คู่มือการจัดการเรียนการสอนและการประเมินเรียนออนไลน์ของจุฬาฯ

สารบัญ 4 5 ส่วนที่ 1 หลักการทวั่ ไป 6 การเรียนการสอนในมหาวิทยาลยั ในความปกติใหม่ (New Normal) 9 รองศาสตราจารย์ ดร.เนาวนติ ย์ สงคราม 14 ภาควิชาเทคโนโลยีและสื่อสารการศึกษา คณะครศุ าสตร์ จุฬาลงกรณม์ หาวทิ ยาลัย 20 20 กระบวนการ Constructive Alignment 34 รองศาสตราจารย์ ดร.เนาวนิตย์ สงคราม ภาควชิ าเทคโนโลยีและสอื่ สารการศกึ ษา คณะครศุ าสตร์ จฬุ าลงกรณ์มหาวิทยาลัย การปรบั รูปแบบการเรียนการสอนสู่ระบบออนไลน์ รองศาสตราจารย์ ดร.ปราวีณยา สวุ รรณณัฐโชติ ภาควชิ าเทคโนโลยแี ละสื่อสารการศึกษา คณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณม์ หาวทิ ยาลัย เครือ่ งมือท่ใี ช้ในการจัดการเรียนการสอนออนไลน์แบบสอนสดและวธิ กี ารใช้งาน ดร.ภทั รชาติ โกมลกิติ ผู้อำ�นวยการ ศนู ย์นวัตกรรมการเรยี นรู้ จฬุ าลงกรณ์มหาวยิ าลัย หลักการเบ้อื งตน้ ในการประเมนิ ผลผเู้ รยี น ผชู้ ว่ ยศาสตราจารย์ ทันตแพทย์ ดร.ศภุ ชัย ช่ืนจิตรวงษา ฝา่ ยวิชาการ คณะทันตแพทยศาสตร์ จฬุ าลงกรณม์ หาวทิ ยาลยั สว่ นท่ี 2 แนวปฏบิ ตั ิ การออกแบบการสอนแบบผสมผสานและออนไลน์ รองศาสตราจารย์ ดร.ปราวณี ยา สุวรรณณฐั โชติ ภาควชิ าเทคโนโลยีและสือ่ สารการศกึ ษา คณะครศุ าสตร์ จฬุ าลงกรณ์มหาวทิ ยาลยั การจัดสอบและการประเมินผลผูเ้ รยี นแบบออนไลน์ รองศาสตราจารย์ ดร.ปราวีณยา สวุ รรณณฐั โชติ ภาควิชาเทคโนโลยแี ละสือ่ สารการศกึ ษา คณะครศุ าสตร์ จุฬาลงกรณม์ หาวทิ ยาลัย

หลกั การวัดและประเมินผลโดยทว่ั ไป (ท้ังออนไลนแ์ ละไม่ออนไลน)์ 38 รองศาสตราจารย์ ดร.ณฏั ฐภรณ์ หลาวทอง 43 ภาควิชาวิจยั และจติ วิทยาการศกึ ษา คณะครศุ าสตร์ จฬุ าลงกรณ์มหาวิทยาลัย 44 46 ขอ้ จำ�กดั ในการจดั การเรียนการสอนและการประเมินผลผู้เรียนแบบออนไลน ์ 46 รองศาสตราจารย์ ดร.ปราวีณยา สุวรรณณัฐโชติ 47 ภาควิชาเทคโนโลยแี ละสอ่ื สารการศึกษา คณะครศุ าสตร์ จุฬาลงกรณม์ หาวิทยาลยั 48 ค�ำ แนะนำ�เพม่ิ เติมในการจดั การสอบบนระบบออนไลน ์ รองศาสตราจารย์ ดร.ปราวีณยา สวุ รรณณฐั โชติ ภาควชิ าเทคโนโลยแี ละสือ่ สารการศึกษา คณะครุศาสตร์ จฬุ าลงกรณ์มหาวิทยาลยั ส่วนที่ 3 ขอ้ แนะน�ำ ส�ำ หรบั นสิ ิต New Normal กับการเรียนการสอนและการสอบในมหาวทิ ยาลัย รองศาสตราจารย์ ดร.เนาวนติ ย์ สงคราม ภาควชิ าเทคโนโลยีและส่อื สารการศกึ ษา คณะครุศาสตร์ จฬุ าลงกรณ์มหาวิทยาลัย เปา้ หมายของการเรยี น ความหมายของการเรยี น การสอบ การประเมนิ ผล รองศาสตราจารย์ ดร.เนาวนติ ย์ สงคราม ภาควชิ าเทคโนโลยแี ละส่ือสารการศึกษา คณะครศุ าสตร์ จฬุ าลงกรณ์มหาวทิ ยาลัย การเตรียมตวั สำ�หรบั การเรยี นแบบออนไลน ์ รองศาสตราจารย์ ดร.ปราวณี ยา สุวรรณณฐั โชติ ภาควิชาเทคโนโลยแี ละสื่อสารการศึกษา คณะครุศาสตร์ จฬุ าลงกรณ์มหาวิทยาลัย

สว่ นท่ี 1 หลักการท่ัวไป การเรียนการสอนในมหาวิทยาลัย ในความปกติใหม่ (New Normal) รองศาสตราจารย์ ดร.เนาวนิตย์ สงคราม ภาควชิ าเทคโนโลยแี ละสือ่ สารการศกึ ษา คณะครุศาสตร์ จฬุ าลงกรณ์มหาวทิ ยาลยั สถานการณ์์การแพร่่ระบาดของไวรััส COVID-19 ที่่�เกิิดขึ้ �นอย่่างรวดเร็็วและรุุนแรงในช่่วงต้้นปีีที่่�ผ่่านมานั้้�น ส่่งผลกระทบต่่อการดำำ�เนิินชีีวิิตของประชาชนเป็็นอย่่างยิ่ �งมาตรการต่่างๆที่ �ประกาศใช้้เพื่ �อควบคุุมสถานการณ์์ การแพร่่ระบาดของเชื้ �อไวรััสก่่อให้้เกิิดความเปลี่�ยนแปลงต่่อวิิถีีชีีวิิตของผู้�คน จนกลายเป็็นความปกติิใหม่่ หรืือ New Normal ในชีวี ิิตของเรา สำำ�หรัับจุุฬาลงกรณ์์มหาวิิทยาลััยนั้้�นได้้มีีการวางแนวทางปรัับเปลี่�ยนการจััดการเรีียนการสอนให้้สามารถ ตอบรัับวิิถีีชีีวิิตใหม่่ในปััจจุุบัันและมีคี ุุณภาพเทีียบเคีียงกัับการสอนปกติิ โดยมีีแนวทางการจััดการเรีียนการสอน ดัังนี้้� วิชิ าที่่�มีรี ูปู แบบการสอนเป็น็ การบรรยายนั้้น� ให้จ้ ัดั การเรียี นการสอนในรูปู แบบออนไลน์ ์ ผ่า่ นระบบ Blackboard ซึ่ง�่ เป็น็ ระบบบริหิ ารจัดั การการเรียี นการสอน (LMS System) ผ่า่ นเครือื ข่า่ ยอินิ เทอร์เ์ น็ต็ และยังั มีเี ครื่�องมือื ที่่�จุฬุ าลงกรณ์์ มหาวิิทยาลัยั ได้้จััดเตรียี มไว้้เพื่�อเป็็นเครื่�องมืือที่�ใช้้ในการเรียี นการสอนออนไลน์์แบบสอนสดเช่น่ Zoom, MS-Teams และ Google Meet เครื่�องมืือที่�เป็น็ สื่�อออนไลน์์สำำ�หรับั ให้้นิิสิิตเรียี นรู้้�ด้ว้ ยตนเองจาก Narrative PowerPoint และ Echo360 รวมทั้้�ง myCourseVille ที่่�เป็น็ ระบบ LMS เช่น่ เดีียวกับั Blackboard สำ�ำ หรัับรายวิชิ าที่่�มีีความซ้ำ��ำ ซ้อ้ นกันั ให้้ควบรวมรายวิิชา และปรัับเปลี่�ยนมาเป็็นการสอนแบบเป็็นทีีม วิิชาที่�เป็็นรููปแบบปฏิิบััติิการ อาจพิิจารณาย้้ายวิิชาไปเทอมถััดไป แต่่หากจำำ�เป็็นต้้องจััดการเรีียน การสอนในห้้องเรีียนตามปกติินั้้�น ต้้องจััดเตรีียมห้้องเรีียนให้้สามารถเว้้นระยะห่่างซึ่่�งกัันและกัันได้้อย่่างเหมาะสม หรือื ลดจำำ�นวนผู้�เรีียนต่่อห้อ้ ง และมีีมาตรการควบคุุมและป้้องกัันการแพร่่ระบาดที่่�ดีี กิิจกรรมการเรีียนการสอนด้้านกีีฬา ควรหลีีกเหลี่�ยงกีีฬาที่่�มีีความจำำ�เป็็นต้้องสััมผััสตััวผู้�อื่�นหรืือต้้องใช้้ผู้�เล่่น จำ�ำ นวนมาก การฝึกึ ซ้้อมต่่างๆ ให้ฝ้ ึึกซ้้อมตามลำำ�พังั จากสื่�อการเรีียนออนไลน์์ แต่่หากมีีความจำ�ำ เป็็นต้้องฝึกึ ซ้อ้ มร่ว่ มกััน สถานที่่�ฝึกึ ซ้้อมควรเป็น็ พื้้�นที่�โล่ง่ ที่�อากาศถ่่ายเทได้ส้ ะดวก สำ�ำ หรับั การฝึกึ งานนั้้น� ให้ค้ ณะพิจิ ารณาว่า่ ควรให้ผู้้�เรียี นไปฝึกึ ปฏิบิ ัตั ิงิ านได้ห้ รือื ไม่ ่ โดยคำ�ำ นึงึ ถึงึ ความปลอดภัยั ของ ผู้�เรีียนเป็็นหลััก หากสถานการณ์์การแพร่่ระบาดในขณะนั้้�นควบคุุมได้้ยาก ให้้พิิจารณายกเลิิก แต่่ถ้้าสถานการณ์์ มีีความเสี่�ยงต่ำำ��หรืือควบคุุมการแพร่่ระบาดได้้แล้้ว ให้้ปรึึกษาหาแนวทางการปฏิิบััติิงานกัับสถานประกอบการหรืือ แหล่ง่ ฝึึกงานและผู้�เรีียน ปรัับเปลี่�ยนการวััดและประเมิินผลผู้�เรีียนจากการสอบรวมกัันในชั้ �นเรีียนมาเป็็นการสอบรููปแบบออนไลน์์ การทำ�ำ รายงานการมอบหมายงานแทนการสอบหรือื ใช้ว้ ิธิ ีกี ารสอบแบบTakeHomeExam สำ�ำ หรับั วิธิ ีกี ารสอบออนไลน์น์ั้้น� อาจปรัับ ให้้มีีการวััดและประเมิินผลท้้ายหน่่วยการเรีียนรู้�หรืือพิิจารณาปรัับน้ำำ��หนัักคะแนนการสอบปลายภาค เพื่�อช่่วยลดความเครีียดของผู้�เรีียนจากการสอบออนไลน์์พร้้อมกัันในหลายวิิชา ในกรณีีของการทำ�ำ งานหรืือมอบหมาย งานนั้้น� เน้น้ ไปที่�กระบวนการทำ�ำ งานของผู้�เรียี น และมีกี ารประเมินิ การทำ�ำ งานเป็น็ ระยะ อาจะใช้เ้ ทคนิคิ ให้ผู้้�เรียี นประเมินิ ตนเอง หรืือให้้เพื่�อนช่่วยประเมิินร่ว่ มด้ว้ ย 4

กระบวนการ Constructive Alignment รองศาสตราจารย์ ดร.เนาวนติ ย์ สงคราม ภาควชิ าเทคโนโลยีและสื่อสารการศกึ ษา คณะครศุ าสตร์ จฬุ าลงกรณ์มหาวิทยาลัย การปรัับเปลี่�ยนวิิธีีการจััดการเรีียนการสอนเพื่�อรัับมืือกัับสถานการณ์์ในปััจจุุบัันเป็็นความท้้าทายรููปแบบใหม่่ ในการออกแบบหลัักสููตการศึึกษาว่่าควรจะออกแบบวิิธีีการเรีียนการสอน และการประเมิินผู้�เรีียนอย่่างไร เพื่�อให้้ผู้�เรีียน สามารถบรรลุุผลลััพธ์์การเรีียนรู้�ตามที่่�กำำ�หนดไว้้ได้้ โดยกระบวนการ Constructive Alignment เป็็นอีีกหนึ่�งแนวทาง ที่่�สำำ�คััญที่�สามารถนำำ�มาประยุุกต์์ใช้้ในการออกแบบการเรีียนการสอน โดยมีีเป้้าหมายสำำ�คััญ คืือ สอนให้้ผู้�เรีียนมีีทัักษะ การคิดิ ขั้�นสููง (Higher Order Thinking) Constructive หมายถึึง ผู้้�เรีียนสามารถสร้้างความหมายด้้วยตนเองที่�การเรีียนรู้�นั้�นได้้ตรงประเด็็นกัับผู้�เรีียน และ Alignment หมายถึึง ผู้้�สอนเลืือกช่่องทางในการสอนที่�เหมาะสมกัับผู้�เรีียนเพื่�อตอบสนองผลลััพธ์์การเรีียนรู้� ดัังนั้้�น Constructive Alignment จึึงมีีความหมายในลัักษณะของการสอนให้้ได้้ตามผลลััพธ์์การเรีียนรู้�ที่�กำ�หนดไว้้ เช่่น หากต้้องการให้้ผู้ �เรีียนสามารถนำำ�ความรู้ �ไปประยุุกต์์ใช้้ได้้ ผู้้�สอนต้้องเลืือกเทคนิิคการสอนที่ �สามารถสนัับสนุุน ให้้ผู้�เรีียนบรรลุุผลลััพธ์์การเรีียนรู้�ได้้ และเลืือกวิิธีีการวััดประเมิินผลที่�สามารถวััดผลลััพธ์์ได้้ตรงตามวััตถุุประสงค์์ที่� กำำ�หนดไว้้ โดยการเลืือกรููปแบบการสอนแบบลงมืือปฏิิบััติิแทนการสอนโดยการอ่่านจากหนัังสืือ และเลืือกวััดประเมิินผล ผู้�เรีียนให้้ตรงกัับทักั ษะที่่�ต้อ้ งการให้บ้ รรลุุผลลััพธ์ก์ ารเรีียนรู้� 5

การปรบั รูปแบบการเรยี นการสอนส่รู ะบบออนไลน์ รองศาสตราจารย์ ดร.ปราวณี ยา สุวรรณณฐั โชติ ภาควิชาเทคโนโลยีและสือ่ สารการศึกษา คณะครุศาสตร์ จฬุ าลงกรณ์มหาวิทยาลัย * เน้อื หาน้ีเรียบเรยี งจากส่อื เผยแพร่ Facebook Fanpage ของศนู ย์นวัตกรรมการเรียนรู้ เม่อื เดือนมนี าคม 2563 1. การเรีียนรู้�แบบผสมผสาน (Blended Learning) การเรีียนรู้�แบบผสมผสาน (Blended Learning) หมายถึึง กระบวนการเรีียนรู้�ที่�ได้้ออกแบบอย่่างเป็็นระบบ เกิิดขึ้ �นในห้้องเรีียน แหล่่งเรีียนรู้้�ต่่างๆ รวมถึึงห้้องเรีียนเสมืือนผ่่านระบบอิินเทอร์์เน็็ต โดยมีีเป้้าหมายสำำ�คััญให้้ ผู้�เรีียนบรรลุุผลลััพธ์์การเรีียนรู้� ซึ่่�งอาจมีีกิิจกรรมการเรีียนในห้้องเรีียนร่่วมกัับการเรีียนออนไลน์์ได้้ทั้้�งแบบการสื่�อสาร ในเวลาเดีียวกัันและการสื่�อสารต่่างเวลา ซึ่่�งใช้้ประโยชน์์จากเทคโนโลยีีอิินเทอร์์เน็็ต ให้้ผู้�เรีียนเกิิดการเรีียนรู้�อย่่างมีี ประสิิทธิิภาพและส่่งเสริิมกระบวนการเรียี นตามเป้้าหมายการเรีียนรู้�ที่�กำ�หนดไว้้ 2. การออกแบบการสอนแบบ Online Learning 6

การเรีียนการสอนออนไลน์์ ประกอบด้้วย 2 ส่ว่ นสำำ�คัญั ได้้แก่่ 1) Knowledge Acquisition ส่่วนนี้้�เป็็นส่่วนสำำ�คััญที่�ผู้�สอนจะต้้องจััดเตรีียมเนื้้�อหาความรู้�เพื่�อถ่่ายทอดให้้แก่่ผู้�เรีียน (Content Delivery) เช่่น การจััดทำำ�สไลด์์ วีีดิิทััศน์์ การบรรยายถ่่ายทอดสดให้้ผู้�เรีียนรัับชม รวมทั้้�งการเตรีียมกลยุุทธ์์ในการสอน (Instructional Strategies) เพื่�อให้้ผู้�เรีียนได้้แสวงหาความรู้�จากเนื้้�อหาที่�ผู้�สอนเตรีียมไว้้ 2) Knowledge Construction ผู้�สอนจะต้้องออกแบบกิิจกรรมการเรีียนรู้�ออนไลน์์ (Online Learning Activities) และการ ประเมิินผลการเรีียนรู้� (Assessment for Learning) เพื่�อให้้ผู้�เรีียนมีีความรู้�ความเข้้าใจอย่่างลึึกซึ้ �ง และเป็็นไปตาม เป้า้ หมายที่�อาจารย์ว์ างแผนไว้้ Online Learning Activity (Knowledge Construction) กิจิ กรรมการเรียี นรู้�ออนไลน์์ ผู้�สอนจะต้้องพิิจารณา 2 องค์ป์ ระกอบ ได้้แก่่ 1) การให้้ข้้อมููลป้้อนกลับั แก่ผู่้�เรียี น การได้้รัับข้้อเสนอแนะจะทำำ�ให้้ผู้�เรีียนสร้้างองค์์ความรู้�ได้้จากข้้อเสนอแนะของผู้�สอน โดยการให้้ ข้้อเสนอแนะอาจจะมาหลัังจากช่่วงเวลาที่�ผู้�สอนกระตุ้�นให้้ผู้�เรีียนทำำ�งานใดๆ แล้้ว (Delayed-time Feedback to Learners) หรือื ให้ข้ ้อ้ เสนอแนะแบบทันั ทีีทันั ใด (Real-time Feedback to Learners) กับั ผู้�เรียี น ทั้้ง� นี้ก� ารให้ข้ ้อ้ เสนอแนะ อาจไม่่ได้้มาจากในห้้องเรีียนเพีียงอย่่างเดีียว แต่่อาจเกิิดจากการที่�อาจารย์์ออกแบบทดสอบไว้้ให้้ผู้�เรีียนแล้้วเฉลยทัันทีี ที่�ผู้�เรียี นทำ�ำ 2) การจััดกิจิ กรรมที่�สนับั สนุุนความสามารถของผู้�เรียี น ผู้�สอนควรพิิจารณาลัักษณะของกิิจกรรม หรืือผลการเรีียนรู้� (Learning Outcomes) ที่่�ออกแบบไว้้ เนื่�องด้้วยบางกิิจกรรมอาจเหมาะสำำ�หรัับการพััฒนาเป็็นรายบุุคคล (Individual) หรืือบางกิิจกรรมจำำ�เป็็นที่่�ต้้องพิิจารณา การพัฒั นาทักั ษะการเรียี นรู้�ร่วมกันั (Collaboration Skills) ดังั นั้้น� การออกแบบกิจิ กรรมจึงึ สามารถออกแบบได้ห้ ลากหลาย มากขึ้�นทั้้�งรายบุคุ คล เป็็นคู่� หรืือเป็็นกลุ่�มย่่อย เป็็นต้้น 7

การจััดการเรีียนการสอนออนไลน์ม์ ีีโหมดของการสื่�อสาร 2 ลักั ษณะที่่�ต้้องทำ�ำ ความเข้า้ ใจและใช้้งานอย่า่ งเหมาะสม โดยคำำ�นึงึ ถึงึ ความพร้อ้ ม และสอดคล้อ้ งกัับพััฒนาการของผู้�เรีียน คืือ 1. Synchronous Learning (Anywhere, Real-time learning) เป็็นกิิจกรรมการเรีียนการสอนที่�ผู้�สอน กัับผู้�เรีียนอยู่�ในช่่วงเวลาเดีียวกัันแต่่ต่่างสถานที่่� โดยใช้้เทคโนโลยีีการประชุุมทางไกล เช่่น Blackboard Collaborate, ZOOM Video meeting, Google meets, MS-Teams, LINE Video Call หรือื อื่�นๆ ทั้้�งนี้้� มิิได้้จำำ�กััดแต่่เพีียงการใช้้เครื่�องมืือประชุุมทางไกลหรืือการถ่่ายทอดเท่่านั้้�น แต่่อาจหมายถึึงการให้้ผู้�เรีียน ดำ�ำ เนินิ กิิจกรรมตามกำ�ำ หนดภายในเวลาเดียี วกัันแต่่อยู่่�กันั คนละสถานที่� 2. Asynchronous Learning (Anywhere, Anytime learning) เป็็นกิิจกรรมการเรีียนการสอนที่�เกิิดขึ้ �น ต่่างเวลาและต่่างสถานที่่� ให้้อิิสระและความสะดวกแก่่ผู้�เรีียน โดยผ่่านระบบห้้องเรีียนเสมืือน ระบบจััดการ เรียี นรู้� (Learning Management System: LMS) ซึ่ง่� เอื้อ� อำ�ำ นวยให้้ผู้�สอนสามารถอัพั โหลดสื่�อการสอนที่�ได้้ จััดเตรีียมไว้้แล้้วล่่วงหน้้าขึ้ �นบนระบบเพื่�อให้้ผู้�เรีียนศึึกษาได้้ นอกจากนี้้�ยัังมีีเครื่�องมืือการเรีียนรู้�ออนไลน์์ เช่่น กระดานสนทนา บล็อ็ ก วิกิ ิิ หรืือเทคโนโลยีผี ่่านระบบคลาวด์์อื่�นๆ สิ่�งสำำ�คััญที่�ผู้�สอนควรคำำ�นึึงถึึงคืือความพร้้อมด้้านเทคโนโลยีีของผู้�เรีียนเป็็นสำำ�คััญ ตลอดจนคำำ�นึึงถึึงวิิธีีสอน ที่�เหมาะสมและสอดคล้้องกัับการพััฒนาผู้�เรีียน ก่่อนที่�จะตััดสิินใจสอนออนไลน์์แบบ LIVE หรืือ Synchronous Learning ดัังนั้้�น “การสอนออนไลน์์ ไม่่ได้้มีีเพีียงทางเลืือกเดีียวคืือแบบ LIVE” ผู้้�สอนยัังสามารถออกแบบการสอน ออนไลน์์เป็น็ Asynchronous Learning เพื่�อให้ผู้้�เรียี นบริิหารจััดการเวลาในการเรียี นและงานที่�ได้ร้ ับั มอบหมายได้้ 8

เครอื่ งมือที่ใช้ในการจดั การเรยี นการสอนออนไลนแ์ บบสอนสดและวิธีการใชง้ าน ดร.ภัทรชาติ โกมลกติ ิ ผู้อำ�นวยการ ศนู ยน์ วตั กรรมการเรียนรู้ จฬุ าลงกรณม์ หาวิยาลยั 1. Blackboard Collaborate เป็็นเครื่�องมืือหนึ่�งในระบบ Blackboard ที่่�ให้้ผู้�สอนสามารถใช้้ใน การสื่�อสารและทำ�ำ งานร่่วมกันั ระหว่่างผู้�สอนและนิสิ ิิตในรายวิิชาได้้ ดููคู่่�มืือการใช้้งานได้ท้ ี่่� bit.ly/howto_BbCollaborate 9

2. Zoom เป็็นโปรแกรมสำำ�หรัับการเรีียนการสอน การประชุุมออนไลน์์ บุุคลากรสายวิิชาการได้้รัับสิิทธิ์�การ ใช้ง้ านโดยอััตโนมััติิ ดููรายละเอีียดเพิ่�มเติมิ ได้ท้ ี่่� https://www.it.chula.ac.th/service/chulazoom/ 3. Google Hangouts Meet เป็น็ หนึ่�งในแอปพลิเิ คชัันของ G Suite for Education (Google Apps) เป็น็ บริิการทางเลืือกในการทำำ�งานสำำ�หรัับนิิสิิต และบุุคลากรจุุฬาฯ ซึ่่�งมีีเครื่�องมืือสำำ�หรัับทำำ�งาน เช่่น ระบบเอกสาร ระบบประชุมุ ทางไกล ระบบเก็บ็ ข้้อมูลู และอื่�นๆ อีีกมากมาย โดย Google Hangouts Meet เป็็นแอปพลิิเคชัันสำำ�หรับั การประชุุมทางวิดิ ิโิ อที่่�ช่ว่ ยให้ส้ ามารถทำำ�งานร่่วมกันั และพััฒนาความสัมั พันั ธ์์กัับทีีมได้้จากทุุกที่�บนโลก ดูรู ายละเอียี ดเพิ่�มเติมิ ได้้ที่่� https://www.it.chula.ac.th/service/googleapp/ 4. Microsoft Teams เป็็นหนึ่�งในบริิการบน Cloud ของ Microsoft Office 365 ที่่�ใช้้ในการสื่�อสารและ ทำ�ำ งานร่่วมกัันในองค์์กรและมีีความสามารถในการทำำ�งานร่ว่ มกัับคนที่�อยู่�นอกองค์์กร 10

ดูรู ายละเอีียดเพิ่�มเติมิ ได้้ที่่� https://www.it.chula.ac.th/service/office365/ วิิธีกี ารทำ�ำ สื่่�อการสอนออนไลน์ส์ ำำ�หรับั ให้น้ ิิสิิตเรีียนรู้้�ด้วยตนเอง Echo 360 Universal Capture เป็็นเทคโนโลยีีที่�ใช้้ในการบัันทึึกการบรรยายของอาจารย์์และนำำ�ไปเผยแพร่่ ผ่่านเครืือข่่ายต่่างๆ เพื่�อให้้นิิสิิต สามารถศึึกษาด้้วยตนเองได้้หลายช่่องทาง เช่่น ระบบ Blackboard, myCourseville, Google Classroom และเว็็บไซต์์อื่�นๆ สื่่�อการสอนที่่�บัันทึึกไว้น้ ี้้�สามารถนำำ�มาใช้ส้ ำำ�หรัับให้้นิิสิิตศึึกษาด้้วยตนเอง ก่่อนเข้้า ห้้องเรีียนเป็็นการประหยััดเวลาเพื่�อให้้อาจารย์์ใช้้เวลาในห้้องเรีียนในการอภิิปราย เนื้้�อหาที่�ยากและซัับซ้้อน ช่่วยให้้ การเรียี นการสอนมีีประสิิทธิภิ าพยิ่�งขึ้�น และใช้ใ้ นการศึึกษาทบทวนด้ว้ ยตนเองภายหลัังจากที่�เรีียนแล้ว้ ดููคู่่�มือื การใช้้งานได้ท้ ี่่� bit.ly/howto_Echo360 11

LMS ที่�ทางจุฬุ าฯ จัดั บริกิ ารให้้แก่ผู่้�สอนและผู้�เรียี น 1. myCourseVille เป็็นระบบสนัับสนุุนการเรีียนการสอน (LMS) ที่่�ช่่วยให้้อาจารย์์และนิิสิิตดำำ�เนิินกิิจกรรม ต่า่ งๆ ในรายวิชิ า สื่�อสาร แลกเปลี่�ยน และเก็บ็ ข้อ้ มูลู เช่น่ เอกสารประกอบการสอน การบ้า้ น ฯลฯ ได้อ้ ย่า่ งสะดวก โดยใช้้เพีียงโปรแกรมเว็็บบราวเซอร์์บนอุุปกรณ์์ต่่างๆ ไม่่ว่่าจะเป็็นแล็็ปท๊๊อป แท็็ปเล็็ต หรืือ สมาร์์ตโฟน ผ่า่ นบััญชีผีู้�ใช้เ้ ฟชบุ๊�ก 2. Blackboard เป็็นระบบบริิหารจััดการการเรีียนการสอน (LMS) ผ่่านเครืือข่่ายอิินเทอร์์เน็็ต ผู้้�สอน สามารถสร้้างรายวิิชา บัันทึึกข้้อมููลรายวิิชา และนำำ�เนื้้�อหา รวมทั้้�งเอกสารต่่างๆ ที่่�เกี่�ยวข้้องมาสร้้างเป็็น เว็็บไซต์์รายวิิชาได้้ด้้วยตนเอง การใช้้งานในฟัังก์์ชัันต่่างๆ ของระบบประกอบด้้วย การประกาศข่่าวสาร การเผยแพร่เ่ อกสารต่่างๆ เช่น่ ประมวลรายวิิชา และเอกสารประกอบการเรีียนการสอน การรับั -ส่่งการบ้้าน การจััดทำำ�แบบทดสอบความรู้� การแลกเปลี่�ยนความคิิดเห็็นผ่่านกระดานสนทนา และ e-mail รวมถึึง การประเมินิ ผลการเรียี นรู้� เป็็นต้้น 12

3. Google Classroom เป็็นบริกิ ารสำ�ำ หรัับ Google Apps for Education ซึ่ง่� เป็็นชุุดเครื่�องมือื ที่่�มีปี ระสิิทธิิภาพ ได้้รัับการออกแบบมาเพื่่�อช่่วยให้้ผู้�สอนสามารถสร้้างและเก็็บงานได้้โดยไม่่ต้้องสิ้้�นเปลืืองกระดาษ มีคี ุณุ ลักั ษณะที่่�ช่่วยประหยัดั เวลา เช่น่ สามารถทำ�ำ สำ�ำ เนาของ Google สำ�ำ หรับั ผู้�เรียี นแต่่ละคนได้้โดยอัตั โนมััติิ โดยระบบจะสร้้างโฟลเดอร์์ของไดร์์สำำ�หรัับแต่่ละงานและผู้�เรีียนแต่่ละคนเพื่�อช่่วยจััดระเบีียบให้้ผู้�เรีียน สามารถติิดตามว่่ามีีอะไรครบกำำ�หนดบ้้างในหน้้างาน และเริ่�มทำำ�งานได้้ด้้วยการคลิิกเพีียงครั้�งเดีียว ผู้้�สอน สามารถดููได้้อย่่างรวดเร็็วว่่าใครทำำ�งานเสร็็จหรืือไม่่เสร็็จบ้้าง ตลอดจนสามารถแสดงความคิิดเห็็นและให้้ คะแนนโดยตรงได้แ้ บบเรียี ลไทม์์ 4. Microsoft Teams คือื เครื่�องมือื ที่่�ถูกู ออกแบบมาเพื่�อเป็น็ สื่�อกลางในการทำำ�งานในด้า้ นต่า่ งๆ ที่่�มีอี ยู่�ในระบบ Office 365 เช่น่ จัดั การการสนทนา จััดการไฟล์์และเครื่�องมืือ การติดิ ต่่อสื่�อสาร การนััดหมาย การประชุุม การประกาศและติิดตามข่่าวสาร การติิดตามงานหรืือโครงการต่่างๆ ในพื้้�นที่่�ทำำ�งานของทีีมที่�เดีียว รวมทั้้�งสามารถเข้้าถึึง SharePoint, OneNote, PowerBI และ Planner ได้้ในทัันทีีทำำ�ให้้ทีีมมีีส่่วนร่่วม อยู่�เสมอ ซึ่�ง่ Teams มีจี ุุดเด่่นในด้้านความสะดวกสบาย ความปลอดภััย รููปร่า่ งหน้า้ ตาที่่�ทัันสมััยใช้ง้ านได้้ง่่าย รวมถึึงยัังมีีการจััดการแบ่่งพื้้�นที่�หรืือกลุ่�มในการทำำ�งานกัันอย่่างชััดเจน ใช้้เป็็นพื้้�นที่่�ทำำ�งานระหว่่างผู้�เรีียน และผู้�สอน หรือื ใช้ท้ ำ�ำ งานร่่วมกัันสำ�ำ หรัับบุคุ ลากร เจ้้าหน้้าที่�และคณาจารย์์ 13

หลกั การเบือ้ งต้นในการประเมนิ ผลผู้เรยี น ผชู้ ่วยศาสตราจารย์ ทันตแพทย์ ดร.ศุภชัย ชืน่ จติ รวงษา ฝา่ ยวชิ าการ คณะทันตแพทยศาสตร์ จฬุ าลงกรณม์ หาวิทยาลัย ในการจััดการศึึกษาแบบอิิงผลลััพธ์์การเรีียนรู้� (Outcome-based Education) สิ่่�งสำำ�คััญอย่่างหนึ่�งที่�อาจารย์์ ต้้องพิิจารณาคืือ จะทราบได้้อย่่างไรว่่าผู้�เรีียนได้้บรรลุุผลลััพธ์์การเรีียนรู้�ที่�คาดหวัังของรายวิิชาหรืือของหลัักสููตรแล้้ว จึึงมีี ความจำำ�เป็็นที่�จะต้้องประเมิินผลผู้�เรียี นเพื่�อให้้ได้ข้ ้อ้ มููลเพื่�อตอบคำ�ำ ถามดัังกล่่าว อาจารย์์ต้้องพิิจารณาวางแผนการประเมิินผลผู้�เรีียน (Student Assessment) บนหลัักคิิด 6 ขั้้�นตอน ดัังแสดงในตาราง Why พิจิ ารณาว่่าจะประเมิินผู้�เรีียนเพื่�อวััตถุุประสงค์์อะไร จะเป็็น Formative Assessment หรือื Summative Assessment พิิจารณาว่า่ จะประเมินิ อะไรในตัวั ผู้�เรียี น - ความรู้� (K) หรือื ทัักษะ (S) หรือื ทััศนคติิ (A) What - และจะประเมิินในระดัับใด พิจิ ารณาเลืือกใช้เ้ ครื่�องมืือประเมิินผลผู้�เรียี นที่�เหมาะสมกับั สิ่�งที่�จะวััด และระดับั ที่�จะวััด พิจิ ารณาว่า่ ใครจะเป็น็ ผู้�ประเมินิ ผู้�เรียี น เช่น่ อาจารย์ ์ผู้�เรียี นด้ว้ ยกันั เอง เจ้า้ หน้า้ ที่่� เป็น็ ต้น้ How พิจิ ารณาว่า่ จะประเมิินในช่่วงเวลาใด เช่น่ ก่่อนเรียี น ระหว่า่ งเรีียน หรืือหลัังเรีียน By Whom พิิจารณาเลืือกสถานที่�ที่�จะใช้้ประเมิินผู้�เรีียน เช่่น ในห้้องสอบ ผ่่านระบบ LMS When หรืือแบบออนไลน์์ Where ในคู่่�มือื ฉบัับนี้้� จะกล่า่ วถึงึ เฉพาะ 3 ขั้้น� ตอนแรกคืือ Why, What และ How โดยสังั เขป ขั้�นตอนที่่� 1 Why อาจารย์พ์ ิจิ ารณาถึงึ เป้้าหมายหรืือวัตั ถุุประสงค์์ในการประเมินิ ผลผู้�เรียี น ตััวอย่า่ งเช่่น 1. ให้ท้ ราบว่า่ ผู้�เรีียน “บรรลุ”ุ หรือื “ผ่่าน” ตามผลลััพธ์ก์ ารเรียี นรู้�หรือื มาตรฐานที่�ตั้�งไว้้หรืือไม่่ (Assessment of Learning) 2. ใช้้เป็็นข้อ้ มููลในการจัดั อัันดับั ความสามารถของผู้�เรีียน (ตัดั เกรด) (Assessment of Learning) 3. ใช้้ติิดตามความก้้าวหน้้าในการเรีียนของผู้�เรีียน หากพบว่่าผู้�เรีียนมีีปััญหาในการเรีียน อาจารย์์จะได้้ให้้ ความช่่วยเหลืือได้ท้ ันั (Assessment for Learning) 14

4. ใช้้เป็็นข้้อมููลป้้อนกลัับเพื่�อกระตุ้�นให้้ผู้�เรีียน ปรัับปรุุงแก้้ไขจุุดที่�บกพร่่อง หรืือพััฒนาการเรีียนรู้�ของตนให้้ดีี ยิ่�งขึ้น� (Assessment for Learning) 5. ใช้้เป็็นเครื่�องมืือร่่วมกัับวิิธีีการสอนอื่�นๆ เพื่�อกระตุ้�นให้้ผู้�เรีียนเกิิดการเรีียนรู้�ระหว่่างเรีียน (Assessment as Learning) 6. ใช้้เป็็นข้้อมููลป้้อนกลัับให้้อาจารย์์ในการปรัับปรุุงวิิธีีการสอนและการประเมิินผลผู้�เรีียน (Assessment as a Tool for Teaching Evaluation) จากวัตั ถุุประสงค์์ของการประเมินิ ผู้�เรียี นข้้างต้น้ อาจสรุุปได้ว้ ่า่ การประเมินิ ผลผู้�เรียี นแบ่ง่ เป็น็ 2 ประเภท คืือ 1. Summative Assessment เป็็นการประเมิินผลท้า้ ยสุุดเพื่�อใช้บ้ ่ง่ ชี้ผ� ลลัพั ธ์์การเรียี นรู้�ของผู้�เรีียน (ผ่า่ น / ตก) หรืือใช้้จััดระดัับความสามารถผู้�เรีียน (ตัดั เกรด) 2. Formative Assessment เป็น็ การประเมิินผลเพื่�อให้ข้ ้้อมููลป้อ้ นกลับั (Feedback) สำำ�หรัับใช้้ปรัับปรุงุ หรือื พััฒนาการเรีียนรู้�ของผู้�เรียี น การประเมินิ ผลผู้�เรียี นที่่�ดีี อาจารย์์จะต้้องเลืือกใช้้ทั้้ง� Summative Assessment และ Formative Assessment ให้ส้ มดุุลและเหมาะสมกัับสถานการณ์์ ขั้น� ตอนที่่� 2 What อาจารย์์พิิจารณาว่่าจะประเมิินผู้�เรีียนในด้้านใด แนวคิิดทางการศึึกษาที่่�นิิยมนำำ�มาใช้้ประกอบการพิิจารณา สิ่�งที่่�ต้้องการจะประเมิิน คืือ Bloom’s Taxonomy ซึ่�ง่ นิยิ มใช้้ในการศึึกษาสายวิิชาการ และ Miller’s Pyramid ซึ่่ง� นิยิ มใช้้ ในการศึกึ ษาสายวิชิ าชีพี หรืือการศึึกษาที่�เน้น้ การปฏิบิ ัตั ิิ แนวคิดิ ของ Bloom’s Taxonomy แนวคิิดนี้้� แรกเริ่�มถููกนำ�ำ มาใช้ใ้ นการกำ�ำ หนดวััตถุุประสงค์ก์ ารเรีียนรู้� โดยการเรีียนรู้�แบ่ง่ ออกได้เ้ ป็็น 3 มิติ ิ ิ คือื ความรู้� (Cognitive Domain - K) ทักั ษะ (Psychomotor Domain - S) และทัศั นคติิ (Affective Domain - A) ดัังแสดงในตาราง Level Cognitive Psychomotor Domain Affective Domain Domain Receiving 1 Remember Imitation ยอมรับั , ถาม, ฟังั เลืือก, จำ�ำ แนก, บอกชื่�อ, ดูู, เลียี นแบบ, ทำ�ำ ตาม บอกความหมาย 15

Level Cognitive Psychomotor Domain Affective Domain Domain 2 Understand Manipulation Responding อธิบิ าย, แปลความหมาย, ปฏิิบัตั ิ,ิ ลงมืือทำ�ำ บอก, อาสา, ช่ว่ ยเหลืือ สรุุป, บรรยาย 3 Apply Precision Valuing ประยุุกต์์, แก้้ปััญหา, ปฏิิบััติถิ ููกต้อ้ ง แบ่ง่ ปันั , สนับั สนุุน, จัดั กลุ่�ม, เลือื ก, วางแผน ร่่วมมือื 4 Analyse Articulation Organising เปรีียบเทีียบ, อธิิบาย, หลีกี เลี่�ยง, ป้อ้ งกััน, ส่่งเสริิม แลกเปลี่ �ยน, จััดระบบ, วิเิ คราะห์,์ อภิิปราย ตั้ง� เป้า้ หมาย 5 Evaluate Naturalisation Characterising พิจิ ารณา, ประเมินิ , สร้้างนิิสััย, ปฏิิบัตั ิจิ นคุ้�นชิิน ประพฤติิ, ปฎิบิ ััติ,ิ เปรีียบเทียี บ, ให้้คะแนน, ตรวจสอบ, เป็็นแบบอย่า่ ง ปรัับปรุงุ 6 Create - - ออกแบบ, การแก้ป้ ััญหา, - - วางแผน, สร้้าง ดัังนั้้�นในการประเมิินผลผู้�เรีียน จึึงสามารถอ้้างอิิงได้้จากระดัับการเรีียนรู้�ตาม Bloom’s Taxonomy โดยมีี หลักั ในการพิจิ ารณา ดัังนี้้� 1. เลืือกมิติ ิิในการประเมินิ คือื ความรู้้� ทัักษะ หรืือทััศนคติิ 2. เลือื กระดับั ที่�จะประเมิินในมิติ ิินั้้น� ๆ 3. เลืือกเครื่�องมือื การประเมินิ ที่�เหมาะสมกับั ระดับั การเรียี นรู้� 16

อาจารย์ส์ ามารถดูตู ัวั อย่า่ งเครื่�องมือื สำ�ำ หรับั การประเมินิ มิติ ิดิ ้า้ นความรู้�ในระดับั ต่า่ งๆ ของ Bloom’s Taxonomy ได้ท้ ี่ � https://www.nwmissouri.edu/academics/ltc/PDF/Blooms%20Verbs%20and%20Assessment%20Types.pdf หากมีีการปรัับการประเมิินมิิติิด้้านความรู้�ของผู้�เรีียนเป็็นแบบออนไลน์์ อาจารย์์ควรพิิจารณาปรัับ การประเมิินไปสู่�ระดัับที่่�สููงขึ้�น ซึ่่�งจะช่่วยยืืนยัันว่่าผู้�เรีียนนำำ�ความรู้�มาใช้้โดยผ่่านกระบวนการคิิดในระดัับสููง แทนที่�จะ เป็็นการประเมินิ ความจำำ� ที่่�อาจนำำ�ไปสู่่�ปัญั หาการทุุจริติ การสอบได้้ แนวคิิดของ Miller’s Pyramid แนวคิิดนี้้�มุ่�งใช้้เพื่�อประเมิินสมรรถนะของผู้�เรีียนทางสายวิิทยาศาสตร์์สุุขภาพ แต่่ปััจจุุบัันถููกนำำ�มาใช้้ มากขึ้น� ในการประเมินิ ทักั ษะและการทำ�ำ งานของผู้�เรียี น โดยระดับั การประเมินิ ผู้�เรียี นแบ่ง่ ได้เ้ ป็น็ 4 ระดับั ดังั แสดงในรูปู การประเมินิ ผู้�เรีียนในระดัับ Knows กัับ Knows How จะเป็็นการประเมิินในมิติ ิิความรู้� ในขณะที่�ระดับั Shows How กับั Does จะเป็็นการประเมินิ ในมิติ ิทิ ัักษะร่ว่ มกับั ความรู้�และทััศนคติิ ทั้้�งนี้้�การประเมิินในระดัับที่่�สููง ผู้้�เรีียนจำำ�เป็็นต้้องอาศััยความรู้�และทัักษะในระดัับที่่�ต่ำำ��กว่่าเป็็นพื้้�นฐาน มาปรัับใช้้ เช่น่ การที่�ผู้�เรีียนจะผ่า่ นการประเมิินในระดัับ Shows How ได้้ จำ�ำ เป็็นต้อ้ งมีีความรู้�ในระดับั Knows และ Knows How มาก่่อน จึึงจะสามารถแสดงพฤติิกรรม / ทัักษะที่่�ถููกต้้องได้้ 17

ตััวอย่่างคำำ�ถามและเครื่�องมืือประเมินิ ผลตามระดัับของ Miller’s pyramid แสดงในตาราง ระดับั ตััวอย่่างคำ�ำ ถาม เครื่�องมืือประเมิินผล Knows จุุฬาลงกรณ์์มหาวิิทยาลัยั ก่่อตั้�งเมื่�อปีี พ.ศ. ใด การสอบข้อ้ เขียี น, ถาม-ตอบ Knows How Education disruption จาก COVID-19 การสอบข้้อเขีียน, ถาม-ตอบ ่ ่ ส่ง่ ผลกระทบกับั จุุฬาฯ อย่่างไร Shows How จัดั แสดงวิธิ ีีการแปรอักั ษรทีลี ะขั้น� ตอนให้้เพื่�อน การสัังเกต, Rubrics, Checkl- list, ในห้้องดูู Simulation Does ให้ป้ รัับปรุงุ ภููมิิทััศน์บ์ ริิเวณรอบศาลาพระเกี้ย� ว การสังั เกต, การประเมินิ แบบ 360 หากมีกี ารปรัับการประเมิินเป็็นแบบออนไลน์์ ให้อ้ าจารย์ห์ ลีกี เลี่�ยงการประเมิินในระดับั Knows เพราะอาจนำ�ำ ไปสู่� ปัญั หาการทุุจริิตการสอบได้้ อาจารย์ส์ ามารถดูตู ัวั อย่่างการปรับั การประเมิินผลการเรีียนรู้�เป็น็ แบบออนไลน์์ บนฐานแนวคิิด Miller’s Pyramid ได้้ที่ � http://tiny.cc/fszssz ขั้้�นตอนที่� 3 How อาจารย์์พิิจารณาเลืือกเครื่�องมืือที่�จะนำำ�มาใช้้ในการประเมิินผลผู้�เรีียน เครื่�องมืือที่�เหมาะสมกัับการประเมิิน จะต้้องพิิจารณาจาก 5 องค์ป์ ระกอบดัังนี้� 1. ความเที่�ยง (Reliability) - เครื่�องมืือประเมินิ ที่�ใช้้ ไม่่ว่่าจะนำ�ำ ไปใช้้กี่�ครั้ง� ก็ค็ วรให้ผ้ ลการประเมิินไม่ต่ ่่างจากเดิิม 2. ความตรง (Validity) - เครื่�องมืือประเมินิ ที่�ใช้้ สามารถประเมิินในสิ่�งที่่�ต้อ้ งการจะประเมิินได้จ้ ริิง 3. ความคุ้�มค่า่ (Feasibility) - เครื่�องมือื ประเมินิ ที่�ใช้้ ต้อ้ งไม่ท่ ำำ�ให้ส้ิ้�นเปลืืองทรัพั ยากร กำ�ำ ลัังคน และเวลา 4. การยอมรับั (Acceptability) - เครื่�องมืือประเมิินที่�ใช้้ ต้้องได้้รัับการยอมรัับจากผู้�ที่�เกี่�ยวข้อ้ งกัับการประเมิินทุุกฝ่่าย 5. ผลกระทบทางการศึึกษา (Educational Impact) - เครื่�องมืือประเมิินที่�ใช้้ ส่่งผลต่่อการเรีียนรู้�ของผู้�เรีียนหรืือ ให้ผ้ ลลัพั ธ์์ทางการศึึกษาที่่�ชััดเจน อาจารย์์สามารถดููตััวอย่่างเครื่�องมืือประเมิินที่�ใช้้บ่่อย รวมถึึงความเหมาะสมในการนำำ�มาใช้้งาน ได้้ที่�นี่� http://tiny.cc/hszssz 18

ข้้อควรพิิจารณา หากอาจารย์์มีคี วามจำำ�เป็็นต้้องปรับั เปลี่�ยนรูปู แบบการประเมินิ ผลผู้�เรีียนไปจากเดิมิ หรืือ ปรัับเปลี่�ยนการประเมิินระหว่่างภาคการศึึกษาในสถานการณ์์ไม่่ปกติิ (ดัังเช่่น สถานการณ์์โรค COVID-19 ในภาคการศึกึ ษาปลาย ปีกี ารศึึกษา 2562 ที่่�ผ่่านมา) 1. รายวิิชาหนึ่�งๆ อาจมีีการประเมิินผลได้้หลายระดัับ และเครื่�องมืือที่่�ใช้้ประเมิินผลชนิิดหนึ่�งๆ อาจประเมิินผลได้้หลายระดับั 2. Learning Outcomes และลักั ษณะของรายวิชิ า จะเป็น็ ตัวั กำ�ำ หนดระดับั การเรียี นรู้�และวิธิ ีกี ารประเมินิ ผล ผู้�เรีียน การประเมินิ ผลที่�เปลี่�ยนไปก็็ยังั ต้อ้ งสอดคล้อ้ งกัับ Learning Outcomes ของรายวิิชา 3. ไม่่มีีเครื่�องมืือประเมิินชนิิดใดที่่�ดีีที่่�สุุด แต่่ควรเลืือกใช้้เครื่�องมืือประเมิินที่�เหมาะสมที่่�สุุดสำำ�หรัับ สถานการณ์์นั้้น� ๆ 4. เมื่�อมีีการปรัับเปลี่�ยนวิิธีีการประเมิินผล จะต้้องพิิจารณาปรัับเกณฑ์์การประเมิิน เกณฑ์์ผ่่าน-ตก และเกณฑ์์การตัดั เกรด ให้ส้ อดคล้้องกับั วิิธีีการประเมินิ ผลรูปู แบบใหม่่ 19

ส่วนท่ี 2 แนวปฏิบัติ การออกแบบการสอนแบบผสมผสานและออนไลน์ รองศาสตราจารย์ ดร.ปราวีณยา สุวรรณณัฐโชติ ภาควชิ าเทคโนโลยีและสอ่ื สารการศกึ ษา คณะครุศาสตร์ จฬุ าลงกรณม์ หาวทิ ยาลยั * เนอื้ หานถ้ี อดเทปและเรียบเรยี งจากการบรรยาย “การออกแบบการเรยี นการสอนแบบผสมผสาน” เมอื่ วนั ที่ 26 พฤษภาคม 2563 และสือ่ เผยแพร่ Facebook Fanpage ของศูนย์นวัตกรรมการเรียนรู้ การออกแบบการสอนในครั้�งนี้้�ภายใต้้สถานการณ์์ไวรััสแพร่่ระบาดยัังคงใช้้หลัักสููตรที่่�มีีอยู่�ซึ่่�งได้้ออกแบบจาก ฐานการจััดการสอนในชั้ �นเรีียนและบริิบทของผู้�เรีียนที่�มาเรีียนในมหาวิิทยาลััย ดัังนั้้�นจึึงไม่่สามารถเปลี่�ยนแปลง ผลลััพธ์์และวััตถุุประสงค์์การเรีียนรู้�ได้้ และเป็็นที่�ทราบกัันดีีว่่าการเรีียนการสอนออนไลน์์มีีข้้อจำำ�กััดในการพััฒนา ผลลัพั ธ์ก์ ารเรียี นรู้�ด้านทักั ษะปฏิบิ ัตั ิริ วมถึงึ ด้า้ นเจตคติ ิ ดังั นั้้น� ในการออกแบบการสอนที่่�ยังั คงยึดึ กับั ผลลัพั ธ์ก์ ารเรียี นรู้�เดิมิ ตามหลักั สูตู รย่อ่ มมีขี ้อ้ จำ�ำ กัดั มากขึ้น� ข้้อแนะนำำ�ในช่่วงที่่�จำำ�เป็็นต้้องปรัับเปลี่�ยนการจััดการเรีียนการสอนแบบกะทัันหััน ควรทำำ�การ (re)Design รููปแบบการจััดการเรียี นการสอนที่�ได้เ้ คยออกแบบไว้้ โดย - ขั้น� 1 ทบทวนและปรับั วิธิ ีวี ัดั ประเมิินผล การให้้น้ำ�ำ�หนัักของงานหรืือคะแนนต่่างๆ ที่่�อาจจะยืดื หยุ่�นได้้ - ขั้�น 2 หลัังจากปรัับวิิธีีการและรููปแบบการประเมิินแล้้ว ศึึกษาและเลืือกเครื่�องมืือที่�ใช้้สนัับสนุุนการประเมิิน ที่�จะใช้ไ้ ด้้ภายใต้บ้ ริบิ ท (ที่่�ต่า่ งกันั ไป) - ขั้�น 3 พิิจารณาเครื่�องมืือออนไลน์์ที่�จะใช้้ได้้ภายใต้้บริิบท (ที่่�ต่่างกัันไป) ถ้้าพบเครื่�องมืือแล้้วให้้พิิจารณาว่่า สอดคล้้องกัับลัักษณะการประเมิินที่�ออกแบบปรัับไว้้ และยัังคงสอดคล้้องกัับวััตถุุประสงค์์การเรีียนรู้�หรืือไม่่ ถ้้าไม่่พบ ให้้ปรัับวิิธีีการและรููปแบบการประเมิินอีกี ครั้ง� ในขั้�น 2-3 พิจิ ารณาวนไปมาก่อ่ นไปขั้น� 4 - ขั้น� 4 ปรัับวิธิ ีีการและรููปแบบการสอนให้้เหมาะกัับวััตถุปุ ระสงค์์ / ระยะเวลา / อื่่�นๆ - ขั้�น 5 พิจิ ารณาเครื่�องมือื ออนไลน์ท์ี่�สนัับสนุนุ กระบวนการสอนออนไลน์์และการคิิดของผู้�เรีียน ถ้้าพบเครื่�องมือื ก็น็ ำ�ำ ไปใช้้ (ขั้น� 6) สนับั สนุนุ วิธิ ีสี อนได้ด้ ี ี ถ้า้ ไม่พ่ บ คือื ให้ป้ รับั วิธิ ีกี ารสอนและกิจิ กรรมอีกี ครั้ง� หรือื พิจิ ารณาวนไปมากับั ขั้น� 2-3 20

- ขั้�น 6 เมื่�อเลืือกเครื่�องมืือการสอนออนไลน์์ได้แ้ ล้้วจึึงดำำ�เนิินกิิจกรรมการเรียี นการสอนออนไลน์์ - ขั้น� 7 เมื่�อได้อ้ อกแบบกิิจกรรมการเรีียนการสอนออนไลน์แ์ ล้้วให้้พิจิ ารณาตรวจสอบความสอดคล้้องกัับ วัตั ถุุประสงค์์ ในการวางแผนการสอน ผู้�สอนควรมีีกระบวนการออกแบบการสอนอย่่างมีีระบบ ประกอบด้้วย 5 ขั้้น� ตอน ดัังนี้้� 21

1. วเิ คราะห์ (Analyze) ผู้�สอนควรพิิจารณาและสำำ�รวจศัักยภาพผู้�เรีียนก่่อนเปิิดสอนว่่าผู้�เรีียนมีีความพร้้อมในด้้านใดบ้้าง ภายใต้้สภาพแวดล้้อม การเรีียนที่่�บ้้าน ได้้แก่่ - จำำ�นวนนิสิ ิติ /ความแตกต่า่ งของฐานความรู้� - จำำ�นวนตอนเรีียนในวิิชา มีีตอนเรีียนเดีียวหรืือมีีหลายตอนเรีียน หากมีีหลายตอนเรีียนควรมีีการประชุุม เพื่�อให้้มีีแนวทางเหมืือนกัันทุุกตอนเรีียน และเพื่�อให้้ผู้�เรีียนในแต่่ละตอนเรีียนได้้รัับประโยชน์์ที่�ไม่่แตกต่่างกััน รวมถึึงรู้�สึก เชื่�อมั่�นต่่อการจัดั การเรียี นการสอนของสาขาวิชิ า - มีีผลลััพธ์์การเรีียนรู้�ใดที่่�ยัังไม่่น่่าพอใจ คืือการที่�ผู้�สอนทบทวนและพิิจารณาสิ่�งที่�ได้้เคยสอนไปว่่ายัังมีีสิ่�งใด ที่่�ต้อ้ งการแก้ไ้ ข ปรัับปรุงุ หรืือเพิ่�มเติิมจากที่�เคยสอนไปแล้้ว - พิิจารณาว่า่ การใช้ป้ ระโยชน์ข์ องห้อ้ งเรียี นออนไลน์ร์ ่่วมกับั การทำ�ำ กิิจกรรมในชั้�นเรีียนได้้ จะช่ว่ ยเพิ่�มการเรีียนรู้� ของผู้�เรียี นได้อ้ ย่า่ งไรบ้า้ ง - ถ้้าจะปรัับรููปแบบการสอน ต้้องการตัวั ช่ว่ ยหรือื ผู้้�ช่ว่ ยด้้านใดบ้้างโดยมีปี ระเด็็นในการพิิจารณา ดัังนี้้� 1. สภาพแวดล้้อมการเรีียน และจำ�ำ นวนผู้�เรีียน • สภาพแวดล้อ้ มห้้องเรีียนปิดิ (Campus-based Environment) • สภาพแวดล้้อมการเรียี นที่่�บ้้าน (Home-based Environment) 2. ตารางเรียี นระดัับปริญิ ญาบัณั ฑิิต โดยส่ว่ นใหญ่่จะถููกกำ�ำ หนดตารางเวลาเรีียนที่่�ชัดั เจน 3. รููปแบบการเรีียนของผู้�เรีียนที่�แตกต่า่ งกันั • ระหว่่างการเรียี น - ฟังั ไปจดไป - ฟัังอย่า่ งเดีียว แล้ว้ ตามอ่่านภายหลััง - ฟังั บ้้าง ไม่ฟ่ ังั บ้้าง สมาธิิหลุุด ต้อ้ งหาสรุปุ หรือื หนังั สืือมาอ่า่ นภายหลััง 22

• กระบวนการเรียี น - อ่่านคนเดีียว - อ่่านคนเดีียวจนเข้า้ ใจ แล้้วไปทบทวนกับั เพื่�อน - ชอบอ่่านกัับเพื่�อน มีเี พื่�อนช่ว่ ยสอนให้้ 4. สภาพทางกายภาพของทางบ้้านและกิิจกรรมในครอบครััว • การมีี / ไม่่มีีพื้้�นที่่�ส่่วนตััวสำำ�หรัับการเรีียน (สำำ�หรัับเปิิดฟัังเสีียงได้้ พููดโต้้ตอบได้้โดย ไม่่รบกวนสมาชิิกในบ้้าน) ซึ่ง่� จะส่่งผลทางอารมณ์แ์ ละแรงจููงใจในการเรียี นของผู้�เรีียน • ระหว่่างวััน (ตามตารางเรีียน) มีีกิิจกรรมในครอบครััวที่่�ต้้องช่่วยเหลืือ ซึ่่�งผู้�เรีียนอาจปฏิิเสธ ไม่่ได้้ • ความพร้้อมของอุุปกรณ์์ และระบบอิินเทอร์์เน็็ต ทั้้�งนี้้�การสนัับสนุุนค่่าใช้้จ่่ายจากครอบครััว มีคี วามแตกต่่างกััน นอกจากการพิิจารณาผู้�เรีียนแล้้วผู้�สอนควรพิิจารณาถึึงการเลืือกใช้้ระบบการจััดการเรีียนการสอน (LMS) ที่�มหาวิิทยาลััยดููแล ได้้แก่่ Blackboard และ myCourseVille หรืืออื่�นๆ ก่่อนที่�จะนำำ�มาใช้้ในการจััดการเรีียนการสอน เพื่�อผู้�สอนจะได้้เตรีียมความพร้้อมของตนเองด้้วยการศึึกษาจากคู่่�มืือ หรืือเข้้ารัับการอบรมการใช้้ระบบของทาง มหาวิิทยาลััย 23

2. ออกแบบ (Design) ประเด็็นที่�ควรพิจิ ารณาในการออกแบบการสอนผสมผสานและออนไลน์์ • พิจิ ารณาเลือื กกลยุทุ ธ์ก์ ารสอนที่�ให้้โอกาสให้ผู้้�เรีียนมีปี ฏิสิ ัมั พันั ธ์์มากขึ้น�้ (Maximize Opportunities for Social Interactions) เช่่น การถามตอบ การอภิิปราย การประเมิินโดยเพื่�อน การเรีียนร่่วมกััน เช่่น Think-Pair-Share และเลืือกใช้้เครื่�องมืือออนไลน์์ที่่�ส่่งเสริิมปฏิิสััมพัันธ์์ เช่่น การเลืือกใช้้กระดานสนทนา เปิิดโอกาสให้้ผู้�เรีียนอภิิปรายออนไลน์์ หรืือในกรณีีผู้�เรีียนจำำ�นวนไม่่มากนััก อาจถามตอบผ่่านการประชุุม วิิดิิโอออนไลน์์ (เช่่น Blackboard Collaborate, Zoom Meeting, Google Meets, MS-Teams) • ให้้โอกาสผู้�เรีียนได้้แสดงออกในกิิจกรรมต่่างๆ มากขึ้น� (Maximize Action) • ผู้�สอนควรคำำ�นึึงถึึงความแตกต่่างของผู้�เรีียนที่�หลากหลายในชั้�นเรีียนที่�สอนออนไลน์์ ซึ่่�งมีีข้้อจำำ�กััดในการ พบปะและรู้้�จัักผู้�เรีียนแบบเผชิิญหน้้า ดัังนั้้�นจึึงควรต้้องออกแบบการสอนออนไลน์์โดยพิิจารณาถึึงโหมด ของการสื่�อสาร ทั้้ง� ต่่างเวลาและในเวลาเดีียวกันั เพื่�อตอบสนองต่่อผู้�เรียี นที่่�มีลี ีีลาการเรีียนต่่างกันั • ย่่อยเนื้�อหาให้เ้ ป็น็ หน่่วยย่อ่ ยๆ (Chuck Content) เพื่�อทำ�ำ ให้้ผู้�เรียี นสามารถเก็็บความรู้�และทำ�ำ ความเข้า้ ใจ บทเรีียน แล้้วสามารถเรีียนเนื้้�อหาต่่อไปได้้ โดยพิิจารณาว่่าในเนื้้�อหาที่่�ย่่อยออกมานั้้�นได้้มีีการดำำ�เนิินการ เลืือกใช้้กลยุุทธ์์การสอนที่�จะทำำ�ให้้เกิิดความเข้้าใจในเนื้้�อหานั้้�นแล้้ว ตััวอย่่างของการย่่อยเนื้้�อหา คืือ การออกแบบและผลิติ คลิปิ วีดี ิทิ ัศั น์์ 1 มโนทัศั น์์ (เรื่�องย่อ่ ย) ให้จ้ บภายใน 1 คลิปิ ที่่�มีคี วามยาวไม่เ่ กินิ 15 นาทีี ซึ่�่งจะช่ว่ ยให้ผู้้�เรีียนเรียี นรู้�ได้้สะดวกยิ่�งขึ้�น 24

ผู้�สอนควรออกแบบการสอนเนื้้อ� หา 1 หน่่วยย่่อย ดังั นี้้� - ส่ว่ นที่่� 1 เนื้้อ� หาที่�ผู้�เรีียนเรีียน จะใช้ว้ ิธิ ีีใด สื่่�อใด ช่อ่ งทางใด โดยจัดั ให้้ผู้�เรียี นตามลำ�ำ ดัับ จากง่่ายไปยากจากรููปธรรมไปยัังนามธรรม หากเนื้้�อหาใดเป็็นนามธรรมโปรดให้้หรืือ ทำำ�ให้้ผู้�เรียี นเห็็นรููปธรรม - ส่่วนที่่� 2 กิิจกรรมให้ผู้้�เรียี นตรวจสอบความเข้้าใจ ซึ่�่งอาจเป็็นแบบทดสอบสั้�นๆ (Quiz) 1 - 2 ข้้อ - ส่่วนที่่� 3 สรุุปเนื้้�อหา หรืือการเชื่�อมโยงไปยัังเนื้้อ� หาถััดไป • ให้้ตัวั เลือื กของการมีสี ่่วนร่ว่ ม (เวลา, สถานที่�) ในการเรีียน • ออกแบบการให้้ผลสะท้อ้ นกลับั หรือื ข้อ้ เสนอแนะ • ออกแบบการสนัับสนุนุ ผู้�เรียี น ตัวั อย่่างกลยุุทธ์์การสอนออนไลน์ท์ี่�สนัับสนุุนการเรีียนร่่วมกันั • Think-Pair-Share • Small Group + Brainstorming Technique Brainstorming Technique อาจเกิดิ ขึ้น� บน Discussion Board ก็ไ็ ด้้ โดยให้้เวลาผู้�เรียี นได้้ตกผลึึก ไตร่่ตรอง ทำ�ำ ให้้ผู้�เรีียนลำ�ำ ดัับความคิิดได้ด้ ีีขึ้น� จากพิมิ พ์์เขีียน ดีกี ว่่าการโต้ต้ อบสดในบางครั้ง� • Jigsaw II (Home Group / Expert Group) Home Group จะมีีความหลากหลายของบุุคคลที่� เข้้ามารวมกันั บุคุ คลแต่่ละบุุคคลจะได้ร้ ัับหน้้าที่่�ที่่�ต่่างกััน แล้ว้ แยกไปเป็น็ Expert Group แต่่ละกลุ่�ม จากนั้้น� ค่อ่ ยกลับั มารวมตััวกันั เป็น็ Home Group และแลกเปลี่�ยนในสิ่�งที่�ไม่่เหมือื นกันั • Project-based Learning การเรีียนรู้�โดยใช้้โครงงานเป็็นฐานแบบออนไลน์์ ผู้้�สอนจะต้้องมีีบทบาท ในการติดิ ตาม ให้ก้ ารสนับั สนุุนแก่ผู่้�เรีียนในแต่ล่ ะขั้�นตอน ในขั้ �นตอนนี้้�หากผู้�สอนพิิจารณาใช้้การเรีียนการสอนแบบผสมผสานระหว่่างการสอนในชั้ �นเรีียนกัับการสอน ออนไลน์์ ควรพิิจารณาความจำำ�เป็็นที่่�ต้้องให้้ผู้�เรีียนเข้้ามาในสถานที่�ตามมาตรการการป้้องกัันการแพร่่ระบาดของ เชื้�อไวรัสั โคโรนา 2019 การสอนในชั้้�นเรีียนจึึงเป็็นกิิจกรรมที่่�ต้้องการพื้้�นที่่� เครื่�องมืือ และอุุปกรณ์์ รวมถึึงกิิจกรรมปฏิิบััติิ ที่่�จำำ�เป็็นต้้องฝึึกหััดและได้้รัับข้้อมููล ป้้อนกลัับจากผู้ �สอนหรืือผู้ �เชี่ �ยวชาญ ทัันทีี อีีกทั้้�งอาจเป็็นชั่ �วโมงการเรีียนรู้ � ในลัักษณะของการประเมิินเพื่่�อการ พััฒนา (Assessment for Learning) ที่ �ไม่่อาจกระทำำ�ได้้ภายใต้้ข้้อจำำ�กััดของ การสอนออนไลน์์ 25

ภาพตัวอยา่ งวิธีการสอนและการประเมนิ ผล “ออนไลน์” พรอ้ มตัวอย่างโมเดล การจัดการสอนออนไลน์ส�ำ หรับชัน้ เรยี นขนาดใหญ่ (บรรยาย LIVE หรือบันทกึ ลว่ งหนา้ ) Model A มีขีั้น� ตอนการจัดั การเรียี นการสอนดังั นี้้� A1) ผู้�สอนแจ้ง้ ผู้�เรีียนให้้เข้้าถึงึ ไฟล์เ์ อกสารประกอบการบรรยายและศึึกษาล่ว่ งหน้้า A2) กรณีผีู้�สอนจััดการสอนบรรยายแบบออกอากาศสด โปรแกรมสำำ�หรัับ LIVE ปลายทางส่ง่ ข้้อความ และคุยุ โต้้ตอบได้้ หรือื กรณีแี บบบัันทึกึ วีดี ิทิ ัศั น์์ไว้้ ล่ว่ งหน้้า (นำำ�ไฟล์เ์ ข้้าระบบห้้องเรียี นออนไลน์์ แจ้้งผู้�เรียี นให้ท้ ราบว่า่ มีสีื่�อวีีดิิทััศน์์และเอกสาร) A3) เมื่�อจบการบรรยาย อาจแบ่ง่ กลุ่�มให้ผู้้�เรียี นเข้า้ ตอบคำ�ำ ถาม ห้้องเรียี นออนไลน์์ > ฟอรั่�มหรือื ค้้นคว้า้ เพิ่�มเติิมจากแหล่่งทรัพั ยากรการเรียี นรู้� * ผู้�เรีียนทบทวนบทเรีียนได้้จากวีดี ิิโอที่่�บันั ทึึกไว้ร้ ะหว่่างสอน LIVE ** A3 ปรัับเปลี่�ยนกิจิ กรรมได้้ตามความเหมาะสมของเนื้้�อหารายวิชิ า Model B 26

B1) กรณีีจััดการสอนบรรยายแบบออกอากาศสด โปรแกรมสำำ�หรัับ LIVE ปลายทางส่่งข้้อความและ คุุยโต้้ตอบได้้ หรืือแบบบัันทึึกไว้้ล่่วงหน้้า (นำำ�ไฟล์์เข้้าระบบห้้องเรีียนออนไลน์์ แจ้้งผู้�เรีียนให้้ทราบว่่า มีีสื่�อ VDO และเอกสาร) B2) จบการบรรยาย ผู้้�เรีียนเข้้าห้้องเรีียนออนไลน์์ตั้้�งคำำ�ถามข้้อสงสััยในฟอรั่�ม หรืือเข้้าไปตอบคำำ�ถาม ที่�ผู้�สอนกำ�ำ หนด * ผู้้�เรีียนทบทวนบทเรีียนได้จ้ ากวีดี ิโิ อที่่�บัันทึกึ ไว้้ระหว่า่ งสอน LIVE ** B2 ปรับั เปลี่�ยนกิิจกรรมได้ต้ ามความเหมาะสมของเนื้้�อหารายวิิชา คำ�แนะน�ำ : ชั้นเรียนขนาดใหญ่ • หลังั การบรรยาย LIVE ควรสื่�อสารถึงึ ผู้�เรีียนให้้ทราบช่่องทางการเข้้าชมบทเรีียนย้้อนหลััง (On-demand Playback) เพื่�อทบทวนหรืือทดแทนสำำ�หรับั ผู้�เรีียนที่�ไม่่สะดวกเข้้า LIVE Session • ควรมีี Discussion Board ในห้้องเรีียนออนไลน์์ที่�ใช้้เป็็นหลัักหรืืออื่�นๆ เพื่�อให้้ผู้�เรีียนสอบถามข้้อ สงสััยได้้ (ไม่่แนะนำำ� LINE / Messenger เพราะรบกวนความเป็น็ ส่่วนตัวั ทั้้�งผู้�สอนและผู้�เรียี น ยกเว้น้ ชั้น� เรีียนขนาดเล็็ก) • ผู้�สอนใช้้วิิธีตี อบคำำ�ถามกลัับที่�ลดเวลาลง เช่่น บันั ทึกึ คลิปิ เสีียงหรืือวีดี ิโิ อแทนการพิิมพ์ต์ อบ 27

ข้อ้ แนะนำำ�การสอนแบบ LIVE 1. ควรตรวจทานเนื้้�อหาในสไลด์์ • ความถูกู ต้อ้ ง ทัันสมััย เนื้้�อหาที่�เป็็นกลาง ไม่ม่ ีีอคติิ • แสดงที่�มาของภาพประกอบ / ภาพวาด / เอกสารสำ�ำ คััญที่�ใช้เ้ ป็น็ ตััวอย่า่ ง 2. ความจำ�ำ กัดั ของมุมุ กล้อ้ งที่�แคบจับั ภาพเฉพาะใบหน้้า หรืือหน้า้ จอคอมพิิวเตอร์์ เสีียงที่�บรรยายจึงึ สำำ�คัญั ... • ระมัดั ระวัังประเด็็นเนื้้�อหาที่่�อ่่อนไหว ความแตกต่า่ งระหว่า่ งบุุคคลและกลุ่�มสัังคม • ระวัังการใช้้ภาษาแบบเปรีียบเปรย เปรีียบเทีียบที่�หมิ่�นเหม่่ต่่อการตีีความของผู้้�ฟัังที่�หลากหลาย ความคิิดเห็็น 3. ระวังั สิ่�งที่�จะปรากฎในจอภาพ • ฉากหลังั ที่�แสดงความเป็น็ ส่ว่ นตััว / บุคุ คลที่�อาจจะปรากฎตััวกะทัันหััน • ในโลกดิจิ ิิทััล ไม่่เคยมีีสิ่�งใดหายไปอย่่างแท้จ้ ริิง 28

3. เลือกและพัฒนา (Select & Develop) ลำ�ำ ดัับถััดไปเมื่�อได้้ออกแบบและกำำ�หนดกลยุทุ ธการสอน • Learning Management System (LMS) คือื ระบบจััดการเรียี นการสอนออนไลน์ ์ ที่่�รวบรวมเครื่�องมืือ อำ�ำ นวยความสะดวกในการจัดั การชั้น� เรียี นออนไลน์ท์ั้้ง� สำ�ำ หรับั ผู้�สอน ผู้�เรียี น และผู้้�ดูแู ลระบบ อาจมีรี ะบบ ที่่�สำำ�คััญๆ ได้้แก่่ ระบบจััดการรายวิิชา ระบบจััดการบทเรีียน ระบบวััดผลการเรีียนรู้� ระบบข้้อมููล ผู้�เรีียน รวมถึึงเครื่�องมือื ที่�ใช้้ในการมีีปฏิิสัมั พัันธ์์ระหว่า่ งผู้�สอนกัับผู้�เรียี น ผู้�เรียี นกัับผู้�เรียี น ทั้้�งนี้้�ในการเลืือกใช้้เครื่�องมืือใดเครื่�องมืือหนึ่�งในการจััดการชั้ �นเรีียน อาจารย์์ผู้�สอนควรคำำ�นึึงถึึง ผู้�เรีียนไม่่ให้้สัับสนจากการเรีียนออนไลน์์ เช่่น ผู้้�เรีียนต้้องใช้้ 5 แพลตฟอร์์ม เพื่�อเรีียน 5 รายวิิชา ซึ่่�งทำำ�ให้้เกิิดความยุ่�งยาก และความสัับสนในการทำำ�งาน หากเป็็นไปได้้ รายวิิชาจากภาควิิชาเดีียวกััน อาจมีกี ารปรับั ใช้้ LMS แบบเดียี วกันั เช่น่ ใช้้ Blackboard หรือื myCourseVille เพียี งแพลตฟอร์ม์ เดียี ว หรืืออย่่างน้้อยเพีียงหนึ่�งถึึงสองแพลตฟอร์์มเท่่านั้้�น เพื่�อให้้ผู้�เรีียนไม่่สัับสนในการใช้้งานและสามารถ จััดการตััวเองได้ด้ ีมี ากยิ่�งขึ้�น ลดความเบื่�อหน่า่ ยในการเรียี นออนไลน์์ • Video / Multimedia / e-Book เนื้้�อหาหรืือบทเรีียน (Content/Lesson) ผู้�สอนสามารถบัันทึกึ วิดิ ีโี อ หรืือจััดทำ�ำ เป็็น e-Book เอาไว้ล้ ่ว่ งหน้า้ • Video Streaming Channel เป็น็ ช่อ่ งทางหรือื ระบบสำำ�หรัับการสตรีีมมิ่�งวิดิ ีีโอหรืือการเผยแพร่อ่ อกไป ถึงึ ผู้�เรีียน โดยผู้�สอนได้้พิิจารณาแล้ว้ ว่า่ เนื้้�อหานั้้น� สามารถเผยแพร่ไ่ ด้้ อาจพิจิ ารณาโปรแกรมสตรีีมมิ่�งที่� มหาวิทิ ยาลััยมีี เช่่น Echo หรืือระบบอื่�น ๆ ที่�ผู้�สอนสามารถใช้้บริกิ ารได้้ อย่า่ งไรก็็ดี ีผู้�สอนพึงึ พิจิ ารณา ถึงึ เรื่�องการละเมิิดลิิขสิทิ ธิ์� ความเป็็นธรรม หรือื เนื้้�อหาที่่�มีีความสุ่�มเสี่�ยง โดยอาจารย์์ผู้�สอนต้้องตรวจสอบ อย่่างรอบคอบก่่อน เพราะการสอนออนไลน์์จะไม่่เหมืือนกัับการสอนในห้้อง ที่่�สามารถห้้ามนัักเรีียน หรืือแจ้้งข้อ้ ตกลงก่่อนได้้ ซึ่�่งในการสอนแบบถ่า่ ยทอดสดจะไม่ส่ ามารถห้า้ มผู้�เรีียนได้้ 29

• Online Tools ในปััจจุบุ ัันมีเี ครื่�องมือื ออนไลน์์ที่�ให้้อาจารย์์เลืือกใช้ม้ ากมาย เช่น่ - Computer-Supported Collaborative Learning (CSCL) ซึ่ง�่ จะเป็น็ โปรแกรมต่า่ งๆ ที่�เอื้อ� ต่อ่ การเรีียนร่่วมกันั ตััวอย่า่ งเช่่น Google Slide Google Docs หรือื Google Sheet หรือื Microsoft 365, Padlet การใช้เ้ ทคโนโลยีี Student Response Systems เช่่น Kahoot, Quizizz, PollEverywhere, AnswerGarden, Slido (Google Slide Add on) - Student-Response System (Formative Assessment) คือื การให้ผู้้�เรียี นประเมิินตนเอง ระหว่า่ งการเรียี นการสอนเพื่�อให้ผู้้�เรียี นทราบพัฒั นาการการเรียี นรู้�ของตนเอง ซึ่ง�่ จะทำ�ำ ให้ผู้้�เรียี น สามารถปรัับปรุุงตนเองและหากลยุุทธเพิ่�มพููนความรู้�ได้้ ทั้้�งนี้้�ในการสอบออนไลน์์ สามารถ เลืือกใช้้เครื่�องมืือสร้้างแบบทดสอบ (Test) ต่่างๆ ในโปรแกรมมาใช้้งานได้้ตามวััตถุุประสงค์์ ที่�ตั้ง� ไว้้ แต่ผู่้�สอนควรพิิจารณาข้อ้ จำ�ำ กัดั ของโปรแกรมว่า่ อาจเกิิดการรั่�วไหลและทุจุ ริิตได้้ • กิิจกรรมแบ่่งปัันข้้อมููล (Knowledge Sharing) การแบ่่งปัันหรืือแลกเปลี่�ยนข้้อมููลซึ่่�งกัันและกััน ระหว่า่ งผู้�เรียี นและผู้�สอน เช่น่ บล็อ็ ก กระดานสนทนา Google Docs, Word Online • Learning Reflection ให้้ผู้�เรีียนเขีียนสะท้้อนคิิดหลัังเรียี น 30

4. น�ำ ไปใช้ (Utilize) • ก่อ่ นเรีียน เมื่�อออกแบบวิธิ ีีการสอน สื่่�อต่่าง ๆ และพััฒนาแล้้ว ก่่อนจะดำ�ำ เนิินการสอน พิิจารณาดำ�ำ เนิินการแจ้้ง ผู้�เรีียนให้้รัับทราบรููปแบบการสอนที่�เปลี่�ยนแปลงไป ผู้้�สอนควรตรวจสอบว่่าได้้เตรีียมความพร้้อมในการ จัดั การเรีียนการสอนออนไลน์์ โดยมีปี ระเด็็นดังั นี้้� 1. แจ้้งผู้�เรียี นเรื่�องการปรัับเปลี่�ยนรูปู แบบการสอน 31

2. มีีช่่องทางติิดต่่อสื่�อสารและแจ้ง้ ผู้�เรีียนทราบ หรืือสร้า้ งกติิกาวิิธีีการสื่�อสารระหว่า่ งผู้�เรีียนกัับผู้�สอน เช่่น ช่อ่ งทางใด ช่ว่ งเวลาใดที่�ควรสื่�อสารระหว่่างกััน และช่่วงเวลาใดบ้้างที่�อาจารย์์จะมาตอบกลับั แก่ผู่้�เรีียน 3. มีกี ารออกแบบการประเมิินผลรูปู แบบใหม่่ 4. แจ้้งเตืือนนิิสิิตให้้ปฏิิบััติิตััวตามข้้อปฏิิบััติิเรื่�องการเว้้นระยะห่่างทางสัังคม (Social Distancing) และแนะนำำ�ผู้้�เรีียนใช้้ “เครื่�องมืือออนไลน์์ทำ�ำ งานร่ว่ มกััน” • ระหว่่างเรียี น 1. มีีแบบฝึึกหััดทบทวนความเข้้าใจระหว่่างเรีียนให้้ผู้�เรียี น 2. มีกี ารแจ้้งช่่องทางส่่งงาน และให้้ผลป้อ้ นกลัับ (Feedback) แก่่ผู้�เรีียน 3. ไม่่ควรสั่�งงานมากขึ้น� จนผู้�เรีียนรู้้�สึกเครีียดเกิินไป 4. วิิเคราะห์์ความพร้อ้ มผู้�เรียี นหลังั จากทดลองสอนบนระบบออนไลน์์มาแล้้ว 1 สััปดาห์์ • หลังั เรียี น ผู้�สอนควรติิดตามพฤติิกรรมการเรีียนของผู้�เรีียนว่่าได้้เข้้าสู่�ระบบ LMS และเข้้าเรีียนตามที่�มอบหมาย หากพบว่่ามีีผู้�เรีียนที่�ทิ้ �งช่่วงระยะเวลาการเข้้าเรีียนนานมากเกิินไปควรติิดตามถามไถ่่ปััญหาจากฝั่�งผู้�เรีียนเพื่�อ ช่ว่ ยแก้้ปัญั หา หากกิจิ กรรมหลังั การเรียี นมีงี านมอบหมายเพิ่�มเติมิ ควรมีปี ระกาศหรือื ชี้แ� จงให้้ผู้�เรียี นทราบโดย ทั่�วถึงึ กััน เช่่น ประกาศผ่า่ นระบบ Blackboard หรืือการแจ้ง้ ผ่่านไลน์ก์ ลุ่�ม 32

5. ประเมินผล (Evaluate) ขั้ �นตอนการประเมิินผลนี้้�หมายรวมถึึงการประเมิินผลกระบวนการสอนของผู้�สอน และการวััดและ ประเมิินผลผู้ �เรีียนตามผลลััพธ์์การเรีียนรู้ �ที่ �ตั้ �งไว้้ สำำ�หรัับการประเมิินผลกระบวนการสอนของผู้ �สอนเป็็นส่่วนสำำ�คััญ ที่ �สามารถดำำ�เนิินการพิิจารณาได้้ตั้้�งแต่่ระหว่่างช่่วงการจััดการสอนจนถึึงหลัังกระบวนการจััดการเรีียนการสอน แล้้วเสร็จ็ ทั้้ง� หมดเพื่�อนำ�ำ ข้อ้ บกพร่อ่ งต่่างๆ มาพััฒนาปรับั ปรุุงกระบวนการจัดั การเรีียนการสอนครั้ง� ต่อ่ ไป 33

การจดั สอบและการประเมินผลผ้เู รยี นแบบออนไลน์ รองศาสตราจารย์ ดร.ปราวีณยา สวุ รรณณัฐโชติ ภาควิชาเทคโนโลยีและสื่อสารการศกึ ษา คณะครุศาสตร์ จฬุ าลงกรณม์ หาวทิ ยาลยั ในการจััดสอบและประเมิินผลผู้�เรียี นแบบออนไลน์์ มีสีิ่�งที่่�ต้้องพิจิ ารณาดังั ต่อ่ ไปนี้้� • ก่่อนสอบ 1. ควรสำำ�รวจอุุปกรณ์์ที่�ผู้�เรีียนมีี (Notebook / Tablet / Smartphone) และการเข้้าถึงึ อิินเทอร์เ์ น็ต็ ของ ผู้�เรีียน (High Speed Internet ที่่�บ้า้ น หรืือใช้้สัญั ญาณอิินเทอร์เ์ น็็ต 3G / 4G จาก Smartphone) 2. นำำ�ข้้อมููลการสำำ�รวจอุุปกรณ์์จากข้้อ 1. มาประกอบการตััดสิินใจในการเลืือกใช้้ระบบการสอบหรืือ เครื่�องมืือสร้้างข้อ้ สอบ (เพื่�อมิใิ ห้้เกิดิ ความเหลื่�อมล้ำ�ำ� และปัญั หาการร้อ้ งเรียี นภายหลััง) 3. วิเิ คราะห์แ์ ละออกแบบรูปู แบบของการวัดั และประเมินิ ผลที่�จะปรับั ใช้ใ้ นครั้ง� นี้้� เช่น่ ประเภทของข้อ้ สอบ (ข้้อสอบปรนััย / ข้้อสอบอััตนััย / รายงาน / โครงงาน / คลิิปวิิดีีโอบัันทึึกผลงาน / ทัักษะต่่างๆ / การสัมั ภาษณ์)์ การกำ�ำ หนดเวลาสอบ (กำ�ำ หนดเวลาสอบเดียี วกันั ทั้้ง� หมด / กำ�ำ หนดระยะเวลาเปิดิ - ปิดิ รับั ส่ง่ / เปิดิ ระยะเวลาให้ส้ ่ง่ ตามกำ�ำ หนด) และการแจ้ง้ รููบริิก (Rubric) การประเมิินแก่ผู่้�เรียี น 1) กรณีรี ายงาน / โครงการ/ผลงาน (1) ให้ค้ วามสำ�ำ คััญกับั กระบวนการทำ�ำ งานของผู้�เรียี น มีีการประเมินิ เป็็นระยะ และหรือื ใช้้เทคนิคิ เพื่�อนประเมิินเพื่�อน การประเมินิ ตนเองประกอบด้้วย เพื่�อให้้ผู้�สอนได้้ทราบข้้อมููลพัฒั นาการ ของผู้�เรียี น และผู้�เรีียนตระหนักั ต่่อบทบาทของตนเองในกลุ่�ม (2) กำ�ำ หนดสิ่�งที่่�ต้อ้ งการประเมินิ เป็็นรูบู ริิก (rubric) ให้ผู้้�เรียี นทราบล่่วงหน้า้ (3) พิิจารณาการใช้้โปรแกรมอัักขราวิิสุุทธ์์ในการตรวจสอบการคััดลอกผลงานผู้�อื่�น และแจ้้งให้้ ผู้�เรียี นทราบ เพื่�อเป็น็ การป้อ้ งกัันการทุจุ ริิตขั้�นต้น้ (4) เลือื กใช้้ช่อ่ งทางรัับ - ส่่ง ทางเดีียว เท่่านั้้�น 2) กรณีีคลิิปวิิดีีโอ บัันทึึกพฤติิกรรม ท่่าทาง หรืือการปฏิิบััติิขั้ �นตอนต่่างๆ ควรมีีคำำ�แนะนำำ�เกี่�ยวกัับ มุมุ กล้อ้ งและการถ่่ายทำำ� (1) ให้้ถ่่ายวิิดีีโอแบบ Long Take คืือตั้้�งแต่่เริ่�มต้้นจนสิ้ �นสุุดตามข้้อกำำ�หนด ใช้้มุุมกล้้องแบบ Long Shot หรือื Medium Shot (2) ในขั้น� ตอนที่่�ต้อ้ งเห็น็ ใกล้ๆ้ ให้ผู้้�เรียี นบันั ทึกึ ซ้ำ��ำ แจ้ง้ ให้เ้ ปลี่�ยนมุมุ กล้อ้ งเป็น็ Medium Shot หรือื Close-Up (3) กรณีีให้ร้ วมคลิิปส่ง่ ให้ค้ ำำ�แนะนำ�ำ และให้เ้ วลาแก่ผู่้�เรียี นพอเพีียงกัับการดำ�ำ เนิินการ (4) หากมีขี ้อ้ สงสัยั ไฟล์ค์ ลิปิ วิดิ ีโี อต้น้ ฉบับั สามารถตรวจสอบMetadataของวันั และเวลาที่�ใช้บ้ ันั ทึกึ ได้้ *** คลิปิ วิดิ ีโี อ อาจเป็น็ ทางเลือื กของการบันั ทึกึ วิธิ ีีคิดิ (Think-A-Loud) หรือื อธิบิ ายกระบวนการคิดิ หรือื การแก้้ปััญหาโจทย์์ *** 34

3) กรณีกี ำ�ำ หนดเวลาสอบเดีียวกััน ให้ร้ ายละเอีียดลักั ษณะข้้อสอบและการรับั - ส่่งไฟล์ค์ ำ�ำ ตอบ (1) แจ้้งวัันสอบ ระบบที่�จะใช้ส้ อบ การเตรียี มระบบอิินเทอร์เ์ น็็ต และทดสอบระบบกับั ผู้�เรีียน (2) กรณีใี ช้เ้ ขียี นอธิิบายคำ�ำ ตอบ พิิจารณาใช้้กระดาษคำ�ำ ตอบ - กระดาษขนาด A5 (พัับครึ่�ง A4) เมื่�อต้้องถ่่ายภาพส่่งจะทำำ�ให้้ได้้ภาพที่�เปิิดอ่่านง่่ายขึ้ �นกว่่า ขนาด A4 - กำำ�ชัับผู้�เรีียนเตรีียมกระดาษคำำ�ตอบไว้้ล่่วงหน้้าได้้ เขีียนเลขหน้้า ชื่่�อนามสกุุล รหััส ตอนเรียี นทุุกแผ่่น - กำ�ำ ชับั ผู้�เรีียนให้ใ้ ช้้ลายมืือบรรจง อ่่านง่่าย และให้้ใช้้ตัวั อัักษรขนาดใหญ่่ / ผู้�สอนควรแจ้้งกติกิ า ให้้ทราบกรณีีอ่า่ นลายมือื ไม่่ออก พิจิ ารณาอ่า่ นข้า้ ม หรือื ปรับั ตก (3) แจ้้งระเบีียบว่่าด้้วยการสอบ วิิธีีตรวจสอบผลการสอบกัับพฤติิกรรมการเรีียนออนไลน์์ รวมถึึง อาจมีีการสุ่�มสอบสัมั ภาษณ์์กรณีผี ลการสอบมีีความผิิดปกติิ (4) มีคี ำ�ำ แนะนำำ�แก่่ผู้�เรียี นเพื่�อเตรียี มตัวั สอบ เช่น่ การแจ้ง้ ทางผู้�ปกครอง / คนในบ้า้ นล่ว่ งหน้า้ การเลือื ก สถานที่�ในบ้า้ นสำำ�หรัับการสอบ การใช้้กระดาษแจ้้งห้า้ มรบกวนในช่่วงสอบเพื่�อให้้คนในบ้้านรัับรู้� (5) ผู้้�จััดสอบคาดคะเนเวลา จำ�ำ นวนข้้อสอบให้้พอดีี และเหมาะสม ไม่่ลดเวลาสอบเพีียงเพื่�อต้้องการ ลดโอกาสการลอกข้้อสอบโดยไม่่ได้้ปรัับลัักษณะของข้้อสอบ ซึ่่�งทำำ�ให้้เกิิดความไม่่ยุุติิธรรม และ ไม่ใ่ ช่่การสอบที่�ตรงตามเป้า้ ประสงค์์ (6) คำำ�นึงึ ถึงึ ผู้�เรียี นที่�อาจมีเี พีียงสมาร์์ทโฟนเครื่�องเดียี วสำ�ำ หรัับทั้้�งเรีียนและสอบ เพื่�อทบทวนการเลือื ก รูปู แบบและเทคโนโลยีีที่�จะใช้ส้ ำำ�หรัับการสอบให้เ้ หมาะสม 4) กรณีีเปิดิ เป็็นช่ว่ งเวลา ให้้ส่ง่ ได้้ภายในช่่วงที่่�กำำ�หนด มีีข้อ้ ควรคำ�ำ นึึง ได้แ้ ก่่ (1) ถ้้าเป็็นรายงาน ให้้เน้้นน้ำ��ำ หนัักที่่�ส่ว่ นของการวิิเคราะห์์ การเปรีียบเทีียบ การนำ�ำ เสนอความคิิดเห็็น พิิจารณาการใช้้โปรแกรมอัักขราวิสิ ุทุ ธ์์ในการตรวจสอบการคััดลอกผลงานผู้�อื่�น (2) กำ�ำ หนดกติกิ า วิธิ ีีตรวจสอบด้ว้ ยการสัมั ภาษณ์ ์ สำำ�หรับั การสัมั ภาษณ์ก์ ระบวนการทำ�ำ งาน หรืือกรณีี ผลคะแนนมีีความผิดิ ปกติิ (3) หากให้เ้ วลามากกว่่า 1 สััปดาห์์ ควรมีีการแจ้ง้ เตือื นผู้�เรียี นก่อ่ นปิดิ รับั 1 ครั้�ง เป็็นความเมตตาให้แ้ ก่่ ผู้�เรียี นที่�เรียี นและสอบออนไลน์ท์ ุกุ วิชิ า ซึ่ง�่ ผู้�เรียี นอาจยังั ปรับั ตัวั กำ�ำ กับั ตนเองและนำ�ำ ตนเองได้ไ้ ม่ด่ ีนี ักั 4. จำำ�นวนผู้�เรีียน จำำ�นวนผู้้�คุุมสอบ เทคโนโลยีีกัับระบบที่�จะใช้้สอบ เป็็นปััจจััยต่่อการตััดสิินใจต่่อวิิธีีและ รููปแบบการวัดั และประเมิินผล 5. การปรับั (Re-design Assessment) การวััดและประเมิินผลไว้ท้ ้า้ ยหน่ว่ ยการเรีียน และหรือื การพิจิ ารณา ปรัับน้ำำ��หนัักคะแนนของการสอบปลายภาค จะช่่วยให้้ผู้�เรีียนลดความเครีียดจากการเรีียนและสอบ ออนไลน์พ์ ร้อ้ มกัันหลาย ๆ วิิชาได้้ 6. เขีียนคำำ�ชี้้�แจงการสอบให้้ชััดเจน รวมถึึงการแจ้้งโทษการทุุจริิต เนื่�องจากการสอบและคุุมสอบครั้ �งนี้้� ดำำ�เนิินการระยะไกลผ่่านระบบเท่่านั้้�น คำำ�ชี้้�แจงจึึงสำำ�คััญ แนะนำำ�ให้้เขีียนและอ่่านทวน ทดลองกัับผู้�สอน ด้้วยกัันหรือื กับั ผู้�เรียี นเพื่�อให้้กระจ่า่ งชััดที่่�สุุด (รวมถึึงรายงานผลงาน) 35

การตัดั สิินใจเลืือกใช้เ้ ครื่�องมืือสร้้างข้อ้ สอบหรืือการรับั ส่่งข้อ้ สอบ - คำ�ำ ตอบ มีีข้อ้ แนะนำ�ำ ดัังนี้้� 1. มาตรการป้้องกันั ขั้น� ต้้น คืือให้้เลืือกใช้ร้ ะบบ LMS หรืือเครื่�องมืือที่�ทางมหาวิทิ ยาลััยสนับั สนุุน เพื่�อให้้ ผู้�เข้้าสอบ Log in ด้้วยบััญชีีของมหาวิิทยาลััยเท่่านั้้�น เช่่น การสร้้างข้้อสอบด้้วย Blackboard / myCourseVille / Moodle (กรณีีคณะเภสัชั ศาสตร์)์ / Google Form/ Microsoft Forms 2. การใช้้ระบบ LMS เช่่น Blackboard / myCourseVille / Moodle หรือื Google Classroom และ Microsoft Teams สามารถกำ�ำ หนดเวลาปล่่อยข้อ้ สอบ ปิดิ รับั ข้อ้ สอบได้้ แต่ร่ ะบบดัังกล่่าวไม่่ได้ป้ ้อ้ งกันั การทุุจริิต 3. ผู้้�จััดสอบทดลองการใช้้ระบบสอบให้้มั่�นใจและนำำ�รายละเอีียดต่่างๆ ไปเขีียนคำำ�ชี้้�แจงและแนะนำำ�แก่่ ผู้�เรีียน รวมทั้้�งทดลองใช้้กัับผู้�เรีียนก่่อนสอบจริิง เพื่�อรัับทราบปััญหาที่�อาจเกิิดขึ้ �นและหาแนวทาง แก้้ไขต่่อไป 4. กรณีรี ับั ส่ง่ ไฟล์ค์ ำ�ำ ตอบที่�ให้พ้ ิมิ พ์ส์ ่ง่ ได้้ แนะนำ�ำ ให้น้ ำ�ำ ส่ง่ เข้า้ ระบบเช่น่ กันั และเปิดิ โอกาสให้ส้ ่ง่ ซ้ำ��ำ (Attempt) ได้้ 2 - 3 ครั้�งภายในเวลา เผื่�อกรณีีอิินเทอร์์เน็ต็ มีปี ัญั หาซึ่่ง� ระบบจะเก็็บ Log file ให้้เห็น็ ว่่าได้ส้ ่่งภายใน เวลาหรืือไม่่ 5. กรณีใี นชั้น� เรียี นมีคี วามเลื่�อมล้ำ��ำ ของเทคโนโลยีทีี่�ผู้�เรียี นครอบครอง แนะนำ�ำ ให้ใ้ ช้ก้ ารเขียี นตอบกับั ผู้�เรียี น ทุกุ คนไม่ม่ ีีทางเลืือกตามความสะดวก เพื่�อสร้้างความยุุติิธรรมและลดปััญหาการร้้องเรีียนภายหลังั 6. เปิิดช่่องทางรัับการแจ้้งปััญหาหรืือความช่่วยเหลืือแก่่ผู้�เรีียนระหว่่างการสอบ เช่่น กรณีีมีีปััญหา อิินเทอร์์เน็็ตให้น้ ิิสิิตแจ้้งให้้ทราบ มีีการโทรศััพท์์สอบถามช่่วยเหลืือ และหรืือการทดเวลา หรืือในเหตุุ สุุดวิิสัยั มีีการพิิจารณาให้ท้ ดสอบใหม่โ่ ดยใช้ข้ ้้อสอบคู่�ขนาน • ระหว่่างสอบ การตรวจสอบผู้�เรียี นในระหว่า่ งที่่�มีีการจััดสอบออนไลน์์ อาจพิิจารณาเลือื กใช้้รูปู แบบดัังนี้้� 1. Single - Camera Technique ใช้ก้ ล้อ้ งเพีียง 1 ตัวั ในการจัับภาพผู้�เรีียนขณะทำ�ำ ข้้อสอบ 2. Double - Monitoring Technique (1) ตรวจสอบหน้้าตาของผู้�เข้า้ สอบ (Webcam) (2) แชร์์สกรีีนให้้ผู้�สอนเห็็นหน้้าจอคอมพิิวเตอร์์ผ่่าน Video Conferencing Tool ต้้องใช้้ Notebook เท่่านั้้น� และต้้องใช้้อิินเทอร์์เน็ต็ ความเร็็วสููง ข้อ้ พึึงระวััง : ความเหลื่�อมล้ำ��ำ ของเทคโนโลยีีที่�ผู้�เรีียนมีี ยิ่�งผู้�เรียี นมีีมากยิ่�งได้้เปรีียบ ผู้�สอนควร พิจิ ารณาความพร้อ้ มของผู้�เรียี นเป็น็ สำ�ำ คัญั นอกจากเรื่�องความเหลื่�อมล้ำำ��ของเทคโนโลยีทีี่�ผู้�เรียี นมี ี สิ่่�งที่่�พึึงระวัังคือื การรั่�วไหล หรือื ขโมย e-Assessment ซึ่่�งในการจััดสอบในสถานการณ์์นี้้�มีีโอกาสเกิิดขึ้ �นอย่่างแน่่นอน เพราะไม่่ใช่่ e-Testing ที่�สมบููรณ์์ เนื่�องจาก - การสอบระยะไกลครั้�งนี้้� ผู้�เรียี นปลายทางมีโี อกาสจะใช้้โปรแกรม Capture หน้้าจอได้้ทั้้�งแบบ ภาพนิ่�งและวิิดีโี อ - ทางผู้้�จััดสอบไม่่มีีโปรแกรมสอดแนมหรืือล็็อคหน้้าจอผู้�เรียี น - ผู้�เรียี นปลายทางอาจขาดโอกาสทบทวนคำ�ำ ตอบในข้อ้ สอบข้อ้ ต้น้ ๆ ที่่�ทำ�ำ ผ่า่ นมาแล้ว้ ขึ้น� อยู่�กับโปรแกรม 36

ที่�ผู้�สอบสร้้าง ซึ่�่งอาจเกิิดความไม่่ยุตุ ิิธรรมต่อ่ ผู้�เรียี นและไม่่ใช่ธ่ รรมชาติิของการวัดั ประเมินิ ผล - การคุุมสอบมีีผู้้�คุุมสอบจำำ�นวนจำำ�กััด ซึ่่�งทำำ�ให้้มีีโอกาสเสี่�ยงต่่อการรั่�วไหล แม้้จะมีีการสลัับ ข้้อสอบหรืือสลัับตััวเลืือก (สมาคมการเรีียนการสอนออนไลน์์ของออสเตรเลีีย แนะนำำ� ให้้มีีการมอนิิเตอร์์การสอบปรนััยหน้้าจอ Webcam โดยใช้้ผู้้�คุุมสอบ 1 คน ดููแลผู้�เข้้าสอบ 16 คน) 37

หลักการวดั และประเมนิ ผลโดยท่ัวไป (ท้งั ออนไลนแ์ ละไมอ่ อนไลน์) รองศาสตราจารย์ ดร.ณัฏฐภรณ์ หลาวทอง ภาควชิ าวจิ ัยและจติ วิทยาการศึกษา คณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวทิ ยาลยั 1. การมสี ว่ นร่วม 2. ความโปร่งใส 3. ความยตุ ิธรรม 4. การนำ�ไปใช้ประโยชน์ ผ้เู รียนมีสว่ นร่วม คะแนนนำ�เสนองาน / คะแนนท่ีไดค้ วรมาจาก ผสู้ อนนำ�ผลการประเมิน ก�ำ หนดเกณฑ์ประเมิน การสอบแบบอตั นัย ความรคู้ วามสามารถ ของผ้เู รียนไปใช้เพื่อ ก�ำ หนดกติกาในการ จะตอ้ งมเี กณฑ์ประเมนิ ในการเรยี นตามวัตถุประสงค์ ปรับปรุง / ใหแ้ หล่ง สง่ งาน รวมถึงเลอื ก ทช่ี ดั เจน (Rubric แต่ไม่ควรใหอ้ ปุ สรรค ชน้ิ งานที่น�ำ มาประเมนิ Scoring) เพอื่ ให้ ด้านทกั ษะ และการ ขอ้ มูลส�ำ หรบั การคน้ ควา้ ได้ท้ังประเมินตนเอง / สามารถตรวจสอบทม่ี า เข้าถงึ ระบบออนไลน์ เพ่มิ เตมิ เพ่ือพัฒนา ของคะแนนนั้นได้ เป็นปจั จยั ท่ที ำ�ใหไ้ ด้คะแนน การเรยี นรู้ของผู้เรยี น เพ่ือน ต่างกัน เนื่�องจากสถานการณ์์การแพร่่ระบาดของ COVID-19 ทำำ�ให้้จำำ�เป็็นต้้องมีีการปรัับเปลี่�ยนรููปแบบ การจััดการเรีียนการสอนในรููปแบบใหม่่เพื่ �อให้้สอดคล้้องกัับประกาศแนวทางการจััดการเรีียนการสอนในกรณีี สถานการณ์์ COVID-19 ดัังแผนภาพต่่อไปนี้้� โดยจะมีีการปรัับจากการสอนในช่่วงหลัังสอบกลางภาคจากรููปแบบเดิิม เป็น็ การสอนออนไลน์ท์ ั้้�งหมด ซึ่ง่� มีีประเด็็นที่�ควรคำำ�นึงึ ถึึงและประเด็็นที่�เพิ่�มเติิมได้้ 38

วิิธีีการวััดและประเมินิ ผลของจุฬุ าลงกรณ์ม์ หาวิิทยาลััยในสถานการณ์์ปกติิ การจััดการเรีียนการสอนในมหาวิิทยาลััยในรููปแบบเดิิม รวมถึึงการจััดการเรีียนการสอนแบบ Active Learning และ Blended Learning ที่่�มีีการวางแผนไว้้ มีีดัังนี้้� 1. การสอบข้อ้ เขียี น (Written Examination, Paper-pencil Test) 2. การสอบปากเปล่่า (Oral Examination) 3. การสอบทักั ษะ / การประเมินิ ทักั ษะ (Skill Examination / Performance assessment) 4. สัังเกตพฤติกิ รรม (Behavior Observation) 5. การประเมิินกระบวนการทำำ�งาน / บทบาทในการทำำ�กิิจกรรม (Assessment of Work Processes / Activity Roles) 6. การประเมินิ ผลงาน / บทเรียี นที่�ถอดจากประสบการณ์จ์ ากนิสิ ิติ (Assessment of Output / Lessons Based on Students’ Experience) 7. การประเมิินการบ้า้ น (Homework Assessment) 8. การประเมิินรายงาน / โครงการ (Report / Project Assessment) 9. การประเมิินแฟ้้มพััฒนางาน (Portfolio Assessment) 10. การประเมิินอนุทุ ิิน (Diary / Journal Assessment) 11. การประเมิินการวิิพากษ์์ / การนำำ�เสนองาน (Assessment of Report Criticism / Presentation) 12. การประเมิินจากการสะท้้อนผลการทำำ�งานร่ว่ มกันั (Assessment of Result of Team-work Effort) 13. การประเมิินตนเอง (Self - Assessment) 14. การประเมินิ แบบ 360 องศา (360 Degrees Assessment) 15. การประเมิินโดยเพื่�อน (Peer Assessment) 16. การนำำ�เสนอปากเปล่่า (Oral Presentation) 17. การเข้า้ ชั้�นเรียี น (Class Attendance) 39

เนื่�องจากสถานการณ์์การแพร่่ระบาดของเชื้ �อ COVID-19 ทำำ�ให้้การเรีียนการสอนต้้องปรัับเป็็นรููปแบบ การเรีียนการสอนออนไลน์์ 100% ซึ่่�งมีีแนวทางของการจััดการเรีียนการสอนและการวััดประเมิินผลผู้�เรีียน แบบออนไลน์์ในภาวะฉุุกเฉิินดังั ต่่อไปนี้้� แนวทางการเรีียนการสอน/วััดประเมิินผล “แบบบออนไลน์”์ ในภาวะฉุุกเฉินิ - มอบหมายงานให้้ชััดเจน (งานรายบุคุ คล / งานรายกลุ่�ม) - กำำ�หนดระยะเวลาการส่่งงานให้้ชัดั เจน - ระบุุช่อ่ งทางการส่่งงานให้้ชััดเจน (Application / Website / E-mail ฯลฯ) - ผู้�สอนมีเี วลาให้ค้ ำำ�ปรึกึ ษาระหว่่างทำำ� Project / Report - กำ�ำ หนดกติิกา เวลา และช่่องทางในการติิดต่อ่ สื่�อสารให้ช้ ััดเจน - หากจะประเมินิ ด้า้ นกระบวนการทำ�ำ งานระหว่า่ งทาง ควรแจ้้งให้้ผู้�เรีียนทราบ - การสอบแบบ Multiple Choice ไม่ส่ ามารถป้อ้ งกันั การทุุจริติ และการรั่�วของข้อ้ สอบได้้ ต้้องใช้้ระบบทดสอบที่่�มีีความรััดกุุม Remote Proctoring หรืือ Online Close-book Examination - สำำ�หรัับชั้�นเรีียนขนาดใหญ่่ อาจใช้้การจััดชุุดข้้อสอบหลายฉบัับ แต่่ละฉบัับมีีตััวแทนของ เนื้้อ� หาและความยากง่่ายเท่่าเทียี มกันั - สำ�ำ หรับั ชั้น� เรียี นขนาดเล็ก็ ควรปรับั มาใช้ข้ ้อ้ สอบอัตั นัยั หรือื ข้อ้ สอบความเรียี ง ผ่า่ นการ ส่ง่ งาน ทาง Online หรือื การสอบ Oral Virtual Exam - ผู้้�เรีียนและผู้�สอนปรับั คะแนนการประเมิินผลร่ว่ มกันั สอบปลายภาคเปลี่�ยนไปให้้น้ำำ��หนััก คะแนนกัับงานที่�ได้ร้ ัับมอบหมายเป็น็ ระยะ - กำ�ำ หนดจำำ�นวนชิ้น� งานที่่�ต้อ้ งส่่ง รวมถึึงแจ้้งเกณฑ์ค์ ะแนนให้เ้ ข้้าใจตรงกััน - อาจใช้ส้ื่�อออนไลน์ช์ ่่วย เน้น้ ให้้ผลป้อ้ นกลับั (Feedback) เพื่�อพััฒนาผู้�เรียี น - หลังั จากส่ง่ งานและได้ร้ ับั ผลป้อ้ นกลับั ผู้�เรียี นอาจเลือื กชิ้น� งานที่่�ดีที ี่่�สุดเพื่�อให้ผู้้�สอนคิดิ คะแนน ผู้�สอนควรกำำ�หนดกติิกาว่า่ สามารถแก้้ไขได้ก้ี่�ครั้ง� 40

ประเด็น็ ที่�เพิ่�มเติิมได้้ ประเด็็นที่�ควรคำ�ำ นึึงถึึงในการวััดและประเมิินผลแต่่ละวิธิ ีี 1. การนำ�ำ เสนองานใน - ฝึึกทัักษะการนำ�ำ เสนองานของนิสิ ิิตมากกว่่าส่ง่ งาน Online อย่่างเดียี ว รููปแบบคลิิป (Clip Video) - สร้้างข้้อตกลงร่่วมกัันเรื่�องระยะเวลาการนำำ�เสนอ / การเผยแพร่่งานแบบ หรือื การนำำ�เสนอปากเปล่่า ปรากฎเฉพาะในกลุ่�มผู้�เรีียนหรือื เผยแพร่่แบบสาธารณะ (Oral Presentation) (*หากเผยแพร่่แบบสาธารณะ ควรคำำ�นึึงถึึงความถููกต้้องของเนื้้�อหา และ 2. การเข้้าชั้�นเรีียน การใช้้ภาษาในการนำ�ำ เสนองานด้ว้ ยเช่่นกััน) (Class Attendance) - สร้า้ งข้อ้ ตกลงเรื่�องเกณฑ์์การเข้้าชั้�นเรียี น (เช็ค็ ชื่�อแบบ Online-real Time หรืือเช็็คจากการทำ�ำ Assignment ที่่�มอบหมาย) - การจััดการเรีียนรู้�ทาง Online ที่่�ไม่่เน้้นการแลกเปลี่�ยนแบบ Real Time ผู้�เรีียนมีีสิิทธิ์ �เรีียนได้้ทุุกที่่� ทุุกเวลา รวมถึึงมีีความสะดวกในการเข้้าถึึงสื่�อ การเรีียนการสอนด้ว้ ยเช่่นกััน แนวทางการวัดั และประเมิินผลสำ�ำ หรัับการจัดั การเรียี นการสอนแบบออนไลน์์ การเรียี นการสอนแบบปกติิ ในชั้�นเรียี น และการเรีียนการสอนแบบผสมผสาน 1. ตรวจสอบความสอดคล้้องระหว่่างผลลััพธ์์การเรีียนรู้� (Learning Outcome: LO) กัับรููปแบบการจััดการ เรียี นการสอนทั้้ง� แบบการสอนแบบออนไลน์ท์ี่�เป็น็ แบบการมีปี ฏิสิ ัมั พันั ธ์ใ์ นระยะเวลาเดียี วกันั (Synchronous learning) และต่า่ งเวลากันั (Asynchronous Learning) รวมถึงึ การจััดการเรีียนการสอนแบบปกติิ (Face to Face, On Ste) หรืือ การสอนแบบผสมผสาน (Blended Learning, Hybrid Learning) เพื่�อใช้้ในการออกแบบการวััดและประเมิิน การเรีียนรู้�ให้้มีคี วามสอดคล้อ้ งกััน 2. ชี้้แ� จงสร้า้ งข้อ้ ตกลงร่่วมกัับนิสิ ิติ เกี่�ยวกัับผลลัพั ธ์ก์ ารเรียี นรู้้� วิธิ ีีการจัดั การเรียี นการสอน สื่�อ แหล่ง่ การเรีียนรู้� แพลตฟอร์์ม การเรีียนรู้� ระยะเวลา วิิธีีการวัดั และประเมินิ ผล เกณฑ์ก์ ารให้้คะแนน ช่อ่ งทางการส่่งงาน ความซื่�อสััตย์์ ทางวิิชาการ เพื่�อปรัับให้้เหมาะกัับความพร้้อมของอุุปกรณ์์การเรีียน การเดิินทาง และปััจจััยที่�เกี่�ยวข้้องอื่�นๆ ทั้้�งจาก ผู้�สอนและผู้�เรียี น 3. ออกแบบการประเมิินที่�ให้้ความสำำ�คััญกัับการพััฒนาผู้�เรีียน (Formative Assessment) โดยเห็็นว่่า การวััดและการประเมิินการเรีียนรู้�เป็็นกระบวนการที่�ควบคู่�ไปกัับการสอน พยายามสร้้างโอกาสให้้มีีการแลกเปลี่�ยน เรีียนรู้� การมีีปฏิสิ ัมั พัันธ์์ระหว่่างนิิสิติ กัับนิสิ ิิต อาจารย์ก์ ัับนิสิ ิิต รวมไปถึึงการให้้ข้อ้ มููลป้อ้ นกลัับหรืือสารสนเทศในการ พััฒนานิิสิิตเพื่�อนำำ�ไปถึึงผลลััพธ์์การเรีียนรู้้� สมรรถนะ หรืือคุุณลัักษณะที่่�พึึงประสงค์์ ที่่�กำำ�หนดเป็็นเป้้าหมาย ในการประเมิินตััดสิินผล (Summative Assessment) 41

4. เลืือกใช้ว้ ิิธีีการประเมิินที่�หลากหลายเพิ่�มเติิมจาก การทดสอบ (Testing) ซึ่่�งควบคุุมการเผยแพร่ข่ ้้อสอบ และการทุุจริิตในการทดสอบได้้ยาก ยกเว้้นการมีีระบบ Proctoring Examination ที่่�นิิสิิตได้้รัับการทดลองใช้้ เพื่�อสร้้างความคุ้�นเคยกับั ระบบการทดสอบนั้้�นเสียี ก่่อน สำำ�หรับั การใช้ผ้ ลการวัดั และประเมิินเพื่�อตัดั สินิ ผลการเรีียนรู้� ในห้้องเรีียนขนาดเล็็กหรืือวิิชาที่�เน้้นการปฏิิบััติิ สามารถใช้้การประเมิินที่�หลากหลายรููปแบบที่�เกิิดจากการฝึึกฝน ลงมืือปฏิิบััติิให้้ได้้ผลลััพธ์์ในรููปแบบของชิ้ �นงาน โครงการ การทำำ�งานกลุ่�ม การเสนอความก้้าวหน้้าในการทำำ�งาน เป็็นระยะ การให้้ข้้อมููลป้้อนกลัับระหว่่างการดำำ�เนิินการ และการประเมิินที่่�มีีส่่วนร่่วมจากหลายฝ่่ายที่�เกี่�ยวข้้อง เช่่น การประเมิินตนเอง การประเมินิ โดยเพื่�อน และการประเมินิ โดยครูู เน้้นการเรีียนรู้้�พัฒั นางานร่่วมกััน 5. ประเมิินการเข้้าชั้�นเรีียนในการจัดั การเรีียนการสอนแบบออนไลน์์อาจเปลี่�ยนไปเป็น็ การเข้า้ ศึกึ ษาบทเรีียน จากคลิิปวิิดีีโอ ทั้้�งที่�คณาจารย์์ผลิิตเอง หรืือเป็็นคลิิปสาธารณะที่่�มีีมาตรฐานน่่าเชื่�อถืือ ร่่วมกัับการทำำ�แบบฝึึกหััด การทำำ�แบบทดสอบ รวมถึึงการนำำ�ข้้อความรู้�มาแลกเปลี่�ยนอภิิปรายบทเรีียนร่่วมกััน เพื่�อประเมิินความเข้้าใจของ นิิสิิตจากศึึกษาบทเรีียนล่่วงหน้้าซึ่่�งเป็็นการตรวจสอบการมีีส่่วนร่่วมในการเรีียน มากกว่่าการนัับแต้้มคะแนนจาก ความถููกต้้องจากการทำำ�แบบฝึกึ หััด หรืือการทำำ�แบบทดสอบ 6. มอบหมายงานทั้้�งที่�เป็็นงานเดี่�ยวหรืืองานกลุ่�ม ควรมีีคำำ�ชี้้�แจงลัักษณะงาน ขั้้�นตอนการดำำ�เนิินงาน น้ำำ��หนัักคะแนน เกณฑ์์การให้้คะแนน และระยะเวลาการส่่งให้้ชััดเจน โดยกำำ�หนดการส่่งงานได้้หลายช่่องทางตาม ความเหมาะสม ไม่่ควรมอบหมายภาระงานที่�มากเกิินไป หรืือการมอบหมายงานโดยไม่ม่ ีีแผนการให้ข้ ้้อมููลป้้อนกลัับ รวมถึึงกระตุ้�นให้้ผู้�เรีียนระบุุแหล่่งอ้้างอิิงในการศึึกษาค้้นคว้้าในการทำำ�งาน นอกจากนี้้�ยัังมีีช่่องทางสำำ�หรัับการให้้ ความช่่วยเหลือื ให้ค้ ำำ�ปรึกึ ษาแก่่นิิสิิตให้้เหมาะสม 7. เปิดิ โอกาสให้้ผู้�เรียี นได้ต้ั้ง� เป้า้ หมายการเรีียนรู้� สร้า้ งสรรค์ ์ ค้้นคว้า้ พััฒนาการเรีียนรู้�ของตนเอง ให้้คุณุ ค่า่ ของการแสวงหาความรู้� การพััฒนาการสมรรถนะการเรีียนรู้�ของตนตามศัักยภาพมากกว่่าการได้้มาซึ่่�งเกรดหรืือ คะแนนเป็็นตััวตั้ �ง โดยการจััดการเรีียนการสอน และการวััดและประเมิินการเรีียนรู้�ในแต่่ละวิิชายึึดหลัักที่�ตั้�งอยู่�บน พื้้�นฐานของการมีีส่ว่ นร่ว่ ม ความยุตุ ิิธรรม ความโปร่่งใส่่ และความซื่�อสััตย์ท์ างวิิชาการ 42

ขอ้ จ�ำ กัดในการจัดการเรียนการสอนและการประเมนิ ผลผู้เรยี นแบบออนไลน์ รองศาสตราจารย์ ดร.ปราวีณยา สุวรรณณฐั โชติ ภาควิชาเทคโนโลยีและส่ือสารการศึกษา คณะครศุ าสตร์ จฬุ าลงกรณ์มหาวิทยาลยั การออกแบบการสอบในครั้ �งนี้้�ภายใต้้สถานการณ์์ไวรััสแพร่่ระบาดยัังคงใช้้หลัักสููตรที่่�มีีอยู่�ซึ่่�งได้้ ออกแบบจากฐานการจััดการสอนในชั้ �นเรีียนและบริิบทของผู้�เรีียนที่�มาเรีียนในมหาวิิทยาลััย ดัังนั้้�นจึึงไม่่สามารถ เปลี่�ยนแปลงผลลััพธ์์และวััตถุุประสงค์์การเรีียนรู้�ได้้ หากผู้�สอนและคณะกรรมการหลัักสููตรพบว่่า วััตถุุประสงค์์ การเรีียนรู้ �และผลลััพธ์์การเรีียนรู้ �ที่ �พร่่องไปจากกระบวนการสอนออนไลน์์ควรรวบรวมและพิิจารณาเพื่่�อจััด กิิจกรรมการเรีียนการสอนเสริิมในภายหลัังก่่อนที่่�นิิสิิตจะจบปีีการศึึกษาและจบการศึึกษาไป ในกรณีีที่่�ใช้้ โปรแกรมการสอบออนไลน์์ที่�เหมาะสมกัับการวััดและประเมิินความเข้้าใจหลัังเรีียนมาประยุุกต์์ใช้้ อาจทำำ�ให้้ ผู้�เรีียน / ผู้้�สอบขาดโอกาสทบทวนคำำ�ตอบช่่วงต้้น เพราะโปรแกรมอาจมีีข้้อจำำ�กััดที่�ไม่่สามารถย้้อนกลัับไปตรวจ คำำ�ตอบที่�ตอบไปแล้้วได้้ ซึ่่�งผิิดไปจากการสอบด้้วยข้้อสอบกระดาษ และอาจไม่่ยุุติิธรรม เป็็นข้้อจำำ�กััดของผู้�เรีียน ที่่�ต้อ้ งรัับรู้� โดยผู้�สอน / ผู้้�จััดสอบควรอธิิบายเรื่�องนี้้�ตั้�งแต่ต่ ้้น 1. ผู้้�เรีียนจะมีีความแตกต่่างของระดัับการใช้้เทคโนโลยีี การเข้้าถึึงอุุปกรณ์์ รวมถึึงสถานที่�สอบจากที่่�พำำ�นััก ของตนเองในการควบคุมุ การสอบ หากเป็น็ ไปตามแนวปฏิบิ ัตั ิิเดิิมผู้�ควบคุมุ สอบจะสามารถดูแู ลและมองเห็น็ พื้้น� ที่�สอบ ของผู้�เรียี นได้้ แต่่เมื่�อปรับั เป็็นการสอบทางไกลผ่า่ นระบบออนไลน์์ กรณีสี อบแบบระบบปิิด (ไม่่อนุญุ าตให้้เข้้าถึึงแหล่่ง เรีียนรู้�ได้้) จะมีีข้้อจำำ�กััดอย่่างมากจึึงจำำ�เป็็นต้้องเปลี่�ยนแปลงวิิธีีการประเมิิน ยกเว้้นมีีการใช้้ระบบการสอบที่�สมบููรณ์์ (Proctoring Examination) ซึ่่�งสามารถล็็อกหน้้าจออุุปกรณ์์คอมพิิวเตอร์์ของผู้�เข้้าสอบ รวมถึึงการมีีผู้้�คุุมสอบดููแล 1 คน ต่อ่ ผู้�เข้้าสอบ 16 คนต่่อ 1 หน้า้ จอ (คำ�ำ แนะนำ�ำ จากสมาคมการเรีียนการสอนออนไลน์์ของออสเตรเลีีย (เมษายน, 2563) 2. กรณีีมีีการใช้้ข้้อสอบปรนััยในการสอบด้้วยโปรแกรมการสอบออนไลน์์ที่�เอื้้�อต่่อการสอบทางไกลแต่่ โปรแกรมยัังไม่่สมบูรู ณ์์ และการควบคุมุ ผ่า่ นหน้า้ จออาจมีีการหลุดุ จากสายตาของผู้้�คุุมสอบไปได้ ้ ดังั นั้้น� ข้อ้ สอบปรนััย MCQ จะไม่่สามารถใช้้ซ้ำำ��ในคลัังข้้อสอบของการวััดและตััดสิินผล (Summative Assessment) แต่่จะกลายไปเป็็น แบบฝึกึ หัดั หรือื แบบทดสอบ (Test) ให้ผู้้�เรียี นประเมินิ ความเข้า้ ใจหลังั เรียี น (Formative Assessment) ในภาคการเรียี น ถัดั ไป 3. ในกรณีีที่�อาจารย์์จะจััดสอบผ่่านเครื่�องมืือการสอบออนไลน์์ เช่่น ข้้อสอบปรนััย อััตนััย การอััพโหลดไฟล์์ กระดาษคำ�ำ ตอบจากผู้�เรียี น โดยใช้ร้ ะบบที่�มหาวิทิ ยาลัยั ดูแู ล ผู้�สอนควรประสานแจ้ง้ ผู้้�ดูแู ลระบบ LMS ล่ว่ งหน้า้ อย่า่ งน้อ้ ย 1-2 สััปดาห์์ก่่อนสอบ ได้้แก่่ Blackboard (e-mail ศููนย์์นวััตกรรมการเรีียนรู้�: [email protected]) myCourseVille (e-mail: [email protected]) แต่่ละระบบ LMS ที่่�มีีคำำ�สั่่�งการตั้้�งค่่า ข้้อสอบจะมีี ความสามารถที่�แตกต่่างกันั ผู้้�จััดสอบหรืือผู้�สอนควรศึึกษาวิิธีีการใช้ง้ านจากคู่่�มืือหรือื ผู้้�ดูแู ลระบบก่่อนการเลืือกใช้้ 43

ค�ำ แนะน�ำ เพ่มิ เติมในการจัดการสอบบนระบบออนไลน์ รองศาสตราจารย์ ดร.ปราวณี ยา สวุ รรณณฐั โชติ ภาควชิ าเทคโนโลยีและส่อื สารการศกึ ษา คณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวทิ ยาลัย 1. หากมีจี านวนผู้�เข้้าสอบจานวนมาก ควรประสานแจ้้งผู้้�ดูแู ลระบบ LMS ไว้้ล่่วงหน้า้ 2. การเข้้าสอบ ควรมีรี ะบบตรวจสอบการเข้้าสอบก่่อนเริ่�มรัับข้อ้ สอบ 2.1) การตรวจสอบหน้้าตาผ่า่ น Video Conferencing Tool และ/หรือื 2.2) ให้ย้ ืืนยันั เข้า้ ระบบลงชื่�อ (Online Form) รัับทราบคำ�ำ ชี้้แ� จงและระเบียี บว่่าด้้วยการสอบ(มีีบทลงโทษ กรณีีทุจุ ริติ ) รวมถึึงอาจให้้ส่่งภาพสถานที่�สอบและภาพ Selfie ในเวลาก่่อนสอบด้้วยเพื่�อเป็น็ หลักั ฐาน ใช้้ในอนาคต (ดำำ�เนินิ การก่อ่ นเปิดิ ระบบข้้อสอบ 10 - 15 นาที)ี 3. กรณีใี ห้ใ้ ช้ก้ ระดาษเปล่า่ เป็น็ กระดาษทดเลขหรือื การคำ�ำ นวณได้้ ให้ผู้้�เข้า้ สอบถ่า่ ยภาพกระดาษทดส่ง่ เข้า้ มาด้ว้ ย วิิธีกี ารสอนและการประเมินิ ผล : การนำ�ำ เสนอผลงานออนไลน์์ (Online Presentation) แบบเวลาเดีียวกันั (Real-time) ต่า่ งสถานที่� (Synchronous Learning) ชั้�นเรียี นขนาดเล็็ก • ใช้้ระบบ Video Conferencing & Online Meeting นัดั หมายและตรวจสอบความพร้้อม • เหมาะสำ�ำ หรัับการนำำ�เสนอผลงาน ผู้�สอนแจ้ง้ ลำ�ำ ดับั การนำำ�เสนอ • ผู้�สอนในฐานะผู้�เปิดิ การใช้ห้ ้อ้ งประชุุมออนไลน์์ สลัับบทบาทจากผู้�ควบคุมุ หน้้าจอให้ผู้้�เรียี นแสดงงานจาก หน้า้ จอผู้�เรีียนได้้ • ผู้�เรียี นสลัับบทบาทผู้้�ฟัังเป็็นผู้้�นำ�ำ เสนอ แสดงผลงานจากหน้้าจอให้ท้ ุุกคนเห็น็ ได้้ • ผู้�เรีียนคนอื่�นๆ สนทนาซัักถามได้เ้ มื่�อมีีการเปิิดไมโครโฟน / ให้พ้ ิมิ พ์ข์ ้้อความให้ท้ ุุกคน หรือื บางคน • ระหว่า่ งอยู่�ในห้้องประชุุมออนไลน์์ ส่ง่ ไฟล์ถ์ ึงึ ทุกุ คนได้้ 44

แบบเวลาเดีียวกันั (Real-time) ต่า่ งสถานที่� (Synchronous Learning) ชั้�นเรียี นขนาดใหญ่่ • ใช้้เวลาเตรีียมและรอผู้�เข้้าร่่วมประชุุม ต้้องแจ้้งกติิกาการเข้้าร่่วมและมารยาทการประชุุมออนไลน์์แบบ กลุ่�มใหญ่่ ผู้�ที่�ไม่่ต้อ้ งพููดต้้องปิดิ ไมโครโฟนเพื่�อลดเสียี งรบกวน • เหมาะสำ�ำ หรับั การนำำ�เสนอความก้า้ วหน้า้ ของงาน เปิดิ ให้ท้ ุุกคนฟัังเพื่�อนำ�ำ ไปปรัับปรุงุ ผลงาน • ผู้�เรีียนอีีกจำำ�นวนมากมีีโอกาสลดลงที่�จะได้้รัับเลืือกให้้แสดงความคิิดเห็็น เพราะด้้วยมารยาทของการ เข้า้ ประชุุมที่่�มีีคนจำ�ำ นวนมาก • กระบวนการได้้ยินิ อาจมีมี ากกว่า่ การฟััง ส่่งผลต่่อกระบวนการและเป้้าหมายการเรียี นรู้�ที่�คาดหวััง แนะนำำ� แบ่่งกลุ่�มย่่อยนำำ�เสนอและวิิพากษ์์ผลงานตามรููบริิค (ทำำ�ได้้ทั้้�งแบบ Real-time หรืือแบบ กระดานสนทนา (Discussion Board) จากนั้้�นให้้สมาชิิกคััดเลืือกผลงานที่่�ดีี ส่่งไปนำำ�เสนอในรอบห้้องใหญ่่ ที่่�นำ�ำ เสนอแบบเวลาเดียี วกันั (Real-time) *** กลุ่�มย่อ่ ยแบบ Real-time ควรมีีผู้�สอนหรืือผู้้�ช่่วยสอนประจำ�ำ กลุ่�มย่อ่ ยด้้วย 45

สว่ นที่ 3 ขอ้ แนะน�ำ สำ�หรบั นสิ ิต New Normal กับการเรยี นการสอนการสอบในมหาวทิ ยาลัย รองศาสตราจารย์ ดร.เนาวนติ ย์ สงคราม ภาควิชาเทคโนโลยแี ละสอื่ สารการศกึ ษา คณะครศุ าสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลยั การปรัับเปลี่�ยนรููปแบบการเรีียนการสอน รวมทั้้�งการสอบมาเป็็นรููปแบบออนไลน์์ เนื่�องจากสถานการณ์์ การแพร่่ระบาดของไวรััส COVID-19 กำำ�ลัังกลายเป็็นความปกติิใหม่่ หรืือ New Normal ในชีีวิิตของนิิสิิต เพื่�อให้้ การเรีียนออนไลน์์สามารถสนัับสนุุนการเรีียนรู้�ของนิิสิิตได้้มีีประสิิทธิิภาพเทีียบเคีียงกัับการเรีียนในชั้ �นเรีียน นิิสิิต ควรปฏิิบััติินตามแนวทางดัังต่่อไปนี้้� แรกเริ่�ม คืือ นิิสิิตควรปรัับตััวกัับการเรีียนออนไลน์์ โดยใช้้เวลาในการเรีียนตามปกติิ เตรีียมตััวให้้พร้้อม เรีียนตามเวลาที่�ผู้�สอนนััดหมายไว้้ ให้ค้ วามสำ�ำ คัญั กับั การรักั ษาเวลา ไม่่เผยแพร่ข่ ้อ้ มููลหรืือภาพที่�ไม่เ่ หมาะสมของผู้�สอน และผู้�เรียี นคนอื่�นออกสู่� Social Media อื่่�นๆ และหากนิสิ ิติ ประสบปััญหาความไม่่พร้อ้ มทางเทคโนโลยีสี ำ�ำ หรับั การเรียี น ให้้แจ้้งอาจารย์์ผู้�สอนให้้ทราบ เพื่�อหาแนวทางช่่วยเหลืือหรืือปรัับเปลี่�ยนวิิธีีการสอนที่่�นิิสิิตสามารถตอบสนองต่่อ การเรียี นได้้ทุกุ คน นอกจากนี้้� นิิสิิตควรฝึึกทัักษะการกำ�ำ กัับตนเองให้ม้ ีีวิินััยในการเรีียนออนไลน์ ์ กำำ�หนดช่่วงเวลาในการเรีียน และพัักผ่่อนให้้ชััดเจนว่่า ช่่วงเวลาไหนต้้องเรีียน ช่่วงเวลาไหนควรพัักผ่่อน เพื่�อช่่วยลดความเครีียดจากการเรีียน ออนไลน์์ เมื่�อมีีข้อ้ สงสััยในการเรียี น ให้้สอบถามอาจารย์์ผู้�สอนหรือื เพื่�อน เพื่�อขอคำำ�อธิบิ ายหรืือขอแหล่ง่ ข้้อมูลู ค้น้ คว้้า เพิ่�มเติิมด้้วยตนเอง และที่่�สำำ�คััญ นิิสิิตควรหมั่�นติิดตามการแจ้้งข่่าวสารต่่างๆ เกี่�ยวกัับการเรีียนจากอาจารย์์ หรืือ ประกาศต่่างๆ ของคณะและมหาวิิทยาลัยั อยู่�เสมอ แนวปฏิิบััตสำำ�หรัับนิิสิิตในการสอบออนไลน์์นั้้�น ให้้นิิสิิตตรวจสอบวัันและเวลาในการสอบให้้ถููกต้้อง หากพบว่่ามีรี ายวิิชาที่่�วันั และเวลาสอบซ้ำ�ำ� ซ้้อนกันั ให้้รีบี ติดิ ต่่ออาจารย์์ผู้�ประสานรายวิชิ า รวมทั้้�งตรวจสอบความพร้้อม ของอุปุ กรณ์์ต่า่ งๆ เช่่น คอมพิิวเตอร์์ แทบเล็็ต ไว้้ล่่วงหน้า้ ตรวจสอบสััญญาณอิินเทอร์เ์ น็็ตว่่ามีีความเสถีียรพอสำ�ำ หรับั สอบหรืือไม่่ หากพบว่่ามีีปััญหาให้้รีีบติิดต่่ออาจารย์์ผู้้�คุุมสอบให้้ทราบ เพื่�อหาแนวทางแก้้ปััญหา และขอให้้นิิสิิตทำำ� ข้้อสอบด้้วยความสุุจริิต หากพบว่่ามีีนิิสิิตทุุจริิตหรืือส่่อเจตนาทุุจริิต อาจารย์์ผู้้�ดููแลรายวิิชาจะทำำ�การสอบสวนและ ดำำ�เนินิ การตามระเบีียบของจุฬุ าลงกรณ์ม์ หาวิทิ ยาลัยั ต่่อไป 46

เปา้ หมายของการเรยี น ความหมายของการเรียน การสอบ การประเมนิ ผล รองศาสตราจารย์ ดร.เนาวนิตย์ สงคราม ภาควชิ าเทคโนโลยแี ละสื่อสารการศกึ ษา คณะครศุ าสตร์ จฬุ าลงกรณม์ หาวิทยาลัย การเรียี น คืือ กระบวนการเปลี่�ยนแปลงพฤติิกรรมในเชิิงถาวร อัันเป็น็ ผลมาจากการรัับรู้�ประสบการณ์ข์ อง แต่่ละบุุคคล เป้้าหมายการเรีียนที่่�สำำ�คััญ คืือ มุ่่�งหวัังให้้นิิสิิตสามารถบรรลุุตามผลลััพธ์์การศึึกษาที่่�กำ�ำ หนดไว้้ได้้ โดย จุุฬาลงกรณ์์มหาวิิทยาลััยได้้ให้้ความสำำ�คััญกัับการปรัับวิิธีีการจััดการเรีียนการสอนและวิิธีีการวััดและประเมิินผลใน สถานการณ์์แพร่่ระบาดของเชื้อ� ไวรััส COVID-19 ให้น้ ิสิ ิติ สามารถดำ�ำ เนิินการเรีียนได้ต้ ามปกติิโดยไม่ต่ ้้องหยุุดชะงัักจาก สถานการณ์์ที่�ไม่ป่ กติิ โดยนำำ�แนวทางการจััดการเรีียนการสอนแบบผสมผสานมาประยุุกต์ใ์ ช้้ นำ�ำ การสอนแบบออนไลน์์ มาผสมผสานกัับการสอนแบบปกติิในชั้�นเรีียนได้้อย่่างเหมาะสม หรืือจััดการเรีียนการสอนในรููปแบบออนไลน์์ ให้้มีี คุุณภาพเทียี บเคีียงกับั การสอนแบบปกติิ การสอบ และการประเมิินผลนั้้�น คืือ กระบวนการเก็็บรวบรวมข้้อมููลเกี่�ยวกัับผลการเรีียนและการเรีียนรู้� ของผู้�เรีียนในระหว่่างการเรีียนอย่่างต่่อเนื่�อง มีีการบัันทึึก วิิเคราะห์์ และแปลความหมายข้้อมููล เพื่�อนำำ�มาใช้้ ในการตััดสินิ คุุณภาพ ตัดั สินิ ผลการเรียี น เป็็นการประเมินิ เพื่�อให้้รู้�จุดเด่น่ จุุดที่่�ต้อ้ งปรับั ปรุุงในการเรียี น ใช้เ้ ป็็นข้้อมููล ในการพััฒนาหรืือปรัับปรุุงแก้้ไขการเรีียนรู้�ของผู้�เรีียนและการสอนของผู้�สอน โดยจุุฬาลงกรณ์์มหาวิิทยาลััยได้ก้ ำำ�หนด แนวทางการวััดและประเมิินผลการเรีียน ผ่่านระบบออนไลน์์ที่ �มุ่ �งเน้้นให้้ผู้ �เรีียนมีีส่่วนร่่วมในการกำำ�หนดเกณฑ์์การ ประเมินิ ร่ว่ มกัับผู้�สอนในแต่ล่ ะรายวิชิ า มีแี นวทางการวััดประเมิินผลที่่�ชััดเจน ที่่�มาของคะแนนมีคี วามโปร่่งใส่ ่ ยุตุ ิธิ รรม คำ�ำ นึึงถึึงความพร้อ้ มด้้านอุุปกรณ์์ ความเร็็วอิินเทอร์เ์ น็ต็ ทัักษะด้า้ น ICT ของนิิสิติ เพื่�อไม่่ให้เ้ ป็็นปััจจัยั ที่่�ทำำ�ให้้นิิสิติ ได้ร้ ับั คะแนนในการทดสอบที่�แตกต่่างกััน โดยผลจากการวััดและประเมิินผลผู้�เรีียนนั้้�น มีีเป้้าหมายเพื่�อให้้อาจารย์์ผู้�สอน ใช้้เป็น็ ข้อ้ มููลในการประเมิินจุดุ เด่น่ จุดุ ที่่�ต้อ้ งปรัับปรุุงของผู้�เรียี นแต่ล่ ะคน แล้้วให้้ข้้อมููลย้อ้ นกลับั ในการพัฒั นาปรับั ปรุุง การเรียี นรู้�ของผู้�เรียี นและเพื่�อตัดั สินิ ระดัับผลการเรียี นหรืือการตััดเกรด 47

การเตรียมตัวส�ำ หรบั การเรียนแบบออนไลน์ รองศาสตราจารย์ ดร.ปราวีณยา สวุ รรณณฐั โชติ ภาควิชาเทคโนโลยีและส่ือสารการศึกษา คณะครุศาสตร์ จฬุ าลงกรณม์ หาวทิ ยาลยั • เครื่�องมืืออำ�ำ นวยความสะดวกและเพิ่�มประสิิทธิภิ าพในการเรียี นออนไลน์์สำ�ำ หรัับนิสิ ิิต นอกเหนืือจากเครื่�องมืือที่�จะช่่วยให้้ผู้�เรีียนสามารถเรีียนออนไลน์์ได้้แล้้ว ยัังมีีเครื่�องมืืออื่�นๆ ที่�จะช่่วยอำำ�นวยความสะดวกและเพิ่�มประสิิทธิิภาพในการเรีียนออนไลน์์มากยิ่�งขึ้ �นในด้้านต่่างๆ เช่่น การบัันทึึก นััดหมายการเข้้าเรีียนออนไลน์์ บัันทึึกกำ�ำ หนดส่ง่ ชิ้น� งาน การวางแผนการทำ�ำ งานล่่วงหน้้า ดัังต่อ่ ไปนี้้� เครื่�องมือื ที่่�ช่ว่ ยให้้ “การจััดตารางงาน” มีีประสิทิ ธิิภาพยิ่�งขึ้�น้ Google Calendar • บันั ทึึกเหตุกุ ารณ์์หรืือนััดหมายต่า่ ง ๆ ได้้อย่่างสะดวกรวดเร็็ว • เลืือกเชื่�อมต่อ่ ข้้อมูลู จากบัญั ชีี Gmail หลายบัญั ชีไี ด้้อัตั โนมัตั ิิ • เพิ่�มข้อ้ มููล เช่่น สถานที่่� การแจ้้งเตือื น เอกสารที่�เกี่�ยวข้้อง รวมถึึงเลือื กสีีที่�แสดงใน ปฏิิทินิ เพื่�อจัดั หมวดหมู่่�ข้้อมููลได้้ • แชร์์ข้้อมููลเพื่�อใช้้งานร่ว่ มกันั ได้้ • จัดั เก็็บข้้อมูลู บนระบบออนไลน์์ ใช้้งานร่ว่ มกับั อุปุ กรณ์อ์ื่�นได้้ • รองรัับทั้้ง� ระบบ Android, iOS และการใช้ง้ านผ่่านคอมพิิวเตอร์์ Google Keep • บัันทึึกสิ่�งสำำ�คัญั ในรููปแบบข้้อความ รููปภาพ เสีียง และลายเส้้น • สร้า้ ง Checklist แสดงสิ่�งที่่�ต้อ้ งทำำ�อย่า่ งง่า่ ยดาย • ตั้้�งค่า่ การแจ้้งเตืือนเมื่�อไปยังั ตำำ�แหน่่งที่่�กำ�ำ หนดได้้ เช่่น ที่่�ทำำ�งาน • แปลงไฟล์์ภาพที่่�มีีตััวหนังั สืือให้ก้ ลายเป็น็ ข้อ้ ความที่�แก้ไ้ ขได้้ • ใช้้งานร่่วมกับั อุปุ กรณ์อ์ื่�น ๆ หรือื แชร์ข์ ้้อมููลเพื่�อใช้้งานร่่วมกัันได้้ • รองรัับทั้้ง� ระบบ Android, iOS และการใช้ง้ านผ่า่ นคอมพิิวเตอร์์ 48

เครื่�องมือื กลุ่�มปฏิิทินิ อื่�น ๆ ที่่�น่่าสนใจ เครื่�องมืือบันั ทึึกเตืือนความจำ�ำ อื่่�น ๆ ที่่�น่่าสนใจ ข้อ้ แนะนำ�ำ สำำ�หรับั นิิสิิตในการเรียี นแบบออนไลน์์ ก่่อนเรีียน • กำำ�หนดเป้้าหมายในแต่่ละวััน เรีียนเวลาใด ทบทวนบทเรีียนเวลาใด และจะพัักผ่่อนเวลาใด ซึ่่�งเวลา เรีียนต้้องเรีียนให้เ้ ต็ม็ ที่่� เวลาพัักผ่อ่ นใช้้เวลาให้เ้ พียี งพอ ไม่่โหมงานหนัักหรืือใช้เ้ วลาพัักมากจนเกินิ ไป • จััดพื้้�นที่่�สำำ�หรัับการเรีียนออนไลน์์ที่่�บ้้าน / หอพัักส่่วนตััว เพื่�อไม่่ให้้บรรยากาศดููสบายจนเกิินไป และในกรณีีที่่�มีีการเปิิดกล้้อง ตรวจสอบสภาพแวดล้้อมและสภาพตนเองว่่าพร้้อมเรีียนหรืือไม่่ จััดการ ให้้เรีียบร้้อยเสีียก่อ่ นจะเปิดิ กล้้อง • สนุกุ กัับการแต่่งตััว Mix & Match หรืือแต่่งหน้า้ ทำำ�ผมบ้า้ งเพื่�อสร้า้ งแรงจูงู ใจ • เมื่�อพบความไม่่พร้้อมทางเทคโนโลยีี ผู้้�เรีียนต้้องกล้้าที่�จะแจ้้งผู้�สอนให้้ทราบ เพื่�อให้้ผู้�สอนนำำ�ไปปรัับ รูปู แบบการเรีียนการสอน เช่น่ ผู้�เรียี นไม่่มีีอุุปกรณ์ท์ี่�ใช้ใ้ นการเรียี นออนไลน์ ์ อินิ เทอร์เ์ น็ต็ ไม่่เร็ว็ แพลตฟอร์์ม ที่�ใช้้ในการเรีียนไม่ส่ ามารถเข้า้ ถึงึ ได้้ สามารถแจ้้งได้้ทั้้ง� ก่อ่ นเรีียน ในระหว่่างที่�เรีียน หรือื รวบรวมปััญหา ที่�พบแจ้ง้ ผู้�สอนหลัังเลิกิ ชั้�นเรียี นได้้ ระหว่่างเรียี น • ใช้เ้ วลาเรีียนให้เ้ ป็็นปกติิ พร้อ้ มเรียี นตามที่�ผู้�สอนนััดหมาย ไม่ว่ ่า่ จะเรียี นแบบบรรยายสด การศึกึ ษาจาก คลิิปวีดี ิทิ ััศน์์ หรือื อ่า่ นเอกสารประกอบ • ปฏิิบััติติ ามกฎระเบีียบหรืือข้อ้ ตกลงในชั้น� เรียี นที่�ผู้�สอนแจ้้งอย่่างเคร่ง่ ครััด • ผู้�เรีียนต้้องเคารพผู้�อื่�นและให้้เกีียรติิในการรักั ษาข้อ้ มููลของผู้�เรีียน - ชั้้�นเรีียนที่�ปรากฎในรููปแบบดิิจิิทััล รวมถึงึ ไม่่เผยแพร่่ภาพที่�ไม่่เหมาะสม ทั้้�งของผู้�สอนและเพื่�อนออกสู่�สาธารณะ • ฝึกึ ทักั ษะการกำำ�กัับตนเอง และนำำ�ตนเองให้้เรีียนรู้้�สำ�เร็็จ • หากมีีข้้อสงสัยั ในเนื้้�อหา ให้้สอบถามครููหรือื เพื่�อน ไม่ค่ วรปล่อ่ ยผ่า่ นเพราะเมื่�อกลัับมาทบทวนบทเรียี น อีีกครั้�งอาจเกิดิ ความเข้้าใจที่�คลาดเคลื่�อนได้้ หลัังการเรียี น • หาเวลาทบทวนเนื้้อ� หาบทเรียี น ทำ�ำ โน้ต้ ย่่อ หรืือสรุปุ เป็็นแผนภาพ mind mapping หรือื ไดอะแกรม ที่�จะทำ�ำ ความเข้้าใจ • จััดการบริิหารเวลา การทำำ�การบ้า้ น งานมอบหมาย และส่่งให้ต้ รงกำำ�หนด โดยใช้้เทคนิคิ มีีเพื่�อนช่่วยกััน เรีียนจะช่่วยให้้การกำำ�กัับตนเองดีีขึ้�น และลดความเหนื่�อยล้า้ 49

จากสถานการณ์ก์ ารแพร่่ระบาดของเชื้�อไวรัสั โคโรนา 2019 (COVID-19) ส่ง่ ผลให้เ้ กิิดการเปลี่�ยนแปลงต่่อการ ดำำ�รงชีวี ิติ ของทุุกคนอย่่างรวดเร็ว็ กลายเป็็นการดำ�ำ เนิินชีวี ิติ วิถิ ีใี หม่่ (New Normal) ซึ่่ง� รวมถึงึ การจััดการเรียี นการสอน ที่�ผู้�สอนจำำ�เป็น็ ต้้องปรัับตัวั ในการเรีียนการสอนแบบใหม่่โดยเฉพาะการสอนแบบออนไลน์์ คู่่�มืือนี้้�จึึงจััดทำำ�ขึ้้�นเพื่�อเป็็นข้้อมููลให้้ผู้�สอนใช้้ศึึกษาทำำ�ความเข้้าในแนวทางการปรัับการเรีียนการสอน การวััด และประเมินิ ผลให้้สอดคล้้องกับั New Normal คณะผู้้�จััดทำ�ำ