จดหมายข่าวชมุ ชนคนรกั สุขภาพ ฉบับ ปที ี่ 12 ฉบบั ท่ี 177 กรกฎาคม 2559 Carbonโฉมใหม่ ลด เข้าพรรษา กับเหตุผลท่ี “สสส.” อยากชวนคุณเลิกดื่ม Footprintท่ีก่อให้เกิดสภาวะโลกร้อน รู้จักคนต้นแบบ “ชุมชนปลอดเหล้า” ครูจันทร์ โต๊ะสิงห์ ปลอดเหล้าเข้ากระดูกด�ำ แฟจรก!ี ส�ำนกั งานกองทนุ สนบั สนนุ การสรา้ งเสริมสุขภาพ (สสส.)
จากใจผจู้ ดั การ สวัสดีครับ เพอ่ื นรว่ มสร้างสขุ ทุกคน จดหมายขา่ วชมุ ชนคนรักสุขภาพ ฉบับเดอื นกรกฎาคมน้ี ดร.สุปรีดา อดุลยานนท์ เดินมาถงึ ครึง่ ทางแล้ว สําหรบั ปี 2559 อะไรทีว่ างเปา หมาย เพื่อสุขภาวะไว้ต้ังแต่ปีใหม่ แต่ยังไปไม่ถึง อย่าลืม อย่าเพิ่ง ละท้งิ ไปกลางทางนะครับ ในเดอื นทผ่ี า่ นมา งานสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพ สามารถ ลด ละ ในชว่ งเข้าพรรษา และทําให้ได้ ชุมชน การเข้าไปทํางานกับชุมชนต่างๆ ผ่าน ค น ไ ท ย เ ดิ น ก ้ า ว ห น ้ า ไ ป อ ย ่ า ง ต ่ อ เ นื่ อ ง ใ น ท้ังพรรษา จน กลายเป็นเลิกต่อเนื่องไปถึงช่วง แกนนํา ผู้นาํ ชุมชน และได้รับความรว่ มมอื จาก หลายๆ ด้าน อยา่ งเชน่ การประกาศรว่ มกนั ของ ออกพรรษาด้วยก็มี แน่นอนว่า เมอ่ื กระแสการ ชุมชนเองจะทําให้เกิดความย่ังยืนในการแก้ กระทรวงแรงงาน กระทรวงพัฒนาสังคมและ รณรงค์เป็นท่ียอมรับเพิ่มขึ้น ก็ทําให้สามารถ ปญ หามากขน้ึ ความมั่นคงของมนุษย์ ร่วมกับภาคีเครือข่าย ต่อยอดการทํางานไปถึงประเพณีปลอดเหล้า คนพิการ และ สสส. ที่จะสร้างงานผู้พิการ งานบญุ ปลอดเหลา้ ไดง้ ่ายย่งิ ขึน้ อีกด้วย เพราะ แต่ละชุมชนจึงมีวิธีจัดการปญหาท่ี หนง่ึ หมน่ื ตําแหนง่ ในป 2560 ทงั้ ในภาคเอกชน คนในสงั คมสว่ นใหญร่ ับทราบแลว้ ว่า ปญ หาท่ี แตกตา่ งกนั ตามปญ หาทเี่ กดิ ขน้ึ สง่ิ ทสี่ าํ คญั อกี และใน 290 หน่วยงานรัฐ อันเป็นผลพวง จะเกิดข้ึนจากการด่ืมนั้น รุนแรงอย่างไร และ ประการคอื การเกดิ คนตน้ แบบขนึ้ ในแตล่ ะชมุ ชน ของการร่วมมอื เรยี นรู้ ผลกั ดนั ของหลายฝาย ข้อดีที่ตัดเหล้าออกจากประเพณีงานบุญนั้น ซึ่งคนกลุ่มน้ีมีประสบการณ์ที่ไม่อาจหาซื้อได้ หลายภาคสว่ นทชี่ ว่ ยตอ่ ยอดใหก้ ฎหมายจา้ งงาน ดีอยา่ งไร คนกลุ่มนี้แทบจะเรียกได้ว่า ผ่านจุดตํ่าสุดของ คนพิการท่ีประกาศใช้มานานได้เคลื่อนสู่ ชีวิตมาแลว้ เกอื บเอาตวั เองและครอบครวั ผา่ น เปา ประสงค์มากยง่ิ ข้นึ นอกเหนอื ไปจากงานประเพณี ความเชอื่ สถานการณ์เลวร้ายมาไม่ได้ “หากไมหยุดดื่ม” วัฒนธรรมที่ดีที่ควรคงไว้แล้ว ส่ิงสําคัญท่ีสุด ซ่ึงบทเรียนเหล่าน้ี จะได้ถ่ายทอดไปสู่คนอื่นๆ ในเดอื นนี้ ถอื เปน็ โอกาสทสี่ าํ คญั เปน็ ชว่ ง ของการงดเหล้าก็คือ สุขภาพของผู้ด่ืมเอง ซ่ึง ในสังคมให้ได้เรียนรู้ความผิดพลาด ไม่ให้มีใคร การเข้าพรรษา ต่อจากน้ีอีก 3 เดือน พวกเรา ควรเป็นส่ิงที่ต้องคิดเป็นลําดับแรก ปนี้ สสส. ต้องกา้ วพลาดไปอกี ชาวพทุ ธแตด่ ง้ั แตเ่ ดมิ กจ็ ะไดถ้ อื โอกาสประพฤติ จึงอยากชวนประชาชนใหห้ นั มา ลด ละ เลกิ ด่ืม ในสงิ่ ทดี่ ี รกั ษาศลี 5 ให้ไดม้ ากท่สี ุด เพอ่ื สขุ ภาพทด่ี ขี น้ึ และรกั ษาใหด้ ยี นื ยาวอกี ตอ่ ไป จดหมายขา่ วฉบบั นี้ จงึ ไดร้ วบรวมทง้ั เหตุ การลด ละ เลิก ในช่วง 3 เดอื น พบวา่ เปน็ ชว่ ง ที่ต้องพักตับ วิธีทดสอบตัวเองว่ามีพฤติกรรม กวา่ 13 ป แล้ว ท่ี สสส. เดินหนา้ รณรงค์ ท่ีเหมาะแก่การฟนฟู และเริ่มต้นปรับเปล่ียน เสย่ี งแลว้ หรอื ไม่ การเลกิ เหลา้ และประสบการณ์ ร้ือฟนทุนด้ังเดิมของสังคมน้ี ชวนคนไทย พฤตกิ รรมใหมไ่ ด้ ซึ่งผู้ท่ีลด ละ เลิก จะไดเ้ ห็นวา่ ตรงจากผู้ท่ีเดินผิดพลาดมาแล้ว เพ่ือให้เป็น “งดเหล้าเข้าพรรษา” มีวันเข้าพรรษาเป็น สุขภาพของตนเองสามารถดีกว่าท่ีเป็นอยู่ได้ แรงบันดาลใจหนึ่ง หากใครคิดอยากจะเลิก ฤกษ์งามยามดีให้หันมา ลด ละ เลิก การดื่ม จึงถือเป็นจุดเปล่ียนที่สําคัญที่อาจทําให้ลด เหลา้ หรอื อยากให้คนท่รี กั เลกิ เหล้า กอ็ าจจะมี เคร่ืองด่ืมแอลกอฮอล์ตามวัฒนธรรมท่ีถือ ละ เลิก ไดอ้ ยา่ งถาวร ประโยชนก์ ับทา่ นไดบ้ ้าง ปฏบิ ัติกนั มายาวนาน โดยเสรมิ ดว้ ยการสอื่ สาร และการแสดงหลักฐานวิชาการให้เห็นว่า การทํางานรณรงค์ปรับเปล่ียนทัศนคติ จากเปาหมายสุขภาวะที่หลายคนตั้งไว้ การ ลด ละ เลิก การด่ืมช่วยทําให้สุขภาพ และพฤติกรรมประชาชนของ สสส. พยายาม เมอื่ ปใ หม่ มาถงึ กลางปใ หท้ บทวน ปรบั ปรงุ และ เศรษฐกจิ ดีขน้ึ จนตอ่ มา รฐั บาลกไ็ ด้ประกาศให้ จะลงไปถึงชุมชนต่างๆ ซ่ึงพบว่า ลักษณะการ ในโอกาสเข้าพรรษา สสส. อยากชวนทุกคนใช้ “วนั เข้าพรรษา” เปน็ “วนั งดดมื่ สุราแหง ชาต”ิ ด่ืมของคนนอกเมอื ง กับคนในเมืองนนั้ มีความ ชว่ งเวลาสาํ คญั นี้ ในการเรมิ่ ตน้ สง่ิ ดๆี ตอ่ สขุ ภาวะ แตกต่างกัน ชุมชนต่างๆ มักจะมีปญหาที่เกิด ดว้ ยกนั หนงึ่ ในนน้ั สาํ หรบั คนทย่ี งั ทาํ ลายสขุ ภาพ จากการสาํ รวจในแตล่ ะปพ บวา่ ประชาชน จากการด่ืมที่รุนแรง และกระทบถึงครอบครัว ตนเองจากแอลกอฮอลอ์ ยมู่ าเรม่ิ ตน้ ลด ละ เลกิ ใหก้ ารยอมรบั และเขา้ รว่ มเพม่ิ ขนึ้ อยา่ งตอ่ เนอ่ื ง ด่ืมเครอ่ื งดม่ื แอลกอฮอลด์ ว้ ยกันครบั คนไทยมีสุขภาวะ สสส. มหี นา้ ทส่ี ง่ เสรมิ สนบั สนนุ ใหป้ ระชาชนมพี ฤตกิ รรมสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพและลด ละ เลกิ พฤตกิ รรม ที่เส่ียงต่อการทําลายสุขภาพซ่ึงนําไปสู่การมีสุขภาพกายแข็งแรงสุขภาพจิตสมบูรณ์และมีคุณภาพ อยา่ งยัง่ ยนื ชีวิตทีด่ ี ซึง่ ถอื เป็นพัฒนาการดา้ นสขุ ภาพอกี ด้านหน่งึ ซง่ึ สาํ คัญไมย่ ิง่ หยอ่ นกว่าการรักษาพยาบาล
จดหมายขา่ วชุมชนคนรกั สุขภาพ ปที ี่ 12 ฉบบั ท่ี 177 กรกฎาคม 2559 สารบญั จากใจผจู้ ดั การ 2 �สำนักงานกอง ุทนส ันบสนุนการสร้างเส ิรม ุสขภาพ (สสส.) สุขประจาํ ฉบับ 4 อาคาร ูศน ์ยเรียน ้รูสุขภาวะ เลข ีท่ 99/8 ซอยงามดูพลี แขวง ุท่งมหาเมฆ เขตสาทร กรุงเทพฯ 10120 [email protected] “พกั ตบั ” ถ้ายังรัก ก็ไดเ้ วลาพกั สขุ สร้างได ้ 10 ฮโี ร่ ใครกเ็ ปน็ ไดแ้ ค่ “เลิกเหล้า” คนตน้ แบบ ชุมชนปลอดเหลา้ คครนูจันสทรร์ า้โตง๊ะสสิงขุห์ ปลอดเห ลา้ เข้าก ระดูกด าํ 14 ยสง่ิ ขุ ยุ่งรตออนบหบน้าุ่มสนาว ความจ �ำยิ่งดีเม ่ือแกเ่ ฒ า่ ! 16 สขุ ไรค้ วนั 18 สขุ เลิกเหลา้ 19 คนดงั สุขภาพดี 22 ตอ่ ยมวย สนุก สขุ ภาพดีท้งั กาย และใจ “กำ� ปั้น บาซู” สุขลบั สมอง 23
สขุ ประจ�ำฉบบั ถา้ ยังรกั ก็ไดเ้ วลาพัก เข้าพรรษา 3 เดือนถอื เป็นชว่ งเวลาดๆี 13 ปี มาแลว้ ท่ี สสส.รเิ รม่ิ ชวนผคู้ นใหห้ นั มา งดเหลา้ เขา้ พรรษา ดว้ ยการเชอื่ มประเพณี วฒั นธรรม ใหก้ ลายเป็นจุดเร่ิมตน้ ในการดูแลสขุ ภาพ จนงดเหลา้ เขา้ พรรษากลายเป็นบรรทัดฐานของสังคม ง่ายๆ คือ “งดเหล้าเข้าพรรษา” กลายเป็นส่ิงท่ีสังคมเห็นร่วมกันว่าไม่ใช่แค่เรื่องบุญกุศล แต่เป็น คา่ นยิ มใหม่ทส่ี งั คมยอมรับไมต่ ้องอธิบายให้มากความก็ทราบถงึ เหตผุ ลว่าเป็นเรื่องดๆี ท่ไี ม่มีอะไรค้านว่า ท�ำไมจงึ จะไม่ตอ้ งทำ� 4 นติ ยสารสร้างสุข
ปัญหาจากการด่ืมเป็นส่ิงท่ีพบเห็นจนท�ำให้หลายคนอาจชินชา ไม่ว่าจะเป็น เมาแลว้ ขบั เมาแลว้ ทะเลาะววิ าทถงึ ขน้ั ลงไมล้ งมอื ฆา่ แกงกนั เมาแลว้ กอ่ คดลี ว่ งละเมดิ ทางเพศไม่ว่าจะเป็นกบั เดก็ ผูใ้ หญ่ คนในครอบครัว คงจะเหน็ ขา่ วทม่ี ีเหล้าเป็นต้นเหตุ กนั ไดเ้ กอื บทกุ วนั สงิ่ เหล่านี้ หากปล่อยไวโ้ ดยท่ไี มม่ กี ารปรับเปลี่ยนคา่ นยิ ม พฤตกิ รรม สง่ิ แวดล้อม จะท�ำให้ปัญหายง่ิ ทวีความรนุ แรงและกลายเป็นสงั คมท่ีไม่น่าอยู่อกี ต่อไป การเปลี่ยนค่านิยมของสังคมไม่ใช่เร่ืองง่าย สสส. ได้พิสูจน์ด้วยการท�ำงานมาอย่าง ตอ่ เนอื่ ง และทำ� ใหโ้ ครงการสามารถตอ่ ยอดจากงดเหลา้ เขา้ พรรษา ไปสกู่ ารงดเหลา้ ครบพรรษา และเดินทางต่อไปสู่ประเพณีงดเหล้า งานบุญงดเหล้า และยังคงต้องเดินทางต่อไปเพ่ือเปลี่ยน ส่ิงแวดลอ้ มของทง้ั สังคม หากกลา่ วถงึ การรณรงคง์ ดเหลา้ เขา้ พรรษาในชว่ งทผี่ า่ นมาศนู ยว์ จิ ยั เพอื่ การพฒั นาสงั คมและธรุ กจิ (SAB) ไดส้ ำ� รวจเมอื่ ปี 2558 พบวา่ มปี ระชาชนทด่ี มื่ เครอ่ื งดมื่ แอลกอฮอลเ์ ขา้ รว่ มโครงการงดเหลา้ กวา่ 13 ลา้ นคน หรือคดิ เปน็ 72.5% โดย 5.6 ลา้ นคน หรือ 31.8% สามารถงดดื่มได้ตลอดทง้ั พรรษา อีก 6 ลา้ นคน หรอื 24.4% ลดหรอื งดได้เปน็ ช่วงๆ มกี ารคำ� นวณวา่ คนทเ่ี ขา้ รว่ มกจิ กรรมงดเหลา้ อัตราการงดเหลา้ เข้าพรรษา ปี 2558 เขา้ พรรษามคี วามเปลย่ี นแปลงและไดป้ ระโยชน์ จากการงดเหลา้ เขา้ พรรษาในหลายเรอ่ื ง 63% สุขภาพดีขึ้น 36% สขุ ภาพจติ ดีข้ึน ประหยดั เงิน 1,432.2 บาทตอ่ คน ประเทศประหยดั 9,917 ล้านบาท ขอ้ มูลอุบัติเหตยุ ้อนหลัง 3 ปี ในช่วงเข้าพรรษา อุบตั ิเหตุลดลง 150-240 ครง้ั ต่อเดือน บาดเจ็บจากอบุ ตั ิเหตุลดลง 210-300 รายตอ่ เดือน เสยี ชวี ิตจากอบุ ัตเิ หตุลดลง 36-60 รายตอ่ เดือน หากพูดถึงเรื่องเม็ดเงินก็เป็นอย่างที่เราลองค�ำนวณให้ คำ� นวณตามสัดสว่ น จากประชากรท่ีด่ืมแอลกอฮอล์ 2567 คน เห็นกนั ชัดๆ แต่ยง่ิ ไปกว่านน้ั คอื อยากให้เห็นข้อมลู เรื่องของ (ระบดุ ่ืมเครอ่ื งดืม่ แอลกอฮอล์ ในชว่ ง 12 เดือนทผ่ี า่ นมา) สขุ ภาพท่ีจะเกดิ ขน้ึ ในช่วง 3 เดือนที่คุณหันมาหยุดพกั การดม่ื ดูบา้ ง การด่ืมเหล้ามากๆ น้ัน ตับจะค่อยๆ ถูกท�ำลายโดยท่ีไม่มี เมอื่ พูดถงึ เหลา้ สิง่ ที่กระทบกับสขุ ภาพมากท่ีสุดคงเปน็ อาการแสดงออกให้รู้ เนื่องจากตับเป็นอวัยวะท่ีร่างกายสร้าง “ตบั ” เพราะตบั เปรยี บเสมอื นโรงงานกำ� จดั ของเสยี ในรา่ งกาย มาให้มีเซลล์เผ่ือไว้ประมาณ 3 เท่า เพราะต้องรับศึกหนักกว่า ส่ิงที่เป็นพิษจะถูกส่งมาท่ีตับ โดยพบว่า ปริมาณของเคร่ือง อวยั วะสว่ นอื่น เมือ่ เซลล์ตับโดนท�ำลายแรกๆ จงึ ไมม่ ีอาการใดๆ ดื่มแอลกอฮอลท์ ตี่ บั สามารถท�ำลายพษิ จากสุราได้ คอื 1 ดม่ื ให้รตู้ วั จนกระทงั่ เม่ือเซลลต์ ับเหลือนอ้ ยกว่า 40% จึงจะเร่ิมมี มาตรฐานตอ่ วนั คอื เหลา้ แดง 2 ฝา เหลา้ ขาว 2 เปก๊ และเบยี ร์ อาการ และเมอ่ื น้อยกวา่ 25% จะเกิดอาการตบั วาย 1 กระปอ๋ งเทา่ นนั้ แตห่ ากตบั ไดร้ บั มากกวา่ นน้ั กจ็ ะเกดิ การทำ� ลาย เซลลต์ บั ขน้ึ เมอ่ื เซลลถ์ กู ทำ� ลายมากๆ กจ็ ะเกดิ การอกั เสบ และ กลายเป็นตบั แขง็ และเดนิ ทางไปสู่โรคมะเรง็ ตบั ในที่สดุ นติ ยสารสรา้ งสุข 5
มีการพิสูจน์เร่ืองเหล้ากับการท�าลายเซลล์ตับ มีการน�าการตรวจเอนไซม์ตับมาผสานกับการรณรงค์งดเหล้า โดย นพ.พงศ์เทพ วงศ์วัชรไพบูลย์ หัวหน้ากลุ่มงาน โดยแพทย์ได้อธิบายให้เข้าใจถึงความเสี่ยงท่ีเกิดขึ้น จากน้ันพบว่า เวชกรรมสังคม โรงพยาบาลน่าน ได้ท�าการตรวจ 60% ทเ่ี ขา้ ตรวจร่างกายได้เขา้ ระบบปรบั พฤติกรรม เพื่อ ลด ละ เลกิ เอนไซม์ตับของประชากรในพื้นที่ ซึ่ง จ.น่าน ถือเป็น ดมื่ เครอ่ื งดมื่ แอลกอฮอล์ โดยสว่ นใหญพ่ บวา่ เมอื่ ปรบั พฤตกิ รรมแลว้ หน่ึงในจังหวัดที่มีประชากรด่ืมสุราเป็นล�าดับต้นๆ ของ สภาพตบั นน้ั ดขี ้นึ จริง!! ประเทศไทย ท่ีส�าคัญพบว่าผู้ชายจังหวัดน่านช่วงอายุ 40-60 ปี มกี ารเสยี ชวี ิตสงู มากกวา่ ผหู้ ญงิ ถึง 2 เทา่ การพักตับ 3 เดือน ในช่วงการรณรงค์งดเหล้าเข้าพรรษาน้ัน จงึ ถอื เปน็ ระยะเวลาทจี่ ะชว่ ยใหต้ บั ไดฟ้ น ฟู ซง่ึ จะคอ่ ยๆ ลดลงจนกลบั มา การตรวจเอนไซม์ตับ จะช่วยให้ทราบว่าเซลล์ตับ เปน็ ปกติ คือ ไม่เกนิ 35 IU แตล่ ะคนจะมคี วามเรว็ ในการฟน ฟูตา่ งกัน ถกู ท�าลายมากนอ้ ยแคไ่ หน โดยเอนไซม์จะมอี ยู่ 4 ตัว คือ ข้ึนอยู่กับสุขภาพ ปริมาณการด่ืม ตับถูกท�าลายไปมาก-น้อยเท่าไร AST ALT GGT ALP การหาความผิดปกติ จะดเู อนไซม์ หากยังหนุ่มสาวอยู่ ตับถูกท�าลายไม่มากก็จะฟนฟูได้เร็ว ถือเป็นการ AST และ ALT ต้องไม่เกิน 35 IU จากการตรวจกลุ่ม หยดุ การทา� ลายเซลล์ และหลงั จากออกพรรษาหากยงั ทา� ตอ่ เนอื่ งไปได้ ตัวอย่าง คนท�างานในสถานประกอบการจังหวัดน่าน กเ็ ท่ากับเปน็ การยดื อายตุ บั ใหใ้ ช้ไปได้นานๆ ท่ีมีสุขภาพปกติ จ�านวน 3,752 คน อายุ 17-65 ปี ระหว่างปี 2556-2558 พบว่า ผู้ชายมีค่าเอนไซม์ตับ การงดเหลา้ เขา้ พรรษาถอื เปน็ จดุ เรม่ิ ตน้ ของหลายๆอยา่ งแตส่ งิ่ หนงึ่ มากกว่า 35 IU จ�านวน 840 คน คิดเป็น 33.6% ทต่ี อ้ งคดิ คอื การคนื สขุ ภาพใหก้ บั ตวั เอง ทา� ใหต้ บั ไดพ้ กั รา่ งกายสดชนื่ สว่ นผ้หู ญงิ พบ 59 คน คดิ เปน็ 4.7% ไดพ้ กั ผอ่ นอยา่ งเพยี งพอ จติ ใจแจม่ ใส ทา� งานมปี ระสทิ ธภิ าพ มเี วลาให้ ตัวเอง ท�าให้สงั คมชืน่ ชม และครอบครวั มีความสุข เทา่ กบั ผ้ชู ายวยั ท�างานท่มี ีสุขภาพปกติ แตก่ ลับมี เอนไซม์ตับผิดปกติมากกว่าผู้หญิงถึง 7 เท่า ท่ีส�าคัญ การทา� เพอื่ ตวั เอง จงึ ถอื เปน็ กา้ วทยี่ งิ่ ใหญ่ เพอ่ื ไปสกู่ ารเปลยี่ นแปลง คอื บคุ คลกลมุ่ นไี้ มร่ ตู้ วั วา่ อนาคตจะมคี วามเสยี่ งตอ่ ภาวะ ทัง้ สงั คมในขนั้ ต่อไป ตับแข็ง ด้วยส่ิงเล็กๆ อยางการหันมาดูแลตับ พักเพ่ือคืนสุขภาพดีให้ ตวั เอง ข้อความรณรงค์ สสส. ปี 2546-2558 เขา้ พรรษานี้ ขอให้แม่พักบ้าง พ.ศ.2546 นา้� ตาแม่ พ.ศ.2547 เลิกเหลา้ เลกิ จน พ.ศ.2548 โชคยงั ดี แคบ่ าดเจบ็ •กินเหลา้ เข้าพรรษา แย่ พ.ศ.2549 • ค่าเหลา้ 2 แสนลา้ น • งดเหลา้ เข้าพรรษา พ.ศ.2550 • เลิกเหล้า เลกิ จน • ทา� ความดถี วายในหลวง พ.ศ.2551 • ทา� ความดถี วายในหลวง พ.ศ.2552 ชวนครอบครัวเลิกเหลา้ พ.ศ.2553 ลกู ชวนพอ่ แมเ่ ลิกเหลา้ พ.ศ.2554 เหลา้ ท�าลายมติ รภาพ เลิกเหลา้ ละบาป รบั บญุ พ.ศ.2555 เขา้ พรรษานี้เลิกเลย ชวน ชว่ ย ใหก้ า� ลังใจ พ.ศ.2556 • ลน่ั ระฆงั งดเหลา้ คนไทยงดเหล้าครบพรรษา พ.ศ.2557 พ.ศ.2558 เรมิ่ ตน้ ชวี ติ ใหมเ่ พอ่ื นตนเอง และครอบครวั • สญั ญางดเหล้าเข้าพรรษา ชุมชนพรอ้ มสู้ ชืน่ ชมคนเลกิ เหล้า 6 นิตยสำรสร้างสขุ
สุขภาพ เศรษฐกจิ • ตบั ไดพ้ ัก • พักผอ่ นเพียงพอ • ประหยัด • รา่ งกายสดช่นื • มีเงนิ เพม่ิ ขึน้ ถกู ยอมรบั ได้เวลาคืน • สงั คมช่ืนชม • มเี วลาท�ำอยา่ งอื่น • เพอื่ นงดเหล้าดว้ ย • มเี วลาให้ตัวเอง รักษาศลี สขุ ภาพ • ไดบ้ ญุ • แจม่ ใส • มีสติ ครอบครัว เรอ่ื งงาน • มีความสขุ • ท�ำงานมีประสทิ ธภิ าพ • ลูกภูมใิ จ พอ่ ท�ำได้ • มีโอกาสกา้ วหนา้ ถถา้ม้ามคมีคมีอมณุอมีุณีลเกาีคาีบปตก พาตกซว ่ือัญซราอออมึอาฤารดอง่ึบรมาบตเหดกงา่ืมศขจพิกหาอ้ื“ลาปรก“เรเยมกกดเา้ามุ่มกราหร“าริด”ีเานมิ”ียี่เรมหยลสอเรคาคี้วนดยา3ลา้ชา่ียณดกลวม้องัมื่้ากงคขบัรนื่ดื่มลย็คมาตแเอพ้อกไื่มกดมรแา่อสบแบาถ”แกวหือ่หบก้ขรบผออา่มดรราง็หเบเอู้านขือ้วคืม่อืร3มชรเต้า่านพัเเนจยี่าือสลมสจขณุิดกิษียตอ้วพกิะงัอ้านขชนยเเรกคหตหกาน้ึาคถลากมลนนิดญดิลืออืงยดวา“อกผา้เหวซ่าย่ืมพหรคนวกลม่าร่ึงคุนม่า3รอรืไาเอืหมทอสราแอืารี”หกาขงั้ะ่หกยดียีต่รแกาเยแอ้ขงู่ใลตื่มองั้รพตนอดุตขไน้ึใับ่อทาจดจงั้ทเนึ้ดไ่เเรนกดม่ี้าใพวโเมื่ยไเจา่ดหมณเื่ส่ลปชื่อง์กจกยเน่จจ็นำ�ากพใฑะิดหถหเสนะภสาราอื่ชป์เหือยว่เ้เยปา็จากัมวกัญวนงดุรพมจน็นิดิาุดา่ใปไิตาหเหหมจิอผตหทรร“ใลฉไ่ยญลาจถงะผดา่ อสยัูใ่เิดสิดลเ้ดู้สน่ไดนุขปาบดมื่ยีมเภมิทเดกหห�ำแตือหาหบม่ืณรแูอ่บพสลอืเดัวสบลั่นฑหอหว่ภขุสเ์ลนปภยส“า้าังชา้ วผดุวาีย่คักเหะพพดู้ดดงมตหหืม่อ้่มืไดิรมคกรัวแไเดว่อืหลาบอื า่้ดรอง่ัลบจเว้นัไา้งะตตยมเตตินวัปดิตอ่รส”น็ัว?่ากไ่นัปเโยฎอร”คสซงหกง่ึมมกรอาะางยเรสพเคลับาะกิวสตาแนมบับสอบัมกั หเพกัสันดบธบิ ์ นิตยสารสร้างสขุ 7
9 ข้นั ไปสู่ กำรเลิกเหลำ้ กา� หนดเปาหมาย เข้าพรรษาถอื เปน็ จดุ เริม่ ต้นทดี่ ีแล้ว เพยี งแคค่ ุณใสเ่ ปา หมายเขา้ ไปใหช้ ัด วา่ จะเลกิ เพอ่ื ตวั เอง เพอ่ื ตบั เพอื่ คนท่รี กั ตั้งจติ อธิษฐาน เพอ่ื เสริมความมุ่งมัน่ ต้งั ใจของตวั เอง เพราะคนเรานนั้ หากต้งั ใจอยา่ งแรงกลา้ ไม่ว่าจะท�าอะไรยากซักเพยี งไหนก็จะทา� ได้ในท่ีสดุ วางแผน กอ่ นถงึ วันเข้าพรรษาตามที่ตั้งใจ ควรคอ่ ยๆ ลดปรมิ าณการดมื่ ลง ใหน้ อ้ ยลงเรอ่ื ยๆ เพื่อปอ งกนั อาการขาดเหลา้ อย่างเฉยี บพลัน ลงมอื ทา� อยา่ งจรงิ จงั การจะไปถงึ เปา หมายได้ จะตอ้ งเรม่ิ เดนิ กา้ วแรกกอ่ น และเดนิ กา้ วตอ่ ๆ ไปอยา่ งมนั่ คง อย่าลงั เลวา่ จะทา� ส่งิ นน้ั แลว้ จะเปน็ จริงได้ ปฏเิ สธใหเ้ ป็น คนด่มื บางคร้งั กเ็ ป็นไปเพราะสงั คม กล่มุ เพื่อนทีค่ อยชวน เขา้ พรรษาแบบนี้เป็นโอกาสดี ที่จะบอกใครๆ ว่า เขา้ พรรษาไมด่ มื่ เช่อื ว่าใครๆ กเ็ ข้าใจเหตผุ ลน้ี เปล่ียนกิจกรรม บางคนดมื่ จนเคยชิน เลิกด่มื 3 เดอื น ลองหันไปทา� กจิ กรรมอนื่ เช่น ออกก�าลงั กาย พกั ผ่อนหยอ่ นใจกับครอบครวั ท�าสง่ิ ท่ีไมเ่ คยทา� ในวงเหลา้ ดูบ้าง สุขงา่ ยๆ กับสิง่ ใกลๆ้ ตัว ลองมองโลกแบบทไี่ ม่เคยมอง หาเรอื่ งใกลๆ้ ตวั มาเปล่ียนเปน็ ความสุขใหเ้ จอ เช่น ต่นื เชา้ ด้วยสภาพไม่แฮง้ ค์ ไม่มึน แคน่ ก้ี ็เปล่ยี นเปน็ ความสุขในแต่ละวนั ไดเ้ ช่นกัน พกั เพื่อฟืน ในชว่ ง 3 เดอื นท่ีพักตบั ถือเปน็ โอกาสดีทจ่ี ะไดซ้ อ่ มแซมร่างกายหลังใชม้ าหนัก ควรทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ ทา� ใจใหส้ บายๆ พกั ผ่อนให้เพียงพอ อย่าท้อ อย่าโทษตวั เอง ไม่ว่าอะไรก็ตาม ทที่ �าให้แผนไม่เป็นไปตามแผน อย่ามวั โทษตวั เอง แตใ่ หล้ กุ ขน้ึ แล้วเร่มิ ต้นใหม่ หรือปรกึ ษาผเู้ ชีย่ วชาญ สายดว่ น 1413 กช็ ่วยท่านได้ เคลด็ ในชว่ งเลกิ เหลา้ แรกๆ เลย่ี งสถานท่ี บคุ คลทชี่ วนดมื่ เมอื่ ออ่ นเพลยี ใหด้ ม่ื นา�้ หวาน ไมล่ บั นา้� ผลไม้ ผลไมร้ สเปรยี้ ว จะบรรเทาความอยากดมื่ ได้ พยายามทานอาหารใหอ้ ม่ิ ทกุ มอื้ เลี่ยงอาหารกับแกลม้ อาหารมนั หรอื ทานวิตามินเสรมิ โดยเฉพาะวิตามนิ บี 1 บี 6 บี 12 วนั ละ 3 ครง้ั คร้งั ละ 1 เมด็ 5 ตัวชว่ ย บรรเทำอำกำรเปร้ยี วปำก 5 1 2 34 8 นิตยสำรสร้างสุข
ดร.นพ.บณั ฑิต ศรไพศาล ผู้อํานวยการสาํ นกั ควบคมุ ปจั จัยเสีย่ งหลกั สสส. เขา้ พรรษา ถอื เปน็ จดุ เรม่ิ ตน้ ของการลด ละ เลกิ เพอ่ื ปรบั เปลยี่ นพฤตกิ รรมของนกั ดม่ื โดย สสส. ไดร้ ณรงคม์ าอยา่ งตอ่ เนอ่ื งทงั้ ชว่ งเขา้ พรรษา และออกพรรษา เพอื่ ใหม้ กี ารรณรงค์ ให้ความรู้อันตรายของเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ให้แก่ประชาชนตลอดท้ังปี ซึ่งจะมีการท�างาน ในภาคชุมชน ด้วยชุมชนคนสูเ้ หล้า ตอ่ ยอดการทา� งานจากเขา้ พรรษาไปเทศกาล งานบุญ ประเพณตี า่ งๆ ในชว่ ง ออกพรรษา เพอ่ื ท�าใหส้ ่งิ แวดลอ้ มภายในชุมชนปลอดเหลา้ ไดอ้ ย่างย่งั ยืนและเขม้ แข็ง นายธีระ วัชรปราณี ผจู้ ัดการสํานกั งานเครอื ขา่ ยองค์กรงดเหลา้ (สคล.) เปน็ ทท่ี ราบกนั ดวี า่ อตั ราการดมื่ ของคนไทยนน้ั ถอื วา่ นา่ เปน็ หว่ งและอยเู่ ปน็ ลา� ดบั ตน้ ๆ ของโลก ซงึ่ การรณรงคท์ ที่ า� ควบคกู่ บั การออกกฎหมายตา่ งๆ จะทา� ไดผ้ ล และทา� ใหอ้ ตั ราการ เพมิ่ ขนึ้ ของผดู้ ม่ื ไมก่ า้ วกระโดดไปมาก แตด่ ว้ ยการโหมทา� การตลาดของธรุ กจิ เครอ่ื งดมื่ แอลกอฮอล์ ทท่ี มุ่ กา� ลงั และงบประมาณอยา่ งตอ่ เนอื่ ง เพอ่ื เพม่ิ นกั ดมื่ หนา้ ใหม่ ทา� ใหค้ นทา� งานเพอ่ื ควบคมุ เครอื่ งดม่ื แอลกอฮอล์ ไม่สามารถหยุดทา� งานได้ ด้วยสังคมไทยเป็นสังคมที่มีวัฒนธรรมอันดีงามจนยึดถือเป็นธรรมเนียมปฏิบัติในวิถีชีวิต ต่อเน่ืองกันมาตลอดระยะเวลาอันยาวนาน โดยเมื่อถึงช่วงเวลาเข้าพรรษาตลอด 3 เดือน จะต้ัง สจั จะอธษิ ฐาน ลด ละ เลกิ เหลา้ รกั ษาศลี 5 และจากการทสี่ า� นกั งานกองทนุ สนบั สนนุ การสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพ (สสส.) เครอื ขา่ ยองคก์ รงดเหลา้ (สคล.) และองคก์ รภาคเี ครอื ขา่ ยไดร้ ณรงคโ์ ครงการงดเหลา้ เข้าพรรษามาตง้ั แต่ ปี 2546 เป็นตน้ มาพบวา่ มีผู้เขา้ ร่วมโครงการเพมิ่ มากขนึ้ เปน็ ลา� ดับ ดงั น้นั เพอื่ เปน็ การสนับสนนุ และส่งเสรมิ ให้ประชาชนงดดมื่ เหลา้ ในชว่ งเทศกาลเข้าพรรษา อันจะเป็นพื้นฐาน ในการทจ่ี ะเลกิ ดมื่ เหลา้ ตลอดไป คณะรฐั มนตรจี งึ ไดม้ มี ตเิ มอื่ วนั ที่ 8 กรกฎาคม 2551 เหน็ ชอบใหก้ าํ หนด “วนั เขา้ พรรษา” เปน็ “วันงดดม่ื สุราแหง ชาติ” สสส. โดยแผนควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และส่ิงเสพติด ภายใต้สํานักสนับสนุนการควบคุมปจจัยเสี่ยงหลัก (สน.1) มีภารกิจในการลดปจจัยเสี่ยงด้านเคร่ืองดื่มแอลกอฮอล์ เพื่อลดผลกระทบท่ีเกิดจากการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และมบี ทบาทสําคญั ในการสนับสนุนการสร้างเครือขา่ ยควบคุมเคร่อื งดื่มแอลกอฮอล์ทุกภาคสว่ นของสงั คม สสส. ได้รว่ มกับ สา� นกั งานเครอื ข่ายองค์กรงดเหล้า (สคล.) ซึ่งเปน็ องคก์ รดา้ นประชาสงั คม เปน็ กลไกสา� คญั ในการรณรงคส์ งั คมใหต้ ระหนกั ถงึ อนั ตราย ของการด่ืมเคร่ืองดื่มแอลกอฮอล์ ผลักดันและส่งเสริมให้เกิดกิจกรรมรณรงค์สร้าง กระแสเพื่อลดการด่ืมและลดปัญหาการด่ืมสุราระดับชาติ เช่น สงกรานต์ปลอดภัย พน้ื ทเี่ ลน่ นา�้ ปลอดเหลา้ สนกุ สขุ ใจไรแ้ อลกอฮอล,์ กจิ กรรมงดเหลา้ เขา้ พรรษาทผ่ี ลกั ดนั ให้วนั เข้าพรรษาเปน็ วนั งดดมื่ แหง่ ชาต,ิ กจิ กรรมขบั ขปี่ ลอดภยั ไมด่ ่ืมแอลกอฮอล์ในช่วงเทศกาลปใี หมแ่ ละสงกรานต์, กจิ กรรมงาน บุญประเพณีปลอดเหล้า, แขง่ เรือปลอดเหลา้ , ลอยกระทงปลอดเหล้า, งานศพปลอดเหลา้ เป็นต้น นิตยสำรสร้างสุข 9
สุขสรา้ งได้ ฮโี ร่ ใครกเ็ ปน็ ไดแ้ ค่ “เลกิ เหลา้ ” คนต้นแบบ ชมุ ชนปลอดเหล้า 10 นิตยสารสรา้ งสุข
นายโชคถาวร ใหม่เอ่ียม อายุ 64 ปี ชาว ต.ชอนสมบูรณ์ อ.หนองม่วง จ.ลพบุรี เปน็ คนหน่งึ ที่ตดิ เหลา้ มานานกว่า 40 ปี เรม่ิ ดม่ื ต้งั แตช่ ่วงเป็นวัยร่นุ วันไหนไม่ไดด้ ื่มกจ็ ะรสู้ กึ หงดุ หงดิ ฉนุ เฉยี ว สมยั กอ่ นทที่ าํ งานกอ่ สรา้ ง เพอ่ื นตอ้ งชวนมาดม่ื เรยี กไดว้ า่ เมากนั ตลอด อยา่ งเวลา เลกิ งาน 6 โมง หรอื 1 ทมุ่ กจ็ ะซอื้ เหลา้ มาดม่ื เองทบี่ า้ น ดม่ื จนเมาแลว้ คอ่ ยนอน คา่ เหลา้ กว็ นั ละ 40-50 บาท แต่ถ้าวันไหนชวนกันเฮ ชวนกันดื่ม ค่าเหล้าก็แพงข้ึนไปอีก เพราะด่ืมกันมาก เป็นเช่นน้ีมาเร่ือยๆ จนกระทัง่ เกดิ วกิ ฤตขึน้ กบั ครอบครวั มันทาํ ให้ผมฉกุ คิดขน้ึ ได้วา่ จะดื่มเหลา้ ตอ่ ไปเช่นนี้หรือ “ครอบครัวผมมีกนั 4 คน คือ ผม ภรรยา ลูกชาย และหลานบญุ ธรรม ซงึ่ ตอนน้เี หลือผมเป็นคนหารายไดห้ ลักเพยี งคนเดยี ว ของครอบครวั เพราะภรรยากป็ ว่ ยไมส่ ามารถทาํ งานได้ ลกู ชายกม็ อี าการทางประสาทและสมองทาํ งานไมไ่ ด้ เลยกลายเปน็ วา่ ถา้ เรา ยังดื่มเหล้าอย่างนี้ ครอบครัวก็จะไม่มีเงิน โดยเฉพาะการดูแลรักษาคนรอบข้าง เลยทําให้ผมคิดได้ว่าต้องเลิกเหล้าอย่างเด็ดขาด ซึ่งมันไมใ่ ช่เพอ่ื ตัวเองเพียงคนเดยี ว แต่เพ่ือคนในครอบครัวของผมดว้ ย” สาเหตทุ ีต่ ้งั ใจเลกิ ด่มื กเ็ พราะมาเขา้ โครงการเลิกเหล้าเข้าพรรษากับ สสส. ทาํ ให้เรามชี วี ติ ใหม่ แม้ช่วงแรกๆ ตอนเลกิ เหล้าจะ เจอปัญหานอนไม่หลับ ตาแข็งค้าง ก็พยายามกัดฟันสู้กับมันจนสามารถเลิกเหล้าได้อย่างเด็ดขาด แม้จะมีคนชวนให้ดื่มเหล้าอยู่ แต่กป็ ฏเิ สธอยา่ งเดด็ ขาดเลยวา่ ไม่ดมื่ เป็นการแสดงเจตจํานงของเราใหค้ นอนื่ รู้ เม่ือประกาศตวั ชดั เจนมันทําให้เรามีแรงท่จี ะสตู้ ่อ จนสามารถเลกิ เหลา้ ไดใ้ นทส่ี ดุ ซงึ่ เลกิ มาไดส้ กั ระยะแลว้ กช็ ว่ ยใหค้ รอบครวั เรามเี งนิ เกบ็ เพม่ิ มากขนึ้ สขุ ภาพดขี น้ึ กนิ อมิ่ นอนหลบั ได้ นอกจากนี้ ยังชักชวนให้คนอ่ืนหนั มาเลกิ เหล้าด้วย กอ็ าศัยการตักเตือนเบาๆ วา่ ไม่ดีต่อสขุ ภาพ ชวี ติ เปน็ อยา่ งน้ีแล้ว ลองหยุดเหล้า กอ่ นดีไหม คือไมไ่ ดไ้ ปบอกใหเ้ ขาหยดุ ไปเลย แตพ่ ยายามบอกให้เขาพักบ้างและเป็นโอกาสทที่ าํ ให้เขาได้เลกิ ดืม่ ไปตลอด นายสรุ พล สุฤทธ์ิ อายุ 49 ปี ชาว ต.ท่าวังผา อ.ท่าวงั ผา จ.นา่ น เคยเปน็ คนหนึ่งที่ตดิ เหลา้ มาก เร่มิ ดมื่ มาตง้ั แตอ่ ายุ 17 ปี และดม่ื มาโดยตลอด ตดิ จนถงึ ขัน้ ต้องกรอกเหลา้ ใสข่ วดเครอ่ื งด่ืมชกู ําลังพกไปด่มื ระหวา่ งวนั วันละ 3 ขวด แลว้ ถา้ วันไหนไม่ไดด้ ่มื เหล้า จะรู้สึกเปรีย้ วปาก อยากดม่ื มาก ชว่ งดมื่ เหลา้ กม็ กั มปี ญั หาทะเลาะกับลูก เมยี เพราะเราเมาไม่รเู้ รอ่ื ง รแู้ ตบ่ างทเี ขาพดู ไมเ่ ขา้ หเู รา มนั กท็ าํ ใหเ้ กดิ ปญั หาทะเลาะกบั ลกู เมยี บางครงั้ ดม่ื แลว้ ขบั กไ็ ปชนรว้ั บา้ น ตอ้ งเสียเงินซ่อมทั้งรถท้ังร้ัวบา้ น กน็ ํามาสู่ค่าใชจ้ ่ายต่างๆ อกี หลังเลกิ ดื่มเดด็ ขาดมา 2 ปี ชวี ติ ความเป็นอยกู่ ถ็ อื วา่ ดีขนึ้ มาก “ผมเลกิ ดม่ื เมอื่ ชว่ งสงกรานต์ ปี 2557 โดย สสส. และภาคเี ครอื ขา่ ยมสี ว่ นสาํ คญั ทาํ ใหช้ วี ติ ผมเปลยี่ นไปมชี วี ติ ทดี่ ขี นึ้ ครอบครวั อบอนุ่ มากขึ้น เพราะได้มาเขา้ รว่ มโครงการเลกิ เหลา้ ตา่ งๆ ของ สสส. ลูกๆ ผมอายุ 11 ปี กับ 13 ปี พอทราบเขากภ็ ูมใิ จ สามารถเอา ไปอวดกับเพอื่ นๆ ไดว้ า่ พ่อเขาเลิกเหลา้ แล้วนะ ซงึ่ สิง่ ที่ตามมาคอื สขุ ภาพร่างกายผมแข็งแรงขึน้ อยา่ งผมทํางานก่อสรา้ งกร็ ้สู ึกได้ เลยว่าหลังเลกิ เหลา้ แล้วไมเ่ หนอ่ื ยงา่ ย มแี รงในการทํางาน และทาํ งานได้ดขี ้ึน ความสมั พันธ์ในครอบครัวก็ดขี ้ึนมาก” ช่วงเลิกเหล้าผมประกาศชัดเจนกับทุกคนเลยว่า เลิกเหล้าแล้ว และจะไม่กลับไปดื่มอีก แม้คนรอบข้าง เพ่ือร่วมงานท่ี ทํางานก่อสรา้ งจะยังดมื่ เหล้า ชวนไปดืม่ ไปอะไร ผมก็ยืนยนั ว่าไม่ด่มื ซึง่ ชว่ งแรกๆ ที่เลกิ ดมื่ เขากป็ รามาสเหมือนกันว่าจะทําไดห้ รอื แต่สุดท้ายก็แสดงใหเ้ หน็ แล้ววา่ สามารถทาํ ได้ ใครชวนดมื่ ก็บอกวา่ ไม่ ทุกอยา่ งอยูท่ ี่ใจของตนเองหมด จริงๆ แล้วอยากฝากวา่ การ เลกิ เหลา้ ไมไ่ ดน้ า่ กลวั และไมไ่ ดท้ าํ ใหเ้ รากลบั ไปใชช้ วี ติ สนกุ สนาน ปารต์ เี้ หมอื นเดมิ ไมไ่ ด้ อยา่ งตนเวลาไปสงั สรรคก์ ย็ งั ไป แมจ้ ะอยใู่ น วงคนทดี่ มื่ เหลา้ แตใ่ จเราเขม้ แขง็ พอทจี่ ะไมด่ มื่ จนตอนนก้ี เ็ ฉยๆ ใครจะดมื่ กด็ มื่ ไป เรากด็ มื่ นา้ํ อยา่ งอน่ื เรยี กไดว้ า่ สามารถสนกุ ปารต์ ี้ ไดโ้ ดยไม่ต้องมีเหล้าเลย ท้งั นี้ ทผ่ี ่านมากพ็ ยายามชวนคนอ่ืนให้เลกิ เหลา้ ด้วย เพอื่ นๆ ก็ตั้งใจจะมาเลิกเหล้าเขา้ พรรษา ซง่ึ บางคน สามารถทําได้ตลอดพรรษา เรากช็ วนเขาเลกิ เหลา้ ต่อไป อยา่ งท่ี สสส. รณรงคใ์ หเ้ ลิกเหล้าไปไดต้ ลอดชวี ติ แต่ก็ยงั มีบางคนทใี่ จยงั ไมเ่ ขม้ แข็งพอจนกลับไปด่มื อีก นติ ยสารสรา้ งสขุ 13
ท้ังน้ี ผลการวิจัยล่าสุดน้ีมีความสอดคล้องกับ ท้ังน้ี เมื่อปีที่แล้วมีผลการวิจัยช้ินหนึ่งระบุว่า วิถีชีวิตท่ี การวิจัยที่ผ่านมา ซึ่งสรุปไว้ว่า คนวัยผู้ใหญ่ตอนปลาย ยุ่งๆ เหยิงๆ น้ัน กลับช่วยให้คนเราสามารถใช้ประสิทธิภาพ ที่มีความกระตือรือร้น ท้ังทางจิตใจ ร่างกาย และสังคม ด้านความจําของตัวเองให้มากขึ้นกว่าการใช้ชีวิตแบบเรียบๆ ว่างๆ มักจะมีประสทิ ธิภาพในการทํางานของสมองที่ดกี ว่า และ โดยกระบวนการเค้นประสิทธิภาพด้านความจําของสมองนี้ เป็น มีความเสี่ยงในการเกิดโรคสมองเสื่อมเม่ือเข้าสู่วัยชรา กระบวนการท่เี ราตอ้ งคน้ ควา้ หาความรู้ และพยายามทาํ ความเข้าใจ ท่ีน้อยกว่าปกติ น่ันจึงเป็นเหตุผลท่ีว่า ทําไมสมาคมโรค โดยใชท้ ง้ั ประสบการณท์ ผี่ า่ นมาและความรสู้ กึ เพอื่ จดั การกบั วถิ ชี วี ติ อัลไซเมอร์สของสหรัฐอเมริกาถึงได้ ให้คําแนะนําไว้ว่า แบบยงุ่ ๆ ใหร้ อดไปได้ ซงึ่ สงิ่ ตา่ งๆ ทง้ั หมดน้ี ชว่ ยทาํ ใหเ้ กดิ การพฒั นา คนเราต้องสร้างความกระตือรือร้นให้กับตัวเอง ในท้ัง กลยุทธทางความจําท่ีดีขึ้นและดีข้ึนเรื่อยๆ เพ่ิมพูนไว้ในตัวเราและ สามด้าน ถงึ จะสามารถรักษาสุขภาพของสมองให้คงดอี ยู่ ทําให้มีผลดีในทางชดเชยกับความเส่ียงท่ีสมองและความจําของเรา ไดแ้ มว้ ยั จะลว่ งเลยไปเพยี งใดกต็ าม จะลดลงไปเรอ่ื ยๆ ตามวัย “ถงึ ตอนนี้ แลว้ พวกเราคดิ วา่ จรงิ ๆ แลว้ ความยงุ่ นนั้ ด้าน คุณเด็บบรา ฟลีชแมน ซ่ึงเป็นศาสตราจารย์ด้าน กลับมีผลดีต่อเรื่องของความจําของคนเราเสียอีก” วิทยาศาสตร์ สาขาท่ีเกี่ยวข้องกับประสาทวิทยาและพฤติกรรม ซาร่า เฟสตินี ผู้นําทีมวิจัย กล่าวถึงผลการศึกษา และ แห่งศูนย์การแพทย์มหาวิทยาลัยรัช ในเมืองชิคาโก ซึ่งไม่ได้มี บอกด้วยว่าสาเหตุท่ีทีมวิจัยของเธอสนใจศึกษาเรื่องนี้ ส่วนเกี่ยวข้องกับการทําวิจัยล่าสุดเก่ียวกับผลดีของชีวิตยุ่งๆ น้ี ก็เพราะว่ามักจะได้ยินคนมากมายบ่นถึงเร่ืองตารางเวลา ให้ความเห็นว่า มีปัจจัยหลายอย่าง ที่มีส่วนส่งเสริมให้คนเรามี ของตัวอย่างอยู่เร่ือยๆ และมาวันหนึ่งจึงเกิดคําถามท่ี วิถีชีวิตท่ีกระตือรือร้น ยกตัวอย่าง เช่น อาชีพที่ทํารายได้ท่ีได้รับ ต้องหาคําตอบขึ้นมาว่า จริง แล้ว ความยุ่งเหยิงในการ เช้ือชาติ และสัญชาติ เป็นต้น นอกจากนี้แล้ว สุขภาพของคนเรา ทาํ งานน้ี มผี ลต่อสุขภาพอย่างไรไดบ้ ้าง? ท้ังสุขภาพกาย และสุขภาพจิต ก็มีส่วนสําคัญมากในการกําหนด กิจกรรมในแต่ละวันของคนเรา ซ่ึงแน่นอนว่าย่อมส่งผลหรือมี ทั้งนี้ แม้ว่าในทางหน่ึง ความยุ่งในชีวิตการทํางาน ความสัมพันธ์ กบั ระดบั ความจาํ และประสิทธภิ าพของสมองด้วย อาจก่อผลเสียในทางระดับความเครียดท่ีเพ่ิมขึ้น แต่เมื่อ เราสามารถจัดการกับความเครียดเหล่านั้นได้ และใช้มัน “กจิ กรรมในชวี ติ ประจาํ วนั ถอื วา่ มคี วามสาํ คญั ตอ่ การสง่ เสรมิ เป็นตัวผลักดันให้สามารถรับมือกับงานยุ่งๆ ให้ผ่านพ้น เรอื่ งความจาํ ของสมอง โดยเฉพาะในคนทมี่ อี ายตุ ง้ั แต่ 50 ขนึ้ ไปแลว้ ” ไปได้ เม่ือน้ันเองคือเวลาท่ีเราได้ใช้และกระตุ้นสมอง ศาสตราจารยเ์ ด็บบรา กล่าว อยา่ งมีชั้นเชงิ และสรา้ งสรรค์แล้ว ซ่งึ ผลท่ไี ดไ้ มใ่ ชเ่ พียงแต่ งานทตี่ อ้ งทาํ จะสาํ เรจ็ ลลุ ว่ งไปไดเ้ ทา่ นนั้ หากแตว่ า่ ผลดจี ะ “ผลการวจิ ยั ลา่ สดุ นที้ าํ ใหเ้ กดิ แรงกระตนุ้ ในการคดิ คน้ กจิ กรรม คงอยใู่ นระยะยาวตอ่ สมองของเราเอง โดยวดั ไดจ้ ากระดบั เสริมสมองต่างๆ ตอ่ ไป เปน็ ต้นวา่ การเรยี นรู้ทกั ษะใหม่ๆ ในชว่ งชวี ติ ความจํา และสมรรถภาพทางสมองท่ีจะยังคงดีอยู่มาก วยั ผใู้ หญ่ วยั ทํางาน ทั้งน้ี เพือ่ ใหค้ นเราสามารถบํารงุ รักษา ความจํา เมื่อแกต่ วั ลง และความสามารถของสมองไว้ให้ได้นานที่สุดเท่าท่ีจะทําได้” หัวหน้าทีมวจิ ยั กล่าวทิง้ ทา้ ย นติ ยสารสรา้ งสขุ 17
คนดังสุขภาพดี ต่อยมวย สนกุ สขุ ภาพดีทง้ั กาย และใจ หา่ งหายจากวงการบนั เทงิ ไปนาน จนตอนนกี้ ลบั มาพรอ้ มกบั ความสดใส และรูปรา่ งท่แี ข็งแรง “พรี ะ พาณิชย์พงส”์ หรือที่ใครๆ เคยรูจ้ ักในช่อื “กําป้ัน บาซู” วันนี้จะเผยเคลด็ ลับดๆี ทท่ี าํ ใหต้ วั เอง ดูดแี ละแขง็ แรงขน้ึ ท่ไี ม่วา่ ใครก็ทําตามไดแ้ นน่ อน กาํ ปน้ั เผยวา่ ตอนเดก็ ๆ ทกุ คนคงเคยไดย้ นิ คาํ วา่ “กฬี า กฬี า เปน็ ยาวเิ ศษ” คาํ นถ้ี อื วา่ เปน็ จดุ เปลยี่ นทส่ี าํ คญั ในการหนั มาออกกาํ ลงั กาย เพราะดว้ ยอายทุ เ่ี พมิ่ มากข้นึ รา่ งกายอ่อนแอลง หนา้ ตาดูไม่สดใส จงึ หันมาออกกาํ ลังกายเป็นประจาํ เพราะถ้าหากยังละเลยสุขภาพของตัวเอง จะยิ่งทําให้ร่างกายทรุดโทรม เร่ิมต้น ออกกาํ ลงั กายดว้ ยการเลน่ เวท เพอื่ สรา้ งกลา้ มเนอ้ื และตอ่ ยมวย โดยออกกาํ ลงั กาย ท้งั 2 อยา่ งควบค่กู ันไป “ตนเร่ิมต้นออกกาํ ลงั กายด้วยการเล่นเวท ควบคู่กบั การต่อยมวย เม่อื 2 ปที แ่ี ลว้ จากการไปรว่ มงานกบั สาํ นกั งานกองทนุ สนบั สนนุ การสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพ (สสส.) ภายในงานมีการจัดแสดงศิลปะป้องกันตัวท่ีนํามาสอดแทรกกับการ ออกกําลงั กาย โดยเฉพาะกฬี ามวยไทย ซงึ่ เป็นการออกกาํ ลงั กายที่ทาํ ใหเ้ ราสนกุ มากขน้ึ ผมจงึ นาํ มาใชก้ บั การออกกาํ ลงั กายในทกุ วนั และทสี่ าํ คญั การตอ่ ยมวยยงั สามารถเผาผลาญแคลอร่ีไดส้ งู ดว้ ย” กําป้นั กล่าว นักร้องแหง่ วงบาซู ยังเผยเพ่มิ เตมิ ว่า แบง่ เวลาออกกาํ ลังกาย อาทติ ย์ละ 4 วัน วันละ 45-60 นาที โดยวันท่ี 1 เน้นการเล่นเวท เพื่อสร้างกล้ามเน้ือใน สว่ นตา่ งๆของรา่ งกายทงั้ หนา้ อกหนา้ ทอ้ งไหล่แขนและหลงั วนั ท่ี2 ออกกาํ ลงั กาย สว่ นหลงั อยา่ งเดยี ว สว่ นอกี 2 วนั ทเ่ี หลอื จะออกกาํ ลงั กายแบบทวั่ ไป เพอื่ ผอ่ นคลาย กล้ามเนือ้ สาํ หรบั การกนิ อาหาร นกั รอ้ งหนมุ่ บอกเคลด็ ลบั วา่ การกนิ ผกั และผลไมใ้ น อาหารทกุ มอื้ สาํ คญั อยา่ งมาก ตนกนิ ผกั และผลไมไ้ ดท้ กุ ชนดิ แตจ่ ะชอบกนิ สบั ปะรด เป็นพิเศษ เพราะมีสารต้านอนุมูลอิสระท่ีช่วยให้บํารุงผิว บํารุงสมอง และยังมี ประโยชน์อีกมากมาย นอกจากน้ียังเลี่ยงการกินของผัดของทอดท่ีมีน้ํามันเยอะ และเลีย่ งอาหารทม่ี ีโซเดียมสูงอีกดว้ ย ถ้าหากมีความเครียด กําปั้น บอกว่าจะผ่อนคลายด้วยการออกกําลังกาย และเล่นกฬี าไมว่ ่าจะเป็น ฟุตบอล เทนนิส แบดมนิ ตนั โดยเฉพาะถา้ เลน่ กฬี ากับ เพอ่ื นๆ จะย่งิ ทําให้เรามคี วามสขุ สนุกสนาน และถ้าเราได้เคลอื่ นไหวรา่ งกายใน ทุกๆ วัน ร่างกายจะหลัง่ สารอะดรีนาลีนออกมากจ็ ะทําให้เรารู้สกึ ผ่อนคลาย และ มคี วามสุข หนุ่มกําปั้น ยังท้ิงท้ายไว้อีกว่า สุขภาพเป็นเร่ืองที่หาซื้อไม่ได้ ต่อให้มีเงิน เป็นล้าน คุณก็ไม่สามารถซื้อได้ ต้องลงมือทําด้วยตัวเอง เพราะโลกสมัยน้ี เปลยี่ นแปลงไปแล้ว เปน็ ยุคของการดูแลตวั เอง ต้องดูดี มบี คุ ลิกดี มสี ุขภาพดี และควรมองโลกในแงด่ ี สง่ิ เหลา่ นจี้ ะสาํ เรจ็ ไดเ้ พยี งแคเ่ รม่ิ ออกกาํ ลงั กายครบั 22 นติ ยสารสรา้ งสุข
Search
Read the Text Version
- 1 - 24
Pages: