151637_รายงานน้ำป่าไหลหลากจังหวัดเชียงใหม่

น้ำป่ ำไหลหลำกจงั หวัดเชียงใหม่ จดั ทำโดย นางสาวชวลั รัตน์ นะคะจัด เลขท่ี๑๑ นางสาวมาสนิ ี เอี่ยมอนันต์ เลขท่ี๑๒ ชั้นมธั ยมศึกษาปีท่ี๕/๔ รายงานเล่มนี้เป็นส่วนหนึง่ ของรายวชิ า ส๓๒๑๐๑ สงั คมศกึ ษา๓ โรงเรียนปางศลิ าทองศกึ ษา อำเภอปางศิลาทอง จังหวัดกำแพงเพชร สำนักงานเขตพน้ื ท่ีการศึกษามธั ยมศกึ ษาเขต ๔๑ กำแพงเพชร

รายงาน เรือ่ ง น้ำปา่ ไหลหลากจงั หวัดเชียงใหม่ จดั ทำโดย นางสาวชวัลรัตน์ นะคะจดั เลขที่๑๑ นางสาวมาสินี เอ่ียมอนนั ต์ เลขท่๑ี ๒ ชั้นมัธยมศึกษาปีท๕ี่ /๔ เสนอ ครู จริ ะวฒั น์ โรจนศิลป์ รายงานเลม่ น้ีเป็นส่วนหนงึ่ ของรายวิชา ส๓๒๑๐๑ สังคมศกึ ษา๓ โรงเรยี นปางศิลาทองศึกษา อำเภอปางศลิ าทอง จังหวดั กำแพงเพชร สำนกั งานเขตพืน้ ท่กี ารศกึ ษามัธยมศึกษาเขต ๔๑ กำแพงเพชร

ก คำนำ รายงานนีจ่ ดั ทำข้นึ เพื่อเป็นส่ือการเรียนการสอนในรายวิชาสังคมศกึ ษา๓ ส๓๒๑๐๑ ในรายงานเล่มน้ีจะ ประกอบไปดว้ ยทม่ี าของน้ำป่าไหลหลากจังหวดั เชียงใหม่ สถานทเี่ กิด สาเหตุ แนวทางการป้องกัน และความ เสยี หายทเ่ี กิดขึน้ อนึ่งผู้จัดทำรายงานเล่มนี้หวังเป็นอย่างยิ่งว่ารายงานเล่มนี้จะเป็นประโยชน์แก่ผู้ที่มาศึกษาหาความรู้ ทางด้านไฟปา่ ท่ีเกาหลีใต้ เพอ่ื ใชใ้ นการศึกษาตอ่ ยอดความรเู้ ปน็ อยา่ งยิ่ง นางสาวชวัลรัตน์ นะคะจดั นางสาวมาสินี เอยี่ มอนันต์ ผู้จดั ทำ

สารบญั ข เร่ือง หน้า คำนำ ก สารบัญ ข บทนำ ๑ ทีม่ าและความสำคญั ๑ สาเหตุของการเกิดอทุ กภัยจากธรรมชาติ ๒ ผลกระทบจากกรเกดิ อุทกภัย ๓ แนวทางป้องกนั และแก้ไขจากสาเหตุน้ี ๖ สรปุ ๘ บรรณานุกรม ๙

๑ บทนำ ท่มี ำและควำมสำคัญ เชยี งใหมฝ่ นตกหนกั น้ำป่าหลากท่วมอ.แมว่ าง และอ.แมแ่ จ่มชาวบ้านต้องเรง่ ขนย้ายข้าวของข้ึนที่สงู เมื่อ วันท่ี๓๐ม.ิ ย.๕๙ ชาวบ้านแสนคันธา หมู่ ๒ ตำบลทงุ่ รวงทอง อำเภอแม่วาง จังหวดั เชียงใหม่ ตอ้ งเร่งเก็บข้าวของ เครือ่ งใชภ้ ายในบา้ น หลงั เกิดนำ้ ป่าไหลหลากผ่านหมู่บ้านทอ่ี ย่างรุนแรงและเพม่ิ ปริมาณข้ึนเร่ือยนอกจากนี้ยงั มีเศษ ซากไม้จำนวนมากไหลมากับน้ำ ทำให้ต้องช่วยกันเขี่ยเศษซากไม้ต่างที่มาติดกับสะพานให้ออกพ้นไป เพื่อเปิด เส้นทางน้ำให้ไหลเร็วไมม่ ีสิ่งกรีดขวางและเป็นอนั ตรายอาจทำให้สะพานพังเสยี หายได้ ต้องช่วยกันนำกระสอบมา กน้ั แนวคอสะพานท้ังสองฝัง่ ปิดกน้ั การจราจรเพราะกระแสน้ำไหลแรงอาจทำให้เกดิ อนั ตรายตอ่ ผู้สญั จรโดยเฉพาะ ขบั รถจักรยานยนต์ และป้องกนั น้ำไหลเขา้ ท่วมไปยังบา้ นเรอื นและถนนภายในหมูบ่ า้ น นายไพรินทร์ ลิม่ เจรญิ หวั หนา้ สำนักงานปอ้ งกันและบรรเทาสาธารณภยั จังหวัดเชยี งใหม่ ได้จัดชุดยังชีพ จำนวน ๒๐ ชุด น้ำดื่ม ๕๐๐ ขวด พรอ้ มเจา้ หน้าทนี่ ำไปแจกจ่ายใหก้ บั ชาวบ้านทไี่ ด้รับความเดอื ดร้อนและทำการ สำรวจความเสยี หายทีเ่ กิดขึ้น สถานการณ์นำ้ เรมิ่ เปน็ ปกติชาวบ้านและอปท. ไดช้ ่วยกันทำความสะอาดบานเรือน ถนนต่างๆ ขณะเดียวกันมกี ารแจ้งผู้สูญหาย ๑ ราย จากขา่ วว่าพบแล้ว บางรายก็ไม่พบ ยังไม่ขอยืนยันว่าเสียชีวิต หรือไม่ แต่ทราบเป็นคนสวน ชาวพม่า ซึ่งทางเจ้าหน้าที่ได้ช่วยกันติดตามค้นหาแล้วก่อนจะสรุปอีกครั้ง น้ำป่า เทอื กเขาตะนาวศรหี ลากทว่ มราชบรุ ี สวนผงึ้ -บา้ นคาอว่ มผวู้ า่ ฯปทมุ ลงเรือบอกบญุ ประเพณีลำพาข้าวสาร ขณะท่อี ำเภอแมแ่ จม่ จงั หวัดเชยี งใหม่ เกดิ ฝนตกอยา่ งหนักและวัดปริมาณฝนสะสมมาก ๙๒ มม. ส่งผล ให้เกิดน้ำป่าไหลหลากลำน้ำแม่แจ่ เข้าท่วมสวนไร่นาของชาวบ้าน นายอำเภอแม่แจ่ม สั่งกำนันผู้ใหญ่แจ้งเตือน ชาวบ้านตลอดแนวแม่น้ำแจ่ม พร้อมสำรวจความเสียหาย สำหรับรายงานเกิดน้ำป่าไหลหลาก เกิดขึ้นอำเภอแม่ แจม่ จังหวัดเชียงใหม่ ส่งผลปริมาณน้ำแมแ่ จ่ม เพิม่ ขน้ึ สงู เรมิ่ เออ่ เข้าท่วมพนื้ ทท่ี างการเกษตรของชาวบา้ นอยู่ตดิ กบั ริมแมน่ ้ำ ซง่ึ นำ้ ไดเ้ พม่ิ ขน้ึ อยา่ งรวดเร็ว หลังจากเมื่อวานนเี้ กิดฝนตกหนกั ตดิ ต่อกันตลอดท้งั วนั จนทำให้ลำน้ำสาขาตา่ งๆ และ นำ้ จากดอยไดไ้ หลลงมารว่ มกนั ลำนำ้ แมแ่ จม่ ดา้ นายทศพล เผือ่ นอุดม นายอำเภอแม่แจม่ ได้ส่ังให้กำนันผู้ใหญ่บ้าน

๒ และอปท.ในแตล่ ะพน้ื ท่ี เข้าแจง้ เตือนประชาชนตลอดแนวลำน้ำแม่แจม่ ใหเ้ ตรยี มพรอ้ มและสำรวจพ้นื ทค่ี วาม เสียหาย โดยเฉพาะมสี วนไรน่ าที่ริมน้ำพืชผลทางการเกษตรท่ีกำลังปลกู ไวม้ คี วามเสยี หายเกิดขน้ึ ฝนตกเมอื่ วันท่ี๒๙มิ.ย.จากการตรวจวดั ที่บา้ นแมว่ าก ตำบลแม่นาจร ตลอด ๑๒ ชวั่ โมง ๙๒ มิลลเิ มตร ระยะเวลา ๑๕ นาที ปรมิ าณนำ้ ฝนก๒.๕ มลิ ลเิ มตร ซงึ่ เป็นแหลง่ ตน้ น้ำแม่แจ่มทำให้นำ้ ปา่ ไหลหลากลงมาจนทำใหน้ ้ำเพมิ่ ขน้ึ สูงเอ่อลน้ เขา้ ท่วมดังกล่าว อยา่ งไรกต็ ามหากทางตอนเหนือไมม่ ฝี นตกลงมาซ้ำเติมก็จะทำใหน้ ้ำท่ไี หลหลากมา อย่างรวเร็วก็จะลดลงไป ซง่ึ ตอนนใี้ หท้ ุกพ้ืนทีเ่ ฝ้าตดิ ตามและรายงานสถานการณข์ องปรมิ าณนำ้ ฝน ปริมาณน้ำตาม ลำนำ้ ตา่ งๆ ในแต่ละพืน้ ที่ เพราะขณะน้ำท่ีไหลมาครงั้ เฉย่ี วรุนแรงมสี นี ้ำแดงขุ่นจากตะกอนดินทมี่ าจากเพอื่ ทป่ี า่ เขา หวั โลน้ ท่ไี ม่สามารถซึมซับนำ้ ไวไ้ ด้ ทำใหไ้ หลฉะหนา้ ดนิ ลงมาพรอ้ มกบั น้ำ สาเหตุของการเกิดอทุ กภัยจากธรรมชาติ - ฝนตกหนักจากพายุหรอื พายุฝนฟา้ คะนอง เป็นพายทุ ่เี กดิ ขึ้นติดตอ่ กนั เปน็ เวลาหลายชัว่ โมง มีปรมิ าณฝนตกหนกั มากจนไมอ่ าจไหลลงสตู่ ้นน้ำลำธารไดท้ นั จงึ ท่วมพ้ืนทีท่ อี่ ยูใ่ นทตี่ ่ำ มักเกดิ ในช่วงฤดฝู นหรือฤดูรอ้ น - ฝนตกหนกั จากพายหุ มนุ เขตร้อน เม่ือพายุน้ปี ระจำอยู่ทแ่ี ห่งใดแห่งหน่ึงเปน็ เวลานานหรือแทบไมเ่ คลื่อนท่ี จะทำ ใหบ้ ริเวณนนั้ มีฝนตกหนกั ติดต่อกันตลอดเวลา ยิ่งพายมุ คี วามรุนแรงมาก เชน่ มีความรนุ แรงขนาดพายุโซนรอ้ น หรอื ไต้ฝ่นุ เมื่อเคลื่อนตัวไปถงึ ท่ีใดก็ทำให้ท่ีนนั้ เกดิ พายลุ มแรง ฝนตกหนกั เปน็ บริเวณกว้างและมีนำ้ ทว่ มขงั นอกจากนี้ถ้าความถขี่ องพายทุ ่ีเคล่ือนทเ่ี ขา้ มาหรอื ผ่านเกิดข้ึนต่อเนอ่ื งกนั ถึงแมจ้ ะในชว่ งสน้ั แตก่ ท็ ำใหน้ ้ำท่วม เสมอ - ฝนตกหนกั ในป่าบนภูเขา ทำใหป้ ริมาณน้ำบนภเู ขาหรือแหลง่ ต้นนำ้ มาก มีการไหลและเช่ียวอย่างรุนแรงลงส่ทู ่ี ราบเชิงเขา เกิดน้ำท่วมขน้ึ อย่างกะทนั หัน เรยี กวา่ น้ำทว่ มฉับพลัน เกิดข้ึนหลังจากทมี่ ฝี นตกหนักในช่วงระยะเวลา สั้นๆ หรอื เกิดก่อนทฝ่ี นจะหยดุ ตก มกั เกดิ ขน้ึ ในลำธารเล็กๆ โดยเฉพาะตอนทอ่ี ย่ใู กล้ต้นนำ้ ของบรเิ วณลุ่มน้ำ ระดับ น้ำจะสูงขนึ้ อยา่ งรวดเร็ว จังหวดั ทอ่ี ย่ใู กลเ้ คยี งกับเทือกสูง เชน่ จังหวดั เชยี งใหม่ เป็นต้น - ผลจากน้ำทะเลหนุน ในระยะท่ีดวงอาทติ ย์และดวงจันทรอ์ ยูใ่ นแนวทีท่ ำใหร้ ะดบั น้ำทะเลข้ึนสูงสดุ นำ้ ทะเลจะ หนุนใหร้ ะดับน้ำในแมน่ ้ำสงู ขน้ึ อกี มาก เม่อื ประจวบกับระยะเวลาที่น้ำปา่ และจากภูเขาไหลลงสแู่ มน่ ำ้ ทำใหน้ ้ำใน แม่นำ้ ไม่อาจไหลลงส่ทู ะเลได้ ทำให้เกิดนำ้ เออ่ ล้นตล่ิงและท่วมเป็นบรเิ วณกว้างย่ิงถา้ มีฝนตกหนักหรือมพี ายุเกิดขึ้น ในช่วงนี้ ความเสียหายจากนำ้ ท่วมชนิดน้จี ะมมี าก

๓ น้ำในทะเลตามขอบฝ่ังจะสูงขึ้น ประกอบกบั มฝี นตกหนกั ทำให้เกิดน้ำทว่ มได้ ยงิ่ ถา้ มพี ายเุ กดิ ขน้ึ ในทะเลจนี ใต้กจ็ ะ ย่งิ เสริมให้มรสุมดงั กลา่ วมีกำลงั แรงขน้ึ อกี สว่ นมรสมุ ตะวนั ออกเฉยี งเหนือพัดจากประเทศจนี เข้าสไู่ ทย ปะทะขอบ ฝั่งตะวันออกของภาคใต้ มรสุมน้ีมกี ำลงั แรงเปน็ ครง้ั คราว เมื่อบริเวณความกดอากาศสูงในประเทศจนี มกี ำลังแรง ขึ้นจะทำใหม้ คี ลนื่ คอ่ นขา้ งใหญ่ในอ่าวไทย และระดับน้ำทะเลสงู กวา่ ปกติ บางครั้งทำใหม้ ฝี นตกหนักในภาคใต้ ตงั้ แตจ่ ังหวัดชุมพร ลงไปทำให้เกดิ นำ้ ทว่ มเปน็ บรเิ วณกวา้ ง - ผลจากแผน่ ดินไหวหรือภเู ขาไฟระเบดิ เมอื่ เกดิ แผน่ ดนิ ไหว หรือภเู ขาไฟบนบกและภเู ขาไฟใต้นำ้ ระเบิด เปลือกของผวิ โลกบางส่วนจะไดร้ บั ความกระทบกระเทือนตอ่ เนือ่ งกัน บางสว่ นของผิวโลกจะสูงข้นึ บางส่วนจะยุบ ลง ทำให้เกิดคล่ืนใหญ่ในมหาสมทุ รซัดข้ึนฝง่ั เกดิ น้ำท่วมตามหมู่เกาะและเมอื งตามชายฝงั่ ทะเลได้ เกิดขึ้นบอ่ ยครงั้ ในมหาสมทุ รแปซฟิ ิกสาเหตุของการ เกดิ อุทกภยั จากการกระทำของมนุษย์ มดี งั น้ี - การตัดไมท้ ำลายป่า ในพืน้ ทเี่ ส่ียงภัยเมอื่ เกดิ ฝนตกหนักจะทำใหอ้ ัตราการไหลสูงสดุ เพ่มิ มากข้ึนและไหลมา เรว็ ข้นึ เป็นการเพิ่มความรนุ แรงของนำ้ ในการทำลายและยงั เป็นสาเหตขุ องดินถลม่ ด้วย นอกจากน้ยี ังทำให้ดินและ รากไม้ขนาดใหญถ่ ูกชะล้างให้ไหลลงมาในท้องนำ้ ทำให้ทอ้ งนำ้ ตนื้ เขินไมส่ ามารถระบายนำ้ ได้ทันที รวมทั้ง กอ่ ใหเ้ กดิ ความสูญเสียชวี ิตและบาดเจ็บของประชาชนทางด้านทา้ ยนำ้ - การขยายเขตเมืองลุกล้ำเขา้ ไปในพน้ื ที่ลมุ่ ต่ำ (Flood plain) ซง่ึ เป็นแหล่งเก็บน้ำธรรมชาติทำให้ไม่มีท่รี บั นำ้ ดงั นั้นเมือ่ นำ้ ลน้ ตล่งิ กจ็ ะเข้าไปทว่ มบรเิ วณท่เี ป็นพ้นื ทีล่ ุ่มตำ่ ซ่งึ เป็นเขตเมืองทข่ี ยายใหม่ก่อน - การกอ่ สร้างโครงสร้างขวางทางนำ้ ธรรมชาติทำให้มผี ลกระทบต่อการระบายนำ้ และก่อใหเ้ กิดปัญหาน้ำทว่ ม - การออกแบบทางระบายนำ้ ของถนนไมเ่ พียงพอ ทำให้น้ำลน้ เออ่ ในเขตเมือง ทำความเสยี หายใหแ้ กช่ ุมชนเมอื ง ใหญ่ เนอ่ื งจากการระบายได้ช้ามาก - การบรหิ ารจัดการนำ้ ท่ไี ม่ดเี ปน็ สาเหตุหนง่ึ ท่ที ำให้เกิดน้ำทว่ มโดยเฉพาะบรเิ วณด้านทา้ ยเขือ่ นหรืออา่ งเกบ็ นำ้

๔ ผลกระทบจากภัยธรรมชาติที่มนษุ ยไ์ ดร้ บั บริเวณอำเภอสงั ขละจงั หวัดกาญจนบุรี โดยเฉพาะพ้ืนท่ีเขตรกั ษาพันธสุ์ ัตวป์ า่ ท่งุ ใหญ่นเรศวรด้านตะวันตก น้นั มีฝนตกลงมาอย่างต่อเน่ืองตลอดหลายสัปดาห์ และเม่อื พายุเซินติญเข้ามาเพม่ิ อทิ ธิพลตอ่ สภาพฝนฟ้ายงิ่ ทำให้มี ฝนตกลงมาอย่างหนกั และต่อเนอ่ื ง ทำใหเ้ กดิ น้ำท่วมฉับพลัน นำ้ ป่าไหลหลาก ซ่งึ มสี าเหตุจากปรมิ าณนำ้ สะสมมาก เกนิ กว่าทด่ี ินและต้นไม้จะดดู ซบั ไหว นำ้ จึงไหลบ่าเขา้ พนื้ ท่ีราบตำ่ อยา่ งรวดเรว็ ยงิ่ มีความชนั และมีพน้ื ท่ีรับนำ้ มากก็ จะย่งิ ทวีความรุนแรงทงั้ พลังและความเร็วมากขน้ึ เป็นเหตใุ หป้ ระชาชนไม่อาจอพยพหนภี ยั พิบตั นิ ้ีไดท้ ัน เมื่อวนั ท่ี ๑๙-๒๐ กรกฎาคม ๒๕๖๑ บรเิ วณหม่บู ้านสะเนพ่ ่องและหมูบ่ า้ นเกาะสะเดิ่ง มีระดบั น้ำสงู ไหลเข้าทว่ ม พนื้ ท่ีบ้านเรือน วัด โรงเรยี น และอาคารสำนักงานทท่ี ำการเขตรักษาพนั ธสุ์ ตั วป์ ่าทุ่งใหญน่ เรศวรด้านตะวันตกได้รบั ความเสียหาย โดยเพจกรมอทุ ยานแห่งชาติ สตั ว์ป่า และพนั ธ์ุพชื ให้ขอ้ มูลวา่ คุณวเิ ชยี ร ชิณวงษ์ หัวหนา้ เขตรักษาพนั ธ์ุ สัตว์ป่าทุ่งใหญน่ เรศวรด้านตะวนั ตก รายงานสถานการณเ์ กิดน้ำปา่ ไหลหลากเข้าทว่ มในหลายพ้ืนทีข่ องเขตรักษา พันธุ์สัตวป์ ่าทงุ่ ใหญน่ เรศวรฯ โดยเฉพาะในทอ้ งทอี่ ำเภอสังขละบุรี ส่งผลใหห้ น่วยพิทกั ษป์ ่าสะเนพอ่ งถูกน้ำท่วม ระดับน้ำสูงถงึ ช้นั สองของบ้านพักคนงาน 4 ครอบครัว ด้าน คุณมนตรี กุญชรมณี เจา้ หน้าทีภ่ าคสนามจังหวดั กาญจนบุรี เลา่ ว่าจากการตรวจสอบพบว่าตัวอาคาร สำนกั งาน บา้ นพกั เจา้ หน้าที่ รวมถึงอุปกรณเ์ คร่อื งมอื ต่างๆ แผงโซลาเซลล์ ชุดเครอ่ื งมอื สื่อสาร อุปกรณ์ครวั และ ของใชส้ ว่ นตัวเจ้าหน้าทป่ี ระจำหน่วยเสียหาย เนือ่ งจากเจ้าหน้าท่บี างสว่ นออกปฏิบตั ิภารกจิ การการลาดตระเวน โดยปจั จบุ นั ยังอยใู่ นระหว่างการซ่อมบำรุง สว่ นหน่งึ เจ้าหน้าทไี่ ดแ้ บง่ กำลงั ไปชว่ ยเหลือประชาชนหมู่บ้านสะเนพ่ อ่ ง เนื่องจากมีประชาชนไดร้ ับความเสยี หายหลายครอบครัวเช่นกัน สัตว์ปา่ ในบรเิ วณพน้ื ท่คี าบเก่ียวเขตรักษาพนั ธุ์สตั ว์ ปา่ ทุ่งใหญ่นเรศวรดา้ นตะวันตกและอทุ ยานแห่งชาติเขาแหลมเองได้รบั ผลกระทบจากภยั ธรรมชาติครงั้ น้เี ชน่ กนั

๕ ผลกระทบจากภยั ธรรมชาติท่ีสัตว์ป่าไดร้ ับ ระหว่างเจ้าหน้าท่ีพิทักษป์ า่ เดนิ ลาดตระเวนเชงิ คณุ ภาพตามภารกิจอยนู่ ้ัน ในวันท่ี ๑๕ สิงหาคม คณะ เจา้ หน้าทไ่ี ดพ้ บซากกระทงิ เพศผู้ ๔ ตวั ต่อเนอ่ื งมาถึงวันที่ ๑๖ สงิ หาคม เจ้าหน้าทีพ่ บซากกระทิงเพม่ิ ๒ ตวั เป็น คู่แม่ลกู และต่อมาเม่อื วนั ท่ี ๑๗ สิงหาคม เจ้าหนา้ ทไ่ี ด้ตรวจสอบเพม่ิ จึงพบซากกระทงิ อกี ๒ ตวั และได้ดำเนินการ ตรวจตามลำนำ้ เพิ่มเติม ปัจจุบันรวมซากกระทิงทพ่ี บท้งั สิ้นจำนวน ๘ ตัวตามบริเวณเกาะกลางแมน่ ้ำและรมิ หาด ทราย เมือ่ วันท่ี ๑๖ สงิ หาคม คณะพนักงานเจ้าหนา้ ทีป่ ระกอบด้วย คุณวิเชยี ร ชณิ วงษ์ หัวหนา้ เขตรกั ษาพนั ธุ์ สตั วป์ ่าทุ่งใหญ่นเรศวรด้านตะวันตก คณุ สภุ าพ งามทองเหลอื ง เจา้ พนกั งานปา่ ไมช้ ำนาญงาน ผชู้ ่วยหัวหน้าอทุ ยาน แหง่ ชาติเขาแหลม สตั วแ์ พทยห์ ญงิ กนกวรรณ ตรุยานนท์ ตำแหนง่ นายสัตวแพทย์ชำนาญการ ประจำสำนัก บริหารพื้นท่อี นรุ ักษ์ที่ ๓ (บ้านโปง่ ) เจา้ หน้าท่เี ขตรักษาพันธสุ์ ัตว์ป่าทงุ่ ใหญ่นเรศวรด้านตะวนั ตก เจ้าหน้าทีอ่ ทุ ยาน แหง่ ชาตเิ ขาแหลม เจา้ หนา้ ที่ตำรวจตระเวนชายแดนท่ี ๑๓๔ เจ้าหน้าทีท่ หารหน่วยเฉพาะกจิ ลาดหญา้ และนาย ต่องลเี หย่งพนาอดุ มตำแหน่งสมาชกิ สภาองค์การบริหารตำบลไลโ่ ว ได้ร่วมกนั เข้าตรวจสอบพิสจู นซ์ ากกระทงิ บริเวณลำห้วยรนั ตี เพ่ือพสิ ูจนซ์ ากกระทงิ และตรวจสอบรอ่ งรอยอน่ื ๆ บริเวณรอบๆ ซ่ึงจากการพิสูจนซ์ ากกระทงิ ไมพ่ บ รอ่ งรอยการถกู ยิงดว้ ยอาวธุ ปนื จึงสนั นิฐานว่าเนื่องจากฝนตกเปน็ เวลายาวนานและหนกั มากทำให้เกิดภยั พิบัติน้ำ หลากและดินโคลนถลม่ ท้องท่ีหมบู่ า้ นกองมอ่ งทะ ตำบลไล่โว่ อำเภอสังขละบุรี จังหวัดกาญจนบรุ ี จึงได้รบั การ ประกาศให้เป็นเขตภัยพิบัตนิ ้ำลำห้วยรนั ตสี ูงกวา่ ปรกตไิ หลเชี่ยวกราด และเกดิ น้ำหลากเป็นผลใหก้ ระทงิ ดังกล่าว อาจหนีน้ำไมท่ ันจึงถูกกระแสน้ำพดั ตกจากภเู ขาไหลมาตามลำน้ำท่ไี หลเชยี่ วจนถงึ แกค่ วามตายโดยภัยธรรมชาติ ซงึ่ ทางดา้ นคำบอกเลา่ ของชาวบ้านว่ามีความเป็นไปไดท้ จ่ี ะพบซากกระทิงเพมิ่ อีก เน่ืองจากกระทิงฝงู น้นี า่ จะมีราว ๒๐-๓๐ ตวั ภายหลังเจ้าหนา้ ทไ่ี ด้ดำเนนิ การตามข้ันตอนจัดทำบันทึกเอกสารพรอ้ มภาพถ่าย โดยคณุ ภานวุ ฒั น์พนั ชนะ ผู้ช่วยหัวหนา้ เขตรกั ษาพนั ธ์สุ ัตว์ป่าทงุ่ ใหญน่ เรศวรดา้ นตะวันตก เขา้ แจง้ ความเป็นหลกั ฐานต่อพนักงานสอบสวนณ สถานีตำรวจภูธรสังขละบรุ ี จากน้นั จึงดำเนนิ การจดั การซากกระทงิ เหล่าน้ดี ว้ ยการเผาทำลาย เพ่อื ไม่ใหเ้ ส่ียงต่อการเกิดโรคระบาดอัน จะเป็นอันตรายตอ่ ราษฎรและระบบนเิ วศไดเ้ จ้าหน้าที่ภาคสนามจงั หวดั กาญจนบุรกี ลา่ วว่า ในยามปรกตนิ ้ำในห้วย

๖ รันตเี คยใสไหลเอ่ือย ภายหลงั พายุเข้ากลับเตม็ ไปด้วยความขุน่ มัวสีแดง ตะกอน ขอนไม้ น้ำหลากอย่างรนุ แรง ฝน ยังคงตกลงมาอย่างต่อเนือ่ ง จากทีค่ นเคยเดินขา้ มได้กไ็ มส่ ามารถทำได้ ขนาดกระทิงตัวเป็นตนั ยังปลิวไปกบั น้ำได้ แนวทางปอ้ งกนั และแก้ไขจากสาเหตุน้ี ๑). ตอ้ งวางผังเมืองใหเ้ หมาะสม รักษาระบบระบายน้ำตามธรรมชาติให้คงไว้เพอื่ ใช้ระบายน้ำจากพ้นื ท่ี แตห่ าก มคี วามจำเป็นต้องพฒั นาพ้ืนท่เี ป็นแหล่งชมุ ชน แหลง่ อุตสาหกรรม ฯลฯ ขวางทางน้ำไหลหรอื พืน้ ท่รี ะบายนำ้ ตาม ธรรมชาติ จะต้องกอ่ สร้างระบบระบายน้ำทดแทนสว่ นทสี่ ูญไป ๒). การกอ่ สร้างถนนจะต้องวางระบบการระบายน้ำ เชน่ ทอ่ ลอด สะพาน ทีเ่ หมาะสมทง้ั ตำแหนง่ ทีต่ งั้ จำนวน และขนาด ๓). ในพ้นื ทท่ี ม่ี ีการทรุดตอ้ งไมส่ บู นำ้ ใต้ดนิ มาใชโ้ ดยปราศจากการควบคมุ ตอ้ งมีการปอ้ งกนั การกัดเซาะชะลา้ ง หนา้ ดนิ ออกจากพน้ื ท่ดี ้วยวิธกี ารทีเ่ หมาะสม เชน่ การใช้หญา้ แฝก การปลูกพชื คลุมดนิ เป็นตน้ การเกดิ นำ้ ปา่ บริเวณป่าเขาทม่ี คี วามลาดชนั สูง การตัดไมท้ ำลายป่าทำใหป้ ราศจากพืช ต้นไมป้ กคลุมดนิ ที่จะ ชว่ ยดดู ซบั น้ำฝนเอาไวแ้ ละช่วยปกคลุมยดึ ผวิ ดนิ ถ้าปริมาณฝนในพ้ืนท่ีรับน้ำมีมาก จนทำใหป้ รมิ าณน้ำผิวดินที่ ระบายออกจากพ้ืนทม่ี มี าก ด้วยอตั ราท่ีรุนแรงเรียกว่า น้ำป่า น้ำกจ็ ะพัดเอาเศษตน้ ไม้ กงิ่ ไม้ ตะกอน ดิน ทราย และหนิ ลงมาดว้ ย กอ่ ให้เกิดความเสียหายแกพ่ ืน้ ทบี่ รเิ วณท้ายน้ำเป็นอยา่ งมาก อทุ กภยั จากนำ้ ป่ามคี วามรนุ แรง กวา่ ประเภทแรก และจำเป็นตอ้ งใช้เวลานานในการแก้ไขจนกว่าพ้นื ทนี่ น้ั จะกลบั ฟน้ื คืนสภาพดังเดมิ ได้ แนวทางป้องกันและแก้ไขจากสาเหตุนี้ ๑). ต้องมกี ารตรวจสอบสภาพอาคารของระบบควบคมุ อย่างเป็นระบบ ๒). ตอ้ งมกี ารดูแลรักษา ซอ่ มแซมและปรบั ปรุงระบบควบคุมใหม้ สี ภาพท่สี มบูรณ์ พรอ้ มทีจ่ ะใช้งานอยา่ งมี ประสิทธภิ าพด้วยความปลอดภัย ๓). ตอ้ งมกี ารบรหิ ารจดั การน้ำท่ีดี วางแผนการเก็บกกั นำ้ และการพรอ่ งนำ้ ระบายน้ำสัมพันธ์กบั สถานการณท์ ี่ ควรจะเกดิ

๗ นำ้ ทะเลหนนุ โดยระดบั นำ้ ทะเลยกตัวสงู ในช่วงน้ำข้นึ แลว้ เขา้ ทว่ มพื้นท่ีรมิ ฝงั่ หรือปากอา่ วโดยตรง หรือเกดิ น้ำทะเลไหลย้อนเข้าสูล่ ำน้ำทำให้ระดบั นำ้ ในลำน้ำเพมิ่ สงู ข้นึ จนเออ่ ออกทว่ มพ้ืนทีส่ องฝง่ั ถา้ นำ้ ในลำนำ้ ท่ไี หลลงมา ปะทะมปี รมิ าณมากและรนุ แรง จะเป็นการเพิ่มระดบั นำ้ ด้านเหนือน้ำอยา่ งมากและเกดิ ขึน้ อยา่ งรวดเรว็ ยงิ่ ถา้ เป็น ตรงจดุ คอขวดของลำนำ้ แลว้ น้ำทว่ มจากสาเหตนุ ้กี ็จะมคี วามรุนแรง และเป็นไปอยา่ งรวดเร็ว สภาพของความ เสยี หายจะเป็นไปอย่างกวา้ งขวาง และมากมาย นอกจากนี้ยงั เปน็ อปุ สรรคตอ่ การระบายน้ำของพน้ื ท่ลี มุ่ นำ้ ตอนบน ขน้ึ ไป ซงึ่ หากเกดิ น้ำท่วมในพ้นื ที่ดังกลา่ วอย่แู ลว้ ก็จะย่ิงทว่ มนานยิง่ ขึน้ แนวทางปอ้ งกนั และแกไ้ ขจากสาเหตุนี้ ๑). ตอ้ งมรี ะบบควบคุมนำ้ ทะเลหนุน ได้แก่ ประตูระบายนำ้ ท่ีมีประสทิ ธภิ าพ และมีการบริหารจดั การนำ้ ทดี่ ี ๒). การก่อสร้างแหล่งน้ำ เพ่ือรองรับนำ้ ทร่ี ะบายจากลุ่มน้ำตอนบนในชว่ งนำ้ ทะเลหนุนไว้ก่อนท่จี ะระบายออก สู่ทะเล (แกม้ ลิง)

๘ สรุป เชียงใหม่ฝนตกหนกั น้ำป่าหลากท่วมอ.แมว่ าง และอ.แม่แจม่ ชาวบา้ นตอ้ งเร่งขนยา้ ยขา้ วของข้ึนที่สงู เม่อื วนั ที่๓๐ม.ิ ย.๕๙ ชาวบ้านแสนคันธา หมู่ ๒ ตำบลทงุ่ รวงทอง อำเภอแม่วาง จงั หวดั เชียงใหม่ ตอ้ งเรง่ เกบ็ ขา้ วของ เคร่ืองใช้ภายในบ้าน หลังเกิดน้ำปา่ ไหลหลากผ่านหมู่บา้ นทอ่ี ยา่ งรุนแรงและเพิ่มปรมิ าณขึ้นเร่อื ยนอกจากนย้ี ังมีเศษ ซากไมจ้ ำนวนมากไหลมากับนำ้ ทำใหต้ อ้ งชว่ ยกันเขีย่ เศษซากไม้ตา่ งทม่ี าติดกบั สะพานให้ออกพน้ ไป เพื่อเปิด เส้นทางน้ำให้ไหลเร็วไม่มีส่งิ กรดี ขวางและเปน็ อนั ตรายอาจทำใหส้ ะพานพังเสียหายได้ ตอ้ งช่วยกนั นำกระสอบมา กั้นแนวคอสะพานทั้งสองฝง่ั ปิดกนั้ การจราจรเพราะกระแสนำ้ ไหลแรงอาจทำให้เกดิ อนั ตรายตอ่ ผู้สญั จรโดยเฉพาะ ขับรถจักรยานยนต์ และปอ้ งกันนำ้ ไหลเขา้ ทว่ มไปยังบ้านเรือนและถนนภายในหมบู่ ้าน สง่ ผลปริมาณนำ้ แม่แจ่ม เพม่ิ ข้นึ สงู เรม่ิ เอ่อเข้าท่วมพ้นื ทที่ างการเกษตรของชาวบ้านอยูต่ ดิ กบั ริมแมน่ ำ้ ซ่ึงนำ้ ได้เพม่ิ ข้นึ อย่างรวดเร็ว หลังจากเมือ่ วานน้เี กิดฝนตกหนักติดตอ่ กนั ตลอดท้งั วัน จนทำให้ลำน้ำสาขาตา่ งๆ และน้ำ จากดอยไดไ้ หลลงมารว่ มกนั ลำน้ำแมแ่ จม่ ด้านายทศพล เผือ่ นอุดม นายอำเภอแม่แจ่ม ได้สั่งใหก้ ำนนั ผู้ใหญ่บ้าน และอปท.ในแตล่ ะพน้ื ที่ เขา้ แจ้งเตอื นประชาชนตลอดแนวลำน้ำแมแ่ จ่ม ใหเ้ ตรยี มพร้อมและสำรวจพืน้ ท่ีความ เสียหาย โดยเฉพาะมีสวนไรน่ าทีร่ ิมนำ้ พืชผลทางการเกษตรทก่ี ำลงั ปลูกไว้มีความเสียหายเกดิ ขนึ้ ๑). นอกจากไมต่ ัดไมท้ ำลายป่าแล้ว ต้องเร่งปลูกต้นไม้ปลกู ปา่ ทดแทนสว่ นทเ่ี สยี หายถกู ทำลายไป ๒). การสรา้ งระบบปอ้ งกันการกัดเซาะพงั ทลายของดินลาดเชิงเขา ๓). สรา้ งแหล่งน้ำขนาดต่างๆ ต้งั แต่ฝายแมว้ แหลง่ น้ำขนาดเล็ก ขนาดกลางและขนาดใหญเ่ พ่ือรองรับน้ำให้เก็บ กกั เอาไว้ ไม่ปลอ่ ยลงมาอย่างทันทที นั ใดจนท่วมพ้ืนทตี่ อนล่าง หรอื ไหลทง้ิ ออกจากล่มุ นำ้ และออกไปสู่ทะเล นอกจากช่วยปอ้ งกนั ภยั นำ้ ทว่ มแลว้ ยงั เก็บกกั นำ้ ไวใ้ ช้ในฤดูแล้งไดด้ ว้ ย

๙ บรรณานุกรม สาเหตขุ องการเกิดอทุ กภยั จากธรรมชาติเข้าถึงได้ท่ีhttps://www.posttoday.com/social/local/440504 (ค้นหาเมอื่ วนั ท่ี 8 ตุลาคม) ผลกระทบจากภัยธรรมชาตทิ ่ีเข้าถงึ ไดร้ ับhttps://sites.google.com/site/korawan47258/xuthk-phakh- hydrosphere/phay-cak-napa-hil-hlak-debris-flow (คน้ หาเมอ่ื วันท่ี 8 ตุลาคม) แนวทางปอ้ งกนั การเกิดอทุ กภยั เข้าถงึ ได้ท่ีhttps://www.pptvhd36.com/news (คน้ หาเมื่อวนั ที่ 8 ตุลาคม) แนวทางการปอ้ งกนั เข้าถึงได้ที่https://region3.prd.go.th/topic/news/14915 (ค้นหาเม่อื 8 ตุลาคม)