวา่ งทเี่ กดิ ขน้ึ จาก เฟืองท้ังสองจะเปลย่ี นแปลงไป และน้ำมันที่อยทู่ ี่แปน้ เฟืองด้านข้างจะถูกดัดรปู และมีแผ่นก้ันรูปเสี้ยว เพือ่ จำกดั ทศ ทางการไหลของน้ำมันออกจากปมั๊ รปู ท่ี 6 แสดงระบบป๊ัมแบบเฟือง กรองนำ้ มันเครอื่ ง กรองน้ำมนั เครื่อง ทำหนา้ ที่ ขจัดสงิ่ สกปรกออกจากน้ำมนั เคร่อื ง เช่น เศษผงโลหะช้ินเล็ก ๆ และดูแล รกั ษาน้ำมนั เคร่อื งให้สะอาด กรองน้ำมนั เคร่ืองจะประกอบไปดว้ ยวาลว์ กันกลบั เพื่อเก็บรักษานำ้ มนั เครื่องที่อยใู่ น ไสก้ รองขณะทีเ่ คร่ืองยนต์หยุดทำงาน 1. วาล์วกนั กลบั 2. ไสก้ รอง 3. เสอ้ื ไสก้ รอง 4. วาล์วระบาย รูปที่ 7 แสดงกรองนำ้ มนั เครื่อง ดังน้ัน กรองน้ำมันเคร่ืองจะมีนำ้ มันเครอื่ งอยู่ตลอดเวลา เม่ือเคร่ืองยนต์ เรมิ่ ทำงาน นอกจากน้ยี งั มวี าลว์ ระบายนำ้ มนั เพื่อสง่ น้ำมนั ไปยังเครอ่ื งยนต์ เมื่อไส้กรองเร่ิมอุดตนั กรองนำ้ มนั เครื่องเป็นอะไหลท่ จี่ ะต้องเปล่ียน ตามระยะเวลาหรือตามระยะทาง ทก่ี ำหนดไว

218 น้ำมนั หลอ่ ลน่ื (Oil lubrication) น้ำมันหล่อลื่นที่ใช้ในการหล่อลืน่ เครื่องยนต์ ที่เรียกว่า “น้ำมันเครื่อง” เป็นน้ำมันหล่อลื่นที่ผลิตขึ้นมาใช้ งานเป็นการเฉพาะหล่อลื่นเครื่องยนต์ โดยมีการเติมสารเพิ่มคุณภาพ(Additives) มากกว่า 10 ชนิด เพื่อให้มี คุณสมบัติเหมาะสมกับการหล่อลื่นเครื่องยนต์ เช่นมีสารเพิ่มคุณภาพ ที่เกี่ยวกับการป้องกันการสึกหรอ (Anti wear) การป้องกันการเกิดฟองอากาศ ( Oxidation inhibitor) และการรักษาค่าความหนืดให้คงที่(Viscosity index improver) เปน็ ต้น เนื่องจากน้ำมันหล่อลืน่ เป็นผลติ ภัณฑ์ทีม่ ีจำหน่ายทั่วโลก เพ่ือให้สนิ คา้ ดงั กล่าวมีมาตรฐานเหมือนกันจึงได้ มอี งคก์ รระหว่างประเทศเปน็ ผู้ควบคุม และกำหนดมาตรฐาน ดงั นี้ 1 สถาบันปโิ ตรเลียมของอเมริกา API (American Petroleum Institute) 2 สถาบนั ทดสอบมาตรฐานวัสดุของอเมริกา ASTM (American Society for Testing Material) 3 สถาบันวศิ วกรรมยานยนต์ SAE (Society of Automotive Engineers) คุณสมบัติของน้ำมันหล่อลื่น คุณสมบัติของน้ำมันหล่อลื่นเครื่องยนต์ เป็นตัวกำหนดคุณภาพของ นำ้ มนั หลอ่ ล่นื นำ้ มนั หลอ่ ลนื่ ที่ นำมาใช้กับเครอ่ื งยนตแ์ ต่ละประเภท เช่นประเภทเครือ่ งยนต์แก๊สโซลนี เคร่ืองยนต์ ดีเซล มีคุณสมบัติแตกต่างกัน มาตรฐานของน้ำมันหล่อลื่นเครื่องยนต์แก๊สโซลีนใช้สัญลักษณ์ “S” (Station Service) สำหรับมาตรฐานที่ใช้กับ เครื่องยนตด์ ีเซล “C” (Commercial Service) รูปที่ 8 แสดงชนิดน้ำมันหลอ่ ล่นื ประเภทนำ้ มนั เคร่ือง ประเภทของนำ้ มันหล่อล่นื ทใ่ี ช้กับเคร่ืองยนต์ จำแนกได้เป็น 1. นำ้ มนั เครือ่ งธรรมดา (Synthetic) ถือว่าเปน็ น้ำมนั เคร่ืองทมี่ ีอายุการใช้งานสน้ั ท่ีสดุ และราคาถูก ที่สุด โดยผลิตมาจากน้ำมนั ปิโตรเลียมที่เหลือมาจากการกล่ัน โดยสามารถใช้ได้ประมาณ 3,000 - 5,000 กโิ ลเมตร 2. น้ำมันเครื่องกึ่งสังเคราะห์ (Semi Synthetic) เป็นน้ำมันที่มีอายุการใช้งานยาวนานกว่าแบบ น้ำมันเครื่องธรรมดา (Synthetic) โดยเป็นการผสมกันระหว่างน้ำมันเครื่องสังเคราะห์แท้ กับ น้ำมนั จากธรรมชาติ โดยอตั ราสว่ นน้ันไม่มีการระบแุ นน่ อน เพราะข้ึนอยูก่ บั ย่ีห้อของน้ำมันเคร่ือง โดยสามารถใช้ได้ประมาณ 5,000 - 10,000 กิโลเมตร ราคาอยู่ในระดับปานกลาง ไม่แพงมาก

219 จนเกินไป ถือเป็นเกรดน้ำมันเครื่องที่ผู้คนนิยมเปลี่ยนน้ำมันเครื่องมากที่สุด รวมไปถึงใน อตุ สาหกรรมรถยนต์ต่าง ๆ ดว้ ย 3. นำ้ มนั เครือ่ งสังเคราะห์ (Fully Synthetic) น้ำมันเครื่องทถี่ ือว่ามีอายกุ ารใช้งานนานทีส่ ดุ และมี ราคาสูงกว่าชนิดอื่น ๆ สามารถใช้งานได้ถึง 15,000 – 20,000 กิโลเมตร โดยผลิตมาจาก น้ำมนั หลอ่ ลนื่ ท่สี ังเคราะห์มาจากน้ำมนั ปโิ ตรเลียม ถอื วา่ เปน็ เกรดน้ำมนั เครื่องที่พิเศษท่ีสุด และ มีการพิถีพิถันในขั้นตอนมากที่สุด ทุกขั้นตอนผ่านการวิจัยมาหมด จึงสามารถเชื่อมั่นได้ใน ประสิทธิภาพ จุดเด่นของเกรดน้ำมันเครื่องนี้คือ มีอัตราการระเหยต่ำ ทำให้เครื่องยนต์ทำงาน เหมือนใหม่ ช่วยป้องกันการสึกหรอของชิ้นสว่ นรถยนต์ ซึ่งเหมาะกับผู้ที่ถนอม ดูแลรักษารถเป็น อยา่ งดี ระดับมาตรฐานของนำ้ มนั หล่อลน่ื เคร่ืองยนตแ์ ก๊สโซลนี มอี ย่หู ลายระดับ ดังนี้ 1 ระดับ SA เป็นน้ำมันคุณภาพตำ่ ราคาถกู สามารถนำมาใชก้ บั เครอ่ื งยนต์เลก็ ทม่ี ชี ั่วโมงการทำงาน นอ้ ย ไมเ่ หมาะท่ีจะนำมาใช้กับเครอ่ื งยนต์ทั่วๆไป เน่อื งจากนำ้ มันหลอ่ ลน่ื ระดบั นี้มสี ารเพ่มิ คุณภาพนอ้ ย มาก 2 ระดับ SB เปน็ น้ำมนั ท่มี ีคณุ ภาพดีกวา่ ระดับ SA เหมาะกับเครอื่ งยนต์เลก็ ขนาด 3-5 แรงมา้ 3 ระดับ SC เป็นน้ำมันทีม่ ีคุณภาพสูงกว่า SB น้ำมันหล่อลื่นระดับนี้มีการเติมสารเพิม่ คุณภาพหลายชนิด ทำให้เหมาะกบั เครือ่ งยนต์เล็กขนาด 5 – 10 แรงม้า 4 ระดับ SD เป็นน้ำมันที่มีคุณภาพสูงกว่า SC เหมาะกับเครื่องยนต์ทุกชนิดมีการเพิ่มสารคุณภาพ เพื่อ ปอ้ งกนั การเกดิ คราบตะกอน ป้องกันการเกดิ การสกึ หรอจากการขูดขีด 5 ระดบั SE เปน็ นำ้ มันท่มี ีคณุ ภาพสูงกว่า SD มกี ารเพ่ิมสารคณุ ภาพหลายชนดิ ลงไป ทำให้มีราคาแพง ขึ้น ตามระดับคณุ ภาพ จึงเหมาะกบั เคร่ืองยนตท์ ใ่ี ช้กับรถยนต์ทุกรุ่น ระดับมาตรฐานพิเศษ เช่น SF SG และ SH ในปัจจุบันนิยมนำมาใช้กับเครื่องยนต์งานหนักทั่วไป ที่มี ชั่วโมง การทำงานติดต่อกันหลายๆชั่วโมง โดยเฉพาะเครื่องยนต์ติดตั้งเทอร์โบ เนื่องจากน้ำมันระดับมาตรฐาน ดงั กลา่ วมี การเติมสารเพ่ิมคุณภาพ หลายชนดิ ทำใหเ้ ป็นท่ีนยิ มของผู้ใช้ แตร่ าคาแพง สมาคมวิศวกรรมยานยนต์ ได้กำหนดน้ำมันหล่อลื่นที่นำมาใช้โดยแบ่งตามฤดูกาลดังนี้ น้ำมันที่ใช้ ใน ประเทศหนาว ทีม่ ีอณุ หภมู ิต่ำ ได้กำหนดตัวเลขมาตรฐานความหนืดไว้ เชน่ 5 W - 30 , 10 W - 40 ,20 W-40 (Winter: W) คา่ ตา้ นทานการเปน็ ไขของน้ำมันในฤดหู นาว (Winter) ระหวา่ งอุณหภูมิ 20 องศาเซลเซยี ส ถงึ -30 องศาเซลเซยี ส 5 W คงความข้นใสของนำ้ มนั ไวไ้ ด้ถงึ -30 องศาเซลเซียส (C) 10 W คงความขน้ ใสของนำ้ มันไวไ้ ดถ้ งึ -20 องศาเซลเซียส (C) 15 W คงความขน้ ใสของน้ำมนั ไว้ได้ถงึ -10 องศาเซลเซยี ส (C) 20 W คงความข้นใสของน้ำมนั ไวไ้ ด้ถงึ 0 องศาเซลเซียส (C)

220 การแยกประเภทน้ำมันเครอื่ ง 1. จำแนกตามลักษณะการใช้งาน วิธีนี้สถาบันน้ำมนั ปิโตรเลียมแหง่ สหรัฐอเมริกาหรือมีสัญลักษณว์ ่า API (API = American Petroleum Institute) ซึ่งเป็นผู้กำหนดโดยคำนึงถึงคุณภาพของน้ำมันให้เหมาะสม ต่อการใช้งาน จำแนกน้ำมันออกตามชนิดของเครื่องยนต์ ได้แก่ น้ำมันหล่อลื่นที่ใช้กับเครื่องยนต์แก๊สโซลีน สำหรับนำ้ มนั ชนิดน้ี API ได้กำหนดใช้สัญลักษณ์ เอส (S) ไดแ้ ก่ SA ใช้กับเครื่องยนตง์ านเบา เป็นนำ้ มนั หลอ่ ลื่นไม่มีการเติมสารเพ่ิมคณุ ภาพ SB ใชก้ บั เคร่อื งยนต์รอบต่ำและกำลังอดั ตำ่ เป็นนำ้ มนั ท่ปี ้องกันการขูดขดี บนผิวโลหะบา้ งเลก็ น้อย SC ใช้กับเครื่องยนต์สำหรับรถยนต์นั่งและรถยนต์บรรทุก เป็นน้ำมันหล่อลื่นที่มีการป้องกันการ ตกตะกอนของคราบเขมา่ และสง่ิ สกปรก ปอ้ งกันการสึกหรอและการกัดกร่อน SD ใช้กบั เครอื่ งยนตส์ ำหรับรถยนต์นั่งและรถยนต์บรรทุก โดยได้ปรบั ปรุงให้มคี ณุ สมบัตดิ ีกว่า SC SE ใช้กบั เคร่อื งยนต์สำหรับรถยนตบ์ รรทกุ เปน็ นำ้ มนั ทม่ี ีคณุ สมบตั ิดกี ว่า SD SF ใช้กับเครื่องยนต์งานหนัก รอบสูง กำลังอัดสูง ต้องการแรงบิดมาก หรือ เครื่องยนต์ที่เทอร์โบชาร์จ เป็นนำ้ มันทม่ี คี ณุ สมบตั ดิ ีกว่า SE SG เป็นน้ำมันหล่อลื่นมาตรฐานสูงสุดสำหรับเครื่องยนต์แก๊สโซลีน มีประสิทธิภาพในการควบคุมการ ออกซิเดชนั ลดการสกึ หรอของลิ้นเคร่อื งยนต์ และช่วยประหยดั เช้ือเพลิงด้วย 2. จำแนกตามอัตราความหนืด วิธีนี้สมาคมวิศวกรรมยานยนต์ แห่งประเทศสหรัฐอเมริกา หรือใช้ สัญลักษณ์ว่า SAE (Society of Automotive Engineer) เป็นผู้กำหนดโดยการใช้เครื่องมือทดสอบหาความ หนืดวัดอัตราการไหลของน้ำมันในเวลาอันจำกัด ณ อุณหภูมิคงที่ ความหนดื ของน้ำมันจะมีคา่ เป็นตวั เลข และมี หนว่ ยวดั เป็น SAE น้ำมนั ทีม่ ี SAE สงู จะมคี วามหนืดสูงกวา่ SAE ต่ำทีม่ ีความหนืดนอ้ ย และใสกวา่ รายการเอกสารอ้างอิงเพิม่ เติม 1. ธติ ิ ธาตรีนรานนท์ วัฒนา อันสุรยิ .์ งานเคร่อื งยนต์แก๊สโซลนี . กรุงเทพฯ: สำนักพมิ พ์ศนู ย์ ส่งเสรมิ อาชีวะ, 2547 2. ศรณี รงค์ ตูท้ องคำ และคณะ. ปฏิบัติแกส๊ โซลีน. กรงุ เทพฯ: โรงพมิ พ์เจริญธรรม, 2541 3. ศรณี รงค์ ตทู้ องคำ และคณะ. ทฤษฎีแกส๊ โซลนี . กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์เจริญธรรม, 2541 4. ศรีณรงค์ ตูท้ องคำ และคณะ. ปรบั แต่งเคร่อื งยนต.์ กรงุ เทพฯ: โรงพิมพ์เจรญิ ธรรม, 2541 6. โตโยตา้ . ค่มู ือการซอ่ มเครอ่ื งยนต์ 1Y,2Y,4A-FE : บริษทั โตโยต้ามอเตอรป์ ระเทศไทย จำกดั

221 ใบแบบฝกึ หัด รหสั วชิ า 20101-2001 ชอื่ วชิ า งานเครอื่ งยนต์แกส๊ โซลนี ช่ือหน่วย ระบบหลอ่ ลื่นเครื่องยนต์แกส๊ โซลีน หัวขอ้ เรือ่ ง/งาน ระบบหลอ่ ลนื่ เครอ่ื งยนต์แก๊สโซลนี เวลา 10 นาที ------------------------------ คำสั่งท่ี 1 ใหน้ กั เรยี นบอกชอื่ ส่วนประกอบของระบบหลอ่ ลื่นของเคร่ืองยนต์ และอธิบายหลักการทำงานของ ระบบหล่อลืน่ ของเคร่อื งยนต์ มาพอเข้าใจ ส่วนประกอบของของระบบหล่อลน่ื ของเคร่ืองยนต์ 1. ............................................................................................................ 2. ............................................................................................................ 3. ............................................................................................................ 4. ............................................................................................................ 5. ............................................................................................................ 6. ............................................................................................................ หลกั การทำงานของระบบหล่อลืน่ ของเครื่องยนต์ ............................................................................................................................. ......................................... .......................................................................................... .......................................................................................... ............................................................................................................................. ....................................................... ............................................................................................................................. .......................................................

222 ใบแบบฝึกหัด(ตอ่ ) รหสั วิชา 20101-2001 ชอื่ วชิ า งานเครอ่ื งยนต์แกส๊ โซลนี ชอื่ หน่วย ระบบหลอ่ ลื่นเครื่องยนต์แกส๊ โซลนี หัวขอ้ เรื่อง/งาน ระบบหล่อลืน่ เคร่อื งยนต์แก๊สโซลนี เวลา 10 นาที ------------------------------ คำส่งั ที่ 2 ใหน้ กั เรยี นเลือกใช้น้ำมันเครอื่ งทใี่ ช้มาตรฐาน API (American Petroleum Institute) ให้ เหมาะสม กับเครอื่ งยนต์ 1. SA ใชก้ บั ...................................................................................................................................... ................................................................................................................... .................................................. 2. SB ใชก้ บั ....................................................................................................................... .............. ..................................................................................................................................................................... 3. SC ใชก้ ับ..................................................................................................................................... .................................................................................................................................. ................................... 4. SD ใชก้ ับ..................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ........................................ 5. SE ใชก้ บั ..................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ........................................ 6. SF ใช้กับ....................................................................................................................... .............. ............................................................................................................................. ........................................ 7. SG ใช้กบั ....................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ........................................

223 ใบเฉลยแบบฝึกหัด รหัสวชิ า 20101-2001 ชื่อวิชา งานเคร่ืองยนตแ์ ก๊สโซลีน ชือ่ หน่วย ระบบหลอ่ ลน่ื เคร่ืองยนตแ์ กส๊ โซลนี หัวข้อเรอ่ื ง/งาน ระบบหล่อล่นื เคร่อื งยนต์แก๊สโซลนี เวลา 5 นาที ------------------------------ คำสง่ั ท่ี 1 ให้นกั เรยี นบอกชอ่ื ส่วนประกอบของระบบหล่อลน่ื ของเครอ่ื งยนต์ และอธิบายหลกั การทำงานของ ระบบหล่อลนื่ ของเครอ่ื งยนต์ มาพอเขา้ ใจ สว่ นประกอบของของระบบหลอ่ ลืน่ ของเคร่อื งยนต์ 4. อ่างนำ้ มนั เคร่อื ง 5. กรองนำ้ มนั เครื่อง 6. ปม๊ั น้ำมันเครื่อง 7. ก้านวัดระดับนำ้ มันเครื่อง 8. สวติ ชแ์ รงดันน้ำมนั เครื่อง 9. กรองนำ้ มนั เคร่ือง หลกั การทำงานของระบบหล่อลื่นของเคร่ืองยนต์ มีวธิ ีในการสง่ จ่ายนำ้ มันไปหลอ่ ลื่น 3 วธิ ีด้วย คือ 1. แบบวดิ สาด (Splash System) ประกอบดว้ ยชอ้ นวกั (Dipper) ตกั วดั นำ้ มนั หล่อลน่ื จากอ่าง น้ำมันเครื่องโดยตรง หรืออาจใช้ปั๊มน้ำมันหล่อลื่นปั๊มจากน้ำมันเครื่องด้านล่างขึ้นไปไว้บนอ่างสำหรับสาด โดยเฉพาะก็ได้ โดยท่วั ไปแล้วระบบหล่อลน่ื แบบนใ้ี ชก้ บั เคร่อื งยนต์ขนาดเลก็ 2. ระบบกำลังดนั (Pressure Feed System) ระบบกำลังดนั เปน็ แบบใช้แรงดนั จา่ ยน้ำมันหล่อล่นื ให้แก่ชิ้นส่วน กรองน้ำมันเครื่องลื่น และชิ้นส่วนภายนอกอื่น ๆ ซึ่งจ่ายน้ำมันหล่อลื่นให้แก่ชิ้นส่วนที่เคลื่อนทีใ่ น เสอ้ื สูบ

224 ใบเฉลยแบบฝึกหัด(ตอ่ ) ชอื่ วชิ า งานเครื่องยนต์แก๊สโซลนี เวลา 5 นาที รหสั วิชา 20101-2001 ชือ่ หน่วย ระบบหล่อลื่นเครื่องยนตแ์ ก๊สโซลนี หัวข้อเร่อื ง/งาน ระบบหล่อลน่ื เครือ่ งยนตแ์ กส๊ โซลีน ------------------------------ 3. ระบบผสม (Combination System) เปน็ การรวมระบบหลอ่ ลนื่ แบบวิดสาดกบั กำลังดันไวด้ ้วยกนั โดยที่ระบบนี้น้ำมันหล่อลื่นจะถูกดันผ่านช่องเก็บน้ำมันหล่อลื่น ไปยังเมนแบริง แบริงก้านสูบ แบริงเพลาลูก เบี้ยว เพลากระเดื่องกดลิ้น และกรองน้ำมันหล่อลื่นออกจากแบริงสาดขึ้นไปหล่อลื่นผนังกระบอกสูบ ลูกสูบ และสลักลกู สบู คำสัง่ ท่ี 2 ให้นกั เรยี นเลือกใชน้ ำ้ มนั เครอ่ื งทใี่ ช้มาตรฐาน API (American Petroleum Institute) ให้ เหมาะสม กับเคร่อื งยนต์ 1. SA ใช้กับเคร่อื งยนตง์ านเบา เปน็ นำ้ มนั หล่อลื่นไม่มกี ารเติมสารเพ่มิ คณุ ภาพ 2. SB ใชก้ ับเครอื่ งยนตร์ อบต่ำและกำลังอดั ต่ำ เปน็ น้ำมนั ทป่ี ้องกันการขูดขีดบนผิวโลหะบา้ งเล็กน้อย 3. SC ใชก้ บั เครื่องยนตส์ ำหรับรถยนต์นง่ั และรถยนตบ์ รรทุก เปน็ นำ้ มันหลอ่ ลนื่ ทมี่ ีการป้องกัน การตกตะกอนของคราบเขม่าและส่ิงสกปรก ป้องกันการสึกหรอและการกัดกร่อน 4. SD ใช้กับเครื่องยนต์สำหรบั รถยนต์นั่งและรถยนตบ์ รรทุก โดยไดป้ รับปรงุ ให้มีคุณสมบัตดิ ีกว่า SC 5. SE ใชก้ ับเครอื่ งยนต์สำหรบั รถยนตบ์ รรทุก เป็นนำ้ มันทมี่ ีคณุ สมบตั ิดีกวา่ SD 6. SF ใชก้ บั เครือ่ งยนต์งานหนัก รอบสงู กำลงั อัดสูง ต้องการแรงบิดมาก หรือ เคร่ืองยนต์ ท่เี ทอร์ โบชาร์จ เปน็ น้ำมนั ที่มีคณุ สมบัตดิ กี วา่ SE 7. SG เป็นน้ำมนั หล่อล่ืนมาตรฐานสงู สุดสำหรับเครอ่ื งยนตแ์ กโซลีน มีประสทิ ธภิ าพในการควบคมุ การออกซเิ ดชัน ลดการสกึ หรอของลิ้นเครื่องยนต์ และช่วยประหยัดเชื้อเพลงิ ดว้ ย

ใบแบบทดสอบ 225 รหัสวิชา 20101-2001 ชือ่ วิชา งานเคร่อื งยนต์แก๊สโซลนี ชื่อหน่วย ระบบหล่อลื่นเครื่องยนต์แก๊สโซลีน เวลา 10 นาที หัวขอ้ เร่อื ง/งาน ระบบหลอ่ ลนื่ เครอื่ งยนตแ์ กส๊ โซลนี ------------------------------ คำส่งั จงเลือกคำตอบทถ่ี ูกต้องท่ีสุด 1. ข้อใดไมใ่ ช่หน้าที่ของนำ้ มันหลอ่ ล่นื ก. ลดความฝืด ข. ระบายความร้อน ค. ลดไอเสยี เคร่ืองยนต์ ง. ทำความสะอาดชิ้นส่วนเครือ่ งยนต์ 2. ระบบหลอ่ ล่นื ของเครื่องยนต์ 4 จงั หวะ ที่ใชอ้ ยใู่ นปัจจบุ นั มีกี่ชนิด ก. 1 ชนิด ข. 2 ชนดิ ค. 3 ชนิด ง. 4 ชนดิ 3. ขอ้ ใดเปน็ อันตรายต่อเครอ่ื งยนต์มากท่ีสุด ก. ระดบั น้ำมันหล่อล่ืนต่ำกว่ากำหนด ข. ระดบั นำ้ มันหลอ่ ลืน่ สูงกว่ากำหนด ค. น้ำมันหล่อลืน่ มีคุณสมบัติตามท่ีกำหนด ง. นำ้ มนั หล่อล่นื มคี ุณสมบตั ิสูงกวา่ ท่กี ำหนด 4. ขั้นตอนการเปล่ยี นถา่ ยน้ำมนั หล่อลนื่ ข้อใดไมถ่ ูกต้อง ก. อุ่นเครอื่ งรถไวป้ ระมาณ 5-10 นาที ก่อนเปลย่ี นถ่าย ข. ตรวจเชค็ ระดับน้ามนั หล่อลืน่ หลังตดิ เคร่อื งยนต์ ค. ทานา้ มันหลอ่ ลนื่ ท่ี O- ring ของกรองน้ามันหล่อลน่ื ทกุ คร้ัง ง. ถอดน๊อตถา่ ยนา้ มนั หล่อลื่นก่อนถอดฝาเติมน้ามันหล่อล่นื 5. การขันกรองนำ้ มันเคร่ืองใหแ้ นน่ นนั้ ควรปฏิบตั อิ ยา่ งไร ก. ด้วยมอื เปลา่ ข. ดว้ ยมอื แลว้ ใชเ้ ครอื่ งมือ ค. แล้วแตค่ วามเหมาะสม ง. ด้วยมอื แลว้ ใช้กระดาษทรายบิดใหแ้ นน่

226 ใบแบบทดสอบ รหสั วชิ า 20101-2001 ช่ือวชิ า งานเครื่องยนต์แก๊สโซลีน ช่อื หน่วย ระบบหลอ่ ลื่นเครื่องยนต์แกส๊ โซลนี หัวข้อเรอื่ ง/งาน ระบบหล่อลืน่ เครอ่ื งยนตแ์ กส๊ โซลีน เวลา 10 นาที ------------------------------ คำสง่ั จงเลอื กคำตอบที่ถูกต้องท่ีสดุ 6. ระบบหลอ่ ลืน่ แบบใดท่มี ีช้อนกวัก อย่ทู ่ปี ลายด้านลา่ งของฝาครอบกา้ นสบู ก. ระบบแรงดัน ข. ระบบวดิ สาด ค. ระบบเฟืองขบั ง. ระบบโรเตอร์ 7. ข้อใดตอ่ ไปน้ีไม่ใชส่ ่วนประกอบของระบบหล่อลนื่ เครือ่ งยนต์ ก. ป๊มั นำ้ มันเครื่อง ข. ปม๊ั โทซอยด์ ค. กรองน้ำมันเครื่อง ง. เฟอื งปม๊ั 8. สว่ นใดของเคร่ืองยนต์ท่ีไม่ไดร้ ับการหล่อล่ืน ก. หวั เทียน ข. กา้ นสูบ ค. เพลาลูกเบยี้ ว ง. เพลาข้อเหว่ียง 9. ล้นิ ระบายแรงดันนำ้ มนั ทำงานเม่อื ใด ก. oil cooler ตนั ข. กรองนำ้ มันเคร่ืองตนั ค. เครอ่ื งยนตท์ ำงานท่รี อบสูง ง. เครือ่ งยนต์ทางานที่รอบตำ่ 10. เมอื่ เร่งเครอื่ งยนต์ท่คี วามเร็วสูง แรงดันของน้ำมันเครื่องจะเปน็ อย่างไร ก. แรงดนั น้ำมนั เคร่ืองสงู ข้นึ ข. แรงดันน้ำมันเครื่องคงที่ ค. แรงดนั นำ้ มันเคร่ืองต่ำลง ง. แรงดันน้ำมันเครื่องไม่เปลย่ี นแปลง

ใบเฉลยแบบทดสอบ 227 รหัสวิชา 20101-2001 ช่อื วชิ า งานเครือ่ งยนต์แกส๊ โซลนี ชอ่ื หน่วย ระบบหลอ่ ลน่ื เคร่ืองยนตแ์ กส๊ โซลนี เวลา 5 นาที หวั ขอ้ เร่อื ง/งาน ระบบหล่อล่นื เครอ่ื งยนตแ์ กส๊ โซลีน ------------------------------ แบบเฉลยแบบทดสอบ 1. ค 2. ค 3. ก 4. ง 5. ก 6. ข 7. ง 8. ก 9. ค 10. ก

228 ใบงานที่ 7 รหัสวิชา 20101-2001 ชื่อวิชา งานเครือ่ งยนต์แกส๊ โซลนี ช่ือหน่วย ระบบหล่อล่ืนเครือ่ งยนต์แก๊สโซลนี หัวข้อเรือ่ ง/งาน ระบบหลอ่ ลื่นเครอื่ งยนตแ์ ก๊สโซลนี เวลา 6 ช่ัวโมง ------------------------------ 1. จดุ ประสงคเ์ ชงิ พฤติกรรม เพ่อื ให้นักเรียนสามารถ 1.1 บอกและกำหนดช่ือส่วนประกอบของระบบหล่อล่ืนได้อยา่ งถูกต้อง 1.2 อธบิ ายขยายความหลกั การบำรงุ รกั ษาระบบหลอ่ ลืน่ ได้อย่างถูกต้อง 1.3 ปฏบิ ัตงิ านด้วยความรอบคอบ และความปลอดภยั 2. สมรรถนะ 2.1 กำหนดชอ่ื สว่ นประกอบของระบบหล่อลื่น ถกู ต้องตามคูม่ ือ 2.2 บำรงุ รกั ษาระบบหลอ่ ลน่ื ตามคู่มือ 3. เคร่อื งมือ วสั ดุ และอุปกรณ์ 3.1 รถยนตฝ์ ึกหดั 3.2 เครือ่ งมือพ้ืนฐาน 3.3 น้ำสะอาด 3.4 แปรงทำความสะอาด 3.5 ผ้าเชด็ มอื 3.6 ประแจถอดตวั กรองน้ำมันเคร่ือง 3.7 ผา้ คลมุ รถ 3.8 น้ำมันเคร่ือง เกรดเดียวกับที่ใช้ในรถยนต์ 3.9 โต๊ะวางเครอื่ งมือและอปุ กรณ์ 3.10 ผงซกั ฟอกสำหรบั ล้างมือ 3.11. ถาดรองน้ำมนั เคร่ือง 3.12 กรวยพลาสตกิ 3.13. ลิฟต์ยกรถ 3.14 แวน่ ตานิรภยั 3.15. นำ้ มันเคร่ือง 3.16 ถงุ มือยาง 3.17. ตัวกรองน้ำมันเครือ่ งอันใหม่ – ตรวจสอบจากคู่มือรถยนต์

229 4. ลำดับข้ันการปฏบิ ตั ิงาน 4.1 ขนั้ เตรียมพ้นื ท่แี ละตรวจสอบ 4.1.1 เตรยี มพ้ืนท่บี ริการ เครื่องมือ และอปุ กรณ์  ปฏบิ ัติครบ  ปฏิบัติไมค่ รบ 4.1.2 ตรวจสอบการทำงานของลิฟตย์ กรถ  ปฏิบตั ิครบ  ปฏิบตั ิไมค่ รบ 4.1.3 นำรถยนต์ฝกึ หดั เขา้ จอดในพนื้ ท่บี ริการทเ่ี ตรียมไว้พร้อม  ปฏบิ ตั คิ รบ  ปฏิบัติไมค่ รบ ดึงเบรกมือและดบั เครื่องยนต์ใหเ้ รียบร้อย ปลอ่ ยใหน้ ้ำมันเครือ่ งเย็นลงสกั พัก 4.1.4 เปดิ ฝากระโปรงรถยนต์แลว้ ใช้เหล็กค้ำยันไวเ้ พ่ือความปลอดภยั  ปฏบิ ตั ิครบ  ปฏบิ ตั ิไมค่ รบ 4.1.5 คลมุ ผา้ คลมุ บังโคลนรถยนตใ์ ห้เรียบร้อย  ปฏิบตั คิ รบ  ปฏิบัติไมค่ รบ 4.1.6 ดงึ แทง่ วัดระดับน้ำมันเครื่องเพอ่ื ดูระดับน้ำมนั เคร่ือง  ปฏบิ ัตคิ รบ  ปฏบิ ตั ไิ มค่ รบ 4.1.7 ตรวจระดับน้ำมนั เคร่ืองในระบบ รวมถึงความผดิ ปกติอ่ืนๆ  ปฏบิ ัตคิ รบ  ปฏิบัตไิ ม่ครบ 4.1.8 สอดเหล็กวดั ระดบั น้ำมันเคร่อื งกลบั เข้าในเคร่อื ง  ปฏิบัติครบ  ปฏบิ ัตไิ ม่ครบ สรุปผลการปฏบิ ัตงิ าน/ปญั หาอุปสรรค/การแก้ไข ............................................................................................................................. ....................................................... ........................................................................................................... ......................................................................... .................................................................................................................................................................................... ............................................................. ................................................................ ..................................................... 4.2 ขน้ั ถ่ายน้ำมนั เคร่อื งเกา่ 4.2.1 เตรยี มพนื้ ทบี่ ริการ เคร่ืองมือ และอุปกรณ์  ปฏบิ ตั คิ รบ  ปฏิบัติไมค่ รบ 4.2.2 เปิดฝาเติมน้ำมันเครื่องเพ่ือใหน้ ้ำมันเครื่องไหลออกไดง้ ่าย ขณะที่ถ่ายน้ำมนั เครอื่ งเก่า  ปฏิบัตคิ รบ  ปฏบิ ตั ไิ ม่ครบ 4.2.3 ใช้ลิฟต์ยกรถยนต์ให้รถลอยขึน้ จนกระท่งั สงู ในระดบั ที่ปฏบิ ัติงานได้สะดวก  ปฏบิ ัติครบ  ปฏบิ ัตไิ ม่ครบ

230 4.2.4 ดูใต้ทอ้ งรถและหาตำแหนง่ รถู า่ ยน้ำมนั เครอ่ื ง ซ่ึงมีลักษณะเปน็ น๊อตอนั เดยี วอยู่ดา้ นล่างสดุ ของอา่ ง น้ำมนั เครื่อง  ปฏิบัตคิ รบ  ปฏิบตั ไิ มค่ รบ 4.2.5 วางถาดรองน้ำมนั เคร่ืองทใ่ี หญ่พอทีจ่ ะเกบ็ น้ำมนั เครื่องเกา่ ท้ังหมดไวใ้ ตร้ ูถ่ายน้ำมันเคร่ือง และ ถอดน๊อตท่ีท่อระบาย ต้องระวงั อยา่ ให้น๊อตหลน่ ลงไปในภาชนะ และอย่าโดนน้ำมัน เพราะ นำ้ มันอาจร้อนมาก  ปฏบิ ตั คิ รบ  ปฏบิ ัติไมค่ รบ 4.2.6 ปล่อยใหน้ ้ำมนั เกา่ ไหลออกมาจนหมด ซ่ึงอาจตอ้ งใชเ้ วลา  ปฏบิ ตั คิ รบ  ปฏิบตั ิไม่ครบ 4.2.7 หาตำแหน่งตวั กรองเกา่ จากคมู่ ือรถ ตัวกรองน้จี ะตอ้ งเหมอื นกับตวั กรองท่กี ำลังจะนำมา เปล่ยี น  ปฏบิ ัติครบ  ปฏบิ ตั ิไมค่ รบ 4.2.8 หมุนประแจตวั กรองทวนเขม็ นาฬิกาเพ่ือคลายตัวกรองน้ำมนั ตวั กรองอาจมีน้ำมันอยู่เต็ม จงึ ตอ้ งระวงั อยา่ ใหน้ ้ำมันหก  ปฏบิ ตั ิครบ  ปฏิบตั ิไมค่ รบ 4.2.9 ถอดกรองน้ำมนั เครื่องตัวเกา่  ปฏิบตั ิครบ  ปฏิบัติไม่ครบ 4.2.10 ถอดอา่ งน้ำมนั เครื่อง  ปฏบิ ัตคิ รบ  ปฏบิ ตั ไิ มค่ รบ 4.2.11 ถอดปั๊มน้ำมันเครอ่ื ง  ปฏิบตั คิ รบ  ปฏบิ ัติไมค่ รบ 4.2.12 สเกต็ ชิ้นส่วนต่างๆ ลงดา้ นล่าง  ปฏิบัติครบ  ปฏบิ ัตไิ ม่ครบ อา่ งน้ำมนั เครื่อง ทำหนา้ ที่ .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. ...........................................................................................................

231 กรองน้ำมนั เครื่อง ทำหนา้ ที่ ปั๊มน้ำมนั เครื่อง .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. ........................................................................................................... ทำหน้าท่ี .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. ........................................................................................................... 4.3 ข้นั เติมนำ้ มนั เคร่อื งใหม่ 4.3.1 ใสก่ รองน้ำมนั เคร่ืองตัวใหม่  ปฏบิ ตั ิครบ  ปฏบิ ตั ิไมค่ รบ 4.3.2 ทำความสะอาดทีร่ องรับตวั กรองน้ำมัน และทาน้ำมันบางๆ บนปะเก็นของตัวกรองอนั ใหม่  ปฏิบตั คิ รบ  ปฏิบัตไิ มค่ รบ 4.3.3. ทำความสะอาดทรี่ องรับตวั กรองน้ำมนั และทาน้ำมันบางๆ บนปะเกน็ ของตัวกรองอันใหม่  ปฏิบตั ิครบ  ปฏิบัตไิ ม่ครบ 4.3.4 คอ่ ยๆ ขันตวั กรองอนั ใหมใ่ หเ้ ข้าท่ีด้วยมอื อย่าขัน ให้แน่นเกินไปเอาน๊อตตวั เดิมใส่กลับเขา้ ทีแ่ ละขนั ใหแ้ นน่ ด้วยประแจ  ปฏิบัตคิ รบ  ปฏบิ ัตไิ ม่ครบ 4.3.5 ปรบั ระดับลฟิ ตย์ กรถยนต์ให้รถต่ำลง  ปฏิบตั ิครบ  ปฏิบตั ิไมค่ รบ 4.3.6 ใช้กรวย ค่อยๆ เติมน้ำมันเครื่อง ลงในเคร่ืองยนต์ ระวังอยา่ ให้หก วัดระดบั น้ำมันด้วยแท่ง วัดระดบั น้ำมนั เครือ่ งทกุ ๆ ครั้ง  ปฏบิ ัตคิ รบ  ปฏบิ ตั ไิ มค่ รบ

232 4.3.7 เมือ่ ได้ระดบั น้ำมนั ท่ถี ูกตอ้ งแลว้ ใหเ้ ปล่ยี น ฝาครอบน้ำมัน สตารท์ เครื่องยนตท์ ้ิงไว้สิบนาที แล้วดับเคร่อื งอีกครัง้  ปฏิบัติครบ  ปฏิบัติไม่ครบ ตรวจสอบระดับน้ำมนั ด้วยแท่งวดั ระดบั น้ำมันเคร่ืองอีกครง้ั ถ้าระดบั ลดลง ใหเ้ ติมน้ำมันเพิ่ม สรปุ ผลการปฏิบัตงิ าน/ปญั หาอปุ สรรค/การแกไ้ ข ...................................................................................................................................................... .............................. ..................................................................................................... ............................................................................... ............................................................................................................................. ....................................................... 4.4 ข้ันตรวจสอบก่อนนำรถยนต์ไปใชง้ าน  ปฏิบตั คิ รบ  ปฏิบตั ไิ มค่ รบ 4.4.1 สตารท์ เคร่ืองยนต์และเดนิ เบาประมาณ 5 – 10 นาทีจากนัน้ ดบั เคร่ืองยนต์ 4.4.2 ตรวจสอบระดบั น้ำมันเคร่อื ง ดว้ ยแท่งวดั ระดับน้ำมันเคร่อื งถา้ ระดบั ลดลงให้เติมเพ่ิม 4.4.3 ตรวจดูการรวั่ ใดๆ รอบๆ เคร่อื งยนต์ หากมีการรวั่ ใหแ้ ก้ไขใหเ้ รยี บรอ้ ยก่อนนำรถยนตไ์ ป ใช้ งาน 4.4.4 เกบ็ ผ้าคลุมรถยนต์ และปิดฝากระโปรงรถยนตใ์ ห้เรียบร้อย 4.4.5 เลอื่ นรถยนต์ออกจากพื้นท่ีปฏิบตั งิ าน 4.4.6 ทำความสะอาดเครอ่ื งมือและบรเิ วณปฏบิ ตั ิงาน หากพบวา่ มีน้ำมันเครื่องหกบรเิ วณ ปฏบิ ัติงาน ไมค่ วรใชน้ ้ำล้าง เพราะนำ้ เปลา่ ไม่สามารถล้างน้ำมันเคร่อื งออกได้ ควรหาทรายหรือ ขี้เลื่อยมาถมแล้ว ใช้ไม้กวาดชนิดแขง็ มากวาดออก 5. สรุปผลการปฏิบตั ิงาน .................................................................................................................................................... ................................ ................................................................................................... ................................................................................. ............................................................................................................................. ....................................................... ............................................................... 6. การประเมนิ ผล : ประเมนิ ตามแบบประเมินผลการปฏิบตั ิงาน 7. เอกสารอ้างอิง/เอกสารคน้ ควา้ เพ่ิมเตมิ หนงั สอื เรยี นงานเคร่ืองยนต์แกส๊ โซลนี ของศนู ยส์ ง่ เสริมอาชวี ศกึ ษา ธติ ิ ธาตนี รานนท์ ,วฒั นา อนั สุรยิ ์ .งานเครื่องยนต์แกส๊ โซลนี .กรุงเทพฯ : สำนกั พิมพ์ศูนยส์ ง่ เสรมิ อาชีวะ , 2547. อำพล ซ่ือตรง . งานเครื่องยนตแ์ กส๊ โซลีน. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพศ์ นู ย์สง่ เสริมวิชาการ , 2548.