โวหาร

โวหาร

1. อุปมา ( Simile) ไดแ้ ก่ ภาพพจน์ท่ีนาเอาสิ่งต่างกนั 2 สิ่งมา เปรียบเทียบในคุณลกั ษณะที่เหมือนกนั ภาพพจนช์ นิดน้ีอาจจะเรียกอีก อยา่ งวา่ อุปมาอุปไมยโดยอุปมาจะเป็นของท่ีนามาเปรียบ อุปไมยจะ เป็นตวั ต้งั ในการเปรียบส่วนใหญ่จะมีคาเชื่อม เช่น เหมือน เปรียบ ดงั ดุจ ประดุจ ประหน่ึง ละมา้ ย เสมอ ปาน เพียง ราว เทียบ เทียม เฉก ปูน ปาน เล่ห์ ฯลฯตวั อยา่ งเช่น สูงระหงทรงเพรียวเรียวรูด งาม ละมา้ ยคลา้ ย อฐู กะหลาป๋ า พศิ แต่หวั ตลอดเทา้ ขาวแต่ตา ท้งั สองแกม้ กลั ยา ดงั ลูกยอ คิ้วก่ง เหมือน กงเขาดีดฝ้ าย จมกู ละมา้ ยคลา้ ย พร้าขอ หูกลวงดวงพกั ตร์หกั งอ ลาคอโตตนั ส้นั กลม ระเด่นลนั ได – พระมหามนตรี (ทรัพย)์

• เ2ป.รอียปุ บลเกทั ษียบณใ์ น(Metaphor) ภาพพจน์ท่ีนาเอาส่งิ ตา่ งกนั 2 ส่งิ หรือมากกวา่ มา • คณุ ลกั ษณะที่ร่วมกนั โดยตรงไมต่ ้องมีคาเช่อื มโยง บอกได้เลยวา่ คอื อะไรเป็ นอะไร ตาม • ลกั ษณะเดน่ ที่ต้องการเปรียบ กวแี ละนกั เขยี นนิยมใช้อปุ ลกั ษณ์ในวรรณกรรมท่ีแตง่ เพราะได้ • ความกะทดั รัดแสดงความเฉียบแหลมในการหาจดุ เหมือนท่ีบง่ บอกถงึ ประสบการณ์ และทศั นคติ • ของผ้แู ตง่ คาเชื่อมที่ใช้ในอปุ ลกั ษณ์จะใช้คาวา่ เป็ นและคอื หรือไม่ใช้เลยก็ได้ ตวั อยา่ งเชน่ • • มนั ก็ เป็ น ช้างงาอนั กล้าหาญ เราก็ เป็ น ช้างสารอนั สงู ใหญ่ • จะอยปู่ ่ าเดยี วกนั นนั้ ฉนั ใด นานไปก็จะยบั อปั มาน • (ขนุ ช้างขนุ แผน)

• 3. บคุ คลวตั (Personification) บคุ ลาธิษฐาน หรือบคุ คลสมมตุ ิ ภาพพจน์การสมมตุ ใิ ห้สงิ่ ไมม่ ชี ีวติ ความคิด นามธรรมหรือสตั ว์ ให้มสี ติปัญญา อารมณ์ หรือกิริยาอาการเยี่ยงมนษุ ย์ ตวั อยา่ ง • • “ลมหนาวเริ่มลอ่ งมาจากฟ้ าแล้ว พรม จบู แผว่ เจ้าพระยาโรยฝ้ า ฝัน • คล่นื คล่เี กลียวแก้วม้วนกบั นวลจนั ทร์ กระซบิ สนั่ ซา่ นกระเซน็ เป็ นลา นา” • (ลมหนาว – เนาวรัตน์ พงษ์ไพบลู ย์) • • ในบทนีเ้ป็ นการนาเสนอของกวที ่ใี ห้ลมหนาวมาทาอาการจบู ลานา้ เจ้าพระยา คลื่นกระซบิ และสน่ั • จนเกิดเป็ นเพลงลานา

• 4. อติพจน์ อธิพจน์ ( Hyperbole) ภาพพจนท์ ี่กลา่ วเกินจริงหรือผดิ จากความจริง ดว้ ยเจตนาเนน้ ขอ้ ความที่กลา่ วน้นั ใหม้ ีน้าหนกั ยง่ิ ข้ึนเพ่ือใหเ้ กิดความรู้สึก เพิ่มข้ึน แตอ่ ยา่ งไรกต็ ามกม็ ีเคา้ แห่งความจริงเจือปนอยบู่ า้ งไม่ใช่เรื่องที่กขุ ้ึน หลอกลวง ตวั อยา่ งเช่น • • รถเอยรถที่นงั่ บุษบกบลั ลงั กต์ ้งั ตระหง่าน • กวา้ งยาวใหญเ่ ท่าเขาจกั รวาฬ ยอดเยย่ี มเทียมวมิ านเมืองแมน • ดุมวงกงหนั เป็นควนั ควา้ ง เทียมสิงห์วงิ่ วางขา้ งละแสน • สารถีขี่ขบั เขา้ ดงแดน พ้นื แผน่ ดินกระเดน็ ไปเป็นจุณ • นทีตีฟองนองระลอก คล่ืนกระฉอกกระฉ่อนชลขน้ ข่นุ • เขาพระเมรุเอนเอียงอ่อนละมุน อานนทห์ นุนดินดานสะทา้ นสะเทือน • ทวยหาญโห่ร้องกอ้ งกมั ปนาท สุธาวาศไหวหวนั่ ลนั่ เลื่อน • บดบงั สุริยนั ตะวนั เดือน คลาดเคลื่อนจตรุ งคต์ รงมา • (รามเกียรต์ิ – รัชกาลท่ี 2)

• 5. ปฏิทรรศน์ ปฏิพากย์ หรือ ปฏิพจน์ (Paradox)คอื การใช้โวหารบอก ความตรงข้าม ภาพพจน์ที่ใช้คากลา่ วทม่ี องอยา่ งผิวเผินแล้วจะขดั กนั เองหรือไม่ น่าจะเป็ นไปได้ ด้วยเพราะขดั แย้งกนั แตถ่ ้าพจิ ารณาให้ดีจะเป็ นคากลา่ วทม่ี ี ความหมายลกึ ซงึ ้ และเป็ นไปได้ ตวั อยา่ ง • รักกอ่ ววิ าทกนั !โอ้ความชงั อนั นา่ รัก ! (ศตั รูทีร่ ัก) • โลกมนษุ ย์ยงั มสี ดี าขาว มีดินดาวร้อนเย็นและเหม็นหอม • โอ้ความเบาแสนหนกั !ความป้ ออนั งมึ งมั ! • ขนนกหนกั !ควนั ผอ่ งพรรณ ! ไฟเยน็ , อกี ไข้สขุ า ! • ต่ืนอยแู่ ตห่ ลบั ในน่ีไมเ่ ป็ นเช่นเหน็ นา ! • (โรเมโอแอนจเู ลียต – รัชกาลท่ี6)