การขับเคลื่อนคุณธรรมในสถานการณ์ COVID-19

คณุ ธรรมการขบั เคลอื่ น COVID-19ในสถานการณ ภายใตย ุทธศาสตรแผนแมบ ทสง เสริมคุณธรรมแหง ชาติ ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)



คณุ ธรรมการขบั เคลอ่ื น COVID-19ในสถานการณ์ ภายใต้ยทุ ธศาสตรแ์ ผนแม่บทสง่ เสรมิ คุณธรรมแห่งชาติ ฉบับท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔) คณะกรรมกำรสง่ เสรมิ คณุ ธรรมแห่งชำติ http://www.nmpc.go.th

การขับเคล่อื นคณุ ธรรมในสถานการณ์ COVID-19 ภายใต้ยุทธศาสตรแ์ ผนแมบ่ ทสง่ เสรมิ คณุ ธรรมแห่งชาติ ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔) ผจู้ ดั พมิ พ์ กรมการศาสนา ปที พ่ี ิมพ ์ พ.ศ. ๒๕๖๔ จ�ำนวนพิมพ ์ ๙,๐๐๐ เล่ม ทปี่ รึกษา นางยพุ า ทววี ัฒนะกจิ บวร ปลดั กระทรวงวฒั นธรรม นายเกรียงศกั ด์ิ บุญประสทิ ธิ ์ อธิบดีกรมการศาสนา รศ.นพ.สรุ ยิ เดว ทรีปาตี ผู้อ�ำนวยการศูนย์คณุ ธรรม (องค์การมหาชน) นายสำ� รวย นกั การเรยี น รองอธบิ ดีกรมการศาสนา นายวิเชียร อนันตศิริรัตน์ ผอู้ �ำนวยการกองศาสนปู ถัมถ์ นางสาวฐิตมิ า สุภภคั ผู้อำ� นวยการส�ำนักพฒั นาคุณธรรมจรยิ ธรรม นางสุรยี ์ เกาศล เลขานกุ ารกรมการศาสนา คณะท�ำงานด้านข้อมูลและภาพประกอบ คณะอนุกรรมการสง่ เสรมิ คณุ ธรรมระดบั กระทรวงทุกกระทรวง คณะอนุกรรมการสง่ เสริมคณุ ธรรมระดับจังหวดั ทกุ จังหวดั คณะอนกุ รรมการส่งเสรมิ คุณธรรมกรงุ เทพมหานคร คณะกรรมการส่งเสริมคณุ ธรรมของหน่วยงาน/องค์กร คณะผู้จัดทำ� นายอนชุ า หะระหนี ผอู้ ำ� นวยการสำ� นกั งานเลขานกุ ารคณะกรรมการสง่ เสรมิ คณุ ธรรมแหง่ ชาติ นางสาววาสนา เพง็ สะและ ผู้อ�ำนวยการกลุ่มงานขบั เคลือ่ นแผนแมบ่ ทส่งเสรมิ คณุ ธรรมแหง่ ชาติ นายธนพล พรมสวุ งษ ์ ผอู้ ำ� นวยการกลุ่มงานเลขานุการคณะกรรมการส่งเสริมคุณธรรมแหง่ ชาติ นางตะวันฉาย บำ� รุงพงศ ์ นักวิชาการศาสนาชำ� นาญการพเิ ศษ นางสาวมนพัทธ์ ปาณกิ บุตร นกั วชิ าการศาสนาช�ำนาญการ นางสาวอญั ญาณี เทศประสิทธ ิ์ นักประชาสัมพนั ธ์ช�ำนาญการ นายภาณพุ งศ์ ขนุ สะอาดศรี นกั วชิ าการศาสนาปฏบิ ตั กิ าร นางสาวนฤมล ดวงสวุ รรณ นักวชิ าการศาสนาปฏบิ ตั กิ าร นางสาวสธุ ดิ า เขยี วหวาน นกั วชิ าการศาสนา นายธวัชชัย บุตรทองด ี นักวชิ าการศาสนา นายสธุ ี พ่งึ กลน่ั ด ี เจา้ หน้าที่วเิ คราะห์โครงการ นางสาวกัญญารตั น์ อนันตศิริรตั น์ เจ้าหน้าท่ีวิเคราะห์โครงการ นางสาวธนภรณ์ ปยิ พิทกั ษ์บญุ เจ้าหน้าที่วิเคราะหโ์ ครงการ นายธนัตถ์ เอ้อื สุทธสิ คุ นธ์ เจา้ หน้าที่วิเคราะห์โครงการ พมิ พ์ท ่ี โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแหง่ ประเทศไทย จ�ำกัด ๗๙ ถนนงามวงศว์ าน แขวงลาดยาว เขตจตจุ กั ร กรงุ เทพมหานคร ๑๐๙๐๐ โทร. ๐-๒๕๖๑-๔๕๖๗ โทรสาร ๐-๒๕๗๙-๕๑๐๑ นายโชคดี ออสุวรรณ ผพู้ ิมพ์ผูโ้ ฆษณา

ค�ำน�ำ คณะกรรมการส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ ซ่ึงมีรองนายกรัฐมนตรีท่ีนายกรัฐมนตรีมอบหมายเป็นประธาน ได้บูรณาการร่วมกับทุกภาคส่วนขับเคลื่อนแผนแม่บทส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔) ตามมตคิ ณะรฐั มนตรี เมอ่ื วนั ท่ี ๑๒ กรกฎาคม ๒๕๕๙ และเพอื่ ใหก้ ารจดั ทำ� แผนแมบ่ ทฯ ฉบบั ตอ่ ไปมหี ว้ งเวลาทส่ี อดคลอ้ ง กบั แผนแมบ่ ทภายใตย้ ุทธศาสตร์ชาติ และแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสงั คมแหง่ ชาติ ฉบบั ที่ ๑๓ (พ.ศ. ๒๕๖๖ - ๒๕๗๐) คณะกรรมการสง่ เสรมิ คณุ ธรรมแห่งชาติ จงึ เห็นชอบใหข้ ยายแผนดงั กลา่ วต่ออกี ๑ ปี มผี ลบังคับใชถ้ งึ วันท่ี ๓๐ กันยายน ๒๕๖๕ โดยตลอดระยะเวลาที่ผ่านมาของการด�ำเนินงานตามแผนแม่บทฯ ได้เกิดการขยายเครือข่ายความร่วมมือ ในการส่งเสริมคุณธรรมไปยังภาคส่วนต่าง ๆ เพ่ิมมากข้ึน ทุกหน่วยงานเป็นก�ำลังที่เข้มแข็งในการพัฒนาประเทศ ด้วยการมีส่วนร่วมในการวางระบบรากฐานการเสริมสร้างคุณธรรมในสังคมไทย และพัฒนาระบบการบริหารจัดการ ดา้ นต่าง ๆ เพื่อขบั เคลอื่ นการสง่ เสรมิ คุณธรรมได้อย่างมปี ระสทิ ธภิ าพ ในชว่ ง ๒ ปที ผี่ า่ นมา สงั คมไทยไดร้ บั ผลกระทบจากสถานการณก์ ารแพรร่ ะบาดของโรคตดิ เชอื้ ไวรสั โคโรนา ๒๐๑๙ (COVID-19) ทวั่ ทกุ พน้ื ที่ เปน็ ขอ้ จำ� กดั ใหห้ นว่ ยงานตา่ ง ๆ ไมส่ ามารถขบั เคลอ่ื นกจิ กรรมสง่ เสรมิ คณุ ธรรมในรปู แบบเดมิ ได้ จึงต้องปรับเปล่ียนแนวทางการด�ำเนินงานในรูปแบบใหม่ให้สอดคล้องกับสถานการณ์ รวมพลังเครือข่ายในพื้นที่ บ้าน-วัด/ศาสนสถาน-โรงเรียน/ราชการ (บวร) ฝ่าฟันวิกฤตด้วยวิถีคุณธรรม ส่งเสริมให้คนไทยยึดมั่นในหลักธรรม คําสอนทางศาสนา น้อมนําหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง และวิถีวัฒนธรรมไทยที่ดีงามไปใช้ในการดํารงชีวิต ให้เกิดผลสำ� เร็จตามเป้าหมายของแผนแมบ่ ทฯ ทีม่ ุง่ หวงั ใหท้ ุกคน ทกุ ครอบครวั ทกุ ชมุ ชน ทุกองคก์ ร และทุกหนว่ ยงาน สร้างพลังการท�ำความดีอย่างย่ังยืน เพ่ือก้าวสู่สังคมแห่งคุณธรรมท่ีมีความเอ้ืออาทรและแบ่งปัน อยู่เย็นเป็นสุขได้ อย่างแท้จริง กระทรวงวัฒนธรรม โดยกรมการศาสนา และศูนย์คุณธรรม (องค์การมหาชน) ในฐานะฝ่ายเลขานุการ คณะกรรมการส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ ได้รวบรวมผลการด�ำเนินงานที่แสดงออกถึงการมีคุณธรรม ในสถานการณ์ การแพรร่ ะบาดของโรคตดิ เชอ้ื ไวรสั โคโรนา ๒๐๑๙ (COVID-19) ภายใตย้ ทุ ธศาสตรแ์ ผนแมบ่ ทสง่ เสรมิ คณุ ธรรมแหง่ ชาติ ฉบบั ที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔) ของคณะอนกุ รรมการสง่ เสรมิ คณุ ธรรมระดบั กระทรวง ระดบั จงั หวดั กรงุ เทพมหานคร ตลอดจนหน่วยงานภาครัฐ องคก์ รอสิ ระ และภาคเอกชน เพ่ือประชาสัมพนั ธผ์ ลส�ำเร็จทเ่ี ป็นรูปธรรม และเปน็ ประโยชน์ ในการขบั เคลอ่ื นกจิ กรรมส่งเสริมคุณธรรมในวถิ ชี วี ิตใหม่ต่อไป (นายเกรียงศกั ด์ิ บุญประสิทธิ์) อธิบดกี รมการศาสนา กรรมการและเลขานุการคณะกรรมการสง่ เสรมิ คณุ ธรรมแหง่ ชาติ



สารบัญ ค�าน�า หนา บทสรปุ ส�าหรับผ้บู รหิ าร บทน�า ๑ ๕ ผลการดําเนนิ งานของคณะอนกุ รรมการสงเสริมคุณธรรมระดบั กระทรวง ๑๑ ผลการดําเนนิ งานของคณะอนุกรรมการสงเสริมคณุ ธรรมกรงุ เทพมหานคร ๕๓ ผลการดําเนินงานของคณะอนกุ รรมการสง เสริมคณุ ธรรมระดับจังหวัด - ภาคเหนือ ๕๗ - ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ๕๗ - ภาคกลาง ๙๓ - ภาคใต ๑๓๕ ๑๘๗ ผลการดําเนนิ งานสงเสริมคุณธรรมของหนว ยงาน/องคก ร ๒๑๗



บทสรปุ ส�ำหรบั ผบู้ ริหาร คณะกรรมการส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ มีนายวิษณุ เครืองาม รองนายกรัฐมนตรี ประธานกรรมการ ส่งเสริมคณุ ธรรมแหง่ ชาติ ไดข้ ยายเวลาบงั คบั ใช้แผนแม่บทส่งเสรมิ คุณธรรมแหง่ ชาติ ฉบบั ท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔) ต่อไปอีก ๑ ปี ซ่ึงจะส้ินสุดในวันที่ ๓๐ กันยายน ๒๕๖๕ ตลอดระยะเวลา ๕ ปี ของการขับเคล่ือน แผนแม่บทส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ เกิดเครือข่ายร่วมขับเคล่ือนคุณธรรมในทุกภาคส่วน คาดหวังให้ “สังคมไทย เป็นสังคมคุณธรรม” โดยคนไทยปฏิบัติตามหลักค�ำสอนทางศาสนาท่ีตนนับถือ น้อมน�ำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง มาปฏิบัติ ธ�ำรงรักษาไว้ซ่ึงวัฒนธรรมอันดีงามของไทย เกิดความสมานฉันท์และอยู่ร่วมกันด้วยสันติสุขในสังคม พหุวัฒนธรรม รวมท้ังส่งเสริมคุณธรรม ๔ ประการ พอเพียง วินัย สุจริต จิตอาสา โดยกระบวนการขับเคล่ือนไปสู่ เปา้ หมายนน้ั มคี ณะอนกุ รรมการระดบั นโยบาย ไดแ้ ก่ คณะอนกุ รรมการขบั เคลอ่ื นแผนแมบ่ ทสง่ เสรมิ คณุ ธรรมแหง่ ชาติ คณะอนกุ รรมการดา้ นวชิ าการการสง่ เสรมิ คณุ ธรรมในสงั คมไทย คณะอนกุ รรมการดา้ นประชาสมั พนั ธก์ ารสง่ เสรมิ คณุ ธรรม ในสังคมไทย และคณะอนุกรรมการด้านการประเมินชุมชน องค์กร อ�ำเภอ และจังหวัดคุณธรรม ท�ำหน้าที่ถ่ายทอด นโยบายสง่ เสรมิ คณุ ธรรมของคณะกรรมการสง่ เสรมิ คณุ ธรรมแหง่ ชาตสิ รู่ ะดบั ปฏบิ ตั ิ ซง่ึ ประกอบดว้ ย คณะอนกุ รรมการ ส่งเสริมคุณธรรมระดับกระทรวง คณะอนุกรรมการส่งเสริมคุณธรรมกรุงเทพมหานคร และคณะอนุกรรมการ ส่งเสริมคุณธรรมระดับจังหวัด และคณะกรรมการส่งเสริมคุณธรรมของหน่วยงาน/องค์กร ด�ำเนินการแปลงนโยบาย สู่การปฏิบัติในองค์กร ชุมชน อ�ำเภอ และจังหวัดท่ัวประเทศ ทุกหน่วยงานมีบทบาทส�ำคัญในการสนับสนุน ข้อมูลเพ่ือสร้างความเข้าใจ ให้ค�ำแนะน�ำช่วยเหลือในการแก้ปัญหาต่าง ๆ สร้างเครือข่ายความร่วมมือที่เข้มแข็ง ตลอดจนลงพน้ื ที่ติดตามและประเมินผลการดำ� เนนิ งานอย่างต่อเนอื่ ง เพ่ือใหย้ ุทธศาสตรแ์ ผนแมบ่ ทส่งเสรมิ คุณธรรมแห่งชาติ ฉบับนีบ้ รรลผุ ลส�ำเร็จ การขับเคลอื่ นคณุ ธรรมในสถานการณ์ COVID-19 1 ภายใตย้ ทุ ธศาสตรแ์ ผนแม่บทสง่ เสริมคณุ ธรรมแห่งชาติ ฉบับท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

ในการประเมนิ ผลการขับเคล่อื นยทุ ธศาสตร์แผนแมบ่ ทส่งเสริมคุณธรรมแหง่ ชาติ ฉบับที่ ๑ นั้น กรมการศาสนา ได้ร่วมกับมหาวิทยาลัยมหิดลถอดบทเรียนปัญหา อุปสรรค และปัจจัยท่ีท�ำให้เกิดผลส�ำเร็จตามตัวช้ีวัด โดยภาพรวม พบว่าหน่วยงานสว่ นใหญ่สามารถดำ� เนินงานตามตัวชีว้ ดั ของยุทธศาสตรท์ ่ี ๑ วางระบบรากฐานการเสริมสรา้ งคณุ ธรรม ในสงั คมไทย ยทุ ธศาสตรท์ ี่ ๒ สรา้ งความเขม้ แขง็ ในระบบการบรหิ ารจดั การดา้ นการสง่ เสรมิ คณุ ธรรม และยทุ ธศาสตรท์ ่ี ๓ สร้างเครือข่ายความร่วมมือในการส่งเสริมคุณธรรม ส่วนที่ยังไม่สามารถวัดผลส�ำเร็จได้ คือ ยุทธศาสตร์ที่ ๔ ส่งเสริม ให้ประเทศไทยเป็นแบบอย่างด้านคุณธรรมในประชาคมอาเซียนและประชาคมโลก ซ่ึงการจัดท�ำแผนแม่บทส่งเสริม คุณธรรมแหง่ ชาติ ฉบับท่ี ๒ หรือ “แผนปฏบิ ตั กิ ารดา้ นการสง่ เสริมคณุ ธรรมแหง่ ชาติ ระยะที่ ๒ (พ.ศ. ๒๕๖๖ - ๒๕๗๐)” แผนระดบั ท่ี ๓ ตามมติคณะรฐั มนตรีเมอื่ วันที่ ๔ ธนั วาคม ๒๕๖๐ ต้องรวบรวมข้อจ�ำกดั ต่าง ๆ จากแผนฯ ฉบับท่ี ๑ มาปรับปรุงและพัฒนาเป้าหมาย ตัวช้ีวัด กระบวนการขับเคลื่อน และการติดตามประเมินผลให้มีประสิทธิภาพ และเหมาะสมกับทกุ หน่วยงานต่อไป ปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๓ - ๒๕๖๔ สังคมไทยยงั คงเผชญิ กบั สถานการณก์ ารแพรร่ ะบาดของโรคติดเชอ้ื ไวรัส โคโรนา ๒๐๑๙ (COVID-19) ท�ำให้หลายหน่วยงานต้องปรับรูปแบบการด�ำเนินงาน รวมท้ังคณะกรรมการส่งเสริม คณุ ธรรมแหง่ ชาติ โดยคณะอนกุ รรมการขบั เคลอ่ื นแผนแมบ่ ทสง่ เสรมิ คณุ ธรรมแหง่ ชาติ ไดย้ กระดบั การสง่ เสรมิ คณุ ธรรม ด้วยการน�ำคุณธรรมที่สอดคล้องกับสถานการณ์ใน ๕ ด้าน ได้แก่ ๑) ด้านสร้างภูมิคุ้มกันให้กับประชาชนในพื้นที่ ๒) ดา้ นความพอเพยี งพอประมาณ ๓) ดา้ นจติ อาสา ๔) ดา้ นศาสนา และ ๕) ดา้ นวฒั นธรรมประเพณี สอดแทรกในกจิ กรรม ตามบทบาทภารกจิ ของแตล่ ะหนว่ ยงาน อกี ทงั้ ยงั ไดข้ บั เคลอ่ื นกจิ กรรมสง่ เสรมิ คณุ ธรรม ใหป้ ระชาชนปรบั เปลย่ี นคา่ นยิ ม และมีพฤติกรรมท่ีดีงาม เป็นการด�ำเนินงานท่ีตอบสนองต่อยุทธศาสตร์แผนแม่บทส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ ฉบับท่ี ๑ ท้งั ๔ ยุทธศาสตร์ ซงึ่ ไดร้ วบรวมผลของทุกหนว่ ยงาน ดงั นี้ ยทุ ธศาสตร์ท่ี ๑ วางระบบรากฐานการเสรมิ สรา้ งคณุ ธรรมในสังคมไทย ทุกหน่วยงานมีการจัดท�ำแผนปฏิบัติการส่งเสริมคุณธรรม และก�ำหนดนโยบายหรือประกาศเจตนารมณ์ ขับเคลื่อนองค์กรคุณธรรมและต่อต้านการทุจริต ปลูกฝังคุณธรรมและวัฒนธรรมประเพณีท่ีดีงาม น�ำสื่อเทคโนโลยี มาประยกุ ตใ์ ชเ้ พอ่ื สรา้ งความรคู้ วามเขา้ ใจ สรา้ งจติ ส�ำนกึ โดยมกี จิ กรรมเทดิ ทนู สถาบนั ชาติ ศาสนา และพระมหากษตั รยิ ์ ยกยอ่ งเชดิ ชอู งคก์ รและบคุ คลตน้ แบบ คนดมี คี ณุ ธรรมจรยิ ธรรม และขบั เคลอ่ื นชมุ ชน องคก์ ร อำ� เภอ และจงั หวดั คณุ ธรรม ด้วยพลงั “บวร” ภายใต้คณุ ธรรมทพี่ ึงประสงค์ ๔ ประการ พอเพียง วินยั สจุ ริต จิตอาสา ยุทธศาสตรท์ ี่ ๒ สร้างความเขม้ แขง็ ในระบบการบรหิ ารจัดการดา้ นการส่งเสรมิ คณุ ธรรมให้เปน็ เอกภาพ ส่วนใหญ่มีหลักสูตรอบรมส่งเสริมคุณธรรมและวัฒนธรรม เสริมสร้างทัศนคติให้แก่บุคลากรและประชาชน พัฒนาและเสริมสร้างคุณลักษณะผู้น�ำท่ีมีคุณธรรมและจริยธรรมประจ�ำใจ อบรมวิทยากรส่งเสริมคุณธรรม สนับสนุน ใหศ้ าสนสถานในชมุ ชนเปน็ กลไกในการสง่ เสรมิ คณุ ธรรมและความสมานฉนั ทใ์ นมติ ติ า่ ง ๆ การประชมุ คณะอนกุ รรมการ ส่งเสริมคุณธรรมเพ่ือติดตามประเมินผลอย่างต่อเน่ือง ทบทวนปัญหาอุปสรรคและผลส�ำเร็จ และจัดท�ำองค์ความรู้ ด้านศาสนา ศิลปะวัฒนธรรม ประเพณีท้องถิ่น และจัดท�ำฐานข้อมูลผลการด�ำเนินงานของภาคีเครือข่ายเผยแพร่ ประชาสัมพันธ์ในรปู แบบดิจิทลั มีระบบการปฏบิ ัตงิ านผ่านเว็บไซต์และช่องทางออนไลน์ 2 การขับเคล่อื นคณุ ธรรมในสถานการณ์ COVID-19 ภายใต้ยุทธศาสตร์แผนแม่บทส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ ฉบับท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

ยทุ ธศาสตรท์ ่ี ๓ สรา้ งเครือข่ายความร่วมมอื ในการสง่ เสริมคณุ ธรรม หน่วยงานได้ขยายภาคีเครือข่ายโดยจัดกิจกรรมสร้างเครือข่ายความร่วมมือประสานงานให้ข้อมูลข่าวสาร เชิญหน่วยงานต่าง ๆ ร่วมเป็นคณะกรรมการจัดท�ำแผนงาน หรือโครงการส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรม พัฒนาบุคคล หรือองค์กรเครือข่ายให้เป็นแบบอย่างและยกย่องเชิดชูบุคคล ชุมชน และองค์กร สร้างแรงจูงใจให้อยากเข้าร่วม เปน็ เครือขา่ ยเกิดเป็นแหล่งเรียนรูเ้ ผยแพรค่ ุณธรรม ยทุ ธศาสตร์ที่ ๔ สง่ เสรมิ ให้ประเทศไทยเปน็ แบบอยา่ งดา้ นคุณธรรมในประชาคมอาเซยี นและประชาคมโลก สว่ นใหญเ่ ปน็ การจดั กจิ กรรมภายในจงั หวดั ทม่ี พี น้ื ทต่ี ดิ ประเทศเพอื่ นบา้ น โดยกจิ กรรมเนน้ การสรา้ งความสมั พนั ธ์ และความร่วมมือผ่านงานประเพณีและวัฒนธรรม และกิจกรรมด้านการท่องเที่ยวขับเคลื่อนเศรษฐกิจ และการค้า การลงทุน มีศนู ยเ์ รยี นร้ศู ลิ ปะและวัฒนธรรมเชงิ อนุรกั ษเ์ พือ่ ให้ประเทศอาเซยี นได้ศึกษาเรียนรู้ โดยในสถานการณ์ COVID-19 หลายหน่วยงานได้จัดกิจกรรมส่งเสริมคุณธรรมด้านจิตอาสามากที่สุด โดยจะเห็นได้จากคนไทยมคี วามสามคั คีรว่ มมอื กบั ภาคสว่ นตา่ ง ๆ จัดกิจกรรมมอบถงุ ยงั ชีพ แบ่งปันช่วยเหลอื บรจิ าค สง่ิ ของ อาหาร และอปุ กรณท์ จ่ี ำ� เปน็ แกผ่ เู้ ดอื ดรอ้ น อกี ทงั้ สง่ เสรมิ ใหม้ คี วามพอเพยี งควบคกู่ นั เพอ่ื ลดรายจา่ ยในครวั เรอื น แกป่ ระชาชน และนำ� ทนุ ทางวฒั นธรรมมาสรา้ งมลู คา่ เพม่ิ ทางเศรษฐกจิ เพอื่ สรา้ งรายไดอ้ กี ทางหนง่ึ ทง้ั นี้ หนว่ ยงานตา่ ง ๆ ได้ก�ำหนดแผนการดำ� เนนิ งานต่อไปโดยพัฒนาสู่การเปน็ องค์กรคณุ ธรรมที่เขม้ แข็ง เป็นต้นแบบ รวมท้ังพัฒนาหลกั สูตร อบรมสัมมนา และการจัดกิจกรรมขยายผลสู่พ้ืนท่ีชุมชน และขยายกลุ่มเป้าหมายในเด็กและเยาวชนเพ่ิมมากข้ึน ส่งผลให้คนในชุมชน องค์กร อ�ำเภอ และจังหวัด ปฏิบัติตามหลักธรรมทางศาสนา ด�ำเนินชีวิตตามหลักปรัชญา ของเศรษฐกิจพอเพียง และธ�ำรงรักษาไว้ซ่ึงวิถีวัฒนธรรมไทยที่ดีงาม ซึ่งในปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๔ มีเครือข่าย เข้าร่วมประเมินคุณธรรมท่วั ประเทศ รวมจำ� นวน ๓๕,๗๙๕ แห่ง และทไ่ี ด้รับคัดเลือกเปน็ ต้นแบบโดดเดน่ ๒๓๕ แหง่ กระทรวงวัฒนธรรม โดยกรมการศาสนา และศูนย์คุณธรรม (องค์การมหาชน) ในฐานะฝ่ายเลขานุการ คณะกรรมการสง่ เสรมิ คณุ ธรรมแหง่ ชาติ ขอขอบคณุ ทกุ หนว่ ยงานทไ่ี ดท้ ไี่ ดร้ วมพลงั ขบั เคลอื่ นแผนแมบ่ ทสง่ เสรมิ คณุ ธรรม แห่งชาติ ฉบับที่ ๑ อยา่ งต่อเนอื่ ง จนท�ำใหเ้ ปน็ ทรี่ บั รใู้ นสงั คม และสรา้ งความตระหนักในการสง่ เสริมคุณธรรม หวงั วา่ “แผนปฏิบัติการด้านการส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ ระยะท่ี ๒ (พ.ศ. ๒๕๖๖ - ๒๕๗๐)” จะเป็นแผนท่ีสอดคล้อง กับความต้องการของทุกหน่วยงาน เพื่อน�ำไปสู่เป้าหมายของแผน คือ คนไทยยึดม่ันในหลักธรรมทางศาสนา หลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง และหลกั วถิ วี ฒั นธรรมไทย มคี ณุ ธรรมความพอเพยี ง วนิ ยั สจุ รติ จติ อาสา และกตญั ญู ท่ีจะเป็นรากฐานในการปลกู ฝงั คุณธรรม ให้สงั คมไทยใหเ้ ปน็ สังคมคุณธรรมอย่างย่งั ยนื การขับเคลอ่ื นคุณธรรมในสถานการณ์ COVID-19 3 ภายใตย้ ทุ ธศาสตร์แผนแมบ่ ทสง่ เสรมิ คณุ ธรรมแหง่ ชาติ ฉบบั ที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

4 การขบั เคลอื่ นคณุ ธรรมในสถานการณ์ COVID-19 ภายใตย้ ทุ ธศาสตรแ์ ผนแมบ่ ทสง่ เสรมิ คุณธรรมแห่งชาติ ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

บทน�ำ แผนแมบ่ ทส่งเสรมิ คุณธรรมแหง่ ชาติ ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔) ได้กำ� หนดเปา้ หมายการขับเคล่ือน คุณธรรมในสังคมไทยไว้ คือ “สังคมไทยเป็นสังคมคุณธรรม คนไทยปฏิบัติตนตามหลักค�ำสอนทางศาสนาที่ตนนับถือ น้อมน�ำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาปฏิบัติ ธ�ำรงรักษาไว้ซ่ึงวัฒนธรรมอันดีงามของไทย และอยู่ร่วมกันด้วย สนั ติสุขในประเทศไทย ประชาคมอาเซยี นและประชาคมโลกอยา่ งยง่ั ยนื ” และก�ำหนดยทุ ธศาสตร์การสง่ เสริมคุณธรรม ๔ ยุทธศาสตรด์ ว้ ยกัน ไดแ้ ก่ ยุทธศาสตร์ที่ ๑ วางระบบรากฐานการเสรมิ สรา้ งคุณธรรมในสงั คมไทย ยทุ ธศาสตรท์ ี่ ๒ สรา้ งความเข้มแข็งในระบบการบริหารจดั การดา้ นการสง่ เสรมิ คณุ ธรรมให้เปน็ เอกภาพ ยุทธศาสตร์ที่ ๓ สร้างเครือข่าย ความรว่ มมอื ในการสง่ เสรมิ คณุ ธรรม และยทุ ธศาสตรท์ ่ี ๔ สง่ เสรมิ ใหป้ ระเทศไทยเปน็ แบบอยา่ งดา้ นคณุ ธรรมในประชาคม อาเซียนและประชาคมโลก โดยมีคณะกรรมการส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ ที่มีนายวิษณุ เครืองาม รองนายกรัฐมนตรี เป็นประธานกรรมการ ท�ำหน้าที่ก�ำหนดนโยบายการส่งเสริมคุณธรรมน�ำสู่การปฏิบัติทั่วประเทศผ่านกลไก คณะอนกุ รรมการระดบั นโยบาย ไดแ้ ก่ (๑) คณะอนุกรรมการขบั เคลอื่ นแผนแมบ่ ทสง่ เสริมคุณธรรมแห่งชาติ ฉบับท่ี ๑ (๒) คณะอนุกรรมการด้านวิชาการการส่งเสริมคุณธรรมในสังคมไทย (๓) คณะอนุกรรมการด้านประชาสัมพันธ์ การสง่ เสรมิ คณุ ธรรมในสงั คมไทย และ (๔) คณะอนกุ รรมการดา้ นการประเมนิ ชมุ ชน องคก์ ร อำ� เภอ และจงั หวดั คณุ ธรรม และคณะอนกุ รรมการระดบั ปฏบิ ตั กิ าร ไดแ้ ก่ (๑) คณะอนกุ รรมการสง่ เสรมิ คณุ ธรรมระดบั กระทรวง (๒) คณะอนกุ รรมการ ส่งเสริมคุณธรรมกรุงเทพมหานคร และ (๓) คณะอนุกรรมการส่งเสริมคุณธรรมระดับจังหวัด ท�ำหน้าที่เช่ือมโยงและ ประสานพลงั เครอื ขา่ ยใหเ้ กดิ การบรู ณาการขบั เคลอื่ นแผนแมบ่ ทสง่ เสรมิ คณุ ธรรมแหง่ ชาตอิ ยา่ งเขม้ แขง็ ตลอดระยะเวลา ท่ีผา่ นมา โดยมีเป้าหมายร่วมกนั ท่จี ะสร้างสงั คมคุณธรรมอยา่ งเป็นรูปธรรมและย่ังยนื ดว้ ยหลักธรรมค�ำสอนทางศาสนา หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง และหลักวิถวี ฒั นธรรมไทยที่ดงี าม ในปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๔ คณะกรรมการส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติได้ขยายเวลาบังคับใช้แผนแม่บท ส่งเสริมคณุ ธรรมแห่งชาติ ฉบบั ที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔) ตอ่ ไปอีก ๑ ปี ซ่งึ จะส้นิ สดุ ในวันท่ี ๓๐ กนั ยายน ๒๕๖๕ โดยยังคงเน้นให้ทุกภาคส่วนท้ังภาครัฐและเอกชนแสดงเจตนารมณ์เป็นองค์กรคุณธรรมเพื่อขยายผลสู่การเป็นต้นแบบ โดยร่วมรณรงค์จัดกิจกรรมต่าง ๆ ทส่ี อดคลอ้ งภายใตห้ ลกั ธรรมคำ� สอนทางศาสนา หลกั ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง และหลักวิถวี ัฒนธรรมไทยทดี่ งี าม รวมทงั้ สง่ เสรมิ คุณธรรม ๔ ประการ “พอเพียง วินยั สจุ รติ จติ อาสา” แกบ่ คุ ลากร ทั้งภายในและภายนอกหน่วยงานมีคุณธรรมท่ีดีขึ้นอย่างต่อเน่ือง และได้มีการยกระดับการส่งเสริมคุณธรรมในช่วงที่ สังคมไทยก�ำลังเผชิญกับสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเช้ือไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ (COVID-19) ด้วยการ นำ� คณุ ธรรมทส่ี อดคลอ้ งกบั สถานการณใ์ น ๕ ดา้ น ไดแ้ ก่ ดา้ นสรา้ งภมู คิ มุ้ กนั ใหก้ บั ประชาชนในพนื้ ท่ี ดา้ นความพอเพยี ง พอประมาณ ด้านจิตอาสา ด้านศาสนา และด้านวัฒนธรรมประเพณี ไปสอดแทรกในกิจกรรมตามบทบาทภารกิจ ของแตล่ ะหนว่ ยงาน ท�ำใหป้ ระชาชนในพนื้ ทมี่ คี วามรเู้ กยี่ วกบั การควบคมุ และปอ้ งกนั การแพรร่ ะบาดของโรค เขา้ ใจและ ปฏิบัติตามมาตรการในการจัดกิจกรรมอย่างเคร่งครัด พ่ึงพาตนเองตามหลักความพอเพียง สามารถดูแลรักษาสุขภาพ กายและสุขภาพจิตในเบื้องต้นได้ ทุกภาคส่วนร่วมเป็นจิตอาสาเอื้อเฟื้อแบ่งปันท้ังแรงกายและแรงใจช่วยเหลือสังคม และผไู้ ดร้ บั ผลกระทบ รวมทง้ั บรจิ าคอปุ กรณส์ นบั สนนุ การปฏบิ ตั งิ านของบคุ ลากรทางการแพทย์ สรา้ งขวญั และกำ� ลงั ใจ ขับเคล่ือนพลังแห่งความดีให้แก่กัน เป็นปรากฏการณ์คุณธรรมที่ได้เกิดข้ึนในสังคมไทยและเป็นผลส�ำเร็จที่เห็นได้ อย่างชัดเจน การขับเคลอื่ นคณุ ธรรมในสถานการณ์ COVID-19 5 ภายใต้ยุทธศาสตร์แผนแม่บทส่งเสรมิ คุณธรรมแหง่ ชาติ ฉบับท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

การดำ� เนนิ งานตอ่ จากนจ้ี ะเปน็ การกา้ วเขา้ สปู่ สี ดุ ทา้ ยของแผนแมบ่ ทสง่ เสรมิ คณุ ธรรมแหง่ ชาติ ฉบบั ท่ี ๑ จงึ ตอ้ ง มีการติดตามประเมินผลการด�ำเนินงานที่ผ่านมาของแต่ละหน่วยงาน เพ่ือถอดบทเรียนและทบทวนว่าการขับเคลื่อน ยุทธศาสตร์ทงั้ ๔ ยุทธศาสตร์นั้นเกิดผลส�ำเร็จตามเปา้ หมายทก่ี �ำหนดไว้หรอื ไม่ มีปัญหาและอปุ สรรคในการขบั เคลือ่ น อย่างไร โดยกรมการศาสนาได้ร่วมกับมหาวิทยาลัยมหิดลประเมินผลการด�ำเนินงานตามแผนแม่บทส่งเสริมคุณธรรม แห่งชาติ ฉบับที่ ๑ ในภาพรวมส่วนใหญ่สามารถด�ำเนินงานและมีผลส�ำเร็จตามตัวชี้วัดท่ีได้ก�ำหนดไว้ในแผน ทั้งในยุทธศาสตร์ที่ ๑ วางระบบรากฐานการเสริมสร้างคุณธรรมในสังคมไทย ยุทธศาสตร์ท่ี ๒ สร้างความเข้มแข็ง ในระบบการบริหารจัดการด้านการส่งเสริมคุณธรรม และยุทธศาสตร์ที่ ๓ สร้างเครือข่ายความร่วมมือในการส่งเสริม คณุ ธรรม สว่ นยทุ ธศาสตรท์ ี่ ๔ สง่ เสรมิ ใหป้ ระเทศไทยเปน็ แบบอยา่ งดา้ นคณุ ธรรมในประชาคมอาเซยี นและประชาคมโลก ยังไมบ่ รรลผุ ลสำ� เร็จตามเปา้ หมาย รายละเอยี ดดังน้ี ยุทธศาสตร์ท่ี ๑ วางระบบรากฐานการเสริมสร้างคุณธรรมในสังคมไทย ขับเคล่ือนการส่งเสริมคุณธรรม โดยมีการส่งผ่านนโยบายและยุทธศาสตร์จากแผนแม่บทฯ สู่ระดับกระทรวง/จังหวัด มีการแต่งตั้งคณะอนุกรรมการ ส่งเสริมคุณธรรม หรือคณะท�ำงานต่าง ๆ เพื่อสนับสนุนการด�ำเนินงาน และประสานภาคีเครือข่ายในการขับเคลื่อน และส่งเสริมคุณธรรมร่วมกันทุกระดับ จัดท�ำแผนแม่บทและแผนปฏิบัติการส่งเสริมคุณธรรมของแต่ละหน่วยงาน และมโี ครงการและกจิ กรรมส่งเสรมิ คุณธรรมซ่งึ ด�ำเนนิ งานตอ่ เนื่องทุกป ี ยุทธศาสตร์ที่ ๒ สร้างความเข้มแข็งในระบบการบริหารจัดการด้านการส่งเสริมคุณธรรมให้เป็นเอกภาพ องค์กรทั้งภาครัฐและเอกชนท่ีเป็นเครือข่ายมีระบบกลไกการบริหารจัดการส่งเสริมคุณธรรมภายในหน่วยงาน รวมถึง มรี ะบบบรหิ ารจดั การทางวชิ าการองคค์ วามรู้ และมกี ารจดั ทำ� หลกั สตู รเพอ่ื พฒั นาศกั ยภาพของผนู้ ำ� บคุ ลากร และองคก์ ร ยุทธศาสตร์ที่ ๓ สร้างเครือข่ายความร่วมมือในการส่งเสริมคุณธรรม มีภาคีเครือข่ายองค์กรทั้งภาครัฐ และเอกชน และมีนโยบายและโครงการกิจกรรมส่งเสริมคุณธรรม มีความร่วมมือระหว่างผู้น�ำทุกระดับโดยมีลักษณะ ที่หลากหลายแตกต่างกันตามบริบทของแต่ละพ้ืนที่ มีการประเมินผลความร่วมมือของเครือข่ายในเชิงปริมาณ ความสำ� เรจ็ ขน้ึ อยูก่ ับความรู้ ความสามารถ บุคลิกภาพ และมนุษยสมั พันธข์ องผู้นำ� ทุกระดบั ยุทธศาสตรท์ ่ี ๔ ส่งเสรมิ ให้ประเทศไทยเปน็ แบบอยา่ งดา้ นคณุ ธรรมในประชาคมอาเซียนและประชาคมโลก มีการด�ำเนินงานเฉพาะในจังหวัด/หน่วยงานท่ีมีพ้ืนที่ใกล้เคียงกับประเทศอาเซียน และส่วนมากเป็นความร่วมมือ ในกิจกรรมและโครงการด้านคุณธรรมเพ่ือสร้างความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ เช่น งานประเพณีและวัฒนธรรม ซ่งึ ขณะนย้ี งั ไมส่ ามารถบรรลผุ ลตามตัวชี้วัดในยุทธศาสตร์ท่ี ๔ ข้อเสนอแนะและกระบวนการที่น�ำไปสู่การขับเคล่ือน แผนปฏิบัติการด้านการส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ ระยะท่ี ๒ (พ.ศ. ๒๕๖๖ - ๒๕๗๐) ใหม้ คี วามเหมาะสมและเกดิ ประสทิ ธภิ าพ ตอ้ งสรา้ งความเชอื่ มโยงในกระบวนการมสี ว่ นรว่ มระหวา่ งแผนระดบั ต่าง ๆ โดยบรรจุยทุ ธศาสตร์การสง่ เสริมคุณธรรมในแผนระดบั ที่ ๑ คือ ยทุ ธศาสตรช์ าติ และแผนระดับที่ ๒ คอื แผนพฒั นาเศรษฐกจิ และสงั คมแหง่ ชาติ และแผนแมบ่ ทภายใตย้ ทุ ธศาสตรช์ าตใิ นประเดน็ ท่ีเก่ียวข้องให้ชัดเจน รวมทั้งก�ำหนดหน่วยงานรับผิดชอบหลัก เพ่ือขอรับการจัดสรรงบประมาณประจ�ำปี ซ่ึงยุทธศาสตร์ต้องสามารถปฏิบัติได้จริงและเช่ือมโยงกัน รวมทั้งปรับปรุง มาตรฐานตวั ชว้ี ดั ใหเ้ ปน็ รปู ธรรมทงั้ เชงิ ปรมิ าณและเชงิ คณุ ภาพ ในสว่ นของการบรรลเุ ปา้ หมายในระดบั ประชาคมอาเซยี น และประชาคมโลก ต้องมีการพัฒนาหลักเกณฑ์แบบอย่างด้านคุณธรรมในระดับนานาชาติร่วมกับประชาคมอาเซียน หรอื องคก์ รระหวา่ งประเทศ ใหค้ วามสำ� คญั กบั สถาบนั ครอบครวั และสถาบนั การศกึ ษา และใชส้ อื่ มวลชนและสงั คมดจิ ทิ ลั เปน็ เคร่ืองมือในการส่งเสริมคณุ ธรรมให้เข้าถงึ คนรุ่นใหม่ 6 การขบั เคล่ือนคณุ ธรรมในสถานการณ์ COVID-19 ภายใต้ยทุ ธศาสตร์แผนแม่บทส่งเสรมิ คณุ ธรรมแหง่ ชาติ ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

การประเมินผลการด�ำเนินงานตามแผนแม่บทส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ ฉบับท่ี ๑ ข้างต้น ได้น�ำผลที่ได้ จากการถอดบทเรยี นมาเปน็ แนวทางในการปรบั ปรงุ และพฒั นาเปา้ หมาย ตวั ชวี้ ดั กระบวนการขบั เคลอื่ นและการตดิ ตาม สำ� หรบั จดั ทำ� “แผนปฏบิ ตั กิ ารดา้ นการสง่ เสรมิ คณุ ธรรมแหง่ ชาติ ระยะที่ ๒ (พ.ศ. ๒๕๖๖ - ๒๕๗๐)” ใหม้ ปี ระสทิ ธภิ าพ และเหมาะสมกบั ทุกหน่วยงานต่อไป นอกจากน้ี ผลจากการด�ำเนินงานของคณะกรรมการส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ และคณะอนุกรรมการ ระดับนโยบายและระดับปฏิบัติการ ทั้งระดับกระทรวง จังหวัด องค์กรอิสระ ภาครัฐและภาคเอกชนทั่วประเทศ ได้แปลงแผนแม่บทส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติสู่การปฏิบัติ จัดกิจกรรมส่งเสริมให้บุคลากรปรับเปล่ียนทัศนคติ คา่ นยิ ม และพฤตกิ รรมท่ีดีงาม ซง่ึ การดำ� เนนิ งานในช่วงสถานการณก์ ารแพร่ระบาดของโรคติดเชอ้ื ไวรสั โคโรนา ๒๐๑๙ (COVID-19) กรมการศาสนา และศนู ยค์ ณุ ธรรม (องคก์ ารมหาชน) ในฐานะฝา่ ยเลขานกุ ารของคณะกรรมการฯ สนบั สนนุ การขับเคลื่อนและขยายผลให้เกิดการเช่ือมโยงองค์กรเครือข่ายทุกภาคส่วน โดยปรับเปล่ียนวิธีการท�ำงานผ่านระบบ ออนไลน์และสอื่ ดิจิทัลเปน็ เคร่อื งมอื ในการท�ำงานมากข้นึ ดงั นี้ ๑. การลงพน้ื ทต่ี ดิ ตามประเมนิ ผลการขบั เคลอื่ นแผนแมบ่ ทฯ ในสว่ นกลางและสว่ นภมู ภิ าค ผา่ นสอื่ อเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ เพอ่ื ใหผ้ ปู้ ฏบิ ตั งิ านไดม้ เี วทแี ลกเปลยี่ นองคค์ วามรู้ รวมทงั้ รบั ฟงั แนวคดิ ในการพฒั นาและสง่ เสรมิ คณุ ธรรมจากผทู้ รงคณุ วฒุ ิ และการประชุมกลุ่มย่อยระดมความคิดเห็นถอดบทเรียนการด�ำเนินงาน ปัญหาอุปสรรคและแนวทางการด�ำเนินงาน ทจี่ ะท�ำใหบ้ รรลุตวั ช้ีวัดภายใต้ยทุ ธศาสตร์ของแผนแม่บทฯ ๒. การขบั เคลอ่ื นคณุ ธรรมเชงิ พนื้ ที่ “จงั หวดั คณุ ธรรมนำ� รอ่ ง” ใน ๔ จงั หวดั เพอ่ื ขยายผลกระบวนการขบั เคลอ่ื น ชุมชน องค์กร อ�ำเภอ สู่การเป็นจงั หวดั คุณธรรม ได้แก่ จงั หวัดเชยี งราย “เชยี งรายเมอื งคณุ ธรรม รว่ มสร้างจิตสำ� นกึ ดี ส่ิงแวดล้อมดี มีวินัย ใส่ใจส่วนรวม” จังหวัดพระนครศรีอยุธยา “ชาวอยุธยา มีวินัย ใส่ใจส่วนรวม” จังหวัดอุดรธานี “สืบสานวถิ ีวฒั นธรรมท้องถิ่น สร้างจติ ส�ำนึกท่ีดี สง่ เสรมิ ความมีวินัย ใสใ่ จประโยชน์ส่วนรวม” และจงั หวดั สุราษฎร์ธานี “สรุ าษฎร์ธานี เมืองคนดี มวี นิ ัย ใส่ใจส่วนรวม” การขบั เคลื่อนคุณธรรมในสถานการณ์ COVID-19 7 ภายใตย้ ทุ ธศาสตร์แผนแม่บทส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ ฉบับท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

๓. การจดั งานสมัชชาคุณธรรมแหง่ ชาติ ครงั้ ท่ี ๑๑ ภายใต้แนวคิด Sustainability with Moral : New Moral NewNormal“คณุ ธรรมวถิ ใี หม่สกู่ ารพฒั นาทย่ี ง่ั ยนื ”ระบบVirtualEventOnlineซง่ึ ไดม้ ขี อ้ เสนอเชงิ นโยบายดา้ นคณุ ธรรม ตอ่ รฐั บาลและหนว่ ยงานทเี่ กย่ี วขอ้ ง๔เรอ่ื งสำ� คญั ไดแ้ ก่๑)การสง่ เสรมิ ระบบเครดติ สงั คม(SocialCredit)๒)การยกยอ่ งคนดี องค์กรดีในทุกพื้นที่ในสังคม ๓) การจัดระบบบริหารจัดการสร้างพ่ีเลี้ยงชุมชนรองรับการช่วยเหลือและแก้ไขปัญหา ในสถานการณ์วกิ ฤติ และ ๔) การสรา้ งระบบการขับเคลอ่ื นคุณธรรมเปน็ เครอื ขา่ ยสงั คมคุณธรรมในระดบั พนื้ ที่ ๔. จัดกิจกรรมประกวด Infographics Moral Awards ประจ�ำปี ๒๕๖๔ หัวข้อ “คนไทยวินัยไม่มีหมด” เพอื่ จดุ ประกายความคดิ เรอ่ื งคณุ ธรรมในกลมุ่ เดก็ และเยาวชน นกั เรยี น นกั ศกึ ษา และประชาชนทว่ั ไป ถา่ ยทอดเรอื่ งราว ประสบการณ์ ทกั ษะ มุมมองและภูมปิ ญั ญาทนี่ ่าสนใจ ผา่ นสือ่ ดิจทิ ัลอินโฟกราฟฟิก ๕. บูรณาการร่วมกับคณะอนุกรรมการส่งเสริมคุณธรรมระดับกระทรวง ระดับจังหวัด และหน่วยงาน ที่เก่ียวข้องจัดกิจกรรมส่งเสริมคุณธรรมในมิติทางศาสนา ร่วมประชาสัมพันธ์และเผยแพร่ข้อมูลการจัดกิจกรรม และรบั เป็นเจา้ ภาพจดั กิจกรรม โดยเชิญชวนขา้ ราชการ เจ้าหน้าท่ี และเครือข่ายร่วมกจิ กรรมอย่างพรอ้ มเพรียง ไดแ้ ก่ กจิ กรรมสวดมนต์ขา้ มปี ถวายพระราชกศุ ล เสรมิ สิรมิ งคลท่ัวไทย และวนั สำ� คญั ทางศาสนา ๖. จัดท�ำองค์ความรู้ที่เกี่ยวข้องกับการส่งเสริมคุณธรรมและคุณธรรม ๔ ประการ “พอเพียง วินัย สุจริต จิตอาสา” เพอื่ เผยแพร่สร้างความเข้าใจแกห่ น่วยงานที่เกีย่ วขอ้ ง ได้แก่ คู่มือการขับเคลือ่ นแผนแมบ่ ทส่งเสรมิ คุณธรรม แหง่ ชาติ และเกณฑ์การประเมินชุมชน องคก์ ร อำ� เภอ และจังหวดั คณุ ธรรม หนังสือองคค์ วามรู้ “การส่งเสริมคณุ ธรรม จากแนวคิดสู่การปฏิบัติ พอเพียง วินัย สุจริต จิตอาสา” หนังสือสรุปผลการด�ำเนินงานตามแผนแม่บทฯ ประจำ� ปงี บประมาณ นำ� เสนอผลงานอนั เปน็ ทป่ี ระจกั ษเ์ พอ่ื ขยายผลสหู่ นว่ ยงานอนื่ ๆ รวมทงั้ การถอดบทเรยี นกรณศี กึ ษา ผลสำ� เรจ็ การขับเคลื่อนชุมชน องค์กร อ�ำเภอ จงั หวัดคณุ ธรรม ๗. จัดท�ำสื่อประชาสัมพันธ์คุณธรรมในสังคมไทย เพื่อสร้างการรับรู้ และขับเคลื่อนคุณธรรมที่สอดคล้องกับ สถานการณ์การแพรร่ ะบาดของโรคตดิ เชื้อไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ ไดแ้ ก่ จดั ท�ำโลโก้ ปา้ ยประชาสมั พันธ์ และสอ่ื วดี ิทศั น์ คณุ ธรรม ๔ พอเพียง วนิ ัย สุจริต จติ อาสา วดี ทิ ศั น์ประชาสมั พันธส์ รา้ งความเขา้ ใจแนวทางการประเมินชุมชน องค์กร อ�ำเภอ และจังหวัดคุณธรรม 8 การขบั เคลือ่ นคุณธรรมในสถานการณ์ COVID-19 ภายใตย้ ทุ ธศาสตร์แผนแมบ่ ทส่งเสริมคุณธรรมแหง่ ชาติ ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

๘. พัฒนาเครื่องมือแบบประเมินความเครียดในสถานการณ์ COVID-19 ผ่านระบบออนไลน์ ๕ ภาษา เปน็ เครอื่ งมอื สำ� รวจสภาพจติ ใจและความตงึ เครยี ด ซง่ึ สามารถดาวนโ์ หลดและคน้ ขอ้ มลู ไดท้ ่ี Application Moral Touch และเวบ็ ไซตศ์ นู ย์คณุ ธรรม www.moralcenter.or.th อกี ความสำ� เรจ็ เกดิ ขนึ้ ภายใตแ้ ผนแมบ่ ทสง่ เสรมิ คณุ ธรรมแหง่ ชาติ ฉบบั ที่ ๑ คอื การตอ่ ยอดและขยายผลเครอื ขา่ ย ความร่วมมือในระดับพืน้ ที่ โดยใชพ้ ลัง “บวร” สร้างอัตลักษณ์ความดี ใน ๔ กลมุ่ เปา้ หมาย คือ คนในชมุ ชน องคก์ ร อ�ำเภอ และจังหวัด ปฏิบัติตามหลักธรรมทางศาสนา ด�ำเนินชีวิตตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง และธ�ำรง รกั ษาไว้ซ่งึ วิถวี ัฒนธรรมไทยทด่ี งี าม ซึง่ ในปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๔ มีเครือข่ายเขา้ ร่วมประเมนิ คณุ ธรรมท่วั ประเทศ รวมจำ� นวน ๓๕,๗๙๕ แห่ง และที่ไดร้ ับคดั เลอื กเปน็ ต้นแบบโดดเด่น ๒๓๕ แห่ง กระทรวงวัฒนธรรม โดยกรมการศาสนา และศูนย์คุณธรรม (องค์การมหาชน) ในฐานะฝ่ายเลขานุการ คณะกรรมการสง่ เสรมิ คณุ ธรรมแหง่ ชาติ ไดร้ วบรวมผลการจดั กจิ กรรมสง่ เสรมิ คณุ ธรรมภายใตส้ ถานการณก์ ารแพรร่ ะบาด ของโรคตดิ เช้ือไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ (COVID-19) ของคณะอนกุ รรมการสง่ เสริมคณุ ธรรมระดับกระทรวง ระดับจังหวดั คณะอนุกรรมการส่งเสริมคุณธรรมกรุงเทพมหานคร และองค์กรอิสระ องค์กรภาครัฐและภาคเอกชน ซึ่งได้น�ำเสนอ ตามล�ำดับ ในโอกาสน้ี ขอขอบคุณทุกหน่วยงานท่ีได้ที่ได้รวมพลังขับเคล่ือนแผนแม่บทส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ อยา่ งตอ่ เนอ่ื งจนทำ� ใหเ้ ปน็ ทรี่ บั รใู้ นสงั คม และสรา้ งความตระหนกั ในการสง่ เสรมิ คณุ ธรรม โดยในปงี บประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๖ หวงั วา่ “แผนปฏบิ ตั ิการด้านการสง่ เสริมคุณธรรมแหง่ ชาติ ระยะที่ ๒ (พ.ศ. ๒๕๖๖ - ๒๕๗๐)” ในระยะ ๕ ปีข้างหนา้ จะเปน็ แผนทส่ี อดคลอ้ งกบั ความตอ้ งการของทกุ หนว่ ยงาน เพอ่ื นำ� ไปสเู่ ปา้ หมายของแผน คอื คนไทยยดึ มน่ั ในหลกั ธรรม ทางศาสนา หลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง และหลกั วถิ วี ฒั นธรรมไทย มคี ณุ ธรรมความพอเพยี ง วนิ ยั สจุ รติ จติ อาสา และกตัญญู ที่จะเปน็ รากฐานในการปลกู ฝังคณุ ธรรม ใหส้ งั คมไทยใหเ้ ป็นสงั คมคณุ ธรรมอยา่ งยัง่ ยืน การขับเคลือ่ นคณุ ธรรมในสถานการณ์ COVID-19 9 ภายใตย้ ุทธศาสตร์แผนแมบ่ ทส่งเสรมิ คุณธรรมแหง่ ชาติ ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)



ผลการดำ� เนนิ งาน ของคณะอนกุ รรมการสง่ เสรมิ คณุ ธรรม ระดับกระทรวง ๑. ส�ำนักนายกรฐั มนตรี ๒. กระทรวงกลาโหม ๓. กระทรวงการคลงั ๔. กระทรวงการต่างประเทศ ๕. กระทรวงการทอ่ งเทยี่ วและกฬี า ๖. กระทรวงการพัฒนาสงั คมและความม่ันคงของมนษุ ย์ ๗. กระทรวงการอดุ มศึกษา วิทยาศาสตร์ วจิ ยั และนวตั กรรม ๘. กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ๙. กระทรวงคมนาคม ๑๐. กระทรวงดิจิทลั เพอ่ื เศรษฐกิจและสงั คม ๑๑. กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดล้อม ๑๒. กระทรวงพลงั งาน ๑๓. กระทรวงพาณิชย์ ๑๔. กระทรวงมหาดไทย ๑๕. กระทรวงยตุ ธิ รรม ๑๖. กระทรวงแรงงาน ๑๗. กระทรวงวฒั นธรรม ๑๘. กระทรวงศกึ ษาธิการ ๑๙. กระทรวงสาธารณสขุ ๒๐. กระทรวงอุตสาหกรรม

สาํ นักนายกรัฐมนตรี ส�ำนักนำยกรัฐมนตรี มีหน่วยงานในสังกัด ยทุ ธศาสตร์ที่ ๓ สรา้ งเครอื ขา่ ยความร่วมมือ ได้ร่วมกันขับเคลื่อนแผนแม่บทส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ ในการส่งเสริมคณุ ธรรม ฉบบั ที่๑(พ.ศ.๒๕๕๙-๒๕๖๔)ประจา� ปี๒๕๖๔มผี ลสา� เรจ็ ของการดา� เนินงานท่สี อดคลอ้ งตามยุทธศาสตร์ ดังน้ี ดา� เนนิ การขยายภาคเี ครอื ขา่ ยความรว่ มมอื ในการ ประสานงาน ใหข้ อ้ มลู ขา่ วสาร กา� หนดแนวทางการปฏบิ ตั ิ ยทุ ธศาสตรท์ ่ี ๑ วางระบบรากฐานการเสรมิ สรา้ ง หน้าที่ของคณะกรรมการธรรมาภิบาลจังหวัด และจัด คุณธรรมในสงั คมไทย กิจกรรมสร้างเครือขา่ ยนกั สง่ เสรมิ คณุ ธรรมภายในองคก์ ร การประเมนิ คณุ ธรรมและความโปรง่ ใส ในการดา� เนนิ งาน ๑) จัดท�าแผนปฏิบัติการส่งเสริมคุณธรรม ของหน่วยงานภาครัฐ ท่ีด�าเนินการโดยส�านักงานคณะ เพอื่ ขับเคล่อื นการดา� เนินงานของส่วนราชการ/หนว่ ยงาน กรรมการปอ้ งกนั และปราบปรามการทจุ รติ แห่งชาติ และ ๒) จัดกิจกรรมเสริมสร้างปลูกฝังคุณธรรมและวัฒนธรรม นา� หลกั คณุ ธรรม ๔ ประการ พอเพยี ง วนิ ยั สจุ รติ จติ อาสา ประเพณีท่ีดีงาม ได้แก่ กิจกรรมเทิดทูนสถาบันชาติ มาใชใ้ นการพัฒนาองค์กร ศาสนาและพระมหากษัตริย์ การยกระดับคุณธรรม ความโปร่งใส และเสริมสร้างวัฒนธรรมต้านทุจริตเชิงรุก การสง่ เสรมิ สนบั สนนุ การใชแ้ ละสวมใสผ่ า้ ไทย๓)จดั กจิ กรรม ยกยอ่ งเชดิ ชอู งคก์ รและบคุ คล ผมู้ ผี ลงานดเี ดน่ ดา้ นสง่ เสรมิ คณุ ธรรม ยทุ ธศาสตร์ที่ ๒ สรา้ งความเข้มแขง็ ในระบบการบรหิ าร จัดการด้านการสง่ เสริมคณุ ธรรมให้เปน็ เอกภาพ มีการพัฒนาระบบการบริหารจัดการทางวิชาการ มาตรฐานการส่งเสริมคุณธรรม/จัดท�าหลักสูตรอบรม ส่งเสริมคุณธรรมให้แก่บุคลากร/การประชุมติดตาม ประเมนิ ผลการสง่ เสรมิ คณุ ธรรม/จดั ทา� ฐานขอ้ มลู เชอ่ื มโยง ผลการด�าเนินงานของภาคีเครือข่ายเผยแพร่ทางเว็บไซต์ หน่วยงาน 12 กำรขับเคล่อื นคุณธรรมในสถำนกำรณ์ COVID-19 ภายใต้ยุทธศาสตรแ์ ผนแม่บทสง่ เสรมิ คุณธรรมแห่งชาติ ฉบบั ท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

ยทุ ธศาสตรท์ ่ี ๔ ส่งเสริมให้ประเทศไทยเป็นแบบอยา่ ง แนวทาง/แผนการขบั เคลอ่ื นคณุ ธรรมในอนาคต ด้านคณุ ธรรมในประชาคมอาเซียนและประชาคมโลก สำ� นกั นายกรฐั มนตรมี แี นวทางการปฏบิ ตั ริ าชการ จัดกิจกรรมสร้างความสัมพันธ์และความร่วมมือ โดยยดึ หลกั ธรรมาภบิ าลในการปฏบิ ตั ริ าชการ มกี ารพฒั นา สง่ เสรมิ คณุ ธรรมร่วมกัน ผา่ นกจิ กรรม งานประเพณแี ละ และยกระดับดัชนีช้ีวัดที่เก่ียวข้องให้สูงขึ้น ด�ำเนินการ วัฒนธรรมกับประเทศเพอ่ื นบา้ น ไดแ้ ก่ โครงการเยาวชน ด้วยความโปร่งใส ไม่มีการทุจริต ประพฤติมิชอบ อาเซยี นเรยี นรหู้ ลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี งตามรอย ให้ทุกหน่วยงานรักษามาตรฐานการด�ำเนินงานที่ดี และ พระยุคลบาท เป็นการบูรณาการการท�ำงานร่วมกันของ ขับเคล่ือนการด�ำเนินงานเพื่อพัฒนา และยกระดับ หนว่ ยงานต่าง ๆ ใหบ้ คุ ลากรและองคก์ รมคี ณุ ธรรมทด่ี ขี นึ้ และมกี ารรณรงค์ หรือแสดงเจตนารมณ์จะพัฒนาเป็นองค์กรคุณธรรม คณุ ธรรมท่ีปรบั ใช้ในสถานการณ์ COVID-19 โดยให้สมาชิกในองค์กรยึดมั่นคุณธรรมเป็นฐานใน (พอเพียง วินยั สจุ ริต จติ อาสา) การด�ำเนินชีวิตและปฏิบัติงาน และให้ส่วนราชการ ด�ำเนินกิจกรรม ให้มีการขับเคลื่อนคุณธรรม ภายในหน่วยงานด�ำเนินการส่งเสริม พัฒนาและประเมิน (เฉพาะกาล) ท่ีสอดคล้องกับสถานการณ์การแพร่ระบาด องค์กรคุณธรรมตามตัวชี้วัดและเกณฑ์การประเมินท่ี ของโรคติดเช้ือไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ ปีงบประมาณ คณะกรรมการสง่ เสริมคณุ ธรรมแหง่ ชาตกิ �ำหนด พ.ศ. ๒๕๖๔ ดงั นี้ ๑) คณุ ธรรมสรา้ งภมู คิ มุ้ กนั ใหแ้ กอ่ งคก์ ร และชุมชน ๒) คุณธรรมด้านความพอประมาณ/พอเพียง ๓) คุณธรรมด้านจิตอาสา ๔) คุณธรรมด้านศาสนา ๕) คุณธรรมด้านวัฒนธรรมประเพณี รวมท้ังส้ินจ�ำนวน ๑๒๑ โครงการ/กจิ กรรม การขบั เคลื่อนคุณธรรมในสถานการณ์ COVID-19 13 ภายใต้ยุทธศาสตรแ์ ผนแมบ่ ทสง่ เสรมิ คณุ ธรรมแหง่ ชาติ ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

กระทรวงกลาโหม กระทรวงกลำโหม มหี นว่ ยงานในสงั กดั ไดร้ ว่ มกนั ขบั เคล่ือนแผนแม่บทส่งเสรมิ คุณธรรมแห่งชาติ ฉบับท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔) ประจา� ปี ๒๕๖๔ มผี ลสา� เร็จของ การด�าเนินงานท่ีสอดคลอ้ งตามยุทธศาสตร์ ดังนี้ ยุทธศาสตร์ท่ี ๑ วางระบบรากฐานการเสริมสรา้ ง คุณธรรมในสงั คมไทย ด�าเนินการประกาศเจตนารมณ์สุจริตในการ บรหิ ารงานให้เป็นไปอย่างโปร่งใส ซอ่ื สัตย์ สุจรติ ยตุ ิธรรม มีคุณธรรม และจริยธรรม จัดท�าแผนปฏิบัติการส่งเสริม คุณธรรม จัดท�าหลักเกณฑ์การคัดเลือกบุคคลดีเด่น และออกประกาศยกย่องชมเชยก�าลังพลที่ท�าความดี จนเป็นแบบอย่างได้ ยุทธศาสตร์ท่ี ๒ สร้างความเข้มแข็งในระบบการบรหิ าร จดั การดา้ นการส่งเสรมิ คณุ ธรรมใหเ้ ปน็ เอกภาพ ก�าหนดให้มีการอบรมศีลธรรม วัฒนธรรม และ ปฏิบัติธรรมเพื่อพัฒนาคุณธรรมและจริยธรรมประจ�าใจ ของก�าลังพลทุกเดือน และให้นักเรียนในหลักสูตรต่าง ๆ ของ ทร. ได้รับความรู้ ตามหลักธรรมาภิบาล คุณธรรม จริยธรรม และจรรยาบรรณ จัดโครงการบรรพชาฯ เพ่ือเตรียมความพร้อมการเป็นทหารเรือท่ีดีของชาติ เพื่อพัฒนาและเสริมสร้างคุณลักษณะผู้น�าท่ีมีคุณธรรม และจรยิ ธรรมประจา� ใจ อนั จะเป็นประโยชน์ตอ่ การน�าไป ประยกุ ตใ์ ช้ในการปฏบิ ตั ิหน้าทใี่ นอนาคตตอ่ ไป 14 กำรขบั เคล่ือนคุณธรรมในสถำนกำรณ์ COVID-19 ภายใตย้ ทุ ธศาสตรแ์ ผนแมบ่ ทส่งเสรมิ คุณธรรมแห่งชาติ ฉบับท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

ยทุ ธศาสตรท์ ี่ ๓ สร้างเครอื ข่ายความรว่ มมอื ในการสง่ เสรมิ คณุ ธรรม สร้างเครือข่ายความร่วมมือระหว่างเหล่าทัพ ในการสง่ เสริมคุณธรรมของกระทรวงกลาโหม ยุทธศาสตรท์ ี่ ๔ ส่งเสริมให้ประเทศไทยเป็นแบบอย่าง ดา้ นคุณธรรมในประชาคมอาเซียนและประชาคมโลก ไม่มกี ิจกรรมทส่ี อดคลอ้ งกับยทุ ธศาสตร์ดังกลา่ ว คุณธรรมที่ปรับใช้ในสถานการณ์ COVID-19 (พอเพียง วนิ ยั สุจริต จิตอาสา) ด�ำเนินการช่วยเหลือและบริการประชาชน ในการจดั รถรับ - สง่ ผ้ปู ว่ ยตามชมุ ชน เพ่อื ไปศูนยพ์ ักคอย ตามพ้ืนที่ หรือส่งต่อไปยังสถานพยาบาล จัดจุดบริการ อาหารและเคร่ืองด่ืมเพ่ือช่วยเหลือชุมชน จัดนายทหาร ประสานงานประจำ� สำ� นกั งานเขตตา่ ง ๆ ในพนื้ ทรี่ บั ผดิ ชอบ ของ ทร. จัดเจ้าหน้าท่ีประจ�ำจุดตรวจเพื่อควบคุม การเดนิ ทางข้ามพ้นื ทคี่ วบคุมทมี่ ีการแพร่ระบาด แนวทาง/แผนการขบั เคลือ่ นคณุ ธรรมในอนาคต จัดท�ำแผนแม่บทส่งเสริมคุณธรรม และจัดท�ำ แผนปฏิบัติการส่งเสริมคุณธรรม ประจ�ำปีงบประมาณ พ.ศ ๒๕๖๕ การขับเคลือ่ นคณุ ธรรมในสถานการณ์ COVID-19 15 ภายใต้ยุทธศาสตรแ์ ผนแม่บทสง่ เสริมคุณธรรมแหง่ ชาติ ฉบบั ท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

กระทรวงการคลงั กระทรวงกำรคลัง มหี นว่ ยงานในสงั กัดได้รว่ มกัน ยทุ ธศาสตรท์ ่ี ๒ สรา้ งความเข้มแขง็ ในระบบการบรหิ าร ขบั เคลอื่ นแผนแมบ่ ทสง่ เสรมิ คณุ ธรรมแหง่ ชาติ ฉบับที่ ๑ จดั การดา้ นการสง่ เสรมิ คุณธรรมใหเ้ ป็นเอกภาพ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔) ประจ�าปี ๒๕๖๔ มีผลส�าเร็จของ การดา� เนนิ งานทีส่ อดคล้องตามยทุ ธศาสตร์ ดังนี้ จดั ทา� โครงการอบรม/สมั มนา เพอื่ สง่ เสรมิ ปลกู ฝงั กระตุ้นจิตส�านึก และเสริมสร้างทัศนคติที่ดีใน ยุทธศาสตรท์ ่ี ๑ วางระบบรากฐานการเสรมิ สรา้ ง ดา้ นคณุ ธรรม จรยิ ธรรม และแนวทางการปอ้ งกนั การทจุ รติ คุณธรรมในสังคมไทย ในการปฏบิ ตั หิ นา้ ทรี่ าชการใหแ้ กบ่ คุ ลากร โดยการเผยแพร่ และประชาสมั พนั ธ์ ในรปู แบบตา่ ง ๆ อยา่ งต่อเน่ือง ด�าเนินการประชุมหารือร่วมกับหน่วยงานภาครัฐ ในสงั กดั ในการกา� หนดนโยบายแนวทางในการจดั ทา� แผน ส่งเสริมคุณธรรมระดับกระทรวงการคลัง เพ่ือใช้ในการ ขับเคล่ือนด้านการส่งเสริมคุณธรรมของหน่วยงาน ให้สอดคล้องกับแผนแม่บทส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ ฉบบั ที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔) 16 กำรขบั เคลอ่ื นคุณธรรมในสถำนกำรณ์ COVID-19 ภายใตย้ ทุ ธศาสตรแ์ ผนแมบ่ ทส่งเสรมิ คุณธรรมแห่งชาติ ฉบบั ท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

ยทุ ธศาสตร์ที่ ๓ สร้างเครือขา่ ยความรว่ มมอื คุณธรรมทป่ี รบั ใช้ในสถานการณ์ COVID-19 ในการสง่ เสรมิ คณุ ธรรม (พอเพยี ง วนิ ยั สุจรติ จติ อาสา) ด�ำเนินการในด้านจิตอาสา โดยการจัดกิจกรรม ดำ� เนนิ โครงการกระทรวงการคลงั คณุ ธรรม โดยได้ การรับบริจาค และการบริจาค ให้การสนับสนุนแบ่งปัน กำ� หนดคณุ ธรรมอตั ลกั ษณก์ ระทรวงการคลงั ทมี่ สี อดคลอ้ ง อาหาร เคร่ืองอุปโภคบริโภค อุปกรณ์ที่จ�ำเป็นต่อการ กับคุณธรรมอัตลักษณ์ของแต่ละส่วนราชการในสังกัด ป้องกันการแพร่ระบาดของโรคติดเช้ือ การบริจาคโลหิต คือ ซ่ือสัตย์ (Honesty) รับผิดชอบ (Accountability) และการให้ขวัญก�ำลังใจแก่บุคลากรทางการแพทย์ และ สามคั คี (Teamwork) จติ บรกิ าร (Service mind) รวมกนั เจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงานท่ีมีความเสี่ยงต่อการสัมผัส เปน็ HATS เพือ่ ให้ส่วนราชการในสงั กดั นำ� ไปเปน็ แนวทาง กับการแพร่ระบาดของโรคติดเช้ือ สมาชิกในองค์กร ในการด�ำเนินการจัดกิจกรรมด้านการส่งเสริมคุณธรรม รวมถงึ ประชาชนในชมุ ชนทไี่ ดร้ บั ผลกระทบ ซงึ่ ไดด้ ำ� เนนิ การ จริยธรรมให้แก่บุคลากรในหน่วยงาน และขับเคลื่อน จดั กิจกรรมอย่างต่อเน่อื ง องคก์ รไปสู่การเปน็ องคก์ รคุณธรรมตอ่ ไป แนวทาง/แผนการขบั เคลอื่ นคุณธรรมในอนาคต ยทุ ธศาสตรท์ ่ี ๔ ส่งเสริมใหป้ ระเทศไทยเป็นแบบอย่าง มุ่งเน้นในด้านการส่งเสริมในการสร้างความ ดา้ นคณุ ธรรมในประชาคมอาเซยี นและประชาคมโลก ตระหนักรู้ให้แก่บุคลากรของหน่วยงาน โดยน�ำหลักสูตร ไมม่ ีกจิ กรรมทสี่ อดคลอ้ งกับยุทธศาสตรด์ งั กลา่ ว ต้านทุจริตศึกษามาใช้เป็นแนวทางในการจัดท�ำหลักสูตร อบรม/สัมมนา และการจัดกิจกรรมท่ีสอดคล้องกับ วัฒนธรรม ประเพณีปฏิบัติ รวมถึงการใช้ส่ือส�ำหรับ เผยแพร่ในช่องทางต่าง ๆ เพื่อให้บุคลากรของหน่วยงาน ปฏิบัติหน้าที่ราชการด้วยความถูกต้อง มีคุณธรรม จริยธรรม และสามารถเป็นแนวทางในการพัฒนาองค์กร ใหไ้ ปสกู่ ารเปน็ องคก์ รคณุ ธรรมทเี่ ขม้ แขง็ โปรง่ ใส ไรท้ จุ รติ การเป็นองค์กรคุณธรรมต้นแบบ และองค์กรคุณธรรม ตน้ แบบโดดเด่น ตามล�ำดับ การขับเคล่ือนคณุ ธรรมในสถานการณ์ COVID-19 17 ภายใต้ยุทธศาสตรแ์ ผนแมบ่ ทสง่ เสริมคณุ ธรรมแหง่ ชาติ ฉบบั ที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

กระทรวงการตา‹ งประเทศ กระทรวงกำรต่ำงประเทศ มีหน่วยงานในสังกัด ยุทธศาสตร์ท่ี ๒ สรา้ งความเขม้ แขง็ ในระบบการบรหิ าร ได้ร่วมกันขับเคลื่อนแผนแม่บทส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ จัดการดา้ นการสง่ เสรมิ คุณธรรมให้เปน็ เอกภาพ ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔) ประจ�าปี ๒๕๖๔ มผี ลสา� เรจ็ ของการดา� เนนิ งานทสี่ อดคลอ้ งตามยทุ ธศาสตร์ มีการพัฒนาระบบบริหารจัดการงานด้านส่งเสริม ดังน้ี คณุ ธรรมจรยิ ธรรมอยา่ งเปน็ รปู ธรรมโดยมี๑)ศนู ยป์ ฏบิ ตั กิ าร ต่อต้านการทุจริต (ศปท.) ท�าหน้าท่ีในการก�ากับติดตาม ยทุ ธศาสตร์ท่ี ๑ วางระบบรากฐานการเสรมิ สรา้ ง และประเมินผลการด�าเนินงาน ตลอดจนการด�าเนินการ คณุ ธรรมในสงั คมไทย ร่วมกับส�านักบริหารบุคคลในการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรม จรรยาข้าราชการ การเสริมสร้างวินัยและการ ได้ก�าหนดนโยบายและด�าเนินการขับเคล่ือนงาน ดา� เนนิ การตามประมวลจรยิ ธรรมขา้ ราชการของหนว่ ยงาน ดา้ นคุณธรรมผา่ นการด�าเนนิ งานโดยใช้หลกั ๓ มิติ ไดแ้ ก่ ๒) สถาบันการต่างประเทศเทวะวงศ์วโรปการ สนับสนุน หลักศาสนา หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง และหลักวิถี การจัดหลักสูตรพัฒนาข้าราชการ และเจ้าหน้าที่ของ วัฒนธรรมที่ดีงามของไทย อาทิ การจัดกิจกรรมเน่ืองใน กระทรวงฯ เพอื่ เสริมสร้างคณุ ธรรม จริยธรรม วนิ ัยในการ วันส�าคัญทางพระพุทธศาสนา กิจกรรมการสัมมนาและ ปฏิบัติราชการ รวมถึงการน้อมน�าหลักปรัชญาเศรษฐกิจ ทัศนศึกษาดูงานโครงการตามแนวพระราชด�าริ กิจกรรม พอเพียงไปประยุกต์ใช้ในการปฏบิ ัตงิ าน การสืบสานศิลปะ วัฒนธรรมประเพณีไทย การยกย่อง เชิดชูบุคลากรผู้มีผลงานดีเด่นด้านคุณธรรม ทั้งในและ ต่างประเทศร่วมกันขับเคล่ือนแผนแม่บทและแผนปฏิบัติ การฯ ใหบ้ รรลุคา่ เปา้ หมายและตัวชี้วดั ตามที่กา� หนด 18 กำรขับเคลอ่ื นคณุ ธรรมในสถำนกำรณ์ COVID-19 ภายใต้ยทุ ธศาสตรแ์ ผนแมบ่ ทส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ ฉบบั ที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

ยุทธศาสตรท์ ่ี ๓ สร้างเครอื ข่ายความรว่ มมอื คณุ ธรรมทีป่ รับใช้ในสถานการณ์ COVID-19 ในการส่งเสริมคุณธรรม (พอเพียง วินยั สจุ รติ จิตอาสา) กระทรวงการตา่ งประเทศมกี ารขยายภาคเี ครอื ขา่ ย จดั กจิ กรรมจติ อาสาบำ� เพญ็ สาธารณประโยชน์ เชน่ เพ่ิมขึ้นทั้งภายในและต่างประเทศ ภาคีเครือข่ายมีการ มแี ลว้ แบง่ ปนั ปนั นำ�้ ใจ ตปู้ นั สขุ เพอื่ รว่ มกนั แบง่ ปนั อาหาร ด�ำเนนิ การส่งเสรมิ คณุ ธรรมผา่ นโครงการ/กิจกรรมตา่ ง ๆ เคร่ืองอปุ โภคบริโภค อปุ กรณ์ทางการแพทย์ และสงิ่ ของ เป็นประจ�ำทุกปี อาทิ ๑) โครงการส่งเสริมความร่วมมือ ต่าง ๆ ผา่ นหน่วยงานองคก์ รตา่ ง ๆ การใหค้ วามชว่ ยเหลอื ด้านพระพุทธศาสนากับต่างประเทศ ๒) มูลนิธิยุวทูต มติ รประเทศ บคุ ลากรทางการแพทย์ ชมุ ชน และประชาชน ความดี ภาคเี ครือข่ายสนบั สนุนงบประมาณในการด�ำเนนิ ท่ีได้รับผลกระทบ ตลอดจนการใช้ระบบออนไลน์ในการ โครงการยุวทูตจิตเอื้อเฟื้อ อาสาแบ่งปัน ช่วยผ่านพ้นภัย ส่งเสริมคุณธรรมด้านต่าง ๆ ในการส่งเสริมคุณธรรม โควิด-๑๙ ๓) โครงการสนับสนุนสมาคม องค์กรท้องถ่ิน ดา้ นวฒั นธรรมประเพณีอันดงี ามของไทย กลมุ่ คนไทยในตา่ งประเทศ แนวทาง/แผนการขับเคลือ่ นคุณธรรมในอนาคต ยุทธศาสตรท์ ่ี ๔ ส่งเสรมิ ใหป้ ระเทศไทยเป็นแบบอยา่ ง โดยการมงุ่ พฒั นาระบบกลไกการสง่ เสรมิ คณุ ธรรม ด้านคุณธรรมในประชาคมอาเซยี นและประชาคมโลก ให้มีประสิทธิภาพเพิ่มมากขึ้น บูรณาการท�ำงานร่วมกับ สถานเอกอัครราชทูต สถานกงสุลไทยใน แผนงานอน่ื ๆ และภาคสว่ นตา่ ง ๆ ใหเ้ ชอ่ื มโยงตามภารกจิ ต่างประเทศ ร่วมสร้างค่านิยมไทย ผ่านการจัดกิจกรรม ของหนว่ ยงานและเปน็ ไปในทศิ ทางเดยี วกนั สามารถบรรลุ เทศกาลไทย การแสดงสินค้า อาหาร และวัฒนธรรม วัตถุประสงค์และค่าเป้าหมายตามตัวชี้วัดอย่างเป็น ของไทยสู่สายตาประชาคมอาเซียนและประชาคมโลก รปู ธรรม เพ่อื น�ำไปสู่ความมัน่ คง มง่ั คั่ง ย่งั ยืนตอ่ ไป และด�ำเนินการส่งมอบห้องสมุดอาเซียนให้แก่โรงเรียน ต่าง ๆ รวมถึงโรงเรยี นในพนื้ ที่ห่างไกลหรือพื้นทีช่ ายแดน ติดกบั มิตรประเทศสมาชกิ อาเซยี น รวมจำ� นวน ๕๘ แหง่ ใน ๕๘ จังหวัด ผ่านโครงการ ๑ จังหวัด ๑ โรงเรียน ๑ ห้องสมุดอาเซยี น การขับเคล่ือนคุณธรรมในสถานการณ์ COVID-19 19 ภายใตย้ ุทธศาสตร์แผนแม่บทสง่ เสริมคุณธรรมแห่งชาติ ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

กระทรวงการทอ‹ งเที่ยวและกฬี า กระทรวงกำรท่องเท่ียวและกีฬำ มีหน่วยงาน ยทุ ธศาสตรท์ ี่ ๒ สร้างความเขม้ แขง็ ในระบบการบริหาร ในสังกัดได้ร่วมกันขับเคล่ือนแผนแม่บทส่งเสริมคุณธรรม จดั การดา้ นการสง่ เสริมคุณธรรมให้เปน็ เอกภาพ แหง่ ชาติ ฉบบั ที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔) ประจา� ปี ๒๕๖๔ มผี ลสา� เรจ็ ของการดา� เนนิ งานทส่ี อดคลอ้ งตามยทุ ธศาสตร์ มรี ะบบกา� กบั ตดิ ตาม และประเมนิ ผลการดา� เนนิ งาน ดังนี้ ส่งเสริมคุณธรรม มีการจัดท�าหลักสูตรอบรมเสริมสร้าง คณุ ธรรมปอ้ งกนั การทจุ รติ และมบี คุ ลากรทา� หนา้ ทส่ี ง่ เสรมิ ยทุ ธศาสตรท์ ี่ ๑ วางระบบรากฐานการเสริมสรา้ ง คุณธรรม มีการสนับสนุนงบประมาณด�าเนินงานส่งเสริม คุณธรรมในสงั คมไทย คุณธรรมของส�านักงานปลัดกระทรวงการท่องเท่ียวและ กีฬาและเครือข่ายของศูนย์ปฏิบัติการต่อต้านการทุจริต ก�าหนดเป็นนโยบายการส่งเสริมคุณธรรมภายใน กระทรวงการทอ่ งเท่ียวและกีฬา กระทรวง และจัดท�าแผนโครงการกิจกรรมส่งเสริม คุณธรรม โดยประสานงานกับหน่วยงานทั้งภาครัฐและ เอกชน ทเ่ี ปน็ ภาคเี ครอื ขา่ ย จดั กจิ กรรมเสรมิ สรา้ งคณุ ธรรม และวัฒนธรรมประเพณีท่ีดีงาม ยกย่องเชิดชูองค์กรและ บุคคลทม่ี ีผลงานดีเดน่ 20 กำรขบั เคลอ่ื นคุณธรรมในสถำนกำรณ์ COVID-19 ภายใต้ยทุ ธศาสตรแ์ ผนแมบ่ ทส่งเสริมคณุ ธรรมแหง่ ชาติ ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

ยุทธศาสตร์ที่ ๓ สรา้ งเครือข่ายความรว่ มมือ คณุ ธรรมทป่ี รบั ใช้ในสถานการณ์ COVID-19 ในการส่งเสรมิ คณุ ธรรม (พอเพียง วนิ ยั สุจริต จิตอาสา) ขยายภาคีเครือข่ายความร่วมมือ ในการส่งเสริม ส่งเสรมิ คณุ ธรรม วินยั พอเพยี ง สุจรติ จติ อาสา คณุ ธรรมในหนว่ ยงานและกระทรวงการทอ่ งเทย่ี วและกฬี า และส่งเสริมความพอเพียงผ่านการฝึกอบรม รวมท้ัง จากระดับหน่วยงานภายในสังกัด หน่วยงานในกระทรวง ส่งเสริมความมีจิตอาสา เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ ช่วยเหลือ และขยายสู่ราชการส่วนภมู ภิ าค แบ่งปันผู้อื่น โดยมีกิจกรรมแบ่งปันอาหารและวัสดุ อุปกรณ์ที่จ�ำเป็นให้แก่ชุมชน และประชาชนท่ีได้รับ ยุทธศาสตรท์ ี่ ๔ สง่ เสริมให้ประเทศไทยเปน็ แบบอย่าง ผลกระทบในสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อ ดา้ นคุณธรรมในประชาคมอาเซยี นและประชาคมโลก ไวรสั โคโรนา ๒๐๑๙ อยา่ งตอ่ เนอ่ื ง ไมม่ กี จิ กรรมทสี่ อดคลอ้ งกับยุทธศาสตร์ดังกล่าว แนวทาง/แผนการขับเคลือ่ นคณุ ธรรมในอนาคต มแี นวทางจะขยายเปา้ หมายการสง่ เสรมิ คณุ ธรรม ไปยังองค์กร ชุมชน รวมท้ังส่งเสริมคุณธรรม พอเพียง วินัย สุจริต จิตอาสา อย่างต่อเน่ือง เพื่อให้ผลของ การส่งเสริมคุณธรรม ส่งผลเชื่อมโยงไปสู่การป้องกัน และต่อต้านการทุจริตและประพฤติมิชอบของหน่วยงาน ภายในกระทรวงการท่องเท่ียวและกีฬา และองค์กร เครือขา่ ยตา่ งๆ การขบั เคลื่อนคุณธรรมในสถานการณ์ COVID-19 21 ภายใต้ยทุ ธศาสตร์แผนแมบ่ ทสง่ เสรมิ คุณธรรมแห่งชาติ ฉบับท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

กแรละะทครววางมกมาั่นรคพงฒั ขอนงามสนงั คษุ มย กระทรวงกำรพัฒนำสังคมและควำมม่ันคงของ ยุทธศาสตร์ที่ ๒ สรา้ งความเขม้ แข็งในระบบการบริหาร มนษุ ย์ มหี นว่ ยงานในสงั กดั ไดร้ ว่ มกนั ขบั เคลอ่ื นแผนแมบ่ ท จดั การดา้ นการสง่ เสรมิ คณุ ธรรมให้เปน็ เอกภาพ สง่ เสรมิ คณุ ธรรมแหง่ ชาติ ฉบบั ที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔) ประจา� ปี ๒๕๖๔ มผี ลสา� เรจ็ ของการดา� เนนิ งานทสี่ อดคลอ้ ง มุ่งสร้างความเข้มแข็งในการบริหารจัดการ ตามยุทธศาสตร์ ดังนี้ ด้านการส่งเสริมคุณธรรมให้เป็นเอกภาพ โดยมี กระบวนการดา� เนนิ การขบั เคล่อื นงาน ดงั นี้ ๑) การจัดท�า ยทุ ธศาสตรท์ ี่ ๑ วางระบบรากฐานการเสริมสร้าง แ น ว ท า ง ก า ร ขั บ เ ค ล่ื อ น ด ้ า น คุ ณ ธ ร ร ม จ ริ ย ธ ร ร ม คณุ ธรรมในสังคมไทย ๒) ส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรม โดยการให้องค์ความรู้ บนพ้ืนฐานคุณธรรมเป้าหมาย ๔ ประการ พอเพียง วินัย ก�าหนดนโยบาย และจัดท�าแผนงาน กิจกรรม สุจริต จิตอาสา และคุณธรรมอ่ืน ๆ ๓) การขับเคล่ือน ส่งเสริมคุณธรรม เพ่ือวางระบบรากฐานการเสริมสร้าง คุณธรรมจริยธรรม ของกระทรวงการพัฒนาสังคมและ คณุ ธรรมทย่ี ง่ั ยนื โดยการสรา้ งคนดี องคก์ รทดี่ ใี นกระทรวงฯ ความมน่ั คงของมนษุ ย์ ภายใตส้ ถานการณก์ ารแพรร่ ะบาด ส่งเสริมการปฏิบัติราชการโดยยึดหลักธรรมาภิบาล ของโรคตดิ เชื้อไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ (COVID-19) เพื่อให้การบริหารราชการเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ ประสิทธผิ ล โปรง่ ใส และมีธรรมาภบิ าล ซึง่ มกี ระบวนการ ดา� เนนิ การขบั เคลอ่ื นงาน ดงั น้ี ๑) การสรา้ งภาพลกั ษณท์ ดี่ ี และค่านิยมองค์กรท่ีดี ๒) สร้างต้นแบบคนดีมีคุณธรรม จริยธรรม เพ่ือการปฏิบัติราชการอย่างมีธรรมาภิบาล ๓) การส่งเสริมให้ข้าราชการ ยึดถือตามหลักประมวล จริยธรรมขา้ ราชการพลเรือน 22 กำรขับเคล่ือนคุณธรรมในสถำนกำรณ์ COVID-19 ภายใตย้ ุทธศาสตรแ์ ผนแม่บทส่งเสริมคณุ ธรรมแห่งชาติ ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

ยทุ ธศาสตรท์ ี่ ๓ สรา้ งเครือขา่ ยความรว่ มมอื คุณธรรมทีป่ รับใช้ในสถานการณ์ COVID-19 ในการส่งเสรมิ คุณธรรม (พอเพียง วนิ ัย สุจริต จติ อาสา) มุ่งสร้างเครือข่ายความร่วมมือในการส่งเสริม ได้ผนึกก�ำลังความร่วมมือของภาคีเครือข่าย คุณธรรม โดยมีกระบวนการด�ำเนินการขับเคล่ือนงาน และองค์กรชุมชนเพื่อขับเคลื่อนการแก้ไขปัญหาวิกฤต ดังนี้ ๑) การสร้างเครือข่ายความร่วมมือในการส่งเสริม ด�ำเนินการช่วยเหลือกลุ่มเปราะบางและประชาชน คุณธรรมจริยธรรม โดยผ่านเครือข่ายคุณธรรมภาครัฐ ท่ีประสบปัญหาทางสังคมและได้รับผลกระทบจาก ๒) การสรา้ งเครอื ขา่ ยความรว่ มมอื ในการสง่ เสรมิ คณุ ธรรม สถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา จริยธรรม ผ่านสื่อเทคโนโลยีและสารสนเทศต่าง ๆ ๒๐๑๙ รวมจ�ำนวน ๙,๑๖๖,๐๗๙ ราย รวมจ�ำนวนกว่า ๓) การด�ำเนินการตามแผนปฏิรูปประเทศ (Big Rock) ๒๐,๐๐๐ ล้านบาท เพื่อสนับสนุนสังคมคุณธรรมที่มี โดยร่วมกับศนู ยค์ ุณธรรม (องคก์ ารมหาชน) ๔) การสรา้ ง ความเอื้ออาทรและแบ่งปัน ตามแผนแม่บทส่งเสริม เครือข่ายความร่วมมือในการส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรม คุณธรรมแห่งชาติ ฉบบั ท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔) ดังนี้ ภายใต้สถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัส ๑) สำ� รวจขอ้ มลู ผปู้ ระสบปญั หาทางสงั คมในชมุ ชนรว่ มกบั โคโรนา ๒๐๑๙ อาสาสมคั ร (อพม.) ตรวจเยยี่ มความพรอ้ มของโรงพยาบาล สนามและตรวจเย่ียมการให้บริการฉีดวัคซีนโควิด-๑๙ ยุทธศาสตรท์ ่ี ๔ ส่งเสริมใหป้ ระเทศไทยเปน็ แบบอย่าง ๒) มาตรการการชว่ ยเหลอื ผา่ นการจดั โครงการตา่ ง ๆ อาทิ ดา้ นคุณธรรมในประชาคมอาเซยี นและประชาคมโลก โครงการ “เรามีเรา” ไมว่ ่าคณุ จะอย่ทู ีไ่ หน เราจะตามไปชว่ ย ได้รับมอบหมายตามมติคณะรัฐมนตรี ให้เป็น โครงการ พม. Mobile “ปันสุข สู่ชุมชน” โดยได้ หน่วยงานประสานงานหลัก (Focal Point) ประชาคม จัดตั้งตู้ “พม.ปันสุข” นอกจากนี้ ได้มีการบูรณาการ สังคมและวัฒนธรรมอาเซียนของประเทศไทย โดยมี ความร่วมมือกับภาครัฐ ภาคเอกชนด�ำเนินการช่วยเหลือ อ�ำนาจหน้าท่ีในการประสานการด�ำเนินงานตามแผนงาน ผู้ที่ได้รับผลกระทบจากสถานการณ์การแพร่ระบาด ประชาคมสังคมและวัฒนธรรมอาเซียน พ.ศ. ๒๕๖๘ ของโรคตดิ เชื้อไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ และรับผิดชอบการประชุมภายใต้ประชาคมสังคม และวัฒนธรรมอาเซียนท้ังในระดับรัฐมนตรีและระดับ แนวทาง/แผนการขบั เคลอ่ื นคณุ ธรรมในอนาคต เจ้าหน้าท่ีอาวุโส นอกจากน้ี ยังมีภารกิจในการเป็น ไดข้ บั เคลอื่ นใหส้ ว่ นราชการระดบั กรม รฐั วสิ าหกจิ หนว่ ยงานรบั ผดิ ชอบหลกั ในการขบั เคลอื่ นการดำ� เนนิ งาน และองค์การมหาชน ประเมินตนเองเป็นองค์กรคุณธรรม ของ ๔ องค์กรเฉพาะสาขาอาเซียน (Sectoral Bodies) ครบถว้ นทง้ั ๙ หนว่ ยงาน นอกจากนี้ จะขบั เคลอื่ นหนว่ ยงาน ได้แก่ สาขาสวัสดิการสังคมและการพัฒนา (SOMSWD) ในสังกัดผ่านการประเมินตนเองเป็นองค์กรคุณธรรม สาขาสตรี (ACW) สาขาเยาวชน (SOMY) กลไก ระดบั ๑ องคก์ รสง่ เสรมิ คณุ ธรรม ระดบั ๒ องคก์ รคณุ ธรรม ดา้ นสิทธิสตรแี ละสิทธิเดก็ (ACWC) และ ระดบั ๓ องคก์ รคณุ ธรรมตน้ แบบ ใหค้ รบทกุ หนว่ ยงาน และคดั เลอื กบคุ ลากรผทู้ ำ� ความดใี หไ้ ดร้ บั การยกยอ่ งเชดิ ชู เกียรติ สร้างขวัญและก�ำลังใจ เพื่อท�ำให้กระทรวงการ พฒั นาสงั คมและความมน่ั คงของมนษุ ยม์ งุ่ สกู่ ารเปน็ องคก์ ร คณุ ธรรมตน้ แบบต่อไป การขับเคลอื่ นคณุ ธรรมในสถานการณ์ COVID-19 23 ภายใตย้ ุทธศาสตร์แผนแม่บทส่งเสริมคณุ ธรรมแห่งชาติ ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

วิทยาศากสรตะทรรววจิ งัยกแาลระอนุดวมัตศกกึรรษมา กระทรวงกำรอุดมศึกษำ วิทยำศำสตร์ วิจยั และ ยุทธศาสตร์ที่ ๓ สร้างเครือข่ายความร่วมมอื นวัตกรรม มีหน่วยงานในสังกัดได้ร่วมกันขับเคลื่อนแผน ในการส่งเสริมคณุ ธรรม แมบ่ ทสง่ เสรมิ คณุ ธรรมแหง่ ชาติ ฉบบั ที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔) ประจา� ปี ๒๕๖๔ มผี ลสา� เรจ็ ของการดา� เนนิ งานทส่ี อดคลอ้ ง สร้างเครือข่ายความร่วมมือในการส่งเสริม ตามยทุ ธศาสตร์ ดงั นี้ คุณธรรมโดยการเสริมสร้างคุณธรรม จริยธรรม และ พัฒนาประสิทธิภาพการปฏิบัติงานด้วยหลักคุณธรรม ยทุ ธศาสตร์ที่ ๑ วางระบบรากฐานการเสรมิ สรา้ ง ให้ข้าราชการและเจ้าหน้าที่ของส่วนราชการในสังกัด คณุ ธรรมในสังคมไทย ด�าเนินการจัดกิจกรรมด้านศาสนา และกิจกรรมการ ส่งเสริมบทบาทการมีส่วนร่วมต่อสังคมและส่งเสริม ส่งเสริมให้ข้าราชการและเจ้าหน้าท่ี มีคุณธรรม การเรยี นรตู้ ามหลักปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียง จริยธรรม ประพฤติปฏิบัติตนตามหลักทางศาสนา ตามประมวลจริยธรรมข้าราชการพลเรือน จริยธรรมของ หนว่ ยงาน และนอ้ มนา� หลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง และวถิ วี ัฒนธรรมไทย ที่ดีงามมาใชใ้ นการดา� รงชีวิต ยทุ ธศาสตรท์ ี่ ๒ สรา้ งความเขม้ แข็งในระบบการบริหาร จดั การด้านการส่งเสริมคณุ ธรรมใหเ้ ปน็ เอกภาพ มีการเสริมสร้างและพัฒนาระบบการบริหาร จัดการด้านคุณธรรมให้มีความเข้มแข็ง โดยจัดท�าแผน ปฏิบตั กิ ารสง่ เสรมิ คุณธรรม และดา� เนินกิจกรรมตามแผน ปฏิบัติการส่งเสริมคุณธรรมของกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ได้บรรลุเป้าหมาย ที่ก�าหนด รวมทั้งมีการติดตามประเมินผลการส่งเสริม คุณธรรมอยา่ งต่อเนอื่ ง 24 กำรขบั เคล่ือนคณุ ธรรมในสถำนกำรณ์ COVID-19 ภายใตย้ ุทธศาสตร์แผนแม่บทส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ ฉบับท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

ยทุ ธศาสตร์ท่ี ๔ ส่งเสริมใหป้ ระเทศไทยเป็นแบบอย่าง ด้านคณุ ธรรมในประชาคมอาเซียนและประชาคมโลก ไม่มีกิจกรรมท่สี อดคล้องกบั ยทุ ธศาสตรด์ งั กล่าว คุณธรรมทป่ี รับใช้ในสถานการณ์ COVID-19 (พอเพยี ง วินัย สจุ รติ จิตอาสา) ส่งเสริมให้ข้าราชการและเจ้าหน้าท่ีของส่วน ราชการในสงั กดั มจี ติ อาสา รจู้ กั แบง่ ปนั ชว่ ยเหลอื ประชาชน ที่ได้รับผลกระทบในสถานการณ์การแพร่ระบาดของ โรคติดเช้ือไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ (COVID-19) โดยจัด กิจกรรมช่วยเหลือบุคลากร หน่วยงานทางการแพทย์ และสาธารณสขุ การแบง่ ปนั อาหาร เคร่ืองอปุ โภคบริโภค รวมทง้ั การใหค้ วามรวู้ ธิ กี ารปอ้ งกนั โรคตดิ เชอ้ื ไวรสั โคโรนา ๒๐๑๙ (COVID-19) แกป่ ระชาชนอย่างต่อเนือ่ ง แนวทาง/แผนการขับเคลอื่ นคณุ ธรรมในอนาคต ด�ำเนินการจัดท�ำแผนส่งเสริมคุณธรรมของ กระทรวงการอุดมศกึ ษา วทิ ยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม และด�ำเนินการขับเคล่ือนเป็นองค์กรคุณธรรมด้วยการน�ำ คณุ ธรรม ๕ ประการ พอเพียง วินยั สจุ ริต จติ อาสา และ กตญั ญู มาพฒั นาหนว่ ยงานใหเ้ ขม้ แขง็ รบั ผดิ ชอบตอ่ สงั คม และสรา้ งประโยชน์ต่อสว่ นรวม การขบั เคล่ือนคุณธรรมในสถานการณ์ COVID-19 25 ภายใตย้ ทุ ธศาสตรแ์ ผนแม่บทส่งเสริมคณุ ธรรมแห่งชาติ ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

กระทรวงเกษตรและสหกรณ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ มหี นว่ ยงานในสงั กดั ยุทธศาสตรท์ ี่ ๓ สรา้ งเครอื ขา่ ยความรว่ มมอื ได้ร่วมกันขับเคลื่อนแผนแม่บทส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ ในการส่งเสรมิ คณุ ธรรม ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔) ประจ�าปี ๒๕๖๔ มผี ลสา� เรจ็ ของการดา� เนนิ งานทส่ี อดคลอ้ งตามยทุ ธศาสตร์ ขยายภาคีเครือข่ายความร่วมมือระหว่างผู้น�า ดงั นี้ สรา้ งความเขม้ แขง็ ขององคก์ ร โดยนา� คณุ ธรรม ๔ ประการ พอเพยี ง วินัย สุจรติ จติ อาสา มาใช้ในการพฒั นาองค์กร ยทุ ธศาสตรท์ ่ี ๑ วางระบบรากฐานการเสริมสรา้ ง คุณธรรมในสังคมไทย จัดท�าแผนแม่บทและแผนปฏิบัติการส่งเสริม คุณธรรม กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เพื่อขบั เคล่ือนให้ เปน็ ไปตามแผนแม่บทสง่ เสริมคุณธรรมแหง่ ชาติ ฉบบั ท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔) โดยมกี ารจดั โครงการ/กิจกรรม เพื่อใหส้ อดคล้องกบั แผนฯ ยุทธศาสตรท์ ี่ ๒ สร้างความเข้มแข็งในระบบการบรหิ าร จัดการด้านการส่งเสริมคณุ ธรรมใหเ้ ป็นเอกภาพ มีการประชุมติดตามประเมินผลการส่งเสริม คุณธรรมอย่างต่อเน่ือง เพ่ือทบทวนปัญหา อุปสรรค ผลส�าเรจ็ 26 กำรขบั เคลือ่ นคุณธรรมในสถำนกำรณ์ COVID-19 ภายใต้ยทุ ธศาสตรแ์ ผนแม่บทสง่ เสริมคุณธรรมแหง่ ชาติ ฉบบั ท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

ยุทธศาสตร์ที่ ๔ สง่ เสรมิ ใหป้ ระเทศไทยเป็นแบบอยา่ ง ดา้ นคุณธรรมในประชาคมอาเซียนและประชาคมโลก จัดกิจกรรมสร้างความสัมพันธ์ และความร่วมมือ ส่งเสริมคุณธรรม ในด้านการรักษาส่ิงแวดล้อมร่วมกัน ในประชาคมอาเซยี นและประชาคมโลก คณุ ธรรมท่ปี รับใช้ในสถานการณ์ COVID-19 (พอเพยี ง วินยั สุจริต จติ อาสา) ส่งเสริมให้บุคลากรมีความเอ้ือเฟื้อเผื่อแผ่ รู้จัก แบ่งปันช่วยเหลือผอู้ ่นื โดยเฉพาะบุคลากรทางการแพทย์ และสาธารณสุข โดยได้มอบผลิตภัณฑ์นม เพ่ือเป็นการ สนับสนุน และให้ขวัญก�ำลังใจแก่เจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงาน ดา้ นสาธารณสขุ ในการควบคมุ ปอ้ งกนั การแพรร่ ะบาดของ โรคติดเชอื้ ไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ (COVID-19) ในพืน้ ทเี่ ส่ียง อย่างต่อเนอื่ ง แนวทาง/แผนการขับเคลอ่ื นคณุ ธรรมในอนาคต จะมีการขยายผลสู่เป้าหมายระดับกลุ่มเกษตรกร โดยการสนับสนุนให้ปราชญ์เกษตรเป็นวิทยากรถ่ายทอด ด้านการเกษตรและสอดแทรกเน้ือหาด้านการส่งเสริม คุณธรรม รวมท้ังช่วยสร้างเครือข่ายในพื้นที่เพ่ิมมากข้ึน เพื่อสร้างแรงกระตุ้นและความตระหนักแก่คนในพื้นที่ ให้ทุกคนท�ำความดีจากจิตส�ำนึก มีคุณธรรม จริยธรรม ละอายในการกระท�ำช่ัว ผลิตสินค้าเกษตรท่ีดีมีคุณภาพ ออกสู่ตลาด เพ่ือให้ผู้บริโภค มีสุขภาพดี ปลอดภัยจาก โรคตา่ ง ๆ การขับเคลื่อนคุณธรรมในสถานการณ์ COVID-19 27 ภายใตย้ ทุ ธศาสตรแ์ ผนแม่บทส่งเสรมิ คณุ ธรรมแหง่ ชาติ ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

กระทรวงคมนาคม กระทรวงคมนำคม มหี นว่ ยงานในสงั กดั ไดร้ ว่ มกนั ขบั เคลื่อนแผนแมบ่ ทสง่ เสริมคณุ ธรรมแห่งชาติ ฉบบั ท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔) ประจ�าปี ๒๕๖๔ มีผลส�าเร็จ ของการด�าเนินงานทสี่ อดคลอ้ งตามยทุ ธศาสตร์ ดงั นี้ ยุทธศาสตร์ที่ ๑ วางระบบรากฐานการเสริมสร้าง คณุ ธรรมในสงั คมไทย ให้แต่ละหน่วยงานในสังกัดได้ก�าหนดแนวทาง นโยบายส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรม มีกิจกรรมส่งเสริม คณุ ธรรมจรยิ ธรรมในหน่วยงาน มกี ารสง่ เสรมิ ให้บคุ ลากร ปฏิบัติงานตามหลักคณุ ธรรม โดยขับเคล่อื นกระบวนการ สง่ เสริมคณุ ธรรมท้งั ภายในและภายนอกหนว่ ยงาน ยุทธศาสตร์ที่ ๒ สร้างความเขม้ แขง็ ในระบบการบริหาร จัดการดา้ นการส่งเสรมิ คุณธรรมใหเ้ ปน็ เอกภาพ น�าระบบเทคโนโลยีสารสนเทศมาใช้ในการ ขับเคลื่อนงานด้านส่งเสริมคุณธรรมโดยพัฒนาระบบ ฐานขอ้ มลู ทมี่ คี วามเชอื่ มโยงซ่งึ กันและกนั อย่างเป็นระบบ รวมท้ังเสริมสร้างจิตส�านึกในด้านคุณธรรมจริยธรรม ใหก้ ับบคุ ลากรในสงั กัดกระทรวงคมนาคม 28 กำรขบั เคลื่อนคุณธรรมในสถำนกำรณ์ COVID-19 ภายใตย้ ุทธศาสตรแ์ ผนแม่บทสง่ เสริมคณุ ธรรมแหง่ ชาติ ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

ยทุ ธศาสตร์ท่ี ๓ สร้างเครอื ขา่ ยความร่วมมือ คณุ ธรรมทีป่ รบั ใช้ในสถานการณ์ COVID-19 ในการส่งเสรมิ คณุ ธรรม (พอเพียง วนิ ัย สุจรติ จิตอาสา) สนบั สนนุ การมสี ว่ นรว่ มของเครอื ขา่ ยทกุ ภาคสว่ น หน่วยงานในสังกัดน�ำคุณธรรม พอเพียง วินัย ทเี่ กย่ี วขอ้ งใหร้ ว่ มดำ� เนนิ การขบั เคลอื่ นแผนแมบ่ ทสง่ เสรมิ สจุ รติ และจิตอาสา มาปรบั ใชใ้ นสถานการณ์ COVID-19 คุณธรรมแห่งชาติ ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔) ทง้ั ๔ เรอื่ ง โดยเฉพาะคณุ ธรรมเรอื่ งจติ อาสา ดำ� เนนิ การให้ เพ่ือสร้างเครือข่ายความร่วมมือในการส่งเสริมคุณธรรม หน่วยงานในสังกัดได้จัดบุคลากรร่วมเป็นจิตอาสาอ�ำนวย เพิ่มขนึ้ ความสะดวกให้กับผู้เข้ารับการฉีดวคั ซนี ณ ศนู ย์ฉดี วัคซีน กลางบางซ่ือ สถานีกลางบางซ่ือ และมอบอาหารและ ยุทธศาสตร์ที่ ๔ สง่ เสรมิ ใหป้ ระเทศไทยเป็นแบบอย่าง เครือ่ งด่ืมให้กบั ทีมแพทย์ พยาบาล และประชาชนท่ไี ดร้ บั ดา้ นคุณธรรมในประชาคมอาเซยี นและประชาคมโลก ผลกระทบในสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อ หน่วยงานในสังกัดร่วมส่งเสริมคุณธรรมผ่านการ ไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ และปรับสถานท่ีของหน่วยงาน จัดกิจกรรมเสริมสร้างคุณธรรม วัฒนธรรมประเพณี เปน็ ศูนย์ฉดี วัคซนี และศนู ย์พักคอยส�ำหรบั ผูป้ ว่ ย อันดีงาม และส่งเสริมคุณธรรมบนฐานของปรัชญา เศรษฐกจิ พอเพียงท่ีพ่งึ ตนเอง แนวทาง/แผนการขับเคล่ือนคณุ ธรรมในอนาคต โดยมุ่งม่ันในการบริหารนโยบายและขับเคล่ือน ยุทธศาสตร์อย่างมีคุณธรรม โดยพัฒนาบุคลากรให้มี คุณธรรมตามหลักธรรมทางศาสนา น้อมน�ำหลักปรัชญา ของเศรษฐกิจพอเพียงมาเป็นหลักในการพัฒนาคุณภาพ ชีวติ และดำ� รงชีวิตตามวถิ ีวัฒนธรรมไทยทด่ี งี าม การขับเคล่อื นคณุ ธรรมในสถานการณ์ COVID-19 29 ภายใตย้ ทุ ธศาสตร์แผนแมบ่ ทสง่ เสรมิ คณุ ธรรมแหง่ ชาติ ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

กระทรวงดิจทิ ลั เพ่อื เศรษฐกิจและสังคม ก ร ะ ท ร ว ง ดิ จิ ทั ล เ พ่ื อ เ ศ ร ษ ฐ กิ จ แ ล ะ สั ง ค ม ยุทธศาสตร์ที่ ๒ สรา้ งความเขม้ แข็งในระบบการบรหิ าร มีหน่วยงานในสังกัดได้ร่วมกันขับเคลื่อนแผนแม่บท จดั การด้านการส่งเสริมคณุ ธรรมใหเ้ ป็นเอกภาพ สง่ เสรมิ คณุ ธรรมแหง่ ชาติ ฉบบั ที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔) ประจา� ปี ๒๕๖๔ มผี ลสา� เรจ็ ของการดา� เนนิ งานทส่ี อดคลอ้ ง ด�าเนินการจัดกิจกรรมฝึกอบรมเสริมสร้าง ตามยทุ ธศาสตร์ ดังนี้ คณุ ธรรมจรยิ ธรรมเพอื่ การขบั เคลอ่ื นเปน็ องคก์ รคณุ ธรรม ผ่านระบบออนไลน์ด้วยโปรแกรม Cisco Webex ยทุ ธศาสตรท์ ่ี ๑ วางระบบรากฐานการเสริมสรา้ ง Meetings คุณธรรมในสังคมไทย ยทุ ธศาสตร์ที่ ๓ สร้างเครอื ขา่ ยความร่วมมอื จัดท�าแผนปฏิบัติการส่งเสริมคุณธรรม/ส่งเสริม ในการส่งเสริมคุณธรรม สนบั สนนุ ใหบ้ คุ ลากรทกุ หนว่ ยงานประพฤตแิ ละปฏบิ ตั ติ น ตามศาสนา และมีการจัดกิจกรรมส่งเสรมิ ดา้ นศาสนา/จดั มีการจัดต้ังเครือข่ายของศูนย์ปฏิบัติการต่อต้าน กิจกรรมยกย่องข้าราชการดีเด่นประจ�าปี/จัดกิจกรรมฝึก การทุจริตเพื่อเผยแพร่ประชาสัมพันธ์เกี่ยวกับการ อบรมเสรมิ สรา้ งคณุ ธรรม จรยิ ธรรมเพอื่ การขบั เคลอ่ื นเปน็ ส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรม และการป้องกันการทุจริต องคก์ รคุณธรรม ผ่าน Application LINE ยทุ ธศาสตร์ท่ี ๔ สง่ เสรมิ ใหป้ ระเทศไทยเปน็ แบบอยา่ ง ด้านคุณธรรมในประชาคมอาเซยี นและประชาคมโลก ไม่มีกจิ กรรมท่สี อดคลอ้ งกับยทุ ธศาสตรด์ งั กลา่ ว 30 กำรขับเคล่อื นคุณธรรมในสถำนกำรณ์ COVID-19 ภายใตย้ ทุ ธศาสตร์แผนแมบ่ ทส่งเสรมิ คณุ ธรรมแหง่ ชาติ ฉบบั ท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

คุณธรรมท่ปี รับใช้ในสถานการณ์ COVID-19 แนวทาง/แผนการขับเคลื่อนคณุ ธรรมในอนาคต (พอเพยี ง วินยั สุจริต จิตอาสา) ด�ำเนินการจัดท�ำแผนปฏิบัติการสง่ เสรมิ คณุ ธรรม ประจำ� ปงี บประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๕ จดั กจิ กรรมทเี่ สรมิ สรา้ ง มีการจัดตั้งศูนย์ต่อต้านข่าวปลอม (Anti Fake คณุ ภาพชวี ติ ของบุคลากรในองคก์ รเพอื่ พัฒนาตน พฒั นา News Center) ท่ีจะช่วยตรวจสอบความถูกต้อง คนและพัฒนางาน ให้มีประสิทธิภาพและความพร้อม ของข้อมูลข่าวสารเก่ียวกับการแพร่ระบาดและการรักษา ในการท�ำงานในการพัฒนาองค์กรไปสู่การเป็นองค์กร โรคติดเช้ือไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ ได้ก�ำหนดมาตรการ คุณธรรม เพื่อควบคุมป้องกันการแพร่ระบาดของเช้ือโรคดังกล่าว และปฏิบัติตามประกาศของกระทรวงสาธารณสุขอย่าง เคร่งครัดและมีการปรับเปลี่ยนรูปแบบการด�ำเนินงาน ให้เหมาะสมกับสภาวะการณ์ โดยในส่วนบุคลากรของ ส�ำนักงานปลัดกระทรวงฯ ได้น�ำคุณธรรมด้านวินัย มาเป็นหลักในการปฏิบัติตน เช่น การดูแลรักษาสุขภาพ ตนเอง และมีจิตส�ำนึกในการกักตัวเม่ือตกอยู่ในสภาวะ เสย่ี งตดิ เชือ้ การขับเคลอื่ นคุณธรรมในสถานการณ์ COVID-19 31 ภายใต้ยุทธศาสตร์แผนแม่บทส่งเสริมคุณธรรมแหง่ ชาติ ฉบบั ที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

กระทรวงทรัพยแาลกะสริง่ธแรวรดมลชŒอาตมิ กระทรวงทรัพยำกรธรรมชำติและสิ่งแวดล้อม (ทส.) มหี นว่ ยงานในสงั กดั ไดร้ ว่ มกนั ขบั เคลอ่ื นแผนแมบ่ ท สง่ เสรมิ คณุ ธรรมแหง่ ชาติ ฉบบั ที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔) ประจา� ปี ๒๕๖๔ มผี ลสา� เรจ็ ของการดา� เนนิ งานทส่ี อดคลอ้ ง ตามยทุ ธศาสตร์ ดงั น้ี ยุทธศาสตร์ที่ ๑ วางระบบรากฐานการเสริมสรา้ ง ยุทธศาสตรท์ ่ี ๒ สร้างความเข้มแขง็ ในระบบการบรหิ าร คณุ ธรรมในสงั คมไทย จดั การดา้ นการส่งเสรมิ คณุ ธรรมให้เป็นเอกภาพ ก�าหนดเป็นนโยบายและจดั ทา� แผนงาน โครงการ จัดท�าหลักสูตรอบรมส่งเสริมคุณธรรมให้แก่ กิจกรรมส่งเสริมคุณธรรม ท่ีครอบคลุมคุณธรรม ๔ บุคลากร มีการติดตามประเมินผลการส่งเสริมคุณธรรม ประการ ไดแ้ ก่ วนิ ยั พอเพยี ง สจุ รติ จติ อาสา มกี ารนอ้ มนา� และให้ทุกภาคส่วนเข้ามามีส่วนร่วมในการจัดท�า หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง และวัฒนธรรมไทย แผนงาน โครงการ ติดตาม ประเมินผลการด�าเนินงาน มีการส่งเสริมและยกย่องคนดีมีคุณธรรมโดยมีการจัดท�า ในการสง่ เสรมิ คณุ ธรรม รวมทงั้ มกี ารนา� เทคโนโลยสี มยั ใหม่ โครงการ เพชรจรสั แสง คนดี ศรี สป. ขา้ ราชการพลเรือน เข้ามาประยุกต์ปรับใช้ในการด�าเนินงานและการติดตาม ดีเด่น มอบรางวัลเชิดชูเกียรติต่าง ๆ ให้กับบุคคลและ ประเมนิ ผล การถา่ ยทอดองคค์ วามรู้ เพิม่ ช่องทางในการ หน่วยงานที่มีการด�าเนินการในการส่งเสริมคุณธรรม ประชาสัมพันธ์และรับเรื่องร้องเรียนและเร่ืองร้องทุกข์ โครงการตู้ปันสุข ปันน้�าใจให้สู่ผู้รับ ฝ่าวิกฤต โควิด-๑๙ จากผู้รับบริการและผู้มีส่วนได้ส่วนเสียให้มีช่องทาง และโครงการมอบเครอ่ื งวดั ความดนั โลหติ ใหแ้ กห่ นว่ ยงาน ทแ่ี ตกตา่ งหลากหลายในการเขา้ มามสี ว่ นรว่ มในการพฒั นา ในสงั กัดทั่วประเทศ ระบบราชการให้มปี ระสทิ ธิภาพมากยง่ิ ขึน้ 32 กำรขับเคลื่อนคุณธรรมในสถำนกำรณ์ COVID-19 ภายใตย้ ทุ ธศาสตร์แผนแม่บทสง่ เสรมิ คุณธรรมแห่งชาติ ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

ยทุ ธศาสตร์ท่ี ๓ สร้างเครอื ข่ายความร่วมมือ ด้านจิตอาสา ส่งเสริม สนับสนุน ให้บุคลากร ในการส่งเสรมิ คุณธรรม ในสงั กดั มจี ติ สาธารณะ มกี ารรวมพลงั จติ อาสาทำ� กจิ กรรม มกี ารถา่ ยทอดความรู้ ตลอดจนการรณรงคส์ ง่ เสรมิ สาธารณะประโยชนเ์ พอ่ื สว่ นรว่ มและพัฒนาอาณาบริเวณ ให้บุคลากรในสังกัดตระหนักถึงคุณค่าของคุณธรรม วินัย สถานที่ท�ำงานให้มีความสะอาด สวยงาม และส่งเสริม พอเพียง สุจริต จิตอาสา น�ำหลักปรัชญาศาสนา และ ให้ประชาชนจิตอาสาปลูกป่าและเป็นอาสาพิทักษ์ หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาประยุกต์ปรับใช้ ทรัพยากรธรรมชาติและสิง่ แวดล้อมประจำ� หมู่บา้ น ให้สอดคล้องกับค่านิยมของสังคมไทย จนเป็นค่านิยม ท่ีดีของคนในองค์กรที่จะถ่ายทอดให้ภาคีเครือข่ายและ แนวทาง/แผนการขับเคล่อื นคุณธรรมในอนาคต ถ่ายทอดไปสู่ผู้รับบริการ ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย ผ่านการ นโยบายขยายผลสู่เป้าหมายระดับเด็กและ ให้บริการประชาชน เยาวชน เพอ่ื เป็น “ตน้ กล้า” ในการเปน็ อาสาสมคั รพิทกั ษ์ ส่ิงแวดล้อมประจ�ำหมู่บ้าน และปลูกฝังค่านิยมที่ดี ยทุ ธศาสตร์ท่ี ๔ สง่ เสริมใหป้ ระเทศไทยเปน็ แบบอยา่ ง ส�ำนึกรักในบ้านเกิดและชุมชนพ้ืนถิ่น ตลอดจนสร้าง ด้านคุณธรรมในประชาคมอาเซยี นและประชาคมโลก เครือข่ายเฝ้าระวังการท�ำลายทรัพยากรธรรมชาติและ ส่งเสริมสนับสนุนให้บุคลากรภายในหน่วยงาน สง่ิ แวดลอ้ ม สง่ เสรมิ ใหท้ รพั ยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดลอ้ ม มีค่านิยมร่วมและน�ำคุณธรรมเป้าหมายที่ก�ำหนด ในระดับท้องถ่ิน ชุมชน หมู่บ้าน มีความอุดมสมบูรณ์ มาประยกุ ตป์ รับใชใ้ หส้ อดคล้องกบั วฒั นธรรมในการฟน้ื ฟู ขยายไปสู่ความอุดมสมบูรณ์ระดับชาติ ด้วยพลังของ อนรุ กั ษ์ ปกปกั ษร์ กั ษา ทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดลอ้ ม เครือข่ายจิตอาสาที่มุ่งมั่นท�ำความดีด้วยจิตสาธารณะ ของชาติให้มีความอุดมสมบูรณ์จนเป็นต้นแบบท่ีดีในด้าน (Public consciousness) การบรหิ ารจัดการ คุณธรรมทปี่ รับใช้ในสถานการณ์ COVID-19 (พอเพยี ง วนิ ัย สุจริต จติ อาสา) ดา้ นความพอเพยี ง สง่ เสรมิ ใหห้ นว่ ยงานสอดแทรก เนื้อหา สาระเข้าไปในโครงการฝึกอบรมให้กับบุคลากร ภายในหนว่ ยงาน การอบรมเชิงปฏบิ ตั กิ าร และสนบั สนนุ ให้บุคลากรท�ำการเกษตร รู้จักการประหยัดอดออม การเอ้อื แบง่ ปัน การบำ� เพ็ญประโยชน์ ด้านความมีวินัย ส่งเสริม สนับสนุนให้บุคลากร ในสังกัดมีวินัยทั้งในวิถีคิด วิถีชีวิต และวิถีการท�ำงาน สอดแทรกผ่านโครงการฝึกอบรม และประชาสัมพันธ์ ผ่านช่องทางตา่ ง ๆ ดา้ นความสจุ รติ สง่ เสรมิ และสนบั สนนุ ใหบ้ คุ ลากร ในสังกัดมีความสุจริตในการประกอบสัมมาอาชีพ เห็น คุณค่าประโยชนส์ ว่ นรวม มากกว่าประโยชนส์ ่วนตน โดย อบรมบ่มนิสัยขัดเกลาจิตใจด้วยธรรมะ และตั้งปณิธาน ร่วมกันระหว่างผู้บริหารและผู้ปฏิบัติงานทุกคนในองค์กร ที่จะร่วมกันต่อต้านการทุจริตคอรัปช่ันให้เป็นองค์กร ที่โปร่งใส ตรวจสอบได้ โดยยึดหลักคุณธรรม จริยธรรม และยึดหลักธรรมาภบิ าลเป็นส�ำคัญ การขบั เคลือ่ นคุณธรรมในสถานการณ์ COVID-19 33 ภายใต้ยทุ ธศาสตรแ์ ผนแม่บทสง่ เสรมิ คณุ ธรรมแห่งชาติ ฉบบั ที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

กระทรวงพลังงาน กระทรวงพลงั งาน มหี นว่ ยงานในสงั กดั ไดร้ ว่ มกนั ยุทธศาสตรท์ ่ี ๒ สรา้ งความเขม้ แข็งในระบบการบริหาร ขับเคลอ่ื นแผนแมบ่ ทสง่ เสริมคุณธรรมแหง่ ชาติ ฉบับที่ ๑ จัดการด้านการสง่ เสรมิ คุณธรรมใหเ้ ป็นเอกภาพ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔) ประจ�ำปี ๒๕๖๔ มีผลส�ำเร็จ ของการดำ� เนินงานทีส่ อดคล้องตามยุทธศาสตร์ ดงั น้ี ๑) มีช่องทางการรับเรื่องร้องเรียนการทุจริต และประพฤตมิ ชิ อบ ๒) มศี นู ยบ์ รกิ ารรว่ มกระทรวงพลงั งาน ยทุ ธศาสตร์ท่ี ๑ วางระบบรากฐานการเสรมิ สรา้ ง ๓) มีศูนย์ข้อมูลข่าวสารของหน่วยงาน ภายใต้ก�ำกับ คุณธรรมในสงั คมไทย กระทรวงพลังงาน ๔) พัฒนาระบบโปรแกรมตอบกลับ ดำ� เนนิ การกำ� หนดมาตรการสง่ เสรมิ คณุ ธรรมและ อัตโนมัติ (Chatbot) เพ่ือช่วยให้บริการถามตอบข้อมูล ความโปรง่ ใสภายในหนว่ ยงาน/ประกาศเจตนารมณใ์ นการ แบบอัจฉริยะด้านพลังงาน กฎหมาย ระเบียบ ข้อบังคับ ตอ่ ตา้ นการทจุ รติ /การประเมนิ คณุ ธรรมและความโปรง่ ใส และประเด็นปัญหาที่ตรวจพบ ๕) การพัฒนาระบบงาน ในการด�ำเนนิ งานของหน่วยงานภาครฐั (ITA) /มีกิจกรรม สารสนเทศ เพื่อเสริมสร้างธรรมาภิบาลในการ ติดตาม รณรงคป์ ระชาสมั พนั ธเ์ นอ่ื งในวนั ตอ่ ตา้ นคอรร์ ปั ชนั สากล/ และประเมินผลการปฏิบตั ริ าชการของหนว่ ยงานภาครัฐ มกี ารรว่ มลงนาม “บนั ทกึ ขอ้ ตกลงความรว่ มมอื การดำ� เนนิ การ เพอ่ื เพม่ิ ประสทิ ธภิ าพและความโปรง่ ใสสำ� หรบั การปฏบิ ตั ิ ราชการ/มีการแต่งตั้งคณะกรรมการจริยธรรมประจ�ำ สำ� นกั งานปลดั กระทรวงพลงั งาน ผา่ นประกาศคณะกรรมการ ข้าราชการพลเรือน 34 การขบั เคลื่อนคุณธรรมในสถานการณ์ COVID-19 ภายใต้ยทุ ธศาสตร์แผนแม่บทส่งเสริมคณุ ธรรมแหง่ ชาติ ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

ยุทธศาสตรท์ ี่ ๓ สร้างเครือขา่ ยความรว่ มมือ ยุทธศาสตรท์ ่ี ๔ ส่งเสริมให้ประเทศไทยเปน็ แบบอยา่ ง ในการส่งเสริมคุณธรรม ด้านคุณธรรมในประชาคมอาเซยี นและประชาคมโลก ไมม่ ีกิจกรรมที่สอดคลอ้ งกับยุทธศาสตร์ดังกล่าว ด�ำเนินกิจกรรมทางศาสนา โดยมีกิจกรรมถวาย สังฆทานเนื่องในวันมาฆบูชา ณ วัดเสมียนนารี และร่วม คณุ ธรรมทป่ี รับใช้ในสถานการณ์ COVID-19 ถวายผา้ พระกฐนิ พระราชทานประจ�ำปี ๒๕๖๓ ณ วัดไชย (พอเพียง วนิ ยั สุจริต จติ อาสา) ชุมพลชนะสงคราม พระอารามหลวง จังหวัดกาญจนบุรี หนว ยงานในสงั กดั เขา รว มการสง มอบอปุ กรณป อ ง พร้อมท้ังได้มอบทุนและเงินบ�ำรุงสถานศึกษาให้กับ กันทางการแพทยและอุปกรณอื่นๆ ใหกับทีมแพทย ๕ สถานศึกษา พร้อมทั้งด�ำเนินโครงการธรรมะสัญจร พยาบาล และปฏิบัติงานเชิงรุกเรงชวยเหลือและตรวจ กจิ กรรมรบั ศลี สวดมนต์ ฟงั บรรยายธรรม หวั ขอ้ กระทรวง คัดกรองประชาชนในพ้ืนที่ชุมชนคลองเตย และให พลังงานกับพระพุทธศาสนา ให้แก่ข้าราชการและ ขาราชการและเจาหนาท่ีหลีกเลี่ยงการรวมกลุม เจา้ หนา้ ทข่ี องส�ำนักงานปลัดกระทรวงพลังงาน ท�ำกิจกรรมตางๆ และงดเดินทางไปในสถานที่สาธารณะ หากมีความจ�ำเปนเขาไปในพื้นที่เสี่ยง จะตองรายงาน ตอ ผบู งั คบั บัญชา แนวทาง/แผนการขับเคลื่อนคณุ ธรรมในอนาคต ด�ำเนินการตามมาตรการส่งเสริมคุณธรรมและ ความโปร่งใสภายในหน่วยงาน และแผนปฏิบัติราชการ ด้านคุณธรรมจริยธรรม ซ่ึงจะมีการปรับปรุงให้เหมาะสม ต่อระเบียบและกฎหมายด้านคุณธรรมจริยธรรม และ สถานการณข์ องประเทศในแตล่ ะปี พรอ้ มกบั มกี ารตดิ ตาม และรายงานผลทีห่ น้าเว็บไซตข์ องหนว่ ยงาน การขับเคล่อื นคุณธรรมในสถานการณ์ COVID-19 35 ภายใต้ยทุ ธศาสตรแ์ ผนแมบ่ ทส่งเสริมคณุ ธรรมแห่งชาติ ฉบับท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

กระทรวงพาณิชย กระทรวงพำณิชย์ มหี น่วยงานในสงั กัดได้รว่ มกัน ยทุ ธศาสตรท์ ี่ ๓ สร้างเครือขา่ ยความร่วมมอื ขับเคลอ่ื นแผนแมบ่ ทสง่ เสริมคณุ ธรรมแหง่ ชาติ ฉบับท่ี ๑ ในการส่งเสริมคุณธรรม (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔) ประจ�าปี ๒๕๖๔ มีผลส�าเร็จ ของการด�าเนนิ งานท่ีสอดคล้องตามยทุ ธศาสตร์ ดังน้ี ก�าหนดนโยบาย สร้างเครือข่ายความร่วมมือ ในการส่งเสริมคุณธรรมเพื่อเป็นการสร้าง/พัฒนาและ ยุทธศาสตรท์ ่ี ๑ วางระบบรากฐานการเสริมสร้าง ขยายเครือข่ายขับเคลื่อนคุณธรรมซึ่งกระทรวงพาณิชย์ คุณธรรมในสังคมไทย และสง่ เสรมิ ใหเ้ กดิ การสรา้ งแรงจงู ใจแกภ่ าคเี ครอื ขา่ ยของ กระทรวงฯ ในดา้ นคณุ ธรรมและจรยิ ธรรมในรปู แบบตา่ ง ๆ มกี ารจดั ทา� แผนแมบ่ ทสง่ เสรมิ คณุ ธรรมกระทรวง พาณชิ ย์ (พ.ศ. ๒๕๖๐ - ๒๕๖๔) ขบั เคลอ่ื นการดา� เนนิ งาน ยุทธศาสตรท์ ่ี ๔ สง่ เสรมิ ให้ประเทศไทยเป็นแบบอย่าง ดา้ นการสง่ เสรมิ คณุ ธรรมตามแผนแมบ่ ทสง่ เสรมิ คณุ ธรรม ดา้ นคณุ ธรรมในประชาคมอาเซยี นและประชาคมโลก แห่งชาติ ให้เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ โดยยึดแนวทาง การส่งเสริมคุณธรรมตามแผนแม่บทส่งเสริมคุณธรรม ไมม่ กี ิจกรรมทส่ี อดคลอ้ งกบั ยุทธศาสตร์ดงั กล่าว แห่งชาติฯ เพื่อเป็นกลไกส�าคัญในการขับเคล่ือน การส่งเสริมคุณธรรมสู่การพัฒนาบุคลากรของกระทรวง พ า ณิ ช ย ์ ใ น ทุ ก ร ะ ดั บ แ ล ะ ทุ ก พ้ื น ท่ี อั น จ ะ ส ่ ง ผ ล ใ ห ้ “กระทรวงพาณชิ ย์ มงุ่ สกู่ ารเปน็ องคก์ รคณุ ธรรมบนพน้ื ฐาน ความเปน็ ไทย” ยุทธศาสตร์ท่ี ๒ สร้างความเข้มแขง็ ในระบบการบรหิ าร จัดการดา้ นการสง่ เสริมคณุ ธรรมใหเ้ ปน็ เอกภาพ มีการพัฒนาระบบก�ากับ ติดตาม รายงานผล และระบบฐานข้อมูลให้เช่ือมโยงกัน เพื่อใช้ในการบริหาร จัดการด้านการส่งเสริมคุณธรรมอย่างเป็นระบบ อาทิ จัดระบบงานเพ่ือสนับสนุนและสร้างสภาพแวดล้อมให้ เอื้อต่อการส่งเสริมคุณธรรม รวมทั้งการก�าหนดตัวชี้วัด คุณธรรม คุณสมบัติ และเกณฑ์การคัดเลือกบุคคลดีเด่น ดา้ นตา่ ง ๆ จดั อบรมและพฒั นาบคุ ลากรทที่ า� หนา้ ทสี่ ง่ เสรมิ คณุ ธรรมให้มคี วามเป็นมอื อาชพี จัดกิจกรรมส่งเสริมและ เทดิ ทนู สถาบนั ชาติ ศาสนา และพระมหากษัตรยิ ์ 36 กำรขบั เคล่อื นคณุ ธรรมในสถำนกำรณ์ COVID-19 ภายใต้ยทุ ธศาสตร์แผนแมบ่ ทสง่ เสรมิ คุณธรรมแหง่ ชาติ ฉบบั ท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

คุณธรรมทป่ี รับใช้ในสถานการณ์ COVID-19 แนวทาง/แผนการขับเคลอ่ื นคุณธรรมในอนาคต (พอเพยี ง วินยั สุจรติ จิตอาสา) กำ� หนดใหม้ กี ารสง่ เสรมิ ใหเ้ กดิ หนว่ ยงานคณุ ธรรม ภายในกระทรวงพาณิชย์ หรือเรยี กวา่ “หน่วยงานพาณิชย์ ได้ส่งเสริมให้ทุกภาคส่วนยึดมั่นในคุณธรรมทั้ง ๔ คณุ ธรรม” ในสว่ นกลาง และ“สำ� นกั งานพาณชิ ยค์ ณุ ธรรม” ประการ จัดกิจกรรมบริจาคสิ่งของอุปโภคบริโภคให้แก่ ในส่วนภูมิภาค โดยมีการประเมินตามหลักเกณฑ์การ ชุมชนใกล้เคียง โดยการแบ่งปันอาหาร ของใช้ที่จ�ำเป็น ประเมนิ องคก์ รคณุ ธรรมทคี่ ณะอนกุ รรมการดา้ นการประเมนิ ตามแนวทางการขับเคล่ือนคุณธรรม (เฉพาะกาล) เช่น ชมุ ชน องคก์ ร หนว่ ยงาน และจงั หวดั คณุ ธรรมทไ่ี ดก้ ำ� หนดไว้ การบรจิ าคสง่ิ ของใหแ้ กค่ รอบครวั ผพู้ กิ ารทางการเคลอื่ นไหว โดยกระทรวงพาณิชย์ต้องมีหน่วยงาน/ส�ำนักงาน และเป็นผู้ป่วยติดเตียงต้องการความช่วยเหลือตามแผน ท่ีผ่านเกณฑ์การประเมิน ภายในปีงบประมาณ ๒๕๖๔ การส่งเสริมส�ำนักงานพาณิชย์คุณธรรม “๑ เดือน ตามตัวชี้วัดท่ีก�ำหนด และยังคงมีการขับเคลื่อนคุณธรรม ๑ ความดี” รวบรวมเงินและซ้อื ส่ิงของท่จี �ำเป็นไปมอบให้ ครอบคลุมไปในทุกหน่วยงานสร้างให้กระทรวงพาณิชย์ ณ บา้ นคลองหิน อำ� เภออา่ วลึก จังหวัดกระบ่ี เปน็ ต้น ได้เป็นองคก์ รคุณธรรมบนพื้นฐานความเป็นไทย การขบั เคลื่อนคุณธรรมในสถานการณ์ COVID-19 37 ภายใตย้ ุทธศาสตรแ์ ผนแมบ่ ทสง่ เสริมคุณธรรมแห่งชาติ ฉบบั ที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

กระทรวงมหาดไทย กระทรวงมหำดไทย มหี นว่ ยงานในสงั กดั ไดร้ ว่ มกนั ยทุ ธศาสตรท์ ่ี ๒ สรา้ งความเข้มแขง็ ในระบบการบรหิ าร ขบั เคลื่อนแผนแมบ่ ทส่งเสรมิ คุณธรรมแหง่ ชาติ ฉบับที่ ๑ จัดการดา้ นการส่งเสรมิ คณุ ธรรมให้เป็นเอกภาพ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔) ประจ�าปี ๒๕๖๔ มีผลส�าเร็จ ของการด�าเนินงานที่สอดคลอ้ งตามยทุ ธศาสตร์ ดงั น้ี ๑) ตรวจสอบติดตามและให้ค�าแนะน�าการ ด�าเนินการตามยุทธศาสตร์ฯ และพัฒนาให้ความรู้เก่ียว ยทุ ธศาสตร์ท่ี ๑ วางระบบรากฐานการเสริมสร้าง กับทัศนคติในการท�างานโดยยึดหลักธรรมาภิบาล สุจริต คุณธรรมในสังคมไทย โปร่งใส รวมถึงสื่อสารให้ความรู้เร่ืองคุณธรรมจริยธรรม ภายใต้แนวคิดพอเพยี ง วนิ ัย สจุ รติ จติ อาสา และปลูกจติ ดา� เนินการสร้างจิตสา� นกึ ดา้ นคุณธรรม จรยิ ธรรม ส�านึกจริยธรรมคุณธรรมให้บุคลากรในสังกัด ท้ังใน และธรรมาภิบาล ให้แกบ่ ุคลากรอย่างต่อเนือ่ ง นอกจากน้ี ส่วนกลางและส่วนภูมิภาค ๒) มีการจัดอบรมหลักสูตร ได้ขับเคล่ือนแผนแม่บทและแผนปฏิบัติการส่งเสริม ต่าง ๆ เพ่ือส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมให้กับข้าราชการ คณุ ธรรมกระทรวงมหาดไทย พ.ศ. ๒๕๖๐ - ๒๕๖๔ ซ่งึ ได้ และประชาสัมพันธ์ชุดการปกป้องเทิดทูนสถาบันหลัก มีการก�าหนดเป็นนโยบายให้ส่วนราชการระดับกรม ของชาติผ่านส่ือสังคมออนไลน์ ๓) การสนับสนุน หน่วยงานรัฐวิสาหกิจในสังกัด โดยประกาศเจตนารมณ์ งบประมาณในการด�าเนินงานป้องกันและปราบปราม ในการต่อต้านการทุจริตและการเป็นองค์กรคุณธรรม การทุจริตและส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมให้กับจังหวัด และให้หน่วยงานในสังกัดจัดท�าแผน โครงการ/กิจกรรม เพอื่ สร้างภาคีเครอื ขา่ ยคุณธรรมในหน่วยงานเพม่ิ ข้ึน เพอ่ื วางรากฐานแนวทางในการพฒั นาคณุ ธรรมใหแ้ กส่ งั คม ทกุ ภาคสว่ น และเปน็ บรรทดั ฐานในการประพฤตปิ ฏบิ ตั ติ น ในการด�ารงชีวิต รวมถึงสืบสานความเป็นไทยและยึดม่ัน ในสถาบันชาติ ศาสนา และพระมหากษัตริย์ 38 กำรขับเคลอื่ นคุณธรรมในสถำนกำรณ์ COVID-19 ภายใต้ยุทธศาสตรแ์ ผนแม่บทส่งเสริมคณุ ธรรมแหง่ ชาติ ฉบับท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

ยุทธศาสตร์ท่ี ๓ สร้างเครือข่ายความรว่ มมือ ยทุ ธศาสตรท์ ่ี ๔ ส่งเสรมิ ให้ประเทศไทยเป็นแบบอย่าง ในการสง่ เสริมคุณธรรม ดา้ นคณุ ธรรมในประชาคมอาเซยี นและประชาคมโลก ไมม่ กี จิ กรรมทีส่ อดคลอ้ งกับยทุ ธศาสตรด์ งั กล่าว สรา้ งและขยายภาคเี ครอื ขา่ ยคณุ ธรรมในหนว่ ยงาน เพ่ิมข้ึน พัฒนาบุคลากรหรือองค์กรเครือข่ายให้เป็น คุณธรรมทีป่ รบั ใช้ในสถานการณ์ COVID-19 แบบอย่างในการขับเคลื่อนงานส่งเสริมคุณธรรมให้เกิด (พอเพียง วินยั สจุ รติ จติ อาสา) ผลสัมฤทธิ์ และสร้างเครือข่ายการส่งเสริมและพัฒนา ด�ำเนินการส่งเสริมด้านพอเพียง ด้านวินัย และ คณุ ธรรมจรยิ ธรรมขา้ ราชการทง้ั สว่ นกลางและสว่ นภมู ภิ าค ด้านจิตอาสา โดยสร้างความรู้และความเข้าใจในการ โดยมีการขยายเครือข่ายไปในระดับพ้ืนที่ ทั้งอ�ำเภอและ พึ่งตนเองตามหลักเศรษฐกิจพอเพียงและการเรียนรู้ องคก์ รปกครองส่วนทอ้ งถิ่น และองคก์ รที่เกยี่ วขอ้ ง การปรบั ตวั และพฒั นาตนเองใหส้ อดคลอ้ งกบั สถานการณ/์ ใหบ้ คุ ลากรมวี นิ ยั ในการดำ� เนนิ ชวี ติ ในสถานการณป์ จั จบุ นั เชน่ กิจกรรม ๕ ส. (สะสาง สะอาด สะดวก สร้างนิสยั สขุ ลกั ษณะ) แนวทาง/แผนการขบั เคล่อื นคุณธรรมในอนาคต จะนำ� นโยบายของคณะอนกุ รรมการฯ ไปส่งเสริม ใหส้ ่วนราชการในสงั กดั หน่วยงานรัฐวสิ าหกิจและจังหวัด ด�ำเนินการขับเคล่ือนคุณธรรม จริยธรรม อย่างต่อเนื่อง พร้อมท้ังสร้างฐานความคิด ปลูกฝังทัศนคติ ค่านิยมของ บคุ ลากรในสงั กดั และสรา้ งจติ สำ� นกึ การตอ่ ตา้ นการทจุ รติ และยกระดับการขับเคลื่อนการด�ำเนินงานตามยุทธศาตร์ ผ่านกลไกการประเมินคุณธรรมและความโปร่งใสในการ ดำ� เนินงานของหนว่ ยงานภาครัฐ การขบั เคลือ่ นคุณธรรมในสถานการณ์ COVID-19 39 ภายใตย้ ทุ ธศาสตร์แผนแม่บทสง่ เสริมคุณธรรมแห่งชาติ ฉบบั ท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

กระทรวงยตุ ธิ รรม กระทรวงยตุ ธิ รรม มหี นว่ ยงานในสงั กดั ไดร้ ว่ มกนั ขับเคล่ือนแผนแมบ่ ทส่งเสรมิ คุณธรรมแห่งชาติ ฉบบั ท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔) ประจ�าปี ๒๕๖๔ มีผลส�าเร็จ ของการด�าเนินงานที่สอดคล้องตามยุทธศาสตร์ ดังนี้ ยุทธศาสตรท์ ี่ ๑ วางระบบรากฐานการเสรมิ สร้าง คณุ ธรรมในสงั คมไทย ก�าหนดแนวทางการขับเคล่ือนกิจกรรมส่งเสริม คุณธรรมให้แกห่ นว่ ยงานในสงั กัด เพอ่ื สง่ เสริมและม่งุ เน้น ปลูกฝังคุณธรรม จริยธรรม ให้บุคลากรในสังกัดมีความ พอเพยี ง มีวนิ ยั สจุ รติ และจติ อาสา และยดึ หลกั ค�าสอน ของศาสนา หลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง และสง่ เสรมิ วถิ วี ฒั นธรรมไทยทดี่ งี าม ตลอดจนกา� หนดใหม้ กี ารยกยอ่ ง เชิดชูองค์กรและบุคคลผู้มีคุณธรรม จริยธรรม อันเป็น ต้นแบบทด่ี ีให้แกส่ มาชกิ ภายในองค์กร ยุทธศาสตร์ท่ี ๒ สรา้ งความเข้มแขง็ ในระบบการบริหาร จัดการดา้ นการส่งเสรมิ คณุ ธรรมใหเ้ ป็นเอกภาพ ก�าหนดให้มีการประชุมเพื่อก�ากับติดตามและ พิจารณาผลการประเมินองค์กรคุณธรรม และได้ก�าหนด กจิ กรรมและเผยแพรค่ วามรเู้ กยี่ วกบั การสง่ เสรมิ คณุ ธรรม การยกระดับการประเมินคุณธรรมและความโปร่งใส การส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมตามหลักธรรมาภิบาล การเผยแพร่ประมวลจริยธรรมข้าราชการพลเรือน ผ่านกลไกการฝึกอบรม การเรียนรู้ด้วยตนเองผ่านสื่อ ประชาสัมพนั ธ์ และระบบออนไลน์ เปน็ ต้น 40 กำรขบั เคล่ือนคุณธรรมในสถำนกำรณ์ COVID-19 ภายใตย้ ทุ ธศาสตร์แผนแมบ่ ทส่งเสรมิ คุณธรรมแหง่ ชาติ ฉบับท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

ยทุ ธศาสตรท์ ี่ ๓ สรา้ งเครือขา่ ยความรว่ มมอื คุณธรรมที่ปรบั ใช้ในสถานการณ์ COVID-19 ในการส่งเสริมคุณธรรม (พอเพียง วนิ ยั สุจริต จิตอาสา) มีเครือข่ายความร่วมมือการมีส่วนร่วมระหว่าง ด�ำเนินการขับเคล่ือนคุณธรรมด้านความมี กลุ่มงาน เพื่อบูรณาการการขับเคล่ือนและการทบทวน จิตอาสา มีแผนปฏิบัติการเพ่ือขับเคลื่อนงานจิตอาสา ผลการด�ำเนินงาน พร้อมทั้งจัดท�ำแผนปฏิบัติการป้องกัน โดยมกี ารขบั เคลอ่ื นงานจติ อาสาอยา่ งนอ้ ยเดอื นละ ๑ ครงั้ และปราบปรามการทุจริต และแลกเปล่ียนเรียนรู้ และมอบส่ิงของบริจาค ให้แก่ผู้ที่ได้รับผลกระทบจาก การส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรม และด�ำเนินโครงการ สถานการณ์ COVID-19 ท้ังบุคลากรภายในองค์กร โรงเรียนยุติธรรมอุปถัมภ์ ให้แก่นักเรียนในสถาบัน ประชาชน ชุมชน รวมไปถึงบุคลากรทางการแพทย์ การศึกษาที่เขา้ ร่วมกิจกรรม สถานพยาบาล ยุทธศาสตรท์ ่ี ๔ ส่งเสริมใหป้ ระเทศไทยเป็นแบบอยา่ ง แนวทาง/แผนการขับเคล่อื นคณุ ธรรมในอนาคต ด้านคุณธรรมในประชาคมอาเซยี นและประชาคมโลก ได้ส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมแก่บุคลากร ไมม่ กี จิ กรรมทสี่ อดคลอ้ งกบั ยทุ ธศาสตร์ดังกล่าว ให้มีความซื่อสัตย์สุจริต มีความโปร่งใสและมีคุณธรรม โดยให้หน่วยงานในสังกัดเข้าร่วมการประเมินตนเอง เพื่อขับเคลื่อนหน่วยงานให้เป็นองค์กรคุณธรรมที่มี ประสิทธิภาพ เพื่อส่งเสริมให้คนในองค์กรมีทัศนคติ วิธีคิด และประพฤติปฏิบัติตนตามหลักคุณธรรม และ เกิดค่านิยมท่ีดีในองค์กร เพื่อยกระดับกระทรวงยุติธรรม กา้ วสกู่ ารเปน็ องค์กรคณุ ธรรม การขบั เคล่ือนคณุ ธรรมในสถานการณ์ COVID-19 41 ภายใตย้ ุทธศาสตร์แผนแมบ่ ทสง่ เสริมคณุ ธรรมแหง่ ชาติ ฉบบั ที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)

กระทรวงแรงงาน กระทรวงแรงงำน มีหน่วยงานในสงั กัดได้รว่ มกนั ขบั เคลื่อนแผนแม่บทส่งเสรมิ คณุ ธรรมแหง่ ชาติ ฉบับท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔) ประจ�าปี ๒๕๖๔ มีผลส�าเร็จ ของการดา� เนนิ งานที่สอดคลอ้ งตามยุทธศาสตร์ ดงั น้ี ยุทธศาสตรท์ ี่ ๑ วางระบบรากฐานการเสรมิ สร้าง คณุ ธรรมในสงั คมไทย ร ณ ร ง ค ์ ป ลู ก จิ ต ส� า นึ ก ใ ห ้ บุ ค ล า ก ร ใ น สั ง กั ด มีจิตส�านึก คุณธรรม จริยธรรม และต่อต้านการทุจริต ในการด�าเนินงานท่ีมีความโปร่งใส โดยมีการจัดอบรม เสริมสร้างความรู้ ความเข้าใจ รวมถึงจัดกิจกรรม เพื่อเสริมสร้างจิตส�านึกคุณธรรม จริยธรรม วินัย ค่านิยม การเรียนรู้การด�ารงชีวิต ตามหลักธรรมาภิบาล หลักเศรษฐกจิ พอเพยี ง ยุทธศาสตรท์ ่ี ๒ สร้างความเข้มแขง็ ในระบบการบริหาร จดั การดา้ นการสง่ เสริมคุณธรรมให้เปน็ เอกภาพ มุ่งเน้นให้ทุกหน่วยงานในสังกัดมีกระบวนการ ท�างานที่มีคุณธรรมตามหลักธรรมาภิบาลและปรัชญา เศรษฐกิจพอเพียง โดยได้เข้าร่วมการประเมินคุณธรรม และความโปร่งใสในการด�าเนินงานของหน่วยงานภาครัฐ การจัดกิจกรรมส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมเนื่องใน วันสา� คญั ทางศาสนา เพอ่ื เปน็ การพฒั นาจิตใจ พัฒนาคน ใหม้ ธี รรมาภิบาลและตอ่ ตา้ นการทจุ ริตประพฤตมิ ชิ อบ 42 กำรขับเคล่อื นคุณธรรมในสถำนกำรณ์ COVID-19 ภายใต้ยุทธศาสตร์แผนแมบ่ ทส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙ - ๒๕๖๔)