หน่วยการเรียนรู้ที่ 5-2 การสร้างสรรค์วัฒนธรรมและภูมิปัญญาไทย

บทที่ 5 หน่วยการเรียนรูท้ ี่ 5 เรื่องที่ 2 การสร้างสรรค์วัฒนธรรม และภมู ิปัญญาไทย ตัวอย่างของการ สร้างสรรค์ ภมู ปิ ัญญาไทยใน ประวัติศาสตร์ไทย

วตั ถปุ ระสงคก์ ารเรียนรู้ เรื่องท่ี 2 ตวั อย่างของการสรา้ งสรรค์ภมู ปิ ัญญาไทยในประวตั ิศาสตร์ไทย 1. เพื่อให้เข้าใจการสร้างสรรค์ภมู ิปญั ญาไทยสมยั สโุ ขทยั 2. เพื่อให้เข้าใจการสร้างสรรค์ภมู ิปัญญาไทยสมยั อยธุ ยา 3. เพือ่ ให้เข้าใจการสร้างสรรค์ภมู ิปญั ญาไทยสมัยธนบุรี 4. เพื่อให้เข้าใจการสร้างสรรค์ภูมิปญั ญาไทยสมยั รัตนโกสินทร์

การสร้างสรรค์ ภมู ิปัญญาไทย สมยั สโุ ขทยั

การสร้างสรรคภ์ มู ิปญั ญาสมัยสโุ ขทัย ❖ ภมู ิปญั ญา สรีดภงส์ หรอื ทานบพระร่วง ▪ ความสาคัญ เป็นการสร้างอ่างเก็บ นาไว้ใช้อุปโภคบริโภค ช่วยแก้ปญั หา ขาดแคลนนาในฤดแู ล้ง ❖ ภูมิปญั ญา เครอ่ื งสงั คโลก ▪ ความสาคัญ เป็นการผลิตเคร่ืองป้ันดินเผา ที่มีเอกลักษณ์ของตนเอง สามารถสร้าง รายได้ให้สุโขทยั เปน็ อย่างดี

การสร้างสรรค์ ภูมิปัญญา สมยั อยธุ ยา

การสรา้ งสรรคภ์ มู ิปัญญาสมัยอยธุ ยา ❖ ภมู ิปัญญา หนังสือจินดามณี และพระมาลยั คาหลวง ▪ ความสาคญั จินดามณีเปน็ แบบเรียนเล่มแรกของไทย ทา ให้คนไทยอ่านออกเขียนได้ พระมาลัยคาหลวงเป็น วรรณกรรมทีใ่ ช้ปลกู ฝงั ให้คนไทยเปน็ คนดี ❖ ภูมิปัญญา เครือ่ งทองวัดราชบรู ณะ ▪ ความสาคัญ เป็นศิลปวัตถุโบราณที่ทาขึนโดยการบุดุน โลหะให้เกิดความสวยงามถือเปน็ งานประณีตศิลป์แขนง หนึง่ ของไทย

การสร้างสรรค์ ภมู ิปญั ญา สมยั ธนบรุ ี

การสร้างสรรคภ์ มู ิปญั ญาสมยั ธนบรุ ี ❖ ภมู ิปัญญา ท้องพระโรงกรุงธนบรุ ี ▪ ความสาคัญ เป็นอาคารทางไทย ตัวท้องพระโรง เป็นตึกสองหลังเชื่อมต่อกัน มีคุณค่าด้าน สถาปัตยกรรมที่สืบทอดมาจนถึงปจั จุบัน

ตวั อย่าง การสร้างสรรค์ ภมู ิปัญญา ในประวตั ิศาสตร์ สมยั รตั นโกสินทร์

การสรา้ งสรรคภ์ ูมิปัญญาสมัยรัตนโกสินทร์ ❖ ภมู ิปัญญา ฤๅษีดดั ตน ❖ ภูมิปญั ญา จารึกวดั โพธิ์ ▪ ความสาคัญ เป็นการบริหารร่างกาย ▪ ความสาคัญ เป็นตาราการแพทย์แผน เพื่อป้องกันและรักษาโรคต่าง ๆ เป็น ไทย ที่มีสืบทอดมาตังแต่โบราณผ่านการ การเผยแพร่ความรู้การแพทย์แผนไทย ค้นคว้า รวบรวม ตรวจสอบแล้วว่า สามารถรักษาโรคต่าง ๆ ได้จริง ❖ ภมู ิปัญญา รถอีแต๋น ▪ ความสาคัญ เป็นประดิษฐกรรมที่แสดงให้ เห็นถึงความเป็นคนช่างคิดของคนไทย เพื่อ ประโยชน์ในการประกอบอาชีพเกษตรกรรม

บุคคลที่มีบทบาทในการส่งเสริมการสร้างสรรคภ์ มู ิปญั ญาและวฒั นธรรมไทย พระบาทสมเดจ็ พระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงแนะนาวธิ ีดาเนนิ การให้ชมุ ชนมีความเข้มแขง็ สามารถแก้ไขปัญหาในกลุ่มหรือชุมชนของ ตนเอง และสามารถพึ่งพาตนเองได้ ทรงมอบแนวทางช่วยเหลือการดาเนินชีวิตและแก้ไข ปัญหาให้กับราษฎร โดยส่งเสริมให้ประชาชนดาเนิน ชีวิตตามแนวพระราชดาริ

บคุ คลทีม่ ีบทบาทในการสง่ เสริมการสรา้ งสรรค์ภูมิปัญญาและวฒั นธรรมไทย สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ทรงปรับปรุงเรียบเรียงหนังสือ มิลินทปัญหา และส่งเสริมการศึกษาและปฏิบัติธรรมทาง พระพุทธศาสนาขึนอีกหลายรูปแบบ ทรงมีพระราชดาริว่า “เวลาเป็นของมีค่า” จึงทรงโปรดการ ทางาน การพึง่ พาตนเอง และการใช้เวลาว่างให้เปน็ ประโยชน์

บุคคลที่มีบทบาทในการสง่ เสริมการสรา้ งสรรค์ภมู ิปัญญาและวัฒนธรรมไทย สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์พระบรมราชินนี าถ ทรงส่งเสริมให้ชาวบ้านมีรายได้เสริม โดยจัดให้มีการฝึกงาน ศิลปาชีพที่มีอยู่ในท้องถิ่น เป็นการฟื้นฟูประดิษฐกรรม บางอย่างของชาวบ้านให้มีผู้สืบสานต่อ ทรงเปน็ แบบอยา่ งของการใชฉ้ ลองพระองคท์ ี่ตัดเยบ็ จากผา้ ไหมพ้ืนเมือง ทาให้ผ้าไทยได้รับความนิยมอย่างมาก ทั้งใน หมูช่ าวไทยและชาวตา่ งประเทศ

บุคคลทีม่ ีบทบาทในการสง่ เสริมการสรา้ งสรรค์ภูมิปัญญาและวัฒนธรรมไทย สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี วันคล้ายวันพระราชสมภพของพระองค์เป็น “วนั อนุรักษ์มรดกไทย” ทรงมีพระปรีชาทางด้านอกั ษรศาสตร์และดนตรีไทย และ ทรงเป็นเอกอัครราชูปถัมภกมรดกทางวฒั นธรรมไทย

บุคคลที่มีบทบาทในการส่งเสริมการสร้างสรรค์ภูมิปัญญาและวัฒนธรรมไทย สมเด็จพระเจ้าพีน่ างเธอเจ้าฟ้ากัลยานิวัฒนา กรมหลวงนราธวิ าสราชนครินทร์ ทรงพระปรีชาสามารถด้านพระนิพนธ์ให้เป็นที่ ประจักษ์หลายเรื่อง เช่น แม่เล่าให้ฟัง สารคดี เชิงท่องเที่ยว บทความทางวิชาการ ทรงส่งเสริมงานแสดงด้านศิลปวัฒนธรรมตา่ ง ๆ และได้ ทรงเป็นองค์อุปถมั ภ์มลู นิธิ “นาฎยศาลา หุ่นละครเลก็ ”

จ จบ หนว่ ยการเรียนรทู้ ่ี 5 การสรา้ งสรรคว์ ฒั นธรรม และภมู ปิ ัญญาไทย